Gaandeweg. Opstanding. Eerlijke handel. Mijn kunst. Februari 2010

Gaandeweg Februari 2010

Eerlijke handel

Opstanding Mijn kunst Magazine voor alle leden van de Protestantse Gemeente Zwolle, de Evangelisch-Lutherse Gemeente en De Hoofdhof Berkum

Schildersbedrijf sinds 1921 telfordstraat 18 8013 RM Zwolle tel. 038 - 465 02 22 fax 038 - 465 37 70

WORDT VERGOED DOOR UW ZORGVERZEK ERAAR!

n e p o l e g Vast

... in relatie, gezin of baan? Werk aan uw herstel in een sfeer van rust en bezinning! WWW.HEZENBERG.NL 038 - 444 52 51

Voor alle informatie over uitvaart. Yarden biedt u een persoonlijke uitvaart en een passend advies. Bij ons in Zwolle kunt u vertrouwen op de deskundigheid van Yarden uitvaartverzorgers. Zwolse Begrafenis Vereniging (v/h Oostindiën) Al meer dan 100 jaar is de Zwolse begrafenis vereniging gevestigd in de binnenstad van Zwolle. Nadat de Zwolse begrafenis vereniging zich heeft aangesloten bij Yarden kwam er al snel behoefte aan een informatiecentrum. Het Yarden informatiecentrum is aan de Willemsvaart 2 te Zwolle. U kunt hier terecht met al uw vragen met betrekking tot uitvaart.

Uitvaartwensen Yarden biedt een Eigen-Wensenformulier: een vragenlijst, waarin u - zo eenvoudig of zo uitgebreid als u wilt - stap voor stap uw wensen kunt aangeven. Het Eigen-Wensenformulier kunt u aanvragen of afhalen bij ons informatiecentrum.

Yarden informatiecentrum Willemsvaart 2 (parallelweg van de nieuwe Veerallee) 8019 AB Zwolle Op werkdagen geopend van 9.00 – 16.00 uur. 038 421 4000

Voor informatie kunt bellen met 0800 1292. Voor het melden van een overlijden kunt u dag en nacht bellen met 0800 8192

In deze Gaandeweg Op de voorpagina: de vijftiende statie van de kruisweg van Tom Waterreus laat zien hoe Thomas zijn handen legt in de doorboorde handen van de opgestane Christus. Meer over de kunstenaar en zijn kruiswegstaties in Mijn inspiratie op pagina 14. Aandacht voor onder andere komende en gaande predikanten pagina 4, 5, 7, 8 en 9 Diaconaal nieuws pagina 6 Met ZWO voert kerk Bijbelse opdracht uit pagina 10 Columnist Lodewijk Kruithof nodigt uit tot spelen pagina 11 In Perspectief: het hoofd Kerkelijk Bureau en de voorzitter van een beheercommissie pagina 12 en 13 Een ‘ontroerende preek’ van Rembrandt pagina 15 Zwolle krijgt weer een Happietaria pagina 16 Groep Oosterkerkers naar de Oekraïne pagina 17 Informatie van het Kerkelijk Bureau Colofon Gaandeweg pagina 18 Kerkdiensten in de Stille Week pagina 19 Kerkdiensten voor de komende twee maanden pagina 20, 21 en 22

In de chaos Ik schrijf deze meditatie drie dagen na de onvoorstelbare ramp die Haïti – Port-au-Prince – heeft getroffen. Het was schokkend dat het NOS-Journaal, ook toen al bekend was dat dit een ramp van enorme omvang was die mogelijk meer dan 100.000 levens had gekost, nog voorrang gaf aan het politieke gedoe in Nederland rondom het rapport Davids. Chaos was het woord dat steeds weer opdook in de berichtgeving. Een stad in puin in een toch al straatarm en door orkanen geteisterd land, overal dode lichamen achteloos langs de kant van de weg, mensen die met een doffe blik bij de puinhopen neerzitten of met blote handen wanhopig graven, alles kwijt. Chaos ook bij de hulpverleners. Een moeilijk te bereiken gebied, desoriëntatie, geen verlichting na 5 uur ’s middags als het donker invalt. Chaos bij de distributie van voedsel en water en als altijd weer het recht van de sterksten dat dan geldt. En chaos vanwege de plunderingen die na een paar dagen begonnen en onvoorstelbaar dat na zulke verliezen mensen zich met geweld tegen elkaar keren. Op de ikoon zien we een op het oog overzichtelijk beeld. Een bekend beeld ook. Jezus trekt Jeruzalem binnen, gezeten op een ezel. Maar we moeten scherp kijken, in Jeruzalem dat vaak als een geordende stad wordt afgebeeld staan hier de huizen scheef en de gebouwen kris kras door elkaar. En de poort waardoor Jezus de stad binnen gaat is een gapend donker gat. Hij gaat de chaos in. Wat begon als feestelijk onthaal zal eindigen in verraad, geweld en de dood. De leerlingen zullen aanvankelijk in verwarring en chaos achterblijven. Ook in deze Veertigdagentijd zullen we deze gang van Jezus gedenken in onze kerken. En daarmee dat God in Christus niet op afstand blijft van de chaos en het geweld maar er net als mensen aan ten onder zal gaan. En als Hij na zijn dood verschijnt wordt Hij niet herkend aan een gaaf en stralend lichaam maar aan zijn wonden. Wat mensen doormaken heeft Hij ook doorgemaakt. Het journaal maakte naast de verhalen over chaos en wanhoop ook melding van groepjes zingende en biddende mensen in de verwoeste straten en pleinen van Haïti. Wat hebben ze gezongen en hoe gebeden? Wij weten het niet, maar ze hebben natuurlijk God aangeroepen in hun angst. Zouden ze het gevoel hebben gehad dat Hij hen hoorde? Of overheerste en overheerst het gevoel van verlatenheid? Laten we hopen op en bidden om troost en Geestkracht voor alle getroffenen. Nelleke Beimers, predikant De Open Kring

3

Toen Han Wilmink vorig jaar afscheid nam als predikant van de Adventskerk was er al zicht op een tijdelijke vervanger. Ds. Leen Bosgra was bereid gevonden pastorale hulpdiensten te verrichten in de grootste wijkgemeente van de Protestantse Gemeente Zwolle. Hij kreeg een aanstelling voor 75% van de werktijd. In de kerkdienst van zondag 15 februari 2009 werd hij voorgesteld aan de gemeente; op Eerste Kerstdag ging hij voor het laatst voor in de Adventskerk. Een mooi afscheid in een goede sfeer.

De ene dominee, Leen Bosgra, ging voorbij, de andere, Nelleke Eygenraam, bleef. Ze kijken beiden terug op een goede periode van wederzijdse bemoediging en kameraadschap.

AANDACHT VOOR

Adventskerk nam afscheid van ‘interimmer’ Leen Bosgra

4

“Balans zoeken tussen doortastend en terughoudend zijn” Al gauw na zijn aantreden bleek dat ‘pastorale hulpdiensten’ ruim geïnterpreteerd dienden te worden. Dankzij de goede samenwerking en onderlinge afstemming met ds. Nelleke Eygenraam en de beide kerkelijk werkers hoefde Leen niet te verzanden. Terugkijkend op het voorbije jaar zegt hij: “Het kenmerkende van de interimmer is dat je werkt zonder vooruitzichten. Je kunt nooit iets overdoen, want dan ben je al te laat. Dus in gesprekken, vergaderingen, bij besluiten en bij het overleggen met alle betrokkenen moet je eigenlijk meteen in de roos schieten. En dat doe je natuurlijk niet altijd. De tijdelijke predikant heeft dus een zekere doortastendheid nodig bij zijn of haar werk. Dat snelle werken moet je leren en tegelijk moet je er de grenzen voortdurend van bewaken. Want het kost tijd en moeite om je in te leven in de specifieke situatie waar deze gemeente in verkeert. Je kampt dan ook met een voortdurend tekort aan informatie en inzicht in de geschiedenis. Dat maakt

ook weer bescheiden. Het is die balans tussen doortastend en terughoudend zijn, die je telkens weer moet zoeken.”

Niet eenkennig “Hetzelfde ervaar je tussen de mensen”, vervolgt Leen. “Aan de ene kant is het een voorwaarde dat een interimmer ruimte geeft aan veel mensen, veel zienswijzen. Je mag niet te eenkennig zijn als het over geloof en beleving gaat. Aan de andere kant vlot een discussie niet als je kleurloos blijft en niet laat merken waar je zelf staat. De gemeente mag verwachten dat je empathisch bent zonder je eigenheid op te geven. En hetzelfde geldt ten opzichte van jezelf. Je geeft zonder je al te veel te binden. Pastoraat speelt zich altijd al af in de spanning van nabijheid en distantie, maar hier geldt dat nog sterker. Op het moment dat je in het gesprek zit is het zaak om helemaal aanwezig te zijn. Maar aan beide kanten moet ook duidelijk zijn dat het contact over niet al te lange tijd weer verbroken gaat worden.

Het vraagt een soort concentratie die elk woord belangrijk maakt.” In Zwolle-Zuid lag het zwaarste accent uiteindelijk op het gewone pastoraat in de wijk: de aanwezigheid bij ziekte en rouw en bij allerlei levensvragen. Leen Bosgra: “Maar ook het bestuurlijke kerkenwerk vroeg en kreeg mijn volledige aandacht. Als interimmer kun je wat meer afstand nemen van de dingen die in een kerk gangbaar zijn geworden. Dat geeft de mogelijkheid de zaken in een ander licht te zetten. Je bent er ook om op het goede moment commentaar te geven, gevraagd of ongevraagd. Dat ik tenslotte de mogelijkheid kreeg in een aantal erediensten voor te gaan en ook een tweetal gespreksavonden namens Vorming en Toerusting te doen, betekende een welkome afwisseling. Het was taaie kost om me in het Darwinjaar te mogen verdiepen in de confrontatie tussen geloof en wetenschap, maar heel leerzaam. Hopelijk voor degenen die deelnamen ook.”

Commissie Grote Kerk Na de wel heel bijzondere wijze waarop de Michaëlsviering op 14 februari (terwijl buiten het carnaval woedde) werd beleefd, komt de Commissie Grote Kerk weer in rustiger vaarwater. Hoewel rustig... ook op 14 maart en 11 april neemt zij verschillende soorten van crisissituaties van alle kanten onder de loep. Wie daaraan wil meedoen is van harte uitgenodigd. Eerst is er op 28 februari een Michaëlscantate. Het is de cantate ‘Du wahrer Gott und Davids Sohn’ (BWV 23) van Johann Sebastian Bach uit 1723. Er bestaan twee versies van deze cantate voor de Veertigdagentijd. In 1728 herschreef Bach onderdelen van de cantate. Ds. Nelleke Eygenraam is voorganger in deze dienst, het Bach-projectkoor en het orkest Musica Michaëlis voeren de cantate uit. Een bijzondere Michaëlsviering vindt plaats op Palmzondag (28 maart). Koor en orkest voeren dan Passiemuziek uit. Op Goede Vrijdag 2 april, tijdens de Kruismeditatie, klinkt het Via Crucis van Liszt. Er bestaat een mogelijkheid dat op Eerste Paasdag, zondag 4 april, het Osteroratorium van Bach wordt uitgevoerd. Voor nadere informatie zie de website: www.schnitgerorgelzwolle.nl en de aankondigingen in de kranten.

“Mensen stimuleren het geloof te verdiepen” Op zondag 14 februari werd ds. Hans Tissink bevestigd als predikant van de Adventskerk. Door een aantal vragen te beantwoorden stelt hij zich voor.

“De Ontmoetingskerk in Pijnacker heeft momenteel nog een gereformeerde signatuur. Het Samen-op-Wegproces duurt er wat langer dan in Zwolle. Het had wat mij betreft sneller gemogen, maar je kunt Wat waren je belangrijkste overwegingen geen ijzer met handen breken. Wel waren er altijd hartelijke contacten met de herom het beroep naar de Adventskerk aan vormde collega’s, maar de samenwerking te nemen? had toch iets vrijblijvends. Ik stap wat “De Adventskerk herbergt volgens mij een vitale geloofsgemeenschap. Het pro- dat betreft in Zwolle in een gespreid fiel van deze gemeente oogt dynamisch. bedje: een echte protestantse gemeente. Heerlijk. Dat doet mijn oecumenische Ik merkte in de gesprekken met de hart deugd. Het betekent tegelijkertijd beroepingscommissie en later met mijn wel dat de organisatie voor mij een stuk (toekomstige) collega’s dat er in de complexer wordt dan in Pijnacker. Adventskerk veel ruimte is voor experiment en verdieping. Er kan veel in deze Dat zal zo best z’n voor- en nadelen hebben. Die moet ik nog gaan ervaren. kerk. Dat spreekt me aan. Er zijn veel Fijn vind ik in elk geval dat ik meer kan commissies en groepen bezig met activiteiten die ik aantrekkelijk vind: bijzon- gaan samenwerken met collega’s.” dere vieringen, leerhuis over kunst en spiritualiteit, jongerenwerk, etcetera. Wat zie je als de belangrijkste taak van Ook het feit dat er nogal wat kinderen en een wijkpredikant? jongeren zijn is voor mij een pluspunt. “Ik zie het als mijn belangrijkste taak om Ik hoop dat onze eigen drie kinderen me in te zetten voor het geloofsgesprek. zich gemakkelijk gaan thuis voelen hier.” Ik wil in de diverse taakvelden (eredienst, pastoraat, toerusting, diaconaat en organisatie) graag mensen stimuleren om Kun je (en wil je) een vergelijking het geloof te verdiepen. Waaruit haal jij maken tussen de Adventskerk en de je inspiratie? Ik zeg niet dat dat eenvougemeente waaruit je bent vertrokken?

dig is. Want er kleven nogal wat vragen, misverstanden en gemengde gevoelens aan zoiets als een spirituele omgang met de Onuitsprekelijke. Ik wil de eerste periode graag mijn ogen en oren goed de kost geven.” Waar kijk je naar uit in je werk in Zwolle? “Ik zie Zwolle als een nieuwe kans en uitdaging. Ik vind het bijzonder fijn dat Zwolle mij heeft beroepen. Ik wil hier graag met mijn gaven en ervaring een steentje bijdragen aan de opbouw van de kerk van Christus.”

