Fiduciair en duurzaam beleggen, gaat dit samen? Rob Kamphuis, Director Fiduciary Management, Slot Zeist, 1 oktober 2008 Expect excellence
F&C is een Europese actieve vermogensbeheerder Pur sang vermogensbeheerder sinds 1868
Beheerd vermogen €122 miljard
Beursgenoteerd in Londen Beheerd vermogen Nederlandse cliënten €35 miljard Toonaangevend op het gebied van duurzaam beleggen (€77 miljard onder advies) en opgenomen in FTSE4Good Ruim 800 medewerkers waarvan meer dan 200 beleggers Team van 75 professionals in Nederland
Bron: F&C, per 30 juni 2008
Expect excellence
2
1
Fiduciair vermogensbeheer volgens F&C Onze definitie Een proactieve partner die maatwerk oplossingen biedt met toegang tot best in class vermogensbeheerders binnen een omgeving waarin zowel de kosten als de baten zorgvuldig worden afgewogen en waar u van F&C professionaliteit, transparantie en verantwoordelijkheid mag verwachten om u te ondersteunen in het voldoen aan uw verplichtingen en het bereiken van uw ambities.
Expect excellence
3
Fiduciair Management door F&C De cliënt bepaalt de taakverdeling • Één aanspreekpunt binnen een multidisciplinair team
Eindredacteur
• Administratie • Rapportage
Operationeel regisseur • Doorlopende portefeuillebewaking • Continue evaluatie van actieve posities • Compliance
Risico- en performancebewaker Portefeuilleconstructeur
• Samenstellen van matching & rendementsportefeuille • Signalering van bronnen van alpha & beta • Selectie van (externe) beheerders • Reguliere rebalancing van matching/ rendementsportefeuilles • Valuta-afdekking
Strategische adviseur
• Asset Liability analyses en advisering • Strategische Asset Allocatie • Benchmark selectie
Expect excellence
4
2
De volgende stap: nulmeting
1.De taken
Strategische adviseur : ALM-studie, Benchmark keuze, Risicobudget, etc.
2.De spelers
Bestuur, Beleggingscommissie, Deelnemersraad, Bestuursbureau, Investment Consultant, ALM Consultant, Actuaris, Accountant, Custodian, (Overlay) Managers, Fiduciaire Manager, etc.
3.De activiteiten
Initiatief, advies, implementatie, verantwoordelijk, beslissing, etc,
Expect excellence
5
Een voorbeeld: huidige situatie Rol
Activiteit
Bestuur
Beleggings commissie
Fiduciary Manager
X
X
X
X X
X X X X
X X X X X
X X X X X X
X
X
Submanager
Investment consultant
Accountant
Overige
Over het algemeen
Strategische Adviseur - ALM studie Uitvoeren van ALM studie Input Verplichtingen Input Beleggingen/Scenario's - Continuiteitstoets - Bepalen risico budget - Vaststellen Strategische Asset Allocatie - Bepalen MVB beleid en overige richtlijnen - Introduceren van nieuwe categorieen/producten - Selectie van custodian - Beleggingsplan Consolidatie Input
X X X X X X X X
X X X
Binnen de rol van Strategische adviseur heeft het bestuur meestal de eindverantwoordelijkheid
X X
Portefeuilleconstructeur - Keuze van asset classes - Risico allocatie/budgeting top level - Hedging strategy (rente/inflatie etc) - Valuta afdekking - Actief versus Passief - Intern versus External - Beleggingsstijl - Manager selectie - Contracteren manager (Fondsen) - Contracteren manager (Discretionair) - Reo/MVB beleid - Rebalancing/GTAA
X X X
X X X X X X X X
X X X X
X X X X X X
X
X
X X
X X
X X
De beleggingscommissie is vooral verantwoordelijk voor de taken binnen de rol van portefeuilleconstructeur
X
X X X X
X X
