Evides Waterbedrijf. Jaarverslag 2010

Evides Waterbedrijf

Jaarverslag 2010

Inhoud Voorwoord van de directie 5 Introductie 7 Bericht van de Raad van Commissarissen 8 Verslag van de directie De klant staat centraal 10 Interview / Water: drijvende kracht achter de menselijke motor 12 Evides Drinkwater: zuiver en smakelijk drinkwater, altijd 14 Evides Industriewater: fullservice waterpartner voor de industrie 17 Interview / Zonder industriewater geen productie 20 Evides Infra: werken aan het leidingnet 22 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen: actief betrokken bij milieu en maatschappij 25 Personeel en organisatie: modern werkgeverschap 27 Interview / Onmisbaar water voor voeding, koeling en reiniging 30 Corporate Governance 32 Interne risicobeheersing- en controlesystemen 33 Overzicht financiële resultaten 35 Deelnemingen 39 Vooruitzichten 40 Jaarrekening 2010 Geconsolideerde balans 42 Geconsolideerde winsten verliesrekening 43 Kasstroomoverzicht 44 Algemene toelichting en grondslagen van waardering en resultaatbepaling 45 Toelichting op de geconsolideerde balans 48 Toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening 53 Vennootschappelijke balans 55 Vennootschappelijke winsten verliesrekening 56 Toelichting op de vennootschappelijke balans 57 Toelichting op de vennootschappelijke winsten verliesrekening 58 Overige gegevens Winstbestemming 60 Controleverklaring 61 Bijlagen Kengetallen Evides N.V. 63 Organisatiestructuur 64 Structuur deelnemingen 65 Nevenfuncties Raad van Commissarissen 66

Evides Waterbedrijf • Jaarverslag 2010

3

4


Voorwoord van de directie

Evides heeft ook in 2010 weer een betrouwbare en continue levering van drinken industriewater verzorgd. Samen met alle collega’s en vele andere partijen is intensief gewerkt om de gestelde doelen te bereiken. Tot de top-3 van best presterende waterbedrijven in Nederland blijven behoren is zo’n doelstelling. Dat vraagt om efficiënte bedrijfsprocessen, continue aandacht voor kwaliteit en service aan de klanten. Voortdurend zijn we actief om op deze terreinen processen verder te verbeteren en nieuwe acties te initiëren. Daarbij houden we nauwlettend een goede balans tussen economisch belang, mens en milieu in het oog. De klant komt meer en meer centraal te staan bij Evides. We willen er zijn voor onze klanten als zij ons nodig hebben. Of dat nu is via het Klant Contact Centrum, de storingsdienst, met gebruiksvriendelijke digitale diensten of door actieve hulp in geval van overlast na storingen. We treden ook regelmatig met onze klanten in gesprek tijdens de bijeenkomsten met het klantenpanel. Samen met de NVVK, de vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren, streven we ernaar klanten met (dreigende) betalingsproblemen zoveel mogelijk te helpen. Een speciaal klantregieteam is eind 2010 van start gegaan binnen Evides om de klanttevredenheid verder te vergroten.

Evides Industriewater kan terugblikken op een succesvol jaar waarin nieuwe demiwaterinstallaties voor een stevig fundament zorgden. Daarnaast blijkt Industriewater voor industriële grootverbruikers zoals bedrijven in het BotlekEuropoortgebied, Yara, Dow Chemical en BASF de aangewezen partner voor de bouw van maatwerkinstallaties. Op dit terrein weten we onze kennis en kunde aan te wenden voor het bieden van passende oplossingen op complexe marktvragen. Steeds vaker richt de focus zich daarbij op hergebruik van afvalwater. Dat past uitstekend in ons streven om in samenwerking met andere partners de waterketen te sluiten, met alle voordelen voor het milieu, energieverbruik etc.

Kortom: 2010 was een jaar waarin alle Evidesmedewerkers samen weer veel doelstellingen hebben gerealiseerd. De motivatie en inzet om onze klanten te bieden wat ze van ons verwachten, is groot. We hebben er alle vertrouwen in deze lijn door te zetten in 2011, zodat we wederom goede resultaten boeken voor klanten en overige stakeholders.

Peter Vermaat, Algemeen directeur Evides Waterbedrijf 28 februari 2011

Naast de waterlevering in Nederland zetten we ons in voor het verbeteren van de drinkwatervoorzieningen in ontwikkelingslanden. Met inzet van ons personeel en via de stichting Water for Life dragen we bij aan de millenniumdoelstellingen van de Verenigde Naties: schoon drinkwater en sanitatie voor iedereen in de wereld. In 2010 waren 26 medewerkers van Evides actief in het buitenland om hun kennis en ervaring te delen met collega-waterbedrijven in ontwikkelingslanden.

Ook in 2010 is Evides erin geslaagd om ruim voldoende te investeren in continuïteit en kwaliteit, terwijl de drinkwaterDe waterlevering aan de klant moet ontarieven constant zijn gebleven. Door gegehinderd door kunnen gaan, wat er ook richte aandacht voor kostenmanagement gebeurt. Om de leveringszekerheid veilig is er een solide bedrijfsresultaat bereikt te stellen, zijn in 2010 diverse projecten waarmee de middelen beschikbaar zijn gerealiseerd voor onze infrastructuur. om in de komende jaren te kunnen blijOok is geïnvesteerd in innovatieve ven investeren. Bij een omzet van waterwin- en zuiveringsmethoden, met € 294,7 miljoen is een bedrijfsresultaat het doel natuur en milieu nog meer te van € 48,7 miljoen geboekt. Hiervan is ontzien. We richten onze blik voortdurend € 27,2 miljoen toe te schrijven aan verder dan de dag van vandaag. Dat Evides Drinkwater, terwijl Evides Industriedoen we ook via een actieve bijdrage water € 21,5 miljoen heeft bijgedragen. aan het Deltaprogramma, waarbij we waken voor voldoende goede waterbronnen in de toekomst.


5

Voorzieningsgebied Evides levert drinkwater aan de volgende regio’s/gemeenten: Albrandswaard, Barendrecht, Bergen op Zoom (Halsteren en Lepelstraat), Bernisse, Binnenmaas, Borsele, Brielle, Capelle aan den IJssel, Cromstrijen, Delft, Den Haag (Wateringse Veld), Dirksland, Dordrecht, Goedereede, Goes, ’s-Gravendeel, Hellevoetsluis, Hulst, Kapelle, Korendijk, Maassluis, Middelburg, Middelharnis, Midden-Delfland, Noord-Beveland, Oostflakkee, Oud-Beijerland, Reimerswaal, Rotterdam (inclusief Hoek van Holland en de havens), Schiedam, Schouwen-Duiveland, Sluis, Spijkenisse, Strijen, Terneuzen, Tholen, Veere, Vlaardingen, Vlissingen, Westland, Westvoorne, Woensdrecht en Zwijndrecht (alleen voormalig Heerjansdam). Evides Industriewater is actief voor opdrachtgevers in Nederland, België en Duitsland.

6


Introductie

Water is essentieel om in leven te blijven. Het is ook een belangrijke hulpbron in fabrieken, kantoren, de landbouw en de recreatiesector. Huishoudens, bedrijven en de industrie hebben dagelijks water nodig. Evides Waterbedrijf levert dit water. In de juiste kwaliteit en volledig betrouwbaar.

Met ruim 600 medewerkers werkt Evides er dagelijks aan om in al haar processen uit te blinken. De bedrijfsvoering is doelmatig, milieubewust en transparant, zodat we op alle fronten blijven behoren tot de top-3 van best presterende waterbedrijven in Nederland. Daarvoor werken we onder andere aan: • het adequaat inspelen op ontwikkeEvides Waterbedrijf lingen in de sector; Veelzijdig in water • voortdurende innovatie ten behoeve Evides Waterbedrijf levert drinkwater van efficiency, klantenservice, kwaliteit Veilig, schoon en smakelijk drinkwater, aan klanten in Zeeland, het zuidwesten en kostenbeheersing; tegen een aanvaardbare prijs en met van Zuid-Holland en de Brabantse Wal. • s amenwerking met publieke en private goede service. Dat is waar de consument Dagelijks kunnen circa 2,5 miljoen menpartners in de branche en in de waterop moet kunnen vertrouwen, 24 uur per sen vertrouwen op zuiver en smakelijk keten; dag, 365 dagen per jaar. Om die belofte water, vers uit de kraan. Daarnaast biedt • meer en betere drinkwatervoorzieningen waar te maken, investeren we continu Evides industriewaterdiensten ‘op maat’ in ontwikkelingslanden; in de modernste zuiveringstechnieken, aan grote industriële klanten in onder • duurzaamheid en maatschappelijk controles van het water en het onderhoumeer Nederland, België en Duitsland. verantwoord ondernemen; den en uitbreiden van het ruim 13.000 • aantrekkelijk werkgeverschap; kilometer lange leidingnet. Jaarlijks produceert Evides circa 240 • een maatschappelijk aanvaardbaar Industriële afnemers vinden in Evides een miljoen kubieke meter drinken indusrendement voor onze aandeelhouders. partner die waterdiensten op maat levert triewater, afkomstig uit diverse bronnen. Daarmee is Evides het op één na grootste op het gebied van proceswater, afvalwaterzuivering en hergebruik van effluent. drinkwaterbedrijf van Nederland en de Een partner die bovendien de verantgrootste leverancier van waterdiensten woordelijkheid op zich kan nemen voor aan de industrie in Nederland. Daarnaast zorgt Evides voor de zuivering de complete realisatie van installaties op basis van DBFO-contracten (Design, Build, van afvalwater en het hergebruik van Finance & Operate). effluent (gezuiverd afvalwater). De bedrijfsactiviteiten op het gebied van drinken industriewater versterken en ondersteunen elkaar. Hierdoor is Evides een veelzijdige en betrouwbare leverancier van hoogwaardig water. De wortels van het bedrijf liggen in de eerste waterbedrijven die rond 1874 ontstonden in Rotterdam en Vlissingen. Tegenwoordig is de onderneming voor 50% eigendom van Gemeenschappelijk Bezit Evides B.V. (de gemeenten in ZuidHolland Zuid) en voor 50% van DELTA N.V. (DELTA is eigendom van de Zeeuwse overheden).


7

Bericht van de Raad van Commissarissen

De Raad van Commissarissen (RvC) van Evides houdt toezicht op het beleid van de directie en de algemene gang van zaken en staat de directie bij met advies.

De Raad van Commissarissen (RvC) bestaat uit zeven personen, benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA). In de profielschets van de RvC is onder meer vastgelegd dat Evides bij de samenstelling van de RvC streeft naar een balans tussen kennis, ervaring en achtergrond van de individuele leden, alsook een ruime mate van affiniteit met de aard en cultuur van het bedrijf. In de RvC dient vakinhoudelijke kennis aanwezig te zijn op de volgende gebieden: • drinken industriewater, afvalwater en riolering, evenals de hieraan gerelateerde industriële dienstverlening en dienstverlening op deze gebieden in ontwikkelingslanden; • ondernemerschap, politiek, publiekprivateverhoudingen, juridische zaken en Corporate Governance; • financiële zaken; zo mogelijk is minimaal één lid van de RvC een financieel expert; • k lantrelaties, marketing en communicatie; • sociaal beleid, bedrijfsorganisatie, verandermanagement en Human Resource Management.

alsook de toekomstige governanceling van de ondernemingsraad). Er zijn afspraken tussen Delta en haar publieke twee subcommissies ingesteld, te weten aandeelhouders en de voorgenomen de auditcommissie en de remuneratieherpositionering van de aandelen Evides commissie. De selectie- en benoemingsin Zeeland; commissie wordt ad hoc ingesteld. In afwijking van de Code is de voorzitter van • verschillende financiële rapportages, zoals neergelegd in het Ondernemingsde RvC tevens voorzitter van de remuneplan (waarin het Meerjaren Investeratiecommissie. ringsplan), de kwartaalrapportages, de accountantsrapportages, het Treasury Aan het einde van 2010 was de samenJaarplan en de jaarstukken 2009; stelling als volgt: • ontwikkelingen met betrekking tot • de heer G.H.N.L. van Woerkom (voorDienstverleningsovereenkomst Infra in zitter, tevens voorzitter remuneratie-, Zeeland; selectie- en benoemingscommissie); • de stand van zaken met betrekking tot: • de heer R.P. Binnendijk (tevens lid - het facturatie- en incassobeleid van auditcommissie); Evides en de gewenste beheersmaat• de heer J. Haijkens (tevens lid auditregelen in dit verband; commissie); - de samenwerking tussen Evides en • de heer. F.K. Hamelink (tevens lid Vitens, vooral op het gebied van facremuneratie-, selectie- en benoemingsturatie en Vitens-Evides International; commissie); - de Evides-deelnemingen, in het • de heer J.P. de Kreij (tevens voorzitter bijzonder de uitbreiding van het auditcommissie en vice-voorzitter RvC); belang in Delfluent B.V.; • mevrouw M.W. Lubbi (tevens lid remuneratie-, selectie- en benoemings- - de reductie van de grondwaterwinningen op de Brabantse Wal; commissie); - voortgang van lopende grote • de heer F. Verhagen (tevens lid auditprojecten zoals DWP Botlek, BASF, commissie en vice-voorzitter RvC). UV-Baanhoek; - de pilot van Evides Industriewater in De heer De Kreij is per 28 juni 2010 China; herbenoemd voor een tweede periode - ontwikkelingen in verband met de van vier jaar. Verder zijn er in 2010 geen samenwerking in de waterketen; nieuwe benoemingen of herbenoemin - de Vewin benchmark 2009. gen aan de orde geweest. • de persoonlijke doelstellingen van de Vergaderingen en directie voor het jaar 2011.

Evides past de Nederlandse Corporate Governance Code (Code ‘Frijns’) toe. Met betrekking tot de onafhankelijkheid van de leden van de RvC wijkt Evides af van de Code. De statuten bepalen dat aandeelhouder DELTA N.V. kandidaten voordraagt voor twee zetels (zijnde de heer Verhagen en de heer Hamelink) evenals de aandeelhouder B.V. Gemeenschappelijk Bezit Evides (de heren De Kreij en Binnendijk). Kandidaten voor de overige drie zetels worden door de RvC voorgedragen (de heer Van Woerkom als voorzitter en twee leden, mevrouw Lubbi en de heer Haijkens, op aanbeve-

De Raad van Commissarissen vergaderde in 2010 vijf keer, alle keren in aanwezigheid van de directie. In deze vergaderingen zijn onder meer de volgende onderwerpen behandeld: • de strategie en het beleid voor de korte en lange termijn en het Ondernemingsplan 2011; • Corporate Governance, in het bijzonder de implementatie van de Code Frijns; • de governance van Evides, in het bijzonder de verplichte invoering van het gemitigeerde structuurregime als gevolg van de nieuwe Drinkwaterwet,

Samenstelling en profiel

8


overige activiteiten

Naast deze vergaderingen van de RvC zijn er vijf vergaderingen geweest van de auditcommissie, waarin besluiten van de RvC over interne financiële beheersing, beheersing van financiële risico’s, externe verslaggeving en grote investeringen inhoudelijk zijn voorbereid. De remuneratiecommissie heeft in 2010 eenmaal vergaderd. Ten slotte zijn RvC-leden aanwezig geweest bij een tweetal ORvergaderingen. Geen van de commissarissen is frequent afwezig geweest. De RvC heeft in 2010 buiten aanwezigheid van de directie het functioneren van de RvC geëvalueerd, zowel het functioneren

van de RvC als geheel als van de afzonderlijke commissies en de individuele commissarissen. Daarbij is ook gesproken over het functioneren van de directie.

het bedrijfsresultaat, introductie van assetmanagement, klantgerichtheid, gecontroleerde groei en vergroten van de betrokkenheid van medewerkers op gezamenlijke prestaties van Evides; De RvC heeft nauwgezet de discussie • de overige arbeidsvoorwaarden zijn gevolgd die in 2010 in Zeeland is gevoerd marktconform binnen de sector. De over de positionering van de aandelen bezoldiging wordt geïndexeerd conform van Evides. Voor zover opportuun vanuit de indexering in de WNT, tenzij de haar rol heeft de RvC een actieve inbreng resultaten ten opzichte van vooraf gehad. overeengekomen doelstellingen aanleiding zouden geven geen (volledige) Bezoldigingsbeleid directie indexatie toe te kennen. De RvC stelt de indexering vast. De uitgangspunten voor het beleid voor de bezoldiging van de directie zijn als Voor de hoogte van de bezoldiging in volgt: 2010 wordt verwezen naar de toelichting • de bezoldiging dient hoog genoeg te op de jaarrekening. zijn om goed management te kunnen Bezoldigingsbeleid RvC aantrekken en te behouden; • de bezoldiging dient te passen binnen Het uitgangspunt van het beleid is een die van vergelijkbare bedrijven in een marktconforme bezoldiging die onafvergelijkbare markt, rekening houdend hankelijk is van het bedrijfsresultaat. De met het publieke karakter van het bezoldiging is opgebouwd uit een basisbedrijf; vergoeding voor het lidmaatschap van de • de bezoldiging stimuleert zowel de korte- als de langetermijndoelstellingen RvC en een aanvullende vergoeding voor het lidmaatschap van de auditcommissie van de onderneming; • de bezoldiging dient te passen binnen (25% van de basisvergoeding) en remude normering die vastgelegd is binnen neratiecommissie (12,5%). De vergoeding wordt jaarlijks geïndexeerd op basis van de nog aan te nemen ‘Wet normering de Hay-systematiek. uit publieke middelen gefinancierde Voor de hoogte van de bezoldiging in beloning topfunctionarissen’ (WNT, ook wel ‘Balkenende-norm’ genoemd). 2010 wordt verwezen naar de toelichting Aangezien de WNT-norm het beste kan op de jaarrekening. worden gehandhaafd bij een bezoldiJaarverslag gingsstructuur zonder variabele componenten, is besloten om het variabele Hierbij leggen wij u het door de directie deel van de bezoldiging stapsgewijs af te bouwen en met ingang van 2011 opgestelde jaarverslag van Evides N.V. voor, met daarin opgenomen de jaarrete integreren in het vaste salaris. Om deze slag te kunnen maken, is in 2010 kening over 2010. De jaarrekening is door zowel de bonus over 2009 als die over PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. 2010 uitgekeerd, zodat in 2011 met het voorzien van een goedkeurende controleverklaring. nieuwe beloningsbeleid – passend binnen de WNT – gestart kan worden; Wij hebben het verslag inclusief jaar• in 2010 bestond de bezoldiging nog rekening met de directie besproken in uit een vast inkomen en een bonus aanwezigheid van de accountant. Het van maximaal 12,5% (voorheen 20%), jaarverslag en de door de directie voorgebaseerd op een aantal criteria dat gestelde winstbestemming hebben onze vooraf was gedefinieerd. Voor 2010 goedkeuring. Wij stellen de Algemene waren deze criteria onder andere

Vergadering van Aandeelhouders voor om het jaarverslag, de jaarrekening en de winstbestemming in de vergadering van 25 mei 2011 vast te stellen. Tevens verzoeken wij de Algemene Vergadering van Aandeelhouders om voor het jaar 2010 decharge te verlenen aan de directie voor het gevoerde beleid en aan de leden van de RvC voor het uitgeoefende toezicht.

Namens de Raad van Commissarissen, G.H.N.L. van Woerkom, voorzitter 28 februari 2011


9

Verslag van de directie

De klant staat centraal Circa 2,5 miljoen mensen in Zeeland, het zuidwesten van Zuid-Holland en de Brabantse Wal zijn klant van Evides Waterbedrijf. Evides wil er zijn voor haar klanten. Niet alleen met zuiver en smakelijk water, maar ook door service te leveren. In 2010 is gewerkt aan het verder verbeteren van de dienstverlening. Ook bij Evides Industriewater staat de klant centraal. Deze tak van Evides is in 2010 aanzienlijk gegroeid, vooral door het bouwen van maatwerkinstallaties.

Visie De klantvisie van Evides sluit aan bij het type bedrijf dat Evides is: een organisatie die – waar het drinkwater betreft – te maken heeft met gebonden klanten. Kernwoorden in deze visie zijn: betrouwbaar en klantgericht. De klant herkent deze eigenschappen op voor hem of haar belangrijke momenten: wanneer die Evides benadert met een vraag. Of bij een storing. Op die momenten willen we goede service verlenen. In 2010 is de strategische klantvisie verder uitgewerkt. Ook zijn de organisatie en bedrijfsprocessen verder verbeterd om goed invulling te kunnen geven aan de gewenste klantgerichtheid. Zo is een nieuw ontwerp gemaakt en bij klanten getoetst om de online service ‘Mijn Evides’ te professionaliseren. Ook is sinds oktober een klantregieteam aan de slag om de klanttevredenheid verder te vergroten.

