FISCH Project CREASISTRE
Creatief valoriseren van nevenstromen in Vlaanderen
FEBEM Vierde Afval- en Materialencongres in Brugge op 6 April 2011
Inhoud o FISCH
o Is er ruimte (Business) voor afvalverwerking tussen bedrijven onderling? o Hoe te realiseren in Vlaanderen? Voorbeeld uit de UK.
FEBEM Vierde Afval- en Materialencongres Brugge 6/04/'11
Inhoud o FISCH
o Is er ruimte (Business) voor afvalverwerking tussen bedrijven onderling? o Hoe te realiseren in Vlaanderen? Voorbeeld uit de UK.
FEBEM Vierde Afval- en Materialencongres Brugge 6/04/'11
FISCH Flanders strategic Initiative for Sustainable Chemistry
www.suschem.be Carl Van der Auwera,
[email protected], mobile (+32)(0)484 61 50 33 Luc Van Ginneken,
[email protected], mobile (+32) (0)477/97 99 47
FEBEM Vierde Afval- en Materialencongres Brugge 6/04/'11
VISIE
Behouden en garanderen van de competitieve positie van wereldklasse en het imago van de chemische industrie van onze regio’s door duurzame chemische innovatie. KennisOpen Centrum InnovatieStrategische voor infrastructuur Onderzoeks Duurzame Cluster Agenda Chemie
FISCH veerpont
Strategische Onderzoeksagenda 1. Alternatieven voor fossielen 1. 2. 3.
Biomassa convertie Micro-algen Valorisatie van neven- en afvalstromen
2. Proces Intensificatie
SOA
4. 5. 6. 7.
Scheidingstechnologie Groene solventen Micro-procestechnologie Katalyse en alternatieve energie input
3. Duurzame chemische producten en processen 8. 9.
Multifactoriele performantie verbeteringsmethodologieën Duurzame chemische producten
FISCH veerpont
ONZE VISIE De wereldklasse concurrentiepositie en imago van de scheikundige industrie van onze regio behouden en garanderen door duurzame chemische innovatie.
ONZE MISSIE
Projects 1-5 = Starting Open Innovation Programs
Als een open kennisorganisatie , stimuleren we innovatie, onderwijs, ondernemerschap en opleiding in duurzame chemie.
Micro-Algen (Industrie leider = Proviron)
We bevorderen het delen van kennis en middelen tussen de industrie, de academische wereld, kenniscentra en andere stakeholders. Dit zal leiden tot doorbraak van nieuwe innoverende samenwerkingsprogramma’s, gevolgd door het valoriseren van pistes die nieuwe producten en nieuwe duurzame procédés creëren.
Valorisatie van afval- en nevenstromen (Industrie leider = Tessenderlo Chemie+ BASF)
We catalyseren de overgang van de chemische industrie naar een broeikas voor innovatie, daarbij ondersteunen we Vlaanderen om zich te vestigen als wereldleider in innovatie in duurzame chemie, door nieuwe KMO’s te creëren en bestaande KMO’s te ontwikkelen, en zo bij te dragen tot hogere welvaart en betere levenskwaliteit in Vlaanderen.
Hernieuwbare Chemicaliën (Industriie leider = Taminco)
Project 6 = OIC
Project 7 = SCKC
Scheidingstechnologie (Industriie leider = Janssen Pharmaceutica)
Center 1
OI1
OI6
OI8
OI4
Center 5
OI7
OI5
OI2 Center 2
Center 3
OI3
Center 4
Micro-procestechnologie (Industrie leider = Procter & Gamble)
ONZE AANPAK Andere industrie leiders: BASF, Solvay, Agfa, EcoSynth
Strategische Onderzoeksgenda
Open Innovati-e infrastructuur Cluster
FISCH veerpont = SusChemFlanders platform
Kenniscentrum voor Duurzame Chemie
Voor een duurzame flow van chemie innovatie in Vlaanderen, bouwen we een stabiel schip (= FISCH veerpont) en varen ermee naar een blauwe oceaan vol met innovatie opportuniteiten. Dit FISCH veerpontont drijft op 6 sterke kennisthema’s (i.e., Onderzoek, Ontwikkeling, Ondernemerschap, Opleiding, Onderwijs en Openheid), en draagt onze drie krachtige zeilen: • een Strategische Onderzoek Agenda • een Open Innovatie-infrastructuur Cluster • een Kenniscentrum voor Duurzame Chemie
De maatschappelijke uitdagingen veroorzaken de wind in onze zeilen.
