Amsterdam - London - Havana, 8 Augustus 2001 Vakantie, yeahhh... op naar Cuba, alleen, waarom moet je toch altijd weer zo verrekte vroeg je bed uit voor dit soort leuke vakanties??? De wekker piept, het is 3 uur ‘s-morgens, oehaaa... Ik houd uiteraard de traditie in stand door net voordat we vertrekken nog even vlug het toilet te bezoeken, en dan gaan we met onze vaste Schipholbegeleiders Catrien en Jenny op weg. Geen problemen tijdens de rit er naartoe, en ook het inchecken verloopt soepeltjes aan de balie van British Airways. Eén minpuntje, Baobab heeft vergeten een stempel op het visum te zetten, slordig!!! Maar, zo wordt ons verzekerd, dit is geen enkel probleem, we zullen het stempel in London op vliegveld Gatwick krijgen. Met zo’n 15 minuten vertraging begint onze vakantie, maar op Gatwick is de organisatie nog niet helemaal wakker zo vroeg in de morgen. Er blijkt namelijk geen bus om alle passagiers van het vliegtuig naar de aankomsthal te brengen. De piloot verontschuldigt zich enkele malen en uiteindelijk, ja hoor, daar is-tie dan, de langverwachte bus!!! Nu begint onze speurtocht van Gatwick Noord naar Zuid, maar gelukkig staat de route goed aangegeven en éénmaal in vertrekhal Zuid aangekomen is het lang wachten tot onze vlucht uiteindelijk op het ‘flight board’ verschijnt. Gelukkig zorgt een hyperactief en ondeugend Arubaans manneke van zo’n jaar of zes voor de nodige afleiding!!! Met zo’n drie kwartier vertraging is het uiteindelijk zo ver dat we kunnen vertrekken in ons luxueuze (Boeing 777) vliegtuig, met ieder z’n eigen videoschermpje en maar liefst keus uit zo’n twintig films!!! Ondanks dit blijft zo’n vlucht toch altijd weer lang duren en zijn we dan ook maar wat blij als we in Havana onze benen weer kunnen strekken. Maar we zijn het land nog niet binnen hoor, eerst moeten we door de poortjes van de immigratiedienst, wat eigenlijk niet meer betekent dan het krijgen van twee stempeltjes. Maar Cubanen zijn erg goed in het nietsdoen, en het wachten in de donkere hal duurt dan ook eeuwen. Allemaal één voor één het hokje in, visum en paspoort ter controle afgeven, strak aangekeken wordend door de beambte op eventuele terroristische gelaatstrekken en dan uiteindelijk..., het volgende obstakel!!! Want achter deze deur bevindt zich nog de douane, en weer moet alles door de scanner om te worden gecontroleerd op eventuele verdachte zaken. Poeh, poeh... Daarna zijn we gelukkig vrij snel in het hotel en ook de sleutels zijn zo aan iedereen uitgedeeld. De reisinspanningen komen bij Ineke opzetten in de vorm van hoofdpijn en ik constateer dat zowel airco als badkamerverlichting NIET werken!!! ‘Desk-manager’ erbij, kamermeisje erbij, monteur erbij, maar ze komen er niet uit (volgens mij blijft de
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
-1-
‘aircoschakelaar’ gewoon hangen, waardoor het netbewakingscircuit geen reset meer krijgt, maar maak dat maar eens duidelijk in het Spaans!!!). Ineke ligt ondertussen doodvermoeid en met zware hoofdpijn op bed terwijl ‘jan en alleman’ in en uit onze kamer loopt. Uiteindelijk mogen we van 301 naar 406 en moeten we alles dus weer een verdieping hoger brengen. Gelukkig valt na deze verhuizing de stroom uit en kunnen we allebei tot 20.30u een klein tukje doen...
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
-2-
Havana - Santiago de Cuba, 9 Augustus 2001 Het tweede dagje Havana vandaag, hoog tijd om de stad maar eens wat beter te bekijken. Allereerst krijgen we een preek van reisleidster Judith, en daaruit blijkt al snel dat contact met Nederland erg duur is (± $10 per minuut), en soms zelfs onmogelijk. E-mail lijkt de beste oplossing, dus op naar het Golden Tulip hotel, waar we uiteindelijk van achter de balie direct een mailtje naar Karin en Arjan mogen sturen. Daarna slenteren we door het centrum van Havana, van het ene naar het andere straatje, onderweg babbelend met de Cubanen. Het blijkt al snel dat deze hier een hard bestaan hebben en de 'zwarte markt' is voor velen een toverwoord om nog enigzins het hoofd boven water te kunnen houden. Ook de jongens met hun zelfgemaakte steppen (hout, spijkers en wiellagers) trekken onze aandacht, er worden heuse wedstrijden met elkaar gestreden, en dit is inclusief pitstops (als de step van ellende uit elkaar valt en er weer even druk getimmerd wordt), prachtig, prachtig... Net voor de regen zijn we weer binnen. Om 17.00 uur vertrekken we weer naar het vliegveld, voor de vlucht naar Santiago de Cuba. Inchecken gaat hier gelukkig een stuk sneller, zodat we direkt in de bus kunnen om naar het vliegtuig gebracht te worden. De rit duurt een hele tijd, ik weet niet welke bochten er allemaal gemaakt moeten worden, maar uiteindelijk staat de bus stil. Allemaal eruit, het vliegtuig in, dat al z'n best staat te ronken!! De instap is via de 'kont' van het vliegtuig, wel een beetje vreemd, en eenmaal tussen de gillende straalmotoren binnengekomen valt het sobere (ijzeren gordijn) interieur meteen op. Alles is grijs, en geen enkel kastdeurtje van de bagageruimtes is gelijk aan elkaar!!! 'Custom and handmade in Russia...' Het vliegtuig taxiet eerst helemaal naar de andere kant van de startbaan met continu varierende toerentallen, een eigenaardig (en onheilspellend!!) geluid... 'Ready for take off', horen we de piloot tegen de uiterst vriendelijke bemanning zeggen, en het motorvermogen wordt nu tot een maximum opgevoerd. Gillende geluiden zijn het gevolg, opentrillende kastjes, spontaan naar beneden tuimelende stoelen (Ineke) en tot overmaat van ramp komt er onder de stoelen achter ons een ontzettende dikke rookwolk opzetten!!! HELLLPPP... De bemanning blijft echter rustig op hun plek zitten en gebaart tot rust. Het toestel heft zichzelf kreunend de lucht in, om even later weer gezellig een end naar beneden te vallen, BURPPP!!! Is dit normaal... Een zuurtje en een glaasje water is het enige dat 'Cubanaca airlines' ons kan aanbieden, en na een dik uur wordt dan de landing ingezet. Buiten is het aardedonker, maar we merken dat het toestel zijn landingsgestel uitklapt. Tenminste, dat hopen we, want het lijkt wel of het hele vliegtuig in stukken uiteen breekt!!!
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
-3-
Daarna wordt er weer met sterk varierende toerentallen hoogte verminderd, alleen gaat het in vrij abrupte stappen, niet echt bevorderlijk voor de hartslag!!! We verwachten nu ieder moment 'touch down', maar in plaats daarvan stijgt het vliegtuig in een vrij steile hoek weer plotseling op... Een doorstart, o jeeh, wat nu weer?!?!?!! De 2e landingspoging lukt (met het nodige horten en stoten) gelukkig wel, en de inmiddels akelig stille sfeer in de cabine slaat om in een euforische 'we survived' stemming. Het wachten op de koffers duurt natuurlijk weer zoals vanouds en dan hebben we nog een half uur te gaan naar ons nieuwe hotel 'Villas San Juan', omdat het vorige overboekt is!!! What a day...
