flits 07-0 8
KRANTEN IN DE KLAS > OPDRACHTENBUNDEL Naam voorNaam jaar vakken
inhoud Thema 1 Thema 2 Thema 3 THEMA 4 THEMA 5 THEMA 6 THEMA 7 THEMA 8 THEMA 9 THEMA 10 THEMA 11 THEMA 12 THEMA 13
De Vlaamse kranten De Vlaamse kranten op het internet De voorpagina Regionaal nieuws Binnenland Buitenland De krant in cijfers Natuurlijk Sport Speeltijd Cartoons Showbizz De KiK-Awards
4 6 8 10 12 15 18 20 22 24 26 27 28
Wat betekenen de symbolen bij de opdrachten? houden artikels uit de kranten " BijTIP:teblader al eens door FLITS en ga op zoek naar de opdrachten
met dit symbooltje. Zo gooi je niets weg dat je nog nodig hebt.
Computer en internet nodig bij deze opdracht
8
Hallo allemaal De komende weken krijgt jullie klas elke dag een pak kranten in de bus. Een prima gelegenheid om eens te vergelijken. Je zal gauw zien dat eenzelfde gebeurtenis heel verschillend weergegeven kan worden. En dat elke krant andere dingen belangrijk vindt. Je leerkracht kan je ook meer vertellen over hoe de krant gemaakt wordt. Wie weet, misschien wil jij daar later ook wel aan meewerken? Veel leesplezier! Frank Vandenbroucke Vlaams minister van Onderwijs
@ flits 07-08 \ Inhoud
voorwoord van kik
Twee weken lang liggen er weer elke schooldag kranten in je klas. Zo leer je maar liefst 8 verschillende Vlaamse kranten kennen. In FLITS 07-08 vind je een heleboel opdrachten om alles te ontdekken over kranten en krantenlezen. Samen met je leerkracht kies je welke vragen je beantwoordt en welke niet. Het is niet de bedoeling dat je àlle opdrachten maakt, al mag dat natuurlijk altijd. Vanaf januari 2008 is de KiK-quiz er weer met mooie prijzen. Wie heel goed scoort, mag misschien wel met de klas naar de Grote Finale aan het einde van het schooljaar. Jij doet toch ook mee? Schrijf je in op www.kikquiz.be en je ontvangt een mailtje zodra de nieuwe quiz online staat. Maar dat is niet alles ... in het voorjaar van 2008 kun je op www.krantenmaker.be je eigen klas- of schoolkrant maken: helemaal gratis. Je leerkracht krijgt een mailtje van Kranten in de Klas zodra de Krantenmaker online staat. Vraag ernaar! Neem de kranten na de les gerust mee naar huis en deel ze met je familie en vrienden. Kranten lezen is leuk, en dat mag iedereen weten. Veel plezier met Kranten in de Klas, de KiK-quiz en de Krantenmaker! Het KiK-team
Beste meisjes en jongens Het nieuws kan verslavend werken. Neem dat van me aan. Je pikt een nieuwtje op en wilt natuurlijk het vervolg kennen. Maar het nieuws van de dag erop roept alweer vragen op. En voor de ontknoping moet je nog een dagje wachten. De nieuwsmedia brengen vaak vervolgverhalen waar de auteurs van thrillers en romans een puntje aan kunnen zuigen. De krant is de ideale, actuele en boeiende gids om de actualiteit te volgen. De krantenjournalisten gaan elke dag weer speciaal voor jou op zoek naar wat nieuw en belangrijk is. Dankzij de krant kan je probleemloos meepraten over de grote en kleine, positieve en negatieve nieuwtjes en nieuwsfeiten. Kranten in de Klas wil een opstapje zijn naar die krant. Al jaren leren duizenden en duizenden jongeren wegdwalen in de boeiende actualiteit op de krantenbladzijden. Durf ook jij het aan? Geert Bourgeois Vlaams minister van Media
Voorwoord \ flits 07-08 @
thema 1
De Vlaamse kranten 1. Welke krant(en) heb je zelf al eens doorbladerd of gelezen? Denk aan kranten in het Nederlands of in een andere taal,
gratis of betalende kranten, enz.
2. Hiernaast zie je de 8 kranten die je met Kranten in de Klas beter leert kennen. Welke van deze 8 kranten heb je al eens in je handen gehad en/of gelezen?
3. Hoeveel leerlingen van je klas hebben thuis 1 of meer van deze 8 kranten?
Antwoord:
van de
leerlingen in onze klas.
Wist je dat…
de Belgen van alle mensen ter wereld het langst in hun krant lezen? Belgen lezen 54 minuten per dag in de krant. De Chinezen, Finnen en Brazilianen staan op een gedeelde tweede plaats, elk met een gemiddelde van 48 minuten per dag.
4. Hoeveel procent van de leerlingen is dat?
Antwoord:
% van de leerlingen
Gebruik voor deze berekening de regel van drie. Lukt het niet zo goed? Vraag dan je klasgenoten of je leerkracht om hulp.
Bron: World Association of Newspapers, 2007
voorbeeld : 20
18 leerlingen van de 20
0,9 leerlingen van de 1
stap 2
x 100
stap 4
stap 1
: 20
:
stap 3
x 100
x 100
90 leerlingen van de 100 = 90 %
@ flits 07-08 \ thema 1 - De Vlaamse kranten
leerlingen van de
stap 1
:
stap 3
x 100
stap 2
leerlingen van de 1
stap 4
leerlingen van de 100 = %
5. Ga op zoek naar mensen die graag kranten lezen. Welke krant lezen ze het liefst? Zoek zeker 3 verschillende redenen waarom deze mensen hun krant leuk vinden. Vul alles hieronder in. 1. Mijn klasgenoot
(naam)
leest graag
(titel van de krant)
omdat
2. In mijn familie leest
(naam)
graag
(titel van de krant)
omdat
3. Van mijn leerkrachten leest
(naam)
graag
(titel van de krant)
omdat
Bespreek de resultaten met je klasgenoten!
6. Kwaliteitskrant of populaire krant? Regionale krant of niet?
Lees eerst het weetje hieronder en zet dan een sterretje op de juiste plaats! Let op: bij sommige kranten kan je meer dan één sterretje plaatsen!
