Nieuwsbrief
Christelijk Onderwijs en Opvang
11
Jaargang 13 - maart 2012 Inhoud
We zij het stadium van oppassen voorbij!
1
Sociale media en onderwijs
3
Scholen zonder boeken
4
Bijzondere activiteiten voor de kinderen
5
Betrokkenheid ouders hard nodig
6
Opening kinderopvang
7
Optimale ontwikkelingskansen voor ieder kind!
8
Voorwoord In september 2011 bestond Accrete 10 jaar. Dat werd groots gevierd in De Meenthe in Steenwijk. En terecht, want Accrete kan trots zijn op wat ze in de afgelopen tien jaar tot stand heeft gebracht. En vanzelfsprekend rees de vraag: Wat kunnen we de komende tien jaar verwachten? In al onze keuzes en in alles wat we doen, denken en nalaten gaan we uit van onze christelijke identiteit. Ze is ons vertrekpunt. We willen graag aan ieder kind de liefde van God meegeven. En vanuit die verantwoordelijkheid kiezen we ervoor elk kind de kans te bieden zijn of haar kwaliteiten te ontwikkelen om zo een volwaardig bestaan op te kunnen bouwen. In deze nieuwsbrief wordt op verschillende manieren ingegaan op de ingrijpende en snelle veranderingen in onze samenleving en de noodzaak dat het onderwijs hierop inspeelt. We moeten de kinderen op die veranderingen voorbereiden en ze opleiden voor banen die nu nog niet bestaan. Daarom vinden we, naast het cognitieve gedeelte, talentontwikkeling en creativiteit in het denken van een kind zo belangrijk. Dat is wat er van ons gevraagd wordt en dat is de wens van de toekomst. De redactie wenst u veel leesplezier!
We zijn het stadium van oppassen voorbij! Toen Accrete in 2004 in Blokzijl haar eerste kindcentrum ‘De Schutsluis’ opende, stond de kinderopvang nog in de kinderschoenen. Accrete had al wel een duidelijke mening over de plaats van kinderopvang in de samenleving en het onderwijs, maar zocht nog naar verdieping. Aan die zoektocht lijkt nu een eind gekomen. Esther Muis, één van de rayonmanagers kinderopvang Accrete, legt uit waarom. We willen meer “De kindcentra zijn een succes”, merkt Esther Muis op, “maar voor ons is dit niet voldoende. We willen ons nog beter in de markt zetten en ons richten op de doorgaande ontwikkelingslijn wat ten gunste is van een goede ontwikkeling van alle kinderen. Daarvoor zijn alle pedagogische medewerkers van de kindcentra van Accrete in januari gestart met een training Vroegtijdige Voorschoolse Educatie (VVE). Daarna staan we stil bij de vraag hoe we die methode handen en voeten kunnen geven binnen de kinderopvang. Een start Ouders zijn op dit moment heel positief over onze opvang, maar we willen dat ze ook positief blijven. Op dit moment houden we met alle
ouders periodiek tien-minutengesprekken. In die informele gesprekken luisteren we naar de ouders en proberen we zo te achterhalen of de kinderen zich in het kindcentrum veilig voelen. Als dit zo is tonen ze namelijk hetzelfde gedrag als thuis. Dit is een begin, maar we kunnen en willen meer. Dit concept willen we over de gehele opvang uitrollen. Daarnaast hebben we voorzichtig een begin gemaakt met het zogenoemde maatjesproject. Uk en Puk Binnen Accrete gaan we werken met de methode Uk en Puk. In deze methode staat spelen centraal, want spelen is ontdekken en groeien. Het is ook een totaalprogramma. De activiteiten stimuleren de spraak- en taalvaardigheid, de sociaal-emotionele vaar- 1
Wat is een doorgaande lijn? Bij doorgaande lijnen gaat het om een ononderbroken ontwikkelingsgang van kinderen door het onderwijs. Het gaat in dit geval om een doorgaande lijn van voorschoolse educatie in het kindcentrum naar vroegschoolse educatie in groep 1 en 2.
