havana #05 voor de Hogeschool van Amsterdam 22 september 2010

havana

#05

Weekblad voor de Hogeschool van Amsterdam 22 september 2010

-advertentie-

inhoud

‘Die halfling gaat op de bbq’ 10 Spelletjesmensen hebben er lol in een systeem te doorgronden. Let wel: het zijn geen contactgestoorde nerds. ‘Als je van bordspelen houdt, ga je juist voor de sociale dynamiek.’

Toch geen baan bij de politie 12 De eerste lichting studenten forensic science dacht dat het werkveld stond te dringen bij de schooldeur om ze een baan te geven.

Wetenschappelijk feest 14 Een ‘onwijs mooi feest’ combineren met onderzoek en wetenschap: dat is het doel van het Discovery Festival. Informaticadocent en wipkipwizard Adriaan Wormgoor beveelt de avond van harte aan.

Op kamers 16 Of je nou in een ruig studentenhuis woont of gezellig bij paps en mams, je kamer is echt je eigen plek. ‘Ikea-spullen zijn zo onpersoonlijk.’

Tussen vriendschap en politiek 18 Blijf de HvA samenwerken met Suriname nu Desi Bouterse aan de macht is?

Kleinleedreductie Als ik spit en graaf in mijn langetermijngeheugen, dan komen er herinneringen naar boven over hoe je vroeger op de HvA met gewoon geld kon betalen. Je ging naar de kantine, kocht een broodje en overhandigde een gulden aan de kassamevrouw. Handig. Dat werd afgeschaft. Waarom? Efficiency en veiligheid? In plaats van contant geld kwam er een HvA-pas, met een echte chip en daar kon je mee betalen. Wie dat niet wilde kon zijn chipknip van de bank gebruiken. Voor niet-HvA’ers was het lastig om iets te betalen, vooral als je geen chipknip had. Nu wordt de HvA-pas afgeschaft. ‘Uitfaseren’ wordt het genoemd. Dat klinkt mooi maar uiteindelijk is het toch hetzelfde als afschaffen. Je kunt straks alleen nog maar met je chipknip betalen. Is dat handig? Tja, heeft iedereen een chipknip? Het is ook een tikje eigenaardig dat de HvA een toeslag van 5 cent per transactie rekent. Zelfs als je weinig hebt, lijkt dat niet zo veel. Is het redelijk dat een kopietje of een printje opeens minstens 5 cent duurder wordt, althans als je student bent? Medewerkers hoeven immers niet te betalen voor koffie, thee, printjes en kopietjes. Koop je als HvA’er een appel of een glas melk, dan betaal je wel die opslag van 5 cent. Het vervelende is dat er geen andere mogelijkheden zijn. Je kunt alleen met je chipknip betalen. Waarom is dat? Ik zou het niet weten. Op de UvA – we willen toch harmonisatie? – is dat niet het geval. Daar kan ik gewoon met muntgeld betalen. Ik zou van ons bestuur willen weten of die mogelijkheid op de UvA ook gaat verdwijnen. Andere vraag. Zijn personeel en studenten duidelijk geïnformeerd over deze verandering? Ja, zegt de betreffende afdeling. Nee, zeggen heel veel ‘gedupeerden’. Maak ik mij kwaad? Nee, maar ik raak wel geïrriteerd. Ik vind het namelijk vervelend dat mijn werkgever bepaalt dat we voortaan slechts op één manier kunnen betalen. Ik vind het nog vervelender dat het ons ook nog extra geld kost. De HvA vertelt mij dat die 5 cent bestemd is voor de banken omdat die transactiekosten rekenen. De banken vertellen mij dat dat niet klopt. De HvA vertelt mij dat de banken mij verkeerd informeren. De banken zeggen dat dat niet klopt. Wat vind ik? Ik vind het fout dat we alleen per chipknip kunnen betalen en ik vind het verkeerd dat we er niet helder en eenduidig over zijn geïnformeerd. Bovendien vind ik dat ons bestuur onderschat wat de impact is van dit soort klein leed en alledaagse irritaties. Wat wil ik? Op donderdag vergadert het CvB. Zet het punt van my 5 cents op de agenda en beslis dan unaniem dat die toeslag in het licht van redelijkheid en kleinleedreductie wordt afgeschaft. Paul van de Water Hoofdredacteur

Havana is het weekblad voor studenten en medewerkers van de Hogeschool van Amsterdam 22 september 2010 jaargang 16 / #05

En verder... 04 nieuws

23 passie

26 short intro’s

09 ingezonden

24 recensies

27 weekgast

09 vraag van de week

25 eten

28 afstuderen

09 column fen

25 zwartwit

20 havana international

26 gekeurd

Redactieadres Vendelstraat 2, 1012 XX  Amsterdam, 020 595 39 91 [email protected]. Hoofd­redactie/management Paul van de Water [email protected] Eindredactie Wim de Jong [email protected] Redactie Carlijn van Donselaar [email protected], Lisa Hartog (redactie-assistent), Nina Manuhutu (stagiair), Jeff Pinkster [email protected], Ron Santing [email protected], Robert Simon [email protected] (Havana International), Annemarie Vissers [email protected] Medewerkers Miriam Bons, Kim Bos, Kirsten Dorrestijn, Anouk Kemper, Kirsten van der Kolk, Emma van Laar, Thomas van Manen, Harmen van der Meulen (correctie), Fen Verstappen ­Fotografen Bram Belloni, Fred van Diem, Marc Deurloo, Jelmer de Haas, Jan-Maarten Hupkes, Bas Uterwijk Coverbeeld Pascal Tieman Illu­stratoren Pepijn Barnard, Martien Bos, Enkeling, Aimée Groen, Marc Kolle, JeRoen Murré, Pascal Tieman Vormgeving Ron Zijlmans Lay-out Death Valley Advertenties Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040AA, Zandvoort, telefoon 023 571 47 45 fax 023 571 76 80 of zandvoort@bureauvanvliet. com Abonnementen € 18,15 per jaar, opgave via de redactie-assistent of per e-mail Drukkerij Dijkman Offset Diemen. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur ­artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen. ISSN - 1385-5670 De volgende Havana verschijnt woensdag 29 september

havana

3

nieuws Floor Boon / Nina Manuhutu / Jeff Pinkster / Ron Santing / Annemarie Vissers

?

Vraag/Antwoord

Cateraar lijdt onder toeslag De omzet van cateraar Sorbon heeft te lijden onder de toeslag van vijf cent op elke betaling met de chipknip. ‘Wij merken dat studenten daar problemen mee hebben,’ zegt Pauline Gerritzen, accountmanager bij Sorbon. ‘Studenten schaffen producten in groepen aan of blijven helemaal weg. We kunnen de cijfers lastig vergelijken met die van vorig jaar, omdat er dit jaar weer meer studenten bij zijn gekomen.’ De hogeschool schaft het gebruik van de HvA-pas als betaalmiddel af

om over te stappen op de chipknip. De toeslag heeft de afgelopen weken flinke commotie veroorzaakt onder studenten en medewerkers. De Centrale Medezeggenschapsraad heeft de afschaffing van de transactiekosten van vijf cent als eerste ‘speerpunt’ gekozen. Ook de ASVA, belangenbehartiger van de Amsterdamse studenten, beraadt zich op stappen. Zij zijn niet tevreden met de verklaring van hogeschool: alle banken in Nederland brengen voor iedere betaling met de chipknip een dergelijke toeslag in rekening. Volgens Leon van ’t Lam, projectlei-

Uit het blote hoofd

der van de overgang naar de chipknip, wordt er hard gewerkt aan een oplossing. ‘We zijn al enige tijd op zoek naar alternatieve oplossingen, waardoor de studenten en medewerkers buiten schot blijven, maar waarbij de HvA ook niet opdraait voor de transactiekosten.’ Begin oktober hoopt Van ’t Lam uitsluitsel te kunnen geven. Jaarlijks worden er op de HvA zo’n 2.150.000 transacties verricht met een chipknip. Het getal is het gemiddeld aantal transacties per jaar over 2007, 2008 en 2009 – inclusief de HvA-pastransacties. (JP)

Eerstejaars pabostudenten: hang de rekenmachine maar aan de wilgen. Om studenten te helpen hun (hoofd) rekenvaardigheden te uppen is een samenwerking met de site Rekentuin.nl gestart. Havana belde met ontwikkelaar Marthe Straatemeier (UvA). Die Rekentuin sluit vast naadloos aan bij de beleving van basisschool groep zes. Maar doet-ie het een beetje leuk bij achttienjarigen? ‘De site doet qua vormgeving inderdaad wat kinderachtig aan, zeker voor studenten uit het hoger onderwijs. In eerste instantie is Rekentuin een digitaal educatief programma, speciaal ontwikkeld voor basisschoolleerlingen, maar de site is voor de eerstejaars pabostudent eveneens een voorbeeld van een programma dat ze later ook kunnen tegenkomen in hun werk. Dat de vormgeving wat kinderachtig is, betekent overigens niet dat de sommen kinderachtig zijn. De site werkt via een adaptieve methode.’

Joods studentenhuis geopend In de Pijp heeft het Joods studentenhuis zijn deuren geopend. Deze week trekken de eerste studenten hun kamers in. Het huis biedt studenten die daar behoefte aan hebben de mogelijkheid te leven volgens de Joodse wetten. Zo zijn de twee panden in de Pijp voorzien van een koosjere en een niet-koosjere keuken. ‘Onder Joodse studenten is er een grote behoefte voor zo’n huis,’ zegt Mirjam van Emden, van de Stichting Joods Studentenhuis Amsterdam. ‘In Delft

en Leiden bestaan al jaren goed gevulde Joodse studentenhuizen.’ In samenwerking met woningcorporatie Ymere startte Van Emden een jaar geleden met de oprichting van het huis. De corporatie richt zich als huisvester niet alleen op reguliere studenten, maar ook op specifieke groepen zoals conservatoriumstudenten en musicaltheaterstudenten. Volgens Van Emden was er al jaren behoefte aan een Joods studentenhuis in Amsterdam. ‘Woensdag wordt het eerste pand met acht kamers opgeleverd, ongeveer een

Adapwatzegtu? ‘Het begint heel simpel, bij wijze van spreken op het niveau van 1 + 1. Als blijkt dat studenten sommen makkelijk kunnen oplossen, dan zal de moeilijkheidsgraad ook snel toenemen. Het loopt op tot ongeveer het niveau waarop eerstejaarsstudenten zouden moeten kunnen rekenen. Het gaat erom dat studenten hun hoofdrekencapaciteiten opfrissen.’

maand later het tweede pand, met nog eens acht kamers.’ Om een woning in het huis te krijgen moeten studenten aan een aantal eisen voldoen. Zo moeten ze voltijd staan ingeschreven bij een onderwijsinstelling in Amsterdam. Daarnaast moeten ze voldoen aan de lidmaatschapscriteria van een van de drie Joodse kerkgenootschappen. Van de zestien studenten die het huis zullen bewonen, studeren er twee aan de HvA. Voor toekomstige bewoners is al een kandidatenlijst ingesteld. (JP)

De rekenmachine moet weer terug in de la? ‘Ja, voor veel eerstejaars is dat weer even wennen, maar wie aan de pabo studeert moet ook kunnen hoofdrekenen. Dat is voor de meesten even geleden. We horen wel dat ze erg enthousiast zijn over de methode.’ Studenten hoeven niet eerst een breinbreker op te lossen voor ze toegang tot de site krijgen? ‘Nee hoor, nadat ze zich hebben aangemeld, krijgen ze van ons een account en kunnen ze beginnen. Daar hoef je niet eerst een moeilijk wiskundig probleem voor op te lossen.’ (AV)

Twee studenten voeding & diëtetiek starten eind september met het geven van een achtweekse cursus afslanken. Het afstudeeronderzoek moet duidelijk maken welk type dieet de beste resultaten oplevert. Judith Macke (21) en Daphne Koperdraat (24) vergelijken voor hun afstudeerproject twee diëten: het traditionele caloriearme en het recent populair geworden koolhydraatarme dieet. ‘Tegen het koolhydraatarme dieet – het Dr. Frank dieet – bestaat veel weerstand. Het zou helemaal niet

gezond zijn,’ zegt Judith Macke. ‘Die vooroordelen willen wij onderzoeken. Want in essentie heeft het dieet grote voordelen. Je valt snel af, met behoud van spiermassa.’ Bijzonder is de apparatuur waar de studenten over beschikken. De weegschalen, waarvan er drie in Nederland bestaan, meten lichaamssamenstelling en gewicht uiterst nauwkeurig. Voor, tijdens en na de cursus houden ze deze gegevens bij. Volgens de studenten is het een win-winsituatie. Deelnemers kunnen de metingen voor hun persoonlijke doelstellingen gebruiken en de studentes gebruiken

de gegevens voor het onderzoek. Tijdens de wekelijkse sessies worden de deelnemers uitgebreid begeleid. Macke en Koperdraat schrijven dagmenu’s uit, maar zullen ook aandacht besteden aan lastige momenten zoals feestjes, borrels en etentjes. De data die ze gedurende de acht weken verzamelen moet genoeg informatie opleveren om een vergelijking te maken. ‘Daarna kunnen deelnemers gewoon doorgaan met hun dieet. Een diëtiste neemt de deelnemers gratis over.’ Deelnemers kunnen zich nog tot 27 september inschrijven op afslankplan.blogspot.com. (JP)

Meer bestuursbeurzen beschikbaar Dankzij een wijziging in het studentenstatuut is het aantal bestuursbeurzen dat te vergeven is aan studie- en studentenverenigingen, vergroot. ‘De meeste verenigingen bestaan uit vijf bestuursleden,’ vertelt Sander Vermaak, lid van de Centrale 4

havana

Medezeggenschapsraad. ‘Maar de HvA kende altijd maar drie bestuursbeurzen toe. Het was dus een heel gedoe om die beurzen vervolgens over vijf mensen te gaan verdelen. Het College van Bestuur heeft ons voorstel om dat aantal te vergroten overgenomen.’ Volgens Vermaak worden de be-

stuursbeurzen in de nieuwe situatie eerlijker verdeeld. ‘De HvA kijkt nu ook naar de grootte van een vereniging en naar de hoeveelheid activiteiten die ze in een jaar plannen. Dat maakt het allemaal veel eerlijker. Het nieuwe studentenstatuut van de HvA lijkt nu meer op dat van de UvA.’ (JP)

Beeld Martijn Mulder

Afstuderen met afslankcursus

Deelnemen belangrijker Naast echte snelheidsduivels waren er tijdens de Dam tot Damloop ook deelnemers die iets meer tijd nodig hadden om de finish te bereiken. Docent Antonet Warger kwam met een tijd van 2:12:20 binnen. Het ging haar trouwens niet zozeer om de snelheid, maar om het meedoen. Het was de eerste keer dat de docent pedagogiek meedeed, maar ze heeft wel aangegeven dat ze misschien verder wil gaan met hardlopen. Voor haar inzet ontvangt ze het boek Hardlopen voor beginners van Havana. De snelste HvA-loper was Ernst van Beekhuizen (Economie & Management) met een tijd van 59 minuten en 6 seconden. (NM)

nieuws

Zonder punten geen verblijfsvergunning Niet-Europese studenten die in Nederland studeren moeten vanaf 2011 jaarlijks minstens de helft van hun studiepunten halen om uitzicht te houden op een verblijfsvergunning. Dat is het gevolg van de Wet modern migratiebeleid die op 1 januari van kracht wordt, zo bevestigd een woordvoerder van het ministerie van Justitie. De nieuwe wet is van toepassing op studenten van buiten de Europese Economische Ruimte (EER) – de EU, Liechtenstein, Noorwegen en IJsland. Studenten die het benodigde aantal studiepunten niet halen, moeten door hun onderwijsinstelling aangemeld worden bij de IND. Zij trekken de verblijfsvergunning vervolgens in. In het oude systeem moesten deze studenten elk jaar hun verblijfsvergunning verlengen. Vanaf 2011 krijgen de niet-EER studenten een verblijfsvergunning voor de duur van hun hele opleiding. Volgens de woordvoerder van het ministerie van justitie hebben studenten nog steeds de mogelijkheid om uit te lopen met hun studie. Maar dan moeten ze in dat geval alsnog hun verblijfsvergunning verlengen. Dat kan met maximaal twee jaar. Nederland scherpt de wet aan om te voorkomen dat niet-EERstudenten hier komen werken in plaats van studeren. Om toch een zakcentje te verdienen mogen deze studenten tien uur per week werken óf alleen in de zomermaanden werken. (JP)

