Archief van het Kon
Koninklijk Pa A rchief
van het
K oninklijk P aleis
I 10
eis Archie klijk Paleis Archief rchief van Inventaris van het archief van prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen, Gravin van Vlaanderen
van het Koninklijk Paleis (1794-1850) 1852-1912 B audouin D’ hoore
leis Archief van het Koninklijk Paleis
4764 ISBN 978-90-5746-126-2
9789057461262
het Koninkl Archief van het Konink
Paleis Archi
INVENTARIS VAN HET ARCHIEF VAN PRINSES MARIE VAN HOHENZOLLERN-SIGMARINGEN, GRAVIN VAN VLAANDEREN (1794-1850) 1852-1912
ALGEMEEN RIJKSARCHIEF EN RIJKSARCHIEF IN DE PROVINCIËN ARCHIEF VAN HET KONINKLIJK PALEIS
INVENTARISSEN 10
ISBN : 978 90 5746 126 2
Algemeen Rijksarchief D/2009/531/008 Bestelnummer: Publ. 4764 Algemeen Rijksarchief Ruisbroekstraat 2 1000 Brussel De volledige lijst van onze publicaties kan u gratis bekomen op eenvoudig verzoek (
[email protected]) of raadplegen op internet (http://arch.arch.be).
ALGEMEEN RIJKSARCHIEF EN RIJKSARCHIEF IN DE PROVINCIËN ARCHIEF VAN HET KONINKLIJK PALEIS
INVENTARISSEN 10
Inventaris van het archief van prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen, Gravin van Vlaanderen (1794-1850) 1852-1912
door
Baudouin D’HOORE
Brussel 2009
Wijze van aanvragen Archieven beschreven in deze inventaris kunnen in de leeszaal ter raadpleging worden aangevraagd onder de benaming Archief van prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen, Gravin van Vlaanderen. Het gewenste document kan worden aangevraagd met het inventarisnummer, d.i.het nummer dat u aantreft links vóór elke archiefbeschrijving. Beperkingen van de raadpleging en de reproductie Alle stukken zijn vrij raadpleegbaar. Zij kunnen worden gereproduceerd overeenkomstig de tarieven en voorschriften van het Archief van het Koninklijk Paleis. Voorkeurvorm voor het citeren van het archief Bij het citeren in annotaties en in voetnoten wordt het archief de eerste maal met zijn volledige naam geciteerd. Nadien kan worden volstaan met een verkorte referentie. Volledig: ARCHIEF VAN HET KONINKLIJK PALEIS, Archief van prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen, Gravin van Vlaanderen, nr.10 Verkort: AKP, MvH-S GinvV, nr. 10 En Français: Complet: ARCHIVES DU PALAIS ROYAL, Archives de la princesse Marie de Hohenzollern-Sigmaringen, Comtesse de Flandre, n° 10 En abrégé: APR, MvH-S CtessedF, n° 10
INHOUDSOPGAVE ALGEMENE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF ................................. 9 PRINSES MARIE VAN HOHENZOLLERN-SIGMARINGEN, GRAVIN VAN VLAANDEREN........................................................................................................................ 9 I.
IDENTIFICATIE.............................................................................................................. 9
II.
GESCHIEDENIS VAN ARCHIEFVORMER EN ARCHIEF ........................................ 9 A. Archiefvormer .............................................................................................................. 9 1. Naam ....................................................................................................................... 9 2. Biografie.................................................................................................................. 9 B. Archief ....................................................................................................................... 10 1. Geschiedenis.......................................................................................................... 10 2. Verwerving ............................................................................................................ 10
III.
INHOUD EN STRUCTUUR.......................................................................................... 11 A. Bereik en inhoud ........................................................................................................ 11 B. Selecties en vernietigingen......................................................................................... 12 C. Aangroei..................................................................................................................... 12 D. Ordening..................................................................................................................... 13
IV.
RAADPLEGING EN GEBRUIK................................................................................... 15 A. Voorwaarden voor de raadpleging............................................................................. 15 B. Voorwaarden voor de reproductie.............................................................................. 15 C. Taal............................................................................................................................. 15 D. Toegangen.................................................................................................................. 15 E. Toelichting bij het gebruik ......................................................................................... 15
V.
VERWANT MATERIAAL............................................................................................ 16 A. Documenten met een verwante inhoud ...................................................................... 16 B. Literatuur.................................................................................................................... 16
VI.
BESCHRIJVINGSBEHEER .......................................................................................... 16
INVENTARIS.................................................................................................... 17 I. ARCHIEF GEVORMD DOOR PRINSES MARIE VAN HOHENZOLLERNSIGMARINGEN, GRAVIN VAN VLAANDEREN .............................................................. 17 A. Persoonlijk curriculum............................................................................................... 17 B. Dagboeken, agenda’s en notities................................................................................ 17 C. Briefwisseling ............................................................................................................ 18 1. Brieven van familieleden ....................................................................................... 18 2. Brieven van Belgische en buitenlandse particulieren ........................................... 22 D. Stukken van financiële aard ....................................................................................... 26 E. Huldeblijken............................................................................................................... 26 F. Tekeningen, etsen, aquarellen en olieverfschilderijen ............................................... 27
5
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
1. Tekeningen............................................................................................................. 27 2. Etsen ...................................................................................................................... 29 3. Aquarellen ............................................................................................................. 30 4. Olieverfschilderijen ............................................................................................... 30 5. Fotografische reproducties van schilderijen en aquarellen van de Gravin van Vlaanderen ................................................................................................................. 31 G. Albums met verzamelde prenten, tekeningen en aquarellen...................................... 31 H. Familiale herinneringen ............................................................................................. 32 1. Prinses Charlotte van Wales ................................................................................. 32 2. Groothertogin Stéphanie van Baden, geboren de Beauharnais............................ 32 3. Prins Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen................................................ 32 4. Prins Leopold van Hohenzollern-Sigmaringen..................................................... 32 5. Koningin Stefanie van Portugal, geboren prinses van Hohenzollern-Sigmaringen33 6. Prins Boudewijn van België .................................................................................. 33 7. Prinses Henriette van België................................................................................. 33 8. Prinses Joséphine van België ................................................................................ 33 9. Kindertekeningen van de prinsen Boudewijn en Albert en van prinses Henriette 33 10. Koningin Carola van Saksen, geboren prinses Wasa ...................................... 34 II. BIJ HET ARCHIEF AANWEZIGE DOCUMENTATIE, ALBUMS MET ETSEN EN LITHO’S, PUBLICATIES EN FOTOALBUMS .................................................................... 34 A. Documentatie ............................................................................................................. 34 B. Albums en portefeuilles met etsen, litho’s, tekeningen en foto’s .............................. 35 C. Publicaties .................................................................................................................. 40 1. Betreffende kunst ................................................................................................... 40 2. Toeristische reisgidsen .......................................................................................... 41 3. Publicaties betreffende Europese vorstenhuizen................................................... 41 4. Devotieboeken ....................................................................................................... 42 5. Andere publicaties................................................................................................. 43 D. Fotoalbums................................................................................................................. 45 1. Portretfoto’s .......................................................................................................... 45 2. Privé familiefoto’s ................................................................................................. 46 3. Topografische foto’s.............................................................................................. 47 4. Kunst...................................................................................................................... 50 5. Prentkaarten.......................................................................................................... 51 III.
ARCHIEF GEVORMD DOOR FAMILIELEDEN ....................................................... 51 A. Prins Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen..................................................... 51 B. Prinses Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen, geboren prinses Joséphine van Baden .............................................................................................................................. 52 C. Prins Boudewijn van België....................................................................................... 52 D. Koningin Carola van Saksen...................................................................................... 53 1. Archief betreffende haar grootmoeder, groothertogin Stéphanie van Baden, geboren de Beauharnais ............................................................................................ 53 2. Archief betreffende haar ouders, prins Gustaaf Wasa en prinses Louise van Baden54 3. Briefwisseling ........................................................................................................ 55 4. Diverse archiefbescheiden .................................................................................... 55 5. Albums met herinneringen en portretfoto’s........................................................... 56 6. Albums met litho’s en gravures ............................................................................. 57
6
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
7. Publicaties ............................................................................................................. 58 E. Prinses Elisabeth van Thurn und Taxis...................................................................... 59 IV.
BESCHEIDEN ZONDER MERKBAAR VERBAND .................................................. 59
BIJLAGEN......................................................................................................... 61 A. Nadere toegang tot de etsen, aquarellen en olieverfschilderijen van de Gravin van Vlaanderen ...................................................................................................................... 61 B. Nadere toegang tot de albums met portretfoto’s ........................................................ 73 C. Nadere toegang tot het album met prentkaarten van Belgische kastelen................... 83
CONCORDANS VAN DE OUDE NAAR DE NIEUWE INVENTARISNUMMERS............................................................................... 89
7
ALGEMENE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF PRINSES MARIE VAN HOHENZOLLERN-SIGMARINGEN, GRAVIN VAN VLAANDEREN I.
IDENTIFICATIE
Referentie: Naam: Datering: Beschrijvingsniveau: Omvang:
BE AKP/APR, MvH-S GinvV (en français : MvH-S CtessedF) (543 – 133) Archief van prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen, Gravin van Vlaanderen (1794-1850) 1852-1912. Archiefbestand 453 nrs. (14 s.m.)
II.
GESCHIEDENIS VAN ARCHIEFVORMER EN ARCHIEF
A.
ARCHIEFVORMER
1.
NAAM
Prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen, Gravin van Vlaanderen. 2.
BIOGRAFIE
Prinses Marie-Louise-Alexandrine-Caroline van Hohenzollern-Sigmaringen werd op 17 november 1845 geboren te Inzigkofen bij Sigmaringen (Baden-Württemberg), als jongste dochter van de laatste regerende vorst van Hohenzollern-Sigmaringen, Karl-Anton, en prinses Joséphine van Baden. Haar broer Karl werd in 1881 koning van Roemenië (Carol I), haar zus Stéphanie werd door haar huwelijk in 1858 koningin van Portugal. Op 25 april 1867 huwde prinses Marie in Berlijn met prins Philippe van België, Graaf van Vlaanderen, de broer van koning Leopold II. Uit het huwelijk werden vijf kinderen geboren : Boudewijn (1869-1891), Henriette (1870-1948, echtgenote van prins Emmanuel van Orléans, Hertog van Vendôme), Joséphine (1870-1871), Joséphine (1872-1958, echtgenote van prins Karl van Hohenzollern), en Albert (1875-1934, die in 1909 koning der Belgen werd). De Graaf en Gravin van Vlaanderen woonden tijdens de winter in hun paleis op de hoek van de Regentschapsstraat met het Koningsplein (thans Rekenhof), tijdens de zomermaanden op het kasteel van de Amerois bij Bouillon. Ze beschikten ook over een buitenverblijf in Zwitserland, villa Haslihorn. De Gravin reisde ook veel, o.a. naar de Zwitserse bergen, naar Mont-Dore (Auvergne) en naar het kasteel van Umkirch (Duitsland) bij haar moeder. Tekenen en schilderen waren belangrijk in de opvoeding van meisjes van hoge adel. Voor prinses Marie was een passie gegroeid die ze ook op volwassen leeftijd met succes zou verderzetten. Bij haar talrijke reizen in Europa nam ze altijd haar schetsboekjes mee. Naast
9
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
tekeningen maakte ze ook aquarellen en olieverfschilderijen. Vanaf 1867 legde ze zich toe op het maken van etsen waarvan een aantal werden tentoongesteld en gepubliceerd in publicaties van o.a. de Société des Aquafortistes Belges en de Société Internationale des Aqua-Fortistes waarvan ze ere-voorzitster was. In 1910 werd een album uitgegeven met 22 etsen van zichten langs de Semois die ze had gemaakt tijdens haar verblijven in het kasteel van de Amerois. De Gravin deed ook veel aan liefdadigheid, waarbij ze vaak een aquarel of ets schonk om te worden verloot in een tombola voor een goed doel. Muziek was de andere grote passie van de Gravin van Vlaanderen. Zelf speelde ze piano en woonde ze graag concerten bij. Haar passie voor muziek deelde ze met haar schoondochter, koningin Elisabeth, aan wie ze een grote collectie partituren zou nalaten. In 1891 was het overlijden van haar oudste zoon, prins Boudewijn, amper 21 jaar oud, een harde klap voor haar. Tussen 1895 en 1906 werden negen kleinkinderen geboren. In november 1905 overleed haar echtgenoot. Na het overlijden van haar schoonbroer, koning Leopold II, in december 1909, werd haar zoon Albert de derde koning der Belgen. De Gravin van Vlaanderen overleed te Brussel op 26 november 1912 en werd bijgezet in de koninklijke crypte van de O.-L.-Vrouwekerk van Laken. B.
ARCHIEF
1.
GESCHIEDENIS
Het archief van de Gravin van Vlaanderen werd bewaard in haar paleis aan de Regentschapsstraat te Brussel (thans Rekenhof). Een deel werd mogelijks ook bewaard in haar buitenverblijf, het kasteel van de Amerois bij Bouillon. Het archief bleef in de Regentschapsstraat tot aan haar overlijden in november 1912. Een deel van het archief werd vervolgens verdeeld onder de drie erfgenamen: prinses Henriette, Hertogin van Vendôme, prinses Joséphine, prinses Karl van Hohenzollern, en koning Albert I. Deze laatste bracht zijn deel van de archieven over naar het kasteel van Laken. Ook een deel van de bibliotheek van de Gravin van Vlaanderen werd toen geïntegreerd in de bibliotheek van het kasteel van Laken. Toen koningin Elisabeth in januari 1951 haar intrek nam in het kasteel van Stuyvenberg, nam ze de archieven van haar schoonouders mee. 2.
VERWERVING
Korte tijd na de oprichting in 1962 van de archiefdienst van het Koninklijk Paleis, liet graaf de Meeûs d’Argenteuil, Grootmeester van het Huis van Koningin Elisabeth, de archieven van de Graaf en Gravin van Vlaanderen overdragen aan André Molitor, de toenmalige Kabinetschef van de Koning, teneinde ze uiteindelijk bij het Archief onder te brengen. Het aanwinstenregister van het Archief van het Koninklijk Paleis maakt in maart 1963 melding van 1 kist met 17 liassen en banden. Wellicht betrof het voornamelijk de briefwisseling van zowel de Graaf als de Gravin. Na het overlijden van koningin Elisabeth in november 1965, volgden nog verschillende neerleggingen, al lijkt het aanwinstenregister onvolledig te zijn bijgehouden. Een aantal boeken, albums met etsen en litho’s, alsook fotoalbums uit de bibliotheek van de Gravin van Vlaanderen die zich tot dan in de bibliotheek van het kasteel van Laken bevonden, werden, op vraag van E. Vandewoude, toenmalige archivaris van het Koninklijk Paleis, tussen 1973 en 1978 in meerdere keren overgebracht naar het Archief van het Koninklijk Paleis. De
10
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
meeste banden dragen het monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug en zijn nog voorzien van hun nummer uit de bibliotheek van Laken.
III. INHOUD EN STRUCTUUR A.
BEREIK EN INHOUD
Het archief heeft voornamelijk betrekking op België en Duitsland, van de tweede helft van de 19de eeuw tot 1912. Er dient benadrukt dat het archief werd gevormd door de Gravin van Vlaanderen als privé persoon. Het betreft dus niet het archief dat werd gevormd door de Grootmeesteres van haar Huis, door haar secretaris, haar goederenbeheerder, een hofdame of enig ander personeelslid. Uitzondering vormen een aantal brieven gericht aan hofdames, o.a. naar aanleiding van het overlijden van prins Boudewijn in 1891. Het archief bevat heel wat ontvangen briefwisseling. Naast brieven van voornamelijk haar echtgenoot (1902-1905), haar zoon Albert en haar nicht koningin Carola van Saksen, zijn er ook bijna 1.800 prentbriefkaarten aanwezig. Hun bewaring is zeker meer te danken aan de afgebeelde prent dan aan de neergepende boodschap op de keerzijde. Deze kaarten bieden vooral waardevolle informatie over de reisgewoonten van de hoge Europese adel rond 1900. De briefwisseling met particulieren die, zoals de familiale briefwisseling, ook zeer onvolledig bewaard is gebleven, werpt niettemin een licht op haar contacten met culturele middens (aquarellisten) en op haar ere-voorzitterschap van talrijke verenigingen. De Gravin hield sporadisch ook agenda’s en dagboeknotities bij. Stukken van financiële aard zijn amper aanwezig, terwijl huldeblijken, o.a. naar aanleiding van haar huwelijk in 1867, talrijker voorkomen. Tekenen en schilderen waren echte passies voor de Gravin, zoals blijkt uit de bewaarde schetsboekjes, etsen, aquarellen en olieverfschilderijen van haar hand. In haar werk toonde ze een duidelijke voorkeur voor de landschappen die ze zag tijdens haar vele reizen in Europa, alsook in de omgeving van de Semois, vlakbij het kasteel van de Amerois waar ze tijdens de zomermaanden vertoefde. De Gravin verzamelde ook familiale herinneringen zoals tekeningen van haar kinderen. Bij het archief zijn ook een aantal publicaties uit de bibliotheek van de Gravin bewaard gebleven die haar interesses goed weerspiegelen, zoals catalogussen van tentoonstellingen, toeristische reisgidsen en devotieboeken. Het iconografisch materiaal is uitzonderlijk rijk en gevarieerd. Er zijn albums met ingekleefde tekeningen, aquarellen en litho’s van diverse kunstenaars die werden verzameld door de Gravin en ook die ze erfde van haar schoonmoeder koningin Louise, van haar nicht Carola van Saksen of van haar grootmoeder groothertogin Stéphanie van Baden. De albums met portretfoto’s gaan terug tot 1860. Het betreft voornamelijk familieleden aan de kant Hohenzollern-Sigmaringen en kennissen. Opmerkelijk is een album met uitsluitend foto’s van personen uit de muziek- en theaterwereld die de Gravin heeft zien optreden tussen 1860 en 1868. Terwijl ze op haar reizen aanvankelijk litho’s en prenten kocht als herinnering aan de bezochte plaatsen, werd het vanaf de jaren 1870 de gewoonte om foto’s te kopen en die in albums te verzamelen. Er zijn specifieke albums aanwezig over o.a. Italië, Spanje, Anhalt, Roemenië en Sigmaringen. De eerste prentbriefkaarten werden op het einde van de
11
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
19de eeuw gecommercialiseerd en werden snel collector-items, zoals blijkt uit een album met 320 zichten van Belgische kastelen, allemaal voorzien van de handtekening van de eigenaar. Naast het archief gevormd door de Gravin zelf, bevat de inventaris ook archief gevormd door familieleden en die de Gravin heeft geërfd. De gewoonte om na een overlijden de ontvangen brieven terug te bezorgen aan de schrijver verklaart dat de meer dan 700 brieven die de Gravin tussen 1850 en 1883 aan haar vader richtte aanwezig zijn. Een aantal stukken gevormd door prins Boudewijn werden na diens overlijden piëteitsvol bewaard door zijn moeder. Aangezien koningin Carola van Saksen geen kinderen had aan wie ze haar archieven kon nalaten, heeft ze een groot deel geschonken aan haar lievelingsnicht, de Gravin van Vlaanderen. Op de meeste stukken noteerde ze in haar bevend handschrift “Gräfin v. Flandern”. Bij de van Carola van Saksen geërfde archieven bevinden zich naast brieven ook een aantal zeer fraaie albums met tekeningen en prenten, alsook archief over de gemeenschappelijke grootmoeder van Carola en de Gravin, groothertogin Stéphanie van Baden, geboren de Beauharnais. Vermeldenswaardig is ook een dagboek van prinses Elisabeth van Thurn und Taxis, echtgenote van infant Miguel van Portugal, hertog van Braganza. De opvallend openhartige inhoud geeft inzicht in de psychologie van een jonge Europese prinses in de 19de eeuw. B.
SELECTIES EN VERNIETIGINGEN
Een groot deel van het archief dat de Gravin van Vlaanderen heeft gevormd, is niet bewaard gebleven. Het is duidelijk dat de archieven zich bij haar overlijden in een ongeordende en moeilijk toegankelijke staat bevonden, waardoor de erfgenamen voor een onoverzichtelijke massa papier stonden. De archieven werden verdeeld onder haar drie kinderen en enkel diegenen die geërfd werden door koning Albert I, zijn opgenomen in deze inventaris. Zowel de families van Orléans als van Hohenzollern zijn via de prinsessen Henriette en Joséphine in bezit gekomen van archief van de Gravin van Vlaanderen. De gewoonte van de tijd om bij een overlijden brieven terug te bezorgen aan hun schrijver verklaart ook het ontbreken van een groot deel van de briefwisseling. De brieven die de Gravin van haar dochters Henriette en Joséphine ontving werden hen teruggegeven, en enkel de brieven van koning Albert I zijn aanwezig. Die laatste bezorgde na het overlijden van zijn moeder de brieven terug die ze had ontvangen van haar hartsvriendin, hertogin d’Ursel. Wellicht is hetzelfde gebeurd met de meeste brieven van andere regelmatige correspondenten zoals haar hofdames. De Gravin heeft na het overlijden van haar vader de brieven die ze hem had geschreven teruggekregen. Hetzelfde is zeker ook gebeurd met de brieven aan haar moeder, maar die laatsten ontbreken in het archief. Er is ook geen verklaring voor het feit dat de brieven van de Graaf van Vlaanderen aan zijn echtgenote enkel zijn bewaard voor zijn laatste levensjaren, van 1902 tot 1905. Opmerkelijk is wel dat, in tegenstelling tot de gewone brieven, de meeste ontvangen prentbriefkaarten wel bewaard zijn gebleven. Hun bewaring hebben die kaarten duidelijk meer te danken aan de afgebeelde foto of tekening dan aan de inhoud van de boodschap op de keerzijde. C.
AANGROEI
Er is geen toekomstige aangroei te verwachten, tenzij er nog stukken opduiken die verkeerdelijk bij andere archiefvormers waren ondergebracht.
12
Archief van het Koninklijk Paleis
D.
Nummer toegang: 133
ORDENING
Door het ontbreken van elk spoor van archiefschema van de archiefvormer heeft E. Vandewoude in zijn handschriftelijke inventaris van het archief van de Graaf en Gravin van Vlaanderen (z.d.) gepoogd een logische ordening aan te brengen in het deel dat door de Gravin werd gevormd. De ordening bestond uit de volgende rubrieken: - Ingekomen briefwisseling - Dagboeken en agenda’s - Huldeblijken - Familiale herinneringen - Muziekpartituren - Losse foto’s - Fotoalbums - Prentbriefkaarten - Etsen, schetsen en aquarellen van de Gravin van Vlaanderen - Albums met verzamelde prenten, etsen en litho’s - Losse gravures. Deze ordening, die eerder thematisch is, hielp vooral om orde te scheppen in de aangetroffen chaos. De voorliggende inventaris brengt enkele belangrijke veranderingen aan deze structuur. Tijdens de inventarisatie werden in het depot van het Archief van het Koninklijk Paleis bescheiden gevonden afkomstig van de Gravin van Vlaanderen en die nog niet in een archiefbestand geïntegreerd waren. Mede hierdoor drong een diepgaande herwerking van de ordening van Vandewoude zich op. Eerst en vooral werd gekozen om een strikt onderscheid te maken tussen de archieven gevormd door de Gravin en die gevormd door familieleden. Die laatste heeft de Gravin na het overlijden van hun vormer geërfd, zonder er zelf nog iets aan te veranderen. Een aantal rubrieken uit de inventaris van Vandewoude worden niet meer opgenomen in de voorliggende inventaris. De muziekpartituren werden in 2004 door Heddo Heine geïntegreerd in de “Catalogus muziekbibliotheek Archief van het Koninklijk Paleis Brussel” (p. 41-131). Terwijl Vandewoude de partituren enkel alfabetisch had geordend, zijn ze nu thematisch geordend (vocale en instrumentale muziek, voor orkest of solo) ter wille van de gebruiksvriendelijkheid voor musicologen. De losse foto’s en gravures (o.a. veel portretten van leden van Europese vorstenhuizen) zullen respectievelijk in de Algemene Fotocollectie en in de Verzameling Kaarten, Plannen en Tekeningen van het Archief van het Koninklijk Paleis worden geïntegreerd. De fotoalbums werden thematisch geordend (portretten, familiefoto’s, topografie en kunst), teneinde beter te beantwoorden aan de vermoedelijke oude orde die de Gravin in haar bibliotheek had aangebracht. Een aantal bescheiden die door Vandewoude waren ondergebracht bij de Gravin van Vlaanderen, bleken niet door haar te zijn gevormd. In de meeste gevallen betreft het bescheiden die werden gevormd door haar echtgenoot, de Graaf van Vlaanderen. Twee albums met portretfoto’s van de families van Beieren, Portugal en Oostenrijk-Hongarije bleken in de jaren 1890 gevormd te zijn door prinses Elisabeth, hertogin in Beieren, de toekomstige schoondochter van de Gravin. Die albums horen duidelijk bij de privé albums van koningin Elisabeth. Voor de verwijzing raadplege men de concordans.
