Europees vrijwilligerswerk voor jongeren
ONDERWIJS OPLEIDING JEUGDZAKEN EUROPESE COMMISSIE
.: '.
Voorwoord
Jongeren kansen bieden - Contacten leggen tussen plaatselijke projecten Het Europees Vrijwilligerswerk voor Jongeren (EVS) is gebaseerd op twee duidelijke ideeën. Enerzijds biedt het jongeren de gelegenheid een tijdje in een ander land te wonen en als vrijwilliger mee te werken aan een plaatselijk project en anderzijds stelt h e t ook allerlei organisaties in staat samen te w e r k e n en Europese partnerschappen te vormen door vrijwilligers uit te wisselen. Het nieuwe EVS-programma (1998-1999) helpt deze ideeën in praktijk te brengen. Het bouwt voort op een proefproject dat de Europese Commissie in 1996-1997 heeft beheerd. Dankzij dit proefproject hebben 2.500 jongeren de kans gekregen met al édith Creå&on Lid van de Curopeåe Commiá&ie Verantwoordelijk voor onderzoek, innovatie, orxderwijò, opleiding en jongeren
h u n enthousiasme en creativiteit deel te n e m e n aan meer dan 1.000 plaatselijke projecten in een ander land dan het hunne. EVS is een flexibel programma, dat een aantal verschillende mogelijkheden biedt: • Lange termijn Vrijwilligerswerk (6 -12 maanden) • Korte termijn Vrijwilligerswerk (3 weken - 3 maanden) • Vrijwilligerswerk in landen buiten de Europese Unie (Centraal en Oost-Europa, het Middellandse-Zeegebied, Latijns Amerika, Afrika enz.) • "Multilaterale" projecten, waarin partners uit verschillende landen samenwerken • Projecten waarin vrijwilligers worden betrokken bij "speciale evenementen" • "Toekomstkapitaalprojecten", die de vrijwilligers in staat stellen eigen initiatieven te ontplooien • Opleiding van projectleiders en ondersteunende personen • Ondersteuning voor "netwerken" en bij het zoeken naar partners Wanneer u tussen 18 en 25 j a a r oud b e n t en nieuwe ervaringen wil opdoen, een plaatselijke vereniging of een plaatselijke a u t o r i t e i t die vrijwilligers bij h a a r activiteiten wil betrekken of een Europees netwerk dat hoopt jonge vrijwilligers tussen zijn leden uit te wisselen... dan kan het EVS u de kans bieden waarnaar u zoekt. Als u hierover meer wil weten, moet u verder lezen!
1
Q¿j& (W* 3 * Edith Cresson
Europees
v r i j w i l l i g e r s w e r k
voor
j o n g e r e n
1
*»
WAT IS HET EUROPEES VRIJWILLIGERSWERK? De filosofie van het EVS-programma is gebaseerd op twee fundamentele príncipes:
Een nieuw soort leerervaring voor jongeren In de eerste plaats is vrijwilligers-
Bovendien worden jonge Europese
werk een doeltreffende manier
vrijwilligers door hun verblijf
om jonge mensen alternatieve
in het buitenland zelfstandig,
onderwijs- en opleidingsmogelijk-
wat hun van pas komt bij de
heden te bieden. Deelname aan
overgang naar een actief leven
een EVS-project stelt jongeren in
als volwassene. De waarde van
staat hun sociale en culturele
deze ervaring dient algemeen
horizon te verbreden, vertrouwd
erkend te wordend.
te raken met een ander sociaal en cultureel milieu en hun zelfvertrouwen te vergroten. Zij kunnen hun energie,
...en een helpende h a n d voor de plaatselijke ontwikkeling.
enthousiasme en creativiteit aanwenden, door deel te nemen
Het tweede basisprincipe achter
gastgemeenschap. Dit verhoogt de
aan praktische activiteiten die zij
het EVS is de bijdrage die de jonge
educatieve waarde van de ervaring
zelf vorm hebben helpen geven.
vrijwilligers tot de lokale
voor jongeren. Tevens draagt het
Zij leren wat het is verant-
ontwikkeling kunnen leveren.
ertoe bij, dat de door de vrijwilligers
woordelijkheid te aanvaarden
Projecten die sterk in de plaatselijke
verrichte activiteiten direct effect
en in een team te werken.
gemeenschap wortelen, bieden de
hebben op lokaal niveau. Het EVS
beste mogelijkheden voor integratie
betekent dus een belangrijke kans
van vrijwilligers in de
voor lokale projecten.
