Flamco Flexcon© M
NL © 2008 Flamco 18503929
Montage- en bedieningshandleiding
Flamco Flamco b.v. Postbus 115 2800 AC Gouda - Holland Industriestraat 6 2802 AC Gouda - Holland Telefoon: 0182 591800 Telefax: 0182 522557 E-mail:
[email protected] Internet: www.flamco.nl Flamco Jozef van Elewijckstraat 59 1853 Grimbergen - België Tel.: 02 4760101 Fax : 02 4760199
[email protected] www.flamco.be
Flexcon M montage- en bedieningshandleiding Geachte cliënt, Met de aanschaf van een Flexcon M drukexpansievat heeft u de beschikking gekregen over een Flamco kwaliteitsproduct. Het Flexcon M drukexpansievat biedt u een combinatie van vertrouwde techniek, bedrijfszekerheid en gebruiksgemak. Deze handleiding is samengesteld om u ten volle te laten profiteren van de kwaliteiten van dit Flexcon M drukexpansievat. Bij het doornemen van de inhoud treft u instructies en aanwijzingen aan betreffende het installeren en functioneren van het Flexcon M drukexpansievat. Mocht u ondanks deze instructie nog vragen over het Flexcon M drukexpansievat hebben, dan zijn wij uiteraard graag bereid deze vragen te beantwoorden.
Inhoud Hoofdstuk 1. Algemeen 2. Functie, werking en uitrusting 3. Installatie en montage 4. Inbedrijfstelling - werking 5. Onderhoud - regelmatige controles
Pagina 3 4 6 7 8
2
Flamco
1. Algemeen Flexcon M drukexpansievaten met een verwisselbaar membraan zijn stalen vaten, waarin een balgvormig membraan is gemonteerd. De flensconstructie maakt het mogelijk om het membraan te vervangen. Het membraan vormt de scheiding tussen het expansiewater en de met stikstof gevulde gasruimte. Het gaskussen is samendrukbaar, waardoor de volumevermeerdering van het c.v.-water kan worden opgevangen. Het gaskussen kan worden samengedrukt tot de maximaal toelaatbare druk ter plaatse van het Flexcon M vat wordt bereikt. De maximale druk van de installatie wordt begrensd door het Prescor veiligheidsventiel. ) Voor een effectieve berekening van de nuttige inhoud van het expansievat kan men via de verkoopafdeling van Flamco het Flexcon berekeningsprogramma voor drukvaten aanvragen.
1
1.1. Toepassingsgebied Het Flexcon M drukexpansievat kan worden toegepast in gesloten verwarmingsinstallaties en in gesloten koel- en airconditioningsinstallaties. Bijzondere toepassingsvoordelen worden verkregen in installaties met grote drukverschillen tussen de statische druk en de insteldruk van het veiligheidsventiel. Door een hoog nuttig effect wordt ten volle gebruik gemaakt van de inhoud van het vat. Het Flexcon M drukexpansievat is geconstrueerd voor: - Maximale continue temperatuurbelasting van het membraan volgens DIN 4807 deel 3: 70 ºC Indien de temperatuur in de expansieleiding meer dan 70 °C kan bedragen dient ook een Flexcon voorschakelvat toegepast te worden, om het expansiewater te laten afkoelen. Flexcon VSV en V-B voorschakelvaten zijn verkrijgbaar vanaf 200 liter. 1.2. Programmaoverzicht Onderstaande standaarduitvoeringen zijn leverbaar: - Flexcon M 80 - 8.000 liter, staande uitvoering, maximaal toelaatbare werkdruk 6 en 10 bar; maximale bedrijfstemperatuur 120 °C Flexcon M drukexpansievaten in liggende uitvoering of met een werkdruk van meer dan 10 bar: op aanvraag. 1.3. Bepalingen en voorschriften De Flexcon M drukexpansievaten zijn goedgekeurd op basis van een typegoedkeuring conform Richtlijn 97/23/EG. De configuratie van de vaten vond plaats in overeenstemming met de Richtlijn drukapparatuur 97/23/EG en in navolging van de Duitse AD-toelichtingsbladen. Overeenkomstig bijzondere gebruiksomstandigheden wordt de corrosietoeslag in de sterkteberekening van de standaarduitvoeringen kleiner dan 1 mm gekozen. Indien de corrosietoeslag gelijk aan of groter dan 1 mm dient te bedragen, dan dient dit bij de bestelling afzonderlijk te worden opgegeven. Het certificaat van de EG-monsterbeproeving voor Flexcon M drukexpansievaten is ter inzage aanwezig bij de fabrikant. De typeplaatjes van de vaten zijn voorzien van een keurteken van de aangewezen instantie CE 0045, waaruit blijkt dat de vaten werden onderworpen aan een overeenstemmingsbeoordeling conform Artikel 10 van Richtlijn 97/23/EG van het Europese Parlement en de Raad inzake de onderlinge aanpassing van de wetgevingen der lidstaten betreffende drukapparatuur. De lidstaten van de EG mogen het in de handel brengen en het in bedrijf nemen van drukapparatuur onder de door de fabrikant vastgelegde voorwaarden niet wegens drukgerelateerde risico’s verbieden, beperken of verhinderen. De door de fabrikant aangegeven gebruiksparameters moeten beslist worden aangehouden, overschrijdingen zijn niet toegestaan.
