Faculteitsblad Electrical Engineering. ExcursieNXP. Publieksdag2009. StudytourToMunich. TheInnovatorCampagne. December

Faculteitsblad Electrical Engineering

ExcursieNXP Publieksdag2009 StudytourToMunich TheInnovatorCampagne

December 2009

8

5 000 meter track 150 000 koffers per dag 1 Bas BIJkerk

Inderdaad, het zijn imposante systemen die Vanderlande Industries realiseert. Material handling systemen voor tal van nationale en internationale distributiecentra, luchthavens en sorteercentra. De ene keer betrekkelijk compact en overzichtelijk. De andere keer zeer uitgebreid, behorend tot ‘s werelds grootste installaties. Complex en opgebouwd uit de meest innovatieve en creatieve oplossingen op het gebied van elektronica, mechanica en besturingstechnologie.

Unieke systemen, die altijd weer anders zijn. Gerealiseerd door bijzondere mensen. Bas Bijkerk bijvoorbeeld. Een van onze collega’s die niet uitgesproken raakt over de projecten waarbij hij van begin tot einde betrokken is. Internationale miljoenenprojecten, waar hij in multidisciplinair teamverband aan werkt. En waar hij trots op is! Net als zijn 1 700 collega’s op onze verschillende kantoren in de wereld.

UNIEKE SYSTEMEN, BIJZONDERE MENSEN

De boeiendste technische en logistieke uitdagingen. Een creatieve omgeving met gedreven collega’s die van aanpakken weten. De afwisseling van projectenwerk. Met internationale carrièremogelijkheden. Unieke systemen. Bijzondere mensen. Je vindt het bij Vanderlande Industries. Kijk op www.vanderlande.com. WWW.VANDERLANDE.COM

I Colofon J aa rg a n g 2 n u m m e r 4 Dec e mb e r 2 009 De Connecthor is een uitgave van de elektrotechnische studievereniging Thor en de Faculteit Electrical Engineering aan de Technische Universiteit Eindhoven. De Connecthor verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van 1200 stuks en is gratis voor alle leden van Thor en medewerkers van de faculteit Electrical Engineering.

I H o o fd r e d a c te u r Femke Verheggen

Michelle Breemans

I Ein d r e d a c te u r Celine Vincent

I Re d a ctie

Femke van Belzen Martijn van Beurden Charl Linssen John Snoeijs Elles Raaijmakers

Twan Kamp Nico Rikken Pauline van Gelder Martijn van Eerdt

I On tw e r p L a y- o u t Pieter Weterings

I Fo to O msl a g BMW tijdens de WIND Studytour - Jeroen van Gastel

I Dru k

I Redactioneel

Jafra drukwerkservice

I Re d a ctie a d r e s

Connecthor Technische Universiteit Eindhoven Potentiaal 1.15 Den Dolech 2 Postbus 513 5600 MB Eindhoven

I Co n t a c t : Telefoon: Telefax: E-mail:

(040) 247 3221 of (040) 247 3223 (040) 244 8375 [email protected]

I Vo l g e n d e e d i t i e : Deadline kopij:

22 januari 2010

I We b :

http://www.thor.edu

http://www.ele.tue.nl

I Ad v e r t e e r d e r s :

Binnenkant kaft: VanDerLande Pagina 14: TNO Pagina 18: Forexx Pagina 34: Océ

Pagina 38: Omron Binnenkant kaft: ASML Buitenkant kaft: Bosch

© Connecthor 2009 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. De redactie houdt zich het recht voor om artikelen in te korten dan wel te wijzigen. Een in een artikel verwoorde mening is niet noodzakelijk de mening van de e.t.s.v. Thor of de faculteit Electrical Engineering aan de Technische Universiteit Eindhoven.

D

e laatste Connecthor van 2009 is dit alweer. Een druk jaar is het geweest met ook veel gebeurtenissen de afgelopen maanden. Zo is u vast opgevallen dat de parkeerplaatsen een aantal weken opengebroken waren en dat er diepe geulen gegraven waren in de plantsoenen. In dit nummer leest u waarom dit was. De Publieksdag en Open Dagen zijn geweest en ook hiervan kunt u meer lezen en een foto impressie bekijken. Maar ook is er gestart met de nieuwe brandingcampagne van de TU/e: de Innovator campagne. Ook hiervan kunt u een artikel vinden in deze Connecthor. Deze maanden waren er ook weer een aantal bedrijfsbezoeken: naar NXP en Thales. Ook kunt u meer lezen over de studiereis naar München die heeft plaatsgevonden. En wilt u meer weten over de nieuwe plannen van het Thor-bestuur en de veranderingen die op stapel staan bij het Studentenburo? Kijk dan snel verder in de december editie van Connecthor. Deze editie nemen wij afscheid van redactielid Willem Burger, maar verwelkomen wij drie nieuwe leden: Martijn van Eerdt, Charl Linssen en Elles Raaijmakers. Voor 2010 wensen wij u het allerbeste en zelf hopen wij op een succesvol jaar voor de Connecthor met veel interessante artikelen in onze komende edities. Wilt u alvast wat leuks aandragen voor het nieuwe jaar? Stuur dan een mail naar [email protected]! Veel leesplezier gewenst! De redactie

december 2009  | 01

Inhoudsopgave IInhoudsopgave [01] [04] [05] [06] [07] [08] [10] [12] [13] [15] [16] [17] [19]

38

r e d a c ti o n e e l va n d e be s tu u r s ta f e l va n d e p r e s i d e nt i n tr o d u c i n g. . . o n d e r wi js n i e u w s n i e u ws technical update va n d e r la n d e i n d u s t ri e s the i n n o va t o r - ca m p a g ne c o lu mn : ja a r o v e rz i ch t open dagen p la n n e n be s tu ur t h o r c r e a ti n g n e w bu i l di ng b l o ck s

University Racing Eindhoven On page 38 and further you can read all about the activities of the University Racing Eindhoven.

fo r a d va n c e d p h o t o ni c i cs

[ 22] s t u d yto u r to m u ni ch [24] fo t o p a g i n a [26] bi o me tr i c s : c a n w e p re s e rv e o u r p ri va cy ? [28] e c h te e le c r i c a l e ng i ne e rs z i t t e n b i j e s ra c [29] S to c h a s ti c Q u a nt i f i ca t i o n o f u nce rta i nt i e s i n n u me r i c a l e l e ct ro m a g ne t i c m o de l s [32] TV - d e c o e xc u r s i e t h a le s [33] e xc u r s i e n xp [35] g r o t e e le c tr i c al e ng i ne e ri ng e nq u e t e 2 0 0 9 [38] u n i v e r s i ty r a c i ng e i ndh o v e n [40] d i gi ta le fu s e box [43] be i n g p a r t o f ure [44] p u bli e k s d a g 200 9 [46] o p lo s s i n ge n v o r i g e p u z z e l s [47] wo r d s e a r c h P uz z LE [48] u p c o mi n g a c ti v it i e s

Open dagen

De open dagen waren wederom een groot succes. Lees er alles over op pagina 26.

16

Faculteits

blad Elect

02 |  connecthor 

rical Engin

eering

Inhoudsopgave I

44 TV-Deco

Zoals elk jaar konden de eerstejaars studenten na de eerste tentamens hun frustraties weer botvieren op onschuldige TV’s.

Publieksdag 2009

Tijdens de publieksdag opende ook de faculteit haar deuren voor iedereen die maar wilde. Lees wat er allemaal te beleven viel op pagina 44.

22 32

Studytour to Munich

Waldur and IEEE SBE organized a trip to Munich. Read all about their adventures during this trip on page 22.

december 2009  | 03

IFaculteit

Van de Bestuurstafel By: Ton Backx

A

s we all notice, we are living in a very dynamic world. We all see the effects of the economic recession directly or indirectly from companies having difficulties to survive and people losing their jobs. We also hear of the pressure built up on people to improve performance and on students to complete their studies in shorter time. During times of economic recession even things that seem to be rock solid and well established become liquid again and can change rapidly. As examples of this, the fast changes in the financial world with shake-out of lots of previously highly respected banks and financial investors, but also the decision of Philips to close its Aachen research facilities or the boost of interaction between universities, research institutes and companies and the shift from 65 to 67 as retirement age can be taken. The “kenniswerkersregeling”, as it’s called, is a very interesting opportunity for our university and, as part of it, to reposition our faculty and re-establish our cooperation with high-tech companies. This arrangement, where companies as prime contractors get significant funding until December 31st, 2010 for letting part of their research and development staff members work in projects coordinated by the university, enables us to tighten our ties with these companies. These projects basically have two objectives: Establish closer collaboration between academia and industry to smoothen transfer of knowledge and know-how and to give industrial researchers and developers opportunity to update their knowledge. As you can imagine both objectives help us to strengthen our long-term relationship with industry and to put a basis for

04 |  connecthor 

a different model that provides the mechanisms for continuous build up and use of knowledge despite the economic climate. The cooperation established in this arrangement may become the starting point for a continuous breathing system, where during economic downturns R&D attention shifts to longer term oriented research with a center of gravity at the university and development institutes like TNO and ECN, among others, and during periods of a flourishing economy efforts being focused on bringing the new technologies to the market and doing the short-term oriented developments with its natural center of gravity within industry. Such an anti-cyclic breathing system may contribute to solidify our position as knowledge center in the world. It is our intention to make the “kenniswerkersregeling” projects a major success for all parties involved and, if possible, the starting point for the above described breathing system with a lung function centered at our university. As mentioned in the introduction, the pressure on students to focus on their studies and to become more result driven increases as well. As first example I want to mention the binding study advice for having to stop a study when insufficient results (< 30 ECTS) have been obtained during the first year. The binding advice applies to all students that have started their study this year. The second example I want to mention is the requirement to have the Bachelor of Science degree completed to get entrance to a Master of Science study. The way things look now it may be expected that this strict separation between Bachelor and Master of Science studies will be enforced by law for the generation of students that have started this year. Expectations are that the law that enforces universities to apply the

strict separation between Bachelor and Masters will apply for all students from academic year 2012-2013 on. Pressure on productivity is the result of the global competition that we have created and the differences that still exist between salaries that people get paid for similar labor done in various parts of the world. An open economy will bottom line and enforce that the reward paid for labor done will be in accordance with the outcome resulting from this labor. This basically implies that differences in salaries can only be maintained if productivity discriminates proportionally. High productivity by making extensive use of advanced technologies will remain a key factor for success in this respect. Electrical Engineering is well established for many decades already as one of the core contributors to the development of these advanced technologies. The effect of these contributions is well noticeable in our society, where we see results of electrical engineering research replacing other technologies more and more. The electrification of transport systems, the use of micro-electronics in cure and care, the role of electrical engineering in sustainable energy supply, the position of ICT in our infrastructure and the shift from candle light, via gas light, electrical light bulbs and gas discharge lamps towards LED-based lighting systems are just a few examples of this ever continuing stream of developments. The role of Electrical Engineering within our society is ever growing, which is good news for all people having or working towards a degree in Electrical Engineering.

vereniging I

Van de President Door: Eelco van Horssen

V

erjaardag, een moment om te beseffen dat je alweer een jaar ouder bent geworden. Een moment om stil te staan bij je bestaan. Deze eerste, door mij geschreven, “Van de President” zal uitkomen rond de 52e verjaardag van Thor, de 52e Dies. Tweeënvijftig jaar alweer, onze vereniging. Sinds de oprichting van Thor zijn er vele dingen veranderd, maar ook veel dingen hetzelfde gebleven. Denk bijvoorbeeld aan de locatie van de Bestuurskamer, tegenwoordig samen met IEEE SBE, het Studentenburo Electrical Engineering zoals het sinds dit jaar heet en de Elektrowinkel op vloer twee van Potentiaal, voorheen E-hoog genoemd. Waar de Faculteit Elektrotechniek ooit begon in lokalen van het paviljoen is er in de 52 jaar tijd dat Thor bestaat meerdere malen verhuisd naar de gebouwen Potentiaal, Corona en Impuls. Op oude posters en aanplakbiljetten vind je soms nog de oude locatie van de Bestuurskamer terug; “inschrijven bij Thor EH1.28” staat er dan. Nieuwe studenten kennen echter alleen nog de situatie op vloer 2.

Ook de naamswijziging van de Faculteit Elektrotechniek naar Electrical Engineering geeft aan dat er veel veranderd is; waar Thor een meer professioneel imago neer is gaan zetten, is de faculteit dat ook gaan doen. Met als direct zichtbare verandering de naamswijziging en een nadruk op 3 maatschappelijke thema’s: “The Connected World”, “Cure and Care” en “3S: Smart and Sustainable Society”. Naast verandering zijn er ook dingen die niet veranderd zijn binnen onze vereniging, de doelstelling van onze vereniging bijvoorbeeld: “Het bevorderen der elektrotechnische en informatietechnische wetenschap, alsmede het behartigen van de studiebelangen van de studerenden aan de Faculteit Electrical Engineering van de TUE”. Nog steeds stelt onze vereniging zich dit ten doel. Door ondersteuning van de studenten, het helpen bij hun ontwikkeling, zowel op het gebied van de studie als op sociaal vlak en het bieden van gezonde ontspanning buiten het studeren verwezenlijkt Thor dit doel ook. Al 52 jaar lang!

De oprichting van onze vereniging op 28 november 1957 is daarom ook iets dat we ieder jaar opnieuw vieren. Ieder jaar wordt er een week gewijd aan dit feest, met traditioneel een Diesstunt en een receptie op maandag, een excursie naar een bedrijf, een Oude Bokken borrel en een diner op vrijdag en natuurlijk hoort er ook een studentenfeest in ons geliefde Walhalla op de donderdagavond bij. Daarnaast wordt er door de commissie nog invulling gegeven aan de open tijd in het programma met bijvoorbeeld een cantus en organiseert de activiteitencommissie de Thor Assassination Game (TAG). Als nieuw Bestuur van onze vereniging mogen wij komend jaar onze tweeënvijftigjarige vereniging leiden gedurende het 53e levensjaar van Thor. Met goede moed en een frisse blik nemen wij deze taak op ons en kijken we uit naar de eerste grote activiteit alwaar wij natuurlijk nieuwe, maar ook oude vertrouwde, gezichten zullen zien: de Dies! Veel Gedonder!

december 2009  | 05

Ifaculteit

Introducing... M

y name is Manuela Felicetti and I was born 26 years ago in Rome (Italy). I lived with my family near the city center until coming to Eindhoven. Rome is one of the most famous cities in the world for its more than three thousand years of history and its art. Every year in my city several cultural events and many sport events like the Marathon take place, and this year also the Swimming World Championship. These are some of the reasons why there are plenty of tourists every day in Rome … and obviously also for the good cuisine like anywhere else in Italy!

I’ve recently received the Master degree in Electronic Engineering at Roma Tre University. During my studies I’ve developed a strong interest in Telecommunications, in particular in Fiber Optical Communications, so I’ve tried to apply for a PhD position at TU/e to deepen my knowledge in this field. I’ve started to work with the OED group on the 19th of October and so far I enjoy the multicultural environment of the University as well as the city of Eindhoven, especially for its bicycle-based lifestyle.

H

i, my name is Charl Linssen, and I’m one of the latest members of the Connecthor team. I’m currently doing an Embedded-Systems Master. Although this course already leads me through many of the engineering departments, I hope to become even more intimately involved with the faculty through my job at this magazine.

H

ello everybody!

I am Elles Raaijmakers, a new member of the Connecthor team. I have been active for the Connecthor as a cartoonist during the past year, but Celine’s enthusiasm for this magazine convinced me to become an official member of the editorial board. I am twenty years of age. As a second grader, I am a member of the second year’s council and of the ACCI as well. On Friday evenings, I give drawing lessons to teenagers from the age of twelve to sixteen and in the weekends I work at a home for retired nuns. My hobbies are drawing, reading comics, and watching television series. My favorite comic is “Guust Flater” from the famous cartoonist Franquin and my favorite series is “House”. I am also very interested in history and culture, especially in mythology. I live in a small village called Mariaheide thirty kilometers northeast of Eindhoven, but I might move to Eindhoven in the future because it is really tiring to travel by bus for two hours a day. I hope you will like my articles and my cartoons!

