Gezondheid en Bitumen. 13 Maart 2012 Brussel

Gezondheid en Bitumen

13 Maart 2012 Brussel

Inhoud • Wat zijn de gezondheidsgevaren van bitumen ? – Inclusief de IARC (International Agency for Research on Cancer) Monograph

• Laten we de risico’s nader bekijken – Risico = Gevaar * Blootstellings Dosis • Wat kan gedaan worden om de risico’s verder te verminderen ? • Hoe communiceren producenten met gebruikers ? • Conclusies

Brussel, 13 Maart 2012

Wat is het gevaar voor de gezondheid van bitumen? • Bitumen wordt gebruikelijk heet getransporteerd en verwerkt ! • Bitumen bevat kleine hoeveelheden H2S • Bitumen is net zo zwart als koolteer en heeft een aantal met koolteer vergelijkbare technische eigenschappen. In het verleden werd koolteer gebruikt in de wegenbouw en dakbedekkings industrie en is nu geclassificeerd als kankerverwekkend. Gebruik van koolteer is daarom niet langer toegestaan. • Bitumen en bitumen emissies bevatten kleine hoeveelheden polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PCK’s) waarvan een aantal als carcinogeen is geclassificeerd

• Na blootstelling aan bitumen emissies wordt soms irritatie van de luchtwegen gemeld. Brussel, 13 Maart 2012

Laten we de risico’s nader bekijken: Heet • Bitumen wordt gebruikelijk heet verwerkt – – – –

Transport: typisch 180°C Asfalt mengen: 140 - 180°C Dakbedekkings fabriek: 160 - 230°C Mastiek verwerking: < 230°C

• Transport: – Bij laden: water in de tankwagen, bitumen problemen – Tijdens transport: onbedoelde emissies – Bij lossen: Bitumen problemen (slangbreuk, lekken van aansluitingen, overstromen van de tank)

• Verbranding – Huidcontact met bitumen bij 180°C leidt tot 3e graads brandwonden – In het uiterste geval kan dit overlijden tot gevolg hebben


Laten we de risico’s nader bekijken: H2S • Bitumen bevat kleine hoeveelheden H2S.

• H2S kan boven bepaalde concentraties leiden tot bewustzijnsverlies en in een enkel geval tot de dood. • Het risico is verbonden met nauwe/enge ruimten zoals b.v. opslagtanks, tankwagens of met werkzaamheden binnen • Belangrijkste werkzaamheden waarbij dit kan gebeuren: – Bij laden: Openen van het luik en vlakbij het geopende luik tijdens het laadproces – Bij lossen: Openen van het mangat – Werken in afgesloten ruimten


Laten we de risico’s nader bekijken: Bitumen is anders dan Koolteer • Koolteer wordt gemaakt door pyrolyse van steenkool  bitumen wordt gemaakt door destillatie van ruwe olie. • De chemische samenstelling van koolteer is compleet anders dan die van die van Bitumen. • Koolteer bevat 10.000 maal meer PCK’s dan Bitumen • Koolteer werd (in procenten) intensief gebruikt voor de 2e Wereldoorlog en is daarna langzamerhand verdwenen en niet meer in gebruik sinds het midden van de jaren 70. • IARC: Beroepsmatige Blootstelling tijdens het werken met koolteer wordt aangemerkt als categorie 1, terwijl voor Bitumen de categorie 2B geldt Brussel, 13 Maart 2012

Laten we de risico’s nader bekijken: PCK’s in Bitumen


Laten we de risico’s nader bekijken: PCK’s in Bitumen • • • • •

Risico = Gevaar * blootstellings dosis Sommige PCK’s zijn geclassificeerd als kankerverwekkend (gevaar) Het PCK gehalte in Bitumen is erg laag Blootstelling aan bitumen emissies is erg laag Onderzoeken uitgevoerd om gezondheids effecten vaststellen (voornamelijk wegenbouw): – Mens gericht onderzoek • IARC Epidemologies onderzoek (2004) gevolgd door een “Nested Case Control Studie” (2009) => Geen toename van kanker als gevolg van blootstelling aan bitumen emissies. – Dier onderzoek: • Fraunhofer inhalatie onderzoek (2006) met damp condensaat van wegenbouwbitumen => geen kankerverwekkend effect gevonden • VS onderzoek waarbij huid werd ingesmeerd met damp condensaat van wegenbouwbitumen (2010) => geen kankerverwekkend effect gevonden • VS onderzoek waarbij huid werd ingesmeerd met damp condensaat van “BURA” (2010) => zwak kankerverwekkend effect gevonden. • Groot aantal mechanistisch onderzoeken

• Bitumen in situ (weg of dak) geeft geen aanleiding tot emissies. Brussel, 13 Maart 2012