digheden en de motorische en zintuiglijke vaardigheden. Onze aandacht gaat daarnaast ook uit naar signaleren om te achterhalen wat het kind nodig heeft voor zijn of haar ontwikkeling. Dit dwingt onze pedagogische werkers anders naar kinderen te kijken en anders met de kinderen om te gaan. Daarnaast is binnen kindcentrum De Schutsluis en kindcentrum Claus een pilot gestart met Engels in de kinderopvang. De medewerkers hebben hiervoor een cursus gevolgd om de allerkleinsten te kunnen laten kennismaken met Engels. Dit proberen we dagelijks met ons Engelse vriendje Benny die bij elke Engelse activiteit het stralende middelpunt is. In de praktijk betekent dit dat we op beide kindcentra bijna elke dag Engels aanbieden. Het doel ervan is de ontwikkeling van taal te stimuleren, dus ook van de Nederlandse taal. En ook hier zien we die doorgaande lijn die we zo belangrijk vinden. Over niet al te lange tijd zullen kinderen vanaf de opvang tot aan het eind van de basisschool elke week met Engels in aanraking komen waardoor ze met een rugzak vol Engelse taal de basisschool verlaten. Een ontwikkeling waar we met z`n allen trots op zijn! ‘Volle’ kinderen Wij geloven in de competentie van kinderen. Wij zien dagelijks dat kinderen de actor zijn van hun eigen leerproces. Kinderen zijn stik nieuwsgierig en willen alles onderzoeken. Kinderen zijn mensen waar in potentie al veel aanwezig is. Je hoeft louter de voorwaarden te scheppen om hen te laten ontwikkelen. Kinderen zijn dus volle glazen en geen lege glazen waar we kennis in moeten gieten. Bovendien leren kinderen veel meer van zelf opgedane kennis. En als ze daarbij voldoende bevestigd worden en de ruimte krijgen om te onderzoeken en te leren, bouwen ze een gevoel van zelfvertrouwen en eigenwaarde op. Dat zie je al in de babygroepen! En daar leren ze van. 2
Het is de manier waarop Ouders die van onze plannen op de hoogte zijn, reageren nogal verschillend. Er zijn ouders die dit heel goed vinden, maar er zijn er ook die kritisch zijn en vragen: ‘Moet dat nou?’ Volgens ons gaat het erom hoe je het handen en voeten geeft of, anders gezegd, hoe je het vormgeeft. En natuurlijk ook hoe je de ouders hierover informeert. Wij vinden het heel belangrijk om hun hierin te betrekken zodra we ermee van start gaan en natuurlijk ook daarna. We ondersteunen nu Onze aandacht voor VVE en de doorgaande lijn komt ook voort uit het feit dat we nu weten wat de meerwaarde is van vroegtijdige signalering en dat we met deze methode in staat zijn de ontwikkeling van het kind positief te ondersteunen. Waren we vroeger ‘goede oppassers’, nu ondersteunen we met de doorgaande lijn de ontwikkeling van het kind. En dat is waar we het ook voor doen!
Waarom werken we aan een doorgaande lijn? Achterstanden die bij binnenkomst in groep 1 al bestaan, blijken tijdens de basisschoolperiode moeilijk weg te werken. Om deze achterstanden te voorkomen wil Accrete dat de kindcentra gaan werken met het educatieve programma Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). Dit levert een betere ‘startpositie’ op voor groep 3. Wat houdt Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) in? VVE is een programma dat jonge kinderen met (een kans op) een achterstand bijschoolt om een slechte start op de basisschool te voorkomen. Daarbij gaat het met name om, maar ook om cognitieve, sociale, emotionele, creatieve en lichamelijke ontwikkeling. Kinderen zijn maatjes voor elkaar Het is nog niet zo vaak voorgekomen dat kinderen van de bovenbouw naar het kindcentrum kwamen, maar in de toekomst zal dit vaker gebeuren. Samen ontbijten, Sinterklaas begroeten, lezen uit een prentenboek of gewoon spelen. Dat zijn de dingen waar het op dat moment om draait. Niet zomaar even bij elkaar zijn, maar verantwoordelijkheid dragen voor (activiteiten met) elkaar, in dit geval van oudere kinderen voor de jongere kinderen. Ze zijn dan elkaars maatjes, vriendjes, waarmee je samen dingen doet. Dat is de gedachte en dat is wat Accrete wil.
