GEBIEDSONTWIKKELING CROY VISIE EN MAATREGELEN

GEBIEDSONTWIKKELING CROY VISIE EN MAATREGELEN PROVINCIE NOORD-BRABANT, GEMEENTE HELMOND, GEMEENTE LAARBEEK, STICHTING GELOOF, HOOP EN LIEFDE, ZLTO, STICHTING MIDDENGEBIED, SAS

17 juli 2007 110502/ZF7/360/201377

GEBIEDSONTWIKKELING CROY

sas

Stichting Archeologisch Samenwerkingsverband Gewest Helmond en Omgeving

110502/ZF7/360/201377

ARCADIS & Bureau Praedium

2


Inhoud 1

Inleiding___________________________________________________________________________________ 7 1.1 Aanleiding _____________________________________________________________________________ 7 1.2 Doel __________________________________________________________________________________ 8 1.3 Proces_________________________________________________________________________________ 9 1.4 Uitvoering _____________________________________________________________________________ 9 1.5 Status _________________________________________________________________________________ 9 1.6 Leeswijzer _____________________________________________________________________________ 9

2

SWOT-analyse ____________________________________________________________________________11 2.1 Inleiding ______________________________________________________________________________11 2.2 SWOT-analyse landbouw ________________________________________________________________11 2.3 SWOT-analyse natuur___________________________________________________________________12 2.4 SWOT-analyse landschap en cultuurhistorie ________________________________________________12 2.5 SWOT-analyse recreatie _________________________________________________________________12

3

Gebiedsanalyse ___________________________________________________________________________13 3.1 Historische kaart 1850 __________________________________________________________________13 3.2 Historische kaart 1900 __________________________________________________________________14 3.3 Topografische kaart 2003 _______________________________________________________________15 3.4 hoogteligging _________________________________________________________________________16

4 5

Integrale visie_____________________________________________________________________________17 Aan de slag! ______________________________________________________________________________23 5.1 Inleiding ______________________________________________________________________________23 5.2 Overkoepelend ________________________________________________________________________25 5.3 Deelgebieden _________________________________________________________________________28

110502/ZF7/360/201377


3


5.3.1 Landschapseenheid 1: Eenselaar ___________________________________________________28 5.3.2 Landschapseenheid 2: Akkers______________________________________________________30 5.3.3 Landschapseenheid 3: Beekdal _____________________________________________________32 5.3.4 Landschapseenheid 4: Kern landgoed _______________________________________________34 5.3.5 Landschapseenheid 5: Overgangsgebied Geeneind, Laag en Hoog strijp, Overbrug _________37 5.3.6 Landschapseenheid 6: Kruisschot___________________________________________________40 5.3.7 Landschapseenheid 7: De Warande _________________________________________________44 5.3.8 Landschapseenheid 8: Overbrug ___________________________________________________45 6

Uitvoeringsprogramma: Deelplan 1 _________________________________________________________47 6.1 Overkoepelend ________________________________________________________________________48 6.1.1 Voorlichting en aanleg nieuwe landschapselementen __________________________________48 6.1.2 Nieuwe regeling groene en blauwe maatregelen______________________________________50 6.1.3 Realisatie Croy-huisstijl ___________________________________________________________52 6.1.4 Uitbreiding/versterking lokale productieketen ________________________________________54 6.1.5 Aanleg recreatieve routestructuren _________________________________________________56 6.1.6 Toegangsplekken ________________________________________________________________58 6.1.7 Opstellen en uitvoeren verkeersplan ________________________________________________59 6.1.8 Educatieve functie gebied Croy verstevigen __________________________________________63 6.1.9 Kavelruilproject__________________________________________________________________64 6.1.10 Onderhoud historische gebouwen __________________________________________________65 6.2 Eenselaar _____________________________________________________________________________66 6.3 Akkers _______________________________________________________________________________66 6.3.1 Bescherming landschapswaarden in bestemmingsplan _________________________________66 6.3.2 Oude Toren als recreatief element __________________________________________________68 6.4 Beekdal ______________________________________________________________________________69 6.5 Kern Landgoed ________________________________________________________________________70 6.5.1 Versterkingsplan kern landgoed ____________________________________________________70 6.5.2 Maatschappelijke functies in het kasteel en de kasteelboerderij__________________________71 6.6 Overgangsgebied Geeneind, Laag en hoog Strijp, Overbrug___________________________________72 6.7 Kruisschot ____________________________________________________________________________73 6.7.1 Nieuwe burgerwoningen (op Kruisschot) ____________________________________________73

110502/ZF7/360/201377


4


7

Financiering en organisatie ________________________________________________________________75 7.1 Financiering ___________________________________________________________________________75 7.2 Organisatie ___________________________________________________________________________75 7.3 Overzicht financiering __________________________________________________________________76

Bijlage 1

Huidige situatie en bestaand beleid _____________________________________________________79

Bijlage 2

Straatnamen ________________________________________________________________________83

Colofon _____________________________________________________________________________________ 85

110502/ZF7/360/201377


5


110502/ZF7/360/201377


6


HOOFDSTUK

1.1

1

Inleiding

AANLEIDING Landgoed Croy ligt tussen de kernen Aarle-Rixtel, Stiphout en Helmond en het bosgebied ten zuiden van Lieshout. Het landgoed maakt onderdeel uit van het regionaal landschapspark ‘Middengebied’. Het is in het provinciaal beleid dan ook aangeduid als stedelijk uitloopgebied en landschapsontwikkelingszone. Het landgoed bestaat uit een kasteel en circa 210 hectare grond en is in eigendom van de Stichting Geloof Hoop en Liefde, die de gronden verpacht. Uit een studie van de ZLTO-afdeling Laarbeek blijkt dat een groot deel van de pachters geen bedrijfsopvolger heeft. Bij een autonome ontwikkeling zullen de gronden, die versnipperd vrij komen, pragmatisch in pacht uitgegeven worden. De melkveehouderij en het grasland zullen dan op termijn worden vervangen door maïsteelt of vollegronds groenteteelt. Deze autonome ontwikkeling is niet wenselijk omdat het leidt tot versnippering voor de landbouw en verlies van natuur-, landschaps- en cultuurhistorische waarden. Zowel de pachters als de Stichting GHL hebben besloten te bezien of gebiedsontwikkeling een meerwaarde kan opleveren voor beide partijen. De provincie Noord-Brabant heeft, vanuit haar eindverantwoordelijkheid voor het bereiken van de reconstructiedoelen, besloten om in nauwe samenwerking met betrokken partijen een integraal uitvoeringsplan op te laten stellen voor de gebiedsontwikkeling Croy. Hierbij is ervoor gekozen het landgoed in zijn omgeving te bezien. Het gebied waarop deze visie betrekking heeft, wordt op hoofdlijnen begrensd door de woonkern Stiphout in het zuiden, de Stiphoutse Bossen in het westen, die Kievitslaan in het noordwesten en noorden (gaat over in de Lieshoutseweg) tot aan de kern van Aarle-Rixtel. In het oosten wordt het gebied begrensd door de Kanaaldijk en de huidige en toekomstige bebouwing van Helmond volgens het Algemeen Structuurplan Helmond 2015. De rode lijn op de kaart hiernaast vormt de grens van het plangebied. De zwarte lijn is de gemeentegrens. Zie ook bijlage 3.

110502/ZF7/360/201377


7


REGIONAAL LANDSCHAPSPARK MIDDENGEBIED

Stichting GHL wil primair invulling geven aan haar statutaire doelstellingen: de duurzame instandhouding

Het regionaal landschapspark ‘Middengebied’ is een sterk begrensd

van kasteel en landgoed plus de eigen maatschappelijke doelstelling (ondersteuning van bejaarden en

centraal park met een karakteristieke cultuurhistorische structuur.

behoeftigen). GHL wil, op grond van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid, ook deelnemen aan het

Het park is een toeristisch recreatief uitloopgebied voor de stedeling,

richting geven en uitvoeren van projecten met het doel de landschappelijke, ecologische en

maar heeft daarnaast ook een belangrijke functie als ecologisch

cultuurhistorische waarde van het gebied en ook de recreatieve aantrekkelijkheid te versterken. GHL is wel

transportgebied. Het regionaal landschapspark is opgebouwd rond

van mening dat treffen van voorzieningen/maatregelen van algemeen belang (waaronder begrepen het

een centrale bosgordel en bestaat uit de landgoederen Croy,

verhogen van de landschappelijke, cultuurhistorische en recreatieve aantrekkelijkheid van het gebied)

Gulbergen en Dommelvallei (Gerwen/Nederwetten). Deze

primair een overheidstaak is en dat die derhalve ook volledig door de overheid gefinancierd dient te

landgoederen zijn qua functie en uitstraling complementair aan

worden. Daarnaast ziet GHL het als haar taak om ervoor te waken dat een duurzame economisch rendabele

elkaar. In de opzet van het park wordt nadrukkelijk gebruik gemaakt

exploitatie van kasteel en landgoed gewaarborgd wordt. Dit enerzijds als noodzakelijke basis voor een

van de bestaande kracht en identiteit van het gebied en van

duurzame instandhouding en anderzijds in het belang van de huidige en toekomstige grondgebruikers

bestaande initiatieven die voortkomen uit het reconstructieplan.

(pachters, huurders) op het landgoed.

1.2 GRENZEN REGIONAAL LANDSCHAPSPARK

DOEL Het proces van gebiedsontwikkeling heeft als doel om op lange termijn voldoende economische dragers in het Croy-gebied te houden, waarbij de ecologische, landschappelijke en cultuurhistorische waarden worden behouden en versterkt en de functie van stedelijk uitloopgebied wordt ingevuld. Hiermee worden in feite alle doelen uit het reconstructieplan bereikt. Hierbij kan het gebied niet los worden gezien van haar omgeving zoals de ontwikkelingen rondom het regionaal landschapspark ‘Middengebied’ en het Regionaal Structuurplan regio Eindhoven/Provinciaal uitwerkingsplan Zuidoost-Brabant. Om dit doel te bereiken is voorliggend plan opgesteld. Dit plan bevat een visie op het totale gebied, een beschrijving van de gewenste toekomstige ontwikkelingen per deelgebied en een uitvoeringsprogramma. Voorliggend rapport is niet alleen een uitvoeringsprogramma voor reeds bekende projecten, maar vormt tevens het toetsingskader voor alle toekomstige ontwikkelingen. Voorliggend plan bevat zo veel mogelijk een evenwicht tussen de drie P’s uit de duurzaamheidsdriehoek: People, Planet, Profit. Het plan is dan ook een totaalpakket dat in zijn geheel uitgevoerd moet worden. Door alleen enkele ‘parels’ uit te voeren, gaat het evenwicht uit de duurzaamheidsdriehoek verloren. Het voorgaande houdt echter niet in dat bepaalde projecten niet naar voren kunnen worden gehaald.

110502/ZF7/360/201377


8


Wanneer een project kan rekenen op het benodigde draagvlak bij alle belanghebbenden kan tot uitvoering worden overgegaan. Uiteindelijk dient op de middellange termijn voldoende evenwicht te zijn tussen de P-thema’s.

1.3

PROCES

PROCES LANDSCHAPSPARK

Voor de gebiedsontwikkeling is een begeleidingsgroep geformeerd. De begeleidingsgroep heeft richting

Voor de ontwikkeling van het regionaal

gegeven aan het opstellen van de visie en het uitvoeringsprogramma en gezorgd voor een evenwichtige

landschapspark is een stuurgroep

afweging van belangen.

geformeerd waarin de gemeenten

Deze begeleidingsgroep bestaat uit:

Eindhoven, Helmond, Laarbeek, Geldrop-

Provincie Noord-Brabant

Gemeente Helmond

Mierlo, Nuenen, de provincie Noord-Brabant

Streekplatform de Peel (onafhankelijk voorzitter)

Stichting Middengebied (namens natuur-

en het SRE participeren. Voorliggend rapport

Stichting Geloof, Hoop en Liefde (eigenaar en

past naadloos binnen de visie die voor dit

verpachter landgoed) ZLTO (als vertegenwoordiging van de pachters)

park wordt ontwikkeld.

Gemeente Laarbeek

1.4

en milieuorganisaties) Stichting Archeologisch Samenwerkingsverband (SAS) Waterschap Aa en Maas (agendalid)

UITVOERING Een visie heeft geen betekenis zonder uitvoering. Daarom is aansluitend op de visie een uitvoeringsprogramma opgesteld. Alle partijen uit de begeleidingsgroep hebben aangegeven zich te zullen inspannen om het programma ook daadwerkelijk tot uitvoering te laten komen. Er kan echter pas gestart worden met de uitvoering als de financiering rond is. Baten van projecten dienen vooraf vast te staan. Voor private partijen geldt in het algemeen dat, voor zover mogelijk, de baten vooruit dienen te gaan op de kosten, bijvoorbeeld in het geval van compensatie voor waardedaling van gronden door natuurontwikkeling.

1.5

STATUS Deze visie en maatregelen dienen beschouwd te worden als nadere uitwerking van het reconstructieplan.

1.6

LEESWIJZER Hoofdstuk 2 geeft een beknopt overzicht van de sterke en zwakke elementen in het Croy-gebied en de kansen en bedreigingen die er zijn (SWOT-analyse). Hoofdstuk 3 bevat een analyse van de historischgeografische opbouw van het gebied.

110502/ZF7/360/201377


9


De SWOT-analyse en de gebiedsanalyse vormen de basis voor de integrale visie die in hoofdstuk 4 wordt gepresenteerd als een reisverslag in het jaar 2050. Hoofdstuk vijf vertaalt de integrale visie naar deelgebieden. In hoofdstuk zes wordt het uitvoeringsprogramma gepresenteerd. Hoofdstuk 7 geeft ideeën en aandachtspunten voor de financiering en organisatie van de uitvoering.

110502/ZF7/360/201377


10


HOOFDSTUK

2.1

2

SWOT-analyse

INLEIDING Voor het Croy-gebied is een SWOT-analyse gemaakt. Per thema is aangegeven wat voor dat thema de zwakke en sterke punten van het gebied zijn en waar kansen dan wel bedreigingen liggen. De sterke en zwakke punten en de kansen en bedreigingen zijn als volgt in de tabellen opgenomen. ¾ Sterke punten

¾ Zwakke punten

¾ Kansen

¾ Bedreigingen

De SWOT-analyse is gemaakt voor de thema’s die voor het Croy-gebied het meest belangrijk zijn; landbouw, natuur, landschap & cultuurhistorie en recreatie. De belangen van de thema’s kunnen verschillend zijn. Hierdoor kan het voorkomen dat bijvoorbeeld een zwak punt voor landbouw een sterk punt is voor landschap.

2.2

SWOT-ANALYSE LANDBOUW ¾ 2 toekomstbedrijven onder de pachters

¾ Voorwaarden pacht ¾ Stoppers en hobbybedrijven ¾ Versnipperde verkaveling in sommige gebiedsdelen

¾ Nieuwe, verbrede bedrijven ¾ Grondgebonden landbouw

¾ Andere functies (recreatie, natuur, cultuurhistorie, wonen) door wet- en regelgeving ¾ Versnippering door pragmatisch verpachten van vrijkomende pachtgronden

110502/ZF7/360/201377


11


2.3

SWOT-ANALYSE NATUUR ¾ Natte evz

¾ Verkaveling / verdwenen kleinschaligheid (west)

¾ Kleinschalig landschap zuidelijke gebiedsdeel

¾ Verdwenen landschapselementen

¾ Realisatie droge deel evz

¾ Andere functies (rationele, intensieve landbouw,

¾ Landschapsverbetering / -herstel, met name

intensieve recreatie) door ruimtebeslag en verstoring

westelijke gebiedsdeel ¾ Herstel gradiënt bossen-beekdal

2.4

SWOT-ANALYSE LANDSCHAP EN CULTUURHISTORIE ¾ Kleinschalig landschap

¾ Verdwenen contrast beekdal / akkers

¾ Historische structuur nog aanwezig (zuid)

¾ Verdwenen kleinschaligheid westelijke gebiedsdeel

¾ Historische gelaagdheid

¾ Beeldkwaliteit / landschappelijke inpassing nieuwe

¾ Kasteel Croy

bebouwing ¾ Cultuurhistorische elementen verdwenen

¾ Stoppende bedrijven

¾ Moderne landbouw

¾ Versterking andere functies zoals natuur

¾ Ongestuurde nieuwe ontwikkelingen, zoals woningbouw en nevenactiviteiten /gebrek aan visie ¾ Onderhoud beeldbepalende / historische gebouwen

2.5

SWOT-ANALYSE RECREATIE ¾ Kasteel Croy

¾ Weinig routes

¾ Landschap en cultuurhistorie

¾ Weinig informatie in het gebied over de waarden

¾ Beleving / rust

¾ Rijsnelheid autoverkeer

¾ Croyse Hoeve ¾ Stedelijke omgeving

¾ Moderne landbouw

¾ Croy-imago

¾ Terughoudende opstelling partijen t.a.v. nieuwe

¾ Versterking andere functies (natuur, landschap, cultuurhistorie)

ontwikkelingen ¾ Te veel recreatie (verdwijnen beleving / rust)

¾ Kasteel Croy

110502/ZF7/360/201377


12


HOOFDSTUK

3.1

3

Gebiedsanalyse

HISTORISCHE KAART 1850

HISTORISCHE KAART 1850 Het kaartbeeld hiernaast geeft een beeld van het landschap van omstreeks 1850. Het gebied rond kasteel Croy kenmerkt zich door een afwisseling van akkers en graslanden met daartussen landschapselementen en een licht meanderende beek. De akkers bevinden zich op de vruchtbare gronden, voornamelijk langs de beken. Het gebied Geeneind is onontgonnen en vrijwel onbebouwd. Een aantal akkercomplexen op de kaart van 1850 zijn nu nog steeds als zodanig herkenbaar in het landschap. In het beekdal zijn de percelen dwars verkaveld. Het geheel is kleinschalig van karakter. Aan weerszijden van het kasteel met zijn grachten zijn kleine bossen aanwezig. Verder wordt het gebied gekenmerkt door typische laanstructuren en zijn de kerkpaden naar de Oude Toren van Stiphout duidelijk te zien. De Warande (“Het Park”) en de dorpen en gehuchten Aarle, Rixtel, Geeneind, Kruisschot en Stiphout zijn al aanwezig. De Overbrug wordt genoemd, maar noordelijker dan op de kaart van 1900.

110502/ZF7/360/201377


13


3.2

HISTORISCHE KAART 1900

HISTORISCHE KAART 1900 Opvallend op de kaart van omstreeks 1900 is de toename aan bosgebieden en landschapselementen. Dit is waarschijnlijk een gevolg van een andere wijze van weergeven. De dichtheid van landschapselementen is waarschijnlijk vergelijkbaar geweest in 1850 en 1900. Het gebied Eenselaar wordt genoemd en is op de kaart duidelijk herkenbaar als een hoger gelegen gebied met bebouwing en akkers tussen de beekdalen. Ook de akkercomplexen, de dorpen en gehuchten en het kasteel zijn duidelijk op de kaart te zien. De Warande heeft een sterkere lanenstructuur gekregen en er wordt hier een begraafplaats genoemd. Het gehucht Overbrug ligt op deze kaart zuidelijker dan op de kaart van 1850. De kerkepaden en de verkavelingsstructuur in de beekdalen zijn nauwelijks veranderd ten opzichte van de situatie in 1850.

