Elektrische voertuigen : invloed op de distributienetten en rol van de DNB’s Belgium Platform on Electric Vehicles 31-1-2013
Plan van de presentatie
• • • • • •
Wat is Synergrid ? Impact van de EV’s op de distributienetten EV’s & Smart Grids EV’s & Vehicle-to-Grid Oplaadpunten op openbaar domein Besluit
2
1
Federatie van de beheerders van de openbare netten voor elektriciteit en aardgas in België • •
•
Synergrid verenigt alle beheerders van de openbare netten in België, zowel voor transport (Elia, Fluxys) als distributie (DNB’s). Enkele cijfers : • De TNB’s en de DNB’s vervoeren en verdelen 40% van alle energie die in België verbruikt wordt. • > 11.000 werknemers + talrijke onderaannemers • Investeringen > 1 miljard € / jaar • > 225.000 km elektrische lijnen en kabels • > 5,4 miljoen toegangspunten tot het elektriciteitsnet Essentiële functies : • Ontwikkelen, onderhouden en beheren van de netten op een veilige en betrouwbare manier • Toegang verlenen tot de netten, zonder discriminatie, tegen een billijke vergoeding • Faciliteren van de energiemarkt • Voldoen aan de verplichtingen op vlak van de openbare dienstverlening 3 (vb.: openbare verlichting,…)
Impact van de EV’s op de distributienetten De impact van de EV’s op de distributienetten is afhankelijk van verschillende parameters, zoals : Gunstige parameters - Vermaasde, geconcentreerde netten - Gelijkmatige verdeling van het vermogen over het distributienet - Recent net - Trage oplading - Oplading uitgevoerd op momenten met een laag verbruik
Ongunstige parameters - Niet vermaasde, lange netten - Ongelijkmatige verdeling van het vermogen over het net - Verouderd net - Snelle oplading - Oplading uitgevoerd op momenten met een hoog verbruik
4
2
Impact van de EV’s op de distributienetten • Met 2020 in het vooruitzicht, zelfs met een penetratiegraad van de EV’s in de grootorde van 10%, voorzien de DNB’s geen grote problemen op hun netten, daarbij rekening houdend met geplande investeringen (versterkingen, vervangingen) en behalve bij bijzondere omstandigheden (cfr. problematiek rond de PV-panelen) zoals : -
Hoge concentratie van EV’s op oudere en/of lange netten Concentratie van privé EV’s daar waar verwarming op elektriciteit veel voorkomt
• Voor aansluitingen met grote vermogens (niet residentieel) : elke aanvraag tot nieuwe aansluiting of versterking van een bestaande aansluiting, met het oog op de plaatsing van een of meerdere stopcontacten of oplaadpunten voor EV’s, wordt momenteel door de DNB’s behandeld volgens de standaard procedures. – Uitzondering : aansluiting van eilanden op openbaar domein (slide 10)
• Mogelijke aanpassingen van de residentiële aansluitingen dienen onderzocht te worden in functie van het toekomstige marktmodel (vb. flexibele belasting) 5
VE en Smart Grids • Net zoals voor andere flexibele belastingen (bv. elektrische verwarming met accumulatoren) waarvoor de afname van het net in de tijd verplaatst kan worden zonder het comfort van de gebruiker teniet te doen, zouden de EV’s kunnen bijdragen tot de ontwikkeling van de Smart Grids. • Voordelen: – Voor de DNB : beheren van de plaatselijke beperkingen (congestie,…) zonder noodzakelijkerwijze het net te moeten verzwaren – Voor de andere marktspelers: in het evenwicht houden van hun portfolio (ARP), verkrijgen van een reserve dienst (TSO),… • Noodzaakt de ontwikkeling van flexibiliteitsdiensten (vb. via aggregatoren) en/of specifieke circuits voor flexibele belastingen -
De DNB’s zijn uiterst gevoelig voor de risico’s van gaming ! De DNB’s moeten op de hoogte zijn van de locatie van de oplaadpunten van de EV’s (met inbegrip van de residentiële) meldingsplicht In geen enkel geval mogen de aangeboden flexibiliteitsdiensten de veiligheid van het net in gevaar brengen ! 6
3
VE en ‘Vehicle to Grid’ • In theorie zouden de batterijen van de EV’s een mogelijkheid tot opslag kunnen aanbieden, die interessant zou kunnen zijn voor de DNB’s of andere belanghebbenden op de markt (‘Vehicle-to-Grid’ of ‘Grid-to-vehicle’). • De ontwikkeling van dit type van dienstverlening lijkt op korte termijn weinig waarschijnlijk omwille van een onvoldoende economische rendabiliteit. De kost per cyclus is heel hoog : – Slijtage van batterijen – Energieverlies bij elke lading / ontlading
• Mogelijkheid van een niche op kortere termijn : noodstroom (‘Vehicle-tohome’). De economische parameters zijn heel verschillend.
