b&k+ Architecten, Keulen 17.02 - 10.04.2005
Gratis tentoonstellingsgids Nederlands / Français / English
Introductie
Ik ontmoette Arno Brandlhuber van b&k+ architecten uit Keulen voor het eerst naar aanleiding van de tentoonstelling ArchiLab, door deSingel in 2002 overgenomen uit Orléans. Bij deze gelegenheid overhandigde hij mij een publicatie van zijn bureau die nogal ongewoon oogde. Op de cover van dit kleine, slechts zestien pagina’s tellende boekje stond een meisje afgebeeld dat een hertje aan een gele bloem liet ruiken. Binnenin werden, telkens op dubbelpagina’s, zeven projecten voorgesteld: aan de linkerkant steeds een foto van een gerealiseerd gebouw, maar zodanig gemanipuleerd dat het als een maquette overkwam, en aan de rechterkant een afbeelding van een inheems dier. Zo stond naast ‘Kölner Brett’ een vlinder, naast ‘G55’ een roodborstje en naast ‘Vaalser Quartier’ een eekhorentje afgebeeld. Vorm en inhoud waren dusdanig afwijkend van gangbare architectuurpublicaties en van de manier waarop architecten zich gewoonlijk presenteren, dat mijn nieuwsgierigheid naar het werk van dit bureau gewekt was. Zo kwam ik tot de ontdekking dat b&k+ wel vaker eigenzinnige paden betreedt, zowel in hun architectuurpraktijk als in de manier waarop zij deze praktijk publiek maken. Reeds na de oprichting in 1996 van b&k+ realiseerde Arno Brandlhuber samen met zijn toenmalige partner Bernd Kniess een aantal gebouwen. Opvallend bij hun projecten was dat zij binnen de zeer restrictieve Duitse bouwvoorschriften een architectuur verwezenlijkten die aan de ene kant volledig aan de regels voldeed en anderzijds deze regels door de manier van toepassing perverteerde. Een goed voorbeeld van deze conceptuele invalshoek is een van hun eerste realisaties, het woonhuis ‘>256’ (1996). Een spatie tussen twee gebouwen in de binnenstad van Keulen van 256 cm breed 1
werd met een appartementsgebouw letterlijk en figuurlijk opgevuld. Het bijzondere daarvan is dat dit gebouw geen eigen brandmuren heeft en als het ware constructief tussen de brandmuren van de twee bestaande gebouwen verankerd werd. Op de begane grond leidt een lange gang naar de achterkant en de tuin waar een open trappenhuis de drie appartementen ontsluit. Een andere vroege veelbesproken en meermaals bekroonde realisatie is ‘Kölner Brett’. Dit project valt enerzijds op door de ingenieuze ruimtelijke flexibiliteit die door de individuele kopers naar hun eigen behoeftes mede bepaald kon worden en anderzijds door de aan de achtergevel ‘opgehangen’ ontsluiting met terrassen, tuinen en gemeenschappelijke ruimtes. ‘Realarchitektur’ en gepolitiseerd landschap, activisme en participatie behoren dan ook tot de sleutelbegrippen binnen de praktijk van dit bureau. Vanaf het begin stelde b&k+ zich op als collectief – waarnaar de ‘+’ in hun naamgeving verwijst – dat naar synergie met andere disciplines zoekt. Zo werkten zij regelmatig samen met onder andere Thomas Demand (kunstenaar), Bart Lootsma (schrijver) en Stefan Schneider (componist). Naast het concreet realiseren van bouwopdrachten hecht b&k+ veel belang aan het reflecteren over, het bevragen en het vertalen van architectuur naar diverse media, door middel van onderzoek, uiteenlopende publicaties, cd’s, tentoonstellingen, workshops en de oprichting van een opleiding architectuur in Nürnberg (‘a42.org’ Masters of Architecture Nürnberg). In de aanloop naar hun tentoonstelling in deSingel lanceerde b&k+ vorig jaar een oproep tot het brede publiek met de vraag om beelden op te sturen van plaatsen waar men het liefst zou willen wonen, de lief2
de bedrijven of sterven. Aan de hand van het ingezonden beeldmateriaal (meer dan tweehonderd inzendingen waaronder afbeeldingen van een iglo, een boeddhistische tempel, een tuin met een appelboom, een slaapkamer in het koninklijk paleis, een villa in Toscane, een eiland op de Bahama’s ...) maakte b&k+ samen met de opleiding ‘a42.org’ van de Akademie der Bildenden Künste in Nürnberg een maatschappelijke analyse die in de tentoonstelling onder de naam ‘New Antwerp’ als onderzoek in ontwikkeling met statistieken, grafieken en maquettes de wensbare stad van het collectief verbeeldt. De tentoonstelling zelf geeft een gecomprimeerd overzicht van de activiteiten van b&k+ brandlhuber&co, gerangschikt van 0001 (gemeenschappelijke werkruimte, Darmstadt, 1992) tot 0101 (publicatie ‘Brandlhuber / Een Fictie’, Antwerpen, 2005). Dit laatste project neemt binnen de tentoonstelling een centrale plaats in. Niet omdat b&k+ eropuit is om bij elke gelegenheid een publicatie te lanceren, maar omdat dit een consequent gevolg is van hun denkwijze om architectuur als een levensnoodzakelijke voorwaarde te definiëren. Tegelijkertijd lanceert die publicatie ook een nieuwe, totnogtoe ongekende standaard binnen de praktijk van architectuurpublicaties. Nadat Rem Koolhaas in 1995 met zijn 1346 pagina’s omvattend boek ’S M L XL’ furore gemaakt had en hiermee het credo ‘size matters’ een nieuwe betekenis gaf, en de architecten Herzog & de Meuron in 2002 met ‘Natural History’ een wetenschappelijke omkadering opeisten, ligt nu voor het eerst een roman over een levende architect klaar, geschreven door de Berlijnse cultuurtheoreticus Martin Burckhardt.
3
Introduction
C’est lors de l’exposition ArchiLab, reprise d’Orléans par deSingel en 2002,
‘Realarchitektur’ et paysage politisé, activisme et participation font donc
que j’ai rencontré pour la première fois Arno Brandlhuber des b&k+ archi-
partie des concepts clefs au sein de la pratique de ce bureau. D’emblée,
tecten de Cologne. À cette occasion, il me montra une publication de son
b&k+ s’est positionné comme un collectif –auquel se réfère le ‘+’ du nom –
bureau, présentée de façon assez insolite : la couverture de ce petit livre
à la recherche de synergies avec d’autres disciplines. C’est ainsi qu’ils ont
d’à peine seize pages montrait une fillette faisant sentir une fleur jaune à
collaboré régulièrement avec entre autres Thomas Demand (artiste), Bart
un faon. À l’intérieur, toujours sur doubles pages, étaient représentés sept
Lootsma (écrivain) et Stefan Schneider (compositeur). Outre la réalisation
projets: à la gauche toujours la photo d’une construction terminée, mais
concrète de constructions, b&k+ attache beaucoup d’importance à la
manipulée de telle façon à paraître une maquette, et à droite l’illustration
réflexion, le questionnement et la traduction de l’architecture vers les divers
d’un animal du pays. Ainsi un papillon figurait-il à côté de ‘Kölner Brett’, un
médias, par le biais de la recherche, de diverses publications, de cd’s, d’ex-
rouge-gorge à côté de ‘G55’ et un écureuil à côté de ‘Vaalser Quartier’. La
positions et de workshops ainsi que par la création d’une formation en
forme et le contenu étaient tellement différents des publications courantes
architecture à Nuremberg (‘a42.org’ Masters of Architecture Nuremberg).
d’architecture et de la façon qu’utilisaient les architectes pour se présenter
Au cours de la préparation de leur exposition à deSingel, b&k+ a lancé l’an-
habituellement, que ma curiosité pour le travail de ce bureau fut immédia-
née passée un appel au grand public en demandant d’envoyer des images
tement éveillée. C’est ainsi que je découvris que ce n’était pas la première
d’endroits idéaux pour vivre, faire l’amour ou mourir. À l’aide du matériel
fois que b&k+ se distinguait par sa singularité tant dans sa pratique d’archi-
envoyé (plus de deux cents envois dont des images d’un igloo, un temple
tecture que dans la façon utilisée pour la rendre publique.
