Evaluatie themabijeenkomst ‘Kleur bekennen’ d.d. 22 maart 2011 bij Raffy te Breda Aantal aanwezige personen: 98 personen Aantal ingevulde formulieren: 72 (39 verpleegkundigen; 3 huisartsen; 2 ergotherapeut/therapeut; 7 verzorgenden; 1 helpende; 3 geestelijk verzorgers; 7 coördinatoren; 4 vrijwilligers; 3 manager/projectleider/teamleider; 1 migrantendeskundige pal.zorg; 1 consulent; 1 geen functie ingevuld).
Vraag 2: Meerwaarde casuïstiekbespreking
• •
inzicht andere culturen meer duidelijkheid over contact met allochtonen in pall. fase
•
enkele nieuwe dingen gehoord
•
besef rituelen van religie
•
oppervlakkig
BETER CONTACT ANDERE ZORGVERLENERS
MEER DESKUNDIGHEID
43
37 17 4 heel veel
tamelijk veel
een beetje
6
3
17
helemaal niet
heel veel
tamelijk veel
14 een beetje
helemaal niet
ZICHT OP ELKAARS KENNIS EN ERVARING
36 19 12
5 heel veel
tamelijk veel
een beetje
helemaal niet
1
Vraag 3: Kunt u datgene wat u geleerd heeft gebruiken in uw beroepsuitoefening? GEBRUIK IN EIGEN BEROEPSUITOEFENING
41
22 1
6 heel veel
tamelijk veel
een beetje
helemaal niet
Opmerkingen:
• • • • • •
had meer info verwacht over rituelen rondom het sterfbed; hoe denkt de cultuur over ziekte en dood. goed gebruiken voor mijn stage in Turkije of andere plaatsen waar ik allochtonen moet verzorgen indien pall. zorg in ziekenhuis plaatsvindt, neemt familie veel zorg e.d. over geen info gehoord ter bevordering van mijn deskundigheid tolkentelefoon prima patiënten mogelijk beter begrijpen
Vraag 4: Wat is het belangrijkste dat u heeft meegekregen van deze casuïstiekbespreking
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
belang van goede communicatie, vooral naar familie toe. Van tevoren afspraak maken met mantelzorgers m.b.t. verwachtingen (cultuur) goede communicatie is belangrijkst; tolkentelefoon; kaartje van tolkentelefoon 2e presentatie over Molukse cultuur diagnose en prognose zijn erg confronterend. Tijdstip van overlijden wordt door Allah bepaald. kanker is taboe en diagnose + prognose is erg confronterend. Dit niet direct vertellen. respect en vertrouwen zijn belangrijk in alle culturen gedachtegang rondom pall.zorg bij Molukse/Indonesische zorgvrager alles is bespreekbaar (i.o.m. familie); duidelijkheid is belangrijk; tolkentelefoon respect voor geloofsovertuiging van anderen en hiernaar handelen i.s.m. cliënt en familie begrip/inzicht/aanpassing waarden en normen van een geloof; wederzijds vertrouwen opbouwen Als zorgverlener dien je rekening te houden met familieverband, dat voor hen belangrijk is. omgang met dood in moslim gemeenschap handvatten communicatie met allochtone zorgvragers meer praktische tips voor de thuiszorg verschillen van omgang met het ziek zijn/overlijden meer inzicht in en kennis over moslimse en andere culturen meer overleg met familie; reden waarom er zoveel bezoek komt bij Turkse/Molukse patiënt is me duidelijker geworden communicatie kan veel "ellende" en misverstand voorkomen. Niet teveel vóóronderstellen, eerst checken. (pall.) zorg is universeel. Veel overeenkomsten hoe cliënten terminale fase beleven; een goede verpleegkundige herkent de "kleur" van de cliënt en kan erop interveniëren nog veel te leren bij omgang met allochtone landgenoten. Wij kunnen nog steeds niet de sticker "multiculturele samenleving" opplakken zolang we praten over alloctonen en autochtonen meer inzicht in beleving ziek zijn en sterven van allochtone landgenoten
2
zoeken naar de verbinding en niet de verschillen 1e spreker maakte e.e.a. duidelijk. Film "Is dit de wil van Allah" is goede tip. Het niet mogen bidden als niet-islamiet bij een Islamiet bij de moslim hoort pijn bij sterven. omgang met molukse en indische mensen en dat het allemaal niet zo ver van elkaar ligt stervensbegeleiding in verschillende culturen verschilt niet veel
• • • • • • Vraag 5:
Waardering WijZE VAN BESPREKEN
VARIETEIT IN PROGRAMMA
35 30
11
14
goed
ruim vold.
19
vold.
11
1
9
matig
slecht
goed
ruim vold.
WIJZE VAN PRESENTEREN
vold.