IARC Monograph Rapport • IARC (”International Agency for Research on Cancer”) – “Internationaal Instituut voor Onderzoek op het gebied van Kanker”, onderdeel van de Wereld Gezondheids Organisatie, WHO. IARC zetelt in Lyon – Missie • IARC's missie bestaat uit het coördineren en uitvoeren van onderzoek naar de oorzaken van kanker bij mensen, de mechanismen van kankerontwikkeling en het ontwikkelen van wetenschappelijke strategieën voor kankerpreventie en controle . • “Monograph” evaluaties (Bitumen heeft meerdere jaren op de wachtlijst gestaan)

– Monograph • Review van door experts getoetste publicaties van wetenschappelijke studies (Mens, Dier en Mechanistisch) • Review door onafhankelijke wetenschappers • Vertegenwoordigers van overheid en waarnemers uit de industrie kunnen de evaluaties bijwonen, maar hebben geen stemrecht.

• De evaluatie betreft “GEVAAR” en niet “RISICO” Brussel, 13 Maart 2012

IARC Monograph Rapport • Werkwijze – Monograph betreffende Bitumen en Bitumendampen(emissies) + Heterocyclische PCK’s gehouden van 11 tot 18 Oktober in Lyon – Review Process – 4 Werkgroepen (WG’s): Blootstelling, Kanker bij mensen(Epidemiologie), Kanker in Dieren (Toxicologie), Kanker mechanismen (Mechanistisch). – 14 WG stemmende experts, 2 uitgenodigde specialisten zonder stemrecht – 2 Nationale vertegenwoordigers (voor Frankrijk: ANSES) zonder stemrecht. – Plenaire sessies met alle WG leden

– Mogelijke uitkomsten: – Categorie 4: Het middel is waarschijnlijk niet kankerverwekkend voor de mens.

– Categorie 3: Het middel is niet klassificeerbaar als kankerverwekkend voor de mens. – Categorie 2B: Het middel is mogelijk kankerverwekkend voor de mens. – Categorie 2A: Het middel is waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens. – Categorie 1: Het middel is kankerverwekkend voor de mens


IARC Monograph Evaluatie


IARC Monograph Rapport Na een uitgebreide 8 dagen durende evaluatie is de conclusie van de Werkgroep: – Beroepsmatige blootstelling aan geoxideerd bitumen en emissies tijdens dakdekken zijn waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens (Group 2A); – Beroepsmatige blootstelling aan harde bitumina en hun emissies tijdens het werken met mastiekasfalt is mogelijk kankerverwekkend voor de mens (Group 2B); en – Beroepsmatige blootstelling aan destillatie bitumina en hun emissies tijdens wegenbouw werkzaamheden is mogelijk kankerverwekkend voor de mens (Group 2B). – Deze evaluaties komen in de plaats van alle eerdere gedane evaluaties (1985/87) – IARC evaluaties zijn gebaseerd op “Gevaar” en niet op “Risico” !

IARC gedachte is gebaseerd op verschillende mate van wetenschappelijk bewijs: –

Geoxideerd Bitumen tijdens Dakdekken: Mens: beperkt, Dier: voldoende, Mechanistisch: Zwak => 2A

–

Hard Bitumen in Mastiek applicatie: Mens: beperkt, Dier: geen data, Mechanistisch: Zwak => 2 B

–

Destillatie bitumen in Wegenbouw: Mens: Ontoereikend, Dier: Ontoereikend, Mechanistisch: Sterk => 2 B


Laten we de risico’s nader bekijken • Carcinogeniciteit

•

– Het risico is extreem klein – Op basis van de tot op heden door IARC gepubliceerde informatie ziet de Europese bitumen industrie geen directe aanleiding om bestaande gezondheids- en veiligheidsdocumentatie aan te passen. – Wachten op publicatie van het volledige eindrapport – Minimaliseer blootstelling ( Temperatuurbeheersing, Temperatuur reductie, Extractie apparatuur, etc.). Dit zijn acties die al in gang gezet zijn. – Voor de blootstelling aan de emissies van geoxideerd bitumen met PI > 2 bij hoge temperatuur (> 230°C) wordt aanbevolen een waarschuwing op te nemen in het veiligheidsblad voor het mogelijke gevaar van deze blootstelling Irritatie – In enkele gevallen is er een milde vorm van irritatie in de luchtwegen van werkers gevonden die zich later herstelde. – Minimaliseer blootstelling Brussel, 13 Maart 2012

Hoe nu de risico’s verder verkleinen? Brandwonden: – Handleidingen voor het veilig werken met Bitumen – Persoonlijke Beschermingsmiddelen – Bij Laden: geen water, weg van het laadpunt – Bij Lossen: zuigpompen, alarmen voor hoge vulniveaus – Training, risico analyse. H 2S – Bij Laden: Mangat voorzichtig openen, weg van het laadpunt, bovenwinds staan, etc. – Bij Lossen: Mangat voorzichtig openen, PCK en Irritatie – Minimaliseer blootstelling (Temperatuur beheersing, Temperatuur reductie (warm asfalt, lage temperatuur mastiek), Extractie apparatuur, etc) Brussel, 13 Maart 2012