13
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Het archiefschema van de voorliggende inventaris ziet er uiteindelijk als volgt uit : I. ARCHIEF GEVORMD DOOR PRINSES MARIE VAN HOHENZOLLERNSIGMARINGEN, GRAVIN VAN VLAANDEREN A. Persoonlijk curriculum B. Dagboeken, agenda’s en notities C. Briefwisseling 1. Brieven van familieleden 2. Brieven van Belgische en buitenlandse particulieren D. Stukken van financiële aard E. Huldeblijken F. Tekeningen, etsen, aquarellen en olieverfschilderijen 1. Tekeningen 2. Etsen 3. Aquarellen 4. Olieverfschilderijen 5. Fotografische reproducties van schilderijen en aquarellen van de Gravin van Vlaanderen G. Albums met verzamelde prenten, tekeningen en aquarellen H. Familiale herinneringen 1. Prinses Charlotte van Wales 2. Groothertogin Stéphanie van Baden, geboren de Beauharnais 3. Prins Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen 4. Prins Leopold van Hohenzollern-Sigmaringen 5. Koningin Stefanie van Portugal, geboren prinses van Hohenzollern-Sigmaringen 6. Prins Boudewijn van België 7. Prinses Henriette van België 8. Prinses Joséphine van België 9. Kindertekeningen van de prinsen Boudewijn en Albert en van prinses Henriette 10. Koningin Carola van Saksen, geboren prinses Wasa II. BIJ HET ARCHIEF AANWEZIGE DOCUMENTATIE, ALBUMS MET ETSEN EN LITHO’S, PUBLICATIES EN FOTOALBUMS A. Documentatie B. Albums en portefeuilles met etsen, litho’s, tekeningen en foto’s C. Publicaties 1. Betreffende kunst 2. Toeristische reisgidsen 3. Publicaties betreffende Europese vorstenhuizen 4. Devotieboeken 5. Andere publicaties D. Fotoalbums 1. Portretfoto’s 2. Privé familiefoto’s 3. Topografische foto’s 4. Kunst 5. Prentkaarten
14
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
III. ARCHIEF GEVORMD DOOR FAMILIELEDEN A. Prins Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen B. Prinses Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen, geboren prinses Joséphine van Baden C. Prins Boudewijn van België D. Koningin Carola van Saksen 1. Archief betreffende haar grootmoeder, groothertogin Stéphanie van Baden, geboren de Beauharnais 2. Archief betreffende haar ouders, prins Gustaaf Wasa en prinses Louise van Baden 3. Briefwisseling 4. Diverse archiefbescheiden 5. Albums met herinneringen en portretfoto’s 6. Albums met litho’s en gravures 7. Publicaties E. Prinses Elisabeth van Thurn und Taxis. IV. BESCHEIDEN ZONDER MERKBAAR VERBAND
IV. RAADPLEGING EN GEBRUIK A.
VOORWAARDEN VOOR DE RAADPLEGING
Alle nummers van het archiefbestand zijn vrij raadpleegbaar. B.
VOORWAARDEN VOOR DE REPRODUCTIE
Voor de reproductie van archiefstukken gelden de voorwaarden van toepassing in het Archief van het Koninklijk Paleis. C.
TAAL
Het merendeel van de stukken is in het Frans of het Duits opgesteld. Er zijn ook enkele bescheiden in het Engels en het Roemeens. D.
TOEGANGEN
Deze inventaris vervangt de oude handschriftelijke toegang Inventaire des archives du Comte et de la Comtesse de Flandre van E. Vandewoude (z.d.), met aanvullingen van G. Janssens. In bijlage vindt men de concordantie met de oude nummers terug. Op de etsen, aquarellen en olieverfschilderijen van de hand van de Gravin van Vlaanderen werden nadere toegangen gemaakt. Ook voor de albums met portretfoto’s en een album met 320 prentkaarten van Belgische kastelen zijn er nadere toegangen opgenomen in bijlage van deze inventaris. E.
TOELICHTING BIJ HET GEBRUIK
Gehuwde prinsessen en andere vrouwen van adel (met uitzondering van echtgenotes van regerende vorsten) worden aangeduid met de voornaam van hun echtgenoot. Zo is bv. de moeder van de Gravin van Vlaanderen prinses Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen, geboren prinses Joséphine van Baden. Prinses Carola Wasa, echtgenote van koning Albert I van Saksen, daarentegen, wordt koningin Carola van Saksen.
15
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Voor de verwantschappen met leden van Europese vorstenhuizen, raadplege men het werk van C. Cannuyer, De Europese vorstenhuizen. De gekroonde families die het oude continent maakten (1989). Bij de briefwisseling wordt na de omvang en uiterlijke vorm het aantal stukken vermeld tussen ronde haakjes. De brieven zelf zijn ook genummerd in potlood. Ook bij de albums met foto’s, etsen, litho’s en prentbriefkaarten, en de etsen, tekeningen, aquarellen en olieverfschilderijen van de hand van de Gravin van Vlaanderen, worden de aantallen vermeld en zijn de stukken in potlood genummerd.
V.
VERWANT MATERIAAL
A.
DOCUMENTEN MET EEN VERWANTE INHOUD
Een aantal bescheiden betreffende de Gravin van Vlaanderen is aanwezig in het archief van haar echtgenoot, prins Philippe van België, Graaf van Vlaanderen. In het archief van het privé secretariaat van koning Albert I bevinden zich slechts enkele brieven en telegrammen van zijn moeder. De algemene fotocollectie van het Archief van het Koninklijk Paleis bevat heel wat foto’s van het gezin van de Graaf en Gravin van Vlaanderen. In het Legermuseum bevat het fonds Louis Wilmet afschriften gemaakt in 1937 van archieven (vooral familiale briefwisseling) die Wilmet heeft mogen inzien in het kasteel van Tourronde (Haute-Savoie), bij prinses Henriette, Hertogin van Vendôme en dochter van de Gravin van Vlaanderen. B.
LITERATUUR
CLEMENT-BODARD, S. (red.) Bouillon et la Semois. Paysages et villégiature pour une princesse (1869-1912), tentoonstellingscatalogus, Bouillon, 1983. CLEMENT-BODARD, S. (red.) La Princesse Marie de Flandre, artiste et mécène. Estampes et Aquarelles de 1867 à 1912, tentoonstellingscatalogus, Bouillon, 1990. HEIDE, H. Catalogus Muziekbibliotheek Archief van het Koninklijk Paleis Brussel, onuitgegeven, Brussel, 2004. PARIDAENS, M.-A. Inventaire du fonds d’archives “Louis Wilmet” (Centrum voor Militaire Geschiedenis Inventarissen 6), Brussel, 1980.
VI. BESCHRIJVINGSBEHEER Het archief van prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen, Gravin van Vlaanderen, werd geordend en beschreven door Baudouin D’hoore, 2007-2008. De ordening gebeurde op basis van de onuitgegeven inventaris van E. Vandewoude en van de richtlijnen en (een combinatie van) de model-archiefschema’s uit H. COPPENS, De ontsluiting van archieven. Richtlijnen en aanbevelingen voor de ordening en beschrijving van archieven in het Rijksarchief (Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën, Miscellanea Archivistica. Manuale, 21), Brussel, 1997. De beschrijving volgde ook de richtlijnen uit vermeld werk, evenals de richtlijnen opgesteld door de International Council on Archives, zie ISAD(G) : Algemene Internationale Norm voor Archivistisch Beschrijven, vertaling van de tweede uitgave, Antwerpen, 2004. Voor de redactie van de inventaris werden de “Richtlijnen voor de inhoud en vormgeving van een archiefinventaris” van H. Coppens (juli 2007) gevolgd.
16
INVENTARIS I.
ARCHIEF GEVORMD DOOR PRINSES MARIE VAN HOHENZOLLERN-SIGMARINGEN, GRAVIN VAN VLAANDEREN
A.
PERSOONLIJK CURRICULUM
1.
Diploma’s van deelname aan de Annual Exhibition of Paintings on China by Amateurs and Artists in de Messrs Howell & James’ Art Gallery te Londen. 1881-1883. 2 stukken
2-3.
“Catalogue de la Bibliothèque Musicale de S.A.R. Madame la Comtesse de Flandre”, handschriftelijke catalogus van de muziekbibliotheek van de Gravin van Vlaanderen. 1883. 2 delen Toelichting: De muziekpartituren werden opgenomen in de ‘Catalogus Muziekbibliotheek Archief van het Koninklijk Paleis Brussel’ van Heddo Heide (2004) waarin kan worden gezocht op naam van de componist.
2. 3.
« I. Morceaux et Partitions à Deux Pianos, Quatre Mains et Huit Mains » ; « II. Morceaux et Partitions pour Piano Solo, Piano et Chant, Piano avec accompagnement de Violon, Flûte, Violoncelle ou Harmonium. Hommages”.
4.
Stukken betreffende de interesse van de Gravin van Vlaanderen voor de grotten van Saint-Remacle te Cugnon-sur-Semois. 1900-1901. 1 omslag Inhoud: Bevat twee brieven van Eugène Haverland aan kolonel Burnell en kopie van een rapport van de eerste aan de gouverneur van de provincie Luxemburg.
5.
Stukken betreffende het testament van de Gravin van Vlaanderen. 1901-1908.
2 stukken
Inhoud: Bevat een brief van Greyson aan de Gravin (24 mei 1901) en autograaf testament (3 april 1908).
6.
Diploma van deelname aan de Consciencefeesten georganiseerd door het Muziekfonds van Brussel, van 14 tot 21 juli 1912. 1912. B.
7-11. 7. 8. 9. 10.
1 stuk
DAGBOEKEN, AGENDA’S EN NOTITIES
Diverse aantekeningen. 1864-1909. Citaten, 1864-1877. Dagboeknotities, 1882. Herinneringen, dagboeknotities en citaten, 1891-1907. Dagboeknotities, 1907-1909.
17
5 delen
Archief van het Koninklijk Paleis
11.
Nummer toegang: 133
Dagboeknotities over een reis in Italië, z.d. Inhoud: Bevat vooral kunsthistorische informatie over bezienswaardigheden in Rome en Firenze.
12.
Agenda met per dag van het jaar een spreuk of uitdrukking. [ca. 1867?].
1 deel
Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 227 B 13. Inhoud: Met op 25 april aantekeningen van de hand van de Gravin van Vlaanderen.
13-28.
Agenda’s met dagboeknotities. 1888-1896, 1902-1906, 1910-1911.
16 delen
Taal: Tot en met 1906 in het Duits geschreven, in 1910 en 1911 in het Frans.
13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28.
1888. 1889. 1890. 1891. 1892. 1893. 1894. 1895. 1896. 1902. 1903. 1904. 1905. 1906. 1910. 1911.
29.
Nota over culturele bezienswaardigheden te Brugge, naar aanleiding van een bezoek aan de stad, op 28 mei 1889. 1889. 1 stuk
30.
Aantekeningen over lectuur. [na 1893 ?].
1 deel
“Chronique du Haslihorn”, dagboeknotities over het jaarlijkse verblijf te Haslihorn. 1899-1912.
1 deel
31.
Toelichting: In opbergdoos van donkergroen fluweel. Vanaf 1899 verbleef de Gravin van Vlaanderen jaarlijks tussen eind juli en begin oktober enkele weken in haar buitenverblijf te Haslihorn in Zwitserland. Inhoud: Het register deed ook dienst als “gulden boek” voor de genodigden van de Graaf en Gravin van Vlaanderen te Haslihorn. Bevat voor 1905 ook enkele bladzijden van de hand van prinses Henriette.
32-36. 32.
C.
BRIEFWISSELING
1.
BRIEVEN VAN FAMILIELEDEN
Brieven ontvangen van familieleden. 1856-1912. Prins Philippe van België, Graaf van Vlaanderen. 1902-1905.
1 pak (159)
Toelichting: In doos met opschrift door de Graaf van Vlaanderen op de rug “Philippe Marie Enfants”. Van de briefwisseling voor de periode tussen 1867 en 1901 is niets bewaard gebleven.
18
Archief van het Koninklijk Paleis
33. 34. 35.
Nummer toegang: 133
Prins Albert van België. 1882-1912. (357) Prins Albert van België, tijdens zijn reis naar de Verenigde Staten van Amerika. 1898. (11) Prinses Elisabeth van België, geboren hertogin in Beieren. 1900-1912. (42) Toelichting: In omslag met opschrift “Briefe von meinem Sohn Albert …. Elisabeth 1906”.
36.
Koningin Carola van Saksen, geboren prinses Wasa van Zweden. 1856-1907. (344) Toelichting: In opbergdoos met annotatie van de Gravin van Vlaanderen op de rug “Lettres de ma cousine Carola Reine de Saxe 1852-1887 I volume”.
37.
Telegrammen ontvangen van prinses Joséphine van Baden, moeder van de Gravin van Vlaanderen, betreffende de gezondheidstoestand van prins Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen. 1885. 1 omslag
38-46.
Prentbriefkaarten ontvangen van kinderen, schoonkinderen en kleinkinderen. 1898-1912. 1 pak Prinses Henriette van België, hertogin van Vendôme. 1899-1912 en z.d. (293)
38.
Inhoud: We zien o.a. Assisi, Assouste, Bayonne, Bazel, Belmont, Bétharram, Biarritz, Bologna, Brighton, Burgos, Cannes, Chantilly, Dreux, Franzenfeste, Fréjus, Fuentarrabia, Gavarnie, Hasparren, Innsbruck, Itsatsou, Keszthely, Londen, Lourdes, Luzern, Mariabrunn, Menton, Meran, Milaan, Mont-Dore, Monte Carlo, Neuilly-sur-Seine, Pamplona, Parijs, Pau, Reigate, Saint-JeanPied-de-Port, Saint-Raphaël, Sainte-Maxime, San Sebastian, Wenen, Zaragoza, Zürich, de kastelen van Anet, Belmont-House, Chantilly, la Grange-Lafayette, Keszthely, Mentelberg, Rubein, Runkelstein, Saint-Michel, Sigmaringen, Sorel en Versailles, en portretten van de Gravin van Vlaanderen, prinses Henriette, haar kinderen Marie-Louise, Sophie, Geneviève en CharlesPhilippe van Orléans, prinses Louise van Orléans en haar zoon prins Jozef-Clemens van Beieren, Isabelle gravin van Parijs, de hertogen van Aumale, Montpensier en Orléans, hertogin KarlTheodoor in Beieren, keizer Willem II van Duitsland met zijn gezin, prins Eitel-Frederik van Duitsland, koning Edward VII van Groot-Brittannië, keizer Frans-Jozef van Oostenrijk, koningin Carola van Saksen, koning Alfonso XIII en koningin Victoria-Eugenia van Spanje en de pauselijke nuntius Granito di Belmonti.
39.
Prins Emmanuel van Orléans, hertog van Vendôme. 1906-1909.
(16)
Inhoud: We zien o.a. Avila, Granada, Irun, Modena, Sevilla, Toledo, Zürich en het kasteel van Pau.
40.
Marie-Louise, Sophie, Geneviève en Charles-Philippe van Orléans. 1900-1908. (43) Toelichting: Kinderen van prinses Henriette. Koosnamen Mimi, Topi, Genette en Chappy. Inhoud: We zien o.a. Ecclesbourne, Innsbruck, Mont-Dore, Parijs, de kastelen van Filolie en SaintGermain-en-Laye, en portretten van Sophie (Topi) van Orléans en de hertog van Nemours.
41.
Prinses Joséphine van België. 1898-1912.
(373)
Inhoud: We zien o.a. Andernach, Bad Ems, Bazel, Berlijn, Boekarest, Bozen, Braubach, Braunfels, Breslau, Brocken, Camenz, Caux, Charlottenburg, Dresden, Düren, Düsseldorf, Eguisheim, Frankfurt, Gardameer, Genua, Glurns, Hall, Igls, Immenstadt, Innsbruck, Jauernig, Keulen, Koblenz, Krauchenwies, Luik (Sint-Jacobskerk), Mengen, Meran, Radolfzell, Ravensburg, Remagen, Rhens, Roncegno, Schierke, Sigmaringen, Stolzenfels, Straatsburg, Trier, Überlingen, Veurne, Wildenstein, Wilsdruff, Zangberg, Zürich, de kastelen van Dampierre, Fragsburg, Grottenstein, Hohenzollern, Mentelberg, Namedy, Rheinstein, Sigmaringen, Soheit, Tirol en Wehrburg, en foto’s van prinses Marie-Gabrielle in Beieren en haar kinderen, de keizers Willem I en Willem II en keizerin Augusta-Victoria van Duitsland, kroonprins Frederik-Willem van Duitsland, kroonprinses Cecile van Duitsland en haar zoon prins Willem, de prinsen Adalbert, August-Willem en Heinrich van Duitsland, prins Eitel-Frederik van Duitsland en zijn echtgenote prinses Sophie van Oldenburg, prinses Victoria-Louise van Duitsland, koning Edward VII van Groot-Brittannië, de prinsen Leopold en Albert en de prinsessen Stefanie en Marie-Antoinette van Hohenzollern, hertog Johan-Albrecht van Mecklenburg, hertogin Sophie-Charlotte van Oldenburg,
19
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
keizer Frans-Jozef van Oostenrijk, de koninklijke familie van Roemenië, koning Frederik-August III en koningin Louise van Saksen, prinses Johan-Georg van Saksen geboren prinses MariaImmaculata der Beide Siciliën, Arnold Böcklin, Georg Kopp aartsbisschop van Breslau, en von Manteuffel.
42.
Prins Karl van Hohenzollern. 1903-1912 en z.d.
(78)
Inhoud: We zien o.a. De Haan, Grödnerjoch, Innsbruck, Oberbärenburg, Piatra, Reichenhall, Rheineck, Sigmaringen, Singapore, Tivoli, en portretten van hertog Frederik van Anhalt, groothertog Frederik en groothertogin Louise van Baden, keizer Willem II, keizerin AugustaVictoria, prins Eitel-Frederik en prinses Victoria-Louise van Duitsland, koning Edward VII van Groot-Brittannië, de prinsen Karl-Anton en Leopold van Hohenzollern, koning Carol I van Roemenië en paus Pius X.
43.
Stefanie, Marie-Antoinette en Albert van Hohenzollern. 1900-1912 en z.d.
(53)
Toelichting: Kinderen van prinses Joséphine. Koosnamen Maussy, Dicky en Buby. Inhoud: We zien o.a. Berlijn, De Haan, Gardameer, Gebhardsberg, Straatsburg, Wildkirchli, het kasteel van Hohenzollern, en portret van prins Karl-Anton van Hohenzollern.
44.
Prins Albert van België. 1904-1911.
(5)
Inhoud: We zien o.a. Khartoum, Oostende (pier, villa Osterrieth) en Seis am Schlern.
45.
Prinses Elisabeth van België, geboren hertogin in Beieren. 1902-1912.
(101)
Inhoud: We zien o.a. Antibes, Antwerpen (kathedraal), Assouan, Bayreuth, Berchtesgaden, Berlijn, Brighton, Brussel (Ter Kamerenbos, Naamsestraat, Louisalaan, Grote Markt, Waterloolaan), Cannes, Cortina, De Haan (Leopoldlaan), Egypte, Flims, Godshill, Königsee, Levico, Londen, Luxor, Middelburg, Nancy, Napels, Neuötting, Nice, Oostende (villa Osterrieth, dijk), Pontresina, Potsdam, Puget-Théniers, Reims, Riffelberg, Santa Margherita Ligure, Straatsburg, Tervuren (kerk), Thebe, Verdun, Vulpera, Vouziers, Westende (kerk, café Lekkerbek), Wildbad Kreuth, Zermatt, de kastelen van Nymphenburg, Possenhofen en Tegernsee, en foto’s van de prinsen Albert, Leopold en Karel van België, prins Carol van Roemenië en prins Luitpold in Beieren.
46.
Prinsen Leopold en Karel (Charles-Théodore) van België. 1907-1912.
(12)
Inhoud: We zien o.a. Antibes, Brussel (Grote Markt, Beurs, Jubelpark en Congreskolom), Oostende (Maria-Hendrikapark), de kastelen van Ciergnon en Laken, en portret van de Hertog van Montpensier.
47-67. 47.
Prentbriefkaarten ontvangen van leden van Europese vorstenhuizen en verwanten. 1900-1912. 1 pak Beieren, hertogin Karl-Theodoor in, geboren infante Marie-José van Portugal. 1909. (1) Inhoud: We zien hertog Karl-Theodoor in Beieren.
48.
Beieren, hertogin Marie-Gabrielle in, echtgenote van prins Rupprecht van Beieren. 1909-1910.
(6)
Inhoud: We zien o.a. Rehefeld, Rome, Ulm, en het kasteel van Weinburg.
49.
België, prinses Clémentine van, echtgenote van prins Victor Napoleon. 19011912. (53) Toelichting: Nicht van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien o.a. Agay, Alsemberg, Beigem (kerk), Eze, Fréjus, Genval (kasteel Belloy), Goé, Goffontaine, Grimbergen (kasteel Poddegem), Halle (O.-L.-V.kerk), Laken (koninklijk park), Linkebeek, Luzern, Millstatt, Saint-Tropez, Salzburg, Weissenfelser See, en portretten van prinses Clémentine, de kinderen van de prinsessen Henriette en Joséphine van België, en prins Leopold van België.
50.
België, prinses Louise van, echtgenote van prins Filip van Saksen-Coburg. 1906. (1) Toelichting: Nicht van de Gravin van Vlaanderen.
51.
Douglas-Hamilton, Mary, echtgenote van prins Tassilo Festetics von Tonla. 19001912. (24) Toelichting: Volle nicht van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien o.a. Berlijn, Boedapest, Dresden, Keszthely, Londen, Lourdes, Rome, Sint-
20
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Petersburg, Wenen, de kastelen van Berzencze, Feltorony en Keszthely, en foto van keizer Willem II van Duitsland.
52.
Guarini, Maria, echtgenote van graaf Vittore Rocca. 1905-1912.
(14)
Toelichting: Volle achternicht van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien o.a. Bologna, Illiez, en foto’s van Maria Guarini en Louise Rocca.
53.
Hohenlohe-Langenburg, prins Ernst en prinses Sandra van. 1908 en z.d.
(2)
Inhoud: We zien prinses Ernst van Hohenlohe-Langenburg, geboren prinses Alexandra van Saksen-Coburg, met haar kinderen Gottfried, Marie-Melitta, Alexandra en Irma.
54.
Hohenzollern, prins Leopold van. 1902.
(1)
Toelichting: Broer van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien het kasteel van Sigmaringen.
55.
Hohenzollern, prins Willem van. 1905-1909.
(14)
Toelichting: Neef van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien o.a. Cannes, L’Esterel, Fréjus, Unter-Engadin, de kastelen van Sigmaringen, Tarasp en Weinburg, en foto van de kroonprinses van Duitsland, geboren prinses Cecile van Mecklenburg-Schwerin, met twee kinderen.
56.
Orléans, prinses Louise van, echtgenote van prins Alfons van Beieren. 1906.
(1)
Inhoud: We zien prinses Louise met haar echtgenoot en hun zoon, Jozef-Clemens van Beieren.
57.
Pepoli, Antoinette, echtgenote van graaf Carlo Taveggi (?). 1902 en z.d.
(5)
Toelichting: Volle nicht van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien o.a. het kasteel van Sigmaringen.
58.
Pepoli, Luisa, echtgenote van graaf Domenico Guarini. 1901-1912.
(24)
Toelichting: Volle nicht van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien o.a. Bologna, San Marino, San Tomè, Tripoli, het kasteel van Gradara, en foto’s van Luisa Pepoli en Louise Rocca.
59.
Roemenië, koning Carol I van. 1901-1906.
(6)
Toelichting: Broer van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien o.a. Botosani, en foto’s van koning Carol I, prins Carol en de prinsessen Elisabeth en Marie van Roemenië.
60.
Roemenië, kroonprinses Marie van, geboren prinses van Saksen-Coburg. 1912. (1) Toelichting: Aangetrouwde nicht van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien Boekarest.
61.
Saksen, koningin Carola van, geboren prinses Wasa van Zweden. 1900-1907. (26) Toelichting: Volle nicht van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien o.a. Dresden, Gorheim, Lichtenstein-Honau, Oels, Parijs, Schwerin, Sigmaringen, de kastelen van Dornreichenbach, Sigmaringen en Werenwag, en foto’s van koning Albert I, de prinsen Ernst, Georg en Friedrich-Christian en de prinsessen Margarete en Alix van Saksen.
62.
Saksen, prinses Mathilde van. 1910-1912.
(7)
Inhoud: We zien o.a. Dresden en Miramar.
