War Trauma Foundation Jaarverslag 2010
Foto’s voorkant, vlnr met de klok mee: -
Westelijke Jordaanoever Kosovo Democratische Republiek Congo Noord Ossetië
WAR TRAUMA FOUNDATION JAARVERSLAG 2010
War Trauma Foundation
“Towards peace of mind”
War Trauma Foundation (WTF) wil bijdragen aan het herstel van mensen en gemeenschappen in (post)conflictgebieden, die zijn getroffen door psychisch trauma als gevolg van oorlog en geweld, om een leven in vertrouwen, hoop en vrede mogelijk te maken.
1 INHOUDSOPGAVE
1.
INLEIDING
3
2.
VISIE EN WERKWIJZE
4
3.
REALISATIE DOELSTELLINGEN 2010
6
4.
PARTNERSCHAPPEN EN SAMENWERKINGSVERBANDEN
13
5.
COMMUNICATIE EN FONDSENWERVING
15
6.
ORGANISATIE
17
7.
FINANCIËN
21
8.
TOEKOMST
23
9.
JAARREKENING 2010
26
CONTROLEVERKLARING
45
VERANTWOORDINGSVERKLARING WAR TRAUMA FOUNDATION
47
JAARVERSLAG 2010
2
JAARVERSLAG 2010
3 1.
INLEIDING
Het afgelopen jaar was voor War Trauma Foundation (WTF) een jaar van verandering. In het publieke debat is er de steeds sterker wordende vraag of internationale samenwerking zin heeft en wat het oplevert. Dit beïnvloedt het maatschappelijk draagvlak en benadrukt voor WTF het belang van goede communicatie en interactie met de achterban over onze visie en de manier waarop wij die vormgeven. Lokale organisaties in (post)conflictgebieden betrekken wij actief bij het ontwikkelen van kennis en programma’s voor psychosociale support. Zij zijn degenen die weten wat het betekent om met oorlog en geweld te maken te hebben en zij weten wat wel of niet nodig is om goede psychosociale support te geven en te ontvangen. De rol van WTF wordt daarom, naast het uitvoeren van psychosociale projecten in (post)conflictgebieden, ook meer en meer het in samenspraak met lokale partners ontwikkelen en verspreiden van psychosociale kennis en ervaring, het bij elkaar brengen van mensen en organisaties in netwerken, en het uitwisselen van best practices. Dit alles met het doel daadwerkelijk bij te dragen aan het herstel van mensen en gemeenschappen na oorlog en geweld. Om dit optimaal te kunnen doen, concentreert WTF zich op een aantal geografische regio’s: het Grote Merengebied in Afrika, het Midden-Oosten, de Noordelijke Kaukasus, de Balkan en Sri Lanka. De complexiteit van ons werkveld en de omvang van onze organisatie vergroten de noodzaak tot samenwerking, en het ontwikkelen van relevante partnerschappen is een prioriteit voor WTF geworden. We zijn dan ook blij dat de intensieve gesprekken met Arq Psychotrauma Expert Groep zullen resulteren in toetreding als partner in Arq in 2011. Naast de samenwerking met Arq zijn er diverse andere initiatieven ontplooid om de visie van WTF vorm te geven in samenwerking met andere organisaties. Het werk van WTF kon ook in 2010 weer worden gerealiseerd dankzij de financiële ondersteuning van vele donerende instellingen en bedrijven, en dankzij particuliere donateurs. Op deze plaats willen wij hen hiervoor hartelijk danken. Dit verslag begint met een weergave van de manier waarop we als WTF onze visie realiseren. Het laat vervolgens zien welke resultaten zijn behaald in de internationale programma’s en welke samenwerkingsverbanden zijn gevormd om kennis en ervaring op het gebied van psychosociale hulpverlening in (post)conflictgebieden verder te ontwikkelen, toe te passen en te delen.
JAARVERSLAG 2010
4 2.
VISIE EN WERKWIJZE
Visie War Trauma Foundation (WTF) wil bijdragen aan het herstel van mensen en gemeenschappen in (post)conflictgebieden, die zijn getroffen door psychisch trauma als gevolg van oorlog en geweld, om een leven in vertrouwen, hoop en vrede mogelijk te maken. Werkwijze Om haar visie te verwezenlijken werkt WTF samen met lokale organisaties in (post)conflictgebieden aan het ontwikkelen en innoveren, het uitwisselen en verspreiden van kennis en vaardigheden op het gebied van psychosociale ondersteuning. De kernactiviteiten van WTF bestaan uit: a Psychosociale trainingsprogramma’s Het ontwikkelen van competenties en vaardigheden van medewerkers van lokale (hulp)organisaties maakt het hen mogelijk passende ondersteuning te bieden aan mensen en gemeenschappen die de gevolgen van oorlog en geweld aan den lijve ondervinden. Er worden trainingsprogramma’s ontwikkeld voor onderwijzers en managers van scholen, humanitaire hulpverleners en anderen in (post)conflictgebieden om de signalen van mogelijk trauma te herkennen, basale hulp te bieden en verwijssystemen op te zetten. b Verspreiding en uitwisseling van kennis en ervaring WTF is uitgever van `Intervention: The International Journal of Mental Health, Psychosocial Work and Counseling in Areas of Armed Conflict’. Het tijdschrift (peerreviewed) vormt de verbinding tussen wetenschap en onderzoek met die van de praktische hulpverlening in (post)conflictgebieden. De doelgroep bestaat uit psychosociale hulpverleners, community workers, counsellors en werknemers in de geestelijke gezondheidszorg in (post)conflictgebieden. Speciale uitgaven van ‘Intervention’ zijn de training manuals die inmiddels zijn verschenen in zeven verschillende talen. Naast het uitgeven van Intervention Journal en de Intervention Manuals, is WTF actief betrokken bij publicaties op het gebied van psychosociale kennisontwikkeling zoals de Psychological First Aid Guide. c Ontwikkeling van methodieken voor psychosociale ondersteuning Oorlog en conflict laten hun sporen na bij mensen en de gemeenschappen waarin zij wonen, en hebben grote invloed op alle aspecten van het leven. Het omgaan met die invloed vraagt om verschillende benaderingen die recht doen aan de specifieke context en cultuur. In samenwerking met organisaties in (post)conflictgebieden worden daartoe contextspecifieke methoden ontwikkeld.
JAARVERSLAG 2010
5 d Internationale / regionale kennisnetwerken Het samenbrengen in internationale en regionale netwerken van professionals in de psychosociale zorg leidt tot innovatie en uitwisseling van kennis en biedt een platform voor de bevordering van herstel van trauma, onderling vertrouwen, verzoening en stabiliteit. Tevens draagt het bij aan de wederopbouw van een land en een betere toekomst. e Bevordering van internationale standaarden in psychosociale programma’s Veel hulpverleners en anderen die werkzaam zijn in psychosociale programma’s in (post)conflictgebieden, hebben geen professionele achtergrond in het geven van passende psychosociale support voor lokale gemeenschappen. Om die reden heeft de Inter-Agency Standing Committee (IASC) de richtlijnen voor mental health and psychosocial support (MHPSS) in emergency settings ontwikkeld. De IASC-MHPSS richtlijnen zijn een belangrijk toetsingsmiddel voor WTF om de kwaliteit in de programma’s te waarborgen. WTF is lid van de IASC MHSPP Reference Group.
JAARVERSLAG 2010
6 3.
REALISATIE DOELSTELLINGEN 2010
Internationale projecten In het Grote Merengebied van Afrika, de Noordelijke Kaukasus, Kosovo en het Midden-Oosten voert WTF samen met lokale organisaties psychosociale programma’s uit. De kern van deze programma’s wordt gevormd door het opzetten en ondersteunen van kennisnetwerken, het ontwikkelen van skill development programma’s en het versterken van organisatiecapaciteit van partnerorganisaties. Grote Merengebied, Afrika In samenwerking met de organisatie PSO (Personele Samenwerking met Ontwikkelingslanden) is vanaf juni 2010 een Leerwerktraject gestart waarin ook onze partnerorganisaties uit Burundi en de Democratische Republiek Congo (DRCongo) als lerende organisaties betrokken zijn. Dit gezamenlijke leren is een doelbewuste keuze, gericht op duurzame verandering. De focus ligt op het versterken van nationale en regionale netwerken en op het verder ontwikkelen van methoden van psychosociale support. Ook de rol van WTF als lerende organisatie staat centraal in dit traject, waarbij de vaardigheden en kennis van medewerkers en organisatie worden ontwikkeld. WTF heeft in het Grote Merengebied een trainer aangesteld (gelieerd aan Universiteit van KwaZuluNatal, Zuid-Afrika) om de toegepaste methodologie verder te ontwikkelen. Ook heeft WTF in DRCongo een lokale facilitator aangesteld om vijf NGOs in Oost-DRCongo te begeleiden in het verbeteren van hun management- en organisatiecapaciteit. In 2011 zal het Leerwerktraject Fase II ingaan; deze fase loopt tot en met december 2012. Dit traject zal uiteindelijk bijdragen aan ‘Increased knowledge of network activities and MHPSS initiatives in the Great Lakes Region, leading to improved MHPSS for communities and to progress in the process of peace building and reconciliation’.1 De situatie van de partnerorganisaties in DRCongo reflecteert de complexiteit van hun samenleving waarin sociale verbanden onder druk staan, er vaak sprake is van rechtenloosheid en de organisatiecapaciteit nog zwak is. De inzet van de facilitator is dan ook bedoeld om samen met deze organisaties hun financieel-administratieve capaciteit te vergroten. WTF werkt ook samen met Centre Ubuntu in Burundi, vooral met hun trainers, om de staf van de lokale organisaties in DRCongo te trainen in het gebruik van Narrative Theatre. De vijf organisaties in DRCongo hebben gezamenlijk het Moringa Network opgericht.
1
‘Strengthening networks, facilitating psychosocial programmes’. Leerwerktraject WTF, 2810-2010.
