Dienst Wonen, Zorg en Samenleven
Fact sheet nummer 1 | januari 2011
Eigen woningbezit 1e en 2e generatie allochtonen Aandeel stijgt, maar afstand blijft Het eigen woningbezit in Amsterdam is de laatste jaren sterk toegenomen. De vraag is in welke mate allochtonen hiervan geprofiteerd hebben en of de tweede generatie allochtonen een betere positie op de woningmarkt heeft dan de eerste generatie. Vaak wordt hier wel van uitgegaan, terwijl er weinig over bekend is. In deze fact sheet gaan we daarom na hoe groot het eigen woningbezit van de verschillende allochtone groepen is en wat de verschillen zijn tussen de eerste en tweede generatie allochtonen. Daarnaast onderzoeken we verschillen in woonlocatie en migratie. In welke mate heeft de tweede generatie allochtonen inmiddels zijn weg gevonden op de Amsterdamse woningmarkt?
Toename koopsector: autochtonen en 1e en 2e generatie allochtonen volgen zelfde trend
In 2009 woonde 27% van alle huishoudens in Amsterdam in een koopwoning, 50% in een woning van een corporatie en 23% in een
Het blijkt dat zowel autochtonen als allochtonen
1 particuliere huurwoning. Niet alle groepen
vaker een woning zijn gaan kopen. Het verschil
Amsterdammers zijn evenredig over deze catego
tussen autochtoon en allochtoon blijft over de
rieën verdeeld. Zo is bekend dat met name niet-
jaren wel overeind. Het blijven vooral autoch
westerse allochtonen minder vaak in een koop
tonen die kopen.
woning wonen. In 2009 bleek ruim 14% van deze groep huishoudens een koopwoning te bezitten terwijl dit 32% was voor de autochtone huishou
Aandeel eigenaar-bewoners in Amsterdam, 2002-2009 (procenten) % 35
dens. Westerse allochtone huishoudens wijken wat
30
betreft woningbezit nauwelijks af van autochtone
25
huishoudens, zo’n 29% woont in een koopwoning.
20
Verschil woningbezit 1e en 2e generatie
15 10
Het verschil in woningbezit tussen autochtonen
5 0
en niet-westerse allochtonen is dus groot geble 2002
2003
2004
2005
1e generatie niet-westerse allochtonen autochtonen
2006
2007
2008
2009
2e generatie niet-westerse allochtonen
ven. Niet-westerse allochtonen doen in elk geval wel zichtbaar mee in het groeiende bezit van koopwoningen.
2
Een groot deel van deze migrantengroepen
Surinaamse Amsterdammers vormen een uit
kwam met een lage opleiding en weinig geld
zondering; de eerste generatie is nog koploper
naar Nederland. Als gevolg daarvan heeft de
in woningbezit terwijl de tweede generatie
eerste generatie een laag eigen woningbezit.
achterblijft. Tevens blijft de tweede genera
Hun kinderen (tweede generatie) blijken vaker
tie Surinaamse Amsterdammers achter bij de
in staat te zijn een woning te kopen. De vraag is
Amsterdammers met een Turkse en Antilliaanse
hoe dit komt. Het verschil blijkt voor een groot
achtergrond. Tussen de eerste en tweede gene
deel verklaard te kunnen worden doordat er
ratie Amsterdamse Surinamers zit maar weinig
onder de eerste generatie veel ouderen zijn. Ze
verschil in woningbezit.
hebben in de tijd dat er nog maar weinig koop woningen waren een corporatiewoning gekregen
Jonge autochtone Nederlanders, (25-34 jaar)
en zijn daarin blijven wonen. Een andere verkla
die van elders uit het land naar Amsterdam zijn
ring zou kunnen zijn dat de tweede generatie
gekomen, bezitten veelal een koopwoning (42%).
