2014/2015
2014/2015
WELKOM! Voor u ligt de folder met het educatieprogramma van het Frans Hals Museum voor het schooljaar 2014/2015. Er is een gevarieerd aanbod voor alle groepen: van museumwandelingen, kijk & doetochten tot workshops. Cornelia Vooght neemt ook dit schooljaar uw leerlingen uit groep 3 t/m 5 met veel plezier mee op ontdekkingstocht in het museum. Voor het eerst is het junior Frans Hals Expertprogramma voor groep 6, 7 en 8 in de brochure opgenomen. Het is een echt kennisprogramma, waaraan het afgelopen schooljaar 50.000(!) leerlingen meededen. De bijbehorende digitale les is via onze website te volgen; de boekjes bestelt u zelf bij Young crowds. Tot ziens in het Frans Hals Museum!
Het Frans Hals Museum wordt ondersteund door de BankGiro Loterij
Frans Hals Experts Kennis op school & quiz in het museum
Wie wat bewaart, heeft wat! is een Uitgebreid programma rond Frans project voor de hele school, met Hals in twee delen. Na afloop één gezamenlijk thema: bewaren. weten de leerlingen ‘álles’ van De groepen 1 en 2 brengen in het Frans Hals, zijn werk en dat van kader van dit project een bezoek zijn collega’s uit de Gouden Eeuw. aan het Frans Hals Museum. Deel 1, een afgerond geheel, vindt Kijk voor meer informatie, de lesplaats op school en bestaat uit een kist, instellingen en inschrijven op uitgebreide digitale les via onze www.wiewatbewaartheeftwat.nl website met werkboekjes voor de leerlingen en een handleiding voor de docent. Deel 2 is het vervolg en vindt plaats in het museum: het is natuurlijk super om na deel 1 de werken van Hals in het echt te bekijken. De leerlingen spelen hier een kennis quiz, waarin zij laten zien wat ze allemaal al weten over het werk van Frans Hals. Daarin zijn ook ‘flitspresentaties’ opgenomen met tips vooraf over houding, aankijken van je publiek en stemgebruik. Ze kunnen hierdoor als expert hun kennis nog beter delen met hun familie en vriendjes! Met een prijs voor de winnaars!
Een bijzonder project van negen Haarlemse erfgoedinstellingen voor alle leerjaren van de basisschool
Nieuw!
Waar of niet waar? Elke stad heeft zo zijn legenden, maar Haarlem heeft wel heel bijzondere. Berusten deze op de waarheid? Leerlingen van groep 8 gaan met de app Stappen Bestellen werkboekjes door de in de Stad op hun smartphone de stad leerkracht www.youngcrowds.nl in, op zoek naar het antwoord. Kosten boekjes € 12,50 per 30 stuks, € 14,50 per 60 stuks Kijkbezoek voor meer informatie duur museum 90 minuten over dit project kosten bezoek € 210van perErfgoedklas Educatie Haarlem op (max. 32 leerlingen) www.stappenindestad.nl. doelgroep groep 6 t/m 8 kerndoelen 1, 2, 4, 12, 51, 53, 55, 56 reserveren bezoek bij het museum
teksten Frans Hals Museum, wijzigingen voorbehouden; fotografie Caroline Coehorst (p. 1, 2, 7) Fred Ernst (p. 3-5); ontwerp Bregt Balk; druk LenoirSchuring
1
programma
2014/2015
INTERACTIEVE WANDELINGEN Onder begeleiding van een museumgids ontdekken leerlingen op speelse wijze wat er allemaal te zien is in het museum. Het gaat hierbij vooral om leren kijken en begrijpen wat je ziet. Kijk- en zoekopdrachten, vragen, gesprekjes en spelletjes stimuleren de kinderen om vooral actief mee te doen.
De hond van Frans Hals
Het poppenhuis in de spotlights
Frans Hals schilderde op zijn mooiste schuttersstuk een hond. En in het poppenhuis woont een poes! Door naar deze dieren op zoek te gaan maken de kinderen kennis met de schilderijen van het museum. Ze zullen nog veel meer dieren ontdek ken. Gewone huisdieren, maar ook exotische en zelfs fantasiedieren. Staan deze beesten nu “toevallig” op kunstwerken of is er meer aan de hand? Met veel doe-activiteiten ter verlevendiging van het bezoek.