Sociale media en onderwijs: wat hebben die met elkaar te maken? Sociale media als Facebook, Hyves en Twitter maken steeds vaker onderdeel uit van ons dagelijks leven. En ook van dat van onze kinderen. “En juist daarom”, zegt Jan Spanjer, “staan we hierbij stil. Deze media zijn van grote invloed op onze kinderen maar niemand, ook ouders niet, staat stil bij de vraag hoe ze hiermee het beste kunnen omgaan en welke waarden en normen hierbij belangrijk zijn.” Taak Accrete Jan Spanjer, algemeen directeur en bestuurder van Accrete, merkt verder op: “Het begeleiden van kinderen wordt steeds belangrijker. Dit blijkt ook uit het rapport ‘Onderwijs vormt’ van de Onderwijsraad. Daarin staat dat de invloed van de leerkracht op de vorming van kinderen steeds belangrijker wordt, omdat de invloed van de kerk en het gezin verder afneemt. Als Accrete houden we hier rekening mee. En omdat we weten dat de sociale media in het leven van kinderen steeds belangrijker wordt en zowel ouders als leerkrachten de kinderen hierin niet begeleiden, nemen wij die taak op ons. Wij vinden dit zelfs zo belangrijk dat we volgend schooljaar aansluiten op de landelijke mediaweek (van 23 tot 30 november) en dat we ook alle ouders hierin betrekken. Wij willen iedereen mediawijs maken.” Ingrijpende veranderingen De leerkrachten werden op de jaarlijkse studiedag op 8 februari pas echt overtuigd van de noodzaak het onderwijs ingrijpend te veranderen door de presentatie van trendwatcher Rob Creemers. Hij schetste een beeld van de toekomst op basis van ontwikkelingen van vandaag. Creemers: “We geven nu pas de computer een zinvolle betekenis en staan daarom aan de vooravond van een technologische revolutie die vergelijkbaar is met de industriële revolutie. En dit betekent dat de samenleving snel verandert. Wat we nu nog voor onmogelijk houden, maakt over tien jaar deel uit van ons dagelijks leven. Zoals rijdende auto’s zonder bestuurder die de gebruiker op de plaats van bestemming afzet. En robots die veel werknemers bij dienstverlenende multinationals, zoals verzekeraars, overbodig maken. Het onderwijs van nu moet op deze ontwikkelingen aansluiten. Alleen dan bereid je kinderen voor op hun toekomst. De nadruk zal meer moeten liggen bij het ontwikkelen van vaardigheden om informatie te vinden en die te verbinden. Veel netwerken zijn al op elkaar aangesloten waardoor we nog alleen die dingen doen die nodig zijn en dat zijn andere dingen dan die we nu doen.”
Vakmensen en specialisten Creemers benadrukte het belang van goede scholing. De samenleving vraagt van het onderwijs meer dan gemiddelde werknemers, werknemers die uitblinken en zich onderscheiden. Leerkrachten moeten zich dus richten op de talenten van kinderen en die talenten aanmoedigen. Daarbij gaat het niet om alle kinderen zo hoog mogelijk op te leiden. Integendeel. Creemers ziet een schreeuwend gebrek ontstaan aan vaklui, mensen met een beroepsopleiding voor loodgieter, houtbewerker of elektricien. Daarnaast zijn er uitblinkers nodig, hoog opgeleiden die innovatief zijn en creativiteit en verbeeldingskracht aan elkaar verbinden. Daarnaast zal er behoefte zijn aan mensen met een beroep waarin persoonlijk contact en kennis van de lokale markt van belang zijn. Het middenkader verdwijnt. De gezondheidszorg en de IT zijn de sectoren waar de meeste werkgelegenheid te vinden zal zijn.
Op weg De tweede spreker van de studiedag, Erno Nijland, kennis ondernemer met een onderwijsachtergrond, hielp de leerkrachten op weg om de eerste stap te zetten. Hij benoemde zinvolle sites, zoals www.vindingrijk.nl die de creativiteit van kinderen stimuleert en sites die aansluiten bij de belevenis van kinderen die al helemaal thuis zijn op internet en informatietechnologie. Ook benadrukte hij dat het belangrijk is om met kinderen over hun ervaringen op het net te praten. Alleen dan kun je ze mediawijs maken en vaardigheden leren die voor hun toekomst van belang is. Immers, uit onderzoek is gebleken dat de kennis die kinderen opdoen met hun scholing en (beroeps) opleiding slechts voor de helft, zo niet voor een kwart, gebruikt wordt in het werk dat ze uiteindelijk doen. Kinderen nieuwsgierig maken en ze leren zich blijvend te ontwikkelen. Dat is waar de leerkrachten van nu voor staan. Geen aanbodgericht onderwijs dus, maar stimuleren, kinderen zelf dingen laten uitzoeken en ontdekken, en hun daarin begeleiden.