-f 1
.
\
Wat het Europees vrijwilligerswerk niet is Om alle misverstanden te voorkomen, het EVS is nadrukkelijk:
1. geen vervanging voor bestaand
2. geen vervanging voor de
of potentieel werk. De vrijwilligers
militaire dienstplicht of voor
krijgen een toelage, kost en
de verplichte of nietverplichte
inwoning gratis en hun basis
burgerdienst die in sommige
uitgaven (reizen, verzekeringen,
lidstaten bestaat. Het wordt
voorbereiding en opleiding enz.)
georganiseerd op volledig
worden vergoed. Het voornaamste
vrijwillige basis en is gebaseerd
doel is de vrijwilligers educatieve
op de motivatie van de jonge
mogelijkheden te bieden.
deelnemers. ■
De deelnemers aan het programma Gezien het bovenstaande is dus,
mogen niet als goedkope arbeids
al naar gelang van de behoeften en
krachten worden beschouwd of als
ideeën die ter plaatse aanwezig zijn,
een manier om bestaand personeel
heel veel ruimte voor creativiteit
te ontlasten. Men mag niet van hen
en innovatie aanwezig.
verlangen dat zij normale werk
De jonge Europese vrijwilligers
zaamheden verrichten, maar zij
hebben derhalve een ruime keuze
moeten de helpende hand
aan activiteiten zonder winstoog
bieden bij projecten om deze een
merk op sociaal, cultureel, milieu
nieuw perspectief te bezorgen en
en ander gebied. Deze activiteiten
een nieuwe bron van enthousiasme.
dienen een nieuwe dimensie toe te voegen aan bestaande projecten of te helpen nieuwe projecten van de grond te krijgen.
^
Europees
v r i j w i l l i g e r s w e r k
voor
j o n g e r e n
3
WIE ZIJN ER BIJ HET BEHEER VAN HET EUROPEES VRIJWILLIGERSWERK BETROKKEN?
De nationale bureaus De Europese Commissie
De in elk land gevestigde nationale bureaus spelen een essentiële rol bij de uitvoering van het programma en vormen
IDJE De Europese
Commissie
het belangrijkste contactpunt
is verantwoordelijk voor de
voor de vrijwilligers en de
uitvoering, de follow-up en de
organisaties die een vrijwilliger
evaluatie van het EVS-programma.
willen uitzenden en/of ontvangen.
Multilaterale projecten, projecten
Zij zijn op de hoogte van de
voor bijzondere evenementen en
belangrijkste kwesties en
projecten in derde landen worden
organisaties in hun land, en zijn
De SOS is een in Brussel gevestigd
rechtstreeks door de Commissie
beschikbaar om te helpen partners
bureau, dat steun verleent aan
beheerd.
met elkaar in contact te brengen,
de nationale bureaus en aan
het selecteren van partners,
projecten die de uitvoeringvan
het verstrekken van een
het EVS-programma soepel moeten
voorbereidende opleiding enz.
doen verlopen. De SOS verleent steun
De structuur voor operationele ondersteuning CSOS)
door te helpen bij de voorlichtingsactiviteiten en door assistentie te verlenen aan de partners in een vrijwilligerswerkproject. Zie de laatste bladzijde van de brochure voor adressen, m
DE PARTNERS IN EEN EVS-PROJECT Een partnerschap met drie partners de betrokken organisaties geen ervaring met transnationale Zij willen bijvoorbeeld gastheer
activiteiten verlangd.
zijn voor een jonge vrijwilliger uit
Het belangrijkste is, dat op basis
een ander land, om te profiteren
van een gemeenschappelijke
van de specifieke vaardigheden
overeenkomst, een echt
die deze mogelijk meebrengt, of
partnerschap tussen alle partners
van een project binnen het EVS-
een jongere uit hun eigen gebied
tot stand komt.
programma, is een hecht
de kans geven in het buitenland
partnerschap nodig tussen:
ervaring op te doen.
