Aan de ouder(s), verzorger(s) van/en de leerlingen van T2A, T2B, H2E, H2F, H2G
Bergen NH, 2 februari 2015 Betreft: uitnodiging voorlichting voorsectorkeuze voor 3 mavo/vmbo-tl Briefnummer: rij/aj/1415181
Geachte leerlingen en ouder(s)/verzorger(s), Op donderdag 19 februari 2015 organiseert de Berger Scholengemeenschap een leerling/oudermiddag voor het tweede leerjaar mavo/vmbo-tl en havo. Tijdens deze middag geeft mevr. J. Strijbis, decaan mavo/vmbo-tl, voorlichting over het kiezen van keuzevakken voor 3 mavo/vmbo-tl. Voor leerlingen uit 2 mavo/vmbo-tl en leerlingen uit 2 havo die mogelijk volgend jaar vervolgen in 3 mavo/vmbo-tl is deze informatie van belang. Bij het tweede rapport heeft elke leerling adviezen ontvangen voor de vakken die in 3 mavo/vmbo-tl een keuzevak zijn. Deze adviezen zijn ook te lezen via de webportal van Magister. Op basis van deze adviezen kunt u met uw zoon/dochter een keuze maken. Welke combinatie van vakken dit kan zijn kunt u lezen in de brochure voorsectorkeuze en wordt u uitgelegd tijdens de middag. Leerlingen dienen op 18 maart 2015 deze voorsectorkeuze voor 3 mavo/vmbo-tl op te geven. De definitieve keuze voor een sector in het eindexamenjaar mavo/vmbo-tl vindt plaats aan het einde van het 3e leerjaar mavo/vmbo-tl. Hierbij nodigen wij u en uw zoon/dochter uit tot het bijwonen van deze informatiemiddag. Vanaf 15.15 uur bent u welkom in onze aula. De middag begint om 15.30 uur en zal tussen 16.30 en 17.00 uur afgelopen zijn. Met vriendelijke groeten, Mede namens de decaan mavo/vmbo-tl, J. Strijbis R. IJpelaan, afdelingsleider mavo/vmbo-tl
De ouder(s)/verzorger(s) van .......................................................................... klas .................. zijn WEL/NIET* aanwezig op de informatiemiddag op donderdag 19 februari 2015 met ................ personen. (* doorhalen wat niet van toepassing is)
Wilt u dit strookje uiterlijk vrijdag 13 februari door uw zoon/dochter laten inleveren bij de mentor?
Brochure voor de ouder(s)/verzorger(s) en leerlingen uit de klassen 2 mavo/vmbo-tl en 2 havo
februari 2015 Berger Scholengemeenschap Judith Strijbis decaan mavo/vmbo-tl
2
Inleiding In het tweede jaar van het VMBO op de Berger Scholengemeenschap kiezen de leerlingen voor 3 mavo/vmbo-tl een aantal keuzevakken. De keuzevakken worden in clusters aangeboden. Er is een talencluster, bètacluster en creatief cluster. Deze brochure is ook bedoeld voor leerlingen uit de klassen H2E, H2F en H2G. Zij kunnen op basis van cijfers, capaciteiten en advies van de mentor besproken worden voor doorstroom naar 3 mavo/vmbo-tl. In het derde leerjaar kiezen de leerlingen voor 4 mavo/vmbo-tl een sector. Er kan, afhankelijk van de gekozen cluster, gekozen worden uit vier sectoren: techniek, economie, zorg & welzijn en landbouw. Vanuit de afdeling mavo/vmbo-tl kunnen leerlingen, onder bepaalde criteria, opstromen naar 4 HAVO. Om u en de leerlingen goed voor te bereiden op deze keuzes hebben wij deze brochure samengesteld en lichten wij graag nog het een en ander toe op de oudermiddag van 19 februari 2015.
