Entercultureel werken aan interculturele competenties via de ontwikkeling van een online leertraject
Joke Simons (Lessius Mechelen) Marieke Vandersmissen (KHLeuven) Annemie Merckx (KaHo SL) Gunilla De Graef (CIMIC)
Kort overzicht • Opwarmer • Korte schets van het project Inhoudelijke invulling Materiaal
• Kleine onderdompeling • Beperkte illustratie van e-tool
Opwarmer: Diversiteit in het onderwijs Vraag 1 Hoeveel procent van de kinderen jonger dan 12 jaar zijn van ‘allochtone’ origine?
A. 5 % B. 20 % C. 45 %
Opwarmer: Diversiteit in het onderwijs Vraag 2 Kansarmoede en allochtone origine worden vaak in één adem genoemd. Hoeveel procent van de allochtonen van Marokkaanse en Turkse herkomst leeft in armoede ? A. 10% B. 30% C. Meer dan 50%
Opwarmer: Diversiteit in het onderwijs Vraag 3 Hoeveel procent van de allochtone jongeren uit het BSO en TSO verlaat de school zonder een diploma? A. Ongeveer 20% B. 20 tot 40 % C. Meer dan 50 %
Opwarmer: Diversiteit in het onderwijs Vraag 4 Welke van de 5 onderstaande redenen vormen de belangrijkste verklaringen voor het feit dat allochtone jongeren vaker dan hun leeftijdsgenoten in het beroepsonderwijs belanden (het zgn. watervaleffect)? 100 80 60
A. taal 40 20 B. onwil 0 1e 2e 3e graad graad graad C. vertraagde schoolloopbaan D. onvoldoende kennis Vlaamse schoolsysteem E. onvoldoende betrokkenheid van de ouders
ASO TSO BSO
Opwarmer: Diversiteit in het onderwijs Vraag 5 Ook bij allochtone gezinnen is het tweeoudergezin geen vanzelfsprekendheid meer. Steeds meer allochtone kinderen groeien op in een eenoudergezin. Hoeveel Marokkaanse gezinnen kunnen omschreven worden als een eenoudergezin (alleenstaande ouder met kind of kinderen)? A. Minder dan 1000 B. Tussen 1000 en 5000 C. Bijna 10000
Oplossingen • Juiste antwoorden 1) B 2) C 3) C 4) A, C en D 5) C
• Score op 5?
Korte schets van het project Aanleiding - België: één van de meest geglobaliseerde landen ter wereld - Globalisatie => toenemende diversiteit op alle vlakken
- Onderwijs: leerkrachten en directies worstelen hiermee
Korte schets van het project • Expliciete keuze voor etnisch-culturele diversiteit • Veel weerstand tegen in onderwijs • Onze aanpak een e-tool: verschillende soorten oefeningen om zich bewust te worden van eigen referentiekader, cultuurverschillen de implicaties hiervan op les- en leerstijlen
feedbackmomenten in vivo platformmomenten
Huidige stand van zaken • Onze aanpak Fase 1 Opstellen van visietekst Doornemen van literatuur
Fase 2 Opstellen van oefeningen Pen en papier-versie
Invulling van in vivo platformmomenten
Fase 3 Digitaliseren van oefeningen (deels) Raamkader voor website
Opbouw van e-tool Algemene modules Cultureel referentiekader Identiteit en diversiteit Interculturele ervaringen Perspectiefwijziging
Onderwijsgerelateerde modules Cultuur in les- en leerstijlen Meertaligheid Religie Ouderbetrokkenheid
1 Cultureel referentiekader • Centrale vragen Waarin is mijn reactie geworteld? Hoe komt het dat ik op een bepaalde manier reageer?
• Aandacht voor eigen mentale bril/filter en eigen waarden en normen Wat is cultuur? Hoe beïnvloedt cultuur onszelf?
2. Identiteit en beeldvorming • Centrale vragen Hoe kijk je naar jezelf? Hoe kijk je naar de andere? Wat speelt mee in deze beeldvorming?
• Aandacht voor
Identiteit Imago Stereotypen Vooroordelen Beeldvorming
3. Interculturele ervaringen • Centrale vragen
Welke interculturele ervaringen heb ik al? Welke houding neem ik aan tegenover interculturele contacten?
Welke houdingen of reacties kunnen voorkomen bij interculturele contacten?
4. Perspectiefwijziging • Centrale vragen Welke referentiekader heeft de ander? Hoe komt dat de ander op een bepaalde manier reageert, denkt, voelt?
5. Interculturele leermiddelen • Centrale vragen Hoe beïnvloedt mijn opvatting over cultuur mijn eigen lesgeven? Welke leermiddelen en aanpak kan ik gebruiken om interculturaliteit een juiste plaats te geven in de klas? Welke leermiddelen? Hoe kan ik die inzetten? Waar kan ik ze vinden?
6. Meertaligheid • Centrale vragen Hoe ga ik in de klas om met een veelheid aan thuistalen? Welke middelen kunnen me hierbij ondersteunen?
7. Religie • Centrale vraag Hoe ga je om met een veelheid aan religies?
• Aandacht voor Achtergrondinfo over de erkende wereldreligies in België Verwijzing naar links voor verdere aanpak
8. Ouderbetrokkenheid • Centrale vragen Wat moeten of mogen ouders in de klas of school doen? Wat als het gedrag van ouders afwijkt van je eigen verwachtingen? Hoe kan je deze kloof overbruggen?
Toekomstplannen • Fase 4 Uittesten van e-tool bij Docenten Studenten Werkveld
• Fase 5 Evaluatie van ervaringen Bijsturing van instrument
Onderdompeling • Zelf ervaren van enkele oefeningen Oefening uit module 1 Oefening uit module 2
Onderdompeling • De interculturele intelligentietest Man, jumbojet, trui, potlood,vrouw Cadeaus, werken, gebak, bloemen Tip: verjaardag Licht, schemer, schaduw, donker, duister
Onderdompeling Koppel de beschrijving aan een persoon Louis
Sara
Karel
Aïcha
- (1) is heel sportief: doet aan zwemmen, tafeltennis en atletiek; houdt enorm van ballet en hoopt ooit beroemd te worden. - (2) is de slimste van de klas en hoopt dierenarts te worden. - (3) houdt van snoepen: pannenkoeken met ijs zijn het lievelingsgerecht van deze persoon. - (4) houdt van lezen en schrijft zelf verhalen en gedichten.
De e-tool • Korte illustratie van de e-tool http://entercultureel.khm.be
Slot
Vragen, suggesties of bedenkingen? Bedankt voor jullie aandacht !!