Nieuwe mogelijkheden voor ds. Jorissen Volledig herstel van vertrouwen leek in de Emmaüskerkgemeente niet mogelijk. Bij zijn zoektocht kreeg hij veel steun van onder anderen functionarissen binnen de Protestantse Kerk in Nederland. Zo heeft ds. Jorissen contact gekregen met ’s-Gravenzande. Dat is uitgegroeid tot een beroep dat hij heeft aanvaard. Het is goed voor zijn gezin en hem dat zich nieuwe mogelijkheden voordoen. Ik ben daarover ook erg verheugd”, aldus Gégé Callenbach, voorzitter van de Algemene Kerkenraad. Op zondag 10 januari 2010 is ds. Dirk Jorissen voor het laatst voorgegaan in een kerkdienst in de Emmaüskerk. Het was een goed bezette dienst en onder het koffiedrinken daarna was er een goede sfeer. Op 21 februari zal ds. Jorissen intrede doen in en verbonden worden aan de Hervormde Gemeente van ’s-Gravenzande. “In juni 2009 verklaarde ds. Jorissen, direct nadat hij zijn werk in de gemeente na drie maanden hervatte, actief te zullen zoeken naar een andere gemeente.

leiding kan gaan geven in de wijkgemeente. Hij zal zich bezig houden met de gesprekken tussen de Emmaüskerkgemeente en die van De Hoofdhof. Daar is aan de orde welke samenwerking tussen beide mogelijk is. Dat staat in verband met de Notitie Financieel Beleid, waarin ook een voorgenomen besluit staat over het kerkgebouw. Naast de gemeenteopbouw zal dus de toekomst van de wijkgemeente alle aandacht vragen van de wijkkerkenraad en de gemeenteleden.”

Verzoening Interim-predikant “Binnen korte tijd zal een interim-predikant in de wijk van de Emmaüskerk aan de slag gaan, waarschijnlijk begin maart. Een interim-predikant helpt om specifieke problemen in een gemeente op te lossen. Hij wordt dus geen nieuwe wijkpredikant”, benadrukt Callenbach. “De opdracht van de interim-predikant wordt meervoudig. Waar er nu verschillende groepen bestaan dient hij bruggen te slaan. Hij zal de (nu nog te kleine) kerkenraad begeleiden, opdat deze weer

Callenbach: “Allen in de wijkgemeente: kerkenraad, gemeenteleden en de familie Jorissen hebben een moeilijke tijd achter de rug. Voor allen wens ik dat verzoening snel mogelijk is. Speciale dank geldt de mensen die hun best hebben gedaan leiding te geven aan de gemeente en geprobeerd hebben de gemeente bij elkaar te houden. En natuurlijk hoop ik dat het gezin Jorissen zich spoedig in de nieuwe gemeente ’s-Gravenzande thuis zal voelen.” 5

Lijden Lijden is een diaconaal woord. Diaconaat ontmoet de lijdende mens. Deze ontmoeting staat in het licht van Christus. In Hem komt al het lijden samen. Hij lijdt als Heer (Marcus 8). Hij lijdt om te verzoenen (Lucas 22). Zo dient Hij de Vader (Johannes 13). Zo is Hij de basis voor zijn kerk. De kerk heeft van Hem het diaconaat als gave ontvangen. Daarom deelt de kerk pijn, zorg en

verdriet met wie niemand heeft in kerk en samenleving. Daarom doet de kerk voorbeden. In een wereld waarin zovelen lijden, blijft zij bidden: Heer, ontferm U.

Lútzen Miedema, diaconaal predikant

Gerrit Boks gaat, Maarten Werksma komt

DIACONAAL

“Gerrit Boks gaat toch niet weg?” Met deze vraag begon het wijkblad De Stins het bericht over het vertrek van Gerrit Boks bij de christelijke basisschool De Morgenster in januari 2000, na een veertigjarige onderwijscarrière. In 1976 streek hij met zijn gezin neer in Westenholte. Nog steeds weet hij van vrijwel elke leerling waar deze woonde en vaak, waar deze nu is. In de kerk was hij toen al op verschillende posten actief geweest en dat bleef hij. Vooral in het diaconaat. In Gaandeweg zei hij eens waarom: “Dat is het bestaansrecht van de diaconie: dat ze de blik naar buiten richt en openstaat voor ontwikkelingen in de wereld.”

6

Gerrit Boks nam in januari 2010 afscheid als voorzitter van het College van Diakenen. Lang heeft hij zijn vertrek aangekondigd. Maar steeds was de reactie: Gerrit Boks gaat toch niet weg? We konden het niet geloven, want hij gaf met hart en ziel leiding aan de samengesmolten Protestantse Diaconie. Daarbij legde hij steeds de nadruk op het praktisch samenwerken. Gerrit Boks kan zich vast vinden in de uitspraak van de rooms-katholieke bisschop Punt, dat kerken niet alle energie moeten richten op hun geloofsverschillen, maar op de roeping tot diaconale samenwerking. Die bestaat al met de Thomas à Kempisparochie en met migrantenkerken. Misschien is dat voor Gerrit Boks wel een van de mooiste ‘afscheidscadeaus’. Als diaconie en diaconaal predikant zien wij hem niet graag vertrekken. Hij was onder ons als een die het ‘dienend leiderschap’ voorleefde (zie kader). Wij zijn hem zeer dankbaar en wensen hem, zijn vrouw Ali en de familie een gezegende tijd toe, nu de vraag ‘gaat hij weg?’ met ‘ja’ is beantwoord. Heel veel dank, het ga jullie wel!

Ontmoeting met immigranten Paasmaandagmiddag 5 april hopen kerken van immigranten, de PGZ en anderen elkaar feestelijk te ontmoeten. Nadere gegevens in de kerkelijke mededelingen en op www.diaconiezwolle.nl

Maarten Werksma is in de Grote Kerk bevestigd als diaken met de speciale opdracht Gerrit Boks op te volgen. Hij zal niet plaatsnemen in het moderamen van de AK. We stellen hem enkele vragen. Waar kom je vandaan? MW: “Ik ben een echte Blauwvinger, gelukkig getrouwd en vader van een prachtige dochter.” Waar sta jij maatschappelijk? MW: “Na mijn studie bedrijfskunde in Groningen werkte ik bij een groot organisatie-adviesbureau en nu werk ik met veel plezier bij een kleiner, meer gespecialiseerd adviesbureau. Ons bureau heeft als missie om de gezondheid van kwetsbare groepen te verbeteren. Zo adviseren wij gemeentebesturen over collectieve zorgverzekeringen voor mensen met een laag inkomen en preventieprojecten.” Waarom werd je diaken? MW: “Er zijn voor je naasten en concreet hulp bieden aan hen die dat nodig hebben in welke vorm dan ook, vind ik één van de belangrijkste opdrachten voor een christen. De verschillende wijkdiaconieën van de Protestantse Gemeente Zwolle geven deze opdracht dagelijks concreet vorm. Mijn ambitie is om de komende jaren vanuit het college een waardevolle bijdrage te leveren aan het behouden en waar nodig verder versterken en uitbreiden van goed functionerende, betrokken en initiatiefrijke wijkdiaconieën. Ik denk dat het werk van de wijkdiaconieën het visitekaartje kan zijn van de Protestantse Gemeente Zwolle.”

Dienend leiderschap ‘Protestants leidinggeven is wat ouderwets’, kopte Trouw op 14 januari over het proefschrift over management en levensbeschouwing van Van den Belt en Moret. Protestanten zijn minder ‘mensgericht en invoelend’ dan bijvoorbeeld rooms-katholieken en houden er een ‘ouderwetse stijl van leidinggeven’ op na, zeggen zij. Zij menen dat ‘de eenzame en individualistische kant van het protestantse geloof’ meespeelt. Zelf staan zij voor ‘dienend leiderschap’. Dat is kritisch op zichzelf. Anderen geeft het hoop en vertrouwen. Het relativeert, maar durft ook aan te spreken. Het wil levend geloof zijn. Dat betekent: diaconaal leven en leidinggeven.

Exodus centraal in Adventskerk ‘De vrijheid smaakt naar pijn’, is niet alleen de titel maar ook de strekking van een lied van Guillaume van der Graft (pseudoniem voor Willem Barnard). Een lied dat goed de lijn van het Bijbelboek Exodus weergeeft. Dit Bijbelboek staat centraal vanaf eind januari in de erediensten op de zondagochtend in de Adventskerk. Alle zondagen van de Veertigdagentijd (21 februari tot en met 28 maart) zijn door verhalen uit Exodus getekend. Tijdens die zondagen zal er voor kerkgangers gelegenheid zijn hun eigen ervaringen, verlangens en verwachtingen mee te nemen. Zichtbaar, in beeld gebracht. Op het moment van schrijven is het project nog in ontwikkeling. Waarschijnlijk zal het begrip ‘Doorbraak’ leidend zijn voor de inbreng van de kerkgangers. Raadpleeg de website www.adventskerk.nl voor meer actuele informatie.

Aswoensdag Inmiddels kunnen we spreken van een traditie: de oecumenische viering van Aswoensdag in de Jozefkerk aan de Ministerlaan in Zwolle-Zuid. Deze viering wordt gehouden op woensdag 17 februari. Aanvang: 19.00 uur. Voorgangers zijn pastoor Peter van der Weide en ds. Nelleke Eygenraam. De viering markeert het begin van de Veertigdagentijd. De kerkgangers ontvangen een kruisje, getekend met as, op hun voorhoofd. Teken van berouw en bezinning, van omkeer en aandacht.

Duurzaam Watergebruik

AANDACHT VOOR

Woensdag 10 maart wordt in het kader van de Veertigdagentijd een avond gehouden over duurzaam watergebruik. Een aantal kerkelijke gemeentes in Zwolle is bezig met het ZWO-project dat gericht is op water en sanitatie in Nselo in West-Congo. Op deze avond zal informatie over dit project gegeven worden. Zie ook pagina 10 en 11 van deze Gaandeweg. Duurzaam watergebruik kan bijvoorbeeld worden toegepast bij de productie van katoen. Daarom is voor deze avond WereldModeWinkel SARI uitgenodigd. Er zal een presentatie gegeven worden over duurzaam katoen. En er wordt een modeshow gehouden. Kleding en stoffen kunnen bekeken en gekocht worden. Er kan alleen met contant geld afgerekend worden. De avond begint om 20.00 uur, in de Adventskerk, Talmaplein 2. Voor informatie: Atie Boersma, tel. (038) 465 24 08.

Verbindende verhalen in de Stille Week De Stille Week is de week voorafgaand aan Pasen, een week waarin verschillende vieringen plaatsvinden. In De Hoeksteen, Scheldelaan 141, zijn drie bijzondere vieringen ter voorbereiding op Pasen. Alle drie zijn het vieringen waarin verhalen aan de orde zijn – verhalen over het leven van Jezus. Allereerst is daar op Witte Donderdag 1 april het verhaal van de voetwassing, dat verbonden wordt met breken en delen van brood en wijn. Goede Vrijdag, de vrijdag voor Pasen, is de dag waarop wereldwijd het verhaal van lijden en sterven van Jezus Christus aan de orde komt. De gezongen passies van J.S. Bach zijn bekend, zeker de Mattheuspassion. Maar er zijn vele andere passies geschreven, ook voor kleinschalige kerkelijke uitvoeringen. Op vrijdag 2 april om 19.30 uur wordt in De Hoeksteen een moderne passie uitgevoerd door De Hoeksteencantorij, onder leiding van Geeske Koopman-Ridderbos. Het is een lezingenviering, afgewisseld met kooruitvoeringen, gecomponeerd door Rien Westera. Op Stille Zaterdag horen we over het verhaal tussen Kruis en Opstanding. De Musicalgroep Oosterkerk, onder leiding van Geeske Koopman-Ridderbos, zal dit verhaal verbeelden en bezingen. Het is een ingetogen musical die is ingebed in de viering van Stille Zaterdag, een verhaal dat dichtbij ons eigen levensverhaal komt door woord en spel, door lied en gebed.

Musical ‘De zon is weggewaaid’ Wat gebeurde er eigenlijk op Stille Zaterdag? Wat voelden Maria en de discipelen toen? De situatie moet bijzonder heftig zijn geweest: Jezus is gisteren overleden en begraven, maar hij is nog niet opgestaan. De musical ‘De zon is weggewaaid’ speelt zich volledig af op Stille Zaterdag. We volgen Maria. Zij heeft net haar zoon verloren. Ze zit boordevol herinneringen en zoekt naar de betekenis van Jezus’ leven. Hij was het licht in haar leven, maar nu lijkt het alsof het nooit meer dag kan worden. Zo vormt ‘De zon is weggewaaid’ een reconstructie van deze ene laatste zaterdag in mei, van het jaar 33. Tegelijk stelt het bredere vragen als: Wat betekent je geloof voor als de ergste pijn je treft? Kun je dan nog op God vertrouwen? Zo wordt Stille Zaterdag een metafoor voor onze tijd. Ook wij hebben herinneringen aan Jezus, maar ook wij wachten op zijn terugkomst, net zoals de discipelen moesten wachten op de opstanding van Jezus. We leven uit hoop, maar blijven ook twijfel kennen. Reinier Sonneveld schreef de tekst van deze musical. Hij is vooral bekend van zijn christelijke boeken voor jongeren. Helga Buitendijk tekent voor de compositie. Deze musical wordt uitgevoerd door de Musicalgroep Oosterkerk op zondag 28 maart om 19.00 uur in de Oosterkerk en op zaterdag 3 april om 19.30 uur in De Hoeksteen. De Musicalgroep oefent op woensdagavond om 20.00 uur in de Oosterkerk, Bagijnesingel 17. Belangstellenden zijn van harte welkom eens te komen kijken of contact op te nemen met Ria van der Meulen, tel. (038) 422 13 72. Dirigente is Geeske Koopman-Ridderbos, tel (038) 423 47 64. 7

Jeruzalemkerk en Oosterkerk samen onderweg naar Pasen Veertigdagentijd: Het kan! Met het thema ‘Het kan!’ (ontleend aan de methode Kind op Zondag) besteden de Jeruzalemkerk- en de Oosterkerkgemeente aandacht aan de Veertigdagentijd, de opmaat tot Pasen. In beide kerken worden de eigen diensten gehouden en dingen samen gedaan.