3
Scholen zonder boeken?! Dit lijkt onwerkelijk maar het duurt niet lang of scholen zonder boeken is werkelijkheid. Niet dat alle boeken zijn verdwenen, maar de taal-, lees- en rekenboeken, de lesmethodes, wel. Op enkele scholen binnen de vereniging geldt dit al gedeeltelijk. Binnen de pilot ‘digitaal onderwijs’ leren kinderen rekenen met het programma Math op hun persoonlijke notebook terwijl de leerkracht tijd heeft voor kinderen die extra begeleiding nodig hebben.
4
De toekomst Rob Creemers, trendwatcher, zei het al tijdens de jaarlijkse studiedag van Accrete: “We zijn nu pas in staat de mogelijkheden van de computer een zinvolle betekenis te geven en staan daarom aan de vooravond van een technologische revolutie die vergelijkbaar is met de industriële revolutie. En dit betekent dat de samenleving snel gaat veranderen. Wat we nu nog voor onmogelijk beschouwen, maakt over tien jaar deel uit van ons dagelijks leven.” Peterjan Jansen, bovenschools directeur Onderwijs bij Accrete: “En mede daarom investeert Accrete in digitaal onderwijs. De computer is niet meer weg te denken in het leven van kinderen en neemt een steeds belangrijkere plaats in hun leven in. Willen we kinderen voorbereiden op hun toekomst, dan moeten we aansluiten op die toekomstige wereld. We zullen de kinderen vaardigheden moeten leren kennis op te zoeken en die met elkaar te verbinden. In ons dagelijks leven zijn veel netwerken inmiddels op elkaar aangesloten waardoor we alleen nog die dingen doen die nodig zijn. Daarom is het van belang dat we stil staan bij wat er nog wel toe doet.”
Buuzekaemp in Belt-Schutsloot en De Kolkribbe in Scheerwolde, hebben allemaal een eigen notebook. Het gaat hierbij niet om een toevoeging op bestaande papieren lesmethodes, maar om gedigitaliseerde methodes. De leerlingen en de leerkrachten doen steeds meer op de computer. Het streven is dat de groepen 3 tot en met 8 per 1 augustus geen rekenboeken meer hebben en alles op de pc doen.
vaker en langer achter hun computer. Onze methode sluit hierop aan. Zo zijn er binnen de rekenmethode rekengames waarmee kinderen spelenderwijs leren rekenen. En als ze dat willen, kunnen kinderen ook thuis inloggen. Zo verbinden we de wereld van thuis met de wereld van school met de wereld van onze toekomst. Maar meer nog met de wereld van hun toekomst. En daar gaat het hier om.”
Kansen voor álle kinderen Jansen: “Binnen Accrete wordt op een aantal scholen na de zomervakantie gewerkt met de rekenmethode Math die het aanbod afstemt op de mogelijkheden van de kinderen. Kinderen die de stof moeilijk vinden, krijgen meer herhalingen en meer tijd om de stof te leren, kinderen die gemakkelijk leren, krijgen minder sommen en hebben zo tijd voor verrijking en verdieping. En de leerkracht heeft meer tijd voor het individuele kind en blijft via het systeem op de hoogte van de vorderingen van alle kinderen. De leerkracht is hierdoor veel meer begeleider, coach, en probeert zo door gesprekjes met kinderen erachter te komen hoe kinderen leren en wat de hiaten zijn.”
Digitaal onderwijs De rekenmethode die Accrete nu al gebruikt heet Math en is onderdeel van Exova dat staat voor Excellent Onderwijs Voor Allen en is gebaseerd op drie fundamentele uitgangspunten: • de leerling is eigenaar van zijn leren, zijn eigen ontwikkeling, • de leerprocessen worden ondersteund door begeleiders, • zowel de leerling als de begeleider hebben toegang tot alle leerlijnen, vorderingenoverzichten en leermiddelen.
En vandaag? ‘Vandaag’ heeft Accrete hierin al stappen gezet. De leerlingen van kleine scholen, zoals de Eben Haëzer in Ossenzijl, De
Aansluiting “Het mooie van digitaal onderwijs is ook”, vervolgt Jansen, “dat het aansluit op de wereld van de kinderen. Die zitten steeds
De Rekentuin is een rekenprogramma waar kinderen leren dat ze bij goede (reken) uitkomsten mest, kalk en water krijgen als beloning zodat de tuin gaat bloeien.