06 |  connecthor 

In my spare time, I enjoy working on various projects. I’ve built several microprocessor and -controller systems, but also enjoy tinkering with good old discretes--even tubes! Although building a radio with electron tubes is rather more challenging than doing it with drop-in-solution ICs, it’s also much more fun and it helps establish the basics of solid engineering. On the subject of radios, I am also the secretary of ESRAC, the university’s amateur radio club. All of us enjoy building our own gear, and using it to talk to people halfway around the world is quite satisfying. Aside from electronics, I’m also into somewhat

A

s a new member of the editorial board I was asked to introduce myself. I’m Martijn van Eerdt. Twenty years of age and as of this edition of the Connecthor a member of the editorial board. I stepped in because I think the Connecthor is a great way to let everyone know what electrical

more ethereal science. Reading about physics, the universe, analysis of the mind, or the meaning of meaning is truly fascinating. All this reading is great, but doing some writing is even better. As part of the Connecthor team, I hope to ensure the absence of typos and other errors. I might even be persuaded to do some dirty work and go out as a reporter! The current team has been doing a great job, and I can only hope to keep up Connecthor’s excellent standards.

engineering is all about. Also, it is a great way to keep everyone informed about the great activities that Thor organizes. As some of you might know, I am fond of Thor. That’s the reason I am the treasurer of Thor this year. As a member of the board of Thor, I am in an excellent position to do all kinds of stuff for the Connecthor so I can make sure that this year’s editions will be just as good as or even better than those of last year. When I’m not busy with Thor or the Connecthor, I’m in my birth village Mierlo. Here I teach gymnastics for one afternoon per week. I have been doing this for a few years now with pleasure. It is very tiring, but a lot of fun.

nieuws I

Onderwijsnieuws Toekomstplannen SB Het StudentenBuro is een aanspreekpunt voor studenten: de plek waar je terecht kunt met opmerkingen over het onderwijs, maar ook waar je vragen kunt stellen mocht er iets niet duidelijk zijn binnen het onderwijs. Wij zorgen voor afvaardiging van studentleden in de onderwijsinspraakorganen. Ook zorgen wij ervoor dat de studenten uit de verschillende takken van de onderwijsinspraak met elkaar communiceren. Tevens helpen we bij de informatievoorziening voor de masteropleiding. (d.m.v. het organiseren van Explore Your Master) Als student ken je het SB waarschijnlijk van de jaarraden of van de poffertjes in de lounge, (promotie is ook belangrijk) maar het SB doet meer dan dat. Een klein beetje heb je in de vorige alinea gelezen, maar ook dat is nog niet alles. In het kort komt het er op neer dat het SB zich inspant om het onderwijs nog verder te verbeteren. Maar niet alleen binnen het onderwijs kan het altijd nog beter, ook bij het SB zelf kan het beter. Doorgaans komen er niet veel mensen in de pauze langs bij het SB, terwijl er meestal wel iemand voor je beschikbaar is. Tegelijkertijd zijn er behoorlijk wat vragen waarvoor het SB informatie nodig heeft van het onderwijsinstituut cq de studentenadministratie. Om problemen en onduidelijkheden sneller uit de lucht te kunnen krijgen, wordt er vanaf het tweede semester gestart met een pilot: het onderwijsloket. Tijdens deze pilot wordt in de pauze de studentenadministratie versterkt met een medewerker van het SB

of de Commissaris Onderwijs van Thor, die ook ontzettend nauw betrokken is bij het onderwijs aan onze faculteit. Op woensdag is het loket gesloten en op donderdag is er geen student bij het loket aanwezig, omdat dan het Overkoepelend Studenten Overleg plaatsvindt. Met behulp van het loket willen we tevens de bereikbaarheid van de onderwijsinspraak vergroten. Na drie maanden evalueren we het functioneren van het onderwijsloket. Als het goed bevalt, dan gaan we er vrolijk mee verder. Onderwijs kan niet verbeterd worden zonder terugkoppeling naar de bron. Omdat docenten de ruggengraat van het onderwijs aan onze faculteit vormen, is het belangrijk dat zij nuttige feedback krijgen over het onderwijs. Ook hier speelt het SB een belangrijke rol en enkele docenten hebben al aangegeven duidelijkere feedback op prijs te stellen. Om duidelijk te krijgen hoe alle docenten betrokken bij de faculteit Electrical Engineering denken over feedback in het onderwijs en op welke manier zij deze het meest op prijs stellen, wil het SB een medewerkerslunch organiseren rondom dit thema. Het SB hoopt dat deze lunch druk bezocht wordt en dat hier uit opgemaakt kan worden hoe het de komende jaren beter om kan gaan met de feedback. Natuurlijk zijn ideeën hierover ook op andere tijdstippen welkom. Mike Wilmer Medewerker StudentenBuro Elektrotechniek

Graduation Project

Onderwijsprijzen 2008-2009

As of September 2009, we have started with a new procedure around the Graduation Project. Before you can start with your Graduation Project, you will need to fill out a Graduation Contract online. On the contract you fill out the courses of the Miniprograms that you have chosen and all the electives. Follow the instructions a through e on this website.

Aan het begin van het collegejaar zijn door het StudentenBuro de onderwijsprijzen 2008-2009 uitgereikt.

This Graduation Contract needs to be approved by your Graduation Supervisor and handed in before starting the Graduation Project. The computer keeps track of the total number of weeks spent on the Graduation Project. You can find the Graduation Contract on the website http://w3.ele.tue.nl/nl/onderwijs/masteropleiding/ master_of_electrical_engineering/graduation_project/.

Excellente studenten Met ingang van oktober 2009 kennen we bij de uitreiking van het P-diploma de beloning ’excellente studenten’. Studenten die hun propedeuse in één academisch jaar behalen en alle tentamens in één keer halen, zullen een reisvoucher van 250 euro ontvangen om te besteden aan een studiereis van Thor (dan wel een andere studievereniging), of aan een buitenlandse stage. Het bestuur verwacht hiermee excellentie te stimuleren en te belonen. Alle studenten die hun Propedeuse in één academisch jaar halen met ‘herkansingen’ (één of meer herkanste vakken) krijgen een ’Eindhoven University of Technology’ trui.

De volgende docenten hebben van de studenten deze felbegeerde prijs toegewezen gekregen: Eerste jaar: • Prof.dr.ir. P.P.J. v.d. Bosch beste college ‘Systemen’ • Dr. J.J.M. Rijpkema beste materiaal voor ‘Lineaire algebra voor elektrotechniek’ Tweede jaar: • Dr. S. Weiland beste college ‘Optimalisatie voor E’ • Dr. J.A.C. Resing beste materiaal voor ‘Kansrekening en stochastische processen’ Derde jaar: • Dr.ir. J.P.M. Voeten beste college ‘Computernetwerken’ • Prof.dr.ir. A.A. Basten beste materiaal voor ‘Rekennetwerken’

december 2009  | 07

Inieuws Nieuwe Opleidingsdirecteur

New Director of Education

Per 1 mei a.s. zal prof.dr.ir. A.B. Smolders benoemd worden tot opleidingsdirecteur Electrical Engineering. Van 1984 tot 1989 studeerde Bart Smolders Elektrotechniek aan deze faculteit. Hij werd in 2007 aangesteld als deeltijdhoogleraar Electromagnetics in Wireless Telecommunication, naast zijn functie bij NXP in Nijmegen als Innovation manager. Van daaruit werkte hij onder meer mee aan het project Biz-world: een project met als doel het interesse wekken bij jonge kinderen voor techniek.

As of May 1st prof.dr.ir. A.B. Smolders is appointed as Director of Education at the Department of Electrical Engineering. From 1984 until 1989 Bart Smolders studied Electrical Engineering at our own Department. In 2007 he was appointed part-time professor Electromagnetics in Wireless Telecommunication adjacent to his appointment as Innovation manager with NXP in Nijmegen. From within NXP he contributed to the project Biz-word: a project to stir the interest of young children for technology.

1 januari zal Bart Smolders volledig in dienst komen van de faculteit, om zich te verdiepen in het werkveld van de opleidingsdirecteur.

On January 1st 2010 Bart Smolders will start to work full-time at the Deptartment of Electrical Engineering to gain more in-depth knowledge in the field of Director of Education.

Diploma-uitreiking voor P- en B-studenten

Afscheid Willem

Op 16 oktober vond er een diploma-uitreiking plaats voor alle studenten die hun Propedeuse en hun Bachelor gehaald hadden. In totaal werden er 24 P- en 18 B-diploma’s uitgedeeld.

De redactie heeft afscheid moeten nemen van Willem Burger, die al vanaf de eerste Connecthor heeft meegeholpen. Hij is al die tijd een grote kracht geweest binnen de redactie, maar nu zal de Connecthor het zonder hem moeten stellen. Willem, bedankt!

Speciaal was dat deze keer alle studenten die in 1 jaar hun P-diploma haalden zonder gebruik te maken van herkansingen een reischeque aangeboden kregen van de faculteit die te gebruiken is voor een studiereis of voor een buitenlandse stage.

De TU/e in 2020 Wat is in 2020 de positie van de TU/e in de regio, Nederland, Europa en de wereld? Die vraag wordt beantwoord in een langetermijnvisie genaamd Strategie 2020. Jij kunt daarover meedenken. Vragen die beantwoord moeten worden, hebben betrekking op de omvang van de universiteit, het gewenste wetenschappelijke profiel, de toekomstige financiering, de mogelijkheden tot samenwerken en fuseren met andere instellingen en de internationalisering van de TU/e. Via de website www.tue.nl/strategie2020 kun je een bijdrage leveren aan Strategie 2020. Input vanuit de organisatie is zeer gewenst. Om die reden vonden bij de verschillende faculteiten en diensten brainstormsessies plaats. Medewerkers van de faculteit Electrical Engineering waren gevraagd om deel te nemen aan deze discussie. De bijeenkomst op woensdag

08 |  connecthor 

21 oktober had het karakter van een open brainstorm over onder andere de door de rector Hans van Duijn, decaan Ton Backx en directeur bedrijfsvoering Suzanne Udo aangereikte thema’s. Er werd ondermeer gebrainstormd over het vergroten van de bachelorinstroom, de samenwerking in 3TU verband, de kansen van de TU/e intern en de positie van de faculteit en de TU/e in 2020. Nog dit kalenderjaar verschijnt een inventarisatie van de huidige positie van de TU/e, van trends die zijn te verwachten en van toekomstige kansen en bedreigingen. Begin 2010 moet er een conceptversie liggen. Wil je meer weten over de positie van de TU/e en de faculteit in 2020 of wil je je mening hierover geven? Discussieer dan mee op www.tue. nl/strategie2020!

nieuws I New Graduates

Cartoon

The editorial staff of the Connecthor would like to congratulate the new graduates, who received their diplomas on the 10th of November.

C. Bikcora, G.J.W. van den Braak, H. de Haas, P.N.J.W. Janssen, L. Ji, L. Kuindersma, J.W. Nijenhuis, P. Ritzen, J.P.C Smeets, B.L.C. van Stiphout, R. van Vooren, R.W.C.G.R. Wijshoff, W. Yarde, J.B. Caljouw, L. Vosters.

Jubileum Yvonne van Bokhoven Nu de naam van de faculteit vernieuwd is, kan het personeel natuurlijk niet achterblijven.

Yvonne van Bokhoven was op 24 september 2009, 25 jaar in dienst bij de TU/e. Haar collega’s van P&O en Financiën hebben haar op die dag verrast door haar een straatnaambord te laten onthullen. Vanaf nu heet de ruimte Pt 1.21 dan ook informeel het ‘Yfke van bokhovenplein’.

Afscheid Jan Sanders Na ruim 44 jaar werkzaam te zijn geweest aan de faculteit Electrical Engineering neemt Jan Sanders afscheid van de TU/e. Jan Sanders was webmaster en beheerder van Timetell.

De vlaai De redactie kreeg een mail met daarin het voorstel om prof. Baltus voor te dragen voor de overheerlijke Connecthorvlaai: “Hij heeft bij de P- en B-diploma-uitreiking op 13 maart j.l. een heel leuk praatje gehouden en heeft op 16 oktober de P- en B-diplomauitreiking alleen verzorgd omdat zowel de decaan als de opleidingsdirecteur verhinderd waren. De zaal zat helemaal vol, er waren zelfs geen zitplaatsen genoeg en hij hield weer een heel leuk, enthousiasmerend en voor het grote publiek begrijpelijk praatje met de nodige humor. De zaal reageerde er erg goed op. “ Bij deze dus! Ken jij ook iemand die wel een vlaai verdiend heeft? Laat het de redactie dan weten via [email protected].

december 2009  | 09

Ifaculteit

Technical update By: John Snoeijs

\\ Re a d h ere w h at ha s be e n goi ng on l ate l y. Evacuation training The Department of Electrical Engineering has a BHV-E team (fire fighting, evacuation, and first aid) consisting of 17 people. Of these 17 people, five have followed the course to become a team leader. They are all connected to BHV work outside the department. In order to keep up their knowledge and experience they are required to follow two First Aid refresher courses and attend three training sessions each year. These three training sessions will always contain one total or partial evacuation training. Before this evacuation training can begin, preparation is necessary. The BHV coordinator consults the fire brigade and after that a location and scenario for the training is chosen. During the latest partial evacuation (Potentiaal) on 29 September, the chosen scenario was an accident with chemicals creating danger of explosion. The BHV team is then brought into action by means of a personal pager. When the BHV people enter the building in the morning they pick up their pagers at the reception so that they can always be reached in case of a calamity. These are handed in when the person leaves the building to go home. As soon as the pager is activated, the team immediately goes to the meeting point (opposite

to the Potentiaal reception desk). When they arrive, they are required to change into protective clothing and they receive information concerning the calamity. One of the team leaders takes charge and gives instructions to his/ her team. Because (in this particular scenario) there was danger of explosion it was decided upon to totally evacuate the Potentiaal building. This is carried out by means of sounding the evacuation signal: the so-called Slow Whoop. The Slow whoop signal is activated if an alarm button is pressed (these can be found on every floor in every building) or can be activated by the receptionist at the reception desk. This signal can be heard loudly and clearly in every room (65 decibels). As soon as the evacuation signal is sounded in the building(s), the Evacuation officer goes into action. An evacuation officer is a staff member, who is appointed alongside his/her normal work to carry out evacuation duty and is responsible for making sure that everyone on his/her floor has left the building and in particular that there is no one left at the toilet. After the Evacuation officer has made sure that everyone has left, he/she must sign a list at the reception desk. The BHV and the TU/e Fire Brigade can then verify that the pertaining floor has been evacuated. If there is no signature for a particular floor, the BHV team will carry out a check.

The latest evacuation of the Potentiaal building took longer than usual. Last year the EE buildings (Impuls, Corona and Potentiaal) were evacuated in 8 minutes, but this time it took around 15 minutes before the Potentiaal building was completely cleared. During the training, Lotus victims are used. These people can realistically act as injured people. They have been specially trained to do so. During the training, the BHV team is observed to see if they carry out the correct First Aid treatment for the situation. A check is also made to see if they apply the correct fire-fighting procedures. In the event of an evacuation, everyone who uses the EE buildings must go to the meeting point, which is the Hall in the Main Building (de Hal, Hoofdgebouw). Because the walkway to the main building is now closed, everyone is required to go outside. It is not a good idea to gather together outside the building as the emergency services can be obstructed and prevented from doing their work, and in the event that the building is damaged, pieces of masonry, steel, glass etc. could fall down from above. We hope, of course, that this will never happen. However, as seen with the fire at the TU in Delft on 13 May 2008, it can happen at any time and it is better to be safe than sorry.

Environmental control Monday October 5th an inspector of enviromental permits of the city of Eindhoven visited the Electrical Engineering builidings. Together with Arianne Souljé (coordinator Environment & Safety) and Vivian Duijmelinck (environmental consultant from AMSO) we visited all three EE buildings.

To lower the burden of bureaucracy, in January 2008 lots of environmental permits have been substituted with common, national rules for lots of different activities that might have a limited environmental impact. Only major companies with huge environmental impact still have to apply for special environmental permits.

In the city council, the department of Inspection & Enforcement is responsible for inspections of businesses to check compliance with environmental permits they obtained from the city council.

The common, national rules can be found on internet in the ‘Activiteitenbesluit’ and ‘BARIM’. The environmental impact of the activities in the EEbuildings is covered by these common rules as well.

10 |  connecthor 

The inspection covered Impuls, Corona, and Potentiaal. We visited several labs. The inspector checked if hazardous chemicals and gas cylinders were stored correctly. The inspector checked the compliance with the common BARIM-rules and rules for heating installations and airconditioning coolants. The inspector was satisfied and in his written report he stated that Electrical Engineering complies with all rules and regulations.

faculteit I Vervanging 10kV kabels Het is jullie waarschijnlijk opgevallen dat er op veel plaatsen sleuven gegraven werden op de TU/e campus. Dit heeft alles te maken met het vervangen van de 10KV kabels. Begin jaren 60 zijn de destijds nieuwe gebouwen van de TU/e aangesloten op 10KV. Na ruim 40 jaar waren de kabels aan vervanging toe en de voorbereiding hiervoor is voor de vakantie begonnen. De kabels die binnenkomen op de TU/e gaan naar een energiestation dat zich onder W-Hoog bevindt. De binnenkomende kabels die tot aan het energiestation lopen zijn van het NRE en vanaf het station worden de kabels van de TU/e. De verschillende gebouwen hebben trafo’s en worden vanaf 2 kanten gevoed. De berekening van de kabels wordt door NRE gedaan.