110502/ZF7/360/201377


14


3.3

TOPOGRAFISCHE KAART 2003

TOPOGRAFISCHE KAART 2003 Het plangebied is vandaag de dag nog een opvallend gaaf geheel, dat bestaat uit een combinatie van kasteellandschap, boerderijlandschap en een nog zeer open, karakteristiek oud akkergebied. Dit neemt niet weg dat het landschap afgelopen eeuw behoorlijk is veranderd. Door de toenemende rationalisering van de landbouw in de afgelopen decennia is het grondwaterpeil in de beekdalen verlaagd. Hierdoor worden dezelfde gewassen in de beekdalen aangetroffen als op de hoger gelegen akkercomplexen. Heggenlandschappen in de beekdalen zijn verdwenen en er is dan ook veel minder dan vroeger sprake van een duidelijk contrast tussen het beekdal en de omliggende akkercomplexen. Een aantal kleine bosgebieden en landschapselementen komen rond het beekdal niet meer voor. Tevens is de van oorsprong lichte meandering van de beek verdwenen en zijn in de afgelopen eeuw een aantal zandpaden binnen de akkergebieden verwijderd. Wel zijn veel van de historische structuren nog duidelijk in het landschap herkenbaar, zoals de laanstructuren rond kasteel Croy en de kerkepaden rond de Oude Toren van Stiphout. Grote veranderingen in het landschap hebben zich voorgedaan in het westelijk deel van het plangebied. Dit landschap was vroeger relatief besloten en kleinschalig. Tegenwoordig valt het op door de relatieve openheid. Verder is de Geeneindsche Heide grotendeels bebost. Andere opvallende verandering zijn de uitbreiding van AarleRixtel, Stiphout, en Helmond, de sportvelden tussen de Warande en de Goorloop en de golfbaan in de oosthoek van het gebied.

110502/ZF7/360/201377


15


3.4

HOOGTELIGGING

HOOGTEKAART De hoogtekaart laat zien dat het kasteel, de akkers en de overige bebouwing zijn ontstaan op de hoger gelegen gronden. De natte omstandigheden van het beekdal boden immers een goede verdediging. De natte beekdalen werden vooral in gebruik genomen als hooi- en weiland. De beekdalen liggen op veel plaatsen nog steeds opvallend laag in het omliggende landschap. Op de hoogtekaart zijn verder de bolle akkers en het hoger gelegen gebied Eenselaar, gelegen tussen de beekdalen, duidelijk herkenbaar. Hoogte t.o.v. NAP:

110502/ZF7/360/201377


16


HOOFDSTUK

4

Integrale visie

Stiphout, zondag 24 mei 2020. Na jaren van omzwervingen doet het me goed weer in het gebied te zijn waar ik ben opgegroeid. Vandaag heb ik een lange wandeling gemaakt door het Croy-gebied. Ook hier heeft de tijd niet stil gestaan. Er is veel veranderd sinds ik in september 2006 mijn geboortegrond heb verlaten om in Groningen te gaan studeren. Op veel plaatsen betekenen verandering dat het niet beter wordt. Ik moet zeggen dat het hier alleen mooier is geworden. Het begon al bij de start van mijn wandeling. Ik heb nog geen kaart van de omgeving gekocht en ik vroeg me af of ik de weg nog zou vinden. Nou, een kaart bleek helemaal niet nodig. Er zijn prachtige gemarkeerde wandelroutes uitgezet. Langs de wandelroutes staan informatieborden over de natuur, de cultuurhistorie en de landbouw. Ik heb nooit geweten dat dit gebied al vanaf de Steentijd in alle tijdsperioden bewoond is geweest en dat hiervan nog zoveel sporen bewaard zijn in de bodem. Ik heb een route gekozen die mij eerst naar het kasteel en de Croyse Hoeve bracht. Op weg naar het kasteel loop ik tussen de akkers. Rondom de akkers staat beplanting. Hier en daar kan ik er tussendoor kijken. Op sommige akkers staat gerst dat wordt gebruikt om het Croy Bier van te brouwen. De akkers zijn allemaal nog steeds open en ze lijken zelfs boller dan ze vroeger waren. Misschien komt dat door die nieuwe beplanting om de akkers. Ik blijk zelfs op de akkers tussen de gerst door te mogen wandelen over typische Brabantse zandpaadjes. Maar nu even niet, eerst ga ik richting de Croyse Hoeve.

110502/ZF7/360/201377


17


Na de akkers kom ik bij de Goorloop. Die kun je niet meer missen. Ik weet nog dat er een zogenaamde ‘natte ecologische verbindingszone’ was aangelegd, zeg maar een snelweg voor planten en dieren. Dat was mooi, maar je zag het eigenlijk pas als je al op de brug stond. Nu valt al meteen op dat ik de Goorloop nader door de kleinschalige afwisseling van graslandjes, bosjes en houtwallen met elzen en wilgen. Op de graslandjes grazen koeien. Wat een idyllisch gezicht! Ik blijf even mijmerend op de brug staan. Het water kabbelt rustig, de zon weerspiegelt in het water, een waterjuffer zoekt een geschikt plekje om te zitten…. Genoeg gemijmerd, verder naar de Croyse Hoeve. Ik kies een route die me met een omweg via Eenselaar naar de Croyse Hoeve brengt. Gelukkig heb ik stevige schoenen aan gedaan, want het struinpad dat ik door het beekdal neem is behoorlijk vochtig. Bij Eenselaar loop ik omhoog het beekdal uit. Wat heb je vanaf Eenselaar een mooi zicht op het licht glooiende landschap en de natuur in de beekdalen! Ik kan hier kiezen: óf via de Warande naar Helmond wandelen óf richting Aarle-Rixtel. Ik vervolg mijn weg door en langs de beekdalen richting Aarle-Rixtel, richting de Croyse Hoeve. Via enkele struinpaden en een voetgangersbruggetje over de Goorloop kom ik op de Kasteelweg. De bedrijven hier zijn allemaal voorzien van informatieborden over hun producten, alles mooi in dezelfde stijl van Stichting Streekontwikkeling Croy. Ik loop de Kasteelweg uit en kom uit bij de Croyse Hoeve. Toen ik in hier 14 jaar geleden wegging, lag de Croyse Hoeve in puin. Ik heb daar jaren een zaterdagbaantje gehad en was er benieuwd of de Croyse Hoeve weer was opgebouwd. En ik moet zeggen, petje af. Het ziet er prachtig uit. Een boerderij met een landelijke sfeer; het past echt bij het Kasteel. De bediening is erg vriendelijk en het eten is nog steeds van uitstekende kwaliteit. Op deze mooie zondagmiddag zat het terras helemaal vol met fietsers en wandelaars die in dit gebied komen genieten van de rust. Binnen trof ik diverse boeken aan over dit gebied. Teveel om vandaag allemaal te lezen, maar erg leuk om eens doorheen te bladeren. Ook lagen er folders over het Kasteel. Hé, ik had ook in het poortgebouw van het kasteel kunnen overnachten. Daar zit nog steeds een Bed & Breakfast in. Tegenwoordig is er van alles te doen op Kasteel Croy, zo las ik in de folder. Vroeger zaten er alleen bedrijven in het Kasteel en kon je er verder niet in. Ik weet nog wel dat het kasteel eens voor een dag was opengesteld en dat er duizenden bezoekers op af kwamen. Dat had niemand verwacht en dat leverde toen grote opstoppingen op. Ik vroeg de bediening hoe dat tegenwoordig dan gaat. De openstelling van het kasteel blijkt in stappen ingevoerd. Eerst alleen voor selecte gezelschappen bij bijzondere gelegenheden zoals huwelijken, exposities en concerten. Toen dat goed beviel, is dit stapsgewijs verruimd.

110502/ZF7/360/201377


18


Nu blijken delen van het kasteel te bezichtigen, in andere delen zitten nog steeds de bedrijven. Ik drink snel mijn koffie op om een kijkje te gaan nemen. Het kasteel ligt er nog steeds prachtig bij. De bijzondere architectuur, de prachtige kleur van de stenen, de schaapjes die er grazen. Ik ga het kasteel binnen. Daar blijkt dat ik een rondleiding kan krijgen. Nou, graag! Ik leer dat het Kasteel is gebouwd in Nederrijnse baksteenarchitectuur die erg bijzonder is voor deze streek. De naam Croy is afkomstig van Jacob van Croij, proost van Maaseik en kanunnik van het St. Lambrechtsakapittel van Luik, die het kasteel in 1477 verwierf. In 1873 overleed de toenmalige eigenaresse, Freule Constance. In haar testament had ze op laten nemen dat het kasteel onderdak moest bieden bejaarden uit Stiphout en Aarle-Rixtel. Via het armbestuur is het kasteel met landgoed uiteindelijk in beheer gekomen bij de Stichting Geloof, Hoop en Liefde. De Stichting heeft als primaire doel instandhouding van kasteel en landgoed. Secundaire doel is de revenuen ten goede te laten komen aan “de behoeftigen en de armen, woonachtig op het grondgebied van de gemeenten Stiphout en Aarle-Rixtel”. Dat waren de wensen van Freule Constance. Toen de Stichting het onderhoud van het kasteel en landgoed helemaal op orde had, ROND 1800 SCHREEF MEN:

is ze aan dit secundaire doel gaan werken. Onderdeel hiervan blijkt de openstelling om te voorzien in de

Bij het dorp ligt ook het kasteel te Croy, dat een zeer schoon buiten

behoefte van hen die ‘behoeftig en arm’ zijn op het gebied van rust, ontspanning en cultuur.

is, met nieuw aangelegde tuinen, thans eigendom van de Heer van

Het kasteel is van binnen werkelijk prachtig en de rondleiding is erg interessant. Op weg naar buiten neem

Stiphout, die zich zeer verdienstelijk maakt door het ontginnen van

ik nog een folder mee. Zomerconcerten in juni en juli, wijndagen in september en nog veel meer. ‘Wel op

inculte gronden door het verbeteren van de landbouw en de

tijd kaarten kopen!’, zo staat er, ‘want wij laten maar een beperkt gezelschap toe om de historische, rustige

schapenfokkerij. Hij trachtte door het invoeren van Spaanse

sfeer te houden.’ Alleen voor de kasteeldagen in augustus hoeven niet vooraf kaarten gekocht te worden,

schapen het inlandse ras en de wolproductie te verbeteren. (Bron:

maar tijdens deze festiviteiten blijft het Kasteel gesloten en worden alleen de omliggende gronden benut.

Regionaal Historisch Centrum Eindhoven)

In de kasteelboerderij blijkt een educatiecentrum en museum over de locale historie gevestigd te zijn. Buiten hangt een bord met de geschiedenis van de bewoners. Na het overlijden van de laatste bewoonster is de boerderij omgebouwd. Alle basisscholen uit de omgeving komen hier voor hun lessen lokale geschiedenis. Het museum bewaar ik voor een volgende keer.

110502/ZF7/360/201377


19


Op aanbeveling van de gids van het kasteel loop ik om het kasteel naar de Kasteeltuinen. Kasteeltuinen, zijn die er dan? Ik kom aan bij een grote, indrukwekkende poort. Hier staat een informatiebord. “De kasteeltuinen zijn een agrarisch werklandschap, vormgegeven als tuinen. Het vormt een parkachtig wandelgebied voor mensen die rust en beslotenheid zoeken. Bij de diverse agrarische percelen staat informatie over de gewassen en de wijze waarop deze worden verwerkt in ons voedsel. Ook is er een hoek ingericht met ecologische volkstuintjes van de mensen uit Helmond, Stiphout en Aarle-Rixtel. Voor meer informatie of om eens een dag te helpen op de boerderij kunnen de eigenaren gebeld worden. Meer informatie is te vinden op www.landgoedcroy.nl.” Nieuwsgierig loop ik de tuinen in. Het blijkt een merkwaardige mengeling van park en productiegrond. En toch, de sfeer is die van een kasteeltuin. Misschien wel door de typische lanenstructuren en de herhaling van het beeldmerk van het kasteel. ROND 1800 SCHREEF MEN:

Ik loop de tuinen uit in de richting van Aarle-Rixtel. Hier is een veehouderijbedrijf verdwenen. Er is een

De lucht is hier gezond en men vindt er goede, middelmatige en

landgoed voor in de plaats gekomen. Ook andere agrarische bedrijven hier en elders in het gebied zijn

slechte gronden. Bij het kasteel te Rixtel daar de landerijen ’s

veranderd. De ondernemers werken sterk samen in de ontwikkeling en marketing van producten. Er is een

winters altijd onder water staan vindt men de beste en het

écht Croy imago ontstaan, een imago van een kasteellandschap, van kwaliteit van leven: verse groenten,

meestgevende hooiland uit de gehele Meierij. De landbouw is het

vers fruit, biologische producten, ambachtelijke zuivel, bier, wijn, kruiden, noem maar op. Op vrijwel elk

voornaamste middel van bestaan nochtans is de handel in kuikens

bedrijf is iets te doen of te zien voor de toerist. En er zijn kleinschalige overnachtingsmogelijkheden bij

waarvan men er enige honderden per week over ‘s-Hertogenbosch

enkele bedrijven. Diverse bedrijven combineren hun productie met zorg: dagopvang van verslaafden en

naar Holland doet verzenden, vermeldenswaard. Ook worden er

gehandicapten, maar ook kinderopvang en naschoolse opvang. De burgerwoningen en agrarische bedrijven

twee beroemde paardenmarkten gehouden. (Bron: Regionaal

hebben veel aandacht voor beeldkwaliteit en imago.

Historisch Centrum Eindhoven)

Bij Aarle-Rixtel zijn voor de toeristen en recreanten picknickplekken en een trimbaan aangelegd. Het is hier druk met jonge gezinnen. Niets voor mij als vrijgezel. Misschien later, als ik ook kinderen heb. Even verderop, tussen Aarle-Rixtel en Lieshout ligt een ‘toegangsplek’. Hier kunnen mensen hun auto neerzetten en op de fiets of te voet het gebied in. Er is veel informatie te krijgen – folders, gevulde rugzakjes en picknickmanden – en diverse routes lopen langs de toegangsplek. Tussen Nuenen en Stiphout en tussen Aarle-Rixtel en Helmond liggen ook toegangsplekken. Dit verklaart waarom het gebied nog relatief rustig is met autoverkeer, terwijl er wel veel recreanten komen. Ik loop naar het noordwesten en passeer de Goorloop weer. Ook hier is het beekdal prachtig ingericht. Verder richting Kruisschot. Goh, dit was vroeger een open gebied. Nu is het een afwisselend landschap met bosjes, houtwallen, open delen en zichtlijnen. Het vormt een mooie overgang tussen het beekdal en de Geeneindse heide. Eenmaal aangekomen op Kruisschot valt mij op dat er zich een nieuwe melkveehouderij heeft gevestigd.

110502/ZF7/360/201377


20


Ik kan hier eigengemaakte zuivelproducten kopen die herkenbaar als Croy-product op de markt worden gezet. Ik besluit een bolletje kaas meer te nemen. Ik krijg er een foldertje over landschapsbeheer op dit bedrijf bij. Op deze manier kan ik een stukje van de beleving van dit gebied mee naar huis nemen. In Kruisschot blijkt aansluitend op het bestaande woningbouwcluster een aantal villa’s bij gebouwd. Het zijn prachtige, in het groen gelegen woningen met een landelijke sfeer. Ze passen perfect in het landschappelijke patroon. En de woningen, ze zijn allemaal anders en toch allemaal hetzelfde. Knappe architect die dit ontworpen heeft. Dan verder richting Geeneind. In Geeneind pak ik een ‘boerenwandelpad’ dwars door het grasland. Via een ‘bruggetje’ stap ik over de draad en ik loop tussen het vee door. Het informatiebord leert mij dat hier vroeger een oud kerkepad lag. Mensen liepen hier op weg naar de kerk, waarvan nu alleen nog de Oude Toren resteert. Op zondagmiddagen en in de vakantieperiodes blijkt de Oude Toren geopend voor publiek. Heb ik even geluk, want vandaag is het zondag. In de Oude Toren tref ik een korte tentoonstelling aan over de historie van deze plek en over het herstel van kerkepaden. De agrariërs in dit gebied werken hier volledig vrijwillig aan mee. Dat vind ik erg lovenswaardig. Ik aarzel dan ook geen moment en stop een gift in de daarvoor bestemde box. Dan verder de trap op om te kunnen genieten van het uitzicht. Kijk, daar in Stiphout logeer ik nu. Aan de andere zijde valt zo van boven nog meer op hoe mooi en afwisselend het landschap hier is. De open akkers met het wuivende gerst, het besloten, vochtige beekdal, de koeien in de wei en het prachtige kasteel met zijn tuinen. Er is afwisseling en toch eenheid, het Croy-gevoel, de steeds weer terugkomende beeldmerken, materialen en kleuren. Ja, deze wandeling kan ik iedereen aanbevelen.

110502/ZF7/360/201377


21


110502/ZF7/360/201377


22


HOOFDSTUK

5.1

5

Aan de slag!

INLEIDING Voorgaande visie geeft een beeld van hoe het er in het Croy-gebied uit zou kunnen gaan zien. Dit is verbeeld in afbeelding 5.1. Om dit te kunnen realiseren moet er een aantal keuzes worden gemaakt en processen en projecten tot uitvoer worden gebracht. Dit hoofdstuk geeft inzicht in de te maken keuzes en de te nemen maatregelen. De gebiedsanalyse in hoofdstuk 3 heeft geleid tot een indeling in een aantal deelgebieden of landschapseenheden. In afbeelding 5.1 is de ligging weer van de verschillende landschapseenheden in het gebied Croy te herkennen. Dit hoofdstuk beschrijft maatregelen voor het plangebied als geheel (§5.2) en maatregelen voor specifieke delen van het plangebied (§5.3). Per eenheid worden steeds de volgende onderwerpen beschreven: 1. Begrenzing: waar ligt het deelgebied. 2. Analyse van het deelgebied: welke waarden herbergt het deelgebied en wat zegt het bestaande beleid over het gebied. In bijlage 1 zijn enkele kaarten met het bestaande beleid opgenomen. 3. Visie: hoe zou het deelgebied eruit moeten zien, wat zijn mogelijke ontwikkelingen, wat is wenselijk en wat juist niet. 4. Maatregelen: Welke maatregelen zijn nodig en zouden getroffen kunnen worden om het streefbeeld (lees de visie) te realiseren. Er zijn alleen maatregelen opgenomen waarvan bij het schrijven van deze visie bekend is dat er een trekker voor is.

