STUDIEDAG V.T.D.V. 10 maart 2009
Energieverbruik, Energiebesparingen, Alternatieve energie in de zorgsector.
Moderator: Eddy De Coster
1
UZ Leuven dd. 10/03/2009
Energiebeheer en -campagne U.Z.Leuven Glenn Loos Ingenieur Energie Technische Dienst
Technische dienst & Dienst communicatie UZ Leuven
2
Energiebeheer UZ Leuven 1. Energiekosten Energiekost = verbruik x kostprijs
Activiteit
Besparingsmaatregelen
Energieprijzen
Besparingsmaatregelen zijn enige beïnvloedende factor tegen de stijgende lijn in.
3
Energiebeheer UZ Leuven Acties energieverbruik: - meten is weten: via manuele opname teller via automatische meting op GBS via facturen
4
Energiebeheer UZ Leuven Acties energieverbruik: - meten is weten: via manuele opname teller via automatische meting op GBS via facturen
5
Energiebeheer UZ Leuven Acties energieverbruik: - meten is weten: via manuele opname teller via automatische meting op GBS via facturen
6
Energiebeheer UZ Leuven Acties energieverbruik: Verwerken en rapportage gegevens via “Jaarverslag Energie”:
7
Energiebeheer UZ Leuven Acties energieverbruik: Verwerken en rapportage gegevens via “Jaarverslag Energie”:
8
Energiebeheer UZ Leuven Acties energieverbruik: Verwerken en rapportage gegevens via “Jaarverslag Energie”:
9
Energiebeheer UZ Leuven Acties energieprijs: Onderhandeling van energiecontracten in samenwerking met Materiaalbeheer en K.U.Leuven:
10
Energiebeheer UZ Leuven Acties energieprijs: Onderhandeling van energiecontracten in samenwerking met Materiaalbeheer en K.U.Leuven:
11
Energiebeheer UZ Leuven Acties energieprijs: * Verwerken en rapportage gegevens via “Jaarverslag Energie”:
* Prognose kosten voor volgende jaren in samenwerking met financiële dienst. 12
Energiebeheer UZ Leuven Besparingsmaatregelen: Gerealiseerd: - Energieplan GHB: 5 maatregelen: -118.202 € iBTW/jaar - Vernieuwen liften GHB: -65.000 € iBTW/jaar - MPE GHB: Renovatie koelcentrales: -134.375 € iBTW/jaar Lopende: - Thermostatische kranen op radiatoren: -30.000 € iBTW/jaar - Campagne personeel: -14.000 € iBTW/jaar Toekomst: - MPE: Warmtepomp + KWO Ziekenhuiskwadrant + fase II deel I: -14.690 € iBTW/jaar - MPE: herbekijken naar zonneboilers, zonnepanelen of windkracht i.f.v. rendement of ecologische duurzaamheid
13
14
Doe het licht uit (27/11/2008)
15
Energiebeheer UZ Leuven Resultaat actie ‘Doe-het-licht-uit’ op 27 november GHB:
16
Energie infostand (3/2/2009)
17
Dikke truiendag (13/02/2009)
18
STUDIEDAG V.T.D.V. 10 maart 2009
Energieverbruik, Energiebesparingen, Alternatieve energie in de zorgsector.
Moderator: Eddy De Coster
19
REUS
“SAMEN BESPAREN WIJ UW ENERGIE EN BEHEREN HET OVER INTERNET”
REUS 2009
20
Inhoudstafel REUS nv 1.
Algemeen
Energiemonitoring-Telemetrie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Algemeen Zin en opportuniteit Werking Totaaloplossing Reus nv Opvolging Referenties Kostenplaatje
Internet gestuurde regelaars 1. 2. 3. 4.