Replacement 10kV line In het najaar, begin september, is men begonnen met het vervangen van de oude kabels 3 x 70mm2 Cu GLPK en men verwacht in week 51 hiermee klaar te zijn. Er zal totaal 2300 meter kabel worden vervangen door middenspanningkabels van 3 x 150 mm2 aluminium, omdat de kortsluitvastheid van de 3 x 70 mm2 Cu niet meer voldeed aan het toenemende kortsluitvermogen van het hoogspanningsnet. Bij kortsluiting in het HS-net kan er een te grote kortsluitstroom lopen door de 3 x 70 mm2 waardoor het koper zou kunnen smelten en de energievoorziening van de gebouwen in gevaar kan komen. Dit was de belangrijkste reden waarom de 10KV kabels vervangen worden. Met dank aan Jan van de Kerkhof en Marten Dijkshoorn van de Dienst Huisvesting

You may have noticed that several trenches have been dug on the TU/e campus. This has to do with the replacement of 10KV cables. In the early 1960s the new TU/e buildings were connected to 10KV. After more than 40 years, the cables needed to be replaced and a start to this was made right before the summer holiday period. The cables run across the TU/e campus to an energy station under the Mechanical Engineering Building. Incoming cables to the energy station are the responsibility of NRE, outgoing cables from the energy station are the responsibility of the TU/e. The various buildings have transformers and are fed from two sides. The calculation for the cables is done by NRE. Early September, a start was made to replace the old cables (3 x 70mm2 Cu GLPK) and this is expected to be completed in week 51. A total of 2300 meters of cable will be replaced by medium tension 3 x 150 mm2 aluminium cables, as the short circuit of the 3 x 70mm2 cables could no longer cope with the short-circuit capacity of the power network. If there is a short circuit in the power network it could lead to a power surge through the 3 x 70mm2 cables which as a result could cause the copper to melt. Because of it the power supply to the buildings could be compromised. This is an important reason for replacing the 10KV cables. A word of acknowledgement goes to Jan van de Kerkhof and Marten Dijkshoorn of Dienst huisvesting.

Milieuinspectie Op maandag 05 oktober 2009 is de faculteit Electrical Engineering bezocht door een inspecteur van de Gemeente Eindhoven die toezicht houdt op de wet milieubeheer. Samen met Arianne Souljé (Coördinator Arbo&Milieu) en Vivian Duijmelinck (Milieuadviseur AMSO) hebben we een rondgang door de E-gebouwen gemaakt.

Op 1 januari 2008 is het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (BARIM) in werking getreden. Hierin staan voor heel veel activiteiten algemene vergunningregels, zodat heel veel bedrijven geen milieuvergunning meer hoeven aan te vragen. Zij vallen direct onder de algemene regels van het BARIM.

In de gemeente Eindhoven ziet de afdeling Toezicht en Handhaving erop toe dat de milieuwet- en regelgeving correct wordt nageleefd. Voor bedrijfsmatige activiteiten moet in Nederland op basis van de Wet milieubeheer(Wm) een vergunning worden aangevraagd, behalve wanneer voor bepaalde werkzaamheden algmene regels zijn vastgelegd.

Voor de gebouwen en activiteiten van Electrical Engineering geldt bovenstaande ook. De inspecteur heeft getoetst aan de algemene regels en de voorschriften van het Besluit Emissie-eisen stookinstallaties milieubeheer B (voor de verwarmingsinstallaties) en het besluit ozonafbrekende stoffen Wms 2003 (voor de koelmiddelen in de airco’s van de gebouwen).

Tijdens het bezoek van de inspecteur zijn we door de gebouwen Impuls, Corona en Potentiaal gelopen en hebben we een aantal laboratoria bezocht. Tijdens onze rondgang heeft de inspecteur o.a. gekeken of gevaarlijke stoffen en cilinders goed en veilig opgeslagen zijn. De inspecteur was na afloop tevreden en deze week hebben we bericht gekregen dat de inspecteur geen overtredingen geconstateerd heeft. Electrical Engineering voldoet dus netjes aan de opgelegde (BARIM)eisen.

december 2009  | 11

Iadvertorial

Vanderlande Industries Door: René Kramer

\\ He t Wal h a l l a vo o r e e n syste e m a rchi te c t

N

a mijn studie elektrotechniek aan de TU in Eindhoven, richting informatietechnische wetenschappen met specialisatie telecommunicatie, ben ik de eerste vier jaar bezig geweest met twee Europese projecten op het gebied van telecommunicatie, ook vanuit de TU/e. Omdat ik na 12 jaar rondlopen op dezelfde universiteit toch echt wel iets anders wilde zien ben ik vorig jaar op zoek gegaan naar een andere omgeving, een andere baan, een andere organisatie. Op 1 januari van dit jaar ben ik begonnen als Systeemarchitect bij Vanderlande Industries in Veghel. Vanderlande Industries is een van de grootste bedrijven ter wereld op het gebied van ‘automated material handling systems’. Vanderlande Industries houdt zich bezig met drie takken van sport: • geautomatiseerde baggageafhandlingssystemen voor lucht-havens over de hele wereld, zoals Schiphol, London Heathrow, Sydney en Eindhoven Airport; • geautomatiseerde orderselectie- en ordersorteersystemen voor productie- en distributiecentra binnen bedrijven als Audi en Friesche Vlag; • geautomatiseerde pakketsorteersystemen voor bijvoorbeeld koeriersbedrijven als DHL en TNT.

Vanderlande Industries telt ruim 1700 medewerkers, waarvan er ruim 900 op het hoofdkantoor in Veghel werken. Daarnaast PRINT SUBJECTIndustries DATE heeft Vanderlande een groot aanVANDERLANDE CI 29 - 04 - 05 tal ‘Customer Centres’ over de hele wereld. Vanuit deze Customer Centres worden lokaal projecten in en rondom het betreffende land 1 VANDERLANDE gerund. LOGO / STANDARD USE Als systeemarchitect houd ik me bezig met het conceptontwerp, systeembesturing, simulatie en emulatie, en met de integratie tot een werkend systeem. Hierbij spelen aspecten als functionele decompositie en

componenteisen een grote rol. Alle fasen in een project vallen natuurlijk binnen de context van de gespecificeerde alsook nietuitgesproken klanteisen. De tweede hoofdtaak die ik als systeemarchitect heb is dan ook het definiëren, beheren en uitdragen van de eisen aan de systeemcomponenten, software en hardware, om ervoor te zorgen dat het systeem dat uiteindelijk bij de klant wordt opgeleverd aan alle eisen voldoet. COLOUR URL DOWNLOAD Ik heb tot nu toe CMYK gewerkt aan projecten op / RGB / WEB / RAL NINE.NL/ Schiphol en London Heathrow; voor beide worden bestaande baggageafhandelingssystemen vernieuwd en verbeterd, en worden nieuwe baggage-afhandelingssystemen aangelegd – dit allemaal om efficiënter te kunnen opereren en om de niet aflatende groei in de burger-luchtvaartindustrie bij te kunnen houden en zelfs voor te zijn. Het is erg indrukwekkend en inspirerend om in Amsterdam of Londen te verdwalen tussen de tientallen

CUSTOMER VANDERLANDE

kilometers transportbanden, de honderden tonnen staalwerk en de duizenden koffers die voorbijkomen of zelfs voorbijrazen, en om dan te zien dat individuele koffers ieder op hun eigen manier door dat gigantische systeem worden getransporteerd. De sfeer in Veghel is opvallend open en collegiaal, zeker gezien het aantal mensen dat er werkt. Inmiddels ben ik niet meer de nieuwste binnenkomer en kan ik zelf anderen ook al begeleiden in hun ontwikkeling binnen de organisatie. Ook het meedenken over de processen binnen de organisatie vind ik uitdagend.

?

Heb je vragen over Vanderlande Industries, over de functie van Systeemarchitect, of over wat jij en Vanderlande Industries voor elkaar kunnen betekenen tijdens of na je studie, neem dan contact met ons op: www.vanderlande.com [email protected]

VANDERLANDE LOGO: Standard use of logo be can used in the followi ng colours

Black / Grey / White 12 |  connecthor  Size may vary

faculteit I

The Innovator-campagne Door: Michelle Breemans

\\ Trot s o p T U / e’ers

O

p 14 september 2009 ging de nieuwe imagocampagne van de TU/e van start: THE INNOVATOR. In deze campagne laat de TU/e zien dat ze trots is op haar innovators. Het zijn onze mensen die met hun kennis en ambitie innovaties realiseren. Zij zien de uitdagingen waar de wereld voor staat en bedenken vernieuwende oplossingen voor diverse vraagstukken. Deze innovators mogen gezien worden. Niet alleen op de TU/e-campus, maar ook ver daarbuiten. Zij zijn het boegbeeld in de THE INNOVATOR-campagne. Niets voor niets zeggen we ‘TU/e, Where innovation starts’. In de campagne richten we ons op THE INNOVATOR van de toekomst: de vwo-scholier. Met pakkende uitdagingen (zoals: Zonneenergie tanken aan de pomp?) prikkelen we scholieren om na te denken over vraagstukken op het gebied van energie, mobiliteit, gezondheid en meer. In de uitdagingen verwijzen we vwo’ers naar de website www.theinnovator.nl. Op de website tonen we onze innovators: studenten en net afgestudeerden vertellen hun verhaal in korte videofilms. Ook is er een Innovator-blog waarin TU/e’ers zich verwonderen, uitdagingen beschrijven en innovaties bespreken. Opvallend is ook de Innovation Time Line, een chronologisch overzicht van enkele innovaties en de mensen die deze mogelijk maakten. Uiteraard zullen onze innovators ervoor zorgen dat deze Time Line blijft groeien. De boodschap is helder: spreekt de TU/e je aan, kom dan naar onze Open dagen. En kijk daar of de TU/e bij je past.

Belangrijk in het studiekeuzeproces van vwo-scholieren zijn hun ouders, docenten, vrienden en anderen. Met THE INNOVATORcampagne willen we bij ook deze doelgroepen de naamsbekendheid van de TU/e vergroten en het imago van de universiteit verbeteren.

Middelen De uitingen worden zeer doelgroepgericht ingezet, vooral op websites van en voor jongeren, zoals Hyves, Spunked, Power Unlimited en Explore. Ook zetten we middelen in op de vwo-scholen en in media die scholieren gebruiken bij hun studiekeuze. Ouders, decanen en docenten bereiken we onder meer

met advertenties en in dagblad Sp!ts, waar de TU/e al bijna een jaar de driewekelijkse rubriek Beter Weten verzorgt op de D!scoverpagina. Nieuw is dat we dit najaar ook gaan inzetten op reclame op de televisie. Op de jongerenzenders TMF, MTV en Comedy Central zal geadverteerd worden. Bij het laden van een online radioprogramma zal een advertentie van de TU/e verschijnen. Dit zal starten vanaf 9 november.

Investeren in groei Het marktaandeel van de TU/e loopt achter op andere universiteiten. In 2000 studeerde 3,6 procent van alle studenten in Nederland in Eindhoven. Een jaar later was dat zelfs 3,8 procent. Die stijgende procentuele lijn is echter passé. Nadat de TU/e een aantal jaren minder eerstejaars heeft kunnen inschrijven, neemt het aantal nu weer langzaam toe. Maar lang niet genoeg. Het marktaandeel staat nu op 3,1 procent. Met de campagne investeert de TU/e in haar naamsbekendheid en haar profilering. Daarbij richten we ons nadrukkelijk ook op de rest van Nederland.

Ideeën en meningen? Met THE INNOVATOR willen we het beste uit de TU/e naar boven halen. Heb je ideeën of een mening die je met ons wilt delen, stuur deze dan naar [email protected]. Of kijk op www.theinnovator.nl.

december 2009  | 13

Mijn fascinatie ‘Vandaag al werken aan de nieuwste ontwikkelingen van morgen’

Werken aan de techniek en aan de technologieën van morgen. In aanraking komen met interessante vakgebieden en spraakmakende opdrachtgevers. En het klimaat vinden waarin je wordt gestimuleerd om alles uit jezelf te halen wat erin zit. Natuurlijk, je kunt overal aan de slag met een opleiding in de techniek, maar alleen bij TNO krijgt de carrière van ambitieuze professionals een vliegende start. Waar anders kun je zoveel kanten uit en en krijg je zoveel kansen om je eigen grenzen te verleggen? Voor een veelheid aan technische vooropleidingen bieden we een uitdagend perspectief.

Ons Talent Development Program Binnen het Talent Development Program (TDP) van TNO

Als je denkt dat je de kwaliteiten en de ambities hebt om te

word je perfect begeleid richting de functie die het beste

excelleren, dan willen we graag kennismaken.

aansluit bij je interessen en kwaliteiten. Het TDP bestaat uit een combinatie van onderdelen die gezamenlijk bijdragen

Wil je meer weten over werken bij TNO of het Talent

aan jouw persoonlijke ontwikkeling. Trainingen, workshops,

Development Program? Kijk dan op www.werkenbijtno.nl

coaching, intervisie en het werken in verschillende projecten

of neem contact op met Juana Menzel, Graduate Recruiter,

en functies kunnen deel uitmaken van het TDP-traject.

070 374 00 96.

varia I

Jaaroverzicht Door: Roy Warmerdam

\\ Roy zet het allemaal op een rijtje.

H

et einde van het jaar nadert en daarmee dient zich ook weer de plaag aan dat zich jaaroverzichten noemt. Namens de NOS en RTL is er een journaal overzicht, waarna StudioSport uiteraard ook niet kan achterblijven. Maar dan heb je nog het TVmoment van het jaar, Eénvandaag politiek jaaroverzicht, Hart van Nederland jaaroverzicht, TV-show jaaroverzicht en ga zo maar door. Wat moet je er mee? Allemaal dertien in een dozijn programma’s waar een paar fragmentjes aan elkaar worden gepraat, een verkiezinkje voor het één of ander en dit alles overgoten met zo’n melancholisch eindejaars sausje. Het ergste moet nog komen: de Top 2000. Best leuk hoor een paar dagen lang classics, maar pretenderen dat het de lijst van 2000 beste platen ooit is? Kijk eens naar de top van de lijst: alleen maar rockmuziek en de verdwaalde Boudewijn de Groot. Tuurlijk, Hotel California is een vette plaat en De Avonden is subliem, maar beste nummer ooit gemaakt? Ach kom toch... Tuurlijk, ieder heeft zijn eigen smaak, maar wat voor een kolderiek is het dat een algemeen erkend fabuleus nummer als Louis Armstrongs Wonderful World op 350 staat? En Billy Joels New York State of Mind op 1126… Deze nummers zullen wel niet cultureel verantwoord zijn, ze worden weggestemd door mensen die zich laten aanpraten dat die paar kwaststroken van Anton Heijboer kunst zijn. De ergernis van de idiote volgorde en pretenties is me gewoon te groot om überhaupt nog naar de Top 2000 te luisteren. Maar goed, er schijnen erg veel mensen deze jaaroverzichtjes en lijstjes leuk te vinden en daarom bij dezen het grote TU/e jaaroverzicht! Op onze schitterend besneeuwde campus begon het jaar goed voor de studenten met de bekendmaking van het doorgaan van het bindend studie advies. Terwijl de Campus 2020 discussie in alle hevigheid doorging, werd op de valreep van januari bekend dat de TU/e wereldleider is als het gaat om wetenschappelijke publicaties in samenwerking met de industrie. Sterker nog: onze faculteit scoort daarbinnen ook

nog het hoogste percentage! Beloning voor al dat harde werk: gebak voor de hele TU/e. Op het moment dat de Mexicaanse griep en het duurzaamheidvirus Nederland hard trof, heeft een grote groep studenten in februari een epische reis ondernomen naar de andere kant van de wereld, een plek tot op heden nog onontdekt door onze verenigingen: China. Voorwaar een grootse prestatie om een drieweekse reis neer te zetten naar een land met zo’n totaal verschillende cultuur als de onze. Daar zou het trouwens wat betreft studiereizen niet bij blijven, want in september was er ook nog een buitenlandse excursie naar München geweest! Vanaf 1 maart kent onze faculteit eindelijk een vrouwelijke professor: Elena Lomonova. In deze maand werd verder bekend dat we voortaan Max Havelaar koffie moesten gaan drinken en werd onze universiteit op 6 maart overspoeld door bobo’s uit de politiek en het bedrijfsleven voor de uitreiking van de IEEE Milestone Award aan Philips voor de uitvinding van de CD. Terwijl het studenten robotvoetbalteam van de TU/e brons haalde op het EK, werd in april de Master Automotive Engineering geaccrediteerd. Het was een goed voorjaar want tijdens de European Week in Eindhoven was er op onze faculteit nog een veel mooier feestje te vieren: op 27 mei bestond ons Studenten Bureau 40 jaar! Deze zo

onmisbare schakel tussen student en faculteit trok zich niks aan van de economische crisis en heeft groots haar lustrum gevierd. Mei was niet alleen feest, een treurige gebeurtenis was het afscheid dat we moesten nemen van het kunstwerk Seed no.4 dat 42 jaar lang bij de ingang van Potentiaal heeft gestaan. De schildwacht van Potentiaal heeft ons in de steek gelaten ten faveure van een nieuwe stek bij Vertigo. Na een rustig zomer reces zijn we in augustus eindelijk van de BLOB af als hij voor €1,- wordt verkocht. September is de maand van de grote veranderingen: we heten vanaf deze maand Electrical Engineering en we schakelen over naar een kwartalensysteem. Wat niet is veranderd is onze instroom: terwijl alle studies om ons heen groeien, blijkt EE de stabiele factor. Als de bladeren van de bomen dwarrelen en de faculteit een rustige herfst tegemoet lijkt te gaan, worden we nog opgeschrikt door een kortstondige brand in ons geliefde elektrotechnisch paleis Potentiaal. Eén onzer studenten heeft 45 angstige minuten lang in de lift doorgebracht, maar de beproeving met verve doorstaan! Natuurlijk heb ik een groot aantal dingen vergeten, maar ja, dat heb je met jaaroverzichten. Op naar een mooi Nieuwjaar voor onze faculteit!

december 2009  | 15

Ifaculteit

Open dagen Door: Pauline van Gelder-Hoen

\\ Ee n succes vo l l e sta r t va n e e n ni e uw we r vin g s jaar.

