EMP-project Student Peer Review (2008-09) Faculteit der Rechtsgeleerdheid Kenmerk: 08.0049
Projectvoorstel
Status Versie Vervolgproject Looptijd
Finaal 0.2 n.v.t. 1 september 2008 t/m 31 augustus 2009
Bestandsnaam
mevr. drs. Zwanette H. Tobi, beleidsmedewerker onderwijs /
[email protected] 14-02-2008 Dr. Wim Huisman, portefeuillehouder onderwijs /
[email protected] mevr. drs. Zwanette H. Tobi (zie hierboven) Projectvoorstel EMP-Peer Review (2)
Versiehistorie
Versienummer
Datum
Auteur
0.1 0.2
14-02-2008 7-03-2008
Z.H.Tobi Z.H.Tobi
Auteur Datum Opdrachtgever Projectleider
Opmerking
Contactpersonen Onderwijscentrum VU: Procedure en overige vragen: mevr. drs. C.M.J. Peters (E:
[email protected] T: 020 –598 9221) ICT&Onderwijs: dhr. drs. G.J. Los (E:
[email protected] T:020 – 598 5493) Digitaal Portfolio: mevr. drs. J. Poortinga (E:
[email protected] T: 020 - 598 5481) Kwaliteitszorg: dhr. dr. W. van Os (E:
[email protected] T: 020- 598 5480) Onderwijsvisie: dhr. drs. G.J. Los (E:
[email protected] T:020 – 598 5493)
vrije Universiteit amsterdam
© 2008 Vrije Universiteit, Amsterdam
EMP-project Student Peer Review (2008-09) / Rechtsgeleerdheid / concept, versie 0.1
2
1. Samenvatting De Faculteit der Rechtsgeleerdheid wil daar waar mogelijk binnen de faculteit student peer review (hierna te noemen peer review) inzetten als instrument om, onder andere, de in de VUonderwijsvisie genoemde community of learners te bevorderen. Dit project heeft tot doel om voor een aantal vakken verspreid over de opleidingsjaren zowel in de bachelor- als in de masterfase in het studiejaar 2008-2009 pilots met peer review te gaan uitvoeren. Voor deze pilots zijn vijf vakken gekozen met uiteenlopende studentaantallen (20 tot 600). Hierdoor zal dit project resulteren in diverse toepassingen van peer review (mét en mogelijk zónder gebruik van ICT-tools). Uit de evaluatie van de pilots zal blijken welke vormen van peer review voor welk type onderwijs binnen de verschillende opleidingen van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid ingezet kunnen worden.
2. Rechtvaardiging van het project Onze faculteit wil de onderwijsvisie van de VU, waarvoor wij pilotfaculteit zijn, met dit peer review project meer handen en voeten geven. Bij diverse vakken merken studenten regelmatig op dat zij graag meer feedback willen ontvangen op gemaakte casussen en/of papers. Vanwege de grote studentaantallen is het voor onze docenten ondoenlijk om elke week elk werkstuk van feedback te voorzien; als studenten weinig feedback ontvangen op gemaakt werk doet dit afbreuk aan het leereffect van het wekelijks inleveren van uitgewerkte opdrachten. Dat alles heeft tot gevolg dat studenten ongemotiveerd zijn om hun werkstukken te maken. Dit is onwenselijk. Bij kleinere vakken waar peer review wordt toegepast stuiten docenten op diverse (o.a. organisatorische) problemen, waardoor peer review onvoldoende optimaal benut wordt (er zouden bijvoorbeeld meer feedbackrondes uitgevoerd kunnen worden). Goed opgezette peer review (met inzet van ICT-tools) zal ertoe leiden dat studenten meer en frequenter feedback op hun werk ontvangen; ook zullen zij beter getraind raken in academische vaardigheden die voor rechtenstudenten bij uitstek centraal staan, zoals o.a. kritisch lezen, bevragen, beoordelen (op juistheid van analyse en van feitencomplex, e.d.), beschrijven, en het omgaan met conflicterende