Bijzonder activiteiten voor de kinderen.... en ook een beetje voor de ouders Accrete organiseert bijzondere activiteiten voor kinderen die soms ook aansluiten bij wat ouders graag willen. Neem bijvoorbeeld de zwemlessen binnen de kinderopvang. Omdat Accrete als partner van ouders daarvoor zorgt hebben de ouders er minder omkijken naar. En zo zijn ze dus ook een beetje bedoeld voor de ouders. Zwemonderwijs In september 2011 is Accrete in samenwerking met Zwembad ‘De Waterwijck gestart met het geven van zwemles voor kinderen die naar de buitenschoolse opvang (BSO) van Accrete in Steenwijk gaan. Elke maandag- en donderdagmiddag gaat een groepje kinderen met vaste pedagogische medewerkers naar het zwembad. De kinderen worden opgehaald bij de verschillende kindcentra en gezamenlijk rijden ze in het Accrete-busje naar het zwembad. Daar maken ze zich klaar voor de zwemles. De badjuf neemt de kinderen vervolgens van de pedagogische medewerkers over die in het zwembad wachten totdat de kinderen weer klaar zijn met zwemmen. Omdat de groepjes klein zijn gaat alle aandacht uit naar de kinderen en één keer in de maand worden de ouders uitgenodigd om een kijkje te nemen tijdens de les. Zo blijven de ouders goed op de hoogte van de vorderingen van hun kind. Wilt u uw kind hiervoor opgeven? Lees dan de kadertekst!
Sport Na de voorjaarsvakantie is in Steenwijk gestart met een pilot sport voor kinderen van de buitenschoolse opvang, de zogenaamde ‘Sport BSO’. Dit gebeurt in samenwerking met het beweegteam Steenwijkerland en is bedoeld om de kinderen buiten schooltijd in een veilige omgeving en op een verantwoorde wijze sportief en gezond bezig te laten zijn. Deze pilot wordt aangeboden aan kinderen van groep 4 t/m 8 van alle Accrete kindcentra in Steenwijk in de periode van maart tot en met mei 2012. Na mei zal de werkgroep de pilot evalueren. Blijkt het een succes dan zal ‘Sport BSO’ mogelijkerwijs na de zomervakantie een structureel aanbod zijn van Accrete. De sportactiviteiten worden aangeboden in het gymlokaal van Kindcentrum Claus en de voetbalvelden van VV Steenwijker Boys en VV d’Olde Veste op de donderdagmiddag. De kinderen worden met busjes van de diverse kindcentra naar de bestemming gebracht.
Muziekonderwijs Accrete heeft ook het voornemen om in samenwerking met de muziekschool Zwartewaterland muziekonderwijs aan te bieden binnen de buitenschoolse opvang. Daarvoor vinden nu oriënterende gesprekken plaats. Zo wordt er gedacht over de opbouw in het aanbod: kinderen in de leeftijd van 4 tot 8 jaar willen we in aanraking brengen met muziek, terwijl kinderen vanaf 8 jaar hun muziekkennis verder kunnen uitbouwen met kennis over muziekinstrumenten om vervolgens zelf een instrument te kunnen leren bespelen. Het voordeel van dit aanbod voor ouders is dat Accrete dit tegen een lagere prijs kan aanbieden omdat de kinderen in groepen worden ingedeeld. En het voordeel voor kinderen? Zij hebben de kans kennis te maken met muziek zonder dat dit ‘in hun beleving’ extra vrije tijd kost. Op dit moment is er is nog plaats voor Accrete-zwemles. Geef je op bij je eigen vestiging of bel met Erna Mastenbroek: 06-20055325.