Waarom Oplossing REUS nv Besparingspotentieel volgens GDD-methode Praktijkvoorbeeld
Live demonstratie
REUS 2009
21
REUS nv
REUS 2009
22
REUS nv ¢
Rational Energy Use and Solutions
¢
Vestiging: Geel, actief in NL, F en PL
¢
Oprichting: 1997
¢
Kernactiviteit: « het bieden van totaaloplossingen, via het internet, waarmee men werkelijk energie bespaart » ¢
Energieboekhouding
¢
Energiebeheer en -bewaking
REUS 2009
23
REUS nv ¢
1999 : raamovereenkomst studies met Electrabel;
¢
2001 : “EUView”: 1300 gebouwen;
¢
2002 : “Enerlution Vision” voor Electrabel Customer Solution: 500 gebouwen;
¢
2003 : “Telenergo” voor Polargen: 100 WKK’s
¢
2006 : “COMEET” voor EANDIS: 5000 gebouwen
¢
2007 : “ BECO” voor BECO,Nederland: 800 gebouwen.
¢
2008 : “Ontwikkeling internet gestuurde regelaars; REUS 2009
24
Energiemonitoring Telemetrie
REUS 2009
25
Algemeen Energieboekhouding ? ¢
¢
¢
De energieboekhouding is een dienst die de energiestromen (elektriciteit, gas, andere brandstoffen en water) in kaart brengt. De doelstelling van een energieboekhouding is immers inzicht verwerven in het energieverbruik om het op te volgen en te optimaliseren. De energieboekhouding moet het mogelijk maken abnormaal energieverbruik tijdig op te sporen en te corrigeren, het energiebewustzijn te verhogen en het effect van de genomen besparingsmaatregelen te evalueren.
REUS 2009
26
Zin en opportuniteit ¢
¢
¢
¢
¢
¢
Besparing in organisatie en manuren tov het manueel opschrijven van de metergegevens(water, elektriciteit, stookolie en gas) Verbruiksprofielen(op basis van gegevens die elk kwartier worden gemeten) van een gebouw ipv verbruiken in staafdiagramma(op basis van gegevens die slechts 1 maal in de maand worden uitgelezen) geven een beter beeld van het energieverbruik en de mogelijke besparingen De gedetailleerde profielen laten toe oververbruiken en lekken op te sporen zodanig dat er snel kan ingegrepen worden Bij het uitvoeren van besparingsmaatregelen kunnen de besparingen direct aangetoond worden via de automatische metingen Visualisatie verbruiken en gebruik van een gebouw en bewustmaking Permanente “watch-dog” REUS 2009
27
REUS 2009
28
VB. slechte afregeling van de verwarming
REUS 2009
29
REUS 2009
30
VB. waterlek
Werking
REUS 2009
31
REUS 2009
32
Totaaloplossing van Reus nv ¢ ¢
¢
Datalogger 9 ingangen GPRS Elektrische bijmeter of submeters aan laagspanning vertrekken Uitleescontacten – Uitleesmodules gasmeters
¢
Stookolietellers met puls
¢
Pulscontacten watermeters
¢
Bekabeling
¢
Webapplicatie “EUView” REUS 2009
33
VB. Uitleesmodule op gasmeter zonder pulsuitgang
REUS 2009
34
Opvolging ¢
Dashboard = maandelijks rapport met daarin printscreens van de profielen gepaard gaande met een grondige analyse van de verbruiken van dat gebouw voor die maand. Inclusief rondgang in het gebouw van een specialist die op basis van de verbruiksprofielen enkele praktische voorstellen gaat doen om in dat gebouw energie te gaan besparen. Deze oplossingen worden gestaafd met investeringskost, de te verwachten besparing en de terugverdientijd.