Dicht bij de klant Evides staat op diverse manieren dicht bij de klant. Dat gebeurt bijvoorbeeld via het digitale Evidesloket, het callcenter waar men met vragen terecht kan, de storingsdienst die dag en nacht bereikbaar is en het klantenpanel. In 2010 is bovendien 10


het convenant schulphulpverlening afgesloten. Daarmee willen we klanten met (dreigende) betalingsproblemen helpen. Contact Evides Waterbedrijf heeft dagelijks direct contact met haar klanten via het callcenter en het digitale Evidesloket. Via het centrale 0900-nummer komen klanten terecht bij het callcenter. 2010 stond voor het KCC in het teken van het stroomlijnen van (klant)processen, het voorbereiden van de vereenvoudiging van nota’s, het introduceren van de digitale meterkaart en het her-ijken van het incassobeleid. Klantenpanel Om de dienstverlening nog beter op de drinkwaterklant af te stemmen, gaan we regelmatig in gesprek met onze klanten via het klantenpanel. Een dwarsdoorsnede van ons klantenbestand geeft zo’n drie keer per jaar zijn mening over de producten, dienstverlening en communicatie van Evides. In 2010 is onder andere gediscussieerd over de opbouw van de nota’s, de kwaliteit van drinkwater, informatie bij calamiteiten, de stichting Water for Life en het gebruik van de online service ‘Mijn Evides’. Convenant schuldhulpverlening In april 2010 sloot Evides een convenant met de NVVK, de vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren. In dit convenant zijn afspraken gemaakt over het incassobeleid van Evides ten aanzien van klanten met betalingsproblemen. We willen deze klan5% ten tijdig in de richting van de 5% schuldhulpverlening wijzen en onoverkomelijke schulden zoveel mogelijk voorkomen. 10%

de verwachtingen van klanten als het gaat om levering, kwaliteit, dienstverlening en eventueel nieuwe producten en diensten. Jaarlijks laat Evides een naamsbekendheids- en imago-onderzoek uitvoeren. Ook uit de klantenpanels komt waardevolle informatie naar voren. Begin 2010 werden de resultaten bekend van een landelijk kwalitatief onderzoek van KWR Watercycle Research Institute naar de klanttevredenheid en verwachtingen van consumenten ten aanzien van waterbedrijven. Aan dit onderzoek namen vrijwel alle waterbedrijven deel. Uit het onderzoek bleek dat klantcontact beeldbepalend is. De klant verwacht in het contact naast vriendelijkheid ook deskundigheid, inlevingsvermogen en een snelle afwikkeling van het probleem. Evides scoort op deze punten vergelijkbaar met de branche. Prestaties vergeleken Sinds 1997 vindt er jaarlijks een benchmark plaats in de drinkwatersector. In deze meting worden de prestaties van de tien Nederlandse waterbedrijven met elkaar vergeleken op het gebied van drinkwaterkwaliteit, dienstverlening, milieu, financiën en efficiency. Doel is om de doelmatigheid van de bedrijfsprocessen, de kwaliteit en de transparantie van de prestaties in de sector verder te vergroten. Uit de benchmark 2009 blijkt dat Evides erin slaagt drinkwater te produceren tegen de laagste operationele kosten per m3. Het waterbedrijf heeft daardoor het laagste drinkwatertarief van de 10% zeer goed goed redelijk slecht zeer slecht N=94

Onderzoek Klanttevredenheid De drinkwatersector kent geen marktwerking. Toch houdt Evides vanuit haar maatschappelijke rol rekening met

70%

Hoe waardeert de klant het contact met Evides? (Bron: TNS NIPO, 2010)

oppervlaktewaterbedrijven. De klanten van Evides beoordelen de kwaliteit van het drinkwater met een rapportcijfer 8,2. Ook de dienstverlening geven ze een ruime voldoende. Evides Waterbedrijf heeft de ambitie om tot de top-3 in de benchmark te blijven behoren. Het volledige onderzoeksrapport is in te zien via www.vewin.nl.

Voor de vijfde keer organiseerde Evides Industriewater haar jaarlijkse seminar, met o.a. een rondleiding door de nieuwe Demi Water Plant in de Botlek.

Evides heeft het laagste drinkwatertarief van de oppervlaktewaterbedrijven. Waterpartnership Maatwerk Evides heeft haar positie als partner voor water-op-maatdiensten voor de industrie in 2010 nog verder kunnen versterken. Steeds vaker draagt Evides Industriewater zorg voor de complete realisatie van een maatwerkinstallatie. Dat gebeurt op basis van DBFO-contracten (Design, Build, Finance & Operate). In 2010 zijn de demiwaterinstallaties bij Yara te Sluiskil en de Demi Water Plant Botlek officieel in bedrijf genomen en in Terneuzen is een membraanbioreactor in gebruik genomen. Industriewaterdag 2010 Een goede traditie heeft in 2010 haar eerste lustrum gevierd: voor de vijfde keer organiseerde Evides Industriewater haar jaarlijkse seminar. In aanwezigheid van klanten, partners, leveranciers en personeel werden – ditmaal op Futureland met zicht op de Tweede Maasvlakte in wording – enkele lezingen verzorgd over industriewater, de complexiteit van het oppervlaktewaterbeheer in de regio Rijnmond en specifieke DBFO-diensten van Evides Industriewater.

Het callcenter kreeg gemiddeld 23.251 telefoontjes per maand te verwerken.

2010 Aantal contacten callcenter

30.000 27.646

25.000

23.621

23.395 23.458

23.493

21.990 20.375

23.839

23.582

23.255

22.821

21.538

20.000 JAN FEB MRT APR MEI JUN

JUL AUG SEPT OKT NOV DEC

3,4

2,9

3,4

4

3

2,8

3,2

3,1

3,4

3,3

3,4

3,3

% van totaal aantal verbruiksadressen in Zuid-Holland Zuid m.u.v. Goeree-Overflakkee

Om de dienstverlening nog beter op de drinkwaterklant af te stemmen, gaan we regelmatig in gesprek met onze klanten via het klantenpanel. Evides Waterbedrijf • Jaarverslag 2010

11

Waardevol water 1

Water: drijvende kracht achter de menselijke motor

Zonder water kan een mens niet leven. Het menselijk lichaam bestaat ook voor een groot gedeelte uit water. Water transporteert vitaminen, mineralen en voedingsstoffen naar de cellen en voert afvalstoffen af. Het is bovendien de regelaar van onze lichaamstemperatuur. Onder normale omstandigheden moeten we dagelijks zo’n 1,5 à 2 liter binnenkrijgen. Bij zware sportinspanningen, zoals hardlopen, speelt drinkwater een cruciale rol. Een gesprek met de heer Kadiks, Directeur van de Rotterdam Marathon.

12


“Wanneer je hardloopt, werkt je stofwisseling op volle toeren”, zegt Kadiks. “Een marathon is een gevecht tegen de zwaartekracht. Je lichaam wordt op alle fronten getest, 26.000 stappen lang. Water is daarbij een essentiële voorwaarde om goed te kunnen presteren. Als je vochthuishouding niet op orde is, krijg je dat onherroepelijk voor je kiezen. Langs de route hebben wij altijd acht posten staan met bekertjes drinkwater van Evides Waterbedrijf en energiedrank. Er gaan tijdens zo’n evenement ruim 200.000 bekertjes water doorheen, wat neerkomt op ongeveer 50.000 liter. Toch drinken lopers over het algemeen te weinig, met het risico op uitdroging. Het vocht dat je verliest, moet je ook weer aanvullen. De gouden regel is: drink voor, tijdens en na het sporten. Het lichaam kan maar een bepaalde hoeveelheid vocht opnemen en heeft daar even tijd voor nodig.” “Mensen zeggen wel eens: ‘dat is toch niet gezond, zo’n marathon lopen!’ Wij draaien het om: ‘gezonde mensen lopen de marathon’. Wij helpen de race zo veilig, plezierig en succesvol mogelijk te maken voor de 10.000 deelnemers”, stelt de Marathondirecteur. Het is lastig om een standaardadvies te geven over de hoeveelheid die een sporter moet drinken. Kadiks: “Dat hangt van zoveel factoren af: leeftijd, geslacht, gewicht, kleding, transpiratie, weersomstandigheden, enzovoorts. Wij adviseren lopers altijd om zelf de test te doen: drink voordat je gaat sporten, weeg jezelf en doe dat ook achteraf. Het gewicht dat je bent

verloren is de hoeveelheid vocht die je zou moeten drinken.” Speciaal voor deelnemers aan de Rotterdam Marathon is een ‘smart drinking system’ ontwikkeld. “We bieden de bekertjes aan met een spons er bovenin bevestigd. Dat voorkomt waterverspilling tijdens het lopen en met de spons kan de renner het lichaam koelen. Met het leveren van drinkwater aan alle deelnemers laat Evides zien dat water voor iedereen beschikbaar is. Eén van de belangrijkste verworvenheden van onze maatschappij. Evides levert tijdens de Rotterdam Marathon water dat voor onze deelnemers essentieel is om hun ambities te bereiken en prestaties te leveren.”

“Tijdens de marathon gaan er zo’n 200.000 bekertjes water doorheen, wat neerkomt op ongeveer 50.000 liter.”


13

Evides Drinkwater Zuiver en smakelijk drinkwater, altijd

De consumenten en bedrijven in het voorzieningsgebied van Evides kunnen 24 uur per dag, 365 dagen per jaar de kraan opendraaien voor zuiver en smakelijk drinkwater. Om dit water te leveren, zijn we continu bezig om de technieken voor het winnen, zuiveren en distribueren van drinkwater verder te verbeteren. Dat gebeurt met oog voor natuur en milieu. Leveringszekerheid versterkt Een waterbedrijf als Evides moet op alle productielocaties beschikken over een adequate watervoorraad na de zuivering, de zogenaamde reinwaterkelders. De waterlevering aan de klant moet ongehinderd door kunnen gaan, ook bij storingen in het zuiveringsproces of korte stagnatie in de aanvoer. Bij productielocatie Haamstede is in 2010 gewerkt aan de bouw van twee nieuwe reservoirs. Met de aanleg van deze reinwaterkelders verdubbelt de opslagcapaciteit ruimschoots. Daarmee is de leveringszekerheid van water voor het eiland SchouwenDuiveland sterk verbeterd.

de bacteriën en virussen in het water. Deze techniek is innovatief en milieuvriendelijk. Het komt bovendien de smaak van het water ten goede. Bij de productielocaties Ouddorp en Haamstede zuivert Evides het water via duininfiltratie. Het voordeel van deze zuiveringsmethode is dat er minder chemicaliën nodig zijn en dat de temperatuur van het water constanter blijft. Bovendien gaat duininfiltratie goed samen met natuurbehoud.

Crisisbeheersing Een goede betrouwbare drinkwatervoorziening is cruciaal voor het goed functioneren van de samenleving. Evides heeft daarin een vitale rol. Het moet paraat staan om ook bij eventuele calamiteiten en crises te zorgen voor een continue drinkwatervoorziening.

Samenwerking Goede samenwerking tussen de drinkwaterbedrijven en de veiligheidsregio’s is onontbeerlijk om drinkwatergerelateerde crises effectief te kunnen bestrijden en beheersen. In 2009 hebben de drinkGroot onderhoud waterbedrijven Evides en Oasen een Bij de wat oudere productielocatie convenant gesloten met de VeiligheidsBaanhoek in Dordrecht vindt een grote regio Zuid-Holland Zuid, één van de vijf opknapbeurt plaats. Er zijn maatregelen getroffen om de levensduur van de loca- veiligheidsregio’s waarmee Evides te maken heeft. Dit convenant heeft model tie te verlengen en de bedrijfszekerheid gestaan voor een landelijk convenant, voor de lange termijn te verbeteren. Ook dat in 2010 werd vastgesteld. Evides is in 2010 begonnen met het vervangen startte in 2010 met convenanten met de van een aantal oudere grondwaterwinveiligheidsregio’s Zeeland, Rotterdam, putten door nieuw geboorde putten. Rijnmond en Haaglanden. In 2011 volgt de vijfde: Midden en West Brabant. De waterlevering aan de In de convenanten zijn afspraken klant moet ongehinderd gemaakt over melding, alarmering, door kunnen gaan, ook communicatie, gezamenlijke oefening, bij stagnatie in de aanvoer. herstel bij drinkwatergerelateerde incidenten en bescherming van kwetsbare drinkwaterlocaties. Innovatieve zuivering Gemeenten spelen een belangrijke rol Op steeds meer productielocaties behoort in onverhoopte crisissituaties. In het het gebruik van ozon voor het zuiveren belang van een goede communicatie van oppervlaktewater tot het verleden. en samenwerking op dergelijke momenNa Berenplaat en Haamstede is in maart ten, investeert Evides in het wederzijds van 2010 ook productielocatie Baanhoek leren kennen van de samenwerkingsovergestapt op hoofddesinfectie met partners. Zo organiseerden we in behulp van UV-licht. Ultraviolet licht doodt september 2010 een presentatie voor 14


Zeeuwse gemeentevoorlichters op productielocatie Braakman (nabij Terneuzen). Oefenen De crisisorganisatie van Evides neemt regelmatig deel aan in- en externe oefeningen, samen met andere partijen zoals politie, brandweer en gemeenten. Evaluaties van de oefeningen geven inzicht in punten voor verbetering op technisch, organisatorisch en communicatief gebied. Evides evalueert ook de praktijkervaringen. Evaluaties hebben geleid tot een sterkere focus op het helpen van de omwonenden die overlast ondervinden. Professionalisering In 2010 is hard gewerkt aan het verder professionaliseren van de storingsdienst en de crisisorganisatie. Zo willen we de klant meer hulp bieden bij overlast na een lekkage aan het leidingnet of in een crisissituatie, bijvoorbeeld door tijdelijke drinkwaterpunten in te richten (zie ook ‘Hulp bij overlast’ op pagina 22).

De aandacht bij een storing is niet alleen gericht op de technische oplossing, maar ook op het helpen van de omwonenden die overlast ondervinden. Waterwinning met natuurbehoud Evides ziet het als haar taak en maatschappelijke verantwoordelijkheid om de natuurwaarden te behouden in de gebieden waar zij water wint. De afgelopen jaren is geïnvesteerd in Natura 2000-gebieden in Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant. De Brabantse Wal is een Natura 2000-gebied. Door diverse factoren bevat het aanwezige oppervlaktewater te veel nutriënten en verdroogt het gebied. Beschermde plantensoorten dreigen hierdoor uit te sterven. Inmiddels is het gebied als ‘sense of urgency gebied’ aangewezen. Dat betekent dat voor 2015 het proces van verdroging minimaal moet zijn gestabiliseerd. Samen met Natuurmonumenten, Provincie

Noord-Brabant, Gemeente Woensdrecht, Waterschap Brabantse Delta, de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie en Staatsbosbeheer werkt Evides aan het behoud van dit gebied. De verschillende organisaties tekenden in november 2009 het convenant ‘Aanpak verdroging en verbetering van de waterkwaliteit Brabantse Wal’. Elke partij levert een aandeel. Een van de maatregelen die Evides heeft getroffen, is het verminderen van de waterwinning in het gebied met twee miljoen kubieke meter water per jaar. Een tweede maatregel aan de oppervlakte is genomen in natuurgebied Kortenhoeff. Oppervlaktewater verdwijnt daar de rivierpolder in. Door dit overtollige water naar de Groote en Kleine Meer te leiden, vindt vernatting plaats van dit beschermde gebied. Evides heeft in het najaar van 2010 een leiding en een gemaal aangelegd om het kwalitatief goede wateroverschot naar het ven de Kleine Meer te pompen. Oog voor de toekomst Om ook op de langere termijn voldoende drinkwater te kunnen leveren van goede kwaliteit is het zaak dat Evides Waterbedrijf kan blijven beschikken over genoeg goede waterbronnen. Daarom participeren we in diverse deelprogramma’s van het Deltaprogramma. Dit programma bevat de voorstellen die de Commissie Veerman in 2008 heeft gedaan, na een onderzoek naar de effecten van klimaatverandering voor Nederland. Doel is om voorbereidingen te treffen om de gevolgen op te kunnen vangen van klimaatverandering, zoals een stijgende zeespiegel en verzilting van zoet water. Het gaat hierbij om het creëren van evenwicht tussen veiligheid (droge voeten) en zoetwatervoorziening voor landbouw, industrie en drinkwater. Evides neemt deel aan de programma’s voor de regio’s ‘Zuidwestelijke Delta’ en ‘RijnmondDrechtsteden’. Deze regionale programma’s hangen nauw samen met het landelijke deelprogramma ‘Zoetwater’. We maken in de commissies duidelijk welke verwachtin-

gen we hebben wat betreft de kwaliteit en de behoefte aan zoet water voor de productie van drinkwater en industriewater. Ook brengen we onze expertise en ervaring in op het gebied van watertechnologie met het oog op hergebruik van afvalwater. Dit zal in de toekomst een steeds grotere rol spelen bij het oplossen van het zoetwatertekort. Kraanwater in het nieuws Kraanwater was in 2010 steeds vaker in het nieuws. Media, politiek, consumentenorganisaties en verenigingen promoten kraanwater als gezond, duurzaam, goedkoop en milieuverantwoord alternatief voor flessenwater. De landelijke campagne Kraanwater.nu kreeg een nieuwe impuls. ‘Kraanwater. Daar kom je de klok mee rond’, luidde het thema van de vervolgcampagne. Op een toegankelijke manier is benadrukt dat mensen niet zonder water kunnen. In het kader van deze campagne is een onderzoek uitgevoerd naar beleving en waardering van kraanwater in Nederland. Daaruit blijkt dat 97% van de Nederlanders veel tot heel erg veel vertrouwen heeft in kraanwater. 88,4% drinkt dagelijks puur kraanwater.

Waterwinning met behoud van natuurwaarden, ook dat is een verantwoordelijkheid van Evides.

97% van de Nederlanders heeft (heel erg) veel vertrouwen in kraanwater.

Wim Kuijken (links) – namens de regering belast met de uitvoering van het Deltaprogramma – bracht in oktober 2010 een bezoek aan de locatie Petrusplaat van Evides Waterbedrijf. Hij kreeg daar een beeld van de winning van rivierwater als grondstof voor drinkwater en de specifieke rol van Evides in Zuidwest-Nederland.


15

De nieuwe demiwaterplant Botlek produceert 1.400 kubieke meter water per uur, wat neerkomt op 12 miljoen kubieke meter per jaar. 16


Evides Industriewater Fullservice waterpartner voor de industrie Nieuwe demiwaterinstallaties hebben in 2010 positief bijgedragen aan de omzet en het resultaat van Evides Industriewater. De belangrijke commodity-pijler zorgt voor een stabiele afzet en bestendiging van de relatie met industriële grootverbruikers. Daarnaast ontwikkelt de DBFO-pijler (Design, Build, Finance, Operate) zich als de groeipoot van Evides Industriewater. Het bouwen van maatwerkinstallaties geeft gezicht aan de kunde van Evides Industriewater om complexe marktvragen om te zetten in fysieke oplossingen. Daarbij richt de focus zich steeds meer op hergebruik van afvalwater.

Nieuwe installaties Hoogwaardig demiwater uit duurzame bron Een groot aantal raffinaderijen en chemische bedrijven in het Botlek-Europoortgebied beschikt sinds 1 januari 2010 over ultrapuur demiwater. Zij gebruiken dit water onder andere als ketelvoedingwater en als proceswater. Het wordt geproduceerd in de nieuwe Demi Water Plant (DWP) Botlek. Dankzij een goede voorbereiding, strakke planning en een uitstekende samenwerking met de betrokken partijen heeft Evides deze fabriek in circa 15 maanden kunnen ontwerpen en bouwen. De installatie produceert 1.400 kubieke meter water per uur, wat neerkomt op 12 miljoen kubieke meter per jaar. Hiermee is de levering van demiwater aan de Rotterdamse haven voor de komende jaren veiliggesteld. De installatie is zo ontworpen dat water uit het Brielse Meer als duurzame hoofdbron kan dienen. In de zomer van 2010 is daarvoor de bouw van een voorzuiveringsinstallatie van start gegaan, inclusief de aanleg van de benodigde infrastructuur. De gehele installatie en de demiwaterringleiding zijn dubbel uitgevoerd voor een optimale leveringszekerheid.

De combinatie van hoge kwaliteit, betrouwbare levering, competitieve prijs en het gemak van een commodity uit het leidingnetwerk heeft ertoe bijgedragen dat veel is ingetekend op de productiecapaciteit van de DWP. Door de inzet van oppervlaktewater gaat de DWP bovendien een bijdrage leveren aan de verduurzaming van de watervoorziening in het Rijnmondgebied. De hoge betrouwbaarheidsgraad van de demiwatervoorziening in de Rotterdamse haven heeft E.ON in de zomer van 2010 doen besluiten om haar demiwaterproductie uit te besteden aan Evides Industriewater. Via het demiwaternet van Evides zullen de twee energiecentrales van E.ON op de Maasvlakte hoogwaardig demiwater ontvangen. Hiervoor is een verlenging van het net nodig met een 10 kilometer lange leiding vanaf Europoort tot aan de Maasvlaktecentrales. Evides zal niet alleen demiwater leveren aan E.ON, maar ook de bedrijfsvoering overnemen van de bestaande demiinstallaties. Hiermee kiest E.ON voor Evides Industriewater als haar partnerin-water. De waterketen gesloten Op het terrein van de rioolwaterzuivering in Terneuzen is in november 2010 een nieuwe membraanbioreactor (MBR) in gebruik genomen. Waterpartijen in Zeeuws-Vlaanderen hebben de handen ineengeslagen en zo de keten gesloten. Evides Drinkwater levert drinkwater aan de huishoudens van Terneuzen. Het Waterschap Scheldestromen zuivert in zijn rioolwaterzuiveringsinstallatie al het afvalwater van de huishoudens in deze gemeente. Het waterschap levert het product daarvan (effluent) sinds 2007 aan Evides Industriewater. Die maakt er in de speciale DECO-installatie (Demiwater & Cooling tower suppletion water) gedemineraliseerd water van voor het productieproces van Dow Benelux. Door

de ingebruikname van de MBR – die in eigendom is van Waterschap Scheldestromen en Evides – heeft het effluent een nog betere kwaliteit gekregen, waardoor het beter geschikt is voor hergebruik. Zo kan op de DECO een zuiveringsstap komen te vervallen en het effluent beter worden benut. Voorheen ontzoutte Evides water uit de Westerschelde, waarvoor veel energie nodig was. Dow gebruikt het demiwater voor het opwekken van stoom. Evides neemt tot slot een deel daarvan als condensaat opnieuw in en zuivert dat, waardoor het water een derde leven krijgt als ultrapuur water. Deze ketensamenwerking levert belangrijke voordelen op voor het milieu waaronder: een duurzaam hergebruik van 450 m3 afvalwater per uur, een aanzienlijke reductie van het energieverbruik en een vermindering van de lozing op het oppervlaktewater. Met de ingebruikname van de MBR is het grootste hergebruikproject van Nederland in een afrondende fase terechtgekomen en bewijst de waterketen in ZeeuwsVlaanderen dat door nauwe samenwerking een afvalproduct kan veranderen in een waardevolle bron. Evides is ervan overtuigd dat hergebruik van water een steeds grotere rol zal gaan spelen bij het oplossen van het zoetwatertekort in de toekomst.