Risico en Performance Bewaker - Beheer van de duration match - Beheer van de dekkingsgraad - Overall Risico Management - Risico Management Deelportefeuilles - Beheer rendementsportefeuille - Beheer matchingportefeuille - Performance meting - Performance attributie - Compliance checking - Review externe managers - Communicatie met (externe) managers - Beheer en bewaking tegenpartijrisico - Beheer en bewaking liquiditeitsrisico
X
X
X
X
X
X X X
X
X X X
X X X
X X X X X X X
X X X
Kleinere fondsen laten belangrijke delen van de rol van portefeuilleconstructeur volledig over aan de FM
X
X
X
Operationeel regisseur - Geconsolideerde rapportage voor BelCom - Geconsolideerde rapportage voor Bestuur - Beleggingsadministratie - Beleggingsinput voor het jaarverslag - Fee beheer - DNB rapportage - Cash management - Stembeleid - Belastingterugvordering
X
X
X
X X X
X
X
X X X X
X
De overige rollen liggen normaalgesproken bij de Fiduciaire Manager
Eindredacteur - Klantvergaderingen - (Product) seminars - Ad hoc client verzoeken - Training
X
X X X
X X
X
X
Voldoet de huidige situatie of wenst het fonds veranderingen aan te brengen? Expect excellence
6
3
Acties
Inzichtelijk maken van hiaten Gedeelde verantwoordelijkheden Herverdeling van taken en verantwoordelijkheden Duidelijke focus en nieuwe SLA’s
Uitkomst is een nieuwe verdeling van taken en verantwoordelijkheden, die regelmatig moet worden getoetst.
Expect excellence
7
Hiaten Rol
Activiteit
Bestuur
Beleggings commissie
Fiduciary Manager
X
X
X
Submanager
Investment consultant
Accountant
Rol
Overige
Activiteit
Bestuur
Beleggings commissie
Fiduciary Manager
X
X
X
X X
X X X X
X X X X X
X X X X X X
X
X
Submanager
Investment consultant
Accountant
Overige
Strategische Adviseur
Strategische Adviseur - ALM studie Uitvoeren van ALM studie Input Verplichtingen Input Beleggingen/Scenario's - Continuiteitstoets - Bepalen risico budget - Vaststellen Strategische Asset Allocatie - Bepalen MVB beleid en overige richtlijnen - Introduceren van nieuwe categorieen/producten - Selectie van custodian - Beleggingsplan Consolidatie Input
X X
X X X X
X X X X X
X
X
X X X X X X X X
X X X X X X
- ALM studie Uitvoeren van ALM studie Input Verplichtingen Input Beleggingen/Scenario's
X X X
- Continuiteitstoets - Bepalen risico budget - Vaststellen Strategische Asset Allocatie - Bepalen MVB beleid en overige richtlijnen - Introduceren van nieuwe categorieen/producten - Selectie van custodian - Beleggingsplan Consolidatie Input
X X
X X X
X X
Portefeuilleconstructeur
Portefeuilleconstructeur - Keuze van asset classes - Risico allocatie/budgeting top level - Hedging strategy (rente/inflatie etc) - Valuta afdekking - Actief versus Passief - Intern versus External - Beleggingsstijl - Manager selectie - Contracteren manager (Fondsen) - Contracteren manager (Discretionair) - Reo/MVB beleid - Rebalancing/GTAA
X X X X X X X X
X X X
X X X X X X X X
X X X X
X
X X X X X X
- Keuze van asset classes - Risico allocatie/budgeting top level - Hedging strategy (rente/inflatie etc) - Valuta afdekking - Actief versus Passief - Intern versus External - Beleggingsstijl - Manager selectie - Contracteren manager (Fondsen) - Contracteren manager (Discretionair) - Reo/MVB beleid - Rebalancing/GTAA
X
X X
X X
X X
X
X
X X
X X X
X X
X X X
X X X X X X X X
X X X X
X X X X X X
X
X
X X
X X
X X
X
X X X X
X X
Risico en Performance Bewaker
Risico en Performance Bewaker - Beheer van de duration match - Beheer van de dekkingsgraad - Overall Risico Management - Risico Management Deelportefeuilles - Beheer rendementsportefeuille - Beheer matchingportefeuille - Performance meting - Performance attributie - Compliance checking - Review externe managers - Communicatie met (externe) managers - Beheer en bewaking tegenpartijrisico - Beheer en bewaking liquiditeitsrisico