REUS 2009
35
Referenties (zorginstellingen) ¢
Geel, OLV kliniek
¢
Herentals, AZ Sint Elisabeth
¢
Leuven, RVT Dijlehof
¢
Roosdaal, Zonnelied
¢
St-Katelijne-Waver, OCMW
¢
Berlare, IBO Kinderopvang
¢
¢
Herdersem, Woon en Zorgcentrum Denderrust …
REUS 2009
36
Kostenplaatje ¢
Herdersem, Denderrust 1 datalogger, 2 elektrische bijmeters en bekabeling tussen meters en datalogger
Totale kost : 3.130 € excl. BTW
¢
Leuven, Dijlehof 2 dataloggers, 2 elektrische bijmeters, pulscontact gasmeter Lessius, uitleesmodule gasmeter Rusthuis, pulscontact watermeter, bekabeling tussen meters en datalogger inclusief opvolging dmv dashboard
Totale kost: 5.775 € excl. BTW REUS 2009
37
Internet gestuurde regelaars
REUS 2009
38
VB. slechte afregeling van de verwarming
REUS 2009
39
Waarom ? ¢ ¢
Beperkte kennis instellen huidige regelaars Complexiteit om huidige regelaars in te stellen naar temperaturen, kalender, vakantieperiodes, … toe
¢
Klokken te ruim of helemaal niet in gebruik
¢
Te beperkte nachtverlaging
¢
Eenvoud brengen in de regelingen
¢
Permanente “watch-dog” door telemetrie
REUS 2009
40
Oplossing Reus nv ¢
Digitale regelaar aansluiten op de huidige installatie dus geen vervanging van de regelaars
¢
Aansluiten op de vrijgavecontacten
¢
Regelaars Reus nv bereikbaar via Internet
¢
Overwerkschakelaars om fysisch nog steeds te kunnen ingrijpen
¢
Alles beheerbaar over Internet (website)
¢
Eenvoudige combinatie meten en beheren
REUS 2009
41
REUS 2009
42
Beheer van uw verwarming
REUS 2009
43
REUS 2009
44
Besparingspotentieel volgens de GDDmethode Wat is de GDD-methode?
¢
Elk gebouw heeft een GDD-type, uitgedrukt in bvb 21/21. Gemiddelde buitentemperatuur
Gemiddelde binnentemperatuur
¢
1 GDD betekent dat de buitentemperatuur die dag gemiddeld 1 Graad lager was dan 21 C. REUS 2009
45
Besparingspotentieel volgens de GDDmethode
Type GDD
GDD
Besparingen tov 25/25
Besparingen tov 23/23
Besparingen tov 21/21
Besparingen tov 19/19
16,5/16,5
2294,700
54,59%
47,15%
37,08%
23,38%
19/19
2994,8
40,73%
31,03%
17,88%
0,00%
21/21
3647
27,83%
16,01%
0,00%
23/23
4342
14,07%
0,00%
25/25
5053
0,00% REUS 2009
46
Praktijkvoorbeeld: gasverbruik in een RVT
REUS 2009
47
Praktijkvoorbeeld: gasverbruik in een RVT
REUS 2009
48
Praktijkvoorbeeld: gasverbruik in een RVT ¢
Totaal gasverbruik: 68.869 m3/jaar ¢
16.200 m3 SWW
¢
52.669 m3 verwarming
¢
Huidig GDD-type: 25/25
¢
Besparingen per GDD-type: ¢
23/23: 7.410 m3
¢
21/21: 14.652 m3
¢
19/19: 21.452
REUS 2009
49
Live demonstratie
REUS 2009
50
STUDIEDAG V.T.D.V. 10 maart 2009
Energieverbruik, Energiebesparingen, Alternatieve energie in de zorgsector.
Moderator: Eddy De Coster
51
UW PARTNER IN ENERGIEMANAGEMENT
Hydraulisch inregelen - Erik van Looveren 10 maart 2009
Even voorstellen:
Industriepark 19A 2235 Hulshout
• Nutsvoorzieningen • Energiemanagement • Zonnepanelen 53
Wat u vandaag kan verwachten • hydraulisch inregelen? • inregelen: pure noodzaak • plan van aanpak • uw voordelen
54
Hydraulisch inregelen? • Wat?
• Als service in onbruik 55
Inregelen : een pure noodzaak Een CV-installatie bestaat uit 3 componenten: T
56
Inregelen : een pure noodzaak ! Het door een radiator geleverde vermogen is afhankelijk van : – Type en grootte van de radiator – Aanvoer van warm water en retour gekoeld water. – Volumestroom door de radiatoren
57
Inregelen : een pure noodzaak ! Bij een niet ingeregelde installatie kennen we drie verschijnselen : – Warm water kiest de weg van de laagste weerstand. – Te lage volumestroom door de radiatoren – Te lage stroomsnelheid in de leidingen.
58
Inregelen : Een pure noodzaak !