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
-4-
Santiago de Cuba, 10 Augustus 2001 Genieten van een welverdiend ontbijt na de belevenissen van gisteren, dat zien we wel zitten als start vandaag. We hebben met Joeta en Marleen afgesproken om de stad wat nader te verkennen, en laten ons met een taxi op 'Plaza de Marte' zetten. Vandaaruit vervolgen we onze weg naar 'Plaza de Dolores' en 'Parque Cespedes'. Hotel 'Casa Grande' heeft een roofgarden, en we besluiten om op het dak een drankje te nemen en ons plan verder te trekken. Opeens verschijnt er een aardig uitgedoste jongedame ten tonele, in een ogenschijnlijk lijkende bruidsjurk, gevolgt door een fotograaf, camera man, kapper en (waarschijnlijk) andere familieleden. De kapper legt ons uit dat het hier een Cubaanse traditie betreft, waarbij elk meisje op haar vijftiende verjaardag de dag van haar leven krijgt. En even later verschijnt de volgende schone ten tonele... We aanschouwen dit alles met zeer veel interesse en maken wat foto's. Daarna slente-ren we verder, maar het wordt warmer en, er-ger nog, ook steeds benauwder. Helaas geen fruittentjes, jammer, daar hadden we onze zinnen toch wel op gezet!!! Inmiddels is het tijd voor een hapje en besluiten we terug te gaan naar 'Plaza de Dolores', waar we uiteindelijk een eetgelegenheid vinden die WEL iets van de menukaart op voorraad heeft liggen, en ook nog met muziek (later schijnt hier trouwens nog een flinke ruzie te zijn uitgebroken onder de bandleden, en dat ging natuurlijk om de centen...). We moeten lang wachten, maar dat is het uiteindelijk wel waard. De jeugd van 'Museo del Carnival', waar we vanochtend al een bezoek aan gebracht hebben, voert een folkloristische dansuitvoering op, wel leuk, maar net iets te lang. Eénmaal terug bij ons hotel zoeken we met z'n allen verkoeling bij het zwembad, en we spelen nog een hele tijd volleybal met de plaatselijke Cubaanse jeugd, heel erg leuk!! 's-Avonds gaan we weer met de taxi naar hotel 'Casa Grande', waar we op aanraden van Peter en Mariet de lasagna bestellen. Kan niet tippen aan onze eigen creatie... Daarna lopen we nog naar een optreden in de 'Casa de la Trova', waar we temidden van alle Cubanen op straat (en door de tralies kijkend) genieten van de muziek die binnen wordt gespeeld. Een heerlijke ontspannen sfeer!!!
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
-5-
Santiago de Cuba, 11 Augustus 2001 De tweede dag in dit mooie stadje, en wederom gaan we op stap met Marleen en Joeta. Met een taxi laten we ons afzetten in 'Parque Cespedes', om hier even ons plan voor vandaag te trekken. Net als alles voor de komende dag besproken is, gooit een dropje van Ineke, uitgedeeld aan de plaatselijke bevolking, alles overhoop. We raken in gesprek met Jimmy, een voor de Lonely Planet werkende Cubaan, leraar Engels van beroep. Hij biedt zich kosteloos aan het een en ander van Santiago te laten zien, en na enig overleg maken we hier gebruik van. Via wat omwegen die nodig zijn om een fruitmarktje te bezoeken, is onze eerste stop het museumpje 'Museo de la Clandestina', waar d.m.v. fotocollages en attributen een beeld wordt geschetst van de clandestiene acties die Fidel en z'n kornuiten omstreeks 1950 hebben gemaakt voordat de revolutie begon. Leuk, maar de (verplichte) gids is slecht verstaanbaar. Onderweg vertelt Jimmy honderduit over zijn land en het verleden. Zodra er echter politie in zicht is, stopt hij onmiddelijk en wendt zich even van ons af. Een regenbuitje brengt de nodige verkoeling met zich mee, het is vandaag mogelijk nog broeieriger als gisteren. Zelfs de Cubanen puffen... Een drankje tijdens deze gedwongen stop zorgt dan ook voor de nodige afkoeling. Uit de gesprekken met Jimmy blijkt het zeer strakke regiem met de steeds wisselende regels, waardoor mensen niet meer weten waar ze aan toe zijn en uiteindelijk, geen gevangenisstraf riskerend, alles maar accepteren. Volgens Jimmy is er nog maar 1 vrijheid die het volk heeft, namelijk sex. We spreken af om 's-avonds nog met z'n allen naar een gezellig barretje te gaan met live muziek. Joeta heeft een probleem, ze heeft namelijk een dubbelafspraak gemaakt... Wanneer de jongens elkaar 's-avonds zien, spreken hun ogen boekdelen. Ineke en ik hebben nog niets gegeten, Jimmy weet wel een 'paladar' (gastgezin) waar we met z'n allen heerlijk kunnen eten. Maar wisten wij hoe achteraf dit hier allemaal was?? Opeens bekruipt me een beangstigend gevoel als ik me realiseer dat ik de weg terug met geen mogelijkheid weet terug te vinden. Ook Ineke en Marleen zijn allerminst gelukkig, en ik vraag Jimmy dan ook ons weer dichter bij het centrum te brengen. Alhoewel hij niets van onze angstgevoelens begrijpt, aarzelt-ie geen moment en brengt ons terug naar 'Parque Cespedes', om van daaruit naar 'paladar Dona Nelly' te gaan. Joeta gaat met Jimmy en Angel naar de muziek, terwijl Marleen op ons wacht en daarna met ons naar het hotel zal gaan. We bestellen de huisspecialiteit, 'Pollo Barbequa', en het moet gezegd worden, de gerechten zijn zeer zeker beter dan die in de staatshotels. Nog enkele foto's van 'Parque Cespedes by night', en dan terug naar ons huisje...
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
-6-
Santiago de Cuba - Sierra Maestre, 12 Augustus 2001 Lichtuitval om 8.00 uur, en dan valt het niet mee om je spullen in een pikdonkere kamer terug te vinden!!! We vertrekken vandaag naar de Sierra Maestre, met enkele tussenstops. De eerste is bij fort ‘El Morro’ in Santiago de Cuba, een uitstekend gerestaureerd fort dat een belangrijke rol heeft gespeeld bij de verdediging. We lopen wat rond de diverse vertrekken, maken natuurlijk de nodige foto’s en aanschouwen ook de prachtige vuurtoren. Daarna een tussenstop bij de kerk ‘El Cobre’, een van de oudste in Cuba!!! Prachtig gerestaureerd kerkje, waar net een mis aan de gang is. Toileteren kost 5 dollarcent en je krijgt 2 stukjes papier mee. Dan is het flink passen en meten om je kont goed af te vegen!!! De lunchstop brengt 2 heerlijk eenvoudige pizza’s met zich mee, daarna rijden we in 1 ruk door naar het ‘Gran Parque Nacional Sierra Maestra’. De laatste kilometers moeten we boven op een vrachtauto afleggen, de hellingen zijn gewoonweg te steil. Alle koffers worden overgeladen en daarna springen we zelf achter in de open bak. Nu weten we eindelijk wat de locale bevolking voelt bij deze vorm van alledaags transport. De eerste minuten staan we wat onwennig te wiebelen, maar al snel is dit gevoel verdwenen en genieten we van de frisse bries. En dan, regen...!!! Iedereen zoekt in sneltrein tempo zijn regenkleding, maar het komt werkelijk met bakken naar beneden, en het wordt behoorlijk glad in de bak. En natuurlijk worden de koffers ook zeiknat, de mijne ligt (uiteraard) weer bovenop... Eén voor één gaan we in een roestige plas water zitten, en een plezier dat we met z’n allen hebben!!! Zeker als Ineke steeds verder naar voren schuift, in de richting van Peter... Gelukkig is het een tropische bui, hevig en kort, en staan we nog net lang genoeg op de truck om in de wind droog te worden voordat we onze cabins bereiken. De broek wordt meteen in een sopje gezet, en ‘s-avonds is het heerlijk eten en natafelen met Theo, Jan, Juhing, Freek, Erik en Jan.