63.
Saksen, lid van de koninklijke familie van (Cerry) ?. 1900-1909.
(27)
Inhoud: We zien o.a. Carolasee, Dresden, Oberbärenburg, Rabenauergrund, het kasteel van Châtelard, en foto’s van koning Albert I en koningin Carola van Saksen.
64.
Saksen-Coburg, prins Filip van. 1907-1911.
(5)
Toelichting: Aangetrouwde neef van de Gravin van Vlaanderen, echtgenoot van prinses Louise van België. Inhoud: We zien o.a. Marienbad en de kastelen van Primkenau en Sinaia.
65.
Spanje, infante Maria de la Paz van, echtgenote van prins Louis-Ferdinand van Beieren. 1908. (1) Inhoud: We zien foto van Maria de la Paz en Louis-Ferdinand.
66.
Taveggi, Frederica, gezegd Frieda, echtgenote van Clement Geyr von Schweppenburg. 1901-1912.
(15)
Toelichting: Volle achternicht van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien o.a. Bologna, Forli, Gardameer, Val-Mont, Rome, en koning Albert I en prinses Marie-José te Rapallo.
21
Archief van het Koninklijk Paleis
67.
Nummer toegang: 133
Thurn und Taxis, prinses Louisa van, echtgenote van prins Frederik van Hohenzollern. 1902-1912.
(74)
Toelichting: Schoonzus van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien o.a. Cannes, Gardameer, Keulen, Levante, München, Oeynhausen, Porta Westfalica, Ravenna, Regensburg, Reims, Rheineck, Spa, Taxis, Thal, Weinburg, de kastelen van Arolsen, Braunfels, Egg, Hohenhonnef, Laken, Mentelberg, Sigmaringen, Sinaia en Taxis, en foto’s van prinses Marie-Gabrielle in Beieren, prins Albert en prinses Margaretha van Thurn und Taxis, en leden van de familie van Hohenzollern.
68.
Afschrift van een passage van een brief van prins Philippe van Orléans, Hertog van Orléans, aan de Gravin van Vlaanderen, betreffende prinses Henriette van België, Hertogin van Vendôme. 1906. 1 stuk Toelichting: Handschrift van prinses Henriette op briefpapier van het kasteel van de Amerois.
2. 69-121. 69. 70.
BRIEVEN VAN BELGISCHE EN BUITENLANDSE PARTICULIEREN
Brieven ontvangen van particulieren. 1867-1912. Alanic, Mathilde, Franse schrijfster. 1908. Alberdingh, juffrouw. 1888.
1 pak (1) (2)
Inhoud: Gericht aan gravin Louise d’Yve de Bavay, hofdame van de Gravin van Vlaanderen. Met bijgevoegde tekening van A. Ver-Huell, voorstellende een vrouw die loopt, omringd door vlinders.
71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79.
Auerbach, Bertholde. 1867. Baes, Jean, schilder. 1889. Barcelona, gemeentebestuur (Quinta Exposición Internacional de Arte). 1870. Becker, August, Duitse schilder. 1876. Berten, Maria. 1910. Biermé, Maria, Belgische schrijfster. 1911-1912. Bles, V. du, van de Cercle artistique et littéraire van Brussel. 1889. Bock, Fr., kanunnik van Aken. 1870. Bosmans, Jules, secretaris van de Gravin van Vlaanderen. 1907.
(1) (1) (1) (1) (1) (4) (1) (1) (1)
Inhoud: Met bijgevoegde catalogus van de tentoonstelling met werken van Charles Michel en Victor Uytterschaut.
80.
Bourse du Travail Gratuit pour Femmes uit Brussel. 1892-1894.
(4)
Inhoud: Met bijgevoegd exemplaar van Jos. Hoyois “Dix mots sur le travail des femmes à Bruxelles”, Ronse, 1892, ingebonden met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de band, en een nota over de Bourse.
81.
Brossel, G., Duitse schrijfster. 1887.
(2)
Inhoud: Met bijgevoegde nota van G. Andrews, attaché bij de Administration des Biens et Affaires de S.A.R. le Comte de Flandre, over G. Brossel.
82. 83. 84.
Buet, Charles, Franse schrijver. 1889. Cercle artistique et littéraire de Bruxelles. 1887. Donnet, A., luitenant-kolonel, vleugeladjudant van de Graaf van Vlaanderen. 1891.
(1) (1) (3)
Geschiedenis: Overgebracht uit Raversijde na het overlijden van prins Karel in 1983 (nr. C 3). Inhoud: Betreft de bijzetting van prins Boudewijn in de koninklijke crypte van de kerk van Laken.
85. 86. 87. 88. 89.
Douste de Forlis, Jeanne. 1889. Förster, Clara von. 1911. Funck-Brentano, Sophie. 1890. Geffeken, Duits diplomaat. 1887-1888. Godard, Magdeleine. Z.d.
22
(1) (1) (1) (2) (1)
Archief van het Koninklijk Paleis
90.
Nummer toegang: 133
Gomzé, Corneil. 1895.
(1)
Toelichting: Geschilderd op vijf zwarte kartonnen bladen.
91. 92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106.
Goossens, Pierre-Lambert, aartsbisschop van Mechelen. 1898. Indy, Vincent d’. 1890. Janssens, René, Belgische schilder. 1909. Lasch, Carl, Duits schilder. 1875. Leempoels, Jef, Belgische schilder. 1909. Lehner, conservator van het Fürstlich Hohenzollernsches Museum te Sigmaringen.1867-1890. Lhanenburg, Ed. 1888. Mercier, Désiré-Joseph, kardinaal, aartsbisschop van Mechelen. 1907. Mücke, Henri, Duitse schilder. 1862. Neut, Hélène. 1891. Noüy, graaf de. 1912. Polko, Elise, geboren Vogel. 1887-1889. Portaels, Jean-François, Belgische schilder. 1881-1889. Rodenbach, Georges, Belgische schrijver. Z.d. Rommelaere, W. 1911. Rutten, G., pater Dominicaan. 1910.
(1) (1) (1) (2) (1) (12) (1) (1) (2) (1) (2) (5) (3) (1) (1) (3)
Inhoud: De brief van 25 juli 1910 is gericht aan een hofdame van de Gravin van Vlaanderen.
107.
Samuel, Charles. 1909.
(1)
Inhoud: Gericht aan gravin Louise d’Yve de Bavay, hofdame van de Gravin van Vlaanderen.
108. 109. 110. 111. 112. 113. 114.
Schäfer, Bernhard, Duitse professor. 1889. Schelike, Doris von, geboren gravin Matuschka. 1890. Scheuren, Duitse schilder. 1867. Schillings, Max. 1912. Schmid, Friedrich. 1874. Schmid, Prof. Dr. Ludwig. 1879-1889. Société Internationale des Aqua-Fortistes uit Brussel. 1870-1876.
(1) (2) (1) (1) (1) (4) (6)
Inhoud: De brieven zijn o.a. ondertekend door de voorzitter, Félicien Rops. Bevat ook het “Rapport de la Commission administrative exercice 1887-1888”, 1889.
115. 116.
Steudel, Prof. Albert. 1874. Tardieu, Amédée, dokter te Mont-Dore. 1910.
(1) (1)
Inhoud: Bevat een voorschrift voor de genezing van zona.
117. 118. 119. 120. 121.
Wallner, L., componist. 1911. (1) Weling, Anna von. 1882-1890. (6) Zander, von, kolonel van het regiment van Karl-Anton van Hohenzollern. 1889. (1) Zimmerman, Agnes. 1890. (1) Zoellner, Joseph, muzikant. 1912. (2) Inhoud: Met bijgevoegde gesigneerde postkaart met de leden van het Zoellner-kwartet.
122.
Brief van Victor Dumortier aan baron Goethals, schilder, betreffende een gedicht aangeboden door de eerste aan de Gravin van Vlaanderen. 1875. 1 stuk
123.
Brieven gericht aan de Gravin van Vlaanderen en aan haar hofdames naar aanleiding van het overlijden van prins Boudewijn. 1891. 1 omslag (39) Toelichting: De hofdames zijn gravin Ida van der Burch, gravin Cornet d’Elzius, barones Snoy d’Oppuers en barones van den Bossche d’Heylissem.
23
Archief van het Koninklijk Paleis
124.
Nummer toegang: 133
Brieven ontvangen van luitenant-kolonel Harry Jungbluth en Dr. L. Melis, betreffende de reis van prins Albert naar de Verenigde Staten van Amerika. 1898. 1 omslag (16) Geschiedenis: Oud nummer AKP, Privé secretariaat van koning Albert en koningin Elisabeth, nr. 435-436.
125-157. 125.
Prentbriefkaarten ontvangen van particulieren. 1899-1912. Andrighetti, G. en J. 1901-1912.
1 pak (107)
Inhoud: We zien o.a. Ascot, Bagshot, Bludenz, Bosvoorde, Brussel (Koningsplein, Louisalaan, Museum voor Schone Kunsten, Sint-Jakob-op-de-Coudenberg, Terkamerenbos, Tervurenlaan, Wereldtentoonstelling van 1910, Zavel), Christiana, Clapham, Dohan, Drogenbos (molen), Edam, Elsene (vijvers), Firenze, Frimley, Gardameer, Haarlem, Kopenhagen, Laerdalen, Leuven (abdij van het Park), Linkebeek, Lubeck, Malmöhus, Mont-Saint-Guibert (kerk), Olsene, Oosterbeek, Parijs, Poschiavo, Priëne, Skansen, Sunninghill, Toblacher-See, Tongeren (O.-L.-V.kerk), Trondheim, Ukkel, Velp, Volendam, Windlesham, Zoniënwoud, Zutphen, en de kastelen van Amerois, Bierbais en Werner de Merode.
126.
Avernas, graaf Charles d’. Z.d.
(1)
Inhoud: We zien het kasteel van Freybühel.
127.
Barton, Alix. 1910.
(1)
Inhoud: We zien Gent (Gravensteen).
128.
Beughem, burggraaf de. 1909.
(1)
Inhoud: We zien een foto van mevrouw Steinheil.
129. 130.
Bläder, Julia. 1911. (1) Borchgrave d’Altena, gravin Yolande de, hofdame van de Gravin van Vlaanderen. 1911-1912. (4) Inhoud: We zien o.a. Brugge (Begijnhof), Palermo, Pesto en Siracuse.
131.
Bossche d’Opheylissem, barones Gustave van den, geboren gravin Georgine d’Oultremont, hofdame van de Gravin van Vlaanderen. 1903-1909.
(3)
Inhoud: We zien o.a. Aubel (adbij van Val-Dieu) en Barcelona.
132.
Brimont, Marie-Mathilde de, gravin de la Tour. 1905.
(1)
Inhoud: We zien het kasteel van Le Vernet-la-Varenne.
133.
Burch, gravin Ida van der, hofdame van de Gravin van Vlaanderen. 1901-1912. (22) Inhoud: We zien o.a. Bosvoorde (vijver), Brussel (Zavel, Vlaamse Schouwburg), Chairières-laGrande, Luik (prinsbisschoppelijk paleis), Mechelen, Moulin-du-Ruy, Perk, Smyrna [Ismir], Spa, Tervuren, Vielsalm, en het kasteel van Barisart
134. 135. 136.
Callemeyn, Alice. Z.d. (1) Giers, A. de. 1910. (1) Hemricourt de Grunne, gravin Marie, gezegd Pussy, de, hofdame van de Gravin van Vlaanderen. 1905-1909 en z.d. (19) Inhoud: We zien o.a. Forsthaus, Löwenburg, Lugano, Rothesay, Schlangenbad, Semur, Vézelay en de kastelen van Époisses en La Roche-en-Brenil.
137.
Lannoy, gravin Aline de. 1905.
(1)
Inhoud: We zien Einsiedeln.
138.
Lannoy, gravin Anna de, hofdame van de Gravin van Vlaanderen. 1902-1912. (45) Inhoud: We zien o.a. Anvaing, Bazel, Beaulieu, Beverloo (kamp), Brunnen, Brussel (Grote Markt, Anspachmonument, Zavel), Caen, Cannes, Dover, Evreux, Falicon, Goeschenenalp, Hohfluh, Laghet, Laqueuille, Marseille, Middelkerke (kerk), Saint-Menehould, Sonnenberg, Vielsalm, en de kastelen Crabelshof en van Vorselaar.
139.
Liedekerke, N. de. 1909.
(1)
Inhoud: We zien het kasteel van Jehay.
24
Archief van het Koninklijk Paleis
140.
Nummer toegang: 133
Ligne, prinses Edouard de, geboren Eulalie, gezegd Illa, de Solms-Braunfels. 1905-1908.
(2)
Inhoud: We zien het kasteel van La Neuveille en foto van Illa de Ligne met haar kleindochter Elisabeth de Ligne.
141.
Ligne, prinses Eleonore de. 1905.
(2)
Inhoud: We zien de kastelen van Birstein en Braunfels.
142.
Mandat Grancey, Anne de, weduwe van Aster de Kerchove de Denterghem. 19041910. (5) Inhoud: We zien o.a. Athene, Napels en het kasteel van Zonneschijn te Astene.
143. 144. 145.
Massenbach, Dorothée. 1912. (1) Mélis, dokter L., geneesheer van het Huis van de Koning en van de Gravin van Vlaanderen. 1909. (1) Mentzingen, barones Friedrich de, geboren gravin Régine de Liedekerke. 1910 en z.d. (2) Inhoud: We zien Freiburg en het kasteel van Baden-Baden.
146.
Merode, gravin Henri de, geboren prinses Nathalie de Croÿ. 1909-1910 en z.d.(14) Inhoud: We zien o.a. Assouan, Bethanië, Edfou, Jerusalem, Karnak, Luxor, en het kasteel van Merode.
147. 148.
Metternich-Winneburg, gravin Klemens von, geboren Isabella de Silva y Carvajal. Z.d. (1) Oppel, Lizzie. 1908 en z.d. (2) Inhoud: We zien o.a. Londen.
149.
Oultremont, graaf en gravin John d’. Z.d.
(1)
Inhoud: We zien het kasteel van Ham-sur-Heure.
150. 151.
Schaefer, A. 1907. Schreckenstein, Cécile de. 1903-1912.
(1) (16)
Inhoud: We zien o.a. Bad Wildungen, Düsseldorf, Kaiserswerth, Schlangenbad, en het kasteel van Calcum.
152.
Simonet, M. 1905-1912.
(19)
Inhoud: We zien o.a. Baons-le-Comte, Cannes, Caudebec-en-Caux, Menton, Nice, Parijs, en de kastelen van Montsoreau, Notre-Dame de Gravenchon, Saint-Michel, Séricourt en Val d’Arignan.
153.
Solms-Braunfels, prinses Elisabeth de. 1900-1912 en z.d.
(14)
Inhoud: We zien o.a. Fiesole, Frascati, Genua, Oeschinensee, Rome.
154.
Ursel, hertogin Robert d’, geboren Antonine de Mun. 1899-1912.
(101)
Inhoud: We zien o.a. Axenstrasse, Bellagio, Bellinzona, Brou, Brussel (Sint-Goedelekerk), Busset, Cambrai, Carona, Castagnola, Clermont-Ferrand, Einsiedeln, Engelberg, Evian-les-Bains, Guéry meer, Han (grot), Hingene, La Bourboule, Lourdes, Lugano, Lyon, Maredsous (abdij), MontBlanc, Mont-Dore, Montecassino, Parijs, Rheineck, Rome, San Remo, Thiers, Turijn, Varambon, Ventimiglia, Wailly, Wechselburg, de kastelen van Boissieu, Bourlon, Les Châtelets, Durbuy, Grosbois-en-Montagne en Hingene, en portretten van prinses Marie-Louise van Orléans en prins Leopold van België.
155.
Whitehouse, Margaret. 1908-1912.
(5)
Inhoud: We zien o.a. Genève.
156.
Yve de Bavay, gravin Louise d’, hofdame van de Gravin van Vlaanderen. 19021912. (14) Inhoud: We zien o.a. Berlijn, Bologna, Brussel (Hallepoort, koninklijk park), Esterel, Firenze, Rossignol, en foto van keizer Willem II van Duitsland met zijn gezin.
157.
Niet geïdentificeerd.
(101)
Inhoud: We zien o.a. Bayreuth, Boekarest, Bourg, Brandertal, Carnac, Carona, Coo, Dresden, Efese, Juslenville, Laboe, Locarno, Lourdes, Lübeck, Mechelen (grote markt), Milaan, Neuillysur-Seine, Nice, Oberbärenburg, Oostende (Van Izegemlaan), Ouchy, Padua, Priene, Rome, Ronia, Salzburg, Sassnitz, Smyrna [Ismir], Stralsund, Venetië, Wenen en Westende, de kastelen van Braunfels, Diez, Eisenbach, Heiligenberg, Lich, Montjardin-Aywaille, Runkel, Schwerin,
25
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Sigmaringen, Vendôme, Weilburg en Wespelaar, en foto’s van koningin Marie-Henriette, de Gravin van Vlaanderen, prins Albert en prinses Elisabeth met de prinsen Leopold en Karel en prinses Marie-José van België, operazangeres Ellen Gulbranson en paus Pius X.
D. 158-159. 158. 159. 160. 161.
Uitgavenregisters (?). 1898-1912. 1898-1909. 1910-1912.
2 delen
Rekeningen en kwitanties. 1903-1912.
1 omslag
Stukken betreffende de lonen van het personeel. 1912.
1 omslag
E. 162.
STUKKEN VAN FINANCIËLE AARD
HULDEBLIJKEN
Huldeblijk vanwege het stadsbestuur van Sigmaringen aan prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen, naar aanleiding van haar huwelijk met de Graaf van Vlaanderen, op 20 april 1867. 1867. 1 stuk Toelichting: In een paarse fluwelen band, bewaard in een groene kartonnen opbergdoos.
163.
Huldeblijk vanwege personeelsleden van de familie van HohenzollernSigmaringen aan prins Marie van Hohenzollern-Sigmaringen, naar aanleiding van haar huwelijk met de Graaf van Vlaanderen. 1867. 1 stuk Toelichting: In een paarse fluwelen band, bewaard in een groene kartonnen opbergdoos.
164.
Huldeblijk en gelegenheidsgedicht vanwege de stad Düsseldorf, naar aanleiding van het huwelijk van de Graaf van Vlaanderen met prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen, 25 april 1867. 1867. 2 stukken
165.
Register met citaten verzameld door Mathilde Goethals en aangeboden aan de Gravin van Vlaanderen naar aanleiding van haar 25ste huwelijksverjaardag. 1892. 1 deel Toelichting: In lederen band met monogram van de Gravin van Vlaanderen op het slot. Inhoud: Met bijgevoegde droge bloemen gekleefd op een karton en een brief van Mathilde Goethals aan de Gravin, 26 april 1892.
166.
“Adresse de reconnaissance […]” en felicitaties aan de Gravin van Vlaanderen naar aanleiding van het huwelijk van prins Albert met prinses Elisabeth in Beieren, vanwege de goede werken waarvan ze ere-voorzitster is. 1900. 1 deel Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 229 F 14.
167.
Programma van de galavoorstelling georganiseerd door de koninklijke maatschappij Les Mélomanes in het Grand Théâtre van Gent, in aanwezigheid van de Gravin van Vlaanderen, op 4 februari 1904. 1904. 1 katern
168.
Huldeblijk aan de Gravin naar aanleiding van de galavoorstelling georganiseerd door de koninklijke maatschappij Les Mélomanes in het Grand Théâtre van Gent, 26
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
op 4 februari 1904. 1904.
1 stuk
Inhoud: Bevat een verluchte bladzijde van de hand van Jules De Bruyne. In bijhorende opberghoes.
169.
170.
Schrift met gedichten van Victor Meyer, opgedragen aan de Gravin van Vlaanderen. 1909.
1 katern
Brochure met het gedicht “Le Fléau” van Fournier-Sarlovèze. 1910.
1 stuk
Inhoud: Met opdracht aan de Gravin van Vlaanderen.
171.
172-194. 172.
Huldeblijk van de Maison centrale de toutes les Eaux Minérales uit Brussel, naar aanleiding van de vijfde verjaardag van prinses Marie-José en van de verkoop van flessenwater “Royale Marie-José”. 1911. 1 stuk F.
TEKENINGEN, ETSEN, AQUARELLEN EN OLIEVERFSCHILDERIJEN
1.
TEKENINGEN
Schetsboekjes met potloodtekeningen en aquarellen. 1852-1912. 1852-1858.
23 delen
Inhoud: 59 blz. We zien o.a. Weinburg, kasteel Jägerhof, Dresden en kasteel Altenburg.
173.
1862-1864. Inhoud: 31 blz. We zien o.a. Heidelberg, kasteel Eberstein, Küblis, Davos en Altenburg.
174.
1863-1864. Inhoud: 43 blz. We zien o.a. Düsseldorf, Davos, Sertigtal, Fideris, Monstein en Badenweiler.
175.
1864. Inhoud: 20 blz. We zien o.a. Griesbach, Badenweiler, Sausenburg, Zizers, Sargans, Mollis, Kerenzen, Wallenstadt en Werdenberg.
176.
1865-1866. Inhoud: 67 blz. We zien o.a. Weinburg.
177.
1865-1866. Inhoud: 43 blz. We zien o.a. Mondlingen, kasteel van Chillon, Montreux, kasteel van Blonnay, Villeneuve, Bex en kasteel van Glerolles.
178.
1869-1871. Inhoud: 37 blz. We zien o.a. de Amerois, Dohan, Orval, Bouillon, Herbeumont, Luzern, Brixen, Verona, Bellagio, Frauenfeld, Villers, Zoniënwoud, Sint-Job (Ukkel), Venetië, Bavena, Lago Maggiore, Vogogna, Zürich en Muno.
179.
1872-1875. Inhoud: 34 blz. We zien o.a. Weggis, Flüelen, Küssnacht, Zug, Stanz, Brunnen, Klosterwald, Bouillon, Imnau, Fischingen, Mürringen, Cronberg, Königstein, Auerbach, Rüdesheim, Ehrenfels, Segenhaus, Feldberg, Bois-Seigneur-Isaac, San Remo, Rothenthurn, Retie, Bregenz, Engelberg, Herrenruti, Weggis, Beatenberg en Unterseen.
180.
1875. Inhoud: 32 blz. We zien o.a. Ammersee en Chiemsee.
181.
1876-1880. Toelichting: Met stempel “Archives Belgique Vendôme”. Inhoud: 25 blz. We zien o.a. Achensee, Freiburg, Turijn, Pisa, Carregi, Firenze, Venetië, Amerois, kasteel van Grimbergen, Bregenz, Walzenhausen, Marsburg, Zoniënwoud, Carlstadt, Monselice, Compiobbi en Chantilly.
27
Archief van het Koninklijk Paleis
182.
Nummer toegang: 133
1877-1888. Inhoud: 49 blz. We zien o.a. bloemen, Sins, Tarasp, Fontana en Spandau.
183.
1879-1890. Inhoud: 18 blz.
184.
1883-1884. Inhoud: 24 blz. We zien o.a. Chiny, Zaandam, Brederode, Zaandvoort, de Lido bij Venetië, Chioggia, Meran, Trouville en Steinach.
185.
1883-1887. Inhoud: 56 blz. We zien figuren.
186.
1886-1889. Toelichting: Met stempel “Archives Belgique Vendôme”. Inhoud: 56 blz. We zien o.a. Bellagio, de Maas, Roche Vendeix, Waltsee, Umkirch, Vitznau, Osteno en Sementina.
187.
1887-1889. Inhoud: 22 blz. We zien figuren.
188.
1887-1893. Inhoud: 55 blz. We zien o.a. Sinaia en Umkirch.
189.
1887. Inhoud: 27 blz. We zien bloemen.
190.
1890-1891. Inhoud: 45 blz. We zien o.a. Bern, Montreux, Villeneuve, Bouveret, kasteel l’Aigle, Huemoz, Villars, Chesières, Sion, Finhaut, Mont Blanc, Gorbio, Menton en Bordighera.
191.
1907-1912. Inhoud: 16 blz. We zien o.a. Isola Pescatore, Murols, Vilette, Lutry en Rheuse.
192.
Z.d.
193.
Z.d.
194.
Z.d.
Inhoud: 57 blz. Bevat ook kindertekeningen van de hand van de kinderen van de Gravin (?). Inhoud: 9 blz. We zien o.a. Mariakerke. Inhoud: 7 blz. Niet geïdentificeerde landschappen.
195.
Album met ingekleefde tekeningen en aquarellen. 1858-1886.
1 deel (102)
Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Inhoud: We zien o.a. figuren, heiligen, stillevens en landschappen van o.a. Nideggen, Düsseldorf, Jägerhof, Davos, Hohenems, Weinburg, Chassepierre, Scheer en Mortehan.
196.
Album met ingekleefde tekeningen, aquarellen, etsen en prenten. 1881 en z.d.
