2 augustus 2015, Maastricht Bezoekersaantallen Bezoekers- en deelnemersprofiel Economische impact
Evaluatie Ironman Maastricht-Limburg 2015
Opdrachtgever: Gemeente Maastricht Provincie Limburg Onderzoekers: Zuyd Hogeschool | Facility Management Auteurs: Tom Berghmans Inge Rijnders Hans Slangen
Fotografie: Roduch Fotografie
Samenvatting Van donderdag 30 juli tot en met maandag 3 augustus 2015 stond Zuid Limburg, in het bijzonder Maastricht, in het teken van het eerste Ironman event dat in Nederland georganiseerd werd onder de vlag van de World Triathlon Corporation (WTC). De triathlon op zondag 2 augustus trok in totaal ongeveer 24.000 bezoekers waarvan er 10.500 speciaal voor het evenement naar Maastricht zijn afgereisd. Een meerderheid (73%) van de toeschouwers kwam uit Nederland, terwijl 27% afkomstig was uit het buitenland. Het aandeel van de Maastrichtse bezoekers bedroeg 32% van het totaal. De gemiddelde leeftijd van de toeschouwers bedroeg 46 jaar en 55% van de bezoekers was man. De bezoekers van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 beoordelen het evenement met een gemiddeld rapportcijfer van 8,1. Dit oordeel is in vergelijking met andere recent in Nederland georganiseerde grote sportevenementen hoog. De bezoekers van het WK Wielrennen dat in 2012 in onze regio werd georganiseerd, beoordeelden het evenement met een gemiddeld rapportcijfer van 8,0. De economische impact verwijst naar de uitgaven van de bezoekers, deelnemers en hun begeleiders, vertegenwoordigers van de pers, VIP’s en vrijwilligers tijdens het evenement in Zuid Limburg en Maastricht in het bijzonder die zonder het evenement niet gedaan zouden zijn (additionele uitgaven). Het betreft een bedrag van 2.776.000 euro, waarvan 59% het gevolg is van bestedingen van deelnemers en hun begeleiders. Met eventuele verdringingseffecten is geen rekening gehouden binnen dit onderzoek. In dit onderzoek zijn de inkomsten en uitgaven van de organisatie (WTC) niet meegenomen, omdat het bedrijfsgevoelige informatie betreft. In tegenstelling tot andere grote evenementen is de Ironman Maastricht-Limburg 2015 niet georganiseerd door een speciaal daarvoor opgerichte stichting maar vanuit het WTC. Het evenement heeft ook de aandacht in de media getrokken. Zowel de nationale als regionale pers schonk ruim aandacht aan het evenement. In dagbladen verschenen maar liefst 77 artikelen. Op televisie werd 50 minuten aandacht aan het evenement besteed. Regionale televisiezenders schonken 43 minuten aandacht aan het evenement en de nationale televisiezenders zeven. Op de social media, die in het kader van communicatie steeds belangrijker worden, werden maar liefst 3.849 unieke berichten gemeten waarvan 68% voor rekening kwam van Twitter. Het internationale karakter van het evenement blijkt uit de herkomst van de berichten, maar liefst 40% van de berichten werd ‘gepost’ vanuit het buitenland.
1
Inhoudsopgave Samenvatting ........................................................................................................................................... 1 Hoofdstuk 1
Inleiding ........................................................................................................................... 4
1.1 Achtergrond Ironman Maastricht-Limburg 2015 .......................................................................... 4 1.2 Achtergrond onderzoek, lokaal en provinciaal (sportevenementenbeleid) ................................. 5 1.3 Structuur van het rapport.............................................................................................................. 5 Hoofdstuk 2
Methodologie .................................................................................................................. 6
2.1 Werkgroep Evaluatie Sportevenementen ..................................................................................... 6 2.2 Begripsbepaling en afbakening van het onderzoek ...................................................................... 6 2.3 Dataverzameling ............................................................................................................................ 7 2.4 Representativiteit van het onderzoek ........................................................................................... 7 Hoofdstuk 3
Bezoekersprofiel .............................................................................................................. 8
3.1 Bezoekersaantallen ....................................................................................................................... 8 3.2 Bezoekersprofiel ............................................................................................................................ 9 3.3 Herkomst bezoekers ...................................................................................................................... 9 3.4 Motief bezoekers......................................................................................................................... 10 3.5 Gezelschap................................................................................................................................... 10 3.6 Bezoektijd .................................................................................................................................... 10 3.7 Gemiddelde bestedingen per persoon exclusief overnachtingen............................................... 11 3.8 Overnachtingen ........................................................................................................................... 11 3.9 Vervoer ........................................................................................................................................ 12 3.10 Waardering van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 door de bezoekers............................. 12 3.11 Bezoek ‘hotspots’ en side events .............................................................................................. 13 3.12 Sportdeelname .......................................................................................................................... 14 Hoofdstuk 4
Deelnemersprofiel ......................................................................................................... 15
4.1 Geslacht, leeftijd en herkomst van deelnemers.......................................................................... 15 4.2 Aantal deelnames ........................................................................................................................ 16 4.3 Vervoer, overnachtingen en begeleiders .................................................................................... 16 4.4 Gastvrijheidsgevoel door deelnemers......................................................................................... 17 Hoofdstuk 5
Economische impact ...................................................................................................... 18
5.1 Wat zijn additionele bestedingen................................................................................................ 18 5.2 Bezoekers, overnachtingen en bestedingen ............................................................................... 18 5.3 Additionele bezoeken en bezoekers ........................................................................................... 18 5.4 Bestedingen van bezoekers ......................................................................................................... 20 5.5 Overnachtingen door bezoekers ................................................................................................. 20 5.6 De totale economische impact van bezoekers voor Maastricht ................................................. 21 5.7 Economische impact deelnemers en begeleiding ....................................................................... 22 2
5.8 Bestedingen door deelnemers en begeleiders............................................................................ 22 5.9 Overnachtingen door deelnemers en begeleiders ...................................................................... 23 5.10 De totale economische impact van deelnemers en begeleiders voor Maastricht .................... 23 5.11 Economisch impact door vertegenwoordigers van de pers ...................................................... 24 5.12 De totale economische impact door vertegenwoordigers van de pers voor Maastricht ......... 24 5.13 Economisch impact door VIP’s .................................................................................................. 24 5.14 Economisch impact door vrijwilligers ........................................................................................ 25 5.15 Economische impact vanuit de organisatie ............................................................................... 25 5.16 Samenvatting economische impact .......................................................................................... 26 Hoofdstuk 6
Aandacht in de media .................................................................................................... 27
6.1 Dag- en weekbladen .................................................................................................................... 27 6.2 Televisie ....................................................................................................................................... 27 6.3 Social media................................................................................................................................. 28 Bronnen ................................................................................................................................................. 30 Bijlage: 1 Samenstelling onderzoeksteam ............................................................................................. 31 Bijlage: 2 Verkorte vragenlijst bezoekers .............................................................................................. 32 Bijlage: 3 Major Sporting Event Tourism Flow Model ........................................................................... 33