3
Flamco
2. Functie, werking en uitrusting 4 5
6043
2 11 12 6 7 8 1 5
Afbeelding 1 9 10 3 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
Vat uit staal Verwisselbaar membraan van butylrubber volgens DIN 4807 deel 3 Systeemaansluiting (adapter voor een flensaansluiting optioneel) Vlotterontluchter (optioneel) Inspectie-opening Stikstofvulventiel Typeplaat Manometer voorzien van een beschermingskraag Aftapnippel Voet (vanaf 2.800 liter met hoogteverstelling) Expansiewater Stikstofkussen
Afbeelding 1 toont het Flexcon M drukexpansievat in staande uitvoering. Het in het vat (1) gemonteerde membraan (2) dient voor de opvang en opslag van het expansiewater. Flexcon M drukexpansievaten zijn ontworpen voor gebruik in gesloten verwarmingsinstallaties en in gesloten koel- en airconditioningsinstallaties. De vaten dienen voor de inname en de opslag van expansiewater. De Flexcon M drukexpansievaten zijn uitgerust met een membraan dat het stikstofkussen scheidt van het water. Als materiaal voor het membraan wordt butylrubber gebruikt met een zeer geringe permeabiliteit (gasdoorlatendheid). De membranen zijn beproefd volgens DIN 4807 deel 3. De werking is als volgt: Bij opwarming zet het water in de verwarmingsinstallatie uit en wordt in het membraan gedrukt via de systeemaansluiting aan de onderzijde. Daarbij wordt het stikstofkussen samengeperst. Bij afkoeling gebeurt het omgekeerde, dat betekent dat het stikstofkussen het membraan samenduwt en dat het water dat in het membraan is opgeslagen, terugvloeit in de installatie.
4
Flamco
Flexcon M - staande uitvoering De aansluiting op het systeem bevindt zich met uitzondering van het type M 80 aan de onderzijde van het expansievat bij de inspectie-opening.
Vatinhoud
Aansluiting op het systeem Schroefdraad DIN 2999-1
80 liter 400 tot 800 liter 1.000 tot 1.600 liter 2.000 liter 2.800 tot 5.200 liter 6.700 tot 8.000 liter
Flens PN16/DIN 2633
1 11/4/DN 32 11/2/DN 40 2 /DN 50 21/2/DN 65 -
DN 100
Opties voor Flexcon M - staande uitvoering Op verzoek van de klant is voor de expansievaten met een inhoud van 400 tot 5.200 liter een adapter met flensaansluiting PN 16 volgens DIN 2633 leverbaar. Verder kan het Flexcon M drukexpansievat van een "membraanbreukmelder" worden voorzien, zodat een mogelijke schade aan het membraan wordt gesignaleerd. Flexcon M - liggende uitvoering De aansluiting op het systeem bevindt zich bij de liggende uitvoering bij de inspectieopening aan de zijkant van het expansievat.
Vatinhoud
400 tot 800 1.000 tot 2.000 2.000 liter 2.800 tot 5.200 6.700 tot 12.500
Aansluiting op het systeem met een flens PN 16/DIN 2633
liter liter
DN DN DN DN DN
liter liter
5
32 40 50 65 100
Flamco
3. Installatie en montage Het Flexcon M drukexpansievat wordt liggend, compleet gemonteerd geleverd op wegwerppallets. Het Flexcon M drukexpansievat dient in een gesloten ruimte (omgevingstemperatuur van 5 - 40 ºC) te worden opgesteld, zodat het steeds zonder problemen kan worden gebruikt, onderhouden en gecontroleerd. Onderstaande schetsen en tabellen geven de minimale afstanden aan: Flexcon M - staande uitvoering 6044
Vatinhoud (l)
a (mm)
1.600 1.600
500 500
b (mm)
650 1.000
c (mm)
800 800
Boven de inspectie-opening aan de bovenzijde is een vrije ruimte nodig van: - minimaal 650 mm voor drukvaten met een inhoud van 1.600 liter of minder - minimaal 1.000 mm voor drukvaten met een inhoud van meer dan 1.600 liter. Flexcon M - liggende uitvoering 6044
min. 1.000 mm
De plaats voor de opstelling moet zodanig worden gekozen, dat de stabiliteit van de installatie is gegarandeerd. De verbinding met de installatie dient in de retourleiding te worden gemaakt, waarbij men er rekening mee moet houden dat er een directe verbinding vanaf de verwarmingsketel is. Bij het aansluiten op het systeem moet men verder op het volgende letten: • De verbinding tussen expansievat en verwarmingsketel moet afsluitbaar zijn. Deze afsluiter moet beveiligd zijn, zodat een onbedoelde afsluiting wordt voorkomen. • Er dient een aftapper te worden voorzien tussen de afsluiter en het Flexcon M drukexpansievat. • Laswerkzaamheden moeten zodanig worden uitgevoerd dat er geen lasslakken op of in het expansievat terecht kunnen komen. • De bedrijfstemperatuur mag bij de systeemaansluiting niet meer bedragen dan maximaal 70 °C. (Een volledige isolering van de expansieleiding verhoogt de temperatuurbelasting van het membraan!)