meningen van medestudenten. Ook verwachten wij dat peer review bijdraagt aan ‘samenwerkend leren’ zonder de vaak genoemde negatieve effecten van ‘meeliften’. Wij verwachten dat met eenzelfde inzet van de docent, door invoering van goed opgezette peer review, de kwaliteit van het onderwijs en het leereffect voor de student zullen stijgen. Bijdragen aan facultair onderwijsbeleid Onze faculteit wil betere studenten afleveren, die academisch gevormd zijn en een zelfstandige en actieve werkhouding hebben. Bovendien willen wij de onderwijsvisie van de VU vormgeven en de community of learners bevorderen (zie hierboven). Daartoe willen wij onze studenten meer activerende werkvormen aanbieden en ze trainen in zelfstandig beoordelen en in beoordeeld worden, en willen wij in het eerste jaar onderwijsvormen aanbieden die helpen de selecterende functie van dat jaar te bevorderen. Daarnaast willen wij onze docenten verder professionaliseren, o.a. in onderwijsinnovatie (zie ook sectie 3: ‘Relatie met andere projecten’). Dit alles is ondersteunend bij onze wens het studiesucces in de bachelorfase te verbeteren. Dit peer reviewproject zal daaraan bijdragen. Aansluiting bij EMP-thema’s Dit project sluit volledig aan bij het eerste thema ‘Onderwijsontwikkeling en de Onderwijsvisie VU’ van de EMP-ronde 2008-2009. Met student peer review zullen studenten samenwerken in een community of learners (een subthema van deze EMP-ronde); bovendien zullen studenten hun academische oordeelsvorming trainen (een tweede subthema). Beide zullen bijdragen aan een dieper leerproces. Ook sluit dit project aan bij het derde subthema, doordat de feedback (waarbinnen de docent uiteraard een rol blijft spelen) goed georganiseerd zal worden. Het is te verwachten dat dit alles mee zal helpen studie-uitval terug te dringen en studierendementen te verhogen.
EMP-project Student Peer Review (2008-09) / Rechtsgeleerdheid / concept, versie 0.1
3
3. Projectdefinitie Projectdoelstellingen Na afloop van dit project kan de faculteit student peer review doelmatig en effectief in de diverse opleidingen inzetten. Daarbij is het duidelijk: a) welke vorm van peer review het beste past in de diverse fases van de opleidingen en bij de diverse groepsgrootten; b) welke vormen van docentfeedback of –begeleiding van het proces van feedback daarbij het beste passen; c) welke vormen van instructie de student nodig heeft voor het kunnen geven van feedback. Ter illustratie bij ‘a’: bij een groot vak als Juridische vaardigheden/Project Criminologie (B1, 600 studenten) kan verplicht gebruikt gemaakt worden van wekelijkse peer review opdrachten, terwijl bij het kleinere vak Verdieping Sociaal recht (MA, 30 studenten) peer review ondersteunend en samenwerking bevorderend ingezet kan worden. Projectbereik Voor in totaal vijf vakken verspreid over de opleidingen van de faculteit en met elk verschillende groepsgrootte wordt de onderwijskundig beste vorm van student peer review ontwikkeld dan wel de al toegepaste vorm van peer review geoptimaliseerd. Hiertoe worden daar waar mogelijk ICTtools ingezet. Docenten en studenten krijgen hierbij de benodigde ondersteuning (uitleg peer review algemeen, technische ondersteuning, handleidingen e.d.). Dit alles wordt uitgevoerd op een zo efficiënt en gebruiksvriendelijk mogelijke wijze. Elk van de vijf pilots zal geëvalueerd worden. Het is niet de bedoeling nieuwe ICT-tools te