3
Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Achtergrond Ironman Maastricht-Limburg 2015 Op 2 augustus heeft in Zuid-Limburg het grootste duursportevenement ter wereld plaats gevonden. De provincie Limburg, in samenwerking met de gemeenten Maastricht, Sittard-Geleen en Valkenburg aan de Geul hebben hun krachten gebundeld om dit wereldberoemde evenement in Limburg mogelijk te maken. Nederlandse triatleten, organisatoren en de Nederlandse Triathlon Bond (NTB) hebben jarenlang uitgekeken naar de eerste triathlon onder de vlag van de World Triathlon Corporation (WTC), een commerciële organisatie die ontstaan is uit de triathlon van Hawaï, Ironman Hawaï. WTC is een sportmarketingbedrijf dat licentieverschaffer is voor alle wedstrijden ter wereld die het Ironman-logo (de zogenaamde 'M-dot') voeren. Alle 42 wedstrijden die onder de vlag van het WTC worden georganiseerd binnen het Ironman circuit, fungeren als kwalificatiewedstrijden voor het Ironman Wereldkampioenschap dat jaarlijks plaatsvindt in Kailua op het eiland Hawaï. De wedstrijden, die onder de Ironman binnen het Ironmancircuit worden georganiseerd, gaan over de klassieke afstanden: 3,8 kilometer zwemmen 180 kilometer fietsen 42 kilometer lopen Het is geen toeval dat het evenement in Limburg georganiseerd wordt. De organisatie van de Ironman heeft het oog op Limburg, met Maastricht als start- en finishplaats, laten vallen vanwege de internationale ligging, goede bereikbaarheid en het feit dat triathlon in zowel Nederland, Duitsland en België erg populair is. De regio is gastheer van de Amstel Gold Race, een wielerklassieker, die sinds 1966 jaarlijks verreden wordt, de Tour de France deed Valkenburg aan de Geul reeds twee maal aan als etappeplaats en daarnaast was Valkenburg aan de Geul liefst vijf keer gastheer voor het WK Wielrennen (2012 laatste keer) op de weg. De regio heeft met de organisatie van deze evenementen laten zien een groot sportevenement aan te kunnen. De Ironman Maastricht-Limburg 2015 is volgens een vernieuwd concept georganiseerd. In aanloop naar de triathlon op zondag 2 augustus hebben verschillende activiteiten plaatsgevonden. Voor kinderen is in de maanden voorafgaande aan de Ironman Maastricht-Limburg 2015 een reeks van negen Ironkids georganiseerd. De kinderen konden zich via deze reeks van wedstrijden kwalificeren voor de finale Ironkids die op zaterdag 1 augustus heeft plaatsgevonden rond en op de Sportzone in SittardGeleen. Aan de finale van het Ironkids circuit namen uiteindelijk meer dan 60 kinderen uit binnen- en buitenland deel. De provincie wil met dit evenement sport en gezondheid zo breed mogelijk promoten. Naast activiteiten voor kinderen zijn er netwerkbijeenkomsten georganiseerd waarbij het verbinden van gezondheid, sport en techniek centraal stonden. Bij de Ironman Maastricht-Limburg 2015 gingen uiteindelijk 796 atleten daadwerkelijk van start (het aantal inschrijvingen bedroeg 877), die tezamen 47 verschillende nationaliteiten vertegenwoordigden. Het aantal atleten dat finishten bedroeg 714. Het evenement kon rekenen op veel media-aandacht uit binnen- en buitenland, in totaal waren 63 mediaprofessionals aanwezig waarvan er 18 uit het buitenland kwamen.
4
1.2 Achtergrond onderzoek, lokaal en provinciaal (sportevenementenbeleid) Evenementen horen bij een aantrekkelijke omgeving waarin wordt gewerkt, gewoond en gerecreëerd. Zij zijn een belangrijke vorm van vrijetijdsbesteding voor vele doelgroepen. Via evenementen werken gemeenten en provincie aan beleid op het gebied van cultuur en sport, jongerenparticipatie en economie, werkgelegenheid en imagoversterking. Door de uitstekende ligging in euregionaal perspectief, de positieve uitwerking op de economie en het creëren van werkgelegenheid wordt er gestreefd naar een actievere benadering in de richting van (top)sportevenementen. Deze evenementen kunnen imagoversterkend zijn met (inter)nationaal bereik waarbij eveneens het verblijfstoerisme wordt gestimuleerd. Bij de keuzes van evenementen wordt er selectief te werk gegaan. In eerste instantie wordt ingezet op breedtesportevenementen. Daarnaast wordt geprobeerd een selectief aantal topsportevenementen binnen te halen die voldoen aan de door de provincie en gemeenten geformuleerde criteria.
1.3 Structuur van het rapport In hoofdstuk 2 wordt de methodologie van het onderzoek besproken. Hoofdstuk 3 en 4 richten zich op bezoekers- en deelnemersprofiel waarbij onder andere gekeken wordt naar het aantal, de eigenschappen, kenmerken, de motieven en de uitgaven van de bezoekers en deelnemers. In deze hoofdstukken wordt ook de waardering van het evenement door de bezoekers en deelnemers belicht. In hoofdstuk 5 komt de economische impact voor Maastricht aan bod waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen de economische impact door bezoekers, deelnemers, mediavertegenwoordigers, VIP’s, vrijwilligers en organisatie. Tot slot wordt in hoofdstuk 6 aandacht geschonken aan de media-aandacht voor het evenement.
5
Hoofdstuk 2 Methodologie 2.1 Werkgroep Evaluatie Sportevenementen De evaluatie van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 is afgeleid van de gestandaardiseerde methoden welke landelijk zijn vastgesteld binnen de WESP. Door (sport)evenementen, ondanks dat de evenementen vaak sterk van elkaar verschillen, volgens deze richtlijnen te evalueren zijn de uitkomsten van deze onderzoeken goed vergelijkbaar. In de WESP werken wetenschappers, onderzoekers van Universiteiten en Hogescholen, enkele maatschappelijke- en onderzoeksorganisaties, zoals het NOC*NSF, het Mulier Instituut en het CBS, samen om standaardrichtlijnen te ontwerpen en door te ontwikkelen om de economische, promotionele en sociale impact van (sport)evenementen te meten. De WESP heeft zich ten doel gesteld kwaliteit, omvang en toegankelijkheid van het sporteconomisch onderzoek te stimuleren om zodoende het nationaal en lokaal sportbeleid en sportmanagement te kunnen ondersteunen.
2.2 Begripsbepaling en afbakening van het onderzoek Het doel van dit onderzoek is een beeld te krijgen van het bezoekersaantal, het bezoekersprofiel, de economische impact en de media-aandacht voor de Ironman Maastricht-Limburg 2015. Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van de richtlijnenhandboeken die door de WESP zijn vastgesteld. De richtlijnen-handboeken zijn vrij te downloaden via de site van de WESP: http://www.evenementenevaluatie.nl. Naast de vragen uit de richtlijnen zijn in overleg met de opdrachtgever enkele vragen opgenomen die betrekking hebben op toeristische- en maatschappelijke effecten van het evenement. Daar waar geen vragen voorhanden waren vanuit de richtlijnen heeft Zuyd Hogeschool vragen ontwikkeld hetgeen de validiteit van dit onderzoek ten goede komt. Als er in het kader van een (sport)evenement gesproken wordt van economische impact behoeft dit enige toelichting. De economische impact van een evenement wordt gedefinieerd als de extra bestedingen die door het evenement worden veroorzaakt in een bepaalde afgebakende omgeving rond het evenement, in dit geval de stad Maastricht. Bij dit onderzoek is gekozen voor deze afbakening omdat zowel de start- en finish locaties van het zwem-, fiets- als loopparcours gesitueerd waren in Maastricht. De gemeenten Sittard-Geleen en Valkenburg aan de Geul zijn wel aangeduid als ‘hotspot’ waar bezoekerstellingen zijn geweest maar worden geografisch niet tot het gebied gerekend. De atleten doorkruisten deze gemeenten twee keer en dit maakt dat ze als ‘doorkomstgemeente’ beschouwd kunnen worden. Het onderzoek voor de economisch impact richt zich op de additionele uitgaven in de gemeente Maastricht. De volgende zes actoren rondom het evenement werden onderzocht: reguliere bezoekers exclusief VIP’s VIP’s (o.a. genodigden WTC, LOC) deelnemers, begeleiding en officials vertegenwoordigers van de pers vrijwilligers organisatie Bij de bepaling van de economisch impact vanuit de organisatie wordt gekeken naar de inkomsten en uitgaven van de organisatie die direct in Maastricht worden gedaan. Er wordt niet gekeken naar de inkomsten van derden waarvan de organisatie inkomsten ontvangt of aan wie het uitgaven doet. Een voorbeeld, stel dat de organisator van het evenement een beveiligingsbedrijf uit Maastricht inhuurt, dan worden deze uitgaven volledig tot de stad gerekend. In praktijk kan de beveiliger juist grotendeels zijn kosten, denk aan personeel, techniek en materialen, buiten Maastricht maken. Daar tegenover staat dat 6
de organisatie bijvoorbeeld voor de opbouw van het evenement een bedrijf van buiten de stad inhuurt. Wanneer dit het geval is vallen voor deze analyse de uitgaven aan dit bedrijf volledig buiten de stad, ook al blijkt uit praktijk dat dit bedrijf juist allerlei uitgaven (denk hierbij aan de inhuur van personeel, overnachtingen en materialen) binnen de stad doet. Deze indirecte effecten zijn zeker van belang voor de lokale economie in Maastricht, het is echter bijzonder lastig en arbeidsintensief om deze effecten in kaart te brengen. De lezer van dit rapport moet zich ervan bewust zijn dat beschreven effecten niet meegenomen zijn in onderzoek.
