Stadswerken
Financiën rioleringszorg gemeente Utrecht
Erwin Rebergen, 28 februari 2013
Inleiding • Inleiding • Het Utrechtse riolering- en watersysteem • Welke kosten worden er gedekt uit de rioolheffing? • Hoe is de rioolheffing opgebouwd? • Tot slot
Rioolheffing • In 2013 rioolheffing Utrecht € 223,29. • Nr. 3 van 35 grootste gemeenten
Het Utrechtse riolerings- en watersysteem
Het Utrechtse riolerings- en watersysteem (2)
Het Utrechtse watersysteem
Welke kosten worden er gedekt uit de rioolheffing? Onderhoud en beheer 2013 • Riolen en kolken (reinigen, repareren) • Rioolgemalen (reinigen, onderhoud, repareren, energie) • Drainage (doorspuiten gevoelige delen) • Watergangen (doorspuiten duikers, maaien, schonen, verwijderen zwerfvuil) • Onderzoek, beheersystemen, monitoring, inspecties etc.) Kosten ex. BTW Dagelijks onderhoud riolen en kolken Dagelijks onderhoud rioolgemalen Dagelijks onderhoud drainage Dagelijks onderhoud watergangen Onderzoek, beheer, monitoring, inning Totaal dagelijks onderhoud
€ € € € € €
5.362.512,00 2.163.988,00 100.000,00 537.583,00 2.857.000,00 11.021.083,00
Per aansluiting 144.100 37,21 15,02 0,69 3,73 19,83 76,48
Per inwoner 319.380
€ € € € € €
€ € € € € €
16,79 6,78 0,31 1,68 8,95 34,51
lengte stelsel [km] 1.200 565 170 350 2.285 2.285
per m stelsel € € € € € €
m3
4,47 3,83 0,59 1,54 1,25 4,82
per m3
23.525.000 23.525.000
€ €
0,23 0,09
23.525.000
€
0,47
Welke kosten worden er gedekt uit de rioolheffing? (2) Investeringen 2013 Kosten ex. BTW Vervanging riolen (5 km per jaar) Vervanging rioolgemalen Verbeteringen riolering (afkoppelen, bbb's) Verbetering ontwatering Groot onderhoud watergangen (baggeren, duikers) Verbeteringen watergangen Totaal investeringen
€ € € € € € €
6.000.000,00 1.000.000,00 5.500.000,00 500.000,00 1.200.000,00 500.000,00 14.700.000,00
Per aansluiting 144.100 41,64 6,94 38,17 3,47 8,33 3,47 102,01
€ € € € € € €
€ € € € € € €
Per inwoner 319.380 18,79 3,13 17,22 1,57 3,76 1,57 46,03
• Verbetering ontwatering sinds 2008 (grondwaterzorgplicht) • Groot onderhoud en verbeteringen oppervlaktewater sinds 2012
Welke kosten worden er gedekt uit de rioolheffing? (3) Overig 2013 • Kapitaalslasten eerdere investeringen: 3,5 mln • Bijdrage straatreiniging: 3,4 mln. Dit is 28,6% van de totale kosten straatreiniging. Voor het eerst toegevoegd in 2007. • BTW: 3,9 mln.
Totaal: 36,5 miljoen in 2013.
Waarvan ca 7 miljoen (20 %) aan posten die voor 2007 niet gedaan werden of betaald werden uit algemene middelen
Toelichting vervangingskosten (1)
Waarom is meter prijs voor vervanging in Utrecht zo hoog? • In Utrecht is de gemiddelde meter prijs bij vervanging circa € 1.200,-, • Hierbij worden alle kosten voor de wegverharding toegerekend aan de riolering. • Verder hebben wij hoge kosten voor bemaling, vanwege grondwaterverontreiniging.
Toelichting vervangingskosten (2) Waarom vervangt Utrecht maar 5 km riool per jaar? • 5 km is maar 0,4% van het totaal aantal riolen • Verwachting dat we zeker tot 2020 met 5 km per jaar kunnen volstaan.
Twee belangrijke oorzaken: • We vervangen niet meer op basis van leeftijd, maar op basis van inspecties. Riolen uit de jaren 50-60 kunnen veel langer mee. • Er wordt (werd) ook veel riolering vervangen vanuit grootstedelijke vernieuwing. Wordt in Utrecht (nog) gedekt uit de grondexploitatie.
Hoe ga je om met investeringen? • Verplicht afschrijven, want riolering heeft economisch nut (BBV 2003)
Maar over hoeveel jaar afschrijven? • Gebruikelijk 40 jaar via annuïteitenmethode • Nadeel je betaalt ongeveer net zoveel rente als dat je aflost. 9000 8000 7000 6000 RENTE
5000 4000 3000 2000
AFLOSSING
1000 0 1
3
5
7
9
11
13
15
17
19
21
23
25
27
29
Afschrijving investeringen In 1984 in Utrecht besloten om investeringen niet meer te kapitaliseren, maar om deze direct uit de inkomsten te betalen. Gevolg 7 jaar een jaarlijkse stijging van de rioolheffing met 4% exclusief inflatie en nu nog een relatief hoge rioolheffing. Sinds BBV van kracht is betalen we niet meer direct uit inkomsten, maar lopen de uitgaven via een spaarvoorziening. Grote voordeel: over 10 jaar alle oude kapitaallasten afgelost. Ofwel jaarlijks 3,5 miljoen meer beschikbaar dan nu.
Hoe is de rioolheffing opgebouwd? Twee tarieven: 1. Vast tarief voor eigenaren: In 2013: € 223,29 2. Tarief per m3 voor grootverbruikers: In 2013 gem. € 1,67 per m3.
In 2013 87% inkomsten uit vast tarief en 13% uit tarief grootverbruikers
Verwachte ontwikkeling rioolheffing excl. inflatiecorrectie
Tot slot 1. Je moet niet vergelijken op basis van de rioolheffing, maar op basis van kosten, want niet in elke gemeente worden dezelfde kosten gedekt uit de rioolheffing. 2. Nieuwe kostenposten onder de rioolheffing doen je besparingen te niet. Niet handig met de besparingsopgave uit het Bestuursakkoord Water. 3. De verschillen in kostenposten en wijze van financiering haal je niet uit de benchmark riolering. Met een regionale benchmark lukt het hopelijk wel om hier meer inzicht in te krijgen.
Grondwaterzorgplicht
Grondwaterzorgplicht, sinds 2008 vanuit rioolheffing kost Utrecht bijna 1 miljoen per jaar • 0,5 miljoen aanleg drainage in combinatie rioolvervanging • 0,2 miljoen grondwatermeetnet incl. analyse • 0,1 miljoen onderzoek meldingen wateroverlast • 0,1 miljoen onderhoud drainage (doorspuiten)