PROEFEDITIE NOORDER BIOSCOOP | EPISODE 1.0 (FOTO: MICK OTTEN)
FILMTHEATER EN CULTURELE ACCOMODATIE
scoop rder Bio
r aan
ligt voo
TIEF INITIA STADS
de Noo n voor OP Het pla am: BIOSCO Rotterd ORDER te n O e N e E m PD de ge l AART O iatief.n
M tadsinit T/M 10 www.s leuk! oop & sc STEM 1 io b r_ ind ons oorde ok en v o m.nl/n b a e rd c e a tt o p op F www.r ze groe van on d li rd Wo
Stichting Filmvertoning Rotterdam Noord
NOORDER BIOSCOOP
FILMTHEATER & CULTURELE ACCOMODATIE STATION ROTTERDAM BERGWEG
Legitimiteit Overschie
Hillegersberg-Schiebroek
Aansluitend op de aanwezige behoefte voor een dan naar andere plekken in de stad. Naast dat er nieuwe, culturele voorziening in Rotterdam en
in Rotterdam Zuid al een grote commerciële bios-
zonder te concurreren met de bestaande spelers
coop aanwezig is, noemt men de Erasmusbrug aan
in het stadscentrum, bestaat tevens de gedachte
de noordkant van de Maas daarbij letterlijk “een
dat er vanuit de stad veel meer toegangswegen zijn brug te ver”. Als er buiten het stadscentrum een naar Noord en het Bergwegstation (Eudokiaplein) logische plek bestaat voor film, is het wel Noord. Bergpolder
Liskwartier
Het Stadscentrum, Kralingen-Crooswijk, Hillegersberg-
Blijdorp
SRB
Provenierswijk
CS
Schiebroek en Noord nemen het meeste deel aan cultuur
Bergweg
HOFPLEINVIADUCT
Statenweg
Walenburgerweg
(De Vries & Epskamp, 2008: 7). Oude Noorden/Agniesebuurt
Van bezoek aan culturele voorstellingen gaan verreweg de
Spoorweg
meeste Rotterdammers in hun hun vrije tijd naar film in Delfshaven
Centrum
Kralingen-Crooswijk
Bereik station Rotterdam Bergweg (SRB) bij ingebruikname als de Noorder Bioscoop
Context
bioscoop of filmhuis, en het vaakst (Heessels, Epskamp, De Graaf & De Vries, 2010). Cohesie
Wie de gang van zaken kent van het filmaanbod in
diverse onderzoeken en interviews bleek (soms al
Hoewel een commerciële partij of uitsluitend
accomodatie met een brede filmprogrammering
Rotterdam, weet dat er sprake is van turbulentie: jaren) behoefte aan een nieuw, intiem filmhuis en
horeca de eigenaar van het pand op korte termijn en uiteenlopende activiteiten, zal op deze plek en
LantarenVenster (LV) verhuisde de tweede helft
werd deze locatie vaak ook expliciet genoemd. Het
misschien meer geld kan opleveren, zijn het vergro-
van 2010 naar de Kop van Zuid (Wilhelminapier)
lange tijd leegstaande station ‘schreeuwt’ om zo’n
ten van sociale samenhang én het inperken van de de behoefte aan maatschappelijke voorzieningen
en filmtheater Cinerama heeft een ongewisse
herbestemming – niet alleen voor wat betreft vorm
zogenaamde ‘braindrain’ (wegtrekken van opgeleide in Rotterdam. De Noorder Bioscoop zal eveneens
beter dan andere initiatieven, tegemoet komen in
toekomst in het vooruitzicht. Misschien jammer, maar en formaat, maar als onderdeel van de Hofbogen
mensen) belangrijkere zaken waar in dit geval de
beter in staat zijn een breed publiek te bedienen
deze ontwikkelingen in combinatie met die in Rot-
ook vanwege de perfecte ligging; op loopafstand
nadruk op moet worden gelegd. De Noorder Bios-
om als zodanig zo veel mogelijk (verschillende) Rot-
terdam Noord inspireerden wel het idee voor een
van Hofplein, centraal in Noord en goed bereikbaar
coop in het Bergwegstation als intieme, culturele terdammers te verbinden.
filmtheater in het Bergwegstation. Gesteund door
voor omliggende wijken en deelgemeenten.