2.3 Dataverzameling Om tot de resultaten te komen is er veldwerk verricht tijdens het main event op zondag 2 augustus. Tussen 11.00 en 23.00 uur zijn er steekproefsgewijs, face-to-face, enquêtes afgenomen door 24 werkstudenten van de faculteit Facility Management, profiel event & leisure management, van Zuyd Hogeschool. De onder de bezoekers afgenomen enquêtes zijn vervolgens door de werkstudenten ingevoerd in het computerprogramma Statistical Package for the Social Sciences (SPSS). De vragenlijst voor de bezoekers (zie bijlage 2) is gericht op het bezoekersprofiel en de economische impact. In totaal zijn er 416 bruikbare enquêtes afgenomen. De bezoekersaantallen zijn afkomstig van schattingen door politie, organisatie en gemeenten, dataverkeer gemeten door View.dat (ter beschikking gesteld door Maastricht Bereikbaar) en eigen tellingen. Geldstromen gegenereerd door deelnemers, hun begeleiders, VIP’s en vrijwilligers zijn gebaseerd op data verkregen van het WTC en Extra Leisure B.V. Inkomsten en uitgaven stromen van de WTC zijn niet meegenomen in dit onderzoek, het betreft bedrijfsgevoelige informatie waarover met het WTC afspraken zijn gemaakt.
2.4 Representativiteit van het onderzoek Zoals vermeld zijn in totaal 416 enquêtes afgenomen onder de bezoekers van het evenement. De richtlijnen van de WESP schrijven voor dat onder een populatie met een omvang van meer dan 5.000 bezoekers en/of deelnemers de steekproefomvang minimaal 385 moet bedragen (n = 385). De reden om te kiezen voor deze steekproefgrootte is dat met 95% zekerheid kan worden gesteld dat de werkelijkheid binnen een marge van +5% tot -5% van de uitkomsten van dit onderzoek valt. Een groter aantal dan dit minimale aantal komt de verdere betrouwbaarheid van het onderzoek alleen maar ten goede. Het minimale aantal van 385 is ruim gehaald voor wat betreft de bezoekers. De resultaten zoals in dit rapport beschreven zijn dus met relatief weinig onzekerheid omgegeven en geven derhalve een goed beeld van het evenement en zijn bezoekers.
7
Hoofdstuk 3 Bezoekersprofiel 3.1 Bezoekersaantallen Bij de Ironman Maastricht-Limburg 2015 is geen sprake geweest van kaartverkoop, het evenement vond plaats in de openbare ruimte, zodat eenieder vrije toegang had tot het evenement. Op de dag van het main event, zondag 2 augustus, vonden tellingen plaats tussen 11.00 en 23.00 uur op diverse plaatsen en tijdstippen gevonden in de stad. In Sittard-Geleen hebben naar schatting 1.000 toeschouwers de Sportzone bezocht om de passage van de atleten van dichtbij mee te maken. In Valkenburg aan de Geul bezochten, verspreid over de gehele dag, naar schatting 5.000 mensen de doortochten van de atleten op de Cauberg. De economische impact wordt berekend voor de gemeente Maastricht, start- en finishlocaties van zowel het onderdeel zwemmen, fietsen als lopen was steeds in deze gemeente. De onderzoekers hebben er voor gekozen om met name rond start- en finishlocaties en lang het loopparcours de bezoekers te tellen. De tellingen, meerder malen per dag, hebben plaatsgevonden bij: de Griend de Markt het Vrijthof het Onze Lieve Vrouwenplein de Maasboulevard/Kesselskade De tellingen hebben plaatsgevonden over een afstand van 50 meter aan een zijde van het parcours. Er is op lege, rustige, gemiddeld drukke en drukke punten gemeten zodat een gemiddelde berekend kon worden voor een ‘leeg, rustig, gemiddeld druk en druk’. Voor het loopparcours is vervolgens vastgesteld welk gedeelte van het aantal meters kon worden omschreven als leeg, rustig, gemiddeld druk en druk. Met deze data werd het aantal (unieke) meters van het loopparcours opgedeeld in een lege, rustige, gemiddeld drukke en drukke meters. Het aantal meters werd, rekening houdend met twee zijden van het parcours, vermenigvuldigd met de aantallen van de tellingen. Op deze manier is een totaalbeeld ontstaan van het aantal bezoekers langs het loopparcours op zondag 2 augustus. (zie bijlage 3). Naast eigen tellingen is gebruik gemaakt van schattingen door politie, gemeente, organisatie en door data verkregen via Maastricht Bereikbaar. Maastricht Bereikbaar werkt met een groot aantal partners samen om Maastricht en haar omgeving blijvend bereikbaar te houden. In dit kader meet Maastricht Bereikbaar bezoekersstromen in de stad en maakt daarvoor gebruik van de diensten van View.dat. Uit de data van View.dat blijkt dat er gedurende de gehele dag 65.000 mensen in het centrum van Maastricht hebben verbleven. Van deze 65.000 mensen worden er 12.000 aangemerkt als incidentele bezoekers. Volgens schattingen van de politie is de binnenstad van Maastricht op zondag 2 augustus bezocht door 30.000 tot 60.000 bezoekers. Tijdens een reguliere koopzondag ligt het aantal bezoekers tussen de 15.000 en 20.000 bezoekers. Piekmomenten wat betreft bezoekers registreert de politie rond 07.30 uur bij de start op de Griend (2.000 bezoekers) en rond 15.00 uur bij de finish op de Markt (3.000 bezoekers). Leidend bij het vaststellen van het aantal bezoekers zijn eigen tellingen langs het parcours die vervolgens vergeleken zijn met de analyses uit data van politie en View.dat. Het totaal aantal bezoekers aan de Ironman Maastricht-Limburg 2015 is vastgesteld op 24.000 voor Maastricht. Van deze 24.000 bezoekers worden 10.500 als additioneel aangemerkt. 8
3.2 Bezoekersprofiel Tijdens de Ironman Maastricht-Limburg 2015 waren er meer mannen (55%) dan vrouwen aanwezig. 45% van het aantal volwassen bezoekers was tussen de 45 en 64 jaar oud. De gemiddelde leeftijd van de bezoekers was 46 jaar. Hier moet opgemerkt worden dat alleen alle personen van 18 jaar en ouder zijn meegenomen in het onderzoek.