Hoe communiceren producenten? • Bitumen is een chemisch product => Wetgeving voor Chemische producten:

• REACH • Classificatie en Etikettering (“Labelling”) • Veiligheidsbladen


15

REACH • •

Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (REACH) EC Regelgeving [(EC) No 1907/2006] – Zorg voor een hoog beschermingsniveau voor de gezondheid van de mens en het milieu tegen de risico's die kunnen worden veroorzaakt door chemische stoffen, – De industrie is verantwoordelijk voor het beoordelen, vaststellen en beheersen van de risico’s verbonden aan chemische stoffen en het verstrekken van adequate informatie aan gebruikers.

• Producenten en importeurs zijn verplicht hun chemicaliën te registreren REACH-registratie dossier en chemisch veiligheidsrapport voor bitumen categorie & geoxideerd bitumen opgesteld door CONCAWE. Bitumen fabrikanten hebben registratiedossiers en chemische veiligheidsrapporten ingediend eind november 2010 Brussel, 13 Maart 2012

16

Producenten Benadering Bitumen Category

Asphalt (8052- 42- 4)

Residues hydrodesulfurised Vacuum (64742-85-4)

Residues, Vacuum (64741- 56- 6)

Asphalt, Oxidized 64742-93-4

Asphaltenes (91995- 23- 2)

PI< 2 Residues, thermal cracked vacuum (92062- 05- 0)

Residues dewaxed heavy paraffinic, vacuum (94114- 22- 4)

Residues, distn. residue hydrogenation (100684- 39- 7)

Residues vacuum distn. residue hydrogenation (100684- 40- 0)

Categorie benadering gebruikt voor vaststellen van gevaar- en risico-beoordeling, gebaseerd op overeenkomsten in samenstelling, eigenschappen en productieprocessen. Brussel, 13 Maart 2012

Air Rectified (paving)

PI > 2 OxIdized (roofing and hard industrial)

Geoxideerd bitumen. Onderscheid op basis van fysische eigenschappen en samenstelling gerelateerd aan de mate van oxidatie 17

Classificatie & Etikettering Classificatie, Labelling en Verpakken Packaging Regelgeving [(EC) No 1272/2008] – Brengt het EU systeem voor gevarenclassificatie t.a.v. chemische producten en mengsels in lijn met het VN “Globally Harmonised System (GHS)” – Vervangt de oude systemen zoals beschreven in de richtlijnen voor gevaarlijke stoffen en fabricage processen(67/548/EEG en 1999/45/EG) – Eist van bedrijven hun producten en mengsels juist te classificeren, etiketteren en verpakken. Het is er op gericht om werknemers, consumenten en het milieu te beschermen door middel van de juiste gevaren etikketten.  CONCAWE Rapport 11/10 “ Gevarenclassificatie en etikettering van aardolie producten in de Europese Economische Ruimte – 2010 ” December 2010. – Samenvatting van ondersteunende data – Bitumen en geoxideerd bitumen zijn niet geclassificeerd als gevaarlijke stoffen.


18

Veiligheidsbladen • Eisen veiligheidsbladen zijn nu onderdeel van REACH (annex II) • Formaat en inhoud (volgens de “GHS standaard”) – Belangrijkste communicatiemiddel naar de gebruiker onder REACH

• Bitumen en geoxideerd Bitumen zijn geen gevaarlijke stoffen en niet als zodanig geclassificeerd. • Bitumen leveranciers verstrekken vrijwillig Veiligheidsbladen aan hun klanten – Geeft informatie volgens de REACH eisen/formaat – Informatie omtrent veilig gebruik (heet produkt, hoogste veilige temperatuur voor verwerken, transporteren, H2S etc.) – Gezondheids informatie: irritatie van luchtwegen – Geen “blootstellings scenario” Annex verplicht Brussel, 13 Maart 2012

19

Conclusies •

Brandwonden: Volg de procedures en gebruik de juiste hulpmiddelen. Zorg doorlopend voor een veiligheidsbewustzijn: Werkwijze, Voorlichting, Training, Controle/Audits, Campages.

•

H2S: Volg bestaande procedures.

•

Bitumen is geen koolteer en is dat ook nooit geweest.

•

Bitumen en Bitumen emissies zijn niet geclassificeerd als kankergevaarlijk:

•

Zo nu en dan irritatie

•

In geval van twijfel neem contact op met uw leverancier.

– Minimaliseer blootstelling tijdens toepassing. – Verlaag de verwerkingstemperatuur. – Minimaliseer blootstelling tijdens toepassing. – Verlaag de verwerkingstemperatuur.


Juiste hulpmiddelen: Gebruik ze !


Koffiepauze: 10.45 – 11.30 Pause-café : 10.45 – 11.30

Gezondheid en Bitumen. 13 Maart 2012 Brussel

Recommend Documents