V
or de ambitieuze doelstellingen
Een uitgebreide gids voor de gebruikers van het EVS-
• de jonge vrijwilliger, • de uitzendende organisatie,
Iedere partner accepteert een
programma is verkrijgbaar
• de gastorganisatie.
rol in dit partnerschap door
bij de nationale bureaus en kan
Naast de jongeren die
de verantwoordelijkheden te
ook worden gedownloaded
vanzelfsprekend bij elk project
aanvaarden en de voordelen
van de Youth Website van
centraal staan, bestaat ruimte
van deelname te genieten.
de Europese Commissie.
voor een hele reeks spelers die
Net zoals het programma zonder
bij een project betrokken kunnen
voorwaarden vooraf open staat
worden plaatselijke autoriteiten,
voor alle jongeren, wordt van
bewonersverenigingen, plaatselijke organisaties zonder winstoogmerk van allerlei aard (op cultureel, sport- en sociaal gebied, op dat van de milieubescherming enz.), jeugdorganisaties, coöperaties enz.
^
Europees
v r i j w i l l i g e r s w e r k
voor
j o n g e r e n
3
Waarom? Bent u op zoek naar iets wat afwijkt van de traditionele route: onderwijs, beroepsopleiding en werk? Wilt u op praktische wijze solidair zijn met mensen in andere landen, die het minder goed hebben dan u? Wilt u uw
De Europese vrijwilliger
taalvaardigheid verbeteren, in een team leren werken of
Wie kan Europees vrijwilliger worden?
krijgen door in een
Iedere jongere tussen 18 en
buitenlandse
25 jaar die legaal in een van de
cultuur te gaan
lidstaten van de Europese Unie,
leven en te werken?
in Noorwegen ofin IJsland verblijft,
Het EVS kan u dit
kan "Europees vrijwilliger"
alles bieden.
worden. Het programma staat open voor iedereen. Er worden geen bijzondere kwalificaties verlangd. Een van de doelstellingen van het programma is de deelname te bevorderen van jongeren die om sociale, economische, culturele of etnische redenen, of vanwege een persoonlijke handicap, minder kansen hebben dan anderen.
meer zelfvertrouwen
Welke opleiding en ondersteunende maatregelen zijn er voor een Europees vrijwilliger beschikbaar?
Wordt het Europees vrijwilligerswerk erkend?
Het kan een uitdagende ervaring
Het kan zijn dat u na afloop
zijn een poosje als vrijwilliger in
van uw periode van Europees
het buitenland door te brengen.
vrijwilligerswerk een werkgever
U zult moeten communiceren
of een onderwijsinstelling over
in een vreemde taal. Het kost
de ervaring wil vertellen die u hebt
misschien enige tijd voordat u
opgedaan. U ontvangt een certificaat,
zich aan de tradities en gewoonten
waarin uw betrokkenheid bij het
van een ander land hebt aangepast.
project en de activiteiten die u in
Maak u echter geen zorgen! U krijgt
het kader van uw deelname aan het
voor vertrek en na aankomst in het
EVS hebt verricht, worden vermeld.
gastland de kans voorbereidings-
Ook van de organisatie die u heeft
en opleidingsseminars bij te
uitgezonden mag u enige steun
wonen. U moet als onderdeel
verwachten als u van uw ervaring
van uw ervaring met het EVS
profijt wil trekken.
taalonderwijs kunnen volgen. Uw gastorganisatie zal een "mentor" moeten aanwijzen, die u met raad en daad terzijde kan staan. Tijdens uw verblijf in het buitenland dient u ook de kans te krijgen andere jonge vrijwilligers te ontmoeten.