JAARVERSLAG 2010
7 De lokale partner Centre Ubuntu en de elf andere Ubuntu Network lidorganisaties in Burundi hebben samen met WTF gewerkt aan een meerjarenplan en een verdieping van het programma. In 2010 is het manual voor training van community workers in Narrative Theatre ontwikkeld en gepubliceerd. In vervolg daarop wordt gewerkt aan materiaal voor de lidorganisaties en lokale comité’s die direct met lokale gemeenschappen werken. Het jaar 2010 was een belangrijk jaar voor Burundi, aangezien er landelijke en lokale verkiezingen plaatsvonden. Gezien de onrust in het verleden brachten de verkiezingen de nodige spanningen met zich mee. Leden van Ubuntu Network hebben Narrative Theatre ingezet om de verkiezingen en eventuele moeilijkheden die deze met zich meebrengen bespreekbaar te maken. Resultaten: • Moringa Network gevormd, bestaande uit vijf NGOs in Oost-DRCongo; Narrative Theatre-community activiteiten geïmplementeerd door de vijf organisaties; • In Burundi ca. 1500 lokale facilitators getraind en 300 lokale comité’s gevormd; • Facilitator in Oost-DRCongo aangesteld; • Internationale trainer voor het Grote Merengebied aangesteld; • Publicatie van een Engels-Frans manual ‘Healing communities by strenghtening social capital: a Narrative Theatre approach. Training facilitators and community workers’, door Dr. Yvonne Sliep; • Samenwerkingstraject met Salvation Army International ingezet; • Twee trainings-/ planningsmissies uitgevoerd; • Financiering door onder andere de PSO, NCDO, het Innovatiefonds Zorgverzekeraars, de Sint Joseph Stichting der Zusters Ursulinen, de Paters Passionisten en vele andere fondsen en stichtingen. Midden-Oosten Het programma in Cairo, Egypte, met het Psychosocial and Mental Health Training Institute van de University of Cairo, is afgerond in juni 2010. Vluchtelingen zijn getraind om medevluchtelingen uit diverse landen (Somalië, Ethiopië, Irak, Soedan, etc.) counseling en andere vormen van psychosociale support te bieden. Een groep van zeventien trainees heeft de opleiding met succes afgerond, en is werkzaam bij diverse organisaties die zich inzetten voor vluchtelingen in Cairo. Het opleidingsinstituut en de uitvoerende partnerorganisatie hebben aangegeven dit trainingsprogramma te willen uitbreiden naar andere landen in de regio. De focus ligt op on the job training en intensieve mentoring van trainees over een langere periode.
JAARVERSLAG 2010
8 Figuur 1: kaart West Bank. (Bron: Reliefweb)
In het programma op de West Bank zijn via het Hope Flowers Centre (HFC) directeuren, onderwijzers en counselors in bijna 100 scholen opgeleid om signalen van trauma te herkennen en in scholen een protective environment voor kinderen te creëren. HFC wil het programma uitbreiden met 100 andere scholen naar bijna 200 scholen. Als aanloop naar dit traject van gewenste uitbreiding wil WTF samen met HFC de lessen die tot nu toe zijn geleerd in dit programma in kaart brengen. Uitgangspunt is de doelgroepen intensiever te betrekken bij het ontwikkelen van de training curricula en ouders meer te betrekken. Begin 2011 wordt dit geconcretiseerd.
In december 2010 heeft WTF bijgedragen aan een psychosocial skills training in Noord-Irak die vanuit het partnership van Antares Foundation met UNHCR werd georganiseerd. Negentien stafleden van UNHCR en de Protection Assistance Centres volgden de training. Nadruk lag hierbij op het ontwikkelen van Psychological First Aid-vaardigheden van de trainees. Het samenbrengen van de expertise van Staff Stress Management Support (Antares) en Psychosocial Skills Development (WTF) bleek goed te werken en te voorzien in de leervragen van de deelnemers. In Noord-Irak is onderzocht of er potentie en vraag is bij andere NGOs en bilaterale organisaties in de regio voor het verder ontwikkelen van Staff Stress Management Support mechanismen en Psychosocial Skills Development projecten. De eerste bevindingen zijn dat hier zeker behoefte aan is. Een mogelijk vervolg wordt onderzocht. In de eerste helft van 2010 heeft WTF een evaluatie van de projecten in het MiddenOosten uitgevoerd. Respondenten van partnerorganisaties van WTF en andere actoren uit het maatschappelijk middenveld (UNICEF, Safe the Children, Birzeith University, HealthNet TPO, War Child, etc.) geven aan dat er behoefte is aan verdieping en uitwisseling van kennis en vaardigheden. ‘The work conducted by WTF in Jordan (Practice Oriented Course, in cooperation with the Antares Foundation), Palestinian Territories and Egypt has laid strong foundations on what to build on. Considering the difficulty in finding a gap to fill in the Middle East and the high competition to obtain the funding available for the region, partnering with other organizations will be of great asset and benefit not only at the financial level but also at what the partnership can offer in terms of quality programming. WTF has shown strength in networking in other contexts and should take advantage of this moment in time to tap into the needs and resources already at its doorstep. Considering that the region is already overloaded with organizations and trainings, emphasis on any future training should be placed on a thorough assessment of the needs and how any skills shared can be used and implemented locally. Coaching and follow-up is also key in this respect to ensure quality, which further leads to the need to build capacity in monitoring and evaluation. There is also
JAARVERSLAG 2010
9 a need at this stage to focus on sustainability in addition to the development of regional technical capacity. Trainings in the region seem to have taken a very vertical, top down approach. It is therefore necessary to increase local expertise by keeping in mind long term education program support at institutional levels’ 2. Om een vervolg te kunnen geven aan de uitkomsten van deze studies en de wensen van partnerorganisaties om regionale programma’s verder te ontwikkelen, worden verschillende financieringsaanvragen bij donoren ingediend. In 2011 zal WTF in samenwerking met Antares Foundation gezamenlijk programma’s ontwikkelen waarin de kennis en ervaring van beide organisaties in deze regio gebundeld zullen worden. Resultaten: • Zeventien Refugee Psychosocial Workers in Cairo opgeleid; • Publicatie van ‘On the Road to Peace of Mind; A Guidebook’. Deze ‘Training of Trainers’ manual door Dr. Nancy Baron is verschenen in een Engels-Arabisch editie; • Twintig schooldirecteuren op West Bank opgeleid in psychosociale vaardigheden, ter voorbereiding van het vervolgprogramma; • Evaluatie van programma’s Midden-Oosten uitgevoerd; • Financiering Hope Flowers School door Stichting Familiefonds Van Dusseldorp, The Body Shop, Dr. Hofsteestichting, Stichting Vrienden van Kombi, de Paters Passionisten en vele andere fondsen en stichtingen; • Trainingen in Noord-Irak uitgevoerd. Noordelijke Kaukasus (Ingusetië, Tsjetsjenië, Noord-Ossetië) In mei 2010 is een begin gemaakt met het project ‘Enhancing psychological recovery and resilience of children and their caregivers within the frame of schools’. De politieke situatie in de Noordelijke Kaukasus blijft zorgwekkend. In 2010 was er een toename van het aantal gewelddadige incidenten, verdwijningen en schendingen van mensenrechten. In de uitvoering van het project moet rekening gehouden worden met deze politiek instabiele situatie, met de veiligheid van de deelnemers aan trainingen en andere activiteiten, en met politieke, etnische en religieuze verschillen tussen de republieken. WTF zal hier op een flexibele wijze op inspelen en waar nodig de inhoud van het project aanpassen aan deze realiteit.
2
Middle East Program Assessment and Plan, March 2010; by C. Genoni.
JAARVERSLAG 2010
10 Figuur 2: kaart Noordelijke Kaukasus (Bron: CSIS) In Summer 2010: • The North Caucasus experienced a rise in violence, on par with the alarming level witnessed in Summer 2009; • Kabardino-Balkaria saw a significant increase in the number of incidents of violence: 83 incidents, compared to 71 in Chechnya and 98 in Ingushetia. http://csis.org/files/publication/100902_Violence_in_the_N orth_Caucasus_Summer_2010.pdf
In samenwerking met twee NGOs in Tsjetsjenië/Ingusetië en Noord-Ossetië en het nationale Teachers Training Institute in Noord-Ossetië leiden de internationale trainers van WTF nationale trainers in de drie republieken op die op hun beurt de staf van 30 scholen trainen. De eerste ronde trainingen was gepland in september 2010 in Vladikavkaz. Door de zelfmoordaanslag op een markt in Vladikavkaz twee dagen voor de training, konden trainees uit Ingusetië en Tsjetsjenië niet naar Vladikavkaz reizen. Daardoor zijn planning en programma aangepast en verplaatst naar Kabardine-Balkario. Resultaten: • Trainingsprogramma op 30 scholen in drie republieken; • Vijftien trainers van nationale trainingsinstituten van start gegaan; • Twee internationale trainers gerekruteerd; • Een trainingsmissie uitgevoerd; • Financiering van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (MATRA) gegarandeerd voor een groot deel van het project (t/m december 2012). Kosovo In Kosovo werkt WTF samen met het Center for Promotion of Education (QPEA) om onderwijzers en ouders bewust te maken van de psychosociale problemen die de kinderen hebben als gevolg van de oorlog, en hoe met deze problemen om te gaan. Ook de generatie kinderen die nu opgroeit en de oorlog niet direct aan den lijve heeft ondervonden, heeft te maken met de gevolgen ervan. In 2010 is een trainingsprogramma uitgevoerd in twintig scholen, tien in de regio Drenas en tien in de regio Skenderaj. Beide regio’s zijn gelegen in het noordwesten van Kosovo, een gebied dat ernstig is getroffen door de oorlog en de naweeën daarvan. In 2010 werden twee centra opgezet waar psychische ondersteuning voor kinderen met ernstiger gedragsen/of leerproblemen. Een van deze centra is gesitueerd in een school in Skenderai, het andere in Drenas. Daarmee is elk centrum beschikbaar voor de tien deelnemende scholen in de regio.
JAARVERSLAG 2010
11 Resultaten: • Psychosociaal trainingsprogramma in twintig scholen in Skenderaj en Drenas; • Twintig onderwijzers getraind tot schoolcoördinator; • 550 onderwijzers getraind in psychosociale en pedagogische vaardigheden; • Ca 13.000 kinderen binnen bereik van psychosociale zorg; • Twee verwijzingscentra ingericht voor professionele psychische hulp; • 146 kinderen met ernstiger psychische problemen geholpen; • 2000 ouders in het project betrokken; • Financiële ondersteuning door o.m. Fred Foundation, Stichting Weeshuis der Doopsgezinden, Stichting Mundo Crastini Meliori, Dr. Hofsteestichting en andere fondsen. Sri Lanka Tot 2010 zijn er in het noordoosten van Sri Lanka psychosociale hulpverleners opgeleid. Hoewel de dertigjarige burgeroorlog in 2009 tot een einde kwam, wordt de bewegingsvrijheid van niet-gouvernementele organisaties in deze regio beperkt. WTF heeft gesprekken gevoerd met de Good Practices Group, een groep van lokale experts op gebied van mental health, en met World Vision International, om een vervolg te geven aan het opleiden van psychosocial workers die met voormalige ontheemden en vluchtelingen in het noordoosten van het land werken. Afhankelijk van de beschikbaarheid van financiering, zal de uitvoering hiervan in 2011 beginnen.