5
Betrokkenheid ouders hard nodig Juist binnen passend onderwijs Elk kind is uniek en om elk kind de aandacht te geven die het nodig heeft om zich goed te ontwikkelen, is betrokkenheid van ouders nodig. Waarmee hebben de leerkrachten te maken en waaruit bestaat die betrokkenheid dan? Michiel en Sofie zijn kinderen waarmee leerkrachten te maken hebben. En Peterjan Jansen, bovenschools directeur Onderwijs bij Accrete, vertelt wat Accrete doet en nog gaat doen om die aandacht mogelijk te maken. Voor elk kind. Ook voor dat van u. Michiel Michiel is een druk jongetje. Thuis, op school en op het voetbalveld is er geen houden aan. Zit hij even rustig op een stoel en ben je bezig iets aan hem te vertellen dan, hups, springt hij halverwege jouw verhaal van zijn stoel en begint hij over totaal iets anders. Zijn aandacht gaat op dat moment uit naar iets anders, zoals een auto die voorbij rijdt. Net zoals Michiel zijn er meer kinderen met ADHD. Het zijn kinderen die zich niet kunnen concentreren en daarom moeilijk kunnen leren of, beter gezegd, slecht presteren. Door hun concentratieprobleem zijn hun kwaliteiten niet zichtbaar. Van de twintig sommen die ze voor een toets maken, komen ze niet verder dan vijf of zes, met een onvoldoende als gevolg. En de juf of de meester? Die heeft het met Michiel moeilijk, want zij hebben niet alleen Michiel in de klas, maar nog meer kinderen die aandacht vragen. Sofie Sofie daarentegen is een heel rustig meisje. Thuis en op school merk je haar nauwelijks op. Ze leest veel, eigenlijk alles wat ‘los en vast zit’. Belangstelling voor haar speelgoed heeft ze niet en er komt bijna nooit een schoolvriendinnetje in huis. Nee, ze komt pas echt tot leven als ze achter de piano zit. Daarop leeft ze zich helemaal uit. Thuis met haar boeken en haar muziek is ze in haar element. Naar school gaan? Daar heeft ze geen zin in. Ze zegt maar wat vaak dat de kinderen in haar klas stom zijn en dat ze niet met haar willen spelen. Op school presteert ze dan ook niet zo best. Dat vinden haar ouders raar want thuis heeft ze haar zegje klaar. De school stelt de ouders voor Sofie te testen op hoogbegaafdheid. En inderdaad, Sofie is hoogbegaafd. Daar kan de juf wel wat mee, maar toch… Hoe combineert zij deze zorg voor Sofie met wat ze verder te doen heeft? Onze voorbereidingen Michiel en Sofie zijn voorbeelden van kinderen waarmee leerkrachten dagelijks te maken hebben en nog meer mee te maken krijgen zodra scholen verplicht zijn passend 6
onderwijs te bieden. “En dat is nou precies de reden waarom wij als Accrete ons hierop voorbereiden”, zegt Peterjan Jansen: “Wij willen dat leerkrachten hiervoor toegerust zijn, dat ze in staat zijn ook binnen passend onderwijs in te spelen op de ontwikkelvragen van zoveel verschillende kinderen.” Vroegsignalering Jansen: “Onze aandacht gaat hierbij in eerste instantie uit naar vroegsignalering. Op dit moment wordt opvallend gedrag pas aan het eind van groep 3 en in groep 4 gesignaleerd. Dat is vrij laat omdat bepaald gedrag dan al moeilijk te corrigeren is. Als we de problemen eerder opmerken, in groep 1 en 2, is het gedrag gemakkelijker bijsturen. Accrete wil de leerkrachten van de onderbouw in staat stellen dit gedrag te signaleren. Betrokkenheid ouders Vroegsignalering is belangrijk maar minstens zo belangrijk is het samenspel met de ouders. Ouders zijn nodig om met de leerkracht het kind te ondersteunen en te begeleiden in diens ontwikkeling. Daarom wil Accrete de 10-minutengesprekken zo vroeg mogelijk in het jaar laten plaatsvinden. “Wij willen de ouders zo veel mogelijk betrekken bij de ontwikkeling van hun kind hier op school”,
vervolgt Jansen. “Met de hulp van ouders kunnen we nog beter een beeld vormen van het kind en kunnen we tijdig en waar nodig het kind bijsturen en het onderwijs op het kind aanpassen. Daarnaast zoekt Accrete naar mogelijkheden de betrokkenheid van ouders te verhogen, bijvoorbeeld door het organiseren van open ochtenden in de klas van één uur en gesprekken over onderwijs. Het gaat ons erom de relatie van leerkracht, kind en ouder goed te krijgen en te houden. Dan komt de rest vanzelf wel. Als die relatie (driehoek) goed is, dan is volgens onze visie ook het onderwijs succesvol.” Informatie via Parnassys In aansluiting hierop wil Accrete ook alle vorderingen van het kind via Parnassys toegankelijk maken voor ouders. Ouders kunnen nu al inloggen in het systeem om de resultaten van de Cito-toetsen te bekijken. Binnenkort krijgen ze ook inzicht in de gemaakte methodetoetsen. Het gaat om de toetsen rekenen, taal en spelling die eens in de drie weken worden gehouden om een blok af te sluiten. Ook de handelingsplannen zijn digitaal in te zien. Zo krijgen ouders tijdig inzicht in de resultaten van hun kind en kunnen leerkrachten, als ouders vragen hebben, makkelijker aangeven waar het kind staat. Jansen: “We moeten de informatie in
Parnassys nog wel goed toelichten zodat ouders weten hoe ze de cijfers moeten ‘lezen’. Bijvoorbeeld: aan een toets hangt een norm en een cijfer. Is 80% goed dan krijgt het kind een 6. Deze norm geeft aan welk onderwijsniveau het kind kan volgen in het voortgezet onderwijs. Voor scholen in het basisonderwijs is het bepalen van deze norm lastig omdat er altijd kinderen zijn die hoog of laag scoren. Daarom denkt Accrete er over na in de toekomst naast de norm van 80% ook een 60%-norm te hanteren om zo meer recht te doen aan de competenties van de kinderen. Om dit te begrijpen is die toelichting dus hard nodig.”