Renate IJpelaan, afdelingsleider mavo/vmbo-tl Judith Strijbis, decaan mavo/vmbo-tl
3
Inhoudsopgave
VMBO – Theoretische Leerweg Clusters van keuzevakken voor 3 mavo/vmbo-tl Indeling in sectoren Keuze aan het einde van de 3 mavo/vmbo-tl: de sectorkeuze Blijven zitten - Gedwongen uitstroom Opleidingen MBO Overzicht Havo-profielen Procedure rond doorstromen van VMBO naar HAVO op de BSG Begeleidingsactiviteiten op school Samengevat
blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz.
4 4 5 6 6 7 8 9 10 11
4
VMBO – Theoretische leerweg De Berger Scholengemeenschap is een ‘smalle’ scholengemeenschap. De school heeft 3 afdelingen: VMBO-TL, HAVO en VWO. De leerlingen die in de 2e klas van de mavo/vmbo-tl zitten, kiezen op de Berger Scholengemeenschap aan het einde van het 2e leerjaar hun keuzevakken. Het kiezen van een sector stellen we uit tot het einde van het 3e leerjaar. De leerling kan zich daardoor langer oriënteren op een verantwoorde sectorkeuze. Welke keuze maak je aan het einde van het tweede leerjaar? Voor het derde leerjaar kiezen de leerlingen keuzevakken naast de verplichte vakken. Verplichte vakken in 3 mavo/vmbo-tl Nederlands Engels Lichamelijke Opvoeding Maatschappijleer CKV (Culturele Kunstzinnige Vorming) Economie Wiskunde NaskII (=scheikunde) Biologie Mentoruur
Keuzevakken Voor 3 mavo/vmbo-tl Frans Duits NaskI (=natuurkunde) Geschiedenis Aardrijkskunde Tekenen Handvaardigheid Textiel Muziek
De keuzevakken zijn niet vrij te kiezen of samen te stellen. De keuzevakken zitten in clusters. Wel is het mogelijk om de kunstvakken (tekenen, handvaardigheid, textiele werkvormen en muziek) zelf samen te stellen. Pas in het 3e leerjaar wordt er definitief gekozen voor een sector. In het volgende schema staan drie clusters: talencluster bètacluster creatief cluster
5
Clusters van keuzevakken voor 3 mavo/vmbo-tl Talen Bèta
Creatief
Fa Fa Nask1 Nask1 Nask1 Nask1 Nask1 Nask1 Ak Ak
Du Du Fa Du Fa Du Fa Du Fa Du
Ak Gs Ak Ak Ak Ak Gs Gs Gs Gs
kunstvak kunstvak Gs Gs kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak
kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak
kunstvak. kunstvak X X kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak kunstvak
N.B.: Met kunstvakken worden de vakken tekenen, handvaardigheid, textiele werkvormen en muziek bedoeld. Voorbeeld van een keuze voor een talencluster: Talen
Frans
Duits
aardrijkskunde
Kunstvak muziek
Kunstvak tekenen
Kunstvak handvaardig heid
Voorbeeld van een keuze voor een Bèta-cluster met één kunstvak: Bèta
Nask1
Duits
aardrijkskunde
geschiedenis
Kunstvak textiel
Voorbeeld van een creatief cluster: Crea
aardrijkskunde
Frans
Geschiedenis
Kunstvak tekenen
Kunstvak muziek
Kunstvak textiel
Let op: Leerlingen die een talen- of creatief cluster kiezen, kunnen aan het einde van het 3e leerjaar niet meer de sector Techniek kiezen. Dat komt omdat zij in hun gekozen cluster het vak Nask1 (=natuurkunde) niet volgen. De sectoren Zorg & Welzijn, Economie en Landbouw zijn dan de drie sectoren waaruit gekozen dient te worden. Leerlingen die de bètacluster kiezen (dus met het vak Nask1), kunnen in het 3e leerjaar wel uit vier sectoren kiezen. De vakken economie, Nask2 (=scheikunde), biologie en wiskunde zijn naast Nederlands en Engels verplichte vakken in VMBO3. Ook maatschappijleer is een examenvak. Dit vak wordt in 3 mavo/vmbo-tl met een schoolexamen afgesloten. Het cijfer telt mee op de eindlijst van het vierde leerjaar. Het is raadzaam om maatschappijleer met een 7 of hoger af te sluiten want hiermee kan een leerling voor een ander schoolexamenvak, waar een onvoldoende voor behaald is (vb. een 5), compenseren.