Onderzoek, training en kennisontwikkeling Onderzoek In januari 2010 werd het onderzoek ‘Challenges of sustainable mental health care and psychosocial support in low and middle income countries’ door drs. Petra G.H. Aarts gepubliceerd. Het rapport is het resultaat van een driejarig onderzoek, uitgevoerd in opdracht van War Trauma Foundation en gefinancierd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het onderzoek onderstreept het belang van intersectorale samenwerking, van netwerkvorming tussen organisaties die betrokken zijn bij psychosociale programma’s, van realistische doelstellingen, de ontwikkeling van evidence based methoden en adequate exit-strategieën. De resultaten van het onderzoek zijn verspreid onder 150 NGOs, onderzoeksinstituten en partners. Training en kennisontwikkeling In het Grote Merengebied in Afrika en in de Noordelijke Kaukasus zijn meerjarenprogramma’s van start gegaan die zich richten op skill development. Kenmerkend voor deze programma’s is dat ze zich richten op de ontwikkeling van
JAARVERSLAG 2010
12 vaardigheden bij diverse beroepsgroepen die in hun dagelijks werk veel mensen en gemeenschappen ontmoeten die traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt. In de Noordelijke Kaukasus gebeurt dit in de context van onderwijs en scholen; in het Grote Merengebied in de context van lokale gemeenschappen en NGOs. Belangrijk aandachtspunt in de Kaukasus is het ontwikkelen van goede meetinstrumenten die de resultaten van deze trainingen voor de leefomstandigheden van kinderen zichtbaar maken. Het instrument dat hiervoor gebruikt wordt is de Most Significant Change. Dit is een kwalitatieve methode, complementair aan de al gebruikte kwantitatieve methoden, die de voorziene èn onvoorziene veranderingen inzichtelijk maakt die optreden als gevolg van de trainingen. In het Grote Merengebied zal ook de methode van het Narrative Theatre verder worden ontwikkeld. Na de ontwikkeling en publicatie van ‘Healing communities by strenghtening social capital: a Narrative Theatre approach’ door Dr. Yvonne Sliep, is een begin gemaakt met de productie van een nieuw Intervention Manual dat door NGO-staf en community workers gebruikt kan gaan worden. De publicatie hiervan is gepland voor het voorjaar van 2011. ‘Intervention: The International Journal of Mental Health, Psychosocial Work and Counselling in Areas of Armed Conflict’ gaf in het verslagjaar drie nummers uit. UNHCR heeft voor een nummer in 2010 en voor twee uitgaven in 2011 financiële middelen ter beschikking gesteld om extra pagina´s toe te voegen. Het aantal web downloads van Intervention-artikelen is toegenomen: 2010: 3473 volledige teksten gedownload 2009: 2998 volledige teksten gedownload 2008: 1190 volledige teksten gedownload Intervention Journal is mede mogelijk gemaakt door Wolters Kluwer/Lippincott, Williams & Wilkins, en wordt financieel ondersteund door Cordaid en HealthNet TPO. De ‘Psychological First Aid Guide’ die WTF samen met de World Health Organisation en World Vision International ontwikkelt, is in 2010 in een pilot in Haiti getest en zal in het voorjaar van 2011 worden gelanceerd.
JAARVERSLAG 2010
13 4.
PARTNERSCHAPPEN EN SAMENWERKINGSVERBANDEN
De internationale context waarin WTF zich beweegt, is complex. Als gevolg van oorlog en geweld zijn gemeenschappen vaak gefragmenteerd en kan er een situatie van wetteloosheid zijn. De oorzaken van conflicten en oorlogen zijn, ook na de beëindiging ervan, niet altijd weggenomen. Psychosociale projecten zoals WTF die ontwikkelt, vinden dan ook plaats in de context van tal van andere interventies en ondersteunen die actief. Te denken valt aan vredesopbouw, economische ontwikkeling en herstel van het rechtssysteem, maar ook aan het verbeteren van de toegang tot basisvoorzieningen zoals gezondheid, onderwijs en levensonderhoud. Terwijl het enerzijds voor WTF de uitdaging blijft zich te richten op haar kernactiviteiten, is het van wezenlijk belang strategische partnerschappen te ontwikkelen die bijdragen aan een duurzame inbedding van psychosociale interventies, zoals trainingprogramma’s. In 2010 zijn diverse gesprekken op bestuurlijk en directieniveau gevoerd met het bestuur en de raad van toezicht van Arq Psychotrauma Expert Groep om de toetreding van WTF als partner in Arq te bewerkstelligen. Met dit partnerschap beoogt WTF te komen tot schaalvergroting van haar programma’s en tot samenwerking met partners die complementaire expertise hebben op bijvoorbeeld het terrein van onderzoek en onderwijs. Ook worden ondersteunende diensten op het gebied van administratie en financiën gebundeld om efficiëntie te verhogen. De gesprekken hebben er toe geleid dat WTF in 2011 zal toetreden als partner in Arq Psychotrauma Expert Groep. Tegelijkertijd zijn gesprekken gevoerd met Antares Foundation, partner in Arq die zich richt op Staff Stress Management Support. Er is een begin gemaakt met samenwerking op het gebied van fondsenwerving voor internationale programma’s waarin zowel WTF als Antares operationeel zijn (Midden-Oosten). De financieeladministratieve taken, voorzover niet uitgevoerd door Arq Shared Service Centre, worden zoveel mogelijk samengevoegd in een financieel-administratieve unit voor beide organisaties. De partnerschappen met World Health Organisation (WHO) en World Vision International (WV/I) werden in 2010 verlengd om de ‘Psychological First Aid Guide’ verder te ontwikkelen. Een eerste pilottest van het manual heeft plaatsgevonden in Haïti na de aardbeving. De resultaten hiervan zijn gepubliceerd in het Intervention Journal3. De verwachting is dat WTF zich in 2011 zal inzetten voor het verder verspreiden van de ‘PFA Guide’, onder andere door zogenaamde Advocates Trainingen, geïnitieerd door de IASC Reference Group.
3
‘Psychological first aid pilot: Haiti emergency response’; by Alison Schafer, Leslie Snider & Mark van Ommeren. In: Intervention, Volume 8, Number 3 (Winter 2010).
JAARVERSLAG 2010
14 In oktober werd deelgenomen aan de jaarlijkse vergadering van de IASC Reference Group in Johannesburg, Zuid-Afrika. WTF presenteerde de voortgang van de ‘PFA Guide’; het laatste concept zal de IASC Reference Group ter bekrachtiging worden voorgelegd. Met The International Victimology Institute (Intervict) van de Universiteit in Tilburg is een samenwerking begonnen. Daarbij geeft WTF vanuit haar operationele ervaring in het ontwikkelen van psychosociale programma’s in (post)conflictgebieden, input in een multidisciplinair onderzoeksprogramma: ‘The interdisciplinary approach of the research programme ensures that proper research is performed into all aspects of victimization, which will ultimately contribute to preventing or reducing instances of criminal victimization across the world and to limiting the effects of such victimization on survivors and their families including economic costs, pain and suffering’. De verwachting is dat in 2011 een pre-conferentie zal plaatsvinden in Sri Lanka die input moet geven voor een grote internationale conferentie in Cambodja (2012). Intervict neemt hierin de voortrekkersrol. WTF heeft een Memorandum of Understanding gesloten met Mensen met een Missie voor de inzet van een lokale facilitator voor achttien maanden in OostDRCongo. Met PSO is de tweede contractfase van samenwerking op het Leerwerktraject Fase II in het Grote Merengebied ingegaan. De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) en WTF zijn eind 2010 een partnerschap aangegaan. De samenwerking betekent onder meer dat de NVvP-leden de WTF-nieuwsbrief zullen ontvangen. Het partnerschap met het Nederlands Instituut voor Psychologen is ook in 2010 voortgezet. Vanuit haar rol als lid van de IASC Reference Group, is WTF een partnerschap aangegaan met UNICEF en het MediaCenter Rotterdam om de uitgave en verspreiding van de ‘IASC Guidelines on Mental Health and Psychosocial Support in Emergency Settings’ wereldwijd mogelijk te maken. Deze samenwerking biedt ook nieuwe mogelijkheden andere publicaties te verspreiden.
JAARVERSLAG 2010
15 5.
COMMUNICATIE EN FONDSENWERVING
Communicatie Als fondsenwervende organisatie wortelt WTF nadrukkelijk in de Nederlandse samenleving. Dit is niet alleen noodzakelijk voor de nodige financiële steun uit die samenleving die het ons mogelijk maakt ons werk te doen, maar ook omdat in het publieke debat steeds vaker wordt gesproken over de vermeende zin en onzin van internationale hulp. Ook WTF wordt uitgedaagd te laten zien waarom we betrokken zijn bij mensen die getraumatiseerd zijn door oorlog en geweld elders in de wereld, wat de impact is van ons werk en hoe wij onze financiële middelen inzetten. In januari vond de première plaats van de film ‘Towards Peace of Mind’ over het werk van WTF. Deze documentaire, gemaakt in samenwerking met voormalig NOSnieuwslezer Pia Dijkstra, de producent en regisseuse Hilde Soeters, en partnerorganisaties uit Burundi en de West Bank, geeft een goed beeld van de gevolgen van oorlog en geweld en de in onze projecten toegepaste methodieken. Deze film is in maart 2011 op het filmfestival Movies that Matter vertoond. De première vond plaats tijdens het afscheid van WTF-directeur en oprichter Maurits Cohen in januari 2010, in aanwezigheid van ca. 150 gasten. De documentaire werd mogelijk gemaakt door o.a. AEGON, Oxfam Novib, NOS, I Care Producties en United Broadcasting Facilities. Het reclamebureau They heeft in de tweede helft van 2010 de eerste proeven voorgelegd van een nieuw beeldconcept voor WTF. Gekozen is voor de uitwerking van een concept met het fotografenduo Giuliyani. Het beeldmerk zal in het voorjaar van 2011 worden gelanceerd. Fondsenwerving WTF heeft een trouwe en gevarieerde achterban in Nederland die financiële en/of materieel steun geeft. De particuliere donoren zijn vooral te vinden in specifieke beroepsgroepen zoals die van psychologen, psychiaters en psychotherapeuten. Dankzij een samenwerkingsverband met het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP) informeert WTF een selectie van de bij het NIP aangesloten leden vier keer per jaar over het werk van WTF en wordt voor specifieke programma’s steun gevraagd. In 2010 werd ook een partnerschap aangegaan met de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) om de aangesloten leden te betrekken bij het werk van WTF. Alle leden van het NVvP hebben in december 2010 voor het eerst de nieuwsbrief van WTF ontvangen. Daarnaast zijn er vele andere particuliere donateurs die niet zijn te herleiden tot een beroepsgroep. Allen hebben op diverse manieren blijk gegeven van hun steun aan WTF, o.a. door donaties en periodieke giften, maar ook door giften ter gelegenheid van promotie of jubilea te bestemmen voor ons werk. WTF dankt hen hier hartelijk voor.