6
Flamco
Andere gevaren Montage- en onderhoudswerkzaamheden aan drukexpansievaten mogen uitsluitend worden uitgevoerd wanneer de gas- en waterruimten van het vat drukloos zijn. Let op!: het water in het vat bereikt onder normale omstandigheden temperaturen tot 70 ˚C, bij niet in acht nemen van de bedrijfsvoorschriften ook hoger. Verbrandingsgevaar! Een in gebruik zijnd vat niet onbeschermd aanraken, de temperatuur van de wand is hoger dan 50 ˚C. Montageadvies voor Flexcon M drukexpansievaten Eén of meerdere verwarmingsketels kunnen met één of meerdere drukvaten worden verbonden. Voor het ontwerp, de installatie en het gebruik van gesloten verwarmingssystemen gelden de toepasbare landelijke en/of Europese normen.
2
7
7
3
3
4
1
5
6
5
6
Afbeelding 2 Verwarmingsinstallatie zonder mengvoorziening/ventiel met variabele instelling van de keteltemperatuur (bijvoorbeeld in de NT-sektor) 1. Verwarmingsketel 2. Warmteverbruikers (verwarmingscircuit) 3. Flexcon M drukexpansievat 4. Prescor veiligheidsventiel 5. Afsluiter (beveiligd) 6. Aftapkraan 7. Ontluchtingsventiel
4. Inbedrijfstelling - werking Het gebruik van Flexcon M drukexpansievaten kan gevaren opleveren door: ondeskundige montage, niet in acht nemen van de gebruiksparameters, gebruik van de vaten voor andere dan de beoogde doeleinden, niet in acht nemen van de veiligheidsvoorschriften bij het gebruik van warmteopwekkende installaties. Voor een veilig gebruik van Flexcon M drukexpansievaten in aanwezige installaties voor warmteopwekking is vereist dat de vaten voldoende zijn beveiligd tegen het overschrijden van de toegestane aanvoertemperatuur en de toegestane bedrijfsdruk. De belangrijkste vereisten daarvoor zijn: • Iedere warmteopwekkende installatie dient ter aanpassing van de verwarming aan het warmteverbruik te zijn uitgerust met een geschikte temperatuurregelaar. • Iedere indirect warmteopwekkende installatie dient te zijn uitgerust met een geschikt temperatuurbewakingssysteem met een eigen sensor. • Iedere direct warmteopwekkende installatie dient te zijn uitgerust met een geschikte temperatuurbegrenzer met een eigen sensor. • De aanwezige warmteopwekkende installaties dienen te zijn uitgerust met een veiligheidsventiel tegen het overschrijden van de toegestane bedrijfsdruk. Hiertoe mogen per warmteopwekkende installatie maximaal drie veiligheidsventielen worden gebruikt. De veiligheidsventielen dienen te worden aangebracht op een gemakkelijk toegankelijke plaats, conform de ter plaatse geldende eisen en wel op het hoogste punt van de warmteopwekkende installatie of in de onmiddellijke nabijheid ervan in de voorloopleiding. • Aanvullende nationale voorschriften inzake de temperatuur- en drukbeveiliging bij het gebruik van Flexcon M drukexpansievaten dienen in acht te worden genomen.