Kwaliteitskrant
Populaire krant
Regionale krant
De Morgen
r z
r
r
De Standaard
r
r
r
De Tijd
r
r
r
Gazet van Antwerpen
r
r
r
Het Belang van Limburg
r
r
r
Het Laatste Nieuws
r
r
r
Het Nieuwsblad
r
r
r
Het Volk
r
r
r
7. Een populaire krant is niet van mindere kwaliteit dan een kwaliteitskrant. Leg uit.
Wist je dat…
8. Wat vind je zelf: lijken onze regionale kranten meer op populaire
kranten of meer op kwaliteitskranten? Leg uit.
verschillende kranten een verschillend lezerspubliek hebben? Lezers van kwaliteitskranten verwachten vooral degelijke, correcte en uitgebreide verslaggeving. Populaire kranten brengen vooral nieuws waarin mensen en hun verhalen centraal staan. Verder zijn er ook regionale kranten, die veel over de eigen streek schrijven.
thema 1 - De Vlaamse kranten
\
flits 07-08 @
thema 2
De Vlaamse kranten op het internet www.demorgen.be www.standaard.be www.tijd.be www.gva.be www.hbvl.be www.hln.be www.nieuwsblad.be www.hetvolk.be
1. Hierboven zie je een aantal kranten op het internet. Welke kranten heb je zelf al eens op de computer gelezen?
@ flits 07-08 \ thema 2 - De Vlaamse kranten op het internet
2. Lijkt de papieren versie van je krant op de internetversie? Vergelijk beide versies voor een krant die je zelf kiest. TIP: spreek in de klas af wie welke krant neemt. Zorg ervoor dat zoveel mogelijk verschillende kranten aan bod komen. Voor deze opdracht kies ik voor de krant Duid je antwoorden hieronder aan in de kolommen. Let op: soms is meer dan één antwoord mogelijk!
in de papieren krant
in de online krant
De artikels zijn het langst
r
r
De artikels zijn het makkelijkst te begrijpen
r
r
De taal is het eenvoudigst
r
r
De onderwerpen zijn het leukst
r
r
De afwisseling is het grootst
r
r
Er zijn meer foto’s
r
r
De mooiste foto’s vind ik
r
r
De kleurrijkste bladzijden staan
r
r
Mijn ogen worden minder snel moe
r
r
Er staat meer reclame
r
r
Ik lees langer en liever
r
r
3. Vind je grote verschillen tussen de papieren krant en de online krant? Noteer ze hier.
4. Zijn de verschillen tussen papier en internet bij jouw krant groter dan bij de andere kranten? Bespreek het met je klasgenoten.
TIP: heb je de smaak helemaal te pakken? Vergelijk dan ook eens 2 kwaliteitskranten met elkaar, 2 populaire kranten of 2 regionale kranten.
Wist je dat… je vanaf het voorjaar van 2008 zelf kranten kunt maken op www.krantenmaker.be? Maak je eigen krant, klaskrant of schoolkrant met je unieke foto’s en artikels in een echte krantenopmaak. Zo mooi is het resultaat nog nooit geweest! De Krantenmaker is eenvoudig te gebruiken en bovendien helemaal gratis. Je leerkracht krijgt een mailtje van Kranten in de Klas zodra de Krantenmaker online staat. Vraag ernaar! thema 2 - De Vlaamse kranten op het internet
\
flits 07-08 @
thema 3
De voorpagina 3.1
De mooiste eerste pagina
Bekijk de voorpagina’s van alle kranten van vandaag.
1. Het belangrijkste artikel op een pagina noemen we het openingsartikel. Dit artikel valt het meeste op, bijvoorbeeld door een grote kop of een extra opvallende foto. Vat met 1 of 2 kernwoorden het onderwerp samen van het openingsartikel. Let op: schrijf niet de krantenkop zelf over!
Onderwerp van het openingsartikel
De Morgen De Standaard De Tijd Gazet van Antwerpen Het Belang van Limburg
Het Laatste Nieuws
Het Nieuwsblad
Het Volk
2. De naam van de kranten die hetzelfde onderwerp in hun openingsartikel hebben, onderstreep je hierboven in dezelfde kleur.
3. Hoeveel verschillende onderwerpen vind je?
Wist je dat… De Tijd ’s maandags niet meer op papier verschijnt? In het weekend valt er immers minder financieeleconomisch nieuws te rapen. Abonnees krijgen wel de e-mailkrant ‘De Tijd op maandag online’ in hun mailbox.
4. Hoe komt het dat sommige kranten hetzelfde onderwerp belangrijk vinden en andere kranten iets anders kiezen? Praat erover met de klas. Besluit: dit komt volgens ons doordat
@ flits 07-08 \ thema 3 - De voorpagina
5. Bekijk de foto’s op de voorpagina’s van de kranten. Hoeveel foto’s vind je op de voorpagina van elke krant?
Hoeveel daarvan zijn foto’s met één of meer mensen erop?
Totaal Aantal AANTAL foto’s foto’s MET mensen erop De Morgen De Standaard De Tijd Gazet van Antwerpen Het Belang van Limburg
Het Laatste Nieuws
Het Nieuwsblad
Wist je dat… een eindredacteur meer doet dan alleen maar fouten uit teksten halen? Hij of zij schikt ook de artikels en foto’s op de pagina’s. Soms sneuvelt daarbij een stuk van de tekst, wordt de grootte van een foto aangepast of krijgt het stuk een nieuwe titel.
Het Volk 6. Vind je een foto over hetzelfde onderwerp bij verschillende kranten? Onderstreep de naam van deze kranten dan in dezelfde kleur. Opgelet: per krant moet je misschien meer dan één kleur gebruiken!
7. Hoe komt het dat sommige kranten een foto over hetzelfde onderwerp (of zelfs dezelfde foto!) op hun voorpagina hebben? Praat erover met de klas. Besluit: dit komt volgens ons doordat
De beste krantenfoto
3.2
gedurende twee weken alle kranten in de gaten. Kies er elke dag de mooiste, aangrijpendste, grappigste of meest " 1. Hou verhelderende foto’s uit. Je foto’s mogen uit alle delen van de krant komen.