110502/ZF7/360/201377


23


Afbeelding 5.1 Integrale gebiedsvisie Croy. Indeling in deelgebieden: Groene arcering: Eenselaar Bruin: akkers Blauw: beekdal Groen bij kasteel: Kern landgoed Geelgroen: Laag en Hoog Strijp, Overbrug, Geeneind Grijsbruin: Kruisschot Groen met lijnen: Warande Groen met gele bogen: huidig golf Rode arcering: zoekgebieden incidentele woningbouw

110502/ZF7/360/201377


24


In het algemeen geldt dat er gestreefd wordt naar een kwalitatief hoogwaardige ontwikkeling van het gebied. Alle maatregelen moeten bijdragen aan het hoofddoel: ‘Duurzame instandhouding en versterking van het Croy-gebied’. Daar waar keuzes ontstaan wordt bij de beoordeling van initiatieven kwaliteit boven kwantiteit als vuistregel gehanteerd. Uitvoering geven aan de maatregelen zoals voorgesteld leidt uiteindelijk tot de realisatie van de gebiedsvisie en de hoofddoelstelling. Niet alles kan direct worden uitgevoerd. Uitvoering zal gebeuren op basis van vrijwilligheid. Dit betekent dat, indien een huidige eigenaar of gebruiker niet mee wil werken, onderdelen van de visie pas later gerealiseerd zullen worden. Niet alle ontwikkelingen en initiatieven zijn nu al te voorzien. Daarom is de opsomming van ideeën en maatregelen niet-limitatief. Er zijn randvoorwaarden gesteld waar nieuwe ontwikkelingen aan moeten voldoen. Door de visie als toetsingskader te hanteren voor ontwikkelingen en initiatieven, zal uiteindelijk een nieuwe parel in het landschap verreizen. Een gebied met een duidelijke samenhang, dat als een eenheid in het landschap kan worden waargenomen en beleefd/ervaren.

5.2 BELEID

OVERKOEPELEND In het reconstructieplan De Peel zijn verschillende beleidsdoelen voor het gebied Croy geformuleerd. Hierin is onder meer de integrale zonering vastgelegd. Plangebied Croy ligt voornamelijk in extensiveringsgebied, waar het primaat ligt bij wonen of natuur. Dit betekent dat hier wordt gestreefd naar afbouw en beëindiging van intensieve veehouderij (kippen, varkens). Een klein deel van het plangebied (gebied rond Laag en Hoog Strijp) ligt in het gebied dat gericht is op verweving tussen landbouw, wonen en natuur (verwevingsgebied). Een groot deel van het plangebied ligt binnen het stedelijk uitloopgebied. Vanwege de ligging in de stadsrandzone van Helmond is multifunctioneel gebruik mogelijk. Er is in ieder geval ruimte voor gevarieerd (extensief en intensief) recreatief gebruik. Het overgrote deel van het plangebied behoort eveneens tot de landschapsontwikkelingszone/ landschapsecologische zone (LEZ). Hier dient een structurerende groene bufferzone tussen stedelijke kernen te ontstaan, welke bestaat uit een combinatie van gebieden voor de grondgebonden landbouw, natuur, en recreatie. De zone heeft zowel in landschappelijk als in ecologisch opzicht een verbindende

VISIE

functie voor aangrenzende landelijke regio’s.

110502/ZF7/360/201377


25


Voor het projectgebied als geheel wordt gestreefd naar een gebied dat landelijk blijft en gezien de ligging tegen Helmond/Stiphout en Aarle-Rixtel een sterke functie gaat vervullen voor de bewoners van deze kernen, zonder dat dit afbreuk doet aan de huidige functies: landbouw, wonen, natuur, landschap en cultuurhistorie. Sterker nog: de ligging van het plangebied tegen deze kernen dient als kracht en motor voor het gebied benut te worden. Om de ligging in een sterk verstedelijkte regio optimaal te benutten wordt gestreefd naar een duidelijk imago. Het creëren van één Croy-sfeer voor het hele plangebied draagt hieraan bij. Dit heeft een meerwaarde voor de ontwikkeling van het gebied. Behoud van het karakter van en samenhang in het gebied staat voorop bij de beoordeling van nieuwe initiatieven en ontwikkelingen. Concreet betekent dit dat nieuwe zaken dienen te worden getoetst op de mate waarin zij bijdragen aan behoud en versterking van landschap, cultuurhistorie en natuur en voldoende dragers in het gebied houden en/of brengen. ‘Behoud door ontwikkeling’ is hierbij het devies. Ten aanzien van teeltondersteunende voorzieningen wordt aangesloten bij bestaande wet- en regelgeving. Een toename van gemotoriseerd verkeer moet worden voorkomen. Een vermindering van de huidige verkeersstromen kan worden bewerkstelligd door het aanbrengen van verkeersremmende voorzieningen en het afsluiten van wegen voor niet-bestemmingsverkeer. Voor grote stromen recreatief verkeer, bijvoorbeeld bij activiteiten op het kasteel, kan middels transferia (auto parkeren, verder te voet, per fiets, met de huifkar, enz.) verkeer uit het gebied worden geweerd. In termen van zonering van recreatie vetrekkend vanuit de dorpskernen richting het kasteel kan sprake zijn van: intensief recreatief gebruik (kwantiteit) in de eerste schil. Hierbij kan gedacht worden aan functies als skaten, hondenuitlaat, korte wandelroutes, picknickplaatsen, speel- en sporttoestellen; extensief recreatief gebruik in de tweede schil. Hierbij kan gedacht worden aan fietsen en lange wandeltochten; intensief-hoogwaardig recreatief gebruik (bezoekersaantallen passend bij het gebied) rondom het kasteel. Dit is afhankelijk van de keuzes die voor de kern van het landgoed worden gemaakt. Het landschap kan in diverse deelgebieden nog verder versterkt worden door particulier of agrarisch natuurbeheer. Het landschapsontwikkelingsplan (LOP) De Peel vormt hiervoor een kader. Veel ondernemers willen plannen maken voor de lange termijn. De huidige looptijd van zes jaar van de overeenkomsten voor agrarisch natuurbeheer vormt soms een barrière om deel te nemen.

110502/ZF7/360/201377


26


Het opzetten van een groenblauw dienstenpakket specifiek in het Croy-gebied zou uitkomst kunnen bieden, al zijn hier wel diverse randvoorwaarden aan verbonden. De verkaveling van het gebied is momenteel sterk versnipperd. Dit draagt enerzijds bij aan het veelal kleinschalige karakter van het gebied. Anderzijds leidt het ertoe dat niet altijd de gewenste functies/grondgebruik op de gewenste plaats ligt en dat de inrichting landbouwkundig soms minder efficiënt is. Een vrijwillige kavelruil kan een oplossing zijn om doelen voor landschap, cultuurhistorie, natuur, recreatie en/of landbouw te bereiken. Voor de financiering van maatregelen voor natuur en landschap zou kunnen worden gewerkt met het gedachtegoed achter rood-voor-groen. Door in zorgvuldig uitgekozen plekken in het gebied nieuwe woningen toe te staan worden middelen gegenereerd die worden ingezet voor de realisatie van natuur- en landschapsmaatregelen. MAATREGELEN

Maatregelen die algemeen in het gebied worden voorgesteld, zijn: (§6.1.1): Gebiedsgerichte invulling groene en blauwe maatregelen; (§6.1.2): Opzetten van een financieringsstructuur voor groene en blauwe maatregelen die agrariërs voor een lange termijn garantie geeft op vergoeding voor beheer en onderhoud; (§6.1.3): Nadere vormgeving van de Croy-huisstijl: eenheid in uitstraling/beeldmerk/ lettertype bij bebording, zoals routebordjes, wegwijzers, uithangborden, huisnummers, productverpakkingen etc. De historie kan hierbij als inspiratiebron dienen: ‘behoud door ontwikkeling’. Het is niet altijd nodig om zaken exact in de oude staat terug te brengen. Ook de beeldkwaliteit van toekomstige bebouwing en van beplanting dient meegenomen te worden in de Croy-huisstijl; (§6.1.4): De mogelijkheden voor nieuwe economische dragers waaronder de teelt van graan zouden onderzocht moeten worden. Gedacht kan worden aan een nieuwe locale productieketen welke leidt tot streekproducten (brood, bier etc.). Eerdere ervaringen zijn reeds opgedaan in Limburg en, dichter bij huis, in Het Groene Woud (gebied tussen Tilburg, Eindhoven en Den Bosch); (§6.1.5): Voor het gehele gebied is de realisatie van meer wandelpaden wenselijk. Gedacht kan worden aan de introductie van wandelen over boerenland en laarzenpaden. De uitwerking van een recreatief routeplan is wenselijk. Hierin dient ook naar fietsen en skaten gekeken te worden. Op bepaalde plaatsen in het gebied kunnen zeer fraaie foto’s gemaakt worden. Mogelijk dat deze locaties gemarkeerd kunnen worden op een wijze zoals dat bijvoorbeeld ook in de Efteling is gebeurd.

110502/ZF7/360/201377


27


Voor de nog aanwezige zandpaden dient te worden nagegaan of oorspronkelijke bochten en krommingen kunnen worden teruggebracht. Dit verhoogt de belevingswaarde; (§6.1.6): Om het gebied recreatief toegankelijk te maken zonder toename van gemobiliseerd verkeer, kunnen toegangsplekken gerealiseerd worden; (§6.1.7): Om het huidige verkeer terug te dringen dient een verkeersplan te worden opgesteld. Binnen dit plan worden maatregelen overwogen als bestemmingsverkeer, verlaging van de toegestane maximum snelheid en optische wegversmalling; (§6.1.9): Overwegen vrijwillig kavelruilproject.; (§6.1.8): De vele geschiedenislagen in het Croy-gebied zijn bij uitstek geschikt voor educatie. In overleg met de omliggende scholen kan een (pakket van) geschiedenisles(sen) rondom het Croy-gebied worden opgezet. Hier zijn mogelijkheden voor koppeling met het educatieve programma dat bestaat rondom kasteel Helmond. Ook kinderfeestjes bieden kansen voor educatie op een speelse manier zoals historische speurtochten, verkleed als ridder of kasteelheer. Het uitwerken van een IDZO GPS wandeling heeft een educatieve functie en brengt recreanten op een moderne, eigentijdse wijze op de hoogte van belangrijke en waardevolle (cultuurhistorische) elementen in het gebied.

5.3

DEELGEBIEDEN In de inleiding van dit hoofdstuk is aangegeven dat de gebiedsanalyse heeft geresulteerd in een indeling in deelgebieden of landschapseenheden. In deze paragraaf worden deze landschapseenheden afzonderlijk beschreven.

5.3.1 HUIDIGE SITUATIE

LANDSCHAPSEENHEID 1: EENSELAAR Het deelgebied Eenselaar ligt in de zuidoosthoek van het plangebied. Eenselaar is als het ware een hoger gelegen eiland tussen beekdalen. Op sommige plaatsen ligt het deelgebied tot wel 4 meter hoger dan de aangrenzende beekdalen. Eenselaar is een afgerond geheel. De bebouwing met de akkers waren als zodanig al op kaarten uit 1850 herkenbaar. Ten noorden van het agrarisch bedrijf zijn sinds 1900 enkele woningen gebouwd.

BELEID

Het gebied is in het kader van de begrenzing van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) aangemerkt als beheersgebied.

110502/ZF7/360/201377


28


VISIE

Het ligt voor de hand om voor dit gebied te streven naar behoud van de huidige waarden. Toekomstige ontwikkelingen worden het meest gestuurd door de doelstellingen die zijn vastgelegd in het vigerend beleid, met name het EHS-beleid voor de beheersgebieden. In zijn algemeenheid passen hier geen rode ontwikkelingen.

MAATREGELEN

(§6.1.1): Om versneld invulling te kunnen geven aan de doelen binnen het beheersgebied kunnen grondeigenaren gestimuleerd worden tot het afsluiten van beheersovereenkomsten. Hiertoe kan een voorlichtingsronde worden gehouden. Wanneer grondeigenaren overgaan tot het aanleggen van landschapselementen, dienen deze bij voorkeur op de historische lijnen geplaatst te worden. Ook het restaureren van slecht onderhouden houtwallen en andere landschapselementen is plaatselijk een goede maatregel. In het gebied Eenselaar ligt een (kleine) akker voor. Bij de beplanting van Eenselaar moet deze akker niet beplant, maar juist open blijven. (§6.1.5): Door het aanleggen van routestructuren, dwars door het deelgebied en de aangrenzende beekdalen, kan het hoogteverschil en de afwisseling in het landschap worden beleefd. Ook een routestructuur vanuit de Warande richting de Eenselaar kan hieraan bijdragen. Mogelijk kan het hoogste punt worden gemarkeerd, bijvoorbeeld door een informatiebord al dan niet bij een picknick plaats, een bankje of een uitkijkpost.

110502/ZF7/360/201377


29


5.3.2

LANDSCHAPSEENHEID 2: AKKERS

HUIDIGE SITUATIE

Binnen het projectgebied wordt de landschapseenheid akker op meerdere plaatsen terug gevonden. Het betreft de gebieden rondom Strijp, de gebieden rondom Geeneind, de bolle akker in het noordwesten nabij de Kivietslaan en akkercomplexen ten westen van de Helmondseweg/Aarle-Rixtelseweg. Ten behoeve van de leesbaarheid, zijn de verschillende akkers (1 tot en met 7) genummerd (zie de afbeelding

5 7

hiernaast).

1

De akkercomplexen zijn op de kaart van 1850 al duidelijk als zodanig te herkennen. Kenmerkend aan de akkers zijn de openheid en de bolling. Zowel vroeger als nu staat er geen beplanting op de akkers.

2 4

6 3

Gemiddeld liggen de akkers op een hoogte tussen 17 en 18 meter boven NAP en kunnen daarmee worden aangemerkt als de hogere en daarmee drogere delen binnen het gebied. Vooral akker 2 is als bolle akker waardevol en nog duidelijk herkenbaar in het huidige landschap. Binnen akkercomplex 4 staat de oude toren welke als cultuurhistorisch element zeer waardevol is. In de afgelopen eeuw zijn enkele zandpaden binnen de akkergebieden verdwenen of recht getrokken.

BELEID

Alle akkers met uitzondering van akker 6 liggen in een landschapsontwikkelingszone. Grote delen van de akkers zijn aangeduid als archeologisch monument. De kerkepaden zijn lijnelementen met zeer hoge historisch-geografische waarden.

VISIE

Gestreefd wordt naar behoud en accentuering van de openheid van de akkergebieden. Accentuering van de openheid wordt bereikt door het contrast met de omliggende gebieden te versterken. Het aanbrengen van beplantingsvormen op de grenzen van de akkers, bijvoorbeeld houtwallen, kan hiertoe een middel zijn. Tevens wordt gestreefd naar behoud van de hoogte verschillen zoals deze nu waarneembaar zijn. Ingrepen die leiden tot egalisatie van de gebieden moeten niet worden toegelaten. Tenslotte dienen de zandpaden als zodanig behouden te blijven en wordt gestreefd naar herstel van verdwenen zandpaden en herstel van het oorspronkelijke, licht slingerende tracé van de zandpaden. Nieuwe routestructuren mogen in geen geval afbreuk doen aan de bolling of openheid van de akkers. Verharding van bestaande of nieuwe routestructuren op de akkers is niet wenselijk.

110502/ZF7/360/201377


30


In het bijzonder geldt voor akker 2 dat de typische ronde vorm en fraaie bolling extra geaccentueerd kan worden door de teelt van granen. Wuivend koren op het veld kan romantische plaatjes opleveren en daarmee bijdragen aan de beleving van cultuurhistorie in het gebied. Gerst sluit aan bij het Croy Bier. Gezien de hoogte van de akkers en het daarmee relatief droge karakter, zijn ze zeer geschikt voor akkerbouw. Vanuit landschappelijk en belevingsoogpunt past grasland beter in de lagere, nattere gebieden en niet zozeer op de akkers. Vanuit behoud van archeologische waarden is grasland wel de beste vorm van grondgebruik. Het open en bolle karakter van de akker dient te worden bewaard. Concreet betekent dit dat wordt aangesloten bij vigerende wet- en regelgeving ten aanzien van teeltondersteunende voorzieningen. Nieuwe bebouwing op de akkers is niet wenselijk. Hierop is een uitzondering te maken: uitbreiding van bestaande bouwblokken ten behoeve van de agrarische bedrijfsvoering kan worden overwogen. Hierbij is de landschappelijke inpassing (Croy-stijl en beplanting) een belangrijk aandachtspunt. Eventuele uitbreiding van het gehucht Geeneind dient buiten de akkers plaats te vinden. MAATREGELEN

(§6.3.1): Beschermen van de openheid, de nog bestaande zandpaden en het nog aanwezige reliëf middels het bestemmingsplan buitengebied van de gemeente(n). (§6.1.1): Stimuleren van het aanbrengen van beplanting zoals houtwallen, op de grenzen en in de directe omgeving van de akkers. Mogelijk dat hiertoe het Stimuleringskader Groene en Blauwe Diensten van de provincie Noord Brabant een geschikt instrument is. Binnen het landschapsontwikkelingsplan (LOP) de Peel wordt momenteel gewerkt aan de operationalisering van het Stimuleringskader binnen de acht Peelgemeenten. (§6.1.1): In het bijzonder op akker 2 zou de teelt van graan gestimuleerd moeten worden. (§6.1.1): Herstel van oude zandpaden in de akkergebieden. Mogelijk dat een project Wandelen over Boerenland, hiertoe invulling kan geven. (§6.2.2): De mogelijkheden voor ontwikkeling van de Oude Toren tot recreatief interessant element dienen onderzocht te worden. Het gaat hierbij om informatieborden, opnemen in wandelen fietsroutes (“trekken door Helmond”) en openstelling.

110502/ZF7/360/201377


31



LANDSCHAPSEENHEID 3: BEEKDAL De landschapseenheid beekdal doorsnijdt het plangebied. Over het algemeen bevinden de beekdalen zich op een hoogte tussen 12 - 14, 5 meter boven NAP. Ze vormen daarmee de laagste delen in het landschap. Gemiddeld is het beekdal (oorspronkelijk) 150 meter breed in het noordwestelijk deel. In het zuidelijke en oostelijke deel zijn de beekdalen vaak nog breder. De van oorspong lichte meandering is verdwenen. Het grondgebruik in de beekdalen is momenteel wisselend: grasland en akkers komen beide voor. Binnen de beekdalen liggen verschillende grondeigenaren. Het betreft deels gronden in eigendom van de Stichting GHL in gebruik bij vijf verschillende pachters en deels gronden in eigendom van particulieren. De natuurlijke hoogtegrenzen van het noordwestelijke beekdal van de Goorloop doorsnijden vaak gebruikspercelen. De gronden tussen de Goorloop en de Warande kennen van oorsprong bijzondere natuurlijke en landschappelijke waarden. Op deze gronden zijn nu sportvelden gelegen. In De Warande is sprake van verdroging.

BELEID

Het noordwestelijke beekdal van de Goorloop is aangemerkt als ecologische verbindingszone (evz). Dit betekent dat er gestreefd wordt naar een natte en vochtige zone van circa 10 meter breed, gerekend vanaf de insteek. De daarop volgende 15 meter dient als het droge deel van de evz. Het natte deel van de evz is reeds gerealiseerd. De beekdalen zijn voor een gedeelte (met name de Goorloop) begrensd als beheersgebied in het kader van de EHS. Verder zijn vrijwel de volledige beekdalen een voorlopig reserveringsgebied voor waterberging tot 2050. De Goorloop is een waterlichaam in de Kaderrichtlijn Water (KRW).