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
-7-
Sierra Maestre (Santo Domingo), 13 Augustus 2001 Fidel wordt 75 jaar vandaag!!! En net vandaag gaan we naar de ‘Commandancia de la Plata’, het bolwerk dat Fidel gebruikte om zijn rebelse activiteiten te sturen. Allereerst moeten we weer met een vrachtwagen naar boven, om de eerste 7 km te overbruggen. De wegen zijn hier echt steil, en net wanneer we denken het steilste stuk te hebben gehad, begint de klim pas echt!!! Stukken met een hellingspercentage van 30 a 40% zijn geen uitzondering , het gaat dan ook met een slakkengangetje. De vrachtwagen heeft er duidelijk moeite mee, we ruiken zelfs het verbrande rubber van de banden... Maar het uitzicht op de truck is fantastisch, je kunt voor een groot deel over de ‘Sierra Maestre’ wegkijken, en het is allemaal even groen. Boven op het startpunt van onze wandeltocht aangekomen begint een groep van tienduizend muggen een direkte aanval op ons blanke westerse huidje, en soms worden ook de bedekte delen niet ontzien!!! Gelukkig werkt ons restje RID uit Australie erg goed en blijven Ineke en ik verschoond van hevig kwellende muggenbulten. Het eerste gedeelte van de tocht is vrij vlak en droog, maar al gauw volgen de eerste klimmetjes en modderpartijen, en moet je elke stap goed inschatten om niet op je snufferd te gaan. Erik loopt de tocht op sandalen mee en dat gaat ‘m heel goed af. Er is zelfs geen moddervlekje zichtbaar. De eerste tussenstop is tevens bedoeld om alle foto- en video-camera’s in te leveren, want onze 75-jarige ‘Commandante’ staat nog steeds niet toe dat er gefotografeerd wordt in zijn voormalige kamp. Het tweede gedeelte is trouwens een stuk lastiger, de jungle is nat en de klimmetjes steiler, maar uiteindelijk komen we allemaal puffend bij het eerste hutje aan. Hier werden vroeger de intervieuws afgenomen met de mensen die zich bij de rebellengroep wilden aansluiten. Stukje bij beetje dringen we dieper de jungle in, en zien we de keuken, wc hokjes, de administratie-ruimte en uiteindelijk het verblijf van Fidel Castro zelf. En alle spullen die we hier zien zijn op dezelfde manier van beneden naar boven gesjouwd, pffff... De tocht naar beneden verloopt prima, totdat ik van een steen afglij en een 50 cm hoge moddergolf tegen me aan krijg..., daar gaat m’n gisteren gewassen broek!!! Bijna iedereen is door zijn drinkwater heen en er is nergens iets te krijgen hier. Even afzien dus nog... Het laatste stukje gaat weer met de truck, en het lijkt nog steiler dan vanmorgen!!! ‘s-Avonds is er feest ter gelegenheid van Fidel en heeft het hotel zijn uiterste best gedaan om er iets speciaals van te maken. Allerlei lekkere dingen zijn uitgestald, inclusief een varken aan het spit (we hebben ‘m vanmorgen nog zien
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
-8-
lopen en horen gillen). Helaas komen de Cubanen zelf pas op de tweede plaats, jammer, zij hebben het harder nodig dan wij. Er breekt nog een fikse onweersbui los maar onder het genot van een hapje, drankje en Cubaanse strijdliederen zitten we hier beregoed...
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
-9-
Sierra Maestre - Camuguey, 14 Augustus 2001 Weer een hele warme (zeg maar gerust hete) dag vandaag, dat belooft weer veel zweten. We vertrekken vandaag naar Camuguey, dus alles weer in de truck (een erg gammele, deze keer) en karren maar... Ineke gaat voorin, ze vertrouwt de bak niet helemaal!!! Het blijft genieten om vanaf deze hoogte door het landschap te trekken, prachtig... Ineke heeft in de cabine genoten van alle capriolen die de chauffeur heeft uitgehaald, motor uitzetten om benzine te sparen, klutsen met de versnellingsbak, en het uitzicht naar buiten via de vele gaten in de carrosserie. Als alle spullen weer in onze oude vertrouwde bus zitten, gaan we in sneltreinvaart richting eindbestemming, volgens Judith hebben we al te veel tijd verloren met het wachten op de truck vanmorgen. Onderweg kopen we nog een flinke kaas ter gelegenheid van Peter’s verjaardag morgen, en de tussenstop wordt door velen van ons aangegrepen om de nodige proviand (water en eindelijk... chips) in te slaan. De rit naar Camuguey is nu niet erg lang meer. Gelukkig, want nu zijn we vroeg en kunnen Ineke en ik nog op zoek naar het internet-cafe voor een berichtje naar Nederland. De fiets-taxi brengt ons naar het centrum, het kost ons, na onderhandelen, $2,= per persoon. Misschien dat ze ons daarom bij de verkeerde kerk hebben afgezet??!! We hebben van Judith een kaartje gekregen van het centrum, dus de Lonely Planet blijft thuis. Hadden we dat maar niet gedaan, want achteraf bleek dit kaartje erg oud te zijn en we hebben het hele internet-cafe dan ook nooit gevonden. Elke keer als ik dacht er te zijn, kwamen we toch weer ergens anders uit, en de opkomende hoofdpijn helpt dan ook niet echt. Uiteindelijk maar weer vertrouwd op het nimmer falende richtingsgevoel van Ineke (volgens mij is ze in een vorig leven postduif geweest!!!). ‘s-Avonds willen we eigenlijk nog naar de ‘Casa de la Trova’ voor wat leuke muziek, maar dat laat m’n rare maag niet toe. Eventjes rustig aan vanavond...
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 10 -
Camuguey - Remedios, 15 Augustus 2001 Een weinig enerverende dag vandaag!!! We verlaten Camuguey vandaag om ± 11 uur en het wordt een lange rit. Het enige noemenswaardige is misschien nog de kleurrijke kameleons die we tijdens een tussenstop hebben gezien. Ik eet wat droog brood en enkele banaantjes, want ik voel me nog steeds niet honderd procent. Het hotel in Remedios, wat moeilijk bereikbaar door de nauwe straatjes hier, is in elk geval wel tip / top in orde. We worden door Peter met z’n allen bij de bar uitgenodigd voor een drankje ter gelegenheid van z’n verjaardag vandaag, en Ineke en ik bestellen een heerlijke cappucino. ‘s-Avonds worden Peter en Mariet even extra in de bloemetjes gezet en wordt er een echte (rose, mierezoete) taart tevoorschijn getoverd.