1 deel (22)
Inhoud: We zien o.a. niet geïdentificeerde landschappen, Ukkel, karikatuur van een corpulente dame en paarden.
197.
Schetsen en tekeningen van niet geïdentificeerde landschappen en personen. [ca. 1865-1900]. 1 omslag (9)
198.
Schetsen van figuren, een kasteel (de Amerois ?), een landschap en panorama vanop de Kemmelberg. [ca. 1870-1910]. 1 omslag (9) Toelichting: Bewaard in een portefeuille van de Société d’Aquarellistes Français.
199.
Tekeningen van niet geïdentificeerde landschappen. 1880 en z.d.
28
1 omslag (9)
Archief van het Koninklijk Paleis
2. 200-203.
Nummer toegang: 133
ETSEN
Albums met ingekleefde tekeningen en proefdrukken van de etsen die erop gebaseerd zijn. 1867-1910. 4 delen Nadere toegang: Zie bijlage A, p. 61-65. Verwant materiaal: Nr. 204-207.
200.
Deel I. 1867-1880.
(93)
Nadere toegang: Bevat vooraan een inhoudsopgave van de delen I-III, van de hand van de Gravin van Vlaanderen.
201. 202. 203.
Deel II. 1880-1886. Deel III. 1887-1910. Deel IV. 1872-1906.
(106) (97) (20)
204-206.
Proefdrukken van etsen die ook zijn opgenomen in nr. 200-203. 1867-1909.
3 pakken
Nadere toegang: Zie bijlage A, p. 65-67. Verwant materiaal: Nr. 200-203.
204. 205. 206.
Deel I. Deel II. Deel III.
(42) (41) (65)
207.
Serie proefdrukken van etsen die ook zijn opgenomen in nr. 200-202. 1872-1888.
1 pak (44)
Verwerving: In een roodlederen portefeuille met opschrift “Marie Ctesse de Flandre”. Inhoud: Elke ets, doorlopend genummerd van 1 t.e.m. 41, bevat een autografe identificatie van de hand van de Gravin van Vlaanderen. Verwant materiaal: Nr. 200-206.
208.
Originele tekeningen, proefdrukken en dubbels van etsen met zichten van de Semois. 1883-1904 en z.d. 1 omslag (74) Toelichting: In een portefeuille met opschrift “La Semois. Album de vingt-deux eaux-fortes de S.A.R. Madame la Comtesse de Flandre. Préface de M. H. Carton de Wiart”. Inhoud: We zien o.a. Chiny, Orval, Florenville, Conques, Herbeumont, Saint-Remacle, Bouillon, Cugnon, Rochehaut, Alle, Laforêt, Vresse en Bohan. Verwant materiaal: Nr. 209.
209.
“La Semois. Album de vingt-deux eaux-fortes de S.A.R. Madame la Comtesse de Flandre. Préface de M. H. Carton de Wiart”, portefeuille met etsen met zichten van de Semois. 1910. 1 omslag (22) Geschiedenis: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 144 A 4. Toelichting: Exemplaar nr. 44, met autografe handtekening van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: We zien o.a. Chiny, Orval, Florenville, Conques, Herbeumont, Saint-Remacle, Dohan, Bouillon, Cugnon, Corbian, Rochehaut, Alle, Laforêt, Vresse en Bohan. Nadere toegang: Met inhoudsopgave. Zie ook bijlage A (p. 67). Verwant materiaal: Nr. 208.
210.
Etsen met een detail van een ruïne en met een huis in een bos. [ca. 1880-1910].
29
1 omslag (3)
Archief van het Koninklijk Paleis
3. 211.
Nummer toegang: 133
AQUARELLEN
Aquarellen met landschappen. 1864-1911 en z.d.
1 omslag (9)
Inhoud: We zien o.a. Venetië, het kasteel van de Amerois en landschap met kruis te Mont-Dore. Nadere toegang: Zie bijlage A (p. 68).
212.
Aquarellen met landschappen. 1880-1892.
1 omslag (20)
Toelichting: De aquarellen zijn op karton gekleefd, met identificatie van de hand van de Gravin van Vlaanderen. In portefeuille met opschrift “Aquarelles Marie Ctesse de Flandre” op het voorplat. Inhoud: Zichten van Venetië, Firenze, Amerois, Bouillon, Bastine, Frahan, Sevilla, Heist, Biarritz, Baveno, Bignasco, Gandria en Bellagio. Nadere toegang: Zie bijlage A (p. 68-69).
213.
Aquarellen met landschappen. 1880-1894.
1 omslag (9)
Toelichting: Op karton gekleefd, met identificatie van de hand van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: Zichten van Orval, Chassepierre, Perugia, Mont-Dore, en de kastelen van Salis en Marschlins. Nadere toegang: Zie bijlage A (p. 69).
214.
Aquarellen met landschappen en bloemen. 1881-1894.
1 pak (18)
Toelichting: Ingelijste aquarellen bewaard in een portefeuille. Nadere toegang: Zie bijlage A (p. 69-70).
215.
Aquarellen met landschappen. 1909-1911 en z.d.
1 omslag (8)
Inhoud: Met zichten van o.a. Torcello, Haselburg en Zug.
4. 216.
OLIEVERFSCHILDERIJEN
Olieverfschilderijen op karton en op doek, voorstellende landschappen in MontDore, Zwitserland en Duitsland. [ca. 1870-1910]. 1 pak (68) Verwerving: In een portefeuille met etiket met opschrift van de hand van de Gravin van Vlaanderen “Esquisses à l’huile d’après nature I du Mont-Dore II de Suisse et d’Allemagne”. Nadere toegang: Zie bijlage A (p. 70-71).
217.
Olieverfschilderijen op karton en op doek, voorstellende figuren en stillevens. 1873-1906 en z.d. 1 pak (45) Verwerving: In een portefeuille met etiket met opschrift van de hand van de Gravin van Vlaanderen “Etudes et Têtes à l’huile”. Inhoud: We zien o.a. twee portretten van A. Burnell, vleugeladjudant van de Graaf van Vlaanderen. Nadere toegang: Zie bijlage A (p. 71).
218.
Olieverfschilderijen met landschappen en een stilleven. [ca. 1900]. Nadere toegang: Zie bijlage A (p. 71).
30
1 omslag (8)
Archief van het Koninklijk Paleis
5. 219.
Nummer toegang: 133
FOTOGRAFISCHE REPRODUCTIES VAN SCHILDERIJEN EN AQUARELLEN VAN DE GRAVIN VAN VLAANDEREN
Fotografische reproducties van schilderijen en aquarellen met landschappen en een interieur. 1866-1872. 1 omslag (8) Toelichting: Op karton gekleefd en met identificatie van de hand van de Gravin van Vlaanderen. Nadere toegang: Zie bijlage A (p. 72).
220.
Fotografische reproducties van schilderijen en aquarellen. 1892-1905 en z.d.
1 pak (65)
Toelichting: Bewaard in portefeuille met opschrift “Société anonyme John Cockerill à Seraing Belgique” en opgekleefd etiket met opschrift “Reproductions de tableaux”. Identificaties van de hand van de Gravin van Vlaanderen. Nadere toegang: Zie bijlage A (p. 72-73).
G. 221.
ALBUMS MET VERZAMELDE PRENTEN, TEKENINGEN EN AQUARELLEN
Album met tekeningen, aquarellen en gouaches, gevormd door koningin Louise en door de Gravin van Vlaanderen. [1823-1900]. 1 deel (162) Toelichting: Rijkelijk versierde lederen band met monogram L. (Louise), met beschermende omslag eromheen. Inhoud: Werken van o.a. H. Bellange, David Bles, Block, R. Buckner, Champia, Josephine Colin, Copley Fielding, V. Courdouan, Jules David, Decamps, N. De Keyser, Delacroix, L. de Maertelaere, P. Devigne, G. Doré, Dumée, Enfantin, Jules Gaildrau, Gandi, Ghirardi, Graaf van Vlaanderen (?), O. Guète, Kellin, H. Kreins, Eug. Lami, Leoncini, D. Lesy, H. Leys, Montpezat, A. Paosdocimi, A. Parvillée, Portaels, Redouté, J. Roberts, Schneider, R. Tirelli, G. Valentinelli, M. Vancuyck, Van Moer, J. Vermeersch, J. Vervloet, Wheelright en W. Wyld. We zien o.a. zichten van Firenze, Parijs (tuin van de Tuilerieën), Siëna (kathedraal), Venetië, de kastelen van Ardenne, Eu, Meissen en Schreckenstein, allegorie van het Vorstenhuis door Henri Delacroix (miniatuur 1848), antieke beelden, het beeld van Jeanne d’Arc door prinses Marie van Orléans, en portretten van koning Leopold I, koning Louis-Philippe, prinses Sophia-Mathilde van GrootBrittannië (dochter van de hertog van Gloucester), de prins van Saksen-Coburg en prins de Croy.
222.
Album met tekeningen, aquarellen en gouaches, gevormd door koningin Louise en door de Gravin van Vlaanderen. [1829-1897]. 1 deel (88) Toelichting: Rijkelijk versierde lederen band met monogram L. Inhoud: Werken van o.a. Jean Baes, H. Bellangé, Biondetti, V. Blatter, J. Boys, Caillat, Hippolite Carnerey, de Courten, A. Dauzats, Fielding, A. Galbère, Gericault, Oscar Gué, Eug. Lami, A. Lapito, Paul Martin, prinses Clémentine van Orléans, Redouté, Fried. Starke, Valentinelli en Villeret. We zien o.a. interieur van een kerk, militairen, interieur van een moskee, bloemen, zichten van o.a. Venetië, het Justitiepaleis van Brussel, marines en vrouwelijk naakt.
223.
Album met tekeningen, aquarellen en gravures, gevormd door de Gravin van Vlaanderen. [ca. 1838-1895]. 1 deel (59) Toelichting: In bruine lederen band. Inhoud: Werken van o.a. L. Allavena, Bernried, J. Constanz, E. Heller, A. Krüger, E. Lessieux en Vervloet. We zien o.a. zichten van Jeruzalem, boerderij van de Amerois, San Remo en portret van prinses Henriette van België (?). Bevat ook enkele programma’s van theatervoorstellingen.
31
Archief van het Koninklijk Paleis
224.
Nummer toegang: 133
H.
FAMILIALE HERINNERINGEN
1.
PRINSES CHARLOTTE VAN WALES
Ex-libris van prinses Charlotte van Wales. [begin 19de eeuw].
1 stuk
Toelichting: Bewaard in een omslag met stempel “Service de S.A.R. la Comtesse de Flandre” en opschrift van A. Scheler, bibliothecaris van de Graaf van Vlaanderen, “Ex libris de la Pcesse Charlotte de Galles d’un livre mis au rebut par Mgr”.
2.
GROOTHERTOGIN STÉPHANIE VAN BADEN, GEBOREN DE BEAUHARNAIS
225.
Brief van groothertogin Stéphanie van Baden, geboren de Beauharnais, aan haar dochter, prinses Marie van Baden, hertogin van Hamilton. 1845. 1 stuk
226.
Register met herinneringen van de Gravin van Vlaanderen aan haar grootmoeder, groothertogin Stéphanie van Baden. 1860-1888. 1 deel Inhoud: Bevat o.a. gedroogde bloemen, persknipsels, aquarel van de moeder van de Gravin van Vlaanderen, en brief van Stéphanie van Baden aan haar kleindochter, prinses Stéphanie van Hohenzollern-Sigmaringen.
227.
“Souvenirs d’enfance et de jeunesse de ma Grand’Mère, Stéphanie de Beauharnais, Grande Duchesse de Bade”, register met transcriptie van de memoires van groothertogin Stéphanie van Baden, opgesteld in opdracht van de Gravin van Vlaanderen (?). [na 1860]. 1 deel Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 156 H. Inhoud: Bestrijkt inhoudelijk de jaren 1789-1853.
3. 228.
PRINS KARL-ANTON VAN HOHENZOLLERN-SIGMARINGEN
Brieven gericht door prins Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen aan zijn schoonbroer en schoonzus, markies William Douglas en prinses Marie van Baden, betreffende de geboorte van zijn dochter, Maria. 1845. 1 omslag Inhoud: Met bijgevoegde omslag met aantekening van de Gravin van Vlaanderen “Lettres autographes de mon père adressées à ma tante (à la Duchesse d’Hamilton) lors de ma naissance 1845. achetées dans une vente d’autographes à Rome par Madame Mols d’Anvers et donné par elle à moi”.
229.
Schriften met persknipsels betreffende het overlijden van prinses Joséphine van Hohenzollern-Sigmaringen, geboren prinses van Baden, en de 15de verjaardag van het overlijden van prins Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen. 1900. 1 omslag Inhoud: Met bijgevoegde brief van Zingeler aan de Gravin van Vlaanderen (?).
4. 230.
PRINS LEOPOLD VAN HOHENZOLLERN-SIGMARINGEN
Dossier betreffende de inhuldiging van een standbeeld van prins Leopold van Hohenzollern te Sigmaringen. 1910. 1 omslag Toelichting: Broer van de Gravin van Vlaanderen.
32
Archief van het Koninklijk Paleis
5. 231.
Nummer toegang: 133
KONINGIN STEFANIE VAN PORTUGAL, GEBOREN PRINSES VAN HOHENZOLLERN-SIGMARINGEN
Stukken betreffende prinses Stefanie van Hohenzollern-Sigmaringen, echtgenote van koning Pedro V van Portugal. 1849-1859. 1 omslag Inhoud: Bevat o.a. brief van keizer Napoleon III en prenten van het Oostenrijkse leger.
6. 232.
PRINS BOUDEWIJN VAN BELGIË
Dossier met drukwerk verschenen naar aanleiding van het overlijden van prins Boudewijn. 1891. 1 pak (9) Verwerving: Overgebracht uit Raversijde na het overlijden van prins Karel in 1983 (nr. C 3). Inhoud: Acht stukken, waarvan twee met opdracht aan de Gravin van Vlaanderen.
233.
Dossier betreffende de publicatie door kapitein E. Monthaye van een brochure over prins Boudewijn. 1891. 1 pak Verwerving: Overgebracht uit Raversijde na het overlijden van prins Karel (nr. C 3). Inhoud: Bevat o.a. twee brieven van A. Donny, vleugeladjudant van de Graaf van Vlaanderen, aan de Gravin van Vlaanderen, en talrijke persknipsels over deze brochure.
234.
Stukken betreffende een certificaat van Dr. L. Melis over de doodsoorzaak van prins Boudewijn. 1891-1909. 1 omslag (3) 7.
235.
PRINSES HENRIETTE VAN BELGIË
Dossier betreffende het huwelijk van prinses Henriette met prins Emmanuel van Orléans, hertog van Vendôme, op 12 februari 1896. 1896. 1 omslag Verwant materiaal: Zie AKP, archief van prins Philippe van België, Graaf van Vlaanderen, nr. 12.
8. 236.
PRINSES JOSÉPHINE VAN BELGIË
Dossier betreffende het huwelijk van prinses Joséphine met prins Karl van Hohenzollern, op 28 mei 1894. 1894. 1 omslag Verwant materiaal: Zie AKP, archief van prins Philippe van België, Graaf van Vlaanderen, nr. 10.
9. 237.
KINDERTEKENINGEN VAN DE PRINSEN BOUDEWIJN EN ALBERT EN VAN PRINSES HENRIETTE
Tekeningen en olieverfschilderijen door prinses Henriette geschonken aan de Gravin van Vlaanderen. 1883-1884. 1 omslag (5) Inhoud: We zien een hond, Oostenrijkse militairen, een militaire aanval, de zee te Blankenberge en het kasteel van Umkirch.
238.
Tekeningen door prins Boudewijn en prins Albert geschonken aan de Gravin van Vlaanderen. 1883-1886. 1 omslag (13) Inhoud: We zien o.a. het kasteel van Sigmaringen, een olifant, een hert en een locomotief.
33
Archief van het Koninklijk Paleis
239.
Nummer toegang: 133
Album met kaarten van Afrika, getekend door prins Albert en geschonken aan de Gravin van Vlaanderen naar aanleiding van haar feestdag, op 8 september 1886. 1886. 1 deel (24) Toelichting: Met opschrift “Atlas de l’Afrique” op de kaft. Inhoud: Kaarten van Afrika, Marokko, Algerije, Tunesië, Tripoli, Egypte, Nubië, Abessinië, de Sahara, Senegambië, Guinea, Zuid-Afrika, Transvaal, Mozambiek, Zanzibar, Soedan, de eilanden in de Indische Oceaan en de vrijhandelszone.
10. 240.
KONINGIN CAROLA VAN SAKSEN, GEBOREN PRINSES WASA
Kinderportret van prinses Carola Wasa, uitgeknipt uit zwart papier en op karton gekleefd. 1839. 1 stuk Toelichting: Met identificatie “Carola Prinzessin Carola von Schweden im Jahr 1839 (Königin von Sachsen)” van de hand van de Gravin van Vlaanderen op de keerzijde.
241.
“Trauer-Feier”, gelegenheidsdrukwerk bij het overlijden van koningin Carola van Saksen. 1907. 1 stuk Inhoud: Bevat een postkaart met foto van koningin Carola.
242. 243.
II.
BIJ HET ARCHIEF AANWEZIGE DOCUMENTATIE, ALBUMS MET ETSEN EN LITHO’S, PUBLICATIES EN FOTOALBUMS
A.
DOCUMENTATIE
Verzameling rouwprentjes van familieleden en kennissen. 1861-1907. Dossier met tentoonstellingscatalogussen, notitities over kunstenaars en persknipsels. 1873-1912.
1 omslag
1 pak
Inhoud: Betreft o.a. tentoongestelde aquarellen van de Gravin van Vlaanderen en de verkoop van de schilderijen van koning Leopold II. Bevat ook de veilingcatalogus van de verzameling schilderijen en beeldhouwwerken nagelaten door Louis-Philippe, koning der Fransen, 1851.
244.
Ets voorstellende de Gravin van Vlaanderen. 1882.
1 stuk
Toelichting: In drie exemplaren.
245.
Verzameling devotieprentjes. 1895-1912.
1 omslag
Toelichting: Twee prentjes bevinden zich in een lederen kader.
246.
“Rapport sur l’Oeuvre Générale des Catéchismes”, rapport naar aanleiding van de 50ste verjaardag van de Oeuvre Générale des Catéchismes. 1898. 1 omslag Inhoud: Met bijgevoegde brief aan de Gravin van Vlaanderen en programma van de jubileumfeesten, 11 april 1898.
247.
Transcripties van teksten van de schrijvers Sully Prudhomme, Anatole Le Braz en Octave Feuillet over huizen. 1899. 1 deel
34
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 228 B 9. Inhoud: In een kaft met schilderij van kasteel Sigmaringen op een achtergrond in goudverf.
248.
Publicatie van Ed. Crahay over de dotatie van de Graaf van Vlaanderen, verschenen in de Revue sociale catholique. 1904.
1 stuk
249.
Dossier met persknipsels betreffende het overlijden van de Graaf van Vlaanderen. 1905. 1 pak
250.
Kalender voor 1907 met reproducties van aquarellen van William Turner. 1907.
1 stuk
Verwerving: Met opdracht van prinses Henriette aan haar moeder, de Gravin van Vlaanderen, op de verso.
B. 251.
ALBUMS EN PORTEFEUILLES MET ETSEN, LITHO’S, TEKENINGEN EN FOTO’S
“Oeuvre de F.E. Weïrotter, peintre allemand, Mort à Vienne en 1771. Contenant près de deux cent Paysages & Ruines, dessinés d’après nature, tant en France qu’en Italie, & gravés à l’eau-forte avec beaucoup de goût, par lui-même”, album met gravures naar schilderijen van Franz Edmund Weïrotter. [na 1771]. 1 deel (86) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 153 A 20. Toelichting: Uitgegeven door Basan & Poignant, Marchands d’Estampes, rue & Hôtel Serpente te Parijs. Inhoud: Bevat ook een gravure met het portret van Franz Edmund Weïrotter door J. Schmuzer.
252.
“Sammlung malerischer Ansichten aufgenommen in Innern und in den Umgebungen der merkwärdigsten Städte und Stecken der Schweiz”, album met litho’s met zichten van Zwitserland. 1831. 1 deel (32) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Inhoud: Tekeningen van I.B. Isenring, gelithografeerd door dezelfde. Zichten van St. Gallen, Herisan, Appenzell, Zürich, Baden, Luzern, Bern, Solothurn, Bazel, Aaran, Lenzburg, Brugg, Schaffhausen, Frauenfeld, Glarns, Zug, Schwyz, Altorf, Stanz, Sarnen, Freiburg, Genève, Neuchatel, Lausanne, Sitten, Bellinzona, Thun, Thur, Rorschach en Einsiedeln.
253.
“Schattenseiten der Düsseldorfer Maler, nebst verkürzten Ansichten ihrer letzten Leistungen”, album met litho’s met voorstellingen van schilders in hun atelier. 1845. 1 deel (19) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 133 A 29. Inhoud: Tekeningen van H. Ritter en W. Camphausen, gelithografeerd door W. Severin.
254.
“Radirungen von T. Scheuren 1842”, album met etsen van T. Scheuren met landschappen. 1846. 1 deel (14) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 241 D 25.
255.
“Interiors and Exteriors in Venice by Lake Price Lithographed by Joseph Nash from the Original Drawings”, album met litho’s met zichten van Venetië. [ca. 1850]. 1 deel (26) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de
35
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 26. Inhoud: Opgedragen aan de Hertog van Devonshire. Tekeningen van Lake Price, gelithografeerd door Joseph Nash. Nadere toegang: Met inhoudsopgave vooraan.
256.
Album met etsen en litho’s, bestaande uit vijf delen : - “Souvenirs de Rome. Douze Eaux-Fortes originales et inédites par Antonio Piccinni”, portretten en genretaferelen, 1878; (13) - “Vieux Rouen X Croquis dessinés d’après nature & gravés à l’eau-forte par E. Nicole”, zichten van Rouen, 1877 (met inhoudsopgave); (10) - “Versuche auf Stein mit Pinsel von Adolph Menzel”, genretaferelen, 1851; (6) - “La Hollande. Eaux-fortes par Storm van ’s Gravesande”, zichten van Nederland, z.d.; (13) - “En Hollande. Au fil de l’eau et sur les calmes rives. 25 lithographies par Armand Heins. Préface par Cyriel Buysse”, zichten van Nederland, z.d. (met inhoudsopgave). (25) 1851-1878. 1 deel Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 153 A 24.
257.
“Eine Reise in Bildern. Mit Benutzung von Photographien entworfen von Hermine Stilke”, album met kleurenlitho’s op basis van foto’s met zichten van verschillende Europese landen. [1867?]. 1 deel (18) Verwerving: Geschonken door prinses Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen aan haar dochter, de Gravin van Vlaanderen, 20 april 1867. Met etiket “Bibliothèque de S.A.R. Mme la Comtesse de Flandre. Amerois”. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 225 A 14. Inhoud: Tekeningen van Hermine Stilke, gelithografeerd door H. Menzler. Met zichten van o.a. Ballenstedt, Stolzenfels, Heidelberg, Baden-Baden, Interlaken, Eismeer, Alpenthor, Pavia, Firenze, Rome, Sorent, Napels, Venetië, Salzburg en Praag. Nadere toegang: Met inhoudsopgave vooraan.
258.
“Album du Journal des Beaux-Arts”, album met etsen. 1871-1884.
1 deel (83)
Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 133 A 28. Inhoud: Werken van F. De Baerdemaeker, Ed. Baes, Lionel Baes, de Biseau, E. Van den Bosch, J. Boutry, L. Brunin, Cogen, Danse, G. Den Duyts, J. Dieudonné, Albert Dillens, Dirks, Alfred Elsen, Léopold Flameng, L. Gallait, G. Geets, Lucien Gérard, Th. Gérard, A. Glibert, Ch. de Gravesande, Th. Hannon, Jacquelart, Van Keirsbilck, E. Van de Kerckhove, François Van Kuyck, Lauwers, A. Le Mayeur, Lenain, J. Linnig, W. Linnig, Meganck, De Mol, A. Numans, Parmentier, E. Puttaert, W. Roelofs, Rolin-Jacquemyns, Schaefels, E. Smits, Sunaert, L. Tits, Van der Veken, Charles Verlat, Albrecht De Vriendt, Juliaan De Vriendt en De Witte. Nadere toegang: Met inhoudsopgave aan het begin van elke jaargang.
259.
“Ornamente aus der Blüthezeit Italienischer Renaissance (Intarsien)”, album met litho’s met decoratie-elementen uit de Italiaanse Renaissance. 1873. 1 deel (25) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 20. Inhoud: Tekeningen van Valentin Teirich. Nadere toegang: Met inhoudsopgave vooraan.
260.
“Société Internationale des Aqua-Fortistes. Album d’eaux-fortes originales et inédites”, album met etsen uitgegeven door de Société Internationale des Aqua36
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Fortistes. 1875.