ADHD Zulke kinderen (en volwassenen) lijden aan een aandachtstekortstoornis met hyperactviteit. Dit wordt vaak afgekort tot ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder, ook wel vertaald met Alle Dagen Heel Druk). Sommige kinderen en volwassenen met ADHD hebben wel grote problemen hun aandacht ergens bij te houden, maar zijn niet hyperactief. Ze zijn juist opvallend stil, dromerig en passief. Deze vorm van ADHD wordt ook wel ADD genoemd, Attention Deficit Disorder. ADHD kan zich ook uiten in grote impulsiviteit en hyperactiviteit zonder aandachtsproblemen.
Een passend antwoord “Betrokkenheid van ouders is dus hard nodig voor de ontwikkeling van het kind en voor passend onderwijs”, zegt Jansen, “omdat alleen zo leerkrachten in staat zijn zich op het individuele kind te richten. Alleen samen met ouders zijn we in staat een passend antwoord te geven op passend onderwijs.“
Passend onderwijs Kinderen die extra aandacht nodig hebben, zoals hoogbegaafde leerlingen of leerlingen met een handicap, hebben recht op goed onderwijs. Op dit moment moeten ouders nog zelf op zoek naar een passende onderwijsplek als dat kind extra aandacht nodig heeft. Dit geldt niet voor kinderen die meer- of hoogbegaafd zijn, omdat Accrete hiervoor een eigen aanbod heeft ontwikkeld
in de vorm van kwadraatonderwijs (zie artikel hierover verder in deze nieuwsbrief). Vanaf augustus 2013 moeten de scholen ervoor zorgen dat elk kind dat extra ondersteuning nodig heeft een passende plek vindt(zorgplicht). Dat kan zijn op de school waar de ouders hun kind hebben aangemeld of op een andere school die beter kan inspelen op de ondersteuning die het kind nodig heeft of in het speciaal onderwijs. Als de school van aanmelding het kind niet zelf kan plaatsen, wordt na overleg met de ouders een passende plek op een andere school geboden. De landelijke indicatiestelling en de rugzak verdwijnen. In plaats daarvan organiseren en financieren de samenwerkende scholen rechtstreeks de ondersteuning die een school of kind in de klas nodig heeft.