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 11 -
Remedios, 16 Augustus 2001 Vrije dag Remedios vandaag, dus besluiten Ineke en ik het dorp maar eens op z’n toeristische activiteiten te beoordelen. De temperatuur stijgt met de dag, wat heet, het is vandaag gewoon moordend!! De mussen laten het bij bosjes afweten... Tijdens onze wandeling ontdekken we een peuterspeelzaaltje, maar we mogen niet verder dan de voordeur. In de tuin lopen trouwens prachtige leguaantjes rond, met grappige krulstaartjes. Er wordt zo hier en daar een fotootje geschoten van het straatleven, en het gaat er allemaal erg rustig aan toe. De vuilnisman met ossewagen laat ons zeer duidelijk weten niet op de foto te willen, iets wat we dan ook respecteren. Na de boodschapjes snellen we terug naar ons hotel, met zijn heerlijke airco, en besluiten we een lange rustpauze te houden op ons knusse kamertje. ‘s-Middags duiken we nog even het centrum in, en bezoeken we samen met Joeta en Marleen ‘Teatro Madrid’, een klein en oud theatertje, en de gerestaureerde kerk van Remedios, met een uiterst vriendelijke ‘heilige’, die ons in geuren en kleuren in het Spaans over zijn kerk verteld. We verstaan er geen klap van, maar met z’n allen hebben we wel veel plezier. ‘s-Avonds gaan we illegaal eten bij een gastgezin, iets wat van hogerhand ten strengste verboden is. Niet dat wij er last mee krijgen als het ontdekt wordt, want toeristen zijn hier (vanwege de dollars) heilig. Maar een gesnapt gastgezin kan rekenen op fikse boetes, zo’n $500,= per overtreding. En als je weet dat het gemiddelde maandloon hier zo’n $9,= is, dan moet daar dus hard voor gewerkt worden. Maar omdat het iets typisch Cubaans is, willen we het toch een keertje meemaken. Daar komt nog bij dat je hier over het algemeen lekkerder kan eten dan in de staatshotels. We hebben de keuze uit kip of vis, dus Ineke kiest het eerste en ik het tweede. De weg hiernaartoe verliep uiterst geheimzinnig. We werden door een oude man opgewacht en via via kwamen we uiteindelijk bij een dikke houten deur (zo’n 3 meter hoog). Mensen zijn hier als de dood verraden te worden. Eénmaal binnen is de oude man erg nieuwsgierig naar onze westerse leefomstandigheden, maar de radiovolume wordt angstvallig hoog gehouden. Bang voor microfoontjes??? Het eten is na zo’n half uurtje klaar en we zitten gezellig op het binnenplaatsje van ons gastgezin, waar zo af en toe een kakkerlak komt kijken. Gelukkig blijft-ie op gepaste afstand. Het eten smaakt er gelukkig niet minder om... Om 21.00 uur zijn we weer in het hotel, waar de Salsa-les het nodige zweet laat vloeien. Ik treed op als fotograaf, ook ERG zwaar!!! En inderdaad, iedereen zweet als een otter, maar we hebben wel schik met z’n allen. Het wordt een leuke avond...
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 12 -
Remedios (Cayo de las Brujas), 17 Augustus 2001 Stranddagje ‘Cayos de las Brujas’ vandaag, samen met Freek en Yuhing, Jan en Erik, Jan en Theo, Marleen, Joeta, Peter en Mariet, Bram en Loek en Mirjam en Alma. Na een stevig ontbijtje (erg goed trouwens) en een uurtje bus arriveren we op ons strandje, waar iedereen meteen de zee induikt (dat kan ook gemakkelijk met een gemiddelde temperatuur van zo’n 28 ºC). Heerlijk, heerlijk, heerlijk... Snorkelen gaat prima, deze vakantie heb ik m’n spullen dus toch niet voor niets meegenomen. Samen met ‘buddy’ Peter zien we zebravisjes, geepjes, een krab, enkele snappers en een morene. Deze laatste heb ik trouwens niet gezien, jammer. Iedereen wil m’n snorkelspullen lenen, en hier had ik dus voorzichtig moeten zijn. Want niet iedereen heeft dezelfde kleine voeten, en dus scheuren m’n flippers op een gegeven moment uit. Het heeft dan ook geen zin deze vanavond nog mee te nemen!! Verder is het heerlijk toeven onder ons parasolletje, en aan het einde van de dag beginnen we toch nog te verbranden, ondanks de schaduw!!! ‘s-Avonds is het feest in Remedios, ze vieren hier de komende drie dagen het einde van de zomer, en dat is te merken. Overal staan biertentjes en het zal vanavond zuipen worden. De bus heeft in elk geval moeite ons weer voor de deur van het hotel af te zetten, dus we springen er maar een straatje eerder uit. Het feest is erg leuk, ook aan de kinderen is gedacht. Er is een draaimolentje, een mini-mini- reuzenrad, een zweefmolentje en diverse snoepstandjes. En om het marktplein rijdt een bokkenwagentje, een waar feest voor de allerkleinsten!!! Om 22.30 uur begint de muziek voor de oudjes, en het mag gezegd worden, er staat een prima band op het podium, met blazers, gitaren, slagwerk enz. enz. Ze swingen de pan uit en de Cubanen laten zich lekker gaan met dans en alcohol. Ook Ineke swingt er lekker op los...
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 13 -
Remedios - Santa Clara, 18 Augustus 2001 Slechts een kort ritje naar Santa Clara vandaag, de hele dag staat in het teken van volksheld Ché Guevara. Allereerst staan we even stil bij een wonderlijk standbeeld, waar allerlei mensen en figuurtjes in het grote Chébeeld verwerkt zijn. Het koppel van zijn riem bijvoorbeeld laat zijn kameraden zien tijdens de rebellenstrijd. Heel mooi beeld... Santa Clara zelf is een leuk dorp voor de tussenstop deze middag, we nemen allebei een pizza om die vervolgens in de schaduw lekker op te peuzelen. En natuurlijk geldt ook hier weer ‘Easy does it’, want ook vandaag kunnen we weer spreken over tropische temperaturen. Het mausoleum en museum van Ché zijn echte publiekstrekkers (NIET dus), iets wat je echt niet mag missen. Het probleem met de musea in dit land is dat de verzameling over het algemeen alleen maar uit (vergeelde) foto’s bestaat, en allerlei ‘potjes en pannetjes’ die de persoon in kwestie tijdens z’n leven heeft gebruikt. Verder is alle uitleg (als die er al is) in het Spaans, iets wat de aantrekkelijk-heid ook al weer minder maakt. Heb je het geluk van een Engelssprekende gids, dan is deze in zo’n 85% van alle gevallen volstrekt onverstaanbaar door de gebrekkige articulering, en dus is de conclusie dat het museumbezoek hier niet bijster interessant is!! Jammer... Motel ‘Los Cameyes’ is nog niet klaar met alle kamers als we even over tweeën arriveren, dat wordt dus weer wachten. Gelukkig zijn we hier al aardig goed in geworden... De hutjes, in zessen geschakeld met een gezamelijk buitenpleintje, zijn wel erg leuk en dat maakt het wachten weer dragelijk. En ook het zwembad zorgt weer voor een aangename verkoeling, alleen staat de muziek dusdanig hard dat Ineke en ik het na zo’n drie kwartier wel aardig beu zijn. Dan maar eventjes het verslag bij ons huisje bijwerken... ‘s-Avonds is er een voortreffelijk buffet, ik kan niet anders zeggen!!! Veel beter dan de Lonely Planet ons op voorhand had beloofd. Warme en koude gerechten, groentes, sapjes, veel fruit, teveel om op te noemen. Ieder doet dan ook z’n uiterste best de nodige vitamientjes tot zich te nemen... We zitten zowat de hele avond in het restaurant.