χ
Europees
v r i j w i l l i g e r s w e r k
voor
j o n g e r e n
D
De uitzendende organisatie
Wat zijn de voordelen van deelname aan het EVS?
in het buitenland als Europees
Wat zijn de taken van een organisatie die vrijwilligers uitzendt?
vrijwilliger ervaring op te doen?
De uitzendende organisatie
Kan dat u misschien helpen het
is verantwoordelijk voor de
contact met bestaande partners
selectie en de voorbereiding
in andere landen te verbeteren of
van de vrijwilliger voordat
te gaan samenwerken met nieuwe
deze vrijwilligerswerk gaat doen
project goed van start gaat.
partners? Misschien wilt u niet
bijvoorbeeld door interculturele
Wanneer de vrijwilliger terug is,
alleen als gastorganisatie optreden
training of talencursussen en zij
dient de organisatie die hem of
Wilt u jongeren een opwindende kans bieden, door te helpen hen
voor één of meer jonge
moet er bovendien voor zorgen,
vrijwilligers, maar deze
dat de vrijwilliger volledig
ook uitzenden, als onderdeel van een wederzijdse
verzekerd is. Ideaal is het wanneer de uitzendende organisatie
die hem ,
'
uitzendt, dienen ertoe bij te dragen dat het
haar uitgezonden heeft, hem of haar te helpen zoveel mogelijk profijt te trekken van de ervaring die hij of zij heeft opgedaan. Dat kan betekenen: steun bij het
uitwisseling?
gevestigd is in de regio
zoeken naar een baan, een verdere
Het EVS brengt
waar de jonge vrijwilliger
opleiding gaan volgen of de
verantwoordelijkheden mee, maar kan ook alle betrokken partners voordeel opleveren.
woont. De persoonlijke contacten tussen de vrijwilliger en de organisatie
vrijwilliger helpen op basis van diens ervaring een nieuw initiatief te starten.
De gastorganisatie
Wilt u misschien ook een jongere uit uw eigen regio naar
De gastorganisatie moet ook een aantal
het buitenland sturen om ervaring op te doen in het kader
garanties geven voor de onder
van het EVSprogramma? Als u
steuning van de vrijwilliger
nog geen contacten in andere
tijdens de periode dat deze
Europese landen hebt, kunnen
vrijwilligerswerk doet. Dit
de Commissie en de nationale
betekent het zorgen
bureaus u helpen een geschikte
voor doorlopende training van
partner te vinden.
de vrijwilliger (bijvoorbeeld
Welke voordelen zijn voor een gastorganisatie verbonden aan deelname aan het EVSprogramma?
Wat zijn de taken van een gastorganisatie?
van een mentor als de directe
Wilt u aan de activiteiten van uw
De gastorganisatie dient te zorgen
vrijwilliger in het geval
organisatie een nieuwe "Europese
voor een educatief kader om te
dat deze problemen heeft. ■
dimensie" toevoegen door één of
waarborgen, dat de periode van
meer vrijwilligers uit andere
vrijwilligerswerk werkelijk een
landen te ontvangen? Kunt u best
leerervaring voor de jongere is.
wat nieuwe ideeën en methoden
De taken van de vrijwilliger
gebruiken?
dienen, al naar gelang zijn of
taalonderwijs) en het aanwijzen contactpersoon voor de
haar motivatie en vaardigheden, in overleg met hem of haar te worden vastgesteld.
ã
Europees
v r i j w i l l i g e r s w e r k
voor
j o n g e r e n
3
.A*
ACTIVITEITEN VAN HET EUROPEES VRIJWILLIGERSWERK
D
Projecten voor vrijwilligerswerk van korte duur
landen die aan het programma
meewerken, zijn de 15 lidstaten
van de Europese Unie (België,
Het EVS stelt jongeren ook
Denemarken, Duitsland, Finland,
in staat een kortere ervaring
Frankrijk, Griekenland, Ierland,
met vrijwilligerswerk op te
Italië, Luxemburg, Nederland,
doen (drie weken tot drie maanden).