ontwikkelen. Binnen het SURF-project PROOF (Peer Review Online – Opschalen en Faciliteren) wordt, ook door andere faculteiten van de VU, al software gebruikt die geschikt is voor de toepassing zoals ons binnen dit project voor ogen staat. Projectresultaten Na afloop van het project beschikt de faculteit over de volgende resultaten: 1. De vijf deelnemende docenten (en hun teams, voor zover van toepassing) zijn getraind in het ontwerpen van peer review opdrachten passend bij hun vak. 2. Er zijn vijf verschillende toepassingen van student peer review ontwikkeld en beschreven die ook in de toekomst doelmatig en effectief ingezet kunnen worden door andere docenten. 3. Er zijn vijf evaluatierapporten waarin per vak de inzet van peer review is geëvalueerd bij de studenten en de docent(en) van het vak. 4. Er is en hoge mate van tevredenheid bij de docenten over de onderwijskundige toepassing van dit instrument (verhoging van de kwaliteit van hun onderwijs). 5. Er is en hoge mate van tevredenheid bij de docenten over de praktische en organisatorische kanten van het gebruik van dit instrument (goede handleiding/instructie; snel, gemakkelijk en, na ontwerp, zonder extra tijdsinvestering te gebruiken; het proces is eenvoudig te monitoren). 6. Er is een hoge mate van tevredenheid bij de studenten over de onderwijskundige toepassing van dit instrument (zij leren van het geven én ontvangen van feedback; hun studiemotivatie gaat omhoog). 7. Er is een hoge mate van tevredenheid bij de studenten over de praktische en organisatorische kanten van het gebruik van dit instrument (goede handleiding/instructie; het instrument is gemakkelijk en duidelijk in gebruik). 8. Er is een systeem of handleiding voor kwaliteitsbewaking (praktisch en inhoudelijk) van het gebruik van (de diverse varianten van) peer review. 9. Er is een richtlijn voor het al dan niet cijfers geven aan de student peer review zelf en/of voor het laten meewegen van de student peer review in het eindcijfer van het betreffende vak. Relaties met andere projecten Dit project heeft een relatie met het EMP-project ‘Verbeteren van de selecterende functie van het eerste jaar Rechtsgeleerdheid en Criminologie’ (2006-2007). Als onderdeel van dit project is het
EMP-project Student Peer Review (2008-09) / Rechtsgeleerdheid / concept, versie 0.1
4
nieuwe vak Juridische vaardigheden gemaakt. Taal- en schrijfvaardigheid wordt in dit vak als aparte competentie getoetst en beoordeeld. Het aanleer- en beoordelingsproces van dit nieuwe vak zal verbeterd worden door het EMP-project Peer Review. Ook heeft dit voorgestelde project een relatie met ons facultair project ‘herziening B2-B3’ dat van de diverse opleidingen het tweede en derde bachelorjaar zal doorlichten en herzien in het licht van de Strategienotitie van de faculteit. Daarnaast bleek o.a. uit het nog lopende EMP-project ‘opzetten van facultair toetsbeleid’ dat er grote behoefte is aan meer tussentijdse feedback en duidelijkheid over de beoordeling hiervan. Bovendien draagt dit peer review project bij aan verdere professionalisering van onze docenten (onderwerp van ons derde lopende EMP-project). Wij verwachten dat de peer review pilots tevens kunnen bijdragen aan onze gedachtebepaling over invulling van de noodzakelijke intensivering van het onderwijs en aan de wens onze contacturen beter bezocht te krijgen (en dát dan met beter voorbereide studenten).