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 14 -
Santa Clara - Trinidad, 19 Augustus 2001 Ook het ontbijt in motel ‘Los Cameyes’ is weer voortreffelijk, we hebben het wel getroffen hier. De dag begint erg bewolkt, Judith weet nog niet precies welke route we straks door de bergen richting Trinidad gaan nemen. Maar eerst volgt een wandeling door de bergen vlakbij een stuwmeer, en het gebied hier is erg mooi. Het is een stevige klim naar boven, over rotsachtige en soms modderachtige weggetjes, begeleidt door een cowboy te paard. Dit blijkt naderhand een zoon van de familie die we boven op de berg ontmoeten en waar een rustpauze wordt ingelast. De familie bestaat uit vader, moeder, twee dochters en een zoon. Eén van de dochters is drie weken geleden bevallen van een baby, en ze heeft haar de naam van onze reisleidster Judith geschonken. Voor Judith ook een spannend moment, want dit wordt de eerste keer dat ze haar ziet. We worden zeer gastvrij ontvangen en mogen alles zien, van slaapkamer tot keuken. Er is fruit in overvloed voor ons, evenals allerlei verfrissende drankjes. Vader zingt nog enkele liedjes met z’n dochters en het klinkt leuk. Als laatste volgt nog een demonstratie waterhalen (via een emmer aan een touw naar een put zo’n 50 meter lager), en uitgerust beginnen we aan onze afdaling. Er volgt nog een stevige rit door de bergen voordat we arriveren in ‘Motel La Ronda’ te Trinidad, en natuurlijk volgt weer de inmiddels welbekende ontvangst met muziek en ‘Cuba Libres’. Het motel is eenvoudig, met de nodige watervoorzieningsproblemen, maar ach, we kunnen douchen en slapen en er is airco. Een zwaar onweer trekt via de kust land-inwaarts en er volgen enkele fikse klappen. Gelukkig zijn we net op tijd binnen van onze korte wandeling door de achterstandswijken van Trinidad. De kwaliteit van het motel-restaurant is zeer magertjes, maar morgen gaan we naar een 'paladar'. Er is vanmiddag stiekem een briefje door de bus gegaan waarop je in kon vullen of je mee wilde en wat je wilde eten. Volgens Judith worden we namelijk door chauffeur en Cubaanse gids in de gaten gehouden... Ik heb er tot op heden echter niets van gemerkt!!!
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 15 -
Trinidad, 20 Augustus 2001 Een vrije dag in Trinidad vandaag, en die benutten we eerst maar eens door een beetje uit te slapen. Half 9 gaat de wekker en doen we eerst de dagelijkse dingetjes zoals wassen, tandenpoetsen, scheren en toileteren!!! Rond half 10 gaan we op pad om de stad te bezichtigen, en viavia belanden we in een 'dollar-store' om weer wat water in te slaan. Het feit dat Trinidad door de UNESCO als wereld-erfgoed te boek staat heeft z'n impact op de prijzen hier... Een literfles 'Agua natural sin gas' (vrij vertaald water zonder bubbeltjes) kost hier maar liefst $1.50 tot $2.00!!! Belachelijk, want natuurlijk gaat ook de plaatselijke bevolking hier weer onder gebukt. We struinen langs diverse marktjes (met veel houtsnijwerk en handgeweven stoffen) en komen uit op 'Plaza Mayor', waar we eventjes uitpuffen op een bankje. Onze T-shirts zijn al weer drijfnat... We moeten even zoeken naar een eetcafeetje, en als we dan uiteindelijk iets gevonden hebben, blijkt de stroom net te zijn uitgevallen. Hebben wij weer... Dus niks warms te eten, alleen maar broodjes 'Jamon' (ham). Maar de eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat deze in elk geval wel voortreffelijk zijn!! Door de stroomstoring wordt ons plan voor vandaag natuurlijk weer aardig in de war geschopt, E-mail naar Nederland is nu ook niet mogelijk. Ineke en ik besluiten nog maar wat verder te slenteren, het is tenslotte een heel leuk stadje, en hopen dat het probleem zich snel oplost!! In Nederland zou men zo'n storing zo snel mogelijk proberen op te lossen i.v.m. schadeclaims e.d., hier wacht iedereen gewoon rustig af (soms duurt het wel 6-8 uur) tot iemand zin heeft gekregen het probleem op te lossen. Maar het slenteren eist z'n tol, en na een kort bezoek aan het gemeentelijk museum, met een leuk uitzicht over de stad, besluiten we een 'Siesta' te houden. We checken nog een ander 'internet-cafe' maar die werken op basis van telefoonkaarten a $15.00, dan kunnen we dus net zo goed bellen... Het uurtje slaap doet ons beiden goed en na de nodige informatie-uitwisseling met onze medereizigers besluiten we nog éénmaal een E-mail poging te wagen... En warempel, alles is weer opgestart en 'online' (met 1 kB/s of minder). De provider is redelijk snel te bereiken en we versturen een kort berichtje, maar na het drukken op de Send-toets krijgen we een foutmelding?!! Is-tie nu weg of niet?? De verbinding zakt weer als een plumpudding in elkaar en dus kunnen we alleen maar hopen dat het berichtje aankomt. Wat zijn wij toch verwend in Nederland... Inmiddels zijn er 2 Nederlanders aangekomen, wachtend op 'onze' PC, en na een klein gesprekje over hun Cuba-ervaringen en hun reisroute wensen we ze veel succes!!!
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 16 -
's-Avonds gaan we stiekem in kleine groepjes naar 'Casa de la Trova', waar we hebben afgesproken te verzamelen voor ons etentje in een illegaal restaurantje. Als iedereen er is, brengt Judith ons naar de afgesproken plaats. Omdat het vanmiddag al stevig geregend heeft zitten we binnen, en dat is maar goed ook, want nog geen 15 minuten later komt het weer met bakken naar beneden en zien we andere gasten met bord en drankje naar binnen snellen!!! En onweren, wat gaat dat hier tekeer... Onder het genot van een drankje wachten we ondertussen op ons hoofdgerecht. Maar het wordt 8 uur, half 9, 9 uur, 10 uur en er is nog steeds geen bordje uitgeserveerd. Het mandje met brood en boter is in elk geval tot op het laatste kruimeltje leeg... Diverse personen gaan op onderzoek uit en vinden niemand in de keuken, raar?!!?? Even later wordt ons verteld dat er een probleem met de gasbranders is, en Ineke's kip is 'ook nog niet overleden', wat dat ook mag betekenen!!! Uiteindelijk, om half 11, heeft iedereen zijn bestelde schotel voor zich staan, en het smaakt voortreffelijk. Heel veel plezier gehad tijdens het wachten... Theo's mangoest gaat nog een keer terug vanwege het taaie vlees, maar we weten bijna zeker dat-ie dezelfde 5 minuten later weer heeft teruggekregen.
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 17 -
Trinidad - Guama, 21 Augustus 2001 Onze dag begint vandaag met een bezoek aan één van de oudste torens van Cuba, die vroeger gebruikt werd als uitkijktoren. De toren staat op een oude hacienda, en hier werden de slaven op de suikerrietplantages in de gaten gehouden. Achter de hacienda staat een oude suikerrietpers, en we kunnen hier wat suikerriet persen en proeven. Het persen gaat erg zwaar en werd vroeger door 2 slaven uitgevoerd. Daarna wordt het een lange rit naar 'Cienfuegos', waar we een op het Alhambra ge-inspireerd gebouwtje bezoeken. Het is destijds door een miljonair gebouwd voor een bruidspaar, en de gelijkenis met het Alhambra is duidelijk zichtbaar. Binnen speelt een Cubaanse diva de sterren van de hemel op een vleugel, en met de nodige show. Prachtig, iedereen wil met 'r op de foto... Cienfuegos is een goed onderhouden stad (veel beter dan de meeste die we tot nu toe gezien hebben), en we krijgen een uur om onze magen te vullen en de stad te bezoeken. Er is hier zelfs een plaatselijke 'McDonalds', dus een hamburgertje??? Niet dus, want ze hebben alleen..., juist ja, pizza ham / kaas. Smaakt wel goed trouwens. Door naar de beruchte 'Bay of Pigs' (Varkensbaai), waar ooit een enorme crisis door ontstond. We rijden meerdere malen verkeerd en vragen diverse keren de weg... Uiteindelijk nemen we een vrouw mee die ons de weg zal wijzen. Het is een prachtige route door moerasgebied, met heel veel rijstvelden, maïs en bananen-plantages. Leuk is dat de maïs hier gewoon op de daken ligt te drogen, voor rijst worden grote doeken op de (hete asfalt) weg gelegd, vol met uitgespreide rijst. Waarom moeilijk doen als het simpel kan... Het Varkensbaai museum is in elk geval goed opgezet; chronologisch, duidelijk, zo hier en daar zelfs engelse teksten, voor Cubaanse begrippen echt chappoo!!! Na dit indrukwekkende bezoekje weer terug de bus in en een stukje terug naar onze huisjes in 'Boca de Guama'. Het is een heel leuk park met paalwoningen, midden in een moerasgebied, en alleen toegankelijk met bootjes. De huisjes zijn onderling verbonden met (soms erg slechte) vlonders en bruggetjes. Natuurlijk nemen we de dagelijkse onweersbui weer met ons mee en moeten we, uiteindelijk aangekomen, zo'n 3 kwartier wachten tot we in onze huisjes kunnen. Ditmaal vanwege het slechte weer en koffers die niet naar de huisjes gebracht kunnen worden... Het gaat namelijk allemaal per roeibootje!!!