Oostenrijk, Portugal, Spanje,
Bij deze projecten zijn vaak groepen
het Verenigd Koninkrijk en Zweden), Noorwegen en IJsland. Bij multilaterale projecten en
Projecten voor vrijwilligerswerk van lange duur
vrijwilligers betrokken die tezamen aan een gemeenschappelijk project werken. Deze projecten zijn in het bijzonder bestemd voor jongeren
projecten in derde landen kunnen partners in andere landen
Het voornaamste accent van het
die nog niet eerder in het
betrokken zijn.
nieuwe EVS-programma ligt op de
buitenland zijn geweest, die zich
ondersteuning van projecten voor
tijdelijk in een moeilijke situatie
vrijwilligerswerk van lange duur.
bevinden of die, om verscheidene
In deze projecten komen drie
redenen, niet aan projecten van
partners samen: een jonge
langere duur kunnen meewerken.
vrijwilliger, de organisatie die
Projecten van korte duur bieden
vrijwilligers uitzendt en de
jongeren de mogelijkheid hun
gastorganisatie. Hierdoor worden
ervaringen te consolideren en
jongeren in staat gesteld een half
op een later tijdstip te overwegen
jaar of een jaar aan een plaatselijk
aan een EVS-project van langere
project mee te werken.
duur mee te werken.
Toekomst kapitaalprojecten derde landen. Minstens zes
Projecten voor bijzondere evenementen
vrijwilligers dienen aan deze
Het EVSprogramma biedt jonge
projecten deel te nemen, die een
vrijwilligers de mogelijkheid
gemeenschappelijk thema en
ondersteuning te vragen voor
aanpak moeten hebben wat betreft
projecten die zij aan de hand van
de coördinatie, het netwerken en
de ideeën die zij door hun periode
de uitwisseling van goede
van vrijwilligerswerk in het
praktijken tussen de partners.
buitenland hebben opgedaan, zelf hebben ontwikkeld. Dankzij deze
Projecten in derde landen
mogelijkheid kunnen vrijwilligers hun EVS ervaring gebruiken en uitbreiden, door verder te gaan
Deze projecten zijn verbonden aan een groot nationaal evenement,
Jongeren uit de landen die aan
met hun opgedane ervaringen en
waaraan een aantal vrijwilligers
het Europees vrijwilligerswerk
vaardigheden. "Toekomstkapitaal
kan deelnemen. Wanneer
deelnemen, krijgen de kans hun
projecten" kunnen bestaan uit
het Europees vrijwilligerswerk
horizon te verbreden door een
aanloopactiviteiten op allerlei
wordt combineert met een
poosje vrijwilligerswerk te gaan
gebieden: sociaal, cultureel,
dergelijk evenement, kan men de
doen buiten de grenzen van de
milieu en economisch of het
doeleinden van het programma
Europese Unie. Projecten in derde
deelnemen aan educatieve
bevorderen door nieuwe
landen bieden een kader voor het
activiteiten. ■
doelgroepen te bereiken en
ontwikkelen van samenwerking
daardoor de vrijwilligers een
tussen mensen en het bevorderen
uitzonderlijke ervaring te bieden.
van de overdracht van goede praktijken, waarmee bestaande
Multilaterale projecten
samenwerkingsprogramma's tussen de Europese Unie en andere regio's van de wereld
Bij deze projecten zijn organisaties
worden aangevuld. De partners
uit minstens vier landen betrokken.
in de derde landen treden als
De landen die in aanmerking
gastorganisaties op.
komen, zijn de landen die aan het programma meewerken en
a
Europees
v r i j w i l l i g e r s w e r k
voor
j o n g e r e n
J
WELKE AANVULLENDEN STEUN I S BESCHI KBAAR?