VISIE

In aansluiting op hetgeen is geformuleerd binnen de deelgebieden akkers, wordt binnen de beekdalen gestreefd naar grondgebruik passend bij de lagere en daarmee nattere ligging. Over het algemeen zal grasland of hooiland de meest voor de hand liggende gebruiksvorm zijn. De beekdalen lenen zich uitermate goed voor een inrichting die de beleving van landschapskwaliteit mogelijk maakt. Door hermeandering van de Goorloop wordt deze beleving versterkt. Daarnaast is herstel en aanleg van landschapselementen over de volledige breedte van het beekdal (150 meter) wenselijk in een positionering haaks op de beek, bij voorkeur op historische lijnen. Eventuele vervallen groenstructuren dienen hersteld te worden. Hiermee wordt voorzien in de realisatie van het droge deel van de evz op een manier die aansluit bij het model ‘nat kralensnoer’ uit het voorbeeldenboek ecologische verbindingszones (Provincie Noord-Brabant, 2003).

110502/ZF7/360/201377


32


De aankoop en inrichting van een strook van 15 meter breedte is niet wenselijk, omdat dit geen recht doet aan het historische landschap. Het beekdal biedt ruimte voor extensieve recreatie zoals een laarzenpad. Ook kan hier ruimte gevonden worden voor waterberging. Bij een definitieve invulling van dit reserveringsgebied dient voldoende rekening gehouden te worden met de doelen van de gebiedsvisie (behoud en versterking kern landgoed). Elke bebouwingsvorm moet in het beekdal worden geweerd. Het is wenselijk de natuurlijke en landschappelijke relatie tussen de Goorloop en de Warande te herstellen. MAATREGELEN

(§6.1.1 en §6.1.5): Er worden landschapselementen en een laarzenpad door of langs de beekdalen en/of over het boerenland aangelegd. Dit kan via de reguliere weg voor realisatie van droge ecologische verbindingszones (aankoop, inrichting en beheer) en/of via agrarisch natuurbeheer. Middels een voorlichtingsronde kan de aanleg van landschapselementen worden gestimuleerd. Bruikbaar instrumentarium wordt gevonden in de regelingen van het Programma Beheer en het Provinciale Stimuleringskader Groene en Blauwe Diensten. Om te voorkomen dat het beekdal over 10 of 20 jaar weer opnieuw op de schop moet, dient met het waterschap afgestemd te worden welke randvoorwaarden en toekomstige inrichtingswensen te verwachten zijn vanuit de functie waterberging en het beleid voor de Kaderrichtlijn Water. Er wordt naar gestreefd om deze inrichtingswensen mee te nemen bij de realisatie van de landschapselementen. (§6.1.9): Een kavelruilproject kan bijdragen aan het realiseren van de visie voor het beekdal. Hierbij zou gestreefd moeten worden naar de verplaatsing van grondeigenaren naar het beekdal, die ambities hebben op het gebied van agrarisch natuur- en landschapsbeheer. Het meest voor de hand liggend zou zijn, wanneer melkvee of vleesveehouders gronden in het beekdal krijgen toebedeeld. Deze vormen van agrarisch landgebruik passen binnen de visie voor het beekdal. (§6.4.1): Onderzoek naar oorzaken van verdroging Warande en in beeld brengen van mogelijke maatregelen.

110502/ZF7/360/201377


33


5.3.4 HUIDIGE SITUATIE Onderstaand: Historische kaart van kasteel met omgeving.

LANDSCHAPSEENHEID 4: KERN LANDGOED Met de Kern Landgoed wordt het gebiedsdeel bedoeld rondom het kasteel. Dit gebied is centraal gelegen binnen het projectgebied en grenst aan een groot aantal andere landschapseenheden. Gemiddeld ligt het gebied op een hoogte van 15 meter tot 16,5 meter boven NAP. Het gebied is kleinschalig van karakter. In het noordelijke deel is het karakter meer open. Het gebruik van de gronden is momenteel in handen van twee agrarische bedrijven: een melkveehouderij (grasland) en een fruitkwekerij (fruitbomen). Wanneer de huidige topografie vergeleken wordt met de kaart van 1850, valt op dat veel van de historische structuren vandaag nog herkenbaar zijn. Ook de kleine bosjes aan weerszijde van het kasteel, bestonden in 1850 al. Opvallend zijn de typische laanstructuren op historische kaarten. De lanen leiden naar een centraal middelpunt. Mogelijk dat hier in vroegere tijden een beeld of een prieeltje heeft gestaan. Natuurlijk vormt het kasteel met zijn grachten het meest in het oog springende object in dit gebied.

BELEID

De kern van het landgoed ligt in een landschapsecologische zone. Het gehele kasteelcomplex: kasteel, poorthuis, kasteelboerderij, binnen- en buitengracht en bijbehorende gronden zijn een rijksmonument: een beschermde buitenplaats. De lanenstructuren op het landgoed zijn historische groenstructuren.

VISIE

Voor het landgoed geldt het Belvedere credo ‘behoud door ontwikkeling’. Het gaat om behoud van het cultuurhistorisch erfgoed door er nieuwe functies aan toe te kennen. Ontwikkelingen mogen dan ook niet leiden tot verlies aan cultuurhistorische waarden.

PRIEELTJE

Het kasteel met het bijbehorend achterland wordt meer tot een herkenbare en samenhangende eenheid

Historische tekening en ligging van het prieeltje

gemaakt. Het wordt mogelijk om het ‘zijn op het landgoed’ beter te beleven. Deze eenheid kan vorm krijgen door keuzes te maken in beplantingsvormen met passende soorten, maar ook door uniform voor bepaalde kleuren of materialen te kiezen. Er kunnen keuzes worden gemaakt op het gebied van architectuur, zowel landschappelijk, als stedenbouwkundig. Op deze wijze ontstaat bij wijze van spreken een soort Croy-huisstijl. Aandachtspunt bij een eventuele nadere uitwerking is wel dat voorkomen moet worden dat eentonigheid gaat ontstaan. Bedoeld is te werken aan de vormgeving van een samenhangend geheel. Op het landgoed heeft van oudsher een prieeltje gestaan, waar Freule Constance, na een korte wandeling over haar landgoed kon genieten van het landschap. Dit prieeltje is van het landgoed verdwenen. Alleen een aantal fundamenten zijn bewaard gebleven. Het herstel van het prieeltje draagt bij aan de versterking van de cultuurhistorische waarden van het kasteel. Echter, herstel zonder duidelijke nieuwe functie past niet in het gedachtegoed van ‘behoud door ontwikkeling’.

110502/ZF7/360/201377


34


Herstel van het prieeltje zal als zelfstandig project niet worden opgepakt, maar kan mogelijk onderdeel van een project zijn waarin een (nieuwe) functie een plek kan krijgen in het hersteld prieeltje. Er dient voldoende aandacht te zijn voor (sociale) veiligheid en onderhoud van een hersteld prieeltje. Nieuwe bebouwing in het deelgebied kern van het landgoed wordt niet toegestaan. Voor de bestaande bedrijven zijn uitbreidingen gericht op het voortzetten van een economisch rendabel bedrijf mogelijk conform het vigerende beleid. In het kasteel zijn nieuwe maatschappelijke functies mogelijk. Dit betekent niet dat de huidige functie, verhuur van kantoorruimte aan bedrijven, komt te vervallen. De nieuwe functies kunnen hier aanvullend op zijn. Nieuwe functies dienen invulling te geven aan een moderne vertaling van de wens van Freule Constance: “de revenuen ten goede te laten komen aan de behoeftigen en de armen, woonachtig op het grondgebied van de gemeenten Stiphout en Aarle-Rixtel”. De moderne vertaling kan zijn om te voorzien in de behoefte van hen die ‘behoeftig en arm’ zijn op het gebied van rust, ontspanning en cultuur. Het Kasteel kan worden benut voor extensieve, kwalitatief hoogwaardige gebruiksvormen welke zich kenmerken door een korte doorlooptijd en beheersbare bezoekersaantallen. De randvoorwaarden (zie verderop) stellen beperkingen aan openstelling van het kasteel. Voorbeelden van passende functies zijn: Trouwen op het kasteel. Kasteel en (kasteel)tuinen als expositieruimte voor kunst. Nu is één maal per jaar met maximaal 400 bezoekers toegestaan. Eventueel kan de exclusiviteit worden benadrukt door bezoekers alleen op uitnodiging toe te laten. (Klassieke) concerten op het kasteel of in de ‘kasteeltuinen’. Het kasteel mag nu maximaal vier maal per jaar voor activiteiten gebruikt worden waarbij maximaal 75 personen aanwezig zijn. Het kasteel kan worden benut als exclusief vergadercentrum. Intensief gebruik wordt voorkomen. Het gaat erom te blijven werken aan exclusiviteit. Het is een bijzondere ervaring in en rond het kasteel te mogen en kunnen zijn. Door te kiezen voor een bijpassende prijsstelling kan te intensief gebruik van het gebouw worden voorkomen en kan de bescherming van de bezittingen voldoende worden gewaarborgd.

110502/ZF7/360/201377


35


Ten aanzien van passende functies in de kasteelboerderij kan gedacht worden aan bewoning van het pand, realisatie van een bed & breakfast en/of voor educatiedoeleinden/museum. Bij alle ontwikkelingen in dit deelgebied gelden enkele randvoorwaarden: Indien wijziging van bestaand gebruik wenselijk is, dan wordt bestaand gebruik alleen op basis van vrijwilligheid of het van rechtswege vervallen van rechten beëindigd. Dit geldt bijvoorbeeld voor de fruitteelt, de bewoning van de kasteelboerderij en de verhuur van het kasteel. Dit betekent mogelijk dat onderdelen van de visie pas op termijn gerealiseerd kunnen worden. Bij alle projecten vormen de voorschriften vanuit de status van rijksmonument een randvoorwaarde. Gebruik van het kasteel mag onder geen voorwaarden leiden tot aantasting van de cultuurhistorische waarden van het kasteel en het interieur. Voorts mag het niet leiden tot onomkeerbare verlaging van de huuropbrengsten. Uiteindelijk bepaalt de exploitant, binnen de randvoorwaarden die de Stichting Geloof, Hoop en Liefde stelt, welke vormen van maatschappijgerichte exploitatie ontwikkeld worden. MAATREGELEN

(§6.1.1): De laanstructuren kunnen worden versterkt en het centrale middelpunt kan worden hersteld en geaccentueerd. Er kan ook worden gekozen voor toevoegen van moderne elementen passend bij de sfeer van het landgoed. Nagegaan dient te worden welk groenassortiment er vroeger gebruikt is op het landgoed (zie ook overkoepelende projecten: Croy-huisstijl (§6.1.3)) Om het landgoed, met name het achterland, beleefbaar te maken voor het publiek kan het gebied worden opengesteld voor wandelaars. (§6.5.2): mogelijkheden voor ontwikkeling van maatschappelijke functies op het kasteel dienen gestimuleerd te worden. Stichting GHL zal een (toekomstige) huurder van het kasteel in overweging geven om invulling te geven aan een maatschappijgerichte exploitatie. In §6.5.2 zijn enkele vormen van maatschappijgerichte exploitatie als voorbeeldprojecten uitgewerkt. (§6.5.2): Het herstel van elementen in het kasteel die in de loop der tijd verloren zijn gegaan gebeurt reeds en dient zeker voortgezet te worden. Door het aanpassen van het grondgebruik ontstaat iets dat lijkt op een stadspark, maar dan met een plattelandssfeer. Gedacht kan ook worden aan het begrip kasteeltuin, maar dan in dit geval met een agrarische invulling. De agrarische functie wordt dan dus behouden. Het agrarisch grondgebruik wordt meer afgestemd op de beleving, meer diversiteit en kleinschaliger ruimtegebruik.

110502/ZF7/360/201377


36


Er hebben zich al diverse ondernemers gemeld die een bedrijf willen beginnen dat goed past in het agrarisch landgoed en dat bovendien sterk gericht is op bezoekers en recreanten. Een andere optie kan zijn om een volkstuintjesachtige structuur te ontwikkelen. Een aandachtspunt hierbij is dat verrommeling moet worden voorkomen.


LANDSCHAPSEENHEID 5: OVERGANGSGEBIED GEENEIND, LAAG EN HOOG STRIJP, OVERBRUG De gebieden Geeneind (gebied westelijk van het gehucht Geeneind), Laag en Hoog Strijp en Overbrug (gebied westelijk van de golfbaan) zijn als landschapseenheden redelijk vergelijkbaar van opbouw. Er zijn duidelijke hoogteverschillen variërend van 15, 3 meter tot 17 meter boven NAP. Het grondgebruik is wisselend: er komen zowel akkerbouwmatige activiteiten als weilanden voor. De historische wegenstructuur is bijzonder goed herkenbaar gebleven, al zijn wegen hier en daar wel wat aangepast (bijvoorbeeld in Laag en Hoog Strijp). In deze deelgebieden liggen de oude gehuchten Geeneind, Strijp en Overbrug. De Stichting GHL heeft in alle drie de gebieden geen of nauwelijks eigendommen. In het gebied liggen diverse varkens- en (melk)rundveebedrijven. Het gebied Geeneind ligt tegen de bebouwing van Stiphout en tegen het bosgebied Geeneindsche Heide. Er liggen momenteel nog relatief veel onverharde wegen. Opvallend in dit gebied zijn de luxe villa’s op het hogere gedeelte, gebouwd in de oude bossen die ook al op de atlas van 1900 herkenbaar zijn. Het hoogteverschil in het gebied Geeneind wisselt sterk en het gebied kenmerkt zich door relatief kleine, hoger gelegen bulten. Het meest in het oogspringend is wellicht het gehuchtje Geeneind zelf, dat ook op de historische kaarten al terug te vinden is. In dit gebied is sprake van diverse initiatieven die het gebied veranderen zoals deelname aan de Ruimte voor Ruimte regeling en inplaatsing van historische boerderijen die elders worden afgebroken. In het gebied is al een bedrijf (damwanden) beëindigd en zijn de bedrijfsgebouwen vervangen door een paardenrijhal voor privégebruik. Laag en Hoog Strijp ligt tegen de bebouwing van Aarle-Rixtel en de doorgaande weg Aarle-Rixtel – Lieshout. Het gebied is daarmee relatief goed ontsloten. Het gebied kenmerkt zich door boerderijen in het groen die van erkende cultuurhistorische waarde zijn. Het is bovendien landschappelijk aantrekkelijk. Er zijn plannen voor de ontwikkeling van een nieuw landgoed van 17 hectare op de gronden van een huidig varkensbedrijf.

110502/ZF7/360/201377


37


Verder zijn er ideeën om de oude varkensstal tegenover de oprijlaan van het kasteel Croy te gaan benutten voor toeristisch-recreatieve doeleinden zoals een schuilhut voor wandelaars. Ook zijn er plannen om een woonhuis, dat qua bouwstijl niet past binnen het kasteel- en boerderijenlandschap, af te breken en te vervangen door een luxe woonhuis passend in het gebied. Overbrug ligt tegen de Helmondseweg/Aarle-Rixtelseweg tegenover de golfbaan. Het gebied is daarmee goed ontsloten. Langs de doorgaande weg ligt Tapperij Schevelingen. Aan de zuidzijde grenst dit gebied aan een villawijk van Helmond. Aan de zuidoostzijde worden in de nabije toekomst ook woningen ontwikkeld. De huidige ligging van het gehuchtje Overbrug is vergelijkbaar met de historische ligging, zoals deze terug te vinden is op de kaarten van de historische atlas. BELEID

De gebieden Geeneind en Hoog en Laag Strijp zijn onderdeel van de landschapsontwikkelingszone. Het gebied Overbrug ligt voor een beperkt gedeelte in de landschapsontwikkelingszone. Alle drie de gebieden zijn in het kader van de reconstructie grotendeels begrensd als extensiveringsgebied voor de intensieve veehouderij, met uitzondering enkele fragmenten verwevingsgebied in het noorden van Laag en Hoog Strijp. Diverse historische gebouwen zijn opgenomen in het Monumenten Inventarisatie Project (MIP) van de provincie Noord-Brabant. Geeneind en Overbrug zijn voor het grootste gedeelte aangemerkt als GHS-natuur en GHS-landbouw (subzone natuurontwikkelingsgebied). In GHS-landbouw (subzone natuurontwikkeling) is ruimte voor rode ontwikkelingen mits dit gepaard gaat met feitelijke natuurontwikkeling. In het gebied Laag en Hoog Strijp, is buiten bestaande bosjes en natuur, geen sprake van begrenzing als EHS/GHS. In de bestemmingsplannen ligt het plangebied voor een groot deel binnen de hoofdbestemmingen Agrarisch gebied met landschappelijke/cultuurhistorische en/of abiotische waarden (deze bestemming ligt als een schil rond de kern Aarle-Rixtel) en Agrarisch gebied met natuurwaarden (zone rond kasteel Croy).

VISIE

In deze deelgebieden wordt bij uitstek gestreefd naar een invulling als stedelijk uitloopgebied. Het gebruik kan middels zonering van intensievere vormen nabij de woonkernen van Aarle-Rixtel en Stiphout, overgaan op minder intensieve vormen verder het gebied in. Onder intensieve vormen kan in dit kader gedacht worden aan skaten, trimbaan, speelbos, picknickplaats of speeltuin. Onder extensievere vormen kan in dit kader gedacht worden aan wandelen, fietsen, bankjes en informatieborden. Op strategische plekken aansluitend op de bebouwing worden informatieborden geplaatst.

110502/ZF7/360/201377


38


Deze deelgebieden lenen zich ook goed voor ‘overstappunten’, waar mensen die met de auto naar het Croy-gebied komen hun auto kunnen parkeren en te voet of op de fiets verder kunnen gaan. Hiermee wordt voorkomen dat het gebied door toenemende recreatieve aantrekkelijkheid te druk en daarmee juist weer minder aantrekkelijk wordt. Huidige kwaliteiten zoals historische wegenstructuren en historische bebouwing dienen behouden te blijven. In het bijzonder wordt aandacht gevraagd voor de onverharde wegen in het gebied, deze dienen zoveel als mogelijk te worden behouden (in het bijzonder Geeneind). In deze deelgebieden is relatief de meeste ruimte voor ondernemers voor het starten van niet direct aan de agrarische sector gekoppelde activiteiten. Het moet hierbij wel gaan om activiteiten die een duidelijke landschappelijke/ecologische meerwaarde hebben voor het gebied. Gewenste activiteiten zijn bijvoorbeeld een trimbaan, een speelbos en barbecueplaatsen. Sterke sturing op andere gewenste ontwikkelingen is niet vereist. Wel is het gewenst nieuwe initiatieven die zich aandienen landschappelijk goed in te passen en op elkaar af te stemmen. Elk nieuw initiatief moet bijdragen aan de versterking van de waarden van het gebied en de realisatie van deze visie en mag hier in ieder geval geen afbreuk aan doen. Om de aansluiting met de rest van het gebied te behouden zouden grootschaligere, gebiedsvreemde activiteiten moeten worden geweerd. Gezien de initiatieven die zich reeds aandienen in deze gebieden, is het wenselijk tot een beschrijving van de vereiste minimale kwaliteit en gebiedseigenheid van de nieuwe bebouwing te komen. Dit kan in de vorm van een beeldkwaliteitsplan. Het kan ook meegenomen worden in het ontwikkelen van de Croy-huisstijl. Indien de visie voor het totale Croy-gebied niet volledig door investeringen van ondernemers, overheden en subsidies gerealiseerd kan worden, dan zou aanvullende financiering gevonden kunnen worden in bouw van luxe woningen. Indien dit onder de hieronder en in §6.7.1 genoemde randvoorwaarden en uitgangspunten niet mogelijk is in de kernrandzones in of aan de rand van het plangebied, dan is het op Geeneind mogelijk om enkele nieuwe woningen landschappelijk in te passen. Enkele randvoorwaarden zijn dat woningbouw in voldoende groen passend binnen de kwaliteiten van het gebied moet worden ingepast. Daarnaast dient nieuwe bebouwing aan te sluiten op de bestaande bebouwingsclusters en te passen in het landschappelijk patroon.

