EnergieCoach op locatie
Hugo Muller 28 november 2012
Programma van vandaag
13.00 uur
Welkom bij Essent en F.C. Groningen
13.15 uur
De Energiemarkt: wat heeft invloed op de energieprijs?
13.45 uur
Tradegame: inzicht in hoe u het beste energie kunt inkopen.
14.30 uur
Pauze
14.45 uur
Het groenste stadion van Nederland; Robbert Klaver commercieel directeur F.C. Groningen
15.15 uur
Rondleiding door de Euroborg
15.45 uur
Help uw onderneming op weg naar energieefficiency; Ted Reinders, Parkstad Energiediensten
16.15 uur
Afsluiting
16.30 uur
Netwerkborrel & informatiemarkt
2
Essent: Wie zijn we en waar staan wij voor
Missie:
Visie:
Grote waarde creëren voor onze klanten
Essent is marktleider en
en shareholders en een aantrekkelijke
best-in-class energieleverancier gericht op
werkgever zijn in de energiesector. Dit
operational excellence, competitieve
alles in samenspraak met alle andere
tarieven en unieke en innovatieve
stakeholders.
producten.
“Leidend in Energie" 3
Essent in het kort
Kerncijfers Essent
2011
2010
2009
5.800 5.800
6.120
5.710
557 557
532
1,076
Duurzame energie (% totaal) 12,5 12,5 % %
12,1 %
14,8 %
1.000
920
Omzet
(miljoen EUR)
Duurzame energie
(MW)
Groene stroom klanten (x 1.000)
1.100 1.100
Essent is onderdeel van RWE AG RWE AG is een van de grootste Europese energiebedrijven Ongeveer 16,4 miljoen klanten voor elektriciteit, 7,8 miljoen voor gas Meer dan 72.000 medewerkers Omzet in 2011: 51,7 miljard Euro
4
Wat kunt u verwachten vandaag: Besparen en duurzaamheid
Besparen op uw energieverbruik
Verduurzamen van uw energieverbruik
5
Wat kunt u verwachten vandaag: Hoe werkt de energiemarkt
Wat is uw doel?
Markt verslaan?
Lager dan vorig jaar?
Laagste prijs?
Beter dan de concurrent?
Budgetzekerheid?
6
De Energiemarkt
Tim Steenbergen Senior Positie Manager
28 November 2012
Inleiding • Hoe werkt de energiemarkt? • Wie weet welke gebeurtenis meer invloed heeft: a. Tsunami in Japan b. Nieuwbouw centrales Nederland Inhoud presentatie: • Aanbod + Beïnvloedingsfactoren • Vraag + Beïnvloedingsfactoren • Eigenschappen energiemarkt • Energie inkoop Essent
• 15 August 2012 •
2
Vraag - Aanbod Optimum tussen vraag (V) en aanbod (A) bepaalt de marktprijs
Vraag:
Aanbod: • Brandstoffen – Kolenprijs – Gasprijs
• Economische ontwikkeling Olie
• Technische ontwikkelingen • Verschuiving dag/nacht
• Samenstelling produktie park • Weersveranderingen – Focus op groen; zon/wind – Nieuwbouw centrales • 15 August 2012 •
3
Aanbod - Beïnvloedingsfactoren Wereldwijde kolenprijs
Havens alleen toegankelijk voor kleine schepen Grootschalige ontdekking nieuwe gasreserves
Uitschakeling kerncentrales Sterke economische groei
Staking transportsector Colombia Politieke instabiliteit
Goedkope ladingcapaciteit
• 15 August 2012 •
4
Aanbod - Beïnvloedingsfactoren Europese gasprijs
Staking Noorse produktie eenheden
Aanvoer Russisch gas Koud weer Europa Aanvoer vloeibaar gas
• 15 August 2012 •
5
Aanbod - Beïnvloedingsfactoren Centrales Nederland • 80% energieopwekking
Europese connectie • Meer verbindingen met het buitenland, Europese beslissingen
kolen+gas
Brandstofmix
beinvloeden de prijs
• 15 August 2012 •
6
Vraag - Beïnvloedingsfactoren • Sterke correlatie economische groei en elektriciteitsverbruik
Aanbod
vraag
• 15 August 2012 •
7
Vraag - Beïnvloedingsfactoren • Technische ontwikkelingen – Elektrische auto – Decentrale energie opwekking – Energie besparing – Toename airconditioningsystemen • Verschuiving dag/nacht verbruik – Hogere dal dan piekprijs • Weer – Meer of minder instraling – Koud of warm
• 15 August 2012 •
8
De Energiemarkt • Continue verandering marktomstandigheden = continue verandering elektriciteitsprijs • Handelsplaats voor elektriciteitshandel per land • Endex geeft een blik op deze markt • Actieve partijen op de markt:
Energiebedrijven Energieproducenten Makelaars Handelshuizen • 15 August 2012 •
9
De Energiemarkt • Handel in forward producten – Jaren, kwartalen, maanden en seizoenen • Handel in Peak en Offpeak (Piek en Dal) • Minimale handelshoeveelheid 5MW (capaciteit) 5MW voor elk uur, volledig jaar 5 * 8760 uur = 43.800MWh = 43 mln kWh
Gemiddeld per huishouden 3.300 kWh Inkoop per trade 13.000 huishoudens
• Er wordt gehandeld op alle werkdagen van het jaar
• 15 August 2012 •
10
M Wh
Energie inkoop Essent
73.5 73 72.5 72 71.5 71 70.5 70 69.5 69 68.5 68 67.5 67 66.5 66 65.5 65 64.5 64 63.5 63 62.5 62 61.5 61 60.5
Daling -5.00 Euro/MWh
60 59.5 59 58.5 .12
16 03 17 01 16 01 16 02 16 01 16 01 18 01 16 01 16 03 17 01 16 01 16 01 18 16 01 16 01 18 01 16 01 16 03 17 01 16 01 16 02 16 01 16 01 16 02 16 01 16 01 18 02 16 01 16 03 17 01 16 01 16 03 Q2 2010 Q3 2010 Q4 2010 Q1 2011 Q2 2011 Q3 2011 Q4 2011 Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 Q4 2012
• Grafiek toont prijs van het opvolgende jaar (jaar+1) • Grote bewegingen mogelijk • Inkoop op het moment van verkoop aan klant • 15 August 2012 •
11
Conclusie 60
59.5
Tsunami Japan
60 59.5
59
59
58.5
58.5
58
58
57.5
57.5
57
57
56.5
56.5
56
56
55.5
55.5
55
55
54.5
54.5
54
54
53.5
53.5
53
53
Nieuwbouw centrales
52.5 52
52.5 52
51.5
51.5
51
51
50.5
50.5
50
50
49.5
49.5
49
49
48.5
48.5
48
48
47.5
47.5
47
47
46.5
46.5
.12
.12 01 16 01 16 02 16 01 16 01 18 01 16 01 16 03 17 01 16 01 16 01 18 02 16 01 16 01 18 01 16 01 16 03 17 01 16 01 16 02 16 01 16 01 16 02 16 02 16 01 18 02 16 01 16 03 17 01 16 01 16 03 17 01 Q2 10 Q3 2010 Q4 2010 Q1 2011 Q2 2011 Q3 2011 Q4 2011 Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 Q4 2012
• Grafiek toont prijs jaar +1 en jaar +2 a. Tsunami in Japan b. Nieuwbouw centrales Nederland • 15 August 2012 •
12
jeugd mkb publiek
energie kennis bewustzijn
Samen Duurzaam aan de Top! Participants Assembly
Bestuur
Kernteam
Groene Energieborg
Clean Campagne
Energy Challenges
Business Meetings
publiek
mkb
jeugd
kennis
GROENE ENERGIEBORG 2020
Vergroening van stadion de Euroborg (Groene Kathedraal) door besparing, ‘good housekeeping’ en duurzame energie productie. Dit wordt ingevuld door concrete deelprojecten zoals visualisatie van het energieverbruik, aanpak van de ruimteverlichting, plaatsen van PV panelen en/of windturbines en het rijden op groen gas.
GROENE ENERGIEBORG 2020 Resultaten - Inventarisatie / uitvoering van energiebesparende maatregelen - Inventarisatie / uitvoering van energieproducerende maatregelen - Inventarisatie / uitvoering van maatregelen ‘good housekeeping’ - Inventarisatie / uitvoering van maatregelen op het Europapark Organisatie
CLEAN CAMPAGNE 1 Bal 1 Spel 1 Competitie: Samen duurzaam aan de Top!
Geld besparen door duurzaam zaken doen en publiciteit voor je bedrijf
ENERGY CHALLENGES 2012-2013
Scholen dagen elkaar uit om energie te besparen
ENERGY CHALLENGES Doel - Klimaatbewustzijn ontwikkelen - Interesse wekken voor thema Energie - Kennis van Energie vergroten - Verlagen energiekosten scholen Inzet 2012-2013 - Benutten ervaringen met WeCare - 12 scholen, PO, VO, MBO, in/rond Groningen - Begeleiding door stageteams van HBO - Samenwerking overheden en bedrijven in regio - Ontwikkeling energie in leergang - Instelling ‘revolving fund’ - Prijs & PR - Keurmerk Eco-Schools
Duurzame energie oplossingen? Het begint bij energiebesparing
Parkstad Energiediensten Onderdeel van Parkstad Groep, waartoe ook Parkstad Inspecties behoort (NEN3140 en Scios inspecties) Partner voor energiebesparing: Van energieonderzoeken, opstellen energielabel, implementatie maatregelen met financiering tot monitoring en coaching Onafhankelijk Partner van Essent Landelijk dekkend netwerk met adviseurs en inspecteurs Hoofdkantoor Ransdaal, regiokantoren in Staphorst en Helmond
Wat gebeurt er om ons heen?