Hergebruik van water zal een steeds grotere rol gaan spelen bij het oplossen van het zoetwatertekort in de toekomst.


17

Toekomstbestendige maatwerkoplossing Op 28 april 2010 vond op het terrein van Yara te Sluiskil de officiële openingshandeling plaats voor de nieuwe demiwaterinstallatie. De installatie is sinds de zomer van 2009 operationeel. Evides Industriewater heeft de installatie ontworpen en gebouwd op basis van een 12-jarig DBFO-contract (Design, Build, Finance & Operate). De installatie maakt gebruik van drie verschillende kwaliteiten voedingswater: grondwater vanuit de Evides productielocatie Sint Jansteen, oppervlaktewater uit de Biesboschbekkens en retourcondensaat van Yara. Dit multibronnenconcept waarborgt de leveringszekerheid in kwantiteit en kwaliteit van het geproduceerde demiwater aan Yara, zodat zij verder kan bouwen aan de uitbreiding van haar installaties. Bovendien draagt de aansluiting op de Biesboschleiding van Evides bij aan de verduurzaming van de watervoorziening van Yara. Er wordt namelijk oppervlaktewater ingezet voor de productie van industrieel proceswater. De nieuwe installatie produceert 5 miljoen kubieke meter demiwater per jaar van een bijzonder hoge kwaliteit. Yara gebruikt dit water niet alleen voor de productie van stoom, maar ook voor de productie van Air1®, een vloeistof die men gebruikt voor het reduceren van NOx-emissies van vrachtwagens.

Onderzoek Zoet, zuiver water voor Delfland en glastuinbouw Samen met vijf organisaties werkt Evides op Afvalwaterzuiveringsinstallatie (AWZI) Harnaschpolder aan een duurzaam alternatief voor de zoetwatervoorziening in de Haagse regio. Onder de naam Delft Blue Water onderzoekt dit consortium de mogelijkheid om met innovatieve technologie uit effluent van de AWZI kosteneffectief, duurzaam en zuiver zoet water te produceren. Het gaat hierbij zowel

18


om water dat is bestemd voor de omgeving – boezemwater en grondwatersuppletie – als om hoogwaardig gietwater voor de glastuinbouwsector. In het consortium nemen naast Evides Industriewater het Hoogheemraadschap van Delfland, Delfluent Services bv, Veolia Water Nederland en Rossmark Waterbehandeling deel. De Technische Universiteit Delft voert het ondersteunend wetenschappelijk onderzoek uit.

Evides Industriewater helpt mee om uit efffluent duurzaam en zuiver zoet water te produceren voor de omgeving en de glastuinbouw. Kwaliteitsverbetering In opdracht van Air Liquide onderzoekt Evides hoe de kwaliteit van het demiwater van de Pergen-installatie op het terrein van Shell Pernis nog verder kan worden verhoogd. Dit kan leiden tot uitbreiding van het bestaande ionenwisselingsproces met een membraaninstallatie.

Internationale activiteiten Duurzame grondstof voor BASF In 2010 waren de bouwactiviteiten voor diverse waterinstallaties voor BASF met bijbehorende infrastructuur in volle gang. De levering van duurzaam, hoogwaardig proces- en demiwater aan de totale site van BASF te Antwerpen begint in 2011. Van afvalproduct tot waardeproduct Bij de firma Solvic, een jointventure van Solvay en BASF in Antwerpen, is in 2010 een pilotinstallatie opgestart voor de zuivering van voorgezuiverd industrieel afvalwater tot demiwater. Dit project moet ontwerpen operationele data opleveren voor de bouw van een grootschalige installatie die op termijn het verbruik van drinkwater door Solvic moet reduceren met 70%.

Werken aan naamsbekendheid In Duitsland levert Evides Industriewater proces- en demiwater aan Dow Chemical in Stade (nabij Hamburg). Gebruik makend van onze goede contacten in de chemische industrie, werken we gestaag aan onze naamsbekendheid in Duitsland. Er zijn in 2010 tijdens diverse seminars constructieve contacten gelegd met de chemische industrie. Ook is regelmatig gepubliceerd in Duitse vakbladen. In de komende jaren verwachten we meerdere DBFO-projecten in de sterke Duitse chemiesector te kunnen verwerven.

Samen met haar partners in Nethwater heeft Evides Industriewater begin 2010 een demonstratie-installatie gebouwd in China voor hergebruik van afvalwater als hoogwaardig industrieel proceswater. Door de beperkte beschikbaarheid van water in het droge noorden van China is hergebruik een must.

Bij Solvic in Antwerpen is een pilotinstallatie opgestart die demiwater produceert uit voorgezuiverd industrieel afvalwater.


19

Waardevol water 2

Zonder industriewater geen productie

Bedrijven in de chemische industrie kunnen geen dag zonder industriewater. Dat water dient bovendien veelal aan zeer specifieke eisen te voldoen. Yara bijvoorbeeld, gebruikt voor zijn productieprocessen gedemineraliseerd* water met een zeer hoge zuiverheidsgraad. “We hebben daarvoor op ons terrein een speciale installatie laten bouwen door Evides Waterbedrijf”, vertelt Algemeen Directeur Marc van Hijfte van Yara Sluiskil.

Yara Sluiskil produceert stikstofhoudende kunstmeststoffen en chemicaliën zoals ammoniak, salpeterzuur, ureum en nitraat. Deze chemicaliën vormen belangrijke grondstoffen voor de afnemers van Yara. Ze vinden toepassingen in tal van sectoren zoals de lijmindustrie, de gezondheidszorg, de voedingsmiddelenindustrie en de glastuinbouw. “We produceren daarnaast AdBlue”, vertelt Van Hijfte. “Dat is een vloeistof die de uitstoot van stikstofoxiden (NOx ) in de uitlaatgassen van vrachtwagens vermindert. Tevens bieden we een oplossing om de NOx-uitstoot van industriële installaties zoals energiecentrales en verbrandingsinstallaties te verminderen.” Zeer zuiver Voor de dagelijkse productieprocessen heeft Yara gedemineraliseerd water nodig van een zeer hoge zuiverheid. “We gebruiken dat water voor de productie van stoom, maar ook voor het fabriceren van stoffen zoals AdBlue. Daarvoor hebben we zeer zuiver water nodig, dat geen ionen en organische stoffen meer bevat”, aldus Van Hijfte. “Die zuiverheid is essentieel. Wanneer het water niet voldoende puur is, kunnen de stoffen die er nog in aanwezig zijn afzettingen veroorzaken in de stoomketels. Bij de hoge temperaturen die worden bereikt, kunnen de ketels lek slaan. Overigens: het klinkt heel smakelijk, ‘zeer zuiver water’, maar gedemineraliseerd water kun je absoluut niet drinken.”

Kwantiteit Niet alleen aan de kwaliteit van het water stelt Yara hoge eisen, ook de hoeveelheid water die dagelijks nodig is, liegt er niet om. “We verbruiken ongeveer 375 kubieke meter demiwater per uur”, stelt Van Hijfte. “De nieuwe waterfabriek die Evides voor ons heeft ontworpen en gebouwd en nu ook beheert, kan die hoeveelheid met gemak leveren. En de kwaliteit is uitstekend. De installaties zijn sinds de zomer van 2009 operationeel en er doen zich geen onderbrekingen voor in de aanvoer. Gelukkig maar, want zonder water ligt de hele productie stil. Het is cruciaal voor onze bedrijfsvoering.”

“De zuiverheid van het water is essentieel voor onze processen.”

*Gedemineraliseerd water is uiterst puur water waaruit alle verontreinigingen, mineralen en zouten zijn verwijderd. 20



21

Evides Infra Werken aan het leidingnet

Particuliere én industriële afnemers van Evides moeten altijd kunnen rekenen op water. Evides Infra beheert het ruim 13.000 kilometer lange leidingnet dan ook zorgvuldig en legt waar nodig nieuwe transporten distributieleidingen aan. In 2010 heeft Infra gewerkt aan diverse grote én kleinere leidingprojecten. In Zeeland is de uitvoering van de projecten uitbesteed aan DELTA Infra, op basis van een Dienstverleningsovereenkomst.

Beveiliging distributienet

Vernieuwing in woonwijken In de gemeenten Rotterdam, Vlaardingen en Schiedam heeft Evides Infra het afgelopen jaar in complete woonwijken het distributieleidingnet vernieuwd. Deze werkzaamheden vloeien voort uit herinrichtingsprojecten in deze gemeenten, waarbij de woonwijken geheel opnieuw zijn vormgegeven. Daardoor waren er nieuwe distributieleidingen en aansluitingen nodig.

Procesverbetering Om de interne en externe klant optimaal te bedienen, werkt Evides Infra aan het zo effectief en efficiënt mogelijk inrichten van haar werkprocessen. In 2010 zijn daartoe verschillende verbeterprojecten uitgevoerd. Een goed voorbeeld is een project waarmee de interne doorlooptijden voor de realisatie of wijziging van aansluitingen met meer dan de helft zijn verkort. De externe klant ontvangt offertes aanzienlijk sneller dan voorheen.

Hulp bij overlast De medewerkers van Evides Infra zijn in Controle drinkwaterinstallaties staat om een storing technisch snel op Waterbedrijven zijn wettelijk verplicht toe te lossen, maar daarmee kunnen we niet te zien op een adequate beveiliging van altijd voorkomen dat er overlast ontstaat het distributienet. Het punt waar Evides voor omwonenden. Dat kan variëren van het drinkwater levert aan de binneneen afgesloten straat tot tijdelijk geen installatie moet goed beveiligd zijn tegen water hebben. Omdat we onze klanten terugstroming om het risico van verontsnel de juiste hulp willen bieden, zijn in reiniging uit te sluiten. Inspecteurs van 2010 maatregelen getroffen. Zo is voor Evides Waterbedrijf controleren daarom Zuid-Holland Zuid de rol van schadecoörregelmatig de waterkwaliteit in collectieve dinator ingesteld. Deze begeleidt geduinstellingen zoals ziekenhuizen, zorgpeerden bij het herstellen van de woning instellingen, maar ook zwembaden, en de omgeving en bij de schadeafhanEvides Nieuwbouw hotels en campings. Zij controleren de deling. binneninstallaties op de kans op verontNieuwe transportleiding reiniging of stilstaand water. De conVernieuwde DVO Evides - DELTA Bij Burgh-Haamstede op Schouwentroleurs bezoeken ook petrochemische De Dienstverleningsovereenkomst Netten Duiveland is gewerkt aan het verleggen bedrijven en tuinbouwbedrijven, waar het (DVO) tussen Evides NV en DELTA NV is in en vernieuwen van de transportleiding. risico op bacteriële besmetting als gevolg 2010 verlengd en aangepast met het doel Deze werkzaamheden waren nodig in van het gebruik van oppervlaktewater de bestaande relatie verder te profesverband met het verbreden van de N57 voor beregening relatief groot is. sionaliseren. Zo is onder andere een door Rijkswaterstaat. Evides maakte van prestatieprikkel ingebouwd, inclusief een de gelegenheid gebruik om de bestaande Kraandoorspoelen.nu marktconforme beloning voor winst en 500 mm leiding over een lengte van Om te zorgen dat ook in woningen het risico. Ook is een verduidelijking gekomen 2,5 kilometer te vervangen door een kraanwater altijd van goede kwaliteit is, van taken, rollen en bevoegdheden van stalen leiding van 600 mm. Het gehele adviseert Evides de bewoners na een de opdrachtgever (Asset Owner/Asset project zal in het eerste kwartaal van vakantie de kranen altijd twee minuten Manager) en de opdrachtnemer (Service 2011 zijn afgerond. te laten doorstromen om de leidingen Provider). schoon te spoelen. Het water in de binVervanging in de Hoekse Waard neninstallatie heeft enige tijd stilgestaan, Om toekomstige lekkages waar mogelijk waardoor de kwaliteit afneemt. Ook te voorkomen en onderhoud te verminde- krijgen bewoners van nieuwbouwwoninren, zijn de bestaande transportleidingen gen een doorspoeladvies voor de eerste in de Hoekse Waard over een lengte van drie maanden. In de nieuwe leidingen en bijna 20 kilometer vervangen door een kranen kunnen stoffen aanwezig zijn die nieuwe stalen leiding met een grotere de kwaliteit van het water beïnvloeden. diameter. In 2010 is de laatste fase van De gezamenlijke drinkwaterbedrijven dit project voorbereid. De uitvoering staat hebben speciaal voor dit doel de website gepland voor 2011. ‘kraandoorspoelen.nu’ gelanceerd.

22


In verband met het verbreden van de N57 door Rijkswaterstaat, was het noodzakelijk de leiding die parallel ligt aan deze weg te verleggen. Een belangrijk project, want de transportleiding is de grootste en verreweg de belangrijkste leiding voor de drinkwatervoorziening van Schouwen-Duiveland.

In totaal zijn er 5788 controles uitgevoerd in 2010, verdeeld over de 5 risicoklassen (1 laag, 5 hoog):

406

14 1027

Risicoklasse 1 zelden controle

Risicoklasse 2 controle 1x per 20 jaar


919



3422


23

E vides voldoet aan de strengste voorwaarden van de Barometer Duurzaam Terreinbeheer van de Stichting Milieukeur. Sinds september 2010 zijn wij gecertificeerd op het hoogste niveau (goud). V.l.n.r.: Harry Römgens, Directeur RIWA-Maas, Jos van Wesel, Projectleider duurzaam terreinbeheer en Peter Vermaat, Algemeen directeur Evides Waterbedrijf.

24


Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Actief betrokken bij milieu en maatschappij Maatschappelijk verantwoord ondernemen is verankerd in de missie en visie van Evides Waterbedrijf en krijgt vorm in veel aspecten van de bedrijfsvoering. In 2010 is het MVO-beleid verder aangescherpt en is de koers voor de middellange termijn uitgezet. Kern hiervan is dat Evides zich actief inzet voor het milieu en voor maatschappelijke ontwikkelingen. Duurzaam ondernemend Evides wil haar doelen op een duurzaam ondernemende manier realiseren. We streven naar een minimale belasting van het milieu c.q. een reductie van de CO2-voetafdruk. Ook willen we de milieueffecten van onze activiteiten doeltreffend beheersen. In 2010 hebben we beleid ontwikkeld dat gericht is op verdere verduurzaming van de bedrijfsvoering in de komende jaren. Centraal hierin staan: het voldoen aan weten regelgeving, beheersing van milieurisico’s, permanente verbetering van de milieuprestaties van Evides en ‘good housekeeping’ in het algemeen. De volgende sporen zijn in 2010 benoemd: CO2-reductie: de CO2-voetafdruk voor waterwinning is relatief laag. Door de overgang naar groene stroom is deze in 2010 bovendien gehalveerd. De afdruk bedraagt nu 0,21 kg CO2 per kubieke meter geproduceerd water. (De totale uitstoot van Evides komt per jaar overeen met de uitstoot van circa 7.000 huishoudens.) Ter vergelijking: de productie van 1 kg papier genereert 1,3 kg CO2. Er zijn mogelijkheden om de afdruk nog verder te verkleinen, bijvoorbeeld door efficiëntieverbetering bij installaties en de infrastructuur. We werken diverse maatregelen nader uit. Duurzaam inkopen: Evides gaat haar inkoop verduurzamen en integreert milieu- en sociale aspecten in het inkoopproces. Doel is om in 2015 100% van het inkoopvolume duurzaam in te kopen conform de Vewindoelstelling. Investeringen: milieuoverwegingen neemt Evides expliciet en consequent mee in de besluitvorming, bijvoorbeeld

met betrekking tot investeringen in installaties. Verder is in 2010 het volgende gerealiseerd: • Evides heeft de maatregel ‘Kortenhoeff’ uitgevoerd. Deze maatregel richt zich op een effectieve benutting van het wateroverschot uit natuurgebied Kortenhoeff op de Brabantse Wal. Het is een van de maatregelen uit het convenant dat Evides in 2009 heeft afgesloten met de provincie NoordBrabant. Samen met andere partijen zet Evides zich in om een actieve bijdrage te leveren aan verdrogingsbestrijding en natuurherstel van de Brabantse Wal. • Evides kiest bewust voor duurzaam terreinbeheer om vervuiling van de bodem en het oppervlaktewater met (chemische) bestrijdingsmiddelen te voorkomen. We voldoen aan de strengste voorwaarden van de Barometer Duurzaam Terreinbeheer van de Stichting Milieukeur en zijn sinds september 2010 gecertificeerd op het hoogste niveau (goud). • Productielocatie Baanhoek heeft een installatie in gebruik genomen voor het desinfecteren van water met behulp van UV-licht. Deze innovatieve techniek is milieuvriendelijker dan zuivering door middel van ozon. Het is de derde productielocatie waar Evides deze methode toepast. • Evides stimuleert het hergebruik van haar afvalproducten. Circa 95% van de afvalstoffen uit het zuiveringsproces wordt nuttig hergebruikt. Zo scheiden we op de productielocaties Berenplaat en Kralingen het ijzerslib. • Evides zet zich in voor schone drinkwaterbronnen, zoals de Maas. Dit gebeurt onder andere via het samenwerkingsverband RIWA-Maas. • Onder de naam Delft Blue Water participeert Evides in wetenschappelijk onderzoek naar het produceren van

geschikt zoet water uit gezuiverd afvalwater van afvalwaterzuiveringsinstallatie Harnaschpolder. Meer hierover staat beschreven in het hoofdstuk ‘Evides Industriewater’. Maatschappelijk betrokken Evides neemt actief deel aan de maatschappij. We zijn niet alleen gesprekspartner, maar ondersteunen en nemen ook gerichte initiatieven. In 2010 leverde Evides een bijdrage aan de volgende activiteiten: • Evides was zichtbaar aanwezig op een aantal geselecteerde – vaak sportieve – evenementen. Dicht bij de klanten: de afnemers van drinkwater. Drinkwater, sporten en gezondheid zijn immers nauw met elkaar verbonden. We stelden bidons beschikbaar tijdens de Delta Tour en verzorgden veertien watertappunten voor het publiek en de organisatie tijdens de Tour de France in Rotterdam. Traditiegetrouw ondersteunde Evides ook de Marathon van Rotterdam met waterpunten en drinkbekers. • T ijdens de jaarlijkse Wereldhavendagen in Rotterdam was Evides weer aanwezig om de bezoekers te informeren over kraanwater. De Evides-waterboten, die drinkwater leveren aan de binnenscheepvaart, verzorgden een demonstratie. • Evides was aanwezig op de Brabantse Wal-dag, een evenement dat door duizenden mensen is bezocht. Zij kregen algemene informatie aangeboden en informatie over de projecten en maatregelen op de Brabantse Wal in het bijzonder. • Evides stimuleert drinkwatereducatie. Zo nemen we deel aan het educatieprogramma ‘Waterzigt op Weizigt’ in Dordrecht en steunen we het Rotterdamse Convenant Overgewicht. Evides heeft dit convenant in juni 2009 ondertekend, omdat het jongeren bewust wil maken van het feit dat drinkwater bij een gezonde levensstijl past.


25

Goed werkgeverschap Evides wil een aantrekkelijke werkgever zijn, die haar medewerkers een uitdagende, veilige en plezierige werkomgeving biedt. Vakkundigheid, initiatief en ontwikkeling staan daarin centraal. De activiteiten die in dit kader zijn ondernomen, staan beschreven in het volgende hoofdstuk: ‘Personeel en organisatie’.

Evides streeft naar schoon drinkwater voor iedereen. We bieden waterbedrijven in ontwikkelingslanden hulp – in de vorm van management en kennisoverdracht – die leidt tot structurele oplossingen.

26


Vitens-Evides International & Water for Life Evides wil graag bijdragen aan de millenniumdoelstelling van de Verenigde Naties om het aantal mensen dat geen toegang heeft tot schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen te halveren voor 2015. Met Vitens-Evides International stellen wij daarom op not-for-profit basis onze kennis en kunde in meerjarige samenwerkingsovereenkomsten ter beschikking aan publieke drinkwaterbedrijven op diverse continenten. Om ook op korte termijn verbeteringen in de drinkwatervoorzieningen en sanitatie te treffen is de onafhankelijke stichting Water for Life opgericht. Klanten van Evides kunnen als donateur waterprojecten in ontwikkelingslanden steunen. Landelijk is in 2010 is door 23.524 donateurs een bedrag van € 743.000 bijeengebracht. Medewerkers van Vitens-Evides International die al in deze landen actief zijn, begeleiden deze concrete, extra hulp van Water for Life. Er worden waterleidingen en waterpunten aangelegd, zodat mensen in arme wijken direct toegang krijgen tot schoon drinkwater. Door aan de bevolking een kleine vergoeding te vragen voor de afname van het water, kan het lokale waterbedrijf voor structureel onderhoud zorgen. In 2010 is met geld van donateurs gewerkt aan projecten in Ghana, Malawi, Mongolië, Mozambique en Vietnam. In Da Nang (Vietnam) zijn 5.000 wateraansluitingen aangelegd en goede toiletten gebouwd op scholen. In Ulaanbaatar (Mongolië) zijn waterkiosken aangesloten op het centrale drinkwaternetwerk. In Mozambique zijn er in diverse wijken en dorpen waterpunten aangelegd. Evides heeft in 2010 verder diverse acties uitgevoerd om meer donateurs te werven, zoals de introductie van een nieuwe website en het verspreiden van flyers en publicaties in regionale media.

Personeel en organisatie Modern werkgeverschap

Het boeien en binden van medewerkers is een kritische succesfactor in het realiseren van organisatiedoelen. Aspecten als modern werkgeverschap, een aantrekkelijk arbeidsvoorwaardenpakket en een positieve bedrijfscultuur zijn daarbij cruciaal. In 2010 is actief gewerkt aan het verder uitbouwen van deze ambities. Met resultaat, zo blijkt: Evides is goed in staat om nieuwe medewerkers aan te trekken en kent een laag verloop.

naamsbekendheid op de arbeidsmarkt. De eerste ervaringen met de advertenties zijn positief.