X
- Beheer van de duration match - Beheer van de dekkingsgraad - Overall Risico Management - Risico Management Deelportefeuilles - Beheer rendementsportefeuille - Beheer matchingportefeuille - Performance meting - Performance attributie - Compliance checking - Review externe managers - Communicatie met (externe) managers - Beheer en bewaking tegenpartijrisico - Beheer en bewaking liquiditeitsrisico
X
X
X X X
X
X X X
X X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X X
X
X X X
X X X
X X X X X X X
X X X
X
X
X
Operationeel regisseur
Operationeel regisseur - Geconsolideerde rapportage voor BelCom - Geconsolideerde rapportage voor Bestuur - Beleggingsadministratie - Beleggingsinput voor het jaarverslag - Fee beheer - DNB rapportage - Cash management - Stembeleid - Belastingterugvordering
X
X
X X X X X X X
X X X
- Geconsolideerde rapportage voor BelCom - Geconsolideerde rapportage voor Bestuur - Beleggingsadministratie - Beleggingsinput voor het jaarverslag - Fee beheer - DNB rapportage - Cash management - Stembeleid - Belastingterugvordering
X
X X X
X
X
X X X X
X
X
X
X
X X X
X
X
X X X X
X
Eindredacteur
Eindredacteur - Klantvergaderingen - (Product) seminars - Ad hoc client verzoeken - Training
X
X X X
X X
- Klantvergaderingen - (Product) seminars - Ad hoc client verzoeken - Training
X
X
X
X X X
X X
X
X
Gedeelde verantwoordelijkheden kunnen ook hiaten veroorzaken
Expect excellence
8
4
Governance: geen Beleggingscommissie Naar boven delegeren Rol
Activiteit
Beleggings commissie
Bestuur
Fiduciary Manager
Investment consultant
Submanager
Accountant
Naar beneden delegeren Rol
Overige
Activiteit
Bestuur
Beleggings commissie
Fiduciary Manager
Submanager
Investment consultant
Accountant
Overige
Strategische Adviseur
Strategische Adviseur - ALM studie
X
X
Uitvoeren van ALM studie Input Verplichtingen Input Beleggingen/Scenario's - Continuiteitstoets - Bepalen risico budget - Vaststellen Strategische Asset Allocatie - Bepalen MVB beleid en overige richtlijnen - Introduceren van nieuwe categorieen/producten - Selectie van custodian - Beleggingsplan Consolidatie Input
X X X X X
X
X
X X
X X X X
X X X X X X X X
X X X X X X
Uitvoeren van ALM studie Input Verplichtingen Input Beleggingen/Scenario's
X X X
X X X X X X
X X X X X X X X
X
- ALM studie
X X
- Continuiteitstoets - Bepalen risico budget - Vaststellen Strategische Asset Allocatie - Bepalen MVB beleid en overige richtlijnen - Introduceren van nieuwe categorieen/producten - Selectie van custodian - Beleggingsplan Consolidatie Input
X X
X
X X X
X X
Portefeuilleconstructeur
Portefeuilleconstructeur - Keuze van asset classes - Risico allocatie/budgeting top level - Hedging strategy (rente/inflatie etc) - Valuta afdekking - Actief versus Passief - Intern versus External - Beleggingsstijl - Manager selectie - Contracteren manager (Fondsen) - Contracteren manager (Discretionair) - Reo/MVB beleid - Rebalancing/GTAA
X X X X X X X X X X X X
X X X X
X
X
X X X X X X
X
X
X X
X X
- Keuze van asset classes - Risico allocatie/budgeting top level - Hedging strategy (rente/inflatie etc) - Valuta afdekking - Actief versus Passief - Intern versus External - Beleggingsstijl - Manager selectie - Contracteren manager (Fondsen) - Contracteren manager (Discretionair) - Reo/MVB beleid - Rebalancing/GTAA
X
X X X
X X X