Tabel 1.1 : Invloed van de volumestroom van het cv-water door een radiator op het radiatorvermogen Situatie
Volumestroom Qv
ingeregelde radiator Niet ingeregeld Niet ingeregeld Niet ingeregeld
100% 80% 60% 40%
Radiator vermogen Binnen Φrad temperatuur Ѳi 1000W 966W 900W 810W
20°C 19°C 17,3°C 14,3°C
59
Inregelen : Een pure noodzaak ! Tabel 1.2 : Invloed van de volumestroom van het cv-water door een radiator en een 6°C lagere aanvoertemperatuur tengevolge van afkoeling tijdens transport op het radiatorvermogen en de binnentemperatuur Situatie
Volumestroom Qv
ingeregelde radiator Niet ingeregeld Niet ingeregeld Niet ingeregeld
100% 80% 60% 40%
Radiator vermogen Binnen Φrad temperatuur Ѳi 924W 893W 841W 750W
17,7°C 16,8°C 15,2°C 12,5°C
60
Inregelen : een pure noodzaak ! Het verschijnsel :
De Oplossing ? – Kamerthermostaat hoger zetten? – De cv-pomp in een hogere stand regelen?
61
Inregelen : een pure noodzaak ! De oplossing : Hydraulisch inregelen
Aanvoer 55 Retour 44
55 44
55 44
55 43
55 43
62
Inregelen : een pure noodzaak ! Twee inregelmethoden : • de voorinstelmethode • de temperatuurmethode
63
Inregelen : een pure noodzaak ! De voorinstelmethode : – Enkel van toepassing wanneer de installatie en haar ontwerp gekend is. – Maak een inregelstaat en leidingberekening. – Stel de berekende standen in. – Meet indien mogelijk een totaaldebiet. – Controleer de installatie. – Rapportage.
64
Inregelen : een pure noodzaak ! De Temperatuurmethode : – – – – –
= trial and error Per kring meten, inregelen en opnieuw meten. Tijdrovend Systeem moet volledig werken. Kan alleen bij voldoende warmtevraag.
65
Plan van aanpak ! Fase 1 : • Opmaken van een schema van de installatie – – – – – –
Hoeveel ketels? Waar staan ze? Hoeveel kringen zijn er ? Per kring : welke radiatoren : waar ! Regelklokken per kring ? Waar ? Aanvoer - en retourtemperatuur per radiator. Optekenen van de temperatuur per ruimte.
66
Plan van aanpak ! Fase 1 : • Opstartgedrag van de ketel. • Metingen aan de ketel – Vertrektemperatuur warm water – retourtemperatuur
67
Plan van aanpak ! Fase 2 : – Inregelen van de componenten via de temperatuurmethode : • • • •
Pompen Inregelafsluiters Radiatorkranen Voetventielen en onderblokken
68
Plan van aanpak ! Fase 3 : - Controle van de installatie : • Meten van aanvoer – en retourtemperatuur op enkele radiatoren in de kring • Controle van de gehaalde ruimtetemperatuur • De ketel
- As-Built dossier
69
De voordelen voor u : 1. Energiebesparen door een lager verbruik. • Tussen de 5% en de 20% op uw energieverbruik.
2. Comfortwinst door goede warmteverdeling.
70
Einde ! VERLEDEN TIJD !
71
STUDIEDAG V.T.D.V. 10 maart 2009
Energieverbruik, Energiebesparingen, Alternatieve energie in de zorgsector.
Moderator: Eddy De Coster
72
ENERGIEZUINIGE VERLICHTING
VOORSTELLING ETAP
Actief in twee markten
• •
ETAP Verlichting ETAP Veiligheidsverlichting
75
Verkooporganisaties dicht bij de klant • Hoofdkantoor: België: ETAP NV, Malle • Nederland: ETAP BV, Breda • Duitsland: ETAP GmbH • Frankrijk: ETAP SA, St. Quentin ALTER SAS, Parijs • Portugal: ETAP.Schréder, Lissabon • Spanje: ETAP, Madrid • UK: ETAP Lighting, Basingstoke • Zweden: CGS Lighting, Kungälv • Noorwegen: ILS, Oslo
76
Verlichtingsvisie ETAP
•
De 3 E’s – Energiezuinigheid : daling van uw elektriciteitsrekening – Ergonomische voordelen : lichtcomfort – Ecologie : reduceren van CO2 uitstoot
77
INHOUD PRESENTATIE
• • • • • •
Inleiding Energy saving : gekende technieken Steunmaatregelen Retrofittechniek Diffusoren : HaloOptics Greenlight
78
INLEIDING De 4 grootheden in lichttechniek F Lichtstroom = lumen (lm)
I
Lichtsterkte = candela (cd)
E Verlichtingssterkte = lux (lumen/m²)
L Luminantie = candela/m²
79
INLEIDING Rendement van de reflector bepaalt armatuurlichtstroom
•
Lamp :
58W - 5000 lm
•
Rendement optiek :
90%
•
Armatuurlichtsterkte :
4500 lm
•
Lichtverlies :
500 lm
80
INLEIDING : hoe energie-efficientie maximaliseren ?