2. Bewaar je toppers in een mapje. Aan het einde van de krantenveertiendaagse stel je je favoriete foto voor aan de rest van de klas. 3. Beschrijving van je favoriete beeld:
Titel van het bijhorende artikel: Krant:
Datum:
/
/200
4. Waarom heb je voor dit beeld gekozen?
thema 3 - De voorpagina
\
flits 07-08 @
thema 4
Regionaal nieuws Sommige kranten hebben regionale edities. Dit betekent dat de krant verschilt van streek tot streek. Uiteraard zie je het verschil vooral in de regionale bladzijden. Ga in elke krant op zoek naar nieuws uit je eigen streek. Denk ook aan de sportrubriek (vooral op maandag)!
Wist je dat… zelfs de voorpagina van de edities erg kan verschillen? Soms loopt er tijdens het drukken nog nieuws binnen. Terwijl de ene editie dan al de deur uit is, is er bij een andere editie misschien net nog tijd om de primeur op de voorpagina krijgen!
re·gi·o·naal (bn.) 1 betr. hebbend op een bepaald gebied => gewestelijk edi·tie (de ~ (v.), ~s) 1 uitgave, druk van een boek of krant
1. Staat er veel regionaal nieuws in de kranten? Teken op de juiste plaats een ster op de lijn. Staat er bijvoorbeeld veel regionieuws in de krant, dan teken je de ster rechts op de lijn.
z
weinig REGIONIEUWS MeeR REGIONIEUWS
De Morgen
De Standaard
De Tijd
Gazet van Antwerpen
veel REGIONIEUWS
Het Belang van Limburg Het Laatste Nieuws Het Nieuwsblad Het Volk
2. Ga naar een krantenwinkel of supermarkt bij jou in de buurt. Kijk welke kranten er te koop zijn. Ik ben naar deze winkel geweest: op
(datum) om
10 @ flits 07-08 \ thema 4 - Regionaal nieuws
uur.
3. Welke kranten heb je er gevonden?
Omcirkel ze in de linkerkolom hieronder.
De Morgen
heeft geen regionale edities
De Standaard
De Tijd
heeft geen regionale edities
Gazet van Antwerpen
Het Belang van Limburg
heeft één editie voor heel Limburg
Het Laatste Nieuws
Het Nieuwsblad
Het Volk
(c) Archeonet Vlaa
nderen
4. Welke editie van de krant ligt bij jou in de winkel? Kijk naar de voorpagina en schrijf de editie naast de naam van de krant
8
op de lijn hierboven. Let op: sommige kranten worden misschien niet in jouw streek verkocht! Tip: de naam van de editie vind je meestal bovenaan de voorpagina en bij sommige kranten links onderaan.
5. Ga nu online op zoek naar de regionale pagina’s van de kranten.
Vertrek telkens van de startpagina. De webadressen vind je op blz. 6 van deze Flits 07-08.
Welke kranten brengen online veel regionieuws? Welke kranten hebben weinig regionale berichten?
VEEL regionieuws online 1. 2. 3. WEINIG regionieuws online
Wist je dat… de eerste krantenverkopers hun kranten al voor 4 uur ‘s ochtends krijgen? Omstreeks 6 uur liggen bijna alle Vlaamse kranten in de winkels.
1. 2. 3.
6. Vergelijk je antwoorden van vraag 5 met de resultaten uit vraag 1. Zie je dezelfde titels staan als bij de papieren edities?
Of zie je verschillen? Leg uit.
7. Kies je favoriete krant voor regionaal nieuws van jouw streek. Vergelijk het nieuws over jouw streek op papier en op het internet. Wat valt je op?
thema 4 - Regionaal nieuws
\
flits 07-08 @ 11
thema 5
Binnenland 5.1
(c) Mel en John Kots
Binnenland, schoon land?
De term ‘binnenlands nieuws’ is heel ruim. Zo vind je op deze pagina’s gerechtelijk nieuws, politieke discussies en besluiten, maar ook verhalen uit het leven van mensen als jijzelf.
ge·rech·te·lijk (bn.) 1 het gerecht betreffend => judicieel, justitieel, rechterlijk; <=> buitengerechtelijk ge·recht (het ~, ~en) 1 eten dat in één gang wordt opgediend => schotel 2 rechtbank
"
Verdeel je klas in groepjes van 3 of 4 leerlingen. Kies één onderwerp dat in ons land momenteel in de belangstelling staat. Neem er de kranten van vandaag bij en verzamel alle artikels over dat onderwerp. Vergelijk nu met je groep de berichtgeving over dit thema in de Vlaamse kranten. TIP: kies een onderwerp waarover in elke krant maar 1 of 2 artikels zijn verschenen. Kies je voor een thema waarover heel veel in de kranten staat, dan moet je ook heel veel lezen!
1. Welke gelijkenissen zie je tussen de kranten?
2. Waar zitten de verschillen tussen de kranten?
3. Hoe verklaar je de verschillende invalshoeken in de kranten?
in·vals·hoek (de ~ (m.)) 1 hoek van inval 2 punt vanwaaruit men een zaak of probleem benadert => oogpunt
12 @ flits 07-08 \ thema 5 - Binnenland
Wist je dat… een artikel aan een aantal eisen moet voldoen om de krant te halen? Elk stuk moet uiteraard nieuwswaarde hebben en het moet de lezers interesseren. Dit betekent dat het onderwerp boeiend moet zijn, actueel en belangrijk voor een groot aantal mensen. Bovendien is een artikel altijd zo correct en volledig mogelijk, duidelijk en in goed Nederlands.
" 5.2 Ken je ministers Politiek wordt beoefend op verschillende niveaus. In je eigen gemeente is er een gemeenteraad en je provincie heeft een provinciebestuur. Vlaanderen, Wallonië en Brussel hebben allemaal een eigen regering. België heeft ook een federale regering. Daarboven komen nog het Europese niveau en het internationale overleg op wereldschaal.
z
z Bert ANCIAUX
z
z Geert BOURGEOIS
z
z Hilde CREVITS
z
z Marino KEULEN
z
z Fientje MOERMAN
z
z Kris PEETERS
z
z Steven VANACKERE
z
z Kathleen VAN BREMPT
z
z Frank VANDENBROUCKE
z
z Dirk VAN MECHELEN
Ken jij alle politici die ons vertegenwoordigen? Hieronder leer je alvast de 10 ministers kennen van de Vlaamse regering. Maar wie zijn deze mensen?