Diversiteitsbeleid De demografische ontwikkelingen op de arbeidsmarkt beginnen zich steeds meer te weerspiegelen in het personeelsbestand van Evides. Waar de Evidesmedewerker voorheen een blanke autochtone man was, zien we ook in 2010 – zeker in de regio Rotterdam – meer etnische diversiteit in het personeelsbestand HR-instrumenten ontstaan. Het percentage vrouwen in het personeelsbestand is licht stijgend. Competentiemanagement Evides heeft in 2010 dan ook geen speCompetentiemanagement is gericht op cifiek doelgroepenbeleid gehanteerd om groei en ontwikkeling van medewerkers de diversiteit van het personeelsbestand en levert een belangrijke bijdrage aan te vergroten. We willen medewerkers het bereiken van een juiste ‘fit’ tussen aannemen en ontwikkelen op basis van medewerker en functie. In 2010 is het hun talent, persoonlijkheid en de ervaring competentiemanagement Evidesbreed die nodig is om een functie goed te vergeïmplementeerd. Alle leidinggevenden vullen. Hierbij dient te worden opgemerkt en medewerkers zijn getraind in het dat: werken met competenties. Ook zijn de • bij het vervullen van vacatures voor competenties opgenomen in het systeem functies waarin consignatiedienst van functioneren en beoordelen. Voor moet worden gelopen, Evides wel de alle medewerkers zijn er competentievoorkeur geeft aan jongere medewergerichte ontwikkelafspraken gemaakt. De kers aangezien oudere medewerkers competentieprofielen gebruikt Evides ook volgens de CAO hiertoe niet verplicht bij het werven en selecteren van nieuwe kunnen worden; medewerkers. • Evides een aantal werkervaringsplaatsen ter beschikking heeft gesteld aan Werving- en selectiebeleid kandidaten met een achterstand op de arbeidsmarkt. De komende jaren wordt grotere krapte Arbeidsvoorwaarden op de arbeidsmarkt verwacht. Daarom is het zaak dat Evides zich goed posiOm te bevorderen dat medewerkers tot tioneert op die markt. We werken met op hogere leeftijd prettig en gemotiveerd een arbeidsmarktcommunicatieplan dat jaarlijks wordt bijgesteld. In 2010 is in het kunnen blijven werken, is een aantal kader van dit plan een nieuw format voor nieuwe regelingen in de huidige cao 2009-2011 opgenomen. Twee regelingen de werving van nieuwe medewerkers ontwikkeld. Hierin staan de mensen, hun zijn sinds 1 januari 2010 van kracht: het bijdrage en het werk van Evides centraal Inzetbaarheidsbudget en het Employabilitybudget. Vanaf 1 januari 2011 geldt onder het motto ‘Ongekend…’ met per bovendien het Flexibel Arbeidsvoorwaarfunctie een specifieke toevoeging zoals: denbudget. Met de budgetten kunnen veelzijdig, interessant of uitdagend. de medewerkers eigen keuzes maken De personeelsadvertenties, standinrichom in elke fase van hun loopbaan hun ting (voor arbeidsmarktbeurzen) en de arbeidsvoorwaarden af te stemmen op nieuwe werkgeversbrochure sluiten aan hun behoeften. Zo kan men met het bij volgens dit nieuwe format en geven Inzetbaarheidsbudget sparen voor extra Evides een gezicht als werkgever. De verlof of pensioen. Het Employabilitymiddelen dragen bovendien bij aan de

budget is onder andere te gebruiken voor loopbaantesten en -advisering en opleidingen om de employability te vergroten. Het Flexibel Arbeidsvoorwaardenbudget is een vrij besteedbaar budget. De nieuwe regelingen passen goed in het streven van Evides om zich als moderne, aantrekkelijke werkgever te profileren. Eind 2010 heeft Evides een digitale arbeidsvoorwaardenwinkel geïntroduceerd, de zgn. ‘benefitshop’, waarin de medewerker keuzes kan maken en online kan zien wat de consequenties daarvan zijn voor het nettosalaris.

Veilig en gezond werken Veilig en gezond werken heeft het afgelopen jaar weer veel aandacht gekregen. Op alle locaties zijn risico-inventarisaties en -evaluaties plus bijbehorende actieplannen en BHV-plannen aanwezig. Regelmatig vinden er ontruimingsoefeningen en veiligheidsaudits plaats. Daarnaast heeft de afdeling KAM veiligheids- en werkplekinspecties gehouden, het lijnmanagement ondersteuning verleend bij toolboxmeetings en een start gemaakt met de voorbereiding van de invoering van een arbomanagementsysteem (gebaseerd op de OHSAS 18001 norm). Certificering De ISO-9001 en VCA-certificeringen zijn in 2010 gecontinueerd.

Human Resource Medewerkersonderzoek Om een goed beeld te krijgen van de werkbeleving van alle medewerkers, heeft Evides in september 2010 een medewerkersonderzoek laten uitvoeren door een extern bureau. 77,7% van de medewerkers nam deel aan het onderzoek. De resultaten werden in oktober bekend en gaven onder andere positieve scores op thema’s als algemene tevredenheid, loyaliteit en effectiviteit. Op het gebied van efficiëntie blijkt er nog ruimte voor verbetering. Gemiddeld scoort Evides het rapportcijfer 7,2, wat een mooi resultaat is. Zowel Evidesbreed als per bedrijfsEvides Waterbedrijf • Jaarverslag 2010

27

Ziekteverzuim Het gemiddelde ziekteverzuimpercentage bedroeg in 2010 4,2%. Dit is 0,5% hoger dan in 2009 en is voornamelijk Nieuw HR-systeem het gevolg van het relatief groot aantal Begin 2010 heeft Evides een nieuw langdurig zieken in het eerste half jaar. systeem voor salaris- en personeelsOp basis van de verzuimcijfers uit deze administratie geïmplementeerd. Eind periode is in samenspraak met de Arbo2010 is de daaraan gekoppelde Employee dienst een plan van aanpak gemaakt om Selfservicemodule in gebruik genomen. de begeleiding van langdurig zieken te Hiermee kunnen medewerkers onder intensiveren (onder andere door middel andere hun eigen (digitale) personeelsvan een protocol psychisch verzuim). gegevens en loonstrook inzien en digitaal verlof aanvragen. Het plan is om in 2011 Opleidingen ook de Management Selfservicemodule Evenals voorgaande jaren konden de te gaan gebruiken. medewerkers ook in 2010 hun kennis en vaardigheden op peil houden en/of Instroom-uitstroom ontwikkelen via trainingen, cursussen en In 2010 zijn 55 nieuwe collega’s in dienst opleidingen. Het aanbieden van ruime getreden. Deze relatief grote instroom opleidingsmogelijkheden sluit goed aan komt met name door nieuw personeel bij de voorkeuren van de huidige generadat in de plaats is gekomen van voortie instromers op de arbeidsmarkt. heen ingehuurde externe krachten en 10 nieuwe Procestechnici. De totale Buitenlandactiviteiten bezetting kwam daarmee eind 2010 Evides biedt haar medewerkers ook de op 611 medewerkers (588,0 fte). In het kans om zich internationaal te ontwikverslagjaar hebben 19 medewerkers de kelen. Jaarlijks gaat een aantal medeorganisatie verlaten. werkers voor kortere of langere periode werken aan het verbeteren van de drinkwatervoorziening in ontwikkelingslanden. onderdeel en per afdeling gaan we aan de slag met het vaststellen van concrete actiepunten om zaken te verbeteren.

In 2010 hebben 26 collega’s via korte uitzendingen bijgedragen aan de verschillende projecten van Vitens-Evides International.

28


Zij delen daar hun kennis en ervaring op organisatorisch, management- en technisch gebied met medewerkers van lokale drinkwaterbedrijven. In 2010 hebben 26 collega’s via korte uitzendingen bijgedragen aan de verschillende projecten van Vitens-Evides International. Allen met specifieke expertises. Vier medewerkers zijn voor langere tijd in het buitenland actief (ca. drie jaar) als Resident Project Manager of Resident Distribution Expert. Directie en ondernemingsraad De directie en ondernemingsraad hebben in 2010 constructief samengewerkt. Tal van zaken zijn afgerond na instemming of met advies van de OR. Zo heeft de OR ingestemd met diverse regelingen op het gebied van HR-beleid (waaronder competentiemanagement en een bonusregeling). Tevens heeft de OR geadviseerd over de inrichting van een Supply en Demand organisatie (ICT), de inrichting van een Unit Project Management, de vervanging van het procesautomatiseringssysteem, de inrichting van een klantregieteam, de uitbreiding van het hoofdkantoor en eigenrisicodragerschap WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten).

Ongekend veelzijdig.

In het kader van de arbeidsmarktcommunicatie is in 2010 een nieuw wervingsconcept ontwikkeld. Hierin staan de mensen, hun bijdrage en het werk van Evides centraal onder het motto ‘Ongekend…’ Het concept geeft een beeld van de ‘ongekende’ wereld van ‘water maken’.

Een stroomversnelling in je carrière.

Ga er maar voor.


29

Waardevol water 3

Onmisbaar water voor voeding, koeling en reiniging

Duizenden veilingkarren met snijbloemen en potplanten rijden dagelijks af en aan op het complex van FloraHolland Naaldwijk. Rozen, chrysanten, tulpen, geraniums en violen: van kweker tot koper moet deze sierteelt in de beste conditie blijven. Water is daarvoor onmisbaar. “Zonder water geen handel” stellen de heren De Beus en Van Heijningen van FloraHolland eensgezind vast.

“Jaarlijks verhandelen we hier in Naaldwijk zo’n 9 miljard snijbloemen”, vertelt Van Heijningen. Hij is energiecoördinator en verantwoordelijk voor de inkoop van elektriciteit, gas en water. “De bloemen komen hier op emmers – fusten – binnen. Deze fusten maken we dagelijks in de fustwasstraat onder hoge druk schoon en stickervrij met onthard water. Zo zijn ze de volgende dag weer bacterievrij te gebruiken. Daarnaast verhandelen we hier ook bloemen uit landen als Kenia, Israël en Ecuador. Die komen binnen in dozen. Na aankomst pakken we de bloemen uit en zetten ze op water. We hebben daarvoor een aparte installatie die de emmers automatisch vult. Om de bloemen zo lang mogelijk vers te houden, plaatsen we ze zo nodig in de koelcel. Voor deze koeling gebruiken we ook water.” Het is duidelijk. FloraHolland is een grootverbruiker als het om drinkwater gaat. De coöperatie is dan ook aangesloten op een grootverbruikersaansluiting van Evides Waterbedrijf. Grootverbruiker De Beus zorgt er als installateur voor dat het drinkwater op de juiste plekken op het complex beschikbaar is en aan alle normen voldoet. “Vanuit de hoofdaansluiting ligt er een uitgebreid leidingnetwerk dat het water naar diverse plaatsen leidt. Het veilingcomplex bestrijkt een oppervlakte van ruim 700.000 m2. Ik schat dat we daar

30


ongeveer 30 kilometer waterleiding onder hebben liggen. We beschikken trouwens ook over een noodaansluiting, zodat we bij calamiteiten water kunnen blijven gebruiken. Niet alleen voor de bloemen en planten trouwens, ook de medewerkers op het veilingcomplex hebben dagelijks water nodig voor consumptie, handen wassen, toiletbezoek, enzovoorts. Op een gewone dag zijn hier vijf- tot zevenduizend mensen aanwezig. Die gebruiken samen een behoorlijke hoeveelheid water.” Van Heijningen haalt de cijfers erbij: “In 2010 hebben we totaal 111.000 kubieke meter water verbruikt. Dat is veel, maar toch fors minder dan zeven jaar geleden. We zijn namelijk actief bezig met waterbesparing. Met hulp van Evides monitoren we bovendien ons dagelijks waterverbruik van uur tot uur. Zo kunnen we zien op welke momenten we pieken en dalen hebben in het verbruik, met het doel te sturen op het ‘afvlakken’ van die pieken.” De Beus vult aan: “Dat monitoren maakt ons ook bewust van het waterverbruik. Het was altijd zo vanzelfsprekend: er is water nodig, dus draaien we de kraan open. Nu proberen we daar planmatiger mee om te gaan.”

“We monitoren het waterverbruik dagelijks van uur tot uur”


31

Corporate Governance

In 2005 heeft Evides besloten de uitgangspunten en best practices van de Nederlandse Corporate Governance Code (‘de Code’) vrijwillig te volgen. De uitgangspunten en best practices zijn opgenomen of verwerkt in de reglementen van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen. De Code is in december 2008 door de Monitoring Commissie Corporate Governance onder voorzitterschap van prof. dr. J. Frijns herzien. De aangepaste Code is in werking getreden met ingang van het boekjaar beginnend op of na 1 januari 2009.

• de website van Evides fungeert niet als communicatiemiddel met haar aandeelhouders, omdat er sprake is van een rechtstreekse aandeelhoudersrelatie.

Ten aanzien van de Corporate Governance Code geeft Evides hierna aan op welke punten zij afwijkt van de Code (principe van ‘pas toe of leg uit’): • de regels die uit hun aard niet van toepassing zijn omdat ze geschreven zijn voor beursgenoteerde ondernemingen of structuurvennootschappen, worden niet toegepast; • (groepen van) de aandeelhouders hebben het recht de leden van de Raad van Commissarissen (RvC) voor te dragen, hun zittingstermijn te bepalen en de voorzitter te benoemen. De vicevoorzitters bekleden gezamenlijk de in de Code voorziene rol. • Evides heeft in verband met de omvang van de onderneming geen interne auditor aangesteld. De auditcommissie heeft hiermee ingestemd.

De RvC bestaat uit zeven leden en heeft een onafhankelijke voorzitter. Er fungeert een auditcommissie, een remuneratiecommissie en een (ad hoc) selectie- en benoemingscommissie. Zodra nieuwe benoemingen aan de orde zijn, zal de profielschets voor RvC-leden worden geëvalueerd en mogelijk aangepast, met inachtneming van de nieuwe Code.

32


Evides is een naamloze vennootschap. Een aantal belangrijke besluiten is voorbehouden aan de goedkeuring van de aandeelhouders: benoeming, ontslag en bezoldigingsbeleid van de directie is in handen van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA). De RvC regelt de concrete bezoldiging en arbeidsvoorwaarden.

De AVA van Evides bestaat uit een vertegenwoordiging van DELTA N.V. (houdt 50% van de aandelen) en een vertegenwoordiging van Gemeenschappelijk Bezit Evides B.V. (een samenwerkingsverband van de gemeenten die de andere 50% van de aandelen houden).

Interne risicobeheersing- en controlesystemen

Het reduceren en beheersen van risico’s staat, gezien het maatschappelijk belang van het waterbedrijf, hoog op de agenda bij Evides. Ook in 2010 is daaraan veel aandacht besteed en heeft Evides geïnvesteerd in haar interne risicobeheersing- en controlesystemen. Zo zijn we in 2010 gestart met het verder professionaliseren van de procuratieregeling en zijn de interne verrekenprijzen herijkt.

Dit vormt dan ook mede het hart van het risicobeheersing- en controlesysteem voor alle bedrijfsonderdelen. Belangrijke instrumenten in het kader van de interne risicobeheersing en controle van Evides zijn: • R isicomanagement: dit betreft de identificatie en analyse van de risico’s alsmede de uitvoering en bewaking van de beheersingsmaatregelen die deze risico’s verminderen. De opzet van het risicomanagement is mede Aan de bedrijfsactiviteiten van Evides gebaseerd op het COSO Enterprise Risk zijn voortdurend risico’s verbonden. Management-Integrated Framework Deze doen zich voor op strategisch, (COSO-ERM). De managers zijn verantoperationeel, financieel en compliance woordelijk voor het beheersen van gebied. de risico’s en rapporteren hierover elk kwartaal in het management teamoverDe directie is verantwoordelijk voor de leg. In 2010 zijn de belangrijkste risico’s inrichting en effectieve werking van het in nauw overleg met de bedrijfsonderinterne risicobeheersing- en controledelen geactualiseerd. Voor de risicosysteem van Evides. Dit systeem is erop beheersing bij de uitvoering van gericht om steeds tijdig op de hoogte projecten is een projectrisicomanate zijn van de mate waarin Evides haar gementsysteem operationeel. strategische, operationele en financiële • Planning & controlcyclus: Evides doelstellingen bereikt, een betrouwbare werkt met een jaarlijkse meerjaren- en financiële verslaglegging te waarborgen jaarbudgettering, kwartaalrapportages en te handelen in overeenstemming met (inclusief jaarprognoses en risicomanade toepasselijke weten regelgeving. gement) en maandelijkse financiële- en operationele managementrapportages. Systeem van interne risicoDaarnaast stelt Evides per kwartaal beheersing en controle een treasury rapportage op ten behoeve van de directie en de Met behulp van systemen van interne Raad van Commissarissen (RvC). risicobeheersing en controle streeft • F inanciële verslaglegging: er is een Evides ernaar de kans op fouten, het gestructureerd financieel maanden nemen van verkeerde beslissingen en jaarafsluitingsproces operationeel. Ten de confrontatie met onvoorziene omstanbehoeve van de jaarrekeningcontrole digheden zo veel mogelijk te verminbeoordeelt de externe accountant de deren. Volledigheid valt hierbij echter maatregelen van interne beheersing niet te garanderen. Het is mogelijk dat ten aanzien van de financiële verslagEvides bloot staat aan risico’s die nog niet legging. De externe accountant rapporbekend zijn of die (nog) niet belangrijk teert de bevindingen in zijn jaarlijkse worden geacht. Geen enkel systeem van Managementletter en Accountantsinterne risicobeheersing en -controle kan verslag aan de directie, auditcommisabsolute zekerheid bieden tegen het niet sie en RvC. Evides rapporteert over de realiseren van ondernemingsdoelstelopvolging van de aanbevelingen van lingen. Het kan tevens niet alle onjuistde externe accountant aan de auditheden, verlies, fraude en overtreding van commissie. wetten en regels geheel voorkomen. • Waterkwaliteit en -leveringszekerheid: belangrijke elementen hierbij zijn kwaEvides is een organisatie waarin het stuliteitssystemen voor de waterlevering, ren en elkaar aanspreken op verantwoorsystemen voor de leveringszekerheid, delijkheden en korte lijnen centraal staan. veiligheid en het personeelsselectie-

beleid (o.a. verklaringen omtrent gedrag). • Beveiliging en crisisbeheersing: maatregelen zoals crisismanagementorganisatie, -procedure, -trainingen en -trainingsevaluaties. • O verig zoals: een gedragscode en huisregels, een klokkenluidersregeling, de beschrijving van de administratieve organisatie en interne controle voor de belangrijke financiële processen, een treasury statuut en tenslotte een autorisatieregeling die in 2010 is herijkt en bekrachtigd. In 2010 zijn er wederom diverse verbeteringen gerealiseerd ter versterking van de risicobeheersing en de in gebruik zijnde controlesystemen. De belangrijkste verbeteringen zullen in de volgende paragraaf worden toegelicht. Om de beoogde werking van de controlemechanismen te toetsen, worden regelmatig audits uitgevoerd op essentiële onderdelen hiervan. De directie rapporteert en legt verantwoording af over de opzet en de effectieve werking van het interne risicobeheersing- en controlesysteem aan de auditcommissie en de RvC. Op basis van de door haar uitgevoerde evaluatie en in overeenstemming met best practice II.1.5 in de Nederlandse Corporate Governance Code, is de directie van Evides van oordeel dat het risicobeheersing- en controlesysteem ten aanzien van de financiële verslagleggingsrisico’s gedurende 2010 naar behoren heeft gefunctioneerd en een redelijke mate van zekerheid verschaft dat de jaarrekening 2010 geen materiële onjuistheden bevat. De directie van Evides blijft zich ook in 2011 inzetten voor een verdere versterking en professionalisering van haar interne risicobeheersing- en controlesysteem, waarbij tevens aandacht voor mogelijke efficiencyverbeteringen in deze processen zal worden gecontinueerd.