AMFI-studenten direct naar VU Met ingang van dit studiejaar is het voor AMFI-studenten mogelijk direct door te stromen naar de master design culture aan de VU. In het vierde jaar kunnen studenten starten met het pre-masterprogramma. Het gaat om dertig punten, die bovenop de normale studielast komen. De vakken worden gedoceerd aan de VU. Met een pre-master op zak mogen studenten vervolgens direct beginnen aan de master design culture. Vooralsnog zijn er slechts vier studenten die het traject volgen. De VU kreeg pas in mei toestemming om de master aan te bieden. Daardoor kwam de communicatie pas laat op gang. Vanaf volgend jaar zullen er vijftien plekken beschikbaar zijn. Dat het een samenwerking met de VU betreft is opvallend, omdat de HvA juist streeft naar samenwerking met de UvA. De pre-master is de enige opleiding die hiervan afwijkt. ‘De UvA had niet iets in huis waar de focus ook op mode lag. De VU met design culture dus wel,’ legt Rebecca Breuer, docent visual culture en initiatiefneemster van de pre-master uit. (RS)

CvO mag blijven in Vijzelstraat Het Centrum voor Ondernemerschap (CvO) kan tot zeker begin volgend jaar blijven in het gebouw Duintjer CS in de Vijzelstraat. De renovatie van het voormalige ABN Amro gebouw is uitgesteld door ontwikkelaar Stadgenoot. ‘De huurders laten we tot het einde van het jaar met rust,’ zegt woordvoerder Pim de Ruiter. ‘In de tussentijd inventariseren we wat we precies gaan doen met het pand.’ Het CvO blijft ondertussen onderhandelen met de HvA en UvA over een nieuwe locatie. Het CvO zet in op de vijfde verdieping van het C&A-pand aan het Damrak. Andere opties zijn de Wenckebachweg en het Science Park. De 180 tijdelijke gebruikers van het pand moesten het pand officieel per 1 november verlaten vanwege een aanstaande renovatie. In de oorspronkelijke plannen zouden de bedrijfsruimtes worden verbouwd tot woonappartementen. (JP)

Het Singelgrachtgebouw barst uit zijn voegen

Druk, druk, druk Drie tot vijf tussenuren op een dag, maar ruimtes om die tijd te overbruggen zijn er niet. Het Singelgrachtgebouw barst uit zijn voegen. De herfst laat dit jaar vroeg van zich horen. De stoep ligt bezaaid met omgewaaide fietsen en scooters. Studenten banen zich geagiteerd een weg naar binnen, om daar alweer de volgende hindernis te nemen: het vinden van een studieplek. Op de eerste verdieping wordt een jongen van zijn plek in een projectruimte verdrongen, beneden is het vechten om een zitplaats en voor een computer kan je achter in de rij aansluiten. ‘Vooral die computers zijn áltijd bezet,’ zegt Melanie Huis (19, derdejaars media, informatie & communicatie). Studiegenoot Petra Kuipers (23, derdejaars) vult haar aan. ‘Ruimte is vooral een probleem als je met een groepje moet vergaderen. Dan loop je wel een tijdje heen en weer. Als je dan in het restaurant gaat zitten om te overleggen moet je bijna naar elkaar schreeuwen.’

De studenten kunnen erom lachen, maar merken het ook: het wordt steeds drukker in het Singelgrachtgebouw. De opleidingen media, informatie & communicatie (mic) en interactieve media (iam) zijn de afgelopen jaren sterk gegroeid. Alleen al bij mic is het aantal studenten dit jaar met zes procent toegenomen. ‘Drie tot vijf tussenuren op een dag zijn geen uitzondering,’ zegt docent Paul van der Bijl (mci). ‘Als het zo zo zijn dat je als student dan in elk geval iets aan je studie kunt doen, dan kun je die tijd nog fatsoenlijk doorbrengen. Maar dat is erg lastig als het hele gebouw bomvol zit en je nergens geconcentreerd kunt studeren of overleggen.’ Volgens Van der Bijl krijgen de roosteraars de studenten er allemaal net in, maar hebben ze geen enkele speelruimte. ‘Daardoor moeten we soms op hele rare tijden beginnen,’ zegt Wendy Haukes (22, derdejaars mic). ‘Aan het einde van de middag bijvoorbeeld. In voorgaande jaren hadden we veel meer lessen op een dag, nu is het echt over een hele week verspreid.’

Het is een noodgreep van de roosteraars, om studenten in uiterste nood over de dag te verspreiden. ‘We moeten op een heel efficiënte manier omspringen met de ruimte,’ aldus Jelle Jeensma, lid van het managementteam en verantwoordelijk voor de huisvesting. ‘Volgend jaar vertrekt iam uit het gebouw, dan komen er twee etages vrij. Tot die tijd is het roeien met de riemen die we hebben.’ De instroom van nieuwe studenten wordt volgens Jeensma steeds beter gestroomlijnd. ‘We moeten niet vergeten dat dit nu eenmaal populaire opleidingen zijn.’ Bovendien speelt er nog een ander probleem. Jeensma: ‘We zijn dit jaar overgestapt op een nieuw roostersysteem. We hebben aangegeven niet te veel tussenuren te willen. Maar het systeem kampt met nogal wat kinderziektes, half november zouden de problemen verholpen moeten zijn.’ Voor de problemen lijken de meeste studenten toch ook wel begrip te hebben. ‘Je leert ermee leven,’ zegt Petra lachend, met de laptop op haar schoot. (JP)

Boemerangstudent? Meld je bij Havana Havana zoekt boemerangstudenten: jongeren die een tijdje op zichzelf hebben gewoond, maar inmiddels weer bij hun ouders zijn ingetrokken. Steeds meer studenten keren terug naar hun ouders. De kamer of de huisgenoten waren misschien te vies, de

relatie is over of het zelfstandige leven werd gewoon te duur. We zijn ervan overtuigd dat er op de HvA genoeg studenten zijn die dit kunnen bevestigen. Studeer jij aan de Hogeschool van Amsterdam en wil jij graag je verhaal doen over jouw boemerangervaring? Stuur dan een mail naar [email protected] of bel 020 - 595 39 91. havana

5

nieuws

Stufi toch bevroren De studiefinanciering gaat de komende jaren niet omhoog. De Tweede Kamer stemde vorige week in met het voorstel om de studiefinanciering te bevriezen.

Studeren via de browser De propedeuse sport, management & ondernemen heeft de primeur: het eerste studieboek dat uitsluitend via een internetbrowser te lezen is. Docent René Randsdorp besloot het boek via Yindo.nl beschikbaar te stellen. ‘In de propedeuse zijn we een les of vijf bezig met de cursus webdesign,’ vertelt Randsdorp. ‘Dat boek kost dertig euro en in de praktijk gebruikt na de cursus niemand het meer. Via dit systeem kunnen de studenten het boek maximaal acht weken gratis bestuderen, via het internet. Dat leek mij een groot voordeel.’ Wie het boek nodig zou hebben voor een herkansing kan het opnieuw huren voor twee euro. ‘Yindo is een alternatief voor de e-reader,’ vertelt Bob van Duuren, directeur van Van Duuren Media en de ontwikkelaar van Yindo. ‘Boeken die je koopt of huurt worden online opgeslagen.’ Het systeem is vergelijkbaar met dat van Google Books. In dat systeem maakt zoekgigant Google boeken leesbaar en doorzoekbaar via het internet. ‘In ons systeem is het ook nog mogelijk om boeken te huren. Gedurende een studiejaar schaf je een boek aan. Ben je klaar met de cursus dan verdwijnt het boek automatisch van je online boekenplankje.’ Het grootste voordeel is tegelijkertijd het grootste nadeel: lezen vanaf een computerscherm. Van Duuren: ‘Lezers kunnen printjes maken, maar de kwaliteit is dan wel minder, om te voorkomen dat hele boeken worden uitgeprint. We zijn wel bezig om het systeem geschikt te maken voor de iPad en andere tablets. Maar het blijft mogelijk om alsnog een gedrukt exemplaar te bestellen. Zelfs boeken die niet meer gedrukt worden, kunnen we dan on demand laten printen.’ Maar misschien is er een nog wel veel groter probleem: de rechten. Voorlopig zijn er niet heel veel boeken beschikbaar, omdat andere uitgeverijen zich niet hebben aangesloten. ‘Yindo moet een apart platform worden, waar boeken van verschillende uitgevers op te vinden zijn. Dat is lastig omdat je met auteursrechten te maken hebt, maar we vertrouwen erop dat genoeg uitgeverijen zich bij dit platform aansluiten.’ Net als Google is Van Duuren nog in onderhandeling met verschillende uitgeverijen. (JP)

Verhuurders hebben het voor het uitkiezen Huisbazen stellen steeds hogere eisen aan studenten die een kamer willen huren. Hogeropgeleiden komen eerder in aanmerking voor een kamer dan mbo-studenten. Dat blijkt uit een onderzoek van Kamernet.nl onder 580 verhuurders. Ruim tachtig procent van de huisbazen geeft aan gedurende de drukke maanden augustus en september kritischer te zijn bij het selecteren van een huurder. Vooral opleiding en de eerste indruk van een student zijn belangrijk bij het al dan niet vergeven van een kamer. Studenten uit het hoger onderwijs genieten de voorkeur van de huisbazen. Omdat op kamernet.nl in eerste instantie via de e-mail gereageerd moet worden, adviseert de organisatie de reactie als een sollicitatie te zien. ‘Je moet jezelf verkopen aan de verhuurder en laten zien waarom hij jou moet kiezen,’ zegt Dennis Passage, van Kamernet.nl. ‘Verhuurders willen meer weten. Welke studie volg je, wat zijn je interesses, wat doe je in je vrije tijd en waarom ben je op zoek naar een kamer.’ Volgens het bedrijf werden in augustus 7.777 kamers aangeboden. Ruim vierduizend kamers minder dan in juni van hetzelfde jaar, toen het kameraanbod op zijn hoogtepunt was. (JP)

6

havana

In het voorjaar werd het onderwerp nog controversieel verklaard. Daarmee zou het voorstel pas met de komst van een nieuw kabinet behandeld worden. Dat is nu van de baan. Het bevriezen van de beurs levert het kabinet 18 miljoen euro op. Studenten krijgen voorlopig ongeveer twee of drie euro per maand minder op hun bankrekening. Dat klinkt alsof het best meevalt met die bezuiniging: een paar tientjes per jaar. Als het aan voorstanders van de hervorming van het huidige financieringssysteem ligt, is dit slechts één manier om te bezuinigen. De andere is dat de aanvullende beurs na vijf maanden wordt omgezet in een prestatiebeurs, in plaats

van na een jaar zoals nu de regel is. Bij niet tijdig afstuderen moet die prestatiebeurs worden terugbetaald. Dat betekent zeven maanden meer terugbetalen. Als de Tweede Kamer ook hiermee instemt, wordt in 2011 veertig miljoen euro bespaard, en in de jaren die volgen vijftig miljoen. ‘De partijen geven hoog op van de kenniseconomie, maar als puntje bij paaltje komt, wordt de student keihard gepakt,’ aldus Jasper van Dijk van de SP. Het collegegeld voor het jaar 2010/2011 is 1.672 euro voor een voltijd opleiding. De basisbeurs van de studiefinanciering staat tot december 2010 vast op 95,61 euro voor thuiswonende studenten en op 266,23 euro voor uitwonende studenten. Het voorstel moet nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd voordat het echt kan worden ingevoerd. Wat het komende kabinet gaat doen met de studiefinanciering is nog onzeker. (FB)

‘Selectie aan poort slechts lapmiddel’ Studenten weigeren door te selecteren aan de poort is slechts een lapmiddel dat niet het echte probleem aanpakt. Dat stelde Rob Keetlaer, bestuurslid van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb), afgelopen zaterdag in de Volkskrant. In de krant reageert Keetlaer op uitspraken van Geert Dales, bestuursvoorzitter van Inholland, in het televisieprogramma EenVandaag. Daar opperde Dales dat hogescholen de mogelijkheid moeten krijgen studenten te selecteren aan de poort, om zo de uitval te bestrijden. Op jaarbasis zouden miljarden euro’s bespaard kunnen worden. Keetlaer bestrijdt dat selectie aan de poort een goede oplossing is. Het LSVb-bestuurslid maakt een onderscheid tussen verkeerde studiekeuze en het niet aankunnen van het studieniveau. In veel gevallen wordt er volgens hem een verkeerde studiekeuze gemaakt omdat de ‘studievoorlichting zo erbarmelijk

slecht is’. Wat het niveau betreft zegt Keetlaer dat het probleem bij de vooropleidingen ligt. Hij tekent daarbij aan dat uit onderzoek van Inholland zelfs gebleken zou zijn dat het helemaal niet mogelijk is om de beste studenten te selecteren. Op basis van welkomstgesprekken stelden onderzoekers een lijst met vijftig studenten op waar het meest van werd verwacht. Docenten maakten een jaar later eenzelfde lijst. Keetlaer: ‘Wat bleek: de namenlijsten verschilden compleet van elkaar. De voorspellende waarde van een intakegesprek is dus gering.’ Keetlaer concludeert: ‘Laten we instellingen geen extra bevoegdheden geven, omdat ze geen goede, objectieve studievoorlichting geven. Toch ben ik benieuwd naar de uitkomsten van het onderzoek van Inholland. Dan pas trek ik conclusies.’ Inholland zou diploma’s praktisch hebben weggegeven om zo van studenten met een grote studieachterstand af te komen. Inholland onderzoekt de kwestie. Ook de Onderwijsinspectie neemt de zaak onder de loep. (JP)

Boekpresentatie Doctorow Sciencefictionauteur en voormalig internetactivist Cory Doctorow presenteert op 24 september zijn boek Makers. Hij doet dit op een avond die georganiseerd is in samenwerking met de opleiding interactieve media. Makers vertelt het verhaal over de opkomst en ondergang van het bedrijf New Work, dat kleine bedrijfjes financiert die innovatieve producten ontwikkelen. Dat resulteert uiteindelijk in een confrontatie

met gevestigde bedrijven als Disney. De hoofdrolspelers krijgen te maken met nieuwe vraagstukken op het gebied van internetgebruik. Hoofdorganisator van de avond is Bits of Freedom, een burgerrechtenbeweging die zich inzet voor de waarborg van privacy en vrijheid op internet. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden door een donatie te doen via www.bof.nl. (NM)