sneller wooncarrière maakt als gevolg van een
Zij hebben ook veel vaker een koopwoning dan
betere opleiding en omdat ze beter ingevoerd
in Amsterdam geboren autochtonen (30%). Dit is
zijn op de woningmarkt. Om te zien of ook deze
niet verwonderlijk, omdat dit voor een deel een
factoren een rol spelen vergelijken we het eigen
groep jonge hoogopgeleiden is die voor werk
woningbezit van beide generaties van dezelfde
naar Amsterdam komt. Daarbij komt dat men bij
leeftijdsgroep. Aangezien er nog maar weinig
het betreden van de Amsterdamse woningmarkt
tweede generatie hoofdbewoners van 35 jaar en
zonder inschrijfduur afhankelijk is van koop en
ouder zijn beperken we ons tot een vergelijking
particuliere huur waarbij koop vaak een aan
in de leeftijdsgroep van 25-34 jaar.
trekkelijkere optie is dan huur. Opvallend is dat Amsterdammers met een Turkse achtergrond
Van de eerste generatie niet-westerse alloch
van de tweede generatie bijna net zo vaak in
tone hoofdbewoners in de leeftijd van 25-34
een koopwoning wonen (26%) als in Amsterdam
jaar bezit, met uitzondering van de Marokkaanse
geboren autochtonen. Dit geldt ook Antilliaanse
Amsterdammers, circa 20% een koopwoning.
Amsterdammers.
Bij Amsterdammers met een Marokkaanse
Het meest opvallend is het hoge aandeel
achtergrond ligt dit met 8% beduidend lager.
eigenaar-bewoners bij de ‘overige niet-westerse
Wat direct opvalt, is dat ook de tweede generatie
allochtonen’ van de tweede generatie. Het aan
Marokkanen achterblijft op de koopsector. De
deel bedraagt 34% en is daarbij net zo hoog als
tweede generatie koopt zichtbaar meer dan de
dat van de westerse allochtonen.
eerste, maar het blijft relatief een klein aandeel deze sector economisch gezien minder toegan
Minder corporatie huur, meer particuliere huur
kelijk is. Ook is het mogelijk dat deze groep
Bij alle groepen woont de tweede generatie
migranten een andere betekenis geeft aan eigen
25-34 jarigen minder vaak in een corporatie
woningbezit. Bij de Turkse en Antilliaanse en
woning dat de eerste generatie. Er is een
de ‘overige niet-westerse’ groep is een duide
verschuiving van het aandeel corporatie
lijke stijging waarneembaar tussen de eerste en
huur naar particuliere huur en koopwoningen
tweede generatie.
waarneembaar. Zowel particuliere huur als
(12%). Een mogelijke verklaring hiervoor is dat
Aandeel 25-34 jarigen dat eigenaar-bewoner is naar herkomstgroepering en generatie, 2009 (procenten) 45
%
40 35 30 25 20 15 10 5 0 Surinamers
2e generatie
Antillianen
Turken
1e generatie
Marokkanen
overige niet-westerse allochtonen
westerse allochtonen
autochtonen in Amsterdam geboren
autochtonen elders geboren
Aandeel 25-34 jarige hoofdbewoners die in een corporatiewoning wonen naar herkomstgroepering, 2009 (procenten) 90
%
80 70 60
3
50 40 30 20 10 0
Surinamers
2e generatie
Antillianen
Turken
Marokkanen
overige niet-westerse allochtonen
westerse allochtonen
autochtonen in Amsterdam geboren
autochtonen elders geboren
1e generatie
woningbezit zijn vaak duurdere woonvormen.
groeiend woningbezit zichtbaar bij alle groepen,
Bij Turkse Amsterdammers is de afname heel
zowel eerste als tweede generatie, allochtoon en
gering (van 62% naar 60%). Vooral Antilliaanse
autochtoon.
Amsterdammers laten een sterke afname zien.