1. Neem de kranten erbij en doorblader de binnenlandpagina’s. Verbind de juiste naam met elke foto. Kies daarvoor telkens uit het lijstje hiernaast. TIP: uiteraard staat niet elke minister elke dag met een foto in de krant. Je hebt waarschijnlijk kranten van verschillende dagen nodig. Ook de online kranten helpen je zeker op weg.
2. Welke antwoorden ontbreken nog? Vul ze aan met de hulp van je klasgenoten of vraag het even na bij familie of vrienden.
3. Vertel aan elkaar waarom deze ministers de laatste tijd zoal in het nieuws geweest zijn.
4. Weet je bij welke politieke partij al deze mensen horen? Weet je ook voor welke thema’s deze ministers bevoegd zijn?
OPGELET: het is mogelijk dat één of meer van deze mensen intussen niet meer in de Vlaamse regering zetelen. In dat geval verander je de naam van deze minister(s) in het lijstje. Vind je ook een foto van de nieuwe minister(s)? Plak de nieuwe foto over de foto van de minister die vervangen werd.
po·li·tiek (de ~ (v.)) 1 geheel van beginselen en regels van bestuur 2 beleid van een regering 3 manier van optreden => tactiek 4 de gezamenlijke politici po·li·ti·cus (de ~ (m.), -ci) 1 deelnemer aan het politieke leven => politieker, staatsman 2 iem. die slim of met veel overleg te werk gaat => tacticus
thema 5 - Binnenland
\
flits 07-08 @ 13
Politici weten dankzij de krant wat de bevolking denkt en meemaakt. Ze zien wat er goed gaat in onze wereld en waar nog problemen zijn. Onze leiders ontdekken zo wat ze kunnen doen om het leven van hun burgers beter te maken.
5. De burgemeester is de baas van je gemeente. Hoe heet jouw burgemeester? 6. Ligt het fietspad naar school er verwaarloosd bij of moet de omgeving van je school veel veiliger? Wil je een nieuw zwembad of meer groen in de buurt? Is er in je gemeente een probleem dat maar niet opgelost raakt? Laat het weten aan je burgemeester! Schrijf de burgemeester een brief of e-mail met tips om je dorp of stad aangenamer te maken. Je eerste versie maak je in de kader hieronder.
Geachte burgemeester
7. Verzamel de brieven van de klas en bezorg ze aan de burgemeester.
Vraag ook de leerlingen van andere klassen of ze meedoen!
8. Zet een verslagje met foto’s of video’s op de website van je school. Laat je leerkracht contact opnemen met de mensen van de kranten: de gegevens vind je op de regionale pagina’s. Wie weet komt de krant langs als jullie de burgemeester bezoeken en staat je klas deze week nog met een foto in de krant!
14 @ flits 07-08 \ thema 5 - Binnenland
thema 6
Buitenland 6.1.
Het buitenland in de krant
1. Vooraan in de klas liggen exemplaren van elke krant. Bekijk de voorpagina’s
samen met je klasgenoten. Hoeveel artikels met binnenlands nieuws staan er op de voorpagina? Hoeveel artikels met buitenlands nieuws? Vul de tabel hieronder aan.
Aantal artikels Aantal artikels binnenland buitenland De Morgen De Standaard De Tijd Gazet van Antwerpen Het Belang van Limburg
Het Laatste Nieuws
Het Nieuwsblad
Het Volk
2. De kranten die meer binnenlands dan buitenlands nieuws op de voorpagina hebben, onderstreep je in het groen.
De kranten die meer buitenlands dan binnenlands nieuws op pagina 1 brengen, onderstreep je in het blauw.
3. Wat valt je op? Schrap wat niet past. - De meeste kranten hebben vooral binnenlands nieuws op de voorpagina. - De meeste kranten hebben ongeveer evenveel binnenlands als buitenlands nieuws op de voorpagina. - De meeste kranten hebben vooral buitenlands nieuws op de voorpagina. - De verschillen tussen de kranten zijn op dit gebied groot. - De verschillen tussen de kranten zijn op dit gebied klein.
4. Had je dit verwacht? Hoe verklaar je dit resultaat? Wat denkt de klas?
thema 6 - Buitenland
\
flits 07-08 @ 15
5. Vergelijk de kranten nu verder met elkaar. Welke kranten maken
binnenin het meeste ruimte voor buitenlands nieuws?
6. Verdeel de klas in groepjes van 2 of 3 leerlingen. Per groep kies je 1 onderwerp uit de pagina’s met buitenlands nieuws. Elke groep kiest een ander onderwerp. Lees samen in de kranten alle artikels over dit thema. Begrijp je alles? Noteer hieronder de dingen die je nog niet helemaal duidelijk zijn.
8
7. Surf naar de websites van de kranten (de adressen vind je op blz. 6) waarvan je vermoedt dat ze de meeste aandacht voor dit onderwerp hebben (gehad). Zoek op de websites naar meer artikels over het onderwerp. Noteer hieronder wat je hebt bijgeleerd. Geen computer in de buurt? In de bibliotheek vind je de kranten van de voorbije weken. Ook op radio en televisie krijg je veel achtergrondinformatie.
Opgelet: op sommige krantenwebsites kan je alle artikels gratis lezen. Op andere sites krijg je gratis toegang tot een groot deel van de artikels, maar moet je betalen om toegang te krijgen tot het archief of andere diensten.
8. Zijn al je vragen nu beantwoord? (zie vraag 6 en 7)
ja / neen
Is het antwoord neen? Ga dan op zoek naar bronnen die je verder kunnen helpen. Weet je echt niet meer waar je moet zoeken, vraag dan je klasgenoten of je leerkracht om hulp. Notities maak je hier:
16 @ flits 07-08 \ thema 6 - Buitenland
Is het antwoord ja? Stel het onderwerp nu met je groepje voor in een mini-spreekbeurt van ongeveer 2 minuten. Vind je artikels, foto’s, tekeningen, stukjes uit het radio- of tv-journaal of andere bronnen die je verhaal duidelijker maken? Breng ze zeker mee naar de klas!