Veel beurzen, weinig bekendheid Er is jaarlijks bijna zestien miljard aan studiebeurzen beschikbaar in Europa. Toch maken maar weinig studenten gebruik van deze ­fondsen. Scholarshipportal.eu moet dit makkelijker maken. Het probleem is vaak dat studenten een stage of studie in het buitenland vanwege financiële beperkingen niet als serieuze optie zien. Vooral omdat ze geen weet hebben van de veelheid aan beurzen: er zijn zo’n zestien verschillende soorten fondsen beschikbaar. Een nieuwe centrale Europese website moet

helderheid scheppen. Het platform dient als een soort database, waarin studenten naar informatie over voor hen beschikbare beurzen kunnen zoeken op basis van nationaliteit, achtergrond, studie en stage. Jos Beelen (international office Onderwijs & Opvoeding) denkt dat een dergelijke site kan helpen, maar plaatst hier wel een kanttekening bij: ‘Veel studenten willen direct naar een verre, exotische bestemming, en daar zijn nou eenmaal weinig beurzen voor beschikbaar. Dat is niet te vinden op de site. Maar 90, 95 procent van de studenten komt niet eens op het idee om naar het buitenland te gaan.’ (RS)

nieuws

Beeld Bas Uterwijk

M’n wiegie was…

Het was een traditionele kennismaking met de stad. Na een welkomstpraatje het centrum in, in de waterfiets om even later weer uit te stappen voor een cursus smartlappen zingen op z’n Amsterdams. Zo’n vierhonderd studenten van de HES ondergingen afgelopen week de introductie. Volgens docent commerciële economie Sander Wagter begon de dag met scepsis, maar eindigde hij in grote vreugde in de Sugar Factory. (JP)

havana

7

-advertentie-

Buitenlandmanifestatie

woensdag 6 oktober 2010 12.00 - 16.00 uur Gebouw Leeuwenburg Weesperzijde 190 www.uva-hva.nl/buitenlandmanifestatie

het cultureel studentencentrum van UvA & HvA

Muziek

Debat

CREA Klassiek

Ruimte en tijd volgens Einstein

DO 23/09 20.00 uur Een podium voor klassieke amateurmusici. Beleef hun optredens in een informeel concert. Wil je zelf optreden? Stuur dan een e-mail naar: [email protected]. toegang gratis

cabaret

DO 23/09 20.00 uur

Voorpremière Cameretten 2010 Cabaretiers en kleinkunstenaars Titia Wolf, Dianne Liesker en Jorrik Hartemink krijgen ieder 20 minuten om de jury te overtuigen dat zij de drie finalisten zijn van het Cameretten festival 2010. Dit doen zij in drie solovoorstellingen op geheel eigen wijze. Jorrik speelt, Dianne droomt en Titia zingt. Eenmalig en uniek is deze voorpremière in Amsterdam. studenten e 5,-, e 7,50 alle anderen

cOMeDy

Vr 24/09 20.30 uur

Easy Laughs - Improv Comedy Comedy improvisation in a ‘gezellige’ atmosphere. ‘The Friday Show’ at 20:30 and an ‘Unplugged’ at 22:30, with different formats and guest players. New: a free quick extra show after the second performance. Shows every Friday. English spoken. e 8,- (20:30) / e 5,- (22:30) / both e 12,-

WO 29/09 20.00 uur

Wel eens iemand met 300 kilometer per uur door de polder zien fietsen? Neem de TGV en kijk uit het raam... Voor waarnemers die met verschillende snelheden bewegen, beweegt dezelfde fietser met verschillende snelheden. Welke waarnemer heeft gelijk? Of moeten we naar de fietser luisteren? Albert Einstein postuleert in 1905 dat elke waarnemer evenveel recht van spreken heeft: er kan geen eensluidende uitspraak worden gedaan. Over één snelheid zijn alle waarnemers het verrassend genoeg wel eens: de lichtsnelheid. Een lezing over deze twee postulaten door Sander Mooij, PhD bij het Nikhef (UvA). studenten gratis, e 5,- alle anderen

Tijd om je... ...punt te maken

cOMeDy

Vr 01/10 20.30 uur

Easy Laughs - Improv Comedy Comedy improvisation in a ‘gezellige’ atmosphere. ‘The Friday Show’ at 20:30 and an ‘Unplugged’ at 22:30, with different formats and guest players. New: a free quick extra show after the second performance. Shows every Friday. English spoken. e 8,- (20:30) / e 5,- (22:30) / both e 12,-

Meer informatie over de CREA agenda:

WWW.crea.uVa.nl

Op zoek naar een leuke voetbalvereniging? Kom eens kijken bij ons of train een keer mee! T.O.S.-Actief Sportpark Middenmeer, Radioweg 63 020 6928314 / [email protected] / www.tos-actief.nl

actueel

ingezonden brieven

Vraag van de week Ongeveer de helft van de Nederlandse werknemers heeft nooit contact met zijn of haar baas. Hoe goed ken jij je baas?

Betaalpas (4)

De slechte communicatie over de uitfasering van de HvA-pas zorgt bij veel studenten en docenten voor onbegrip. Zo is bij niemand duidelijk wat de reden is voor de verdwijning van de pas. Wat maakt het voor de HvA uit met welke chip ik betaal? Er is geen enkele moeite genomen om dit uit te leggen. De termijn om je laatste saldo op te maken van ruim zes maanden lijkt lang genoeg. Maar als iemand meer dan vijftig euro op de HvA-pas heeft staan, blijkt het toch wel erg kort. Kunnen we de HvA-pas niet gewoon blijven gebruiken totdat het tegoed echt op is? Omdat veel mensen bezwaar hebben gemaakt tegen het feit dat de tegoeden die op de pas achterblijven niet worden teruggegeven, heeft men snel even een goed doel uitgezocht. Op zich een nobel streven, wij maken echter graag zelf uit wat we aan SOS Kinderdorpen schenken. Ook heb ik mijn twijfels bij de juridische aspecten van de uitfasering. Velen hebben het gevoel dat ze aangekondigd bestolen worden. Alstublieft College van Bestuur, kom met duidelijke communicatie zodat we begrip kunnen opbrengen voor deze situatie. En geef de mensen wat meer tijd om de tegoeden normaal op te maken. Die paar cent geef ik jullie goede doel dan graag cadeau. Lennard Vieveen, oc-voorzitter (technische) informatica en game development

Betaalpas (5)

Als we dan terug willen gaan naar een pure betaaltransactie tussen leverancier (Sorbon, OCE) en klant, waarom rekent de HvA dan toch nog transactiekosten? Zo blijft de HvA toch nog steeds een schakel? Er is de afgelopen jaren veel te doen over ‘verborgen kosten’. Zo moeten vakantieaanbieders hun prijzen nu opgeven inclusief alle toeslagen. Maar op de HvA staat de toeslag nergens op automaten te lezen! Ik bestrijd het feit niet dat er kosten zitten aan chipkniptransacties. Nu is het echter de HvA die ervoor kiest om een specifiek betaalsysteem aan te bieden. Dan lijkt het me redelijk dat de kosten ten laste van de HvA zijn. Door ze door te berekenen aan de eindgebruiker maakt de HvA zich er heel makkelijk van af. Er zal een zeker financieel voordeel zitten aan het afschaffen van de betaalfunctie maar dit kan ook gebruikt worden om de kosten die de HvA nu aan de klant doorberekent mee af te dekken. Ik ben zelf alle bonnetjes aan het bewaren zodat ik mijn transactiekosten terug kan claimen. Ik raad alle studenten en collega’s aan om dit ook te doen. Jelle Hieminga, docent aviation studies

Petra Moerbeek (17) Eerstejaars bouwkunde ‘Eigenlijk heb ik verschillende werkgevers, want ik pas op. Dit doe ik nog niet zo lang, ik woon pas drie maanden in Amsterdam. Gelukkig ken ik de mensen bij wie ik werk, het zijn namelijk mijn buren. Gemiddeld werk ik twaalf uur per week. Soms krijg ik iets meer geld dan ze eigenlijk met me hadden afgesproken. Ze zijn bovendien flexibel; ik kan na school of ’s avonds oppassen. Voorlopig blijf ik dit wel doen. Later wil ik architect worden.’

Puck Mannes (22) Vierdejaars media, informatie & communicatie ‘Ik werk in een restaurant bij een verzorgingstehuis in Alkmaar. Het maakt sinds een paar jaar onderdeel uit van meerdere verzorgingstehuizen in Noord-Holland. De hoogste baas zit in Purmerend, dus ik heb hem nog nooit gezien. In het restaurant en de keuken is er een leidinggevende. Deze man is pas sinds een aantal maanden hoofd restaurant. Omdat ik meestal in het weekend werk en hij doordeweeks spreek ik hem niet zo veel.’

Vicky de Jong (18) Tweedejaars pedagogiek ‘Mijn baas is filiaalleider van een Albert Heijn. Daar werk ik bij de klantenservice en achter de kassa. Hij is sowieso vier dagen per week aanwezig. Dan kijkt hij of alles goed gaat op de werkvloer, hij groet je en hij kent zijn personeel. We noemen hem bij zijn voornaam, maar dat betekent niet dat je hem alles kan flikken. Hij heeft overwicht op mensen en is betrokken. Het filiaal is best groot, toch maakt hij kennis met ieder nieuw personeelslid.’

Ted Sijm (24) Eerstejaars informatica ‘Noem me gerust een oude rot in het vak, want ik werk al twaalf jaar bij een tulpenkwekerij. Ons team wisselt nog wel eens van samenstelling, soms zijn we met zes personen, soms met tien. Ik werk samen met mijn baas. Als ik te laat kom, maakt hem dat niet veel uit. Hij komt zelf ook wel eens te laat. Ik maak wel lange dagen, meestal werk ik van zeven uur ’s ochtends tot vijf uur ’s middags. Gelukkig krijg ik wel drie keer een half uur pauze.’

Rob Stoter (23) Vierdejaars sociaal pedagogische hulpverlening deeltijd ‘Op mijn werk is openheid en betrokkenheid heel belangrijk. Ik werk bij een dagbestedingsproject voor dak- en thuislozen. Dat doe ik nu al twee jaar met mijn stage erbij opgeteld. Dak- en thuislozen kunnen er voor een kleine prijs eten en drinken, ze kunnen er socializen of klussen doen. Mijn nieuwe baas werkt sinds twee maanden op onze afdeling. Ik heb haar in een korte tijd al goed leren kennen, ze kwam de eerste werkdag bij ons langs.’ (NM)

Fen Een stukje voertuig Er zijn veel dingen die ik niet begrijp. Zoals: dat er mensen zijn die kerst vieren in Centre Parcs. Of: hoe sommige mensen hun afval naast een afvalbak op de grond kunnen gooien. Maar vooral: waarom mensen met macht doorgaans zo weinig hersencellen bezitten. Zoals maar weer eens gedemonstreerd werd toen mijn eega J. gisteren in de trein zat, in zijn ene hand een geldig vervoersbewijs en in zijn andere hand een stuk auto. Toegegeven, dat was best een groot stuk auto. Dat was ook de reden dat eega J. in het gedeelte van de trein voor dagjesmensen met afritsbroeken en vouwfietsen was gaan zitten. Die op dat bewuste moment overigens allemaal nog een stuk polder aan het verkennen waren, want de coupé was leeg. Eega J. voorzag dus geen enkel probleem. Naïef natuurlijk, want treinconducteurs zijn nogal gespitst op het vinden van problemen, ook als die er niet echt zijn. Hoofdschuddend liep de kaartenknipper op eega J. en zijn stuk auto af, met een gezicht dat zei: ‘Wat moet de wereld toch vreselijk blij zijn met het feit dat mensen zoals ik de orde handhaven, want mensen zoals ik behoeden de wereld dagelijks voor zo veel rampspoed en onrecht, wat zeg ik, mensen zoals ik vormen de voorwaarde voor het dagelijkse functioneren van de wereld überhaupt, dus zeg nou zelf, nu we het er toch over hebben, dat mag ook wel eens gezegd worden.’ En om die gedachte kracht bij te zetten sprak de conducteur, eenmaal bij eega J., de volgende welhaast legendarische woorden: ‘Heeft u wel een kaartje voor dat ijzeren voorwerp?’ Eega J. dacht dat dit waarschijnlijk niet het beste moment was om heel hard te gaan lachen. En dus antwoordde hij naar waarheid dat hij niet geloofde dat het verplicht was een treinkaartje aan te schaffen voor een stuk auto. ‘Toch wel,’ sprak de kaartjesknipper gedecideerd. ‘En dus wil ik u vriendelijk verzoeken bij het volgende station uit te stappen en daar een ticket voor uw voertuig te kopen.’ ‘Het is maar een stukje voertuig’, probeerde eega J. nog. Maar de kaartjesknipper hief zijn portofoon al dreigend en maakte zijn ogen groot. Er zijn veel dingen die ik niet begrijp, zucht eega J. wanneer hij thuis is. ‘Domme mensen met macht is er daar één van’ Maar mooi dat hij op Den Bosch wel een kaartje stond te pinnen. n Fen Verstappen is freelance filosoof & tekstschrijver havana

9

bordspellen

Bluffen en m In de slipstream van Kolonisten van Catan zijn bordspellen ongekend populair. Joris Dormans geeft er zelfs les in. ‘Spelletjesmensen hebben er lol in een systeem te doorgronden.’ Katja Kreukels

Een buitenstaander zou er weinig van begrijpen. Waarom zou je vrijwillig een weekend doorbrengen in de Bible Belt. Om precies te zijn in een huisje op camping De Paasheuvel aan ’t Frusselt nummer 30. Met als doel om van het vroege middaguur tot diep in de nacht spelletjes te spelen. Joris Dormans is zo’n marathonspeler. Zijn leven draait om spel. Hij ontwerpt ze en doceert speltheorie en gamedesign aan de HvA. Het is zaterdagmiddag 14.00 uur. In het zogenaamde Eekhuus, een sobere ruimte met een tegeltjesvloer en geruite gordijnen, zitten een stuk of twintig dertigers aan houten tafels. Thee, cola, chocolade, wokkels en zoute stengels zijn binnen handbereik. Hun hoofden zijn gebogen over een speelbord. Ze turen, knarsetanden, dobbelen, verschuiven pionnen, pakken een kaart van de stapel. Soms is het zo stil dat je de lokale voetbalploeg nog kunt horen, ergens ver weg in de bossen. Het tafereel 10

havana

prikkelt nauwelijks de verbeelding. Maar schijn bedriegt. In werkelijkheid draait alles om verbeelding. Hier worden ruimteschepen gebouwd, metrolijnen aangelegd, maffiafamilies geliquideerd, commando-halflings op pad gestuurd door de bergen. Aan de tafel van Dormans gaat de laatste ronde van Small World in. Een strategisch fantasyspel over de opkomst en ondergang van dwergen, trollen, reuzen en tovenaars. Elke speler begint met een volk en probeert daarmee landen te veroveren. Voor elk land dat je bezet krijg je punten. Uitspraken als ‘van wie is de dode wizard?’, ‘die halfling gaat op de bbq!’ en ‘is dit álles wat de dwergen kunnen?’ volgen elkaar op en zijn voor een buitenstaander volstrekt onbegrijpelijk. Dormans heeft de reputatie dat hij bijna altijd wint, op het irritante af. ‘Ik kan vrij goed kansen inschatten en mensen tegen elkaar uitspelen,’ geeft hij toe. Maar dit keer verslaat zijn buurman hem met een krappe

tien punten. Dormans kan wel tegen zijn verlies, tenminste zo lijkt het. ‘Er is niemand hier die bloedfanatiek speelt. Je moet kunnen relativeren en elkaar altijd achteraf een hand kunnen geven. Het is belangrijk de spelwereld en de echte wereld van elkaar te scheiden.’ Het idee voor het tweejaarlijkse spelletjesweekend is per toeval ontstaan. Het begon met een gewoon weekendje weg tijdens de studententijd. ‘Bier drinken en

en volgens Dormans tegenstanders van niveau. Het zijn spelletjesmensen. Een mensensoort dat slim is, hoogopgeleid en analytisch ingesteld. Spelletjesmensen hebben er lol in een systeem te doorgronden. Let wel: het zijn geen nerds. ‘Als je van bordspellen houdt, ga je juist voor de sociale dynamiek. Het rechtstreekse contact met medespelers, het bluffen en manipuleren. Dit in tegenstelling tot computergames. Die

ouwehoeren tot diep in de nacht. We namen tijdens die weekenden steeds vaker spelletjes mee en nieuwe spelletjesliefhebbers. Dit is de vijftiende editie.’