bouddhiste, un jardin avec un pommier, une chambre à coucher au palais
Dès la création en 1996 de b&k+, Arno Brandlhuber réalisa plusieurs cons-
royal, une villa en Toscane, une îles des Bahamas …) b&k+ a réalisé avec les
tructions avec son partenaire de l’époque, Bernd Kniess. Ce qui était frap-
étudiants de ‘a42.org’ de l’Akademie der Bildenden Künste à Nuremberg
pant dans leurs projets est qu’à l’intérieur des normes de construction alle-
une analyse sociologique intitulée ‘New Antwerp’ qui à l’occasion de l’ex-
mandes très restrictives, ils réalisèrent une architecture qui d’une part, se
position, présente une recherche de développement étayée par des statis-
conformait tout à fait aux règles en vigueur alors que d’autre part, ils per-
tiques, des graphiques et des maquettes du modèle communautaire urba-
vertissaient ces règles par leur façon de les appliquer. Un bon exemple de
nistique.
cette approche conceptuelle est une de leurs premières réalisations, la maison d’habitation ‘>256’ (1996). Un espace de 256 cm de large entre deux
L’exposition elle-même donne une vue générale des activités de b&k+
bâtiments du centre-ville de Cologne fut comblé -au sens littéral et figuré-
Darmstadt, 1992) à 0101 (publication ‘Brandlhuber / Een Fictie’, Anvers,
par cet appartement. Ce qui est remarquable, est que cette construction ne
2005). Ce dernier projet occupe une place centrale au sein de l’exposition.
comporte pas de propres murs coupe-feu et qu’elle fut de façon pour ainsi
Non pas que b&k+ soit à l’affût de la moindre occasion de lancer une
dire constructive ancrée entre les deux murs coupe-feu des deux bâtiments
publication ; il s’agit plutôt de la conséquence logique de leur conception
voisins existants. Au rez-de-chaussée, un long couloir mène vers l’arrière et
de la définition de l’architecture comme étant une condition absolument
le jardin où une cage d’escalier ouverte dévoile les trois appartements. Le
vitale. En même temps, cette publication lance aussi un standard neuf et
langage formel est industriel et tributaire du modernisme. Une autre réali-
jusqu’à présent inconnu parmi les publications sur l’architecture. Après que
sation qui fut très vite connue et plusieurs fois couronnée est ‘Kölner Brett’.
Rem Koolhaas ait fait fureur en 1995 avec son livre de 1346 pages, ’S M L
Ce projet se distingue d’une part par l’ingénieuse flexibilité de la structure
XL’, donnant ainsi au credo ‘size matters’ une nouvelle signification, et que
spatiale qui put d’ailleurs être déterminée par les acheteurs individuels d’a-
les architectes Herzog & de Meuron aient exigé un encadrement scienti-
près leurs propres besoins, et d’autre part par l’espace situé à la façade
fique en 2002 avec ‘Natural History’, paraît pour la première fois un roman
arrière comprenant des terrasses, des jardins et espaces communs ‘suspen-
sur un architecte en vie, écrit par Martin Burckhardt , théoricien berlinois
dus’.
de la culture. 4
brandlhuber&co, classifiées de 0001 (espace de travail commun,
5
Introduction
I first met Arno Brandlhuber of b&k+ architects in Cologne in connection
‘Realarchitektur’ and a politicised landscape, activism and participation
with the ArchiLab exhibition which came to deSingel from Orléans in
are in fact key concepts in this firm’s practice. From the very beginning
2002. On that occasion he gave me a publication by his firm which
b&k+ set itself up as a collective – to which the plus sign in their name
looked rather unusual. The cover of this small booklet, with only 16
refers – that seeks a synergy with other disciplines. They have for exam-
pages, showed a girl letting a small deer smell a yellow flower. Inside,
ple regularly joined forces with Thomas Demand (artist), Bart Lootsma
seven projects were presented, each on a double page: on the left a
(writer) and Stefan Schneider (composer). In addition to the actual realisa-
photo of a completed building, but adapted in such a way that it looked
tion of buildings, b&k+ attaches a great deal of importance to reflection
like a model, and on the right an illustration of a native animal. For
on, inquiry into and the translation of architecture into a variety of media
example, alongside Kölner Brett it showed a butterfly, next to G55 a
by means of research, a range of publications, CDs, exhibitions, work-
robin and next to Vaalser Quartier a squirrel. Its form and content was so
shops and the establishment of an architectural course in Nuremberg
different from normal architectural publications and from the way archi-
(‘a42.org’, Master of Architecture, Nuremberg).
tects usually present themselves, that it aroused my curiosity about this
In the run-up to their exhibition at deSingel, last year b&k+ sent out an
firm’s work. I thereby discovered that b&k+ often took a course of its
appeal to the public at large to send in images of the places where they
own, both in its architectural practice and the way it publicised this prac-
would most like to live, make love or die. More than two hundred people
tice.
submitted entries, including pictures of an igloo, a Buddhist temple, a
Arno Bradlhuber and his then partner Bernd Kneiss had already built a
garden with an apple tree, a bedroom in the Royal Palace, a villa in
number of buildings shortly after the establishment of b&k+ in 1996. The
Tuscany, an island in the Bahamas, and so on. On this basis b&k+,
striking thing about their projects was that, against the background of
together with people from the ‘a42.org’ course at the Akademie der
highly restrictive German building regulations, they managed to achieve
Bildenden Künste in Nuremberg, carried out a social analysis which in the
an architecture which on the one hand complied fully with these rules
exhibition represents the collective’s ideal city under the name ‘New
and on the other perverted them by the way they were applied. A good
Antwerp’, in the form of a study-in-progress using statistics, charts and
example of this conceptual approach is one of their first buildings, the ‘>256’ house (1996). They literally and figuratively filled a space of 256
models.
cm. wide between two buildings in Cologne city centre with a block of
brandlhuber&co, arranged from number 0001 (collective workspace,
flats. The extraordinary thing about it is that the building has no firewalls
Darmstadt, 1992) to 0101 (the publication Brandlhuber/Een fictie,
of its own and its construction is anchored between those of the two
Antwerp, 2005). This last project occupies a central position in the exhibi-
existing buildings on either side. On the ground floor a long passageway
tion. Not because b&k+ is out to launch a new publication for every
leads to the back and the garden where an open staircase provides
occasion, but because this is a logical consequence of their way of think-
access to the three flats. The idiom is industrial and owes a lot to mod-
ing, defining architecture as an essential condition for life.
ernism. Another early, much-discussed building that won several prizes is
At the same time this publication sets a new and unprecedented stan-
Kölner Brett. This project is striking on the one hand for the ingenious
dard in the practice of architectural publications. After the furore Rem
spatial flexibility which the individual buyers were in part able to deter-
Koolhaas made in 1995 with his 1346-page book S M L XL, thereby giv-
mine according to their own needs and on the other by the terraces, gar-
ing the credo ‘size matters’ a new meaning, and the architects Herzog &
dens and common areas that opened up the flats and which are ‘sus-
de Meuron had in 2002 demanded an academic frame of reference in
pended’ from the rear facade.
their Natural History, here was the first novel about a living architect,
The exhibition itself presents a condensed survey of the activities of b&k+
written by the Berlin culture theorist Martin Burckhardt.