In het eerste deel van je spreekbeurt leg je uit wat er in de actualiteit over dit onderwerp is verschenen. In het tweede deel geef je je klasgenoten de extra informatie die ze nodig hebben om het artikel beter te begrijpen.
Kun je ook de vragen van je klasgenoten meteen beantwoorden? De kranten (op papier of op het internet) helpen je zeker verder!
"
9. Bewaar de artikels met buitenlands nieuws van deze week in 1 krant naar keuze. Schrijf bij elk artikel de naam van het land waar het zich afspeelt. Zorg ervoor dat je het land ook kunt aanwijzen op de wereldkaart. Twijfel je? Gebruik dan zeker je atlas!
Wist je dat… slechts 5% van het totale nieuwsaanbod in de krant komt? De redactie van de krant moet dus heel goed kiezen wat haar lezers willen lezen, want voor die andere 95% is helaas geen plaats!
Een wereld van verschil
6.2
1. In de krant lees je soms verhalen over discriminatie. Wat is discriminatie? Zoek het op in je woordenboek en noteer de verklaring hier:
2. Begrijp je wat in het woordenboek staat? Praat erover met de klas. Schrijf nu in je eigen woorden of met een voorbeeld op wat discriminatie is:
"
3. Zoek in de krant naar artikels over discriminatie. Bespreek de voorbeelden samen in de klas. Welke vorm van discriminatie vind je het ergst?
4. Zijn sommige vormen van discriminatie (veel) erger dan andere? Waarom vind je dat?
5. Ben je zelf al eens gediscrimineerd of gepest? Is het een vriend, kennis of familielid al overkomen? Vertel erover in de klas. 6. Hoe kunnen we discriminatie en pesten stoppen? Wat zou volgens jou écht helpen om dit probleem aan te pakken? Wat vinden je klasgenoten? Je bedenkingen noteer je hier.
thema 6 - Buitenland
\
flits 07-08 @ 17
thema 7
De krant in cijfers 1. Kijk goed naar de voorpagina’s van de kranten. Hoeveel kost een krant in de winkel? Tijdens de week kost de goedkoopste krant de duurste euro.
euro;
2. Neem dit weekend een kijkje in je supermarkt of krantenwinkel.
Hoeveel kosten de kranten dan? In het weekend kost de goedkoopste krant
euro; de duurste
euro.
3. Waarom betaal je in het weekend meer voor je krant? Schrap wat niet past. Slechts 1 antwoord is juist!
In het weekend hebben mensen meer tijd . Ze zijn dan meer geïnteresseerd in de krant. Krantenverk opers kunnen dus meer geld vragen dan in de week op zaterdag (en zondag) om ld ge a tr ex n lle wi rs pe Krantenverko aan de prijs van de krant. je el vo t Da . en en op te el hun wink
Weekendkranten zijn veel dikker. Ze hebben meer artikels dan in de week en veel extra bijlagen. Hiervoor is meer papier en inkt nodig, meer journalisten werken hieraan mee enz. Daarom is de weekendkrant duurder. Kranten kun je los in de winkel kopen, maar je kunt ze ook laten bezorgen door De Post, door een distributiedienst of door je krantenverkoper. Sommige Vlaamse kranten verkopen vooral losse nummers; andere hebben heel wat abonnees.
Wist je dat… wereldwijd meer dan 515 miljoen mensen elke dag een krant kopen? Het aantal verkochte kranten steeg in de afgelopen 5 jaar wereldwijd met maar liefst 9,5 procent. Een krant wordt vaak door verschillende mensen gelezen. De World Association of Newspapers (WAN) schat dat dagelijks ongeveer 1,4 miljard mensen de krant lezen. Bron: WAN
18 @ flits 07-08 \ thema 7 - De krant in cijfers
Hieronder zie je een overzicht van de Vlaamse krantenverkoop in 2006 (gemiddeld aantal verkochte exemplaren per dag).
Totaal aantal Aantal betaalde Aantal betaalde Percentage abonnees betaalde kranten via kranten in op totaal aantal kranten abonnement losse verkoop betaalde kranten
De Morgen
51.080
29.284
%
59.631
24.637
%
36.434
5.748
%
50.559
58.910
%
98.350
30.684
%
76.449
211.409
%
206.115
94.827
%
Het Volk
70.990
36.017
%
TOTAAL
461.579
482.983
%
De Standaard De Tijd Gazet van Antwerpen Het Belang van Limburg Het Laatste Nieuws / De Nieuwe Gazet Het Nieuwsblad / De Gentenaar
Bron: Centrum voor Informatie over de Media (CIM)
4. Het totaal aantal betaalde kranten is de som van het aantal betaalde kranten via abonnement en het aantal betaalde kranten in losse verkoop. Een opwarmertje: vul de ontbrekende cijfers aan in de middenste 3 kolommen van bovenstaande tabel.
5. Maak de top 3 van de bestverkopende kranten uit de bovenstaande tabel (totaal aantal betaalde kranten). 1 2 3
6. Bereken voor elke krant hoeveel procent van de exemplaren via betalende abonnees verdeeld wordt. Gebruik voor deze berekening de regel van drie. Lukt het niet zo goed? Blader nog eens terug naar de oefening op blz. 4. Vraag je klasgenoten of leerkracht om hulp. Schrijf de percentages in de laatste kolom.
7. Maak met deze cijfers de top 3 van de kranten uit de tabel die procentueel gezien de meeste abonnees hebben (= laatste kolom). 1 2 3
8. Een krant met veel losse verkoop in de krantenwinkel moet flink haar best doen om in de winkel de aandacht van de lezer te trekken. Hoe zie je dat aan de vormgeving en de inhoud van de voorpagina? Leg uit met voorbeelden! Voorbeeld 1
Voorbeeld 2
thema 7 - De krant in cijfers
\
flits 07-08 @ 19
thema 8
Natuurlijk 8.1
Allemaal beestjes
In de krant lees je niet alleen over planten, natuurfenomenen, milieu en klimaat, maar ook over dieren.
1. Vind je veel verhalen over dieren in de krant?
ja / neen
2. Welke kranten hebben meer verhalen over dieren dan andere?
3. In welke kranten vind je minder dierenverhalen?
4. Zijn er grote verschillen tussen de kranten?
ja / neen
Hoe verklaar je dat? TIP: denk terug aan populaire kranten en kwaliteitskranten!