missen de levendige interactie.’ Dormans (35) groeide op met ganzenbord, Halma, Risk, Scotland Yard en monopoly en verzon zelf spelletjes bij wijze van hersengymnastiek. Maar in tegenstelling tot veel leeftijdgenoten heeft hij de kartonnen dozen met bordspellen nooit op zolder geparkeerd. Na zijn studie algemene cul-

Geen nerds Zonder dat er een pauze wordt ingelast is er al weer een nieuwe doos van de stapel

‘Als je van bordspelen houdt, ga je juist voor de sociale dynamiek’ gepakt. De trollen en tovenaars worden verruild voor bloementelers. Er vindt een stoelendans plaats en een groepje geïnteresseerden verzamelt zich rond het bord en luistert naar Dormans die de spelregels uitlegt. Wat de marathonspelers met elkaar verbindt is dat het ervaren spelers zijn

tuurwetenschappen aan de VU maakte hij een website waarop hij zichzelf als spelletjesspecialist presenteerde. Inmiddels geeft hij al bijna vijf jaar les aan de HvA, doet promotieonderzoek naar multidisciplinaire ontwerpmethodologieën en heeft onlangs een satirisch kaartspel ontwikkeld waarin

bordspellen

manipuleren Het is een misverstand dat spelletjes alleen voor kinderen zijn, vindt Dormans, en hij niet alleen. Met de lancering van Kolonisten van Catan in 1995 is het bordspel aan een opmars begonnen en werd de markt opengebroken naar jongvolwassenen. In

goed op elkaar aansluiten en de spelregels kloppen. ‘Het ideaal is een simpel systeem met een grote uitdrukkingskracht. Neem het schaakspel. Het aantal schaakopstellingen is groter dan het aantal atomen op aarde.’ In de toekomst zal het bordspel een hybride vorm aannemen, verwacht hij. ‘Je zit nog wel rond de tafel. Maar bepaalde berekeningen worden dan door de computer gedaan. Meer kruisbestuiving.’

Nederland zijn van het basisspel meer dan één miljoen exemplaren verkocht. ‘Het was een gouden greep. Bij Kolonisten ben je altijd aan de beurt. Elke nieuwe zet zorgt ervoor dat de posities van de verschillende spelers verschuiven. Je kunt doorlopend grondstoffen inkopen. Er is steeds beweging. Geen eindeloos gedobbel. Voor spelfanaten is het iets te simpel, maar het bezit kwaliteiten die tot dusver niet in een bordspel zaten.’ Daarmee is een nieuwe generatie spelletjesontwerpers opgestaan in Europa die spellen maakt met meer diepgang. Het gaat minder om geluk en meer om tactiek. De basis van een spel, of het nou een bord- of computerspel is, moet heel simpel zijn. Volgens Dormans moet er één kapstok zijn waar je alles aan ophangt. Een spelletjesmaker probeert de wereld in een doos te stoppen. ‘Kijk naar Monopoly, dat is eigenlijk een aanklacht tegen huisjesmelkers, tegen het kapitalistisch systeem.’ Zelf doet Dormans niets liever dan mooie systemen bouwen waarin de radertjes

In het Eekhuus speelt iedereen onvermoeibaar verder. Niet voor geld of eeuwige roem, maar om elkaar te slim af te zijn. Dormans is de enige die het tactische legspel Bloom al vaker heeft gespeeld. De spelers kruipen in de huid van bloementelers die geld proberen te verdienen met bonte boeketten. Jammer genoeg teelt elke tuinder slechts één bloemensoort. Plukken bij de buren is dus onvermijdelijk. Het duurt niet lang voordat Dormans koploper is. Iedereen tuurt naar het bord, denkt drie stappen vooruit, maar het lukt niemand om hem te tackelen. Na een halfuur heeft hij een complete Floriade voor zich liggen. Bij zijn tuin verbleken de bloembedden van de andere spelers. Over de inkomsten nog maar te zwijgen. Hij wint met glans, maar staat er nauwelijks bij stil. Spelen lijkt belangrijker dan winnen. Hij pakt een zak wokkels en schuift aan voor een echte klassieker: het Chinese spel mahjong. Nog 26 uur te gaan. n

Kolonisten

De top 5 van Joris Dormans Caylus is een tactisch bordspel. De spelers zijn bouwmeesters, die een kasteel en een stad voor de koning moeten bouwen. Het spel krijgt pit door de schaarste aan geld en grondstoffen en de steeds veranderende omstandigheden door de bouwwerkzaamheden. BloodBowl is een spel over teams van elfen,

dwergen en orks die een ruige vorm van rugby spelen. Galaxy Trucker is een hilarisch spel waarin het gaat om snelheid en de directe confrontatie. Je bouwt ruimteschepen in real time. De tijdsdruk verhoogt de spanning. Diplomacy is een klassiek landjepik-spel, waarin het niet om vechten draait, maar de diplomatiek eromheen. Verbonden sluiten en die weer verbreken. Je zet elkaar in feite het mes in de rug. Maar je moet het je vooral niet persoonlijk aantrekken. Take 5 is een kaartspel voor later op de avond. Het draait allemaal om bluffen.

‘Bankhangen kan altijd nog’ Nadine van Brederode (23) Derdejaars informatica Favoriete bordspel: Ulcers ‘Ik ben opgegroeid met monopoly en Pim Pam Pet. Mijn ouders hebben nog steeds

een kast vol spelletjes. Er is niks saais aan een bordspel. Je brengt lekker veel tijd met vrienden door en al spelende komen de leukste gesprekken naar boven. Bankhangen kan altijd nog. Een spel is volgens mij goed als je het wilt blijven spelen. Of het bij de Nintendo-generatie echt veel populairder is geworden, betwijfel ik. Ik moet eerlijk toegeven dat ik meestal degene ben die het initiatief neemt om een spelletje te spelen.’

‘De basis van alle spellen’ Lennart Rijkenberg (21) Derdejaars technische informatica Favoriete bordspel: schaken ‘Juist door internet is het bordspel weer populair geworden. Je hoeft monopoly niet meer thuis met je familie te spelen. Je kunt het online tegen iedereen in de wereld opnemen. Ik schaak ook wel online. De computergame en het bordspel beconcurreren elkaar niet, zoals vaak wordt gezegd. Ze gaan volgens mij hand in hand. Het bordspel vormt wel de basis van alle spellen. Dormans leerde ons dat als je een game niet in een bordspel kunt vangen, het de vraag is of de game werkt. Ik hou van strategische spelletjes en hoe meer ik word uitgedaagd, hoe leuker het spel. Ik probeer toch iedere keer betere resultaten te halen.’

havana

11

Beeld Pascal Tieman

de politiek op de hak wordt genomen. ‘Je wordt wat je doet.’

forensic science

Wel bij de politie, niet bij de politie ‘De politie heeft hbo’ers nodig!’ Dit kreeg de eerste lichting studenten forensisch onderzoek te horen bij de start in 2005. Inmiddels is het carrièreperspectief wat minder rooskleurig Hans Vogelsang

Het werk voor afgestudeerde forensisch onderzoekers lag voor het oprapen, zo leek het. In 2005 verscheen het rapport ‘Spelverdeler in de opsporing’ van de hand van de Amsterdamse hoofdcommissaris Bernard Welten. Hij stelde dat er meer hbo’ers nodig waren in de opsporing, veel meer. Daarnaast schetste hij het beeld dat in de toekomst steeds meer onderzoek op de plaats delict (pd) zou worden verricht. De forensisch onderzoekers kregen op de pd een rol als deskundige. Alta: ‘Tot 2005 vertaalde een hbo-opleiding zich automatisch in leidinggeven, maar dat was niet de bedoeling. Wij wilden de onderzoekers inhoudelijk opleiden tot bachelorniveau.’ Inhoudelijk gaat het prima met de opleiding forensisch onderzoek, stelt Alta. ‘De aansluiting met de praktijk lijkt behoorlijk goed als je kijkt naar de oud-studenten die werken bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) en de politie. Aanvankelijk verweten de politiekorpsen ons nog dat de studenten geen routineuze handelingen beheersten. Met die kritiek konden wij leven, want voor routineuze handelingen leiden we geen hbo’ers op.’ Iets minder enthousiast is Alta over het vullen van de stageplekken. ‘Het is een lastige markt. Ik denk dat de gewenning wat langer duurt dan wij aanvankelijk hadden ingeschat. Misschien komt het omdat het een nieuw fenomeen is, misschien omdat er beperkte capaciteit is om studenten te 12

havana

begeleiden. Daarnaast wordt er bezuinigd op de politie en dat merken we aan het verminderde aantal vacatures.’ Daar heb je als student bij de start van de opleiding geen last van. Pas in het derde jaar komt de stage om de hoek kijken. ‘Toch valt het nog mee. Het is in 95 procent van de gevallen gelukt om studenten een stageplek aan te bieden. De markt blijkt ook breder te zijn dan alleen politie en NFI. Studenten die erg geïnteresseerd zijn in DNA-onderzoek lopen ook stage bij particuliere organisaties zoals Sanquin, verantwoordelijk voor de verzameling en distributie van donorbloed.’ En wat kan Alta zeggen over de ingezakte vraag naar hbo’ers bij de politie? ‘Wij betreuren het als opleidingsinstituut dat de politie de norm van dertig procent hbo’ers niet

‘Wij dachten dat het werkveld voor ons stond te dringen’ haalt, want het is natuurlijk de werkgelegenheid van onze studenten. Maar we hebben er geen invloed op.’

omdat ik mijn stage daarop heb aangepast en daarop focuste. Je kunt je ook gaan specialiseren. Zoek een gat in de markt, kijk waar kennis ontbreekt en anticipeer daarop.’

weinig van terecht, totdat ik – net voordat de stage begon – reageerde op een vacature bij het NFI. Gelukkig werd ik daar aangenomen. Dat het zo lastig zou zijn had ik niet verwacht.’ Ze raadt de huidige studenten aan om al vroeg te beginnen met netwerken. ‘Benader niet alleen de coördinator, maar ook de mensen die in het veld werken.’ De politie is om commentaar verzocht, maar gaf geen reactie. n

‘Ik wilde bij de politie, maar niet in uniform’ ■■Carina Bottema, afgestudeerd in 2009, nu forensisch onderzoeker Ze adviseert en onderwijst advocaten, juristen, officieren van justitie en rechters over de forensische mogelijkheden. ‘Ik geef bijvoorbeeld DNA-workshops om de basiskennis over forensisch onderzoek te vergroten. Pas als ze kennis hebben van de gevoeligheden en valkuilen bij gebruikte forensische methoden, zullen ze mij inhuren. Nu gaan juristen er vaak van uit dat een deskundige altijd gelijk heeft. Ik koos destijds voor de opleiding omdat ik wel bij de politie wilde, maar niet in uniform. Ik ben ook voorstander van een theoretische achtergrond voor beroepen waar je meer wetenschappelijk inzicht voor nodig hebt. De opleiding voldeed aan mijn wens om opsporing, recherche en laboratoriumwerk te combineren. Die afwisseling sprak mij aan.’

Verontwaardiging Carina Bottema behoorde bij de eerste lichting forensisch onderzoekers. Ze studeerde af in 2009 en heeft een eigen bedrijf: FEKTS. Bottema studeerde af bij BaseClear, een laboratorium voor DNA-onderzoek in Leiden. ‘Ik had een idee voor een eigen bedrijf en de directeur vond het erg interessant. Hij wilde er wel in investeren. Ik werk nu samen met ervaren ondernemers en ervaar het als een enorme kans. Het is geweldig om te doen.’ Bottema herinnert zich dat bij de start van de opleiding de vraag naar forensisch rechercheurs enorm was. ‘De politie wilde meer hbo’ers in dienst nemen, dus de vooruitzichten voor afgestudeerden waren goed. Wij dachten dat “het werkveld” stond te dringen bij de schooldeur om ons een baan te geven.’ Dat beeld veranderde tijdens de opleiding. Toen Bottema na een jaar of twee studeren een café bezocht, zag ze een flyer van de Po-

Zakelijk Desiree Perlee studeerde dit jaar af als forensisch onderzoeker en plakt er nog een paar jaar achteraan. Ze gaat de master Medical Sciences doen aan de Vrije Universiteit (VU). ‘Misschien is de arbeidsmarkt tegen die tijd weer wat beter.’ Door haar stages bij de politieregio Amsterdam-Amstelland en het NFI kreeg ze een beeld van het forensische werkveld. ‘Ik verwachtte dat alles heel formeel geregeld was. Dat beeld klopte ook wel, maar aan de andere kant bleken de medewerkers heel persoonlijk. Dus het vooroordeel van strak en zakelijk bleek in de praktijk mee te vallen. Bij de eerste stage had ik geluk. De HvA heeft stageplaatsen voor een beperkt aantal studenten bij de technische recherche in Amsterdam. Ik werd ingeloot. Om de tweede stage te regelen heb ik heel wat brieven en mails verstuurd. Daar kwam

‘CSI had niks met mijn keuze te maken’ ■■Desiree Perlee, afgestudeerd in 2010, nu masterstudent Na de havo wist ze niet precies wat ze wilde. Ze had een exact vakkenpakket met wiskunde, scheikunde en biologie en wilde iets met die vakken gaan doen. Ze besloot eerst een jaartje ‘in de paarden’ te gaan werken om erover na te denken. Toen de twaalf maanden om waren besloot ze naar de HvA te gaan en de studie forensisch onderzoek te volgen. ‘De vakken tijdens de opleiding spraken me erg aan. En nee, de CSI-programma’s hadden niets met die keuze te maken.’ Tijdens de opleiding bleef ze de inhoud van de opleiding waarderen. Vooral de variatie. ‘Vond je een vak niet leuk, dan was je er na een kwartaal weer vanaf.’