110502/ZF7/360/201377


39


Daarnaast moet de woningbouw een goed rendement opleveren, waarbij dit rendement voor een groot deel wordt geïnvesteerd in groene en blauwe kwaliteiten elders in het Croy-gebied. De bebouwing moet passen in de sfeer en de overgang van Stiphout naar het Croy-gebied. Grote delen van Geeneind zijn aangemerkt als GHS. In de GHS zijn nieuwe rode ontwikkelingen uitgesloten. Door samen met de rode ontwikkelingen ook groene elementen te ontwikkelen, kunnen historische structuren worden teruggebracht en wordt de GHS beter afgerond. Een spiegeling van de beeldkwaliteit van de villa’s aan de Geeneindseweg, kan richting geven aan de ontwikkeling van de rode componenten in het gebied. Het uitgangspunt is dat er alleen gebouwd wordt indien een aanzienlijk deel uit de opbrengt van de woningbouw ten goede komt aan versterking van de landschappelijke, cultuurhistorische, archeologische en natuurlijke waarden van het Croy-gebied. Naast deze vorm van rood-voor-groen zijn nieuwe landgoederen conform de provinciale regeling hiervoor ook een ontwikkeling die past binnen het gebied Geeneind. (§6.1.5): Om invulling te geven aan het bovenstaande dienen in het gebied, aanvullend op de recreatieve

MAATREGELEN

routestructuur de nodige recreatievoorzieningen te worden aangebracht, rekeninghoudend met de voorgestelde zonering (zie §5.11). (§6.1.3): Beeldkwaliteitsplan ter inspiratie en toetsing voor nieuwe bebouwing. (§6.1.10): Voor zover nog niet bekend, dient geïnventariseerd te worden wat de staat van onderhoud is van de historische gebouwen. Indien er gebouwen in slechte staat van onderhoud verkeren, dient in overleg met de eigenaren gekeken te worden naar mogelijkheden voor onderhoud en herstel passend in de historische context. Zie ook landschapseenheid Kruisschot.


LANDSCHAPSEENHEID 6: KRUISSCHOT Het gebied beslaat de totale noordwestelijke hoek van het plangebied. De meeste gronden behoren tot het landgoed. In dit gebied is relatief veel sprake van agrariërs van 55+ zonder bedrijfsopvolging. Ten opzichte van de rest van het gebied is hier relatief veel van de cultuurhistorische elementen verdwenen.

BELEID

Kruisschot ligt volledig in de landschapsontwikkelingszone en is in het kader van de reconstructie begrensd als extensiveringsgebied. Diverse panden zijn opgenomen in het Monumenten Inventarisatie Project (MIP), zie bijlage 1.

110502/ZF7/360/201377


40


DE GESCHIEDENIS VAN KRUISSCHOT Hoeve Kruisschot In de literatuur, gebaseerd op historische onderzoeken, wordt vermeld dat op de plaats van de hoeve Kruisschot vroeger een kunstmatig opgeworpen heuvel (motte) lag, omgeven door een gracht. Op die heuvel heeft in de middeleeuwen een huis gestaan, dat eerst in leen en gebruik en later in eigendom was van diverse families uit de regionale elite. In 1645 moet de motte nog aanwezig zijn geweest. Delen van de gracht zijn nu nog in het landschap te zien en horen bij de tuin van de familie Van de Burgt. Het langgerekte perceel, aansluitend bij het hoeveterrein in de richting van Croy, werd park van Kruisschot genoemd. Bronnen uit de 14de eeuw vermelden dat Kruisschot een zeer oude leenhoeve van de hertog van Brabant was, die steeds afzonderlijk in leen werd uitgegeven; eeuwenlang aan de adellijke familie Van Gerwen. In 1740 is de hoeve in handen gekomen van de heren van Stiphout en Croy. Op het einde van de 18de eeuw had de heer van Stiphout de toen bestaande hoeve ‘zeer veel laten verbeteren’ en het goed uitgebreid met grote stukken land, dat eerst heide was en toen in cultuur werd gebracht. Van Boven, oud-gemeentearchivaris van Helmond, houdt het voor mogelijk, dat Kruisschot te beschouwen is als het centrum van het 8ste- of 9de-eeuwse domein, waaruit Stiphout is ontstaan. Andere hoeven Zoals gebruikelijk ontstaan in de loop der eeuwen in de buurt van de eerste hoeven andere hoeven. Op de kaart gaat het om de hoeven met de nummers 27 en 28. Nummer 27 betreft een laat-middeleeuwse hoevenconcentratie en nummer 28 de Wachtelbergse hoeve, die in 1425 vermeld wordt. Aan de oppervlakte zijn hier prehistorische sporen gevonden uit het mesolithicum en ook uit de late-middeleeuwen. VISIE

Het gebied rondom Kruisschot vormde vroeger een natuurlijke, landschappelijke overgang van de Geeneindsche Heide naar het dal van de Goorloop. Het was een relatief kleinschalig gebied met het gehucht Kruisschot, verspreide bosjes, weilanden en akkers. In het gebied is de potentie aanwezig om de natuurlijke en landschappelijke overgang tussen het bosgebied en het beekdal weer te herstellen. De ten opzichte van de rest van het Croy-gebied beperkt behouden gebleven landschappelijke en natuurlijke waarden, de relatieve grootschaligheid en de relatief beperkte bedrijfscontinuïteit van de huidige grootste grondgebruikers, geeft de ruimte om binnen de landschapseenheid Kruisschot een geheel nieuw grondgebruik en de inpassing van een of meerdere nieuwe economische dragers toe te staan. Dit kan echter pas wanneer een substantiële hoeveelheid grond vrijkomt. Herstel van de overgang en verbinding tussen bosgebied en beekdal vormt hierbij steeds de rode draad.

110502/ZF7/360/201377


41


Indien de visie voor het Croy-gebied niet volledig door investeringen van ondernemers, overheden en subsidies gerealiseerd kan worden, dan kan aanvullende financiering gevonden worden in bouw van luxe woningen. Indien dit onder de hieronder en in §6.7.1 genoemde randvoorwaarden en uitgangspunten niet mogelijk is in de kernrandzones in of aan de rand van het plangebied, dan is het op Kruisschot mogelijk om enkele nieuwe woningen landschappelijk in te passen: er kan als het ware een nieuw gehucht Kruisschot worden gesticht. Gezien de landschappelijke, cultuurhistorische en archeologische waarden van het gebied, de nog aanwezige rust en de overheersende landbouwkundige functie dient er terughoudend omgegaan te worden met luxe burgerwoningen en vormt de inpassing een groot aandachtspunt. Het uitgangspunt is dan ook dat er alleen gebouwd wordt wanneer een aanzienlijk deel uit de opbrengst van de woningbouw ten goede komt aan versterking van de landschappelijke, cultuurhistorische, archeologische en natuurlijke waarden van het Croy-gebied. Daarnaast dient nieuwe bebouwing aan te sluiten op de bestaande bebouwingsclusters en te passen in het landschappelijk patroon. Verder moet voorkomen worden dat het gehele gebied tussen Stiphout en Lieshout versteent. Een combinatie van enkele nieuwe woningen met een nieuw melkveehouderijbedrijf, bij voorkeur in combinatie met aanleg van landschapselementen, agrarisch natuurbeheer en recreatieve routes, is dan ook het meest passend. Een korte quick scan leert dat er voldoende animo is bij melkveehouders van buiten het gebied om zich op Croy te gaan vestigen. Andere invullingen van de natuurlijke en landschappelijke overgang zijn echter ook mogelijk, zoals: een golfbaan met een zeer royale invulling van ecologisch en landschappelijk verantwoord groen en openstelling van paden voor wandelaars en fietsers; nieuwe landgoederen, waarbij de bebouwing en het groen moet passen in de landschappelijke overgang, dus een combinatie van bosjes, open natuurtypen, weilandjes en akkertjes. Naast economische invulling van het grondgebruik, dient ook de beeldbepalende bebouwing behouden en versterkt te worden. Dit is van belang voor de belevingswaarde van het gebied. Aanvullend hierop dienen de mogelijkheden bekeken te worden om cultuurhistorische en archeologische waarden te herstellen of beter zichtbaar te maken. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om de hoeve Kruisschot.

110502/ZF7/360/201377


42


De Lieshoutseweg gaat ter hoogte van de Jonker Karellaan over in een onverhard pad in het Kranenpoelbosch. Dit pad is redelijk druk bereden door gemotoriseerd verkeer richting Kievitslaan. Afsluiten van dit zandpad voor auto’s en motoren zou onderzocht moeten worden. In een verkeersplan voor het totale Croy-gebied kan de meest wenselijke verkeerssituatie worden uitgewerkt. Uit het voorgaande blijkt dat Kruisschot aan een groot aantal ontwikkelingen ruimte biedt. Het bovenstaande pretendeert geen volledige opsomming van opties te zijn. Daarom is het belangrijk randvoorwaarden te stellen aan de mogelijke toekomstige ontwikkeling van de landschapseenheid Kruisschot: Nieuwe ontwikkelingen en initiatieven moeten kwaliteiten toevoegen, zowel op het gebied van natuur en landschap als op het vlak van architectuur in stedenbouwkundige zin. De cultuurhistorische en archeologische waarden moeten worden behouden en waar mogelijk versterkt. Kruisschot moet landelijk blijven. MAATREGELEN

(§6.7.1): Er worden woningen gebouwd, in de kernrandzones of op Kruisschot, om realisatie van groen mogelijk te maken. Het betreft maximaal drie woningen. Het werkelijke aantal wordt bepaald door de mate waarin er bij grondeigenaren en grondgebruikers animo is om groen te realiseren. Hoe meer animo om groen te realiseren, des te meer aanvullende financiering nodig is. (§6.1.3): Beeldkwaliteitsplan ter inspiratie en toetsing voor nieuwe bebouwing. (§6.1.10): Er dient geïnventariseerd te worden welke gebouwen beeldbepalend zijn voor het gebied en of deze gebouwen in een goede staat van onderhoud verkeren. Indien er beeldbepalende gebouwen in slechte staat van onderhoud verkeren, dient in overleg met de eigenaren gekeken te worden naar mogelijkheden voor onderhoud en herstel passend in de historische context en, in stap 1, ook in de context van de nieuwe bebouwing. Zie ook landschapseenheid Laag en hoog Strijp. (§6.1.7): In een verkeersplan dient de mogelijkheid voor afsluiting van de Lieshoutseweg in het Kranenpoelbosch onderzocht te worden. Voor andere initiatieven (landgoederen, nieuwe melkveehouderij) geldt dat deze afhankelijk zijn van de initiatiefnemers die zich aandienen. Desgewenst kan ook actief naar initiatiefnemers gezocht worden.

110502/ZF7/360/201377


43



LANDSCHAPSEENHEID 7: DE WARANDE De Warande was vanaf de middeleeuwen het jachtbos van de Helmondse kasteelheren. De vroegere bewoners van Kasteel Helmond liggen begraven op het eilandje in het hart van het park, omringd door prachtige oude beuken. Het Peapark (gebouwd aan het begin van de 20ste eeuw) was vroeger de "tuin" van het landhuis, dat hier ongeveer 10 jaar heeft gestaan, waar textielfabrikant Piet de Wit woonde. Om en nabij dit park woonden überhaupt veel textielfabrikanten. Nog steeds zijn er resten van het Peapark aanwezig, in de vorm van grote stenen. Naast een mooi aangelegde parktuin bestaat het park tevens uit bossen. Als Stadspark is De Warande de groene long van Helmond. Kenmerkend zijn de rechte lanen en oude, statige eiken. Dit park is bijzonder vanwege de vele ontspanningsmogelijkheden. Op zondagmiddag is het bijzonder druk in dit park. De verdroging van de Warande leidt tot aantasting van natuurwaarden. Waarschijnlijk is er sprake van drainage richting de laagte van de Goorloop.

BELEID

De Warande is onderdeel van de GHS-natuur.

VISIE

De Warande blijft zoals deze nu is, voor zowel wat betreft fysieke kenmerken als het gebruik en de functionaliteit. Gezien het intensieve gebruik van het stadspark, verdient De Warande extra aandacht bij de zonering van de stedelijke uitloopgebieden. Mogelijk kan de druk op de Warande wat worden terug gebracht door andere plaatsen binnen het Croy-gebied aantrekkelijk in te richten. Op korte termijn is een onderzoek naar de oorzaken en omvang van de verdroging van de Warande gewenst. Vervolgens kunnen mogelijke maatregelen om de verdroging tegen te gaan op hun effectiviteit beoordeeld worden.

MAATREGELEN

(§6.1.5): Aanleg recreatieve routestructuren

110502/ZF7/360/201377


44



LANDSCHAPSEENHEID 8: OVERBRUG De golfbaan van Helmondse Golfclub 'Overbrug' is een 9 holes baan met veel (nieuwe) aanplant. Het bestuur van de club heeft de wens uit te breiden naar 18 holes. Aan de zuidzijde van de golfbaan komt in de nabije toekomst een nieuwe woonwijk van Helmond. Aan de oostzijde grens de golfbaan aan de voormalige Zuid-Willemsvaart en het natuurgebied Bundertjes. Aan de noordzijde van de golfbaan ligt het natuurgebied de Schevelingse Loop en aan de westzijde ligt de Helmondseweg/Aarle-Rixtelseweg met lintbebouwing. Er zijn derhalve geen uitbreidingsmogelijkheden op de huidige locatie. De golfbaan ligt in het laatste open gebied tussen Helmond en Aarle-Rixtel en vormt hiermee een belangrijk schakel in de landschappelijke en ecologische verbinding tussen het Croy-gebied en het landelijk gebied ten noorden van Helmond met De Biezen, het Grotelsche Bosch en de Bakelsche Beemden.

BELEID

De Golfbaan is gedeeltelijk aangemerkt als GHS en volledig als landschapsontwikkelingszone.

VISIE

Uitbreiding van de golfbaan, conform de wensen van het bestuur van de golfclub lijkt op de huidige locatie geen optie. Om invulling te geven aan de uitbreidingswens, is dus eerder sprake van verplaatsing naar een nieuwe locatie. Mogelijk dat het gebied Kruisschot hiertoe mogelijkheden biedt. Indien verplaatsing aan de orde is, wordt het huidige gebied ingezet voor natuur- en landschapsdoelstellingen. Mogelijk dat de realisatie van nieuwe landgoederen hieraan een bijdrage kan leveren. Een dichtere vorm van woningbouw is niet aan de orde, omdat het landelijke gebied tussen Helmond en Aarle-Rixtel behouden dient te blijven. Indien verplaatsing van de golfbaan niet aan de orde is blijft de huidige situatie gehandhaafd en kunnen andere geïnteresseerden in de exploitatie van een golfbaan worden afgewacht.

110502/ZF7/360/201377


45


110502/ZF7/360/201377


46


HOOFDSTUK

6

Uitvoeringsprogramma:

Deelplan 1

Het in dit hoofdstuk beschreven uitvoeringsprogramma bevat een overzicht van projecten. Dit overzicht is gebaseerd op de inzichten zoals deze bestonden ten tijde van het opstellen van dit rapport. Het overzicht van projecten pretendeert dan ook niet volledig te zijn en kan gaandeweg de uitvoering van deze visie worden bijgesteld. Dit hoofdstuk beschrijft projecten en activiteiten met een tijdshorizon van circa 5-10 jaar en is daarmee deelplan 1 voor de uitvoering van de visie. Dit deelplan bevat de voor de komende 5-10 jaar door de begeleidingsgroep uitvoerbaar geachte projecten, met een sluitende begroting. De beschreven visie geeft een eindbeeld van het gebied voor 2050. Om de visie volledig gerealiseerd te krijgen, dient er meer te gebeuren dan opgenomen in dit uitvoeringsprogramma. De ambitie is groter dan wat er momenteel concreet gemaakt kan worden met een sluitende begroting. In een volgend deelplan wordt t.z.t. een nieuwe serie concrete projecten opgenomen, waarbij partijen wederom een afweging moeten maken omtrent de financiering. Het uitvoeringsprogramma beschrijft afzonderlijke projecten. Sommige projecten hebben echter een duidelijke relatie met elkaar. Het verdient aanbeveling bij de start van projecten na te gaan welke andere projecten reeds zijn gestart of in samenhang met het betreffende project gelijktijdig gestart moeten worden. De kosten die zijn genoemd in dit uitvoeringsprogramma zijn bij benadering, exclusief omzetbelasting en gebaseerd op het prijspeil van 2007.

110502/ZF7/360/201377


47


DOEL

6.1

OVERKOEPELEND

6.1.1

VOORLICHTING EN AANLEG NIEUWE LANDSCHAPSELEMENTEN Het informeren van grondeigenaren en grondgebruikers over de mogelijkheden medewerking te verlenen aan realisatie en beheer van nieuwe en bestaande landschapselementen en het versterken van de huidige landschappelijke, ecologische en cultuurhistorische waarden door het aanleggen van nieuwe landschapselementen. Bijzondere aandacht gaat uit naar de vergroting van de landschappelijke en belevingswaarden van oude akkers en de realisatie van het droge deel van de ecologische verbindingszone. Ook het herstel van oude zandpaden en het herstel van het licht slingerende tracé van bestaande zandpaden is een onderdeel van dit project.

RELATIE MET BELEIDSDOELEN

Versterking recreatie en cultuurhistorische waarden, realisatie van de EHS, versterking van het landschap.

PROJECTRESULTAAT

Het gewenste eindresultaat is dat zoveel mogelijk agrariërs en particulieren met gronden in het gebied op vrijwillige basis en tegen een vergoeding een bijdrage leveren aan behoud en versterking van landschappelijke structuren in het gebied. Het gaat om behoud en herstel van hetgeen nu aanwezig is en realisatie van nieuwe elementen, zoals struweel, heggen, houtwallen, poelen, zandpaden, knotbomen en dergelijke. Door de aanleg van landschapselementen over de volledige breedte van het natuurlijke beekdal kan de ecologische verbindingszone ook voor het droge deel worden gerealiseerd. Ten aanzien van de oude akkers wordt de openheid geaccentueerd door het contrast met de omliggende gebieden op een natuurlijke manier te versterken door het aanbrengen van beplanting op de grenzen en in de directe omgeving van de akkers. De beleving van de akkers wordt versterkt door het stimuleren van graanteelt.

PROJECTTREKKER

Het ligt voor de hand om een actieve en betrokken veldpartij een rol in de uitvoering te geven, bijvoorbeeld een samenwerking tussen PION (vanuit het natuurloket) en ZLTO en/of Brabants Landschap.