7
Oplaadpunten op openbaar domein • Typische vragen – mogelijkheid van verschillende modellen : – Wie kan of moet investeren in de infrastructuur voor oplaadpunten op openbaar domein ? Hoe deze investering doen rentabiliseren ? – Wie kan of moet deze infrastructuur beheren ? – Wie kan of moet de e-mobility service verlenen ? – Welk model van transactie wordt gebruikt ? – Mogen andere partijen dan de DNB’s elektrische leidingen plaatsen op openbaar domein ?
8
4
Oplaadpunten op openbaar domein • Verschillende mogelijkheden voor de rol van de DNB’s : – Plaatsen van de oplaadpunten op het openbaar domein en/of deelnemen aan projecten rond de promotie van de elektro-mobiliteit. Voorbeelden:
– De plaatselijke autoriteiten raadgeven bij de keuze van de oplaadpunten en het transactiesysteem (compatibiliteit tussen verschillende gemeenten) – Aansluiten van oplaadpunten die geplaatst worden door de gemeenten of die door deze laatsten toegelaten zijn 9
Oplaadpunten op openbaar domein • Gemeenschappelijke minimum vereisten van alle DNB’s : – 1 vast EAN per oplaadpunt of, mits akkoord van de DNB, per eiland (geconcentreerde groep van oplaadpunten ) • De EAN is niet gebonden aan het voertuig ! • 1 enkele leverancier en 1 enkele klant per EAN
Voorbeeld eiland (bron: EVA)
– Verbod om stroomafwaarts andere belastingen aan te sluiten – De DNB moet kunnen genieten van een flexibiliteitsdienst : vb. Mogelijkheid voor de DNB om het oplaadpunt van op afstand te kunnen bedienen in functie van de belasting van het net – Indien de DNB een oplaadinfrastructuur plaatst op openbaar domein, moet de kost ervan geïntegreerd worden in haar investeringen 10
5
Enkele aandachtspunten • Meting : de DNB blijft altijd verantwoordelijk voor de meting, ongeacht de klant of het type aansluiting • Opladingswijze – Conductief : OK – Inductief : NOK (elektromagnetische velden) • Normalisering van de stopcontacten/stekkers
11
Besluit • De impact van EV’s op de distributienetten zal varieren in functie van de plaatselijke omstandigheden. • Globaal gezien is de aankomst van deze nieuwe belastingen op het net beheersbaar op midden termijn (2020), mits bepaalde voorwaarden : – De DNB moet over de configuratie van de aansluiting kunnen beslissen – De DNB moet kennis hebben van alle oplaadpunten – De marktregels moeten eenvoudig blijven (EAN verbonden aan de aansluiting) – Het flexibiliteitspotentieel van de EV’s moet door de DNB’s geëxploiteerd kunnen worden • De rol van de DNB in de ontwikkeling van de laadpunten op openbaar domein is niet overal dezelfde. 12
6
Vragen ?
13
Back-up slides: projecten iMove & EVA
14
7
Project iMove
15
Project iMove
16
8
Project EVA 140 laadpunten, > 100 wagens
Operationeel
In aanbouw
Gepland
Total Plug to Drive
17
Project EVA Testpopulatie is zeer gevarieerd • Bv. IKEA: Klanten voor vervoer aankopen • Bv. Eandis: Groendienst
Grootste testpopulatie via Eandis uitleenwagens • 2 maanden vaste bestuurder, 1 maand verschillende bestuurders • Geselecteerd op basis van demografische gegevens • Opleiding door Educam • Opvolging via smartphones en dataloggers
Niet uniforme verbruik oplaadeilanden
www.elektrischevoertuigeninactie.be
18
9