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 18 -
Het eten 's-avonds is voortreffelijk, ik heb de plaatselijke specialiteit besteld, krokodillen-vlees!!! Heel erg lekker (beetje kip / kalkoen-achtig). Wel erg vervelend zijn de muggen hier, daar helpt zelfs het allersterkste spul niet tegen. Ze steken dwars door T-shirts en katoenen broeken heen!!! Het restaurant heeft 5 enorme ventilatoren draaien (we kunnen er nauwelijks bovenuit komen), zodat de muggen er niet tegenin kunnen vliegen??? De exemplaren hier zijn in elk geval van olympische topkwaliteit... Na het eten gaan Ineke en ik naar bed, want ik ga morgen voor dag en dauw mee met een boottocht, om iets van de schitterende flora en fauna te zien!!!
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 19 -
Guama - Vinales, 22 Augustus 2001 Om 6 uur gaat de wekker, vlug alles klaarmaken en via de krakkemikkige bruggetjes naar de receptie. Joeta volgt me op de voet en even later verschijnen ook Bram en Loek. Het wachten is nog even op Peter en Mariet, maar die gaan niet mee, zo blijkt later, en hebben afgebeld. Maar ons bootje heeft geen haast, het is inmiddels al 6.45 uur en voor een mooie zonsopgang is het al te laat. Klagen bij de plaatselijke lokalen helpt nauwelijks, en uiteindelijk verschijnt er om 6.55 uur een bootje met welgeteld 2 echte plaatsen!!! Toch is het de bedoeling dat wij daar met z'n vieren instappen, en daar hebben Joeta en ik nou niet zoveel zin meer in, zeker niet voor $5.00 per persoon!! We besluiten de boot de boot te laten en gaan samen op pad door het park, waar we uiteindelijk bij het 'indianen'-gedeelte uitkomen. Hier wordt d.m.v. kleien beelden een voorstelling gegeven van het leven van deze indianen. Heel veel 'exotische' vogels gezien, zoals reigers, mussen, kippen, hanen en een verdwaald ijsvogeltje. Al met al dus erg tegenvallend. Achteraf horen Joeta en ik (tijdens het ontbijt-buffet) dat we er inderdaad goed aan gedaan hebben niet mee te gaan, want de hele boottocht was een fiasco. Na het ontbijt staat iedereen weer klaar op de steigers bij de receptie om met de boot terug naar de bus gebracht te worden. Een gedeelte van de groep is nog erg gein-teresseerd in de krokodillenfarm, Ineke en ik hebben dit al eens in Australie gezien en we verwachten hier geen spectaculaire boerderij. Uiteraard weer terecht... De rit naar Vinales is lang en wordt slechts éénmaal onderbroken voor een lunchstop, ergens aan de kant van de ‘snelweg’. En het wordt een speciale, zo blijkt achteraf... Vanwege de trage bediening en, nog belangrijker, ons gebrek aan tijd, besluit Peter achter de balie mee te gaan helpen. Hij rukt alle kastjes open en geeft iedereen het gevraagde drankje. De Cubaanse eigenaar weet niet goed wat-ie hier nou weer mee aanmoet en smeert als een bezetene alle bestelde broodjes achter in de keuken. Heel erg goed trouwens, inclusief mosterd en ketchup!!! De aanwezige Cubanen kijken hun ogen uit als wij de eettent compleet in het bezit nemen, en druipen één voor één af. Na deze geweldige tussenstop gaan we door naar Vinales, waar het prachtige hotel ‘La Erida’ inclusief zwembad op ons ligt te wachten. Natuurlijk weer het inmiddels bekende welkomsdrankje, daarna vlug omkleden en zwemmen!!! En of de duvel ermee speelt, het begint wederom hard te regenen terwijl we lekker liggen te badderen. Wel vlug eruit na de eerste donderklap, want onweer en water betekenen bij mij nog altijd GEVAAR!!!
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 20 -
Het duurt trouwens nog een hele tijd voor we naar onze kamer kunnen, daar éénmaal aangekomen werken we op het balkon maar even ons verslag bij onder het genot van een nootje en een Cup a Soup. Daar kikker je pas echt van op...
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 21 -
Vinales, 23 Augustus 2001 Vandaag gaan we Vinales-stad op zijn vakantie-mogelijkheden onderzoeken. Het is een prachtige dag en de wandeling naar beneden heerlijk!!! We lopen door de verschillende straatjes en komen op een gegeven moment bij een werkplaatsje, met een oeroude draaibank. Het is er net geen uit het stoomtijdperk, maar hij loopt nog steeds als een treintje... De bankwerker poseert trots en gewillig voor een foto en natuurlijk proberen we weer een praatje met ‘m te maken, maar het blijft moeilijk. Gelukkig komen we inmiddels met handen en voeten een heel end!! Daarna op zoek naar de plaatselijke bank, waar een hele rij wachtenden ons voorgaat. Aansluiten en rustig afwachten dan maar... Ik schrijf de nummers van de 2 cheques alvast uit en gebruik daarvoor een doosje op de grond als tafeltje. Weet ik veel dat-ie helemaal vol met muntgeld zit!!! Erg zwaar, volgens de eigenaar... Ondertussen ben ik aan de beurt en wissel m’n twee honderd dollar cheques om. Gelukkig kan ik duidelijk maken liever geen $100,= biljetten te krijgen, die raak je in dit land namelijk aan de straatstenen niet kwijt (alleen weggeven is geen probleem!!!). We wandelen verder op zoek naar de door Judith genoemde botanische tuin, wat een lokaal projekt blijkt te zijn van een Cubaanse. De rondleiding is erg leuk en het meisje weet veel van de aanwezige plantjes met hun Hollandse naam te benoemen, erg grappig. Aan het einde van de excursie mogen we een kijkje nemen in het aangrenzende huis, een waar paradijs voor de echte ‘kitsch’ fanaten onder ons. Visitekaartjes, sigarettendoosjes, sigarenbandjes, prullaria, een plastic kerstboom, noem het maar op en het staat hier ergens. Het bordje met vruchten uit eigen tuin smaakt trouwens ook voortreffelijk. We maken nog wat foto’s en vergeten natuurlijk niet om iets in het gastenboek te schrijven, alvorens we terugwandelen naar het pleintje waar we vanmorgen zijn begonnen. Daar aangekomen begint het enorm te regenen, er lijkt geen eind aan te komen. Schuilen is de enige oplossing... Als het nagenoeg droog is zoeken we vlug een taxi en laten we ons weer naar het hotel brengen. En dat blijkt een goede zet, want even later komt de 2e stortbui naar beneden. De hele middag blijft het zo, dus weer geen zwemmen en andere leuke dingen, alleen maar wachten, wachten, wachten... ‘s-Avonds wordt het leed enigzins verzacht door een voortreffelijk diner, alleen jammer van die hond onder het balkon, die maar zit te wachten tot er iets over de ballustrade wordt gegooid.
