13/11/14
Ergonomie in een vernieuwde kantooromgeving freddy Willems – www.beterbeeld.be
beterbeeld
Drie thema’s • Flexplek , Het Nieuwe Werken en thuiswerken • Het landschapskantoor
beterbeeld
1
13/11/14
1
Flexplek, HNW en thuis werken
beterbeeld
Standpunten - geschiedenis • Flexplekken: vervanging van (dure) leegstand • Thuiswerken: van goedkope handenarbeid naar (goedkoop?) kantoorwerk • Het Nieuwe Werken: No Rules: de vervaging van de norm? • Flexibiliteit als oplossing en/of valkuil (eerder vulkaankrater) beterbeeld
2
13/11/14
Leegstand - Flexplek • Kantoorruimte is duur, het kan dus efficiënter • Een flexplek voor wie regelmaMg onregelmaMg op het werk is? • Een flexplek voor iedereen (gelijkheidsbeginsel)?
beterbeeld
Tevredenheid ? 11 04 2012: • Bijna een kwart (24 procent) van de Nederlandse werknemers is ontevreden over de inrichMng van hun flexibele werkomgeving • Onderzoek: Marianne Van der Pol, beleidsadviseur bij Abvakabo FNV
beterbeeld
3
13/11/14
Voorwaarden flexplek (M. Van der Pol) • • • •
Invoeringsplan met wensen van medewerkers Werkplek aanpassen aan werksoort Genoeg aantrekkelijke werkplekken Flexibiliteit van de werkplek
beterbeeld
Voorwaarden • Degelijke basisuitrusMng computer • Bij laptop: docking, vast scherm, toetsenbord en muis • Of laptopsteun, toetsenbord, muis
• Goed en/of slim instelbaar meubilair • Intensief poetsprogramma (stoel, tafel, toetsenbord, muis, scherm,…)
• Goede geluidsabsorpMe: wisselende contacten en uren doet praten
beterbeeld
4
13/11/14
Wet van de schaarste • In combinaMe met HNW: grote overschakeling naar flexplekken • Als er te weinig goede werkplekken zijn • Strijd, afgunst, jaloezie, met acMes tot ‘bezit’ • ConcentraMe-‐ en producMeverlies
beterbeeld
Optimale verdeling • Vaste werkplekken voor vaste medewerkers, zodat men weet waar ze zitten (secretariaat, specialisten, ondersteuning,.. • Flexibele werkplekken voor flexibele medewerkers: die niet gevraagd worden, maar meer vragende partij zijn.
beterbeeld
5
13/11/14
Als overgang naar Het Nieuwe Werken • Flexibel werken is meer dan een flexplek • • • •
Flexibele arbeidsuren Flexibele arbeidsplaatsen, flexplekken Flexibele arbeidscontracten Flexibele beloning
beterbeeld
Het Nieuwe Werken • ‘Werken’ op kantoor is out • Het kantoor wordt een plek voor vergaderen en sociale contacten, en een plek om te inspireren en indruk te maken • Millenials willen overal werken, maar minder thuis
beterbeeld
6
13/11/14
Het Nieuwe Werken In 2005 stelde de Vlaamse Regering onder de noemer ‘Anders Werken’ een aantal principes vast die bij elke nieuwe huisvesMging gehanteerd dienen te worden: • diversiteit van werkplekken; • afstemming van de werkplekinrichMng op de acMviteit die er plaats vindt; • geen vaste toewijzing van werkplekken aan individuele medewerkers; • mogelijkheden tot thuiswerken en werken vanuit satellietkantoren.” (Vlaamse Overheid, 2013)
beterbeeld
Thuiswerk – telewerk: voordelen bedrijf • Kostenbesparend • Verhoogde productiviteit • Minder gestoord • Minder verplaatsingen
• Motivatie • Stijgt met de verantwoordelijkheid
• Behoud van goede medewerkers (om praktische redenen) • Flexibele organisatie
beterbeeld
7
13/11/14
Thuiswerk – telewerk: nadelen bedrijf • Op lange termijn • Tekort aan overleg, interactie • Creativiteit verdwijnt uit het bedrijf, • Collega’s niet aanwezig om problemen op te lossen • Vervreemding van thuiswerkende collega’s (voor zij die blijven)
beterbeeld
Thuiswerk – telewerk: voordelen personeel • • • • •
Daling van de reistijd Betere werkgelegenheid (meer bedrijven) Keuze eigen uren Meer autonomie Balans privé en werk - jobtevredenheid
beterbeeld
8
13/11/14
Thuiswerk – telewerk: nadelen personeel • • • •
Contact met collega’s? Informeel leren valt weg Te kort aan ‘wandelgangen’ Werk(gever) komt in huis: gevaar?