3.3 Herkomst bezoekers Een groot aandeel van de Nederlandse bezoekers komt uit ‘gaststad’ Maastricht (44%). Van de overige bezoekers komt 30% uit het overige Limburg en Brabant. Utrecht, Noord- en Zuid Holland zijn samen goed voor 18% van de Nederlandse bezoekers. Het aandeel buitenlandse bezoekers is met 27% aanzienlijk te noemen. Binnen deze groep zijn Belgen en Duitsers het best vertegenwoordigd. In totaal werden 47 verschillende nationaliteiten in Maastricht gesignaleerd onder de deelnemers en bezoekers. Bezoekers Man Vrouw
Aandeel 55% 45%
Jonger dan 25 25 tot 34 35 tot 44 45 tot 54 55 tot 64 65 en ouder
12% 14% 17% 24% 21% 12%
Gemiddelde leeftijd
46 jaar
Nederlanders Buitenlanders
73% 27%
Maastricht Overig Limburg en Brabant Utrecht, Noord- en Zuid Holland Rest Nederland
44% 30% 18% 8%
België Duitsland Engeland Frankrijk Spanje Overige landen
41% 32% 8% 5% 5% 9%
Tabel 1: Bezoekers
9
3.4 Motief bezoekers Bijna 90% van de bezoekers bezochten het evenement op eigen initiatief. Het aandeel van de bezoekers die op uitnodiging van een sponsor, de organisatie, de provincie of de gemeente Maastricht aanwezig waren bedroeg 5%. Van de geïnterviewde bezoekers gaf 3% aan als deelnemer het evenement bezocht te hebben. Bezoekers Bezoeker op eigen initiatief Bezoeker op uitnodiging van sponsor, organisatie, Provincie Limburg of gemeente Maastricht Bezoeker als deelnemer Anders
Aandeel 89% 5% 3% 3%
Alleen 2 personen 3 personen 4 personen 5 personen 6 of meer personen
15% 43% 14% 12% 4% 12%
Alleen Met partner, echtgeno(o)te zonder kinderen Met partner, echtgeno(o)te met kinderen Alleen met kinderen Met overige familie Met vrienden of kennissen Met school, bedrijf of vereniging Anders
15% 40% 14% 2% 13% 20% 2% 1%
Tabel 2: Bezoekers
3.5 Gezelschap 15% van de bezoekers bezochten het evenement alleen, 43% van de bezoekers kwamen met zijn tweeën. Ook groepen waren aanwezig, 12% van de bezoekers bezocht het evenement in een groep van meer dan 5 personen en van deze bezoekers maakte 3% deel uit van een groep van tien of meer personen. Van de bezoekers die het evenement met een groep bezocht hebben geeft 3% aan dit gedaan te hebben met bedrijf, school en vereniging. Afwijkingen ten opzichte van het gezelschap zoals weergegeven in de tabel is ontstaan doordat meerdere antwoordmogelijkheden toegestaan waren bij deze vraag. Gemiddeld bestond een gezelschap uit 3,4 personen. Van de mensen die aangaven het evenement in een gezelschap te bezoeken, gaf 14% aan geen toeschouwer te zijn en andere interesses te hebben, bijvoorbeeld winkelen.
3.6 Bezoektijd Van de bezoekers die niet uit Maastricht afkomstig waren gaf 22% aan de stad langer bezocht te hebben door het evenement. De dagbezoeker gaf aan gemiddeld de stad 4,5 uur langer bezocht te hebben. De meerdaagse bezoeker gaf aan het verblijf met gemiddeld 1,9 dagen verlengd te hebben. 10
De inwoners van Maastricht die de Ironman Maastricht-Limburg 2015 bezochten gaven aan hun bezoek aan de binnenstad met maar liefst 3,8 uur verlengd te hebben.
3.7 Gemiddelde bestedingen per persoon exclusief overnachtingen Om de gemiddelde gemiddelde bestedingen weer te geven zijn er een drietal berekeningen uitgevoerd. Op de eerste plaats is berekend hoeveel een willekeurige bezoeker heeft besteed, te weten 48 euro per dag. Vervolgens is een onderscheid gemaakt tussen een bezoeker uit Nederland en een bezoeker uit het buitenland. Bij een Nederlandse bezoeker lag de gemiddelde besteding op 44 euro per dag en bij een buitenlandse bezoeker op 77 euro per dag.
3.8 Overnachtingen Op de vraag of de bezoeker de afgelopen nacht(en) of de komende nacht(en) op een andere plaats slaapt dan zijn vaste woonadres heeft 33% van de bezoekers positief geantwoord. De meest populaire vorm voor te overnachten is het hotel. 65% van de overnachters geeft aan geslapen te hebben in een hotel. De gemiddelde betaalde prijs voor een overnachting bedroeg 40 euro. Het merendeel van de mensen die overnacht hebben verbleven in Maastricht. Overnachtingen Bed & Breakfast Hotel 0 – 3 sterren Hotel 4 – 6 sterren Bungalowpark Camping Overig
Aandeel 7% 27% 38% 5% 15% 8%
Bed & Breakfast Hotel 0 – 3 sterren Hotel 4 – 6 sterren Bungalowpark Camping Overig
Gemiddelde prijs per persoon per nacht € 31,€ 57,€ 66,€ 59,€ 11,€ 44,-
Gemiddelde prijs per overnachting
€ 40,Locatie 72% 10% 15% 3%
Maastricht Valkenburg aan de Geul Overig Zuid-Limburg Buitenland Tabel 3: Overnachtingen
11
3.9 Vervoer Gezien het internationale karakter van een Ironman-event is aan de bezoekers gevraagd hoe ze naar Maastricht zijn afgereisd. Meer dan de helft van de bezoekers, 52%, heeft gebruik gemaakt van auto of motor. Van de bezoekers uit Maastricht geeft 37% aan per fiets, scooter of lopend naar de binnenstad te zijn gekomen. Gezien het groot aantal nationaliteiten van de deelnemers is het niet verwonderlijk dat ook 2% van de bezoekers aangeeft gebruik gemaakt te hebben van het vliegtuig om Maastricht te bereiken. Vervoermiddel Auto of motor Trein Vliegtuig Fiets, bromfiets, scooter Lopend Anders
Aandeel 52% 7% 2% 26% 11% 2%
Tabel 4: Vervoersmiddel
3.10 Waardering van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 door de bezoekers De bezoekers van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 beoordelen het evenement gemiddeld met het cijfer 8,1. De bezoekers woonachtig in de gemeente Maastricht beoordelen het evenement met een 8,0, een cijfer dat slechts een fractie lager is dan het ‘overall’ gemiddelde van 8,1. Het cijfer dat de bezoekers uit Maastricht aan het evenement toekennen is in vergelijking met andere sportevenementen hoog. Vaak wordt het cijfer van de ‘host’ negatief beïnvloed door ervaren overlast, hierbij moet onder andere gedacht worden aan wegafsluitingen, wegomleggingen en parkeerproblemen. Bezoekers uit het overige gedeelte van Nederland beoordelen het evenement met het cijfer 8,1 terwijl de buitenlandse bezoekers het hoogste waarderingscijfer toekennen, een 8,2. Beoordelingscijfer overall Onvoldoende 6 7 8 9 10
Aandeel 1% 4% 17% 49% 21% 8%
Gemiddelde waardering (1-10)
8,1
Tabel 5: Beoordelingscijfer overall
12
3.11 Bezoek ‘hotspots’ en side events Voor toeschouwers heeft de organisatie een aantal plekken op een rij gezet die aangeduid worden als ‘hotspot’. Deze locaties zijn uitermate geschikt om de atleten te volgen tijdens de diverse wedstrijdonderdelen. Deze ‘hotspots zijn’: Voor het zwemparcours: Start bij de Griend - Keerpunt bij het Gouvernement in Maastricht; Voor het fietsparcours: De Griend - Sportzone Sittard - Cauberg Valkenburg – Bemelerberg; Voor het loopparcours: Sint Pietersberg - Onze Lieve Vrouweplein - Vrijthof - Finish op de Markt; Overige: De Griend - Start, wisselzone en prijsuitreikingen op maandagmiddag - Mosae Forum Ironman Expozone - Markt – Finish. In het kader van de Iroman Maastricht-Limburg 2015 hebben in de aanloop naar het evenement verschillende side events plaatsgevonden voor kinderen tot 16 jaar. Zo zijn zwemlopen, Run Bike Run’s en een kinderduathlon georganiseerd voor niet alleen de topatleten onder de kinderen maar voor alle kinderen in de regio.
