Flankerend beleid PAS & Bezoeken aan “rode” bedrijven
ir. Stan Forier, PAS-coördinator Regio Oost
Inhoud opdracht voor de Vlaamse Landmaatschappij flankerend beleid inrichtingsnota flankerende maatregelen bedrijfsbezoeken opdracht VLM doel praktische organisatie ervaringen op terrein vaststellingen conclusies vervolgtraject
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │2
Opdracht voor de Vlaamse Landmaatschappij
opdracht VLM Programmatorische aanpak stikstof – BVR 23 april 2014: “de VLM de opdracht te geven tot het opmaken van één of meer inrichtingsnota’s …” ( 1e = inrichtingsnota voor de rode bedrijven; 2e = ontwerp inrichtingsnota oranje bedrijven)
“… de VLM de opdracht te geven het herstructureringsprogramma stikstofdeposities verder uit te werken, te verfijnen en uit te voeren…”
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │4
www.vlm.be
Flankerend beleid de inrichtingsnota
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ 19/10/2015 │6
inrichtingsnota rode bedrijven (30/01/2015) gebaseerd op het decreet landinrichting bevoegdheid van de VLM bevat een “instrumentenkoffer” om op terrein tot concrete realisaties te komen van toepassing in kader van een project het project = de programmatische aanpak stikstof (PAS) instrumentenkoffer gebruiken bij de uitwerking van flankerende maatregelen
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │7
de inrichtingsnota voor wie? landbouwers met impactscore ≥ 50% tov actueel habitat landbouwers met impactscore ≥ 50% tov zoekzone en waarvan de milieuvergunning vervalt voor 31/12/2024 landbouwers met impactscore ≥ 50% tov zoekzone en waarvan de milieuvergunning vervalt na 31/12/2024: vanaf 2018 voor zover de zoekzone effectief is bevestigd als habitat of niet is opgeheven zoekzones verkleinen 1e helft 2015 = 1e fase tegen eind 2017 maximaal verkleinen
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │8
de inrichtingsnota bedrijfsbegeleiding: 400 euro voor bepalen van impactscore de impactscore of bijdrage van het landbouwbedrijf aan de kritische depositiewaarde (KDW) van de actuele habitat/zoekzone dient op maat van het getroffen bedrijf berekend te worden obv: specifieke emissiekenmerken van de stal(len) exacte ligging van de habitats/zoekzones specifieke KDW van de habitat/zoekzone best beschikbare model en getallen
beschikbaar vanaf 18/09/2015 https://www.natura2000.vlaanderen.be/ enkel obv de impactscore toegang tot het flankerend beleid
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │9
Flankerend beleid de flankerende maatregelen
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ 19/10/2015 │10
flankerende maatregelen vrijwillige bedrijfsverplaatsing vergoedingen de verkoopswaarde van de stal, het bedrijf, de grond + 20% ‘wederbelegging’ verlies van gebruik: functieverlies stal voor zover niet vergoed ingeval van verkoop vergoeding voor bedrijfsverplaatsing: verschil tussen een standaard nieuwbouw en de verkoopswaarde opmerkingen landbouwer zorgt zelf voor nieuwe (bestaande) locatie vergoeding voor bedrijfsverplaatsing uitbetaald mits effectieve herinvestering vergunning wordt aangepast
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │11
flankerende maatregelen vrijwillige bedrijfsreconversie wat? verminderen NH3-emissie door afbouw veestapel, aanpassen activiteit en/of plaatsen installaties investeringen in VLIF lijst subsidiabele investeringen sloop bedrijfsgebouwen vergoedingen verkoopswaarde verlies van gebruik vergoeding voor reconversie max 40% van de investering (tot max 60% bij jonge landbouwer (<40j) of landbouwers die zich hebben gevestigd in de periode van vijf jaar voorafgaand aan de datum van de aanvraag)
opmerkingen verplichte afbouw emissies vergunning wordt aangepast VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │12