BETROKKENEN

Stichting GHL, gemeenten, provincie, grondeigenaren, SAS (in verband met cultuurhistorisch verantwoorde wijze van beplanten en aanleggen van elementen), Stichting Middengebied/IVN, Stichting Laarbeeks Landschap

110502/ZF7/360/201377


48


STAPPENPLAN EN

2007:

PLANNING

Stimuleringskader Groenblauwe Diensten, nieuwe economische dragers (ketens), pachtprijsverlaging en

Stap 1: Samenstellen instrumentenkoffer onder andere: Programma Beheer (PSAN/PSN),

dergelijke. 2007-2008: Stap 2: In beeld brengen van zandpadenstructuren, gewenste landschappelijke beplanting, ligging prioritaire akkers 2008:

Stap 3: Voorlichting en overleg met grondeigenaren en grondgebruikers

2008-2011: Stap 4: Realisatie van elementen 2008-en verder: Stap 5: Beheer en onderhoud van elementen BENODIGDE PROCEDURES

Het aanbrengen van beplanting is binnen het hele plangebied op grondgebied van de gemeente Laarbeek aanlegvergunningplichtig, vanwege de aanduiding ‘oude percelering’. Ook op grondgebied van de gemeente Helmond is het aanbrengen van beplanting aanlegvergunningplichtig. Een archeologisch onderzoek kan plaatselijk nodig zijn alvorens tot beplanten over t e kunnen gaan.

SUCCES- EN FAALFACTOREN

De looptijd van de huidige Subsidieregeling Agrarisch Natuurbeheer (SAN) is zes jaar. Dit biedt voor veel agrariërs onvoldoende zekerheid op lange termijn. Een gebiedseigen regeling dient dan ook overwogen te worden (zie §6.1.2). Kavelruilproject (§6.1.9) kan een middel zijn om uitvoering van dit project te versoepelen. Rekening houden met openstellingsperiodes van de pSAN en met beschikbare budget voor de verschillende pakketten, inrichtings- en beheersmaatregelen. In 2004 is het boekje ‘Uit de voeten met wandelpaden over boerenland’ van de Universiteit Wageningen verschenen. Het boekje gaat in op verschillende aspecten die aan bod komen bij de aanleg van een wandelroute over boerenland. Onder meer worden de voor- en nadelen van openstelling, financiering en juridische zaken behandeld.

RANDVOORWAARDEN

Landschapselementen dienen bij voorkeur op historische lijnen geplaatst te worden (bijv. haaks op de beken). Om te voorkomen dat de beekdalen over 10 of 20 jaar opnieuw op de schop moeten, dient met het waterschap afgestemd te worden welke randvoorwaarden en toekomstige inrichtingswensen te verwachten zijn vanuit de functie waterberging. Er wordt naar gestreefd om deze wensen mee te nemen bij realisatie van landschapselementen.

110502/ZF7/360/201377


49


Binnen het Programma Beheer zijn op akker 3 mogelijkheden voor het afsluiten van beheerspakketten voor grasland. Om invulling te geven aan de visie, zoals omschreven, ligt het niet voor de hand deze betreffende gronden als grasland te gaan gebruiken. De eigenaar van de grond moet toestemming geven voor onomkeerbare veranderingen zoals de aanleg van de paden en landschapselementen. Daarnaast is ook de medewerking van eventuele grondgebruikers nodig. Bij een rood-voor-groen financiering dient het genereren van inkomsten uit rood vooraf te gaan aan het maken van onkosten voor groen (§6.7.1 en §6.1.2). Het landschapsontwikkelingsplan (LOP) De Peel vormt een kader voor realisatie van nieuwe groene elementen. KOSTEN

Kosten voorlichting, inventarisatie, planvorming en uitvoering: circa € 240.000,-- (inclusief waardedaling gronden). De werkelijke kosten zijn sterk afhankelijk van de deelnamebereidheid bij grondeigenaren en grondgebruikers. Kosten beheer: circa € 7.000,-- per jaar, afhankelijk van de deelnamebereidheid bij grondeigenaren en grondgebruikers

FINANCIERINGSMOGELIJKHEDEN

Financiering van maatregelen kan via diverse wegen. Dit is mede afhankelijk van de plaats in het Croy-gebied. Daarom dient gestart te worden met het samenstellen van een ‘instrumentenkoffer’. In sommige delen geldt het Programma Beheer, in andere delen het provinciale Stimuleringskader. Ook vanuit interreg, provincie en gemeenten kan geld verkregen worden. Verder is een redelijk deel van het Croy-gebied, verspreid over diverse deelgebieden in bezit is van Stichting Geloof Hoop en Liefde. Dit laatste onderscheid is van belang omdat Stichting Geloof Hoop en Liefde gedurende het planproces heeft aangegeven eventuele rood-voorgroen constructies alleen binnen haar eigen eigendommen toe te willen passen. Voor andere delen van het gebied kan mogelijk een vergelijkbare gebiedseigen regeling voor Groene en Blauwe maatregelen worden ontwikkeld (zie §6.1.2).

6.1.2 DOEL

NIEUWE REGELING GROENE EN BLAUWE MAATREGELEN Uitwerken van een heldere rood-voor-groen regeling gerelateerd aan de realisatie van woningen (§6.7.1). Ook diensten op het gebied van cultuurhistorie en recreatie kunnen hierin worden inbegrepen. Vertrekpunt is dat de regeling voor zowel de rode als de groene, blauwe en bruine elementen betrekking heeft op de grondeigendommen van Stichting GHL.

110502/ZF7/360/201377


50


De structuur moet dusdanig van opzet zijn dat er contractuele relaties ontstaan tussen particuliere (gebieds-)partijen onderling. Wanneer overheden betrokken zijn, worden de staatssteunregels van kracht zoals deze in Brussel gelden. Hierdoor kunnen geen afspraken worden gemaakt met een langere looptijd dan 6 jaar. De koppeling met bestaande regelingen, zoals het Programma Beheer of het provinciale Stimuleringskader kan op diverse wijzen worden vormgegeven. Enkele te onderzoeken opties zijn: Financiering van aanleg via reguliere instrumenten en geldstromen, financieren van het beheer en evt. andere kosten met de nieuwe regeling. Op deze wijze worden kosten voor aanleg bespaard en kan toch een langjarige beheersovereenkomst worden gesloten. Ook kan worden ingestoken op de inrichting van een ‘garantiefonds’. Dit betekent dat in eerste instantie gebruik gemaakt wordt van bestaande regelingen. Indien de financieringsmogelijkheden voor aanleg en beheer wegvallen, worden deze vanuit het garantiefonds voortgezet. De meest omvangrijke optie is het opzetten van een regeling die zowel aanleg als beheer financiert. Dit is vooral wenselijk indien bestaande regelingen in bepaalde gebieden of voor bepaalde maatregelen niet toepasbaar zijn. RELATIE MET BELEIDSDOELEN PROJECTRESULTAAT

Versterking landschappelijke waarden, invulling van EVZ en andere natuur- en landschapsdoelen. Een financieringsregeling: een onderzoek naar de genoemde varianten vormt een onderdeel hiervan. Uitvoeringsorganisatie: Nagegaan moet worden op welke wijze eventuele afspraken gemaakt worden met niet-pachters (eigenaren en gebruikers van gronden niet in eigendom van de stichting). Administratieve organisatie.

PROJECTTREKKER

Stichting Geloof Hoop en Liefde

BETROKKENEN

Agrariërs, Stichting Streekontwikkeling Croy, Stichting Middengebied/IVN, Gemeenten Helmond en Laarbeek (in geval van rood voor groen).

STAPPENPLAN

Stap 1: Bureaustudie naar reeds bestaande mogelijkheden voor financiering groene, blauwe en bruine (cultuurhistorische) elementen. Stap 2: Ontwikkeling regeling die tekorten van bestaande regelingen opvult. Stap 3: Instellen uitvoerings- en administratieve organisatie.

110502/ZF7/360/201377


51


PLANNING

2007 - 2008

BENODIGDE PROCEDURES

N.v.t.


Draagvlak bij initiatiefnemers voor rode ontwikkelingen

RANDVOORWAARDEN

De regeling dient aanvullend te zijn op bestaande regelingen. De financieringsmogelijkheden uit bestaande regelingen dienen dus eerst benut te worden. Als deze tekort schieten, komt rood-voor-groen in beeld. De boekhouding/administratie van de rood-voor-groen regeling dient openbaar en controleerbaar te zijn. Wanneer er op enigerlei wijze overheden betrokken zijn in de organisatie of de financiering, worden de Europese regels voor staatssteun van toepassing. Hierdoor worden beheersovereenkomsten met een langere looptijd dan zes jaar onmogelijk

KOSTEN

Ontwikkelingskosten: € 36.000,--


Provincie, gemeenten, interreg, rood voor groen.

6.1.3 DOEL

REALISATIE CROY-HUISSTIJL Eenheid in uitstraling (architectuur en beplanting)/beeldmerk/lettertype) leidt tot bereiken van één Croy-sfeer. Door de Croy-huisstijl wordt het gebied duidelijk beleefbaar voor bewoners, recreanten en toeristen. Het is duidelijk wanneer men zich in het Croy-gebied bevindt en wanneer erbuiten. De Croy-huisstijl geeft invulling aan het op de kaart zetten van het gebied en voorziet op een creatieve wijze in de invulling van het stedelijk uitloopgebied. Verder is het doel om nieuwe elementen in het gebied goed landschappelijk en architectonisch in te passen.


Invulling stedelijk uitloopgebied. Belangrijk onderdeel voor realisatie van verbrede landbouw en nieuwe economische dragers in dit gebied.

PROJECTRESULTAAT

Alle producten die een relatie hebben met de Croy-sfeer (zoals routebordjes, wegwijzers, uithangborden, productverpakkingen etc.) zijn voorzien van de Croy-huisstijl. De pachtboerderijen zijn als zodanig herkenbaar door eenheid in details zoals gebruik van kleuren en/of vormen. Een beeldkwaliteitsplan voor nieuwe bebouwing en beplanting in het Croy-gebied.

110502/ZF7/360/201377


52


PROJECTTREKKER

Stichting Streekontwikkeling Croy

BETROKKENEN

Stichting GHL, Gemeenten, Provincie, ondernemers, SAS

STAPPENPLAN EN

2007-2008: Huisstijl Ontwikkelen. Beeldkwaliteitsplan opstellen.

PLANNING

2008: Producten van huisstijl voorzien. 2008: Besluiten door gemeenten om beeldkwaliteitsplan als toetsingskader te gebruiken voor nieuwe bebouwing.


Vaststellen beeldkwaliteitsplan


Het beeldkwaliteitsplan mag niet leiden tot eentonigheid. Afstemming met het plan voor de kern van het landgoed is nodig (§6.5.1).

RANDVOORWAARDEN

Als voorwaarde geldt dat gebruik wordt gemaakt van de huisstijl die reeds in ontwikkeling is bij de Stichting Streekontwikkeling Croy.

KOSTEN

Ontwikkelingskosten huisstijl € 10.000,-Productiekosten: € 50.000,-Ontwikkelingskosten beeldkwaliteitsplan € 25.000,--


Interreg, provincie, gemeenten, ondernemers/Stichting Streekontwikkeling Croy.

110502/ZF7/360/201377


53


Afbeelding 6.2 Voorbeeld van hoe een herkenbare huisstijl voor bebording eruit zou kunnen zien: borden uitgevoerd in een cortenstalen plaat, gemonteerd op een boomstammetje.

6.1.4 DOEL

UITBREIDING/VERSTERKING LOKALE PRODUCTIEKETEN Streekproducten dragen bij aan het bereiken van één Croy-sfeer. De afzet van streekproducten draagt bij aan economisch vitale bedrijven, welke op hun beurt bijdragen aan de duurzame instandhouding van het gebied. Een gezamenlijke productieketen zorgt voor meer kracht en een sterker imago.


Aantrekkelijkheid als stedelijk uitloopgebied wordt vergroot Er ontstaan nieuwe economische dragers

PROJECTRESULTAAT

Het gewenste resultaat is dat in het plangebied lokale streekproducten (bijvoorbeeld gekoppeld aan teelt van graan) worden geproduceerd. Voorbeelden zijn brood en bier. Er zijn afspraken gemaakt over de kwaliteit waaraan producten onder het Croy-label moeten voldoen (criteria). Ook nieuwe producten zijn mogelijk, mits ze voldoen aan de kwaliteits- en imagocriteria.

PROJECTTREKKER

Stichting Streekontwikkeling Croy

BETROKKENEN

Ondernemers, gemeenten, SAS (bijv. voor adviezen op het gebied van inspiratie door en versterking van cultuurhistorie).

110502/ZF7/360/201377


54


STAPPENPLAN EN PLANNING

2007: Projectontwikkeling Daarna een doorlopend proces van productontwikkeling, marketing, e.d.


Het bestemmingsplan voor het grondgebied van Laarbeek bevat beperkte mogelijkheden om agrarische producten te verkopen bij agrarische bedrijven. Elke vorm van detailhandel is binnen de bestemming ‘Agrarische bedrijfsdoeleinden’ verboden, met uitzondering van detailhandel als ondergeschikte nevenactiviteit in ter plaatse vervaardigde en/of geteelde artikelen en/of producten. Ditzelfde geldt voor het grondgebied van de gemeente Helmond. Horeca is hier binnen de bestemming Agrarisch bouwblok niet toegestaan. Detailhandel eveneens niet, met uitzondering van goederen die ter plaatse worden vervaardigd, verwerkt dan wel als verkoop inherent is aan het toegelaten bedrijf. Mogelijk is dus een aanpassing van de bestemmingsplannen nodig. Mogelijkheden voor een zorgboerderij zijn afhankelijk van de invulling (voorzieningen zoals slaapgelegenheid). Waarschijnlijk is aanpassing van de bestemmingsplannen nodig.


Er dient voldoende economisch rendement te kunnen worden gegenereerd om de ketens duurzaam te kunnen opzetten. Vraag-aanbod moet nieuwe ketens in standhouden. Ze moeten niet afhankelijk zijn van subsidies.

RANDVOORWAARDEN

Het project vraagt om een gebiedspartij (ondernemer) die het initiatief neemt.

KOSTEN

Projectontwikkeling: € 35.000,-Investeringskosten voor de reeds bekende initiatieven: afhankelijk van de initiatieven die door gaan, enkele miljoenen.


Rijk (ILG), ondernemers

110502/ZF7/360/201377


55


6.1.5 DOEL

AANLEG RECREATIEVE ROUTESTRUCTUREN Vergroten belevingswaarde en mogelijkheden voor extensieve recreatie in het Croy-gebied door het uitzetten/aanleggen van routestructuren in en door het Croy-gebied.


Invulling recreatief uitloopgebied

PROJECTRESULTAAT

Het gewenste resultaat is een recreatieve routestructuur of meerdere structuren (met knooppunten) voor wandelaars en fietsers door het Croy-gebied. Bijbehorende onderdelen zijn de nodige rustplaatsen (picknick bankjes etc.), bebording, informatievoorziening en een laarzenpad door de beekdal(en). Eén van de ambities uit het Landschapsontwikkelingsplan van gemeente Laarbeek is dat zandpaden meer (recreatief) worden benut. Als pilot is de ‘Pioniersroute’ aangelegd, die loopt van Mariahout naar Lieshout. De gemeente wil meer van dit soort recreatieve wandelroutes uitzetten en daarbij aansluiten bij het realiseren van de knooppuntenroutes. Het gebied leent zich niet voor mountainbiken. Op Kruisschot zijn er mogelijkheden voor skaten. Nieuwe asfaltpaden zijn ongewenst. Gezien de opkomst van de paardensector en aanwezigheid van maneges en hobbymatige paardenhouderij in het gebied, dienen ook mogelijkheden voor ruiterroutes bezien en gereguleerd te worden.

PROJECTTREKKER

Stichting Streekontwikkeling Croy of Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE)

BETROKKENEN

Gemeenten, SAS (informatie over cultuurhistorische waarden), Stichting Middengebied/IVN (informatie over natuurwaarden), betrokken grondeigenaren.

STAPPENPLAN

Stap 1: Routeplan. Stap 2: Inventarisatie financieringsmogelijkheden en vastleggen financiering. Stap 3: Aanleg routestructuren: bebording, informatievoorzieningen en evt. nieuwe paden.

PLANNING

2007-2009


Ingevolge het bestemmingsplan van gemeente Laarbeek is het aanbrengen van verharding op wegen en (fiets)paden aanlegvergunningplichtig binnen de volgende in het plangebied voorkomende aanduidingen: Bolle akkers. Archeologisch waardevolle terreinen. Typerende geologie en/of morfologie.

110502/ZF7/360/201377


56


Ook op grondgebied van de gemeente Helmond is verharding van paden aanlegvergunningplichtig. In een deel van plangebied Croy is voor verharding van wegen en (fiets)paden dus een aanlegvergunning nodig. Dit is overigens weinig relevant, aangezien voor zover al nieuwe paden worden gerealiseerd, het uitgangspunt is dat deze onverhard zijn. Ook bestaande onverharde wegen en paden blijven in principe onverhard. SUCCES- EN FAALFACTOREN

De routestructuren moeten in groter verband worden gezien met de Stiphoutse bossen en het hele Middengebied. Afstemming met de uitwerking van een wandelknooppuntenroute die gemeenten binnen het SRE-gebied uitwerken. In de gemeente Helmond moet deze route eind 2007 operationeel zijn. In de gemeente Laarbeek is dit gepland voor medio 2008. De routestructuren kunnen het Croy-imago versterken. Gezien de kwaliteiten van het gebied dient er zeker de nodige informatie op het gebied van cultuurhistorie verstrekt te worden. Het Laarzenpad vormt een aaneengesloten route waardoor kans op afbreuk groot is als één of meerdere grondeigenaren niet aan het project willen meewerken. Dit project moet afgestemd worden op de aanleg van nieuwe landschapselementen (§6.1.1), op het verkeersplan (§6.1.7) en op de versteviging van de educatieve functie van het Croy-gebied (§6.1.8). Nieuwe landgoederen, zoals het initiatief in Laag en Hoog Strijp, dienen volgens wet- en regelgeving opengesteld te worden voor publiek. In de routes kunnen dit soort kansen meegenomen worden. Er dient afstemming plaats te vinden met het cultuurhistorisch leerpad in de gemeente Laarbeek.

RANDVOORWAARDEN

De routestructuren en voorzieningen moeten aansluiten bij de recreatieve zonering. De herstelde en evt. nieuw aan te leggen zandpaden (zie project §6.1.1) dienen opgenomen te worden in de recreatieve routestructuur. Het project is primair gericht op bebording en informatievoorziening. Secundair kan sprake zijn van nieuwe paden, zoals het laarzenpad door de beekdalen. Verharding van onverharde wegen en paden is ongewenst. De grondeigenaren moeten instemmen indien routes of voorzieningen op hun grond worden aangebracht.