Op zaterdag 1 augustus heeft de finale Run Bike Run plaatsgevonden op en rond de Sportzone in SittardGeleen. Het fietsparcours van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 voerde door geheel Zuid-Limburg. Bijzonder punt in dit parcours was de Cauberg in Valkenburg aan de Geul. Deze berg is in het verleden reeds scherprechter geweest bij grote wielerevenementen zoals Wereldkampioenschappen en aankomsten van etappes van de Tour de France. Van de mensen die het evenement op zondag 2 augustus in Maastricht volgden gaf maar liefst 7% aan ook op deze dag op de Cauberg te zijn geweest. Side events op 1 en 3 augustus
Aandeel
IronKids, Sittard-Geleen, 1 augustus Prijsuitreiking Griend, 3 augustus
3% 14%
Tabel 6: Side events op 1 en 3 augustus
13
3.12 Sportdeelname Van de bezoekers die op 2 augustus geïnterviewd zijn geeft 2% aan niet aan sport te doen. Van deze 2% zegt 24% aangemoedigd te worden om alsnog te gaan sporten terwijl 71% van deze groep aangeeft niet aangemoedigd wordt te gaan sporten. Van de bezoekers die reeds sporten zegt 21% aangemoedigd te worden om meer te gaan sporten na het zien van de triathlon. Aanmoediging tot meer sporten Ja Enigszins Nee Ik sport helemaal niet
Aandeel 21% 17% 60% 2%
Tabel 7: Aanmoediging tot meer sporten
14
Hoofdstuk 4 Deelnemersprofiel 4.1 Geslacht, leeftijd en herkomst van deelnemers Onder de 796 individuele deelnemers van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 heeft de organisatie (WTC) een onderzoek (n=331) gehouden aan de hand waarvan een profiel geschetst kan worden van de deelnemers. Het deelnemersveld bestaat voor 89% uit mannen, het aandeel vrouwen bedraagt 11%. Kijkend naar leeftijd valt op dat de gemiddelde leeftijd van de deelnemers 42 jaar is, de leeftijdscategorie 45 tot 50 jaar is met 21% het best vertegenwoordigd. Het internationale karakter van het evenement blijkt uit de samenstelling van het deelnemersveld, 73% van de deelnemers komt uit het buitenland. Buurlanden België en Duitsland zijn het best vertegenwoordigd met respectievelijk 16% en 22% van het totaal aantal deelnemers. Qua opleidingsniveau kan gesteld worden dat de deelnemers over het algemeen hoog opgeleid zijn, liefst 31% heeft een afgeronde bacheloropleiding en maar liefst 41% een afgeronde masteropleiding genoten. Deelnemers Man Vrouw
Aandeel 89% 11%
18 tot 25 25 tot 30 30 tot 35 35 tot 40 40 tot 45 45 tot 50 50 tot 55 55 tot 60 60 tot 65 65 en ouder
0,5% 7% 19% 14% 17% 21% 14% 5% 2% 0,5%
Gemiddelde leeftijd
50 jaar
Nederlanders Buitenlanders
27% 73%
Duitsland België Engeland Spanje Frankrijk Italië Zweden Overige landen
22% 16% 9% 4% 3% 3% 2% 14
Tabel 8: Deelnemers
15
4.2 Aantal deelnames Voor 76% van de deelnemers is de Ironman Maastricht – Limburg 2015 niet het eerste Ironman event (WTC) waaraan wordt deelgenomen. 38% van de deelnemers geeft aan dat het aantal starts vijf of meer heeft bedragen. Deelnemers Aantal deelnames aan Ironman Event: 1e keer 2e keer 3e keer 4e keer 5e of vaker 10e of vaker
Aandeel 24% 18% 13% 7% 20% 18%
Tabel 9: Deelnemers
4.3 Vervoer, overnachtingen en begeleiders Gezien de diversiteit in nationaliteit van de deelnemers heeft ook onderzoek plaatsgevonden naar facetten die te maken hebben met vervoer, verblijf en met de samenstelling van het gezelschap waarin gereisd werd. De belangrijkste uitkomsten zijn terug te vinden in tabel 10. Deelnemers Vervoer: Auto Vliegtuig Overig vervoer
Aandeel 80% 16% 4%
Aantal overnachtingen: 0 1 2 3 4 5 of meer Gemiddeld aantal overnachtingen
1% 13% 18% 38% 16% 14% 4
Aantal meegereisde begeleiders: 0 1 2 3 4 5 6 of meer
16% 19% 11% 14% 7% 5% 28%
Gemiddeld aantal begeleiders
4
Tabel 10: Deelnemers
16
Maastricht is gastheer geweest voor de deelnemers, begeleiders en bezoekers. In het onderzoek onder de deelnemers is ook gevraagd naar de ervaren gastvrijheid van de stad.
4.4 Gastvrijheidsgevoel door deelnemers In de enquête van het WTC is de deelnemers gevraagd hoe ze de gastvrijheid van ‘Host City’ Maastricht hebben ervaren. In totaal hebben 336 deelnemers deze vraag beantwoord. Deelnemers Tevredenheid: Helemaal ontevreden Enigszins ontevreden Noch ontevreden, noch tevreden Enigszins tevreden Helemaal tevreden
Aandeel 4% 2% 1% 22% 71%
Tabel 11: Deelnemers
17
Hoofdstuk 5 Economische impact Met de economische impact van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 worden bedoeld de additionele bestedingen, bestedingen die zonder het evenement niet in het gebied terecht gekomen zouden zijn. Het betreft in dit specifieke geval bestedingen veroorzaakt in Maastricht, het gebied dat afgebakend is. Bij een internationaal topsportevenement als de Ironman Maastricht-Limburg 2015 worden verschillende ‘economische effecten’ onderscheiden: bestedingen door bezoekers, deelnemers en begeleiders, uitgaven en inkomsten van de organisatie, enzovoorts. In zekere zin zijn het allemaal ‘economische effecten’: ze zijn een gevolg van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 voor de economie. De centrale vraag is: welke effecten zijn additioneel en niet het gevolg van een verschuiving van de regionale, of in dit geval de Maastrichtse vraag?
5.1 Wat zijn additionele bestedingen We beschouwen bestedingen pas additioneel als ze aan twee voorwaarden voldoen: Er is een oorzakelijk verband aanwezig met de organisatie van het evenement. Dit betekent dat alleen de bestedingen worden meegenomen van bezoekers, deelnemers, begeleiders, organisatie, mediaprofessionals enzovoort die speciaal voor de Ironman Maastricht-Limburg 2015 naar Maastricht zijn gekomen. In het onderzoek worden de bewoners van Maastricht niet als additioneel gezien, omdat het aannemelijk is dat zij het geld dat zij door het evenement besteden anders ook in Maastricht zouden hebben uitgegeven. Uitgangspunt is, dat indien het evenement op een andere locatie zou zijn gehouden er geen Maastrichtenaren zouden zijn die speciaal daarvoor naar deze andere locatie zouden zijn afgereisd. De uitgaven die we aan het evenement toeschrijven moeten niet ‘teniet gedaan’ worden door een vermindering in vraag in andere delen van de lokale economie, met andere woorden, er mag geen verschuiving van vraag ontstaan. Een voorbeeld van verschuiving zijn subsidies van provinciale en lokale overheid: als de Ironman Maastricht-Limburg 2015 niet had plaatsgevonden, dan waren de subsidies van de provincie en gemeente waarschijnlijk toch in de lokale economie terechtgekomen. We zien dit als een verschuiving van vraag en derhalve worden deze uitgaven niet meegeteld als additioneel.
5.2 Bezoekers, overnachtingen en bestedingen De economische impact van de bezoekers wordt bepaald door het aantal additionele bezoekers te vermenigvuldigen met de gemiddelde uitgaven per persoon. Op vergelijkbare wijze wordt het aantal overnachtingen bepaald, nu aan de hand van de gemiddelde verblijfsduur. Voor zowel het vaststellen van het aantal overnachtingen als voor het vaststellen van de totale economische impact is het aantal bezoekers essentieel.