Het is ongelooflijk hoeveel mensen die ooit dit museum bezochten zich het poppenhuis van Sara Rothé herinneren! Daarom is dit het hoofdonderwerp van deze museum wandeling. Helaas was het geen kinderspeelgoed, maar een kostbare hobby van een rijke dame. Toch komt de vraag, waar de kinderen wel mee speelden in de Gouden Eeuw, ook aan de orde. En ook welke spelletjes er toen werden gespeeld. En of kinde ren ook al aan sport deden in die tijd?
duur 60 minuten kosten € 120 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 1 t/m 4 kerndoelen 1, 12, 56
duur 60 minuten kosten € 120 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 1 t/m 4 kerndoelen 1, 12, 56
Thuis in de Gouden Eeuw Hoe zag het dagelijks leven er in de 17de eeuw uit? Hoe woonden de burgers en wat aten en dronken zij?
Wat voor kleren droegen ze? Hoe zag de stad Haarlem er toen uit en hoe werd deze bestuurd? En hoe verdiende de stad haar geld? Het antwoord op deze vragen valt te ontdekken op de schilderijen zelf. Het hoogtepunt van het bezoek is een tableau vivant. De leerlingen, verkleed als schutters, imiteren de compositie van een schutters stuk van Frans Hals. Met een eigen camera maakt de leerkracht hiervan een foto. duur 60 minuten kosten € 120 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 5 t/m 8 kerndoelen 1, 12, 53, 56
Ateliergeheimen van Frans Hals en zijn collega’s De losse penseelstreek van Frans Hals is wereldberoemd. Hoe en waarom deed hij dat nu precies? En hoe schilderden zijn collega’s / concurrenten? In de Gouden Eeuw ging een schilder heel anders te werk dan nu. De leerlingen ontdek ken dat de schilder zijn verf niet kocht, maar zelf maakte, hoe dat zijn aanpak beïnvloedde, wat een drager en wat een ondertekening is. Deels is dat te zien op de werken zelf, deels aan de hand van echte pigmenten, oliën, harsen en andere materialen. Deze wandeling vormt een goede combinatie met de workshop ‘de penseelstreek van de schilder’(p. 7).
duur 60 minuten kosten € 120 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 6 t/m 8 kerndoelen 1, 12, 53, 56
De stad van Frans Hals: Haarlem in de Gouden Eeuw Een leuke combinatie van museum bezoek en stadswandeling. In het museum bekijken de leerlingen stadsgezichten en andere werken die iets over de stad Haarlem in de Gouden Eeuw vertellen. Ze ontdek ken dat de Grote Markt, het Stad huis en de Vleeshal er ook al in de tijd van Frans Hals waren. Op hun wandeling daarna zien ze dat deze er vrijwel nog precies zo uit zien als op de schilderijen uit de 17de eeuw. Ook bekijken ze de oorspronkelijke plek van de schuttersstukken van Frans Hals. Met korte pauze om een eigen drankje of snackje te gebruiken. duur 120 minuten kosten € 240 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 6 t/m 8 kerndoelen 1, 12, 53, 56
3
programma
2014/2015
FRANS HALS
KIJK & DOE TOCHT THEATRALE WANDELING Cornelia Vooght stapt uit haar portret! Een museumwandeling in een theatrale vorm. De leerlingen doen mee aan een spannend verhaal en ondertussen komen ze allerlei leuke schilderijen tegen. Eén schilderij komt tot leven: Cornelia Vooght stapt uit haar portret! Deze prachtig aangeklede mevrouw hoort thuis op het portret dat Frans Hals in 1631 van haar
4