X X X X
X X X X X X X
X X X X X X X
X X
X X
X
X X X X
X X
Risico en Performance Bewaker
Risico en Performance Bewaker - Beheer van de duration match - Beheer van de dekkingsgraad - Overall Risico Management - Risico Management Deelportefeuilles - Beheer rendementsportefeuille - Beheer matchingportefeuille - Performance meting - Performance attributie - Compliance checking - Review externe managers - Communicatie met (externe) managers - Beheer en bewaking tegenpartijrisico - Beheer en bewaking liquiditeitsrisico
- Beheer van de duration match - Beheer van de dekkingsgraad - Overall Risico Management - Risico Management Deelportefeuilles - Beheer rendementsportefeuille - Beheer matchingportefeuille - Performance meting - Performance attributie - Compliance checking - Review externe managers - Communicatie met (externe) managers - Beheer en bewaking tegenpartijrisico - Beheer en bewaking liquiditeitsrisico
X
X
X
X X X
X
X X X
X X X
X
X
X
X
X
X
X
X X X X X X X
X X X X X X
Operationeel regisseur
Operationeel regisseur - Geconsolideerde rapportage voor BelCom - Geconsolideerde rapportage voor Bestuur - Beleggingsadministratie - Beleggingsinput voor het jaarverslag - Fee beheer - DNB rapportage - Cash management - Stembeleid - Belastingterugvordering
X X X X X X X
X
X
X X X
- Geconsolideerde rapportage voor BelCom - Geconsolideerde rapportage voor Bestuur - Beleggingsadministratie - Beleggingsinput voor het jaarverslag - Fee beheer - DNB rapportage - Cash management - Stembeleid - Belastingterugvordering
X
X X X
X
X
X X X X
X
X X X X X X X
X X X
X
X X X
X
X
X X X X
X
Eindredacteur
Eindredacteur - Klantvergaderingen - (Product) seminars - Ad hoc client verzoeken - Training
X X X
X X
- Klantvergaderingen - (Product) seminars - Ad hoc client verzoeken - Training
X
X
X
X
X X
X
X
Delegeren of versimpelen?
Expect excellence
9
Governance: wat voegt een (extra) partij toe? Rol
Activiteit
Bestuur
Beleggings commissie
Fiduciary Manager
X
X
X
X X
X
X X X X X X
Submanager
Investment consultant
Accountant
Overige
Strategische Adviseur - ALM studie Uitvoeren van ALM studie Input Verplichtingen Input Beleggingen/Scenario's - Continuiteitstoets - Bepalen risico budget - Vaststellen Strategische Asset Allocatie - Bepalen MVB beleid en overige richtlijnen - Introduceren van nieuwe categorieen/producten - Selectie van custodian - Beleggingsplan Consolidatie Input
X X X
X X X X X
X
X
X X X X X X X X
Extra partij om te monitoren
X X
Portefeuilleconstructeur - Keuze van asset classes - Risico allocatie/budgeting top level - Hedging strategy (rente/inflatie etc) - Valuta afdekking - Actief versus Passief - Intern versus External - Beleggingsstijl - Manager selectie - Contracteren manager (Fondsen) - Contracteren manager (Discretionair) - Reo/MVB beleid - Rebalancing/GTAA
X X X
X X X X X X X X
X X X X
X X
X X
X
X
X
Extra Kosten
X X X
X X X X X X
Toename van checks and balances X
X X
X X
X X X
X X
Nog meer SLA’s
Risico en Performance Bewaker - Beheer van de duration match - Beheer van de dekkingsgraad - Overall Risico Management - Risico Management Deelportefeuilles - Beheer rendementsportefeuille - Beheer matchingportefeuille - Performance meting - Performance attributie - Compliance checking - Review externe managers - Communicatie met (externe) managers - Beheer en bewaking tegenpartijrisico - Beheer en bewaking liquiditeitsrisico
X
X
X
X X X
X
X X X
X X X
X X X X X X X
X X X
X
X
X X X X
X
Steeds complexere relaties, is alles gedekt?