5.3 Additionele bezoeken en bezoekers Personen van buiten Maastricht die bij de Ironman Maastricht-Limburg 2015 aanwezig zijn, worden als additioneel aangemerkt als zij zonder het evenement niet in Maastricht waren geweest. Tijdens de faceto-face interviews krijgen de bezoekers de volgende vraag voorgelegd: ‘Als de Ironman niet had plaatsgevonden in Maastricht, was u dan vandaag toch in Maastricht geweest?’. Respondenten, van
18
buiten Maastricht, die hierop instemmend op gereageerd hebben worden niet tot de additionele bezoekers gerekend. De bestedingen van deze groep mensen zouden waarschijnlijk ook zonder het evenement in Maastricht terecht gekomen zijn. Alle andere bezoekers van buiten Maastricht zijn speciaal voor het evenement naar Maastricht afgereisd en zijn, evenals hun uitgaven, additioneel. Van de bezoekers was 32% afkomstig uit Maastricht zelf, bezoekers die als niet additioneel geteld worden. Deze bezoekers beschouwen we als niet additioneel omdat, wanneer het evenement op een andere plek gehouden zou zijn, waarschijnlijk niet naar het evenement afgereisd zouden zijn. In totaal kan 44% van de bezoekers als additioneel beschouwd worden hetgeen neerkomt op zo’n 10.500 bezoekers. Bezoekers, totaal en additioneel Aantal bezoekers
Totaal 24.000
Aandeel additionele bezoekers Aandeel additionele Nederlandse bezoekers Aandeel additionele buitenlandse bezoekers
44% 28% 16%
Aantal additionele bezoekers Aantal additionele Nederlandse bezoekers Aantal additionele buitenlandse bezoekers
10.500 6.700 3.800
Tabel 12: Bezoekers, totaal en additioneel
19
5.4 Bestedingen van bezoekers Bij het bepalen van de gemiddelde dagbesteding van de additionele bezoekers is onderscheid gemaakt tussen de Nederlandse en buitenlandse additionele bezoeker. De Nederlandse bezoeker geeft per dag ongeveer 44 euro en de buitenlandse 77 euro uit per dag. Bestedingen aan overnachtingen zijn hierbij niet inbegrepen. De economische impact van de additionele dagbestedingen van de bezoekers komt uit op 587.000 euro. Van de additionele bezoekers is ongeveer een derde door de Ironman Maastricht-Limburg 2015 ook langer in Maastricht gebleven. De Nederlandse bezoekers verlengde hun verblijf gemiddeld met 1 dag en de buitenlandse bezoekers met 2 dagen. Met de aanname dat zij tijdens deze dagen gemiddeld dezelfde bestedingen per persoon deden als tijdens het evenement zijn de additionele bestedingen door een langer verblijf 288.000 euro. De totale additionele dagbestedingen vanuit bezoekers komt daarmee op 875.000 euro. Economische impact tijdens het evenement en door langer verblijf Aantal additionele bezoekers Aantal additionele Nederlandse bezoekers Aantal additionele buitenlandse bezoekers
Totaal 10.500 6.700 3.800
% additionele Nederlandse bezoekers dat langer verblijft % additionele buitenlandse bezoekers dat langer verblijft
43% 64%
Gemiddeld aantal dagen langer van de additionele Nederlandse bezoekers Gemiddeld aantal dagen langer van de additionele buitenlandse bezoekers
0,5
Gemiddelde dagbesteding additionele Nederlandse bezoekers Gemiddelde dagbesteding additionele buitenlandse bezoekers
€ 44 € 77
Totale additionele bestedingen bezoekers Totale additionele bestedingen bezoekers door langer verblijf
€ 587.000 € 288.000
1,2
Tabel 13: Economische impact tijdens het evenement en door langer verblijf
5.5 Overnachtingen door bezoekers De gemiddelde overnachtingduur van de additionele Nederlandse bezoekers is één nacht, de buitenlandse additionele bezoeker verblijft twee nachten. In totaal bedraagt het aantal additionele overnachters ruim 5.300, deze bezoekers zijn samen goed voor 7.750 overnachtingen. Van de additionele overnachters overnacht 72% in Maastricht hetgeen een additionele economische impact voor de stad oplevert van 216.500 euro. 10% van de bezoekers verblijft in Valkenburg aan de Geul, 15% in overig Zuid Limburg en 3% in het buitenland.
20
Het gemiddelde overnachtingbedrag ligt bij 40 euro per persoon per nacht. Het gaat hier om alle typen accommodaties, dus zowel het verblijf bij vrienden, familie en kennissen als het verblijf in een 5-sterren hotel. In totaal bedragen de additionele uitgaven aan logies 310.000 euro inclusief logies in het buitenland. Economische impact door overnachtingen van bezoekers % additionele Nederlandse bezoekers dat overnacht % additionele buitenlandse bezoekers dat overnacht
Totaal 43% 64%
Gemiddeld aantal nachten van de additionele Nederlandse overnachter Gemiddeld aantal nachten van de additionele buitenlandse overnachter
1,0 2,0
Gemiddelde prijs per overnachting
€ 40
Economische impact door overnachtingen voor Zuid-Limburg Aandeel Economische impact door overnachtingen voor Maastricht Aandeel Economische impact door overnachtingen in overig Zuid-Limburg Aandeel Economische impact door overnachtingen in Valkenburg Economische impact door overnachtingen in het buitenland
€ 301.000 € 223.200 € 46.500 € 31.000 € 9.300
Tabel 14: Economische impact door overnachtingen van bezoekers
5.6 De totale economische impact van bezoekers voor Maastricht Totale economische impact van de bezoekers Additionele bestedingen bezoekers Additionele bestedingen bezoekers door langer verblijf Economische impact door overnachtingen door bezoekers voor Maastricht Totale economische impact van de bezoekers voor Maastricht Tabel 15: Totale economische impact van de bezoekers
21
Totaal € 587.000 € 288.000 €223.500 €1.098.500
5.7 Economische impact deelnemers en begeleiding Uit informatie verkregen van Extra Leisure BV en het onderzoek dat het WTC heeft gehouden onder de deelnemers is er een economische impactberekening gemaakt voor de deelnemers en begeleiders.
5.8 Bestedingen door deelnemers en begeleiders Aan de Ironman Maastricht-Limburg 2015 deden in totaal 796 individuele deelnemers mee. Elke individuele deelnemer wordt vergezeld door zijn eigen begeleiders. Uit de enquête die de organisatie onder de deelnemers heeft gehouden (n = 334) blijkt dat elke atleet gemiddeld door vier personen begeleid wordt. Het totaal aantal deelnemers inclusief begeleiders komt uit op 3980 personen. Voor deze groep wordt aangenomen dat als het evenement elders was georganiseerd geen van allen in Maastricht aanwezig zou zijn geweest. De deelnemers en hun begeleiders besteden tijdens hun verblijf gemiddeld 263 euro of te wel 66 euro per dag. Bestedingen deelnemers en begeleiders Aantal deelnemers Aantal begeleiders per deelnemer Totaal aantal begeleiders Aantal deelnemers inclusief begeleiders
Totaal 796 4 3184 3980
Aandeel additionele deelnemers en begeleiders
100%
Gemiddelde dagbesteding deelnemer en begeleider
€ 66
Economische impact door bestedingen van deelnemers Economische impact door bestedingen van begeleiders Economische impact door bestedingen van deelnemers en begeleiders Tabel 16: Besteding deelnemers en begeleiders
22
€ 210.100 € 840.600 € 1.050.700
5.9 Overnachtingen door deelnemers en begeleiders Uit het onderzoek onder de deelnemers blijkt dat deelnemers en hun begeleidingsteams gemiddeld vier nachten in Zuid-Limburg hebben overnacht. 92% van de atleten geeft aan dat hun accommodatie zich binnen een straal van vijf kilometer van het parcours bevond en derhalve wordt dit percentage als additioneel beschouwd. Voor de overnachtingen van deelnemers en begeleiders wordt uitgegaan van de, reeds gehanteerde, gemiddelde prijs van 40 euro per persoon per nacht. Overnachtingen door deelnemers en begeleiders Aantal deelnemers Aantal begeleiders per deelnemer Totaal aantal begeleiders Aantal deelnemers inclusief begeleiders
Totaal 796 4 3184 3980
Aandeel additionele deelnemers en begeleiders
92%
Gemiddelde prijs per overnachting
€ 40
Economische impact door overnachtingen van deelnemers Economische impact door overnachtingen van begeleiders
€ 117.200 € 468.700
Economische impact door overnachtingen van deelnemers en begeleiders
€ 585.900
Tabel 17: Overnachtingen door deelnemers en begeleiders
5.10 De totale economische impact van deelnemers en begeleiders voor Maastricht Totale economische impact van de deelnemers en begeleiders Economische impact door bestedingen van deelnemers Economische impact door bestedingen van begeleiders Economische impact door overnachtingen van deelnemers Economische impact door overnachtingen van begeleiders Totale economische impact van de deelnemers en begeleiders Tabel 18: Totale economische impact van de deelnemers en begeleiders