schilderde en dat in het museum hangt. Hoe kan het dan dat ze nu in levende lijve in het museum rond loopt?? Cornelia wil dat best wel aan de kinderen vertellen, maar dan moeten de kinderen haar geheim wel kunnen bewaren… duur 60 minuten kosten € 120 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 3 t/m 5 kerndoelen 1, 12, 53, 56
In een Frans Hals Kijk & Doe tocht gaan de kinderen zelf aan de slag. Ze lopen in groepjes van maximaal vijf leerlingen met een volwassene als begeleider door het museum. Bij circa tien schilderijen – en daaronder bevinden zich uiteraard werken van Frans Hals – liggen opdrachten klaar. Om die goed te kunnen maken moeten de leerlingen de schilderijen nauwkeurig bekijken. De opdrach ten zijn heel verschillend zodat interesses en sterke kanten van elke leerling aan bod komen. Uiteraard zijn deze afgestemd op de leeftijd van de leerlingen. duur 60 minuten kosten € 60 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 3 t/m 6 kerndoelen 1, 4, 12, 53, 56
AUDIO TOUR FRANS HALS Met de audiotour bekijken de leerlingen in groepjes van maximaal vijf, tien tot twaalf schilderijen. Ze komen van alles te weten over Frans Hals, zijn familie en zijn collega’s, zijn werk en het leven in Haarlem in de Gouden Eeuw. Frans Hals speelt de hoofd rol in deze tour. Hij ontvangt de kinderen en laat hen de mooiste
stukken uit het museum dat naar hem vernoemd is, zien. ‘Oude’ schilderijen uit de tijd van zijn leer meester, van zijn eigen collega’s/ concurrenten en natuurlijk van hem zelf! Met opdrachtenboekje. duur 60 minuten kosten € 60 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 6 t/m 8 kerndoelen 1, 12, 51, 53, 56
5
programma
2014/20145
FRANS HALS
WORKSHOPS
De hond van Frans Hals Kinderen zijn dol op dieren. Gelukkig zijn er ook in het Frans Hals Museum dieren te vinden. Op schilderijen, op tegels aan de wand, op gordijnen en zelfs op een schuttersstuk van Frans Hals. Eerst gaan de kinderen ze opzoeken in het museum, en vervolgens gaan ze een fantasiedier in het Atelier schilderen. Speciaal voor de jonge kinderen. duur 75 minuten kosten € 180 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 4 en 5 kerndoelen 1, 12, 54, 56
Mijn feest-outfit Hoera, het is altijd feest in het Frans Hals Museum. Wij houden van feesten, maar dat was in de Gouden Eeuw ook het geval. Er zijn heel 6
Alle workshops vinden in principe plaats in het Frans Hals Atelier
Frans Hals: meester van de losse toets wat schilderijen waarop feesten staan afgebeeld. Eerst bekijken de leerlingen hoe het er toeging op deze feesten: hoe deden jonge rijke men sen dat en hoe vierden de boeren feest? Bestond het St. Nicolaasfeest toen ook al? En hoe zag een deftig schuttersdiner er uit en hoe een boerenkermis? Daarna gaan de kinderen het Frans Hals Atelier in en ontwerpen zij hun droom van een feestjurk of feestpak! Zij leven zich uit met gekleurd karton, bijzonder papier met gekke prints, feestelijke stofjes en glitters.
Frans Hals is wereldberoemd om zijn losse penseelstreek. Wat is een losse of grove penseelstreek nu eigenlijk precies? Waarom deed Hals dat? Welke collega’s schilder den ook zo? En welke deden dat volkomen anders? Eerst gaan de leerlingen dat onderzoeken in het museum met de workshopleidster en dan gaan ze aan de slag in het atelier. Het wordt een ontdekkings tocht naar de manieren waarop je kan schilderen en met welk gereed schap: van penseel tot schuur sponsje, papierprop, wattenstaafje, kartonnetje etc.