1 deel (40)
Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 5. Toelichting: De Gravin van Vlaanderen was ere-voorzitster van de Société Internationale des Aqua-Fortistes. Inhoud: Werken van de Gravin van Vlaanderen, Beauverie, Bracquemont, G. Coindre, Gilli, de Gourcy, Ch. de Gravesande, J. Israëls, William Lesly, C. Meunier, De Mol, Montefiore, V. Niederkorn, Puttaert, Roelofs, Félicien Rops, Saffrey, Savile Lumley, Th. T’Scharner, E. Smits, A. Taiée, V. Vaillant, Verveer en Weissenbruch. Nadere toegang: Met inhoudsopgave.
261.
“Société Internationale des Aqua-Fortistes. Cahier d’études eaux-fortes originales et inédites”, album met etsen uitgegeven door de Société Internationale des Aqua-Fortistes. 1875. 1 deel (62) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 6. Toelichting: De Gravin van Vlaanderen was ere-voorzitster van de Société Internationale des Aqua-Fortistes. Inhoud: Werken van Baes, A. Belcour, Berthaut, Léon Boudot, G. Coindre, F. Daniel, Danse, Desboutins, Dewitte, J. Gérard, L. Ghémar, J. Goethals, Ch. de Gravesande, Hamel, Hannon, Hippert, Jacquelart, Willes Johnson, Lambrichs, Lenain, Marcette, Mars, C. Meunier, De Mol, Montefiore, Numans, E. Ourry, P. Parmentier, E. Puttaert, Félicien Rops, Th. Scharner, E. Smits, Taelemans, Taiée, Thamner, graaf d’Ursel, Vaillant en H. Vanderhecht. Met bijgevoegde brochure met de statuten van de Société Internationale des Aquafortistes (1874) en nota over de Société (1875). Nadere toegang: Met inhoudsopgave.
262.
“Eaux-fortes de Lepic. Comment je devins Graveur à l’Eau-Forte par le comte Lepic. La Gravure à l’Eau-Forte essai historique par Raoul de Saint-Arroman”, album met etsen van graaf Lepic en een historisch essay over de etskunst. 1876. 1 deel (81) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 148 A 1.
263.
“Malerische Ansichten aus Nürnberg von L. Ritter. Mit text von Dr. Robert Dohme”, album met etsen van L. Ritter met zichten van Neurenberg. 1876. 1 deel (25) Verwerving: Aan de Gravin van Vlaanderen geschonken door haar broer, prins Leopold van Hohenzollern, op 8 september 1876. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 258 A 2.
264.
“Cahier de 25 eaux-fortes d’après Frédéric Van de Kerkhove”, album met etsen naar schilderijen van Frédéric Van de Kerkhove. 1877. 1 deel (25) Verwerving: Met opdracht “A Son Altesse Royale Madame la Comtesse de Flandre” op het voorplat en monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 227 B 9. Nadere toegang: Met inhoudsopgave vooraan. Toelichting: Uitgegeven door Le Journal des Beaux-Arts.
265-266.
“Radirungen herausgegeben von der Gesellschaft für Radirkunst zu Weimar”, albums met etsen van Duitse kunstenaars. 1877-1883. 2 delen Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 9.
37
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Inhoud: Werken van U. Brendel, R. Danz, U. Frenzel, W. Friedrich, baron von GleichenRuszwurm, Otto Günther, Th. Hagen, E. Herger, G. Kofen, Willem Linnig, R. Lorenz, F. Mäcler, C. Malchin, Karl Rettich, F. von Schennis, Hans Schmidt, O. Schulz, U. Struys, Konrad Uhrendts, F. Urndt en E. Weichberger. Nadere toegang: Met inhoudsopgave vooraan elke jaargang.
265. 266.
1877-1878, 1880. 1881-1883.
(43) (42)
267.
“Vingt eaux-fortes de Jules Jacquemart”, album met etsen van de Franse schilder Jules Jacquemart. 1881. 1 deel (20) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 225 A 5. Toelichting: Uitgegeven door de Gazette des Beaux-Arts uit Parijs. Nadere toegang: Met inhoudsopgave vooraan.
268.
“Das alte Bern. Nach Zeichnungen und eigenen Aufnahmen gesammelt durch Ed. von Rodt Architekt”, album met tekeningen van Ed. von Rodt met zichten van Bern. 1885. 1 deel (24) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 13. Nadere toegang: Met inhoudsopgave vooraan.
269.
“Die Wandgemaelde des Landgrafensaales auf der Wartburg von Moritz von Schwind in Holzschnitt ausgeführt von August Gaber”, album met houtsneden van de wandschilderingen in de Landgrafensaales van de Wartburg. [tweede helft 19de eeuw]. 1 deel (8) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 18. Inhoud: Houtsneden van Moritz von Schwind.
270.
“Künstlerheim. Festgeschenk für Freunde der Kunst. 25 Originalzeichnungen in Feder und Blei, Kreide und Kohle”, album met foto’s van aquarellen en tekeningen. [tweede helft 19de eeuw]. 1 deel (25) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 225 A 13. Inhoud: Werken van Ferdinand Barth, Robert Beyschlag, Josef Brandt, Eduard Grützner, Gabriel Hackl, Karl Haider, Fritz Aug. Kaulbach, Hermann Kaulbach, Josef Krieger, Eduard Kurzbauer, Wilhelm Leibl, Alexander Liezenmayer, Heinrich Lossow, Adolf Menzel, Ludwig Passini, Carl von Piloty, Otto Seitz, Benjamin Vautier, Josef Weiser, Josef Wopfner en Ernst Zimmermann. Nadere toegang: Met inhoudsopgave vooraan.
271.
“Mont-Dore”, album met litho’s met zichten van Mont-Dore in de Auvergne. [tweede helft 19de eeuw]. 1 deel (24) Toelichting: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 299 A 17. Inhoud: Tekeningen van Ch. Bour, gelithografeerd door Eug. Cicéri en Hubert Clerget.
272.
Portefeuille met etsen, litho’s, gravures, prenten en foto’s van werken vervaardigd door leden van Europese vorstenhuizen en door diverse kunstenaars. 1796-1887. 1 deel (65) Inhoud: Met identificaties van de hand van de Gravin van Vlaanderen. Bevat werken van o.a. prinses Charlotte van België, prinses Sophie van Saksen-Coburg, koning Leopold I, koningin Victoria en prins-gemaal Albert van Groot-Brittannië, koning Ferdinand II van Portugal, A. Hendschel, Jan Block, Théodore Chassériau, Ch. Chaplin, Ed. Lanteri, Jan Styka, H. Leys, Simone Cantarini, Adrien Moreal, Félicien Rops, Dominique Ingres en Pietro Perugino.
38
Archief van het Koninklijk Paleis
273.
Nummer toegang: 133
“Zeichnungen von Sandro Botticelli zu Dante’s Goettlicher Komoedie nach den originalen im Vatican. Supplement zu dem Codex im K. Kupferstichkabinet zu Berlin”, portefeuille met facsimile uitgave van de tekeningen van Sandro Botticelli bij de ‘Divina Comedia’ van Dante. 1887. 1 pak (94) Inhoud: Onvolledige reeks. Bevat Inferno : Titelblatt, I, VIII-X, XII-XIII, XV-XXXIV ; Purgatorio : I-XXXIII ; Paradiso : I-XXXII. Toelichting: In bruinlederen portefeuille met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Uitgegeven door Josef Strzygowski (Berlijn). Nadere toegang: Met gedeeltelijke inhoudsopgave vooraan.
274.
“Tours et Tourelles Historiques de la Belgique, d’après les Aquarelles de Mr Jean Baes, Architecte, Sous-Directeur de l’Ecole des Arts décoratifs de Bruxelles, Chevalier de l’Ordre de Léopold”, portefeuille met kleurenlitho’s van torens van kerken, belforten en stadhuizen in België, naar aquarellen van Jean Baes. 1890. 1 pak (50) Verwerving: Exemplaar nr. 2 (van 12), opgedragen aan de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: Zichten van Aalst, Antwerpen, Bergen, Blankenberge, Brugge, Brussel, Chimay, Diegem, Diest, Dinant, Doornik, Edingen, Geel, Gent, Halle, Heist, Herentals, Hoogstraten, Ieper, Kortrijk, Léau, Leuven, Lier, Luik, Mechelen, Namen, Oudenaarde, Sint-Truiden, Veurne, Visé, Walcourt en Zottegem. Toelichting: In lederen opbergdoos met koperbeslag. Litho’s van J.-E. Goossens, uitgegeven door E. Lyon-Claesen (Brussel). Nadere toegang: Met inhoudsopgave vooraan.
275-281.
Portefeuilles met etsen uitgegeven naar aanleiding van de jaarlijkse wedstrijd van de Société des Aquafortistes Belges. 1890, 1893-1894, 1908-1911. 7 omslagen Toelichting: De Gravin van Vlaanderen was ere-voorzitster van de Société. Bewaard in paarse portefeuilles. Nadere toegang: Met inhoudsopgave per jaar.
275.
1890.
(15)
Inhoud: Werken van Baertsoen, C. Benoit, Ch. Bernier, F. Buyck, L. Danse, A. Demol, M. DestréDanse, J. Guiette, F. Hanno, E. Lucq, G. Monteney, C. Périn, H. Rul, G. Talaupe en L. Titz.
276.
1893.
(13)
Inhoud: Werken van E. Cosyns, D. De Haene, W. Geets, J. Guiette, A. Heins, F. Maréchal, H. Meunier, F. Proost, A. Rassenfosse, L. Titz, E. Wesmael en R. Wytsman.
277.
1894.
(15)
Inhoud: Werken van R. Van Bastelaer, Cl. Benoit, Ch. Bernier, H. Buyck, M. Cantineau, O. Coppens, A. Craco, P. Craps, M. Destrée-Danse, Alf. Duriau, E. Lueq, H. Meunier, Ad. De Mol, G. Mouteney en A. Rassenfosse.
278.
1908.
(15)
Inhoud: Werken van P. Abatucci, O. Coppens, A. Delstanche, P. Dom, A. Geudens, W. Harou, A. Heins, R. de Heusch, A. Lemayeur, E. Thysebaert, L. Titz, W. Vaes, M. Van der Loo, E. Van Zele en E. Wesmael.
279.
1909.
(15)
Inhoud: Werken van O. Coppens, A. Delstanche, Cl. De Porre, R. Erenst, Franchomme, L. Haeck, W. Harou, A. Heins, A. Lemayeur, R. Lombaerts, M. Mercier, E. Philippe, R. Van Bastelaer, M. Van der Loo en F. Van Loo.
280.
1910.
(10)
Inhoud: Werken van J. Celos, A. De Goij, E. Philippe, H. Ramah, A. Rassenfosse, R. Schulz, L. Titz, E. Thysebaert en M. Van der Loo.
281.
1911.
(15)
Inhoud: Werken van Blariaux-Lebacq, H. Bodart, J. Celos, R. Dela Haye, A. Delstanche, P. Dom,
39
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
A. Geudens, M. Langaskens, F. Lantoine, G. Lemmers, E. Philippe, H. Ramah, M. Seghers, J. Smits en A. Van Holsbeek.
282.
“Umkirch”, portefeuille met olieverfschilderijen van gravin Louise d’Yve de Bavay, voorstellende het kasteel van Umkirch en zichten van de omgeving. [ca. 1900]. 1 pak (7) Toelichting: De schilderijen bevinden zich in een passe-partout. In witte portefeuille met opschrift “UMKIRCH” en monogram van de Gravin van Vlaanderen. Het kasteel van Umkirch was de zomerresidentie van de ouders van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: Met bijgevoegde brief van gravin Louise d’Yve de Bavay, Hofdame van de Gravin van Vlaanderen, aan de Gravin, z.d.
283.
“Neuf eaux-fortes de Théodore Verstraete publiées à l’occasion de l’Exposition de ses oeuvres organisée à Anvers, au Cercle Royal Artistique par l’Art Contemporain, juin-juillet 1906”, portefeuille met etsen van Théodore Verstraete. 1906. 1 omslag (9) Verwerving: Exemplaar nr. 1 (op 50), ingetekend door de Gravin van Vlaanderen. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 145 A 9. Toelichting: In bruinlederen portefeuille met opschrift “Theod. Verstraete” en koperbeslag. Nadere toegang: Met inhoudsopgave.
284.
“Album de crestaturi in lemn infatisand 243 obiecte dupa originale taranesti intocmit de Dimitrie Comsa professor la seminarul andreian”, album met litho’s van houten voorwerpen die zijn ingekerfd met traditionele Roemeense motieven. 1909. 1 deel Toelichting: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 2. Taal: Roemeens. Nadere toegang: Met inhoudsopgave vooraan.
285.
C.
PUBLICATIES
1.
BETREFFENDE KUNST
Association Belge de Photographie. Album de la deuxième Exposition d’Art Photographique à Bruxelles 4-19 avril 1896, Brussel, 1896. 1 deel Verwerving: Exemplaar (nr. 11) aangeboden aan de Gravin van Vlaanderen. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 227 B 8. Inhoud: Met afbeeldingen van de tentoongestelde foto’s.
286.
La Belgique artistique et littéraire. Aux victimes de la catastrophe de SicileCalabre. 28 Décembre 1908, Brussel, 1909. 1 deel Verwerving: Opgedragen aan de Gravin van Vlaanderen en met haar monogram op de rug.
287.
Exposition générale des Beaux-Arts. Catalogue 1893, Brussel, 1893.
1 deel
288.
Exposition générale des Beaux-Arts. Bruxelles 1907. Catalogue, Brussel, 1907. 1 deel Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 288 D 24 en 231 G 9.
289.
Exposition Isidore Verheyden. Cercle artistique et littéraire. Bruxelles, 1907, Brussel, 1907. 1 deel Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 283 A 29.
290.
XXXe exposition triënnale de Gand. Salon de 1877. Notice sur les tableaux & objets d’art exposés au Casino, Gent, 1877. 1 deel
40
Archief van het Koninklijk Paleis
291.
Nummer toegang: 133
Société des Aquafortistes Belges. Exercice 1905, Brussel, 1905.
1 deel
Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de kaft. Inhoud: Jaarverslag.
292.
Société des Aquafortistes Belges, Brussel, 1906.
1 deel
Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 288 D 22/23 en 231 G 7/8. Toelichting: Twee exemplaren.
293.
La Société des Beaux-Arts. Première exposition, Brussel, 1894.
1 deel
Inhoud: Met aantekeningen over de prijzen van schilderijen.
294.
La Société des Beaux-Arts. Troisième exposition, Brussel, 1896.
295.
Société royale d’Encouragement des Beaux-Arts d’Anvers fondée en 1788. Exposition triennale de 1891. Catalogue explicatif, Antwerpen, 1891. 1 deel
296.
STÖCKL A., Illustrirter Katalog der Jubiläums-Kunst-Ausstellung Karlsbad veranstaltet anlässlich des 25jährigen Kunsthändler-Jubiläums, Karlsbad, z.d. 1 deel
297.
Ville de Gand. Exposition du Cercle des Beaux-Arts, Place du Marais 4, Catalogue. Janvier-Février 1881, Gent, 1881. 2.
298.
1 deel
1 deel
TOERISTISCHE REISGIDSEN
CHABORY L. en CHABORY-BERTRAND D., Guide du promeneur au MontDore et à la Bourboule. Guide du baigneur aux eaux du Mont-Doré, ClermontFerrand, 1892. 1 deel Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 220 E 9.
299.
Eastbourne, s.l., z.d.
1 deel
Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 219 E 3.
300.
GALESESCU A., Sinaia et les environs (Roumanie), Boekarest, 1903.
1 deel
Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 294 E 34 en 221 F 34.
301.
Kurstadt Marienbad. Illustrierter Führer, Marienbad, 1909.
1 deel
Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 294 E 31.
302.
ZINGELER H., Sigmaringen und Seine nächste Umgebung, Sigmaringen, 1877. 1 deel Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 221 F 24.
3. 303.
PUBLICATIES BETREFFENDE EUROPESE VORSTENHUIZEN
COPPÉE F., A l’Empereur Frédéric III, Parijs, 1888.
1 deel
Verwerving: Met opdracht “A Son Altesse Royale la Comtesse de Flandre avec les profonds respects de François Coppée”.
304.
DE BARREME H., Madame la grande-duchesse Stéphanie de Bade, Parijs, 1860. 1 deel
305.
Die letsten Augenblicke Ihrer Kaiserlichen Hoheit der Frau Grossherzogin Stephanie von Baden, Mannheim, 1860. 1 deel
306.
Fürstin Josephine von Hohenzollern geb. Prinzessin von Baden. Geb. 21. Oktober 1813. Gest. 19. Juni 1900, s.l., z.d.
41
1 deel
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
307.
ZINGELER K.-T., Die Vermählung des Fürsten Philipp Christof Friedrich von Hohenzollern-Hechingen mit der Markgräfin Maria Sidonia von Baden. Vortrag gehalten in der XVII. General-Versammlung des Vereins für Geschichte und Alterthumstunde am 15. Juli 1884, s.l., 1884. 1 deel
308.
ZINGELER K.-T., Karl Anton von Hohenzollern und die Beziehungen des Fürstlichen Hauses Hohenzollern zu dem Hause Zähringen-Baden. Festschrift zur Goldenen Hochzeits-feier Ihrer Königlichen Hoheiten des Fürsten Karl Anton von Hohenzollern und der Fürstin Josefine, geb. Prinzessin von Baden am 21. October 1884, Sigmaringen, 1884. 1 deel Toelichting: Exemplaar van prins Albert van België (?).
4. 309.
DEVOTIEBOEKEN
CRAMPON A., Nouveau Testament de Notre Seigneur Jésus-Christ traduit sur la vulgate avec introductions, notes et sommaires, Doornik, 1884. 2 delen Verwerving: Geschonken door de prinsessen Henriette en Joséphine en door prins Albert aan hun moeder, 8 september 1891. Toelichting: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op het voorplat. Bewaard in een opberghoes.
310.
DE BOECK J.-B., Histoire du Saint Sang de Miracle conservé à Bois-SeigneurIsaac depuis le V juin, de l’an MCCCCV, Nijvel, 1896. 1 deel Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de kaft en opdracht “A Son Altesse royale, la Comtesse de Flandre, en mémoire de Sa visite à la chapelle de Bois Seigneur Isaac, le Samedi avant la fête de la Pentecôte, 1895: l’abbé J.B. De Boeck, chapelain”.
311.
Die Nachfolge Christi von Thomas a Kempis, Mainz-Leipzig, 1860.
1 deel
Verwerving: Aangeboden door kanunnik Fr. Bock aan prinses Marie van HohenzollernSigmaringen, ter herinnering aan haar huwelijk met de Graaf van Vlaanderen, Pasen 1867. Toelichting: Op de band geborduurde boom en wapenschilden van de Graaf en Gravin van Vlaanderen. Met aan de binnenkant van de band geborduurde neogotische voorstelling van Maria met het kind Jezus. Bewaard in een donkerblauwe opbergdoos.
312.
Gebetbüchlein für Verehrer Maria, enthaltend: die nothwendigsten Gebete eines katholischen Christen, Gotha, 1857. 1 deel Verwerving: Met binnenin opschrift “Von der lieben Marie Düsseldorf 1859 Marie v. Hohenzollern” en monogram van de Gravin van Vlaanderen. Toelichting: Bewaard in een opberghoes.
313.
GEMMINGER L., Armen Seelen-Vergissmeinnicht. Ein Gebet- und Betrachtungsbuch zum Troste der armen Seelen, Regensburg, 1893.
1 deel
Verwerving: Geschonken door koningin Carola van Saksen aan de Gravin van Vlaanderen.
314.
Ich weiss, dass mein Erlöser lebt! Glaubensworte für Tage der Prüfung ausgewählt von I. K. H. der Grossherzogin Luise von Baden, Bielefeld, 1905. 1 deel
315.
LACORDAIRE H.-D., Sainte Marie-Madeleine, Parijs, 1902.
1 deel
Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rugmarge. Toelichting: Bewaard in een kartonnen opberghoes.
316.
LASAUSSE A., L’heureuse année ou l’année sanctifiée par la méditation des sentences et des exemples des saints, Tours, 1859. 1 deel Verwerving: Met binnenin monogram van de Gravin van Vlaanderen.
42
Archief van het Koninklijk Paleis
317.
Nummer toegang: 133
LEDOUX S.-M., La plus affligée des mères ou manuel de dévotion aux douleurs de Marie contenant plus de cinq cents méditations ou considérations d’après les saints docteurs et les écrivains ascétiques avec un grand nombre d’exercices de piété et de prières, Parijs-Lyon, 1888. 1 deel Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de band.
318.
Manuel de l’archiassociation des Dames de Charité de la Miséricorde, Brussel, 1893. 1 deel Verwerving: Met vooraan opschrift “écrit par Madame Vloeberghs” van de hand van de Gravin van Vlaanderen. Toelichting: Bewaard in een rode opbergdoos.
319.
Marquise de Mun – Réflexions – 1876-1877, Brugge, z.d.
1 deel
Verwerving: Geschonken door hertogin d’Ursel, geboren Antonine de Mun, aan de Gravin van Vlaanderen, juni 1894.
320.
Memento domine. Gedenkbuch für die lieben Verstorbenen ausgedacht und zusammengestellt von Einigen um ihre Todten Trauernden, Wenen, z.d. 1 deel Inhoud: Bevat aantekeningen van de Gravin van Vlaanderen over overleden familieleden en kennissen tussen 1859 en 1905.
321.
Officium pro defunctis cum missa et absolutione nec non exsequiarum ordine juxta ritum monasticum, Solesme, 1892. 1 deel Toelichting: Met vooraan opschrift “Hedingen 23 juni 1900” van de hand van de Gravin van Vlaanderen.
322.
L’Ordre des Dames de la Croix de l’Étoile, établi par Sa Majesté l’Impératrice Eleonore douairière de Ferdinand III, Wenen, 1871. 1 deel
323.
SCHÄFER B., Officium parvum Beatae Mariae Virginis. Das kleine Offizium der seligsten Jungfrau Maria. I. Bändchen: Lateinischer und deutscher Text, Munster, 1889. 1 deel Toelichting: Bewaard in een zwarte opbergdoos.
324.
Soliloques de Saint Augustin, traduction nouvelle revue très exactement sur le latin, Parijs, 1891. 1 deel Verwerving: Geschonken door hertogin d’Ursel, geboren Antonine de Mun, aan de Gravin van Vlaanderen, op 31 mei 1895.
325.
TRICALET (NN), Année spirituelle, exercices de piété pour chaque jour de l’année, extraits de S. François de Sales et de Fénelon. Janvier, février, mars, avril, mai, juin, Rijsel-Parijs, z.d. 1 deel Verwerving: Geschonken door hertogin d’Ursel, geboren Antonine de Mun, aan de Gravin van Vlaanderen, februari 1895.
5. 326.
ANDERE PUBLICATIES
Bruxelles Exposition. Organe Officiel de l’Exposition Internationale de Bruxelles, Brussel, 1897. 1 deel Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug.
327.
DE ROYER DE DOUR H., La législation belge relative aux habitations ouvrières et à l’institution des comités de patronage, Parijs, 1892.
1 deel
Verwerving: In roodlederen band met monogram van de Gravin van Vlaanderen.
328.
DRUMAUX A., Fleurs d’Ardenne. Poésies, Brussel-Parijs, 1887.
1 deel
Verwerving: Met opdracht “A Son Altesse Royale Madame la Comtesse de Flandre. Hommage de mon profond respect Arthur Drumaux. Hasselt, 17 mai 1887”.
43
Archief van het Koninklijk Paleis
329.
Nummer toegang: 133
GLADBACH E., Les constructions en bois de la Suisse relevées dans les divers cantons et comparées aux constructions en bois de l’Allemagne, Parijs, 1870. 1 deel Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 224 A 4.
330.
GRÖBBELS I.W., Der Reihengräberfund von Gammertingen auf höchsten Befehl seiner Königlichen Hoheit des Fürsten von Hohenzollern, München, 1905. 1 deel Verwerving: Met opdracht “die lieben Marie, Februar 1905 von ihren Bruder Leopold” van prins Leopold van Hohenzollern aan zijn zus, de Gravin van Vlaanderen. Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 11. Inhoud: Met foto’s en tekeningen van archeologische vondsten te Gammertingen.
331.
HAILLOT C., L’armée Considérée comme Agent d’assimilation dans l’expansion coloniale. Discours prononcé au Congrès International Colonial de Bruxelles le 18 août 1897 par le Capitaine Haillot, attaché militaire aux Légations de France, en Belgique et dans les Pays-Bas, Brussel, 1897. 1 deel Verwerving: Met opdracht “A Son Altesse Royale Madame la Comtesse de Flandre, hommage très profondément respectueux du cap. Haillot”.
332.