AANDACHT VOOR

Dagboekje Een gezamenlijk dagboekje met overdenkingen is geschreven door gemeenteleden uit beide kerken. Dit boekje is verkrijgbaar na de morgendiensten in beide kerken en op werkdagen op het Kerkelijk Bureau.

8

Sobere maaltijd Elke woensdag kan men om 18.30 uur deelnemen aan een sobere maaltijd in de Oosterkerk. Vooraf opgeven is nodig en er wordt een financiële bijdrage gevraagd. Avonddiensten plus… In de Oosterkerk is na afloop van de zondagavonddiensten een bezinningsmoment, met aandacht voor diverse aspecten van de Veertigdagentijd, soms rond een kunstwerk. Vastenactie: Ethiopië Gezamenlijk steunen beide wijkgemeenten – met de opbrengst van spaardoosjes, dagboekjes en de bijdragen aan de sobere maaltijd – een project in Ethiopië. De organisatie DIRES (Dir Ethiopië en Respo International) heeft in Addis Abeba het ‘House of the Sport’ opgezet. Hier vinden sport- en spelactiviteiten plaats met mensen met een handicap. Scholen en instellingen worden bezocht om gehandicapte kinderen die aan de kant staan te laten meedoen. Met het programma SPAT (Sport, Physical Activitiy Trainer) krijgen ongeveer twintig mensen met een handicap een opleiding tot trainer en daarmee kans op betaald werk. Zwollenaar Peter Eggen, zelf gehandicapt, is ambassadeur van dit project. In de avonddienst van 21 februari in de Oosterkerk vertelt hij over dit project. Stille Week en Pasen In de Stille Week zijn er op maandag, dinsdag en woensdag om 19.30 uur gezamenlijke vespers in de Jeruzalemkerk. Op Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Pasen worden in beide kerken afzonderlijke diensten gehouden. De avonddiensten beginnen in beide kerken om 19.30 uur. De Paaswake is gezamenlijk. Deze begint om 21.30 uur en is in de Oosterkerk. Nacht van waken Na afloop van de Paaswake is de ‘Nacht van waken’ in de Oosterkerk. De hele nacht zijn er mensen in de kerk en de deuren blijven open. Al in de tweede eeuw vierden christenen Pasen in de vorm van zo’n nachtwake. Na de Paaswake begint in de nacht van zaterdag 3 op zondag 4 april om 01.00 uur het eerste liturgische moment. Zulke korte momenten zijn er de hele nacht door, telkens op elk heel en half uur. In de nachtwake is volop gelegenheid de twaalf schriftlezingen voor de Paasnacht uit het Eerste Testament rustig te lezen, te bezinnen en te overdenken. Tussen de liturgische momenten door is er gelegenheid voor stille bezinning. Er is een ruimte met een boekentafel waar je kunt lezen of een liturgisch moment voorbereiden. In de ontmoetingsruimte is plaats voor gesprek, luisteren naar muziek, wat eten of drinken en er kunnen brieven worden geschreven aan gevangenen (Amnesty International). Als de zon opkomt, rond 07.00 uur, gaan de kerkbezoekers achter de brandende Paaskaars aan naar buiten om daar het Paasevangelie te lezen en een lied te zingen. Daarna delen zij brood en wijn. Ieder kan in deze nacht komen en gaan wanneer hij of zij wil. Wie deze Nacht van waken of een gedeelte daarvan wil bijwonen is van harte welkom in de Oosterkerk. Opgeven hoeft niet.

Gespreksgroep 50-plus in Oosterkerk De Gespreksgroep 50-plus die bijeenkomt in de Oosterkerk, heeft voor de maanden februari, maart en april nog drie lezingen op het programma staan. De bijeenkomsten zijn op woensdag en beginnen om 10.00 uur. Kosten: € 3,50, inclusief koffie en thee. Op 17 februari vertelt Leo Fijen van de KRO (tot voor kort presentator van Kruispunt) het verhaal van zijn ouders. Aan de hand van opmerkelijke gebeurtenissen uit hun leven laat hij zien dat je jong van hart kunt blijven op hogere leeftijd. Leo Fijen neemt vijftigplussers mee op de belangrijkste reis van het leven: die naar het eigen hart. Op 17 maart spreekt professor Riemer Roukema over ‘Waarom deze Bijbel?’ Lange tijd is het vanzelfsprekend geweest waaruit de Bijbel bestond. Het Oude Testament en het Nieuwe Testament hadden een bekende omvang: de ‘canon’. Daarnaast bestonden de ‘apocriefe boeken’, die hoorden bij het Oude Testament. In nieuwe Bijbeluitgaven zijn die opgenomen als ‘deuterocanonieke boeken’. Bovendien zijn er de laatste tijd veel oude geschriften over Jezus en zijn leerlingen bekend geworden, zoals het Evangelie van Thomas, het Evangelie van Maria, het Evangelie van Judas en de Handelingen van Johannes. Waarom zijn die geschriften niet in de canon van het Nieuwe Testament opgenomen? Hoe en op grond waarvan is die canon vastgesteld? Dr. Riemer Roukema, hoogleraaar Nieuwe Testament aan de Protestantse Theologische Universiteit, vestiging Kampen gaat op deze vragen in. Op 21 april komt de gespreksgroep niet bij elkaar in het zalencentrum van de Oosterkerk, maar gaat op bezoek bij het Historisch Centrum Overijssel (HCO), Eikenstraat 20 in Zwolle. De lezing hier staat in het teken van ‘Zwolle in de Tweede Wereldoorlog’. Meer informatie bij: Tineke Diekema, tel. (038) 453 57 33, e-mail: [email protected]

Hoe de kerk na 360 jaar een klok kreeg

In De Open Kring

Als scherven spreken Hoe hangen God en het leven van alledag met elkaar samen? Kune Biezeveld denkt na over die vraag in haar laatste boek ‘Als scherven spreken’. Die scherven zijn oude scherven, gevonden in de grond van het Midden-Oosten, in een ver verleden in profetische woede kapot geslagen. Ze staan model voor wat in de geloofstraditie verloren is gegaan. Kune Biezeveld denkt dan aan de relatie tussen God en de leefwereld van mensen. En ze stelt vragen. Heeft het protestantisme die relatie niet te rigoureus doorgesneden? Welke rol speelt beeldvorming daarbij? Welke theologische beslismomenten gaan om de betekenis van God in het leven van alledag?

De enthousiaste klokkenluiders op de stoep van de Lutherse Kerk. Op 13 december 2009 kreeg de Lutherse Kerk aan de Koestraat in Zwolle na 360 jaar eindelijk een klok. Dat was hard nodig, want de klimaatklok moest worden geluid. De derde Adventszondag met de opgewekte naam Gaudete (Verheugt u) viel midden in de Klimaatconferentie in Kopenhagen. De kerken grepen deze gelegenheid aan om driehonderdduizend klimaatbeloften aan te bieden aan de Verenigde Naties. Deze werden ’s middags om 3 uur door bisschop en Nobelprijswinnaar Desmond Tutu aan VN-klimaatchef Yvo de Boer overhandigd. ’s Ochtends had de apostel Paulus, van wie de oproep ‘Verheugt u’ afkomstig is, zich bij monde van ds. Chica van Dam tot de Evangelische Lutherse Gemeente gericht. Hij wekte ons op om, ook om 3 uur, onze klok te komen

luiden – vandaar de plotselinge urgentie. Zo’n 25 gemeenteleden, van jong tot oud, verzamelden zich op de afgesproken tijd op de stoep voor de kerk. Behalve klokken hadden ze nog allerhande andere muziekinstrumenten meegebracht: een heuse midwinterhoorn, een mondharmonica, een djambee, twee blokfluiten, pannen met deksels en fietsen met bellen. Twee van de jongste deelnemers legden op de trappen van De Fundatie aan voorbijgangers uit wat ons concert te betekenen had. Eén klok verloor zowaar haar klepel, maar die werd spoedig teruggevonden. De bedoeling was 350 slagen per instrument uit te delen om het beoogde gehalte aan koolzuurgas in de atmosfeer aan te geven. Vermoedelijk zijn de klokkenluiders van puur enthousiasme de tel een beetje kwijtgeraakt… Wat blijft staan: beloofd is beloofd!

Zingt een nieuw lied Op donderdag 22 april organiseert de Protestantse Kerk in Nederland een zangavond in de Lutherse Kerk, Koestraat 2-4 in Zwolle. Het programma biedt een kennismaking met kerkmuziek in vele kleuren en maten, stijlen en vormen. Zeker is dat het programma ‘een flinke vleug’ Luther ademt.

Toen Kune Biezeveld het boek schreef was ze ziek en wist ze dat ze niet meer beter zou worden. Het boek is daarom haar theologisch testament. Ze probeert erin samen te vatten wat voor haar op dat moment van belang was. Het is een uitdagend boek, vol gedachten, ideeën, vragen, kritiek, beelden en verlangens. Een boek ook met barsten en breuken, misschien ook wel omdat het niet ‘af’ is – de dood haalde haar al schrijvend in. Geen makkelijk boek. Maar wel een boek dat uitnodigt tot gesprek. In zes avonden – elke avond één hoofdstuk – lezen en bespreken we het boek met elkaar in De Open Kring. Dirk van Keulen treedt op als gespreksleider en geeft waar nodig toelichtingen. Data: donderdag 11 en 18 februari, 4, 11, 18 en 25 maart. Aanvang: 20.00 uur. Opgeven bij: Dirk van Keulen, e-mail: [email protected]; tel. (038) 420 47 50. Het boek: Kune Biezeveld, ‘Als scherven spreken. Over God in het leven van alledag’. Uitgeverij Meinema, ISBN 9789021142159, prijs: ongeveer € 15,-.

Boekje

Het boekje dat tijdens de zangavond wordt uitgereikt, verschijnt begin april. Het boekje laat mensen kennismaken met kerkmuziek in vele kleuren en maten, stijlen en vormen. De titel is ontleend aan Psalm 98, ‘Zingt een nieuw lied voor God de Here!’ Steeds weer maken mensen nieuwe liederen om de boodschap door te geven en te bezingen. Aan de avond werkt het Vocaal Theologen Ensemble onder leiding Het boekje bevat een inleiding over Luther en zingen. Luther schreef van Hanna Rijken mee. De vaste organist is Sebastiaan ’t Hart. liederen in de volkstaal, bedoeld om thuis en in de kerk samen te Ook de cantorij onder leiding van Gea Hoven verleent medewerking. zingen. Hij zag het lied als het beste middel om de gemeente bij de De liederen die gezongen worden, worden toegelicht door evangelieboodschap te betrekken. Het boekje bevat verder portretten ds. Roel Bosch. van mensen die op een of andere manier bij de Lutherse kerkmuziek Het programma begint om 20.00 uur en duurt tot uiterlijk 22.00 uur. betrokken zijn, en een aantal liederen, uit de Lutherse traditie en uit Tussendoor is er koffiepauze. De toegangsprijs is € 10,-. Daarvoor de veelkleurigheid van de kerkmuziek in ons land. ontvangen bezoekers een programmaboekje én het boekje ‘Zingt een nieuw lied!’ Iedereen die wil meezingen is van harte welkom. Het boekje ‘Zingt een nieuw lied!’ is vanaf 1 april te bestellen Wie verzekerd wil zijn van een zitplaats, wordt verzocht een bij de Protestantse Kerk in Nederland: [email protected] of e-mail te sturen met naam, plaats en het aantal personen naar (030) 880 13 37. De prijs van het boekje is €5,-, vanaf [email protected] Er wordt een reserveringslijst gemaakt. 10 exemplaren €4,-.