JAARVERSLAG 2010
16 In het kader van het project ‘De preek van de leek’ (een serie van alternatieve experimentele vespers die worden georganiseerd in de Singelkerk in Amsterdam, waarin columnisten, cabaretiers, programmamakers, schrijvers en politici hun verhaal vertellen) is aandacht gevraagd voor het werk van WTF. De collecte onder de aanwezigen was bestemd voor WTF. Een andere belangrijke groep donateurs van WTF zijn de particuliere fondsen en stichtingen. Naast individuele financieringsverzoeken aan reeds met WTF bekende nationale en internationale fondsen, stichtingen en ook overheden, zijn ook in 2010 nieuwe fondsen geïnformeerd over het werk van WTF. Dit heeft geleid tot twaalf nieuwe donerende instellingen. Naast de al bij diverse projecten en activiteiten genoemde stichtingen kunnen nog worden genoemd Stichting Bron van Leven, Johanna Donk-Grote Stichting, Stichting Nelis van Dril, de Anna Muntz Stichting en tal van andere grotere en kleinere - vaak ook religieuze - stichtingen en fondsen. WTF is hen buitengewoon erkentelijk. WTF wordt bij haar fondsenwerving ook ondersteund door bedrijven. In de eerste helft van 2010 werkte WTF samen met Schouten & Nelissen (S&N) in het Corporate Friendship Programme om een nieuwe groep bedrijven te benaderen die cursussen en opleidingen afnemen van S&N. Ervaring leerde dat de resultaten achterbleven bij de verwachtingen wanneer er tegelijkertijd S&N-producten en WTF-informatie werd aangeboden. Deze methode van benaderen van bedrijven is dan ook beëindigd. Via de netwerken van WTF zijn diverse bedrijven benaderd met de vraag het werk van WTF te steunen. Naast de bestaande partnerschappen met AEGON, TNT en CSM, zijn nieuwe partnerschappen gevormd, o.a. met Koninklijke FrieslandCampina, Accenture, They en Euronext. KPMG, Kempen & Co, Eureko BV en Shell hebben zich voor 2010 gecommitteerd aan WTF. Vanuit institutionele fondsenwerving werd in samenwerking met drie andere Europese partners (Reference Centre IFRC Copenhagen (hoofdpartner), Danish Cancer Institute, University of Innsbruck) financiering gegarandeerd voor het project Lay counselling in humanitarian organisations. Grafiek 1: Inkomsten per categorie 2008-2010 Baten uit eigen fondsenwerving € 400000 350000 300000 250000
2010
200000
2009
150000
2008
100000 50000 0 Private fondsen
Bedrijven
Particulieren
Overheid en anderen
JAARVERSLAG 2010
17 6.
ORGANISATIE
Kwaliteit Als fondsenwervende organisatie is WTF drager van het CBF-keurmerk. In 2010 vond de reguliere hertoetsing door het CBF plaats. In dat proces werd aandacht gegeven aan bestuur, beleid, fondsenwerving, besteding van middelen, verslaglegging en verantwoording. Dit traject resulteerde in een positieve beoordeling waardoor WTF opnieuw voor een periode van drie jaar het keurmerk kan dragen. Naast het voldoen aan de richtlijnen van het CBF-keurmerk, past WTF de Richtlijn 650 voor Kosten Beheer & Administratie toe. WTF is erkend als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI): de stichting voldoet aan de eisen die de Belastingdienst stelt. Ook is WTF lid van de Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI), de branchevereniging van goede doelen. VFI is een actieve gesprekspartner van maatschappelijke organisaties en overheid en zet zich nadrukkelijk in voor: meer transparantie en zichtbaarheid van de maatschappelijke bijdragen van goede doelen, en de ontwikkeling van maatschappelijk draagvlak en publieksvertrouwen. In 2010 heeft WTF regelmatig advies gevraagd aan het VFI dienstencentrum, onder andere op het terrein van inkoop en P&O. Een belangrijke kwaliteitseis voor WTF is dat we de resultaten van ons werk inzichtelijk maken. Dit ondersteunt het maatschappelijk draagvlak in Nederland maar is vooral ook van belang voor WTF zelf. WTF wil haar werk voor de mensen en gemeenschappen die zijn getraumatiseerd als gevolg van oorlog en georganiseerd geweld blijven evalueren en ontwikkelen. Op projectenniveau worden daarvoor verschillende evaluatie-instrumenten gebruikt. Het inzichtelijk maken van lessons learned in projecten draagt bij aan de kwaliteitsborging en ontwikkeling van de gebruikte methoden. Een nieuw aangeschaft projectvolgsysteem, ontwikkeld door de organisatie Dark & Light, zal input en output van de organisatie monitoren. Een volgende belangrijke stap is om op organisatieniveau goede instrumenten te hebben die de impact van WTF inzichtelijk maken. Om dit verder uit te werken is er een traineeship gecreëerd voor de Master on International Development Course van het CIDIN, Universiteit Nijmegen. Bestuurlijke structuur Het bestuur kwam vier keer bijeen om het financiële en strategische beleid te bespreken en goed te keuren. Het was nauw betrokken bij de voorbereiding voor het partnerschap in Arq Psychotrauma Expert Groep en de bestuurlijke aanpassingen die dat tot gevolg heeft. Ook speelde het bestuur een belangrijke rol om WTF te introduceren bij een groot aantal bedrijven binnen en buiten Nederland.
JAARVERSLAG 2010
18 Het bestuur was samengesteld uit de volgende leden: • Drs. J.B.M. Streppel, voorzitter per 31-3-2009 (Vm. Lid Raad van Bestuur en CFO van AEGON N.V.) • Dr. A.H.G. Rinnooy Kan, vice-voorzitter per 14-12-2004 (Voorzitter SER) • M. Cohen, uitvoerend secretaris per 8-12-2009 (Oprichter en vm. Directeur WTF) • R.P. Hasper RA, penningmeester per 14-12-2004 (Vm. Partner KPMG) • A.P.P.M. van Baal, per 20-12-2005 (Hoofdcommissaris van Politie, LuitenantGeneraal BD) • Mevrouw drs. M.A.M. Barth, per 23-9-2009 (Voorzitter GGZ Nederland) • Mr. P.B. van Daalen, per 15-3-2007 (Interim Manager) • L.W. Gunning, per 23-9-2009 (Managing Director Decorative Paints AkzoNobel N.V.) • Drs. J.A. Kool, per 15-3-2007 (Psychiater) • Drs. J.W. Reerds, per 1-1-2006 (Voorzitter raad van bestuur Arq Psychotrauma Expert Groep) Om de toetreding van WTF als partner in Arq mogelijk te maken, worden de statuten van WTF aangepast om recht te doen aan de bestuurlijke veranderingen. Voorwaarde is dat ook de nieuwe bestuurlijke structuur voldoet aan de richtlijnen van goed bestuur zoals die door het CBF worden gegeven voor fondsenwervende instellingen. Het bestuur van WTF zal dan zijn verantwoordelijkheden overdragen aan de Raad van Bestuur van WTF. Twee van de zittende leden van het bestuur van WTF hebben afscheid genomen: Dhr. R. Hasper en mevrouw M. Barth. De overige leden hebben ingestemd met een benoeming als leden van de in te stellen Raad van Advies van WTF. Het Comité van Aanbeveling van WTF bestond in 2010 uit de volgende personen: • M.P. Bakker (Vm. Voorzitter Raad van Bestuur TNT) • Mr. M.J. Cohen (Burgemeester van Amsterdam: tot 12 maart 2010) • H.H.J. Dijkhuizen (Voorzitter Raad van Bestuur KPMG) • Drs. P.J.A.M. Jongstra RA (Voorzitter Raad van Bestuur Ernst & Young) • Prof. drs. R.F.M. Lubbers (Vm. Minister-President) • Dr. P.W. Moerland (Voorzitter Raad van Bestuur Rabobank Nederland) • Mr. M. Tabaksblat (Vm. Voorzitter Raad van Bestuur Unilever NV) • J. van der Weerd (Directeur Artsen zonder Grenzen) • Mr. B.E.M. Wientjes (Voorzitter Vereniging VNO-NCW) • Prof. dr. W.H.G. Wolters (Klinisch psycholoog, psychotherapeut) • Dr. G.J. Wijers (Voorzitter Raad van Bestuur AkzoNobel) • Drs. H.H.F. Wijffels (Vm. Nederlands Bewindvoerder Wereldbank) • Ir. A.R. Wynaendts (Voorzitter Raad van Bestuur en CEO AEGON N.V) Door de verdergaande professionalisering van WTF-staf die vanaf 2008 heeft plaatsgevonden, veranderde de rol van de Wetenschappelijke Advies Raad en werden
JAARVERSLAG 2010
19 haar taken van advisering en kwaliteitsbewaking belegd in de organisatie. De raad is dan ook in het voorjaar van 2010 opgeheven. Medewerkers, vrijwilligers en trainers De samenstelling van het personeel in 2010 was als volgt: • Marieke Schouten MPH, Directeur (0,8fte) • Leslie Snider MD, MPH, psychiater, Hoofd Programma’s (1 fte) • Mr. Tineke Pronk, Hoofd Communicatie & Fondsenwerving (0,84 fte) • Julia ten Bookum, Hoofd Financiën & Administratie (0,7 fte) • Drs. Peter Ventevogel, psychiater, Hoofdredacteur Intervention Journal (0,2 fte, gedetacheerd) • Drs. Relinde Reiffers, sociaal antropoloog, Programme Officer Grote Merengebied Afrika, Intervention Manuals (0,8 fte) • Anong Boonchuey MSc, Programme Officer Kaukasus, Midden-Oosten, Kosovo (per 18-5-2010, 0,8 fte) • Drs. Marjolijn Geels, Fondsenwerver (per 1-10-2010; 0,5 fte gedetacheerd) • Anneke Fasol, Boekhoudkundig medewerker (0,2 fte) • Randi Gemin, Office Assistant (0,7 fte) Met ingang van 1 januari 2011, zal de financieel-administratieve staf in dienst komen van Arq Shared Service Centre en ook de andere partners in Arq ondersteunen. De inzet van vrijwilligers op diverse onderdelen van het werk van WTF, is onontbeerlijk. • Drs. Ria Stiefelhagen, kinderpsycholoog, ondersteuning programma’s (vanaf 2003). • Drs. Simon van den Berg, sociaal psycholoog, ondersteuning programma’s (vanaf januari 2009) • Drs. Stephanie Emmelkamp, ondersteuning vernieuwing website • Drs. Madelon Behrens, advisering subsidievoorwaarden buitenland Naast de genoemde medewerkers, werkt WTF op projectbasis samen met de volgende trainers/consultants • Dr. Yvonne Sliep, psycholoog, trainer Universiteit van Kwazulu Natal • Nicole Nuyts, programme facilitator in de DRCongo (per 1-9-2010, in samenwerking met de organisatie Mensen met een Missie) • Dr. Anica Mikus Kos, kinderpsychiater, trainer Kosovo en Noordelijke Kaukasus Programma • Jelena Chopin, psycholoog, trainer Noordelijke Kaukasus (per 1-8-2010) • Cornelia Genoni, researcher / evaluator (januari – maart 2010) • Annemarie Aalders, consultant projectvolgsysteem (september – oktober 2010)
JAARVERSLAG 2010
20 Financiën & Administratie Om rollen en verantwoordelijkheden van de verschillende functies te bewaken en te verhelderen, en in het kader van de hertoetsing CBF keurmerk, werden er ‘Financiële richtlijnen’ opgesteld en is de ‘Verantwoordingsverklaring’ aangescherpt. Het projectvolgsysteem D-light werd gebruiksklaar gemaakt en een start is gemaakt met de invoering ervan. Er is een plan ontwikkeld voor de overgang van financiën en administratieve taken naar Arq Shared Service Centre en de gezamenlijke financieel-administratieve unit voor WTF en Antares. De implementatie vindt plaats in december 2010 - maart 2011.
