Forum Spoor & Infra
Forum Spoor & Infra; de tijdlijn
14 februari 2014 Koene Talsma Wim Holleman
De Tijdlijn
Instelling Regieraad Bouw 2004
Innovatiebrief 2e Kamer 2006
Haardvuursessies Spoor & Infra 2011 en 2012
Kringgesprekken met de Minister 2012 en 2013
Tunnelproblematiek! 2009
De Innovatie-agenda’s 2014
Regieraad Bouw 2004 - 2006 • • • •
Integriteit is een vanzelfsprekendheid Naar een grootschalige cultuurverandering Naar klant- in plaats van productoriëntatie Ontstaan van de Opdrachtgeverscode
•
Opdracht aan de opdrachtnemers: “Behandel uw onderaannemers en leveranciers net zoals u door uw opdrachtgever behandeld zou willen worden”
De Leidende Principes voor het Opdrachtgevend Bouwbedrijf
Pas eind 2007
Innovatiebrief naar de Tweede Kamer (1) Naar een verbeterd innovatieklimaat
Juni 2006
Innovatiebrief naar de Tweede Kamer (2) Drie programmalijnen (met de thema’s voor innovatie): 1. PPS/Lijninfra
2. Meervoudig ruimtegebruik
3. Uitnutting bestaande infrastructuur
U rijdt door terwijl wij werken
Bouwen in spoorgebied
U rijdt door terwijl wij werken
Procesversnelling
Procesversnelling
Procesversnelling
Slim bouwen in slappe grond
Compacte weginfrastructuur
Lagere life cycle costs
Betrokkenheid gebruikers
Hoge belevingswaarde
Multigebruik van infrastructuur
Reductie van hinder
Landschappelijke inpassing
Vernieuwend communiceren met burgers
Intelligente infranetwerken
Interactieve planprocessen
Kennis van asset management
ICT als enabler
Bouwen op, in en aan het water
Levert de “bouw” eigenlijk wel? Bijeenkomst bij Bouwend Nederland in 2009:
Wat toen speelde: • Tunnelproblematiek A73 • Tunnelproblematiek A2 Leidsche Rijn • (Geen) treinen op de HSL Zuid Cees Brandsen
Haardvuursessies 2011 - 2012
Drie onderwerpen:
• • •
1. dialoog OG-ON; 2. complexiteit in de GWW-sector;
• • •
3. innovatie.
•
1. Levert de bouw eigenlijk wel? 2. Welke uitdagingen liggen er?
Capaciteitsvergrotingen overal Werken in een levend systeem Noodzaak tot samenwerking tussen bouw, installatietechniek en ICT Ketenbenadering noodzaak Duurzaamheidsopgave! State-of-the-art “Techniek” en “Modelleringstechnieken” Opwaardering van het vak!
Kringgesprekken met de Minister 2012 - 2013 Juni 2012
December 2013
• Nadruk op (stimulering van) professionele ketensamenwerking
• Vraag naar ‘prestatie’ i.p.v. ‘product’ stimuleert bedrijven; wel in gesprek blijven over toepassing “Vernieuwende contractvormen”!
• Opdrachtgevers denken bewust na over projectgrootte en clustering • Van achteren naar voren denken (klant/eindgebruiker centraal) • Innovatie vraagt om vraagarticulatie, een lange termijn visie en proeftuinen • Vergroten lerend vermogen van de sector, door uniformering werkwijzen en doorgeven leerervaringen
• Discussie over rol en positie MKB: zelfstandige rol, rol in de keten, rol bij innovaties • Financierbaarheid van (DBFM-)projecten; krijgen buitenlandse bedrijven gunstigere financieringsvoorwaarden? De F-component apart aanbesteden?
En nu: De Innovatie-agenda’s De grote opdrachtgevers bevallen van hun Innovatieagenda’s!
De Bouwcampus wordt een nieuw centrum in de kenniswereld?!