History of the Abbey and Palace of Holyrood, Edinburg, 1849.
1 deel
Verwerving: Met monogram van prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 294 E 19.
333.
Ine hôtlaie di chansons avou des novais airs notés, Sint-Truiden, 1892.
1 deel
Verwerving: Met opdracht “Hommage de l’auteur à Son Altesse Madame la Comtesse de Flandre”. Inhoud: Liederen in het Waals.
334.
JANE P., Le chant lyrique, Londen, 1874.
1 deel
Verwerving: Met opdracht “A Son Altesse Royale Madame la Comtesse de Flandre, hommage du plus profond respect. Ad. Van Soust de Borkenfeldt”.
335.
Kate Greenaway’s Malbuch für das kleine Volk, München, z.d.
1 deel
336.
KERVYN DE LETTENHOVE H. en VAN ZUYLEN VAN NYEVELT A., Souvenir des fêtes inaugurales des ports de Bruges 1907 Exposition de la Toison d’Or Cortège & Pas de l’Arbre d’Or, Brugge, 1908. 1 deel Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug.
337.
MASOIN E., De l’opportunité d’interdire les séances publiques de magnétisme animal. Rapport communiqué à l’Académie royale de médecine de Belgique dans la séance du 25 février 1888, Brussel, 1888. 1 deel Verwerving: Met opdracht “A Monseigneur le Comte de Flandre et à Madame la Comtesse, hommage respectueux de l’Auteur E. Masoin”.
338.
Memorandum van den wedstrijd voor het benuttigen der beschikbare gronden ten gevolge de slechting der versterkte omheining van Antwerpen, Antwerpen, 1911. 1 deel Verwerving: Met bijgevoegde brief van de ‘Studie-commissie tot inrichting der Antwerpsche Agglomeratie’ aan de Gravin van Vlaanderen, 12 april 1912, en opschrift “A Son Altesse Royale la Comtesse de Flandre” op de kaft. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 251 E 15.
339.
Parabeln von Dr. Friedrich Adolph Krummacher. Erstes Bändchen, Essen, 1820. 1 deel
44
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Verwerving: Exemplaar van prinses Joséphine van Baden en van haar dochter, prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen.
340.
Protection de l’Enfance. Arrondissement de Verviers. Album d’Autographes et de Dessins édité à l’occasion des Fêtes données à Spa au profit de l’Oeuvre du 3 au 6 août 1901 sous le haut patronage de Sa Majesté la Reine des Belges, Luik, 1901. 1 deel Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op het voorplat. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 122 A 18. Inhoud: Met ingekleefde brief van Lucie Cerexhe, lid van de Comité de la Protection de l’Enfance, aan de Gravin van Vlaanderen, 7 augustus 1901.
341.
PÜB W., Leitsaden bei dem Unterrichte in der Geschichte des Preussischen Staates, Koblenz, 1857. 1 deel Verwerving: Opschrift “1859 Marie v. Hohenzollern” en monogram van dezelfde.
342.
Shakespeare-Feier zu Düsseldorf im Saale der städtischen Tonhalle, Düsseldorf, 1864. 1 deel
343.
SOVET D., Die physische Erziehung der Kinder von der Geburt bis zur Pubertät, Leipzig, z.d. 1 deel Verwerving: Met opdracht “A Son Altesse Royale Madame la Comtesse de Flandre. Temoignage du profond respect et de l’entier dévouement de l’auteur Sovet, medecin du Domaine royal à Beauraing”.
344.
SYLVA C., Weihnachtskerichen von Pallanza, Pallanza, 1891.
1 deel
345.
VESPUCCI A., Ricordi, Torino, 1885.
1 deel
Verwerving: Met opdracht “À S.A.R. la Comtesse de Flandre humble hommage de l’auteur”.
346.
Ville de Bruxelles. Comité de Patronage des habitations ouvrières et des institutions de prévoyance (institué par la loi du 9 Août 1889). Distribution solennelle des prix d’ordre & de propreté en la Salle des Milices de l’Hôtel-deVille de Bruxelles le Lundi 26 Décembre 1898, Brussel, 1899. 1 deel Toelichting: Ingebonden in blauwlederen band met verguld opschrift “Hommage à Son Altesse Royale Madame la Princesse Marie Comtesse de Flandre”.
347.
348.
VON ENDE J., Rosen und Dornen. Lebenserinnerungen in Liedern, Düsseldorf, 1909. 1 deel
D.
FOTOALBUMS
1.
PORTRETFOTO’S
Album met portretfoto’s van familieleden en kennissen, voornamelijk in Berlijn. [1860-1861]. 1 deel (54) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 232 B 2. Nadere toegang: Zie bijlage B (p. 73-74).
349.
Album met portretfoto’s van personen uit de muziek- en theaterwereld. [1860-1868]. 1 deel (42) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 231 B 22. Inhoud: Met aanduidingen van plaatsen en data (chronologisch geordend), vermoedelijk waarop de Gravin de betrokken personen heeft zien optreden. Nadere toegang: Zie bijlage B (p. 74-75).
350.
Album met portretfoto’s van familieleden en kennissen. [ca. 1863-1867]. 45
1 deel (94)
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Verwerving: Houten platten met wapenschild van de Graaf en Gravin van Vlaanderen op de voorzijde en monogram van de Gravin van Vlaanderen op de achterzijde. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 228 B 3. Nadere toegang: Zie bijlage B (p. 75-76).
351.
Uitvouwbaar album met portretfoto’s van familieleden. [ca. 1865].
1 deel (8)
Nadere toegang: Zie bijlage B (p. 76).
352.
Album met portretfoto’s van familieleden en kennissen. [ca. 1865-1870].
1 deel (111)
Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 227 B 14. Nadere toegang: Zie bijlage B (p. 76-78).
353.
Album met portretfoto’s van leden van de koninklijke familie van GrootBrittannië en personaliteiten. [ca. 1867-1868]. 1 deel (23) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 231 B 20. Nadere toegang: Zie bijlage B (p. 78).
354.
Album met portretfoto’s van leden van Europese vorstenhuizen. [ca. 1868-1876].
1 deel (34)
Nadere toegang: Zie bijlage B (p. 78-79).
355.
Album met portretfoto’s van familieleden en kennissen. [1868-1879].
1 deel (75)
Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 232 B 1. Nadere toegang: Zie bijlage B (p. 79-80).
356.
Album met portretfoto’s van familieleden en kennissen. [1870-1875].
1 deel (43)
Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 231 F 16. Nadere toegang: Zie bijlage B (p. 80-81).
357.
Album met portretfoto’s van familieleden en kennissen. [ca. 1875].
1 deel (31)
Nadere toegang: Zie bijlage B (p. 81-82).
2. 358.
PRIVÉ FAMILIEFOTO’S
Album met familiale foto’s en herinneringen. 1856-1902.
1 deel (80)
Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 283 D 13. Inhoud: Bevat ook enkele tekeningen. We zien o.a. prins Karl-Anton en prinses Joséphine van Hohenzollern-Sigmaringen met hun kinderen Marie, Leopold, Karel, Anton en Frederik, Marie von Csubuck, Anna Picard, hertog Frederik I van Anhalt en prinses Antoinette van SaksenAltenburg, Mary en Carlo Douglas-Hamilton, koningin Elisabeth van Roemenië (Carmen Sylva), prinses Antoinette van Portugal, de Graaf van Vlaanderen, en zichten van Schotland, kasteel Weinburg, Wildbad, kasteel van de Amerois, Imnau, Potsdam, Bonn (?), Davos en Schierke.
359.
“Reiseerinnerungen”, album met vakantiefoto’s. [ca. 1898-1900].
1 deel (174)
Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 1. Inhoud: We herkennen o.a. de Graaf en de Gravin van Vlaanderen, prins Karl van Hohenzollern en zijn echtgenote, prinses Joséphine van België, zijn kinderen Stéphanie, Marie-Antoinette en Albert van Hohenzollern, en zijn vader, prins Leopold van Hohenzollern, koning Albert I en koningin Carola van Saksen, prinses Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen, geboren prinses Joséphine van Baden, prinses Henriette van België en haar echtgenoot, prins Emmanuel van Orléans, Hertog
46
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
van Vendôme, prins Albert van België en prins Elisabeth van België, geboren hertogin in Beieren. We zien o.a. de kastelen van Sigmaringen en de Amerois, Bouillon, het Koningsplein te Brussel, Umkirch en villa Haslihorn in Zwitserland.
360.
Album met foto’s van en betreffende koningin Carola van Saksen. [na 1902].
1 deel (24)
Inhoud: We zien o.a. interieurs van Villa Strehlen en Sibyllenort, en herkennen o.a. de Gravin van Vlaanderen en koning Albert I van Saksen. Nadere toegang: Met inhoudsopgave achteraan.
3. 361-364.
TOPOGRAFISCHE FOTO’S
Albums met litho’s, gravures, schetsen, aquarellen en foto’s van Duitsland, Oostenrijk, Tsjechoslowakije en Zwitserland. 1851-1868. 4 delen Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 145 A 3-6.
361.
I. 1851-1861.
(96)
Inhoud: Litho’s van A. Seifert, J.U. Locher, J.T. Wood, A. Rottmann, Joh. Poppel, G.M. Kurz, aquarel van A. Krüger. We zien o.a. Neisse, Dresden, Carlsbad, Liebenstein, Seeberg, Mainz, Weinburg, Freiburg, Rorschach, Wallensee, Londen, Zürich, Berlijn, Ems, Düsseldorf, Reutlingen, Liechtenstein, Beuron, Ulm, Oberwesel, Heiden, kastelen van Sigmaringen en Bruchsal.
362.
II. 1864-1868.
(83)
Inhoud: Foto’s van o.a. G. Völkerling en G.Th. Hase. We zien o.a. Altenburg, Dresden, Dessau, Wörlitz, Kühnau, Bad Griesbach, Sankt Gallen, Rammersdorf, Benrath, Sigmaringen, Inzigkofen, Constanz, Rheineck, Zerbst, Berlijn, Chillon, Evian, Sankt Moritz, Montreux, Stuttgard, Davos, Prätigän, Düsseldorf, Beuron, Pillnitz, Meissen, Bastei en de kastelen van Sigmaringen en Moritzburg.
363.
III. Ca. 1868.
(63)
Inhoud: We zien o.a. de Kaiservilla te Bad Ischl, Boedapest, Sankt Wolfgang, Salzburg, Kufstein, Wenen, Praag en Zirl. We zien o.a. groepsfoto bij een gletsjer te Morteratsch (Zwitserland), met de Graaf en Gravin van Vlaanderen, de hertog van Saksen-Altenburg, de hertog en hertogin van Anhalt, gravin A. Agnado geboren Freystedt, luitenant-kolonel T.A. Burnell, en barones van den Bossche d’Heylissem geboren gravin d’Oultremont, augustus 1868. Verwant materiaal: De (ooit ingekaderde) groepsfoto bij een gletsjer komt ook voor in AKP, Algemene fotocollectie, nr. 6373.
364.
IV. Z.d.
(149)
Inhoud: Foto’s van o.a. H. Emden, G. Böttger en B. Johannes. We zien o.a. Wenen, Frankfurt, Mainz, Baden Baden, Wiesbaden, Nurenberg, Bamberg, München, Dresden, Meissen, Coburgpaleis in Wenen, kastelen van Schönbrunn, Sybillenort, en berglandschappen in Zwitserland.
365.
Album met foto’s van zichten van o.a. Duitsland, Frankrijk, Zweden en Zwitserland. [ca. 1865?]. 1 deel (40) Inhoud: Bevat ook foto’s van litho’s. We zien o.a. Pfäfers, de kathedraal van Straatsburg, en de kastelen van Bernburg en Drottningholm.
366-367.
“Ansichten aus Anhalt”, albums met foto’s van zichten uit Saksen-Anhalt. 1865-1866. 2 delen Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Inhoud: Foto’s van G. Völkerling. We zien o.a. Wörlitz, Ballenstedt, kasteel Bernburg, en niet geïdentificeerde landschappen met voornamelijk bomen.
366. 367.
Deel I. Deel II.
(46) (49)
47
Archief van het Koninklijk Paleis
368.
Nummer toegang: 133
“Monuments d’Arles photographiés par D. Roman”, album met foto’s van Arles. [1862?]. 1 deel (12) Verwerving: Met opschrift “von Antoinette bekommen ¾ 1862 M.H.” van de hand van prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 218 E 15.
369.
“Vues de Belgique”, album met foto’s van zichten uit België. [ca. 1870-1890?].
1 deel (51)
Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 133 A 18. Inhoud: Foto’s van o.a. E. Fierlants. We zien Brussel (Stadhuis, Grote Markt, Maison du Roi (Broodhuis) met standbeeld van Egmont en Horn, Sint-Hubertusgalerij, Sint-Goedelekerk, Justitiepaleis, Nationale Bank, Muntschouwburg, Noordstation, Kruidtuin, Congreskolom, Parlement, Koninklijk Park, Koninklijk Paleis, Koningsplein, Regentschapsstraat, kerk van de Zavel, Hôtel d’Arenberg (thans Egmontpaleis) ), het kasteel van Laken, Leuven (stadhuis en SintPieterskerk), Antwerpen (stadhuis, Onze-Lieve-Vrouwekathedraal, Grote Markt en Koninklijk Paleis), Oudenaarde (Stadhuis), Brugge (Stadhuis, Belfort, Heilig-Bloedbasiliek, de reien en het Brugse Vrije), Doornik (Belfort, kathedraal), Ieper (Lakenhalle), en de kastelen van Heylissem en Bois-Seigneur-Isaac. We zien ook beelden van Amsterdam.
370.
“Abtei Beuron in Hohenzollern”, album met foto’s van de Benedictijnenabdij van Beuron en omgeving. [ca. 1880]. 1 deel (25) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Inhoud: Foto’s van G. Wolf. We zien de abdij van Beuron, de St. Mauruskapel, kasteel Werrenwag, en muurschilderingen met taferelen uit het leven van de heilige Benedictus van Nursia en andere religieuse voorstellingen.
371.
“Voyage en France hiver 1861-62”, album met litho’s en foto’s van een reis in Frankrijk en Zwitserland. 1861-1862. 1 deel (49) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 146 A 20. Inhoud: Met identificaties van de hand van prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen. Bevat ook een aquarel van haar met onderschrift “vue de ma fenetre Hyères”. We zien Bingen, Straatsburg, Olten, Bern, Solothurn, Neuchatel, Genfer See, Nyon, Coppet, Genf, Lausanne, Lyon, Tarascon, Avignon, Marseille, Toulon, Hyères en Parijs.
372.
“Vues d’Italie”, album met foto’s van Italië. [ca. 1880?].
1 deel (117)
Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 133 A 30. Inhoud: We zien o.a. Genua, Pavia, Pisa, Firenze, Sienna, Perugia, Assisi, Parma, Bologna, Ferrara, Monza, Milaan, Verona, Padova, Venetië en Trento. Bevat o.a. vijf ingekleurde foto’s van Venetië met identificaties van de hand van de Graaf van Vlaanderen.
373.
“Bilder aus der Heimath 1877 Krauchenwies Weinburg”, album met foto’s van Krauchenwies en Weinburg. 1877. 1 deel (41) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 133 A 16. Inhoud: Foto’s van A. Mencke. We zien o.a. kasteel Sigmaringen (?) en herkennen o.a. prins KarlAnton van Hohenzollern-Sigmaringen en zijn echtgenote, prinses Joséphine van Baden.
374.
Album met foto’s en prentkaarten van het Laggo Magiore en van het Comomeer. [1907-1908]. 1 deel (60) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 228 C 15. Inhoud: We zien o.a. Pallanza, Castagnola, Lugano en San Vincenzo.
48
Archief van het Koninklijk Paleis
375.
Nummer toegang: 133
“Scavi di Civita Lavigna e Nemi”, album met foto’s van de archeologische opgravingen en vondsten te Civita Lavinia (thans Lavunio) en bij het Nemimeer (Italië). 1885. 1 deel (20) Verwerving: Monogram van de Graaf van Vlaanderen op de rug. Met ingekleefde brief van J. Savile Lumley aan de Gravin van Vlaanderen, 30 december 1885. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 146 A 2.
376.
“Oeuvre des Flamands à Paris. Mission Belge”, album met foto’s van het liefdadigheidswerk dat de Vlaamse arbeiders in Parijs en Frankrijk bijstaat. 1909. 1 deel (9) Verwerving: Met opdracht aan de Gravin van Vlaanderen, 5 juni 1909. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 231 F 17. Toelichting: Ere-voorzitster was de Hertogin van Vendôme, geboren prinses Henriette van België.
377.
“România Album L.S.Domnitorulu Romanilor Carol I. Episcopie de Curtea de Argis”, album met foto’s van Roemenië. 1866. 1 deel (62) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 133 A 19. Inhoud: Foto’s van Charles P. Szathmari. We zien o.a. Bucesti, Cozia, Pasere, Cotroceni, Bistritza, Prahova, Stavropoleos, Horezu, Radu-Voda, Hanu-Manuc, Piata, Sinaia en Curtea de Argis. We zien o.a. kloosterlingen, zigeuners, landbouwers en orthodoxe clerici.
378.
“Bilder aus der Heimath 1877 Schloss Sigmaringen”, album met foto’s van het kasteel van Sigmaringen. 1877. 1 deel (58) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 133 A 17. Inhoud: Foto’s van A. Mencke en F. Kugler. We zien het kasteel en het omliggende landschap, alsook interieurs.
379.
Album met foto’s van het kasteel van Sigmaringen en van leden van de familie van Hohenzollern, o.a. bij een hulde aan het standbeeld van prins Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen. [ca. 1910]. 1 deel (26) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 145 A 12. Inhoud: Foto’s van Selle & Kuntze (Potsdam). We herkennen o.a. prins Karl van Hohenzollern, zijn echtgenote prinses Joséphine van België en hun zoon prins Albert van Hohenzollern, koning Ferdinand I van Roemenië en zijn echtgenote, geboren prinses Marie van Saksen-Coburg, en prins Willem van Hohenzollern.
380.
“Voyage en Espagne 31 mars – 5 mai 1882”, album met foto’s van een reis in Spanje en Marokko. 1882. 1 deel (102) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 153 A 18. Inhoud: Foto’s van J. Laurent. We zien Barcelona, Valencia, Sevilla, Cadix, Malaga, Granada, Cordoba, Toledo, Madrid, het Escoriaal, Tanger en Gibraltar, schilderij van Alfred Dehodenco en plaatselijke bevolking.
381.
“Souvenir de Strasbourg”, album met foto’s van Straatsburg. [ca. 1865]. Inhoud: Bevat ook foto’s van litho’s.
49
1 deel (18)
Archief van het Koninklijk Paleis
382.
Nummer toegang: 133
“Ricordo di Venezia Fotografie di Carlo Naya”, album met ingekleurde foto’s van Venetië. [ca. 1865]. 1 deel (12) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 114 A 8.
4. 383.
KUNST
“Andenken an die Heimath”, album met foto’s van schilderijen met bijbelse taferelen van de 15de-eeuwse schilders Hans Schülein, Bartholomäus Zeitblom en Martin Schaffner. 1867. 1 deel (21) Verwerving: Aangeboden aan de Gravin van Vlaanderen naar aanleiding van haar huwelijk, 10 april 1867. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 25.
384.
“Museum Sigmaringen”, album met foto’s van muurschilderingen met voorstellingen van Noord-Europese Renaissanceschilders. [ca. 1870]. 1 deel (22) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 228 B 13. Inhoud: Foto’s van E. Bilharz.
385.
Album met foto’s van schilderijen, aquarellen en etsen. [ca. 1880].
1 deel (49)
Inhoud: Werken van o.a. A. Achenbach, Camphausen, von Everdingen, Flamm, J. Haubag, Lessing, E. Leutze, Mintrop, H. Mücke, H. Salentin, G. Schubert, A. Seel, J.U. Schirmer en B. Venitier.
386.
“Friedrich Preller’s Odyssee-Landschaften Nach den Original-Cartons photographirt von Joseph Albert”, album met foto’s van de prenten die Friedrich Preller maakte over de Odyssee van Homerus. [ca. 1880?]. 1 deel (16) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 148 A 3.
387.
“Modele de cusaturi Pentru Costume Nationale Romane”, album met foto’s en prenten van patronen van traditioneel Roemeens textiel en van vrouwen in traditionele klederdracht. 1894. 1 deel (44) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 228 B 5. Inhoud: Foto’s van Jôn Niculescu. Bevat o.a. een portret van koningin Elisabeth van Roemenië (Carmen Sylva) in traditionele klederdracht. Taal: Roemeens.
388.
“Die Festfeier des 50jährigen Jubilaüms der Düsseldorfer Akademie in der Künstler-Gesellschaft “Malkasten” am 24. Juni 1869, nach dem Leben aufgenommen von Gebrüder G. & A. Overbeck”, album met foto’s van de figuranten die deelnamen aan de festiviteiten voor de 50ste verjaardag van de kunstvereniging Malkasten uit Düsseldorf. 1869. 1 deel (46) Verwerving: Met monogram van de Gravin van Vlaanderen op de rug. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 228 B 8. Nadere toegang: Met inhoudsopgave vooraan.
50
Archief van het Koninklijk Paleis
5. 389.
Nummer toegang: 133
PRENTKAARTEN
Album met prentkaarten van Belgische kastelen, de meesten met de handtekening van de eigenaar. [ca. 1900]. 1 deel (320) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 227 B 11. Nadere toegang: Zie bijlage C (p. 83-88).
390.
Album met prentkaarten van het kasteel van de Amerois en de omgeving van Bouillon. [ca. 1900]. 1 deel (136) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 144 A 1. Nr. 71 ontbreekt. Inhoud: We zien Alle, Auby, Charleville, Chiny, Cugnon, Curfoz, Dohan, Florenville, Frahan, Herbeumont, Mézières, Mortehan, Neufchâteau, Noirfontaine, Orval, Poupehan, Rossignol, SaintHubert, de Semois, Sensenruth en Vresse.
391.
“De çi – de là à Bruxelles et en Brabant”, album met prentkaarten van tekeningen van genretaferelen door Amédée Lynen. [ca. 1900]. 2 delen (200) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 287 B. Inhoud: Twee exemplaren. In één exemplaar ontbreekt prentkaart nr. 58.
392.
“Fürstenkunst im Dienste der Wohltätigkeit”, album met prentkaarten van schilderijen, aquarellen en tekeningen vervaardigd door leden van Europese vorstenhuizen en op initiatief van koningin Carola van Saksen verkocht ten voordele van de strijd tegen longkanker. [ca. 1907]. 1 deel (64) Verwerving: Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 224 C 6. Inhoud: Bevat ook foto’s van koningin Carola van Saksen, hertogin Mathilde van Saksen, keizer Willem II van Duitsland, prinses Leopold van Hohenzollern, geboren prinses Antoinette van Portugal, prinses Albert von Thurn und Taxis, geboren aartshertogin Margaretha van Oostenrijk, aartshertogin Maria-Josepha van Oostenrijk, keizerin Victoria van Duitsland, geboren prinses van Groot-Brittannië, prinses Waldemar van Denemarken, geboren prinses Marie van Orléans, koning Carlos I en koningin Amélie van Portugal, prinses Emmanuel van Orléans, geboren prinses Henriette van België, de Gravin van Vlaanderen, prins Willem van Hohenzollern, prinses Feodora van Sleeswijk-Holstein, prinses Georg-Victor van Waldeck Pyrmont, geboren prinses Louise van Sleeswijk-Holstein, en prinses Frederik van Waldeck Pyrmont, geboren prinses Bathildis van Schaumburg-Lippe.
III. ARCHIEF GEVORMD DOOR FAMILIELEDEN A. 393-395.
PRINS KARL-ANTON VAN HOHENZOLLERN-SIGMARINGEN
Brieven ontvangen van zijn dochter, prinses Marie van HohenzollernSigmaringen, Gravin van Vlaanderen. 1850-1883. 3 delen (715) Toelichting: Ingebonden in drie banden. Inhoud: Bevat vanaf 1878 ook brieven van zijn kleinkinderen, de prinsen Boudewijn en Albert en de prinsessen Henriette en Joséphine van België.
393. 394. 395.
1850-1867. 1867-1874. 1875-1883.
51
Archief van het Koninklijk Paleis
B. 396-400.
Nummer toegang: 133
PRINSES KARL-ANTON VAN HOHENZOLLERN-SIGMARINGEN, GEBOREN PRINSES JOSÉPHINE VAN BADEN
Nouveau paroissien complet, divisé en quatre parties et en cinq volumes, Parijs, 1889. 5 delen Verwerving: Exemplaar geschonken door de Gravin van Vlaanderen aan haar moeder, prinses Joséphine van Baden, 27 mei 1890. Inhoud: Bevat ook enkele losse devotieprentjes.
396. 397. 398. 399. 400.
