Infokaart
Feesten - Hindoeïsme
Het hindoeïsme heeft heel veel feesten, elke week wel een paar. Maar het verschilt vaak per streek of groep welke feesten ze precies vieren. Er zijn eigenlijk maar een paar feesten die alle hindoes vieren. De belangrijkste zijn Holi en Divali. Allebei de feesten hebben te maken met de stand van de maan en de zon. Holi: het hindoeïstische lentefeest Het holifeest (of: phagunafeest) duurt tien dagen en wordt gevierd als het in de maand Phaguna (maart/april) volle maan is. Het is het hindoeïstische nieuwjaarsfeest. Hindoes vieren met dit feest dat de zon weer krachtiger wordt in de lente. Soms lijkt het wel carnaval: de mensen verkleden zich, houden optochten en strooien gekleurd poeder over elkaar heen. Zo komt iedereen er uiteindelijk hetzelfde uit te zien en vallen de verschillen tussen de mensen voor even weg. Het eindigt met het in brand steken van een pop. Die pop staat voor de boze heks Holika. Zij had het plan de zoon van een religieuze koning te verbranden, maar uiteindelijk kwam ze zelf om in de vlammen. Divali: het hindoeïstische lichtjesfeest Divali betekent ‘rij van lampjes’. Het is het tweede belangrijke feest van de hindoes en duurt ongeveer een week. Hindoes vieren Divali als het nieuwe maan is in de maand Kartika (oktober/november). Het feest is voor de godin Lakshmi. Dat is de godin van licht, welvaart, wijsheid en succes. Als de dagen korter worden, roepen de mensen haar aan. Met Divali vieren hindoes dat het licht altijd van de duisternis zal winnen. Net zoals het goede van het kwade wint, de waarheid van de leugen en de warmte van de kou. Tijdens Divali moet het huis schoongemaakt worden. Ook van binnen maken hindoes zich schoon door bepaald eten en drinken niet te nemen. Het hele huis wordt ’s nachts verlicht met lampjes en kaarsjes. Zo kan de uitgenodigde godin het huis goed vinden. De lampjes verlichten ook het innerlijk van de mensen. Iedereen heeft zo het gevoel dat hij het nieuwe jaar fris en vol nieuwe energie kan beginnen.
Infokaart
Feesten - Boeddhisme
De belangrijkste boeddhistische feesten herdenken gebeurtenissen uit het leven van Boeddha, zoals zijn geboorte en verlichting. Sommige feesten vieren boeddhisten overal ter wereld, maar ieder land heeft zo zijn eigen gewoontes en gebruiken. Wesak: geboorte, verlichting en dood van Boeddha Het bekendste boeddhistische feest is Wesak. De Theravada-boeddhisten vieren dat op de dag van de volle maan in de maand Vaisakha (mei). Ze herdenken dan de geboorte, de verlichting en de dood van Boeddha. Het is de vrolijkste dag van het jaar. Iedereen maakt zijn huis schoon en versiert het met lantaarns en bloemen. Ook gaan mensen naar de tempel. Daar geven ze de monniken te eten. En ze versieren Boeddha-beelden met kaarsjes of lopen er omheen met lampjes. In de straten worden optochten gehouden en mensen sturen elkaar Wesakkaarten. Ook andere groepen boeddhisten vieren de geboorte, verlichting en dood van Boeddha. Bijvoorbeeld de Mahayana-boeddhisten in Japan en Taiwan en de boeddhisten in China. Zij hebben daar hun eigen feesten voor op andere dagen in het jaar. Boeddhistisch nieuwjaar Boeddhisten overal ter wereld vieren nieuwjaar. Het verschilt per land of stroming wanneer nieuwjaar precies valt. Voor Theravada-boedhisten begint nieuwjaar op de dag van de eerste volle maan in de maand Chaitra (april). Ze vieren dan drie dagen feest. Mahayana-boeddhisten vieren nieuwjaar vanaf de eerste dag van de volle maan in januari. In Thailand houden de mensen een grote schoonmaak, van zowel de huizen, altaren, winkels, straten en dergelijke als van zichzelf. De hele dag door gooit men elkaar nat, een heel vrolijk feest! Loi Kratong: een boeddhistisch lichtjesfeest In Thailand vieren de boeddhisten op de avond van de volle maan in november het Loi Kratong-feest, een lichtjesfeest. Loi betekent ‘drijven’ en Kratong is een kom, die normaal gesproken gevouwen wordt van bananenblad, in de vorm van een lotusbloem. Iedereen gaat ’s avonds als de maan opkomt naar de rivier toe en legt lampionnen of de kommen van bladeren in het water. Als de lichtjes wegdrijven, nemen ze ook alle slechte dingen en het ongeluk met zich mee.