Het is echter wel interessant om te bezien of de
Woont van de eerste generatie nog 66% in een
grotere mogelijkheden op de woningmarkt ook
corporatiewoning, van de tweede generatie is dit
resulteren in een andere keuze voor de woon
minder dan de helft (44%).
locatie in de stad. Om dit te onderzoeken hebben we gekeken naar het aandeel van een bepaalde
Voor alle groepen, met uitzondering van de
groep en generatie dat in de verschillende stads
Surinaamse Amsterdammers, geldt dat de
delen woont. We hebben ons daarbij beperkt tot
tweede generatie ten opzichte van de eerste
een vergelijking binnen een leeftijdsgroep, de
generatie vaker in een koopwoning woont en dus
25-34 jarigen, aangezien de woonlocatie samen
minder vaak in een huurwoning. Met uitzondering
hangt met de leeftijd. Jongeren wonen vaak
van de Turkse Amsterdammers laten alle niet-
centraler in de stad dan ouderen.
westerse groepen ook een sterke toename zien in de particuliere huursector.
Marokkaanse en Turkse Amsterdammers lijken
Ook bij Marokkaanse Amsterdammers is een
met betrekking tot woonlocatie in de stad erg op
afname te zien in de corporatiesector, maar hun
elkaar. Bovendien is er nauwelijks verschil tussen de
aandeel is ook bij de tweede generatie met 73%
woonlocatie van de eerste en tweede generatie.
vrij hoog vergeleken met andere groepen en in
Nieuw West is verreweg het meest populair bij
Amsterdam geboren autochtonen (39%).
deze groepen. Circa 40% van de huishoudens, woont in Nieuw West. Er wonen echter maar
Woonlocatie in de stad
weinig Turkse en Marokkaanse Amsterdammers
De tweede generatie doet het op sociaal econo
in de stadsdelen Centrum, Zuid en Zuidoost. De
misch gebied (scholing, inkomen) steeds beter.
kopers blijken relatief nog vaker in Nieuw West
Hierdoor hebben zij meer keuzemogelijkheden op
te wonen (52%). Ook Noord is relatief populair
de woningmarkt. We zien nu dat dit onder andere
onder de kopers (15%).
resulteert in een groter woningbezit. Wel is dit Stadsdeel Zuidoost is in tegenstelling tot Marokkaanse en Turkse hoofdbewoners van 25-34 jaar naar stadsdeel, 2009 (procenten) 40
%
Marokkaanse en Turkse Amsterdammers een belangrijke woonlocatie voor Amsterdammers
35
met een Surinaamse en Antilliaanse achtergrond.
30
Bijna de helft van de eerste generatie Surinaamse
25
en Antilliaanse Amsterdammers woont in dit
20
stadsdeel. De tweede generatie in deze leef
15
tijdsgroep woont juist wat vaker binnen de ring
10
en minder vaak in Zuidoost. Bij de Antilliaanse Amsterdammers is deze trend overigens nog veel
5 0
sterker. Van hen woont van de tweede generatie Centrum
West
2e generatie
Nieuw-West 1e generatie
Zuid
Oost
Noord
Zuidoost
slechts 14% in Zuidoost, terwijl 41% van de eerste generatie in Zuidoost woont.
Wanneer we de groepen onderling vergelijken,
Surinaamse hoofdbewoners van 25-34 jaar naar stadsdeel, 2009 (procenten) 50
4
%
valt op dat Amsterdammers met een
45
Marokkaanse of Turkse achtergrond de stad min
40
der vaak verlaten dan andere allochtone groepen.
35
De jonge tweede generatie (25-34 jaar) verlaat
30
daarbij de stad wat vaker dan de eerste generatie
25
met dezelfde leeftijdscategorie. Bij Surinaamse
20
en Antilliaanse Amsterdammers is dit opvallend
15
genoeg juist andersom.