9

DESGEVRAAGD

“Kerk voert met ZWO Bijbelse opdracht uit”

10

Hoewel de fusie tussen de Zwolse hervormden en gereformeerden op dat moment nog geen feit was, werd in 1999 de gezamenlijke commissie ZWO opgericht. De afkorting staat voor Zending, Werelddiaconaat en Ontwikkelingssamenwerking. Ds. Nelleke Eygenraam, predikant van de Adventskerkgemeente, is voorzitter van de stedelijke ZWOcommissie van de Protestantse Gemeente Zwolle (PGZ). Zij beantwoordt vragen over de opdracht, de organisatie en de activiteiten van de commissie. Waarom houdt de kerk zich bezig met zending, werelddiaconaat en ontwikkelingssamenwerking? NE: “Dat wordt uitgelegd in het beleids- en werkplan van de ZWO-commissie. Jezus zelf heeft de kerk de opdracht gegeven de Bijbelse boodschap door te geven aan alle mensen op aarde. ‘Gelijk de Vader mij gezonden heeft, zend ik ook u.’ Als kerk hebben wij ook de verantwoordelijkheid mensen te helpen die in nood verkeren, anders verliezen wij onze geloofwaardigheid in het getuigen van Gods bedoelingen op aarde. Daarom is de W van Werelddiaconaat, met zowel incidentele noodhulp als bijdragen aan de structurele verbetering van levensomstandigheden, onlosmakelijk verbonden met ZWO. De O staat voor ontwikkelingssamenwerking, zoals die inhoud krijgt vanuit de kerken. Wanneer wij via zending en werelddiaconaat in contact zijn met medemensen over heel de wereld, is het ook zaak om met hen samen te werken aan een goede ontwikkeling van deze wereld. Om zo Gods schepping met alles wat daarop is te bewaren en als goede rentmeesters te beheren.” Hoe is ZWO Zwolle georganiseerd? NE: “De stedelijke ZWO-commissie bestaat uit vertegenwoordigers van de wijkgemeenten van de PGZ; elke gemeente heeft één afgevaardigde in de commissie. De Gereformeerde Kerk van Berkum, de Hoofdhof, neemt ook deel aan het overleg. De Evangelisch-Lutherse Gemeente in Zwolle participeert daarin niet, maar de Lutherse diaconie blijft wel op de hoogte van het werk van de ZWO-commissie. Het dagelijks bestuur van de commissie wordt op dit moment gevormd door mij als voorzitter, Gégé Callenbach als secretaris en Arjan van de Kolk als penningmeester. De leden van dit bestuur maken geen deel uit van een van de wijkcommissies. De commissie vergadert vijf maal per jaar. Tot vorig jaar werd jaarlijks verslag gedaan in een vergadering van de Algemene Kerkenraad. Met ingang van 2009 is de

ZWO-commissie onderdeel geworden van het College van Diakenen en leggen we in dit orgaan verantwoording af.” Op welke manier werkt Zwolle samen met de landelijke ZWO van de PKN? NE: “De Zwolse ZWO-commissie wil werken in de lijn van de landelijke ZWO-organen die zijn samengebundeld in Kerk in Actie. Vrijwel alle hulpprogramma’s van Kerk in Actie zijn gericht op een structurele aanpak van problemen om zo gerechtigheid te bevorderen.” Hoe is de relatie van de ZWO-commissie met de Gereformeerde Zendingsbond, waarmee de Grote Kerkgemeente samenwerkt? NE: “De opbrengst van de Najaarscollecte, die de ZWO-commissie ieder jaar in oktober organiseert, is via een afgesproken verdeelsleutel bestemd voor zendingsprojecten van enerzijds Kerk in Actie en anderzijds de GZB. Vanuit de Grote Kerkgemeente zijn eigenlijk voortdurend ergens in de wereld zendingswerkers actief. Omdat zij hun missie vaak in risicovolle omstandigheden uitvoeren, wordt er geen concrete informatie verstrekt over wie in welk land werkzaam zijn. Ook de Stinskerk heeft contacten met de GZB sinds haar vorige predikant, ds. De Goeijen, in 2009 door de GZB is uitgezonden naar Indonesië.” Wat zijn de belangrijkste bronnen van inkomsten voor ZWO Zwolle? NE: “De belangrijkste inkomsten zijn de opbrengsten van collecten. Per jaar zijn er twee inzamelingen door middel van acceptgiro’s: de Najaarszendingscollecte in oktober en meestal in februari de acceptgiroactie voor het Werelddiaconaat. Eerstgenoemde collecte wordt georganiseerd door ZWO Zwolle, laatstgenoemde door het College van Diakenen. Daarnaast worden enkele malen per jaar de doelcollecten in de erediensten bestemd voor Kerk in Actie. In 2010 ook twee keer voor het gezamenlijke project in West-Congo. Voorts vormen legaten een mooie bron van inkomsten. Het gaat meestal om geoormerkt geld, dat heel gericht besteed kan worden aan concrete projecten of acties.” Hoe zelfstandig zijn de ZWO-commissies van de wijkgemeenten? NE: “Wijkgemeenten zijn er helemaal vrij in hoe zij aan ZWO invulling geven. In een aantal wijken valt ZWO samen met de diaconie. Sinds 2009 is er voor het eerst een gezamenlijk project, waar alle ZWO- of zendingscommissies samen voor hebben gekozen. Sommige wijken zijn heel actief voor het project aan het werven, in andere leeft het wat minder.”

Wat zijn de plannen en vooruitzichten voor de komende jaren? NE: “Er zal in 2010 nog veel aandacht gericht zijn op de ondersteuning en uitvoering van het gezamenlijke project in WestCongo. Daarnaast gaan de gebruikelijke activiteiten van ZWO door, gericht op bewustwording en geldwerving. Voor een deel worden die activiteiten centraal georganiseerd, maar ook de ZWO-commissies in de wijkgemeenten blijven actief. Verder bezinnen we ons op hoe we als ZWO kunnen inspelen op de veranderingen waartoe op basis van de Notitie Financieel Beleid voor de PGZ besloten is. Hoe kunnen we ZWO blijvend stimuleren? We beginnen met onszelf de vaag te stellen wat ons gaande houdt en inspireert. En ook: welke overkoepelende thematiek, naast het project, houdt ons bezig? Te denken valt bijvoorbeeld aan een duurzame levensstijl, de impact van klimaatveranderingen. Dit sluit aan bij het punt ‘gerechtigheid’ in ons beleidsplan.”

Schoon drinkwater en toiletten voor West-Congo Dankzij twee legaten kon de stedelijke ZWO-commissie van de Protestantse Gemeente Zwolle in 2008 op zoek gaan naar een project dat alle wijkgemeentes konden ondersteunen. Gekozen is voor een project van Kerk in Actie dat zich richt op plattelandsontwikkeling in West-Congo. ZWO Zwolle draagt in ieder geval gedurende twee jaar € 15.000 aan het project bij; hiervan wordt minstens € 2000 per jaar bijeengebracht door de Adventskerk. In 2009 was dit zelfs al bijna € 3000. Op dit moment is het totaalbedrag dat door middel van collecten en giften in 2009 is binnengekomen nog niet precies bekend. De komende Veertigdagentijd staat voor de wijkgemeenten De Hoeksteen en Adventskerk voor een groot deel in het teken van het project.

Duizend dorpen Het project ligt in de regio Nselo, ten zuidoosten van de hoofdstad Kinshasa en wordt uitgevoerd door de non-gouvernementele organisatie AEPH. In het gebied, bijna drie maal zo groot als de provincie Overijssel, liggen ruim duizend dorpen met in totaal ongeveer 270.000 inwoners. Zij leven en werken hoofdzakelijk in en van de landbouw, waarvan de opbrengst beperkt is. De wegen tussen de dorpen zijn slecht berijdbaar, elektriciteit is er niet, evenmin als kranen voor drinkwater en toiletten. Het water moet uit riviertjes worden gehaald of uit ver afgelegen waterbronnen. Doordat het meestal de meisjes zijn die dit zware en niet ongevaarlijke werk doen, kunnen zij niet de hele dag naar school, als er al een school is in hun dorp. Het water is vaak verontreinigd en vooral kleine kinderen en ouderen worden er ziek van. Ook het ontbreken van goede toiletten is een bron van ziekte.

Veel effect De hulp die AEPH dankzij Kerk in Actie en dankzij ZWO Zwolle kan geven heeft al veel effect gehad. Er zijn al meer dan 40 watertappunten aangelegd en 35 toiletten gebouwd, maar daar moeten er nog vele tientallen bijkomen. Door de komst van vluchtelingen uit Oost-Congo, is de behoefte nog groter geworden. Het werk wordt gedaan door een technische man van de AEPH, die samen met de dorpelingen de tappunten bouwt en de toiletten aanlegt. De mensen wordt ook geleerd de installaties te onderhouden. Op zondag 28 februari is de doelcollecte in alle wijkgemeenten bestemd voor het project in West-Congo. Giften kunnen ook rechtstreeks worden overgemaakt op rekeningnummer 63.58.04.794 t.n.v. Diaconie PGZ ZWO-commissie. Vermeld erbij: Project West-Congo.

Column Spelen “Hoi opa! Ja, de sims-2 ‘seizoenen’ doet het. Ik ben er heel blij mee, want eerst was er helemaal geen "Weer". ( Lees: Alleen zon en wolken. ) Maar nu dus wel! Ook de andere sims-2’s deden het, en ik ga het zo meteen ook weer spelen. Nog een heel goed nieuw jaar.” Dit e-mailtje kreeg ik van mijn kleindochter. Waar gaat het over? Sims is een zeer veel verkocht computerspel. Het is een beetje te vergelijken met het vroegere boerderijtje spelen met de blokken. Maar dan op de computer, ‘virtueel’ dus, en met veel meer mogelijkheden. De boer, om dat oude voorbeeld maar even aan te houden, kan al spelend zich ontwikkelen. Hij ‘leert’ van wat je hem mee laat maken. Mijn kleindochter had een uitbreiding van Sims gekregen zodat ze voortaan ook het weer in de gespeelde stad kon bepalen. Zo’n spel wordt wel eens een ‘god game’ genoemd’. De speler kan immers bepalen wat er gebeurt! (Terecht wordt ‘god’ hier met een kleine letter gespeld.) Maar ik stop met uitleggen. Want of u wist dit allemaal al lang en beter dan ik. Of u begrijpt nu nog niet waar het over gaat. Vraagt u het dan aan uw kinderen, kleinkinderen of neefjes of nichtjes. Dat kan nog een goed spiritueel gesprek op leveren! Mijmerend over het e-mailtje van mijn kleindochter vroeg ik me af of we ons financiële probleem in de Protestantse Gemeente Zwolle kunnen oplossen door Sims ‘Kerken’ te laten ontwikkelen. Je gaat voortaan op je computer ‘kerkje spelen’. De echte kerken kunnen allemaal verkocht worden. Dat scheelt veel onderhouds- en andere kosten. En je kunt kiezen welke ‘kleur’ kerk jij wilt! Maar… Bijbelse verhalen leren dat echte aanwezigheid, niet alleen maar ‘virtueel’, zeer hard nodig is. Er echt zijn voor elkaar. Elkaar echt ontmoeten, zoals nu in en na een kerkdienst kan gebeuren. Hoe blijven we daar voor zorgen? En, nog ‘dieper’ gemijmerd: het echt Aanwezig zijn, Present zijn, van de Mensen Zoon, zoals we dat met Goede Vrijdag gedenken, doet de noodzaak van echte Aanwezigheid nog meer ervaren. Niet alleen ‘virtueel’ of in mooie verhalen, al kunnen die helpen, maar nog ‘echter’. Persoonlijk! Kleindochter, speel maar… Kerk, speel maar…. Lodewijk Kruithof

11

Hoofd Kerkelijk Bureau Nico Duijf:

“We kunnen onze dienstverlening in stand houden”

PERSPECTIEF

Niet alleen de wijkgemeenten ondervinden de gevolgen van bezuinigingen, ook het Kerkelijk Bureau van de Protestantse Gemeente Zwolle moet inleveren. Vacatures worden alleen vervuld als dat voor het behoud van de dienstverlening noodzakelijk is, heeft de Algemene Kerkenraad van de PGZ bepaald, een zinsnede die nu al actueel is. Nico Duijf, hoofd van het Kerkelijk Bureau, verliest binnen korte tijd twee medewerkers: Diny Dekker is per 1 januari met pensioen gegaan, Anneke Jansen volgt in maart. Zij worden maar ten dele vervangen.

12

“Niemand vindt het leuk te moeten bezuinigen, maar iedereen ziet er wel de noodzaak van in”, vat Nico de stemming op het Kerkelijk Bureau samen. Hij is blij dat de vacatures in elk geval nog gedeeltelijk worden vervuld en dat er vooralsnog geen taken behoeven te worden afgestoten. “Er zijn grote protestantse gemeenten in Nederland waar de kerkelijk bureaus minder mensen in dienst hebben, maar veel vrijwilligers inzetten. Dat lukt in Zwolle niet.”

Hier werken na het afscheid van Anneke vijf mensen, die samen 3,7 formatieplaatsen vullen. Er is een vacature voor een dienstverband van 40 procent, gedurende het eerste jaar tijdelijk 70%. Van de 1,1 formatieplaats wordt uiteindelijk dus maar 0,4 opgevuld. “Dat moet inmiddels ook wel kunnen,” denkt Nico. De invoering van Scipio, het nieuwe automatiseringssysteem voor de ledenadministratie, levert tijdwinst op en na vierenhalfjaar gezamenlijk optrekken tekenen zich ook de voordelen van de fusie tussen de beide kerkelijk bureaus af. “De integratie is niet geforceerd, maar vrij natuurlijk verlopen. Nu zijn we wel zo’n beetje samengevloeid.”

Tien jaar Wellicht is dat mede te danken aan de lange voorbereidingstijd die aan de fusie voorafging. Nico weet nog wat hij tegen zijn collega Christien Kroon zei, toen ze in juli 2005 samen voor de verhuiswagen van Hersevoort uitreden. “Ik herinnerde haar eraan dat op de dag af tien jaar eerder de Werkgroep Integratie Kerkelijke Bureaus voor het eerst bijeen was gekomen.” De verhuiswagen bracht de spullen van het Gereformeerde Kerkelijk Bureau aan de Bagijnesingel naar de Molenweg, waar het hervormde bureau al jaren zat. In december 2005 was de fusie van beide Zwolse kerken en de vorming van de Protestantse

Voorzitter beheercommissie Wim Aalbers:

“Afscheid De Hoeksteen wordt geen afbraakproces” Vanuit zijn achtertuin – zeker nu de bomen kaal zijn – heeft Wim Aalbers zicht op De Hoeksteen. “Ik kan van hieruit zien of het licht brandt.” Hij woont al sinds 1974 op dezelfde locatie in de Aa-landen en heeft het kerkgebouw, dat in 1983 in gebruik is genomen, letterlijk zien verrijzen. Nu is de Hoeksteengemeente de kleinste wijkgemeente binnen de PGZ en kan zij op langere termijn niet meer zelfstandig voortbestaan.

De Hoeksteengemeente is belangrijk in hun leven, zegt Wim. Zijn kinderen zijn er opgegroeid en zijn vrouw Roely, die beeldend kunstenaar is, maakt al jaren deel uit van de kunstcommissie. Zelf is Wim ouderling-kerkrentmeester en voorzitter van de beheercommissie, een functie die hij in 2008 voor de tweede keer op zich nam. “En ik ben dus ook de laatste: het einde van mijn zittingstermijn zal ongeveer samenvallen met het einde van De Hoeksteen als onze kerk.” Hij constateert het met een zekere gelatenheid, maar voegt daar onmiddellijk aan toe dat het hem meer doet dan hij, als doorgewinterde vastgoedbeheerder, had verwacht. “Dit gaat veel dieper dan alles

waar ik zakelijk bij betrokken ben geweest, het zit toch korter op je ziel.”