2
3
NOORDER BIOSCOOP
FILMTHEATER & CULTURELE ACCOMODATIE STATION ROTTERDAM BERGWEG
Cultuur en horeca
Laagdrempelig
Een voorziening/ontmoetingsplek in de vorm van ontwikkelen en dat een spoedige herbestemming
Zoals blijkt uit de keuze voor een stichting als or-
een culturele accomodatie, met twee tot drie za-
van het Bergwegstation hiervoor een aanjager kan
ganisatievorm en rechtspersoon, zet de Noorder de (deel)gemeente en de woningcorporaties het
len, een horecagelegenheid, een groen dakterras
zijn. De combinatie cultuur-horeca zoals die bijvoor-
Bioscoop zich niet primair in voor winst of aandeel-
initiatief expliciet ondersteunen. Lang leeg laten
en openlucht filmvertoningen, slaat in één klap ge-
beeld bestaat tussen de Rotterdamse Schouwburg
houders. Voorop staat: Rotterdammers met cinema
staan mag daarbij sowieso geen optie zijn, want dat
noemde twee vliegen omtrent sociale binding en
en Floor, de Doelen en Doelencafé, WMDC en
in aanraking brengen en gelegenheid geven film in een
is desastreus voor Noord; wanneer de inmiddels
sluit aan op visies van de gemeente en de betrok-
GROUNDS en in LV, Rotown en BIRD, wordt hier-
laagdrempelige omgeving te beleven, mensen aan de
opgeheven spoorlijn niet wordt doorontwikkeld, zal
ken woningcorporaties (de eigenaren van het Hof-
bij voor ogen gehouden. Met de opheffing van de
omgeving verbinden en met elkaar en het algemeen
(de omgeving van) het viaduct – een vooroorlogs
pleinviaduct, het langste gebouw van Rotterdam). spoorlijn in de tweede helft van 2010, moet het
nut maximaliseren met aanvullende programmering
monument – verder verpauperen. Gekeken naar al-
Het plan voor de Noorder Bioscoop gaat uit van
en activiteiten. Investeringen in de verbouwing van ternatieven en het ‘betrekkelijke’ risico van filmver-
Hofpleinviaduct verder bij voorkeur een ‘groot-
kunnen worden. In dit opzicht is het cruciaal dat
de gedachte dat genoemde partijen in relatie tot stedelijke’ uitstraling krijgen. De Noorder Bioscoop
het Bergwegstation en de aanschaf van productie-
toning, als massamedium in principe laagdrempelig,
de eigen woningvoorraad en sociale problematiek, met grand café sluit hier evengoed op aan, bijvoor-
middelen, zullen met een programmering die inzet
is niet investeren in dit ambitieuze plan een gemiste
het Hofpleinviaduct/de Hofbogen graag willen her-
op genoemde doelen niet helemaal zelf gedragen
kans en onherroepelijk!
beeld ook in het aantrekken van toeristen.
Langsdoorsnede ontwerpstudie Architectenbureau Popma en Ter Steege
4
5
NOORDER BIOSCOOP
FILMTHEATER & CULTURELE ACCOMODATIE STATION ROTTERDAM BERGWEG
Programmering
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Als het gaat over de programmering staat de kend. Daarentegen is het vooral de samenhang van Noorder Bioscoop voor een breed aanbod van
genoemde ambities die bepalend zullen zijn. De
film. In de basis impliceert dit een afwisselende
accomodatie zal daarbij niet alleen voor reguliere
‘blend’ van kinderfilm, klassiekers, documentaires, filmvertoning worden gebruikt. Programmering arthouse, cross-over en mainstream titels, waar-
van (buitenschoolse) activiteiten voor bijvoor-
voor men in Rotterdam nu bijna alleen in het stads- beeld scholen als de Imeldaschool, Zadkine, het centrum terecht kan. Mensen bereiken die anders
Grafisch Lyceum, Hogeschool Rotterdam, Inholland
niet naar de film gaan, festivals, lokale filmmakers, en Erasmus Universiteit vindt er ook plaats. Dit in producenten en bedrijfjes een platform bieden, in-
relatie tot (film)educatie en talentontwikkeling en
spirerende programma’s gerelateerd aan kunst en
in samenwerking met onder andere Watch that
cultuur en een het nastreven van een presentatie-, Sound, Digital Playground, SKVR, de Rutger Hauer debat- en podiumfunctie, zullen eveneens de koers Filmfactory en Eye Film Instituut. Van de filmprovan de organisatie bepalen. Het unieke karakter van
grammering en horeca tot en met de aanvullende
het gebouw wat betreft de architectuur, uitstraling activiteiten zal het Bergwegstation een plek voor en de centrale ligging zal meehelpen het initiatief ontmoeting worden waar mensen decennialang succesvol te maken en binnen vier jaar kostendek- heel graag naartoe gaan.