10 5 0
Centrum
West
2e generatie
Nieuw-West
Zuid
Oost
Noord
Zuidoost
1e generatie
Conclusie De tweede generatie jonge allochtonen in de stad is vaker in staat een koopwoning te bemach tigen dan de eerste generatie migranten. Het
Onder overige niet-westerse allochtonen en
woningbezit onder de tweede generatie zal ver
westerse allochtonen zijn de stadsdelen binnen
moedelijk nog groeien naarmate die generatie
de ring veruit de populairste woonlocatie, voor
ouder wordt en wooncarrière maakt. Turkse
de tweede generatie nog meer dan de eerste
Amsterdammers van de tweede generatie bezit
generatie. Van de autochtonen die van buiten
ten al bijna net zo vaak een koopwoning als in
Amsterdam komen kiest zelfs 91% van de 25-34
Amsterdam geboren autochtonen. Marokkaanse
jarigen voor een stadsdeel binnen de ring. Noord,
Amsterdammers van de tweede generatie bezit
West en Zuidoost zijn duidelijk geen optie, het is
ten beduidend minder vaak een koopwoning dan
‘binnen de ring of anders niet naar Amsterdam’.
de andere drie groepen, zij maken echter wel een grote sprong ten opzichte van de eerste generatie.
Migratie
Opvallend is dat Surinaamse Amsterdammers van
Meer keuzemogelijkheden kunnen er ook toe
de tweede generatie minder vaak in een koop
leiden dat de tweede generatie vaker de stad
woning wonen dan de eerste generatie, dit is
verlaat of dat juist een bepaalde groep vaker
minder dan werd verwacht.
dan de andere de stad verlaat. Om dit te onder zoeken hebben we gekeken naar het gemid
Marokkaanse en Turkse Amsterdammers lijken
delde percentage van een groep dat de stad
met betrekking tot woonlocatie in de stad erg op
per jaar verlaten heeft in de periode 2004-2008.
elkaar. Grofweg 40% van de huishoudens waarvan
Aangezien migratie sterk leeftijdsafhankelijk is,
iemand uit deze groepen de hoofdbewoner is,
vergelijken we weer binnen een leeftijdsgroep,
woont in Nieuw West. Dit geldt zowel voor de
de 25-34 jarigen. In deze leeftijdsgroep is er veel
eerste als de tweede generatie van 25-34 jarigen.
migratie. In de oudere groepen boven de 45 jaar
Antilliaanse en Surinaamse Amsterdammers
is er nauwelijks migratie. Dit geldt zowel voor de
wonen relatief vaak in Zuidoost. Maar de tweede
allochtonen als de autochtonen. Dit is ook niet
generatie kiest er veel minder vaak voor om in
verrassend omdat mensen van die leeftijd over
Zuidoost te wonen dan de eerste generatie. Dit
het algemeen niet zo vaak verhuizen en zeker niet
geldt voor de Antillianen nog veel sterker dan
naar andere plaatsen.
voor de Surinamers.
Gemiddeld aandeel 25-34 jarigen dat jaarlijks Amsterdam verlaat naar elders in Nederland, 2004/2008 (procenten) 10
%
8 6 4 2 0
Surinamers
2e generatie
Antillianen
Turken
1e generatie
Marokkanen
overige niet-westerse allochtonen
westerse allochtonen
autochtonen autochtonen in Amsterdam buiten geboren Amsterdam geboren
Surinaamse en Antilliaanse Amsterdammers
De eindconclusie is dat het eigen woningbezit
verlaten vaker de stad dan de Marokkaanse en
van alle Amsterdammers de laatste jaren is toe
Turkse Amsterdammers. Wel vertrekt de tweede
genomen, zowel voor autochtonen als eerste en
generatie van deze laatste groepen wat vaker
tweede generatie allochtonen. De achterstand
de stad dan de eerste generatie. Dit zou er op
die allochtonen hadden, wordt daarentegen niet
kunnen duiden dat ze een stap in hun woon
kleiner.
carrière buiten de stad maken.
Noot 1 Op basis van administratieve gegevens; de enquête ‘Wonen in Amsterdam’ (WIA 2009) geeft een iets hogere percentage koopwoningen (29%).
Colofon
Oudezijds Voorburgwal 300
Jodenbreestraat 25
Auteurs:
1012 GL Amsterdam
1011 NH Amsterdam
Marcel Janssen (O+S)
Telefoon 020 251 0333
www.wzs.amsterdam.nl
Sophie van Geloven (WZS)
Fax 020 251 0444
[email protected] www.os.amsterdam.nl
Hester Booi (O+S)
5