Verbondenheid “Niet alleen het gebouw zullen we missen, het even naar de overkant kunnen lopen, maar ook de onderlinge verbondenheid als gemeente. Die hangt naar mijn idee samen met de vorm van het gebouw, de enige kerk in Zwolle met het liturgisch centrum midden in de gemeente. Dat is het mooiste wat er is. We zitten daar als gemeente met z’n allen omheen, zodat we elkaar zien zitten en kunnen aankijken. De Hoeksteen heeft daardoor iets huiselijks, mensen reageren op elkaar en ook op de predi-

kant. Zelfs de openheid die de gemeente kenmerkt, nu ook in de communicatie over de toekomst, heeft volgens mij te maken met de vorm van de kerk.” Bovendien is de exploitatie van het kerkgebouw op wijkniveau financieel gezond, verzekert de voorzitter van de beheercommissie. De hele week, zowel overdag als ’s avonds, zijn verscheidene ruimtes van het gebouw verhuurd, onder andere aan koren, een yogaclub en naaste buurman Gymnasium Celeanum. Dat levert leuke inkomsten op, weet Wim, mede dankzij de inzet van een veertigtal vrijwilligers uit de gemeente. Zij assisteren koster Dolly Noordman bij het schoonhouden van het gebouw,

In de rubriek Perspectief besteedt Gaandeweg aandacht aan de gevolgen van de bezuinigingsmaatregelen die de Protestantse Gemeente Zwolle binnen een paar jaar financieel gezond moeten maken. Leden van wijkgemeenten en andere betrokkenen vertellen hoe zij die gevolgen ervaren en wat zij verwachten van de toekomst. In deze aflevering een gesprek met Nico Duijf, hoofd van het Kerkelijk Bureau en met Wim Aalbers, voorzitter van de commissie van beheer van De Hoeksteen.

Gemeente Zwolle een feit. In maart 2006 ging Christien van de VUT genieten, nadat ze bijna 37 jaar bij het gereformeerde bureau had gewerkt. “Daarna heeft ze nog anderhalf jaar besteed aan het rubriceren van het gereformeerde archief. Als geen ander kende ze dat van haver tot gort”, aldus Nico, die nog steeds contact heeft met Christien. Ze is in haar woonplaats Witharen/ Ommen nog steeds actief in de kerk. In juli 1981 kwam Nico zelf in dienst van het Kerkelijk Bureau, toen nog gevestigd bij de Andreaskerk aan de Geert Grootestraat.

Cultuurverschil Was de voorbereidingstijd zo lang omdat de kerkelijk bureaus grote verschillen moesten overbruggen? “De problemen lagen niet de werkvloer”, zegt Nico diplomatiek. Er was cultuurverschil, mede als gevolg van de andere kerkelijke organisatie. “Binnen de Hervormde Gemeente had de Kerkvoogdij een beslissende rol, in de Gereformeerde Kerk was de Commissie van Beheer een adviesorgaan”, legt Nico uit. “Volgens

het onderhoud van de tuin en het ontvangen van de gasten. De beheercommissie, waar ook de wijkkas onder valt, bestaat naast Wim uit drie leden. De inkomsten van de verhuur gaan voor een deel naar de wijkkas, waar bijzondere zaken uit bekostigd kunnen worden. Zo is de inrichting van de gedachtenishoek er gedeeltelijk uit betaald, kon er een boekje worden uitgegeven bij het 25-jarig bestaan van de kerk en een levensgrote kerststal vervaardigd, naar een ontwerp van voormalig koster Nanda Knotters. Persoonlijk zorgt Wim er al 25 jaar voor dat er met Kerst ook altijd een kolossale boom in de kerk staat. “Altijd gratis, versierd bij hoveniers of zo”, lacht hij. “Eén keer hebben we de boom uit de tuin van een scriba gehaald. Die wilde er wel van af.”

Niet mogelijk Wim betreurt het, dat het niet mogelijk is beide protestantse gemeenten in Zwolle-Noord samen een kerkgebouw te laten gebruiken. Sinds de kerkenraad van de Sionskerk heeft laten weten dat niet te zien zitten, heeft Wim deze optie losgelaten, maar met tegenzin. “Het is

de huidige PKN-kerkorde neemt de Algemene Kerkenraad de besluiten. De kerkrentmeesters hebben zitting in de AK en zijn verantwoordelijk voor het beheer van de niet-diaconale materiële zaken.” De AK is de werkgever van het Kerkelijk Bureau en het College van Kerk-rentmeesters (CvK) is verantwoordelijk voor onder meer personeel. Ook voor het Kerkelijk Bureau dus, dat deze ‘bazen’ ondersteunt en op alle voorkomende terreinen adviseert. Doordat de leden van de AK en het CvK vrijwilligers zijn en voor bepaalde tijd hun functie vervullen, wisselt de samenstelling op gezette tijden. “Dat is een bijzonder kenmerk van in loondienst zijn bij de kerk. Daar wen je aan”, zegt Nico. Ten aanzien van de bezuinigingen heeft hij geen advies uitgebracht; de beleidsmakers konden voor de onderbouwende informatie wel op het Kerkelijk Bureau rekenen. Als hoofd Kerkelijk Bureau zit Nico bovendien bij alle vergaderingen van het CvK. De uitslag van de berekeningen waren voor hem en zijn medewerkers dan ook geen verrassing.

aan buitenstaanders toch niet uit te leggen dat die samenwerking niet mogelijk blijkt”, verzucht hij. “Ik stond zelf echt open voor het delen van een gebouw en het maakte mij ook niet uit welke kerk dat dan zou worden. De Sionskerk is ook best aantrekkelijk, al heeft die wel minder vergaderruimten dan De Hoeksteen. Wij hebben hier bijvoorbeeld ook een kelderruimte, die door de jongeren is ingericht en veel wordt gebruikt. Zo zijn er al jaren af en toe disco’s voor jonge tieners, waar heel veel jeugd uit de wijk opafkomt. Kinderen die anders waarschijnlijk nooit in een kerk komen.”

Stadsgemeente Net als zijn kerkenraad en de andere leden van de Hoeksteengemeente omarmt Wim nu de plannen voor de oprichting van een protestantse stadsgemeente, met als basis de Oosterkerk. “Belangrijk is wel”, vindt hij, “dat wij en de Jeruzalemkerkgemeente niet zomaar intrekken bij de Oosterkerk, maar dat we samen opnieuw beginnen. Dat we met elkaar iets opbouwen.” Hij heeft zich vanaf zijn eerste aan-

Nico: “We zijn blij dat er niet zonder meer is gezegd dat we vacatures niet mogen vervullen en dat we onze dienstverlening in stand kunnen houden. Scipio helpt daar bij, de aanvankelijke kinderziekten zijn daar nu wel uit. Daar hebben we alleen maar van geleerd.”

Huisvesting De vraag is nog wel wat er met de huisvesting van het Kerkelijk Bureau gebeurt, mocht er geen alternatief worden gevonden voor het afstoten van de Jeruzalemkerk. Daar wordt in overleg met De Molenhof naar gekeken, maar het is niet uit te sluiten dat Nico en zijn mensen nog een keer een verhuiswagen moeten begeleiden. Hij kan zich daar niet over opwinden, net zo min als over andere onzekerheden in de toekomst. “Als de PGZ nog meer moet bezuinigen kan dat voor mij op wachtgeld uitdraaien. Maar er van uitgaand dat ik op mijn 66ste met pensioen kan, moet ik nog elf jaar. Ik hoop echt dat ik die hier kan volmaken. Samen met de anderen die jonger zijn dan ik. Want we hebben hier echt een leuke club met elkaar.”

treden in de beheercommissie sterk gemaakt voor een degelijk onderhoudsen investeringsplan voor De Hoeksteen, een manier van werken die later door het College van Kerkrentmeesters voor alle Zwolse kerken is overgenomen. De staat van onderhoud van ‘zijn’ kerk is dan ook prima en als het aan Wim ligt zal dat zo blijven, tot en met de laatste kerkdienst van de Hoeksteengemeente. “De kwaliteit van het gebouw blijft honderd procent”, belooft hij. “Wat er ook gebeurt: ons afscheid van De Hoeksteen wordt geen afbraakproces.” 13

Als je Tom Waterreus spreekt weet je het eigenlijk niet meteen. Is hij een priester of een kunstenaar? Of misschien wel beide? Tom Waterreus kreeg zijn opleiding aan de Academie voor de Kunsten in Maastricht. Ruim daarvoor trad hij in als broeder in een Dominicaner klooster. Zijn levensloop verliep echter anders en hij besloot kunstenaar te worden. Maar zijn gevoel voor religieuze spiritualiteit zal hij altijd met zich mee dragen. Maria, als heilige Moeder Gods, is door de jaren heen een inspiratiebron voor veel van Tom’s beeldhouwwerken. Dit geldt ook voor Jezus en verschillende aartsvaders, zoals Abraham en Mozes. Tom verdiepte zich uitgebreid in de joodse traditie en symboliek.

M I J N I N S P I R AT I E

Tom Waterreus - kunstenaar met een missie

14

“Mijn handen deden het nog” Toms werkwijze is bijzonder. Hij verzamelt zijn materiaal, zoals houtblokken, takken en stenen op zijn tochten langs de IJssel en bouwplaatsen. Ook de afvalbak van steenhouwer Beernink is een geliefde vindplaats. Het gaat daarbij om materialen die een verhaal vertellen. Grillige vormen en sporen van veroudering hebben zijn voorkeur. Echter ook afgedankte gebruiksvoorwerpen benut Tom graag. In zijn atelier ordent hij al deze materialen en voorwerpen, maar verder laat hij alles zoals hij het vond. Op mysterieuze wijze ziet Tom het stuk hout veranderen in Maria. Alsof Toms eigen Schepper zijn blik leidt en de kunstenaar alleen nog met minimale ingrepen het houtstukje als Madonna met kind een nieuw leven mag geven.

Stapje voor stapje In 2007 veranderde Tom leven van de ene op de andere dag. Een herseninfarct maakte hem gedeeltelijk verlamd. Na een intensieve revalidatie in de Vogellanden verbetert zijn situatie stapje voor stapje. Hij woont weer zelfstandig in een gelijkvloerse woning in de voormalige Jozefkerk. Een goede omgeving voor een nieuw begin. Tom merkte dat hij zijn handen weer kon gebruiken. Zij het met moeite, maar toch. Als vanzelfsprekend begon hij zijn passie op te pakken en kleine beelden te maken. Een serie beelden die de kruisweg van Jezus uitdrukken. Een geheel eigen kruisweg. Door het herseninfarct werd Tom heel direct met zijn eigen lijden geconfronteerd. Een onderwerp dat hij het meest duidelijk voor zich zag in de kruisweg van Jezus. In vrijwel alle rooms-katholieke kerken is zo’n een kruisweg te vinden. Met de beperkte kracht en energie die hij nog had begon hij te boetseren. Op een plankje van twintig bij twintig centimeter. “Mijn handen deden het nog”, zegt Tom. “Dus ik maakte reliëfs van handen.” In zijn dagboek heeft hij bijgehouden hoe het werk vorderde. In het begin had hij energie om dagelijks een tot hooguit anderhalf uur te werken. Hij begon er in september 2008 aan en in maart 2009 was de kruisweg klaar. Zijn collega en goede kennis Roely Aalbers bakte de vijftien chamotte beelden. Nog net op tijd om de kruisweg met Pasen 2009 in de Zwolse kerk De Hoeksteen te laten zien.

Vijftien staties Toms kruisweg bestaat uit vijftien staties, een meer dan de traditionele kruisweg die met de graflegging van Christus wordt afgesloten. De aanvulling komt van het Tweede Vaticaans concilie

(1962 – 1965), dat besloot niet stil te blijven staan bij lijden maar ook het nieuwe leven te verbeelden. Voor Tom Waterreus is dit een erg belangrijke aanvulling: “Het laat zien dat het geloof zich verder ontwikkelt en er nieuw leven is na het lijden.” Tom heeft deze levenskracht zelf ervaren tijdens het maken van zijn kruisweg. Hij schreef in zijn dagboek: “Je kunt het zuiver religieus zien, maar wat mij tijdens het maken van deze kruisweg is overkomen is bijzonder. Wat een verschil. Was de eerste statie die ik maakte nog bescheiden en vlak; de laatste heeft meer reliëf en kracht”. De vijftiende statie, die verbeeldt hoe Thomas zijn handen legt in de wonden van de opgestane Christus, siert de voorpagina van deze Gaandeweg. Net als zijn andere door God geïnspireerde beelden bedoeld om te ontroeren, te raken en mensen aan te stoten als een licht.

Kruisweg in boekvorm Adriaan Velsink, die bovenstaand artikel heeft geschreven, werkt samen met fotograaf Piet Rozendal en ds. Margo Jonker aan een boekje over kunstenaar Tom Waterreus en zijn kruisweg. Het bevat foto’s van alle vijftien staties met daarbij korte overwegingen. Ook het ontstaan en de betekenis van de kruiswegtraditie en betekenis in toegelicht. De inhoud is vrijwel klaar, maar de drukkosten zijn nog niet gedekt. Wie belangstelling heeft voor het boekje kan door voorintekening een of meer exemplaren bestellen of het project met een financiële bijdrage sponsoren. Het is ook mogelijk de kruisweg te exposeren. Neem voor informatie contact op met Adriaan Velsink, tel. (038) 453 8179, e-mail: [email protected].

MIJN KUNST

Tot nu toe vertelden mensen in Gaandeweg welk lied hen het meest aansprak, vanaf dit nummer gaat het in deze rubriek een aantal keren over beeldende kunst. “Welk kunstwerk raakt jou en waarom?” Die vraag wordt deze keer beantwoord door ds. Hélène Evers, predikant van de Sionskerk. Zij laat zich graag inspireren door beeldende kunst en draagt dit ook in haar wijkgemeente uit, met name in de kerkdiensten van Bijbel en Kunst. Op zondag 7 maart wordt in de Sionskerk weer zo’n dienst gehouden. In deze Gaandeweg: ds. Evers over de ‘ontroerende preken’ van Rembrandt.