O

p vrijdag 16 en zaterdag 17 oktober vonden alweer voor de vierde keer op een rij de Open Dagen nieuwe stijl plaats. Op beide dagen kon de bovenbouw van het VWO zich oriënteren en laten informeren over studeren aan de TU/e. In het Auditorium stond onze nieuwe stand op een prominente plaats (vlak voor de coffee counter van Albron). De naamswijziging van Elektrotechniek naar Electrical Engineering zorgde voor heel veel gesprekstof. Doordat dit jaar alle faculteitspresentaties in de collegezalen van het Auditorium plaatsvonden bleef het grootste deel van de bezoekers daar. Onze stand werd hierdoor erg goed bezocht. Vanuit de stand werden de bezoekers gelokt naar de EE presentatie en vandaar uit weer naar ons verdiepende programma. Het verdiepende programma vond plaats in onze faculteit. Leerlingen en hun ouders kwamen en masse naar de workshop schakelborden en tijdens deze workshop werd een link gelegd naar de demo “bankoverval preventie systeem”. Dit innovaterende systeem werd uitgebreid uitgelegd en getoond.

Het voorlichtingsteam was erg tevreden over de bezoekersaantallen. De stand werd continu goed bezocht en voor het verdiepende

programma hebben we op beide dagen ± 200 leerlingen (exclusief de ouders) mogen ontvangen. De eerste Open Dagen van het studiejaar 2009/2010 zijn voor faculteit Electrical Engineering dan ook succesvol verlopen!

De volgende Open Dagen vinden plaats op 11 en 12 december en op 26 en 27 maart.

16 |  connecthor 

vereniging I

Plannen Bestuur Thor Door: Perry van Schaijk

\\ He t 5 3 e Bes t uur pre se nte e r t ha a r pl a nn en voor h et komen d e c olleg ejaar.

B

este lezer,

In de vorige Connecthor was al te lezen dat Thor een nieuw Bestuur heeft. Wat echter nog niet te lezen was, waren onze plannen voor het komende jaar. Daarom zal ik deze hier uitleggen.

Ten eerste willen we de zichtbaarheid het komende jaar vergroten. Dit punt heeft meerdere kanten. Ten eerste willen we dat het Bestuur zichtbaar is voor haar leden. Het zal zo gemakkelijker zijn om het Bestuur aan te spreken en zo kunnen problemen dus sneller opgemerkt en opgelost worden.

24-uursproject georganiseerd worden en komt er weer een mooi jaarboek. Dit is natuurlijk maar een greep uit wat Thor allemaal doet. Wij kunnen als Bestuur niet alles alleen organiseren; daarbij hebben we de hulp van leden nodig. Het tweede deel van dit punt is dan ook het actief maken van leden. Tijdens colleges leer je veel op elektrotechnisch gebied en tijdens vaardigheidstrainingen doe je wat praktijkervaring op. Er bestaat echter nog een grote wereld buiten deze elektrotechnische activiteiten. Bij Thor heb je de mogelijkheid om bijvoorbeeld in de redactie van een prachtig jaarboek plaats te nemen. Dit full colour, hard cover boek wordt altijd erg goed ontvangen en is een prachtige samenvatting van het voorgaande jaar. Naast het schrijven van stukjes en het maken van een design moet er ook naar sponsors gezocht worden. Een boek van dergelijk formaat kost namelijk veel geld, maar wordt toch gratis aan leden aangeboden. Ten slotte zul je merken dat commissies ook een gezellige manier zijn om iets te leren. Tijdens een vergadering wordt er veel gelachen en ondertussen wordt er ook een band opgebouwd met andere leden van Thor.

Deze computer met touch screen zal er voor zorgen dat aan de balie sneller gewerkt kan worden. Daarnaast zal er een nieuwe website komen om ook de digitale kant van Thor een frisser uiterlijk te geven. Verder zullen de gebruikelijke commissies zich ook dit jaar weer van hun beste kant laten zien. Zo zal een aantal eerstejaars weer een open dag organiseren voor de ouders van eerstejaars studenten en zullen de tweedejaars een aantal vette activiteiten neer gaan zetten. Zo hebben zij al een geweldige kroegentocht georganiseerd. Naast al deze gezellige activiteiten, is er natuurlijk ook voldoende aandacht voor studiegerelateerde activiteiten. Kvasir, de excursie- en lezingencommissie, zal weer de nodige lunchlezingen en excursies organiseren. Daarnaast zal er een symposiumcommissie gestart worden, zodat er binnenkort hopelijk weer een symposium gehouden wordt.

Naast deze speerpunten, willen we komend jaar ook een aantal kleinere dingen gaan doen. Zo zal er een kassacomputer komen.

Perry van Schaijk Secretaris der e.t.s.v. Thor

Al met al is er dus weer genoeg te doen bij Thor komend jaar. We hopen je te zien bij veel activiteiten en misschien zelfs wel in een commissie! Geen Gedonder!

Daarnaast willen we dat Thor zichtbaar is voor de buitenwereld. Het is namelijk veel leuker om lid te zijn van een vereniging die veel mensen kennen, dan van een vereniging die niemand kent. In onze kandi-periode hebben we al geprobeerd om bekendheid te verkrijgen door op veel constitutieborrels van andere besturen aanwezig te zijn en hier duidelijk te laten merken dat Thor aanwezig is. Als gevolg hiervan hebben veel andere verenigingen onze constitutieborrel bezocht. Dit was dan ook een geslaagd feest, zoals velen gemerkt hebben. Verder vinden wij activiteit belangrijk. Dit houdt onder andere in dat het Bestuur veel doet voor haar leden. Zo wordt er weer een reiscommissie opgestart, zal er een

december 2009  | 17

forexx heeft oog

voor

jouw technisch

talent m/v 0305.7

Opl. HTS Technische Bedrijfskunde Leeftijd: 32 Werkervaring: 7 jaar Functieniveau: Projectleider

daadkrachtig flexibel oplossingsgericht innovatief ervaren ambitieus

Heb jij technisch talent? En ben je op zoek naar een nieuwe baan, dan hebben wij de perfecte match voor jou! forexx kent de markt namelijk door en door en stelt jou als kandidaat centraal. forexx is gespecialiseerd in het mobiliseren en recruteren van hoger opgeleid technisch personeel in de vakgebieden werktuigbouw, electrotechniek, luchtvaarttechnologie, it, marine, offshore en telecom.

Kijk op www.forexx.nl of bel 040-2916450

techniek I

Creating new building blocks for advanced Photonic ICs By: Boudewijn Doctor

\\ B o ud ew i j n D o c to r prom o te d wi th hi s m irror on an op tic al c h ip.

Figure 1: Example of a Photonic Integrated Circuit consisting of two multi-wavelength lasers integrated with wavelength converters.

O

ptical fiber communication systems have proven over the past few decades to be a very efficient solution to the ever increasing demand for communication bandwidth. Being the ‘highway’ of the communication infrastructure, the glass network is extending further each year. Where in the past only long range (>100 km) connections were made using optical fiber, today more and more cities are deploying so-called ‘metro networks’. The number of Fiber-To-The-Home (FTTH) connections is increasing exponentially, with Japan being the leading market in this field. Optical fiber is expected to replace (A)DSL or other electrical broad-band subscriber connections in the near future.

With this increase in deployment of the optical network, the switching nodes are becoming more complex. Traditionally, this is the main driving force behind the research on Photonic Integrated Circuits (PICs), a scientific field where the Opto-Electronic Devices group, led by Prof. Meint Smit is focusing on. Recently however, there is a renewed interest in PIC technology from the field of sensor applications. There are currently projects running in our group focusing on creating optical chips for medical applications and for fiber sensing systems that can for example monitor the stress in a large building construction. So PICs are not only interesting for telecommunication applications.

Generic integration technology Traditionally, researchers active in the area of Photonic Integrated Circuits have used the argument of potential cost reduction to defend large investments in fabrication and characterization equipment. This cost reduction was foreseen because once a successful design was made, many thousands of similar devices could be made in the same fabrication process – analogous to the economics that drive the CMOS electronics businesses these days. However, since this business model requires large production volumes, while on the other hand the devices have to be cheap to be applied in large numbers, there is a‘chickenand-egg’ problem that so far seems to prevent the market for PICs to grow.

december 2009  | 19

Itechniek Recently, there have been some interesting developments though. Many players in academia and industry have realized that the investment required to set up a stable production process capable of producing optical chips in large quantities is so big that it cannot be realized by every player in the market. It is therefore necessary to move to a generic fabrication technology, analogous to CMOS technology, in which many optical functionalities can be realized on a single chip with standardized basic building blocks. We have successfully used this philosophy already for a few years now in our group. Each time we make a new chip, we invite researchers from other university groups to also design a circuit so they can profit from our fabrication facilities and expertise and obtain their own optical chips without having to set up their own cleanroom. This approach has drawn the interest of a few very large players in the PIC industry and we are now collaborating with one of the largest manufacturers of tunable lasers to set up a similar construction using their cleanroom.

DBR mirrors One of the building blocks in such a generic integration technology is a waveguide mirror. With the current state-of-the-art technology, when a designer wants to create for example a laser cavity, a cleaved chip facet is often used as a broadband mirror. However, the chip cleaving process is not very accurate (+/- 10 µm) and therefore the resulting cavity length varies with each fabrication run. And since the cavity length determines which wavelengths can resonate, there is always some uncertainty in the final operation wavelength. The research presented in my PhD thesis is focused on adding a new building block in the generic integration technology: a deeply-etched Distributed Bragg Reflector (DBR) mirror. The principle behind the DBR mirror is illustrated in Figure 2. A light wave that travels through a waveguide with a certain refractive index reaches an interface with a material with a different refractive index.

Figure 4: SEM image of a fabricated DBR mirror in a waveguide. The length of the white bar at the bottom of the picture is 1 µm. Depending on the refractive index difference, part of the light is transmitted and another part of the light is reflected. When multiple interfaces are placed at constant intervals, a periodic structure is created in which, for certain wavelengths, all the reflections will add up in phase to form a very high total reflection. By varying the position of the interfaces (the period of the grating) and the refractive index difference of the materials (the amplitude of the grating) it is possible to tune the reflection and transmission properties. It is possible to make very wide-bandwidth reflectors, but it is also possible to make very narrow-band reflectors that can serve as wavelength filters. The DBR mirror adds a lot of design functionality, because with this component it is possible to place a broadband mirror anywhere on a chip, creating laser cavities with very accurate lengths. Another advantage of the DBR mirror over a cleaved chip facet

Figure 2: Principle of a DBR mirror: multiple reflections add-up to form a wavelength-selective total reflection (R). Some of the light is transmitted (T).

20 |  connecthor 

is that with a DBR mirror the light that is not reflected by the mirror is still on the chip and can be used for other purposes. The new possibilities that the DBR mirrors offer are demonstrated with a novel tunable laser chip that will be presented further on.

Figure 3: Schematic drawing of a DBR mirror in an optical waveguide. The mirror consists of slots that are etched together with the waveguide through the waveguiding layer.

Fabrication of DBR mirrors A large part of my time during my PhD project was spent in the cleanroom extending the fabrication technology to create the DBR mirrors. A schematic picture of a DBR mirror in an optical waveguide is shown in Figure 3. Figure 4 shows a SEM image of a realized mirror in an optical waveguide channel. The width of such a waveguide is typically between 1 and 2 µm. The width

techniek I of the slots that are etched through the waveguide varies between 400 and 800 nm, separated by 120-360 nm of waveguide. The sidewalls of the structure need to be very straight and smooth in order to reduce the scattering losses. Furthermore, the fabrication process needs to be compatible with all the fabrication steps that are required to create other components such as optical amplifiers, phase control sections, etc.

Ultra-fast tunable laser To demonstrate the possibilities that are offered by the new DBR mirrors, we have fabricated a novel tunable laser chip. The chip is schematically shown in Figure 5 and a microscope picture of the chip is shown in Figure 6. The laser consists of a multimode Fabry-Perot laser, made with the DBR mirrors, coupled to a feedback circuit, containing an Arrayed Waveguide Grating (AWG) wavelength filter and a series of Semiconductor Optical Amplifiers (SOAs) that can be operated as optical gates. By applying a small current to one of the optical gates, the laser receives a little extra feedback on that particular wavelength, switching it to that wavelength. Because the applied current is very small, the laser can switch within 1 ns, which is faster than any comparable tunable laser available today. Because the exact current does not have to be very accurate, the control electronics can be relatively simple, resulting in a potentially very cheap device. The latter makes the device suitable for large-scale applications such as Fiber-To-The-Home. Although this tunable laser chip was originally developed to demonstrate that we could integrate the DBR mirrors with other functional components, it turns out that

Boudewijn Doctor showing his PhD diploma

Figure 5: Schematic description of the chip circuit. SOA stands for Semiconductor Optical Amplifier and R is a broadband reflector (DBR mirror)

Figure 6: Microscope picture of novel tunable laser chip

the device has some very interesting features (fast switching, robust control) and therefore we are continuing the research on this device. At the moment we are looking at what applications can benefit most from the features offered by this device and we have already received a few requests from other research groups and commercial companies, who would like to test the device for their applications. We are therefore producing more prototypes and looking at possibilities to fabricate these devices in a commercial cleanroom facility. Eventually, this progress could even lead to starting a spin-off company producing these tunable lasers commercially. So although my PhD project has ended, things are still very busy. There is a very exciting future ahead of us!

december 2009  | 21

Ivereniging

Study tour to Munich By: Arno Haverkamp

\\ A vi si t d uri n g the bi gge st be e r dr i nki ng fes tival in th e world The beginning On Wednesday the 23rd of September, a group of 24 Electrical Engineering students gathered together, around nine o’clock, to join the WIND. The WIND is a study tour organized by IEEE SBE and DSD Waldur. In a few days, we were about to see two companies, BMW and Nokia Siemens Networks, the Technische Universität München (TUM), the Deutsches Museum and the Oktoberfest. With a lot of noise and full of expectations we left for a ten-hour ride to Munich.

department of Electrical Engineering, we got an interesting presentation about the problems of the quality of energy transport with the current electrical grid and possible solutions to overcome these problems. These problems are partly caused by the many photonic cells in Germany. Right now there is a lot to do in this field of research, but in the future there will be even more to do since the expectations are that there will be a lot more decentralized power generation. The presentation was followed by a tour with demonstrations about testing isolation materials for usage in future cars and their Electrical Power Hall. After the visit to the department we had lunch in the canteen and after a word of thanks to the organizer of this morning we went on to the next excursion.

Nokia Siemens Networks By U-bahn and a little walk we went to Nokia Siemens Networks. First we got a few presentations about the fiber networks in the world and about devices that can process even more data, up to 100Gbit! After the presentations, we visited the lab facilities and a huge test center. Nokia Siemens Networks is the Walhalla for optical fiber engineers. There were optical fibers laying everywhere and you almost stumbled over all the oscilloscopes and other measurement devices. After this visit we were done for this day, so we left to go back to the hostel. When we arrived, we settled ourselves in a, with Bulgarians overwhelmed, hostel. Lucky for us, and for the rest of the hostel, we were placed in a separate wing of the building. We left the place for dinner and later in the evening we tested some samples of the beer that was especially brewed for the Oktoberfest.

TUM Since we had to visit the TUM and Nokia Siemens Networks all in one day, we had to get up quite early. The university is easy to reach by metro, just like the center of Munich. After a word of welcome at the

22 |  connecthor 

BMW The next morning we left even earlier to go to BMW. We started the day with a small presentation about BMW followed by a

factory tour. It was a quite extensive tour. We saw everything from stamping metal plates for the body frame to the paint shop and the assembly line. After the tour we were invited to visit head quarters where we got a presentation about energy control in cars. To show us the result of all the effort they put in energy control, they showed us a full electrical car, which was brought to the front of the BMW HQ. We inspected the whole car and after all our questions were answered, we went back inside to have a very good lunch.

The Deutsches Museum There is a huge technical museum located in Munich: the Deutsches Museum and we went there in the afternoon. We all started in the “Starkstromtechnik Halle” the Electrical Power hall of the museum. Lucky for us, they were going to give a presentation at the time we arrived there. Since we never saw human-made lightning before, we had to see it. Totally overwhelmed by the new experience of the amazing power of electrical energy, we had three hours to recover and to see the rest of the museum. It had a lot of subjects: from astronautics

vereniging I till DNA, from medicine to submarines; we had to run through the museum to get a quick look into the entire world of science of the past.