Infokaart
Feesten - Jodendom
Het joodse jaar heeft veel feestdagen. Joodse mensen vieren en herdenken op die dagen bijzondere gebeurtenissen uit hun geschiedenis. De meest bekende feesten zijn Pesach, Rosj Hasjana en Chanoeka. Pesach: het joodse lentefeest Met Pesach herdenken de joden het vertrek van hun volk uit Egypte. Ze vieren het aan het begin van hun kalenderjaar, vanaf 15 Nisan (maart/april). Voor Pesach wordt het hele huis schoongemaakt. De keuken krijgt een extra schoonmaakbeurt en het speciale Pesachservies wordt klaargezet. Met Pesach mogen joden alleen levensmiddelen zonder gist eten. Het feest duurt zeven dagen en begint op sederavond. Dan vertellen joden elkaar over de uittocht tijdens een gezamenlijke sedermaaltijd thuis. De maaltijd bestaat uit eten dat aan die tijd doet terugdenken, bijvoorbeeld bittere mierikswortel. Daarna worden er lekkere dingen gegeten. Rosj Hasjana : het joodse nieuwjaarsfeest Rosj Hasjana is de Hebreeuwse naam voor het joodse nieuwjaar. Joden vieren dat op de eerste dag van de zevende maand (september/oktober). Het herinnert ze aan de schepping van de wereld. Een nieuw jaar begint en iedereen kijkt terug om te zien welke fouten hij gemaakt heeft. Het vieren van Rosj Hasjana begint in de vooravond. Thuis of in de synagoge eet je appeltjes met honing. Daarmee wens je elkaar een goed en zoet jaar toe. In de synagoge wordt honderd keer op een ramshoorn (sjofar) geblazen. In de tien dagen na het feest heb je tijd om dingen te veranderen of goed te maken. Daarna volgt Jom Kippoer (Grote Verzoendag). Dan vast je 25 uur en je gaat naar de synagoge om te bidden en God om vergeving te vragen. Zo kun je fris het nieuwe jaar beginnen. Chanoeka: het joodse lichtjesfeest Chanoeka is een joods lichtfeest. Tijdens dit feest herdenken de joden dat ze in 165 voor de christelijke jaartelling de tempel van Jeruzalem heroverden en opnieuw inwijdden. Ze vonden een kruikje met olie om de menora één dag te laten branden. Maar door een wonder ging de olie acht dagen mee. Als herinnering aan het wonder wordt thuis en in de synagoge acht dagen lang elke dag één lichtje van een speciale kandelaar (chanoekia) aangestoken. Chanoeka duurt acht dagen en begint op de 25e van de maand Kislev (november/december).