Een ‘ontroerende preek’ van Rembrandt Het is de Heer! “De kruising en de opstanding van Jezus Christus vormen het hart van het christelijk geloof. Jezus’ verzoenend sterven voor de zonden en Zijn opstanding uit de dood zijn ook het centrum van het geloof en de prediking in de Sionskerk. Al weer enkele jaren houden we in onze gemeente diensten van Bijbel en Kunst. In die diensten wordt er net als in elke dienst gepreekt, alleen staat er naast het Bijbelgedeelte ook een schilderij centraal, waarin de kunstenaar zijn licht op het betreffende Bijbelgedeelte laat vallen. We hebben er als het ware een uitlegger bij. Verder mogen we genieten van de muziek van viool met orgel of piano. Een heel bijzonder ‘prediker’ is Rembrandt. De ontroerendste ‘preek’ van Rembrandt is voor mij wel zijn laatste schilderij: ‘Simeon in de tempel’, waar Simeon Jezus als baby mag vasthouden. Rembrandt zegt daar als het ware samen met Simeon: ‘Laat nu Uw knecht in vrede gaan, want mijn ogen hebben Uw heil gezien.’ Maar omdat dit blad voor de Paastijd valt, heb ik voor deze gelegenheid een schilderij over de opstanding uitgekozen: ‘Christus verschijnt voor Maria Magdalena’, Rembrandt, 1638, Buckingham Palace. We lezen Johannes 20. Het is Paasmorgen. Maria komt huilend bij het graf, haar Heer is gestorven. Jezus spreekt haar aan: ‘Waarom huil je Maria?’ Maria denkt dat het de tuinman is en ze antwoordt: ‘Omdat ze mijn Heer hebben weggenomen…’ Dan noemt Jezus haar bij haar naam: ‘Maria!’ Ze draait zich om. Ze herkent de stem van haar Heer: ‘Meester!’ Jezus is niet dood Hij is opgestaan. Jezus leeft! Dít moment legt Rembrandt vast. Jezus die haar naam noemt, Maria die haar Heer herkent. Engelen bij het open graf. Jezus staat daar springlevend! En licht straalt ook op Maria af. Door Zijn Opstanding krijgt alles nieuwe glans, gaat de Heer stralen, mogen wij stralen. Mocht je nog twijfelen of Jezus wel echt is opgestaan… En dan schildert Rembrandt Jezus heel orgineel als… tuinman, een schep in Zijn hand, een snoeimes aan de riem. Rembrandt zegt: ‘Kijk het is toch de Tuinman: Jezus de Heer, die op Goede Vrijdag alle gebrokenheid verzoent, zal als Opgestane Heer hemel en aarde, ja alles nieuw maken.’ Dat is ook de belofte van de Paasmorgen: Jezus opstanding is nog maar het begin! Alles wordt nieuw. Hij noemt vandaag ook jou bij je naam, ook jouw leven mag vernieuwd worden in Hem!”

15

Nederlandse studenten, onder wie Gijs-Bert Mesu, zagen afgelopen zomer op een bananenplantage in Ecuador met eigen ogen de positieve effecten van Fair Trade.

Zwolle heeft van 15 maart tot 10 april weer een Happietaria

R E P O R TA G E

Heerlijk eten voor eerlijke handel

16

Eind januari, als deze Gaandeweg naar de drukker gaat, ligt nog lang niet alles vast en moet er nog veel voorbereidend werk worden verzet. Maar dat de inwoners van Zwolle en omstreken van 15 maart tot 10 april weer kunnen eten bij hun Happietaria is zeker, zegt Gijs-Bert Mesu. De student bedrijfseconomie is voorzitter van het managementteam dat in Zwolle het tijdelijke restaurant Happietaria organiseert. Een kleine twaalf jaar geleden werd het voor het eerst opgezet in de Overijsselse hoofdstad, op initiatief van enkele studentenverenigingen. Zij volgden het voorbeeld van Happietaria’s in studentensteden als Utrecht en Groningen. Omdat er geen mensen waren om het project voort te zetten, bleef het vervolgens tien jaar stil in Zwolle. Pas in het najaar van 2008 kwam hier opnieuw een Happietaria van de grond en dat werd toen een enorm succes. Er kon uiteindelijk ruim € 80.000 worden overgemaakt naar twee goede doelen, projecten van de Wilde Ganzen en de interkerkelijke ontwikkelingsorganisatie ICCO. Ook dit jaar zijn organisaties als ICCO, Happy Gift en Kerk in Actie, betrokken bij de organisatie van de Happietaria’s. De Zwolse studentenverenigingen Ichthus en NSZ ondersteunen het project, onder meer door onder hun leden vrijwilligers te werven. Deze keer is de opbrengst bestemd voor de Stichting TASTE, die Fair Trade bevordert, eerlijke handel met leveranciers van landbouwproducten in ontwikkelingslanden. Het bedrag dat de Happietaria’s opleveren, wordt door ICCO Kerk in Actie nog eens verdubbeld.

Met eigen ogen Gijs-Bert Mesu heeft afgelopen zomer met eigen ogen gezien dat Fair Trade verschil maakt. Samen met zeven andere studenten maakte hij een studiereis naar Ecuador, waar ze werkten in de bananenteelt. Honderden kleine boeren hebben zich daar al aangesloten bij het Fair Trade-systeem, dat hen naast een goede prijs voor hun producten een extra premie oplevert. “Zij bepalen zelf waar ze dat geld aan besteden, een medische post of een school bijvoorbeeld. Bovendien zijn hun werkomstandigheden goed geregeld: ze hebben een vast contract, krijgen beschermende kleding en sanitair op de plantages”, vertelt Gijs-Bert. Hij stelt vast dat het kopen van Fair Trade-producten als koffie, thee, wijn, chocola en bananen, voor westerse consumenten een

heel gemakkelijke manier is om de omstandigheden in ontwikkelingslanden te verbeteren. De producten zijn te koop in Wereldwinkels en de laatste jaren ook steeds meer in gewone supermarkten. Ze zijn te herkennen aan het logo Fair Trade.

Te weinig “Voor ik naar Ecuador ging hield ik me daar niet zo mee bezig, maar tegenwoordig let ik wel op wat ik koop. Eigenlijk wordt Fair Trade nog veel te weinig gepromoot”, vindt Gijs-Bert. Happietaria is een mooie manier om het belang van eerlijke handel onder de aandacht te brengen; de bezoekers van het

restaurant kunnen daar informatie over krijgen. “De vrijwilligers in de bediening zullen er wel vragen over moeten beantwoorden”, voorspelt de voorzitter van het managementteam. “Het is een van onze taken, te zorgen dat die obers dan weten waar het om gaat.” Het managementteam bestaat uit zes mensen, op één na allemaal studenten. Zij hebben de komende maanden de handen vol aan de voorbereidingen. Zo moeten er heel veel vrijwilligers worden geworven, voor de bediening, maar ook voor de keuken. Gijs-Bert heeft in november 2008 zelf een paar avonden in de Happietaria gasten bediend; hij was toen een van de ruim 150 vrijwilligers. Dit jaar zullen er zeker net zoveel nodig zijn. Essentieel voor het slagen van het project zijn ook de sponsors; die te vinden is een andere taak van het managementteam. Sponsors kunnen in natura bijdragen, met name door de ingrediënten voor de maaltijden te schenken, maar ook financiële steun geven. Enkele restaurants in Zwolle stellen de deskundigheid van hun koks beschikbaar.

Locatie Een belangrijke sponsor is ook de instelling die de locatie beschikbaar stelt. “Vorig jaar was dat Fermate, een woonzorgcentrum van Driezorg. Er konden toen per avond tachtig gasten in het restaurant, veertig mensen per shift”, memoreert Gijs-Bert. “Omdat we toen elke avond compleet vol zaten, wilde we nu graag een grotere zaal. Dat is tot nu toe niet gelukt, we zijn op dit moment nog op zoek.”

Groep uit Oosterkerk weer naar de Oekraïne Op zondag 11 juli 2010 vertrekt weer een groep jongeren vanuit de Oosterkerk naar de stad Beregovo in de Oekraïne. “Wij willen de mensen daar, die soms in een heel moeilijke situatie leven, ondersteunen en helpen”, vertellen zij daar zelf over. “Dit doen we door mee te werken aan verschillende projecten. We komen op zaterdag 24 juli weer terug.” Net als de vorige keren gaat de groep weer aan de slag in de Oekraïne. “Zo gaan we klussen op een plek waar dat nodig is. Vorige keren was dat in het ziekenhuis voor de weeskinderen of in de opslagloods voor de hulpgoederen die vanuit Nederland binnenkomen. We doen dat in samenwerking met Oekraïners en brengen zelf onze materialen mee. Daarnaast zullen we weer een kinderproject organiseren voor straatkinderen. Zes dagen bieden wij hen een plek waar ze kunnen knutselen en spelen en waar ze eten en drinken krijgen. En natuurlijk liefdevolle aandacht.”

De stand van zaken Op vrijdag 12 maart wordt Happietaria Zwolle officieel geopend; van maandag 15 maart tot en met vrijdag 10 april zijn gasten welkom. De locatie was bij het ter perse gaan van deze Gaandeweg nog niet bekend. Daarover meer op de website: www.happietariazwolle.nl Van maandag tot en met zaterdag elke avond twee keer een driegangenmenu geserveerd. De prijs van een menu is € 15,per persoon, maar gasten wordt gevraagd een extra gift te doneren voor het goede doel: bevorderen van Fair Trade. Wie wil komen eten wordt dringend aangeraden van tevoren te reserveren, om teleurstelling te voorkomen. Reserveren kan via internet: www.happietariazwolle.nl Op deze site is ook informatie te vinden over het omlijstende programma op de diverse avonden. Happietaria zoekt vrijwilligers die in de keuken of de bediening willen meewerken en musici die een keer willen optreden tijdens de maaltijden. Iedereen kan zich aanmelden via de website. Ook organisaties en bedrijven die Happietaria Zwolle op de een of andere manier willen steunen, zijn van harte welkom. Zij kunnen eveneens via de website contact opnemen of mailen met [email protected]

Hoe krijgt de groep het nodige geld bij elkaar? “Om deze reis te kunnen maken houden we allerlei acties om geld in te zamelen. We geven bijvoorbeeld presentaties, breien dekens, wassen auto’s en gaan hardlopen.” Een heel speciale actie dit jaar is het project footprints. ‘Footprints’, wat voetstappen betekent, is een boek met hardloopverhalen, dat is samengesteld door Marco Eerkes en Patrick Witte, twee jonge deelnemers aan de Oekraïnereis. In het boek staat een uitspraak van German Silva, onder meer in 1994 en 1995 winnaar van de New York marathon: “Loop voor jezelf, maar geef ook iets voor een ander terug”. Deze uitspraak inspireerde Marco en Patrick tot het Oekraïneproject van de Oosterkerk. Marco is een aantal keren naar de Oekraïne geweest en heeft gezien dat de kinderen daar nauwelijks leren samen te spelen en te sporten. “Met Footprints proberen we niet alleen zelf vooruit te komen, maar ook bij te dragen aan positieve footprints en vooruitgang in Oekraïne” aldus Marco. Footprints is te koop via de website: www.projectfootprints.tk. Het boekje kost € 7,50 hiervan gaat bij elk boekje € 3,- naar het Oekraïneproject.

Meer informatie? Voor meer informatie of om je aan te melden (je moet dan tussen de 16-30 jaar zijn en snel reageren), kan contact worden opgenomen met: Bert van de Venis, e-mail: [email protected], tel. (038) 454 71 73, Marijke ten Dam, tel. 06 525 428 96 of Anne-Mieke Mulder, tel. (038) 465 56 17. Een gift overmaken kan op rekening 12.62.17.238 t.n.v. Oekraïnegroep Oosterkerk, Zwolle 17

De Protestantse Gemeente Zwolle beschikt voor de uitvoering van administratieve en secretariële taken over een Kerkelijk Bureau dat o.m. zorgt voor de leden- en bijdragenadministratie en ondersteuning van de Algemene Kerkenraad, het College van Kerkrentmeesters en het College van Diakenen.

KERKELIJK BUREAU

Protestantse Gemeente Zwolle Centraal adres voor Algemene Kerkenraad, Kerkrentmeesters en Diakenen Kerkelijk Bureau: Molenweg 241, 8012 WG Zwolle Geopend: maandag t/m vrijdag 8.00 – 12.00 uur Tel.: (038) 421 75 96 - Fax: (038) 423 04 79 E-mail: [email protected] Website: www.pknzwolle.nl Website diaconie: www.diaconiezwolle.nl

Bankrekeningen: College van Kerkrentmeesters: 800 430 en 69.96.41.705 College van Diakenen: 874 034 en 69.95.43.320 Gaandeweg: 69.97.69.167 Beheer en Exploitatie Grote Kerk: 587 931 en 69.97.43.745 Schnitgerorgel: 59.80.52.100

Collectepenningen Er zijn penningen verkrijgbaar van: € 0,20, € 0,50, € 1,-, € 2,-, € 5,- en € 10,-. Verkoopadres Kerkelijk Bureau. Hier kan contant, per pin of door middel van een eenmalige machtiging worden betaald. Overige verkoopadressen: Emmauskerk en Adventskerk: 1e maandag van de maand 19.00 - 20.00 uur Stinskerk: 1e maandag van de maand 16.30 - 17.30 uur Sionskerk: 1e donderdag van de maand 18.00 - 19.00 uur Open Kring: 1e maandag van de maand van 18.30 - 19.45 uur In Zwolle-Noord: E. van Buiten, Welle 58, K. Smit, Meppelerdiep 92 In Zwolle-Zuid: A. Renting-van Veen, Steggingmarke 13 en W.A. Stompde Koning, Rendierveld 41. In Stadshagen/Westenholte/Spoolde: mw. L. Blauw, Knopenmakerstraat 27 (tel. 460 90 16) Op deze adressen kan contant of door middel van een eenmalige machtiging betaald worden.