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 22 -
Vinales - Cayo Levisa, 24 Augustus 2001 Van Vinales naar Cayo Levisa vandaag, met allereerst een bezoekje aan de grotten van Ché Guevara. Geen echt schokkende excursie, maar dat zijn we inmiddels gewend hier. Men wil wel, maar weet duidelijk nog niet hoe de (verwende) toerist te boeien. Cayo Levisa is een 'Bounty-eiland', maar bij de steiger aangekomen is er in geen velden of wegen een boot te bekennen. En zwemmen is toch wel erg ver... Dat betekent dus weer wachten, en inderdaad, na een dik half uur zien we een bootje verschijnen en kunnen we met onze koffers in de hand richting eiland. Er staat een heerlijk windje tijdens de overtocht, dus goed uitkijken dat we niet verbranden boven op het dek. Eénmaal weer aan land vallen de meesten van ons wel even stil, het ziet er echt fantastisch uit!!! Een heerlijk wit strand, een blauwe zee, wuivende palmen, leuke huisjes en een absolute stilte. GEWELDIG!!! Natuurlijk is er een prijs voor dit alles, die is zelfs vrij hoog, zien we na het bestuderen van de menukaart van het enige restaurant op dit afgelegen eiland. Maar het mag de pret niet drukken... We genieten met volle teugen van zon, zee en strand. De was droogt als een tierelier en zelf doen we ons best niet te verschroeien in de bakkende zon. ‘s-Avonds sluiten we deze droom af met een heerlijke Zeebaars-schotel. Life can be beautiful!!
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 23 -
Cayo Levisa - Soroa, 25 Augustus 2001 Gelukkig mogen we vandaag nog tot 2 uur op Cayo Levisa blijven, en die brengen we net als gisteren heerlijk luierend door op het strand onder het genot van een lekker muziekje via de Walkman. En natuurlijk, niet vergeten een paar prachtige sfeerfoto’s te schieten voor het thuisfront, want dit geloven ze anders nooit!!! Zoals gezegd, om 2 uur checken we uit en stappen op de boot om ons ‘Bountyeiland’ waarschijnlijk voor altijd te verlaten. De oude visserskotter laat zijn stampende en rokende dieselmotor op toeren komen en langzaam verdwijnt ons gekoesterde eilandje uit beeld. Onder het afdakje babbel ik met Mariet over fotografie en fotoclubs. Ze heeft inmiddels al 16 rolletjes (a 37 foto’s= 592 plaatjes!!!) volgeschoten en zal waarschijnlijk de 20 wel halen (als ze tenminste wat rolletjes van medereizigers kan overnemen, er wordt druk onderhandeld). Eénmaal op de kade spurt onze chauffeur naar de kokende bus om de airco aan te zetten, de temperatuur is opgelopen tot zo’n 49 °C. En Ineke is door de schommelende boot weer behoorlijk beroerd geworden... De rit naar onze volgende overnachtingplaats Soroa gaat over slechte wegen en de laaghangende takken vormen regelmatig een probleem voor onze uitstekend sturende chauffeur. We moeten nog een omleidingsroute volgen maar uiteindelijk komen we bij 'Villa Soroa' aan. Een prachtig complex, (één van de beste) met een groot zwembad, dat natuurlijk weer meteen benut wordt. ‘s-Avonds doen Ineke en ik het lekker rustig aan met enkele spelletjes Yatzee en Rummikub.
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 24 -
Soroa - Havana, 26 Augustus 2001 We hebben vandaag tot 2 uur de tijd voordat we naar onze laatste bestemming van deze tocht, Havana, zullen afreizen. Soroa heeft volgens reisleidster Judith een schitterende waterval en enkele prachtige viewpoints over de vallei, dus gaan we vandaag weer de klimgeit uithangen. Nou, en dat hebben we geweten!! Tjonge jonge zeg, wat een klim, en wat hebben we een zweet verloren. Er wordt vrij vaak even gepauzeerd om op adem te komen, en éénmaal boven aangekomen is m’n Tshirt letterlijk drijf- en drijfnat. Het uitzicht is inderdaad prachtig, maar lang kunnen we er niet van genieten, want de zon steekt hierboven behoorlijk, evenals de vele horzels die op onze zweetlucht zijn afgekomen. Naar beneden gaat in elk geval een stuk sneller, bijna te snel, want als m’n ene veter aan het haakje van de andere schoen blijft hangen, kan ik me tenauwernood behoeden voor een enorme koprol. Dat ging echt maar net goed... Onderweg spot ik nog wel een leuk klein kameleonnetje en vogeltje, verder zijn er niet veel dieren te zien. Logisch, op zo’n hete dag als vandaag. Eén kameraad blijft ons de hele weg trouw, namelijk een zeer aandoenlijk hondje. Elke keer spurt-ie tientallen meters vooruit, om vervolgens te wachten tot wij eindelijk weer bijzijn...Grappig beestje... Ook tijdens onze tocht naar de watervallen worden we door ’m begeleid, en hij weet zelfs alle 'shortcuts'. Eénmaal terug bij het hotel is het gelukkig nog even goed toeven aan het zwembad, al moeten we nog wel even wachten tot de schoonmaakploeg klaar is. De tocht naar Havana is kort, en via een geimproviseerde stadstoer (met weinig echte bezienswaardigheden) worden in vogelvlucht alle mooie plekjes van Havana bekeken. ‘s-Avonds gaan we met Alma, Mirjam, Joeta en Marleen op zoek naar het red snapper restaurant ‘La Guarita’. We belanden uiteindelijk via een prachtige marmeren trap in een zeer oud gebouw, maar helaas, de paladar is wegens herstelwerkzaamheden tijdelijk gesloten. Daar gaat m’n visje... Gelukkig weten Cubanen altijd andere adresjes voor een hapje en een drankje, en binnen no time staan we weer ergens binnen. Maar de keuze is te beperkt, dus wegwezen... We richten ons nu op China Town, de Chinese wijk van Havana. De route ligt niet helemaal voor de hand, maar na enkele keren gecorrigeerd te zijn door welwillende Cubanen zien we uiteindelijk de Chinese toegangsboog boven ons, tot opluchting van de meesten van ons. De gerechten zijn in elk geval spotgoedkoop (6 personen voor $22,=) en smaken ons prima. Alleen Mirjam is tijdens de wandeling niet lekker geworden en ziet wat bleekjes. Na het eten weer direct terug naar ons hotel, zodat we op tijd zijn om vanavond van de 'Parisien show' in 'Hotel Nacional' te genieten. Vanwege de afstand nemen we een taxi, en het wordt deze keer een Chrysler uit 1957.
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 25 -
3 Voorin, 3 achterin, en nog ruimte over!!! De chauffeur is apetrots, het is een erfstuk van z'n opa en er moet regelmatig gesleuteld worden om het beestje rijdende te houden. Prachtig!!! De prijs voor de show valt met $35,= per persoon wel eventjes tegen (er was ons iets anders toegezegd), maar éénmaal binnen zijn we dit snel vergeten. Het wordt een spetterende avond, met klasse dansers en danseressen, een magnifieke outfit en een wervelende show!!