Beeld Marc Kolle

In 2004 wees het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) de HvA op een ontbrekende schakel in de forensische opsporing. Bij de politie werkten technisch rechercheurs die een mbo-opleiding hadden genoten en aan de andere kant werkten bij het NFI forensische deskundigen met een wetenschappelijke achtergrond. Forensisch geschoolde medewerkers op hbo-niveau waren zeldzaam. Coördinator Hans Alta van de opleiding forensisch onderzoek: ‘Naar aanleiding daarvan hebben we in 2004 samen met mensen van het NFI en van de Politieacademie de opleiding forensisch onderzoek ontworpen en zijn we een jaar later met de opleiding gestart.’

litieacademie liggen. ‘Ze begonnen een eigen opleiding, een hbo-master forensic sciences. Ik was een beetje verontwaardigd, omdat je dan je forensische master in twee jaar kan halen, zonder enige forensische achtergrond. Daarnaast waren er ook nog forensische opleidingen gestart in Leeuwarden en het zuiden van het land. Dus na het tweede jaar waren er opeens drie hbo-opleidingen en een master gestart, voor een hele krappe arbeidsmarkt.’ Ook tijdens de stageperiode merkten de studenten van de eerste lichting dat ‘het werkveld’ iets minder op ze zat wachten dan gedacht. Ze hadden moeite een stageplaats te vinden. Het lukte Bottema uiteindelijk wel, maar anderen niet. ‘Sommigen moesten een jaar langer studeren omdat ze gewoon geen stageplaats vonden, terwijl we toen nog de enige studenten waren die een stageplek zochten op forensisch gebied. Doordat er nu een flinke stroom studenten aankomt, vreest Bottema voor de werkgelegenheid van degenen die nu afstuderen. ‘Voor hen is het noodzakelijk snel een doel te bepalen. Ik heb in het tweede jaar al besloten dat ik een eigen bedrijfje wilde starten en dat is me gelukt

forensic science

havana

13

discovery festival

14

havana

discovery festival

Tussen wetenschap en dronkenschap Een ‘onwijs mooi feest’ combineren met onderzoek en wetenschap: dat is het doel van het Discovery Festival. Informaticadocent en wipkipwizard Adriaan Wormgoor beveelt de avond van harte aan. Olivier Hofman Het idee werd geboren in 2005. Een groep van zes vrienden ervoer een gemis in het uitgaansleven. De zes biologiestudenten waren ervan overtuigd dat wijsheid en wetenschap niet per se recht tegenover dansen en drank hoefde te staan. De lat werd torenhoog gelegd en er kwamen plannen op tafel om een festival voor de wetenschap te organiseren in de sfeer van de Museumnacht. Die lat lazerde dan ook al vrij snel naar beneden. Na vele gesprekken met allerhande instanties werd er zo veel mogelijk subsidie bij elkaar gesprokkeld. Wat er overbleef was een feest met een academisch tintje in Pakhuis De Zwijger. De eerste editie vond plaats in september 2006, met een verwachte opkomst van een paar honderd man. Uiteindelijk kwam er tegen de negenhonderd man op af. Mede dankzij dit volstrekt onverwachte succes is het Discovery Festival een inmiddels jaarlijks terugkerend fenomeen.

Beeld Jan-Maarten Hupkes

High speed camera In dat eerste jaar was Adriaan Wormgoor (1979) net afgestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Voor zijn afstuderen deed hij mee aan een project voor Imagine IC, een culturele instelling voor kunstenaars en wetenschappers, ook bekend van de recent ingevoerde, experimentele Bijlmer Euro. Met zijn team ontwierp hij een spel waarbij bewust chaos werd gecreëerd om de voorzichtige houding van de bezoekers van de expositie te doorbreken en interactie te stimuleren. Dit spel werd een onderdeel van de eerste editie van het Discovery Festival. En het wordt nog steeds gebruikt. Voor zijn bedrijf Fourcelabs deed Wormgoor een paar jaar geleden mee aan een pitch voor het Zuiderzeemuseum. Op de terugweg zat hij naast zijn opdrachtgever in de auto.

Ze kreeg een berichtje op haar telefoon binnen waarna ze verkondigde met een probleem te zitten. De vraag die volgde was of Wormgoor een les op het roc van haar wilde overnemen. Maar hij had nog nooit lesgegeven. Hij besloot een sprong in het diepe te wagen en ging op haar aanbod in. Niet veel later ontving hij een belletje van de HvA of hij aan de slag wilde bij de opleiding informatica en inmiddels is hij nu één dag per week docent human centered design.

en die krijgen ongeveer drie minuten om zo hard te wippen als ze kunnen. Op het scherm kun je zien hoe ver ze vorderen.’ Saillant detail: de race wordt opgenomen op een high speed camera waardoor de twee uiterst fanatieke tegenstanders in slow motion worden opgenomen terwijl ze wippen alsof hun leven ervan afhangt. Helaas werd het door de drukke planning van Wormgoor en de zijnen onmogelijk de kippen naar het Discovery Festival te halen.

Onwijs mooi feest Maar Alex Verkade (1976) verzekert ons dat er nog meer dan genoeg spraakmakende activiteiten overblijven. Verkade is een van de oprichters van het festival en hoewel hij de enige resterende is van de oorspronkelijke zes, loopt het festival als nooit tevoren. Op de vraag wat er met zijn vrienden is gebeurd,

‘Wipkippen alsof je leven ervan afhangt’ Ook dit jaar werd hij weer gevraagd vanuit zijn bedrijf mee te werken aan het festival. De organisatie wilde graag dat hij met een van zijn nieuwste projecten een speelse bijdrage zou leveren aan de avond. Het project genaamd Wip ’n Kip Race had zichzelf al bewezen op Stekkerfest 2010. ‘Als volwassene raak je iets kwijt dat je als kind ten overvloede hebt, namelijk het vermogen om te spelen,’ vertelt Wormgoor. ‘Wij wilden een spel maken waarbij techniek een faciliterende rol speelt. Iets dat natuurlijk oogt, maar wel digitaal gespeeld kan worden. De wipkip is iets wat we nog kennen van onze jonge dagen in de speeltuin. Maar als je er nu als volwassene op gaat zitten, valt-ie direct om. Daarom hebben we een grotemensenformaat wipkip gebouwd die met onzichtbare kabels is aangesloten op een scherm. Het werkt heel simpel: je zet twee mensen naast elkaar op de twee wipkippen

reageert hij heel nonchalant. ‘We zijn het eerste jaar ook maar met zijn drieën begonnen hoor. De anderen zijn nu onderzoek aan het doen, zitten inmiddels in het buitenland, of doen iets anders.’ Daar voegt hij vervolgens trots aan toe: ‘Wat echt leuk is dit jaar, is dat we vijf groepen hebben geregeld die ter plekke ook echt onderzoek gaan doen. Het wordt dus niet alleen een onwijs mooi feest, maar er is zowel voor de bezoekers als de wetenschap iets extra’s te halen.’ Het Discovery Festival kan gezien worden als een verzamelavond waar muziek, wetenschap en kunst elkaar treffen en aanvullen. Er worden geen nieuwe projecten voor het festival zelf ontworpen, maar het huisvest een compilatie van bestaande projecten, van de gevestigde orde maar ook compleet nieuwe, zoals bijzondere afstudeerprojecten. In ieder geval staan ze allemaal garant voor vermaak of verwondering.

En dat blijkt ook uit het programma. Naast de wereldberoemde Franse componist Pierre Bastien die volledig zelfstandig een door elektromotortjes aangedreven orkest bedient, staan er muzikanten als de jonge maar zeer talentvolle technoproducer Applescal en de veelzijdige house-dj Jorn Liefdeshuis. Naast gerenommeerde artiesten kunnen de bezoekers van het festival zich vermaken met bijvoorbeeld het Personal Space Station, waarmee je virtuele objecten met je handen kan vastpakken en bewegen. Of zelf een 3D-universum bouwen in surround sound en beeld met behulp van het Mobiele Planetarium. Een bijzondere activiteit die daarnaast plaatsvindt, is het knuffelexperiment. Het knuffelexpirement is een vervolg op het vorig jaar gebruikte, zeer succesvolle en interessante pijnexperiment. Hierbij werd onderzocht in hoeverre je pijn op dezelfde manier ervaart als je nuchter bent, ten opzichte van de ervaring in dronken toestand. Gewapend met een blaastest, een bak ijswater en een paar elektroden werd bij vrijwilligers vastgesteld hoe zat ze nou eigenlijk waren, waar hun pijngrens lag en of alcohol inderdaad de verdovende werking heeft waar het om bekendstaat. De uitkomst mag verrassend genoemd worden: het bleek niet de alcohol te zijn die de pijn deed verdwijnen, maar de adrenaline die werd aangemaakt na het toedienen van de pijn. Dit jaar worden de deelnemers gevraagd op schoot te zitten bij een geliefde, of juist een totaal vreemde. De vraag is of je dezelfde pijn voelt als je bij iemand bent die je niet kent, of dat liefde echt pijn kan wegnemen... n

Het Discovery Festival vindt op 24 september plaats in NEMO. De huidige expositie blijft ook gewoon staan en biedt daarmee nog meer waar voor je geld. De verwachte 1500 bezoekers kunnen actief deelnemen aan de activiteiten, in alle opzichten en welke staat dan ook. Dus of je nu komt om je blik te verbreden of met een dronken tunnelvisie wilt eindigen maakt eigenlijk niet uit. www.discoveryfestival.nl havana

15

op kamers

Echt je eigen plek ‘Heel tevreden’ Marijke Zwaag (20, derdejaars media, informatie & communicatie) woont in een container op het NDSM-terrein in Amsterdam-Noord. € 320 per maand (min € 60 huursubsidie) voor 21 m2 ‘Ik kom uit Anna Pauwlona, een dorpje bij Den Helder. Twee maanden voordat ik ging studeren heb ik me ingeschreven bij Studentenwoningweb. De eerste anderhalf jaar reisde ik met de trein naar school, maar toen ik fulltime stage ging lopen in Amsterdam, heb ik gereageerd op deze container. Ik kon er meteen in. Veel meubels komen van Ikea en ik heb ook wat spullen via via gekregen. Soms ga ik met vriendinnen naar de vlooienmarkt in Noord om prullaria te kopen. Vanuit het centrum sta je een kwartier op de pond om hier te komen. Sommige vriendinnen vinden dat een hele onderneming, maar ik nodig ze graag uit om te komen eten, thee of wijntjes te drinken of tv te kijken. Ook ga ik veel met mijn buurmeisje om. Ik ben heel tevreden met mijn container. Ik hoef de wc en douche niet met huisgenoten te delen, dus ik heb echt mijn eigen plek.’

‘De meubels zijn ingebouwd’ Ruby van Zwoll (23, vierdejaars maatschappelijk werk & dienstverlening) woont in een caravan voor de deur van haar moeders huis in een kunstenaarsdorp in Nieuwe Meer. Geen huur voor 15 m2 ‘Tot mijn achttiende heb ik bij mijn moeder gewoond. Daarna heb ik anti-kraak en kraak gezeten, maar na een tijd was ik die onzekerheid helemaal zat en toen stelde mijn moeders vriend voor een caravan hier op het terrein te zetten. Ik kon er eentje van een kennis krijgen. Dat gaf even wat rust. Dit kunstenaarsterrein is ooit gekraakt. Het was vroeger een militaire opslagplaats. Er staan een paar woningen en verder zijn het ateliers. Ook al sta ik op het terrein van mijn moeders huis, het voelt toch alsof ik op mezelf woon. Met de scooter ben ik in een half uurtje in het centrum van Amsterdam. In mijn caravan is weinig ruimte voor eigen inbreng wat betreft meubels, want die zijn ingebouwd. In de winter was het hier heel koud, dat was echt even tanden op elkaar, maar in de zomer is het heerlijk om in de natuur te wandelen en te zwemmen in het meer.’ 16

havana

op kamers

Hoe kom je aan een kamer? Je schrijft je in bij Studen-

wisten deze studenten een eigen plek te bemachtigen.

tenwoningweb, kijkt je ouders lief aan of bedenkt een

Ze vertellen hoe ze aan hun kamer kwamen en over de

creatieve oplossing. Ondanks het grote kamertekort

inrichting daarvan. Kirsten Dorrestijn

‘’s Zomers zit iedereen buiten met muziek’ Bert Rap (24, tweedejaars media, informatie & communicatie) woont via studentenhuisvester Duwo in een voormalig asielzoekerscentrum in Zeeburg. € 250 per maand voor 12 m2 + gedeelde huiskamer, keuken en douche ‘Mijn kamer heeft een Caraïbische inrichting. Ik heb een half jaar samen met een vriendin op Curaçao gewoond en gewerkt. Hiervoor heb ik een mbo-opleiding toerisme gedaan en toen ik klaar was met een stage bij Martinair kreeg ik twee tickets met bestemming naar keuze. Vandaar. Een vriendin van de kunstacademie heeft de muurschildering gemaakt. Het Bert-bord heb ik ontvreemd uit een Frans dorpje. In dit voormalige asielzoekerscentrum wonen zo’n driehonderd studenten. In de zomer is het heel gezellig, dan zit iedereen buiten met muziek en voetballen we op het veldje. Ik woon samen met drie vrouwelijke huisgenoten. Ik werk een paar avonden per week bij Carré, maar op andere dagen eten we vaak samen. Met vrienden zit ik altijd in de woonkamer. Eigenlijk gebruik ik mijn kamer alleen om te slapen, te studeren en te internetten.’

‘Roze doet me aan de zomer denken’ Shahenaz Hegazy (17, tweedejaars sportmarketing) woont al bijna haar hele leven met haar moeder en zusje in Westerpark. Geen huur voor 20 m2 + gedeelde woon­ kamer, keuken en douche ‘Vorig jaar heb ik mijn hele kamer roze gemaakt. Dat heeft niks met de liefde of romantiek te maken, ik houd gewoon van felle kleuren en roze doet me aan de zomer denken. Met een sjabloon heb ik witte hartjes op de muren geschilderd en mijn tante heeft roze gordijnen gemaakt. Veel van de spullen in mijn kamer komen uit Egypte. Daar gaan we elke zomer naartoe om familie te bezoeken. Als ik vriendinnen mee naar huis neem, gaan we vaak op mijn kamer zitten. Dan doen we van alles: dansen, zingen, praten en soms blijven ze logeren. De meeste van mijn vriendinnen ken ik van de middelbare school en die studeren nu ook aan de HvA. Voorlopig wil ik nog niet op kamers en blijf ik gewoon bij mijn moeder wonen. Het roze ben ik nog lang niet zat. Ik word elke dag vrolijk wakker.’ n

Beeld Henk Thomas

havana

17

suriname

Even goede vrien de gemeente Amsterdam een groot aantal samenwerkingsprojecten stopgezet. Wat doet de HvA? Kirsten Dorrestijn In Amsterdam werd Bouterse in 1999 veroordeeld tot negen jaar celstraf voor drugshandel. Hij wordt verantwoordelijk gehouden voor de Decembermoorden in 1982 in Suriname, waarbij vijftien tegenstanders van het militaire regime werden vermoord. Toch heeft het Surinaamse volk hem onlangs gekozen als president. Al is Suriname sinds 1975 onafhankelijk van Nederland, er zijn nog vele verbindingen. Zo ook met de Hogeschool van Amsterdam. Op dit moment lopen er zeven projecten van de HvA in Suriname. Er zijn onder andere overeenkomsten met de universiteit van Suriname en met het Instituut Opleiding Leraren. Geregeld vertrekken HvA-docenten naar Suriname om trainingen te geven of overleg te plegen, en krijgt de HvA bezoek uit de voormalige kolonie. Dit alles past binnen het internationaliseringsbeleid van de hogeschool. In juni 2009 bezocht een dele-

of de volksgezondheid een belangrijke rol spelen blijven doorgaan.