4. Kwaliteit en disseminatie Kwaliteitseisen Het faculteitsbestuur heeft de volgende kwaliteitsverwachtingen van de bovengenoemde producten: 1. Docenttraining: de docenten zijn in staat adequate peer assessment opdrachten te ontwerpen. Daartoe hebben ze kennis verworven van de onderwijskundige aspecten van peer review, van het ontwerpen van goede beoordelingscriteria, het adequaat beoordelen van peer review opdrachten, en het ontwerpen en monitoren van een peer review proces. 2. Vijf verschillende vormen van peer review: bij de vijf vakken is onderzocht op welke manier peer review het best ingezet kan worden om de leerdoelen van het vak te halen; ook is peer review als werkvorm geïntroduceerd. De werkvormen zijn elk afzonderlijk beschreven in een vorm die zal dienen als handleiding voor andere docenten (rekening houdend met publicatie op ons intranet). Op basis hiervan kunnen andere docenten ná de looptijd van dit project bepalen óf en welke vorm van peer review geschikt is voor hun specifieke vak. Uiteraard zullen de evaluatieresultaten hier (deels) in opgenomen kunnen worden. 3. Evaluatierapporten: de vijf pilots worden kort voor of direct na afloop van het betreffende vak door de evaluatie-expert van Onderwijscentrum VU geëvalueerd. Alle studenten die het vak gevolgd hebben, wordt uitgenodigd om een schriftelijke (online) evaluatie te vullen. In de vragenlijst wordt de tevredenheid van studenten gepeild over de onderwijskundige toepassing van peer review; over de praktische en organisatorische kanten van het gebruik hiervan en over de (mogelijke) inzet van de ondersteunende ICT-tool. Docenten worden na afloop van de pilot mondeling geïnterviewd. Bij hen wordt de tevredenheid gepeild over de onderwijskundige inzet van peer review bij hun vak, de voor- en nadelen, de praktische en organisatorische kanten van het peer review proces en de (eventuele) inzet van een ondersteunende ICT-tool. Het evaluatierapport bevat a) de resultaten van de evaluaties en b) genereert conclusies over de inzetbaarheid van peer review bij de betreffende vakken en c) een aantal algemene richtlijnen voor de verdere facultaire inzet van student peer review. De projectresultaten 4, 5, 6 en 7 zien wij als aparte resultaten die, uiteraard, uit deze evaluatierapporten moeten blijken. 4 t/m 7. Tevredenheid studenten en docenten: over de onderwijskundige toepassing én over de praktische en organisatorische kanten van dit instrument willen wij een hoge mate van tevredenheid bij studenten en docenten bereiken. Alleen dán zien wij de mogelijkheid om peer review breder binnen de faculteit in te zetten. 8. Systeem/handleiding van kwaliteitsbewaking: het gebruik van peer review moet in ons kwaliteitszorgsysteem gevolgd kunnen worden. Wij verwachten afstemming hierover van de evaluatie-expert van Onderwijscentrum VU met onze kwaliteitszorgmedewerker zodat dit een vast onderdeel binnen ons kwaliteitszorgsysteem wordt. 9. Richtlijn voor het al dan niet summatief gebruik: dit project richt zich in eerste instantie op
EMP-project Student Peer Review (2008-09) / Rechtsgeleerdheid / concept, versie 0.1
5
formatief gebruik van student peer review. Aan het eind van dit project willen wij bij de verschillende werkvormen van peer review een advies over de mogelijkheden tot summatief gebruik. Te denken valt aan een beschrijving van voor- en nadelen, uitvoeringsmogelijkheden, weging van het cijfer dat de peer kan geven, en eventueel beoordeling van de gegeven review zélf. Dit moet opgenomen worden in onze Handleiding Toetsen en Beoordelen. Borging van kwaliteit van de resultaten De stuurgroep zal op cruciale momenten in het project de resultaten op kwaliteit beoordelen. De stuurgroep zal daartoe zelf, indien nodig, tot een taakverdeling komen. Bruikbaarheid van de resultaten Het project wordt begeleid door de stuurgroep; de projectdocenten zullen eigen teams met collega’s en studenten vormen; medewerkers van het onderwijsbureau zijn bij dit project betrokken (actief of zij worden geïnformeerd in de wekelijkse werkoverleggen). Bovendien zal tijdens de vergaderingen van de opleidingscommissies de voortgang van dit project telkens op de agenda staan en zal het verloop van dit project regelmatig in onze intranetnieuwsbrief te lezen zijn. Hierdoor is al een grote groep medewerkers en een aantal studenten op de hoogte van dit project. Ook andere evenementen (lunchbijeenkomsten, onderwijsdag of -middag) zullen worden gebruikt om de resultaten van het project bekend te maken en andere docenten van onze faculteit te stimuleren peer review in hun onderwijs op te nemen. De resultaten van dit project zullen op verzoek beschikbaar gesteld worden aan andere faculteiten.