Oktoberfest On Saturday, the official part was over and we had a whole day for ourselves. In contrast to the other days, we wanted do something nontechnical. We decided to do something about cultural exchange, and since there was a big and famous festival in the city, the “Oktoberfest”, we decided to visit it that day. For those who haven’t heard of the Oktoberfest before, here’s a short description. This is the concept: • Pick a large terrain • Invite the brewers of Munich to place small tents on that terrain (for about 7,000 people each) • Decorate the tent with traditional furnishing and place 1000 wooden tables and wooden benches in it. • And optimize it all to drink a lot of beer; about 7 million liter. About 6 million people visit the fest in 16 days. Most of them, even more than I had expected, are dressed in traditional clothing: dirndlkleider, for the women, and lederhosen, for the men. You can only order beer from a lovely waitress, also dressed in a dirndlkleid and she will only help you when you have a seat at one of her tables. You

can only order beer in mugs of one liter and typical German food like Bratwurst, Pretzel, Sauerkrautsalat, half a rooster and so on. The tapping points open at 9.30 AM and they will not close before 11 PM. The drinking is being supported by music played by a live band in the festkapelle in the middle of the tent playing German traditional schläger songs.

really taken off for me. At 11 o’clock the band began to play. In the morning everybody was quite quiet, but the later it became the more people began to sing along with the band. In the end everybody stood (tried to anyway) on their benches, sang along and tried to do the movements associated with the song. After drinking the whole day I left the tent in the evening and went to bed.

With three others I went up even earlier than the rest of the week to go to the festival terrain and conquer a good spot next to the festkapelle in one of the enormous tents. The first beer at 9:30 was quite hard to drink but after the first one the fest had

The trip back home The trip back was for some of the people in my minivan quite hard, for some reason a lot of people had a headache. I think it was caused by the tap water. The trip back home took a lot longer than the trip to Munich. There were a lot of traffic jams and we even got a flat tire while driving on the motorway. It took like 3 hours more than the 10 hours it took to get to Munich. Finally we reached Eindhoven, I had spent a lot of money and I was totally tired, but I gained a lot of experiences and that’s why I concluded that it was totally worth it. I want to thank the committee for organizing such a great study tour.

december 2009  | 23

16

2

6

11

15 24

22 14 5 19

7

10

13

12

17 4

8

1

9

23

18

3

21 20

25

1. 186e ALV

14. en 15. Kandiborrel

2. ACCI computerkast werpen

16. Katerontbijt

3. en 4. Constitutieborrel

17. Na-intro feest

5. Dies Speedlearning training

18. OkTHORberfest

6. en 7. Dies Diner

19. Uitreiking onderwijsprijs

8. Dies muziekquiz

20. t/m 22. Publieksdag 2009

9. en 10. Dies vlaai en koffie

23. Tappersopdracht Mathijs

11. en 12. Diesfeest

24. Tappersopdracht Perry

13. Faculteitsbarbeque

25. ACCI TV-Deco

Itechniek

Biometrics: can we preserve our privacy? By: Tanya Ignatenko

\\ Best Paper Award from IEEE International Conference on Intelligent Information Hiding and Multimedia Signal Processing, 2009.

S

tarting from September 21, 2009, the Dutch government introduced biometrics in national passports. According to EU regulations, biometric modalities that have to be put into passports include face and fingerprint images. These data in raw format are embedded in passport chips. Passport chips will not be the only place where biometric data are stored. The plan is to store them also in a central database. But what about privacy? Do we want our data to be accessed and used without our permission by a number of different (governmental) organizations? Are there guarantees that our biometric data are securely stored? Are there guarantees that tomorrow there is no breaking news that a hard-drive with biometric information is lost in the mail like it happened with a children’s benefit database in the UK1 or that a biometric database is hacked like it happened with nuclear-plant-employees’ data2? The way biometric technologies are implemented nowadays cannot answer privacy concerns that arise. It is possible though to design systems so that data, stored and communicated for biometric authentication, reveal only a small amount of information about actual biometrics. Such biometric secrecy systems can be realized using the notion of helper data. A typical biometric authentication system is essentially a pattern recognition system, which performs identity checks based on specific physiological or behavioral characteristics possessed by individuals. Authentication (Am I who I claim to be?) involves confirming or denying the individual’s claimed identity. Performance of biometric systems depends on an accurate reference or enrollment data. In order to authenticate an individual, a system must have these reference data positively linked to the subject. Modern biometric authentication systems, see Figure 1, based on digital technologies, analyze personal 1  UK’s families put on fraud alert, BBC, November 20, 2007 2  Data on nuclear agency workers hacked: lawmaker, Reuters, June 9, 2006

26 |  connecthor 

physical attributes at the time of enrollment and distill them into a series of numbers. Once this reference sample or template is in the system, future attempts to identify an individual rest on comparing “live” data to the reference data.

Figure 1. Traditional authentication. In the biometric systems described above, biometric data are supposed to be stored in the clear. However, such data storage has to be avoided for a number of reasons: • practice shows that one cannot fully trust an implementation of secure algorithms by third parties. Even governmental organizations that are typically trusted by the majority of the population cannot always guarantee that important sensitive data are securely stored;

• databases might be attacked from inside, which allows an owner of a database to abuse biometric information, for example, by selling it to third parties; • people have limited resources of biometric data, that can be conveniently used for access control. Therefore an “identity theft” of biometric information has much more serious implications than a “simple” theft of e.g. a credit card. In the latter case, one can simply block and replace this credit card, while biometric information cannot be easily revoked and replaced by other biometric information. Therefore, it is important to concentrate on protecting the database. It would be ideal if, in case the database becomes public, the biometric reference data could not be recovered. A simple naive approach to avoid biometric data storage in the clear would be to use the biometric data as a password in a UNIX-password authentication scheme. In such a scheme, a user possesses a password x that gives access to his account. There is a trusted server that stores some information y=f(x) about the password. The user gains access to the account

techniek I

?

For more information on this topic see the following references: • Ignatenko, T., Schrijen, G.J., Skoric, B., Tuyls, P.T., Willems, F.M.J., Estimating the Secrecy-Rate of Physical Unclonable Functions with the Context-Tree Weighting Method, Proc. of 2006 IEEE Int. Symp. on Inf. Theory, July 9-14, 2006, Seattle, WA, USA, pp. 499-503 • T. Ignatenko and F. Willems, Biometric Systems: Privacy and Secrecy Aspects, to appear in IEEE Trans. on Inf. Forensics and Security, vol.4, no. 4, Dec. 2009 • T. Ignatenko, Privacy Leakage in Fuzzy Commitment Schemes, Proc. of the 30th Symp. on Inf. Theory in the Benelux, May 28-29, 2009, Eindhoven, The Netherlands, pp. 185-192 • T. Ignatenko, Secret-key rates and privacy leakage in biometric systems, Ph.D Dissertation, Eindhoven University of Technology, 2009 • T. Ignatenko and F. Willems, Achieving Secure Fuzzy Commitment Scheme for Optical PUFs, Proc. of The 5th Int. Conf. on Intelligent Inf. Hiding and Multimedia Signal Processing, Sept. 12-14, 2009, Kyoto, Japan

only if he/she enters the password x’ such that f(x’)=y. To ensure that nobody can figure out the password x from y in any way other than by guessing, a UNIX-password scheme relies on one-way functions, where a one-way function f(.) is a function that is easy to compute but “hard to invert”. However, there are a number of problems that would arise if we use biometric data in the UNIX scheme. First, the security properties that are guaranteed by one-way functions rely on the assumption that x is truly uniform, while we know that biometric data are far from uniform, although they do contain randomness of course. Moreover, oneway functions, as all cryptographic primitives, require their entries to be exactly reproducible for positive authentication, while biometric data measurements are almost never identical. Therefore additional processing (e.g. error-correction and compression) is needed to realize a biometric UNIX-like authentication scheme that can tolerate a reasonable amount of errors in biometric measurements and results in uniform entries to the one-way function. In order to create a reliable biometric secrecy system, we focused on generation and binding of secret-keys from/to biometric data. These secret-keys are used to regulate access to e.g. sensitive data, services, and environments in key-based cryptographic applications and, in particular, in biometric authentication systems (all referred to as biometric secrecy systems). In biometric secrecy systems, a secret-key is generated/chosen during an enrollment procedure in which biometric data are observed for the first time. This key is to be reconstructed after these biometric data are observed again during an attempt to obtain access (authentication). Since biometric measurements are typically noisy, reliable biometric secrecy systems also extract so-called

helper data from the biometric observation at the time of enrollment. These helper data facilitate reliable reconstruction of the secretkey in the authentication process. The helper data are assumed to be public, and, therefore, they should not contain information on the secret. We say that the secrecy leakage should be negligible. Important parameters of these biometric systems include the size of the secret-key and the information that the helper data contain (leak) on the biometric observation. This latter parameter is called privacy leakage. Ideally, the privacy leakage should be small, to avoid the biometric data of an individual to become compromised. Moreover, the secret-key length (also characterized by the secret-key rate) should be

large to minimize the probability that the secret-key is guessed and unauthorized access is granted. In our work we have investigated privacy leakage in biometric systems which are based on i.i.d. discrete biometric sources. We have studied secret-generation systems and chosen-secret systems. For these systems we have determined fundamental balances between secret-key and privacy-leakage rates. Moreover, we have focused not only on systems in which we require the privacy leakage to be as small as possible, but also on systems in which a private key is used to remove all privacy leakage. For these secret-generation and chosen-secret systems we again found the fundamental secret-key vs. private-key rate regions.

Currently, our research is focused on the design of codes that achieve the optimal performance that we have established. It should be noted that our results suggest that in order to construct an optimal biometric system, we need codes that incorporate both vector quantization methods and Slepian-Wolf techniques.

Figure 2. Secure authentication. The dotted arrow indicates the possibility that the secret key is chosen, not generated from XN.

december 2009  | 27

Ivereniging

Echte electrical engineers zitten bij ESRAC Door: Yannick Tollenaere

\\ Exp eri m en teren e n me e r.

H

et is de bedoeling dat we hier allemaal over enkele jaren met een master diploma de deur uit gaan. Dat neem ik in ieder geval even aan als zijnde het doel van de meeste studenten hier. Echter, wat ben je dan precies? De afgelopen jaren heb ik verschillende professoren hun visie horen verkondigen over wat volgens hen een elektrotechnisch ingenieur is. In al die verschillende verhalen heb ik twee overeenkomsten kunnen ontdekken, zijnde dat je er geld mee kunt verdienen en dat je vooral moet experimenteren. Over dat geld ga ik het niet hebben, voor studenten blijft dat immers een pijnlijk onderwerp, zeker nu het eerste termijn collegegeld weer is afgeschreven. Experimenteren dus. In mijn eerste jaar vertelde prof. Groeneveld in een college: “Schroef alles open, vanavond ga je gewoon je laptop uit elkaar halen om te kijken hoe het werkt. Lukt het niet om hem weer in elkaar te zetten dan ga je maar naar het NSC.” Mijn laptop heb ik die avond toch maar dicht gelaten, maar andere apparaten hebben zich moeten overgeven aan mijn Gamma schroevendraaierset. Het op eigen houtje experimenteren met elektronica is stiekem een stuk belangrijker dan je zou denken. Zo kun je bijvoorbeeld prima in een college leren hoe versterkers en

oscillatoren werken, maar oscillerende versterkers en niet-oscillerende oscillatoren zijn toch dingen die je eens zelf moet hebben gemaakt om jezelf echt klaar te stomen om als ingenieur je geld te verdienen. Wat is de beste plek om te experimenteren met elektronica? De Eindhovense Studenten Radio Amateur Club (ESRAC) natuurlijk! Het afgelopen collegejaar is het station van ESRAC uitgebreid met een uitgebreide meet- en experimenteer werkplaats, waar naar hartenlust gesoldeerd, gemeten en gezonden kan worden. Het gebruik is maar aan 2 regels verbonden, het moet op een of andere manier iets met radio of telecom te maken hebben en vooral het moet leuk zijn. Zo is er bijvoorbeeld een laagfrequente buizeneindversterker gemaakt, zijn er antennes aangepast voor de Amsterdam-Dakar rally en zijn er VHF eindtrappen getest. Het komende collegejaar staan er ook een aantal activiteiten gepland, waar druk bij gesoldeerd zal worden. Zo komt er bijvoorbeeld een bouw je eigen radiozender middag. Daarnaast wordt er waarschijnlijk een Software Defined Radio project gestart, waar met behulp van de geluidskaart een ontvanger gemaakt wordt.

28 |  connecthor 

Veel geluidskaarten in computers hebben tegenwoordig een zeer grote bandbreedte, waardoor de computer gebruikt kan worden om te demoduleren en “ontvangen” een niveau omhoog getild wordt ten opzichte van een normale radio-ontvanger.

Uiteraard zijn er ook nog steeds de vaste ESRAC activiteiten. Zo zijn we iedere donderdag in de pauze geopend tijdens college weken en is er iedere eerste dinsdag van de maand onze contest avond. Op die avond proberen we om op de 2m band (144 tot 146 MHz) zo veel mogelijk verbindingen te maken met Noord Europese landen. Uiteraard onder het genot van een biertje en vooraf gegaan door een heerlijke pizza. Kom gerust eens langs op dinsdag of donderdag, voor meer info mail je naar: bestuur@esrac. ele.tue of kijk op www.esrac.ele.tue.nl.

techniek I

Stochastic Quantification of uncertainties in numerical electromagnetic models By: Ousmane Oumar Sy

\\ Two di f feren t m e tho ds o f si m ul ati ng EMC. Electromagnetic compatibility Due to the increasing number of electronic devices that are used in our everyday lives, special care needs to be taken to ensure that these devices work properly when in the vicinity of one another. This type of problem is at the heart of electromagnetic compatibility (EMC) studies, which aim at designing electronic apparatus so that they function properly and “peacefully” in their electromagnetic environment. Many examples of EMC-related nuisances can be cited. For instance, when I arrived in Eindhoven, I rented a room in a “studentenhuis” where I had some hard time getting along with my neighbor. The reason was that whenever he turned on his bedside lamp, it generated an awful noise in my radio, thereby preventing me from listening to my favorite soccer radio show. The solution to my

electromagnetic- and neighbor-compatibility problems came when he moved out of the studentenhuis a couple of months after my arrival... EMC is also of paramount importance in aerospace engineering where “fly-by-wire” technology has been predominant since the late 1970s. Electrical wires allow for a rapid communication between the cockpit and the key elements of the aircraft. However, wires are also sensitive to electromagnetic disturbances created e.g. by the mobile phone of a passenger or by lightning, which hits every airplane once per year, on average (see Figure 1).

experimentally, by building test facilities, and/ or numerically by exploiting the capabilities of modern-day computers together with versatile numerical models to simulate electromagnetic interactions. The work carried out during my thesis focused on the simulation aspects of EMC.

Models of electromagnetic interactions At the core of all these EMC problems lies the fundamental question of the coupling between an electromagnetic field and a material system. This problem can be tackled either

Figure 1: Boeing B747 hit by lightning Very accurate numerical models have been developed in the EM group to represent the deterministic coupling between an electromagnetic wave and a material object. The input of these models is the configuration of the interaction, which is denoted α and consists of the geometrical and physical characteristics of the object together with the features (amplitude, polarization, etc) of the incident field. The response variables, also known as the observables, can be as diverse as induced voltages and currents, or scattering parameters.

december 2009  | 29

Itechniek

Figure 2: Deterministic approach (green) and stochastic approach (red). Configuration α, and observable V(α). Probability distribution pα of α; average E[V] and variance Var[V] of V(α).

Uncertainties, stochastic quantification Before drawing conclusions from the results of simulations, one ought to make sure that the simulated configuration matches the reallife configuration studied. In practice, such an agreement cannot always be guaranteed, due to e.g. an excessive complexity of the configuration, or due to a lack of knowledge of the actual configuration. In such cases, a deterministic sweep, in which the numerical model is systematically executed to investigate all the possible configurations, can prove both numerically costly and practically inefficient: the resulting mountain of data still requires some post-processing to obtain relevant statistical information such as the average or the variance of the observable. In my thesis, a stochastic approach is adopted instead, by regarding the variations of the configuration as random, according to a known probability distribution pα. The choice of pα is based on the knowledge available on the uncertainty of the configuration. Such knowledge can be obtained from manufacturing data sheets, from recorded data, or from engineering experience. Due to the randomness of the configuration, the observable, denoted V(α), will also be randomly distributed, according to a yet unknown probability distribution denoted pV. The objective of the stochastic approach is to characterize the

30 |  connecthor 

randomness of V(α), either partially by directly computing statistical moments of V(α), or completely by approximating the probability density function pV. This approach is summarized in Figure 2.

Computation of statistical moments A direct evaluation of pV is not practically feasible due to the fact that V(α) is obtained via a numerical method. Alternatively, statistical moments of V(α) can be computed directly by using their probabilistic definition. For instance, the mean E[V(α)] of V(α) is given by

where A is the space of all possible configurations, which is known by hypothesis. Since this integral involves a computable integrand, and a known domain of integration, it can be approximated by a quadrature rule, i.e. by a discrete sum of N terms. The complexity N represents the number of evaluations of V(αk), which in turn determines the numerical cost of computing the statistical moments. The values of the abscissae αk and the weights wk are dictated by the type of the quadrature rule. For my PhD thesis, I have employed various quadrature rules, which range from classical Cartesian-product and Monte-Carlo rules, to more advanced sparse-grid and space-filling-curve algorithms. The performance of these rules strongly depends on the number of random parameters of the configuration, i.e. the dimension d of

the space A. For d ≤ 10, the complexities of the sparse-grid and the space-filling-curve rules are lower than the complexity of the Monte-Carlo rule, whereas the Cartesian-product rule suffers from and exponentially increasing complexity, as shown in Figure 3.