Afscheid OW als je 65 wordt! Dan wacht vadertje Drees en dus de AOW. In alles is er een tijd van komen en een tijd van gaan. Na bijna 35 jaar is het moment van gaan gekomen. Met ingang van 1 maart ben ik niet langer werkzaam op het Kerkelijk Bureau. Eerlijk, ik denk dat ik het werk en de contacten erg zal missen. Niet voor niets liet ik de mogelijkheid van de VUT gebruik te maken aan mij voorbijgaan. Maar aan een afscheid valt dit keer niet meer te ontkomen. Ons leven gaat nu een nieuwe fase in. Rest mij te bedanken voor de samenwerking. Mogelijk tot ziens op enig ander moment.

In verband met de pensionering van medewerkers van het Kerkelijk Bureau zijn we voor ons team op zoek naar een

administratief medewerker (m/v) Deeltijd: 0,7 (25,2 uur)

Je bent verantwoordelijk voor: ✓ de leden- en bijdragenadministratie ✓ secretariële ondersteuning van de Algemene Kerkenraad en het College van Diakenen ✓ verwerking van boekingsbescheiden in financiële administraties ✓ bijspringen en vervangen van collega's tijdens vakanties en drukte ✓ te woord staan van bezoekers van het Kerkelijk Bureau, zowel aan de balie als telefonisch Werktijden in overleg. Het gaat om een tijdelijk dienstverband van één jaar met een deeltijd van 70%. Bij gebleken geschiktheid kan een vaste aanstelling volgen, maar dan met een deeltijd van ten minste 40%.

Wij bieden: ✓een afwisselende functie in een afwisselende omgeving ✓ een prettige werksfeer in een informeel en open team ✓ honorering conform de Arbeidsvoorwaarden van de Protestantse Kerk in Nederland ✓ goede secundaire arbeidsvoorwaarden

Wij vragen: ✓ minimaal MBO- niveau door kennis of ervaring ✓ ervaring met MS Office-programma's (Word, Excel) ✓ affiniteit met geautomatiseerde (leden)administraties ✓ goede sociale vaardigheden; we zijn het visitekaartje van de Protestantse Gemeente Zwolle

Je bent daarnaast: ✓ punctueel en stressbestendig ✓ een goede teamspeler ✓ flexibel, ook qua inzetbaarheid; je hebt dus geen "9 tot 5 mentaliteit" De functieomschrijving is op aanvraag verkrijgbaar. Voor meer informatie kun je terecht op onze website www.pknzwolle.nl Natuurlijk kun je ook contact met ons opnemen. Telefonisch met het Kerkelijk Bureau, vragen naar dhr. N.M. Duijf, telefoon (038) 421 75 96 of per e-mail: [email protected] Ben je geïnteresseerd in de functie? E-mail jouw Curriculum Vitae dan binnen 2 weken na de verschijning van deze advertentie naar genoemd e-mailadres.

COLOFON

Anneke Jansen

18

Gaandeweg is het magazine voor alle leden van de Protestantse Gemeente Zwolle, de Evangelisch-Lutherse Gemeente Zwolle en De Hoofdhof Berkum Derde jaargang nr. 1, februari 2010

Fotografie: Gery Bruins, Rob van Harten, Anne-Mieke Mulder, Piet Rozendal, Carl Withaar en anderen Vormgeving en grafische productie: Dit magazine is milieuvriendelijk geproduceerd door Drukkerij Upmeyer Advertentiebeheer Kerkelijk Bureau tel. (038) 421 75 96

Verschijnt zes keer per jaar. Oplage: 11.000 Redactie: Ds. Margo Jonker (tot begin mei waarnemend hoofdredacteur wegens bevallingsverlof ds. Iemke Epema), Gery Bruins (eindredacteur), Saskia Dankers en Rob van Harten Redactionele bijdragen aan dit nummer: Adriaan Velsink en scribenten van wijkgemeenten en kerkelijke organisaties

De volgende Gaandeweg verschijnt in de week van 12 april en loopt tot zondag 13 juni 2010. Kopij en foto’s dienen uiterlijk maandag 15 maart te zijn aangeleverd via [email protected] of schriftelijk bij het Kerkelijk Bureau. Aandacht voor… In de rubriek ‘Aandacht voor’ is ruimte voor berichten uit de wijken en van kerkelijke organen en organisaties, die van belang zijn voor zoveel mogelijke lezers.

In de week voorafgaand aan Pasen herdenkt de kerk het lijden en sterven van Jezus Christus. Op deze pagina een overzicht van de bijeenkomsten die in deze Stille Week in wijkkerken en instellingen worden gehouden. Vespers

STILLE WEEK

Op maandag 29, dinsdag 30 en woensdag 31 maart worden in drie kerken vespers gehouden. In de Adventskerk om 19.00 uur. In de Lutherse Kerk om 19.30 uur. Voor de Jeruzalemkerk- en de Oosterkerkgemeente zijn de vespers in de Jeruzalemkerk. Ze beginnen om 19.30 uur.

Matthias Grünewald verbeeldde omstreeks 1520 op aangrijpende wijze de kruisiging van Jezus.

Witte Donderdag 1 april

Goede Vrijdag 2 april

Stille Zaterdag 3 april

Adventskerk: 19.30 uur ds. J.T. Tissink Hoeksteen: 19.30 uur mw. ds. M.E. Jonker (Schrift en Tafel) Jeruzalemkerk: 19.30 uur ds. L.P. Miedema (Heilig Avondmaal) Oosterkerk: 19.00 uur ds. W. Hortensius Open Kring: 19.00 uur ds. A.Pietersma (Schrift en Tafel) Sionskerk: 19.00 uur mw. ds. H. Evers (kinderdienst) Hoofdhof: 19.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff Lutherse Kerk: 19.30 uur ds. H. Günther

Adventskerk: 19.30 uur mw. ds. N.A. Eygenraam Emmaüskerk: 10.30 uur (Heilig Avondmaal) 19.30 uur (Heilig Avondmaal) Grote Kerk: 19.30 uur ds. J. Mulderij 22.00 uur Kruismeditatie Hoeksteen: 19.30 uur mw. ds. M.E. Jonker (lezingendienst) Jeruzalemkerk: 19.30 uur ds. A. den Besten Oosterkerk: 19.30 uur ds. W. Hortensius Open Kring: 19.00 uur mw. ds. N. Beimers Sionskerk: 19.00 uur mw. ds. H. Evers (Heilig Avondmaal)

Adventskerk: 9.30 uur mevr. W.J. Treep of mw. ds. N.A. Eygenraam 22.00 uur ds. J.T. Tissink (doop en belijdenis) Hoeksteen: 19.30 uur mw. ds. M.E. Jonker Jeruzalemkerk: zie Oosterkerk Oosterkerk: 21.30 uur ds. W. Hortensius Sionskerk: 19.30 uur mw. ds. H. Evers Hoofdhof: 21.00 uur mw. ds. L.A. Burggraaff Lutherse Kerk: 21.30 uur ds. H. Günther Eglise Wallonne: 19.30 uur pastor A.E. Gescher

Stinskerk: 19.30 uur ds.E.van ’t Slot (Heilig Avondmaal) Hoofdhof: 19.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff Lutherse Kerk: geen dienst Rivierenhof: 10.00 uur mw. ds. H. Evers (Schrift en Tafel) Zandhove: 10.00 uur mw. ds. L. Kraan en de heer M. Luttenberg Zonnehuis: 16.00 uur mw. B. van de Loosdrecht

Passiemuziek

Kievitsbloem: 16.00 uur ds. J.T. Tissink Zonnehuis: 16.00 uur ds. G.L. Kruizinga (Heilig Avondmaal)

Meer informatie… over de kerkdiensten in de Stille Week is te vinden op de pagina´s 4, 7 en 8 van deze Gaandeweg.

Op Goede Vrijdag om 19.30 uur klinkt in de Oosterkerk Passiemuziek. De cantorij van de Oosterkerk onder leiding van Rudie Altelaar voert met medewerking van enkele muzikanten de Markus Passion van Reinhard Keiser (1674 – 1739) uit. Het is een oratorische passie met emotioneel geladen recitatieven waarin het oorspronkelijke en onverkorte Bijbelverhaal zeer beeldend verteld wordt. De aria’s vormen de zeer persoonlijke reactie van individuele gelovigen op dit verhaal. In de koralen klinkt de reactie van de gemeenschap.

19

KERKDIENSTEN

Adventskerk

Emmauskerk

Grote Kerk

De Hoeksteen

Talmaplein 2

Campherbeeklaan 53

Grote Markt 18

Scheldelaan 141

Zwolle – Zuid

Zwolle – Berkum

Zwolle – Centrum

Zwolle – Aa-landen

Mw. ds. N.A. Eygenraam

Tel. scriba: (038)4532463

Ds. J. Mulderij

Mw. ds. M.E. Jonker

Mw. W. Treep

www.emmauskerk-berkum.nl

Tel. scriba: (038)4223241

Tel. scriba: (038)4546229

www.grotekerkgemeente.nl

www.dehoeksteenzwolle.nl

D.J. Steenbergen Tel. scriba: (038)4658028 www.adventskerk.nl

Zondag 21 febrauri

9.00 uur ds. J.T. Tissink (Schrift en Tafel) 10.15 uur ds. J.T. Tissink (Schrift en Tafel) 19.00 uur ds. N.A. Eygenraam (Schrift en Tafel)

10.00 uur de heer A. Lowijs, Noordscheschut 19.00 uur ds. J. Holtslag, Sint Jansklooster

10.00 uur ds. J. Mulderij (Heilig Avondmaal) 19.00 uur ds. J. Mulderij (Heilig Avondmaal en dankzegging)

10.00 uur mw. ds. M.E. Jonker

Zondag 28 febrauri

9.00 uur mw. ds. N.A. Eygenraam 10.15 uur (Doop) mw. ds. N.A. Eygenraam 19.00 uur Avondgebed

10.00 uur ds. H. Dekker, Vollenhove 19.00 uur ds. G. Rohaan, Herveld

10.00 uur ds. H. de Jong, Windesheim 16.30 uur Cantatedienst, ds. N.A. Eygenraam

10.00 uur ds. A. Pietersma

Zondag 7 maart

9.00 uur ds. J.T. Tissink 10.15 uur ds. J.T. Tissink 19.00 uur Avondgebed

10.00 uur dhr. H. van Dam (gezinsdienst) 19.00 uur ds. G.W. Marchal, Apeldoorn

10.00 uur ds. J. Mulderij 19.00 uur ds. J. Mulderij

10.00 uur mw. ds. M.E. Jonker

Woensdag 10 maart Biddag

19.30 uur gezamenlijke dienst met Hoofdhof

Zondag 14 maart

9.00 uur mw. ds. N.A. Eygenraam 10.15 uur mw. ds. N.A. Eygenraam 19.00 uur Avondgebed

10.00 uur Dienst

10.00 uur ds. J. Mulderij 16.30 uur Michaëlsviering

10.00 uur mw. ds. M.E. Jonker (Heilig Avondmaal) 16.00 uur mw. ds. M.E. Jonker (korte dienst Schrift en Tafel)

Zondag 21 maart

9.00 uur mw. ds. N.A. Eygenraam 10.15 uur mw. ds. N.A. Eygenraam 19.00 uur Taizé-viering

10.00 uur ds. H. Frijling 19.00 uur mw. ds. H. Evers

10.00 uur ds. J. Mulderij (doopdienst) 19.00 uur ds. P. Veerman, Lopikerkapel

10.00 uur mw. drs. E.B. van Houte

Zondag 28 maart Palmzondag

9.00 uur mw. ds. N.A. Eygenraam 10.15 uur mw. ds. N.A. Eygenraam 19.00 uur Avondgebed

10.00 uur Dienst 19.00 uur ds. A.H.J. Bierma, Nijverdal

10.00 uur ds. J. Mulderij 16.30 uur Vesper

10.00 uur ds. L.P. Miedema

Zondag 4 april Eerste Paasdag

9.00 uur mw. ds. N.A. Eygenraam 10.15 uur mw. ds. N.A. Eygenraam

9.30 uur ds. G.Th. Vollebregt 19.00 uur ds. K. Schaap, Dalfsen

9.30 uur ds. J. Mulderij 16.30 uur Cantatedienst 19.00 uur ds. G.H. Koppelman, Wapenveld

9.30 uur mw. ds. M.E. Jonker

9.30 uur Paasjubel

9.30 uur ds. J. Mulderij

9.30 uur ds. E. van ’t Slot 19.00 uur de heer G. de Haan, Harderwijk

9.30 uur ds. J. Mulderij 16.30 uur Michaëlsviering

Maandag 5 april Tweede Paasdag

Zondag 11 april

9.00 uur ds. W. Hortensius 10.15 uur ds. W. Hortensius 19.00 uur mevr. W.J. Treep

9.30 uur mw. ds. N.A. Eygenraam

Van het Kerkelijk Bureau Veranderingen in ledenadministratie 20

Het Kerkelijk Bureau wil graag op de hoogte worden gesteld van geboorte, doop, huwelijk, echtscheiding, verhuizing, naamswijziging, overlijden etc.