6
Indeling in sectoren Aan het einde van het 3e jaar kiest een leerling een sector. Er zijn vier sectoren: Techniek Zorg & Welzijn Economie Landbouw Naast het gemeenschappelijke deel met verplichte vakken (Nederlands, Engels, Maatschappijleer, Lichamelijke Opvoeding en CKV), heeft een leerling twee sectorgebonden vakken en drie keuzevakken. Iedere mavo/vmbo-tl leerling op de BSG doet eindexamen in zeven vakken. Die uitbreiding van het eindexamenpakket heeft een positief gevolg voor de doorstroming naar MBO en HAVO. Immers, je hebt in meer vakken eindexamen gedaan dus de basis voor doorstroming is breder!
7
Overzicht sectoren 4 VMBO-TL Nederlands Engels Lichamelijke Opvoeding mentorles Zorg & Welzijn Verplicht: biologie
Eén uit: geschiedenis(H:E&M+C&M) aardrijkskunde (H:C&M) wiskunde (H:E&M)
Sectordeel Economie Landbouw Techniek Verplicht: Verplicht: Verplicht: economie (H:E&M) wiskunde (H:N&T+N&G) wiskunde(H:N&T+N&G) nask1 (H:N&T+N&G) Eén uit: Frans of Duits (H:C&M+E&M) wiskunde (H:E&M)
Vrije deel Drie uit: Drie uit: wiskunde (H:E&M) wiskunde (H:E&M) economie (H:E&M) geschiedenis (H:C&M+E&M) geschiedenis(H:C&M+E&M) aardrijkskunde(H:C&M+E&M) aardrijkskunde(H:C&M+E&M) Frans of Duits (H:C&M+E&M) Frans of Duits(H:C&M+E&M) biologie te/ha/tw (H:C&M+E&M) te/ha/tw (H:C&M) muziek (H:C&M+E&M) muziek (H:C&M)
▼ Optimale aansluiting met havoprofiel C&M en E&M
▼ Optimale aansluiting met havoprofiel C&M en E&M
Eén uit: nask1 (H:N&T+N&G) biologie(H:N&T+N&G)
Drie uit: nask1 (H:N&T+N&G) biologie (H:N&T+N&G) nask2 (H:N&T+N&G)) aardrijkskunde (H :N&G) geschiedenis economie Duits te/ha/tw muziek
Drie uit: nask2 (H:N&T+N&G) biologie (H:N&T+N&G) aardrijkskunde(H:N&G) geschiedenis economie Duits te/ha/tw muziek
▼
▼
Optimale aansluiting met havoprofiel N&G en N&T
Optimale aansluiting met havoprofiel N&G en N&T
8
Elke leerling doet Centraal Eindexamen in zeven vakken. De vakken in het Gemeenschappelijk Deel, Nederlands en Engels, hebben een schoolexamen en een Centraal Eindexamen. Maatschappijleer wordt met een schoolexamen in de 3e klas afgesloten. CKV wordt in het 3e leerjaar met handelingsdelen afgesloten en Lichamelijke Opvoeding wordt in het 4e leerjaar met handelingsdelen afgesloten. Die handelingsdelen moeten voldoende zijn. Zie voor de bevorderingsnormen in de schoolgids op de website.
