18-11-2013
Even voorstellen… Hans van Andel Kinder- en Jeugdpsychiater Dimence Directeur GGZ, eerste geneeskundige Directeur Stichting de Kern, maatschappelijke diensverlening Ph.D. traject Pleegouder Pleegkind Interventie
Pleegzorg voor jonge kinderen, meer dan opvoeden alleen De waarde van de Pleegouder Pleegkind Interventie (PPI)
1
Inhoud
De aanleiding tot de PPI
1. Aanleiding tot de Pleegouder Pleegkind Interventie 2. Theoretische achtergrond
Een preventieve interventie gericht op de nieuw te vormen “relatie” tussen de pleegouder en zijn/haar pleegkind
3. De inhoud van de Pleegouder Pleegkind Interventie 4. Wetenschappelijk onderzoek
4
3
De visual cliff experiment
Jonge kinderen hebben de ouder/verzorger nodig voor het checken van veiligheid en het leren reguleren van emoties
5
6
1
18-11-2013
Still Face Procedure
Affectregulatie • Tussen ouder en kind worden er voortdurend gevoelens opgevangen, geregistreerd, teruggegeven/ gespiegeld en gekalmeerd • Een kind raakt gehecht aan de opvoeder die positieve ervaringen uitbreidt en negatieve ervaringen minimaliseert
7
8
In de video observaties is vaak een vermijdende copingstijl te zien
Pleegkinderen… … hebben zich vaak nog niet veilig kunnen hechten… Het pleegkind kan bang zijn om zich over te geven aan de pleegouder, want het vertrouwen dat de ander er voor hem is en altijd zal blijven heeft het (nog)niet.
9
10
Een lastige opgave “Voor jonge pleegkinderen dus extra van belang om in te zetten op de ‘relatie’ tussen pleegouder en pleegkind”
11
Pleegkind
Pleegouder
De plaatsing Traumatische ervaringen Erfelijke belasting Meerdere verplaatsingen
Wens om nieuw thuis te geven Hoge verwachtingen Een nog onbekend pleegkind
Risico op spanning/ stress
12
2
18-11-2013
De inhoud en opbouw van de PPI
Bijeenkomst 1 Wie is mijn pleegkind? • • • •
Observeren Accepteren van gevoelens Video feedback Huiswerk
13
14
Bijeenkomst 2 Hoe kun je veilig zijn? • Leren aandachtig zijn (mindfullness) • Video feedback • Huiswerk
15
16
17
18
Bijeenkomst 3 Troosten bij woedebuien en afwezigheid • • • •
Kalmeren Repareren Video opname maken Huiswerk
3
18-11-2013
Bijeenkomst 4 Hoe reageert mijn pleegkind? • Onafhankelijke of vermijdende reactie • Overafhankelijke of angstigambivalente reactie • De verwarde of gedesorganiseerde reactie
19
20
21
22
Bijeenkomst 6 De rest van het gezin en je eigen valkuilen
Bijeenkomst 5 Hoe kan ik vertrouwen geven? • Veiligheid en emotionele beschikbaarheid • Helpen en opletten • Video feedback • Huiswerk
• Huiswerk • Valkuilen voor pleegouders • Samenwerking en de omgang met de rest van het gezin • Video-feedback • Evaluatie & afscheid
23
24
4
18-11-2013
Wetenschappelijk onderzoek naar effectiviteit
Opvallendheden voormeting Gekeken naar het pleegkind
Stressbeleving van het kind volgens de pleegouder (NOSI) Design Experimenteel design (controle groep met voor- en nameting) Controle groep vs. PPI groep 1e meting 6-8 weken na plaatsing 2e meting 6 maanden na 1e meting
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Meetinstrumenten - Video opname als observatie instrument voor de Emotional Availability Scales (EAS) - Vragenlijsten (NOSI / ASQ-SE) - Speekselafname voor het meten van de cortisolconcentratie
88,2
Geen stress
Aanzienlijke mate van stress
11,8
NOSI kinddomein 25
26
Opvallendheden voormeting Gekeken naar het pleegkind Kinddomein EAS, gescoord door professionals 90
81,2
80 67,5
70 60
Adequate dyade Inadequate dyade
50 40
32,5
30 18,8
20 10 0 Responsiviteit
Involvement
27
28
Opvallendheden voormeting
Opvallendheden voormeting
Gekeken naar de pleegouder
Gekeken naar de pleegouder Kinddomein EAS, gescoord door professionals
Stressbeleving van de pleegouder (NOSI) 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
93,6
stress geen stress
100
60,2 39,8
64,1 35,9
68,4
Adequate dyade
31,6 0
Inadequate dyade
6,4 NOSI ouderdomein 29
30
5
18-11-2013
Resultaten Kinderen die door pleegouders worden gezien als gestrest (kinddomein nosi) laten een hoger gemiddelde cortisolconcentratie zien op de ochtend en avondmeting
• Er is een positieve relatie tussen de score op responsiviteit en scores op het ouderdomein van de EAS • Er is een positieve relatie tussen de score op involvement en scores op het ouderdomein (behalve non-hostiliteit) • Er is een positieve relatie tussen een hoge mate van stress op het kinddomein (nosi) en een hogere mate van hostiliteit (vijandigheid van de pleegouder)
31
conclusie
32
conclusie
1:we vonden geen relatie tussen kindkenmerk involvement en geslacht, type plaatsing, aantal
2:we vonden geen relatie tussen kindkenmerk responsiviteit en geslacht, leeftijd, type plaatsing, aantal verplaatsingen of aanwezigheid van psychiatrie bij de ouders. Alle kinderen hebben
verplaatsingen. Wel vonden we een positieve relatie met leeftijd en een negatieve relatie met verslavingspsychiatrie van ouders.
verwaarlozing in de voorgeschiedenis. 33
conclusie
34
conclusie
3:Als pleegouder stress vermoedt bij het kind, dan komt dit ook vaker tot uiting in het speeksel cortisol.
4:Pleegouders hebben geen historie met het kind en dit is mogelijk de reden om vooral in opvoed- en verzorgingsmodus te staan. 35
36
6
18-11-2013
conclusie 5: Pleegkinderen kiezen vaker een vermijdende adaptatie. Ze gebruiken hun pleegouder te weinig om de veiligheid te verhogen. 37
38
39
40
7