7
Flamco
Warmteopwekkende installaties mogen uitsluitend door deskundige bedrijven worden vervaardigd. Vóór de eerste ingebruikname dient de warmteopwekkende installatie tot in detail te worden gecontroleerd op voorgeschreven toestand van de warmteopwekkende elementen en de verwarming en op de veiligheidstechnische uitrusting gericht op de overeenstemming met de vereisten op basis van de nationale voorschriften (E.B.I.). Deze controle dient te worden uitgevoerd door een ter zake kundige of vakkundige. De fabrikant resp. de gebruiker is verantwoordelijk voor afname en ingebruikname van de installatie overeenkomstig de voorschriften. Overige instructies: - Voordat het Flexcon M drukexpansievat in gebruik wordt genomen, mag dit niet met water worden gevuld resp. moet de verbinding met de rest van de installatie worden onderbroken (afsluiter gesloten!). - De instelling van de gasdruk wordt, overeenkomstig de specificatie op de order, door de fabriek afgeregeld. Zonder specificatie is de instelling van de gasdruk bij levering: • 6 bar-uitvoering = max. 4 bar • 10 bar-uitvoering = max. 6 bar Deze gasdruk dient voor inbedrijfstelling op de gewenste waarde te worden afgeregeld. Een te hoge of te lage gasdruk belemmert de werking van het Flexcon M drukexpansievat - Na controle van de gasdruk bij gesloten afsluiter de verwarmingsinstallatie vullen en ontluchten. - Afsluiter (beveiligd) openen. - Het Flexcon M drukexpansievat met behulp van het ventiel op het vat ontluchten. (Vervalt als er voor de ontluchting een vlotterontluchter is geïnstalleerd). Belangrijke informatie voor vaten met een voordruk van meer dan 6 bar! In dit geval moet de voordruk in relatie tot de door het water veroorzaakte tegendruk door het gebruik van stikstof worden afgeregeld. Bij het vergroten van de gasdruk vanaf 6 bar mag het drukverschil maximaal 3 bar bedragen. Het vulmechanisme moet van een getest en geschikt veiligheidsventiel zijn voorzien.
5. Onderhoud - periodieke controles Volgens Richtlijn drukapparatuur 97/23/EG vereisen membraandrukvaten jaarlijks onderhoud en controle. Behalve de uiterlijke staat van het expansievat en de functionele werking van de verschillende onderdelen, moet vooral ook de voordruk worden gecontroleerd. Een controle van het stikstofkussen is alleen mogelijk bij expansievaten zonder waterdruk. Nadat het water is afgelaten, de voordruk controleren en eventueel herstellen door bijvulling. Wanneer er geen waterdruk is in het vat, dan wijst de manometer op het vat de aanwezige stikstof voordruk aan. Het stikstofventiel bevindt zich achter de manometer. Ontluchting Gedurende bedrijf kan, vooral bij dakcentrales, luchtophoping plaatsvinden in het waterzijdige deel van het membraan. Om deze lucht te verwijderen is bij de Flexcon M drukexpansievaten van 400 liter en groter aan de bovenzijde een voorziening getroffen en werkt als volgt: 400 - 1.000 liter: In de kop van de membraanbevestiging is een moer M12 x 16 gedraaid. Door deze 1 à 2 slagen te lossen kan de aanwezige lucht ontsnappen. LET OP!: De moer niet geheel losdraaien. Verbrandingsgevaar bij uittredend water! 1.200 - 8.000 liter: Onder de kapmoer, welke kan worden afgenomen, bevindt zich een VG8-ventiel. Door de pen hiervan in te drukken kan de aanwezige lucht ontsnappen. Plaatsen van een Flexvent Super vlotterontluchter: Op de Flexcon M drukexpansievaten vanaf 400 liter kan desgewenst een Flexvent Super vlotterontluchter worden geplaatst. Dit dient te gebeuren bij een van de installatie afgesloten en leeggemaakt/afgetapt vat. Hiertoe dient de M12 x 6 moer c.q. het VG8 ventiel te worden verwijderd. De Flexvent Super vlotterontluchter kan door middel van een reduceernippel 1 /2 bu. / 3/8 bi. op de membraanbevestiging worden geplaatst. Als afdichting kan het beste een vloeibare pakking worden gebruikt om te voorkomen dat er krachten worden overgebracht op de membraanbevestiging.
8
Flamco
Attentie: voor het navullen van het stikstofkussen dient alleen stikstof te worden gebruikt! De fabrikant van warmteopwekkende installaties dient over de installatie een bedrijfs- en onderhoudshandleiding op te stellen, waarin alle voor een betrouwbare werking van de veiligheidstechnische uitrusting vereiste specificaties zijn opgenomen, en het origineel te ondertekenen samen met de verantwoordelijke afnemer die de eerste ingebruikname heeft uitgevoerd. Voor de Flexcon M drukexpansievaten werden de intervallen voor de periodieke controles als volgt vastgelegd: - uitwendige controle: jaarlijks - inwendige controle: elke 5 jaar - drukproef met water: elke 10 jaar De controle dient te worden uitgevoerd door de aangewezen instanties of personen, hierbij dienen de nationale voorschriften in acht te worden genomen en prioriteit te krijgen. We raden aan voor het onderhoud gebruik te maken van de Flamco-Servicedienst.
9