6
7
Werken in de tentoonstelling / oeuvres / works:
1) Oproep / Appel / Public appeal New Antwerp b&k+ brandlhuber&co+ a42.org tafels, 560 x 160 cm / 180 x 160 cm diverse maquettes, monitors, grafieken Afgelopen zomer lanceerde b&k+ samen met deSingel een oproep tot het brede publiek om beelden op te sturen van de plaats ‘waar men het liefst wilde wonen / de liefde bedrijven / of sterven’. Hierop reageerden honderd eenentwintig personen uit zeven verschillende landen die meer dan tweehonderd illustraties opstuurden. Deze werden als basis gebruikt voor een analyse om een ontwerp van een nieuwe leefomgeving te maken die beter aan de fantasieën en wensen van het collectief beantwoordden. De ingezonden beelden werden zowel kwalitatief als ook kwantitatief geanalyseerd. - De grote tafel representeert het stadsmodel ‘New Antwerp’, resultaat van de transformatie of ruimtelijke inplanting van verschillende aspecten van de ingezonden beelden. - In een fotoalbum werden alle ingezonden beelden gearchiveerd. De cijfers hebben betrekking op de verschillende maquettes en diagrammen. - In de Stadsatlas New Antwerp werden de beelden volgens schaal in plattegronden vertaald en volgens gelijkenissen tot een algemene kaart samengevoegd. De verschillende plaatsen en het aantal vermeldingen ervan werden in de vorm van de door Buckminster Fuller ontwikkelde ‘dymaxion-projectie’ op een wereldbol gesitueerd. - Het cirkelmodel representeert de ideale ruimte van 8
elke inzending op een concentrisch abstracte manier. Op basis van analogieën voegen de meer dan tweehonderd inzendingen zich samen tot de nieuwe totaalruimte ‘New Antwerp’. - De dia’s op de lichtbakken tonen een selectie van de ingezonden beelden (middelste reeks) met aan de ene zijde illustraties uit de reclame (links) en aan de andere zijde uit het toerisme (rechts). - De iglo is een voorbeeld van de interpretatie en omzetting van de inzending nr 038 naar een typologisch model. De rotsformaties van inzending nr 100 komen overal ter wereld voor. Ze zijn onder de vorm van roze kegels over de maquette verdeeld. - De parkeerplaats staat symbool voor alle ingezonden voorstellen. - De ingesproken tekst bestaat uit fragmenten van reclamecampagnes en vakantiefolders. - De film Themroc (1972, DVD, 104 minuten) van Claude Faraldo functioneert als insert. Deze klassieker binnen het genre van de anarchistische film is een associatieve aanvulling op de genoemde oproep. De arbeider Themroc (Michel Piccoli) heeft op een zekere dag genoeg van zijn monotoon, door derden bepaalde leven. Hij neemt ontslag, maakt zijn zus tot zijn geliefde (Miou-Miou), metselt zijn voordeur dicht en breekt op een andere plaats de muren naar de straat open. Themroc muteert tot holmens zonder ethiek en manieren. De buren zijn eerst geschokt tot ze zijn voor beeld volgen en de hele stad een anarchistische zone wordt … Zo komen wij bijvoorbeeld te weten dat: - ‘New Antwerp’ honderd vijftig keer groter zal moeten zijn dan België; 9
- bij deze behoefte aan oppervlakte 99% van de mensheid de planeet aarde zal moeten verlaten; - 68% van de mensen hun geboorteland willen verlaten; - de gemiddelde reisafstand naar de geliefkoosde plek 5400 km is; - alle denkbare individuele levenswensen in de reclameen toerisme-industrie reeds vooraf gesuggereerd en beschikbaar zijn.
maquette où elles sont représentées par des cônes roses. - L’espace de stationnement symbolise toutes les propositions envoyées. - Le texte enregistré est composé d’extraits de campagnes publicitaires et de brochures de vacances. - Le film ‘Themroc’ (1972, DVD, 104’) de Claude Faraldo, un classique au sein du cinéma anarchiste est un supplément associatif à l’appel susmentionné. Un jour, l’ouvrier Themroc (Michel Piccoli) en a assez de sa vie monotone et régie par des tiers. Il démissionne, devient l’amant de sa sœur (Miou-Miou), cimente sa porte d’entrée et démolit ailleurs des murs donnant sur la rue. Themroc se transforme en homme des caver-
L’été dernier, b&k+ a lancé avec deSingel un appel au grand public pour
nes dépourvu d’éthique et de manières. D’abord, les voisins sont cho-
envoyer des images de l’endroit ‘où l’on aimerait le plus vivre/faire
qués mais ensuite, ils suivent son exemple jusqu’à ce que toute la ville
l’amour/mourir’. Cent vingt et une personnes de sept pays différents
se transforme en zone anarchiste …
ont répondu en envoyant plus de deux cents illustrations. Celles-ci ont
C’est ainsi qu’on apprend par exemple que:
été utilisées comme point de départ pour analyser le plan d’un nouvel
- ‘New Antwerp’ devra être cent cinquante fois plus grand que la
environnement de vie qui correspondrait mieux aux rêves et aspirations du collectif. Les images envoyées furent analysées tant du point de vue qualitatif que quantitatif.
Belgique; - qu’à cause de ce besoin d’espace, 99% de l’humanité devra quitter la planète terre;
- La grande table représente le modèle urbain ‘New Antwerp’, résultat de
- 68% des personnes veulent quitter leur pays natal;
la transformation ou de l’implantation dans l’espace de différents
- la distance moyenne vers l’endroit rêvé est de 5400 km;
aspects des images envoyées.
- toutes les aspirations de vie individuelles imaginables ont déjà été pré-
- Les illustrations envoyées sont toutes archivées dans un album de photos. Les chiffres ont trait aux différentes maquettes et diagrammes.
alablement suggérées et sont disponibles dans l’industrie du tourisme et de la publicité.
- Dans le ‘Stadsatlas New Antwerp’ les images ont été traduites à l’échelle sur des plans et reprises sur une carte générale d’après leurs ressem-
Last summer b&k+ and deSingel made a broad public appeal for pictures
blances. Le nombre de fois que ces images ont été mentionnées et leurs
of the place ‘where one would most like to live / make love / die’.
différentes localisations sont représentés sur un globe terrestre sous la
One hundred and twenty-one people from seven countries responded
forme de la ‘projection-dymaxion’ élaborée par Buckminster Fuller.
with more than two hundred pictures. They were used as a basis for an
- Le modèle circulaire représente l’espace idéal de chaque envoi de
analysis leading to a design for a new living environment that corre-
manière abstraite et concentrique. Sur base d’analogies, plus de deux
sponded more to the fantasies and desires of the collective. The pictures
cents envois s’assemblent dans le nouvel espace global ‘New Antwerp’.
submitted were analysed both qualitatively and quantitatively.
- Sur les écrans, les diapositives montrent une sélection des images envoyées (série du milieu) avec d’un côté des illustrations extraites de publicités (à gauche) et de l’autre côté du tourisme (à droite). - L’igloo est un exemple de l’interprétation et de la transformation de l’envoi n° 038 d’après un modèle typologique. Les formations rocheuses de l’envoi n°100 se retrouvent partout au monde et sont réparties sur la 10
- the large table represents the model city ‘New Antwerp’, the result of the transformation or spatial implantation of various aspects of the pictures submitted. - all the pictures sent in were archived in a photo album. The figures refer to the various models and diagrams. - in the ‘New Antwerp City Atlas’ the pictures were converted into plans 11
according to scale and were then merged into a general map on the basis of their similarities. The various places and the number of times they are mentioned were marked on the globe of the world in the form of the ‘dymaxion projection’ developed by Buckminster Fuller. - the circular model represents the ideal space of each entry in a concentric abstract way. On the basis of analogy the more than 200 entries are merged together to form the new total space of ‘New Antwerp’. - the slides on the light-boxes show a selection of the pictures submitted (middle series) with on one side illustrations from advertising (left) and on the other from tourism (right). - the igloo is an example of the interpretation and conversion of entry no. 038 into a typological model. The rock formations in entry no. 100 appear all over the world. They are distributed all over the model in the form of pink cones. - the car park is symbolic of all the suggestions submitted. - the voiceover comprises excerpts from advertising campaigns and holi day leaflets. - The film ‘Themroc’ (1972, DVD, 104’) by Claude Feraldo. This classic of the anarchist film genre is an associative complement to the abovementioned appeal. On a certain day, the worker Themroc (Michel Piccoli) has had enough of a monotonous life determined by others. He resigns, make his sister his mistress (Miou-Miou), bricks up his front door and knocks a hole through another part of the wall into the street. He mutates into a caveman without ethics or manners. The neighbours are at first shocked but soon follow his example and the whole city becomes an anarchic zone. In this way we learn for example that: - ‘New Antwerp’ would have to be one hundred and fifty times larger
2) Andreas Roth How do you want to live?, 2005 270 x 2000 cm Werk in situ, witte markeerstift op glas Naar aanleiding van de b&k+ oproep concipieerde de Zweedse kunstenaar Andreas Roth voor de tentoonstelling een op vragen en antwoorden gebaseerde tekst tussen twee fictieve personen (de kunstenaar en de architect?). Deze tekst verloopt niet lineair maar als een hypertekst, waarbij elk nieuwe vraag of opmerking meerdere richtingen voor het verdere gespreksverloop creëert. De dialogen vormen clusters met ideeën, meningen, feiten, misverstanden en leugens waardoor de tekst naargelang de leesrichting een andere inhoud krijgt. À l’occasion de l’appel de b&k+, l’artiste suédois Andreas Roth a conçu pour l’exposition un texte basé sur des questions et réponses entre deux personnes fictives (l’artiste et l’architecte?). Ce texte n’évolue pas de façon linéaire, mais plutôt comme un hypertexte, où chaque nouvelle question ou remarque crée plusieurs directions qui déterminent le déroulement ultérieur de la conversation. Les dialogues forment des clusters d’idées, d’opinions, de faits, de malentendus et de mensonges qui confèrent au texte un contenu différent d’après le sens dans lequel on le lit.