•
Uitgangspunten : –
optieken met een hoog rendement (HRA ->
HR Silver! ) –
optimalisering van de lichtuitstraling
–
elektronische voorschakelapparatuur
⇒ Investeringskost vs. total cost of ownership
81
ENERGY SAVING maximaliseren: gekende technieken
•
ELS
•
MDS
•
MDD
82
STEUNMAATREGELEN : REG-premies
REG-subsidies voor renovatie en nieuwbouw : EANDIS/PBE. REG-subsidies voor renovatie : INTERELECTRA. ð premie in functie van het specifiek vermogen (bovengrens : 2W / m² / 100 lux) ð maximum premie : 3.750 tot 4.000€ per investeringsproject afhankelijk van de netbeheerder.
83
STEUNMAATREGELEN : verhoogde belastingaftrek ! •
Fiscale gunstmaatregelen ten voordele van belastingplichtige instellingen :
•
Geen vennootschapsbelasting ten belope van 13,5% van het totale investeringsproject.
•
(Investeringskost x 13,5 %) x 40,17 %
84
STEUNMAATREGELEN: cijfervoorbeeld
Totaalinvestering 100.000€ initieel geïnstalleerd vermogen : 100 kW na relighting specifiek vermogen : 1,6 W/m²/100 lux ð REG-subsidies 2,5 - 1,6 = 0,9 100€ x (1+0,9) = 190€ x 100 kW = 19.000€ maximum subsidie = 3.750€ ð Investeringsaftrek 13,5% van 100.000 = 13.500€ 13.500 x 40,17% = 5.423€
85
RETROFITTECHNIEK bij relighting •
Bestaande gebouwen/plafondsystemen vereisen behoud van het aantal lichtpunten – lager opgenomen vermogen per lichtpunt – vervangen volledig armatuur versus retrofit • Voordeel – geringe ingreep in de bekabeling – lagere installatiekost
• Nadeel – geen optimalisatie van de inplanting
86
RETROFITTECHNIEK : praktijkvoorbeeld ALCATEL Antwerpen.
87
RETROFITTECHNIEK : projectomschrijving
• Klant: Alcatel (Bell Telephone) – telecommunicatiesystemen – één van de marktleiders wereldwijd – in meer dan 130 landen
• Renovatie: kantoorgebouw Antwerpen – hoofdzetel voor België – centrale diensten, opleidingen, micro-elektronica afdeling
88
RETROFITTECHNIEK : probleem Alcatel
•
Bestaande verlichting – weerkaatsing in beeldschermen – verblinding – hoog energieverbruik
• Hoogspanningscabine • te weinig capaciteit • moeilijk bereikbaar (onder parking) • vervanging erg duur
89
RETROFITTECNIEK : probleem Alcatel
•
Budget – budget vrijhouden voor kernactiviteiten – geen budget voor renovatie verlichting – alternatieve financieringsvorm
•
Drukke kantoren – installatie enkel buiten kantooruren
90
RETROFITTECHNIEK: speciale casette!