Opleiding Err worden cursussen en seminars aangeboden voor ondersteunend personeel, projectleiders en opleiders binnen het Europees vrijwilligerswerk om de kwaliteit van de projecten te handhaven en te verbeteren.
Steun bij het zoeken naar een partner
Steun voor innovatie
Met het oog op de centrale rol die het
Steun kan worden verleend door
partnerschap in alle fasen van een
middel van haalbaarheidssubsidies
EVSproject speelt, wordt een aantal
voor potentiële gast en uitzendende
maatregelen aangeboden om het
organisaties, die tijd nodig hebben
proces van het zoeken naar partners
om studies en onderzoek naar
te ondersteunen en te optimaliseren.
de implementatie van nieuwe
Hiertoe behoren het organiseren van
activiteiten voor vrijwilligers
seminars voor het leggen van
werk te
contacten, gespecialiseerde seminars,
verrichten, ι
voorbereidende bezoeken en bezoeken van vrijwilligers.
VOORBEELDEN VAN VRI JWI LLI GERS Eva, 18 jaar oud, uit Oostenrijk,
David, een jonge Fransman,
De "Association
heeft zes maanden doorgebracht
heeft zes maanden meegewerkt
Pépinières des Jeunes
in I talië, waar zij heeft geholpen
aan een reïntegratie projekt
Artistes" heeft ervoor zorg
in een centrum voor
voor werklozen in Zweden, waarbij
gedragen dat negen vrijwilligers
drugsverslaafden; zij heeft steun
hun zelfvertrouwen werd vergroot
hebben kunnen deelnemen aan
verleend bij de organisatie van
door middel van toneelspelen.
een project genaamd "Artiesten
de vrijetijdsbesteding en gezorgd
Hij heeft de desbetreffende leraar
tegen uitsluiting". De vrijwilligers
voor frisse ideeën. Deze ervaring
geassisteerd en zelf geacteerd.
hebben één jaar doorgebracht
heeft haar gesterkt in haar
Dit heeft hem ertoe gebracht om,
in de ontvangstprojecten in vier
voornemen om in de sociale sector
nadat hij zijn scriptie over zijn
Europese steden, Dublin, Brussel,
te gaan werken en haar geholpen
ervaring voltooid had, naar de
Berlijn en Roubaix.
toegang te krijgen tot de
toneelschool te gaan.
desbetreffende studies.
Alle ontvangstprojecten zijn diep in de plaatselijke gemeenschap
tegelijkertijd ook de waarde van hun engagement in de respectievelijke lokale gemeenschappen belichten.
geworteld. Door middel van kunstateliers en andere creatieve
Rebecca, afkomstig uit het Verenigd
projecten, hebben de vrijwilligers
Koninkrijk, heeft zes maanden in
de lokale teams geholpen bij het
Griekenland meegewerkt aan een
uitvoeren van projecten met senioren,
project voor het beschermen van
jonge drugsverslaafden, ethnische
beren, bouwwerkzaamheden verricht
minderheidsgroeperingen, jonge
en geholpen bij wetenschappelijk
daklozen, vluchtelingen, kinderen
onderzoek en in bewustmakings
uit probleemgezinnen, enzovoort.
campagnes. Zij had al eerder aan
Als deel van het project hebben de
een soortgelijk project meegewerkt,
vrijwilligers een expositie opgezet
ook in Griekenland, maar toen voor
van schilderijen, schetsen, boeken,
zeeschildpadden. Beide organisaties
gedichten, videos, beeldhouwwerken
hebben haar een baan aangeboden
en photo's, die niet alleen dienden
na haar vrijwilligerswerk en zij heeft
als een tastbare evaluatie van hun
besloten met de schildpadden door
vrijwilligersdiensttijd, maar die
te gaan. ■
VOORBEELDEN VAN ORGANI SATI ES Een kleine plaatselijke vereniging
kennis heeft gedeeld met zijn
in I talië verleent verschillende
Italiaans gastorganisatie die
soorten diensten (eerste hulp,
nu ook zo'n activiteit wil
hulp voor ouderen, hulp op
ontwikkelen, ontwikkelen de beide
school enz.). Zij heeft een Schotse
organisaties contacten
vrijwilliger te gast gekregen,
en plannen studiebezoeken om
die heel actief was in zijn
goede praktijken uit te wisselen.