than Belgium - this need for land area would mean that 99% of humanity would have
On the occasion of the b&k+ appeal, the Swedish artist Andreas Roth conceived for the exhibition a piece of writing based on questions and
to leave the planet Earth - 68% of people would like to leave their native country - the average distance to the preferred location is 5400 kilometres - every imaginable individual life-wish has in every case been previously suggested or made available by the advertising and tourism industries.
answers between two fictional characters (the artist and the architect?). It does not run in a linear fashion but is like a hypertext, whereby every new question or comment creates several directions for the further course of the conversation. The dialogues form clusters of ideas, opinions, facts, misunderstandings and lies, so that the content changes depending on the direction one reads in.
12
13
3) Martin Burckhardt Lezing ‘it’s me’ naar aanleiding van de opening van de tentoonstelling DVD, +/- 45’ Publicatie: Brandlhuber, Een Fictie / A Fiction Tekst: Martin Burckhardt Uitgever: deSingel ism. Verlag der Buchhandlung Walther König, Keulen 212 pagina’s, 135 illustraties, 11,5 x 17 cm oplage: 1.100 ISBN 9-07559-114-4 (Nl/E) ISBN 3-88375-927-9 (D) Prijs: 2 15 Arno Brandlhuber vroeg de Berlijnse cultuurtheoreticus Martin Burckhardt aan de geplande publicatie over b&k+ zijn medewerking te verlenen. De auteur stelde aan de architect voor een roman over hem te schrijven. Algauw werden de rollen tussen auteur en architect verwisseld, hun identiteiten omsluierd, de grens tussen realiteit en fictie vervaagde. Het dubbelzinnige van deze opzet versterkt de psychologische, sociologische, theoretische en soms neurotische dimensie van de dagelijkse praktijk van een architect. ‘Brandlhuber: Een Fictie’ is tweedelig en bevat naast de tekst van Martin Burckhardt een actueel werkoverzicht van honderd projecten en honderd vijfendertig zwartwitillustraties.
stelling van zijn werk werd geëerd omdat hij op een bepaald punt van zijn loopbaan was beland, en die mij, Burckhardt, had gevraagd hiervoor een tekst te schrijven. Niet zo’n soort van officiële bewieroking die als theoretisch gezwets de catalogi over architectuur maar al te vaak ontsiert, maar een op zichzelf staand werk. Op het moment dat Brandlhuber mij had gevraagd een tekst te schrijven, was het voor mij duidelijk geworden dat niet de ‘parallelle handeling’ het belangrijkste was, maar wel de interventie op zich, dat de enige zin van die handeling het ruilen was, een ernstig bedoelde ruil, en dat ik om die reden van Brandlhuber had geëist dat ik als Brandlhuber mocht optreden, zijn existentie als het ware mocht overnemen. Ik wilde Brandlhuber tot Brandlhuber-materiaal, tot een kneedbare stof maken, hem met de mogelijkheid van zijn verdwijnen confronteren”. Arno Brandlhuber a demandé à Martin Burckhardt, théoricien culturel berlinois, de participer à la publication prévue sur b&k+. L’auteur proposa à l’architecte d’écrire un roman à son sujet. Les rôles entre auteur et architecte furent rapidement intervertis, leur identité devint floue, et la frontière entre réalité et fiction s’estompa. L’ambiguïté du projet renforce la dimension psychologique, sociologique, théorique et parfois névrotique de la pratique quotidienne d’un architecte. ‘Brandlhuber: Een Fictie’ comporte deux parties : le texte de Martin Burckhardt et un résumé du travail actuel avec cent projets et cent trente-cinq illustrations en noir et blanc. Extrait du contenu: “…et c’est ainsi que je me trouvais maintenant dans la curieuse situation d’intervenir dans la biographie de quelqu’un d’autre, en l’occurrence celle d’un architecte de Cologne, qui avait reçu les honneurs d’une rétrospecti-
Uit de inhoud: “…waardoor ik me thans in de bizarre situatie bevond dat ik in de biografie van iemand anders ingreep, in die van een Keuls architect, die met een overzichtstentoon-
ve de ses œuvres parce qu’il était arrivé à un certain stade dans sa carriè-
14
15
re, et m’avait demandé à moi, Burckhardt, d’écrire un texte à cette occasion. Pas ce genre d’encensement officiel qui est trop souvent complètement déplacé dans les catalogues sur l’architecture, mais une œuvre
autonome. Lorsque Brandlhuber me demanda d’écrire un texte, il m’ap-
4) Audio-eiland
parut clairement que ce n’était pas ‘l’acte parallèle’ qui était le plus
• Tekstfragmenten uit de publicatie ‘Brandlhuber: Een Fictie’, 2005
important, mais plutôt l’intervention en soi, que le seul sens de cet acte
Duitse stem: Martin Burckhardt, Nederlandse stem: Kristien de Proost
était l’échange, un échange sérieux, et que c’était pour cette raison que
• Ile Audio: Extraits de textes de la publication ‘Brandlhuber: Een Fictie’, 2005
j’avais exigé de Brandlhuber de pouvoir me mettre à sa place, pour ainsi
• Audio-island: Extracts from the publication Brandlhuber: Een Fictie, 2005
dire reprendre son existence. Je voulais que Brandlhuber se transforme en « matériel Brandlhuber », une matière pétrissable que je puisse confronter à la possibilité de sa propre disparition”. Arno Brandlhuber asked the Berlin culture theorist Martin Burckhardt to assist in the creation of the planned publication on b&k+. The author suggested writing a novel about the architect. The roles of author and architect were soon swapped, their identities veiled, and the boundary between reality and fiction blurred. The ambiguity of this notion reinforces the psychological, sociological, theoretical and sometimes neurotic dimension of an architect’s everyday practice. Brandlhuber: A Fiction is in two parts and in addition to Burckhardt’s text contains an up-to-date survey of a hundred projects and one hundred and thirty-five black and white illustrations. An extract: ‘... so that I now find myself in the bizarre situation of intervening in someone else’s biography, in that of a Cologne architect, who was being
5) Verspannung b&k+ wit gespannen draad • Deze interventie heeft betrekking tot de projecten ‘Vulkan’ (nr 0067),
‘Crystal’ (nr 0089) en ‘Over the Top’ (nr 0099), waar een simpele vorm van ‘morphing’ zonder grote technologische toepassing gerealiseerd wordt. • Cette intervention se réfère aux projets ‘Vulkan’ (no 0067), ‘Crystal’
(no 0089) et ‘Over the Top’ (no 0099) et réalise une simple forme de ‘morphing’ sans application technologique de grande portée. • This concerns the ‘Vulkan’ (no. 0067), ‘Crystal’ (no. 0089) and ‘Over
the Top’ (no. 0099) projects, in which a simple form of ‘morphing’ is achieved without any major technological applications.
honoured with a retrospective exhibition of his work because he had reached a particular point in his career, and who had asked me,
ture, but a piece that stands up in its own right. At the moment
6) Objekt b&k+ witgekalkt venster
Brandlhuber asked me to write a piece for him, it became clear to me
• Deze interventie heeft betrekking op het project ‘Neanderthal’
Burckhardt, to write a piece for it. Not the usual sort of unofficial adulation, the theoretical drivel that all too often mars catalogues on architec-
that it was not the ‘parallel act’ that was most important, but the intervention itself, and that the only point of this act was the exchange, a
(nr 0003), waar het gebouw los van een context als autonoom volume geconcipieerd werd.
seriously intended exchange, and that for this reason I had demanded of
• Cette intervention se réfère au projet ‘Neanderthal’ (no 0003), où le
Brandlhuber that I might appear as Brandlhuber, taking over his existence
bâtiment a été conçu comme un volume autonome étranger à tout
as it were. I wanted to make Brandlhuber into Brandlhuber material, into a malleable substance, to confront him with the possibility of his disappearance’.
contexte. • This concerns the ‘Neanderthal’ (no. 0003) project, in which the buil-
ding was conceived as an autonomous volume isolated from any context.