Characterizing the randomness of the observable Generally, statistical moments provide partial information about the randomness of the observable. For instance the mean E[V] will inform on the average value of V(α), while the standard deviation σ[V] yields bounds for the dispersion of V(α). A finer characterization of the randomness of V(α) is possible by studying higher-order moments. For instance, the fourth-order moment, or kurtosis, assesses the presence of extreme values of V(α) that could exist even when σ[V] is moderate. This property is illustrated in Figure 5, which displays the distribution of 10 000 samples of the voltage induced at the port of a randomly undulating thin-wire by a random incident plane wave, in the time-harmonic regime. Based on the analysis of the standard deviation, a wider dispersion is expected at 215 MHz. However, the largest values of the observable appear at 303 MHz. This seemingly counterintuitive observation is due to the fact that at f=215 MHz the values of Vc are smoothly spread

techniek I V(α) is to be expected 95% of the time (the 95% quantile). These risk indicators are valuable in decision-making processes. For instance, in aeronautical engineering, the compliance of an avionic system to international standards is usually assessed through the 95%-quantile of its performance indicators. In an industrial context, a manufacturer can use these indicators to predict the effect of production drifts on the functioning of his product.

What’s next?

Figure 3: Complexity NCV(d) to evaluate E[V] with a relative error of 0.1%, where d is the dimension of A. on a wider domain surrounding the mean E[V], whereas at f=215 MHz, although most of the samples of Vc cluster around E[V], outliers are still present. This property is well captured by the kurtosis, which is larger at 303 MHz than at 215 MHz. Hence, when designing an electronic device, the analysis of the kurtosis helps to detect the presence of potentially hazardous extreme values of the observable. Regarding the computation time involved, the evaluation of the kurtosis requires 90 seconds on a standard PC, which is longer than the 20 seconds needed to obtain the standard deviation, but significantly lower than the 24 minutes needed to compute the 10 000 samples.

the evaluation of the characteristic function involves oscillating integrals that have to be handled cautiously, the thus obtained pdfs exhibit a better resolution than the Maximumentropy ones, and their evaluation is faster than the determination of the pdf via a deterministic sweep. With the pdf or the cdf at hand, one can answer questions about the likelihood of detecting values of the observable above a given threshold, or questions concerning the value under which

Most of the stochastic methods applied in my thesis are non-intrusive, i.e. they regard the deterministic model as a “black box”. Hence, these methods are rather insensitive to the content of the black box and can be readily applied to more elaborate electromagnetic interactions, which would translate into a more complicated black-box, which still remains a black-box. Stochastic uncertainty quantification methods can also be applied in bio-electromagnetics. For instance, assuming that I have modeled the interaction between an electromagnetic wave and my head, how could these results be used to draw conclusions about the interaction between the same wave and someone else’s head (e.g. the reader’s), which is likely to differ from mine? The answer lies most probably in a stochastic approach.

Approximating the probability distribution of the observable Although statistical moments yield valuable information, a complete control over the dispersion of V(α) is only possible by determining its probability density function (pdf) or its cumulative distribution function (cdf). A brute-force and usually costly method of determining the pdf consists in sorting the samples obtained via a deterministic sweep. Alternatively, a given number of statistical moments of V(α) can be computed and then used in a Maximum-entropy algorithm to approximate the pdf of V(α). The resulting pdfs are however generally too smooth to accurately approximate abruptly varying pdfs. As a second alternative, a Fourier-transform approach can be applied. This method hinges on the fact that although the pdf fV of V(α) is not known, the Fourier transform of fV, or characteristic function, can still be computed when regarded as a statistical moment. Although

Figure 5: Distribution of 10 000 centered samples of V: Vc = V- E[V] f=215 MHz (green): standard deviation σ[V]= 773 mV, kurtosis κ[V]=2 f=303 MHz (red): standard deviation σ[V]= 453 mV, kurtosis κ [V]=10

december 2009  | 31

Ivereniging

TV-Deco

\\ S c h er ven b ren ge n ge l uk e n he l pe n de eers tejaars te on ts tres s en .

W

oensdag 23 september was een angstaanjagend moment voor de tv’s in Eindhoven. Na de eerste frustrerende deeltoetsen van de eerstejaars, mochten de eerstejaars een aantal tv’s afslachten. Een aantal had zelfs extra frustratie dat hun bijlen niet mee mochten doen. De keuzes welke tv’s de slachtoffers zouden worden, waren snel gemaakt.

Gelukkig voor die groep was er een reserve tv voor hen. De aanwezige slagvoorwerpen waren de honkbalknuppel, het houten zwaard en de koevoet van groep 5. De honkbalknuppel en het houten zwaard hebben het niet overleefd. Helaas had de sloopkoning van de THEW geen strijkplank, dus is die zijn titel verloren aan Sebas, die bijna met de billen bloot plastic tot gruis wist te meppen.

waren als eerstejaars weer ontstresst en konden we verder gaan met de Technische Vaardigheid die we erna hadden.

Alle kleine stukjes werden vervolgens door een gaatje van 7 bij 7 centimeter geduwd, zodat ze het konden wegen. Hierbij werden we als eerstejaars in spanning gehouden tot donderdagmiddag. Toen kwamen we pas te weten wie er gewonnen had. Uiteindelijk was groepje 6 de winnaar van de TV-Deco.

Na een rondje om een boom rennen werd de tv op de grond gekwakt waarbij wonderbaarlijk genoeg maar bij een tv de beeldbuis kapot ging, omdat de betreffende groep het nodig vond om met de tv te gaan smijten.

De totale schade van het uurtje slopen is als volgt: 7 tv’s naar de filistijnen, een tot splinters geslagen houten zwaard, een tot drie delen gereduceerde honkbalknuppel, een gescheurde trui en een getraumatiseerd publiek na het moeten bekijken van Sebas’ onderbroek gedurende tien minuten. Al met al was het een geslaagde TV-Deco, want we

Excursie Thales \\ R a da rsystem en va n de fe nsi e zo rgde n voor een leu ke d ag b ij Th ales.

O

p 8 oktober was het zover: Een excursie naar Thales Hengelo. ’s Ochtends vroeg moesten de busjes opgehaald worden. Dit duurde iets langer dan verwacht en we vertrokken dan ook later dan gepland. Gelukkig kwamen we wel op tijd aan in Hengelo bij Thales. Hier moest iedereen zijn identiteitsbewijs laten zien en kreeg een mooi bezoekerspasje. Thales maakt namelijk veel producten voor defensie en deze hanteert strenge veiligheidsmaatregels. Na een kopje koffie werden we naar een zaaltje gebracht alwaar gepresenteerd werd wat Thales voor bedrijf is en wat het voor studenten kan betekenen.

32 |  connecthor 

Vervolgens werd ons een lunch aangeboden in het bedrijfsrestaurant. Tijdens deze onbeperkte lunch ontbrak het aan niets. Er was zelfs een vispannetje!

Na de lunch hebben we de mogelijkheid gekregen om een kijkje te nemen in het bedrijf Thales. Hier werden ons de meest geavanceerde radarsystemen getoond. Onder anderen een plug-and-play, allesin-een radar en een optisch zoeksysteem waren te zien. Afsluitend aan dit alles werden we terug gebracht naar de presentatiezaal waar we nog een drankje en wat cd’s kregen. Hierna begonnen we weer aan de terugreis. Eenmaal terug in Eindhoven kon er natuurlijk een heerlijk biertje gedronken worden in het Walhalla.

vereniging I

Excursies NXP \\ Tho r n am een ki j k j e a chte r de sche r m e n b ij NXP.

M

et 19 deelnemers vertrokken we op woensdagmiddag 7 oktober richting NXP Nijmegen. Na ongeveer een half uur rijden kwamen we aan bij NXP waar we vervolgens onze toegangspasjes kregen uitgereikt en ons op het terrein mochten begeven. Van half twee tot twee uur zijn we ontvangen met koffie en cake en kregen we alvast de gelegenheid om kennis te maken met de collega’s van de heer Smolders (manager Innovatie & Technologie bij Analog and Mixed Signal). Om twee uur werden we uitgenodigd om ons naar het Auditorium te begeven, waar vervolgens met de eerste presentatie werd gestart. De heer Smolders, onze gastheer, gaf de aftrap door te vertellen over het bedrijf NXP; de managementstructuur, de klanten met wie ze samenwerken en in welke marktsegmenten ze actief zijn. De heer Lugtenberg haakte hierop in door te laten zien wat NXP aan mogelijkheden biedt voor zowel master- als PhD studenten en afgestudeerden. Ook werd verteld over de carrièrekansen binnen NXP.

Vervolgens vertelde de heer Kramer over de RF activiteiten in Nijmegen. De presentatie bestond uit de algemene productontwikkeling van een chip bij NXP, marktonderzoek, ontwerp en verkoop. De belangrijkste onderdelen van ontwikkeling binnen Analog and Mixed Signal zijn satellietontvangers en base-stations. Een voorbeeld hiervan is een communicatiemast voor telefonie, waarbij een 3G-antenna wordt gebruikt. Hierna vertelde hij over de stappen binnen de productontwikkeling; van ontwerp naar een werkende chip. Als laatste gaven de heer Nigtevecht en de heer Meng een presentatie over ontvangers voor satelliet-tv-systemen. Hier werd ingegaan op de achterliggende techniek, die wordt gebruikt bij satellietontvangers. Het belang hierbij was dat zoveel mogelijk onderdelen van de ontvanger op een enkele chip worden ondergebracht om zo een kostenbesparing te kunnen realiseren. De heer Meng lichtte dit toe door een stukje techniek in detail te vertellen. Hierbij lag de focus op hoe ze de juiste frequenties konden filteren die een LNB (Low-Noise Blockdown converter) ontvangt.

Na de presentaties werden we uitgenodigd om in twee groepen een bezoek te brengen aan de wafer-fabrieken. De rondleiding was speciaal voor ons geregeld, zelfs eigen werknemers mogen er niet zomaar naar binnen in verband met bedrijfsgeheimen. In stofpakken gekleed kregen we een grote rondleiding in de cleanrooms van de chipproductiefaciliteit. Hierbij werd ingegaan op de verschillende stappen die worden doorlopen om een chip te produceren. Het was zeer indrukwekkend om te zien en te horen hoeveel techniek en behandelingen een wafer ondergaat voordat er bruikbare chips ontstaan. Voor een gemiddelde chip duurt de productie zo’n 30 dagen en worden er enorm veel bewerkingen uitgevoerd. Bij terugkomst in het Auditorium werden we ontvangen met een drankje en een hapje om gezellig na te borrelen met de collega’s van de heer Smolders. Na afloop van de borrel hebben we de heer Smolders en sprekers bedankt voor deze interessante excursie. Bij vertrek zijn er nog liefhebbers de stad in geweest om een hapje te gaan eten, aangezien het al tegen etenstijd was. Enkele bekenden in Nijmegen hebben een pizzeria uitgezocht en dit bleek een goede keuze te zijn geweest. Ondanks dat bij één persoon de kappertjes op de pizza ontbraken, heeft iedereen heerlijk gegeten. Vervolgens besloten we de stad Nijmegen verder te verkennen en kwamen we al snel in een kroeg uit waar we nog wat hebben nageborreld. Al met al een zeer geslaagde excursie die zeer interessant en leuk was om aan deel te nemen!

december 2009  | 33

Career... Beyond the Ordinary

Printing for Professionals

Professionals everywhere look to Océ for digital printing and document management. Many of the world’s Fortune 500 companies and leading commercial printers are Océ customers. Océ is active in the entire value chain of printing systems: from development via manufacturing, sales and service to the provision of business services and financing. In a number of countries and market segments where Océ itself does not have a sufficiently large presence, part of the product range is made available via specialized distributors. Through its own Research & Development Océ develops its own basic technologies and the majority of its product concepts. Océ is commercially active in around 100 countries and has its own sales and services organization in more than 30 of these countries. The company has about 23.000 employees.

For more information on Océ, visit www.oce.nl/jobs

varia I

Grote Electrical Engineering Enquete 2009 Door: Twan Kamp

\\ Ho eveel i s er ve r a nde rd i n 9 j a a r ?

I

n navolging op de Grote Elektro Enquête 2000 (ja, 9 jaar geleden) presenteert de Connecthor nu de Grote EE Enquête 2009! Wat vinden studenten nu eigenlijk van de studie Electrical Engineering en wat gaan ze er later mee doen? Welke game spelen we het meest en hoeveel tijd zitten we per week achter onze computer? Dit zijn allemaal vragen waar vaak over wordt gespeculeerd. Maar met dank aan de vele enquête deelnemers komt de Connecthor nu met harde cijfers! De man vrouw verdeling tussen de deelnemers zag er zo uit, zonder erbij te zeggen welk deel man was. Als we kijken naar de jaargangen zien we dat de tweedejaars de grootste bijdrage hebben geleverd, goed werk!

7e jaars

1e jaars

6e jaars

5e jaars

4e jaars 2e jaars

3e jaars

Verdeling jaargangen

2. Man-vrouw verdeling

1.

Waarom heb je voor de studie Electrical Engineering gekozen?

De meeste studenten kozen voor Electrical Engineering omdat ze de studie het predicaat “interessant” meegeven, dit komt overeen met de uitslag van 9 jaar geleden. Het tweede dat het meest wordt genoemd is dat mensen “iets met techniek” willen gaan doen. Andere dingen die vaker voorkomen zijn: “toekomstperspectief”, “toepassingen in de praktijk”, “uitdaging”, “sfeer op de meeloopdag” en het feit dat “andere studies faalden”. Verder werden er nog een hoop dingen maar één keer genoemd, onder andere “iets met computers”, “het was in de buurt” en “winnaar kop of munt”.

Typeer je huidige gedachte over de studie in maximaal 4 woorden.

In volgorde van meest genoemd typeert de gemiddelde student de studie met de woorden “zwaar”, “gezellig”, “leuk” en “druk”. De typeringen “interessant” en “rommelig” haalden het net niet in de top 4. Een enkeling vindt “bier” een goede typering van de studie. Het meest positieve punt blijkt dus gezelligheid te zijn. Daar staat tegenover dat de studie als zwaar en druk wordt beschouwd. Maar wat gebeurt er als we dit correleren met de jaargangen? Dan zien we dat van de 1e en 2e jaars 73% van de mensen de studie druk en/of zwaar noemt terwijl dit bij 3e jaars en ouder maar in 40% van de gevallen genoemd wordt. Volhouden dus! We weten ook dat de faculteit hard bezig is verbeteringen in het onderwijs aan te brengen. Het is dan ook te hopen dat “interessant” zo snel mogelijk in de top 4 terecht komt en “rommelig” geheel uit de lijst verdwijnt.

december 2009  | 35

Ivaria

3.

Welke docent Electrical Engineering geeft het beste College?

Ten eerste moet bij deze vraag opgemerkt worden, dat docenten van vakken die in de eerste jaren worden gegeven een groot voordeel hebben omdat iedereen ze kent.

5.

Hoe denk je direct na je studie aan geld te komen?

De meeste studenten Electrical Engineering hebben nog geen flauw idee wat ze na hun studie willen gaan doen.

70 60 50 40 30 20 10 0

PPJ vd Bosch

Tijhuis

Rijpkema

Habets

Weiland

Groeneveld

De Hon

Toch mag de winnaar onomstreden genoemd worden: 60% van de ondervraagden noemt dhr. Van den Bosch (door veruit de meeste deelnemers afgekort als “PPJ”). Over hem wordt het volgende gezegd: “legt duidelijk en boeiend uit, motiveert, je gaat vanzelf opletten, goede praktijkvoorbeelden, tijd voor studenten, bedreven, enthousiast, slimme manier van communicatie, stimuleert zelfstudie op een goede manier en stelt haalbare doelen.” De tweede plaats is voor dhr. Tijhuis. Hij geeft gestructureerd en duidelijk les. Zijn (flauwe) humor en opvallende statements zorgen ervoor dat je op blijft letten. Verder worden de evaluaties aan het eind van het college gewaardeerd omdat hier ook echt iets mee gedaan wordt. Misschien een tip voor de docenten die nog niet genoemd worden: ga een keer bij de winnaars kijken hoe zij het aanpakken!

4.

Als je een vak mocht overslaan, welk vak zou dat dan zijn?

Bij deze vraag is de verdeeldheid enorm groot: in totaal worden 17 verschillende vakken genoemd. Het vaakst wordt toch Basis Elektromagnetisme genoemd (17%). Bij de vorige vraag hebben we gezien dat de docent van dit vak (dhr. De Hon) een aantal keer als beste docent wordt genoemd, daar zal het dus niet aan liggen. Het vak zelf wordt echter beoordeeld als vaag en alleen relevant voor mensen die in de betreffende richting verder willen studeren. Een enkeling noemt het vak zelfs een “onsamenhangende puinhoop”.