jeugdorganisatie, vooral in
Zij plannen ook te gaan werken
straathoekwerk met drugs
aan uitwisseling van ouderen
verslaafden. Aangezien hij zijn
en jongeren!«
Europees ^
v r i j w i l l i g e r s w e r k
voor
j o n g e r e n
3
Contactadressen Nationale bureaus Belgique B.IJ. (Bureau International de la Jeunesse) Daniel MENSCHAERT/ Laurence HERMANO/ 13-17 Boulevard Adolphe Max Β - 1000 Bruxelles tel.:(32 2)219.09.06 fax:(32 2)218.81.08 E-mail :
[email protected]
België JI NT v.z.w. Koen LAMBERT/ Inez ADRIAENSEN Grétrystraat 26 Β - 1000 Brussel tel. : (32 2) 209.07.20 fax : (32 2) 209.07.49 E-mail :
[email protected]
Belgien Agentur "Jugend für Europa" Irene ENGEL Quartum Center Hütte 79 Β-4700 Eu pen
tel. : (32 87) 56.09.79 fax : (32 87) 56.09.44 E-mail :
[email protected]
Danmark ICU Charlotte SCHWARTZ-HANSEN Vandkunsten 3 DK-1467 Kobenhavn Κ tel. : (45) 33 14.20.60 fax: (45) 33 14.36.40 E-mail : ¡
[email protected] [email protected]
Deutschland Deutsches Büro "Jugend für Europa" Hans-Georg WICKE/ Ulrich BECKERS Hochkreuzallee 20 D-53175 Bonn tel. : (49 228) 95.06.220 fax : (49 228) 95.06.222 E-mail :
[email protected]
Eöpana Instituto de la Juventud Paloma IZNAOLA C/ Ortega y Gasset, 71 E - 28006 Madrid tel.:(34 91)347.76.65 fax:(34 91)347.76.87 E-mail :
[email protected]
Ellas
Luxembourg
SuomiFinland
General Secretariat for Youth MrSFIKAKIS/ Mrs PAPAKONSTANTINOU 417 Aeharnon Street GR-Athens 11 1 43 tel. : (30 1)253.22.59/253.13.49 fax:(30 1)253.18.79 E-mail :
[email protected] [email protected]
CNIEJ/SNJ Jackie ZANUSSI 76 Boulevard de la Pétrusse L- 2320 L uxembourg
Centre for International Mobility (CIMO) Pekka KEINÄNEN Hakaniemenkatu 2 FIN-00530 Helsinki
tel. : (352) 40.55.52 fax : (352) 40.55.56 E-mail :
[email protected]
Nederland
INJEP Catherine LE5EVE-NIC0LLE Pare du Val Flory 9-11 rue Paul Leplat F — 78160 Marly-le-Roi tel. : (33 1)39.17.27.44 fax: (33 1)39.17.27.90 E-mail :
[email protected]
NIZW International Centre Caroline VINK/ Peter BARENDSE Catharijnesingel 47 P.O.Box 19152 NL-3501 DD Utrecht tel. : (31 30) 230.65.46 fax : (31 30) 230.65.40 E-mail :
[email protected] [email protected]
Ireland
Norway
LEARGAS-The Exchange Bureau Mary CLEARY/ Donna 01EARY Avoca House 189/193 Parnell Street IRL-Dublin 1 tel. : (353 1)873.14.11 fax: (353 1)873.13.16 E-mail :
[email protected] [email protected]
SUAK-UIS EVS in Norway, Tor Eigil HODNE / Stine ÖFSDAHL Postboks 8036 Dep. Ν - 0030 Oslo tel. : (47 22) 24.20.12/24.90.90 fax : (47 22) 24.95.23 E-mail :
[email protected] [email protected]
France