16
17
7) Projecten / Projets / Projects 1994 - 2005
0013 Wallraf-Richartz-Museum / Keulen, 1996
Voor volledige projectlijst en uitgebreide toelichtingen zie publicatie:
• Wedstrijd voor het Wallraf-Richartz-Museum.
Pour la liste complète des projets et des renseignements détaillés se
• Concours pour le Wallraf-Richartz-Museum.
référer à la publication:
• Competition for the Wallraf-Richartz Museum.
For the complete list of projects and a more extensive explanation see the publication:
0014 Pfarrkirche Vingst / Keulen, 1997
‘Brandlhuber: Een Fictie / A Fiction’, 2 15.
• Wedstrijd voor een parochiekerk. • Concours pour l’église de la paroisse.
0003 Neanderthal / Neanderthal, 1994-1996
• Competition for a parish church.
• Nieuwbouw museum. • Construction d’un musée.
0016 Finsterwalde I / Finsterwalde, 1997
• New museum building.
• Nieuwbouw woonhuis. • Nouvelle construction d’une maison d’habitation.
0004 Nussbaum / Osnabrück, 1995
• New house.
• Wedstrijd voor een cultuurhistorisch museum. • Concours pour un musée de l’histoire de la civilisation.
0017 Baumstücke / Karlstein, 1997
• Competition for a cultural history museum.
• Studie voor een woonhuis. • Etude pour une maison d’habitation.
0007 Öltank / 1995
• Study for a house.
• Wedstrijd uitgeschreven door een energiemaatschappij. • Concours organisé par une compagnie distributrice d’énergie.
0019 Kölner Brett / Keulen, 1997-2000
• Competition organised by an energy company.
• Nieuwbouw van een loftgebouw. • Nouvelle construction d’un loft.
0009 Expo 2000 / Hannover, 1995
• New loft building.
• Wedstrijdontwerp voor het Duitse paviljoen op de Expo 2000. • Plan pour un concours au pavillon allemand à l’Expo 2000.
0020 Kaisermeile / Augsburg, 1997
• Competition design for the German pavilion at Expo 2000.
• Wedstrijd voor de heraanleg van een winkelstraat. • Concours pour le réaménagement d’une rue commerciale.
0010 >256 / Keulen, 1996-1997
• Competition for the reorganisation of a shopping street.
• Nieuwbouw woon- en handelshuis. • Nouvelle construction d’une maison d’habitation et de commerce.
0021 Geisselstrasse / Keulen, 1997-2000
• New house with shop.
• Nieuwbouw van een stadsvilla. • Nouvelle construction d’une villa située en ville. • New urban villa.
18
19
Foyer
Rode zaal
Blauwe zaal
Oproep (tafels, maquette) Andreas Roth (tekening op venster) Martin Burckhardt (lezing op monitor, publicatie) Audio-eiland (tekstuittreksels publicatie) Verspannung (witte draad) Objekt (witgekalkt venster) Werkoverzicht 0001-0101
ingang tentoonstelling
20
21
0023 Leyendecker / Keulen, 2000
0029 Telematische Landschaft / Hannover, 1998
• Plan voor een vervolgproject van het ‘Kölner Brett’ (zie 0019).
• Project voor een themapaviljoen voor de presentatie van navigatie-
• Plan pour la suite du projet du‘Kölner Brett’ (voir 0019).
technologie.
• Plan for a sequel to ‘Kölner Brett’ (see 0019).
• Projet d’un pavillon à thèmes pour la présentation de technologies de
0024 Salzmagazin I / Keulen, 1998
• Project for a thematic pavilion to present navigation technology.
navigation • Ontwerp voor een woon- en handelsgebouw. • Plan d’un bâtiment de commerce et d’habitation.
0030 Klimazone_n / Hannover, 1998
• Design for a residential and commercial building.
• Project voor een warmtekrachtcentrale voor de Expo 2000. • Projet d’une centrale thermique pour l’Expo 2000.
0025 Japanischer Kiosk / Europa, 1998
• Project for a total energy plant for Expo 2000.
• Project voor een mobiele kiosk voor Japanse producten. • Projet pour un kiosque ambulant de produits japonais.
0031 Vaalser Quartier / Aken, 1998-2000
• Project for a mobile kiosk for Japanese products.
• Nieuwbouw eengezinswoning. • Construction d’une nouvelle maison unifamiliale.
0026 Flingern / Flingern, 1998
• New single-family home.
• Wedstrijd voor een elektriciteitscentrale. • Concours pour une centrale d’électricité.
0034 Mayen / Genovevaburg, Mayen, 1999
• Competition for a power station.
• Project voor de uitbreiding van een Landschapsmuseum. • Projet pour l’agrandissement du Musée du paysage.
0027 Stadtbibliothek Ulm / Ulm, 1998
• Project for the extension of a Landscape Museum.
• Wedstrijd voor een bibliotheek. • Concours pour une bibliothèque.
0038 flora_n / Keulen, 1999
• Competition for a library.
• Stedenbouwkundige wedstrijd voor kantoren. • Concours d’urbanisme pour bureaux.
0028 Neues Wohnen Bochum / Bochum, 1998
• Urban design competition for offices.
• Stedenbouwkundige uitvoeringswedstrijd van een tapijtwijk. • Concours de réalisation urbanistique destinée à s’intégrer dans un
0040 max / Frankfurt, 1999 • Uitvoeringswedstrijd voor een flatgebouw met kantoren.
quartier de tapis • Urban design competition for creating a carpet district.
• Concours de réalisation d’un flat comprenant des bureaux. • Competition for the execution of a block of flats with offices.
0044 Stavenhof / Keulen, 1999-2000 • Woon- en handelsgebouw. • Construction d’habitation et de commerce. • Residential and commercial building. 22
23
0045 Neptunplatz / Keulen, 2000-2001
0059 Rodenkirchen / Keulen, 2001
• Uitgevoerd investeringsproject voor een woon-, handels- en kantoor-
• Wedstrijdontwerp voor een kantoorcomplex. • Plan d’un concours pour un complexe de bureaux.
gebouw (zie ook 0035). • Réalisation d’un projet d’investissement pour des constructions à
• Competition for an office complex.
vocation d’habitation, de commerce et de bureaux. (voir aussi 0035). • Completed investment project for a residential, commercial and office
building (see also 0035).
0060 BMW / Munchen, 2001 • Wedstrijd voor een distributiecentrum van de autoconstructeur BMW. • Concours pour un centre de distribution du constructeur de voitures
0046 In Vitro, Buch / Keulen, 1999-2000 • Boekproject dat als vervolg op de projecten ‘Telematische Landschaft’
BMW. • Competition for a distribution centre for the car manufacturer BMW.
(0029), ‘Klimazone_n’ (0030) en ‘In Vitro Landscape’ (0042) de thematiek van de kunstmatige natuur behandelt. • Projet d’un livre faisant suite aux projets ‘Telematische Landschaft’
0061 Metazoon / Keulen, 2001 • Audio-cd van Christopher Dell als interpretatie van ’Kölner Brett’ (0019).
(0029), ‘Klimazone_n’ (0030) et ‘In Vitro Landscape’ (0042) qui traite de
• Cd audio de Christopher Dell - interprétation de ’Kölner Brett’ (0019).
la thématique de la nature artificielle.
• Audio CD by Christopher Dell as an interpretation of ‘Kölner Brett’
• Book project on the subject of artificial nature as a sequel to the
(0019).
‘Telematische Landschaft’ (0029), ‘Klimazone_n’ (0030) and ‘In Vitro Landscape’ (0042) projects.
0062 trr Kölner Brett / Keulen, 2001 • Audio-cd van ‘to rococo rot’ als interpretatie van ‘Kölner Brett’ (0019).
0049 Finsterwalde II / Finsterwalde, 2000
• Cd audio de ‘to rococo rot’ - interprétation de ‘Kölner Brett’ (0019).
• Ontwerp voor een sportcentrum.
• Audio CD by ‘to rococo rot’ as an interpretation of ‘Kölner Brett’ (0019).
• Projet pour un centre sportif. • Design for a sports centre.