Infokaart
Feesten - Christendom
De christenen hebben een kerkelijk jaar, dat is ingedeeld rond de grote feesten Kerstmis en Pasen. Daaromheen zijn weer andere feesten. Pasen: het christelijke lentefeest Pasen valt op de eerste zondag na de volle maan aan het begin van de lente. Christenen vieren tijdens dit feest dat Jezus drie dagen na zijn overlijden opstond uit de dood. Dat is voor hen een belangrijke gebeurtenis. Ze geloven dat Jezus daarmee heeft laten zien dat de dood niet het einde is en dat iedereen die in Jezus gelooft het eeuwige leven zal hebben. Veertig dagen na Pasen is het Hemelvaartsdag (altijd op een donderdag). Op deze dag herdenken de christenen dat de opgestane Christus de aarde verliet om naar God, zijn Vader, terug te keren. Tien dagen na Hemelvaart is het Pinksteren. Christenen vieren dan de komst van de Heilige Geest naar de aarde. Er zijn veel christenen die de veertig dagen vóór Pasen vasten. Dat houdt voor hen in dat ze wat matiger zijn met alles. De week voor Pasen heet Goede of Stille Week en die begint met Palmzondag: de intocht van Jezus in Jeruzalem. In die week vallen ook Witte Donderdag (het laatste Avondmaal van Jezus) en Goede Vrijdag (zijn kruisiging). Kerst: het christelijke lichtjesfeest Kerstmis valt altijd op 25 december, hoewel niets bekend is over Jezus’ geboortedag. De datum is gekozen omdat op die dag al een populair Romeins lichtfeest bestond en Jezus gezien werd als ‘Licht van de wereld’. Het is een heel vreugdevol feest. Christenen geloven dat in deze periode God als mens in de persoon van Jezus op de wereld kwam. Kerst is een echt familiefeest: mensen kleden zich mooi aan en gaan bij elkaar op bezoek om samen te eten. Veel mensen hebben hun huis mooi versierd en steken veel kaarsjes en lichtjes aan. Op kerstavond en eerste kerstdag vindt er in veel kerken een kerstnachtdienst plaats. De laatste jaren wordt het steeds normaler om elkaar tijdens Kerst cadeautjes te geven.
Infokaart
Feesten - Islam
Elk jaar vieren de moslims de belangrijke dagen in het leven van de Profeet, waaronder zijn geboortedag, laatste bedevaart, sterfdag en eerste openbaring van de Koran door de engel Gabriël. Het belang van de verschillende feestdagen verschilt per land. Maar de twee Eid-feesten worden door alle moslims gevierd. Eid al-Fitr: Het Suikerfeest Het Suikerfeest valt op de eerste dag van de islamitische maand Shawwal. Moslims vieren op die dag het einde van de Ramadan (de vastenmaand). Tijdens de Ramadan mag je een maand lang overdag niet eten en drinken. Zo leer je jezelf te beheersen en je krijgt begrip voor mensen die het minder goed hebben. Maar na die periode van afzien, is het tijd voor feest! Het huis wordt extra schoongemaakt. Mensen kleden zich mooi aan en kinderen krijgen nieuwe kleren. Mannen bezoeken de moskee op de eerste ochtend van het feest, terwijl vrouwen en kinderen vaak thuisblijven. In de moskee wordt geld gecollecteerd, bijvoorbeeld voor de armen. De rest van de dag ga je op bezoek bij familie. Er zijn cadeautjes voor de kinderen en allerlei lekkere hapjes, vooral zoetigheid. Eid al-Adha: Het Offerfeest Het offerfeest of Het Grote Feest valt op de tiende dag van de maand Dhul-Hadj, na het einde van de hadj (de pelgrimstocht naar Mekka). Dit is 70 dagen na het einde van de Ramadan. Met dit feest herdenken de moslims dat de profeet Ibrahim van God de opdracht kreeg om zijn zoon Ismail te offeren. Het offer ging op het laatste moment niet door omdat God een ram stuurde die in plaats van Ismail geofferd werd. Dit feest moet moslims duidelijk maken dat je altijd alles over moet hebben voor God. Op de eerste dag van dit feest gaan moslims naar de moskee en kleden de mensen zich in (nieuwe) nette kleren. Er wordt een schaap geslacht en het vlees wordt gegeten, maar ook uitgedeeld aan armen, buren en familieleden. Een ander feest is bijvoorbeeld het Nieuwjaarsfeest Muharram. Dan herdenken moslims dat Mohammed en zijn volgelingen Mekka verlieten om naar Medina te gaan. Ook de geboortedag van de Profeet, Eid ul-Maulid, wordt uitbundig gevierd. En met Lailat ulMeraj vieren moslims de reis van de Profeet naar Jeruzalem en zijn daaropvolgende reis naar de hemel.