33

Ondernemingsrisico’s

gedrag te overhandigen. Tevens zijn er voorbereidingen getroffen in geval van Risico’s nemen is onlosmakelijk verboneen crisis: er is een crisismanagementorden met ondernemen en het uitvoering ganisatie ingericht met specifieke procegeven aan de strategie. De mate waarin dures, we houden crisistrainingen die we risico’s verantwoord worden geacht, tevens evalueren. Daarnaast houdt Evides houdt nauw verband met de aard en om- regelmatig bewustwordingsacties naar vang van het specifieke risico. Ons risico- de medewerkers op het gebied van de beheersingsysteem stelt ons in staat om veiligheid. ondernemingsrisico’s beheerst te nemen, actief te volgen en daar waar nodig Om de risicoanalyses gericht op de passend actie te nemen. productie- en distributiemiddelen verder te ontwikkelen, is in 2010 gestart met De belangrijkste risico’s op strategisch, de invoering van assetmanagement. Dit operationeel en financieel gebied worden geeft de werkprocessen en prestatiehierna toegelicht. indicatoren weer die we binnen Evides hanteren. Bij het ontwikkelen ervan is Strategische risico’s gebruikt gemaakt van reeds aanwezige Verstoring van kwaliteit of kennis, systemen en werkwijzen. kwantiteit waterbronnen Een betrouwbare en betaalbare waterEvides heeft in 2010 wederom actief aanbron is voor Evides van groot belang om dacht besteed aan het verder vergroten haar primaire activiteiten kostenefficiënt van het beveiligingsbewustzijn. Zo is het uit te voeren. Korte en lange termijn Evides Beveiligingsplan geactualiseerd ontwikkelingen oefenen druk uit op de en gepresenteerd aan de verschillende waterbronnen. Klimaatontwikkelingen, afdelingen. politieke besluiten (Deltaprogramma) en In 2010 hebben we weer diverse crisisgrootschalige verontreinigingen kunnen oefeningen gehouden, zowel intern als de kwaliteit en kwantiteit van de waterextern. Zo heeft Evides in het voorjaar bronnen aantasten. samen met de zuidelijke waterbedrijven en diverse crisispartners deelgenomen Beheersmaatregelen aan een grootschalige en multidisciplinaiDoor actieve public-affairs activiteiten re oefening met het Alerteringssysteem op landelijk en regionaal niveau oefent Terrorismebestrijding (Atb) in het zuiden Evides invloed uit op de besluitvorming. van Nederland. De oefeningen hebben bruikbare leerpunten opgeleverd. Operationele risico’s Risico van leveringsonderbreking en Risico kwaliteit klantgegevens kwaliteit en veiligheid van drinkwater Sinds 2008 heeft Evides de facturatie van De operatie van Evides staat bloot aan een groot deel van haar klanten weer risico’s die de continuïteit en betrouwin eigen beheer. Hierdoor is de naamsbaarheid van de drinkwaterlevering bekendheid van Evides gestegen. Het kunnen verstoren. Gezien het maatschap- belang van kwalitatief goede klantpropelijk belang stelt Evides hoge eisen aan cessen en -gegevens is hierdoor sterk de leveringszekerheid, de kwaliteit en de toegenomen. Deze gaan we nog verder veiligheid van de drinkwaterlevering. Deze optimaliseren. Bij verkeerde klantgeeisen zijn verwoord in de Drinkwaterwet. gevens bestaat het risico dat wij onze klanten onjuist bedienen. Tevens is het Beheersmaatregelen risico aanwezig van foutieve of onvolVanwege de maatschappelijke relevantie ledige facturatie met imagoschade als van de drinkwatervoorziening investeert mogelijk gevolg. Evides veel in processen, kwaliteits-, leveringszekerheid- en veiligheidssysBeheersmaatregelen temen om aan de hoge eisen uit de Er is een Klantregieteam opgericht dat als Drinkwaterwet te voldoen. Nieuwe meopdracht heeft de klantprocessen te verdewerkers dienen een verklaring omtrent beteren en te bewaken. Dit team draagt

34


ook bij aan het verder vergroten van de klantgerichtheid van Evides. Daarnaast zijn er projecten gestart ter verbetering van de klantgegevens. Deze projecten zullen in 2011 doorlopen. Risico van ontoereikende projectbesturing Omdat Evides veel leidingen en installaties voor zowel eigen gebruik als voor derden realiseert, is de kwaliteit van projectbesturing een belangrijk item. Onvoldoende projectsturing kan onder andere leiden tot verlieslatende projecten en tot deadline- en budgetoverschrijdingen. Beheersmaatregelen In 2010 is een nieuw projectmanagementsysteem ingevoerd. Daarnaast is er een rapportagesysteem operationeel dat de kwaliteit van de projectbewaking volgt. Bij belangrijke projecten worden vooraf en tijdens de uitvoering integrale risicoanalyses uitgevoerd. Het risicomanagement in projecten is in 2010 verder vormgegeven met de totstandkoming van een uniform stappenplan. Financiële risico’s Kredietrisico Gezien de aard van de activiteiten is Evides in grote mate afhankelijk van de financiering hiervan. De huidige wereldwijde financiële en economische crisis kunnen een negatieve invloed hebben op de beschikbaarheid en de kosten van de financiering. Beheersmaatregelen Een treasurer van Evides verzorgt het kredietrisicobeheer. Deze stelt een treasury jaarplan voor aan de treasury commissie. De directie en de auditcommissie bekrachtigen dit plan. De treasurer rapporteert elk kwartaal aan de treasury commissie, directie en auditcommissie over de voortgang van het treasurybeleid. Vanwege het belang van de leveringszekerheid ligt de nadruk van dit beleid primair op de beschikbaarheid van krediet. Voor de toelichting op de overige financiële risico’s wordt verwezen naar de paragraaf financiële risico’s bij de geconsolideerde balans.

Overzicht financiële resultaten

Algemeen Evides N.V. (ENV) is 100% aandeelhouder van Evides Drinkwater B.V. (EDW) en Evides Industriewater B.V. (EIW). Het gescheiden onderbrengen van de niet-markt- en marktactiviteiten in respectievelijk EDW en EIW geeft financiële transparantie van de drinkwater- en industriewateractiviteiten. De onderlinge diensten en kosten van ENV en haar dochters EDW en EIW zijn in 2010 herijkt en liggen vast in dienstverleningsovereenkomsten. Daarin zijn ook afspraken gemaakt over de bijbehorende tarieven (Internal Transfer Price) waartegen onderling wordt afgerekend. De systematiek en de kostentoerekening zijn daarbij tevens door gespecialiseerde bedrijven getoetst. In het hoofdstuk ‘Deelnemingen’ zijn de belangen van EDW en EIW aangegeven. Gezien de vennootschappelijke structuur van de Evides-groep is sprake van een geconsolideerde jaarrekening. Hierbij worden de rechtspersonen geconsolideerd waarin Evides N.V. direct of indirect beslissende zeggenschap kan uitoefenen. De verkorte balans voor winstverdeling per eind 2010 en de winsten verliesrekening over 2010 van EDW, EIW en ENV is (in € miljoenen): EDW EIW ENV Gecon solideerd ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa 0,0 2,7 0,0 2,7 Materiële vaste activa 64,0 100,1 739,8 903,9 Financiële vaste activa* 3,1 98,3 219,3 106,1 Totaal vaste activa 67,1 201,1 959,1 1.012,7 Vlottende activa Voorraden 3,3 19,3 0,0 22,6 Vorderingen 6,0 15,8 27,4 49,2 Liquide middelen 0,1 4,9 0,0 5,0 Totaal vlottende activa 9,4 40,0 27,4 76,8 Totaal activa 76,5 241,1 986,5 1.089,5 PASSIVA Eigen vermogen* 58,1 156,5 419,1 419,1 Minderheidsbelang 6,0 0,0 0,0 6,0 Voorzieningen 0,8 1,7 4,1 6,6 Langlopende schulden 1,8 9,5 410,1 421,4 Kortlopende schulden 53,7 9,1 173,6 236,4 Intercompany vorderingen en schulden -43,9 64,3 -20,4 0,0 Totaal passiva 76,5 241,1 986,5 1.089,5

De solvabiliteit op basis van de geconsolideerde balans van ENV bedraagt voor winstverdeling 38,5%. Na uitkering van het voorgestelde slotdividend 2010 ad € 16,0 miljoen bedraagt de solvabiliteit 37,0 %.

EDW EIW ENV Gecon solideerd Omzet* 243,1 Inkoopwaarde omzet* 50,9 Toegevoegde waarde 192,2 Bedrijfskosten 146,5 Bedrijfsresultaat 45,7 Financiële baten en lasten - 18,3 Resultaat derden 0,0 Resultaat voor belastingen 27,4 Belasting 0,0 Netto resultaat 27,4

68,9 23,3 45,6 25,6 20,0 1,9 0,0 21,9 0,4 21,5

0,0 0,0 0,0 0,2 - 0,2 0,0 0,0 - 0,2 0,0 - 0,2

294,7 56,9 237,8 172,3 65,5 - 16,4 0,0 49,1 0,4 48,7

* Bij de consolidatie valt de interne omzet met betrekking tot d e interne leveringen tussen EDW en EIW weg tegen de inkoopwaarde van deze interne omzet.

Afzet In 2010 werd door EDW 160,7 miljoen m3 drinkwater afgezet. Dit is ten opzichte van 2009 een stijging van 2,0 miljoen m3. De toename is het gevolg van de levering van drinkwater aan Oasen die in het tweede halfjaar van 2009 is gestart ten behoeve van haar klanten in Zwijndrecht. De afzet van industriewater betreft een reeks van verschillende producten, zoals industriewater (drinkwaterkwaliteit), proceswater, demiwater en spaarbekkenwater. De totale afzet van EIW bedraagt 81,2 miljoen m3 in 2010, dat is 2,7 miljoen m3 meer dan in 2009. Deze groei is vooral te danken aan diverse industriewaterinstallaties die in de loop van 2009 in gebruik zijn genomen. Tarieven In 2010 zijn de drinkwatertarieven voor vastrecht en verbruik bij huishoudelijk gebruik ongewijzigd gebleven. Resultaat In 2010 is een netto resultaat behaald van € 48,7 miljoen. Dit is € 5,0 miljoen meer dan het in 2009 gerealiseerde resultaat, voornamelijk vanwege lagere rentelasten en éénmalige omzetcorrecties in 2009. Het resultaat voor de drinkwateractiviteiten in EDW bedraagt € 27,4 miljoen. EIW heeft een resultaat behaald van € 21,5 miljoen.

* Bij de consolidatie valt het eigen vermogen van EDW en EIW weg tegenover de nettovermogenswaarde van deze deelnemingen, die is opgenomen in de post ‘financiële vaste activa’ van ENV.


35

Het hogere resultaat in 2010 is als volgt tot stand gekomen: Minder inkoopwaarde omzet (€ 19,1 miljoen) Invloeden op de ontwikkeling van de inkoopwaarde omzet (x € 1 mln.) effect op resultaat in 2010 zijn: + de kostprijs van de in 2010 opgeleverde transportleiding, minder omzet -13,0 effect + € 14,9 miljoen (zie omzet); minder inkoopwaarde omzet +19,1 + het aanpassen van de kostentoerekening inzake minder personeelskosten +2,2 projecten in opdracht van derden in 2010 draagt bij meer overige bedrijfskosten -4,3 aan een stijging van de inkoopwaarde van de omzet, meer afschrijvingen -1,7 effect + € 3,5 miljoen; minder rentelasten +3,9 + door de toename van opleveringen van projecten in minder winst uit deelnemingen -1,2 opdracht van derden valt de inkoopwaarde van de omzet per saldo meer resultaat +5,0 hoger uit, effect + € 2,2 miljoen; - in 2009 zijn diverse installaties in het kader van financiële Deze verschillen worden hieronder nader toegelicht. leasecontracten opgeleverd. In 2010 zijn geen financiële lease-installaties opgeleverd, effect - € 26,4 miljoen; Minder omzet (€ 13,0 miljoen) - als gevolg van de ingebruikname van de DWP Botlek De omzetdaling is vooral veroorzaakt door de in 2009 begin 2010 is niet langer meer destiwater van AVR opgeleverde installaties in het kader van financiële leaseingekocht, effect - € 9,3 miljoen; contracten voor een totaalbedrag van € 32,2 miljoen. In - de kostprijs van de in 2009 opgeleverde koppelleiding 2010 zijn geen financiële lease-installaties opgeleverd. met Oasen, effect - € 3,8 miljoen; - een toename in verbruik van energie en chemicaliën Naast de hiervoor genoemde omzet op basis van finanals gevolg van de ingebruikname van nieuwe industrieciële leasecontracten is in 2009 een éénmalige opbrengst waterinstallaties alsmede dalende energieprijzen (gecongerealiseerd van € 4,0 miljoen in verband met de oplevetracteerd in 2009), effect per saldo - € 1,0 miljoen; ring van de koppelleiding met Oasen. Deze leiding wordt - de afwikkeling van claims in 2009, effect - € 0,6 miljoen. sinds het tweede halfjaar van 2009 gebruikt voor de leveInkoopwaarde omzet (x € 1 mln.) 2010 2009 ring van drinkwater aan Oasen vanuit de productielocatie Winst- en verliesrekening 56,9 76,0 Baanhoek. Hier staat tegenover dat in 2010 een grote transportleiding is opgeleverd. Met deze opdracht is een opbrengst van € 14,9 miljoen gerealiseerd. De kostprijs van deze transportleiding is € 14,9 miljoen (zie inkoopwaarde omzet).

Kostprijs van de opgeleverde installaties Kostprijs van de koppelleiding met Oasen Kostprijs transportleiding Vondelingenweg Kostentoerekening overige omzet Afwikkeling claims Na correctie bijzondere posten

0,0 0,0 -14,9 0,0 0,0 42,0

-26,4 -3,8 0,0 +3,5 -0,6 48,7

Tot slot heeft er in 2009 een omzetcorrectie met betrekking tot voorgaande jaren van € 3,6 miljoen plaatsgevonden. Omzet (x € 1 mln.) Winst- en verliesrekening Eenmalige omzet financiële leasecontracten Opbrengst koppelleiding Oasen Deconsolidatie Aqualab B.V. Opbrengst transportleiding Correctie omzet voorgaande jaren Na correctie bijzondere posten

2010 294,7 0,0 0,0 0,0 -14,9 0,0 279,8

2009 307,7 -32,2 -4,0 -0,5 0,0 +3,6 274,6

De stijging van de genormaliseerd omzet kan met name als volgt worden samengevat: + een toename in de oplevering van projecten in opdracht van derden; + de en-gros-leveringen die sinds het tweede halfjaar van 2009 aan Oasen plaatsvinden, hebben in 2010 bijgedragen aan een stijging van de omzet drinkwater; + een stijging van de drinkwateromzet via Facturatie B.V. 36


Minder personeelskosten (€ 2,2 miljoen) Hoewel de personeelskosten met € 2,2 miljoen zijn gedaald, volgt na correctie van bijzondere posten (zie hierna) een stijging van € 2,5 miljoen in 2010 ten opzichte van 2009 door met name de CAO-verhogingen van 1,5% per 1 augustus 2009 en 1,1% per 1 augustus 2010 alsmede de toename in de personele bezetting. Personeelskosten (x € 1 mln.) Winst- en verliesrekening Dotatie/vrijval personeelsvoorzieningen Dekking personeelskosten Deconsolidatie Aqualab B.V. Na correctie bijzondere posten

2010 37,4 -0,2 0,0 0,0 37,2

2009 39,6 0,4 -3,7 -1,6 34,7

Het aanpassen van de kostenverrekening inzake projecten in opdracht van derden in 2010 (zie ook inkoopwaarde omzet) draagt bij aan een stijging van de gedekte personeelskosten van e 3,7 miljoen.

Meer overige bedrijfskosten (€ 4,3 miljoen) De volgende bijzondere kostenposten zijn van invloed geweest op de ontwikkeling van de overige bedrijfskosten: - als gevolg van de deconsolidatie van Aqualab B.V. per 1 juli 2009 vormen sindsdien de analysekosten onderdeel van overige bedrijfskosten. In het verleden vormden de bedrijfskosten van Aqualab B.V. integraal onderdeel van de geconsolideerde resultaten; - bij de aanleg van een nieuwe reinwaterkelder bij de productielocatie Braakman is er schade ontstaan die waarschijnlijk niet verhaalbaar is op de aannemer of CAR-polis. Het schadebedrag ad € 1,3 miljoen is in 2009 ten laste van het resultaat gebracht.

Het resultaat van Aqualab Zuid B.V. is in 2009 negatief beïnvloed door éénmalige fusiekosten ad € 0,7 miljoen die in het bedrijfsplan waren voorzien op grond van de fusie tussen Aqualab B.V. en de Stichting Waterlaboratorium Zuid. Resultaat deelneming (x € 1 mln.) Winst- en verliesrekening Fusiekosten Aqualab Zuid B.V. Na correctie bijzondere posten

2010 -1,0 0,0 - 1,0

2009 0,2 +0,7 0,9

Genormaliseerd resultaat Het resultaat (inclusief bijzondere posten) is in 2010 € 48,7 miljoen en was in 2009 € 43,7 miljoen. Overige bedrijfskosten (x € 1 mln.) 2010 2009 De genormaliseerde nettowinst 2010 exclusief de hiervoor Winst- en verliesrekening 70,3 66,0 beschreven bijzondere posten is € 48,9 miljoen, een stijDeconsolidatie Aqualab B.V. 0,0 +1,1 ging van € 5,2 miljoen ten opzichte van voorgaand jaar. Schade reinwaterkelder 0,0 -1,3 Deze stijging wordt met name veroorzaakt door: Na correctie bijzondere posten 70,3 65,8 + een toename van de omzet drinkwater, mede door de en-gros-leveringen aan Oasen die in het tweede halfjaar De stijging van de genormaliseerde overige bedrijfskosten van 2009 zijn gestart en een hogere omzet via Facturatie houdt onder andere verband met hogere productiekosten B.V. (per saldo + € 3,0 miljoen); als gevolg van een toenemend aantal industriewater+ dalende energieprijzen (+ € 2,3 miljoen); installaties. + een toename van de rentebaten die voortvloeien uit de in 2009 aan Delfluent B.V. verstrekte (achtergestelde) Meer afschrijvingen (€ 1,7 miljoen) lening (+ € 1,5 miljoen); De toename in afschrijvingskosten met € 1,7 miljoen hangt + een toename van de rentebaten uit financiële leaseconvooral samen met industriewaterinvesteringen. Dit geldt in tracten als gevolg van de in 2009 opgeleverde financiële het bijzonder voor de oplevering van de DWP Botlek begin lease-installaties (+ € 1,3 miljoen); 2010. + lagere rentelasten, met name als gevolg van een lagere marktrente (+ € 1,1 miljoen); Minder rentelasten (€ 3,9 miljoen) - toename in afschrijvingen als gevolg van investeringen in De rentelasten zijn dankzij een gemiddeld lagere markt2009 en 2010 (- € 1,7 miljoen); rente in 2010 gedaald. Daarnaast hebben een toename - lagere resultaat deelneming, met name als gevolg van in financiële leasecontracten en de financiering van de daling van het resultaat van Delfluent B.V. overeenDelfluent B.V. per saldo ook bijgedragen aan een daling komstig het financiële meerjarenmodel (- € 1,9 miljoen); van de rentelasten. - hogere personeelskosten in verband met o.a. de CAOverhogingen en de toename in de personele bezetting Minder winst uit deelnemingen (€ 1,2 miljoen) (- € 1,6 miljoen). Het resultaat uit deelnemingen kan als volgt worden gespecificeerd: Resultaat deelnemingen (x € 1 mln.) Delfluent B.V. Delfluent Services B.V. North Water B.V. Evilim Industriewater B.V. Vitens-Evides International B.V. Aqualab Zuid B.V. Totaal

2010 -2,2 0,7 0,5 -0,1 0,1 0,0 -1,0

2009 -1,2 1,1 0,7 0,3 0,2 -0,9 0,2

Het resultaat van Delfluent B.V. is conform hun financiële meerjarenplan.


37

Resultaat exclusief bijzondere posten (in € miljoenen)

2010

2009

Omzet 279,8 274,6 Inkoopwaarde omzet 42,0 48,7 Toegevoegde waarde 237,8 Bedrijfskosten Personeelskosten 37,2 34,7 Overige bedrijfskosten 70,3 65,8 Afschrijvingen 64,6 62,9 Totaal bedrijfskosten 172,1 Bedrijfsresultaat 65,7 Financiële baten en lasten Rentelasten -15,4 -19,3 Resultaat deelnemingen -1,0 0,9 Totaal financiële baten en lasten 16,4 Resultaat derden 0,0 Resultaat voor belastingen 49,3 Winstbelasting -0,4 Genormaliseerd resultaat 48,9

225,9

163,4 62,5

Vermogensverhouding Eigen vermogen Evides kent een gebonden klantenmarkt met bijbehorende monopolie en een concurrerende markt van industriële afnemers. Het aandeel van de industriële waterafzet bedraagt 81,2 miljoen m3. Dat is 34% van de totale waterafzet. De omvang van het concurrerend marktaandeel voor industriële waterklanten beïnvloedt het door Evides na te streven solvabiliteitspercentage. Het solvabiliteitspercentage van EIW voor winstbestemming is 65%. Een doelvermogen van 55% wordt voor EIW nagestreefd. Na winstbestemming 2010 bedraagt het solvabiliteitspercentage van ENV 37,0% conform het vastgestelde solvabiliteitsbeleid.

Vreemd vermogen Aanvullend op het eigen vermogen wordt voor de bedrijfsfinanciering geld via de kapitaal- en geldmarkt aangetrokken. De omvang van het vreemd vermogen voor winstdeling bedraagt per einde van het verslagjaar € 670,4 miljoen. Dat is 62% van het balanstotaal. Het aandeel kort vreemd vermogen is € 236,4 miljoen. Inclusief de voorzieningen en het minderheidsbelang derInvesteringen den bedraagt het lang vreemd vermogen € 434,0 miljoen. De uitkomsten met betrekking tot de als investering aange- De omvang van de voorzieningen is € 6,6 miljoen ofwel merkte projecten zijn eind 2010: 1% van het balanstotaal. Op grond van de winst van € 48,7 miljoen en de afschrij(in € miljoenen) vingen van de vaste activa van in totaal € 64,6 miljoen Opgeleverd 96,4 komt de cash flow uit op € 113,3 miljoen. Voor (her)finanMutatie werken in uitvoering -37,5 ciering is in 2010 € 10,0 miljoen aan nieuw vreemd vermoTotaal investeringen 58,9 gen aangetrokken. In totaal werd € 37,2 miljoen afgelost. In 2010 is voor langlopende rentedragende schulden gemiddeld 3,9% rente betaald en voor kortlopende renteDe investeringen in 2009 waren in totaal € 68,4 miljoen. dragende schulden gemiddeld 1,4%. Het gemiddelde In 2009 werd € 59,4 miljoen aan investeringen opgeleverd. rentepercentage over 2010 bedraagt 3,6%. De stand van het onderhanden werk is € 41,5 miljoen (voorgaand jaar € 79,0 miljoen).

38


-18,4 0,0 44,1 -0,4 43,7

Deelnemingen

Evides N.V. is de holding van de Evidesgroep van ondernemingen. Deze groep kent twee hoofdonderdelen, waarvan Evides N.V. 100% aandeelhouder is. Eén groep van dochterondernemingen is georganiseerd onder Evides Drinkwater B.V. In deze dochter zijn de activiteiten ondergebracht voor de winning, productie en levering van drinkwater. De andere groep van dochterondernemingen wordt aangevoerd door Evides Industriewater B.V. Deze groep richt zich op de winning, productie en levering van industriewater en zuivering van afvalwater. De Evidesgroep heeft diverse nevenvestigingen in Nederland.

Aqualab Zuid B.V. Aqualab Zuid is een geaccrediteerd laboratorium dat wateranalyses uitvoert ten behoeve van aandeelhouders en externe klanten. Aqualab Zuid is voor 50% in handen van Evides, voor 32,5% van Brabant Water N.V. en voor 17,5 % van N.V. Waterleiding Maatschappij Limburg.

