Franse benadering van een optimaal bodemgebruik Beleids- en discussiedag – Brussel 27 maart 2012
Overzicht 1. Juridische context – Regelgevende instrumenten – Contractuele instrumenten 2. Specifieke publieke acties en onderzoek 3. Voornaamste actoren 4. Wetenschappelijke gegevens en toepassingen
2 benaderingsmanieren: Benadering « oppervlakte » (land)
Benadering « milieu » (bodem)
Het limiteren van een verlies aan landbouwoppervlakte door urbanisatie
Erosie, verlies van organisch materiaal, contaminatie, verdichting, verzouting, verlies van biodiversiteit, aardverschuivingen
Referentieteksten Au MAAPRAT
Juridische context Bodem, organische materiaal en groeimedia
Landbouwproductie PAC, Code rural,Code forestier, LMA 2010, decreet1993 code van goede landbouwpraktijken
M Milieucode
Code rural
Energie (hernieuwbare energie)
Installaties die geclassificeerd zijn voor de bescherming van het milieu (ICPE)
Modder Decreet 8 januari 1998
Landbouwgrond
Klimaat
Afvalstoffen Wet n°75-633
Water en waterig milieu Wet n° 2006-1772 Decreet 24 juni 2008 natte zones
Risico’s Wet 2003-699
Ontwikkeling van rurale gebieden
Biodiversiteit
Wet n° 2005-157
Landbouwgronden op de grens van sectoriële reglementering « multi-législation »
Contractuele instrumenten •
Agro-milieumaatregelen (MAE) in het kader van PAC (bodembedekking, hagen, strobalen, …)
•
Gids met de goede landbouwpraktijken
•
Concrete stappen: biologische landbous, duurzame landbouw, agroforestery, milieucertificering
•
Standaardisatie van bodem, modder, organisch materiaal, meststoffen, minerale elementen
Veel vrijwillige initiatieven bestaan reeds
Voorwaarde voor ieder bodembeleid : de kennis! Prioriteit voor het verwerven van wetenschappelijke programma’s, onderzoeksprogramma’s en het tot stand komen van terreinobservaties Actieve Franse erkenning: kwaliteit van het partnerschap tussen de betrokken actoren
Specifieke publieke acties en onderzoek Wetenschappelijke belangengroep Partnserschap MAAPRAT-MEDDTL-INRA-ADEME-IRD-(IFN)IGN 3 programma’s: - IGCS: bodemkaarten, BD DONESOL - RMQS: opvolging van de kwaliteit - BDAT/BDETM: uitvoering van laboratoriumtests (bodemanalyse, sporen van metalen)
Eerste rapport ivm de bodemtoestand in Frankrijk ( 18 november 2011) http://www.gissol.fr/index.php
Zoom Programme IGCS: Meerdoelenprogramma: Zorgt voor
Kaart...
...een database
Zoom programme RMQS • 2200 staalnamelocaties • Eerste nationale analysecampagne afgelopen • Tweede campagne in voorbereiding
Bron: Gis Sol. 2011. L'état des sols de France.
Specifieke publieke acties en onderzoek Onderzoeksprogramma GESSOL http://www.gessol.fr/
•
Pilootonderzoeksprogramma door het ministerie van ecologie met de steun van l'ADEME sinds1998, gewijd aan de milieufuncties van de bodem
•
3 projectoproepen: 1998, 2003 en 2008 (APR 3 en cours)
•
Publicatie in 2008 van de synthese-opstelling van de resultaten APR1 en 2
Bekend om zijn interdisciplinaire dimensie (bodemkunde, sociale wetenschappen, economie, recht, …)
Specifieke publieke acties en onderzoek Gezamelijk technologisch netwerk« Sols et Territoires » •
Partnerschap tussen onderzoek, opleiding en ontwikkeling
•
Doel is het beter begrijpen en integreren van de bodem in het voorgestelde gebied
•
Projectleider: chambre régionale d'agriculture de PoitouCharentes http://www.sols-et-territoires.org/
Voornaamste actoren • Gis Sol
•
•
Actoren met kennis van landbouwgronden –
Ministeries bevoegd voor landbouw en ecologie
–
Publieke instellingen en onderzoeksorganisaties (ADEME, INRA, IFN, IRD, BRGM, IRSTEA...)
–
Wetenschappelijke verenigingen (AFES)
–
Comitees en studiegroepen (COMIFER, GEMAS...)
Beheerders van landbouwgronden –
Technische deskundigen landbouw (chambres départementales et régionales d'agriculture, APCA, syndicats)
–
Technische instituten (ACTA, ARVALIS...)
Financiële partners bij het verwervan van bodemgegevens in de regio –
•
Locale collectiven, SAFER, instellingen voor hoger onderwijs, regionale verenigingen, privé-verenigingen
Partners bij het verzamelen van gegevens –
Laboratoria voor bodemanalyses
Verworven data en toepassingen •
Data Kaarten, database, resultaten van onderzoeksprogrammas, diagnostische hulpinstrumenten, …
•
Actueel gebruik Herziening van het bestemmingsplan PAC « Zones défavorisées simples » (ICHN)
Afbakening van natte zones Inschatting van het koolstofgehalte in landbouwbodems
•
Potentieel gebruik Data-integratie bij de ontwikkeling van projecten en relevant overheidsbeleid