0063 Bienenhaus / Sous le Pont, Casino, Luxemburg, 2001 • Bijenstal voor een onder regie van Olaf Nicolai ingerichte tentoonstelling.
0051 Gründung der Akademie / Sindelfingen, 2000
• Ruche d’abeilles pour une exposition dirigée par Olaf Nicolai.
• Vervolg op deze workshop om nieuwe synergieën te onderzoeken.
• Beehive for an exhibition organised under the direction of Olaf Nicolai.
• Suite de ce workshop - à la recherche de nouvelles synergies. • Sequel to this workshop, to examine new synergies.
0065 Index / Keulen, 2001-2003 • Publicatie met een eerste werkoverzicht.
0057 Political Landscape / Keulen, 2001
• Publication avec une première vue d’ensemble sur le travail.
• Publicatie van de resultaten van de gelijknamige workshop (0054) en
• Publication with a first survey of the work.
van de ‘Gründung der Akademie’ (0051). • Publication des résultats d’un workshop qui porte le même nom (0054) et
de ‘Gründung der Akademie’ (Fondation de l’académie) (0051). • Publication of the results of the workshop of the same name (0054) and
of the ‘Gründung der Akademie’ (Foundation of the Academy) (0051). 24
0066 Dönges I / Keulen, 2000-2002 • Kantoor- en handelsgebouw voor een glasblazerij. • Bâtiment commercial et de bureaux pour une soufflerie de verre. • Office and commercial building for a glassblowing company. 25
0067 Vulkan / Keulen, 2001
0074 Cramer I / Keulen, 2002-2004
• Project voor de heropleving van een braakliggend industrieterrein.
• Uitbreiding voor een schrijnwerkerij.
• Projet pour la reconstruction d’un terrain industriel désaffecté.
• Agrandissement d’une menuiserie
• Project for the revival of an undeveloped industrial site.
• Extension for a carpenter’s workshop.
0069 DLR-Labor / Stuttgart, 2002-2005
0075 Cramer II / Keulen, 2002
• Uitgewerkte planning voor een meerdere verdiepingen tellend labora-
• Verbouwing van het vroegere atelier de schrijnwerkerij Cramer (0074)
toriumgebouw voor de Deutsche Versuchsanstalt für Luft- und
tot woongebouw. • Transformation de l’ancien atelier de menuiserie Cramer (0074) en
Raumfahrt. • Réalisation d’un plan pour un bâtiment à plusieurs étages comprenant
des laboratoires pour la Deutsche Versuchsanstalt für Luft- und
habitation. • Conversion of the former Cramer carpenter’s workshop (0074) into
housing.
Raumfahrt. • Fully-developed plan for a laboratory building of several storeys for
the Deutsche Versuchsanstalt für Luft- und Raumfahrt.
0077 Schanzenpark / Keulen-Mühlheim, 2003 • Stedenbouwkundige uitvoeringswedstrijd voor een openbaar park met
0072 Art Cologne / Keulen, 2002 • Concept waardoor het Centre George Pompidou zou kunnen fungeren
als productiecentrum, verzamelingcentrum en archief van kunstfilms op
bijbehorende handelspanden en dienstverleningsbedrijven. • Concours pour la réalisation d’un ensemble comprenant un parc public,
des immeubles commerciaux et des entreprises de prestation de services. • Urban design competition for the execution of a public park with
de Art Cologne. • Projet où le Centre George Pompidou pourrait remplir la fonction de
additional commercial premises and service businesses.
centre de production, de rassemblement et d’archives de films d’art à Art Cologne.
0078 Die Last der Geschichte / Dresden, 2003
• Concept in which the Centre George Pompidou could function as a
production centre, collection centre and archives of art films at Art Cologne.
• Wedstrijdbijdrage voor een braakliggend bouwterrein in het stads-
centrum. • Contribution à un concours concernant un terrain à bâtir abandonné
dans le centre-ville.
0073 DLR-Casino / Keulen, 2002-2004
• Entry for a competition for an undeveloped building site in the city centre.
• Verbouwing- en nieuwbouwplanning voor een casino van het
Deutsches Institut für Luft- und Raumfahrt DLR (zie 0069). • Projet de rénovation et de construction pour un casino du Deutsches
Institut für Luft- und Raumfahrt DLR (voir 0069). • Conversion and new building plan for a clubhouse for the Deutsches
Institut für Luft- und Raumfahrt DLR (see 0069).
2
0079 9 m Büro / Keulen, 2003 • Ruimtelijke bekleding voor een klein kantoortje met een grond-
oppervlak van 9 m2. • Aménagement de l’espace pour un petit bureau avec une superficie de
9 m2 au sol. • Spatial covering for a small office with a floor area of nine sq. m.
26
27
0080 ReStadion / Salzburg, 2003
0085 Stellwand 03a / Venetië, 2003
• Stedenbouwkundige wedstrijd voor de verbouwing van het voormalige
• Tentoonstellingsconcept voor de kunstenaar Thomas Demand op de
Biënnale van Venetië.
terrein van een sportstadion. • Concours d’urbanisme pour le réaménagement de l’ancien terrain du
• Projet d’exposition pour l’artiste Thomas Demand à la biennale de
Venise.
stade sportif. • Urban design competition for the conversion of the former site of a
• Exhibition concept for the artist Thomas Demand at the Venice
Biennale.
sports stadium.
0081 Stagemaker / Kunstverein Hamburg, 2003
0086 Mainz I / Mainz, 2003
• Tijdelijke ruimtelijke installatie voor evenementen in het kader van de
• Wedstrijd voor een woon-, kantoor-, en handelshuis in de binnenstad
van Mainz.
architectuurzomer van Hamburg. • Aménagement temporaire de l’espace pour des événements dans le
cadre de l’été de l’architecture à Hambourg. • Temporary spatial installation for events as part of Hamburg’s summer
• Concours pour une maison d’habitation et de commerce comprenant
aussi des bureaux dans le centre de Mainz. • Competition for a residential, commercial and office building in Mainz
city centre.
of architecture.
0082 Salzmagazin II / Keulen, 2003
0088 Dönges II / Keulen, 2003
• Project voor een driehoekig braakliggend terrein in de binnenstad van
• Project voor een kantoor- en handelsgebouw in de onmiddellijke omge-
Keulen (0024) voor ‘maisonnette’ woningen. • Projet de constructions ‘maisonnette’ pour un terrain vague en forme
de triangle dans le centre de Cologne (0024). • Project for a triangular undeveloped site in Cologne city centre (0024)
ving van het project ‘Dönges I’ (0066). • Projet pour un bâtiment commercial et de bureaux dans les environs
immédiats du projet‘Dönges I’ (0066). • Project for an office and commercial building in the immediate vicinity
of the ‘Dönges I’ project (0066).
for ‘maisonnette’ homes.
0083 Handshake / Berlijn, 2003
0089 Crystal / Kopenhagen, 2003-2005
• Wedstrijd voor het huis van de IJslandse ambassadeur in Berlijn.
• Project in uitvoering voor een gemeentelijk sportcentrum in
• Concours pour la maison de l’ambassadeur d’Islande à Berlin.
Kopenhagen.
• Competition for a house for the Icelandic ambassador in Berlin.
• Projet en cours de réalisation pour un centre sportif communal à
0084 Biomed Giessen / Giessen, 2003
• Project for a local sports centre being built in Copenhagen.
Copenhague. • Wedstrijd voor het Biomedizinisches Forschungszentrum van de Justus-
Liebig-Universiteit in Gießen. • Concours pour le Biomedizinisches Forschungszentrum de l’université
Justus-Liebig à Gießen. • Competition for the Biomedizinisches Forschungszentrum at the Justus-
Liebig-Universiteit in Gießen. 28
29
Biografieën / Biographies / Biographies
0091 Magnus Nordwand / Keulen, 2003 ff. • Kantoor- en handelshuis in uitvoering, waar de kristalachtige geometrie
enkel en alleen het resultaat van een extreem strenge toepassing van de bouwrechtelijke bepalingen is.
b&k+ werd in 1996 als vervolg op het bureau Brandlhuber en Bernd Kniess opgericht. De onderneming b&k+ brandlhuber&co, waarbij zich intussen ook Björn Martenson en Asterios Agkathidis aangesloten hebben, wordt vandaag geleid door Arno Brandlhuber, Martin Kraushaar en Markus Emde.