duur 90 minuten kosten € 230 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 5 t/m 8 kerndoelen 1, 12, 51, 53, 54, 55, 56
duur 90 minuten kosten € 230 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 5 t/m 8 kerndoelen 1, 12, 51, 53, 55, 56
Geschilderde emoties Vrolijkheid, droefheid, angst, verba zing, boosheid, je ziet het allemaal op schilderijen uit de Gouden Eeuw. Dat uitbeelden van emoties konden schilders echt goed. Schil ders vonden het ook heel belangrijk om dat perfect te kunnen. In deze workshop ontdekken de leerlingen hoe emoties zich afspiegelen op
het gezicht en hoe schilders dat weergeven. Houding en het verband waarbinnen een vrolijk of droevig persoon optreedt, zijn ook van belang bij een juiste interpretatie van emoties. Eerst gaan de leerlin gen in het museum op zoek naar emoties op schilderijen. Daarna leren zij in het atelier aan de hand van emoticons van toen en nu welke onderdelen van het gezicht betrok ken zijn bij het weergeven van emo ties. Ze passen dat toe door twee gezichten met tegenstelde emoties te schilderen. duur 90 minuten kosten € 230 per klas (max. 32 leerlingen) doelgroep groep 7 en 8 kerndoelen 1, 12, 51, 53, 54, 55, 56
7
Algemene informatie
WELKOM!
Informatie Voor u ligt en de opgave folder met het educatie- Adres Alle activiteiten vinden plaats in Afdeling Publiekszaken programma van het Frans Hals Museum het Frans Hals Museum, Judith voorReitsma-Harren het schooljaarof2014/2015. Annejet Houck T 023-5115853 Er is een gevarieerd aanbod voor alle Groot Heiligland 62, Haarlem, 023-5115775. Charlotte Wiethoff T 023-5115792 groepen: van museumwandelingen, kijk of&
[email protected] doetochten tot workshops. Cornelia Vooght neemt ook dit schooljaar uw Bereikbaarheid Reserveringen leerlingen uit groep 3 t/m 5 met veel Parkeren: parkeergarages De Kamp en Minimaal 3 weken te voren. plezier mee op van ontdekkingstocht in hetHoutplein op 8 minuten, de Appelaar op 15 minuten loopafstand. museum. Openingstijden voor scholen Voor het eerst is het junior Frans Hals Van NS station is het 20 minuten lopen Dinsdag, donderdag en voor vrijdag: Expertprogramma groep 6, 7 en 8naar het museum. 9.00 – 17.00 uur opgenomen. Het is een in de brochure woensdag: 11.00 – 17.00 uur waaraan het Nieuwsbrief echt kennisprogramma, Het museum heeft een Nieuwsbrief maandag gesloten. afgelopen schooljaar 50.000(!) leerlingen Educatie onderwijs: u kunt zich hiervoor meededen. De bijbehorende digitale les aanmelden op Nieuwsbrief, onderaan Kosten is via onze website te volgen; de boekjes de homepage van Aan de programma’s zijn kosten bestelt u zelf bij Young crowds. www.franshalsmuseum.nl. verbonden; leerlingen, leerkrachten en deTot begeleidende ouders gratis ziens in het Franshebben Hals Museum! Volg ons ook op toegang. Per klas kunnen 32 leerlingen meedoen. Bij 16 leerlingen of minder gelden aangepaste prijzen.
Een bijzonder project van negen Haarlemse erfgoedinstellingen voor alle leerjaren van de basisschool
Wie wat bewaart, heeft wat! is een project voor de hele school, met één gezamenlijk thema: bewaren. De groepen 1 en 2 brengen in het kader van dit project een bezoek aan het Frans Hals Museum. Kijk voor meer informatie, de leskist, instellingen en inschrijven op www.wiewatbewaartheeftwat.nl
Waar of niet waar? Elke stad heeft zo zijn legenden, maar Haarlem heeft wel heel bijzondere. Berusten deze op de waarheid? Leerlingen van groep 8 gaan met de app Stappen in de Stad op hun smartphone de stad in, op zoek naar het antwoord.
Betaling Aan de kassa; er is een pinautomaat.
Kijk voor meer informatie over dit project van ErfgoedEducatie Haarlem op www.stappenindestad.nl.
www.franshalsmuseum.nl Op vindt u actuele Hetwww.franshalsmuseum.nl/nl/onderwijs/basisonderwijs Frans Hals Museum informatie over de programma’s. wordt onder steund door de BankGiro Loterij 8
teksten Frans Hals Museum, wijzigingen voorbehouden; fotografie Caroline Coehorst (p. 1, 2, 7) Fred Ernst (p. 3-5); ontwerp Bregt Balk; druk LenoirSchuring
E