5. Staan er bij de dierenverhalen meer of minder foto’s dan bij andere artikelen in de krant?
Hoe komt dat, denk je?
6. Vind je over planten meer of minder nieuws dan over dieren?
Hoe komt dat, denk je?
meer / minder
meer / minder
Wist je dat… onze krantenuitgevers het milieu erg belangrijk vinden? Ze gebruiken zoveel mogelijk gerecycleerd papier en milieuvriendelijke inkt.
20 @ flits 07-08 \ thema 8 - Natuurlijk
7. Je leest ook vaak over de opwarming van de aarde en over natuurfenomenen als aardbevingen of extreme weersomstandigheden. Hou de kranten in de gaten. Vind je ook tijdens de twee weken Kranten in de Klas veel van deze verhalen?
Welke ‘milieu-onderwerpen’ zijn nu in het nieuws?
8.2
De snelle krant-en-papierquiz
1.
Vrachtwagens mogen in België maximaal 44.000 kg wegen om op de openbare weg te mogen. Hoeveel van deze allergrootste vrachtwagens hadden we nodig, als we alle KiK-kranten in 1 keer hadden willen vervoeren? a. 4 b. 7 c. 11
2.
Wat is de belangrijkste grondstof voor het papier waarop je krant wordt gedrukt? a. hout b. gerecyleerd papier c. karton
3. Voor 1 ton ‘gewoon’ papier is tussen 2,2 en 4,4 ton hout nodig. Voor de productie van 1 ton kringlooppapier volstaat … ton oud papier. a. 0,7 ton b. 1,4 ton c. 2,1 ton 4. Hoeveel keer kan papier gerecycleerd worden? a. 6 keer b. 9 keer c. 12 keer 5. Een drankblikje heeft 100 jaar nodig om te vergaan in de natuur. Voor plastic zakken en flessen duurt het wel 450 tot 500 jaar. Hoe lang duurt het voor een krant? a. 3 weken b. 3 maanden c. 3 jaar De oplossingen vind je op blz. 31 van deze FLITS 07-08
thema 8 - Natuurlijk
\
flits 07-08 @ 21
thema 9
Sport 1. Op welke dag van de week vind je het meeste sportnieuws in de kranten?
TIP: de opdrachten over sport maak je dus best met de kranten van deze dag!
2. Welke sporten staan vandaag in de kranten?
3. Welke kranten brengen heel veel sportnieuws?
4. Welke kranten hebben minder aandacht voor sport?
5. Welke kranten brengen veel interviews met sporters, trainers, enz ?
6. Aan welke sporten moeten de kranten volgens jou meer aandacht besteden?
7. Zijn er ook sporten die volgens jou te veel plaats in de krant krijgen? Welke? Leg uit waarom je dat vindt!
22 @ flits 07-08 \ thema 9 - Sport
8. Wat verwacht je van de regionale sportberichtgeving in een krant?
Wat vind je het belangrijkste? Uitslagen? Verslagen? Commentaren? Interviews? Columns? Foto’s? Cartoons? Iets anders?
9. Welke krant(en) zou je zelf lezen om op de hoogte te zijn
van het regionale sportnieuws? Waarom?
"
10. Knip zoveel mogelijk foto’s uit van verschillende sporten. Maak een collage over deze sporten. Bedenk een originele titel.
"
11. Sta je zelf af en toe met je sportprestaties in de krant? Of heb je al een klasgenoot, leerkracht, kennis of familielid in de
Knip hiervoor de woorden uit de krant en kleef ze bij je collage.
sportbladzijden zien staan? Misschien heb je wel een mapje met artikels verzameld over jezelf, een lokaal team of een sportheld uit je buurt? Breng het mee naar de klas en vertel het verhaal van je verzameling!
12. Hieronder staan twee taken.
Kies de taak die je het leukst vindt om te doen. De andere taak hoef je niet te maken!
1. Je hoort wel eens dat jongeren te weinig aan sport doen. Is dat inderdaad zo? We onderzoeken het in de kranten. Verzamel sportartikels over leeftijdsgenoten en maak een collage in de klas. Wat leren de artikels je? Zijn er veel sportieve jongeren of niet?
2. Maak in je klas ruimte voor een ‘sporthoekje’. Hier hang je de sportresultaten van je klasgenoten of van je idool omhoog. Zo kan iedereen meevolgen hoe goed de helden van de school het doen!
thema 9 - Sport
\
flits 07-08 @ 23
thema 10
Speeltijd 10.1
‘k Wist het!
Maak zelf een quiz op basis van wat je in de kranten leest. Zorg voor een leuke mix van verschillende rubrieken (binnenland, buitenland, sport, cultuur en media, wetenschap en techniek, enz. ). Ken je kandidaten en zorg ervoor dat ze je quiz graag spelen! Maak het niet te moeilijk of te gemakkelijk. Stel vragen over dingen die zeker een paar dagen in het nieuws zijn en vraag niet enkel naar details. Zorg ervoor dat de quizzers zeker de helft van je vragen kunnen beantwoorden. Noteer je vragen en antwoorden op een apart blad. TIP: Meerkeuzevragen zijn vaak makkelijker voor de quizzer dan open vragen, maar zijn dikwijls moeilijker om op te stellen: geloofwaardige alternatieven voor het juiste antwoord zijn niet altijd makkelijk te vinden. Speel de quiz in groepjes met de klas. Plezier verzekerd! Wie heeft de beste quiz gemaakt?
En wie is de beste quizzer?
Krantenmaker.be Zin om een eigen klaskrant te maken? Een krant die er flashy uitziet op papier én op het internet? Een krant die dan ook nog eens makkelijk te maken is zonder dat het je een cent kost? Vanaf het voorjaar van 2008 kan dat allemaal op www.krantenmaker.be!
8 10.2 Maak je eigen krant Zin om zelf een krant te maken? In Flits van vorig schooljaar vind je heel wat tips op blz. 28 tot en met 30. Je leerkracht kan deze bundel met de tips downloaden op de website van Kranten in de Klas.