flankerende maatregelen vrijwillige bedrijfsbeëindiging vergoedingen verkoopswaarde verlies van gebruik (waardevermindering) vergoeding voor sloop bedrijfsgebouwen max 40% van de investering opmerkingen vergunning wordt aangepast vrijwillige bedrijfsbeëindiging = reconversie zonder investering vrijwillige uitgestelde bedrijfsbeëindiging = éénmalige tijdelijke verlenging van de vergunning waarna enkel bedrijfsbeëindiging; uitzonderlijk èn gemotiveerd bvb. tot aan pensioen (wettelijke mogelijkheden onderzocht) VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │13
flankerende maatregelen koopplicht voorwaarden eigenaar van bedrijf bij ernstige waardevermindering van het onroerend goed of wanneer de leefbaarheid van de bedrijfsvoering ernstig in het gedrang komt minstens verkopen van het emitterend bedrijfsonderdeel vergoeding verkoopwaarde
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │14
flankerende maatregelen lokale grondenbanken oprichting lokale grondenbank ‘herstructureringsprogramma stikstof’ voor het verwerven en beheren van landbouwgoederen verkregen door de toepassing van deze inrichtingsnota goederen worden op termijn opnieuw vervreemd gericht inzetten
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │15
flankerende maatregelen bedrijfsbegeleiding oriënterend bedrijfsadvies: max 5.000 euro advies bij vrijwillige bedrijfsreconversie: max 10.000 euro advies bij vrijwillige bedrijfsverplaatsing: max 25.000 euro door erkende adviesdiensten
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │16
procedure aanvraag bij Landcommissie indienen aanvraagdossier goedkeuring aanvraagdossier kennisgeving onderdelen aankoop
max 3 maanden max 6 maanden
max 4 maanden
aanbod aankoopprijs en vergoedingen max 6 maanden
al dan niet ingaan op het aanbod
beroep mogelijk: VLM beslist binnen de 3 maanden over een eventueel nieuw aanbod
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │17
www.vlm.be
Bedrijfsbezoeken
opdracht voor de VLM alle initieel rode bedrijven 1e keer bezocht voor 10 maart 2015 127 “rode” bedrijven in Vlaanderen rood tov actueel habitat of zoekzone # bedrijven Regio Oost
76
Limburg
30
Antwerpen
35
Vlaams-Brabant
11
Regio West
51
Oost-Vlaanderen
20
West-Vlaanderen
31
doel van de bezoeken voor de getroffen landbouwers duiding geven informatie verstrekken vragen (proberen te) beantwoorden
voor de VLM/administraties beeld krijgen van de getroffen bedrijven acute knelpunten identificeren inschattingen maken voor verdere uitwerking van PAS
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │21
praktische organisatie bedrijven die zelf contact opnamen werden eerst bezocht vervolgens andere bedrijven enkel indien gewenst door de landbouwer nooit onaangekondigd na 10 maart bedrijven die rood werden na herberekening maximum 2 bedrijven per dag 2 à 3 uur per gesprek vaak emotioneel beladen
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │22
praktische organisatie 2 personen VLM 1 medewerker bedrijfsadvies 1 medewerker projectrealisatie vragenlijst over het bedrijf info over bedrijfsvoering, opvolging,… eerste bevraging over flankerende maatrelen antwoorden niet bindend ! toestemming gevraagd om gegevens te mogen gebruiken in het verdere verloop van het project
verslag van elk bezoek 119 bedrijven bezocht VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │23
praktische organisatie informatie over het flankerend beleid visualiseren van de NH3-pluim van hun bedrijf www.voortoets.be vaak verwondering over het grote verspreidingsgebied vragen over de onderbouwing uitvoeren van een impactscoreberekening (vroeger herberekening) www.natura2000.vlaanderen.be obv de milieuvergunning inschatten effect van AE-arme technieken indien haalbaar …
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │24