Première partie. Du 1er dimanche de l’Avent jusqu’à la Septuagésime. Deuxième partie. 1er volume: de la Septuagésime jusqu’au dimanche des Rameaux. Deuxième partie. IIe volume: Quinzaine de Paques. Troisième partie. Du Iie dimanche après Paques jusqu’au Xe dimanche après la Pentecôte. Quatrième partie. Du Xe dimanche après la Pentecôte jusqu’au Ier dimanche de l’Avent. C.
401-402.
PRINS BOUDEWIJN VAN BELGIË
Briefwisseling tussen prins Boudewijn en zijn zus, prinses Joséphine. 1885-1890. 2 omslagen Toelichting: Bewaard in een doos met het wapenschild en de initialen van prins Boudewijn.
401.
Boudewijn aan Joséphine.
(46)
Inhoud: Met bijgevoegd kattebelletje van de hand van de Gravin van Vlaanderen “Lettres de notre bien aimé Baudouin à Joséphine”.
402.
Joséphine aan Boudewijn.
(25)
Inhoud: Met bijgevoegd kattebelletje van de hand van de Gravin van Vlaanderen “Lettres de Joséphine à Baudouin”.
403.
Visitekaartjes van prins Boudewijn en voorgedrukte kaarten waarbij de vleugeladjudant van de prins mensen uitnodigt. [ca. 1890]. 1 omslag Toelichting: De visitekaarten zijn bewaard in een omslag met opschrift “Cartes de visite de Baudouin” van de hand van de Gravin van Vlaanderen.
404.
Flowers of devotion. Compiled from approved sources, Londen, 1882.
1 deel
Verwerving: Met opdracht van Maria Mc Shane aan prins Boudewijn naar aanleiding van de voorbereiding op zijn plechtige communie, 1 juni 1882.
405.
FOUQUES DUPARC C., Vie chrétienne de l’enfance. Lectures quotidiennes, Parijs, 1878. 1 deel Verwerving: Met opdracht van de Gravin van Vlaanderen “Pour mon cher Baudouin en souvenir de sa première confession 30 avril 1878”.
406.
Paroissien Romain d’après les imprimés français du XVme Siècle, Parijs, 1858. 1 deel Verwerving: Met monogram van prins Boudewijn op de kaft. Inhoud: Met opdracht en handtekeningen van personeelsleden van het Huis van de Graaf en Gravin van Vlaanderen, naar aanleiding van de plechtige communie van prins Boudewijn, 1 juni 1882. Bewaard in een opbergdoos met bijgevoegde omslag met initialen ‘ET’ en tekst over het Lam Gods (Agnus Dei).
407.
Paroissien romain contenant les offices de tous les dimanches et des principales fêtes de l’année en Latin et en Français, Tours, 1879. 1 deel Verwerving: Met opdracht van de Gravin van Vlaanderen “Pour mon cher Baudouin 4 septembre 1881”.
52
Archief van het Koninklijk Paleis
408.
Nummer toegang: 133
D.
KONINGIN CAROLA VAN SAKSEN
1.
ARCHIEF BETREFFENDE HAAR GROOTMOEDER, GROOTHERTOGIN STÉPHANIE VAN BADEN, GEBOREN DE BEAUHARNAIS
Verzameling archiefbescheiden betreffende Stéphanie de Beauharnais, echtgenote van groothertog Karel van Baden. 1794-1854. 1 omslag Verwerving: In omslag met opschrift “Grafin v. Flandern” van de hand van koningin Carola van Saksen. Inhoud: Bevat o.a. stukken over haar geboorte, haar adoptie door keizer Napoleon, haar huwelijk en dotatie, de afstand van grondgebied van de koning van Württemberg aan de groothertog van Baden, de schenking van wandtapijten door keizer Napoleon aan de groothertog van Baden, een inventaris van meubels van de groothertogin van Baden, en de nalatenschap van graaf de LezayMarnésia (grootvader van Stéphanie). Stuk nr. 6 bevat een autografe handtekening van keizer Napoleon I.
409.
Akte waarbij Karel-Frederik, markgraaf van Baden, instemt met het huwelijkscontract tussen zijn kleinzoon, prins Karel van Baden, en Stéphanie de Beauharnais, 22 februari 1806. 1806. 1 stuk Toelichting: Met uithangend zegel in vergulde opbergdoos. Bewaard in een doos met monogram van de Graaf van Vlaanderen op de rug.
410.
Album met tekeningen en aquarellen gevormd door groothertogin Stéphanie van Baden, geboren de Beauharnais. [ca. 1810-1830]. 1 deel (58) Toelichting: Roodlederen band met slot en sleutel. Op de band prijkt de letter S met kroon bovenop. Inhoud: Werken van o.a. Eugène Isabey, C. Kuntz, C. Frommel, Louisa Cockburn, Ciceri, FranzXaver Nachtmann (?), Daffinoer, Girgenti, Schelfhaut, Rumeau, Bouton en Spina. Bevat ook enkele ingekleefde kattebelletjes van de Gravin van Vlaanderen met biografische informatie over sommige kunstenaars. We zien o.a. zichten van Nemen (?), Neckersteinach, Sorrent, het kerkhof van Père Lachaise en het Parlement in Parijs, Heidelberg, meer van Bourget, tuin van de villa Borghese in Rome, meer van Luzern, kasteel Umkirch, Baden, Berwick, Salzburg, bloemen, schepen en een paardenren. Vernietiging: Heel wat tekeningen werden verwijderd, zoals blijkt uit sporen van lijm. De tekening achteraan van Rio de Janeiro ontbreekt.
411.
Akte waarbij de stad Mannheim twee tuinen en een huis op de weg van Schwezingen schenkt aan groothertogin Stéphanie van Baden, 30 juli 1811. 1811. 1 stuk Verwerving: Schenking naar aanleiding van haar bevalling van een dochter (Louise). Inhoud: Akte op perkament met uithangend zegel, met bijgevoegde vergulde sleutel, in donkerrode opbergdoos met vergulde motieven van druiventrossen.
412.
Album met tekeningen en aquarellen gevormd door groothertog Stéphanie van Baden, geboren de Beauharnais. [ca. 1820-1836]. 1 deel (36) Verwerving: In band met op de kaft een aquarel achter glas, voorstellende het “Garten Haus” van groothertogin Stéphanie van Baden door Raulino. Met binnenin etiket “Gräfin von Flandern”. Het album is bewaard in een donkerpaarse doos met monogram van de Graaf van Vlaanderen. Inhoud: Werken van o.a. prinses Amélie van Beieren (?), de prinsessen Joséphine en Marie van Baden, Gasnier, Th. Groux, C. Vandeleur, Moritz Fettelbach, Agricola. We herkennen o.a. zichten van Fontana, Jeruzalem, kasteel Umkirch, portretten van groothertog Karel van Baden, van de
53
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
hertog van Reichstadt (l’Aiglon) en van prinses Marie van Baden, bloemen en vlinders. Bevat ook gedroogde bloemen.
413.
Album met gedichten, uittreksels van literaire werken en gedroogde bloemen, gevormd door groothertogin Stéphanie van Baden of door haar dochter, Louise van Baden. 1824-1832. 1 deel Toelichting: Binnenin is er een etiket “Gräfin von Flandern”. Het album wordt bewaard in een opbergdoos met opschrift “Album de la reine Carola de Saxe” en het monogram van de Gravin van Vlaanderen. Inhoud: De teksten zijn in het Duits, Frans en Engels geschreven. Op het voorplat prijkt een tekening achter glas van een niet geïdentificeerd gebouw.
414.
Genealogische aantekeningen en persknipsel over Stéphanie de Beauharnais. [19de eeuw]. 1 omslag Inhoud: Betreft ook de familie Murat.
2. 415.
ARCHIEF BETREFFENDE HAAR OUDERS, PRINS GUSTAAF WASA EN PRINSES LOUISE VAN BADEN
Album met gravures, prenten, tekeningen en aquarellen gevormd door prinses Louise Wasa, geboren prinses van Baden (?). [ca. 1828-1835]. 1 deel (183) Toelichting: Bruine lederen band met slot en sleutel. Bevat binnenin het monogram van koningin Carola van Saksen en het opschrift “Gräfin von Flandern”. Inhoud: Met werken van o.a. G. Childs, Bellange, S. von Perger, C. Agricola, E. Swebaeh, Desmadryl, F. Malick, Charles Heath, Carl Schutz, V. Adam, A. Deveria, Devereu. Bevat o.a. zichten van Dover, Interlaken, Le Havre, de kastelen van Warwick en Windsor en portret van Walter Scott.
416.
Huwelijkscontract van prins Gustaaf Wasa van Zweden en prinses Louisa van Baden, 1 november 1830. 1830. 1 stuk Toelichting: In een band overtrokken met blauw fluweel, met in het achterplat drie met elkaar verbonden uithangende zegels.
417.
Album met tekeningen en aquarellen gevormd door prinses Louise Wasa, geboren prinses van Baden. 1833 en z.d. 1 deel (50) Toelichting: Donkerrood lederen band met slot. Bevat binnen stempel met monogram van koningin Carola van Saksen en opschrift “Gräfin von Flandern”. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 147 A 10. Inhoud: Voorstellingen van bloemen, vogels, vrouw met baby, doopsel van prinses Carola Wasa (?), slaapkamer van prinses Louise Wasa (?), paleis te Hietzing, Griekse en Albanese militairen, vrouw in Oosterse klederdracht, een Chinees, landschap in Asië, en zichten van Crevola en Lausanne, door o.a. Jos.-Aug. Satory, Fendi, Wigornd, Alb. Schindler en baron Dürckheim. De tekeningen op p. 15, 17, 21, 30 en 37 ontbreken.
418.
Album met litho’s, gravures, tekeningen en aquarellen gevormd door prinses Louise Wasa, geboren prinses van Baden. [ca. 1833-1850]. 1 deel (101) Toelichting: In bruine lederen band, met kapot slot. Met binnenin de monogrammen van prinses Louise Wasa en van haar dochter prinses Carola, en etiket “Gräfin Flandern”. Inhoud: Werken van o.a. L. Schnell, C. Grünewald, C. Haldenwang, Fortier, C. Frommel, P. Wagner, Morat, J. Velten, H. Bebi, Wigand en J.-C.-A. Richter. We zien o.a. zichten van kasteel Umkirch, Mannheim, Heidelberg, Baden, Ebensteinburg, Gernsbach, Rothenfels, Forbach, Eberstein, kasteel Windeck, klooster van Lichtenthal, Carlsruhe, Freiburg, Falkenstaig,
54
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Feldberger-See, Titi-See, Donaueschingen, Meran, kasteel Sigmaringen, Domeran, en interieurs van een kasteel (?).
3. 419.
BRIEFWISSELING
Brieven ontvangen van haar grootmoeder, groothertogin Stéphanie van Baden. 1842-1859. 1 pak (241) Toelichting: In portefeuille met opschriften “Lettres de bien Aimée + Grandmaman à moi” en “Gräfin Flandern”.
420.
Brieven ontvangen van haar tante, prinses Karl-Anton van HohenzollernSigmaringen, geboren prinses Joséphine van Baden. [ca. 1850-1900]. 1 pak (216) Toelichting: In omslag met opschrift “Anciennes lettres de Tante Joséphine”.
421.
Brief ontvangen van haar nicht, prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen. [ca. 1860]. 1 stuk
422.
Brieven ontvangen van Franz Nollz. 1881-1885.
423.
1 omslag (6)
Brief ontvangen van koning Oscar II van Zweden en Noorwegen, om de geboorte te melden van diens kleinzoon, prins Oscar-Fredrik. 1882. 1 stuk Toelichting: De pasgeboren prins is de toekomstige koning Gustaaf VI-Adolf van Zweden. Aan de brief is een onvolledige brief gekleefd van prins Oscar-Gustaaf-Adolf (latere koning Gustaaf V) van Zweden, vader van de pasgeboren prins, aan koningin Carola van Saksen.
424.
Brief ontvangen van Carl Hochschild, minister van Buitenlandse Zaken van Zweden, betreffende de begrafenis van de laatste telgen van de Wasa dynastie in de kerk van Riddarholmen te Stockholm. 1884. 1 stuk
425.
Postkaarten ontvangen van haar nicht de Gravin van Vlaanderen. 1900 en z.d.
1 omslag (4)
Inhoud: Met afbeeldingen van residenties van de Graaf en Gravin van Vlaanderen, met name het paleis aan de Regentschapsstraat te Brussel, het kasteel van de Amerois te Bouillon en villa Haslihorn in Zwitserland.
4. 426.
DIVERSE ARCHIEFBESCHEIDEN
“Livre d’heures d’après les Manuscrits de la Bibliothèque Royale”, boek met facsimile van verluchte bladzijden uit getijdenboeken bewaard in de Bibliothèque Royale van Parijs. 1846. 1 deel Verwerving: Exemplaar van prinses Carola Wasa, vermoedelijk geschonken naar aanleiding van haar bekering tot het katholieke geloof, op 4 november 1852. Toelichting: Groene fluwelen band met zilveren bloemmotieven. Bewaard in een roodlederen opbergdoos met binnenin steekkaart met beschrijving van het boek en briefje met opschrift “Gräfin Flandern” van de hand van koningin Carola van Saksen. Literatuur: Rijkdom bedreigd, Brussel, 1990, p. 111.
427.
Gelegenheidsdrukwerk naar aanleiding van het zilveren huwelijksjubileum van koning Albert I en koningin Carola van Saksen. 1878. 1 stuk
428.
Welkomstgroet van de gemeente Strehlen aan koningin Carola van Saksen bij haar terugkeer uit het buitenland, op 17 mei 1882.
55
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
1882.
1 stuk
Toelichting: De koningin verbleef in het buitenland om gezondheidsredenen.
429.
Stukken betreffende een verblijf van koning Albert I en koningin Carola van Saksen in Zweden. 1888. 2 stukken
430.
Schilderij op karton met zicht op een niet geïdentificeerd kasteel en een brug. 1 stuk [19de eeuw]. Toelichting: Met op de keerzijde het monogram van koningin Carola van Saksen met opschrift “Lit: Ed. N° 56” en etiket “M. v. F.” (Marie von Flandern).
5. 431.
ALBUMS MET HERINNERINGEN EN PORTRETFOTO’S
Album met prenten, tekeningen en gouaches van prinsen en prinsessen van de families van Zweden (Wasa), Baden en Saksen, en van uniformen van het Zweedse leger, gevormd door koningin Carola van Saksen. [ca. 1804- 1839]. 1 deel (51) Toelichting: Lederen band met genaaide bloemmotieven. Inhoud: Werken van o.a. M. Jasev, E. Peter, Wigand, F.-J. Hill, Joh. Ender, C. Agricola, C. Fridon, Fr. Hohbach en Wilhelm Hensel. We herkennen o.a. prinses Louise van Baden, prins Gustaaf Wasa, prinses Carola Wasa, prins Carl van Zweden, prinses Amélie van Beieren (?), de prinsessen Carolina (?), Sofie en Amélie van Baden, de prinsessen Sofie en Amélie van Zweden, de prinsessen Margaretha, Sofia, Elisabeth en Sidonia van Saksen, koningin Amalia van Saksen. Bevat ook gedroogde bloemen en een stukje stof van een uniform (?) van prins Gustaaf Wasa.
432.
Album met jeugdherinneringen van koningin Carola van Saksen. 1840-1847.
1 deel (198)
Toelichting: Album in blauw geribd fluweel, met slot. Met etiket “Album 15” op de rugmarge en etiket “Gräfin von Flandern” binnenin. Het album werd vermoedelijk aangelegd door haar moeder, geboren prinses Louise van Baden. Inhoud: Bevat brieven met o.a. nieuwjaarswensen van Carola aan haar ouders, tekeningen en aquarellen van Carola, voorstellende kinderen, bloemen en fruit, zichten van Beuron, Eichhorn, Mannheim, Moravetz en Umkirch, gedroogde bloemen, tekening van Osterwald voorstellende groothertogin Stéphanie van Baden, foto’s van groothertogin Stéphanie van Baden en van een hond, en vrome plaatjes.
433-435.
Albums met diverse herinneringen van koningin Carola van Saksen. 1850-1894.
3 delen
Toelichting: Elk van de drie delen in lederen band met verguld opschrift “Erinnerungen” en slot, is bewaard in een opbergdoos met zelfde opschrift en binnenin het opschrift “Gräfin von Flandern”. Inhoud: Bevat brieven en telegrammen, foto’s, tekeningen, programma’s van officiële plechtigheden, theatervoorstellingen (charades), concerten, avondfeesten, sportmanifestaties en reizen, huldedichten, liederen, menu’s en tafelplannen, visitekaarten, wenskaarten, lijsten van personen, diverse aantekeningen en gedroogde bloemen.
433.
I. 1850- 1879.
(96)
Inhoud: Met bijgevoegde omslag met opschrift “Clef des 3 albums de souvenirs de la Reine de Saxe” en de kapotte sleutel binnenin. Bevat o.a. kaarten van Zwitserland en foto’s van prins Gustaaf Wasa en van Dresden.
434.
II. 1880-1887.
(109)
Inhoud: Bevat o.a. een “Lettre d’Association” van de abdij van Lérins, een plattegrond van Cannes, borduurwerk, communieprentje van prinses Joséphine van België, heiligenkalender, stukken over het huwelijk van aartshertog Otto van Oostenrijk met prinses Maria-Jozefa van Saksen, en foto’s van een hond en van een gedekte tafel.
435.
III. 1888-1894.
(101)
Inhoud: Bevat o.a. foto’s van het Gardameer, kasteel Gripsholm, niet geïdentificeerde kapel in Zweden, kasteel Klamm en een hond, prent van het Grand Hôtel de Knokke, stukken over het
56
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
overlijden van de hertogin van Hamilton (geboren prinses Marie van Baden), plattegrond van een paviljoen en brochure van pater Castelein “Éloge funèbre de S.A.R. le prince Baudouin”.
436.
Album met wenskaarten gericht aan koningin Carola van Saksen. 1893-1903.
1 deel (347)
Toelichting: Lederen band met opschrift “Glükwünsche”. In donkergroene opbergdoos. Inhoud: Bevat naast wenskaarten ook enkele kleine tekeningen en aquarellen en foto’s toegestuurd n.a.v. o.a. verjaardagen, kerstmis, Nieuwjaar en Pasen door o.a. kroonprins Gustaaf en kroonprinses Victoria van Zweden, prinses Marie-Thérèse van Thurn und Taxis, prinses Joséphine van Baden, prinses Henriette van België, prinses Joséphine van België, de Gravin van Vlaanderen, koning Carol I van Roemenië, prins Frederik van Hohenzollern-Sigmaringen, prins Leopold van Hohenzollern-Sigmaringen. Met reeksen postkaarten met zichten van Graz en van de woning van de Graaf van Vlaanderen aan de Regentschapsstraat te Brussel, en met honden.
437.
Album met portretfoto’s. [ca. 1876-1880].
1 deel (92)
Toelichting: Met opschrift “Gräfin von Flandern” van de hand van koningin Carola van Saksen. Nadere toegang: Zie bijlage B (p. 82-83).
6. 438.
ALBUMS MET LITHO’S EN GRAVURES
“Vues des Alpes et glaciers les plus remarquables de la Suisse”, album met ingekleurde litho’s van zichten van de Alpen en gletsjers in Zwitserland. [ca. 1800]. 1 deel (40) Verwerving: Met monogram van koningin Carola van Saksen op de rugmarge. Inhoud: Opgedragen door R. Hentzi aan koning Gustaaf III, koning Gustaaf IV Adolf en prinsregent Karel van Zweden. Tekeningen van Rosenberg, Clement, C. Wolff en Fuesly, gegraveerd door Descourtis en F. Janinet.
439.
“Ansichten von Dessau und Woerlitz”, album met ingekleurde litho’s met zichten van Dessau en Woerlitz. [na 1801]. 1 deel (20) Verwerving: Met monogram van koningin Carola van Saksen op de rug en binnenin opschrift “Gräfin Flandern” van haar hand. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 133 A 26. Inhoud: Tekeningen van o.a. H. Wehle en Kuntz, gelithografeerd door C. Haldewang en Schlotterbeck.
440.
“Graimberg. Vues de Heidelberg”, album met gravures van Heidelberg. [na 1816]. 1 deel (28) Verwerving: Met monogram van koningin Carola van Saksen op de rug en monogram van haar moeder, prinses Louise van Baden, binnenin. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 133 A 14. Inhoud: Tekeningen van Charles de Graimberg (1812-1816), gegraveerd door C. Haldenvang. We zien de kastelen van Heidelberg, Mittelburg en Hinterberg, de abdij van Neuburg, en Heiligenberg.
441.
“Rheinansichten von Kunz”, album met gravures van landschappen langs de Rijn. [na 1819]. 1 deel (38) Verwerving: Met monogram van koningin Carola van Saksen op de rug en monogram van haar moeder, prinses Louise van Baden, binnenin. Inhoud: Tekeningen van o.a. J. Roux en Rudolph Kuntz, gegraveerd door L. Schnell. We zien o.a. Worms, Leiningen, Wachenheim, Limburg, Haardt, Hartenburg, Eppstein, Neustadt, Bieberich, Ellfeld, Rudesheim, Johannisberg, Bingen, Rolandseck, Nonnenwörth, Asmannshausen, Rheineck, Rheinstein, Ehrenfels, St. Rochus, Falkenberg, Sonneck, Bacherach, Oberwesel, St. Goar, Rheinfels, Liebestein, Sternberg, Braubach, Trier, Mühlheim, Keulen, Bonn en Layen.
442.
“Ansichten von Heidelberg von Graimberg”, album met gravures met zichten van Heidelberg. 57
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
[na 1820].
1 deel (16)
Verwerving: Met monogram van koningin Carola van Saksen op de rug en monogram van haar moeder, prinses Louise van Baden, binnenin. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 133 A 15. Inhoud: Tekeningen van Ch. de Graimberg, gegraveerd door Ch. Haldenwang, Aubert en Fortier.
443.
“Die Lebenden Bilder und Pantomimischen Darstellungen bei dem Festspiel: Lalla Rukh aufgeführt auf dem Königlichen Schlosse in Berlin den 27sten Januar 1821, bei der Anwesenheit I.I.K.K.H.H. des Grossfürsten Nicolaus und der Grossfürstin Alexandra Feodorowna”, album met gravures van taferelen uit een pantomime. 1823. 1 deel (12) Verwerving: Met monogram van koningin Carola van Saksen op de rug en opschrift “Gräfin Marie v. Flandern”. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 133 A 22. Inhoud: Tekeningen van W. Hensel, gegraveerd door F. Berger, F. Meyer en H. Moles.
444.
Album met litho’s van zichten uit Beieren. [19de eeuw].
1 deel (12)
Toelichting: Exemplaar van koningin Carola van Saksen. Inhoud: Tekeningen van G. Dillis, gelithografeerd door S. Warnberger. We zien o.a. Wolfrathshausen, Miesbach, Seefeld, Tegernsee, Traunstein, Reichenhall, Chiemsee, Würmsee, Starhemberg en de kastelen van Branenberg en Hohenaschau.
445.
Album met ingekleurde litho’s met zichten van de omgeving van Wenen. [19de eeuw]. 1 deel (93) Verwerving: Met monogrammen van koningin Carola van Saksen en van haar moeder, prinses Louise van Baden. Opschrift “Gräfin v. Fldrn” van de hand van Carola. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 264 B 14. Inhoud: Tekeningen van T. Raubino, L. Mohn en Fide.
446.
Album met litho’s van landbouwers in Zwitserland en Duitsland, en van militairen in diverse Europese landen op het einde van de 18de eeuw. [19de eeuw]. 1 deel (72) Verwerving: Met opschrift “Gräfin Flandern” van de hand van koningin Carola van Saksen. Inhoud: Litho’s van Ch. de Mechel, Ludwig Ebner en Steinler.
447.
Album met gravures met genretaferelen. [19de eeuw].
1 deel (10)
Verwerving: Met monogram van koningin Carola van Saksen binnenin. Overgebracht uit de bibliotheek van het kasteel van Laken, nr. 264 B 15. Inhoud: Tekeningen van o.a. Sophie Reinhard.
7. 448.
PUBLICATIES
ALBACH J.S., Saintes harmonies. Prières pour les Chrétiens catholiques, Wenen, z.d. 1 deel Toelichting: Met binnenin monogram van koningin Carola van Saksen.
449.
Année spirituelle, contenant une conduite et des exercices pour chaque jour de l’année, propres à nourrir la piété d’une âme chrétienne; dédiée à la reine, Clermont, 1813. 2 delen Toelichting: Met monogrammen van prinses Louisa Wasa, geboren prinses van Baden, en van haar dochter, koningin Carola van Saksen. Bevat enkele losse vrome plaatjes.
450.
SWIFT D., Gulliver’s Travels into Remote Nations, Londen, 1840. Toelichting: Met binnenin monogram van koningin Carola van Saksen.