X
X
X
Operationeel regisseur - Geconsolideerde rapportage voor BelCom - Geconsolideerde rapportage voor Bestuur - Beleggingsadministratie - Beleggingsinput voor het jaarverslag - Fee beheer - DNB rapportage - Cash management - Stembeleid - Belastingterugvordering
X
X
X
Kunnen de taken worden overgedragen?
X X X
Eindredacteur - Klantvergaderingen - (Product) seminars - Ad hoc client verzoeken - Training
X
Expect excellence
X X X
X X
X
Is dit ook zinvol?
X
10
5
Flexibiliteit
Jarenlange relatie : – Contract:
onbepaalde tijd
– SLA:
jaarlijkse evaluatie
– Beleggingsplan:
jaarlijkse update
Veranderende inzichten (bijv. risicobudget, taakverdeling) Nieuwe ontwikkelingen (bijv. producten, markten) Uw voorkeuren
Stimuleer en eis proactiviteit van de Fiduciaire Manager
Expect excellence
11
Flexibiliteit: de SLA
SLA voorbeeld – Maak specifiek waar mogelijk, maar voorkom te veel detail
Geschatte dekkingsgraad
– Wie, wat en wanneer?
Adviseer cliënt over wat te doen
Grijp in
Tijd Expect excellence
12
6
En toen …
Duurzaam beleggen (ook wel maatschappelijk verantwoord beleggen (MVB) of ethisch beleggen) is een vorm van investeren waarbij de geldverstrekker de gevolgen voor mens en milieu laat meewegen. (Bron : Wikipedia)
Expect excellence
13
U wilt niet beleggen in Clusterbommen & Landmijnen Waar ligt de grens? “Slimme” en “Domme” clusterbommen? Producenten van machines voor de fabricage van C&L? Transporteurs? Financiers? C&L is slechts 1% van de omzet, dat mag nog wel? Verandert de wereld hierdoor? Twee jaar geleden was vrijwel iedereen er nog in belegd. Wat als deze uitsluiting 1% indexatie kost. Verandert dit uw mening?
Expect excellence
14
7
Fiduciair Management & Duurzaam Beleggen Duurzaam Beleggen speelt op ieder niveau • Communicatie : Intern en Extern
Eindredacteur
• Rapportage & Documentatie Tabaksblat
Operationeel regisseur Risico- en performancebewaker
• Nieuwe issues Clusterbommen & Landmijnen
Portefeuilleconstructeur
• Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Insluiting Uitsluiting Engagement Stemmen
Strategische adviseur
• Formuleren MVB Beleid
Expect excellence
15
Hoe kom je tot een eigen MVB Beleid?
Vanuit de principes van de onderneming Kopieer de principes van iemand anders Maak je eigen beleid – Enquête onder deelnemers – Werkgroep
Hoe ver wil je gaan? – – – –
Stembeleid Dialoog met de ondernemingen (engagement) Focus / accenten Uitsluiting
Expect excellence
16
8
MVB voor iedereen
Groot fonds – Eigen beleid zelf uitvoeren
Middel – Eigen beleid laten uitvoeren
Klein – Uitsluiting – Insluiting – Aansluiting (bijvoorbeeld een inkoopcombinatie) – Collectieve vormen van engagement
Expect excellence
17
MVB bij F&C
Groot en ervaren intern team om klanten te ondersteunen bij het formuleren en implementeren van een eigen MVB-beleid Responsible Engagement Overlay (reo®) voor stemmen en engagement Toepassing in een multimanagement portefeuille – – – – – –
F&C Pools F&C discretionaire portefeuilles F&C externe managers Pools Fondsen van externe managers Discretionaire portefeuilles door externe managers Directe beleggingen door het pensioenfonds zelf
Dialoog met cliënten over uitsluitingbeleid
Expect excellence
18
9
MVB: een luxe?