5. Projectstructuur Projectgroep In het onderstaande schema staat de samenstelling van de projectgroep. De teammanagers zullen zelf elk, voor zover nodig, een team vormen waarmee zij peer review voor hun vak(ken) vorm gaan geven. Naam / Functie / Afdeling
Projectrol
Uren p/w
Tel.nr.
Email
Mw. mr. L. (Lucy) van den Berg, docent
Teammanager Arbeidsrecht + Verdieping sociaal recht (B3/MA) Teammanager Practicum. verklarende criminologie2 (BC2) Teammanager Jurid vaardigheden/ Proj. Criminologie, B(C)1 Teammanager Vaardigheden internationaal recht (MA) Zie onderstaande punt
2
83691
[email protected]
2
86266/8 2982
[email protected] [email protected]
2
86233
[email protected]
2
86308
[email protected]
12 (verdeeld over de 3 specialisten)
?
?
Mw. drs.mr. A.M.J.A. (Anna) Hulsebosch/mw. W.D. Willemijn van Kalmthout MSc, docenten1 Mevr. Mr. M. Vlaming, (Marianne), docent
Mw. mr. M.L. (Marije) Smit, docent
Ondersteuners OND-VU: - Onderwijskundig - Technisch (ICT) - Evaluatie
1 2
Definitieve keuze nog te maken. Eventueel te wijzigen in/aan te vullen met Verdieping en synthese, BC3
EMP-project Student Peer Review (2008-09) / Rechtsgeleerdheid / concept, versie 0.1
Mw. drs. Z.H. (Zwanette) Tobi, beleidsmedewerker, onderwijsbureau
Projectleider
4
83515
6
[email protected]
Ondersteuning vanuit Onderwijscentrum VU Vanuit het Onderwijscentrum VU is de volgende ondersteuning, samen voor 0,3 fte verdeeld over drie verschillende specialisten, gewenst om dit project te laten slagen: 1. Onderwijskundige ondersteuning (adviseren/instrueren over de onderwijskundig meest geëigende vorm van peer review bij de verschillende vakken en groepsgrootten; adviseren over het al dan niet toekennen van cijfers e.d.; het schrijven van handleiding(en) en instructie(s) voor docenten en studenten). 2. ICT-ondersteuning (advies over toepassing van de juiste ICT-tool; technische ondersteuning van docenten, studenten, en facultaire IT-ondersteuners; tijdelijke helpdeskfunctie). 3. Ondersteuning van evaluatiespecialist (opzetten/uitvoeren van evaluaties van de diverse onderdelen van het project bij studenten en docenten, interpretatie van de resultaten en opstellen van de rapportage). Zoals uit het planningsschema hierna blijkt, verwachten wij piekbelasting voor de specialisten genoemd onder 1 en 2 in de maanden september en oktober. Stuurgroep (samenstelling en taak) De stuurgroep zal bestaan uit: 1. Namens faculteitsbestuur: dr. W.(Wim) Huisman, portefeuillehouder onderwijs. 2. Mw. N. (Nabila) Nouinou, student (tevens mentor). 3. Dhr. mr. dr. A.R. (Arno) Lodder, UD Rechtsinformatica. 4. Dhr. mr. H.C.R. (Rob) van Bogget, onderwijscoördinator. De stuurgroep heeft als taak het projectplan, dat aan het begin van het project wordt opgesteld, goed te keuren, de projectplanning en -voortgang te bewaken, de kwaliteit van de resultaten te beoordelen, kritisch inhoudelijk mee te denken en zorg te dragen voor draagvlak voor de projectresultaten. Facultair commitment De wens van docenten om via peer review de onderwijsparticipatie te bevorderen, bleek al enige tijd geleden: enkele medewerkers bezochten een workshop van het Onderwijscentrum VU en zij gaven toen meteen aan graag bij mogelijke toepassing binnen de faculteit betrokken te worden. Uit evaluatiediscussies over de uitvoering van het EMP-project ‘selecterende functie B1’ (EMP-1) bleek bovendien dat de Juridische vaardigheden-docenten behoefte hebben aan (vormen) van peer review om het vaardighedenonderwijs verder te verbeteren. De faculteit heeft middelen beschikbaar gesteld om EMP-1 tot welslagen te brengen. Omdat wij verwachten dat peer review een goede bijdrage zal leveren aan verdere verbetering van Juridische vaardigheden/ Project Criminologie zal de faculteit ook zeker de (financiële) consequenties hiervan voor haar rekening nemen. Bovendien sluit dit project nauw aan bij ons onderwijsbeleid (zie hierboven); het faculteitsbestuur heeft er dan ook alle belang bij dat dit project uitgevoerd kan worden en staat er garant voor dat ten eerste de genoemde uren aan het project besteed kunnen worden en, ten tweede, het project ook ná afronding levend zal blijven door ons streven student peer review breder in onze opleidingen in te zetten.