DOCUMENTEN Brug, M. van der (red.) 2006. Code Cultural Governance: Pas toe of leg uit. http://www.culturalgovernance.nl/pages/pdf/Code_Cultural_Governance.pdf via http://www.kunst-en-zaken.nl. Geraadpleegd op 25 juli 2009. Crimson Architectural Historians. 2007. De Hofbogen: Cultuurhistorische verkenning (in opdracht van Hofbogen BV). http://www. hofbogen.nl/IMG/pdf/Hofbogen-spread.pdf via http://www.hofbogen.nl/spip.php?article30. Geraadpleegd op 11 april 2009. Crimson Architectural Historians. 2008. Toekomstvisie De Hofbogen: Het langste gebouw van Rotterdam (in opdracht van Hofbogen BV). http://www.hofbogen.nl/IMG/pdf/Toekomstvisie.pdf. Geraadpleegd op 11 april 2009. Gemeente Rotterdam. 2007. Wijkactieplan Rotterdam Noord. http://www.kei-centrum.nl/websites/kei/files/KEI2003/Projecten/ Rotterdam_Noord_wijkactieplan.pdf via http://www.kei-centrum.nl/view.cfm?page_id=1897&item_type=project&item_id=367. Geraadpleegd op 24 april 2009. Heessels, M., Epskamp, M., De Graaf, M. & De Vries, C. (red.) 2010. Rotterdammers in hun vrije tijd 2010. http://www.rotterdam.nl/ COS/publicaties/Vanaf 2005/10-3263. Rotterdammers in hun vrije tijd 2009-2010.pdf. Geraadpleegd op 7 december 2011. Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM). 2008. Charter Krachtwijkenaanpak Rotterdam. http://www.kei-centrum.nl/websites/kei/files/KEI2003/Projecten/Charter%20Rotterdam.pdf. Geraadpleegd op 30 april 2009. Vries, C. de & Dujardin, M. 2009. Cultuurparticipatie in Deelgemeente Noord (conceptversie). Rotterdam: Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS). Vries, C. de & Epskamp, M. 2008. Cultuurparticipatie van Rotterdammers, 2007 (in opdracht van de dienst Kunst en Cultuur en Rotterdam Festivals). Rotterdam: Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS). HOMEPAGES Bureau voor projectontwikkeling SBAW: http://www.sbaw.nl Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS): http://www.culturelekaartrotterdam.nl Hofbogen BV: http://www.hofbogen.nl
Van voorzieningen die men in Noord mist, wordt meestal een bioscoop genoemd (De Vries & Dujardin, 2009: 6).
KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing: http://www.kei-centrum.nl Stichting Cultuur-Ondernemen (voorheen Kunst & Zaken): http://www.cultuur-ondernemen.nl Stichting Noord Bruist: http://www.noordbruist.nl Stichting Onderneming Opbouwwerk Rotterdam (SONOR): http://www.sonor.nl
Essentie
SUPPORT
Tot slot gaat de Noorder Bioscoop dus over Rot-
turele voorzieningen zijn en wil een opsteker zijn
terdammers (weer) de gelegenheid geven films te
voor de deelgemeente en bijdragen. Het wil ook
beleven die meer bieden dan alleen plat vermaak in
van positieve invloed zijn op sociaal-maatschappe-
Dit initiatief wordt ondersteund door: • Bureau voor projectontwikkeling SBAW
• Bewonersorganisatie Provenierssingel
een intieme, laagdrempelige setting. Dat wil zeggen: lijke ontwikkelingen, zodat bewoners (van verschil-
• Opbouwwerk Rotterdam (SONOR)
• Rotown
tegen een gemiddelde entreeprijs van 6,50 euro in lende komaf en met uiteenlopende voorkeuren)
• Bewonersorganisatie Liskwartier (BOL)
• JongRRKC
een goed verzorgd, centraal gelegen en goed be-
een gemene deler hebben en graag in Noord
• Bewonersorganisatie BergopWeg
• Bewonersvereniging Top van Noord
reikbare accomodatie met professionele projectie
komen/blijven wonen. Hierbij bestaat de ‘onvoor-
• Bewonersorganisatie Bergpolder
• De Imeldaschool
en geluid. De organisatie deelt daarbij de opvatting waardelijke’ overtuiging dat er in het Bergwegsta-
• Internationaal Film Festival Rotterdam (IFFR)
• Stichting Noord Bruist
dat er in Rotterdam Noord weinig permanente, cul-
• Bewonersorganisatie Pijnackerplein
• Watch that Sound
tion simpelweg een filmtheater móet komen.
6
7
Foto: J.A. van der Horst
FILMTHEATER EN CULTURELE ACCOMODATIE Directeur a.i.
Werkgroep van de stichting i.o.
Revelino Heskes
Johannes Odé
[email protected] Kirsten Beerenbroek Emirto Rienhart Maarten Hoorn www.noorderbioscoop.nl
Sonja Slijper