Opening 10e kinderdagverblijf! Wat een feest was het woensdag 22 februari bij Kindcentrum Johan Friso! Naast basisonderwijs en buitenschoolse opvang biedt Kindcentrum Johan Friso nu ook kinderopvang voor 0- tot 4-jarige kinderen. Het thema van de opening was: ‘Ik lekker fit’. En dat werd ook in de praktijk gebracht. Nadat een street dance-groep van Sportinn een dans had opgevoerd moesten alle kinderen, ouders, leerkrachten en gasten ook de dansvloer op. Vervolgens ging Jeffrey Bosch van Beweegteam Steenwijkerland, na wat rek- en strekoefeningen, een wave doen met alle kinderen. De kinderopvangdeur werd symbolisch geopend met een key cord waaraan een snoepsleutel zat. Om het feest compleet te maken werden er nog 150 ballonnen opgelaten. Dit is het 10e kinderdagverblijf van Accrete in de gemeente Steenwijkerland. 77
Optimale ontwikkelingskansen voor ieder kind Op 7 februari timmerde wethouder Greven van de gemeente Steenwijkerland het bordje kwadraatonderwijs op het Kindcentrum Johan Friso. Hij maakte hiermee officieel dat ook meer- en hoogbegaafde kinderen een plek hebben binnen de scholenvereniging Accrete. ’s Avonds vond er over het onderwerp hoogbegaafdheid een symposium plaats in De Meenthe. Hier kwamen meer dan driehonderd mensen op af; voor een groot deel uit Steenwijkerland maar ook uit alle uithoeken van het land. De vraag rijst dan: ‘Waarom?’ Jan Spanjer, algemeen directeur en bestuurder van Accrete, is hierover duidelijk: “Tot voor kort ging in het onderwijs heel veel aandacht uit naar kinderen met een leerachterstand. Dat is prima en dat moeten we ook vooral zo houden, maar dit doet geen recht aan kinderen die ook aandacht nodig hebben, zoals kinderen die meer- of hoogbegaafd zijn. Ook zij hebben recht op goed onderwijs. En omdat Accrete met kwadraatonderwijs, dat speciaal ontwikkeld is voor deze kinderen, voorop loopt in Nederland was de belangstelling voor dit onderwerp groot. Een andere reden voor de hoge opkomst is de ontwikkeling naar passend onderwijs. Dit brengt met zich mee dat scholen zich moeten voorbereiden op een passend onderwijsaanbod voor alle kinderen waaronder meer- en hoogbegaafde kinderen. Om die reden hebben we in de vorige nieuwsbrief van Accrete al bij beide onderwerpen stilgestaan.” Als school willen we ’t goed doen Spanjer vervolgt: “We willen dat kinderen zich ontwikkelen op basis van hun capaciteiten. We brengen al enige tijd van alle leerlingen in kaart wat de intelligentie is. Daar gebruiken we de Cito-toets niet voor, want die meet alleen hoe een kind presteert, niet zijn capaciteiten. Uit die nieuwe ‘scan’ kwam naar voren dat sommige kinderen heel slim zijn, maar
8
het op school relatief slecht doen. En dan doen we als school iets niet goed. Juist voor de echte slimmeriken was er geen speciaal programma. Dat is er nu wel. De hoogbegaafde leerlingen krijgen extra en andere lesstof aangeboden. Het programma levelwork biedt verdieping van de lesstof die op dat moment in de groep wordt behandeld. Op Kindcentrum Johan Friso in Steenwijk hebben we een plusgroep, waar alle hoogbegaafde kinderen binnen Accrete elke woensdag les krijgen in bijvoorbeeld filosofie, Spaans en techniek.” Twee sprekers Tijdens het symposium sprak ervaringsdeskundige Sonja Hoving, schrijfster van het boek ‘Gewoon begaafd’ over haar veelbewogen opvoeding van haar vier hoogbegaafde kinderen. Karen Wolters, manager bij het Regionaal Expertisecentrum 5 dat zich richt op de onderwijskundige en de opvoedkundige uitdagingen rondom begaafde kinderen, lichtte het thema ‘hoogbegaafdheid en onderwijs’ toe. Zij gaf veel aansprekende voorbeelden uit de onderwijspraktijk waarbij goed duidelijk werd dat hoogbegaafde kinderen zich vaak onbegrepen voelen. Ervaringen van kinderen Wolters: “Een hoogbegaafde leerling kan moeite hebben met leren, de motivatie
kwijtraken of onder zijn niveau presteren. Mogelijk is hij faalangstig, gedraagt zich problematisch of past zich aan en durft zich niet te laten zien. Vaak stellen deze kinderen bijna ‘volwassen’ eisen aan elkaar op het gebied van taal, humor, vriendschap, rechtvaardigheid en kennis. Dat deze vorm van onderwijs aanslaat, horen we uit wat de kinderen hierover zeggen: “Hier doe ik niet elke dag dezelfde dingen” en “Andere kinderen begrijpen me beter, waardoor ik het gevoel heb dat ik erbij hoor”. En:“Ik doe weer dingen waar ik over moet nadenken en dat maakt het voor mij boeiend”. Daar doen we het dus voor! Kwadraatonderwijs Verschillende schoolbesturen, waaronder Accrete, hebben de Stichting ‘Kwadraat Onderwijs’ opgericht met als doel het onderwijs aan meer- en hoogbegaafde leerlingen te verbeteren. Kwadraatscholen steken extra energie in het onderwijs aan deze doelgroep. Kwadraatonderwijs is in feite een totaalconcept om onderwijs aan meer- en hoogbegaafden op een goede manier vorm te geven.