Koerswijziging ‘Onze insteek is om de contacten te behouden, maar we moeten afwachten hoe het verder gaat’, zegt Kees Mak (Maatschappij & Recht) over de hulp die zijn domein geeft aan de Hogeschool van Paramaribo. Er wordt hulp geboden bij het installeren van een studie social work. ‘Wij werken niet samen met overheidsinstellingen, dus de lopende projecten gaan gewoon door. Vanuit Suriname zijn er ook geen berichten gekomen dat er iets gaat veranderen.’ Hanneke Stasse (Onderwijs & Opvoeding) denkt eveneens dat er op dit moment weinig reden is om de samenwerking stop te zetten. ‘Ik heb het idee dat de soep niet zo heet gegeten zal worden. Ons domein werkt al vijftien jaar samen met Suriname. De samenwerking

‘Vriendschappen zijn standvastiger dan politiek’ gatie van tien man Suriname. Toen zijn heel wat plannen ontstaan en contacten gelegd. Het initiatief voor een samenwerking komt de ene keer vanuit Paramaribo en dan weer vanuit Amsterdam. Beide partijen hebben profijt. Zo profiteren Surinaamse onderwijzers van de kennis van HvA-docenten, terwijl de HvA-docenten meer begrip krijgen voor de roots van hun Surinaamse studenten. Daarnaast heeft de HvA er baat bij dat elk jaar zo’n tachtig studenten in de tropen terecht kunnen voor een stage of afstudeeropdracht. Op hun beurt kunnen Surinaamse instellingen weer gebruik maken van de daarmee opgedane kennis. Omgekeerd ervaart de student tijdens zijn verblijf hoe men in een andere cultuur met zijn vakgebied omgaat. Het College van Bestuur van de HvA en de internationaliseringscoördinatoren van de domeinen zijn dan ook niet van plan de banden met Suriname door te snijden. In tegenstelling tot de gemeente werkt de HvA meestal niet samen met overheidsinstellingen en lopen er geen projecten waarbij politiek gevoelige informatie in het spel is. Projecten van de gemeente waarbij humanitaire hulp 18

havana

is ooit ontstaan door een vriendschap tussen twee docenten, en vriendschappen zijn vaak standvastiger dan de politiek.’ Samenwerkingen met instellingen die nauw verbonden zijn met de overheid zijn problematischer. De Surinaamse studie verpleegkunde heeft begin dit jaar contact gezocht met diezelfde HvA-opleiding. Het gaat om een instelling waarbij de Surinaamse regering nauw betrokken is. Domeinvoorzitter Rien de Vos (Gezondheid): ‘Als blijkt dat zij definitief met ons in zee willen, zullen er eerst wat vragen gesteld moeten worden. President Bouterse heeft te kennen gegeven afstand te nemen van Nederland als partner. Ik zou eerst willen weten hoe de instelling zich daartoe verhoudt. We zouden ons moeten afvragen of het in deze context verstandig is nieuwe samenwerkingen aan te gaan.’ Bij het domein Onderwijs & Opvoeding liggen vanuit de kant van Suriname sinds de verkiezingen de voorbereidingen van één project stil. Het gaat om een masterprogramma dat HvA-docenten aan het personeel van de Surinaamse lerarenopleidingen zouden aanbieden. Stasse: ‘Allerlei zaken in

Suriname liepen door de verkiezingen vertraging op. Het was even de vraag hoe alles verder moest. Maar vanuit de HvA bestaat er vooralsnog geen twijfel om dit project door te zetten.’ Docent informatica Slobodanka Dzebric, die afgelopen jaar een training verzorgde aan mbo-docenten via de technische hogeschool in Paramaribo, betwijfelt of de samenwerking met Suriname zal worden voortgezet: ‘Ik weet niet of de HvA geassocieerd wil worden met een land waar zo iemand aan de macht is. Eind september heb ik een gesprek met mijn collega om te kijken of wij onze projecten vervolgen.’ De minister van Buitenlandse zaken van Suriname, Winston Lackin, heeft aangegeven dat studenten met een gerust hart kunnen blijven afreizen naar Paramaribo. En dat lijken zij ook te doen. Alle HvA-domeinen zien dit jaar ongeveer evenveel stagiairs hun koffers pakken als vorige jaren. Mak: ‘Studenten stellen wel vragen over de situatie en wij gaan met ze in gesprek, maar er vertrekken er nog steeds vrij veel: een stuk of dertig.’

Hogeschool van Paramaribo Een van de projecten in Suriname die volop in gang zijn, is de opbouw van de Hogeschool van Paramaribo. Het domein Economie & Management ondersteunt daarin de universiteit van Suriname. In april ging de hogeschool van start met twintig studenten verdeeld over vier deeltijdopleidingen: bedrijfseconomie, management, rechten en communicatie. Volgend jaar komen daar nog drie studies bij: commerciële economie, human resource management en social work. De vraag naar hogeropgeleiden is groot in Suriname. Financieel draagt de HvA niets bij; er wordt alleen steun geboden in de vorm van kennis. Voortrekker van dit project vanuit de HvA, Glenn Rijssel: ‘Wij hebben ons competentiegerichte onderwijsconcept, onze curricula en onze boekenlijsten beschikbaar gesteld. Die lijsten zijn wel aangepast aan de Surinaamse maatschappij. Voor vakken over rechten wordt bijvoorbeeld gebruikgemaakt van syllabi over het Surinaamse recht, en soms is gekozen voor Amerikaanse literatuur. Verder fungeren HvA-docenten als buddy voor de Surinaamse docenten.’ Reden om de samenwerking stop te zetten is er niet volgens Rijssel. ‘Het enige wat wij doen is een onderwijscontext neerzetten. Daarvoor hoeven wij de president van Suriname geen toestemming te vragen.’

Intensiveren Bij fysiotherapie bestaat het plan een grootschalig onderzoek op te zetten in samenwerking met de Surinaamse opleiding, en het

domein Techniek overweegt een Memorandum Of Understanding aan te gaan met de technische hogeschool van Suriname. Eerder dan de contacten te willen verbreken, lijkt de HvA op dit moment de banden te willen intensiveren.

Projecten per domein ■■Techniek Het domein Techniek heeft op dit moment geen projecten lopen in Suriname, maar studenten studeren wel af in het land. Onlangs verbleven er dertien studenten van dit domein voor hun afstudeerproject. Twaalf studenten bouwkunde en één student bouwtechnische bedrijfskunde maakten een ontwerp voor een nieuw auditorium voor de Anton de Kom Universiteit van Suriname. ■■Gezondheid Ergotherapie heeft geregeld dat studenten in een academisch ziekenhuis hun afstudeeropdracht kunnen doen. Verpleegkunde heeft een overeenkomst met een ziekenhuis over stageplekken. Fysiotherapie heeft geen officiële afspraken, maar studenten lopen geregeld stage in privépraktijken. ■■Maatschappij & Recht Jaarlijks gaan er zo’n dertig studenten van Maatschappij & Recht naar Suriname om onderzoek te doen of stage te lopen. Verder ondersteunt M&R de Hogeschool van Paramaribo bij het opzetten van een opleiding social work. ■■Media, Creatie & Informatie Van het domein Media, Creatie & Informatie heeft alleen informatica officiële banden met Suriname. Docenten van die studie gaven eind maart een training op het gebied van studieloopbaanbegeleiding aan de technische hogeschool. Daar was vraag naar omdat de mbo’s niet goed aansloten op dit vervolgonderwijs. ■■Economie & Management Het domein Economie & Management heeft het afgelopen jaar hulp geboden aan de universiteit bij het opzetten van de Hogeschool van Paramaribo. ■■Onderwijs & Opvoeding Onderwijs & Opvoeding werkt samen met het Instituut Opleiding Leraren (IOL). Waar mogelijk levert dit domein een bijdrage, variërend van het doormailen van literatuurlijsten en het geven van trainingen op het gebied van didactiek of wiskunde, tot het gezamenlijk voorbereiden van programma’s. Omgekeerd begeleidt het IOL stagiairs van de HvA. n

Beeld Pascal Tieman

Sinds Desi Bouterse in Suriname is aangetreden heeft

suriname

nden

havana

19

havana international

I

I often wonder if I have to leave Amsterdam. So many people are leaving Holland for a so called “gap-year”. This means that you go to Thailand or Australia, you drink so much that once you’re back, you can’t remember what you did or where you went, but you still have your www.ileftmyhomecountrybutstillstayintoucheveryday.com, where you let your grandma know that you “really saw a dolphin”, posted pictures of “friends” that you met abroad, but who will in time become a vague memory on Facebook and it’s that same website where you can write your exciting story about the time that you rented a scooter in Thailand and almost couldn’t start it, but in the end you did. So you can always check that to see what your gap-year was like. Students can also decide to finish their school-era in European countries such as England, Italy and France. Once they are back, they can manage to say “left” and “right” in a foreign language, a huge progress compared to the stuff that they knew when they left. But it looks like these European countries are becoming too boring for the average student. People studying in Beijing, Hong Kong, Singapore and other far-away countries that seemed unreachable just twenty years ago, are just one flight away now. So off we are, and the strange thing is, we think everything is much more interesting over there. In our own little country 20

havana

Amsterdam

nobody gives a shit about history, cultural learning and more stuff that makes an average student smart. But once our plane lands in Asia, we visit every monument that we can lay our hands on, often work our ass off at the internship that we left for (in Holland you need five neo-Nazis on speed to get a student out of bed for his class that starts at twelve) and once the student returns he often comments on Amsterdam as “funny but small”, and keeps referring to his trip as a “spiritual and eye-opening experience”. So who the fuck are you? Eating rice and fish for a year does NOT make you a spiritual leader, or someone who can act like he has crossed the Himalaya with only a goat and a small Tibetan guy called LumBum. It makes you someone who got in touch with a different culture for a period of time. But then I wonder, am I not missing out on something? Do these people know a secret that they just forget to tell me? I am happy here in Amsterdam and I am not planning on leaving, does that make me strange? My dad keeps telling me that I am missing out on opportunities abroad, that I should not stay here in Holland, that it is too small. But I respectfully agree to disagree. Everyday that I wake up in Amsterdam I feel happy. Not only because I had the luck to get hold of a room in the center of de Pijp, one of the nicest areas that Amsterdam has to offer, but also because Amsterdam has all I need. It has pretty girls, it has amazing clubs, it has nice, picturesque café’s, it has hookers (sometimes

they come in handy, really, you’ll find out), it has coffeeshops (stress is the main reason people die too soon, what is the best remedy against stress?), it has a tolerant and relaxed attitude, (“Sorry sir, could you tell me where the Rjiksmuseum is located?” “No, please fuck off”, “Thank you sir” and it has the Vondelpark, in summer and winter a magical place where hippies can still run around naked and feel free. I often tell my friends that if I was born in Spain or Italy, and I told my mom I was leaving for a gap year to Amsterdam, she would definitely lock me up in my room until I promised I would never visit that drug infested, whore swarming capital of Holland. And we live there! I do understand that the possibilities to visit different parts of our beautiful world are endless nowadays, and therefore tempting, but how about we give some credit to our own country? Dutch people are known for their whining, and I am definitely one of them. When the sun is shining it’s too hot, when it’s raining it’s too cold. When our national football team wins they played like crap and if they lose they’re definitely rubbish. I know how Dutch people are, really, I’m one of them. But please tell me, what country would you rather live in than Holland? Sure, you would like to spend your days on the Maldives, lying on the beach, reading a book and smoking a cigarette. But what if your new-born child gets ill? I’d rather bring him to the AMC than to doctor: “I don’t know what the fuck you’re

saying about my couching child”. And sure, I would like to live in Rome and speak the Italian language all day long, using my hands as a mouth, drink espresso and smoke even more cigarettes. But Silvio Berlusconi as the boss of my country? Sorry, I really would rather have Jan-Peter back on board than to have this crook steal my hard earned money through taxes. I am not the guy to work my ass of, so that the leader of my country can afford an even more expensive 17-year old hooker, sorry. And sure, America is a nice place to live if you have money, but is a country where the average 16-year old needs crystal meth to find the energy to brush his teeth, really the country where you want to grow old? I think growing old would be a challenge an sich. So if you are planning on leaving soon, or you are thinking about taking classes abroad, think about the place that you are leaving behind. People from all over the world would kill to live in a tolerant place like this, where you can walk hand in hand as a homosexual couple, or where you can say that you think the prime-minister is a moron with glasses, or that you shout out that the guy that looks like Mozart is the scariest guy you’ve heard shouting since the Austrian guy that had a Charlie Chaplin similar mustache, passed away. Just appreciate the freedom and the opportunities that we have here, before you decide you want to binge-drink in Australia or Thailand for a year. Amsterdam is quite cool you know. Really, it is. (Sam Tesselaar)

havana international

Sziget, festival for everyone My friends and I go to one or two festivals each year. We had heard of Sziget being the ultimate festival. For one week in August, the Obudai island in the Danube river in Budapest transforms in a happy-go-lucky village where everything can and will happen. This summer, we were amongst the 400,000 visitors of the festival.

A Distinctive Vision

The Sziget organizers aim to eventually reach each and every young European with the festival. Indeed, youngsters from all over the continent hop into party trains, planes or just their cars to come celebrate summer in Budapest. The diversity in things to do on the island is huge. Where one is bungeejumping, another is relaxing in the ambient garden. I for one especially enjoyed the oxygen bar where you can smoke from waterpipes. Sziget is Europe’s biggest music festival. From the one end of the island to the other, it can easily take you about half an hour. Especially at nights, the island can get quite crowded. It’s weird though, how you can bump into your long lost cousin, neighbour or classmate while at the same time, you won’t be able to find your friends when you’re looking for them. Unlike many other festivals, the festival area and the camping site are not separated here. People set up their tents all over the island, right next to the main stage as well as on a quiet spot near the Danube, really giving it the impression of a small village – if one that might be a bit strange. First of all though, Sziget is a music festival. One of my personal highlights was Mika. I know all his songs by heart but had never

Beeld Pascal Tieman

seen him live. He is a performer to the backbone and I loved being able to sing along and dance to each and every song. Sziget is not just about the big headliners though. There are quite a few small stages like the Budapest Jazz Club and the Blues Bar where you can relax and discover new music. Whether you’d like to spend your day watching all sorts of bands or your night dancing in the party arena, there is always a place for you here. Partying it up for a whole week can leave you battered though. Budapest thankfully has more to offer than just Sziget. While the Sziget showers are relatively good, they

have got nothing on the public baths like Széchenyi. Just an afternoon in these thermae and swimming pools will have you all relaxed and ready to go again. One thing you mustn’t forget is that you are in a foreign country with quite a different culture. Hungarians and the English language is not a match made in heaven as far as I’ve noticed. Also, you can’t pay by euro yet. The Hungarian currency is the forint. One euro is about 270 forint, which makes you forget how much you’re spending. I’ve spent quite a lot more than I expected, but I can’t say I regret it. I haven’t even seen so many acts, but I loved the ambiance on the island. (Annelou Verrijt)

Breathing out fear Shinta Lempers (fourth-year RMP student, MIC) writes about the Love Parade Festival in Duisberg, Germany, where 21 people were stampeded to death while trying to leave though a blocked tunnel) I had a long day at work without tv and radio so I signed in to my Twitter account to catch up on what happened. Everyone was tweeting about the Love Parade. Scanning the messages I saw big words. ‘Bomb attack’ and ‘dozens of killings’. The first thing that came to my mind was: What the F? Then I

asked myself a question that keeps haunting my mind: Would this have happened ten years ago? The day after, I read every news article I could possibly find. But it didn’t satisfy my hunger for answers. There were hastily copypasted witness reports, infographics showing the narrow terrain entrance, semi-scientific articles about the cause of repression and attempts from the organisation to exculpate itself from what happened underneath the dancing shoes of countless technolovers. The killings at the Love Parade are undoubtedly due to the organisation that ignored

safety advices. A fully loaded cash desk prevailed. But just like the panic at the Dam Square during Remembrance Day and the widespread protest against the Islamic centre near Ground Zero, the panic in the tunnel at the event is the indisputable prove that, since 9/11, our Western society is more and more turning in to a safety society where fear plays first fiddle and men trample teenagers. I wonder, if everyone would’ve counted to ten, and if the visitors and the cops didn’t let fear dominate their actions, would there be still have been 21 killings that day? (Shinta Lempers)

A few days ago I went to a talk by the renowned historian of religion, Karen Armstrong, entitled The Substance of Things Unseen in Science, Art and Religion. Among others, Armstrong located the tangled roots of the great world religions in “compassion”, while striking more sombre notes in a lively informal discussion with Karel van der Toorn, identifying contemporary fundamentalisms with the fear that traditional ways of life face “obliteration” by the forces of modernization. Yet what sticks most vividly in my mind are her accounts of the labyrinthine painted caverns of Lascaux, in the Dordogne, and her story of African desert hunters. The walls and ceilings of the famous caves of Lascaux are covered with multicoloured scenes of animals. Painted as early as twentythousand years ago, access demands kilometres of walking and crawling through narrow underground passages in total darkness. Armstrong described the enormous effort involved in reaching the painted areas, and in creating these images by flickering torchlight. But for what reason, what purpose? This remains a mystery. Armstrong suggests that these painted caverns expressed “an intensely aesthetic appreciation of the natural world”, as well as being sacred sites of ritual action through which the violence of the hunt could be consecrated and redeemed, and where art and religion developed as one. In her most recent book, The Case for God (2009) – published in Dutch as De kwestie God – she writes: “From the very beginning, religious life was rooted in acknowledgment of the tragic fact that life depends upon the destruction of other creatures.” Armstrong continued with a particularly poignant example, again following her book: “In the Kalahari Desert, where wood is scarce, the Bushmen have to rely on light weapons that can only graze the skin, so they anoint their arrows with a lethal poison that kills the animal very slowly. A tribesman has to remain with his victim, crying when it cries and participating symbolically in its death throes.” This is a transcendent form of compassion, this identification with the pain of the hunted, dying animal, and the recognition of complex interdependencies among human and non-human beings alike. The strength of Karen Armstrong’s vision is found in its great scope and inclusiveness. (Karen Armstrong’s talk was sponsored by the UvA’s cultural centre, SPUI25 and the publisher Bezige Bij). Robert Simon Editor, Havana International [email protected] havana

21

-advertentie-

De HvA pakt Office 2007 uit!