Evides N.V. heeft de volgende deelnemingen:

Evides Industriewater B.V. is aandeelhouder van de volgende vennootschappen:

Facturatie B.V. Evides heeft samen met Vitens een 50/50 joint venture, opgericht op 2 januari 2008, voor het factureren en incasseren van watergelden bij huishoudelijke waterklanten. KWH Water B.V. Via dit instituut heeft Evides toegang tot de research en development op het gebied van drinken ander water, dat voornamelijk in Vewin-verband wordt opgedragen. Evides heeft een aandelenpositie van 8,6%.

Evides Drinkwater B.V. is aandeelhouder van de volgende vennootschappen: N.V. Waterwinningbedrijf Brabantse Biesbosch (WBB) WBB is eigenaar van de spaarbekkens waarin voorzuivering van Maaswater plaatsvindt dat vervolgens wordt getransporteerd naar de zuiveringsinstallaties van Evides. Dit water vormt de belangrijkste bron voor de drinken industriewatervoorziening in het leveringsgebied van Evides. WBB is voor 60% in handen van Evides en voor 40% van Brabant Water. Evides is veruit de grootste afnemer (97%) en verzorgt de exploitatie van WBB tegen een marktconform langjarig contract.

Vitens-Evides International B.V. Evides heeft samen met Vitens een 50/50 joint venture opgericht in 2007. Via dit samenwerkingsverband zetten de waterbedrijven zich in voor de verwerving en uitvoering van internationale drinkwaterprojecten.

Evides Afvalwater B.V. Deze onderneming zuivert het afvalwater van klanten die zijn aangesloten bij de AWZI Sloe en AWZI Schiphol. Evides Industriewater is 100% eigenaar van deze onderneming.

Delfluent B.V. (DBV) en Delfluent Services B.V. (DSBV) Het consortium DBV heeft van het Hoogheemraadschap van Delfland het DBFOcontract (ontwerpen, bouwen, financieren en exploiteren) verworven voor de bouw van de AWZI Harnaschpolder, het aanpassen van de bestaande AWZI Houtrust en het exploiteren van beide AWZI’s met bijbehorende transportstelsels. DBV is in eigendom van Evides (54,5%, dit was 40%), Veolia Water (11%, dit was 40%), Heijmans/Strukton (10%) en Rabobank (24,5%, dit was 10%). Eind december 2010 heeft Veolia een deel van haar aandelen overgedragen aan Evides en Rabobank. De exploitatiemaatschappij DSBV beheert voor 30 jaar de AWZI’s Houtrust en Harnaschpolder, tegen marktconforme tarieven. DSBV is een 50/50 joint venture van Evides en Veolia Water. North Water B.V. Evides heeft samen met de waterbedrijven van Groningen en Drenthe de joint venture North Water B.V. opgericht om de krachten te bundelen voor het verwerven en exploiteren van projecten op de markt van proces- en afvalwater in de noordelijke provincies. Evides participeert voor 50% in North Water B.V.

Brielse Meer water B.V. Het water uit het Brielse Meer, dat via Brielse Meer water B.V. beschikbaar komt, vormt een belangrijke bron voor de industriewatervoorziening in het Rotterdam- Evilim B.V. se havengebied. Evides Industriewater is Evides heeft samen met de Waterleiding 100% eigenaar van deze vennootschap. Maatschappij Limburg de joint venture Evilim BV opgericht om de krachten te Evides Terneuzen Water B.V. bundelen voor het verwerven en exDeze onderneming levert industriewater ploiteren van projecten op de markt van aan Dow Terneuzen via lokale installaties. proces- en afvalwater in het zuiden van Evides Industriewater is 100% eigenaar Nederland. Evides participeert voor 50% van deze onderneming. in Evilim B.V. Evident Industriewater B.V. Evides heeft de vennootschap Evident Industriewater opgericht om samen met Vitens activiteiten te ontplooien voor het verwerven en exploiteren van projecten op de markt van proces- en afvalwater in de provincies Flevoland, Utrecht, Overijssel, Gelderland en Friesland. Evides Industriewater is 100% eigenaar van deze onderneming.

Overige dochterondernemingen Ten behoeve van haar buitenlandse industriewaterprojecten beschikt Evides over de volgende 100% dochterondernemingen: Evides Stade Wasserbetrieb GmbH, Evides Antwerpen Water BVBA en Evides China Water Treatment Ltd (met nevenvestigingen in Beijing en Shanghai).


39

Vooruitzichten

De afzet van drinkwater en industriewater zal in 2011 naar verwachting een zeer lichte stijging laten zien. Voor 2011 heeft Evides haar tarieven gelijk kunnen houden op het niveau van de afgelopen jaren.

Ontwikkelingen Evides voorziet in 2011 de volgende ontwikkelingen: • Met de instelling van het klantregieteam zullen de klantprocessen binnen Evides een kwaliteitsimpuls krijgen en kan de klanttevredenheid verder verbeteren;

Financiering en investeringen De investeringsuitgaven voor drinkwater bedragen in de komende vijf jaar in totaal • Voortdurende kostenbeheersing € 312 miljoen. In 2011 zal € 63,4 miljoen blijft een belangrijk thema voor worden geïnvesteerd, onder andere in alle bedrijfsonderdelen; de gefaseerde verdubbeling van het transportsysteem voor Biesboschwater • Evides zal de bedrijfsvoering verder (€ 6,0 miljoen) en het vergroten van de verduurzamen, onder andere door de leveringszekerheid in Midden-Zeeland CO2-voetafdruk verder te verkleinen en duurzaam in te kopen; (€ 2,4 miljoen). De geraamde investeringen voor industriewater bedragen de • Daar waar mogelijk zal Evides gezakomende vijf jaar € 110 miljoen. In menlijk optrekken met andere publieke 2011 is € 4 miljoen bestemd voor onder en private partijen om efficiëncy in de meer de realisatie van de voorzuivering waterketen te realiseren; van de Demiwater Plant Botlek. • Evides blijft vanuit Vitens-Evides International meewerken aan het verbeteren van de drinkwatervoorziening in ontwikkelingslanden; • Evides werkt voortdurend aan de bescherming van haar (zoetwater)bronnen en zal een actieve bijdrage leveren aan de verdere uitwerking van het Deltaprogramma om de drinkwaterbelangen te borgen; • In navolging van de start met convenanten met de Veiligheidsregio’s Zeeland, Rotterdam, Haaglanden en Rijnmond, zal Evides in 2011 ook met de regio Midden en West Brabant afspraken maken over samenwerking in crisissituaties;

40


• Evides zal een wezenlijke bijdrage leveren aan de voorbereiding van Dutch Delta Design 2012 (DDD 2012); • Evides werkt mee aan de totstandkoming van het Nationale Watercentrum in Rotterdam waarmee we ons nationaal en internationaal profileren als veelzijdig en innovatief bedrijf; • Ook in 2011 zal Evides investeren in het verder verbeteren van de leveringszekerheid van de drinken industriewatersystemen. De economische crisis is niet helemaal aan Evides voorbij gegaan, al zijn de gevolgen beperkt gebleven. De eerste tekenen van herstel zijn inmiddels zichtbaar, maar het productievolume van de industrie blijft nog enigszins achter. We verwachten dan ook dat het aantal nieuwe industriële leveringscontracten in 2011 beperkt zal zijn. Hetzelfde geldt voor de bouw van nieuwe maatwerkinstallaties. Alle Evidesmedewerkers zullen zich ook in 2011 weer ten volle inzetten voor een betrouwbare levering van het waardevolle product water aan huishoudens, bedrijven en industrie.

Peter Vermaat, Algemeen directeur Evides Waterbedrijf 28 februari 2011

Jaarrekening 2010


41

Geconsolideerde balans per 31 december 2010 (voor winstverdeling)

(in e miljoenen)

ACTIVA

Ref.

31 december 2010

31 december 2009

Vaste activa Immateriële vaste activa 1.1 2,7 3,1 Materiële vaste activa 1.2 903,9 909,1 Financiële vaste activa 1.3 106,1 101,9 Totaal vaste activa 1.012,7 Vlottende activa Voorraden 2,4 1,7 Onderhanden projecten 2.1 20,2 6,3 Vorderingen 2.2 49,2 39,5 Liquide middelen 5,0 3,9 Totaal vlottende activa 76,8 Totaal activa

1.089,5

1.014,1

51,4 1.065,5

PASSIVA Eigen vermogen Minderheidsbelang derden Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden

3 419,1 403,8 4 6,0 6,2 5 6,6 8,0 6 421,4 491,4 7 236,4 156,1

Totaal passiva

42


1.089,5

1.065,5

Geconsolideerde winsten verliesrekening over 2010

(in e miljoenen)

Ref. 2010

2009

OMZET Water 261,3 256,1 Overige omzet 33,4 51,6 Totaal omzet 8 294,7 307,7 INKOOPWAARDE OMZET Grond- en hulpstoffen 28,8 38,4 Kostprijs overige omzet 28,1 37,6 Totaal inkoopwaarde omzet 9 56,9 76,0 Toegevoegde waarde 237,8 BEDRIJFSKOSTEN Personeelskosten 10.1 37,4 39,6 Overige bedrijfskosten 10.2 70,3 66,0 Afschrijvingen 10.3 64,6 62,9 Totaal bedrijfskosten 172,3

231,7

168,5

BEDRIJFSRESULTAAT 65,5 63,2 FINANCIËLE BATEN EN LASTEN 11 Rentelasten en -baten -15,4 -19,3 Resultaat deelnemingen -1,0 0,2 Totaal financiële baten en lasten -16,4 -19,1 Resultaat voor belastingen 49,1 44,1 Belastingen 12 0,4 0,4 RESULTAAT NA BELASTINGEN

48,7

43,7


43

Kasstroomoverzicht (volgens de indirecte methode)

(x e miljoenen)

2010 2009 Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat 65,5 63,2 Aanpassingen voor: Afschrijvingen 64,5 62,9 Mutaties voorzieningen -1,4 -3,5 Veranderingen werkkapitaal: mutatie vorderingen -9,7 4,8 mutatie voorraden -0,7 0,3 mutatie onderhanden projecten -13,9 4,8 mutatie kortlopende schulden -6,6 8,4 -30,9 18,3 Kasstroom uit bedrijfsoperaties 97,7 140,9 Rentelasten en -baten -15,4 -19,3 Ontvangen dividend 0,4 1,3 Vennootschapbelasting -0,4 -0,4 -15,4 -18,4 Kasstroom uit operationele activiteiten 82,3 122,5 Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in financiële vaste activa -5,6 -51,5 Investeringen in materiële vaste activa -58,9 -68,0 Kasstroom uit investeringsactiviteiten -64,5 -119,5 Kasstroom uit financieringsactiviteiten Betaald dividend -33,4 -27,5 Betaald dividend aan houders van minderheidsbelangen -0,2 0,0 Ontvangsten uit langlopende schulden 10,0 80,0 Aflossingen langlopende schulden -37,2 -28,2 Kasstroom uit financieringsactiviteiten -60,8 24,3 Toename/afname geldmiddelen vóór deconsolidatie Aqualab B.V.

-43,0

27,3

Deconsolidatie Aqualab B.V. Toename/afname geldmiddelen*

0,0 -43,0

-1,2 26,1

* inclusief de mutatie in de kortlopende kasgeldleningen en bankschulden.

Het verloop van de geldmiddelen is als volgt Stand per 1 januari Mutatie boekjaar

2010

2009

-54,7 -43,0

-80,8 26,1

Stand per 31 december

-97,7

-54,7

44


Algemene toelichting en grondslagen van waardering en resultaatbepaling Algemeen Evides is een waterbedrijf dat drinkwater levert in het zuidelijk deel van de provincie Zuid-Holland, in de hele provincie Zeeland en in het uiterste westen van de provincie Noord-Brabant. Daarnaast onderneemt Evides activiteiten op het gebied van industriewaterleveringen in Nederland, België en Duitsland. Tot slot bestaan de industriewateractiviteiten ook uit de zuivering van afvalwater.

uiting gebracht onder respectievelijk de posten minderheidsbelang derden en resultaat derden. Deelnemingen in joint ventures worden, gezien het ontbreken van overwegende zeggenschap, niet mee geconsolideerd. Intercompany-transacties, intercompany-winsten en onderlinge vorderingen en schulden tussen groepsmaatschappijen worden geëlimineerd. Ongerealiseerde verliezen op intercompany-transacties worden ook geëlimineerd, tenzij er sprake is van een bijzondere waardevermindering. De resultaten van Evides N.V. zijn verwerkt in de geconsoDe in de consolidatie van Evides N.V. begrepen vennootlideerde jaarrekening. Op basis van artikel 2:402 van het schappen zijn: Burgerlijk Wetboek is de vennootschappelijke winsten ver- - EDW en haar deelneming N.V. WBB (60%); liesrekening van Evides N.V. in verkorte vorm opgenomen. - EIW en haar 100% deelnemingen Evides Afvalwater B.V., Brielse Meer Water B.V., Evides Terneuzen Water B.V., De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Evides Stade Wasserbetrieb GmbH, Evident Industriewettelijke bepalingen van titel 9 BW 2 en de in Nederland water B.V., Evides Antwerpen Water BVBA en Evides algemeen geldende grondslagen voor financiële verslagChina Water Treatment Ltd. geving. Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat Waarderingsgrondslagen Algemeen de directie van Evides N.V. zich over verschillende zaken Voor zover niet anders vermeld worden de activa en de een oordeel vormt, en dat de directie schattingen maakt passiva opgenomen tegen nominale waarde. die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in Immateriële vaste activa art. 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de De immateriële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijverkrijgingsprijs onder aftrek van afschrijvingen. Er wordt behorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichrekening gehouden met de op balansdatum eventueel verting op de betreffende jaarrekeningposten. wachte duurzame waardeverminderingen; dit is het geval als de boekwaarde van het actief (of van de kasstroomDe gehanteerde grondslagen van waardering en van genererende eenheid waartoe het behoort) hoger is dan resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het de realiseerbare waarde ervan. voorgaande jaar. De jaarrekening 2010 is opgesteld in euro’s. Transacties in vreemde valuta gedurende de verslagperiode zijn in de jaarrekening verwerkt tegen de koers op transactiedatum. Monetaire activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per balansdatum. De uit de afwikkeling en omrekening voortvloeiende koersverschillen komen ten gunste of ten laste van de winsten verliesrekening. Niet-monetaire activa die volgens de verkrijgingsprijs worden gewaardeerd in een vreemde valuta worden omgerekend tegen de wisselkoers op de transactiedatum (of de benaderde koers). Grondslagen voor consolidatie In de consolidatie worden opgenomen de financiële gegevens van Evides N.V. en haar groepsmaatschappijen. Groepsmaatschappijen zijn rechtspersonen waarin Evides direct of indirect beslissende zeggenschap kan uitoefenen doordat zij beschikt over de meerderheid van de stemrechten of op enig andere wijze de financiële en operationele activiteiten kan beheersen. De groepsmaatschappijen worden voor 100% in de consolidatie betrokken. Het aandeel van derden in het vermogen en het resultaat wordt afzonderlijk in de balans en winsten verliesrekening tot

Goodwill voortkomend uit fusies en acquisities wordt geactiveerd en lineair afgeschreven in tien respectievelijk vijftien jaar. De afschrijvingstermijn is gebaseerd op de geschatte economische levensduur. Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs, onder aftrek van lineaire afschrijvingen op basis van de geschatte economische levensduur. In de verkrijgings- of vervaardigingsprijs zijn de door het eigen personeel bestede en in geld gewaardeerde arbeidsuren opgenomen en worden bijdragen van derden in mindering gebracht op de activa. Afschrijving vangt aan op het moment van ingebruikname van het activum. Er wordt rekening gehouden met op balansdatum eventueel verwachte bijzondere waardeverminderingen. Uitgaven voor onderhoud worden slechts geactiveerd indien de uitgaven een bedrag van € 50.000,- te boven gaan en de economische levensduur van het actief met tenminste één jaar wordt verlengd.


45

Financiële vaste activa

De deelnemingen in groepsmaatschappijen en in joint ventures worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. De eerste waardering van gekochte deelnemingen is gebaseerd op de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva op het moment van acquisitie. Voor de vervolgwaardering worden de grondslagen toegepast die gelden voor deze jaarrekening, uitgaande van de waarden bij de eerste waardering. Het niet uitgekeerde gedeelte van het aan Evides toekomende aandeel in de resultaten van deelnemingen waarin Evides geen beslissende zeggenschap kan uitoefenen, wordt in een wettelijke reserve opgenomen. De onder de post financiële vaste activa begrepen overige aandelen en obligaties zijn tegen verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde opgenomen en gepresenteerd onder de post effecten.

Voorzieningen worden gevormd voor in rechten afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. Langlopende schulden

Langlopende schulden worden bij de eerste waardering gewaardeerd tegen reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. Het verschil tussen de bepaalde boekwaarde en de uitDe onder financiële vaste activa opgenomen overige vorderingen worden bij de eerste waardering gewaardeerd eindelijke aflossingswaarde wordt samen met de verschultegen reële waarde, vermeerderd met direct toe te rekenen digde rentevergoeding zodanig bepaald dat de effectieve transactiekosten. Vorderingen worden na eerste verwerking rente gedurende de looptijd van de schulden in de winstgewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, eventueel en verliesrekening wordt verwerkt. verminderd met een voorziening voor oninbaar geachte Leasing posten. Het verschil tussen de reële en nominale waarde Financiële leasing van de vorderingen, zijnde eventuele (dis)agio en/of De levering van water-op-maat en de zuivering van afvaltransactiekosten, worden gedurende de looptijd van de water geschiedt door Evides Industriewater doorgaans op vordering verantwoord in de winsten verliesrekening basis van zogenaamde DBFO (Design, Build, Finance & volgens de effectieve interestmethode. Operate) contracten. Hierbij is het mogelijk dat de vennootVoorraden schap grotendeels de voor- en nadelen verbonden aan het De magazijnvoorraden bestaan uit materiaal dat is gewaar- eigendom van deze activa overdraagt aan haar klanten. deerd tegen verkrijgingsprijs of lagere opbrengstwaarde. In dergelijke situaties wordt het contract als een financiële leasecontract beschouwd en wordt de lease gewaarOnderhanden projecten deerd tegen de contante waarde van de leasebetalingen, De waardering van de post onderhanden werk vindt plaats berekend tegen de impliciete rentevoet van de leasetegen de direct daaraan toe te rekenen kosten, verminderd overeenkomst. met de als voorschot gefactureerde bedragen. De te betalen leasetermijnen worden op annuïtaire wijze Vorderingen verdeeld in een aflossings- en een rentecomponent, gebaDe vorderingen zijn opgenomen voor de nominale waarde seerd op een vast rentepercentage. De leasevorderingen onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. worden exclusief de rentevergoeding opgenomen onder de financiële vaste activa. De rentecomponent wordt naar Liquide middelen gelang van de leasetermijnen verantwoord in de winsten Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en depo- verliesrekening. sito’s met een looptijd korter dan 12 maanden. RekeningOperationele leasing courant-schulden bij banken zijn opgenomen onder Leasecontracten waarbij een groot deel van de voor- en kortlopende schulden aan banken. De liquide middelen nadelen verbonden aan het eigendom niet bij Evides ligt, worden opgenomen tegen nominale waarde. worden verantwoord als operationele leasing. VerplichtinAandeel derden gen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening Het aandeel derden als onderdeel van het groepsvermogen houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op wordt gewaardeerd tegen het bedrag van het nettobelang lineaire basis verwerkt in de winsten verliesrekening over in de desbetreffende groepsmaatschappijen. de looptijd van het contract. Voorzieningen

Financiële instrumenten

De voorzieningen zijn samengesteld uit personeelsvoorzieningen en overige voorzieningen. De personeelsvoorzieningen en de overige voorzieningen zijn gewaardeerd op basis van de contante waarde van de verplichtingen.

Evides maakt in beperkte mate gebruikt van afgeleide financiële instrumenten met een niet-beursgenoteerde onderliggende waarde. Deze afgeleide financiële instrumenten worden gewaardeerd tegen kostprijs. Hedge accounting wordt niet toegepast.