JAARVERSLAG 2010
21 7.
FINANCIËN
Voor de jaarrekening 2010 en de daarbij afgegeven controleverklaring, verwijzen wij naar de hierachter opgenomen jaarrekening 2010, inhoudende de: • • • •
Balans per 31 december 2010; Staat van Baten en Lasten; Toelichting; Bijlagen Jaarrekening: - Begroting 2011 en 2012
Als onderdeel van het bestuursverslag volgt hier de financiële informatie. Financiële informatie De vergelijking tussen het resultaat en de begroting 2010 en de cijfers 2009 geeft het volgende beeld:
x € 1.000 Baten uit fondsenwerving en subsidies Overige baten en lasten
Besteed aan doelstelling Besteed aan werving baten Besteed aan overige kosten (beheer & administratie)
Ten laste van continuïteitsreserve, bestemmingsreserves en –fondsen
Werkelijk 2010 incl. giften in natura
Begroot 2010 incl. giften in natura
Werkelijk 2009 incl. giften in natura
925 7 932
1.111 4 1.115
691 8 699
688 173
945 196
744 113
113 974
105 1.246
96 953
-42
-131
-254
Verschillenanalyse: Werkelijk 2010 - werkelijk 2009 Het jaar 2010 laat een stijging in de baten zien. De stijging in de baten is voor een belangrijk deel te verklaren uit hogere bedragen aan giften in natura, de toename van donaties van private fondsen en particulieren, en de subsidie die is ontvangen van het Programma Maatschappelijke Transformatie (MATRA) van het Ministerie van
JAARVERSLAG 2010
22 Buitenlandse Zaken. In de giften in natura is een grote gift verwerkt voor de ontwikkeling van communicatiemiddelen. Dit heeft ook invloed gehad op de stijging van de kosten voor werving baten. De besteding aan doelstelling is licht gedaald. De kosten voor communicatie & fondsenwerving en beheer & administratie zijn gestegen ten opzichte van 2009. De stijging van beheer & administratie is grotendeels te verklaren uit de overgang van een onbezoldigd naar een bezoldigde directeur. De kosten van communicatie & fondsenwerving zijn met name gestegen door de ontwikkeling van een nieuw beeldconcept, maar worden gecompenseerd door de baten op dit punt omdat hier sprake was van een bijdrage in natura van een reclame en communicatiebureau. Werkelijk 2010 – begroot 2010 De begroting van 2010 was gebaseerd op al gedane committeringen aan projecten waarvoor een contract was afgesloten, op projectaanvragen waarvoor nog geen committering door donateurs/financiers was gegeven en op een ambitie om projecten uit te breiden. In 2010 is 83,6% van de begroting gerealiseerd (in 2009: 69,4%). Kosten van communicatie & fondsenwerving zijn lager gehouden dan begroot om zoveel als mogelijk in lijn te blijven met de inkomsten. Dit heeft er ondermeer in geresulteerd dat de intensivering van de communicatie & fondsenwerving vooral heeft plaatsgevonden door de bijdrage in natura van een reclame- en communicatiebureau dat een beeldconcept heeft ontwikkeld. De kosten beheer & administratie zijn iets hoger dan begroot vanwege een investering in een ICT-programma voor een projectvolgsysteem. Het programma is door een collega-organisatie (Dark&Light) ontwikkeld en beoogt interne besluitvorming en financieringsprocessen beter op elkaar af te kunnen stemmen, de transparantie in die processen te bevorderen en een goede verantwoording over de ontvangen en uitgegeven middelen mogelijk te maken. Er is minder gebruik gemaakt van de bestemmingreserves vanwege minder committeringen door WTF aan nieuwe projecten. De besluitvorming daarover is mede afhankelijk van de dialoog die plaatsvindt met de projectpartners. Door inhoudelijke discussies over de ontwikkeling van deze projecten, duurde de besluitvorming langer dan verwacht. Een aantal projecten waarvoor fondsen zijn geworven, zal in het eerste kwartaal van 2011 beginnen. Hierdoor is er per saldo toegevoegd aan de bestemmingsfondsen. De continuïteitsreserve is ingezet om een beperkt tekort op te vangen.
JAARVERSLAG 2010
23 8.
TOEKOMST
De context waarin WTF werkt, is complex. De samenlevingen in (post)conflictgebieden hebben veelal te maken met groot onderling wantrouwen, verbrokkelde sociale structuren en sterk verminderde toegang tot middelen. De aanleiding van het conflict kan nog steeds bestaan en zelfs door het conflict versterkt zijn. (Post)conflictlanden tonen zich vaak kwetsbaar voor herhaling van de conflicten. In de uitvoering van psychosociale programma’s moet rekening worden gehouden met de specifieke sociale, culturele en politieke context. Psychosociale training of capaciteitsopbouw kunnen ook niet losstaande interventies zijn in samenlevingen die te maken hebben met de nasleep van een conflict. De projecten ter ondersteuning, kennisontwikkeling, training of anderszins zouden idealiter deel moeten uitmaken van een algeheel verzoeningsproces. Stabiliteit, waarheid, rechtvaardigheid en genezing zijn relevante aspecten van verzoeningsprocessen. WTF richt zich op een deel van dit proces door psychosociale programma’s te ontwikkelen die bijdragen aan het herstel van individuen en gemeenschappen. Kennisontwikkeling, in de zin van het mogelijk maken de opgedane ervaring in psychosociale programma’s te delen met anderen in netwerken, gaat een steeds grotere rol spelen in psychosociale programma’s. In 2010 is veel aandacht gegeven aan het totstandbrengen van een partnerschap met de Arq Psychotrauma Expert Groep, een koepel van organisaties die beoogt kenis en ervaring op het gebied van psychosociale ondersteuning te verbinden en verder te ontwikkelen. War Trauma Foundation beoogt ook met deze partnerschap tot schaalvergroting te kunnen komen en de inhoudelijke basis te verbreden. Intensivering van de communicatie & fondsenwerving met gebruikmaking van relevante middelen blijft nodig om de betrokkenheid van donoren te waarborgen. Voor 2011 heeft de WTF onder andere de volgende voornemens: 1. Bijdragen aan het ontwikkelen van opleidingen in het Arq Educatie Programma; 2. Actieve rol in het ontwikkelen van het Arq International Programme; 3. Acquisitie van internationale projecten om kennis te ontwikkelen zoals bijvoorbeeld de ‘Psychological First Aid Guide’; 4. Uitbreiden van kennisnetwerken in het Grote Merengebied, Afrika; 5. Consolidatie van projecten in het Midden-Oosten, Kaukasus, West Balkan, het Grote Merengebied en Sri Lanka; 6. Het vergroten van de omvang van baten om de ontwikkeling van nieuwe projecten te realiseren. Diemen, 27 mei 2011
Drs. J.B.M. Streppel, voorzitter
JAARVERSLAG 2010
M. Schouten MPH, Directeur
24
JAARVERSLAG 2010
Jaarrekening 2010
26 9.
JAARREKENING 2010
In dit deel van het jaarverslag van War Trauma Foundation (WTF) vindt u de jaarrekening van WTF. BALANS PER 31 DECEMBER 2010 ACTIEF
2010
2009
€
€
2.839
4.976
VASTE ACTIVA Materiële vaste activa (1) Activa t.b.v. de bedrijfsvoering
VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen Te ontvangen interest
5.317
2.225
Te ontvangen/vooruitbetaalde projecten (2)
66.175
55.478
Overige vorderingen en overlopende activa
17.601
9.013 89.093
66.716
Kas, bank- en girorekeningen
345.100
456.203
Som der vlottende activa
434.193
552.919
437.032
527.895
Liquide middelen (3)
Totaal
JAARREKENING 2010
27
(na resultaatbestemming) PASSIEF
2010
2009
€
€
RESERVES EN FONDSEN Vrij besteedbare reserves (4) Continuïteitsreserve Bestemmingsreserve
177.056
225.000
67.293
93.728 244.349
318.728
Vastgelegde reserves (fondsen) (5) Fonds activa bedrijfsvoering Bestemmingsfondsen
2.839
4.976
108.183
73.453 111.022
78.429
355.371
397.157
81.661
130.738
437.032
527.895
Kortlopende schulden (6) Te betalen bedragen Totaal
JAARREKENING 2010
28 STAAT VAN BATEN EN LASTEN BATEN
Werkelijk 2010 €
Baten eigen fondsenwerving (7) - Baten fondsen, bedrijven, particulieren Totaal baten eigen fondsenwerving
600.338
- Subsidies van overheden en anderen
324.927
- Overige baten
Begroot 2010 €
686.627
502.489
600.338
TOTAAL BATEN
686.627 422.949
6.685
Werkelijk 2009 €
502.489 188.965
4.000
7.681
331.612
426.949
196.646
931.950
1.113.576
699.135
LASTEN Besteed aan doelstelling (8) - Projecten Capaciteitsopbouw
532.727
840.756
566.623
- Publicaties, Journal/manuals
124.694
86.118
102.029
27.096
0
73.121
3.623
18.478
2.409
- Onderzoek - Opleidingen/Congressen Totaal besteed aan doelstelling
688.139
945.352
744.182
156.036
188.131
113.065
16.905
7.429
Besteed aan werving baten - Kosten eigen fondsenwerving - Kosten verkrijging subsidies overheden en anderen Beheer en administratie - Kosten beheer en administratie TOTAAL LASTEN RESULTAAT
112.656
104.849
95.793
973.737
1.245.761
953.040
-41.787
-132.185
-253.905
RESULTAATBESTEMMING: Toevoeging/onttrekking aan: - continuïteitsreserve
-47.944
- bestemmingsreserve
-26.435
-74.331
-47.737
- bestemmingsfondsen
34.729
-57.854
-203.747
-2.137
-
-2.421
-41.787
-132.185
-253.905
- fonds activa bedrijfsvoering
Kengetallen - besteed aan doelstelling tov totale baten - besteed aan doelstelling tov totale lasten - kosten eigen fondsenwerving tov baten eigen fondsenwerving - beheer en administratiekosten tov de totale lasten
0
Werkelijk 2010
Werkelijk 2009
77,3%
80,7%
70,7%
78,1%
26.0%
22,5%
11,6%
10,1%
JAARREKENING 2010
29 KASSTROOMOVERZICHT
Resultaat boekjaar Aanpassingen voor afschrijvingen
2010
2009
€
€
-41.787
-253.905
2.137
2.421 -39.650
Kasstroom uit bedrijfsoperaties
251.484
Kasstroom uit operationele activiteiten Toe-/Afname vorderingen
-22.376
49.977
Af- /Toename schulden
-49.077
68.030
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
-71.453
118.007
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa
0
0
Desinvesteringen materiële vaste activa
0
0
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
0
0
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
0
0
-111.103
-133.477
Totaal liquide middelen per 31 december
345.100
456.203
Totaal liquide middelen per 01 januari
456.203
589.680
-111.103
-133.477
Totaal mutatie kasstroom uit activiteiten
Afname liquide middelen
Algemene grondslagen kasstroomoverzicht: Het kasstroomoverzicht is opgemaakt op basis van de indirecte methode.