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 26 -
Havana, 27 Augustus 2001 Bezoekjes aan 'Havana Vieja' en 'Vedado' staan op ons programma vandaag. Als eerste uitgangspunt nemen we de wandelroute, zoals beschreven in de Lonely Planet, en we komen al snel bij het instrumenten-museum, waar een veelheid aan troms, slagwerk, snaarinstrumenten (de meest waanzinnige, met maar liefst 36 snaren!!), oude grammofoons en piano's worden tentoongesteld, in een prachtig gerestaureerd gebouw. Daarna door naar de 'handycraft market' op 'Tacon', maar helaas, geen marktdag vandaag. We slenteren voort door de vele oude en gezellige straatjes en zien het 'Automobiel-museum', maar dit is erg klein en we lopen verder naar het 'Parfumeriemuseum'. Er hangen vele geuren binnen, veelal zoet en op rozenbasis. Ineke wordt gevraagd om enig advies te geven voor een man die z'n vrouw wil verrassen met een lekker geurtje. Het is inmiddels over twaalven en de hoogste tijd ons vochtgehalte weer op peil te brengen. Daarna via 'Obispo' verder op jacht naar eventuele souvenirs. In een winkeltje zien we een erg leuk 'sigaren-tafereeltje', evenals de prijs trouwens, hier moeten we nog even goed over nadenken!!! Op straat is het inmiddels erg druk geworden, en al snel blijkt waarom... Een wat oudere en verwarde man doet verwoede pogingen zich aan het kruis te slaan, dat-ie even tevoren tegen een muurtje heeft gezet. Luidkeels trekt-ie de aandacht van alle aanwezigen, maar even later slaan 4 agenten 'm zonder pardon in de boeien!!! Afzetten tegen de gevestigde orde wordt hier duidelijk nog niet op prijs gesteld... Terug naar ons winkeltje, want je raadt het al, we hebben besloten het de 'sigarentafel' te kopen. Er worden nog wat veranderingen aan het geheel doorgevoerd (2 vrouwen worden door mannen vervangen en de blanke Cubaan wordt een donker type) en als er dan ook nog een aanzienlijk bedrag van het geheel af gaat, is-tie verkocht!!! Voorzichtig wordt alles voor ons ingepakt, YES... Vlug brengen we de doos terug naar het hotel en gaan we door naar 'Vedado', want ook hier moet een 'handycraft market' te vinden zijn. Die is er ook, alleen klein van opzet, in 10 minuten hebben we de hele markt gezien. Een cheque zorgt bij de plaatselijke bank nog even voor problemen, want het is er één van Ineke, en die heeft haar paspoort niet bij. Helaas is de cheque al uitgeschreven en moeten we terug om Ineke's paspoort te halen, anders is de $100,= cheque zodadelijk niets meer waard.
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 27 -
Taxi in, terug naar het hotel, paspoort uit de kluis, met een andere taxi weer terug, terug naar het loket, en dan eindelijk, $100,=..., wat een gedoe allemaal!!! 's-Avonds bezoeken we 'La Forteleza de San Carlos de Cabana', een oud gerestaureerd fort waar elke avond een kanon wordt afgeschoten a la Spaans koloniale tijd. Heel lang wachten op ellendige keien (ze priemen bijna door je schoenen heen), maar uiteindelijk wel de moeite waard!! Het is inmiddels 21.45u geworden, we sterven van de honger. De taxichauffeur staat al weer keurig netjes op ons te wachten (zoals afgesproken, maar je weet natuurlijk maar nooit...) en spurt terug naar het hotel, alwaar de pizza-boer op het hoekje 2 uitgehongerde toeristen op bezoek krijgt...
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 28 -
Havana, 28 Augustus 2001 Een dagje strand naar 'Santa Maria' met Yuhing, Freek, Mirjam, Alma, Joeta en Marleen. Er is een taxi-busje geregeld (door Freek, dacht ik), en rond tienen touren we over de enige 'highway' richting zon en zee. De Cubaanse chauffeur wordt nog wel even staande gehouden door een overijverige dienstklopper, maar er is gelukkig niets aan de hand. Hij zweet wel pareltjes, want ze zijn hier als de dood voor alles wat een uniform aanheeft!!! $2,= per persoon voor een bedje, en dan heb ik eindelijk weer eens tijd voor het verslag. Het gebruik van de parasol (je kan echt niet zonder) moet gepaard gaan met een hapje en drankje (slim geregeld!!), dus rond etenstijd maar eens kijken wat er 'allemaal' op de kaart staat. Erg weinig en alles even duur. Dus 2 bordjes, enkele drankjes en samen alles delen, typisch Hollands. En dan weer vlug afkoelen in zee, met zijn heerlijke golfslag en heldere blauwe water. Wat ons opvalt zijn de strenge controles hier, op zakkenrollers, illegale verkooppraktijken en prostitutie, zo blijkt later. En inderdaad, bij 2 dames is men wel erg lang bezig met het controleren van allerlei papieren. Na een heerlijke douche 's-middags en zo'n anderhalf uurtje 'siesta' gaan we 's-avonds met z'n allen uit eten ter afscheid van chauffeur René en gids Jaimen. Peter en Mariet gaan niet mee, Mariet is al de hele dag zwaar beroerd. Een prachtig restaurant, maar zonder airco of fans, dus bloedheet. Het wordt een gezellig avondje, met een 'kritische' toespraak van Freek.
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 29 -
Havana - London - Amsterdam, 29 Augustus 2001 Laatste dagje Havana vandaag, en we nemen eerst een uitgebreid ontbijt op het dakterras van het 'Plaza Hotel' met heerlijk veel fruit. Daarna slenteren we door de oude straatjes van 'Havana Vieja' en zoeken we de gedeeltes op die gisteren niet aan de orde zijn gekomen. Vandaag is er wel een 'handycraft market' op 'Tacon', met heel veel schilderijen, waaronder enkele mooie creaties. Verder natuurlijk ook heel veel prullaria. Het fort bevat een kunst-tentoonstelling, ook erg aparte dingen hier. Via het havengebied naar het oude plein, waar zo ongeveer alles in de steigers staat ter restauratie. Via de smalle straatjes belanden we nog in een oude garage, met heel veel oude auto's en een trotse eigenaar. Maar na het maken van wat foto's komt de aap uit de mouw, er moeten dollars neergeteld worden!!! Mooi niet dus... Een afkeurende blik en dito geluid worden op ons afgevuurd, maar we doen net of we niks horen. Het 'Capitool' is inmiddels weer in zicht en langzaam wandelen we weer richting hotel, waar we ons even lekker opfrissen en verkleden. De douchespullen laten we achter in het hotel en met een zakje vol met T-shirts, zeepjes, tijdschriften en een badlaken gaan Ineke en ik nog even het 'Prado' op. De tijschriften zijn we zo kwijt, de rest niet, dus besluiten we het op een opvallende plaats achter te laten. Even later werpt een klein manneke een blik in het zakje, om het vervolgens in de container te gooien!! Godver, dat was niet de bedoeling... Iedereen gaat de bus in, een laatste blik over Havana werpend, op naar het vliegveld, waar natuurlijk de nodige chaos heerst!! Rijen lopen schuin door elkaar, waardoor het geheel onduidelijk is waar men moet inchecken en de airport-tax moet betalen. Maar uiteindelijk heeft iedereen z'n bagage op de lopende band gezet en een laatste hapje naar binnen gewerkt, en is het echt tijd om de lange vlucht via London naar Amsterdam te ondergaan. Conclusie: Een schitterende vakantie, een prachtig eiland en dito mensen!!!
FvdM Design Studios All rights reserved, © 2001 – 2008.
- 30 -