23
Totaal € 210.000 € 840.600 € 117.200 € 468.700 € 1.636.500
5.11 Economisch impact door vertegenwoordigers van de pers Het aantal journalisten dat de Ironman Maastricht-Limburg 2015 heeft bezocht bedraagt 63. Van de 63 kwamen er 18 uit het buitenland. De journalisten uit het buitenland verbleven gemiddeld 3 dagen in de stad, de Nederlandse gemiddeld 2 dagen. Van alle mediamedewerkers wordt aangenomen dat ze additioneel zijn, zonder het evenement waren ze niet in de stad aanwezig geweest. Voor de berekening van de economische impact door de mediaprofessionals worden dezelfde bedragen voor dagbesteding en overnachten gehanteerd als voor de additionele bezoekers. Bestedingen en overnachtingen door vertegenwoordigers van de pers Totaal aantal journalisten Aantal Nederlandse journalisten Aantal buitenlandse journalisten
Totaal 63 45 18
% additionele journalisten
100%
Gemiddeld aantal dagen verblijf van de Nederlandse journalisten Gemiddeld aantal dagen verblijf van de buitenlandse journalisten Gemiddelde dagbesteding Nederlandse journalisten Gemiddelde dagbesteding buitenlandse journalisten Gemiddeld aantal nachten van de Nederlandse journalist Gemiddeld aantal nachten van de buitenlandse journalist Gemiddelde overnachtingprijs per persoon per nacht
2 3 € 44 € 77 1 2 € 40
Tabel 19: Bestedingen en overnachtingen door vertegenwoordigers van de pers
5.12 De totale economische impact door vertegenwoordigers van de pers voor Maastricht Totale economische impact door vertegenwoordigers van de pers Economische impact door bestedingen Nederlandse journalisten Economische impact door bestedingen van buitenlandse journalisten Economische impact door overnachtingen van Nederlandse journalisten Economische impact door overnachtingen van buitenlandse journalisten Totale economische impact van de deelnemers en begeleiders
Totaal € 4.000 € 4.200 € 1.800 € 1.400 € 11.400
Tabel 20: Totale economische impact door vertegenwoordigers van de pers
5.13 Economisch impact door VIP’s Uit het interview met de organisatie blijkt dat alleen op zondag 2 augustus een aantal VIP’s bij het evenement aanwezig zijn geweest. De VIP’s waren op uitnodiging van de provincie Limburg, de gemeente Maastricht, sponsoren en organisatie. Uit de gesprekken is gebleken dat het aantal overnachtingen onder de VIP’s te verwaarlozen is, zodat gesteld kan worden dat de gemiddelde bezoekduur aan de stad een dag heeft bedragen. De gemiddelde besteding ligt tussen de 80 en 90 euro per VIP per dag. De besteding van de VIP’s komen geheel ten lasten van de organisatie, uitgaven voor eigen rekening van VIP’s zijn te
24
verwaarlozen. Aangenomen wordt dat de bezoekers die als VIP zijn uitgenodigd geheel additioneel zijn, had het evenement niet in de stad plaats gevonden, dan waren de VIP’s er niet geweest. Totale economische impact door VIP’s Totaal aantal VIP’s Op uitnodiging van de provincie Limburg Op uitnodiging van de gemeente Maastricht Op uitnodiging van sponsoren, organisatie en overige Gemiddelde verblijfsduur VIP
Totaal 170 55 40 75 1
Gemiddelde besteding VIP
€ 85
Totale economische impact van de VIP’s
€ 20.800
Tabel 21: Totale economische impact door VIP’s
5.14 Economisch impact door vrijwilligers Bij de Ironman Maastricht-Limburg 2015 waren in totaal 1100 vrijwilligers betrokken. De vrijwilligers waren voor een groot gedeelte afkomstig uit Zuid-Limburg maar ook de provincies Noord-Holland ZuidHolland en Utrecht waren vertegenwoordigd. De vrijwilligers zijn zowel individueel als collectief, het meest via verenigingen, geworven. Het aandeel van de vrijwilligers die via verenigingen geworven zijn bedroeg 60%. De vrijwilligers zijn door de organisatie voorzien van alle faciliteiten, er worden derhalve geen additionele bestedingen van vrijwilligers opgenomen in de berekening van de totale economische impact van het evenement. Door de organisatie is in totaal 15.000 euro uitgekeerd aan verenigingen. Van deze 15.000 euro wordt 9.000 euro als additioneel aangemerkt.
5.15 Economische impact vanuit de organisatie Voor de economische impactberekening van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 is het van belang in kaart te brengen welke uitgaven de organisatie deed in Maastricht en welke inkomsten er uit Maastricht gegenereerd werden. Het saldo van beiden is de netto economische impact vanuit de organisatie. In dit onderzoek zijn de inkomsten en uitgaven stromen van de organisatie (WTC) niet meegenomen, omdat het bedrijfsgevoelige informatie betreft. In tegenstelling tot andere grote evenementen is de Ironman Maastricht-Limburg 2015 niet georganiseerd door een speciaal daarvoor opgerichte stichting maar vanuit het WTC.
25
5.16 Samenvatting economische impact Onderstaande tabel geeft de hiervoor gepubliceerde resultaten kort en bondig weer. De gemeten economische impact van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 voor de stad Maastricht bedraagt 2.776.200 euro. De belangrijkste positieve bijdrage aan de economische impact komt van de deelnemers en hun begeleiders. De economische impact vanuit VIP’s en mediaprofessionals is relatief laag. De bijdrage aan de economische impact vanuit de vrijwilligers bestaat uit het bedrag van 9.000 euro dat uitgekeerd is aan de Maastrichtse verenigingen. Met eventuele verdringingseffecten is geen rekening gehouden binnen het onderzoek.
Categorie Totale economische impact van de bezoekers Totale economische impact van de deelnemers en begeleiders Totale economische impact door vertegenwoordigers van de pers Totale economische impact door VIP’s Totaal economische impact vrijwilligers Totale economische impact vanuit de organisatie Totale economisch impact Ironman Maastricht-Limburg 2015 Tabel 22: Economische impact
26
Totaal € 1.098.500 € 1.636.500 € 11.400 € 20.800 € 9.000 -€ 2.776.200
Hoofdstuk 6 Aandacht in de media De media- en communicatiewaarden van evenementen spelen een belangrijke rol bij de keuze een evenement wel of niet naar een bepaalde stad of regio te halen. Evenementen worden steeds vaker ingezet om zowel nationaal als internationaal in de aandacht te brengen. Voor gemeenten en provincie is het daarom belangrijk het volume (hoeveelheid) van de media-uitingen met het daar bijbehorende bereik en de hieraan gekoppelde mediawaarde inzichtelijk te maken. Probleem bij deze onderzoeken is dat ze tijdrovend en daardoor ook duur zijn. Een bijkomend probleem is het toekennen van waarde aan de media-uitingen. Nationaal en internationaal wordt onderzoek gedaan naar methodieken hoe op een objectieve wijze waarde toekenning kan plaatsvinden aan de uitingen. Binnen het onderzoek van de Ironman Maastricht-Limburg 2015 is alleen onderzocht hoe groot het volume van de aandacht is geweest zonder dat daar een waarde aan gekoppeld is.
6.1 Dag- en weekbladen Voor het onderzoek is gekozen voor de belangrijkste nationale kranten en de kranten van Mediagroep Limburg (MGL), de uitgever van de regionale kranten in Limburg. Voor het monitoren van de regionale weekbladen is de keuze gevallen op de weekbladen van A&C Media, dit is de grootste aanbieder van weekbladen in Brabant en Limburg. In de geselecteerde media zijn in de periode 1 december 2014 tot en met 6 augustus 2015 zijn er in totaal 77 persberichten verschenen over de Ironman Maastricht-Limburg 2015. MGL en A&C media waren samen goed voor bijna de helft van het aantal artikelen. Media-aandacht in de dag- en weekbladen Dagblad de Limburger/Limburgs Dagblad (MGL) A&C Media NRC Telegraaf Metro Holland Volkskrant AD Overig Totaal
Totaal aantal artikelen 19 19 1 3 1 2 3 29 77
Tabel 23: Media-aandacht in de dag- en weekbladen
6.2 Televisie Voor het bepalen van de aandacht op televisie zijn 2 nationale en 4 regionale zenders gevolgd. In totaal is er in de periode vanaf 30 augustus 2014 tot en met 3 augustus 2015 op deze zenders 50 minuten zendtijd besteed aan het evenement. De langste uitzending werd verzorgd door L1 op zondag 2 augustus 2015, deze uitzending was ruim 11 minuten lang.