JAARREKENING 2010
30 TOELICHTING ALGEMEEN Algemeen WTF wil bijdragen aan het herstel van mensen en gemeenschappen die zijn getroffen door psychisch trauma als gevolg van oorlog en geweld, om een leven in vertrouwen, hoop en vrede mogelijk te maken. Richtlijn Fondsenwervende Instellingen Het jaarverslag van de stichting is in overeenstemming met de door de Raad voor de Jaarverslaggeving gepubliceerde Richtlijn Verslaggeving Fondsenwervende Instellingen (RJ 650). Doel van deze richtlijn is inzicht te geven in de kosten van de organisatie en besteding van de gelden in relatie tot het doel waarvoor die fondsen bijeengebracht zijn. Deze inrichting is tevens een van de voorwaarden voor het verkrijgen van het CBF-Keur. Dit keurmerk wordt door het Centraal Bureau Fondsenwerving verleend aan fondsenwervende instellingen die voldoen aan de gestelde eisen vastgelegd in het Reglement CBF-Keur. De Stichting War Trauma Foundation heeft dit keurmerk op 18 december 2000 van het CBF ontvangen. In 2010 heeft er een hertoetsing plaatsgevonden en is het keurmerk verlengd van 1 januari 2011 tot 1 januari 2014. Toelichting verdeling uitvoeringskosten naar bestemming en specificatie directe bestedingen aan projecten De algemene doelstelling van WTF is de versterking van psychosociale vaardigheden van lokale mensen en organisaties die werkzaam zijn in (post)conflictgebieden en ondersteuning te bieden aan mensen en gemeenschappen die als gevolg van gewapend conflict en georganiseerd geweld getraumatiseerd zijn. De verdeling van de uitvoeringskosten naar bestemming houdt zoveel mogelijk rekening met de daarbij gekozen werkwijzen: Projecten Deze richten zich op psychosociale trainingsprogramma’s en op internationale en regionale netwerken. Het ontwikkelen van vaardigheden van medewerkers van lokale hulporganisaties is nodig om passende ondersteuning te bieden aan mensen en gemeenschappen die de gevolgen van oorlog en geweld aan den lijve ondervinden. Ook worden er trainingsprogramma’s ontwikkeld voor onderwijzers en managers van scholen in (post)conflictgebieden om hen in staat te stellen de signalen van mogelijk trauma in kinderen te herkennen, basale hulp te bieden en een veilige omgeving voor kinderen te creëren. Het samenbrengen in internationale en regionale netwerken van lokale professionals in de psychosociale zorg bevordert de mogelijkheid voor capaciteitsontwikkeling en belangenbehartiging en biedt een platform voor de bevordering van herstel van
JAARREKENING 2010
31 trauma, van onderling vertrouwen, verzoening en stabiliteit. Het biedt bovendien een forum voor uitwisseling van kennis en ervaring in psychosociale programma's. Ontwikkeling, verspreiding en uitwisseling van kennis en ervaring WTF is uitgever van het tijdschrift `Intervention: The International Journal of Mental Health, Psychosocial Work and Counselling in Areas of Armed Conflict’. In het veld van psychosociale hulpverlening na conflicten en rampen, is behoefte aan praktische en context-specifieke informatie voor mensen die psychosociale hulp geven. Het tijdschrift legt een verbinding tussen wetenschap en onderzoek en die van de praktische hulpverlening in (post)conflictgebieden. Speciale uitgaven van ‘Intervention’ zijn de training manuals, inmiddels verschenen in zeven verschillende talen. Het omgaan met de impact van oorlog en georganiseerd geweld vraagt om verschillende benaderingen die recht doen aan de specifieke context en cultuur. WTF wil een bijdrage leveren aan het ontwikkelen van methodieken en praktische instrumenten zoals de ‘Psychological First Aid Guide’. Internationale netwerken, congressen: In het verlengde van het ontwikkelen en verspreiden van kennis en ervaring is het van belang dat WTF de instrumenten van internationale netwerken en congressen benut, om de kennis en ervaring te verspreiden en uit te wisselen. WTF is lid van de ‘Reference Group’ voor ‘International Mental Health and Psychosocial Suppport in Emergencies (MHPSS)’, een belangrijk instrument om internationale kwaliteitsstandaarden in psychosociale programma’s toegankelijk te maken en toe te passen. De onderverdeling van de bestedingen aan deze deelactiviteiten is te vinden in de tabel kosten toekenning onder toelichting 8. Vergelijkende cijfers: De vergelijkende cijfers zijn aangepast voor presentatiedoeleinden, hetgeen geen effect heeft op de vrij besteedbare reserves of het resultaat.
JAARREKENING 2010
32 RESULTAATBEPALING EN GRONDSLAGEN Algemeen Het resultaat in het jaar is bepaald als het verschil tussen de baten verworven, en de kosten ontstaan in het jaar. Baten en lasten De baten zijn toegerekend aan het jaar waarin deze zijn ontvangen of toegezegd. Lasten zijn toegerekend in het jaar waarin deze zijn ontstaan. Als resultaat hiervan is het mogelijk dat lasten in een ander jaar worden verantwoord dan baten. In dergelijke gevallen wordt dit verschil middels de resultaatbestemming gecompenseerd via het bestemmingsfonds of de bestemmingsreserve. Baten en lasten betreffende bijdragen in natura zijn opgenomen tegen de hiervoor geldende waarde in het economische verkeer. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Voor zover niet anders vermeld zijn de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Toelichting Kengetallen Bij de berekening van de kengetallen zijn de onttrekkingen uit en de toevoegingen aan de bestemmingsreserves en -fondsen zowel als de baten en lasten in natura meegenomen. Voor de kengetallen hanteert WTF de adviesnormen van het CBF.
JAARREKENING 2010
33 TOELICHTING BALANS Materiële vaste activa De inventaris en computerapparatuur worden gewaardeerd tegen aanschafprijs. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd op de nominale waarde. Indien van toepassing wordt bij de waardering rekening gehouden met oninbaarheid. Liquide middelen De liquide middelen staan ter vrije beschikking. Reserves en Fondsen (Eigen vermogen) Binnen het eigen vermogen wordt onderscheid gemaakt in vrij besteedbare reserves en vastgelegde reserves (fondsen). -
Vrij besteedbare reserves: De vrij besteedbare reserves betreffen de continuïteitsreserve en een bestemmingsreserve. De continuïteitsreserve is gevormd om de Stichting in staat te stellen slagvaardig te handelen, indien noodzakelijk urgente projecten te financieren en haar continuïteit te waarborgen. De maximale hoogte is door het bestuur vastgesteld op €225.000 waarmee een halfjaar continuïteit van de organisatie gewaarborgd is. De bestemmingsreserve bestaat uit vrije middelen die door het bestuur bestemd zijn voor lopende projecten.
-
Vastgelegde reserves (fondsen): De vastgelegde reserves betreffen de bestemmingsfondsen en het fonds activa bedrijfsvoering. De bestemmingsfondsen zijn een afgezonderd deel van het vastgelegde vermogen waarvan de beperkte bestedingsmogelijkheid door derden of het bestuur is bepaald en waar een verplichting aan ten grondslag ligt. Het fonds activa bedrijfsvoering betreft het deel van het eigen vermogen dat is aangewend voor de financiering van materiële vaste activa.
Zowel de vrij besteedbare als de vastgelegde reserves worden niet belegd maar staan op een spaarrekening waarbij de afweging is gemaakt tussen de hoogte van de rente en beschikbaarheid van de middelen.
JAARREKENING 2010
34 TOELICHTING BALANS 1. Materiële vaste activa Activa t.b.v. de bedrijfsvoering Inventaris
Balanswaarde per 1 januari
Computers
Totaal
Totaal
2010
2009
€
€
€
€
2.221
2.754
4.976
7.397
-
-
Aanschaffing
7.397 Afschrijving Balanswaarde per 31 december
972
1.165
2.137
2.421
1.249
1.589
2.839
4.976
De bovenstaande activa zijn ten behoeve van de bedrijfsvoering. De afschrijvingen zijn gebaseerd op de volgende geschatte economische levensduur: • •
Inventaris Computers
4 jaar 3 jaar (incl. restwaarde 10%)
2. Te ontvangen/vooruitbetaalde projecten 2010 Nog te ontvangen laatste betaling Innovatiefonds Zorgverzekeraars
2009
€
€
4.333
4.333
Toezegging van een familiefonds
20.000
Toezegging van Stichting Familiefonds Van Dusseldorp
20.000
Nog te ontvangen afrekening Min. van VWS inzake Intervention
8.244
Nog te ontvangen laatste betaling Turing Foundation
2.500
Nog te ontvangen schenking inzake schenkingsakte 2009
400
Nog te ontvangen Geef gratis donatie
1
Vooruitbetaald project Kaukasus te ontvangen van Min. van Buitenlandse Zaken
25.422
Nog te ontvangen periodieke schenking
500
Nog te ontvangen incasso machtigingen
2.994
Nog te ontvangen HealthNet TPO inzake Intervention Journal
7.228
Nog te ontvangen Innovatiefonds Zorgverzekeraars inzake Manual Nog te ontvangen World Vision inzake PFA manual
Totaal
4.990 20.708
66.175
55.478
JAARREKENING 2010
35 3. Liquide middelen
Kas ING rekening courant ING ExtraBonus Zakenrekening ING rek.cour. 1050 Kruispost creditcards Totaal
Totaal
Totaal
2010 €
2009 €
207
182
8.748
131.327
302.976
294.792
33.169
29.182
-
720
345.100
456.203
Toelichting op interest percentage Behoudens kleine rente ontvangsten op de beide courante rekeningen en de creditcards bestaat de ontvangen rente in hoofdzaak uit ontvangen rente op de ING ExtraBonus Zakenrekening. De gemiddelde rente op deze rekening bedroeg 2% gedurende 2010. 4. Vrij besteedbare reserves Stand per 1 januari
Continuïteitsreserve Bestemmingsreserves Totaal
Stand per Onttrekking
Toevoeging
31 december
€
€
€
€
225.000
47.944
-
177.056
93.728
26.435
-
67.293
318.728
70.379
-
248.349
Specificatie onttrekking bestemmingsreserve: Grote Merengebied (GLD) Programma GLD Programma activiteit 2009 Sri Lanka Anderstalige Intervention IASC Reference Group Onttrekking
18.331 4.000 236 2.182 1.686 26.435
Er is minder gebruik gemaakt van de bestemmingreserves vanwege minder committeringen door WTF aan nieuwe projecten waardoor besteding aan doelstelling ook lager is geweest dan begroot.