Expect excellence
19
Conclusie
Fiduciair Management biedt pensioenfondsen partnership Pensioenfonds bepaalt zelf waar, hoe en wanneer Het bestuur blijft altijd verantwoordelijk Een beleggingsportefeuille draait niet alleen om rendement Maatschappelijk Verantwoord Beleggen vereist strategie en structuur
Duurzaam Beleggen kan niet zonder een Fiduciaire Manager
Expect excellence
20
10
Op naar de volgende crisis
Expect excellence
21
Contact Hoofdkantoor
Verenigd Koninkrijk F&C Management Limited Exchange House Primrose Street London EC2A 2NY
Tel: +44 (0) 20 7628 8000 Fax: +44 (0) 20 7770 5487 Website: www.fandc.com Gereguleerd door en geregistreerd bij de Financial Services Authority (FSA) in het VK.
Beleggingskantoren
Verenigd Koninkrijk
Verenigd Koninkrijk
Ierland
Nederland
Portugal
F&C Management Limited 80 George Street Edinburgh EH2 3BU Scotland
F&C Management Limited Park Lodge London Road Dorking Surrey RH4 1QP
F&C Ireland Limited Block 5 Harcourt Centre Harcourt Road Dublin 2
F&C Netherlands B.V. Jachthavenweg 109 k 1081 KM Amsterdam
F&C Portugal, Gestão de Patrimónios, S.A. Av. José Malhoa nº 27-6º Piso 1070-157 Lisboa
Tel: +44 (0) 1306 651800
Tel: +353 (0) 1 436 4000
Gereguleerd door en geregistreerd bij de Financial Services Authority (FSA) in het VK.
Gereguleerd in Ierland door The Financial Regulator onder de Investment Intermediaries Act 1995.
Frankrijk
Duitsland
Verenigde Staten
Zwitserland
Zweden
F&C Management Limited 11 Place des 5 Martyrs du Lycee Buffon BP 148 75664 PARIS Cedex 14
F&C Management Limited Niederlassung Deutschland Mainzer Landstr. 49/49a 60329 Frankfurt
F&C Management Limited 30 Rowes Wharf Suite 540 Boston MA 02110
F&C Management Limited Avenue Louis Casai 18 CH - 1209 Geneve Switzerland
F&C Management Limited Stureplan 4C, 4th floor 114 35 Stockholm Sweden
Tel: +41 22 7477714
Tel: +46 (0) 850 901276
Tel: +1 (0) 617 426 9050
Gereguleerd door en geregistreerd bij de Financial Services Authority (FSA) in het VK.
Tel: +44 (0) 131 465 1000 Gereguleerd door en geregistreerd bij de Financial Services Authority (FSA) in het VK.
Marketing& Client Servicekantoren
Tel: +33 (0) 1 43 22 13 66 Gereguleerd door en geregistreerd bij de Financial Services Authority (FSA) in het VK.
Tel: +49 (0) 69 308 55 098 Gereguleerd door en geregistreerd bij de Financial Services Authority (FSA) in het VK.
Gereguleerd door en geregistreerd bij de Financial Services Authority (FSA) in het VK.
Tel: +31 (0) 20 582 3000 Gereguleerd in Nederland door de Autoriteit-FM.
Tel: +351 (0) 21 003 3200 Gereguleerd in Portugal door de CMVM en de Bank of Portugal.
De door F&C Netherlands BV verstrekte informatie is ontleend aan bronnen die betrouwbaar mogen worden geacht, maar voor de juistheid en volledigheid daarvan kan niet worden ingestaan. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. F&C Netherlands BV aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud van de verstrekte informatie. De informatie mag uitsluitend door de afnemer zelf worden gebruikt.
Expect excellence
11