36 |  connecthor 



Weet nog niet (36%) Elektrotechnisch Ingenieur in het bedrijfsleven (31%) Andere functie in het bedrijfsleven (21%) Promoveren (6%) Docent (4%) Eigen bedrijf (2%)

Het blijkt verder dat een relatief groot deel maar weinig met zijn gaat studie doen. Als we de mensen die geen idee hebben niet meetellen zien we dat 32% een niet-elektrotechnische functie in het bedrijfsleven gaat vervullen. Dat is niet goed voor de tekorten mensen!

6. E-hoog: Potentiaal:

Hoe noem jij het gebouw van Electrical Engineering? 69% 31%

Hoewel de naam al sinds een paar jaar is veranderd naar Potentiaal, hoeft het Thorlied duidelijk nog niet aangepast te worden.

varia I

7.

Sorteer de 15 verdiepingen van E-hoog op volgorde van gaafheid.

9.

Wat is je favoriete babe (of “hunk”, voor de vrouwen)?

Meedenkend als we bij de Connecthor zijn, weten we dat iedereen zich soms wel eens verveelt. Dus bij dezen een rijtje trefwoorden dat je bij Google in kan typen: • • • • • •

Gemiddelde

2 -1 1 6 13 4 8 9 3 10 11 7 12 5 0 In de vorige enquête (november 2000) stond vloer -1 nog met stip op de eerste plaats. Deze heeft hij nu af moeten staan aan vloer 2. We zijn met zijn allen dus minder bier gaan drinken! Of we ook meer zijn gaan studeren is moeilijk te zeggen. We weten namelijk niet of mensen vloer 2 hebben gekozen om zijn rustgevende bibliotheek met dito medewerkers of om de verenigingsruimtes met schreeuwende tafelvoetballers. De vele internetaansluitingen zorgen er nog steeds voor dat vloer 1 en 6 populaire plekken zijn. Dat vloer 13 ook bovengemiddeld wordt gewaardeerd is opvallend als je je bedenkt dat Basis Elektromagnetisme het minst favoriete vak is. Een opsteker voor de EM groep dus, of zou het toch aan ESRAC liggen?

Jacoba Francisca Maria ‘Cobie’ Smulders Hayden Panettiere Taylor Swift Dominique van Hulst (Do) Victoria Koblenko Cameron Diaz

Voor de vrouwen: • Michael Weatherly • Johnny Depp • Keanu Reeves Verder waren er nog een aantal suggesties waarvoor je Google niet hoeft te gebruiken om ze te kunnen spotten: Vrouwe Walhalla, werkneemster X van de faculteit Electrical Engineering en de vriendin van persoon Y (hoewel het bij de laatste vooral om het innerlijk ging).

Over wat voor enge dingen er op vloer 0 gebeuren laat de redactie zich niet uit. Het gerucht gaat echter wel rond dat maar weinig mensen een bezoek aan deze vloer overleven, je bent gewaarschuwd!

10.

8.

De gemiddelde EE student zit 30.2 uur achter zijn laptop met een gemiddelde afwijking van 13 uur. In het onderzoek van november 2000 lag dit gemiddelde nog op 13.7 uur, minder dan de helft. De grootste uitschieter was toen 30 uur, het gemiddelde van nu!

Wat is je favoriete game?

Wat bij deze vraag als eerste op valt is dat ruim 25% van de ondervraagden aangeeft niet of nauwelijks te gamen. Zo erg zijn we dus blijkbaar nog niet. Daarnaast zijn we alles behalve eensgezind over welk spel nou het beste is, zelfs World of Warcraft passeert maar één keer de revue. Dat komt natuurlijk omdat de fanatiekelingen te druk aan het spelen waren om deze enquête in te vullen. Jammer jongens, door jullie nalatigheid wordt nu Worms Armageddon tot de winnaar uitgeroepen. Wat de redactie ook opvalt, is dat wij EE’ers niet warm of koud worden van de nieuwste graphics. Naast Worms waren de andere favoriete games ook veelal klassiekers als Pokemon Yellow, Rollercoaster Tycoon 2, Super Mario World, Anno 1404 en zelfs ook hartenjagen.

Hoeveel uren per week zit je ongeveer achter je computer? En welk percentage daarvan steek je in welke bezigheden?

Een snelle rekensom leert ons dat we dus 18% van ons leven achter de computer zitten. Het is te hopen dat we die tijd nuttig besteden… maar daarover lees je meer in de volgende editie!

Dit was deel 1 van de Grote EE Enquête 2009. Volgende editie gaan we verder met deel 2 van deze spetterende enquête. We zullen dan uitvinden waar onze studenten hun tijd achter de computer zoal aan besteden, wat de leukste dag in het Walhalla is en of Electrical Engineering studeren invloed heeft op het hebben van een relatie. Wil je dat jouw mening ook meetelt? Stuur dan even een mailtje naar [email protected], dan sturen we je de vragenlijst op. Wordt vervolgd!

december 2009  | 37

Ivaria

University Racing Eindhoven By: Joni Driessen

\\ UR E : st ar t i n g t h e e ngi ne e r i ng f uture

C

reate a new vision, set up a team, design, build, promote, test and race a brand new race car. Compete in one of the largest and most innovative competitions throughout the entire world and use all of the knowledge available to be the No1. Welcome to the world of University Racing Eindhoven. University Racing Eindhoven is a student racing team of the Eindhoven University of Technology, which competes every year in the Formula Student competition. The competition started in 1998 in the U.K., using the same basic rules as the American Formula SAE. The main goal of the Formula Student series is to provide students with real-life exercise in design, manufacturing and the business elements of automotive engineering. It promotes careers and excellence in engineering by challenging university students to design, build, develop, market and compete as a team with a single seater race car.

38 |  connecthor 

Because each event in the Formula Student competition is split up in the static and dynamic events, the Formula Student series not only provide in an experience of designing the car, but also in business and engineering aspects of race car development. The maximum total points that can be scored consist of the points scored in the static events (325) and of the points scored in the dynamic events (675).

The teams are required to present their costs of the car, their fictional business plan and their design. However, the competition consists not only of these static elements. The Formula Student car also needs to prove itself on the track in the dynamic events. These dynamic events consist of an acceleration event, a skidpad, an autocross and the endurance event.

VARIA I an electric Formula Student race car – the URE05e – and will start the development of the successor of the URE05, equipped with a combustion engine: the URE06.

The skidpad event is an event in which teams have to drive a figure 8 to test the car’s cornering ability. The autocross event evaluates the car’s maneuverability and handling qualities on a tight course with only a single car on the track. And the endurance event tests the car maneuverability and reliability over a distance of approximately 22 kilometers. Formula Student attracts entries from universities all over the world. For the universities, Formula Student represents a valuable project that blends academic work and learning with the development of practical engineering skills. University Racing Eindhoven, with the former name of Formula Student Racing Team Eindhoven, started its first activities in 2003 by setting up a team and starting with the development of the concept for the 2004-2005 season. Competing with this concept in the concept class of the Formula Student England 2004, University Racing Eindhoven scored a 2nd place overall.

The following 2004-2005 season should bring the forth the first competing car, the FSRTE01, of Formula Student Racing Team Eindhoven. Due to technical and start up problems of the design and production of the FSRTE01, the car didn’t make it to compete in the competition. In the next seasons University Racing Eindhoven competed every single year in the Formula Student competition with their latest single seater race car.

During the 2006-2007 season the name of Formula Student Racing Team Eindhoven was shortened to University Racing Eindhoven. This change of name also affected the naming of the cars: from this season on the cars have been labeled as URE instead of FSRTE. Moreover, a standard color scheme for the new name consisting of black and orange had been introduced to give birth to the easily recognizable URE branding.

The URE05e will be developed to compete in the Formula Student Electric event in Germany. Here, University Racing Eindhoven will be one of the pioneers in electric racing, because they will be one of the fewer teams to compete Formula Student Electric in the first year. The design of the URE05e consists of the following key features: each rear wheel will be separately driven by an electric motor and University Racing Eindhoven will make use of one of the latest technologies concerning the batteries. Moreover, electric racing offers a huge amount of future possibilities related to drivability and empowerment.

However not only the performance as a team improved during these years, but also the performance of the developed cars showed an upward trend. The ever increasing performance of University Racing Eindhoven didn’t stop improving in the 2008-2009 season. During this season the team, with their URE05, has scored a 14th place overall at the Formula Student Germany event, has been nominated for the Best use of Electronics Awards in Germany and has scored a 2nd place in Formula Student England and Formula SAE Italy for their fictional business plan. Each of these facts illustrates the performance University Racing Eindhoven nowadays achieves. During the previous 2008-2009 season, plans have been launched to start a new class in Formula Student Germany: Formula Student Electric. In this new class only full electric Formula Student race cars are allowed to compete. This new class offers teams the challenge to develop a completely different race car compared to a race car equipped with an internal combustion engine. Since September 2009 the new team is fully operational again and has been working on their plans, their vision, and their new cars. For the coming season, University Racing Eindhoven won’t work on just one car, but will start the conversion of the URE05 to

However, the URE05e is not the only development University Racing Eindhoven will focus on. An all new URE06 will also be designed, built and raced. Key features of this URE06 are improved handling and reliability. The improved handling will benefit from a self-designed data-acquisition system. This system will give proper feedback to the driver and will provide valuable information for the team, which will be used to improve the car’s performance. The improved reliability will be achieved by fine tuning all the various components from last year’s car and by redesigning the electrical wiring harness. The plans of University Racing Eindhoven for the 2009-2010 season create huge performance opportunities for the team and for its members. Members that make up the team, members that use the knowledge available, members that make up the performance and members that push University Racing Eindhoven to be No1!

december 2009  | 39

Itechniek

Digitale Fusebox Door: Johan van Uden

\\ Vo o r U R E o n t w ie r p J o ha n e e n di gi ta l e fu s eb ox.

I

edereen die een auto heeft of er regelmatig een gebruikt zal er wel mee bekend zijn: de zekeringen- en relaiskast. Deze centrale eenheid zorgt ervoor dat alle elektrische systemen in de auto gevoed en beveiligd zijn. Dat is bij een raceauto natuurlijk niet anders… Tot de komst van de Digitale Fusebox. Begin vorig jaar was er het plan de zekeringen- en relaiskast te vervangen door een kleiner en lichter systeem met meer functionaliteit en dezelfde betrouwbaarheid. Na veel en grondig testen en een jaar van ontwikkelen zijn we bijna waar we willen zijn. De Digitale Fusebox V3.0, zoals hij 2 weken geleden gedoopt is, is het resultaat van een proces dat iets meer dan een jaar heeft geduurd met een aantal interessante tussenstappen. Bovendien is het een fantastisch voorbeeld van een praktijkgericht project binnen URE.

FuseMonitor In september 2008 kregen we het idee om de oude zekeringen- en relaiskast te vervangen door een exemplaar dat de stroom door verschillende systemen kan meten. De auto die hieraan vooraf ging was namelijk tijdens een race uitgevallen omdat de systemen in de auto samen meer stroom verbruikten dan dat de accu tijdens het

3D rendering van de PCB rijden bij werd geladen. Gevolg: een lege accu. Hiervoor werd een opdracht uitgeschreven, die ik met hulp van de toenmalig manager Electronics, Bas Vermulst, zou voltooien. Het project, dat onder de naam

40 |  connecthor 

PCB design van de digitale fusebox v3.0 FuseMonitor van start ging, was voor mij de uitgelezen kans om alles wat bij mijn studie Electrical Engineering niet opgenomen is in het curriculum te ontdekken. Het zette tevens de deur open om ervaring op te doen met het samenwerken in een multidisciplinair team.

Power-IC’s: zowel relais als zekering Het ontwerp van deze ‘FuseMonitor’ bestaat uit Power-IC’s. Deze Power-IC’s kunnen zowel een relais als een zekering vervangen. Verder omvat de FuseMonitor ook een microcontroller die alle data via het CAN-netwerk door kan geven aan de dataacquisitie en het display op het stuur. Het systeem werkt, zoals schematisch weergegeven in Figuur 1, door middel van één centrale microcontroller die de data van alle Power-IC’s verzamelt en doorstuurt via CAN. Omdat deze data bestaat uit de stroom die een aan het Power-IC aangesloten systeem vraagt, kan het totale stroomverbruik van de auto op ieder moment worden weergegeven of opgeslagen. De Power-IC’s zelf hebben een interne stroom begrenzing,

waardoor ze als zekering werken. Verder kunnen ze door een digitale input worden in- of uitgeschakeld, zodat ze ook de functie van relais kunnen vervullen. Als er in een aangesloten systeem kortsluiting ontstaat, brandt er niet letterlijk een zekering door, maar schakelt de Power-IC de stroomoutput uit. Deze status is ook te zien in de data, waardoor de microcontroller dus kortsluitingen kan detecteren. Zo wordt een foutmelding gegenereerd die via CAN naar het display op het stuur wordt gestuurd. Wanneer de kortsluiting verholpen wordt, hoeft er dus geen zekering vervangen te worden; de Power-IC schakelt automatisch weer in. Als een systeem wel aangesloten dient te zijn (en de input van de PowerIC dus enabled is) maar het systeem door ofwel een kabelbreuk ofwel een falende connector geen stroom vraagt, kan de microcontroller dit ook detecteren. De ingangen naar de Power-IC’s worden namelijk ook als ingang aan de microcontroller aangeboden. Hoort een systeem dus aan te staan, maar vraagt het geen stroom dan is er dus iets mis. Dit kan ook als foutmelding worden weergegeven.

techniek I deze elektronicaonvriendelijke omgeving connectoren los trilden uit de behuizing. Hierdoor is besloten om voor de nieuwe versie PCB-mount connectoren te gebruiken, die vastgesoldeerd worden op de print. Dit maakt het vinden en/of maken van een geschikte behuizing wel een stukje lastiger, maar het verhoogt de betrouwbaarheid enorm.

Ook zonder software

Figuur 1: Schematische werking

Ideaal voor raceauto Omdat een Power-IC vele malen lichter is dan een relais en een zekering, is dit ideaal voor een raceauto. Dit zorgt namelijk voor een kleiner en lichter systeem. Het ontwerp van het totale systeem is, na grondig testen van alle losse componenten, volledig zelf ontworpen. Van schema naar PCB, tot een volledig eindproduct met behuizing, connectoren en koeling. Dit is voor een student Electrical Engineering een zeer interessant proces. De theoretische vakken gaan niet veel verder dan de theorie en de berekeningen en de OO-projecten gaan niet verder dan het ontwerpen en een prototype. Nu komt daar dus een compleet PCB-ontwerp en een eindproduct bij. Dit eindproduct moet zichzelf ook nog eens een jaar lang bewijzen in een real-life situatie. Een raceauto is niet de meest ideale omgeving om elektronica betrouwbaar te houden, dus degelijkheid is ook een groot vereiste. Tenslotte is er ook de mogelijkheid tot doorontwikkeling in het volgende jaar, aan de hand van de bevindingen, ervaringen en testresultaten.

Specificaties - en afspraken daarover - zijn enorm belangrijk. Deze dienen te allen tijde duidelijk gecommuniceerd te worden. Dit is van levensbelang bij de systeemintegratie. Omdat in dit stadium ook pas precies duidelijk werd wat het project nou eigenlijk omvatte, werd besloten om de 2e versie om te dopen van FuseMonitor naar Digital Fusebox. Versie 2.0 was geboren.

Succesvolle ‘Field-tests’ Met deze Fusebox heeft de URE05 (onze racewagen in het jaar 2008-2009) een jaar lang meer dan 1500 km succesvol afgelegd in races en testdagen. Door deze ‘field-tests’ werden na een jaar ook de mogelijke verbeterpunten duidelijk. Zo bleek bijvoorbeeld dat er na een aantal testkilometers in

Afgelopen jaar is vooral een ontwikkeljaar gebleken wat betreft de elektronica. De tijd om betrouwbare software te schrijven voor de microprocessor is te kort gebleken. Er waren veel andere taken die voor het electronics-team een hogere prioriteit hadden. We hebben wel getest met de software afgelopen jaar, maar de software echt goed werkend en betrouwbaar krijgen is het grootste ontwikkelpunt voor dit jaar. De hardware is nu helemaal af en heeft zich het afgelopen jaar zeker bewezen in de auto. Deze is nu dus 100% betrouwbaar. Het voordeel hierbij is dat de Fusebox ook zonder software prima functioneert als zekeringen- en relaiskast. Je mist dan alleen de extra functionaliteit in de vorm van het verzamelen en doorgeven van de data. Hierdoor werkt de Fusebox dus altijd betrouwbaar als gewone zekeringen- en relaiskast, ook als de software dat niet doet, of niet aanwezig is. Op dit moment staat het ontwikkelen van deze software bovenaan op de prioriteitenlijst, zodat we komend raceseizoen alle elektrische systemen continu in de gaten kunnen houden.

Specificaties: van levensbelang! De eerste versie van de PCB bleek na testen nog wat foutjes te bevatten. Deze waren deels te wijten aan het foutief interpreteren van datasheets, maar voornamelijk kwamen deze fouten door miscommunicatie bij het afspreken van specificaties onderling. Omdat fouten zijn om van te leren, hebben we de testresultaten verwerkt in een 2e versie. Bovendien is dit natuurlijk een fantastisch voorbeeld van wat je als afgestudeerde later in het bedrijfsleven kunt tegenkomen.