•
Speciale ombouwcassette – bestaande reflector en bedrading worden verwijderd – nieuwe inbouwcassette klikt zich vast – ISOLUM®-reflector • Beeldschermvriendelijk • Hoog rendement
– 2 x 36 W vervangen door 1 x 28 W
91
RETROFITTECHNIEK: Besparingsgegevens
• Forse energiebesparing • 66% van 302 kW naar 104 kW • Geen nieuwe HS-cabine meer
nodig
• •
Terugverdientijd 2,7 jaar Financiering via leasingcontract – leasebedrag uit energiebesparing – minimale invloed op cash-flow Alcatel
92
DIFFUSOREN: verborgen lichtbron: hoe energieefficient maken? Ruimtebeleving
93
DIFFUSOREN: probleemstelling
Nadelen klassieke diffusoren: •
Hoge absorptie van licht (30% verlies)
•
Hoge reflectie naar de lichtbron
Oplossing : •
Maximale beperking van absorptie
•
Reflectie naar de lichtbron minimaliseren
94
DIFFUSOREN: HaloOptics®
• •
Combinatie van verborgen lichtbron en heldere uitlichting van de ruimte dankzij HaloOptics® -materiaal. Hogere rendementen: van 82% tot 89% !
95
DIFFUSOREN: HaloOptics®
• •
Gebruik van witgelakte topreflector Gebruik van HaloOptics® reflector om de lamp af te schermen: geen directe lampinkijk voor de gebruiker Behoud van beste optie voor bovenreflector: witgelakt materiaal
Nieuwe variant voor onderste optiek 96
DIFFUSOREN : Klassieke oplossing verborgen lichtbron
97
DIFFUSOREN : Oplossing HaloOptics : energiezuiniger
98
DIFFUSOREN : Financiële analyse
99
DIFFUSOREN : Financiële analyse
100
GREENLIGHT
•
Wat is GreenLight ?
•
Voordelen van de aanvrager
•
ETAP Main Endorser
101
Bedankt voor uw aandacht
STUDIEDAG V.T.D.V. 10 maart 2009
Energieverbruik, Energiebesparingen, Alternatieve energie in de zorgsector.
Moderator: Eddy De Coster
10 3
UW PARTNER IN ENERGIEMANAGEMENT
Fotovoltaïsche panelen – Kristof Oris 10 maart 2009
Wat u vandaag mag verwachten
In 10 stappen naar uw fotovoltaïsche installatie (PV-installatie) 105
Maar eerst vooraf
Nadenken over uw energiegedrag
106
Stap 1 : Is het gebouw geschikt?
• Architecturale integratie
107
Stap 1 : Is het gebouw geschikt?
• Architecturale integratie • Bouwfysische aspecten
108
Stap 2 : Keuze van het PV-systeem • Welke type systeem en welke zonnepanelen? • Monokristallijn • Polykristallijn • Amorf
109
Stap 2 : Keuze van het PV-systeem • Hoe groot? – 4 factoren – – – –
Beschikbare oppervlakte Vermogen van de omvormer Productie = verbruik Budget en subsidie
110
Stap 2 : Welk PV-systeem kies ik? • Categoriëen van vermogen • PV-vermogen kleiner dan 10kW AC • PV-vermogen van 10kW tot 56kW • PV-vermogen boven 56kW
111
Stap 3 : Hoe ga ik het betalen? • Beschikbare financieringsformules • Beschikbare subsidies – GroeneStroomCertificaten ( GSC) – Vipa: zeer interessant! (tot 60%)
• Terugdraaiende meter
112
Stap 3 : Hoe ga ik het betalen? • Cijfervoorbeeld : 50kW ( 250.000€) – Opbrengst : 42.500kWh • GSC = 19.125€ • Terugdraaiende meter = 4.250€ • Vipa = 150.000€
113
Stap 3 : Cijfervoorbeeld
114
Stap 4 : Heb ik een vergunning nodig? • Aanvraag van een stedenbouwkundige vergunning? • Telcom ondersteunt
115
Stap 5 : Wie kan het installeren?
116
Stap 6 : Wat verwacht de netbeheerder? • Vermogens kleiner dan 10kW AC • Vermogens groter dan 10kW AC – Oriënterende studie
117
Stap 7 : Waar moet ik opletten bij de installatie?