Blijven zitten - Gedwongen uitstroom Net zoals in het eerste jaar mag er in het tweede leerjaar niet worden gedoubleerd. Leerlingen die niet bevorderd kunnen worden op basis van capaciteiten, werkhouding en/of resultaten, of onvoldoende perspectief hebben in het behalen van een diploma mavo/vmbo - theoretische leerweg zullen hun schoolloopbaan moeten voortzetten in een kaderberoepsgerichte leerweg. Deze overstap houdt tevens een overstap naar een andere school in. Om zo’n verandering van school goed voor te bereiden is het noodzakelijk dat ouders/leerling en de school/mentor, samen, vroegtijdig (februari/ maart) voorbereidingen treffen. Indien u het door ons uitgebrachte advies tijdig opvolgt (aanmelden voor 1 mei 2015) is plaats bij één van de andere scholen die vallen onder de Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Noord-Holland-Noord (SOVON).
Opleidingen MBO ROC Een Regionaal Opleidingen Centrum is een instituut dat talloze Mbo-opleidingen verzorgt. ROC Horizon College, ROC Nova College, ROC Amsterdam, ROC Kop van Noord-Holland en ROC Regio College zijn hier enkele voorbeelden van. De Opleidingen in het MBO zijn onder te verdelen BOL (Beroepsopleidende Leerweg) en BBL (Beroeps Begeleidende Leerweg). Op de BOL-opleiding zit de leerling op school. De student leert het vak door stage en practicum. Zijn docent is zijn begeleider. Op de BBL-opleiding werkt een student, hij is in loondienst bij het leerbedrijf. De student komt een dag per week terug op school. De werkgever begeleidt hem/haar. De niveaus op het MBO niveau 1 2 3 4 4
soorten opleidingen assistentenopleiding basisberoepsopleiding vakopleiding middenkaderopleiding specialistenopleiding
9
Na diploma VMBO-TL instromen op niveau 3 of 4 Met een diploma van het VMBO-TL komt een leerling (meestal) terecht in een MBO-opleiding niveau 4. Sommige MBO-opleidingen hebben echter geen niveau 4 en dan start een leerling de opleiding op niveau 3. Wat betekent niveau 4? De leerling wordt opgeleid tot middenkaderfunctionaris en voert werkzaamheden zelfstandig uit. Deze opleiding biedt de mogelijkheid tot verdere verdieping van bedrijfskundige en organisatorische kennis ten behoeve van leidinggevende functies in een bepaald vakgebied. Tevens kan op dit niveau de opleiding tot zelfstandig ondernemer gevolgd worden. Na deze opleiding kan in de meeste gevallen doorgeleerd worden aan het HBO (Hoger Beroepsonderwijs). Wat betekent niveau 3? De leerling wordt opgeleid tot het niveau van zelfstandig beroepsbeoefenaar. Hij/zij voert de werkzaamheden geheel zelfstandig uit. Na het volgen van een vakopleiding kan men doorstromen naar een middenkaderopleiding of specialistenopleiding op niveau 4. Aansluiting op HAVO Tweede Fase. De sectoren uit de theoretische leerweg sluiten niet alleen aan op opleidingen uit de verschillende beroepsrichtingen binnen het Middelbare Beroepsonderwijs maar ook op de vier profielen in de Tweede Fase van het HAVO. Voor een verantwoorde aansluiting moeten de sector- en keuzevakken zoveel mogelijk aansluiten met de vakken die bij het gewenste profiel horen.
Procedure rond doorstromen van VMBO-TL naar HAVO op de BSG De BSG stelt 6 criteria waaraan een leerling moet voldoen om van het VMBO naar het HAVO door te stromen:
sector en zeven eindexamenvakken mavo/vmbo-tl moeten aansluiten met de profielkeuze en de profielvakken in 4 Havo een gemiddelde van 6.8 of hoger van het Centraal Schriftelijk Eindexamen. (CSE) positieve advisering door vakdocenten op capaciteiten, inzet, werkhouding, planning, perspectief en tijdig inleveren van werk motivatiebrief door leerling en ouder(s)/verzorger(s) geschreven
De toelating tot doorstroom naar het Havo wordt door een toelatingscommissie op de bovenstaande criteria besproken waarna een positieve of negatieve uitspraak schriftelijk zal worden uitgebracht t.a.v. de doorstroming naar het Havo. De toelatingscommissie VMBO-TL/Havo bestaat uit de afdelingsleiders van het VMBO-TL en Havo, de decaan VMBO-TL, de mentoren van T4 en de rector.