4 7 5 9 6 3
3
7 5 1 9 6
1 9 3 8 2 5 4 7
8 4 1 6
3 8 7 1
3 7 5 2 9
2 6 7 5 9 3 8 1
9 8 6 4 3 7 2 1
1 5 2 6 8
3
3 2 1 9 6 8
De oplossingen vind je op blz. 31 van deze FLITS 07-08.
24 @ flits 07-08 \ thema 10 - Speeltijd
10.3
Sudokupuzzel
Hoe los je een sudoku op? - Zorg ervoor dat in elke rij de cijfers van 1 tot 9 elk 1 keer voorkomen. - Zorg ervoor dat in elke kolom de cijfers van 1 tot 9 elk 1 keer voorkomen. - Zorg ervoor dat in elk grijs of wit vierkant de cijfers van 1 tot 9 elk 1 keer voorkomen. Veel puzzelplezier!
10.4
Wie ben ik?
Omcirkel bij elke vraag de letter naast het juiste antwoord. Zet nu alle letters na elkaar. Welk beroep vind je?
1. Hoeveel verschillende kranten krijg je met Kranten in de Klas? zes (R) zeven (T) acht (F) 2. In welke krant staat een horoscoop? De Tijd (E) Het Volk (O)
De Morgen (U)
3. Alles kids! is de astrante kidskrant van … Het Belang van Limburg (T) Het Nieuwsblad (P)
Het Laatste Nieuws (D)
4. De avonturen van Casper en Hobbes vind je in… Gazet van Antwerpen (A) De Morgen (O)
De Standaard (I)
5. Welke krant noemt zich ‘De grootste krant van het land’? Het Laatste Nieuws (G) Het Nieuwsblad (R) Gazet van Antwerpen (N) 6. De jongerenbijlage van Het Nieuwsblad en Het Volk heet… Yo! (R) Boem! (T) Flits! (B) 7. In welke krant heet de laatste bladzijde ‘Terminus’? Het Belang van Limburg (N) De Standaard (E)
De Tijd (A)
8. De namen van al wie aan de krant heeft meegewerkt, vind je in het… scoop (T) colofon (A) tabloid (L) 9. Waar kan je ook dit schooljaar weer de quiz van Kranten in de Klas spelen? www.kikquiz.be (F) www.quizkik.be (K) www.schoolquiz.be (S) Vraag 1 Letter
2
3
4
5
6 7
8
9
De oplossingen vind je op blz. 31 van deze FLITS 07-08.
KiKquiz.be De KiK-quiz is de actualiteitsquiz van Kranten in de Klas. Speel vanaf januari 2008 mee met je klas of gewoon van bij jou thuis. Surf naar www.kikquiz.be en win prachtige prijzen! De beste klassen mogen naar de grote livefinale in Brussel. Registreer je nu al op de site: dan stuurt KiK je een berichtje zodra de eerste ronde online staat.
thema 10 - Speeltijd
\
flits 07-08 @ 25
thema 11
Cartoons
car·toon (de ~ (m.), ~s) 1 humoristische tekening [in het bijzonder van actuele gebeurtenissen] => spotprent car·too·nist (het ~, ~en) 1 tekenaar, ontwerper van cartoons
Een cartoon of spotprent is een grappige tekening. Dat kan een karikatuur van een bekend persoon zijn, een verwijzing naar iets dat in de actualiteit is, enz. Cartoons kunnen ook zonder woorden heel veel vertellen!
" 1. Knip de cartoons uit de kranten van vandaag. Kleef ze samen op een blad. 2. Welke cartoons verwijzen naar dezelfde gebeurtenis?
3. Hoe weet je dat?
4. Welke cartoons vind jij het mooist getekend?
5. Welke cartoons zijn het makkelijkst te begrijpen?
6. Welke cartoonist vind je het grappigst? 7. Zit er een cartoonist in de klas? Kan jij dit ook? Maak je eigen cartoon in de lege kader hiernaast!
26 @ flits 07-08 \ thema 11 - Cartoons
thema 12
Showbizz 1. Welke kranten brengen veel roddelnieuws over de sterren en BV’s (Bekende Vlamingen)? Omcirkel ze in het groen. Kranten die hier minder over schrijven, omcirkel je in het blauw.
2. Is roddelnieuws vaker goed nieuws of vaker slecht nieuws?
Hoe komt dat?
goed / slecht
3. Vind je meer nieuws over Belgische sterren of meer over buitenlandse idolen?
4. Welke nationaliteit hebben de buitenlandse idolen in de krant meestal?
Hoe komt dat, denk je?
5. Wat vind je daarvan? Moet er ook meer over sterren uit
Wist je dat… radio- en televisiemakers elke ochtend zoveel mogelijk kranten lezen? Ze gaan op zoek naar boeiende of bijzondere verhalen en nemen dan zelf contact op met de mensen die in de krantenstukken aan bod komen. Met hen worden dan leuke reportages gedraaid of interviews voorbereid. Ook radio en tv kunnen dus niet zonder de krant!
andere landen verschijnen of niet?
ja / neen
Leg uit!
6. Wat zou jij zelf nog veranderen aan de showbizzrubriek?
thema 12 - Showbizz
\
flits 07-08 @ 27
thema 13
De KiK-Awards
Elke krant is uniek. Nu is het aan jou om je favoriete dagblad te kiezen voor een aantal rubrieken.
1. Maak voor elk van de onderstaande thema’s je eigen top 3 van de beste kranten. Vergelijk jouw top 3 met die van je klasgenoten. Zie je verschillen? Leg aan elkaar uit waarom je voor een bepaalde krant hebt gekozen. Probeer nu met de hele klas te komen tot één enkele ‘top 3 van de klas’ per thema.
1.BINNENLAND Nieuws, interviews en commentaar bij wat er in ons land gebeurt… Dit zijn mijn toppers: MIJN TOP 3
DE TOP 3 VAN ONZE KLAS
1.
1.
2.
2.
3.
3.
Opmerkingen bij de top 3 van de klas:
2.BUITENLAND De wereld is groter dan België alleen. Feiten en achtergrondinformatie over wat er buiten onze grenzen gebeurt … Voor deze rubriek gaat mijn voorkeur naar: MIJN TOP 3
DE TOP 3 VAN ONZE KLAS
1.