G4/ G32
Zomaar een greep uit de Innovatie-agenda’s
Integraal installeren van energie, warmte en water
Doelmatigere, goedkopere en snellere hoogwaterbescherming
Intelligente energievoorziening
Beter scheepvaartverkeersmanagement Installeren nieuwe stijl
Betere afweging prestaties, risico’s en kosten assets
Slimmere vervangingsopgave natte kunstwerken
Hogere benutting wegen-/water-/ spoornetwerken Beheersbare Industriële Automatisering
Comfortabel leven
Slimmer omgaan met Water (te veel, te weinig, overlast)
Betaalbaar, betrouwbaar en duurzaam asset beheer
Goede kwaliteit van de fysieke leefomgeving
Nieuwe business modellen
Nieuwe technieken voor de renovatieevolutie
Wegen ontwikkelen met minimale hinder en maximale economische waarde
Forum Spoor & Infra; de uitdaging
14 februari 2014 Koene Talsma Wim Holleman
De uitdaging • Comfortabel leven, mensen stellen steeds hogere eisen • Technologie biedt kansen, maar geeft ook verplichtingen • Specifieke oplossingen werken niet meer • Snelheid van veranderingen neemt toe • Nieuwe businessmodellen
Uitdagingen publieke sector (1) • Opdrachtgevers moeten van achter naar voren denken, bijvoorbeeld: • doorstroming is eis; • winkel blijft open tijdens de verbouwing.
• Hogere maatschappelijke eisen, bijvoorbeeld: • • • •
energie nul; reductie grondstoffen; social return; het bouwproces zelf moet op orde zijn.
Uitdagingen publieke sector (2) • Inpassen technologische vernieuwing, zoals: • Praktijkproef Amsterdam
• Flexibeler inspelen op veranderingen, zoals: • snelle ICT-ontwikkeling maakt DBFM (20-30 jaar) inflexibel
Uitdagingen private sector (1) • Meer ondernemer dan aannemer – Voorbeeld: USP’s
• Aanbieden van diensten i.p.v. producten – Voorbeeld: servicecontracten
• Organiseren van het proces achter de oplossing – Voorbeeld: ontwikkelingen in ‘circulaire economie’
Uitdagingen private sector (2) • Flexibele samenwerkingsarrangementen, zoals: • Brainport Eindhoven; • Food Valley Wageningen; • Small = beautiful, want veel wendbaarder.
• Kwaliteit leveren, ook als de opdrachtgever niet controleert: • professioneel aanbieder?
• Ontwikkelen nieuwe verdienmodellen: • topsectormodel: – nationale markt; ontwikkelen en toepassen; – internationale markt; verdienen.
Innovatief en innovatiegericht • Geïntegreerde contracten (innovatief genoemd): • sterke OG-ON-relatie; • wel slimmere en goedkopere oplossingen; • geen systeemsprongen of echte (technologische) innovaties.
• Innovatiegericht inkopen: • • • •
vergt samenwerking tussen partijen; ook kennisinstellingen en nieuwe spelers; ruimte om te investeren, experimenteren en terugverdienen; nieuwe arrangementen, zoals: -
allianties; PCP; launching customership; Bouwcampus.
RWS gebruikt term ‘co-creatie’ • Regulier werk: • gezamenlijke verantwoordelijkheid om werk tot succes te maken
• Innoveren: • doe je niet alleen; • zoeken naar nieuwe arrangementen.
• Belangrijk: • op zoek naar juiste partner of consortium
Samenwerking • Denk in verschillende fases: • inventie, ontwikkeling, pilot, introductie
• Onderscheid precompetitief en competitief: • verschillende soorten samenwerking
• Vind de juiste partner: • vanuit publieke partijen: - altijd via trechtering naar juiste partners (aanbestedingswet, ook zoeken naar beste partner) - waarom geen eisen stellen aan juiste partners?
• Ga op zoek naar verdienmodel private partners
Verdienmodellen • Programmatische aanpak, zoals: • multiwaterwerken
• Aanpak topsectoren: • bedrijven, kennisinstellingen en overheid ontwikkelen samen om internationaal te scoren
• Bouwcampus: • wat wordt ontstekingsmechanisme en wat succesformule?
Discussievraag 1
Hoe gaan we de kansen pakken, die hier voor de bouwsector liggen?
Discussievraag 2
Welke stappen moeten nu gezamenlijk worden gezet (om de bouw tot innovatieve topsector te maken)? (Wat houdt ons eigenlijk tegen?)