beterbeeld
Thuiswerk – telewerk: voordelen maatschappij • Minder files • Minder vervuiling • Betere werkgelegenheid
beterbeeld
9
13/11/14
Het Nieuwe Werken - Coworking Werkplekken die je kan huren, en waar je dus toch wat samen zit: veel voordelen van thuiswerk, minder nadelen • • • •
Betere producMviteit Meer contacten Goed gelegen Aantrekkelijk vormgegeven
beterbeeld
2
Het Landschapskantoor
beterbeeld
10
13/11/14
Effecten van open kantoren • Impact van een omschakeling • verlies van idenMteit, winst aan contacten
• Blijh hoe dan ook onaangenaam • Werken in een open kantoor blijkt niet te wennen, geen sprake van een afname van de negaMeve effecten na aanpassingsperiode.
• Katalysator voor psychosociale risico’s • klachten over geluid, licht, klimaat, maken dat mensen anders reageren
beterbeeld
‘Wat als we Nieuw gaan Werken’, SMchMng InnovaMe en Arbeid
Effecten van open kantoren • Privacy • De nood aan privacy is een fundamenteel gegeven. • Voorwaarde om informele contacten mogelijk te maken.
• CommunicaMe en interacMe • men verwacht meer globale communicaMe en interacMe • individuele gesprekken in ‘gesloten’ sfeer blijven belangrijk
• Ontmoeten en ontmoeMngsruimtes • de rol van opgezeke ontmoeMngsruimtes is zeer beperkt, de weg er naar toe is de echte ontmoeMngsruimte, • afstand ten opzichte van elkaar Mjdens het werk is nog meer bepalend voor ontmoeten en communicaMe
beterbeeld
‘Wat als we Nieuw gaan Werken’, SMchMng InnovaMe en Arbeid
11
13/11/14
Effecten van open kantoren • Verstoring op kantoor • Niet goed voor de producMviteit van de gestoorde
• Enkel een voordeel voor de hulpvrager • Terugkeren naar het werk van voor de verstoring is mentaal belastend • Bij rouMnewerk (saai) kan verstoring sMmulerend zijn • Tijdverlies op kantoor weegt op werk-‐privébalans • Overuren, thuis werken
• Lawaai • Lawaai is, samen met een gebrek aan privacy, een van de voornaamste factoren van ontevredenheid • AkoesMsche afscherming die ook visueel afschermt lost niet veel op
beterbeeld
‘Wat als we Nieuw gaan Werken’, SMchMng InnovaMe en Arbeid
Effecten van open kantoren • Flexibiliteit • Een voornaam voordeel van open kantoren in combinaMe met flexplekken is dat het een flexibele indeling van de ruimte mogelijk maakt.
• Kostenbesparing • louter op basis van veronderstellingen. • geen wetenschappelijk materiaal gevonden dat de kosteneffecMviteit in algemene principes beschrijh.
beterbeeld
‘Wat als we Nieuw gaan Werken’, SMchMng InnovaMe en Arbeid
12
13/11/14
Studie Denemarken In vergelijking met een éénpersoonskantoor: • In 2 persoonskantoor: 50% meer ziektedagen • In 3-‐6 personen: 36% meer ziektedagen • In open kantoor (meer dan 6 pers) : 62 % meer ziektedagen
beterbeeld
Conclusie ? • Weegt de kostenbesparing op vlak van facility management op tegen producMeverlies personeel? • Is combinaMe van tele(thuis)werk, kleinere kantoren en flexwerkplekken haalbaar?
beterbeeld
13