Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0 ing. A.F. (André) Kruithof Oktober 2015
Programma •
Op weg naar 2050: doelstellingen bestaande bouw & nieuwbouw
•
BENG-indicatoren
•
Energiezuinigheid in de praktijk
•
Oplossingsrichtingen verduurzaming
•
Praktijkvoorbeelden: renovatie en nieuwbouw
16-10-2015
2
Op weg naar 2050?
Vier piketpalen 2015
2018
2020
tussenperiode
2050
50% EPC aanscherping
Overheidsgebouwen (BENG)
Nieuwbouw bijna energieneutraal (BENG)
Energienul gebouwen (niet gedefinieerd)
Energieneutrale gebouwde omgeving
4
Piketpaal 1 & 2 2015
2018
50% EPC aanscherping
Overheidsgebouwen (BENG)
Doelstelling 1: 2015 (nieuwbouw) • Lente-akkoord: 50% energiereductie t.o.v. 2007 • EPC woonfunctie: 0,4 / kantoorfunctie EPC: 0,8, etc. Doelstelling 2: 2018 (nieuwbouw overheidsgebouwen) • Nationaal plan bevorderen bijna energieneutrale gebouwen NL • Streven eind 2018: nieuwe overheidsgebouwen bijna energieneutraal
Piketpaal 3 2015
2018
2020
tussenperiode
50% EPC aanscherping
Overheidsgebouwen (BENG)
Nieuwbouw bijna energieneutraal (BENG)
Energienul gebouwen (niet gedefinieerd)
Doelstelling 3: 2020 (nieuwbouw) • EPBD-recast: eind 2020 nieuwbouw bijna energieneutraal (BENG / nZEB) Tussenperiode 2020 - 2050 • Nader te definiëren doelstelling: meer gericht op bewoner • Vraag naar zowel gebouwgebonden als huishoudelijk energienul
Piketpaal 4 2015
2018
2020
tussenperiode
2050
OverheidsNieuwbouw Energienul gebouwen Energieneutrale 50% EPC aanscherping gebouwen bijna energieneutraal (niet gedefinieerd) gebouwde omgeving (EPC ≈ 0) (EPC ≈ 0)
Doelstelling 4: 2050 (energieneutrale gebieden) • Beleidsvisie gemeenten energieneutrale stad/gebied • Energienul nieuwbouw + energiezuinige bestaande bouw + duurzame energievoorziening in gebied of gemeente
BENG • •
Drie indicatoren Beoordeling energieprestatie nieuwbouw 1. Energiebehoefte in kWh/m2
2. Primair energiegebruik in kWh/m2
3. Hernieuwbare energie in %
Stap 1: Energiebehoefte De energiebehoefte wordt bepaald door de volgende parameters: • Ruimteverwarming • Koeling / zomercomfort • Verlichting (alleen utiliteitsbouw) Praktijk • Goede thermische schil • Compact bouwen • Zongeoriënteerd ontwerp, met aandacht voor de zomerperiode • Ventilatiesysteem dat energiebehoefte beperkt (WTW / CO2)
Stap 2: Primair energiegebruik De energiebehoefte wordt bepaald door de volgende parameters: • Verwarming • Koeling/zomercomfort • Warmtapwater • Ventilatoren • Verlichting / bevochtiging (alleen utiliteitsbouw) • Minus opwekking door PV / WKK Praktijk • Energiezuinige opwekker: HR-107 combiketel en warmtepomp
Stap 3: Hernieuwbare energie Hernieuwbaar is de opbrengst van: • Warmtepomp (verwarming/tapwater) minus benodigde fossiele energie • Zonnecollectoren, PV-panelen, wind, waterkracht • Inzet van biomassa
Randvoorwaarden vaststellen (verbeter)maatregelen • Gezondheid • Comfort • Bruikbaarheid • Esthetica • Materialisering
• …
12
Energieprestatie in de praktijk
Wat is de maatstaf? 1. Beleidsmaker
kg CO2 / label
2. Technicus
MJ / GJ
3. Gebruiker
€ (kWh / m3)
gebruikersgebonden / gebouwgebonden energiegebruik
Energieneutraliteit in praktijk • Vraag = aanbod – Gemiddelde bewoner - netgekoppeld, balans op jaarbasis
=
• Indicator (kWh / MJ / €) – Gekoppeld aan bepalingsmethode
• Gebied / gebouw / gebruiker – Focus verschuift in de markt van gebouw naar gebruikersniveau
16-10-2015
15
Discussiepunten Installaties
Bouwtechniek
PV: ja of nee?
Energie voldoende?
16
Hoe ziet uw energie neutrale woning er uit?
Overzicht projecten • Energieneutrale woningen Tubbergen – nieuwbouw • Binnengasthuisstraat Zwolle - hoogwaardige renovatie • Velve-Lindenhof Enschede – nieuwbouw woningbouw
Voorbeeld Energieneutrale woningen Tubbergen: • Gebouwgebonden energiegebruik • Passief woningen – HR-107 combiketel – Gebalanceerde ventilatie met WTW – Zonneboiler met 4,6 m2 collector – 15 m2 PV
Project: Binnengasthuisstraat Renovatieproject Binnengasthuisstraat Zwolle • Openbaar Belang, VillaNova, Dura Vermeer, Nieman • 24 woningen gebouwd in 1923 • Passief renoveren, oplevering 2012 • Isoleren van binnenuit (voorzetwand), nieuw kozijn met drievoudig glas achter bestaand kozijn • Uitbouw achtergevel van houtskeletbouw
Project: Velve-Lindenhof Kenmerken nieuwbouw: • Constructie: houtskeletbouw • Thermische schil: niveau Passief Bouwen • Energetisch ambitieniveau: – Passief woningen ≤ 15 kWh/m2 – Overige woningen EPC ≤ 0,4 Onderverdeling nieuwbouw: • 83 woningen - Passief Bouwen (zuid georiënteerde woningen) • 129 woningen - EPC: 0,4 woningen
Project: Velve-Lindenhof Aandachtspunten: • luchtdichtheid (aftapen van constructies) • geluid WTW-unit (in technische ruimte, meerdere strengen) • temperatuuroverschrijding (zonwering) • thermische schil (thermografie)
Op weg naar 2050!!
Stelling: 1)
“Energie besparen? dat kan morgen nog wel?!” Òf 2)
“Energie besparen? kan dat morgen nog wel?!” 16-10-2015
24