Project 8 = Visionair project
Project 9 = Platform
Inhoud o FISCH
o Is er ruimte (Business) voor afvalverwerking tussen bedrijven onderling? o Hoe te realiseren in Vlaanderen? Voorbeeld uit de UK.
FEBEM Vierde Afval- en Materialencongres Brugge 6/04/'11
Een koolstof levenscyclus kwantificering werd uitgevoerd door McKinsey en Öko-Institut, in opdracht van ICCA (2009)
http://www.iccachem.org/ICCADocs/ICCA_A4_LR.pdf FEBEM Vierde Afval- en Materialencongres Brugge 6/04/'11
Opwaarderen van nevenstromen Consumentenafval Hergebruik als:
Industriële afval
• Essentiële nutriënten (P, K, S) • Plastics
Schadelijke uitstoot
• Metalen
• Zeldzame elements • Chemische bouwstenen
Industriële nevenproducten INTERNAL
• …
Groei business voor Tessenderlo Kerley
Zwavel emissies van raffinaderijen
Gelatin & natural derivatives
Slachthuisafval
Water treatment
Zuurbaden uit de staalnijverheid
INTERNAL
Vloeibare meststoffen
Gelatine Pet food Personal care Energie ....
Flocculant voor waterzuivering
Klassiek Business Model Leverancier(s)
Nevenstromen
Waarde
€
Industrieel
Eindproducten
Klant(en)
€
“Dubbel inkomsten” model -kosten vermijden langs ene kant (en leverancier bereid om winst te delen) -extra inkomsten aan de andere kant
Alternatieve Business Modellen – FISCH Consortia Waste
Leveranciers(s)
Waste materials
€ €
Afval verwervende/verwerkende bedrijven €
Techn Techn
Value
Industriëlen
Technologie Leveranciers €
Finished products
Klant(en)
€
€
Facilitators
Hoe consortia vormen? Bestaande (gelijkaardige) nevenstromen
“Leverancier/verwerker/klant” relatie
Bedrijven en kenniscentra clusteren rond:
Technologieën
INTERNAL
“Egological” benadering
“Egologische” voorbeelden Tessenderlo o o o o o o
Proteinerijke nevenstromen uit voedingsnijverheid Vaste ijzerrijke nevenstromen uit de staalnijverheid Zwavel recuperatie uit biogas-zuiveringsinstallaties Fosforrijke nevenstromen: isoleren van de fosfor Nevenstromen die zouten bevatten van H2S …
FEBEM Vierde Afval- en Materialencongres Brugge 6/04/'11
Groen: TC contacteert andere bedrijf met positief gevolg Rood: Ander bedrijf contacteert TC met positief gevolg Grijs: Kontakten zonder gevolg
INTERNAL
INTERNAL
Bredere manier om consortia te vormen Bestaande (gelijkaardige) afvalstromen
“Leverancier/verwerker/klant” relatie
Bedrijven en kenniscentra clusteren rond:
Technologieën INTERNAL
“Egological” benadering
Inhoud o FISCH
o Is er ruimte (Business) voor afvalverwerking tussen bedrijven onderling? o Voorbeelden o Hoe te realiseren in Vlaanderen? Voorbeeld uit de UK. FEBEM Vierde Afval- en Materialencongres Brugge 6/04/'11
Het NISP als mogelijke inspiratiebron. Wat is het NISP? • National Industrial Symbiosis Program: Business opportunity program which develops mutually profitable links bewteen companies from all industrial sectors so that under used resources and/or materials from one company can be recovered, reprocessed en re-used by others • Opgericht in 2005 • Actief in heel UK, en regionaal georganiseerd • 13.000 leden • Ondersteund door lokale overheden INTERNAL
“Returning resources to productive use is becoming an integral part of economic activity. It is vital therefore that businesses have knowledge of what is available in order to trade resources easily. Industrial Symbiosis are big words, but NISP makes it simple and straightforward.”