• Maison d’habitation et bureaux en cours de réalisation, où la géométrie
transparente est uniquement le résultat d’une application extrêmement sévère des normes urbanistiques. • Commercial and office building under construction, in which the
crystal-like geometry is simply the result of an extremely strict application of building regulations.
0092 Isar Süd / Munchen, 2003 • Stedenbouwkundige uitvoeringswedstrijd. • Concours de réalisation urbanistique.
b&k+ a été fondé en 1996 et a ainsi succédé au bureau Brandlhuber et Bernd Kniess. L’entreprise b&k+ brandlhuber&co, à laquelle ont adhéré entre-temps aussi Björn Martenson et Asterios Agkathidis, est actuellement dirigée par Arno Brandlhuber, Martin Kraushaar et Markus Emde. b&k+ was set up in 1996 as the successor to the Brandlhuber and Bernd Kniess firm. The b&k+ brandlhuber&co firm, which has now also been joined by Björn Martenson and Asterios Agkathidis, is currently headed by Arno Brandlhuber, Martin Kraushaar and Markus Emde.
• Urban design building competition.
0095 São Paulo / São Paulo, 2004 • Tentoonstellingsconcept voor de kunstenaar Thomas Demand op de
Biënnale van São Paulo. • Projet d’exposition pour l’artiste Thomas Demand à la biennale de São
Arno Brandlhuber, geboren in 1964, woont in Keulen, Nürnberg en Vauxtin (F). Hij is sinds 1993 vrij werkende architect en urbanist. In 2003 werd hij als gewoon hoogleraar benoemd aan de faculteit architectuur van de Academie voor beeldende kunsten in Nürnberg, waar hij ook oprichter is van het postgraduaat MASTER OF ARCHITECTURE, www.a42.org.
Paulo. • Exhibition concept for the artist Thomas Demand at the São Paulo
Biennale.
0096 Thessaloniki / Thessaloniki, 2004
Arno Brandlhuber, né en 1964, vit à Cologne, Nuremberg et Vauxtin (F). Depuis 1993, il travaille comme architecte et urbaniste indépendant. En 2003, il est nommé professeur ordinaire à la faculté d’architecture de l’Académie des beaux-arts de Nuremberg, où il a également créé un postgraduat : le MASTER OF ARCHITECTURE, www.a42.org.
• Project voor een privé-kliniek voor kunstmatige bevruchting. • Projet pour un centre privé d’insémination artificielle. • Project for a private clinic for artificial insemination.
0101 Brandlhuber, Een fictie - A Fiction / Antwerpen, 2005
Arno Brandlhuber, born in 1964, lives in Cologne, Nuremberg and Vauxtin (France). He has been an independent architect and urban designer since 1993. In 2003 he was appointed a professor in the Faculty of Architecture at the Academy of Art in Nuremberg, where he also established the postgraduate Master of Architecture course (www.a42.org)
• Een fictie met een overzicht van alle projecten. • Une fiction comprenant une vue générale de tous les projets. • A fictional work with a survey of all the projects.
30
Martin Kraushaar, geboren in 1961, werkt sinds 1989 als bouwingenieur. Bij Hydroingenieure Gmbh in Düsseldorf was hij meer dan tien jaar verantwoordelijk als projectmanager voor grote projecten tot een volume van 60 miljoen euro. Sinds 2001 is hij 31
partner bij b&k+ brandlhuber&co. Hij heeft sinds 2003 een studieopdracht projectmanagement. Martin Kraushaar, né en 1961, travaille comme ingénieur en construction depuis 1989. Chez Hydroingenieure Gmbh à Düsseldorf, il fut responsable pendant plus de dix ans de grands projets allant jusqu’à 60 millions d’euros. Depuis 2001, il est partenaire de b&k+ brandlhuber&co et depuis 2003, il travaille sur un projet d’étude en management de projets. Martin Kraushaar, born in 1961, has worked as a constructional engineer since 1989. At Hydroingenieure Gmbh in Dusseldorf he was for more than ten years a project manager for major projects of up to 60 million euro. Since 2001 he has been a partner in b&k+ brandlhuber&co. Since 2003 he has had a project management study assignment.
Markus Emde, geboren in 1968, is architect en interieurarchitect. Sinds 1996 is hij medewerker in het bureau b&k+ en sinds 2001 partner van b&k+ brandlhuber&co. Sinds 2003 geeft hij les in ‘Advanced modelling’. Markus Emde, né en 1968, est architecte et architecte d’intérieur. Depuis 1996, il collabore avec le bureau b&k+ et depuis 2001, il est partenaire de b&k+ brandlhuber&co. Il est professeur d’‘Advanced modelling’ depuis 2003. Markus Emde, born in 1968, is an architect and interior designer. Since 1996 he has been on the staff of b&k+ and since 2001 a partner in b&k+ brandlhuber&co. Since 2003 he has taught Advanced Modelling.
Andreas Roth, geboren in 1965, is kunstenaar en woont in Göteborg, Zweden. Hij studeerde in Valand aan de Kunstacademie en werkte herhaaldelijk samen met b&k+. Hij had solotentoonstellingen in Tomelilla Konsthall, Tomelilla (2002); Galleri Aura, Lund (2001); Galleri 54, Göteborg (2001, 1998) en Scaper Sundberg Galleri, Stockholm (1996) en groepstentoonstellingen in Färgfabriken, Stockholm (2004); Pumphouse Gallery, Londen (2002); Artist Museum, Lodz, Polen.
a exposé en solo aux Tomelilla Konsthall, Tomelilla (2002); Galleri Aura, Lund (2001); Galleri 54, Göteborg (2001, 1998) et Scaper Sundberg Galleri, Stockholm (1996) ; il a aussi participé à des expositions collectives aux Färgfabriken, Stockholm (2004); Pumphouse Gallery, Londres (2002); Artist Museum, Lodz, Pologne. Andreas Roth, born in 1965, is an artist and lives in the Swedish city of Göteborg. He studied at the Academy of Art in Valand and has worked with b&k+ on several occasions. He has had solo exhibitions at the Tomelilla Konsthall (2002), Galleri Aura in Lund (2001), Galleri 54 in Göteborg (1998 & 2001) and Scaper Sundberg Galleri in Stockholm (1996), as well as group exhibitions at Färgfabriken in Stockholm (2004), the Pumphouse Gallery in London (2002) and the Artist Museum at Lodz in Poland. Martin Burckhardt, geboren in 1958, woont in Berlijn, is schrijver en cultuurtheoreticus. Naast zijn artistiek werk (hoorspelen, performances) bestudeert hij op intensieve wijze de genealogie van de machine, niet als geschiedenis van de techniek, maar als een vraag van het onderbewuste binnen de cultuur. Hij publiceerde onder andere ‘Metamorphosen von Raum und Zeit. Eine Geschichte der Wahrnehmung’ (1994), ‘Vom Geist der Maschine. Eine Geschichte kultureller Umbrüche’ (1999). Martin Burckhardt, né en 1958, vit à Berlin, est écrivain et théoricien culturel. Outre son œuvre artistique (audiodrames, performances) il étudie de façon approfondie la généalogie de la machine, non pas vu sous l’angle de l’histoire de la technique, mais sous celui de la recherche de l’inconscient au sein de la culture. Il a entre autres publié ‘Metamorphosen von Raum und Zeit. Eine Geschichte der Wahrnehmung’ (1994), ‘Vom Geist der Maschine. Eine Geschichte kultureller Umbrüche’ (1999). Martin Burckhardt, born in 1958, lives in Berlin and is a writer and culture theorist. In addition to his artistic work (radio plays and performances) he is engaged in an intensive study of the genealogy of the machine, not in the form of a history of technology, but as a question arising from the subconscious as a part of the culture. His publications include ‘Metamorphosen von Raum und Zeit. Eine Geschichte der Wahrnehmung’ (1994) and ‘Vom Geist der Maschine. Eine Geschichte kultureller Umbrüche’ (1999).