46


Grondslagen voor de resultatenbepaling

waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de van het actief vastgesteld. Indien het niet mogelijk is de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroomworden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd. genererende eenheid waartoe het actief behoort. Van een Verliezen worden genomen zodra deze voorzienbaar zijn. bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; Omzet de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstOmzet water waarde en de bedrijfswaarde. Indien wordt vastgesteld dat De wateropbrengsten betreffen de omzet uit aan verbruieen bijzondere waardevermindering die in het verleden kers geleverd water en uit de zuivering van afvalwater. Het verantwoord is, niet meer bestaat of is afgenomen, dan merendeel van het waterverbruik is bemeterd. De facturatie wordt de toegenomen boekwaarde van de desbetreffende voor onbemeterd verbruik in Rotterdam e.o. is gebaseerd activa niet hoger gesteld dan de boekwaarde die bepaald op de oppervlakte van de woning en in Dordrecht op zou zijn indien geen bijzondere waardevermindering voor een vast bedrag per woning. Voor het bemeterde verbruik het actief zou zijn verantwoord. bestaan de opbrengsten uit vastrecht en het afzetvolume Afschrijvingen vermenigvuldigd met de m3-prijs. De afschrijvingstermijnen van de materiële- en immateriële Overige omzet vaste activa zijn gebaseerd op de verwachte economische Voor wat betreft werk voor derden wordt de omzet en het levensduur, waarbij de activa lineair worden afgeschreven. resultaat genomen in het jaar van gereedkomen van het Op gronden wordt niet afgeschreven. betreffende werk. De boekwinsten en -verliezen bij verkoop van de vaste Opbrengsten uit het verlenen van diensten geschieden activa zijn begrepen onder de post afschrijvingen. naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de Financiële baten en lasten verrichte diensten tot aan de balansdatum in verhouding Rentebaten en -lasten tot de in totaal te verrichten diensten. Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, Inkoopwaarde omzet rekening houdend met de effectieve rentevoet van de Onder de inkoopwaarde van de omzet wordt verstaan de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de aan de omzet toe te rekenen directe en indirecte kosten, rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde waaronder gronden hulpstoffen, kosten van uitbesteed transactiekosten op de ontvangen leningen. werk en andere externe kosten, zoals energiekosten en Resultaat deelnemingen kosten voor chemicaliën en overige bedrijfskosten die Te ontvangen dividenden van niet op nettovermogenstoerekenbaar zijn aan de kostprijs van de omzet. waarde gewaardeerde deelnemingen en effecten, worden Personeelskosten verantwoord zodra Evides N.V. of de in de consolidatie van Periodiek betaalbare beloningen Evides N.V. begrepen vennootschappen het recht hierop Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van heeft verkregen. de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winsten verliesBelastingen rekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. De vennootschap en haar groepsmaatschappijen zijn, Pensioenen behoudens de buitenlandse vennootschappen, vrijgesteld Op de pensioenregelingen zijn de bepalingen van de van vennootschapsbelasting. Nederlandse Pensioenwet van toepassing en worden pensioenpremies betaald door Evides aan het bedrijfstakToelichting op het geconsolideerde kasstroomoverzicht pensioenfonds. De premies worden verantwoord als perso- Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte neelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht premies worden opgenomen als overlopende activa indien bestaan uit de liquide middelen en het bankkrediet dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van (inclusief kasgeldleningen) dat is opgenomen onder de toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden kortlopende schulden. Ontvangen en betaalde rente, als verplichting op de balans opgenomen. ontvangen dividend en winstbelastingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde Overige bedrijfskosten dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit finanOnder overige bedrijfskosten worden die kosten verstaan cieringsactiviteiten. die ten laste van het jaar komen, en die niet direct aan de kostprijs van de geleverde goederen zijn toe te rekenen. Algemeen

Waardeveranderingen vaste activa

De vennootschap beoordeelt op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere


47

Toelichting op de geconsolideerde balans (in E miljoenen)

1 Vaste activa 1.1 Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa hebben betrekking op betaalde goodwill bij de overname van 50% van de aandelen Evides Terneuzen Water B.V. en van Brielse Meer Water B.V. (100%). Zij worden op basis van de verwachte economische levensduur ten laste van het resultaat lineair afgeschreven. De afschrijvingstermijnen liggen tussen de 10 en 15 jaar.

Overzicht opbouw en verloop van de boekwaarde in 2010 2010 2009 Boekwaarde per 1 januari Afschrijvingen Boekwaarde per 31 december Cumulatieve afschrijvingen Aanschafwaarde per 31 december

3,1 3,5 -0,4 -0,4 2,7 3,1 2,8 2,4 5,5 5,5

1.2 Materiële vaste activa Overzicht opbouw en verloop van de boekwaarde in 2010 Terreinen, Leidingnet gebouwen, enz.

Installaties

Overige vaste bedrijfsmiddelen

Werken in uitvoer

Totaal

Boekwaarde per 1 januari Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen

202,0 475,8 139,0 5,2 75,5 11,8 0,0 0,0 0,0 -9,6 -29,3 -20,1

13,3 79,0 909,1 3,9 -37,5 58,9 0,0 0,0 0,0 -5,1 0,0 -64,1

Boekwaarde per 31 december Cumulatieve afschrijvingen

197,6 168,2

522,0 506,6

130,7 208,2

12,1 41,5 903,9 53,2 0,0 936,2

Aanschafwaarde per 31 december

365,8

1.028,6

338,9

65,3

Er is voor een bedrag van € 13,6 miljoen (vorig jaar € 27,4 miljoen) aan inkoopverplichtingen (bestellingen) aangegaan. Deze verplichtingen zijn niet in de balans opgenomen aangezien nog geen goederen en facturen zijn ontvangen. De geldende afschrijvingspercentages zijn gebaseerd op de verwachte economische levensduur.

1.3 Financiële vaste activa Het verloop van de boekwaarde van de financiële vaste activa gedurende 2010 is als volgt:

* Op basis van concept jaarrekening 2010

48


41,5

1.840,1

Soort activa Afschrijvingstermijn (in jaren) 1. Terreinen, gebouwen, enz. - Grond n.v.t. - Afgekochte erfpacht 50 - Terreinvoorziening 30 - Gebouwen 40 - Spaarbekkens 40 - Kunstwerken 50 2. Leidingnet - Leidingen 30 - Watermeters 30 3. Installaties - Werktuigbouwkunde 15 - Elektrisch en instrumentatie 15 - Procesautomatisering 5 4. Overige vaste bedrijfsmiddelen - Informatietechnologie 5 - Schepen 30 - Overige (voertuigen, gereedschappen, etc.) 5 -

Deel- Effecten Financiële Overige Totaal nemingen lease- vorde vorderingen ringen Stand per 1 januari 2010 Investeringen Resultaat deelnemingen* Dividend Desinvesteringen en aflossingen Stand per 31 december 2010

22,0 3,3 -1,0 -0,4 0,0 23,9

1,5 0,0 0,0 0,0 0,0 1,5

60,5 0,0 0,0 0,0 -4,5 56,0

17,9 6,8 0,0 0,0 0,0 24,7

101,9 10,1 -1,0 -0,4 -4,5 106,1

De vennootschap houdt de volgende aandelen in andere vennootschappen, die zijn gewaardeerd op basis van de vermogensmutatie methode. Vennootschap Vestigingsplaats Deelnemings percentage Delfluent B.V. Amsterdam 54,5% Delfluent Services B.V. Den Haag 50,0% Evilim Industriewater B.V Limburg 50,0% North Water B.V. Groningen 50,0% Vitens-Evides International B.V. Apeldoorn 50,0% Facturatie B.V. Utrecht 50,0% Aqualab Zuid B.V. Werkendam 50,0%

De financiële leasevorderingen betreffen de vorderingen voor de contractuele looptijd van de bouw van financiële lease-installaties. De vorderingen bestaan uit de contante waarde van de toekomstige leasebetalingen plus de restwaarde. De gemiddelde rentevoet bedraagt 5,2%. De resterende looptijd van de financiële leasevorderingen kan ultimo 2010 als volgt worden verbijzonderd: Nominale waarde Ongerealiseerde Contante waarde leasevorderingen rentebaten leasevorderingen leasevorderingen Tot 1 jaar Tussen 1 en 5 jaar Langer dan 5 jaar Totaal

6,6 25,9 41,0 73,5

2,9 9,6 8,4 20,9

3,7 16,3 32,6 52,6

Restwaarde van de financiële lease-installaties

3,4

Financiële leasevorderingen ultimo 2010

56,0

De restwaarde van de financiële lease-installaties is contractueel bepaald en Evides heeft het recht om na afloop van de hiervoor genoemde contractperiode tegen vooraf overeengekomen voorwaarden de installatie te leveren aan de opdrachtgevers. Bij een voortijdige beëindiging van het contract door de opdrachtgevers gelden schadevergoedingen die afhankelijk zijn gesteld van de resterende looptijd van het contract. Onder de overige vorderingen is een achtergestelde lening ad € 24,3 miljoen opgenomen, verstrekt aan Delfluent B.V. De rentevergoeding die voor deze hybride lening geldt, is gebaseerd op het aandeel van Evides in de kasstromen van Delfluent B.V. Aflossing van de lening zal in zijn geheel plaatsvinden in 2033.

2 Vlottende activa 2.1 Onderhanden projecten De samenstelling van de voorraden is als volgt:

2010 2009

Kosten werk voor derden Gefactureerd werk voor derden

20,5 -0,3

37,2 -30,9

Totaal

20,2 6,3

Van de geactiveerde kosten in verband met werk voor derden heeft € 17,9 miljoen betrekking op financiële leaseinstallaties (ultimo 2009: € 1,6 miljoen). 2.2 Vorderingen

2010 2009

Debiteuren Vorderingen op deelnemingen Vorderingen op participanten Overige vorderingen Overlopende activa

22,0 4,8 7,4 13,0 2,0

20,7 0,3 3,2 13,6 1,7

Totaal

49,2 39,5

Onder de overlopende activa is een post opgenomen van € 1,1 miljoen met een looptijd langer dan één jaar (ultimo 2009: € 1,2 miljoen). Alle overige vorderingen hebben een resterende looptijd korter dan één jaar. In de post debiteuren is een voorziening voor oninbaarheid opgenomen. De voorziening kan als volgt worden verbijzonderd:

2010 2009

Huishoudelijke en klein zakelijke markt Grootverbruikers en werken voor derden

2,8 0,7

1,8 0,5

Totaal

3,5 2,3

In het verleden waren de kredietrisico’s in verband met de facturatie aan de huishoudelijke en klein zakelijke markt tegen een vergoeding volledig overgedragen aan de energiebedrijven die deze facturatie voor Evides verzorgden. Evides heeft sinds oktober 2008 ook de facturatie aan de bij Eneco ondergebrachte klanten weer in eigen hand genomen. Voor deze klanten draagt zij zelf het kredietrisico.


49

3 Eigen vermogen De mutaties in het eigen vermogen worden in de toelichting op de vennootschappelijke balans uiteengezet.

4 Minderheidsbelang derden Het verloop van het aandeel derden is als volgt:

2010 2009

Stand per 1 januari Dividend

6,2 -0,2

6,2 0,0


6,0

6,2

5 Voorzieningen De balanspost voorzieningen is als volgt opgebouwd:

Ref. 2010

Personeelsvoorzieningen Overige voorzieningen

5.1 5.2

2009

4,1 2,5

5,0 3,0

Van de voorzieningen is € 3,4 miljoen (in 2009 € 3,3 miljoen) als langer dan één jaar aan te merken. Het bedrag met een looptijd langer dan vijf jaar is nihil ( in 2009 € 0,9 miljoen).

Totaal 6,6 8,0

5.1 Personeelsvoorzieningen Verloopoverzicht van de personeelsvoorzieningen in 2010: Toevoegingen Onttrekkingen Vrijval Stand per 1 januari

Voorziening Voorziening Voorziening Voorziening Voorziening

aanspraken wachtgeld afvloeiingskosten jubilea-uitkeringen gratificaties langdurig zieken

Totaal


0,2 2,5 1,7 0,3 0,3

0,1 0,2 0,0 0,0 0,0

0,1 0,8 0,2 0,0 0,0

0,0 0,0 0,1 0,0 0,0

0,2 1,9 1,4 0,3 0,3

5,0

0,3

1,1 0,1

Voorziening aanspraken wachtgeld Deze voorziening betreft de verplichtingen van Evides uit hoofde van het eigen risicodragerschap inzake WW-uitkeringen.

Voorziening jubilea-uitkering en gratificaties Deze voorziening heeft betrekking op te betalen jubilea-uitkeringen en gratificaties. Bij de berekening is rekening gehouden met ‘blijfkansen’.

Voorziening afvloeiingskosten Deze voorziening betreft toekomstige kosten inzake personeel als gevolg van reorganisaties en afvloeiingen.

Voorziening langdurig zieken Deze voorziening heeft betrekking op de plicht tot salarisdoorbetaling die Evides heeft ten aanzien van haar langdurig zieken.

4,1

5.2 Overige voorzieningen Het verloop van de overige voorzieningen in 2010 is als volgt:

Toevoegingen Onttrekkingen Vrijval Stand per 1 januari


Voorziening reststoffenzuiveringsproces Voorziening verlieslatende contracten Overige voorzieningen

0,8 1,7 0,5

0,0 0,0 0,0

0,1 0,4 0,0

Totaal

3,0

0,0

0,5 0,0

50


0,0 0,0 0,0

0,7 1,3 0,5 2,5

Voorziening reststoffenzuiveringsproces De voorziening heeft betrekking op de geschatte kosten voor afvoer en verwerking van het uit het zuiveringsproces voortkomend slib op de productielocatie Berenplaat. Voorziening verlieslatende contracten Deze voorziening is getroffen in verband met de overname van Brielse Meer Water B.V., waardoor verwachte verliezen op contracten, met een verkoopprijs lager dan de kostprijs, voor de gehele looptijd van het contract worden voorzien. Deze voorziening wordt getroffen bij het ontstaan van een verlieslatend contract en de voorziening valt naar rato van de looptijd vrij. Overige voorzieningen Deze voorziening is onder andere gericht op een afnemer die momenteel minder afneemt dan contractueel overeengekomen, maar het recht heeft om op later tijdstip de achterstand in te lopen. Deze inloop wordt deels uit de voorziening onttrokken. Daarnaast valt hieronder een voorziening voor het verwijderen van kalkslib bij N.V. WBB.

7 Kortlopende schulden Deze post is als volgt te specificeren: 2010 2009 Belastingen en premies sociale verzekeringen 5,2 4,9 Crediteuren 4,6 11,9 Schulden aan deelnemingen 0,0 0,7 Schulden aan participanten 6,1 4,1 Kasgeldleningen 35,5 35,5 Banken 67,2 23,1 Aflossingsverplichtingen binnen 1 jaar 80,0 37,2 Overige schulden 12,9 8,4 Te betalen rente 3,7 4,0 Overige overlopende passiva 21,2 26,3 Totaal

236,4 156,1

De kortlopende schulden hebben een resterende looptijd van korter dan één jaar. Niet uit balans blijkende verplichtingen

6 Langlopende schulden De samenstelling van de langlopende schulden, exclusief kortlopend deel is als volgt: Rente % Schuld per Schuld per 31-12-2010 31-12-2009 1 - < 2 15,0 0,0 2 - < 3 37,6 95,0 3 - < 4 129,7 123,6 4 - < 5 148,8 181,4 5 - < 6 90,0 90,4 6 - < 7 0,3 0,7 7 - < 8 0,0 0,0 9 - < 10 0,0 0,3

Eind 2010 zijn er nog voor @ 13,6 miljoen (vorig jaar @ 27,4 miljoen) aan lopende inkoopverplichtingen (bestellingen) aangegaan. Met N.V. WBB is een overeenkomst tot 2039 van toepassing voor afname van voorgezuiverd water. De aandelen van Delfluent B.V. zijn verpand als onderdeel van de financiering van haar activiteiten. Met DELTA N.V. bestaan dienstverleningsovereenkomsten met een resterende looptijd van respectievelijk één en vijf jaar.

Er is in 2009 milieuschade ontstaan bij een afvalwaterzuiveringsinstallatie van Evides. De omvang van de daaraan verbonden kosten is nog onduidelijk en zullen naar De gepresenteerde schulden zijn inclusief roll over leningen verwachting worden verhaald bij de veroorzaker van deze met variabele rentepercentages per maand, kwartaal en schade. halfjaar. Tussen Evides en één van haar afnemers is een geschil In het verslagjaar is voor € 10,0 miljoen aan nieuw vreemd ontstaan over de prijs die Evides in rekening brengt voor vermogen aangetrokken (in 2009 € 80,0 miljoen). halfgezuiverd oppervlaktewater. Evides stelt zich op het standpunt dat de huidige overeenkomst redelijk is en De aflossingsverplichtingen verschuldigd binnen één heeft voor het geschil geen voorziening getroffen. De afjaar bedragen € 80,0 miljoen en zijn opgenomen onder nemer heeft het geschil voorgelegd ter arbitrage. de kortlopende schulden (in 2009: € 37,2 miljoen). De schulden met een resterende looptijd langer dan vijf jaar bedragen € 97,5 miljoen (in 2009: € 173,4 miljoen). Totaal 421,4 491,4

Voor bovenstaande leningen zijn geen zekerheden gesteld. Over 2010 bedraagt het gemiddelde, over de langlopende leningen verschuldigde rentepercentage 3,9% (in 2009: 4,4%). Evides Waterbedrijf • Jaarverslag 2010

51

Er bestaan huurverplichtingen ter zake van huisvesting en leaseverplichtingen ten aanzien van maatwerkinstallaties en lease-auto’s. De opbouw van deze verplichtingen is als volgt: 2010 Tot 1 jaar Tussen 1 en 5 jaar Langer dan 5 jaar Totaal

3,6 10,1 5,6 19,3

Aan opdrachtgevers zijn bankgaranties verstrekt voor een bedrag van € 3,0 miljoen (ultimo 2009: nihil). Tot slot heeft Evides Industriewater B.V. zich samen met Waterbedrijf Groningen N.V. naar rato van hun belang garant gesteld voor de financiële gevolgen bij het eventueel door North Water B.V. niet nakomen van haar verplichtingen jegens één van haar opdrachtgevers.

het treasurybeleid van Evides waarbij derivaten alleen mogen worden aangewend voor het afdekken van financiële risico’s. Voor kortrentende leningen met een boekwaarde van € 196,6 miljoen per 31 december 2010 (vorig jaar € 201,0 miljoen) zijn renteswaps afgesloten om de variabele rente om te zetten in een vaste rente gedurende de looptijd van de leningen. Deze derivaten zijn gewaardeerd tegen kostprijs, zijnde nihil. De reële waarde van de derivaten bedraagt per 31 december 2010 € 9,8 miljoen negatief (vorig jaar € 7,4 miljoen negatief). Uitgaande van de financieringspositie per ultimo 2010 schatten wij dat een stijging of daling van 1%-punt in de eurogeldmarktrente een effect heeft op het financieringsresultaat van circa € 1,8 miljoen (vorig jaar € 1,6 miljoen). Het beleid is dat maximaal 40% van de leningen kortrentend zijn. Prijsrisico’s worden, indien mogelijk en economisch gerechtvaardigd, gemitigeerd. Voor de inkoop van o.a. energie en chemicaliën hebben wij één- respectievelijk meerjarige contracten afgesloten waarbij de omvang van prijsstijgingen wordt beperkt.

Financiële risico’s

Evides is als onderneming onderhevig aan diverse financiële risico’s. Wij noemen in dit kader: • kredietrisico’s; • renterisico’s; • prijsrisico’s. Het kredietrisico met betrekking tot leveringen aan kleinverbruikers is, voor zover deze facturatie door DELTA N.V. plaatsvindt, contractueel afgedekt via een incasso-overeenkomst. Per 31 december 2010 bedraagt deze vordering in totaal € 3,6 miljoen (ultimo 2009: € 2,7 miljoen). Sinds oktober 2007 krijgen de klanten uit de gemeenten Westland en Midden-Delfland een aparte drinkwaternota van Evides. Evides heeft sinds oktober 2008 ook de facturatie aan de bij Eneco ondergebrachte klanten weer in eigen hand genomen. Voor de klanten die Evides zelf factureert, draagt Evides het kredietrisico. Hiervoor is een voorziening van € 2,8 miljoen getroffen (ultimo 2009: € 1,8 miljoen). Het renterisico wordt bepaald door de mate waarin fluctuaties in de lange of korte rente effect hebben op het resultaat. Evides financiert haar vaste activa en een deel van de vlottende activa met eigen vermogen, voorzieningen en langlopende schulden, dat laatste deels tegen een variabele rente. Het resterende deel van de vlotte activa wordt gefinancierd met kortlopende schulden, waaronder bankkrediet met een variabele rente. Om renterisico’s te beperken, wordt in beperkte mate gebruik gemaakt van derivaten (afgeleide financiële instrumenten). Dit is conform

52


Verbonden partijen

Als verbonden partijen (als bedoeld in RJ 330) zijn aan te merken: 1. A andeelhouders (gemeenten en provincies vertegenwoordigd door B.V. Gemeenschappelijk Bezit Evides en DELTA N.V., dan wel natuurlijke personen die gemachtigd zijn de betreffende gemeenten en provincie te vertegenwoordigen in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders); 2. Statutaire directie; 3. Delfluent B.V., Delfluent Services B.V., Vitens-Evides International B.V., Facturatie B.V., Aqualab Zuid B.V., North Water B.V. en Evilim Industriewater B.V. Transacties met verbonden partijen zijn tegen marktconforme tarieven verwerkt. De door DELTA N.V. geleverde diensten betreffen: • levering van electriciteit; • aanleg, onderhoud en beheer van leidingen en aansluitingen in Zeeland en de Brabantse Wal; • verzorgen van de verbruikersadministratie, facturatie en incasso van de klanten woonachtig in Zeeland, Goeree-Overflakkee en op de Brabantse Wal. Evides levert aan Delfluent Services B.V. en Delfluent B.V. ondersteunende diensten en detacheert personeel. Aan Vitens-Evides International B.V. detacheert Evides eveneens personeel.

Toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening (in E miljoenen)

8 Omzet De opbouw van de omzet is als volgt:

2010 2009

Drinkwater Industriewater Omzet water Overige omzet

193,4 67,9 261,3 33,4

187,2 68,9 256,1 51,6

10 Bedrijfskosten 10.1 Personeelskosten De personeelssterkte (omgerekend naar voltijdbanen) ultimo 2010 is 592,0 (voorgaand jaar 552,2). Het gemiddelde aantal personeelsleden in 2010 bedraagt 567,7 (voorgaand jaar: 557,5). Hiervan zijn gemiddeld 9,5 medewerkers werkzaam in het buitenland (voorgaand jaar: 4,0). De specificatie van de personeelskosten is als volgt:

Totaal 294,7 307,7

In 2010 zijn in tegenstelling tot 2009 geen financiële leaseinstallaties opgeleverd. Dit heeft een daling van de overige omzet tot gevolg met € 32,2 miljoen. De omzet is als volgt geografisch verdeeld:

2010 2009

Nederland Overige EU-landen

288,3 6,4

301,5 6,2

2010 2009

Salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Overige personeelskosten Dotaties/vrijval personeelsvoorziening Tijdelijk personeel

32,8 3,1 4,0 3,5 0,2 4,4

31,1 2,7 3,8 2,9 -0,4 5,6

Subtotaal Geactiveerde uren eigen personeel

48,0 -10,6

45,7 -6,1

Totaal 37,4 39,6

Totaal 294,7 307,7

9 Inkoopwaarde omzet De inkoopwaarde omzet bevat in 2009 de kostprijs van opgeleverde financiële lease-installaties. In 2009 betrof dit een bedrag van € 26,4 miljoen. In 2010 zijn geen financiële lease-installaties opgeleverd. Met ingang van 2010 wordt door het eigen personeel bestede uren voor onderhanden projecten als dekking op de personeelskosten verantwoord onder de post onderhanden projecten. Deze is per einde jaar voor @ 0,2 miljoen verantwoord onder de post onderhanden werk en ten aanzien van de afgesloten projecten voor @ 3,5 miljoen onder de inkoopwaarde omzet. De dekking van de personeelskosten ad E 3,7 miljoen is verantwoord onder de personeelskosten bij het onderdeel geactiveerde uren eigen personeel.