KOSTEN

Routestructuren en voorzieningen € 60.000,-Laarzenpad: € 195.000,-- (door circa 75% van de beekdalen)


Aanleg via gemeenten en Rijk (ILG). Beheer via het provinciale Stimuleringskader Groen-Blauwe Diensten of via een gebiedsgerichte invulling (zie §6.1.1 en §6.1.2)

110502/ZF7/360/201377


57


6.1.6 DOEL

TOEGANGSPLEKKEN De recreatieve toegankelijkheid van het gebied met de fiets, te voet of met skates, wordt vergroot. Het project bevat de inrichting van een aantal toegangsplekken c.q. entrees met parkeerplaatsen. Bezoekers verlaten de auto en krijgen de mogelijkheid met de fiets verder het gebied in te trekken. In principe wordt gedacht aan de inrichting van 3 poorten: een in het noorden, nabij de doorgaande weg Lieshout – Aarle-Rixtel; een in het zuiden bijvoorbeeld op de locatie waar in het reconstructieplan een recreatieve poort is voorzien, nabij de doorgaande weg Nuenen - Stiphout. De poort ligt weliswaar buiten het Croy-gebied, maar de afstand is zeker met de fiets prima overbrugbaar. De recreatieve poort en de toegangsplek worden dan in feite één en hetzelfde; een in het oosten, nabij de doorgaande weg Aarle-Rixtel – Helmond, bijvoorbeeld gekoppeld aan Tapperij Schevelingen. Naast een goede parkeerfaciliteit kunnen de volgende functies aan de poorten worden gekoppeld: Informatievoorziening over het gebied (folders, routeboekjes, informatiebord, etc.). Start, eind- of tussenpunt van wandel en fietsroutes. Terras met (kleine) horeca voorziening, bijvoorkeur met streekproducten. Fietsverhuur, zowel in reguliere vorm als in plezier-varianten (vergelijk bijvoorbeeld met Piet-plezier in Oisterwijk).


Invullen Stedelijke Uitloop, versterken recreatiestructuur en inpassing in het regionaal landschapspark.

PROJECTRESULTAAT

Realisatie van 3 toegangsplekken, Entrees en parkeerplaatsen zijn ingericht. Fietsen zijn beschikbaar.

PROJECTTREKKER

Gemeenten

BETROKKENEN

VVV, eventueel ondernemers, SAS (in verband met inpassing cultuurhistorische waarden), Stichting Middengebied/IVN.


2007-2008: Geschikte locaties zoeken. Gesprekken met ondernemers die eventuele horeca willen runnen. 2008-2009: Eventuele procedures doorlopen. 2009-2010: Inrichting locaties.

110502/ZF7/360/201377


58



Wijziging bestemmingsplan.


Indien elke toegangsplek gekoppeld kan worden aan een recreatieve of agrarische ondernemer, vergroot dit de kans van slagen en is er een vorm van controle die het gevoel van veiligheid vergroot en de kans op vernieling verkleind.

RANDVOORWAARDEN

Alles dient aan te sluiten bij/te passen in de Croy-huisstijl (zie §6.1.3). Afstemming met recreatieve routes (§6.1.5). Bij de realisatie van deze poorten dient de positie van de Croyse Hoeve nadrukkelijk betrokken te worden.

KOSTEN

Aanlegkosten, onderhoudskosten. Gemiddeld wordt een bedrag van € 25.000,-- per poort begroot.


Interreg, provincie, gemeenten. Nadrukkelijk dient te worden gezocht naar sponsoring door het bedrijfsleven, c.q. koppeling aan horeca.

6.1.7 DOEL

OPSTELLEN EN UITVOEREN VERKEERSPLAN Vergroten van (het gevoel van) de verkeersveiligheid voor bewoners en recreanten. Het is níet de bedoeling om de infrastructuur uit te breiden of de toegankelijkheid voor auto’s te vergroten. Het is wel de bedoeling om de ontsluiting per fiets binnen het regionaal landschapspark te verbeteren. Momenteel bedraagt de intensiteit op de Lieshoutseweg en Rootakkers circa 1500 voertuigen per etmaal (tellingen 2006).


Realisatie aantrekkelijk stedelijke uitloopgebied

PROJECTRESULTAAT

Het gewenste resultaat zijn maatregelen als bestemmingsverkeer, het optisch versmallen van wegen, het afsluiten van wegen, het verlagen van de maximaal toegestane snelheid en dergelijke, zodat (het gevoel van) de verkeersveiligheid in gebied is vergroot.

PROJECTTREKKER

Gemeenten

BETROKKENEN

Eventueel grondeigenaren, SAS, Stichting Middengebied/IVN.


2007:

Stap 1: Inventariseren welke mogelijkheden er zijn om verkeer in het gebied terug te dringen.

2007-2008: Stap 2: Maatregelen benoemen en haalbaarheid van deze maatregelen nagaan. 2008:

Stap 3: De te nemen maatregelen bepalen.

110502/ZF7/360/201377


59


2008-2009: Stap 4: Uitvoering van de maatregelen. BENODIGDE PROCEDURES SUCCES- EN FAALFACTOREN

Verkeersplan, bestemmingsplan, vergunningen. De sfeer van het gebied moet bewaard blijven. Dit betekent dat verbreding van wegen, aanleggen van vrijliggende fietspaden langs bestaande wegen e.d. niet de gewenste maatregelen zijn. Meer voor de hand liggend zijn bijvoorbeeld: een voreweg: een (licht opbollende) strook met afwijkende verharding (bijvoorbeeld gras) in het midden van het wegdek; een slakkengang: een plaatselijk verdiepte ligging van de weg, waardoor optische versmalling ontstaat; Engelse hagen: beplanting dicht langs de weg, waardoor optische versmalling ontstaat. Er moet steeds per locatie gezocht worden naar de maatregelen die het best bij het landschap passen. Zo vragen de akkers om andere maatregelen dan het beekdal of Kruisschot.

RANDVOORWAARDEN

Er dient afgestemd te worden met de recreatieve routestructuren (§6.1.5). Deze structuren kunnen vragen om veilige oversteekplaatsen, e.d.

KOSTEN

Planvorming € 15.000,-Uitvoeringskosten: € 341.000,-- (inschatting)


Bijdrageregeling stimulering lokaal verkeersveiligheidsbeleid Noord Brabant of cofinancieringsregeling verkeer en vervoer (Provincie Noord-Brabant)

110502/ZF7/360/201377


60


Afbeelding 6.3 Voorbeeld van de verkeersmaatregel Voreweg

Afbeelding 6.4 Voorbeeld van de verkeersmaatregel Engelse haag

110502/ZF7/360/201377


61


Afbeelding 6.5 Voorbeeld van de verkeersmaatregel Slakkengang

110502/ZF7/360/201377


62


6.1.8 DOEL

EDUCATIEVE FUNCTIE GEBIED CROY VERSTEVIGEN Bezoekers, inwoners van de omliggende dorpen, scholieren, recreanten en toeristen op de hoogte brengen van belangrijke en waardevolle (cultuurhistorische) elementen in het gebied.


Behoud van cultuurhistorische waarden.

PROJECTRESULTAAT

Het gewenste resultaat is een pakket aan mogelijkheden waarmee bezoekers en omwonenden (recreanten, scholieren) kunnen leren over de geschiedenis van het gebied. Voorbeelden zijn een GPS-wandeling, een pakket van geschiedenislessen rond het Croy-gebied voor scholen en historische speurtochten. Een voorbeeld is het samenstellen van ‘educatieve rugzakjes’ waarmee de bezoeker van het gebied kan leren van de geschiedenis van het Croy-gebied. De rugzakjes worden bijvoorbeeld verkocht door ondernemers in het gebied en/of door de VVV’s. De rugzak kan worden gevuld met onder meer cultuurhistorische informatie over het gebied, openstellingstijden van bezienswaardigheden, bezigheden voor kinderen (spelletjes, cultuurhistorische speurtocht etc.) en informatie over ondernemers in het gebied.

PROJECTTREKKER

SAS en Stichting Streekontwikkeling Croy.

BETROKKENEN

Scholen, VVV, heemkundekring, Stichting Middengebied/IVN (informatie over natuurwaarden), gemeenten, ondernemers (bijv. voor verkoop van het ‘Croy-cultuurhistorie-rugzakje’).

STAPPENPLAN

Inventarisatie mogelijkheden en behoeften. Keuze voor de te ontwikkelen producten. Realisatie van producten.

PLANNING

2007-2009


Geen.


Gemeente Helmond heeft een marktplaats cultuureducatie (www.CultuurContact.nl) opgericht. Dit is een loket waar vraag en aanbod op het gebied van cultuureducatie bij elkaar komen. Een ontmoetingsplek voor scholen voor basis- en voortgezet onderwijs en voor cultuurmakers. CultuurContact is er voor maatwerk, advies, trainingen en ondersteuning. Kasteel Croy met haar omgeving zou hier als aanbieder aan toegevoegd kunnen worden.

110502/ZF7/360/201377


63


RANDVOORWAARDEN

Afstemming met de recreatieve routestructuren (§6.1.5). Afstemming met de initiatieven die zijn ingediend op de Peeldag, met name ‘Leesbaar landschap’ en ruiterroutes. Afstemming met het reeds lopend project voor educatie op het gebied van landbouw en natuur aan de andere zijde van Aarle-Rixtel.

KOSTEN

Sterk afhankelijk van de te nemen concrete maatregelen. Inschatting € 46.000 voor de eerste drie jaar. Minder in de daarop volgende jaren.


Provincie, gemeenten, basisscholen (vanuit hun budget voor cultuureducatie).

6.1.9 DOEL

KAVELRUILPROJECT Realisatie van een betere verkaveling en/of eigendomssituatie voor het bereiken van gebiedsdoelen zoals natuur en landschap, cultuurhistorie, structuurverbetering voor de landbouw en realisatie van projectontwikkeling (bebouwing, etc.).


Realisatie natuur en landschapsdoelen (EHS, EVZ). Structuurverbetering voor de landbouw. Juiste grondgebruik op de juiste plaats (lagenbenadering).

PROJECTRESULTAAT

Het gebied is op een dusdanige wijze verkaveld dat de juiste functie / grondeigenaar op de juiste plaats terecht is gekomen.

PROJECTTREKKER

PION (of Stichting GHL)

BETROKKENEN

Stichting GHL, grondbezitters, pachters, waterschap, ZLTO, SAS, gemeenten, Stichting Middengebied/IVN.

STAPPENPLAN

Stap 1: Huidige situatie inventariseren, kansen benoemen. Stap 2: Overleg voeren met grondeigenaren, ZLTO en waterschap. Stap 3: Herverdeling van de gronden.

PLANNING

Inventarisatie van nut en noodzaak in 2007. Uitvoering is afhankelijk van noodzaak voor kavelruil om andere projecten uit te kunnen voeren.

110502/ZF7/360/201377


64



In het geval van kavelruil is er sprake van een vrijwillige basis waardoor snel en eenvoudig grond kan worden geruild.


Gebrek aan draagvlak voor kavelruil. Langdurig traject voordat kavelruil daadwerkelijk is gerealiseerd.

RANDVOORWAARDEN

Kavelruil mag in geen geval leiden tot aantasting van het cultuurhistorisch waardevolle landschap zoals de kleinschaligheid en de oude perceelsgrenzen.

KOSTEN

Kavelruilcoördinator voor drie jaar: €60.000,--


Provincie en ZLTO.

6.1.10

ONDERHOUD HISTORISCHE GEBOUWEN

DOEL

De historische gebouwen in het gebied zijn in goede staat van onderhoud.


Behoud cultuurhistorische waarden en MIP-panden.

PROJECTRESULTAAT

De staat van onderhoud van alle historische gebouwen is geïnventariseerd. Op basis van de inventarisatie zijn de gebouwen in goede staat van onderhoud gebracht.

PROJECTTREKKER

Gemeenten

BETROKKENEN

Eigenaren en gebruikers van historische gebouwen.

STAPPENPLAN

Stap 1: inventarisatie naar staat van de historische gebouwen. Stap 2: In overleg met eigenaren worden mogelijkheden bekeken voor onderhoud en herstel van de gebouwen. Stap 3: onderhoud en herstel van gebouwen.

PLANNING

2009


Mogelijk bouwvergunning


Dit project kan in aanmerking komen voor Interreg-subsidie vanwege het belang voor aantrekkelijke recreatieve routestructuren.

110502/ZF7/360/201377


65


De gemeente Laarbeek is bezig met het aanwijzen van gemeentelijke monumenten. Hiervoor worden momenteel 311 panden geïnventariseerd, waarvan er circa 5 in de omgeving van kasteel Croy gelegen zijn. Uiteindelijk worden (op grond van bouwhistorische onderbouwing) circa 50 panden als gemeentelijk monument aangewezen. Verwacht wordt dat hier halverwege 2007 duidelijkheid over is. Vervolgens stelt de gemeente een nieuwe subsidieverordening op ten behoeve van het onderhoud van de gebouwen Naar verwachting is deze subsidieverordening eind 2007 gereed.

6.2

EENSELAAR Voor Eenselaar zijn geen afzonderlijke projecten benoemd. De voorgestelde maatregelen op Eenselaar maken onderdeel uit van overkoepelende projecten (§6.1).

6.3

AKKERS

6.3.1

BESCHERMING LANDSCHAPSWAARDEN IN BESTEMMINGSPLAN

DOEL

Beschermen van de landschappelijke en cultuurhistorische waarden van de akkers.


Versterking van de landschappelijke en cultuurhistorische waarden.

PROJECTRESULTAAT

De bestaande waarden als de openheid, de zandpaden en het bestaande reliëf zijn planologisch beschermd. Ook de aanwezige archeologische waarden, die vaak op de akkers te vinden zijn, profiteren van deze bescherming

PROJECTTREKKER

Gemeenten

BETROKKENEN

Provincie, SAS, Stichting Middengebied/IVN

STAPPENPLAN

Stap 1: Inventariseren van bestaande waarden. Stap 2: Mogelijkheden onderzoeken om waarden planologisch te beschermen. Stap 3: Vaststellen te beschermen waarden en wijze van bescherming. Stap 4: Opstarten en afronden RO procedures (wijzigen bestemmingsplannen).

110502/ZF7/360/201377


66


PLANNING

2008-2009


Momenteel wordt het bestemmingsplan buitengebied van Laarbeek herzien. In de loop van 2007 start de gemeente Helmond de procedure voor het herzien van het bestemmingsplan. Dit biedt de mogelijkheid om de belangrijke waarden in het plangebied (nog beter) planologisch te beschermen. In de vigerende bestemmingsplannen is het volgende geregeld: Laarbeek: Met uitzondering van het kasteel hebben alle gronden in het plangebied die behoren tot gemeente Laarbeek een hoofdbestemming Natuurgebied, Bos of Agrarisch gebied met Landschappelijke/cultuurhistorische en/of abiotische waarden. Het kasteel heeft de bestemming Maatschappelijke doeleinden. Alle bestemmingen in het plangebied beschermen de aanwezige landschappelijke en cultuurhistorische waarden. De bescherming komt tot uiting in de doeleindenomschrijving van de bestemmingen en in het aanlegvergunningenstelsel (avs). In het avs zijn in het plangebied waarden als kleinschalig gebied, oude percelering, bolle akkers en typerende geologie en/of geomorfologie beschermd. Werken en werkzaamheden op het gebied van bodemopbouw en reliëf, waterhuishouding, beplantingen, infrastructuur, teeltondersteunende voorzieningen/landbouw gebruik en sloopwerkzaamheden zijn aanlegvergunningplichtig. Landschapswaarden zijn hiermee voor een groot deel goed beschermd. Binnen het avs is het verharden van wegen en fietspaden aanlegvergunningplichtig binnen de aanduiding bolle akkers, archeologisch waardevolle terreinen en typerende geologie en/of morfologie. Buiten deze aanduidingen zijn de zandpaden niet tegen verharding beschermd. Echter, aan een groot deel heeft GS goedkeuring onthouden voor wat betreft aanlegvergunningen en gebruiksverboden. Er is hierbij een aanlegvergunningenstelsel opgelegd. Naar aanleiding van het GS-besluit zal het bestemmingsplan nog moeten worden herzien. Helmond: In het plangebied vigeren drie bestemmingsplannen. De gronden in het plangebied kennen de hoofdbestemmingen Natuurgebied, Bosgebied, Agrarisch gebied met landschappelijke waarden beekdal (ABL), Agrarisch gebied met landschappelijke waarde en Agrarisch gebied met waardevolle openheid (AO). De landschappelijke waarden in alle bestemmingsplannen zijn beschermd in de doeleindenomschrijving en in het avs. De landschappelijke waarden in het plangebied zijn in de diverse bestemmingsplannen voldoende beschermd. Wel is er verschil in de opzet van de verschillende aanlegvergunningenstelsels.

110502/ZF7/360/201377


67


Zo kent het bestemmingsplan van de gemeente Laarbeek specifieke differentiatievlakken, terwijl de bestemmingsplannen in de gemeente Helmond uitgaan van een aanlegvergunningenstelsel per hoofdbestemming. Door de opzet van de diverse aanlegvergunningenstelsels op elkaar af te stemmen, ontstaat er eenduidigheid in de bescherming van landschappelijke waarden binnen het plangebied Croy. Bescherming van zandpaden tegen kapot rijden en bescherming van bolle akkers tegen vervlakking door


ploegen blijkt in de praktijk lastig te regelen. Het aanlegvergunningenstelsel biedt hier geen mogelijkheden voor. Aanpassing van het bestemmingsplan is eveneens aan de orde in project ‘maatschappelijke functies kasteel en kasteelboerderij (§6.5.2). Een meer dan “normale” planologische bescherming van landschapswaarden door het stellen van gebruiksbeperkingen, is voor grondeigenaren en –gebruikers alleen acceptabel als zij financieel gecompenseerd worden voor eventuele exceptionele beperkingen. Voorkomen moet worden dat het nieuwe planologisch regime te zeer beperkend en te weinig faciliterend voor de gebiedsontwikkeling zal zijn. Voldoende aandacht is daarom ook nodig voor ruimere toekomstige gebruiksmogelijkheden van bestaande bebouwing (particuliere bewoning, zorgboerderijen, kleinschalige detailhandel, Bed & Breakfast etc.) RANDVOORWAARDEN

Het is van belang dat de regelingen in beide bestemmingsplannen gelijk zijn of ten minste zoveel mogelijk overeen komen.

KOSTEN

Behoort tot reguliere taken van gemeente.


N.v.t.

6.3.2 DOEL

OUDE TOREN ALS RECREATIEF ELEMENT Versterking van de Oude Toren als landschappelijk element waardoor de toeristische functie maximaal wordt benut en de (beleving van) cultuurhistorie van het gebied wordt versterkt.


Versterking cultuurhistorische en recreatieve waarden.

PROJECTRESULTAAT

De Oude Toren is opengesteld, is opgenomen in wandelen fietsroutes en is van informatieborden voorzien.

PROJECTTREKKER

Gemeente Helmond

BETROKKENEN

VVV, de naastgelegen scouting, SAS, de Gilde (huidige gebruiker) en eventueel brandweer.

110502/ZF7/360/201377


68


STAPPENPLAN

Stap 1 a. Inventariseren wat de kosten versus opbrengsten zijn voor het openstellen, uitwerken van de opties voor de openstelling (alleen begane grond of de hele toren) en bepalen wie de openstelling kan verzorgen. b: Inventariseren waar koppeling kan plaatsvinden met wandelen fietsroutes. Stap 2: Plaatsen van de informatieborden. Stap 3: Opnemen van de toren als bezoekerspunt in verschillende wandelen fietsroutes. Stap 4: uitvoeren van werkzaamheden t.b.v. de openstelling (plaatsing van vuilnisbakken, bankjes, informatievoorzieningen, etc. ) Stap 5: Openstellen van de toren door bijvoorbeeld een feestelijke opening en voorafgaande publiciteit.

PLANNING

2008-2009


Indien meer dan 50 personen tegelijkertijd in de toren aanwezig zijn dient een gebruikersvergunning te worden aangevraagd.


Dit project kan alleen werken als de informatievoorziening over de opening van de toren aan het publiek goed is geregeld.