11
2
matig
slecht
LOCATIE
27 31
20
21
15
9
goed
ruim vold.
vold.
9
1
matig
slecht
goed
ruim vold.
vold.
6
2
matig
slecht
Toelichting:
• • • • • • • • • • • •
te grote groep voor interactieve 'workshop'; service en gastvrijheid erg goed slechte geluidsinstallatie; vragen publiek herhalen onverstaanbaar bij achterste rij presentatie Riet Pattikawa: prettig; presentatie Yasmina E.A.: onzeker en onprofessioneel Yasmina: goed; Riet: matig achterin slecht verstaanbaar Yasmina: ruim voldoende; Riet: matig 2e gedeelte: voldoende; 1e gedeelte: matig; slecht verstaanbaar mist belangrijke info door slechte verstaanbaarheid na de pauze langdradig, actieve deelname ontbrak had me veel voorgesteld van deze avond, helaas …. 1e spreker in het donker, zodat ze moeilijk te zien was. Jammer van filmpje.
3
Vraag 6: Onderwerp volgende bijeenkomst
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
pall. sedatie hoe omgaan met familie; hoe omgaan met wensen cliënt begeleiden/begrijpen van geloof: wat zijn de verschillende rituelen van de allochtone gelovigen hoe verleen je als huis pal. zorg? Hoe kom je achter de wensen vd bewoners? Hoe bespreek je pal.zorg met bewoner/familie? andere mogelijkheden voor pijnstilling dan de gangbare medicatie meer willen weten over Turkse moslims in de pall. fase; verschil tussen Nederland en Turkije geweldloze communicatie - grenzen stellen meer tijd uittrekken over hetzelfde onderwerp en meer diepgang pall. zorg bij hindoestanen dementerende ouderen; PG-cliënten binnen verpleeghuis contact huisarts versus verpleegkundige: soms heel moeilijk te overleggen, huisarts staat niet open voor verpleegkundige ten koste van cliënt pall.sedatie/euthanasie; verschil in 1e en 2e lijn rouwverwerking in de verschillende godsdiensten/religies nazorg voor naasten na het overlijden van hun dierbare (na ziekbed) pijnbestrijding nazorg voor naasten/mantelzorgers spirituele kant/levensbeschouwing i.v.m. pall. zorg/levenseinde ethisch dilemma qua behandeling *wel/niet) m.b.t. chemotherapie. Hoe ver ga je dan nog? voltooid leven; diagnostiek: terminaal, maar na 6 maanden toch ontslag uit pall. unit (bijv. bij hartfalen) verpleegkundige richtlijnen t.a.v. "versterven" pijnbestrijding. Hospice: wat zij te bieden hebben psycho-sociale kant vd pal. zorg waar vooral verzorgenden in thuiszorg/tehuizen mee te maken krijgen pall. zorg bij mensen waar geen behandelopties zijn (curatief) en dan veel in onzekerheid leven. uitnodigen van doelgroep (allochtonen) om een dialoog aan te gaan (korte lijnen) pijnbestrijding over (de discrepantie tussen) verpleging/artsen etc. en het vaak trage initiatief van inschakelen van geestelijke zorg (wordt vaak vergeten) gebruiken en rituelen tijdens terminale fase, zoals medicatie, wassen/afleggen, afscheid nemen in de familie pall. zorg/terminale zorg voor mensen met verstandelijke beperking
Vraag 7: Suggesties
•
• • • • • •
weinig vakinhoudelijke info; hoge verwachtingen door uitnodiging; idee om de stellingen (rood/groene kaarten) na de pauze te doen, omdat iedereen dan geprikkeld blijft. Na de pauze zakt motivatie en aandacht slechte geluidskwaliteit specifieke info waar je praktisch iets mee kan; hoe gaan de culturen om met leven/ziekte/dood; wat zijn de rituelen; waar moet je als verplk rekening mee houden? meer rituele info. Ook van Surinaamse, Hindoestaanse, Chinese volkeren niet veel verschil met autochtone cliënten, uitzondering tolkentelefoon + rituele wassing meer focussen op overeenkomsten i.p.v. verschillen ; soort training aanbieden; interactievere vorm 2e gedeelte niet erg informatief; weinig praktische handvattten
4
• • • • • • •
mis verdieping techniek/filmpjes slecht voorbereid opstelling sprekers en beeldscherm moeilijk te verstaan/te zien In de evaluatie mogen de 2 presentaties wel gesplitst worden in de toekomst. 1e Presentatie was zo anders als 2e. Losse microfoon is handiger. jammer van filmpje. Evaluatieformulier is niet helemaal toepasselijk op deze avond, vooral vraag 2 stof erg algemeen. 2e spreker erg langdradig. Meer interactievere betrokkenheid.
5