10
Overzicht Havo-profielen Tweede Fase 2014/2015 2e fase HAVO 2014/2015
CM Cultuur & Maatschappij Nederlands Engels
EM Economie & Maatschappij Nederlands Engels
Maatschappijleer Lich opv 1 CKV
Maatschappijleer Maatschappijleer Maatschappijleer Lich opv 1 Lich opv 1 Lich opv 1 CKV CKV CKV
profieldeel: verplicht
geschiedenis aardrijkskunde
wisk A economie geschiedenis
scheikunde biologie
keuze
één uit: Frans Duits En één uit: Frans Duits beeldend muziek
één uit: aardrijkskunde Frans Duits
één uit: wiskunde A wiskunde B En één uit: aardrijkskunde natuurkunde
vrije deel: Wiskunde A één examenvak Frans verplicht: Duits biologie beeldend muziek
aardrijkskunde Frans Duits biologie beeldend muziek
Frans Duits beeldend muziek aardrijkskunde geschiedenis natuurkunde economie
gemeens.deel: verplicht
Buitenlandse reis LOB profielwerkstuk
NG Natuur & Gezondheid Nederlands Engels
NT Natuur & Techniek Nederlands Engels
wiskunde B natuurkunde scheikunde biologie
Frans Duits aardrijkskunde beeldend muziek geschiedenis economie
Buitenlandse reis Buitenlandse reis Buitenlandse reis LOB LOB LOB profielwerkstuk profielwerkstuk profielwerkstuk
11
Keuzebegeleiding. PSO De Praktische Sectororiëntatie is een onderdeel van de LOB (Loopbaan Oriëntatie Beroepen). Alle leerlingen van Vmbo2 doen mee de PSO. Op uitnodiging van scholen en/of bedrijven krijgen de leerlingen informatie over beroepen en opleidingen in het Vmbo en Mbo. Een PSO- activiteit beslaat meestal een dagdeel en biedt leerlingen de mogelijkheid kennis te nemen van een bepaalde branche, verschillende beroepen en hun opleiding. Deze PSO-activiteiten zijn niet alleen een kennismaking maar ook een oriëntatie op de uiteindelijke sectorkeuze in de derde klas van het Vmbo. De leerlingen zijn in de tweede activiteitenweek twee dagen op ‘meeloopstage’ geweest.
Begeleidingsactiviteiten op school Maand
Onderwerp
december
ouderavond, rapportvergadering, rapport 1
Januari
meeloopstage
februari
adviezen keuzevakken t.a.v de voorsectorkeuze (fa, du, gs, ak, nask1, hv, te, tx, mu) rapportvergadering rapport 2 + 10-minutenouderavonden advies uitstroom KBL voorlichtingsmiddag voorsectorkeuze (20 februari)
maart
definitieve voorsectorkeuze (18 maart 2015) Extra gesprekken met mentor en/of decaan bij twijfel
april
Aanmelden bij een andere school (voor 1 mei 2015) Rapportvergadering Rapport 3
juli
Bevorderingsvergadering Rapport 4
12
Tenslotte……………………….
aan het einde van de 2 VMBO-TL kiest de leerling één cluster (talen- of bèta of creatief cluster) van keuzevakken (=voorsectorkeuze) aan het einde van 3 mavo/vmbo-tl kiest de leerling één van de vier (of drie) sectoren waar hij/zij in 4 VMBO-TL eindexamen in doet (=sectorkeuze) een diploma mavo/vmbo-tl biedt een uitstekende aansluiting met het Middelbaar Beroepsonderwijs (niveau 3 en 4) voor doorstroming van mavo/vmbo-tl naar havo is er op de BSG een toelatingscommissie die een aantal criteria hanteert bij toelating naar Havo
13