27
Media-aandacht op televisie per zender in minuten L1 NPO RTV Maastricht RTV Drenthe RTMe Meerssen SBS6 Totaal
Minuten 30.02 5.06 2.47 2.01 1.19 1.50 49,57
Tabel 24: Media-aandacht op televisie per zender in minuten
6.3 Social media De rol van de social media wordt steeds belangrijker in het kader van communicatie. Elk zich respecterend evenement gebruikt social media om haar evenement onder de aandacht van de mensen te brengen en, zeker zo belangrijk, mensen te overtuigen het evenement te bezoeken. In samenwerking met de VVV Zuid-Limburg en Connect Limburg zijn een aantal social mediakanalen gevolgd. VVV Zuid-Limburg heeft op haar webpagina nadrukkelijk aandacht besteed aan de Ironman MaastrichtLimburg 2015. Middels de webpagina waarop informatie verstrekt werd over het evenement werden 1.407 unieke bezoekers geregistreerd. Naast haar website heeft VVV Zuid-Limburg ook een eigen Facebook account. Met haar berichten over de Ironman Maastricht-Limburg 2015 op Facebook bereikte de VVV Zuid-Limburg 6.147 personen. Verder werden berichten over het evenement 96 keer ‘geliked’, werd 6 keer gereageerd op een bericht en werd er 20 keer een bericht gedeeld. Connect Limburg is een initiatief van de Provincie Limburg. De doelstelling van Connect Limburg is het internationaal vergroten van de reputatie en naamsbekendheid van Limburg om talent, investeerders en toeristen langdurig te binden aan de regio. Binnen dit kader is het begrip ‘crossborder’ van wezenlijk belang, grensoverschrijdende activiteiten waarin samengewerkt wordt met partners over de grens. Zo wordt ook Ironman Maastricht-Limburg 2015 gezien als een grensoverschrijdend evenement dat bijdraagt aan de naamsbekendheid van Limburg in het buitenland te vergroten. Om ‘het verkeer’ over Limburg op de social media te volgen heeft Connect Limburg de beschikking over radian6, een geavanceerde tool om social media te monitoren. Voor de Ironman Maastricht-Limburg 2015 is deze tool ingezet om de berichtgeving op social media in beeld te brengen. In totaal verschenen er in 2015 tussen 1 mei en 11 augustus 3.849 unieke berichten over het evenement op social media. Berichten op social media naar medium Twitter Nieuwspagina’s Blogs Aggregator Facebook Reacties op forums Video’s
Aandeel 63% 12% 9% 6% 5% 4% 1%
Tabel 25: Berichten op social media naar medium
28
Er is ook onderzocht uit welke landen de berichten afkomstig zijn met ander woorden waar ze ‘gepost’ zijn. Herkomst van de berichten Nederland Verenigde Staten België Griekenland Duitsland Engeland Italië Canada Overig
Land 60% 20% 11% 4% 1% 1% 0,5% 0,5% 2%
Tabel 26: Herkomst van de berichten
Wat betreft de taal van de uitingen is gemeten dat in 83% van de uitingen in het Nederlands is gecommuniceerd, in 15% in het Engels en 1% in het Duits. De uitingen in andere talen, waaronder het Frans, Spaans en Italiaans haalden minder dan 1% van het totaal.
29
Bronnen Sportevenementen in Nederland: over sportevenementen en hun maatschappelijke betekenis Hover, P., Straatmeijer, J., Breedveld, K., Cevaal, A. The Economic Impact of Visitors at Major Multi-sport Events Holger Preuss www.evenementenevaluatie.nl Werkgroep Evaluatie Sportevenementen (2010). Richtlijnenhandboek Bezoekersaantallen www.evenementenevaluatie.nl Werkgroep Evaluatie Sportevenementen (2010). Richtlijnenhandboek Bezoekersprofiel www.evenementenevaluatie.nl Werkgroep Evaluatie Sportevenementen (2010). Richtlijnenhandboek Economische impact. www.evenementenevaluatie.nl Werkgroep Evaluatie Sportevenementen (2014). Richtlijnenhandboek Participatie en Cohesie www.evenementenevaluatie.nl www.limburg.nl www.delimburger.nl www.ironman.com www.reuters.com
30
Bijlage: 1 Samenstelling onderzoeksteam
Werving en voorlichting enquêteurs
Roland Classen Hans Slangen
Algemene coördinatie op zondag 2 augustus
Sonia Pardal de Sousa Tom Berghmans Marc Schaefer
Coördinatie data invoer SPSS
Carry Buttolo Lauri Close Chantal van den Heuvel
Analyse databestanden
Tom Berghmans Inge Rijnders Hans Slangen
Enquêteurs
Roy de Ruyter Lyvie Schoenmaeckers Stéphanie Bucx Robin Ariëns Mylene Severeyns Christian Theunissen Natasja Heuts Jillin Verheijen Frederieke Slinger Koen de Witte Xavier Houben Kimberly Roost Bo Drummen Dominique Maat Marc Schaefer Manon Heiligers Wessel Merk Anne Biesmans
31
Bijlage: 2 Verkorte vragenlijst bezoekers 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26.
Geslacht In welke hoedanigheid bent U hier? Wat zijn de vier cijfers van uw postcode of wat is het land waar u woont? Woont u in Maastricht? In welk gezelschap bent u hier? Uit hoeveel personen bestaat uw gezelschap? ..... personen Hoeveel van deze personen zijn GEEN toeschouwer van dit evenement (bijv. omdat ze andere interesses hebben/gaan winkelen e.d.)? Als de IRONMAN niet had plaatsgevonden in Maastricht, was u dan vandaag toch in Maastricht geweest? Bent u langer in Maastricht gebleven door dit evenement? Stel dat dit evenement niet in Maastricht, maar elders in Nederland had plaatsgevonden, was u dan daarheen gegaan voor dit evenement? Respondent ≠ inwoner Maastricht: Hoe lang bent u van plan Maastricht te bezoeken? Respondent = inwoner Maastricht: Hoe lang bent u van plan van huis te zijn? Overnacht u, of heeft u afgelopen nacht(en), ergens anders dan op uw vaste woonadres overnacht? Waar en hoe vaak overnacht u? In welke type accommodatie overnacht u en wat is de prijs van 1 overnachting? Op hoeveel personen heeft deze overnachtingsprijs betrekking? Heeft u bezocht of gaat U nog een van de volgende evenementen bezoeken die in het kader van de IRONMAN georganiseerd zijn/worden? Wat is vandaag op u van toepassing? Hoeveel denkt u vandaag ongeveer uit te geven voor uzelf en/of uw gezelschap aan het volgende? Het gaat om bestedingen in Maastricht. Op hoeveel personen hebben deze uitgaven betrekking? Met welk vervoermiddel heeft u de langste afstand van uw vaste woonadres naar deze locatie afgelegd? Bent u door het bezoek aan de IRONMAN aangemoedigd om meer te gaan sporten? Bent u door het bezoek aan de IRONMAN aangemoedigd om te gaan sporten? Wat is uw geboortejaar? Wat is uw hoogst voltooide opleiding? Als u de IRONMAN Maastricht-Limburg als totaal beoordeelt, welk rapportcijfer zou u dat dan geven?
32
Bijlage: 3 Major Sporting Event Tourism Flow Model
Relevant groups when considering visitor expenditure during mega-events (Preuss 2004, Only Extentioners, Event Visitors and Home Stayers create true positive)
33