ervaringen op terrein correct en goed onthaald PAS heeft grote impact op bedrijfsvoering zeer grote emotionele impact voor exploitant en hun gezin “slechtste nieuws ooit” vanwege de overheid zeer plots, mensen niet voorbereid toekomst voor de bedrijven in het beste geval uiterst onzeker job- en inkomensverlies? verlies van huisvesting? verlies van investeringen/waarde bedrijf c.q. “pensioen”? verlies perspectief kinderen? nakende opvolging studiekeuze kinderen niet realistisch meer
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │25
vaststellingen 1e bezoeken bepaalde regio’s zwaarder getroffen Noord-Limburg, Noorderkempen, Vlaamse Ardennen verschil in situatie rood tov actueel habitat: 41 bedrijven rood tov zoekzone: 86 bedrijven beperkt onderscheid tussen types bedrijven rundvee: 40 % varkens: 34 % pluimvee: 19 % gemengd: 7 %
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │26
vaststellingen 1e bezoeken Leeftijd bedrijfsleider: jonger dan 40 jaar: 19% tussen 40 en 50 jaar: 39% tussen 50 en 65 jaar: 39% ouder dan 65 jaar: 3% veel bedrijven met opvolging 68 met opvolging of zelf nog te jong 44 weten het (nog) niet 100 bedrijven hebben recent (< 5 j) investeringen gedaan
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │27
opdracht voor de VLM bulkberekening obv impactscoretool (18/09/2015) nu 54 rode bedrijven in Vlaanderen rood tov actueel habitat of zoekzone 5 “nieuwe” bedrijven # bedrijven
Regio Oost
40
Regio West
14
opgelet! niet berekend op milieuvergunning (dieraantallen) emissiearme staltypes? technieken uit de PAS-lijst?
opdracht voor de VLM alle rode bedrijven (oude en nieuwe) contacteren plaatsbezoek gewenst? impactscoreberekening uitvoeren interesse in flankerende maatregelen? opstarten screeningstraject?
screeningstraject overleg ambtelijk team (ANB, VLM, AMV, dLV) gezamenlijk overleg met landbouwer met mogelijke aanbevelingen
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │29
Bedrijfsbezoeken conclusies
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ 19/10/2015 │30
conclusies grote bedrijfsonzekerheid al dan niet invullen van de zoekzones is van cruciaal belang blijft een bedrijf rood of wordt het oranje of zelfs groen? cruciaal voor de toekomst van het bedrijf
onduidelijkheid over beschikbare budgetten, VPAS, DPAS,… maken toekomstgerichte keuzes op dit moment onmogelijk bedrijven weten vaak wel welke maatregelen niet haalbaar zijn keuze oa afhankelijk van de vergoeding wat zullen VPAS en DPAS nog toelaten?
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │31
conclusies amper nog investeringen banken vragen PAS-brief bij kredietaanvragen zelfs herziening van lopend krediet komt voor
exploitanten weten niet of een investering nog loont afschrijftermijn op een landbouwbedrijf is langer dan in de industrie (15 tot 25 jaar en langer) weinig werkruimte door lage winstmarges (of zelfs verlies) nodige investeringen (bvb stalvernieuwing en –aanpassingen) worden (voorlopig?) niet meer uitgevoerd
lopende bedrijfsvoering komt in het gedrang
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │32
conclusies 1.
meest acute probleem zijn investeringen en niet de vergunningstermijn
2.
zo snel mogelijk maximale duidelijkheid nodig over de zoekzones
3.
huidige situatie is voor de getroffen bedrijven/gezinnen vaak erg zwaar om dragen
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │33
Bedrijfsbegeleiding vervolgtraject
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ 19/10/2015 │34
vervolgtraject brochure flankerende maatregelen is ter beschikking https://www.vlm.be/nl/SiteCollectionDocuments/PAS/Brochur e%20PAS%20-%20maatregelen.pdf verdere begeleiding van bedrijven die dit wensen screening hulp bij opmaak aanvraagdossier begeleiden door de procedure uitwerken verdere richtlijnen
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │35
Bedankt voor uw aandacht
www.vlm.be
Meer informatie www.vlm.be
[email protected] https://twitter.com/woordvoerdervlm https://www.facebook.com/VlaamseLandmaatschappij https://www.linkedin.com/company/vlaamse-landmaatschappij
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ
19/10/2015 │37