De bij ‘geactiveerde uren eigen personeel’ genoemde bedragen betreffen de loonkosten samenhangend met de inzet van eigen personeel op investeringsactiviteiten en werken in opdracht van derden. In de personeelskosten is een bedrag van € 137.000 (voorgaand jaar € 134.000) opgenomen voor bezoldiging van commissarissen. De bezoldiging van de statutaire directie (inclusief pensioenen en sociale lasten) is in totaal € 246.000 (voorgaand jaar € 213.000). De bezoldiging in 2010 bevat zowel de bonus voor 2009 (€ 28.000 inclusief lasten) als 2010 (€ 17.000 inclusief lasten). De bonus voor 2010 is reeds uitgekeerd in verband met de doorwerking van het wetsvoorstel normering uit publieke middelen gefinancierde beloning topfunctionarissen (WNT), waarin ook de drinkwatersector wordt betrokken. Te voorzien was dat bij voortzetting van het bestaande beleid het totaal van vaste en variabele beloning – afhankelijk van de score – boven de WNT-norm zou kunnen uitkomen. Om dit te voorkomen is met ingang van 2010 het variabele deel van de beloning stapsgewijs afgebouwd en geïntegreerd in het vaste salaris. Om deze slag te kunnen maken is de uitbetaling van de bonus over 2010 naar voren gehaald. Een eenmalige overschrijding van de norm, die overigens in 2010 nog niet was geformaliseerd, was in dit verband het gevolg. Effectief is hiermee – in overleg met de directie – het salarisperspectief met ingang van 2011 afgetopt op het niveau van de WNT-norm.


53

10.2 Overige bedrijfskosten 10.3 Afschrijvingen In de overige bedrijfskosten zijn voor een bedrag van € 0,3 miljoen (vorig jaar € 0,3 miljoen) aan honoraria ten behoeve van PricewaterhouseCoopers (PwC) opgenomen in Immateriële vaste activa de context van artikel 2:382a BW. Materiële vaste activa Boekwinsten verkoop activa

De honoraria kunnen als volgt worden verbijzonderd: (x e 1.000) PwC Overig PwC Totaal PwC 2010 Accountants netwerk netwerk Onderzoek van de jaarrekening 103 0 103 Andere controleopdrachten 17 0 17 Adviesdiensten op fiscaal terrein 0 135 135 Andere niet-controlediensten 0 17 17 Totaal

120 152 272

2009 Onderzoek van de jaarrekening Andere controleopdrachten Adviesdiensten op fiscaal terrein Andere niet-controlediensten

107 32 0 0

Totaal

139 145 284

0 0 118 27

107 32 118 27

2010 2009 0,4 64,1 0,1

0,4 62,3 0,2

Totaal 64,6 62,9

De afschrijvingslasten zijn gebaseerd op de afschrijvingspercentages, zoals die in de toelichting op de immateriële en materiële vaste activa zijn uiteengezet. 11 Financiële baten en lasten

2010 2009

Rentelasten en -baten Rente langlopende leningen Overige rentelasten Rentebaten

-20,5 -0,9 6,0

-21,7 -0,8 3,2

Subtotaal rentelasten en -baten

-15,4

-19,3

-1,0

0,2

Resultaat deelnemingen Totaal

-16,4 -19,1

12 Belastingen De vennootschap en haar groepsmaatschappijen zijn, behoudens de in Duitsland gevestigde onderneming Evides Stade Wasserbetrieb GmbH en de in België gevestigde Evides Antwerpen Water BVBA, vrijgesteld van vennootschapsbelasting. De belasting over het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening bedraagt € 0,4 miljoen (vorig jaar € 0,4 miljoen).

54


Vennootschappelijke balans per 31 december 2010 (voor winstverdeling)

(in e miljoenen)

Ref.

31 december 2010

31 december 2009

ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa 739,8 701,1 Financiële vaste activa 1 219,3 202,2 Totaal vaste activa 959,1 Vlottende activa Vorderingen 2 104,5 98,4 Liquide middelen 0,0 0,0 Totaal vlottende activa 104,5 Totaal activa

1.063,6

903,3

98,4 1.001,7

PASSIVA Eigen vermogen 3 Aandelenkapitaal 0,2 0,2 Agio reserve 83,9 83,9 Algemene reserve 278,5 266,4 Wettelijke reserve 7,8 9,6 Onverdeeld resultaat 48,7 43,7 Totaal eigen vermogen 419,1 403,8 Voorzieningen 4 4,1 5,0 Langlopende schulden 410,1 485,2 Kortlopende schulden 5 230,3 107,7 Totaal passiva

1.063,6

1.001,7


55

Vennootschappelijke winsten verliesrekening over 2010

(in e miljoenen)

Ref.

2010 2009

Resultaat deelnemingen na belasting 6 Overige resultaten

48,9 -0,2

43,0 0,7

Resultaat na belasting

48,7

43,7

Grondslagen van vennootschappelijke waardering en resultaatbepaling De waarderingsgrondslagen voor de balans en de grondslagen van de resultaatbepaling zijn gelijk aan die zoals toegelicht bij de geconsolideerde balans en winsten verliesrekening.

56


Toelichting op de vennootschappelijke balans (in E miljoenen)

De vennootschappelijke jaarrekening van Evides N.V. is opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening. Uitsluitend de specifieke posten inzake de vennootschappelijke balans worden hier toegelicht. 1 Financiële vaste activa Dit betreft de nettovermogenswaarde van Evides Drinkwater B.V., Evides industriewater B.V. en Facturatie B.V. Het verloop van de boekwaarde van de financiële vaste activa gedurende 2010 is als volgt:

2 Vorderingen Deze post is als volgt te specificeren:

2010 2009

Boekwaarde per 1 januari 2010 Dividenduitkering Resultaat deelnemingen*

202,2 -31,8 48,9

Vorderingen op groepsmaatschappijen Vorderingen op deelnemingen Vorderingen op participanten Debiteuren en overige vorderingen

77,1 0,3 4,2 22,9

72,1 0,2 0,0 26,1

Boekwaarde per 31 december 2010

219,3

Totaal 104,5 98,4

* op basis van concept jaarrekening 2010

Onder de overlopende activa is een post opgenomen van € 1,1 miljoen met een looptijd langer dan één jaar (ultimo 2009: € 1,2 miljoen). Alle overige vorderingen hebben een resterende looptijd korter dan één jaar.

3 Eigen vermogen Het verloop van het eigen vermogen ziet er als volgt uit:

Geplaatst Agio Algemene Wettelijke Onverdeeld kapitaal reserve reserve resultaat

Totaal

Stand per 1 januari 2010 0,2 83,9 266,4 9,6 43,7 Mutaties Winstbestemming 0,0 0,0 43,7 0,0 -43,7 Onttrekking wettelijke reserve 0,0 0,0 1,8 -1,8 0,0 Dividenduitkering 0,0 0,0 -33,4 0,0 0,0 Resultaat boekjaar 0,0 0,0 0,0 0,0 48,7

403,8

Stand per 31 december 2010

419,1

0,2

83,9

Het maatschappelijk aandelenkapitaal bedraagt € 0,25 miljoen en bestaat uit 5 miljoen aandelen met een nominale waarde van € 0,05. Het geplaatst en gestort kapitaal is € 0,2 miljoen en is als volgt verdeeld over de aandeelhouders: Aandeelhouders B.V. Gemeenschappelijk Bezit Evides DELTA N.V.

0,1 0,1

278,5

7,8

48,7

0,0 0,0 -33,4 48,7

De onttrekking aan de wettelijke reserve in 2010 is als volgt samengesteld: Bij: Resultaat minderheidsdeelnemingen 2010 Af: Uitgekeerd dividend in 2010 Delfluent Services B.V. en N.V. WBB

-1,2 -0,6

Totaal -1,8

Totaal 0,2

De wettelijke reserve deelnemingen wordt aangehouden voor winsten uit deelnemingen waarvan Evides niet alleen de uitkering kan bewerkstelligen.


57

4 Voorzieningen Verloopoverzicht van de voorzieningen in 2010:

Stand per Toevoegingen Onttrekkingen Vrijval 1 januari

Voorziening Voorziening Voorziening Voorziening Voorziening

aanspraken wachtgeld afvloeiingskosten jubilea-uitkeringen gratificaties langdurig zieken

Totaal


0,2 2,5 1,7 0,3 0,3

0,1 0,2 0,0 0,0 0,0

0,1 0,8 0,2 0,0 0,0

0,0 0,0 0,1 0,0 0,0

0,2 1,9 1,4 0,3 0,3

5,0

0,3

1,1

0,1

4,1

5 Kortlopende schulden De samenstelling van de kortlopende schulden is als volgt:

en lease-auto’s. De opbouw van deze verplichtingen is als volgt:

Schulden aan deelnemingen Schulden aan participanten Overige externe schulden

2010 2009 56,7 0,8 6,1 4,0 167,5 102,9

2010 Tot 1 jaar 3,6 Tussen 1 en 5 jaar 10,1 Langer dan 5 jaar 5,6

Totaal

230,3 107,7

Totaal

19,3

Aan opdrachtgevers zijn bankgaranties verstrekt voor een Met N.V. WBB is een overeenkomst tot 2039 van toepassing bedrag van € 3,0 miljoen (ultimo 2009: nihil). voor afname van voorgezuiverd water. Met DELTA N.V. bestaan dienstverleningsovereenkomsten met een resterende De vennootschap heeft zich uit hoofde van Boek 2, titel 9 looptijd van respectievelijk één en vijf jaar. Burgerlijk Wetboek artikel 403, hoofdelijk aansprakelijk gesteld voor uit de rechtshandelingen van haar groepsTussen Evides en één van haar afnemers is een geschil maatschappijen, Evides Drinkwater B.V., Evides Industrieontstaan over de prijs die Evides in rekening brengt voor water B.V., Evides Afvalwater B.V., Evides Terneuzen Water halfgezuiverd oppervlaktewater. Evides stelt zich op het B.V. en Brielse Meer Water B.V., vloeiende schulden. standpunt dat de huidige overeenkomst redelijk is en heeft Er is een BTW fiscale eenheid met Evides N.V., Evides voor het geschil geen voorziening getroffen. De afnemer Drinkwater B.V., Evides Industriewater B.V., Evides Afvalwater heeft het geschil voorgelegd ter arbitrage. B.V. en Evides Terneuzen Water B.V. Op grond hiervan is Evides N.V. aansprakelijk voor de belasEr bestaan huurverplichtingen ter zake van huisvesting en tingschulden van de fiscale eenheid. leaseverplichtingen ten aanzien van maatwerkinstallaties Niet uit balans blijkende verplichtingen

Toelichting op de vennootschappelijke winsten verliesrekening 6 Resultaat deelnemingen Hiernaast is het aandeel in de resultaten van op nettovermogenswaarde gewaardeerde deelnemingen opgenomen.

(in e miljoenen) Evides Drinkwater B.V. Evides Industriewater B.V.

2010 2009 27,4 21,5

17,2 25,8

Totaal 48,9 43,0

Rotterdam, 28 februari 2011 Statutaire Directie, Ir P. Vermaat MBA

58

De Raad van Commissarissen, mr. G.H.N.L. van Woerkom, voorzitter R.P. Binnendijk, lid ir. J. Haijkens, lid F.K. Hamelink, lid J.P. de Kreij CMA RA, vice-voorzitter M.W. Lubbi, lid drs. F. Verhagen RA, vice-voorzitter


Overige gegevens


59

Winstbestemming Statutaire bepalingen (artikel 28 lid 1 van de Statuten)

De Directie stelt voor welk gedeelte van de in het boekjaar behaalde winst zal worden gereserveerd. Na voorafgaand advies van de Raad van Commissarissen besluit vervolgens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders welk gedeelte van de winst zal worden gereserveerd. De daarna overblijvende winst staat ter beschikking van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Winstbestemming (in e miljoenen)

De winst over het boekjaar 2010 bedraagt:

48,7

Voorgesteld wordt het voordelig saldo als volgt te bestemmen: - Versterking van het eigen vermogen door middel van toevoeging aan de algemene reserve - Winst ter beschikking van de aandeelhouders

19,5 29,2 48,7

Financiering dividend:

Winst over boekjaar Ten gunste van de algemene reserve

48,7 19,5

Totaal uit te keren dividend

29,2

Reeds als interim dividend uitgekeerd

13,2

Nog uit te keren slotdividend

16,0

60


Controleverklaring Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Raad van Commissarissen en de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Evides N.V.

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaarverslag op pagina 41 tot en met 58 opgenomen jaarrekening 2010 van Evides N.V. te Rotterdam gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2010 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-enverliesrekening over 2010 en de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het verslag van de directie, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controleinformatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Evides N.V. per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW).

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het verslag van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het verslag van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

Den Haag, 28 februari 2011 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. drs. V.W.J. Kooistra-Voorwald RA

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid Evides Waterbedrijf • Jaarverslag 2010

61

Bijlagen

62


Bijlage 1 Kengetallen Evides N.V.

Financieel 1. Liquiditeitsratio 2. Solvabiliteitsratio 3. Gemiddelde krediettermijn debiteuren 4. Netto werkkapitaal 5. Rentabiliteit totaal vermogen 6. Cashflow 7. Cashflowratio 8. Interne financieringsratio 9. Inkoop drinkwater 10. Afzet drinkwater 11. Afzet industriewater 12. Behandeling afvalwater (excl. Delfluent) 13. Omzet Bedrijfsmiddelen 14. Aantal verbruiksadressen 15. Aantal watermeters 16. Lengte transporten distributieleidingen 17. Lengte demileidingen 18. Lengte bron-/ruw-/industriewaterleidingen 19. Aantal storingen 20. Aantal kwalitatieve klachten Personeel 21. Aantal personeelsleden (ultimo jaar) 22. Gemiddelde loonkosten per personeelslid 23. Ziekteverzuim

Eenheid 2010 2009 2008 2007

% % dagen e miljoen % e miljoen % x 1 miljoen m3 miljoen m3 miljoen m3 v.e.* x 1.000 e miljoen

32,7 38,6 27,1 -158,4 6,0 114,5 17,1 0,6 8,3 160,7 81,2 63,0 294,7

32,9 37,9 28,2 -104,7 5,9 106,6 16,1 1,1 6,6 158,7 78,5 52,6 307,7

36,7 38,1 33,8 -103,2 7,9 114,6 18,2 0,9 6,5 158,2 80,6 74,3 299,8

39,8 39,7 39,4 -100,4 9,2 129,8 22,0 0,4 6,5 157,7 78,3 71,8 282,5

x 1 1.007.449 x 1 960.157 km 12.969 km 52 km 833 x 1 10.940 x 1 144

1.003.053 950.029 12.906 52 829 11.124 198

992.138 933.440 12.844 50 810 10.690 190

984.929 916.013 12.758 50 777 9.986 156

552,2 67,4 3,7

562,7 64,5 3,4

556,6 61,9 3,7

x 1 fte** x e 1.000 %

592,0 70,3 4,4

* vervuilingseenheden ** in 2008 incl. Aqualab

Toelichting kengetallen 1. Liquiditeitsratio

= (vlottende activa : vlottende passiva) x 100%

2. Solvabiliteitsratio

= (eigen vermogen : totaal vermogen) x 100%

3. Gemiddelde krediettermijn debiteuren

= (debiteuren : omzet) x 365 dagen

4. Netto werkkapitaal

= vlottende activa - vlottende passiva

5. Rentabiliteit totaal vermogen = (winst + interest) : totale vermogen x 100% 6. Cashflow

= winst + afschrijvingen

7. Cashflowratio

= (cashflow : vreemd vermogen) x 100%

8. Interne financieringsratio

= investeringen : cashflow


63

Bijlage 2 Organisatiestructuur

Directie Peter Vermaat

Productie Drinkwater Robbert Wever

Industriewater Markus Flick

Infra Evert ter Keurst

Finance en Control Peter Fransman

Human Resources Brigitte van den Eijnden

Bestuursondersteuning Rob Kreutz

Controle Centrum

Finance en Contracts

Procesverbetering

Finance

HR Adviseurs

Strategie

Technologie en Bronnen

Business Development & Deelnemingen

Stafbureau Infra

Concern Control

Salarisadministratie

Juridische Zaken

Projects & Operation Support

Sales en Marketing

Metering

Klantregieteam

HR Specialisten

Communicatie

Productrieregio Kralingen

Process & Technology

Nieuwbouw

Klant Contact Centrum

KAM

Documentair Beheer

Productrieregio Groot Berenplaat

Operations

Controle Drinkwater Installaties

Inkoop

OR Ondersteuning

Facilitair Beheer

Productieregio Baanhoek

Productieregio Stade (Duitsland)

Operatie en Beheer

ICT

Productieregio Petrusplaat

Productieregio Rijnmond

Productieregio Huijbergen

Productieregio Schiphol

Productieregio Braakman

Productieregio Zeeland Midden Productieregio Zeeland Zuid Productieregio Zeeland Zuidoost Maintenance & Technical Support

64


Bijlage 3 Hoofdstructuur deelnemingen

B.V. Gemeens chappelijk

DELTA N.V. 50%

bezit Evides (GBE) 50%

Facturatie B.V. (50%)

Evides N.V. KWH Water B.V. (8,6%)

Evides Industriewater B.V. 100% Evides N.V.

Brielse Meer water B.V. (100%)

Delfluent Services B.V. (50%)

Evides Terneuzen Water B.V. (100%)

Delfluent B.V. (54,5%)

Evides Drinkwater B.V. (100%)

Vitens-Evides International B.V. (50%)

Aqualab Zuid B.V. (50%) Evides Afvalwater B.V. (100%)

North Water B.V. (50%) N.V. Waterwinningbedrijf

Evident Industriewater B.V. (100%)

Evilim Industriewater B.V. (50%)

Evides Antwerpen Water BVBA (100%)

Evides China Water Treatment Ltd (100%)

Evides Stade Wasserbetrieb GmbH (100%)

Brabantse Biesbosch (60%)

Evides China Water Treatment Beijing Representative Office (100%)


65

Bijlage 4 Nevenfuncties Raad van Commissarissen

De heer mr. G.H.N.L. van Woerkom (1955), voorzitter Nationaliteit: Nederlands Beroep/hoofdfunctie: Directeur ANWB Tijdstip eerste benoeming: 28 juni 2004 Lopende termijn van benoeming: tot 28 juni 2012 Een aantal van zijn nevenfuncties: • V ice-voorzitter Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) • Board Member FIA Management Council and FIA World Council • Vice-president Euroboard FIA • Voorzitter Raad van Toezicht Hogere Hotelschool Den Haag • L id Board of non-Executive Directors Meteo Group • Lid Algemeen Bestuur VNO-NCW • Lid Dagelijks Bestuur AWVN • Penningmeester Nederland Schoon

De heer J.P. de Kreij CMA, RA (1959) Nationaliteit: Nederlands Beroep/hoofdfunctie: Vice-voorzitter Raad van Bestuur en CFO Koninklijke Vopak N.V. Tijdstip eerste benoeming: 28 juni 2006 Lopende termijn van benoeming: tot 28 juni 2014 Nevenfuncties: • L id Adviesraad Uitgevende Instellingen Euronext Amsterdam • L id Raad van Advies Antaurus Capital Management B.V. (tot medio aug. 2010) De heer R.P. Binnendijk (1957) Nationaliteit: Nederlands Beroep/hoofdfunctie: Directeur/eigenaar Zeffiro-advies Tijdstip eerste benoeming: 28 juni 2004 Lopende termijn van benoeming: tot 28 juni 2012 Nevenfuncties: • Lid Stichting Rawi • Lid Raad van Toezicht RIAGG-Noordwest • Voorzitter stichting MARE • Voorzitter bestuur Stichting Sorghdrager • Secretaris International Huscie Foundation • Bestuurslid Nico Adriaans Stichting

Mevrouw M.W. Lubbi (1954) Nationaliteit: Nederlands Beroep/hoofdfunctie: zelfstandig adviseur Tijdstip eerste benoeming: 30 september 2004 Lopende termijn van benoeming: tot 30 september 2012 Nevenfuncties: • L id Raad van Commissarissen Vidomes (tot 1-9-2010) • Voorzitter Nederlands Migratie Instituut • V ice-voorzitter VTW ( Vereniging voor Toezichthouders van Woningcorporaties) • Voorzitter Raad van Toezicht Greenwish

De heer F.K. Hamelink (1943) Nationaliteit: Nederlands Beroep/hoofdfunctie: Gedeputeerde Provincie Zeeland Tijdstip eerste benoeming: 1 januari 2008 Lopende termijn van benoeming: tot 1 januari 2012 Nevenfuncties: geen

De heer ir. J. Haijkens (1943) Nationaliteit: Nederlands Beroep/hoofdfunctie: geen Tijdstip eerste benoeming: 30 september 2004 Lopende termijn van benoeming: tot 30 september 2012 Nevenfuncties: geen

De heer drs. F. Verhagen RA (1961) Nationaliteit: Nederlands Beroep/hoofdfunctie: CFO Delta N.V. Tijdstip eerste benoeming: 24 juni 2009 Lopende termijn van benoeming: tot 24 juni 2013 Nevenfuncties: • L id Raad van Commissarissen Delta Netwerkbedrijf • Lid Raad van Bestuur Indaver N.V.

66


Colofon Hoofdredactie

Evides N.V., Afdeling Communicatie Redactie

Annemieke Bos tekst & concept, Gouda Fotografie

E-mage, Victor van Leeuwen, Pijnacker Evides N.V., Afdeling Communicatie Vormgeving

Frank’A Concept & Vormgeving, Gouda Drukwerk

Tromp Drukkerij, Rotterdam © 2011 Evides N.V.

www.evides.nl

Evides Waterbedrijf N.V. Postbus 4472 3006 AL Rotterdam

Evides Waterbedrijf. Jaarverslag 2010

Recommend Documents