Wat is er veranderd?

Microsoft Office is een geregistreerd handelsmerk van Microsoft Corporation

Kan ik mijn oude bestanden openen?

Wat is ‘het lint’? Waar vind ik ondersteuning?

www.hva.nl/office-2007 Vanaf half augustus 2010 is Office 2007 beschikbaar op alle studenten PC’s. Kijk op www.hva.nl/office-2007 voor ondersteuning zoals Quick Reference Cards en filmpjes met uitleg over de diverse applicaties. Voor de medewerkers zal het nieuwe image met Office 2007 in het najaar beschikbaar komen.

Dr. ir. Masi ‘Mijn naam is Masi Mohammadi. Ik ben Iran om politieke redenen ontvlucht. Ik kwam tien jaar geleden in Nederland aan. Ik had niets en voelde mij niemand. Onlangs ben ik gepromoveerd.’ Het UAF helpt vluchtelingen als Masi die hun land moesten verlaten vanwege oorlog en vervolging. Het UAF geeft hen kans op een nieuw bestaan. Op dit moment biedt het UAF 3000 vluchtelingen financiële steun en begeleiding tijdens hun studie en bij het zoeken naar een baan. Maar er staan veel vluchtelingen op de wachtlijst. Ook zij willen graag studeren. Geef gevluchte studenten een nieuwe toekomst! Steun het UAF met € 1,50 per maand sms STUDENT AAN naar 4488 www.uaf.nl

passie

e over j n e l l e a? ert zelf v e in havan passi ail naar l m hva.n @ a n hava

‘Tijdens het maken van een nieuwe film verander ik in een soort dictator. Dan schreeuw en tier ik ontzettend, achteraf denk ik wel eens: had dat nou echt zo gemoeten? Vaak maak ik films met vrienden en zij hebben soms wel zoiets van “doe even rustig man”. Gelukkig wordt het resultaat er alleen maar beter op als je duidelijk zegt wat je wel of niet wilt. Het meest magische aan het maken van een film vind ik dat je een illusie kunt creëren. Je kunt de kijker laten zien wat je wilt dat hij ziet. Sinds kort heb ik een green screen, een groen scherm waar je iemand voor filmt en op de achtergrond kun je dan een beeld laten zien van bijvoorbeeld een zonnig strand. Dat gebeurt in de nabewerking, mijn favoriete onderdeel van het productieproces. Je kunt beelden nog heel erg

beïnvloeden als de film al is geschoten, dat vind ik mooi. Op mijn zesde maakte ik mijn eerste film: De grote interviewshow, opgenomen met zo’n gigantische camera waar nog een cassette in moest. Dan interviewde ik meestal mijn ouders, of het was eerder stalken eigenlijk. Ik ging naast ze staan en stelde ze allerlei vragen. Over wat ze aan het doen waren, hoe het met ze ging, dat soort dingen. Ze werden helemaal gek van me. Op de middelbare school nam de drang om te filmen serieuzere vormen aan. Samen met een vriendin bedacht ik een soap: Gooische studenten. We hadden blijkbaar een vooruitziende blik want het was ruim voor Gooische vrouwen. De thema’s waren: liefde, vreemdgaan, bedrog, rijkdom, hebzucht, je kent het wel. Echt heerlijk om te maken. Met dezelfde

vrienden als waarmee ik die soap maakte, heb ik later mijn eerste lange film gemaakt: Sjat, op z’n Limburgs. Het was een verjaardagscadeau voor een vriend van ons uit Limburg en we schoten met een simpele digitale camera. Een soort komedie over zijn leven. Sindsdien maken we vooral komische films. Inmiddels hebben we Sjat 3 opgenomen en in totaal hebben we tien films gemaakt. Eerst draaiden we op een of twee locaties, bij de laatste Sjat op een stuk of twintig. We zijn professioneler geworden. De digitale camera heeft plaatsgemaakt voor een “echte” en het opnemen duurt vaak wel een paar maanden. Dat geeft niet want het is wat we het liefste doen.’ n Kim Bos

Beeld Fred van Diem

Jelle de Weert (23, vierdejaars AMFI) werkt vaak maandenlang aan slapstickachtige films die hij cadeau geeft aan vrienden. Gewoon omdat het zo magisch is om een illusie te creëren.

23

havana

recensies

Film

Boek

Theater

Regie: Anton Corbijn HHHHH

Maurice Seleky Anthos HHHHH

23 september, Casablanca’s Paradijsvogeltent

The American

Ego Faber

Nichtencircus

Wel gaan Van operadiva’s tot jongleurs, acrobaten, strakke jongens en stuntmannen. De artiesten van het nichtencircus weten wel wat een feestje is. Niet gaan Jij bent meer van het klassieke circuswerk met olifanten en zo

Nightlife

Purple Party Music

24 september, Paradiso Wel gaan Een eerbetoon aan His Royal Badness. Een nacht vol Prince! Niet gaan Na ‘Purple Rain’ en ‘Kiss’ had jij het echt wel gezien met die maffe gozer. Om maar met de deur in huis te vallen: alle Amerikanen die The American wegzetten als teleurstellend, want te traag, zijn gek. En dat vind ik niet omdat dit de eerste film is waarin George Clooney uit de kleren gaat. Of omdat regisseur Anton Corbijn bij de aftiteling koos voor ‘Window of My Eyes’ van Cuby and the Blizzards. Maar het is juíst het gekozen ritme dat je als kijker meesleurt in het verhaal over de laatste opdracht van huurmoordenaar Jack (Clooney). Deze Jack vlucht na een uit de hand gelopen klus in de Zweedse bossen naar Italië. Hier wordt hij door zijn baas weggestopt in een klein heuveldorpje. Met het oog op de sociale controle doet Jack zich voor als fotograaf, een knipoog naar de regisseur. Intussen werkt hij aan zijn laatste klus: een speciaal geweer voor een collega, de mysterieuze Mathilde (Thekla Reuten). Het eindeloze gesleutel van Jack aan geweeronderdelen heeft iets rustgevends. Een mooi contrast met de voortdurende spanning die hij voelt, als spoken uit het verleden hem op de hielen zitten. Deze spanning wordt zorgvuldig opgebouwd. Op een gegeven moment schrik je als kijker net zo van een onverwacht geluid als Jack zelf. Het uitgestorven dorp is een perfect decor. De beelden in de film vertellen meer over de personages dan hun gesprekken. Zo zien we Jack verzonken in een gids over vlinders, zijn grote passie, waar hij verder met geen woord over rept. Ook voor zijn geliefde, prostituee Clara (Violante Placido), blijft hij een gesloten boek. Kenmerkend voor de stijl van Corbijn is natuurlijk zijn oog voor detail. Elk shot is een perfect plaatje, zonder dat het overdreven gestileerd aandoet. Toch moet het een hele klus zijn, om bijvoorbeeld een vlindertje precies op tijd op de schouder van Reuten te laten landen. De keuze voor een acteur als Clooney lijkt een gevaarlijke. Zo’n enorme publiekstrekker kan afleiden van het verhaal en de rest van de cast. Dit gebeurde Corbijn niet. Reuten en Placido doen niet onder voor hun beroemde collega. En na een eerste blik op Jack dacht ik geen seconde meer aan Nespresso. Tijdens de laatste scènes moest ik zelfs moeite doen Clooney te herkennen in zijn aangeslagen personage. De aangrijpende, en toch nog onverwachte, plot overschaduwt elk ego. n Carlijn van Donselaar 24

havana

Rond Maurice Seleky is een kleine hype ontstaan. De schrijver las voor op Lowlands, werd geïnterviewd door Playboy en prijkte op de cover van Folia. Daarnaast liepen talloze vrouwelijke fans op 6 september – de dag dat zijn debuut verscheen – in een T-shirt met de tekst ‘I Love Ego Faber’. De marketing rond het boek van de voormalige UvA-student is goed geregeld, en vreemd is dat niet; in het dagelijks leven verdient Seleky de kost bij een pr-bureau. Daarnaast blijkt hij ook een begenadigd schrijver, want Ego Faber is een treffend portret van een zoekende generatie. Het boek handelt over drie studenten die volwassen worden na 9-11. De naamloze ik-persoon vertelt hoe hij naar Amsterdam komt en Ego Faber en diens beste vriend Rein ontmoet. Gedrieën dompelen ze zich onder in het nachtleven van Amsterdam. De drie zijn ingeschreven aan de UvA, maar studie is duidelijk bijzaak in deze roman. Af en toe vindt er een scène plaats op de Oudemanhuispoort, maar daar blijft het bij. Seleky is overduidelijk een auteur van nu en hij heeft een rauw realistische manier van schrijven. Zijn zinnen lezen weg als pakkende teksten bedacht door een reclamebureau. Daarnaast is het verhaal boeiend. Het boek opent met de begrafenis van Faber waarna de vriendschap tussen de drie van voren af aan verteld wordt. Ego Faber is een roman over mensen die volwassen zijn geworden in het eerste decennium van deze eeuw. Faber en kornuiten maken de opening van Club 11 mee, dansen in Paradiso en chillen in de Winston. Alle plekken in het boek zijn herkenbaar voor de gemiddelde student en ook een slechte muzieksmaak kan Seleky niet verweten worden. Zinnen uit nummers van The Libertines, The Cure, The Verve, Radiohead en andere indiebandjes zijn links en rechts opgenomen. Daarnaast wordt er stevig gedronken, veel aan seks gedaan en ruimschoots gebruikt. Niet voor niets wordt Ego Faber de Gimmick! van dit decennium genoemd. De kracht van het boek schuilt hem in het feit dat Seleky bijna ongemerkt twee uiterste werelden in elkaar laat overlopen: die van de onbegrensde mogelijkheden versus uitzichtloze eenzaamheid, hetgeen de hoofdpersoon uiteindelijk doet besluiten er zelf uit te stappen. De schrijver heeft een knappe prestatie geleverd. n Jim Jansen

Cabaret

Worst Of The Eighties

25 september, Comedy Theater in de Nes Wel gaan Een tenenkrommende, genante en confronterende terugblik op de jaren tachtig. De muziek, de kostuums, het decor en de sfeer brengt je terug naar de jaren van cassettebandjes, leggings en rollerskates. Niet gaan In de jaren tachtig kwam jij net kijken. De enige rages waaraan jij meedeed waren Tik Tak en Sesamstraat.

Film

A Somewhat Gentle Man

26 september, Kriterion Wel gaan De zachtaardige gangster Ulrik keert na zijn gevangenschap terug in het dagelijks leven. Ulrik laat het vrije leven op zich afkomen en belandt in de meest komische situaties. Niet gaan Zachtaardige en sukkelige gangsters moet jij niet hebben. Liever iets met machinegeweren en martelscènes.

Pop

Shane Alexander

27 september, Paradiso Wel gaan Shane doet jouw hartje sneller kloppen met zijn boterzachte stem en zijn melancholische gitaarspel. Niet gaan Jij bent meer van het ruigere spul en je houdt absoluut niet van huilende, zwijmelende vrouwen.

Tentoonstelling

Nederland volgens Sigmund

28 september, Persmuseum Wel gaan De bekende stripheld van de Volkskrant houdt nu praktijk in het Persmuseum waar hij zijn patiënten volgens geheel eigen methode de les leest. Ook voor een gratis consult van Dokter Sigmund ben je hier aan het juiste adres. Niet gaan Dokter Sigmund? Jij bent meer van het Suske & Wiske-genre.

zwart-wit

Beeld Henk Thomas

Beeld Annemarie Vissers

eten

We schenken de glazen nog eens vol

‘Louis Theroux bewonder ik mateloos’

Dat het hoofdstedelijke horecapersoneel niet geroemd wordt om het empathisch vermogen moge bekend zijn. Dat het bij eetcafé Zouk anders gaat, valt te prijzen.

Rachid Bouazzaoui (26, vierdejaars media, informatie & communicatie)

Of we alvast wat willen drinken. Dat willen we wel, dus bestellen we twee biertjes. Of we dan Amstel willen of een Brand-biertje. Als twee heuse import-Amsterdammers uit Limburg is die keuze een makkelijke: twee fluitjes Brand graag. Dat gaat helaas niet: Brand-bier kan wél in een vaasje maar niet in een fluitje. Amstel kan wel in beide glazen, zegt de vriendelijke serveerster. Fair enough; wij begrijpen het glazenprobleem niet, maar besluiten dan maar het Amsterdamse bier te bestellen. De biertjes krijgen we van het huis, blijkt nu. Samen met elf andere horecazaken – waaronder café Katoen, Wildschut en De Roeter – heeft Zouk een actie opgezet, die loopt tot half december. Op maandag, dinsdag en woensdagen is het eerste biertje gratis, krijg je een dessert cadeau of proost je met een gratis glas bubbels afhankelijk van de zaak die je kiest. Attent. Tegelijk met de drankjes komt ook meteen een flinke mand vers brood op tafel, met een schaaltje aioli. Dat we na het eten van de aioli de rest van de avond met een gigantische knoflookkegel rondlopen: soit. Wanneer we besluiten van tafel te wisselen, levert dat bij Zouk geen gezucht van personeel op, dat hebben we wel eens anders meegemaakt. We kiezen als voorgerecht de garnalen-emping – wat dat ook moge zijn,

volgens de serveerster een soort ‘koekje’ – en een salade met groene asperges. Er staan lekkere hoofdgerechten op de kaart, die het niveau van eetcafégerechten als kipsaté of biefstuk-met-championsaus overstijgen, maar we kiezen voor de twee daghappen: kabeljauwfilet met dragon-roomsaus en een good old varkenshaasje met honingtijmsaus. De sauzen willen we graag apart, en ook nu weer: geen moeilijk gezicht van het bedienend personeel. De ‘emping’ blijkt inderdaad een naar niks smakend koekje te zijn waarin garnalen met een sausje. Beetje karig, maar de salade met veel asperges en gegrilde courgetterolletjes gevuld met ricotta maakt veel goed. Zo ook de hoofdgerechten: de vis is prima en het varkenshaasje mooi rosé. We schenken de glazen nog eens vol, dippen de dikke frieten ruim in echte mayonaise – in plaats van te zoete fritessaus die vaak voorhanden is in eetcafés – en eten knapperige groenten. Zouk heeft geen state of the art designinrichting en is niet so hip it hurts, maar is ‘gewoon’ een relaxte plek voor goed eten. Ik hou d’r wel van. n Annemarie Vissers Restaurant Zouk 1e Constantijn Huygensstraat 45 020 689 11 33

Film ‘Scarface heb ik precies honderd keer gezien, ik heb de keren geteld. En werkelijk iedere keer vind ik ’m weer fantastisch. Het gegeven dat je van niets iets kunt worden, dat spreekt me wel aan. In Scarface is dat wel een behoorlijk criminele weg, dat is natuurlijk dubieus. Tony Montana, die vanuit Cuba naar de VS vlucht en daar een nieuw leven begint en opklimt tot drugsbaron. Helemaal niks heb ik met de Nederlandse film, zo knullig. Ik heb het nog wel geprobeerd, met Nachtrit. Ik wilde al na een kwartier de bioscoopzaal uitlopen. Wat een vertoning: Frank Lammers – in real life een Brabander – die met een Amsterdams accent moet praten.’

begrijpen. Die houding zoek ik ook in mijn journalistieke werk. Van Marc-Marie Huijbregts raak ik hoogst nerveus. Die stem en dat drukke gedoe van die man, vreselijk.’ Moment ‘Ik heb twee jaar gewerkt als telefonisch verkoper voor een groot Amerikaans computerconcern. Daar zag je de Amerikaanse prestatiedwang in volle glorie; als ik een target niet had gehaald dan werd dat omgeroepen, met de mededeling dat de rest nu harder moest werken. Als je wel verkocht sloegen ze de gong. Op lichtbakken werden juichende slogans als “you can do it” vertoond. Treurig en hilarisch tegelijk. Mijn reis naar de VS vormde een hoogtepunt.’