Island Hitt Húsi9 Einar Rafn GUdBRANDSSON A3alstræti 2 IS -101 Reykjavik tel. : (354 5) 522.239 fax : (354 5) 624.341 E-mail :
[email protected]
Italia ■ Presidenza del Consiglio dei Ministri Dipartimento degli Affari Sociali Lea BAWSTONI Via Vittorio Veneto 56 1-00187 Roma tel.:(39 06)48.16.15.54 fax:(39 06)48.16.13.13 E-mail :
[email protected] [email protected] ■ L unaria Sergio ANDREIS/ Luisa PAGANO Via Salaria 89 1-00198 Roma tei. : (39 06) 853.00.463 fax:(39 06)841.80.36 E-mail :
[email protected]
tel. : (358 9) 77.47.70.33 fax : (358 9) 77.47.70.64 E-mail :
[email protected] [email protected]
Sverige Ungdomsstyrelsen Camilla WIKSTEDT P.O. Box 17 801 S - 118 94 Stockholm
tel. : (46 8) 462.53.68 fax : (46 8) 644.88.54 E-mail :
[email protected] [email protected]
United Kingdom Youth Exchange Centre Ian PAWLBY/ Dorothy SAUNDERS The British Council, 10 Spring Gardens UK-London SWIA2BN tel.:(44 171)389.40.30 fax:(44 171)389.40.33 E-mail :
[email protected]
Österreich. ■ Interkulturelles Zentrum Helmut FENNES/ Peter HOFMANN Kettenbrückengasse 23 A - 1050 Wien tel. : (43 1) 586.75.44.20 fax: (43 1)586.75.449 E-mail :
[email protected] [email protected] ■ Verein Internationale Jugendarbeit BMUJF Patrick HARTWEG Franz-Josefs-Kai 51 A - 1010 Wien tel. :(43 1)534.75.316 fax: (43 1)533.70.40 E-mail :
[email protected]
Portugal Instituto Português da Juventude Carlos RAPOULA / Eduarda CABRAL Av. da L iberdade 194-6° Ρ - 1200 Lisboa tel. : (351 1)317.92.00/04 (direct:317.94.16) fax: (351 1)317.92.10/16 E-mail :
[email protected]
Op Curopees niveau Europese Commissie Direktoraat-Generaal XXII Onderwijs, Opleiding en Jeugdzaken Afdeling C2 Rue de la Loi 200 B - 1049 Brussels tel. : (32 2) 295 23 27 fax : (32 2) 299 41 58 E-mail :
[email protected]
Internet http://europa.eu.int/en/ comm/dg22/youth.html
SOS / S t r u c t u u r voor operationele ondersteuning Rue des Drapiers 35 B - 1050 Bruxelles tel. : (32 2) 549.55.90 fax : (32 2) 549.55.99 E-mail :
[email protected]
CD
O ro
Meer gegevens over de Europese Unie vindt u op Internet via de Europaserver (http://europa.eu.int).
CD 00 I
OD
O
,
•
1 Europese Commissie Directoraat-Generaal XXII Onderwijs, Opleiding en Jeugdzaken Rue de la Loi 200/Wetstraat 200 B-1049 Bruxelles/Brussel Manuscript voltooid in december 1998 ISBN 92-828-3634-7 © Europese Gemeenschappen, 1999 Overneming met bronvermelding toegestaan Printed in Germany Gedrukt op chloorvrij gebleekt papier
^^H ir
* * • EUR
'k
• op • *—·—•
BUREAU VOOR OFFICIËLE PUBLICATIES DER EUROPESE GEMEENSCHAPPEN L-2985 Luxembourg
ISBN
TE-flEfl-3h3M-7
789282"836347