• Bedrijven geven informatie, eventueel onder een confidentiality agreement, aan NISP • Nevenstromen • Stromen die bedrijven wensen te sourcen • NISP consultants gaan op zoek naar mogelijke opportuniteiten voor valorisatie • NISP bouwt database van technologie-leveranciers • NISP kan zo technologie suggereren om reststromen van een bedrijf te linken aan een bronstroom van een ander • NISP organiseert workshops (algemeen of sector-gebaseerd) om leden samen te brengen, en te brainstormen over opportuniteiten voor hergebruik • Mindmaps, bvb voor chemische sector, worden ontwikkeld
• NISP biedt ondersteuning bij samenwerking door bvb toegang tot funding te faciliteren
Voorbeeld: Hergebruik van off-spec PVC stabilizer
Bedrijven
• Chemson productie site: chemisch gebaseerde PVC stabilisatoren, gebruikt in de productie van UPVC-producten zoals ramen en deurframes • Polymer Industries: Polymeer kralen, gebruikt bij de productie van outdoor aggregate products zoals stoepranden
• Chemson produceert een bepaalde hoeveelheid off-spec product Wat
• Deze reststroom werd naar een stortplaats gebracht • Polymer Industries kan dit product nu gebruiken als feedstock voor de eigen productie
120 ton hergebruikt 435 ton CO² emissie vermeden INTERNAL
Verified Outputs 2005 to 2010 Total of €37m investment over 5 years
Year on year
Flat 5 years
Environmental Landfill Diversion (Tonnes)
7,022,384
35,111,920
CO2 Reduction (Tonnes)
6,038,059
30,190,295
Virgin Material Savings (Tonnes)
9,704,711
48,523,555
363,626
1,818,130
9,569,738
47,848,690
Hazardous Waste Eliminated (Tonnes) Water Savings (Tonnes) Economic Cost Savings to Business
€218,515,161 €1,092,575,806
Additional Sales for Business
€176,097,919 €1,232,685,433
Social Jobs Created
3683
22,181
Jobs Saved
5087
30,632
Opzet Het uitwerken en realiseren van een Businessmodel (servicemodel) in Vlaanderen waarbij nevenstromen van bepaalde (industriële en andere) activiteiten worden verzameld, herwerkt en opgewaardeerd tot waardevolle, marktrijpe producten.
• Verhogen van de duurzaamheid van deze activiteiten. • Creëren van nieuwe business
INTERNAL
Verdere doelstelling Korte termijn VERRUIMEN
• Bilaterale kontakten stimuleren tussen leveranciers en/of producenten van nevenstromen, en mogelijke afnemers. • Ontwikkelen van een tool hiervoor . • Kenniscentra, technologie leveranciers en “verwervers” van nevenstromen erbij betrekken • Kleine consortia maken rond specifieke projecten
Middellange termijn KIEZEN
• Projecten definiëren die een breder publiek van “stakeholders” kan interesseren. • Grotere consortia opzetten rond meer algemene thema’s (dichter bij basic research???)
INTERNAL
Samenvattend o Valorisatie van afval is geen kost maar brengt op, niet alleen milieutechnisch, maar ook zakelijk, mits men het juiste consortium vormt. o Afval hoeft niet direct te worden gevaloriseerd als energiebron, maar kan ook een beginproduct zijn voor producten met een hogere toegevoegde waarde. o Heel wat bedrijven zijn in staat bepaalde afvalstromen van andere bedrijven te valoriseren. o Er is nood aan een goede inventarisatie van de bestaande afvalstromen, en aan experten die actief op zoek gaan naar de geschikte partners voor het verwerken van afvalstromen.
FEBEM Vierde Afval- en Materialencongres Brugge 6/04/'11