• Vermogens kleiner dan 10kW AC • tot 5kW (monofase) • van 5kW tot 10kW (driefase)
• Vermogens vanaf 10kW AC • Ontkoppelingbeveiliging • Manuele vergrendeling • Stroom-symmetrie controle
118
Stap 8 : Wie plaatst de meter? • Vermogens kleiner dan 10kW • Terugdraaiende meter van netbeheerder • Meting GSC : aparte geijkte kWh-teller door installateur
• Vermogens vanaf 10kW tot 56kW • Compensatie tussen afname en injectie • Meting GSC : aparte kWh-teller door netbeheerder
• Vermogens groter dan 56kW • Elektronische 4-kwadrant meter • Meting GSC : aparte kWh-teller door netbeheerder 119
Stap 9 : Wanneer kan ik opstarten? • Overlopen controlelijst • Keuring van de installatie • Netkoppeling en opstarten installatie
120
Stap 10 : Hoe krijg ik mijn GSC’s? Aanvragen bij de VREG • Vermogens kleiner dan 10kW • Vermogens groter dan 10kW
121
Afsluiting
122
Bijlage 1 : Aansluitvoorwaarden PV-installatie
123
Bijlage 2 : Netkoppeling afhankelijk van vermogen
124
STUDIEDAG V.T.D.V. 10 maart 2009
Energieverbruik, Energiebesparingen, Alternatieve energie in de zorgsector.
Moderator: Eddy De Coster
12 5
• Bedrijf gevestigd te Geel • 75 personen tewerkgesteld • Behorend tot de Groep Devis (totaal 300 personen tewerkgesteld • Gespecialiseerd in verwarming, ventilatie, airconditioning en sanitaire installaties • Onderhoud van technische installaties • Permanentie 24u/24 u 126
•
De Rivusol principes: – Betaalbaar – Eenvoudig
•
Geen concessies aan de kwaliteit kwaliteit:
•
Onze missie: “een zonneboiler voor iedereen” 127
Hoe werkt het?
128
Naverwarming voor zonneboiler met een warmtewisselaar
montagecursus: zonneboiler dl 4
129
Naverwarming voor zonneboiler met twee warmtewisselaars Interne naverwarming: • • • • •
opslagvat heeft extra spiraal te beschouwen als CV-boiler altijd volle druk snelle opwarmtijd gas, olie, hout
montagecursus: zonneboiler dl 4
130
Rivusol dubbelwandige vacuümbuis met heatpipe – – –
Hoog vacuüm isolatie Heat pipe Spectraal selectieve laag Droge koppeling
131
Rivusol dubbelwandige vacuümbuis met heatpipe • De voordelen: – – – – – – – – – –
Hoger rendement bij lage buiten temperaturen Hoger rendement bij lage zon-instraling (voor, najaar, winter) Gehele dag maximale instraling van de zon Bestand tegen vorst en hagel Robuust thermosfles model Eenvoudig hanteerbaar bij installatie Modulair op te bouwen Eenvoudig herstel bij evt. glas schade 10 jaar garantie op onze collectoren 5 jaar garantie op de RVS 316 boilers 132
Hoe werkt het? • Opstelling van de collector Opstelling van de collector: Effect op de opbrengst (100% = maximaal)
Hellingshoek: Horizontaal 80 - 90% 70 - 80% 30o 60 - 70%
90 - 100% 50 - 60%
45o
60o
Vertikaal
Noord
Oost
Zuid
Wes t
100 90 80 70 60 50 40 30 Noord
40 - 50%
Orientatie (collector 'kijkt naar')
133
Rivusol dubbelwandige vacuümbuis met heatpipe • Verschil in rendement:
134
Wat kunnen we ermee? Sanitair warm tapwater Voorbeeld: • Gemiddeld huishouden van 4 personen • Verbruik warm water 160 liter per dag 45°C • 200 liter opslagvat • 20 buizen • Ideale opstelling naar Zuid onder 40° in provincie Antwerpen 135
Wat kunnen we ermee? Besparing per jaar voorbeeldsysteem • •
Circa 1650 kWh, of circa 300m3 gas per jaar afhankelijk van de huidige installatie voor warm water Zon voorziet in 58% van de warm waterbehoefte
136
Voorbeeldinstallaties
137
138
Voorbeeldinstallaties
139
Voorbeeldinstallaties
140
141
STUDIEDAG V.T.D.V. 10 maart 2009 Dank aan REUS n.v. & Partners
Moderator: Eddy De Coster
142