JAARREKENING 2010
36 5. Specificatie vastgelegde reserves
Fonds activa bedrijfsvoering
Bestemmingsfondsen Projecten:
Studiedag GGZ Intervention Journal Onderzoek Verduurzaming Refugee Training Egypte Kaukasus-Matra Midden Oosten Proj. Documentaire (bestemmingsfonds organisatie) Grote Merengebied Programma QPEA Kosovo Totaal
Stand per 1 januari € 4.976
Onttrekking € 2.137
Toevoeging € 0
Stand per 31 december € 2.839
Stand per 1 januari € 4.759 12.614 2.672 17.981 2.500 20.000
Onttrekking € 9.754 2.672 17.981 13.900
Toevoeging € 13.338 43.190
Stand per 31 december € 4.759 16.198 2.500 49.290
12.927 -
12.927
35.017 419
35.017 419
73.453
57.234
91.964
108.183
Het fonds activa bedrijfsvoering is uitsluitend voor overige bedrijfsmiddelen. 6. Te betalen bedragen
Crediteuren Te betalen WGA-gat verzekering Loonbelasting en sociale lasten Reservering vakantiegeld Reservering vakantiedagen Te betalen netto lonen Projectkosten Overige te betalen bedragen Totaal
2010 €
2009 €
7.932 193 10.859 17.902 9.887 200 33.741 947 81.661
40.319 10.832 16.662 8.630 1.472 52.823 130.738
Niet uit de balans blijkende activa en meerjarenverplichtingen War Trauma Foundation heeft met ingang van 1-1-2008 een huurovereenkomst betreffende de huur van kantoorruimte in het gebouw aan Nienoord 5. Deze overeenkomst is gesloten met Arq Beheer B.V. en heeft een duur van 5 jaar. De huurkosten per jaar bedragen €15.000 inclusief bijbehorende kosten. De huur wordt jaarlijks verhoogd op basis van het indexcijfer van het CBS. Voor 2011 heeft War Trauma Foundation zich gecommitteerd aan projecten voor een bedrag van ongeveer €350.000. Voor 2012 is dat voor een bedrag van €100.000. Verschillende donoren en subsidieverstrekkers hebben zich gecommitteerd een bijdrage te leveren aan de activiteiten van War Trauma Foundation in 2011 voor een totaal bedrag van ongeveer €400.000. Voor 2012 betreft dat een bedrag van €200.000. Voor 2013 betreft het een bedrag van € 20.000.
JAARREKENING 2010
37 TOELICHTING STAAT VAN BATEN EN LASTEN 7. Baten eigen fondsenwerving (incl. giften in natura)
Private Fondsen Bedrijven Particulieren Overheid en anderen Totaal
Werkelijk 2010 € 167.317 334.682 98.339 324.927
Begroot 2010 € 250.000 346.627 90.000 422.949
Werkelijk 2009 € 132.196 274.588 95.705 188.965
925.266
1.109.576
691.454
Toelichting afwijking baten met begroting In 2010 bedragen de baten 83,6% van de begroting (in 2009 was dat 69,4%). De inkomstenstijging ten opzichte van 2009 met 33,8%, is achtergebleven bij het begrote bedrag dat uitging van een stijging van 60,5%. De begrote inkomsten uit bedrijven zijn nagenoeg gehaald. Dit is mede te danken aan een aanzienlijke stijging in giften in natura van diverse bedrijven. Donaties van particulieren zijn gestegen en 9% meer dan begroot. De baten uit zowel particuliere fondsen als overheid en overheid-gerelateerde instanties zijn lager dan begroot. De overheid heeft, zoals bekend, gekort op haar uitgaven voor ontwikkelingssamenwerking waardoor er minder programma’s beschikbaar zijn en ook de aan de overheid gelieerde instanties (MFO’s) zijn gekort door de overheid waardoor verzoeken of niet, of met een lagere bijdrage, werden gehonoreerd. War Trauma Foundation zal voor het komende jaar onder meer haar aandachtsgebied naar buitenlandse private donoren nog verder uitbreiden om zo de financiële basis te versterken en de begrotingsdoelstelling te behalen.
JAARREKENING 2010
38 Specificatie Giften in Natura Diverse bedrijven ondersteunen WTF in natura. Het gaat hierbij om bedrijven die geheel belangenloos of tegen gereduceerde tarieven diensten verlenen. Naam Bedrijf
Ernst & Young HLB Schippers IT-Nova Arq Beheer BV Lippincott Williams & Wilkins (onderdeel van Wolters Kluwer) HealtNet TPO KPMG They
Omschrijving van Dienst
Controle van de jaarrekening Verzorging van de salaris administratie en aangifte loonbelasting Hosting van website en e-mail, ondersteuning bij het beheer van de website Verhuur van kantoorruimte tegen gereduceerd tarief Publicatie en drukken van 3 uitgaven van het tijdschrift Intervention plus 500 door WTF gratis te verstrekken abonnementen Hoofdredacteur Intervention Journal Aanpassen database programma Concept ontwikkeling en uitwerking communicatiemiddelen
Totaal
2010
2009
€
€
20.000 770
20.000 815
1.000
1.000
28.200
28.200
62.348
34.738
18.000 6.000 40.000
-
176.318
84.753
Specificatie overige baten en lasten
Rentebaten Overige baten
2010 € 5.475 1.209
2009 € 7.681
Totaal
6.685
7.681
JAARREKENING 2010
JAARREKENING 2010 155,412 532,727
Subtotaal Directe kosten Fondsenwerving
Totaal bestedingen
124,694
23,006
47,698 -24,692
3,475 85 508 158 36,631 619 5,040 1,181
101,688
101,688
Publicaties Journals/ Manuals (Verspreiding en Uitwisseling van Kennis en Ervaring)
27,096
0
0
0
0 0 0 0 0 0 0 0
27,096
27,096
Onderzoek (Ontw. van Kennis en Ervaring)
Doelstelling:
*) Directe kosten fondsenwerving Dit betreft hoofdzakelijk kosten verbonden aan de mailings.
219,509 -64,097
41,698 1,025 6,097 1,895 82,419 1,394 11,341 2,658 2,100 3,211 7,444 25,847 32,380
Subtotaal Organisatiekosten direct doorbelast aan projecten
Personeelskosten: Salarissen bureaustaf Pensioenlasten bureaustaf Sociale lasten bureaustaf Overige kosten bureaustaf Salarissen projectenstaf Pensioenlasten projectenstaf Sociale lasten projectenstaf Overige kosten projectenstaf Overige personeelskosten Vrijwilligers doelstelling Publiciteit en Communicatiekosten Huisvestingskosten Kantoor- en overige organisatiekosten
377,315 377,315
Subtotaal
Projecten
Directe besteding projecten
€
2010 kostentoekenning
8. 2010 kosten toekenning
3,623
3,623
3,623
0 0 0 0 3,053 52 420 98
0
0
Opleidingen / Internat. Netwerken en Congressen
156,036
135,923 20,113
135,923
66,996 7,803 9,775
634
41,698 1,025 6,097 1,895
Eigen fondsenwerving
16,905
16,905
16,905
13,899 342 2,032 632
Overheid en anderen
Werving Baten:
112,656
112,656
112,656
10,241 12,830
832
72,972 1,795 10,670 3,316
Beheer en Admin:
973,737
447,525 20,113
536,314 -88,789
173,742 4,273 25,405 7,895 122,102 2,065 16,801 3,937 3,567 3,211 74,440 43,891 54,985
506,099
506,099
Totaal 2010
137,657 3,343 18,776 5,249 98,553 3,314 16,950 6,999 297 8,197 22,027 51,251 47,849 420,462 -51,840 368,622 32,983 953,039
181,276 4,894 41,421 4,797 144,714 3,356 28,405 3,998 9,300 102,750 42,500 16,632 26,340 610,381 -5,600 604,781 30,500 1,245,761
551,434 551,434
610,480
Totaal 2009
610,480
Begroot 2010
39
40 8. Specificatie Besteed aan Doelstelling (zie ook tabel blz 38) De organisatiekosten die zijn doorbelast aan de projecten betreffen de kosten voor de publicatie van het tijdschrift ‘Intervention’, een door MATRA gefinancierd trainings project op de Kaukasus, het in 2010 afgesloten project met Hope Flowers School uit 2009, het Grote Merengebied programma en de Psychosocial First Aid Guide. Deze kosten zijn door de subsidieverstrekkers vergoed Verdeelsleutel De verdeelsleutel voor de toerekening van de lasten is gebaseerd op de werkelijk bestede uren. De kosten van de projectenstaf zijn voor 100% toegerekend aan de doelstelling. De personeelskosten van de bureaustaf en vrijwilligers zijn (conform werkelijk bestede uren) voor 26% toegerekend aan de doelstelling, voor 32% aan werving baten en voor 42% aan beheer en administratie. Voor de verdeling van de overige personeelskosten, huisvestingskosten en kantooren overige organisatiekosten is van bovenstaande percentages het gemiddelde genomen: 59% aan doelstelling, 18% aan werving baten en 23% aan beheer en administratie. Kosten voor publiciteit en communicatie zijn doelstelling en voor 90% aan fondsenwerving.
voor 10% toegeschreven
aan
Aantallen FTE’s: 2010
2009
Gemiddeld aantal personeelsleden totaal (fte’s)4 Wetenschappelijke/projectenstaf (fte’s) Bureaustaf (fte’s)
5,81 2,45 3,36
5,25 2,25 3,00
Bezoldiging bestuurders/toezichthouders
Nihil
Nihil
Leningen, voorschotten en garanties verstrekt aan bestuurders/toezichthouders
Nihil
Nihil
4
Het bureau telde in het verslagjaar 12 betaalde en onbetaalde medewerkers. (In 2009 waren dat er 12).