Jeruzalemkerk

Oosterkerk

Open Kring

Sionskerk

Stinskerk

Windesheimstraat 1

Bagijnesingel 17

Hofstedeweg 1

Glanerbeek 10

Westenholterweg 19

Zwolle – Assendorp

Zwolle – Centrum

Zwolle - Stadshagen

Zwolle - Aa-landen

Zwolle - Westenholte

Ds. A. den Besten

Ds. H. Bousema

Mw. ds. N. Beimers

Mw. ds. H. Evers

Ds. E. van ’t Slot

Mw. ds. I.P. Epema

Ds. W. Hortensius

Ds. A. Pietersma

Tel. scriba: (038)4546104

Tel. scriba: (038)4211319

Tel. scriba: (038)4218523

Mw. G.C. van Stappen

Tel. scriba: (038)4200171

www.sionskerkzwolle.nl

www.stinskerk.nl

www.jeruzalemkerkzwolle.nl

Tel. scriba: (038)4543814

www.openkring.nl

www.oosterkerk.nl

9.30 uur ds. J. van Slageren

9.30 uur ds. W. Hortensius 19.00 uur ds. H. Bousema

9.30 uur ds. A. Pietersma (doopdienst)

10.00 uur ds. B. Haanstra, Steenwijk

10.00 uur ds. K. Schaap, Dalfsen 19.00 uur ds. H. Engelsma, Hellendoorn

9.30 uur ds. L.P. Miedema 19.00 uur ds. J. Mulderij

9.30 uur ds. H. Bousema 19.00 uur mw. drs. P. Hellinga, Zwolle

9.30 uur ds. A.J. Hasker, Zwolle

10.00 uur kand. B. Bloemendal

10.00 uur kand. J. Tiggelaar, Hasselt 19.00 uur dr. Joh. Woudenberg, IJsselmuiden

9.30 uur ds. M.B. Nieuwkoop

9.30 uur ds. W. Hortensius 14.00 uur PERKI ds. M. Huliselan 19.00 uur ds. W. Hortensius

9.30 uur ds. A. Pietersma

10.00 uur mw. ds. H. Evers 19.00 uur mw. ds. H. Evers (Bijbel en Kunstdienst)

10.00 uur prof. dr. J.C. Borst, Vaassen 19.00 uur ds. E. van ’t Slot

19.30 uur mw. ds. H. Evers

19.30 uur ds. E. van ’t Slot

15.00 uur 19.30 uur ds. J. Mulderij (Grote Kerkgemeente) 9.30 uur mw. W.J. Treep 19.00 uur (themadienst GKgem.) kand. P. Baas, Kampen

9.30 uur ds. H. Bousema (doopdienst) 19.00 uur ds. W. Hortensius

9.30 uur mw. ds. N. Beimers

10.00 uur kand. R. van Putten 19.00 uur ds. P. Rozenboom, Wolvega (Opendeurdienst)

10.00 uur ds. E. v an ’t Slot (doopdienst) 19.00 uur ds. T.A. Eijsenga, Kampen

9.30 uur ds. M.B. Nieuwkoop

9.30 uur ds. H. Bousema 19.00 uur ds. H. Bousema

9.30 uur Dienst

10.00 uur mw. ds. H. Evers

10.00 uur ds. L. Westland, Den Ham 19.00 uur mevr. M. Slabbekoorn

9.30 uur ds. A. den Besten 19.00 uur ds. J.A. van den Berg, Groningen (Grote Kerkgemeente)

9.30 uur ds. W. Hortensius 19.00 uur ds. W. Hortensius

9.30 uur mw. ds. N. Beimers

10.00 uur mw. ds. H. Evers (belijdenisdienst)

9.30 uur ds. E. van ’t Slot (belijdenisdienst) 19.00 uur ds. M. Zoeteweij, Heerde

9.30 uur ds. A. den Besten

9.30 uur ds. H. Bousema 14.00 uur GEEN PERKI i.v.m. landelijke Paasviering

9.30 uur ds. A. Pietersma

10.00 uur mw. ds. H. Evers

9.30 uur ds. E. van ’t Slot 19.00 uur ds. G. Oberink, Urk

9.30 uur ds. L.P. Miedema 19.00 uur ds. F.J.K. van Santen, Kampen (Grote Kerkgemeente)

9.30 uur ds. H. Bousema 19.00 uur ds. W. Hortensius

9.30 uur dr. D. van Keulen

10.00 uur ds. J.H.N. Veldhuisen, Kampen 19.00 uur ds. G.W. Marchal, Apeldoorn (Opendeurdienst)

9.30 uur dr. B. van ’t Veld,Vaassen 19.00 uur Dienst

Aanvragen kerkelijke huwelijksbevestiging Bruidsparen, die hun huwelijk kerkelijk willen laten bevestigen, wordt verzocht deze aanvraag twee maanden van tevoren in te dienen bij het Kerkelijk Bureau. Hiervoor dient u persoonlijk langs te komen (bij voorkeur tijdens de openingstijden tussen 8.00 en 12.00 uur). Een aantal zaken moet namelijk even doorgesproken worden. Ook zijn aan het gebruik van de kerk kosten verbonden. Prijzen zijn op te vragen bij het Kerkelijk Bureau.

21

KERKDIENSTEN

Collectedoelen

De Hoofdhof

Lutherse Kerk

Kerkweg 26

Koestraat 4

Zwolle – Berkum

Zwolle

Mw. ds. L.A. Burggraaff

Tel. scriba: (038)4226826

Tel. scriba: (038)4547233

www.luthersekerkzwolle.nl

www.hoofdhof.nl

In de PGZ-gemeenten is de derde collecte bestemd voor de volgende doelen. Op zondag 21 februari: Studentenpastoraat. Op zondag 28 februari: Kerk in Actie (project Nselo, Congo). Op zondag 7 maart: Zending/GZB. Op Biddag woensdag 10 maart: Werelddiaconaal doel. Op zondag 14 maart: Wijkkas. Op zondag 21 maart: Algemeen Christelijk Doel. Op Palmzondag 28 maart: Oost-Europa (plaatselijk werk). Van maandag 29 maart tot en met woensdag 31 maart wordt geen collecte gehouden. Op Witte Donderdag 1 april: door de wijk bepaald avondmaalsdoel. Op Goede Vrijdag 2 april en Stille Zaterdag 3 april: geen centraal aangeduide collecte. Op Eerste Paasdag zondag 4 april en Tweede Paasdag maandag 5 april: Paascollecte. Op zondag 11 april 2010: Kerk in Actie (project Nselo, Congo).

Zondag 21 febrauri

9.30 uur ds. H. Bousema 19.00 uur dr. J. Ridderbos, Assen

10.00 uur dr. M. Klomp

Zondag 28 febrauri

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur mw. ds. L.A. Burggraaff

10.00 uur prof. dr. R. Roukema

Eglise Wallonne 10.30 uur past. A.E. Gescher; Rehoboth 10.00 uur drs. E. Akkerman, Klazienaveen; Rivierenhof 10.00 uur ds. G.L. Kruizinga; Sophia 10.00 uur mevr. Th. Sloot; Weezenlanden VRC 10.00 uur mevr. M. Dijk; Zandhove 10.00 uur de heren M. Luttenberg en K. Fredriks; Zonnehuis 11.30 uur ds. J. Vonk

Zondag 7 maart

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur ds. P.J. Hofland, Wezep

10.00 uur de heer R. Smidt

Rehoboth 10.00 uur de heer D. Klompjan, Berkum; Sophia 10.00 uur mevr. A.J. Hasker; Weezenlanden VRC 10.00 uur de heer F.J.G. Broekhoff; Zandhove 10.00 uur ds. C.L. Kraan; Zonnehuis 11.30 uur ds.G.L.Kruizinga

Woensdag 10 maart Biddag

zie Emmaüskerk

Zondag 14 maart

9.30 uur ds. J. Kombrink, Zwolle 19.00 uur Drieklank

10.00 uur ds. M.B. Nieuwkoop

Eglise Wallonne 10.30 uur past. Alice Buizer-Tchiengang; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Rehoboth 10.00 uur de heer B. Greveling, Wezep; Sophia 10.00 uur …; Weezenlanden VRC 10.00 uur de heer E.L.J. de Haar; Zandhove 10.00 uur mevr. G. de Vries-Slofstra MA; Zonnehuis 11.30 uur pastor J. Groot

Zondag 21 maart

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur ds. B. Heslinga, Vaassen

10.00 uur ds. E. de Fouw

Rehoboth 10.00 uur ds. G.H. Hoekman, Ommen; Sophia 10.00 uur …; Weezenlanden VRC 10.00 uur mevr. Th. Sloot; Weezenlanden kapel 15.00 uur Evangelische Broedergemeente; Zandhove 10.00 uur mevr. W.J. Treep; Zonnehuis 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga

Zondag 28 maart Palmzondag

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur mw. ds. L.A. Burggraaff

10.00 uur ds. A. Koetsier

Eglise Wallonne 10.30 uur past. Berend Borger; Rehoboth 10.00 uur ds. J.H.N. Veldhuizen, Kampen; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur de heer E.L.J. de Haar; Weezenlanden VRC 10.00 uur mw. ds. M.E. Jonker; Zonnehuis 11.30 uur mw. drs. E.B. van Houte; Zandhove 10.00 uur de heren M. Luttenberg en K.Fredriks

Zondag 4 april Eerste Paasdag

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur geen dienst

10.00 uur ds. H. Günther (Heilig Avondmaal)

Rehoboth 9.30 uur de heer D. Klompjan, Berkum; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur mevr. A.J. Hasker; Weezenlanden VRC 10.00 uur de heer F.J.G. Broekhoff; Zandhove 10.00 uur mw. ds. L. Kraan; Zonnehuis 11.30 uur pastor J. Groot

Maandag 5 april Tweede Paasdag

9.30 uur Paasjubel

Zondag 11 april

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff 19.00 uur mw. ds. L.A. Burggraaff

10.00 uur ds. G. Berveling

Rehoboth 10.00 uur ds. G.A. de Roos, Ommen; Sophia 10.00 uur … ; Weezenlanden VRC 10.00 uur mevr. A.J. Hasker; Weezenlanden kapel 15.00 uur Evangelische Broedergemeente; Zandhove 10.00 uur ds. A. le Coq; Zonnehuis 11.30 uur pastor J. Groot

Berkumstede 15.00 uur mw. ds. L.A. Burggraaff (Heilig Avondmaal); Eglise Wallonne 10.30 uur past. P. Stemerding; Rehoboth 9.30 uur ds. J.H. van Osch, Vaassen; Rivierenhof 10.00 uur ds. M. Schuurman; Sophia 10.00 uur …; Weezenlanden VRC 10.00 uur mevr. M. Dijk; Zandhove 10.00 uur de heer M. de Vries; Zonnehuis 11.30 uur ds. E. van ’t Slot

Paasoratorium in kerk Windesheim Op zondag 11 april, de zondag na Pasen, worden in de kerk van Windesheim delen uit het Paasoratorium ‘Als de graankorrel sterft’ uitgevoerd. De tekst is van Marijke de Bruijne, de muziek van Anneke Plieger-van der Heide, Peter Rippen en Chris van Bruggen. Dit gebeurt door het projectkoor Emmaüs bestaande uit leden van de Dominicanenkerk, Jeruzalemkerk en Oosterkerk. Aanvangstijd: 15.00 uur. Wie mee wil doen aan de gezamenlijke Emmaüswandeling naar de kerk van Windesheim kan zich opgeven en/of nadere informatie krijgen bij Paul Kockelkoren, tel. (038) 460 24 27, e-mail: [email protected] De wandelaars wordt gevraagd zelf een broodje en wat drinken voor onderweg mee te nemen. Vanaf 14.00 uur staat in Windesheim de koffie klaar, ook voor wie op de fiets of per auto naar de kerk komt. Wie te voet komt wordt met de auto teruggebracht naar Zwolle.

22

het einde van onmogelijke uitvaartwensen. Bij Monuta maakt u van elk afscheid een mooie herinnering.

EEN KERK IS VAN BLIJVENDE WAARDE Kerkelijk Bureau Protestantse Gemeente Zwolle Molenweg 241, 8012 WG Zwolle Tel. (038) 421 75 96 Voor uw giften: bankrekeningnummer: 69.96.41.705 t.n.v. CVK Prot. Gemeente Zwolle o.v.v. gift Kerkbalans 2010

Kijk op monuta.nl of bel Monuta Zwolle (038) 421 19 33.

Plons Aa-Landen (0 tot en met 12 jaar) Plons Holtenbroek (0 tot en met 12 jaar) Plons de Wilgenburg (4 tot en met 12 jaar) Plons Kon. Emma (4 tot en met 12 jaar)

Voor informatie: Plons Aa-Landen, Botlek 52, 8032 CG Zwolle 038-4542857 of 06-33322466 [email protected]

Ingobert Veen

Nadja Ottens

Jolanda is één van onze uitblinkers

Monique Grit

1qXMIVKIZIWXMKHMR>[SPPIMWIIRFYVIEY HEXMWKIWTIGMEPMWIIVHMR[IVZMRK WIPIGXMI

www.salet.nl

Anton-Jan van Doornik

TIVWSRIIPWSRX[MOOIPMRKIRTVSGIWZIVFIXIVMRK 1IXIIRLIGLXXIEQZERTVSJIWWMSREPW SRHIVWXIYRIR[MNSRHIVRIQIVWMRLIX1/&

Jantien van Eerten

IROPIMRWGLEPMKIRSRTVS´XSVKERMWEXMIWMRHI VIKMS3R^IOVEGLXPMKXMRLIXQIIHIROIR

Beernink gedenktekens... betrokken • persoonlijk • vertrouwd

ZERYMXFIXVSOOIRLIMHIRHIWOYRHMKLIMH >SPIZIVIR[MNZSSVIIRPEKIJIIQEEX[IVO STPSWWMRKIRZSSVZVEKIRHMIYFI^MKLSYHIR

Steenhouwerij Beernink 3e industrieweg 3 8051 CL Hattem T 038 4442992

Liesbeth Knol

Steenhouwerij Beernink Galvaniweg 4a 8013 RG Zwolle T 038-4602111

-RXIVIWWI# &IPZSSVLIXQEOIRZERIIREJWTVEEO

Jeanine Schuite

Werving & Selectie - Personeelsontwikkeling - Procesverbetering

Métier B.V. | Schrevenweg 22 | 8024 HA Zwolle | T 038 452 88 33 | F 038 454 21 50 | E [email protected]

OPEN OP EN D DAG AG zzaterdag aterdag 113 3m maart aar t 110.00 0.00 - 1 14.00 4.00 uuur ur k! j w errk! i je l off t in Al s je ge lo

www.gh.nl www .gh.nll - G Grasdorpstraat rasdor pstraat 2, Z Zwolle wol le 00!"/s("/ 6s30(s-7$s'07s'/$3$)%.34,%2!!2 ! " / s ( " / 6 s 30( s -7 $ s ' 0 7 s ' / $3$ ) %. 3 4 , %2 ! ! 2

www.magmanet.nl