EMP-project Student Peer Review (2008-09) / Rechtsgeleerdheid / concept, versie 0.1
7
6. Projectaanpak Activiteiten Hoofdactiviteit 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Opstellen van projectplan Advies docenten bij vak 13 Peer review pilot bij vak 1 Evaluatie vak 1 Advies docenten bij vak 2 Peer review pilot bij vak 2 Evaluatie vak 2 Advies docenten bij vak 3 Peer review pilot bij vak 3 Evaluatie vak 3 Advies docenten bij vak 4 Peer review pilot bij vak 4 Evaluatie vak 4 Advies docenten bij vak 5 Peer review pilot bij vak 5 Evaluatie vak 5 Systeem kwaliteitsbewaking Richtlijn ‘beoordelen’
19 Opstellen eindrapport 20 Presentatie projectresultaten universitaire EMP-middag Planning sept. 1 X(+aug) 2 X (!) 3 X (!) 4 5 X 6 X (!) 7 8 9 10 11 X 12 13 14 X 15 16 17 18 19 20 ? 3
okt.
nov.
dec.
X
X
x
X
X
Omschrijving
Relatie met resultaten
Advies ‘how to’ bij Jur.Vaardigh/Proj crim Uitvoering (incl. ontwerpen en beschrijven) Evalueren bij studenten en docenten Advies ‘how to’ Pract.verklarende crim Uitvoering (incl. ontwerpen en beschrijven) Evalueren bij studenten en docenten Advies ‘how to’ bij Arbeidsrecht Uitvoering (incl. ontwerpen en beschrijven) Evalueren bij studenten en docenten Advies ‘how to’ bij Verdiep.sociaal recht Uitvoering (incl. ontwerpen en beschrijven) Evalueren bij studenten en docenten Advies optimaliseren Vaardigh.intern.recht Uitvoering (incl. ontwerpen en beschrijven) Evalueren bij studenten en docenten Opstellen systeem + handleiding Schrijven aparte rubriek in onze Handleiding Toetsen en Beoordelen.
1 2 3 t/m 7 1 2 3 t/m 7 1 2 3 t/m 7 1 2 3 t/m 7 1 2 3 t/m 7 8 9
Presentatie op de universitaire EMPmiddag jan.
febr.
X
X
X
X
mrt.
april
mei
X
x X
X
X X
X X
juni
juli
aug.
x x X
X
X
x
X X X
X
x
x X
X X
X X
X X
X X X
- Vak 1: Juridische vaardigheden/Project criminologie, B1 – 600 stud./ Vak 2: Practicum verklarende criminologie (BC2) – 80 stud. / Vak 3: Arbeidsrecht (B3) – 60 stud. / Vak 4: Verdieping sociaal recht (MA) – 30 stud./ Vak 5: Vaardigheden internationaal recht (MA) – 20 stud.
EMP-project Student Peer Review (2008-09) / Rechtsgeleerdheid / concept, versie 0.1
7. Materiële kosten Wij verwachten dat er geen materiële kosten gemaakt zullen worden.
8. Ondertekening en datum Voor akkoord: Namens het faculteitsbestuur, Wim Huisman, portefeuillehouder Onderwijs
Namens het Onderwijscentrum VU, ……………………………….(naam) ……………………………….(functie)
………………………………….. (handtekening) ………………………………….. (datum)
………………………………….. (handtekening) ………………………………….. (datum)
8