Andreas Roth, né en 1965, est artiste et vit à Göteborg en Suède. Il a étudié à Valand à l’Académie des arts et a souvent travaillé avec b&k+. Il 32
33
Tentoonstellingen / Expositions / Exhibitions 2005 deSingel, internationaal kunstcentrum, Antwerpen (solo); catalogus 2004 26ste biënnale van São Paulo, Brazilië; Duits paviljoen voor de kunstenaar Thomas Demand; catalogus 5de architectuurbiënnale, Venetië; Duits paviljoen 2003 Kunstverein Hamburg, Hamburg (solo) ‘Belmont Preis’, Haus der Architekten, München 2002 ‘ArchiLab 4’, Site des Subsistances Militaires, Orléans; deSingel, Antwerpen; catalogus ‘Neue Deutsche Architektur – eine reflexive Moderne’, Gropius Bau, Berlijn ‘New Trends of Architecture in Europe and Japan’, Hillside Terrace, Tokio & Palacio de Abrante, Salamanca ‘BMW Ausstellungs- und Begegnungszentrum’, Aedes Galerie, Berlijn 2001 ‘Sous les Ponts’, Casino Luxembourg, Luxemburg ‘ArchiLab 3’, Site des Subsistances Militaires, Orléans; catalogus 2000 ‘At the End of the Century – Hundert Jahre gebaute Visionen’, Museum Ludwig & Josef-Haubrich-Kunsthalle, Keulen ‘heilige-drei-könige’, Museum für Angewandte Kunst, Keulen 1999 ‘In vitro landscape’, Weissenhofgalerie, Stuttgart (solo); catalogus 1998 ‘Speculation’, Galerie Specta, Kopenhagen ‘Neanderthal Museum’, Aedes Galerie, Berlijn (solo) Monografieën / Monographies / Monographs 2005 ‘Brandlhuber, Eine Fiktion’, deSingel, Antwerpen & Verlag der Buchhandlung Walther König, Keulen 2003 ‘Index’, Verlag der Buchhandlung Walther König, Keulen 2002 ‘plusfilm –01’, cd-rom ism. Physik-Tv, eigen publicatie 2001 ‘Political Landscape (Politische Landschaft)’, Universität GH Wuppertal, Akademie der Stadt Sindelfingen ‘metazoon’, audio-cd ism. Christopher Dell ‘Kölner Brett’, audio-cd ism. Rococo rot ‘plusbooklet-01’, eigen publicatie 1999 ‘Hotel Lotte’, audio-cd ‘in vitro landscape – Grundlagen zur Architekturgenetik 1’, Weissenhofgalerie, Stuttgart 1998 ‘Harvest’, audio-cd ism. Liquid Sky Cologne 34
Artikels Arch+, Aachen (nr 162, 2002 / nr 156, 2001 / nr 148, 1999 / nr 142, 1998 / nr 138, 1997) Baumeister, München (nr 9, 2003) Bauwelt, Gütersloh (nr 26, 2003 / nr 9, 2001 / nr 33, 2000 / nr 5, 1998 / nr 74, 1996) Detail, München (nr 8, 2001 / nr 3, 1998) Kunstforum, Ruppichteroth (nr 146, 1999) Quaderns, Barcelona (nr 234, 2002) Werk, Bauen + Wohnen, Zürich (nr 4, 2002 / nr 5, 1998) Prijzen (selectie) / Prix (sélection) / Prizes (a selection) 2004 Preis des deutschen Stahlbaues (Blick ins Grüne) 2003 Kölner Architekturpreis (Stavenhof) 2003 Belmont Preis 2002 Bauherrenpreis (Stavenhof) Coredesignpreis Schweden (Eigstein) 2001 Architekturpreis Nordrhein-Westfalen (Giessenstrasse) 2000 Kölner Architekturpreis (Kölner Brett, Geissenstrase, 2,56m) Wüstenrot Preis (Kölner Brett) Architekturpreis Zukunft Wohnen (Kölner Brett) 1998 Architekturpreis Nordrhein-Westfalen (Neanderthal Museum) Förderpreis des Landes Nordrhein-Westfalen Architekturpreis für vorbildliche Gewerbebauten (?2,56m) 1997 Architekturpreis Beton (Neanterthal Museum) Website www.brandlhuber.com www.a42.org
35
Colofon / Colophon / Imprint
Deze publicatie verschijnt naar aanleiding van de tentoonstelling ‘b&k+, Architecten, Keulen’, van 17 februari tot en met 10 april 2005 in deSingel internationaal kunstcentrum, Antwerpen. Cette publication paraît dans le cadre de l’exposition ‘b&k+, Architectes, Cologne’, du 17 février au 10 avril 2005 au centre d’art international deSingel à Anvers. This publication appears on the occasion of the ‘b&k+, Architecten, Cologne’, exhibition held at deSingel international arts centre, Antwerp, from 17 February to 10 April 2004. Uitgever / Editeur / Publisher: deSingel internationaal kunstcentrum, Antwerpen Algemeen directeur / Directeur général / General director: Jerry Aerts Programma tentoonstellingen / Programme des expositions / Exhibition programmer: Moritz Küng Teksten / Textes / Writers: Moritz Küng, Silvan Linden Realisatie tentoonstelling, redactie en vormgeving / Réalisation de l’exposition, rédaction et mise en page / Exhibition production, editing and design: deSingel Druk / Impression / Printer: Fotogravure Godefroit Oplage / Tirage / No. of copies: 800 ex © 2005 deSingel Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of welke andere wijze ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Tous droits réservés. Aucune partie de cette publication ne peut être reproduite, mise en mémoire dans un fichier de données automatisé, ou rendue publique par impression, par photocopie ou par quelque procédé que ce soit, sans l’autorisation préalable de l’éditeur.
Met dank aan de personen die aan de oproep van b&k+ hebben meegewerkt: Avec nos remerciements à ceux qui ont offert leur collaboration à l’occasion de l’appel de b&k+: Our thanks to the people who responded to the b&k+ appeal: Activiteitengroep rond Blauw (Residentie Hof ter Schelde, Antwerpen), Konstantin Adamopoulos, Paul Andriesse, Daan van Baelen, Patrick Bas, Thomas Bechinger, Joris Beernaert, Tijs Bellemans, Jos Berben, Erna van den Berg, Heleen Vanden Bergh, Gert Biebauw, Tom Bonnevalle, Mark Borgions, Luc Bosmans, Johannes Bresseleers, Filip Burgelman, Sofie Carpentier, Robert Cash, Lorenzo Castelli, Rik Claerhout, Rene Coenegracht, Annelies De Becker, Jan De Busscher, Andrea De Clercq, Mevr. De Craenea, Stefan De Feyter, Toon de Gruyter, Michiel De Jager, Herman De Paepe, Peter De Rouck, Gert De Wilde, Luc De Vos, Jan De Vylder, Roselien Delmot, Rudolf Demeulenaere, Olaf Dolphe, Jo d’Eneyer, Jan van Es, Theo van Esch, Aleksandra Fafinska, Gawan Fagard, Eddy François, F. François, Rosine Gallant, Paul Geel, Chris Geerinck, Johan van Geluwe, David Goemaere, Marieke Goetinck, Floris Van Goolen, Jan Haeverans, Philipp Heintz, Per Hüttner, Roel Jacobs, Riet Jaeken, Jo Klaps, Jochen Kremer, Ann Kusters, Michel Lafaille, Tom Lagast, Jan Clemens Lampe, Robert Lefèvre, Jason Lee, Marc Leys, Magda Lorré, Emanuel Maes, Gust Maeyens, Katinka Marac, Jan Meersman, Bram van der Meij, Luk Mertens, Jacqueline Mesmaeker, Annelies Minne, Roger van Namen, Pieter Neel, José Nuno Sampaio, Inge Nuyens, André de Nys, Marion Oprel, Dirk Pauwels, Guido Peeters, Joke Plokkaar, Rija Pol, Jan Posen, Kurt Ryslavy, Lina Sevens, Marc Sevenhans, Griet Smets, Leen Souviller, Harry Speelmeijer, Marianne Stenzel, Hardy Strid, Ellen Stubbe, Roeland Tweelinckx, Paulus van Uythoven, Eli Van Dessel, Roosje Van Doninck, Damien Van Herck, Frank Van Laer, Daan Van Tassel, Lut Van Wichelen, David Vanderburgh, Hilde Vanderlinden, Filip Vandewiele, Sarah Vankersschaever, Koen Van Synghel, Rita Verryckt, Dirk Verstreken, Luc Vints, Lawrence Weiner, Mark van Westerlaak, Peter Wils, Sibylle Wittemann, Miriam Wuisman; Ward Daenen.
All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher. 36
37