CPB: In vijftien jaar zijn de energieprijzen ruim drie keer zo hard gestegen als de prijzen van andere goederen en diensten.
Wat gebeurt er om ons heen?
Wat gebeurt er om ons heen?
Wat gebeurt er om ons heen?
Waarom energiebesparing?
Kosten MVO CO2 prestatieladder MJA (=Meer Jaren Afspraken) Milieu Wet- en regelgeving, bijv. Activiteitenbesluit Energieonderzoek verplicht bij > 200.000 kWh elektriciteit of > 75.000 kubieke meter aardgasverbruik Maatregelen met terugverdientijd korter dan 5 jaar dienen te worden uitgevoerd
Hoe?
De basis
Energiebesparing gebouwen
Inzicht in besparingen
Uitvoeren van besparende maatregelen
Duurzame maatregelen
Het fundament: Energiebeheer
Inzicht in besparingen
Uitvoeren van besparende maatregelen
Het fundament: Energiebeheer
Duurzame maatregelen
Harde maatregelen
Softe maatregelen
Gericht op efficiency installaties en gebouwen
Gericht op gedrag, regeltechniek en effect besparende maatregelen
Energiebeheer
o.a. alarmen meerverbruik, factuurcontrole, check gecontracteerd vermogen, onderlinge benchmarking, online aansluitregister etc.
Verbruik in afwezigheiduren
Na
Bespaart: • Dec. 2010: 750m3 gas, Jan. 2011: 1.900m3 gas
Verbruik in weekenden/vakantiedagen
Energieverbruik bij bedrijfsverzamelgebouw op 1 januari, een feestdag.
Energiebeheer Euroborg
Energiebeheer Euroborg Sinds ingebruikname in 2006 telkens energiereductie gerealiseerd; In 2011 130.000m3 gas bespaard t.o.v. 2010, dat een relatief strenge winter had, en 50.000m3 t.o.v. 2007 (vergelijkbare milde winter); Qua elektriciteit is elk jaar vanaf 2008 een reductie bewerkstelligd. In 2011 werd 200.000 kWh minder verbruikt dan in 2010; Genomen acties: Pro-actief gebouwenbeheer: Heeft geleidt tot efficiëntere inzet veldverwarming. Sturing o.b.v. ideale veldtemperatuur en niet o.b.v. buitentemperatuur; Monitoring en analyseren, “controleer jezelf”; Bewustwording bij gebruikers heeft geleidt tot lager elektraverbruik;
Highlights besparingen VERLICHTING Bepaalt gemiddeld 20 tot 40% van totale energieverbruik; Hoogfrequente TL-verlichting bespaart 20-30% t.o.v. conventioneel. Drie opties: Vervang oude armatuur door HF-armatuur, excl. vervanging T8-buis Complete vervanging oude en T8-buis naar HF-armatuur met T5-buis Vervang T8-buis door spaaradaptor en T5-buis; van 58W. naar 35W. In combinatie met daglichtregeling : 5-10% extra; Aanwezigheidsdetectie: 5-20% extra; Vervang conventionele spots door LED-spots .
Highlights besparingen VERWARMING Een graadje lager bespaart 6%; Plaats HR-ketel: 8% zuiniger dan VR-ketel; Weersafhankelijk regelen: Automatische aanpassing stooklijn aan binnen- en buitentemperatuur. Bespaart 5-10%; Optimaliseringsfunctie: Installatie bepaald zelf moment van 'aan'gaan. 5-15% besparing; Isoleren leidingen, appendages: 80% minder warmteverlies. Bespaart 2-6%; Waterzijdig inregelen: Evenredig verdelen van heet water over radiatoren leidt tot stooklijnverlaging. Energiebesparing 6%; Ventilatie: Aftoeren in afwezigheid. Minder warmteverlies.
Highlights besparingen ICT/RANDAPPARATUUR Powermanagement: automatisch uitschakelen ICT onderdelen na langdurige inactiviteit. Tot 50% besparing; Standby-killer: Klokken bij multifunctionals, koffiezetapparatuur, boilers etc. plaatsen; ENERGIEBEHEER/REGELTECHNIEK Minimaliseren verbruik in afwezigheiduren: Verlichting, ventilatie, ict en randapparatuur; Optimaliseren regeltechnische instellingen; Monitoring en analyseren energiestromen.
VRAGEN?