Uiteindelijke Fusebox v2.0 inclusief behuizing

december 2009  | 41

Het in ���� opgerichte Omron geldt binnen de wereld van de industriële automatisering als een innovatieve marktleider. Zo’n ��.��� medewerkers in �� landen houden zich dagelijks bezig met het ontwikkelen, produceren en vermarkten van producten en systemen voor onder andere industriële automatisering. Omron investeert graag in enthousiaste en ambitieuze mensen en ook in studenten. Zo zijn er vele mogelijkheden voor academici om te werken aan uitdagende en interessante afstudeerprojecten of stageplaatsen in binnen- of buitenland. Binnen elektronica productontwikkeling, sales, productie of product marketing, er is altijd wel een interessante (technische) opdracht die aansluit bij jouw vakgebied.

Wat zet jij in beweging? Laat het ons zien en beweeg de wereld! Wil jij je grenzen verleggen in uitdagende, internationale stage- of afstudeerprojecten en ben je op dit moment bezig met een studie in de richting van Electronica of Industrial Engineering, Industrial Design, Toegepaste fysica, Mechanical Engineering, Wiskunde of Computer Science? Stuur dan snel je CV! Neem voor meer informatie contact op met Martin Ouderkerken (HR Advisor). We hebben diverse mogelijkheden in: • BARCELONA • SOUTHAMPTON • STUTTGART • ’s-HERTOGENBOSCH

Omron Europe B.V. Zilverenberg �, ���� GM, ’s-Hertogenbosch, telefoon: ���-��� �� ��. E-mail: [email protected]

www.werkenbijomron.nl

varia I

Being part of URE By: Johan van Uden

\\ J o h an tel l s a b o ut hi s expe r i e nce s i n the URE team.

L

ast year, I designed the digital fuse box for University Racing Eindhoven (URE). This was not only a great experience from an electrotechnical point of view, but I also learned a lot about working in a multi-disciplinary team. Since you are working together as a team, to make a real prototype racecar, you are working in a project to realize a real product. Therefore you have to work closely together and with real deadlines. This is different from the deadlines you are used to work with during your normal bachelor study. When you have to hand in an assignment for you study in time, you are responsible for your own work and you don’t have to rely on other people. But when you work together in a team on such a big project, you will have to be flexible as you are depending on other people’s work and the whole team depends on you getting your work done in time. The Electronics team of URE is split into two parts, the Essentials group and the Supporting group. The Essentials group consists of the systems that are needed to start the engine and keep the car running. The Supporting group consists of all the other systems that provide the team with extra options and data. This year the Essential-group assignments were: the wiring, the electronic shifting system, the steering-wheel electronics and the digital fuse box. The Essentials group consisted of 4 people, who each were responsible for their own part, but as a group for the entire essential electronics with one team captain at the head.

To get all the electronic parts working together with the mechanical parts in the final product, you have to work closely together with the mechanical engineers in the team. And in order to understand them, you will have to understand what they are talking about, and vice versa. Therefore you have to make real clear specifications to specific parts, so that if all the separate parts are done and put together, the final product is working flawlessly.

During the year I decided to also become a mechanic for URE during the testing days and races. This means that you’re not only responsible for the design and building of your own part, but also for the entire car’s electronics. As an electronics mechanic you are responsible for all the electronics and electronic issues during an event (an event can either be a testing day or a race). In case of any electronic failure you will have to fix it on the event’s location with the parts available at that time. Therefore more knowledge of all the electronic parts in the car is required.

During the race events in Silverstone (UK) and Hockenheim (GER), I was also responsible for explaining our electronics design to the technical judges. This is a heavy responsibility since you can score a lot of points on the design of your car by the explanation that you give. During such a design judging you talk one on one with an electronics expert from a big automotive company for about half an hour. The car itself is present at this design judging, so you can also show some of the functions and systems you have designed.

Apart from all the technical experience that you gain, it’s just so much fun to travel over the world with a great team like URE and see your product actually working like it was supposed to, when you where designing it just a little less than a year ago.

december 2009  | 43

Ifaculteit

Publieksdag 2009 Door: Pauline van Gelder-Hoen

\\ De T U / e o pen d e ha a r de ure n voo r j ong en ou d tijd en s d e p u b lieks d ag.

Foto’s gemaakt door Paul Borghouts

‘L

aat jij auto’s vliegen?’ was het thema van de publieksdag 2009. Dit naar aanleiding van de nieuwe “The Innovator” imagocampagne van de TU/e, die met name gericht is op de The Innovator van de toekomst: de VWO scholier. De huidige Innovators hebben echter bijna letterlijk laten zien, dat wij nu al auto’s kunnen laten vliegen…. Op, een gelukkig droge en bovendien zonnige, zondagmiddag 4 oktober hebben we aan ruim 3.500 bezoekers laten zien, dat de faculteit Electrical Engineering nu al zeer innovatief bezig is. De automotive industrie is inmiddels onlosmakelijk verbonden met Electrical Engineering. Om dat te tonen hadden we

44 |  connecthor 

een klein autopark voor de ingang van ons gebouw staan. Dit jaar viel de keuze echter op energie zuinige auto’s. In verschillende prijsklassen werden de diverse auto’s getoond. Zo stonden er 4 hybride auto’s, te weten een Toyota Prius, een Lexus RX450h, een Honda Civic en een Honda Insight. Als klapper op de vuurpijl stond een elektrische Lotus te pronken. De ontvangsthal was dit jaar omgetoverd tot een discotheek, zo leek het wel. De sustainable dancefloor, de muziek van de diskjockey en de Walhalla bar zorgden voor een spetterend ontvangst. En alsof dat nog niet genoeg was, veranderde de Electrical Engineering verlichting op de maat van de muziek van kleur.

Kortom, het publiek werd meteen op ludieke wijze verwelkomd in de wondere wereld van electrical engineering. Eenmaal boven gekomen kon het publiek via een routebeschrijving en het volgen van de rode voetstappen hun weg vervolgen langs een tal van demo’s. In het Impuls gebouw kon men zich vergapen aan de warmtebeeldcamera, als aandenken konden geïnteresseerden een foto van zichzelf geprint en wel meenemen. Verder werd er energie opgewekt door te fietsen, waren er zaklampen die gingen branden door er mee te schudden, werd in een demo getoond hoe draadloze energie overdracht werkt en werd ook de automotive actieve vering gedemonstreerd.

faculteit I Voor de entree van de hoogspanningshal kregen de bezoekers oordopjes uitgereikt, omdat het aantal geproduceerde decibellen het maximum zou overschrijden. Eenmaal de hoogspanningshal binnengekomen, werd de bezoeker luid getrakteerd op een limiet overschrijdend decibellen concert. Het begon met wat het effect is van blikseminslag bij bomen. Vervolgens werd de gigawatt puls bron gedemonstreerd, stroom door de lucht, chemisch koken met elektriciteit en als laatste demonstratie van de dag gasreiniging met elektriciteit.

Het Impuls gebouw verlatend, konden geïnteresseerden in de collegezaal van Potentiaal een lezing volgen over led verlichting met als titel “Over licht moet je niet praten, licht moet je zien”. Een erg actueel thema, zoals tijdens de lezing zou blijken. In de media wordt led verlichting namelijk breed uitgemeten. In het Potentiaal gebouw werden verder de 3D TV getoond en technieken die hiermee gepaard gaan. In onze nieuwe voorlichtingsstand kon men geïnformeerd worden over de studie Electrical Engineering. Twee leden uit ons voorlichtingsteam stonden klaar om alle mogelijke vragen te beantwoorden.

De route vervolgde hierna naar het Corona gebouw, waar de heren van de Elektrowinkel de jongste bezoekers wisten te vermaken met het maken van foto’s die daarna met behulp van een programma in karikatuur vorm veranderd konden worden. Een printje van de “misvormde” foto kregen de bezoekers als aandenken mee.

De hoogspanningshal verlatend konden de bezoekers door middel van het volgen van de rode voetstapjes hun weg naar de uitgang terugvinden. Eenmaal buitengekomen konden diegenen die het niet konden laten, samen met een van onze studenten een ritje in de Lotus over het campus terrein maken. Menigeen sloot achteraan in de rij om deze ervaring te mogen meemaken.

Op vloer 0 konden de jongste bezoekers knutselen, men kon een keuze maken tussen het bouwen van een periscoop of een ratel met verlichting. Dit was zo succesvol, dat voor het einde van de publieksdag alle bouwmateriaal op was. De overige demo’s op vloer 0 zoals, bankoverval protectie systeem, neurometrie en POF (plastic vezel) werden ook erg druk bezocht en goed gewaardeerd. De Lotus vloog als het ware over de campus. De heren van de brandweer kwamen dan ook informeren of we wisten dat er een snelheidslimiet gold op het campusterrein. Je kunt dus gerust zeggen dat we auto’s hebben laten vliegen! Alle (oud)medewerkers, studenten en externe helpers die aan deze dag hebben meegewerkt verdienen dan ook alle lof. Zonder hun enthousiaste hulp en medewerking was deze dag niet zo succesvol geweest.

december 2009  | 45

Ipuzzel

Oplossingen vorige puzzels \\ H a d j i j al l e an t wo o rde n goe d? Oplossing puzzel Connecthor Juni 2009 In deze editie stonden een viertal raadsels waarmee, indien correct beantwoord, een overheerlijke vlaai te verdienen viel. Blijkbaar was deze puzzel heel leuk en eenvoudig genoeg, want de redactie kreeg veel mailtjes van mensen die meenden de juiste antwoorden te weten.

Uit alle goede inzendingen is vervolgens Koen Verkerk getrokken, en hij heeft vervolgens de Connecthorvlaai op kunnen halen. Koen, we hopen dat hij gesmaakt heeft! Voor degenen die de raadsels niet op hebben kunnen lossen, staan hieronder de juiste antwoorden op de raadsels gegeven: Raadsel 1 Antwoord: ‘Vier’, namelijk het aantal letters van het cijfer. Raadsel 2 Antwoord: Thor erkent zijn liefde door een hart te beschrijven. Raadsel 3 Antwoord: De twee hoogspanningsmasten staan direct tegen elkaar aan. Raadsel 4 Antwoord: 0 graden Celcius is gelijk aan 273.15 graden Kelvin. 110% van 273.15 graden Kelvin is gelijk aan 27.315 graden Celcius.

Answer puzzle Connecthor September 2009 The puzzle about the imaginary reorganization of Potentiaal turned out to be a lot harder. Nobody was able to mail us the correct answer. Although nobody came up with the answer, we still hope a lot of our readers have had fun trying to solve this puzzle.

Unfortunately the members of the editorial board had to eat the “vlaai” themselves, because nobody mailed us this answer. We hope that the puzzle in this edition will provide us with winner of the “vlaai”.

For everyone who has tried, we give the complete answer to the puzzle in the table below. We were looking for the group that love their aquarium, which was of course EM. The floor they would be placed on after the reorganizating is floor 6.

Good luck!

Floor

3

4

5

6

7

Group

MsM

CS

ES

EM

OED

Must-have office supply

Fans

Binding machines

Inboxes

Aquarium

Filing cabinets

Favourite La Place snack

Croquette

Cheese soufflés

Tomato soup

Sandwich

Bananas

Coffe machine bevarage

Espresso

Coffee

Tea

Cappuccino

Water

Regular Walhalla day

Wednesday

Monday

Friday

Thursday

Tuesday

46 |  connecthor 

puzzel I

Word search puzzle \\ Are yo u c a p a b l e of l oc ati ng a l l hi dde n word s ? The following word search will test your general knowledge in relation to Electrical Engineering. It is however no ordinary word search. All the words you’ll have to look for are alphabetically represented by the 35 questions below. The remaining characters will form a phrase that should be emailed to [email protected] in order to win the vlaai. 1.

A robot that is designed to look and act like a human

2.



S V B L A I S E P A S C A L L C

Land of the gods in the Thor mythology



I S A M P L I N G D E R D N U H

3.

“Father of the computer”



S I N I L K N A R F T P O N G A

4.

One or zero



Y L E O W A F E R S T E P P E R



L I U L R A A E K R A P R I

5.

This scientist has his name linked to a calculator as well as a programming language



O C R O I R D J S O S E E K O E



R O O H I O I C U N G L S A R S

6.

Predecessor of the transistor



T N N M I D C S M O A T T C M B

7.

The Dutch name for two conductors separated by a dielectric



C O N D E N S A T O R I

8.

A small rectangle on a wafer



E T I B D I E O L U D E G U N B



L N Y S I G A U S S R R E U G B

9.

D in LED



E W L E S P A U L U E L M S A A

10. The inventor of the commercial light bulb 11. Driving a chemical reaction with an electric current 12. An American politician that investigated lightning by flying a kite into a storm 13. A famous mathematician whose first name was Carl Friedrich 14. The number of watts the human body needs in rest

J L

I H U A

W A T T O N O S M O H T U B N G

P T C O N N E C T H O R I S D E



C A T H O D E R A Y T U B E O O



N D I O R D N A L L A H L A W N

25. The key ingredient to current transistor technology

15. Mortal enemy of Thor

26. The writer of the Edda’s, the prozes containing the Viking mythology

16. The inventor of the solid-body electric guitar

27. ∑

17. Human cell that uses electrochemical signaling

28. A resonant transformer that is used to generate high voltage sparks

18. Apart from the nand, which other logical operator can be used to compute all other logic operations 19. The unit of resistance 20. Physicist that discovered a thermoelectric effect 21. Electric mouse pokémon 22. One of the earliest arcade video games, that was a simplified game of tennis 23. A recent blockbuster movie covering Nikola Tesla 24. Converting a continuous signal into a series of discreet numbers

29. Discoverer of the electron 30. A very common serial interface between computers and additional hardware 31. Machine for producing chips 32. Name of the notorious pub in the basement 33. Energy per second 34. Dutch computer scientist is famous for his remarkable quotes like: “The question of whether computers can think is like the question of whether submarines can swim.”

december 2009  | 47

I activiteiten

Upcoming activities December - December Thor - 16 December ACCI Kerstbrunch De ACCI organiseert een brunch voor iedereen om alvast in de kerstsfeer te komen. Als jij alvast wilt wennen aan veel en lekker eten, is dit zeker een activiteit waar je bij moet zijn.

Januari - January Februari - February ODIN - 3 Februari Excursie Hyperthermie Erasmus MC Rotterdam

SBe & Thor - 10 en 24 Februari en 3 Maart Explore Your Master 2010

Neem samen met ODIN een kijkje bij het Erasmus MC in Rotterdam naar de nieuwste hyperthermie technlogieën.

Weet je nog niet welke masters er zijn, wat ze inhouden en welke jij gaat kiezen? Kom dan naar de Explore Your Master dagen!

Faculteit - 10 Februari Docentendag Embedded Systems Voorlichting voor wiskunde en informaticadocenten van de bovenbouw van het voortgezet onderwijs

Maart - March Faculteit - 1 Maart Mastermiddag

Waldur - 11 March Waldur excursion to Prodrive

Mastervoorlichting voor bacherlorstudenten www.tue.nl/masterdag

This afternoon Waldur will visit the power-electronics department of Prodrive. Prodrive develops and produces advanced customized power electronics. The visit will focus on both the development and production of power electronics.

Thor - 4 Maart OHD-feest Een leuk thema-feest, georganiseerd door de eerstejaars, met het beruchte OHD-drankje. Al jaren een garantie voor een leuke avond.

Faculteit - 10 Maart Docentendag Natuurkunde Voorlichting voor natuurkunde docenten van de bovenbouw van het voortgezet onderwijs

48 |  connecthor 

TU/e - 26 en 27 Maart Open Dagen Studievoorlichting voor middelbare scholieren www.tue.nl/opendagen

Tomorrow, we will be able to make chips faster. Today, you can tell us how. Deep UV-light (193 nm)

The race to increase the number of IC switches per square centimeter is not the only race that is underway in the chip world. Manufacturers are also aiming to accelerate chip production. But how do you boost a machine that needs to be accurate to the nanometer?

v

6 m/s 60 40

33 m/s2

ASML is now working on chip lithography systems in which a disk of photo-sensitive silicium (the wafer) is illuminated at high speed.

t

0

10

20

50

70

Chips with 45 nm details can only be made if, between acceleration and deceleration, you illuminate the wafer precisely to the nanometer. One thousand sensors and 800 actuators control and, consequently, illuminate 180 wafers an hour. How much software and how many processes are required to do this? And how do you manage the necessary IT architecture?

30

33 m/s2

The wafer lies on the so-called wafer stage, which weighs more than 35 kilos. It is passed back and forth under the light, with an extreme acceleration and deceleration of 33 m/s2. Accelerating by 33 m/s2 poses a challenge in itself. Which motors do you choose? Where do you find amplifiers with 100kW capacity, 120 dB SNR and 10 kHz BW? And that is just the beginning – because the heat itself distorts the accuracy of your system as well...

For engineers who think ahead Profile: Worldwide market leader in chip lithography systems | Market share: 65% | R&D-budget: EUR 500 million | Opportunities for: Physicists, Chemists, Software Engineers, Electrotechnicians, Mechatronicians and mechanical engineers | Discover: ASML.com/careers

Kom verder, kijk verder.

www.bosch.nl