RANDVOORWAARDEN

De openstelling moet verantwoord zijn in het kader van veiligheid en er mag geen onherstelbare schade optreden aan de toren.

KOSTEN

Gereed maken voor publiek (aanpassen inrichting), informatievoorziening buiten, publiciteit: ruwe schatting: € 136.000,-Provincie, gemeenten, eigenaar, mogelijk ook interreg.


6.4

BEEKDAL Projecten die van toepassing zijn op het beekdal zijn opgenomen onder de overkoepelende projecten. Voorst wordt in 2008 een onderzoek naar de oorzaken van verdroging van de Warande gestart.

110502/ZF7/360/201377


69


DOEL

6.5

KERN LANDGOED

6.5.1

VERSTERKINGSPLAN KERN LANDGOED Vergroten van de recreatieve toegankelijkheid en de landschappelijke en visuele herkenbaarheid van het landgoed.


Versterking landschappelijke, cultuurhistorische en recreatieve waarden.

PROJECTRESULTAAT

Een concreet plan waarin is aangegeven wat vanuit de historie de structuur, vormgeving, e.d. van het landgoed was en op welke manier dit benut kan worden om het landgoed te versterken. Dit laatste volgens het principe van behoud door ontwikkeling. Hierbij dient ook aandacht te worden besteed aan de (on)mogelijkheden voor het openstellen van (delen van) het landgoed. Dit resulteert in een serie maatregelen met kostenraming.

PROJECTTREKKER

Stichting GHL

BETROKKENEN

Gemeente, pachters, Stichting Streekontwikkeling Croy, SAS, Stichting Middengebied/IVN.

STAPPENPLAN

Dit project is volgend op of gedeeltelijk parallel aan de ontwikkeling van de Croy-huisstijl (§6.1.3).

PLANNING

2007-2008


N.v.t.

SUCCES- EN FAALFACTOREN RANDVOORWAARDEN

Het plan dient in ieder geval in te gaan op (het versterken van) de laanstructuren, de omgang met gebiedsvreemde elementen zoals coniferenhagen, herstel van ornamenten en de mogelijkheden om het landgoed open te stellen.

KOSTEN

Plankosten € 20.000,-Uitvoeringskosten eerste elementen (herstel grachten, versterking laanstructuur, herinrichting omgewaaid populierenbosje): € 170.000,--


Interreg, provincie, Stichting GHL (rood-voor-groen).

110502/ZF7/360/201377


70


6.5.2 DOEL

MAATSCHAPPELIJKE FUNCTIES IN HET KASTEEL EN DE KASTEELBOERDERIJ Belevingswaarde van het kasteel en de directe omgeving wordt vergroot en met opbrengsten kunnen cultuurhistorische waarden van het landgoed/kasteel worden versterkt.


Versterking recreatieve en cultuurhistorische waarden

PROJECTRESULTAAT

Het kasteel wordt naast kantoorruimte gebruikt voor andere doeleinden, zoals trouwen en het geven van (klassieke) concerten. De opbrengsten zorgen voor nieuwe investeringsmogelijkheden in het landgoed en kasteel. De kasteelboerderij kan, naast gebruik voor bewoning, ook gebruikt als museum, educatiepunt cultuurhistorie en mogelijk bed&breakfast.

PROJECTTREKKER

Huurder kasteel (momenteel het bedrijf Please).

BETROKKENEN

Stichting GHL, gemeente.

STAPPENPLAN

Stap 1: Inventariseren van de maatschappelijke functies die het kasteel kan bergen. Stap 2: Uitvoeren kosten-batenanalyse om de haalbaarheid van de maatschappelijke functies te bepalen. Stap 3: Keuze van de maatschappelijke functies die het kasteel kan te herbergen. Stap 4: Creëren draagvlak bij alle betrokkenen en vaststellen uiteindelijke invulling. Stap 5: Geschikt maken van het kasteel voor het herbergen van de maatschappelijke functies. Stap 6: Uitvoeren van de maatschappelijke functies.

PLANNING

2007-2008 BENODIGDE PROCEDURES

Op grond van het huidige bestemmingsplan is kasteel Croy bestemd voor woondoeleinden, zakelijke en maatschappelijke dienstverlening. Gelet op deze bestemming is een verruiming van maatschappelijke functies mogelijk zonder dat het bestemmingsplan moet worden herzien. De kasteelboerderij is bestemd voor agrarische doeleinden. Er is voor de bestemming Maatschappelijke doeleinden geen specifieke vrijstellings- of wijzigingsbevoegdheid opgenomen. Binnen de huidige bestemming zijn er mogelijkheden om ter plaatse vervaardigde en/of geteelde artikelen en/of producten als ondergeschikte nevenactiviteiten te verkopen. Activiteiten als een museum of kleinschalige horeca zijn binnen deze bestemming niet mogelijk. Voor dergelijke nevenactiviteiten is een aanpassing van het bestemmingsplan nodig (procedure artikel 19 lid 1 of bestemmingsplanprocedure).

110502/ZF7/360/201377


71


Binnen de hoofdbestemmingen Agrarisch gebied met natuurwaarden en Agrarisch gebied met landschappelijke/cultuurhistorische en/of abiotische waarden zijn binnen het bestemmingsplan wel mogelijkheden voor extensief recreatief medegebruik (bijvoorbeeld wandelroutes). SUCCES- EN FAALFACTOREN

De huurder kan wisselen. Het huidige huurcontract loopt tot 15 november 2009. Indien er na die datum een nieuwe huurder komt, is het de vraag of deze de maatschappelijke activiteiten voort wil zetten. Wanneer geen overeenstemming wordt bereikt met de huidige huurder, biedt het aflopen van het huurcontract de kans om een huurder aan te trekken die wel aan maatschappelijke activiteiten kan en wil meewerken. De gemeente Laarbeek is momenteel bezig met een integrale herziening van het bestemmingsplan buitengebied. Een bestemmingswijziging voor de kasteelboerderij (nu agrarische doeleinden) kan hier nog in meegenomen worden (zie ook §6.3.1).

RANDVOORWAARDEN

Vanuit de monumentale status van het kasteelcomplex, inclusief grachten en een deel van het gebied eromheen gelden beperkingen ten aanzien van fysieke ingrepen en veranderingen. De maatschappelijke functies mogen geen grote aantallen mensen trekken. De exploitant van het kasteel moet erachter staan en de huurwaarde van het kasteel mag niet worden verlaagd (het mag de functie van kantoorruimte op geen wijze hinderen). De bezittingen (het gebouw zelf en het cultuurhistorisch waardevolle interieur) mogen niet worden aangetast.

KOSTEN EN FINANCIERINGS-

Een voorbeeld: Het inhuren van een trouwambtenaar en aankleding van het kasteel bedraagt circa 320 euro

MOGELIJKHEDEN

per huwelijk. Het bedrag dat het kasteel per huwelijk ontvangt kan circa 520 euro bedragen. De winst kan dus circa 200 euro per huwelijk bedragen.

6.6

OVERGANGSGEBIED GEENEIND, LAAG EN HOOG STRIJP, OVERBRUG Voor de overgangsgebieden Geeneind, Laag en Hoog Strijp en Overbrug zijn geen afzonderlijke projecten benoemd. De voorgestelde maatregelen voor deze gebieden maken onderdeel uit van overkoepelende projecten. Wel zijn er in deze gebieden diverse mogelijkheden voor ontwikkelingen, onder andere op het gebied van recreatie. Deze initiatieven moeten vanuit de markt komen en zijn momenteel nog niet bekend. Daarom zijn in dit uitvoeringsprogramma geen projecten opgenomen voor het deelgebied “overgangsgebieden Geeneind, Laag en Hoog Strijp en Overbrug”.

110502/ZF7/360/201377


72


6.7

KRUISSCHOT Voor het gebied Kruisschot zijn diverse ontwikkelingen mogelijk. Ze zijn veelal afhankelijk van de initiatieven die zich aandienen. Voor de korte termijn, het eerste deelplan, worden een of enkele luxe woningen ontwikkeld om geld te genereren voor groene maatregelen uit project §6.1.1. Verder zou in de komende tien jaar een nieuw grondgebonden melkveehouderijbedrijf voor de hand liggen. Er heeft zich een serieuze initiatiefnemer gemeld, maar pas wanneer de huidige pachters hun bedrijf beëindigen kan aan dit soort initiatieven invulling worden gegeven. Het verdient aanbeveling om de projectgroep zie (§ 7.2) te betrekken in de afweging tussen initiatieven.

6.7.1 DOEL

NIEUWE BURGERWONINGEN (OP KRUISSCHOT) Genereren van financiering voor groene maatregelen en mogelijk ook voor blauwe (water) en bruine (cultuurhistorie) maatregelen uit project §6.1.1 en project §6.5.1.


Versterking natuur, landschappelijke en cultuurhistorische waarden en realisatie watergerelateerde doelen zoals beekherstel en waterberging.

PROJECTRESULTAAT

Maximaal drie woningen, in de kernrandzones in of aan de rand van het plangebied of aansluitend op het bestaande bebouwingscluster Kruisschot, ingepast in de landschappelijke structuur, geplaatst in landschappelijk groen, waarbij de woningen qua architectuur een eenheid vormen die bovendien past in het Croy-gebied.

PROJECTTREKKER

Stichting GHL

BETROKKENEN

Gemeente Helmond, Provincie, SAS, Stichting Middengebied.

STAPPENPLAN

Op basis van een stedenbouwkundige visie (onderdeel Croy huisstijl) bepalen meest geschikte locatie en

PLANNING

stedenbouwkundige randvoorwaarden voor de bouwkavels. Doorlopen planologische procedures, verrichten benodigde onderzoeken en aanvragen benodigde vergunningen en ontheffingen. Bouwrijp maken. Woning bouwen. Woning inpassen in het landschap. 2007-2009


Afwijking van het streekplan. Artikel 19 of wijziging bestemmingsplan.

110502/ZF7/360/201377


73



Dit project gaat vooraf aan een deel van de realisatie van groene elementen (§6.1.1). Het project dient conform de ontwikkelde Croy-huisstijl (§6.1.3) en dan met name het onderdeel beeldkwaliteitsplan uitgevoerd te worden. Een gedegen boekhouding ten aanzien van dit project en het met dit geld ontwikkelde groen, zodat voor provincie en gemeente controleerbaar is dat de rood-voor-groen maatregel goed is uitgevoerd.

RANDVOORWAARDEN

Er wordt gestart met de realisatie van één bouwkavel. Pas wanneer blijkt dat de interesse voor groene (en blauwe en bruine) maatregelen tot dusdanige kosten leidt dat dit niet door de grondwaardestijging van één bouwkavel gedekt wordt, wordt overgegaan tot de realisatie van een tweede en indien dit ook nodig blijkt, een derde bouwkavel.

KOSTEN

Het project leidt tot waardevermeerdering van de gronden en rentabiliteitsstijging. Er zal een modus gevonden moeten worden om de gewenste liquiditeit vrij te krijgen.


N.v.t.

110502/ZF7/360/201377


74


HOOFDSTUK

7.1

7

Financiering en organisatie

FINANCIERING In het voorliggend voorstel zitten zowel projecten die geld kosten (en indirect mogelijk geld opleveren), als projecten die direct geld opleveren. Er wordt verwacht dat veel van de projecten die geld kosten, met subsidies gefinancierd kunnen worden. Daar waar subsidies niet volstaan en derhalve privaat geld nodig is, is ervoor gekozen om geld te genereren uit woningbouw. Dit kan als motor van de gebiedsontwikkeling dienst doen. In deelplan 1 is voorzien om een tot maximaal drie luxe bouwrijpe kavels van 0,4 ha op Kruisschot op gronden van Stichting GHL te realiseren. Hierdoor stijgt de waarde van het bezit van Stichting GHL alsmede de rentabiliteitswaarde voldoende om de waardedaling van grond waarop natuur wordt gerealiseerd te compenseren. Er zal hiervoor nog wel een modus gevonden moeten worden om de gewenste liquiditeit vrij te krijgen. Door de bouwrijpe kavel in erfpacht uit te geven en de eerste pachter daar een woning op te laten bouwen, kan bovendien de structurele inkomstendaling van agrariërs door groenblauwe maatregelen en het beheer van groenblauwe elementen duurzaam gefinancierd worden.

7.2

ORGANISATIE De projecten zullen alleen als motor voor de gebiedsontwikkeling werken, indien er afspraken en overeenkomsten tussen partijen worden gesloten om het geld (deels) ten goede te laten komen aan de projecten die geld kosten.

110502/ZF7/360/201377


75


Voorgesteld wordt om na vaststelling van deze visie een intentieverklaring op te stellen waarin partijen vast leggen dat zij deze visie uit gaan voeren en wie daarin welke rol heeft. Hierbij dient een projectgroep in het leven te worden geroepen die tot taak heeft de projecten uit het uitvoeringsprogramma tot uitvoer te brengen. De samenstelling van deze groep kan vergelijkbaar zijn met de commissie die de totstandkoming van onderhavig rapport heeft begeleid.

7.3

OVERZICHT FINANCIERING

Tabel 7.1 Kosten en financieringstabel projecten zonder rood-voor-groen financiering.

nr.

naam

6.3.1 6.3.2 6.5.2 6.1.1 6.1.2 6.1.3 6.1.4 6.1.5 6.1.6 6.1.7 6.1.8 6.1.9

Bescherming waarden in bestemmingsplannen Gemeenten Oude toren Helmond Maatschappelijke functies kasteel Huurder kasteel Voorlichting en aanleg nieuwe landschapselementen ZLTO / PION Opzetten financieringsstructuur groenblauwe maatregeleZLTO/PIN/SSC Huisstijl en beeldkwaliteitsplan SSC Productieketen: PMC's, verbrede landbouw SSC Recreatieve routestructuren SRE en/of SSC Toegangspoorten Gemeenten Verkeersplan & uitvoering Gemeenten Educatieve functie gebied Croy verstevigen SAS / SSC Kavelruilproject GHL / PION Totaal

trekker

Kosten €0 € 136.000 € 4.000 € 135.000 € 36.000 € 85.000 € 35.000 € 255.000 € 75.000 € 356.000 € 46.000 € 60.000 € 1.223.000

110502/ZF7/360/201377

Financiering Interreg Provincie Helmond Laarbeek St. GHL € € € € € € € 68.000 € 34.000 € € € € € € € € 67.500 € 54.500 € 6.500 € 6.500 € 18.000 € 9.000 € 4.500 € 4.500 € € 25.500 € 34.000 € 8.500 € 8.500 € € € € € € € € € 63.750 € 63.750 € € 37.500 € 22.500 € 9.750 € 5.250 € € € 94.000 € 131.000 € 131.000 € € € 23.000 € 11.500 € 11.500 € € € 30.000 € € € € 148.500

€ 335.000

€ 269.500

€ 231.000

€0

derden Rijk € € € 34.000 € € 4.000 € € € € € € 8.500 € € 17.500 € 17.500 € € 127.500 € € € € € € € 30.000 € € 94.000

€ 145.000


76


Tabel 7.2 Kosten en financieringstabel projecten mét rood-voor-groen financiering nr.

naam

trekker

6.5.1 6.5.1a 6.7.1 6.1.1

Versterkingsplan kern landgoed Uitvoering eerste elementen versterkingsplan Woningen Waardedaling door aanleg nieuwe landschapselementen

Stichting GHL Stichting GHL Stichting GHL ZLTO / PION

Totaal

Kosten

Opbrengsten Financiering Interreg Provincie Helmond € 20.000 € € 5.000 € € 170.000 € 42.500 € 42.500 € € 360.000 € € € € 105.000 € 295.000

€ 360.000

€ 42.500

€ 47.500

€0

Laarbeek St. GHL derden € 5.000 € 10.000 € € € 85.000 € € € € 105.000 € € 5.000

€ 200.000

Rijk € € € €

€0

€0

Stichting GHL stelt de volgende financiële randvoorwaarden bij de uitvoering van de diverse projecten: 1. GHL is van mening dat het treffen van voorzieningen/maatregelen ten behoeve van het algemeen belang primair een overheidstaak is en dat die daarom in beginsel ook volledig door de overheid gefinancierd dient te worden. 2. Hetzelfde geldt voor de door GHL te maken plan- en advieskosten in verband met bedoelde voorzieningen/maatregelen. 3. Wanneer er onder 1 genoemde voorzieningen/maatregelen op landgoed Croy getroffen worden en de financiële nadelen ervan voor GHL (in relatie tot rendement en vermogen) niet adequaat en volledig gecompenseerd worden door subsidieregelingen, moet (aanvullende) compensatie plaats vinden door middel van een Rood voor Groen (RvG) constructie. 4. GHL gaat ervan uit dat het Rood in dat geval gerealiseerd kan worden op het landgoed zelf onder regie van GHL. 5. GHL zal geen eigendommen verkopen ten behoeve van RvG, hetgeen impliceert dat de extra opbrengsten uit Rood uitsluitend zullen bestaan uit extra jaarlijkse opbrengsten (ter compensatie van opbrengstderving elders). 6. GHL wil (en kan) in principe geen bancaire rol vervullen zodat er geen sprake kan zijn van voorfinanciering door GHL.

110502/ZF7/360/201377


77


110502/ZF7/360/201377


78


BIJLAGE

1

Huidige situatie en bestaand beleid

110502/ZF7/360/201377


79


110502/ZF7/360/201377


80


NB: Deze kaart is gebaseerd op milieuvergunningen ten tijde van het opstellen van het reconstructieplan (circa 2005). De werkelijke bedrijfssituatie kan hier inmiddels van afwijken.

110502/ZF7/360/201377


81


110502/ZF7/360/201377


82


p

Straatnamen Arle Rixtelseweg

gs trij Cr n laa oy

e Lieshouts weg Jon

ke

are rK

llaa

Laag strijp

n

d Ou

110502/ZF7/360/201377

e

ns re to

a tra

t

e

Eenselaar

seweg Arle Rixtel

t

Grote overbrug

weg

d Ou

a tra

s te el w eg

laar Eense

en e in ds ew eg

ns re to

Oxroo i

se we g

ewe

Ge

ka

ts cho

Lie sh ou t

Arle Rixtel se

s Kruis g

eg ingaw Wieb

Cr oy laa

n

kasteelweg

Croyla an

2

Ho o

BIJLAGE


83


110502/ZF7/360/201377


84


COLOFON

GEBIEDSONTWIKKELING CROY VISIE EN MAATREGELEN OPDRACHTGEVER: Provincie Noord-Brabant

ARCADIS REGIO BV Utopialaan 40-48 Postbus 1018 5200 BA 's-Hertogenbosch Tel 073 6809 211 Fax 073 6144 606 www.arcadis.nl Handelsregister 9053755

STATUS: Vrijgegeven

AUTEUR: M.J.G. Spierings (ARCADIS) G. van der Veer (Bureau Praedium)

GECONTROLEERD DOOR: M.C.M. Fick

VRIJGEGEVEN DOOR: M.J.G. Spierings ©ARCADIS. Alle rechten voorbehouden. Behoudens uitzonderingen door de wet gesteld, mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbenden niets uit dit document worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, digitale reproductie of anderszins.

17 juli 2007 110502/ZF7/360/201377

110502/ZF7/360/201377


85

GEBIEDSONTWIKKELING CROY VISIE EN MAATREGELEN

Recommend Documents