JAARREKENING 2010
41 8a. Directe bestedingen aan projecten 2010 Directe bestedingen projecten Projecten: Project Hope Flowers School 3 (2009) Project Hope Flowers School 2010 Project HealthNet Afghanistan Project Beslan 2 Project Beslan 3 Project IBISS Project Amera Egypte Project Colombe 3 Project Amman Advanced Course Project QPEA Kosovo Project QPEA Kosovo Nort West 2010 Project Sri Lanka Project Refugee Psych. Training Egypt Project Amman Basic Course Project Colombe Ceedeco Project Ubuntu & Colombe assessment Grote Merengebied Programma Kaukasus Programma (Matra)
Werkelijk 2010 €
11.606 7.294 -
Psychosocial First Aid Guide IASC Reference Group
101.421 40.000 1.125 2.229 6.000 6.143 12.409 97.151 6.669
15.728
13.834 -
35.876 27.152 45.390
18.330 105.295 177.239
377.315
528.571
397.294
101.688
77.150
117.072
4.702
-
34.659
20.708
-
-
1.686
-
-
27.096
-
34.659
-
4.759
2.409
506.099
610.480
551.434
Opleidingen/Internationale Netwerken en Congressen POC Course Totaal directe bestedingen aan doelstelling
Werkelijk 2009 €
43.481 236
Verspreiding en uitwisseling van kennis en ervaring Journal Intervention en manuals Onderzoek, kennisontwikkeling Onderzoek Verduurzaming
Begroot 2010 €
Verschillenanalyse t.o.v. begroting 2010 De begroting van 2010 is gebaseerd op de werkelijke committeringen (lopende projecten), op projectaanvragen waaraan nog geen committering was gegeven en een ambitie om projecten uit te breiden. Er is veel tijd geinvesteerd in de ontwikkeling van regionale programma’s, het opbouwen van netwerken in deze regio’s en het vinden van institutionele donoren om deze programma’s te financieren. Hoewel dit inmiddels heeft geresulteerd in solide programma’s in het
JAARREKENING 2010
42 Grote Merengebied en de Kaukasus zijn hierdoor de totale uitgaven op capaciteitsopbouwende projecten achtergebleven bij de ambitie die we ons hebben gesteld in 2010 . 9. Bezoldiging directie Naam: Functie: Dienstverband: Looptijd Part-time percentage Periode Bezoldiging: Bruto salaris Vakantiegeld SV lasten (wg-deel) Pensioenlasten (wg-deel) Totaal
M. Schouten Directeur Onbepaald 80% 1-1 / 31-12 47.592 3.807 7.515 1.285 60.199
Aan de directie is geen lening, voorschot of garantie verstrekt. Het salaris van de directie bevat geen variabel deel, eindejaarsuitkering of andere beloning. Het salaris is ten opzichte van 2009 niet verhoogd.
JAARREKENING 2010
43 BIJLAGEN Jaarrekening BEGROTING 2011 BATEN Baten eigen fondsenwerving - Baten fondsen, bedrijven, particulieren - Giften in natura Totaal baten eigen fondsenwerving - Subsidies van overheden en anderen - Overige baten
Begroting 2011 X € 1.000
Begroting 2010
602 103
783 103
X € 1.000
705 325 4
TOTAAL BATEN
886 223 4
329
227
1.034
1.113
LASTEN Besteed aan doelstelling - Projecten - Publicaties Journals/manuals - Onderzoek - Opleidingen/congressen Totaal besteed aan doelstelling
746 109 10 7
Besteed aan werving baten - kosten eigen fondsenwerving - kosten verkrijging subsidie overheden Totaal aan werving baten
163 22
872
Beheer en administratie - kosten beheer en administratie TOTAAL LASTEN RESULTAAT ONTTREKKING UIT BESTEMMINGSFONDSEN / RESERVES
841 86 0 18 945
188 7 185
195
86
105
1.143
1.245
-109
-132
109
132
Toelichting op de begroting In de vaststelling van de begroting voor 2011 is de besteding aan doelstelling aangepast aan het beeld dat 2010 geeft. De begroting 2011 laat een kleine verlaging zien van de fondsenwervende kosten t.o.v. deze kosten in de begroting 2010. De begrote kosten voor fondsenwerving 2011 zijn echter iets hoger dan de werkelijke kosten 2010. Ook dit jaar is gebleken dat de fondsenwerving een steeds grotere uitdaging is en dus een grote investering vraagt. De kosten voor beheer & administratie zullen naar verwachting dalen omdat er gebruik gemaakt kan worden van het Shared Service Centre van de Stichting Arq. Het uitgangspunt is ook dat de organisatiekosten in 2011 en 2012 niet hoger mogen zijn dan die van 2010 en ingezet zal worden op een verlaging van deze kosten.
JAARREKENING 2010
44 BEGROTING 2012 Begroting 2012 x € 1.000 BATEN Baten eigen fondsenwerving - Baten fondsen, bedrijven, particulieren - Giften in natura - Subsidies van overheden en anderen Totaal baten eigen fondsenwerving - Overige baten
1.179 100 130 1.409 6
TOTAAL BATEN
1.415
LASTEN Besteed aan doelstellingen - Projecten - Publicaties Journals/manuals - Onderzoek - Opleidingen/congressen Totaal besteed aan doelstelling
900 90 0 25
Besteed aan werving baten - kosten eigen fondsenwerving - kosten verkrijging subsidies overheden Totaal aan werving baten
250 10
Beheer en administratie - kosten beheer en administratie TOTAAL LASTEN RESULTAAT
1.015
260
140 1.415 0
Bovenstaande begroting is gebaseerd op het meerjaren plan 2010 - 2012. Gedurende het jaar 2011 zal het meerjaren plan 2013 – 2015 vastgesteld worden.
JAARREKENING 2010
45 CONTROLEVERKLARING In afwachting van digitale versie
JAARVERSLAG 2010
46
JAARVERSLAG 2010
47 VERANTWOORDINGSVERKLARING WAR TRAUMA FOUNDATION (Samenvatting) Achtergrond Verantwoordingsverklaring: Vanaf 1 juli 2008 is het nieuwe Reglement van het CBF-keurmerk van kracht. In 2007 is de door de VFI (branchevereniging van landelijke wervende goede doelen) vastgestelde Code Goed Bestuur voor Goede Doelen (Code Wijffels) vervlochten met het CBFkeurmerk. De principes voor goed bestuur zijn opgenomen in het toetsingskader van het CBF-keurmerk. De toetsingssystematiek van het nieuwe CBF-keurmerk is vanaf 1 juli 2008 ook aangepast. De vijf-jarenscyclus wordt vervangen door de drie-jarenscyclus met integrale toetsingen. De jaarlijkse toetsingen op specifieke onderwerpen worden met het oog op de administratieve lastenverlichting teruggebracht tot een toetsing van het jaarverslag en de Verantwoordingsverklaring over de principes van goed bestuur. In de Verantwoordingsverklaring legt het bestuur verantwoording af over drie principes: 1. onderscheid de functies toezicht houden, besturen en uitvoeren 2. optimaliseer de effectiviteit en efficiency van bestedingen 3. optimaliseer de omgang met belanghebbenden Het Bestuur van War Trauma Foundation (WTF) verklaart hierbij dat zij zich stelt achter de hieronder omschreven principes aangaande goed bestuur, en dat WTF volgens deze principes te werk gaat, dan wel steeds de optimalisering van deze principes nastreeft.
1. TOEZICHT, BESTUUR EN UITVOERING Jaarlijks keurt het bestuur de begroting, de jaarrekening en het jaarverslag goed. Ook keurt het bestuur de eventueel extra – niet gebudgetteerde – uitgaven met betrekking tot projecten en organisatie goed. Jaarrekening, interne procedures en administratieve organisatie worden jaarlijks gecontroleerd door een gecertificeerde registeraccountant. Het bestuur benoemt de directie. De directie is belast met de algemene en dagelijkse leiding van de stichting en geeft leiding aan de bij de stichting werkzame personen. De directie adviseert het bestuur ten aanzien van het te ontwikkelen beleid en draagt financiële en inhoudelijke verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het beleid. De directie is verantwoording verschuldigd aan het bestuur. De directie stelt het strategisch beleidsplan en meerjarenplan op, het bestuursverslag en de kwartaalrapportages aan het bestuur. In overleg met de penningmeester worden begroting en jaarrekening opgesteld.
JAARVERSLAG 2010
48 2. EFFECTIVITEIT EN EFFICIENCY BESTEDINGEN De besteding van middelen vindt plaats conform de begroting. De begroting wordt jaarlijks opgesteld. In de begroting komen de lopende verplichtingen aan uitvoerende organisaties en de ambities van de stichting voor het komende jaar tot uitdrukking. Vier maal per jaar controleert het bestuur de voortgang en de activiteiten aan de hand van rapportages en de besteding. WTF streeft ernaar de organisatiekosten door ‘goed rentmeesterschap’ zo laag mogelijk te houden ten opzichte van de uitgaven aan doelbesteding. Dit geldt zowel voor de kosten van fondsenwerving als voor de kosten administratie en beheer. Dit wordt voortdurend afgewogen tegen het streven de doelstelling zo optimaal mogelijk te verwezenlijken. Toezeggingen aangaande financiering van projecten vinden plaats onder het voorbehoud dat fondsen beschikbaar zijn. In verband met efficiency en effectiviteit is er een toenemende focus op geografische regio’s waardoor middelen en expertise gefocust worden ingezet.
3. OMGANG MET BELANGHEBBENDEN WTF onderscheidt diverse belanghebbenden: projectaanvragers, lokale organisaties bij welke de projecten worden uitgevoerd, donateurs (particulieren, fondsen en stichtingen en institutionele donateurs), medewerkers, vrijwilligers, Bestuur, Comité van Aanbeveling en samenwerkingspartners. Deze groepen belanghebbenden worden elk op eigen wijze en via diverse communicatiemiddelen geïnformeerd over het beleid, de uitvoering en de resultaten van WTF. Vier maal per jaar wordt een mailingbrief verstuurd aan (potentiële) particuliere donoren. Minstens eenmaal per jaar worden relevante fondsen benaderd met informatie over nieuwe projecten, de voortgang van lopende projecten of de resultaten van afgesloten projecten. De website en het jaarverslag zijn het hele jaar door voor iedereen toegankelijk. WTF heeft een klachtenregeling en een gedragscode voor fondsenwerving.
JAARVERSLAG 2010
49
JAARVERSLAG 2010
War Trauma Foundation Nienoord 5 1112 XE Diemen The Netherlands Statutaire vestigingsplaats Amstelveen T F E I
+31 20 643 85 38 +31 20 647 45 80
[email protected] www.wartrauma.nl