Boek ‘Wat is gevaarlijker: een pistool of een zwembad? Dat soort kwesties en vragen staan beschreven in Freakonomics van journalisten Steven D. Levitt en Stephen J. Dubner. Ze verzinnen bij heel alledaagse dingen een originele invalshoek. De vragen die ze stellen en beschrijven vind je nooit terug in grote economische onderzoeken. Hoeveel betaalt een makelaar eigenlijk voor zijn eigen huis? En met welke voornaam is carrièresucces gegarandeerd? Harry Potter laat ik links liggen. Kinderboeken die door volwassenen gelezen worden: ik vind het niks.’

TV ‘Keuringsdienst van Waarde blijft een van de beste programma’s. Die presentatoren die zich heel “dom” opstellen aan de telefoon. Die blijven maar doorzeuren en zuigen, heerlijke tv. En dan die reacties van de meeste klantenservices, ze snappen zelf vaak helemaal niets van hun producten. Er blijkt dus gewoon echt ijzer in cornflakes te zitten. Schilfers. Dan lieten de makers zien door een magneet boven een kom te hangen. Bizar! De Lama’s, die humor heb ik nooit begrepen.’

Held ‘Als toekomstig journalist bewonder ik Louis Theroux mateloos. Hij zoekt altijd naar de mens achter het nieuws, hij daalt af in werkelijk elke subcultuur. Zo ging hij eens langs bij de meest gehate familie in de VS, bij nazi’s, drugsdealers. Theroux registreert, keurt niet af maar probeert te

Website ‘The Huffington Post, een internetkrant. Ik lees er nieuwsitems en onderwerpen die in Nederland niet aan bod komen. De Telegraaf heeft het helemaal niet begrepen: de site is rommelig, onoverzichtelijk en er staat non-nieuws op.’ n Annemarie Vissers

25

havana

gekeurd

very short introductions

Sample­ schatkist

Een goede website is simpel en doet precies wat hij moet doen. Whosampled voldoet aan dat criterium. ‘Exploring and discussing the DNA of music’ is het doel, aldus de makers. Tik de naam van je favoriete band, rapper of zanger in en zie van welke artiest men de beat of baslijn gejat heeft. Zo kom je er bijvoorbeeld achter dat Coldplay voor hun hit ‘Talk’ een sample uit 1981 van de Duitse electro-band Kraftwerk gebruikte. Whosampled zet het origineel en het gesamplede nummer netjes via YouTube met twee schermpjes naast elkaar. Is de sample slechts een seconde van een bepaald nummer, dan laat de website precies zien op welke seconde je de sample kan vinden. Rustig rondbrowsen kan ook op kenmerken als genre, artiest, jaar of tag. Zo kwam ik er bijvoorbeeld achter dat Dr. Dre 377 samples gejat heeft en Kanye West 277. Het is dan ook geen verrassing dat negen namen uit de top tien van grootgebruikers van samples hiphopproducties zijn. Een ander leuk gegeven van de website is dat hij volledig community based is. Dit houdt in dat enthousiaste gebruikers moderators worden en content keuren en toevoegen. De database telt inmiddels 61.000 nummers en 24.000 artiesten. Je kunt er dus van uitgaan dat ook jouw zoekopdracht een antwoord oplevert. Whosampled is een uitstekende tool om antwoorden op je muziekvragen te vinden en daarnaast trek je een hele kast aan klassiekers open waardoor je mp3speler weer eens aan een update toe is. Helemaal in de stemming? Probeer dan ook eens www.twoyoutubevideosandamotherfuckingcrossfader.com. Dezelfde interface, alleen dan met een crossfaderknop. Prima vermaak voor de vroege herfst. n Thomas van Manen

26

havana

Beeld Fred van Diem

Je herkent dat gejatte stukje in een nummer, maar waar is het ook al weer van? Komt dit je bekend voor? Dan is whosampled.com de perfecte website. Het gaat daar namelijk om samples, samples en nog eens samples.

Winkels, sportparken en buurtkroegen Wie? Peter de Bois, lector meervoudig intensief ruimtegebruik Wat? Onderzoek naar stedelijke anchor points ‘Het doel van al het onderzoek dat gedaan wordt binnen onze kenniskring is het vergroten van de stedelijke vitaliteit. Hiermee bedoel ik dat een stad zich, net als het menselijk lichaam, in stand moet kunnen houden en dus in staat moet zijn zich snel aan te passen aan wisselende omstandigheden. Een van de onderzoeken waar we al een tijd mee bezig zijn, is dat naar de ruimtelijke, sociale en economische werking van stedelijke anchor points. Dit zijn gebieden waar mensen samenkomen. Denk aan HvA-gebouwen, sportparken en buurtkroegen, of een winkel als de Bijenkorf. De gemene deler van al deze plekken is dat mensen er allemaal met hetzelfde doel komen. Wat wij willen meten is de kwaliteit van die anchor points en de verbindingen hiertussen. Indicatoren van goede verbindingen zijn toegankelijkheid en de helderheid van de stadsplattegrond. Het idee is dat mensen hun stad pas goed kunnen gebruiken als die voor hen te begrijpen is. Ook zonder TomTom moeten ze kunnen weten waar ze zijn. Als een anchor point

kwalitatief sterk en goed toegankelijk is, trekt het steeds meer andere functies naar zich toe. Zo kan die plek uitgroeien tot een sociaal en economisch cluster binnen de stad. Bij het onderzoek naar anchor points zijn naast medewerkers ook studenten betrokken. Ons onderzoek is op verschillende momenten gekoppeld aan het onderwijsprogramma. Vorig jaar heeft een groep tweedejaars een analyse van de anchor points van Haarlem gemaakt, het jaar daarvoor van Amsterdam en dit jaar is Utrecht aan de buurt. Op deze manier verzamelen we materiaal om het functioneren van verschillende steden met elkaar te kunnen vergelijken. Een deel van het onderzoek doen we met behulp van ons gps-lab. Hier verzamelen we data door een aantal bewoners van een stad gps-apparatuur mee te geven. Door deze mensen te volgen, weten we precies hoe ze zich verplaatsen in de stad. Zo kunnen we zien of bijvoorbeeld een winkelcentrum voor veel mensen in een stadsdeel op de route ligt,

of juist niet. De steden zijn onze opdrachtgevers. Aan onze analyse koppelen we ook een concreet advies. De winst voor een stadsbestuur is dat ze door onze analyse inzicht krijgt in het feitelijk gebruik van de stad en al haar voorzieningen. En hier eventueel het beleid op aan kan passen.’ n Carlijn van Donselaar

Studenten, ctoren docenten of le imaal ax m vertellen in hun er ov en ut vijf min Very Short onderzoek bij . Meer weten? Introductions eb.nl/vsi www.havanaw

weekgast

Marieke Hofstede (23, vijfdejaars media, informatie & communicatie) is in de race voor een functie als brandmanager voor dance4life. Ze is druk aan het campagnevoeren, om zo veel mogelijk stemmen van het publiek te krijgen.

Maandag 13 september De aftrap van de laatste week van de World of Difference-campagne voor dance4life, een organisatie die samen met jongeren in actie komt tegen hiv en aids. World of Difference is een programma van de Vodafone Netherlands Foundation, waarbij je kans kunt maken op een droombaan van één jaar bij een goed doel. Ik ga voor de functie als brandmanager. Dat houdt in dat ik een strategie opzet en uitvoer om het dance4life merk in Mexico, Argentinië en Colombia in de markt te zetten. Niet alleen omdat het me een superervaring lijkt, maar ook omdat ik erg houd van de Spaanse taal en cultuur. Ik heb drie weken lang op nummer vier gestaan, maar ik ben dit weekend gezakt naar de vijfde plaats op de ranglijst. Omdat ik een weekend weg was, heb ik weinig kunnen doen om meer publiciteit voor mijn campagne te krijgen. Gelukkig heb ik altijd nog mijn mobiele telefoon, dus ik kon toch nog mijn vrienden oproepen om te blijven stemmen. Mijn studie staat op een laag pitje omdat ik fulltime werk bij een uitgeverij. In de pauzes check ik gauw het klassement op Hyves en update ik mijn site. Ondertussen probeer ik mijn collega’s over te halen om op mij te stemmen.

Dinsdag 14 september Het is rustig op mijn werk dus tussendoor probeer ik vandaag nog wat aan mijn campagne te doen. Ik sta inmiddels op de zesde plaats, best een teleurstelling. Na mijn werk ben ik nog even de stad in en scholen langsgegaan om posters te verspreiden. Thuis begin ik aan het monteren van een promotiefilmpje. Dat de campagne bijna afgelopen is, betekent niet dat ik nu stil kan gaan zitten. Ik wil nog steeds laten zien dat ik geschikt ben voor de baan.

Woensdag 15 september Een drukke dag op mijn werk. Ik werk in een uitgeverij in hartje centrum. Er werden orders geplaatst voor het boek van Natascha Kampusch, duizenden exemplaren tegelijk. Ondanks de drukte houd ik me wel met de campagne bezig. Via Hyves kan ik kijken hoeveel mensen er op me gestemd hebben en ook welke Hyvers dat waren. Ik denk dat ik op de ranglijst gezakt ben, omdat sommige mensen op het laatste moment ineens keihard campagne zijn gaan voeren. Ook snap ik dat mensen op den duur social network-moe worden. Mijn broer is leraar, hij probeert zijn leerlingen zover te krijgen dat ze op mij gaan stemmen.

Donderdag 16 september Ik heb nog niet de top 2 bereikt, dat vind ik erg jammer. De mensen in de top 2 mogen op gesprek komen bij de organisatie. Toch hoop ik ergens dat ik daar ook bij zal zitten, want ik heb per slot van rekening kennis van de Spaanse taal en cultuur. Vandaag besloot ik om te gaan flyeren in de stad. Dat was achteraf gezien niet zo handig, aangezien er alleen maar toeristen op de been waren. Ik werk tot zes uur, daarna ga ik door naar Radio 538. Barry Paf besteedt aandacht aan de actie. Ik had hem wel gemaild of hij iets voor me kan betekenen, maar ik heb er niets over gehoord. Maar ik vind dat het goed is om brutaal te zijn. Als laatste tactiek stuur ik onbekende Hyvers een bericht, of ze op mij willen stemmen. Eigenlijk doe ik dat liever niet, want ik weet dat mensen dat vervelend kunnen vinden.

Vrijdag 17 september

Beeld Henk Thomas

Na een paar hectische weken door mijn werk en mijn inzet voor de campagne heb ik een momentje rust. Toch geef ik de strijd nog niet helemaal op, er kan altijd nog iets veranderen. Ik sta ‘s ochtends nog steeds op de zesde plaats en houd me voor dat ik niet teleurgesteld moet zijn als dit zo blijft. Rond de middag begint het toch te kriebelen. Inmiddels zijn alle flyers en posters op dus ik ga door met mijn strijd via de computer. Mijn familie en vrienden doen met me mee, de een nog harder dan de ander. Om vier uur ‘s middags weet ik mezelf niet rustig te houden. In plaats van weg te gaan naar een afspraak zeg ik af en blijf ik achter mijn computer zitten, in de hoop dat er nog op me gestemd wordt. Het werkt. Met behulp van mijn zus en een hoop vrienden weet ik in het laatste half uur nog veel stemmen te krijgen. Het is tien voor vijf, ik stuur mensen een sms met de vraag of ze nog een keer willen stemmen. Ook op MSN en via social media spreek ik mensen aan. Wat een succes, ik sta op de vijfde plek en het verschil in stemmen wordt wat groter. Om vijf uur ‘s middags sluiten de digitale stembussen van de World of Difference-campagne en heb ik toch nog een plek in de top 5 bemachtigd. Nu is het afwachten. Volgende week hoor ik of ik word uitgenodigd om in de finale te komen. Ik blijf dance4life nog steunen, want ik geloof dat je op die manier een verschil kunt maken! n

havana

27

afstuderen

Lieke Kerssens (23, links) & Naomi Albrecht (22)

Beeld Jan-Maarten Hupkes

Sociaal juridische dienstverlening Onderwerp ‘Mijn studiegenoot Naomi Albrecht, die stage liep bij de Kinder- en Jongerenrechtswinkel, werd gewezen op een Rights of the Childonderzoek uit 2009. Hieruit bleek dat Nederlandse kinderen, vergeleken met kinderen uit de rest van Europa weinig afweten van hun rechten en plichten. Daardoor weten ze ook niet wanneer ze geschonden worden. We besloten te onderzoeken hoe kinderen van tien tot twaalf jaar het beste gewezen konden worden op deze rechten en plichten. Je moet dan denken aan dingen als gelijke behandeling, omgang met ouders, vrijheid van meningsuiting, recht op onderwijs en bescherming van het kind. Om dit te 28

havana

onderzoeken hebben we enquêtes afgenomen. Een ontzettende klus. Eerst probeerden we telefonisch respons te regelen, maar toen dat niet bleek te werken zijn we met een stapel enquêtes onder de arm langs basisscholen in de omgeving van Amsterdam gegaan. Dat werkte beter: we hebben er bijna negenhonderd afgenomen. Het bleek dat de kinderen inderdaad erg slecht geïnformeerd waren. Ruim een derde van de leerlingen wist bijvoorbeeld niet eens wat rechten zijn. Externe lespakketten bleken volgens ons én de leerkrachten de beste manier om deze kinderen bij te spijkeren. In de vorm van een jaarlijks terugkerend programma van een aantal

dagen per jaar, of een landelijke campagne, over de belangrijkste onderwerpen: echtscheiding, werk, school, gevangenis, mishandeling, jeugdzorg.’ HvA + ‘Erg fijn vond ik de veelzijdigheid van de studie. Ook was het evenwicht tussen de vakken over recht en de vakken over communicatie erg goed.’ HvA – ‘Ik heb eerst een jaar op de universiteit gezeten, en de omschakeling naar hogeschool was wel erg groot. Ze hielden wel erg je handje vast, controleerden je op je huiswerk. Soms was het iets te veel als de middelbare school.’ n Ron Santing