1.
2.
2.
3.
3.
Opmerkingen bij de top 3 van de klas:
28 @ flits 07-08 \ thema 13 - De KiK-Awards
3.REGIO Weet ik graag alles over wat er in mijn eigen streek gebeurt, dan koop ik deze kranten! MIJN TOP 3
DE TOP 3 VAN ONZE KLAS
1.
1.
2.
2.
3.
3.
Opmerkingen bij de top 3 van de klas:
4.ONTSPANNING Spelletjes, sudoku’s, strips, leuke cartoons, mijn horoscoop… Als het om ontspanning gaat, geef mij dan maar: MIJN TOP 3
DE TOP 3 VAN ONZE KLAS
1.
1.
2.
2.
3.
3.
Opmerkingen bij de top 3 van de klas:
5.SPORT Deze kranten hebben volgens mij de beste sportpagina’s! MIJN TOP 3
DE TOP 3 VAN ONZE KLAS
1.
1.
2.
2.
3.
3.
Opmerkingen bij de top 3 van de klas:
thema 13 - De KiK-Awards
\
flits 07-08 @ 29
6.NATUUR:
Planten en dieren, ruimtevaart, het klimaat, bijzondere ontdekkingen… Deze krant vind ik hiervoor de beste! MIJN TOP 3
DE TOP 3 VAN ONZE KLAS
1.
1.
2.
2.
3.
3.
Opmerkingen bij de top 3 van de klas:
7.MEDIA EN CULTUUR Film, muziek, televisie, de nieuwste computerspelletjes, boeken, enz. Dankzij deze kranten weet je wat er te beleven is! MIJN TOP 3
DE TOP 3 VAN ONZE KLAS
1.
1.
2.
2.
3.
3.
Opmerkingen bij de top 3 van de klas: 2. Schrijf je favoriete krant per rubriek in de onderstaande tabel (kolom 2). Neem hiervoor je winnaars over uit de top 3’s in opdracht 1.
3. Geef punten aan de 7 besproken rubrieken. Lees je deze rubriek graag, dan krijgt hij 2 punten. Interesseert deze rubriek je iets minder, dan geef je 1 punt. Vind je deze rubriek helemaal niet interessant of belangrijk, dan krijgt hij 0 punten. Rubriek
Mijn favoriete krant voor deze rubriek
Hoe graag lees ik deze rubriek?
1. Binnenland
0
1
2
punten
2. Buitenland
0
1
2
punten
3. Regio
0
1
2
punten
4. Ontspanning
0
1
2
punten
5. Sport
0
1
2
punten
6. Natuur
0
1
2
punten
7. Media en cultuur
0
1
2
punten
4. Tel de punten op per krant. Welke krant haalt voor jou de meeste punten?
Mijn KiK-Award gaat naar
30 @ flits 07-08 \ thema 13 - De KiK-Awards
(schrijf hier de naam van de krant)
COLOFON DE VLAAMSE DAGBLADPERS Algemeen Directeur: Alex Fordyn Medewerkers: Ron Hermans, Katrien Kiekens, Sandrien Mampaey, Mieke Van De Winkel KiK- Projectcoördinatoren: Nele Costers en Liesbeth Marckx
Verantwoordelijke uitgever
Oplossingen
(c) Nathan Umstea
d
blz. 21, De juiste antwoorden bij de snelle krant-en-papier quiz zijn
1.c. 2.b. 3.b. 4.a. 5.b. blz. 25, sudoku
4 7 5 1 9 6 8 3 2
3 2 8 7 5 4 1 9 6
Alex Fordyn Vlaamse Dagbladpers Paapsemlaan 22 bus 7 1070 Anderlecht Tel: 02 558 97 70 Fax: 02 558 97 78 E-mail:
[email protected] Websites: www.dagbladpers.org www.krantenindeklas.be www.kikquiz.be
DE KRANTEN
6 1 9 3 8 2 5 4 7
8 4 1 6 2 3 7 5 9
5 9 3 8 7 1 6 2 4
2 6 7 5 4 9 3 8 1
9 8 6 4 3 7 2 1 5
1 5 2 9 6 8 4 7 3
7 3 4 2 1 5 9 6 8
blz. 31, Wie ben ik?
Ik ben een... FOTOGRAAF.
Dominique Delplanche (Het Laatste Nieuws en De Morgen), Liesbeth Dupon (Het Nieuwsblad en Het Volk), Bart Klaps (Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg), Katleen Mertens (De Tijd), Mia Venken (De Standaard)
ADMINISTRATIE MEDIA en ONDERWIJS Jill Everaerdt, Michael Van den Nest, Saskia Dierckx, Paul Van de Velde, Willy Verdonck
REDACTIE Liesbeth Marckx en Nele Costers
PROEFLEZERS FLITS Lutgart Claessen, Jurgen Cottignie, Inge De Wachter, Michelle Hotterbeekx, Geertrui Overloop, Leen Smets en Dominique Van Simay Met dank aan alle leerkrachten en leerlingen die meegeholpen hebben aan FLITS 07-08!
VORMGEVING
Ken je de KiK-quiz al? Ontdek er alles over op www.kikquiz.be en win fantastische prijzen!
www.brusselslof.be (c) 2007
\
flits 07-08 @ 31
Kranten in de Klas krantenactiviteiten Elke krant biedt een speciale activiteit aan die je alleen of met je klas kunt doen. Bespreek de mogelijkheden met je leerkracht! Bezoek de redactie z Het Belang van Limburg www.hbvl.be/krantenindeklas Fotowedstrijd: Look At Me! z De Standaard www.standaard.be/lookatme Je krant interactief z De Tijd www.tijd.be/kik Je lezersbrief online en in de krant z De Morgen www.demorgen.be/kik Jongerenkrant z Het Nieuwsblad en Het Volk www.hetnieuwsblad.be/jongerenkrant www.hetvolk.be/jongerenkrant Journalist in de klas
De Gazet van Antwerpen z en Het Belang van Limburg
www.gva.be/krantenindeklas www.hbvl.be/krantenindeklas Maak je eigen kidsdialoog www.hln.be/kidsdialoog
z Het Laatste Nieuws
VLAAMSE DAGBLADPERS