58
1 deel
Archief van het Koninklijk Paleis
E. 451.
Nummer toegang: 133
PRINSES ELISABETH VAN THURN UND TAXIS
Dagboek van prinses Elisabeth van Thurn und Taxis, echtgenote van infant Miguel van Portugal, hertog van Braganza. 1877-1879. 1 deel Toelichting: Prinses Elisabeth van Thurn und Taxis overleed kinderloos in 1879. Haar zus Louise huwde datzelfde jaar met prins Frederik van Hohenzollern-Sigmaringen, broer van de Gravin van Vlaanderen. Ook dit huwelijk bleef kinderloos, wat verklaart dat het dagboek eigendom kon worden van de Gravin van Vlaanderen.
IV. BESCHEIDEN ZONDER MERKBAAR VERBAND 452.
Héliane, autograaf scenario van een dramatische komedie in drie bedrijven, door Béatrix d’Aulande. [ca. 1909]. 1 pak
453.
Le Singe, autograaf scenario van een tragi-komische komedie in drie bedrijven, door Béatrix d’Aulande. [na 1909]. 1 stuk
59
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
60
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
BIJLAGEN
A.
NADERE TOEGANG TOT DE ETSEN, AQUARELLEN EN OLIEVERFSCHILDERIJEN VAN DE GRAVIN VAN VLAANDEREN
Nr. 200-203 : Albums met originele tekeningen en proefdrukken van etsen De nummers links verwijzen naar de in potlood aangebrachte nummering. De identificatie tussen aanhalingstekens is die die de Gravin van Vlaanderen heeft aangebracht vooraan deel I en op de etsen zelf. Tussen haakjes wordt telkens verwezen naar losse exemplaren van dezelfde afbeeldingen die bewaard worden in de nummers 204-206. Nr. 200 : Deel I 1-4
“Nr 1 Motif à Davos (canton des Grisons Suisse) ma première eau forte”, berghutten te Davos, 1867-1868 (Idem nr. 204 / 1)
5-6
“Nr 2 Fontaine à Thal (canton de St Gall, Suisse)”, woning in de bergen met waterpomp (?) op het voorplan te Thal, 1868
7-8
“Nr 3 Entrée du cloitre d’Inzigkofen (Hohenzollern)”, ingang van het klooster van Inzigkofen, deur met enkele treden ervoor, z.d. (Idem nr. 204 / 2)
9-10
“Nr 4 Cloitre d’Inzigkofen”, interieur van het klooster van Inzigkofen met geknielde man biddend voor een altaar, 1869
11-12
“Nr 5 Château de Fulneck en Moravie”, kasteel van Fulneck, 1869 (Idem nr. 204 / 3)
13-15
“Nr 6 Château et ville de Werdenberg (canton de St Gall, Suisse)”, kasteel van Werdenberg, op een heuvel met huizen eronder, 1870 (Idem nr. 204 / 4)
16-18
“Nr 8 Château dans l’eau d’après une aquarelle de C. Scheuren apartenant à la Princesse de Hohenzollern”, kasteel aan een meer, 1872 (idem 21)
19-20
“Nr 7 Château de Glerolles (lac de Genève Suisse)”, kasteel van Glerolles, met ophaalbrug, 1872
21
Idem 16-18
22-24
“Nr 9 Vieux pont à Lucerne Suisse”, houten brug in Luzern, 1872
61
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
25-27
“Nr 10 Château de Greifenstein (canton de St. Gall Suisse)”, kasteel van Greifenstein, 1875
28-30
“Nr 13 Château d’Hohenems Vorarlberg Tyrol”, kasteel van Hohenems, 1874 (Idem nr. 204 / 5)
31-34
“Nr 11 Cour d’une maison à Baveno, Lac Majeur”, binnenkoer van een huis te Baveno, 1874
35-39
“Nr 12 Corte del Remer Grand Canal à Venise”, binnenkoer met trap te Venetië, 1874
40
Het kasteel van Sigmaringen, z.d. (Idem nr. 204 / 6)
41-46
“Nr 14 Rue à Werdenberg Canton de St. Gall Suisse”, straat te Werdenberg, met houten gevels, een man, een vrouw en drie schapen, 1875
47-48
“Nr 15 Motif d’un village en Hongrie”, zicht van een niet geïdentificeerd dorp in Hongarije, met een man met stok op de voorgrond en een kruis op de achtergrond, 1875 (Idem nr. 204 / 7-8)
49-53
“Nr 17 Porte à Ilanz Canton des Grisons Suisse”, toegangspoort tot de stad Ilanz, 1876
54-57
“Nr 22 Vue de Sigmaringen (à l’envers)”, het kasteel van Sigmaringen, 1876 (Idem nr. 204 / 9-13)
58-60
“Nr 16 Ruine d’Eppstein dans le Taunus”, toegangspoort te Eppstein, gezien vanop een binnenkoer, z.d. (Idem nr. 204 / 14)
61
“Nr 19 Palais Madame à Turin”, paleis Madama te Turijn, 1876
62
“Nr 18 Maisons à Rheineck Canton de St. Gall Suisse”, huizen te Rheineck, 1877
63-66
“Nr 20 Motif pris à Uccle près de Bruxelles”, huisje in het bos te Ukkel, 1877 (Idem nr. 204 / 15-16)
67-70
“Nr 25 Motif à Lanterbrunnen, canton de Bern, Suisse”, twee huisjes met bergen op de achtergrond te Lanterbrunnen, 1879
71-73
“Nr 21 Porte à Zug, Canton de Zug, Suisse”, poort te Zug, 1879 (Idem nr. 204 / 1726)
74
“Nr 23 Motif pris à Zizers”, ruïne van een kasteel (?) te Zizers, met huis ervoor, z.d. (Idem nr. 204 / 27)
75-77
“Nr 24 Cour de l’hotel des deux tours à Vérone”, binnnenplein te Verona, 1879 (Idem nr. 204 / 28-31)
78-79
“Nr 26 Motif du lac des 4 cantons entre Brunnen et Fuelen”, meer in Zwitserland met bootje en berglandschap op de achtergrond, z.d. (Idem nr. 204 / 32)
80-81
“Nr 27 rue à San Remo, Italie, d’après un dessin de la Pr. Hered. de Hohenzollern”, straat te San Remo, z.d. (Idem nr. 204 / 33)
82-89
“Nr 28 Composition”, meer bij een bos, 1880 (Idem nr. 204 / 34-41)
62
Archief van het Koninklijk Paleis
90-93
Nummer toegang: 133
“Nr 29 Etude (faite dans le vestibule aux Amerois)”, man met baard, zittend aan een tafel en lezend in de vestibule van het kasteel van de Amerois, 1879 (Idem nr. 204 / 42).
Nr. 201 : Deel II 1-7
“Nr 30 Les ruines d’Orval d’après un dessin de Van der Hicht”, ruïnes van de abdij van Orval, 1879 (Idem nr. 205 / 1-3)
8-12
“Nr 31 Escalier à Meran”, trap leidend naar een balkon met houten afdak te Meran, 1880 (Idem nr. 205 / 4-9)
13-16
“Nr 32 à la Tellesplatte Lac des 4 cantons, d’après mon tableau à l’huile”, vrouw met mand op een weg, met links houten huisje en grote boom te Tellesplatte, 1880
17-22
“Nr 33 Vue sur Bouillon d’après mon tableau à l’huile”, zicht op het platteland rond Bouillon, 1881 (Idem nr. 205 / 10-11)
23-28
“Nr 34 Vue prise à Feldkirch, Vorarlberg”, zicht van Feldkirch met houten huisjes links en een beek rechts, 1881 (Idem nr. 205 / 12)
29-33
“Nr 35 Vue prise à Feldkirch, Vorarlberg”, zicht van Feldkirch met een brug links, huisjes rechts en een kasteel op de achtergrond, 1881 (Idem nr. 205 / 13)
34-38
“Nr 36 Cloitre à San Gregorio à Venise”, binnenkoer van het klooster van San Giorgio in Venetië, 1881
39-44
“Nr 37 Dans les ruines d’Orval Ardennes”, de ruïnes van de abdij van Orval, 1881
45-50
“Nr 38 Etude d’arbres Amerois”, studie van bomen in het bos van de Amerois, 1881 (Idem nr. 205 / 14)
51-53
“Nr 39 Pointe sèche (composition)”, landschap met onweer (?), 1881 (Idem nr. 205 / 15-17)
54-55
“Nr 40 Portrait de Marie-Christine (archiduchesse)”, portret van aartshertogin Marie-Christine, landvoogdes van de Oostenrijkse Nederlanden, 1881
56-58
“Nr 41 à Vérone, Piazza del Erbe au fond”, zicht op een steegje uitgevend op de piazza del Erbe te Verona, 1881
59-63
“Nr 42 Château de Vieux-Ansembourg Luxembourg”, neerhof (?) van het kasteel van Ansembourg, met een vrouw met een mand op de rug, 1883
64-67
“Nr 43 Motif de la foret noire”, landschap met huisje met strooien dak in het Zwarte Woud, 1883
68-72
“Nr 44 Rue à Pérouse”, dalende straat in Perugia, 1883 (Idem nr. 205 / 18-20)
73
“Nr 45 Sur le canal du Nord Hollande”, kanaal in Nederland met zeilboot op de voorgrond, molens in de verte, en veel wolken, 1884
74-75
“Nr 46 Sur le canal du Nord près de Zandam”, kanaal bij Zaandam met zeilboten en een molen in het midden, 1884 (Idem nr. 205 / 21)
63
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
76-83
“Nr 47 Escalier dans le rocher château de Sigmaringen”, buitentrap in het kasteel van Sigmaringen, 1884 (Idem nr. 205 / 22-33)
84-90
“Nr 51 Rue à Chioggia (Venise)”, steegje tussen twee huizen te Chioggia, 1884
91-92
“Nr 48 Entrée de la Passeynstrasse à Méran Tyrol”, huis met deel boven een steeg te Meran, 1885
93-98
“Nr 49 En chemin pour Chioggia Venise”, de lagune van Venetië met twee schepen en de stad Chioggia in de verte, 1886 (Idem nr. 205 / 34-35)
99-100
“Nr 50 Maderaner Thal près de St Gotthard”, berglandschap met sparren in het Maderaner Thal, 1886
101-102 “Sur le quai à Lucerne”, huis met trap te Luzern, 1886 (Idem nr. 205 / 36) 103-106 “Nr 52 Entrée du Maderaner Thal”, berglandschap in het Maderaner Thal, met grote rost op de voorgrond, 1886 (Idem nr. 205 / 37-41) Nr. 202 : Deel III 1-5
“Nr 53 Près de Lugano”, steegje in de buurt van Lugano, 1887
6-12
“Nr 54 à l’Isola Pescatore Lac Majeur”, huizen met aangemeerde bootjes ervoor, 1887 (Idem nr. 206 / 1)
13-18
“Nr 55 en Norvège d’après une esquisse à l’huile de Portaels”, rotslandschap in Noorwegen met zwaar bewolkte hemel, 1887 (Idem nr. 206 / 2-13)
19-24
“Nr 56 Etude de la mer à Blankenberghe”, de zee met enkele bootjes te Blankenberge, 1887
25-28
“Nr 57 à l’Isola Pescatore Lac Majeur”, huis te Isola Pescatore met kerktoren die er boven uitsteekt, 1888
29-33
“Nr 58 à Himmelreich forêt noire”, landschap te Himmelreich met een kleine kapel half verscholen achter bomen, in het Zwarte Woud, 1888
34-41
“Nr 59 à Herbeumont Ardennes, d’après mon tableau à l’huile”, een vrouw met een mand op de rug en een man begeven zich op een weg te Herbeumont naar een huis omringd door bomen, 1889 (Idem nr. 206 / 14-25)
42-46
“Nr 60 à l’Isola Pescatore”, persoon met mand begeeft zich in een smal steegje te Isola Pescatore, 1889 (Idem nr. 206 / 26-29)
47-49
“Nr 61 Etude chalets et montagnes”, berglandschap met chalets, 1890 (Idem nr. 206 / 30)
50-55
“Nr 62 Le marché au Mont-Dore Auvergne”, de markt van Mont-Dore met een paard drinkend aan een waterbak, 1890 (Idem nr. 206 / 31-37)
56-62
“Nr 63 Vue du […] Rothstock d’Axenstein (lac des 4 cantons)”, berglandschap te Rothstock Axenstein met huisje op de voorgrond, 1890 (Idem nr. 206 / 38-42)
63-69
“Fileuse”, vrouw aan het spinnen bovenaan een buitentrap, 1903 (Idem nr. 206 / 43-50)
64
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
70-72
“Nr 64 Impression brouillard dans la montagne au Mont-Dore (étude)”, berglandschap te Mont-Dore met groep sparren in het midden, 1903 (Idem nr. 206 / 51-55)
73-80
Weg in een dorp met een schuine kruis, 1904
81-83
Landschap met kruis links vooraan, 1905
84
“La Maladurie à Bouillon”, huizen langs het water te Bouillon, 1906
85-91
“Isola Pescatore”, huis te Isola Pescatore waarvoor een boot is aangemeerd, 1909 (Idem nr. 206 / 56-65)
92-97
Berglandschap met een kerkhof en een groot kruis, 1909
Nr. 203 : Deel IV 1
Cfr. 201, nr. 76-83
2-3
Cfr. 201, nr. 91-92
4
Cfr. 201, nr. 99-100
5
Cfr. 201, nr. 93-98
6
Cfr. 201, nr. 101-102
7-8
Huisje met watermolen aan een meer, 1903
9-15
Cfr. 202, nr. 84
16-17
Cfr. 203, nr. 7-8
18
Cfr. 202, nr. 1-5
19
Cfr. 200, nr. 19-20
20
Niet geïdentificeerd kasteel aan een meer met drie zeilboten
Nr. 204-206 : Portefeuilles met proefdrukken van etsen opgenomen in de albums met etsen (nr. 200-203) Nr. 204 (Cfr. nr. 200, deel I) 1
Cfr. 200, nr. 1-4
2
Cfr. 200, nr. 7-8
3
Cfr. 200, nr. 11-12
4
Cfr. 200, nr. 13-15
5
Cfr. 200, nr. 28-30
6
Cfr. 200, nr. 40
65
Archief van het Koninklijk Paleis
7-8
Cfr. 200, nr. 47-48
9-13
Cfr. 200, nr. 54-57
14
Cfr. 200, nr. 58-60
Nummer toegang: 133
15-16 Cfr. 200, nr. 63-66 17-26 Cfr. 200, nr. 71-73 27
Cfr. 200, nr. 74
28-31 Cfr. 200, nr. 75-77 32
Cfr. 200, nr. 78-79
33
Cfr. 200, nr. 80-81
34-41 Cfr. 200, nr. 82-89 42
Cfr. 200, nr. 90-93
Nr. 205 (Cfr. nr. 201, deel II) 1-3
Cfr. 201, nr. 1-7
4-9
Cfr. 201, nr. 8-12
10-11 Cfr. 201, nr. 17-22 12
Cfr. 201, nr. 23-28
13
Cfr. 201, nr. 29-33
14
Cfr. 201, nr. 45-50
15-17 Cfr. 201, nr. 51-53 18-20 Cfr. 201, nr. 68-72 21
Cfr. 201, nr. 74-75
22-33 Cfr. 201, nr. 76-83 34-35 Cfr. 201, nr. 93-98 36
Cfr. 201, nr. 101-102
37-41 Cfr. 201, nr. 103-106 Nr. 206 (Cfr. nr. 202, deel III) 1
Cfr. 202, nr. 6-12
2-13
Cfr. 202, nr. 13-18
14-25 Cfr. 202, nr. 34-41 26-29 Cfr. 202, nr. 42-46 66
Archief van het Koninklijk Paleis
30
Nummer toegang: 133
Cfr. 202, nr. 47-49
31-37 Cfr. 202, nr. 50-55 38-42 Cfr. 202, nr. 56-62 43-50 Cfr. 202, nr. 63-69 51-55 Cfr. 202, nr. 70-72 56-65 Cfr. 202, nr. 85-91 Nr. 209 : Album met etsen “La Semois”, 1910 I
“Chiny”, landschap met vijver te Chiny
II
“Ruines de l’Abbaye d’Orval”, ruïnes van de abdij van Orval
III
“Les Forges Roussel près de Florenville”, kasteel bij Florenville
IV
“Les Étangs de Conques”, de vijvers van Conques
V
“Herbeumont”, landschap te Herbeumont
VI
“Les Rochers entre Marbehan et Cugnon”, de rotsen tussen Marbehan en Cugnon
VII
“La Grotte de Saint-Remacle”, de grot van Saint-Remacle
VIII
“Dohan”, landschap te Dohan
IX
“Rue à Bouillon”, straat te Bouillon
X
“Dans le Château de Bouillon”, binnenkoer van het kasteel van Bouillon
XI
“Escalier dans le rocher”, trap in een rots met zittende vrouw
XII
“La Tour de Charles-Quint”, de toren van Keizer Karel in het kasteel van Bouillon
XIII
“Vue sur Bouillon prise sur la route de Paliseul”, Bouillon gezien vanop de weg van Paliseul
XIV
“A Cugnon : chemin de Poupehan”, landschap te Cugnon met een kruis op de voorgrond
XV
“Corbion”, het dorp Corbion
XVI
“Vue de Rochehaut sur Frahan”, landschap met Rochehaut sur Frahan
XVII “Vue d’Alle”, het dorp Alle XVIII “Moulin à Alle”, watermolen te Alle XIX
“Laforêt”, het dorp Laforêt
XX
“Vresse”, landschap rond het dorp Vresse
XXI
“Moulin près de Vresse”, watermolen bij Vresse
XXII “Bohan”, landschap rond het dorp Bohan
67
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Nr. 211 : Aquarellen met landschappen, 1864-1898 1
Kasteel les Amerois, 1874. Opschrift op de keerzijde “Amerois 21 août 74, jour de l’incendie”
2
Dennenbomen en berglandschap, z.d.
3
Detail langs een kanaal in Venetië, 1864
4
Vijver in de bergen, z.d.
5
Winterlandschap met molen, 1898. Opschrift op de keerzijde “Tausend herzliche Wünsche für 1898”
6
“Idaladorin Venezia”, zicht van Venetië, z.d.
7
Huizen in grisaille, z.d.
8
Berglandschap in grisaille, z.d.
9
Landschap met kruis op het voorplan te Mont-Dore
Nr. 212 : Aquarellen met landschappen, 1880-1892 1
“Cloitre de San Gregorio à Venise”, binnenplein van het klooster van San Gregorio in Venetië, 1880
2
“Au quai des esclavons Venise”, kaai met aangemeerde zeilbootjes te Venetië, 1880
3
“Cloitre d’Ognisanti à Florence”, binnenplein van het klooster van Ognisanti in Firenze, z.d.
4
“Près des Amerois en Ardennes”, heuvellandschap in de omgeving van het kasteel van de Amerois, 1880
5
“Maisons au bord de la Semois à Bouillon. Ardennes”, huizen langs te Semois te Bouillon, 1880
6
“Vieux moulin à Bastine Semois Ardennes”, verlaten watermolen te Bastine langs de Semois, z.d.
7
“Château de Bouillon. Ardennes (août 1880)”, het kasteel van Bouillon gezien vanaf de overkant van de Semois, 1880
8
“Maisons à Frahan Semois Ardennes (Frahan 5 août 1881)”, huisjes te Frahan, 1881
9
Niet geïdentificeerde boerderij, z.d.
10 “Rue à Seville Espagne (9 avril 1882)”, straat in Sevilla, 1882 11 “Tour du captif Alcazar de Séville Espagne”, toren van het Alcazar van Sevilla, 10 avril 1882 12 “Près de l’Alcazar à Seville. Espagne”, stadszicht in de omgeving van de Alcazar van Sevilla, 10 avril 1882 13 “Barque de pecheur de Heyst”, vissersboot op het strand van Heist, 18 mai 1884 68
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
14 “Biarritz (14 mai 1885)”, landschap met de zee te Biarritz, z.d. 15 “Puits à Baveno Lac Majeur”, huisje met een waterput (?) te Baveno, september 1887 16 “À Bignasco Vallée de la Maggia Lac Majeur”, huizen te Bignasco met berg op de achtergrond, z.d. 17 “Maisons à Baveno Lac Majeur”, huizen te Baveno, z.d. 18 “À Gandria sur le Lac de Lugano Suisse”, huizen te Gandria, 25 september 1889 19 “À Bellagio Lac de Come”, huizen te Bellagio, o.a. langs het water, 26 september 1888 en 21 september 1889 20 Niet geïdentificeerde boerderij (?), 1892. Nr. 213 : Aquarellen met landschappen, 1880-1894 1
“Ruines d’Orval Ardennes 3 juli 1880”, ruïne van de abdij van Orval, 1880
2
“Chassepierre sur la Semois Ardennes”, landschap te Chassepierre langs de Semois, 1880
3
“Rue à Pérouse Italie”, afdalend steegje te Perugia, 1880
4
“Sur la route de Latour Mont-Dore Auvergne”, landschap met een huisje langs een weg tegen een heuvel bij Mont-Dore, 1889
5
“Château des Salis à Malans près de Ragatz”, het kasteel van Salis te Malans, 1889
6
“Château des Salis à Malans près de Ragatz”, het kasteel van Salis te Malans, 1889
7
“Château de Marschlins près de Ragatz”, het kasteel van Marschlins bij Ragatz, z.d.
8
“Route de La Bourboule”, weg met bomen te La Bourboule, z.d.
9
“Au Mont-Dore Auvergne été 1894”, landschap met bomen te Mont-Dore, 1894.
Nr. 214 : Aquarellen met landschappen en bloemen, 1881-1894 1
Niet geïdentificeerde kapel (van het kasteel van de Amerois ?), z.d.
2
Berglandschap met rivier in een dal, z.d.
3
Kerk in Cotroceni (Roemenië), 1881
4
Het kasteel van Sinaia (Roemenië), z.d.
5
Watermolen te Ragerz (?), z.d.
6
Een meer omringd door bergen, met enkele huisjes en een kerk, z.d.
7
Berglandschap met een meer, z.d.
8
Houten chalet, z.d.
9
Berglandschap met meer op de voorgrond, z.d.
10 Venetië (?), z.d. 69
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
11 Chalet in een bos, z.d. 12 Boerderij (?) bij een meer, z.d. 13 Brug over een beek, met berglandschap op de achtergrond, z.d. 14 Interieur met kruisribgewelf, z.d. 15-18 Bloemen, z.d. Nr. 216 : Olieverfschilderijen met landschappen in Mont-Dore, Zwitserland en Duitsland 1-3
Berglandschappen
4
Landschap met de kerktoren van Lissewege (?)
5-6
Landschappen
7
Zittende oude vrouw
8-18
Berglandschappen
19
Vrouw zittend voor een open raam, in een boek lezend
20
Meer met een bootje
21
Steegje in een dorp
22-23 Berglandschappen 24
Binnenplein van een boerderij (?)
25-27 Berglandschappen 28
Kerhof
29-34 Berglandschappen 35
Kerk met een kerkhof ervoor
36-39 Berglandschappen 40
Vrouw staand naast een ezel
41-42 Berglandschappen 43
Landschap bij een meer
44
Studie van handen
45-49 Berglandschappen 50
Smalle straat met een persoon
51-55 Berglandschappen 56
Weg in een dorp met een kruis
57-61 Berglandschappen 62
Toren of ruïne van een kasteel (?)
70
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
63
Jagers in een vallei
64
Meer met berglandschap op de achtergrond
65
Dorpsgezicht
66-67 Berglandschappen 68
Kop van een ezel.
Nr. 217 : Olieverfschilderijen met figuren en stillevens 1-2
A. Burnell, vleugeladjudant van de Graaf van Vlaanderen
3-5
Niet geïdentificeerde mannen
6-30
Niet geïdentificeerde vrouwen
31-33 Niet geïdentificeerde meisjes 34
Studie van een oor
35
Tuinier zittend op een stoel
36-37 Stillevens met kruik, fruit en fles 38-39 Vaas met bloemen 40
Kandelaar en boeken waarvan een geopend met opschrift “Amerois juni 26 – 1883 MF”
41
Vrouw lezend in het kasteel van de Amerois, omringd door een harnas en opgezette vogel en hertekop
42
Landschap met personages
43
Rotsen tussen het gras
44
Meer met ondergaande zon (?)
45
Drie karren bij een berg hooi (?) op het Koningsplein te Brussel, 26 april 1888.
Nr. 218 : Olieverfschilderijen met landschappen en een stilleven 1
Vaas met bloemen
2-5
Berglandschappen
6
Huis omringd door bomen
7
Stadsgezicht met afgebroken huis (?)
8
Landschap met ondergaande zon.
71
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
Nr. 219 : Fotografische reproducties van schilderijen en aquarellen van de Gravin van Vlaanderen 1
“Gemalt mai 1866 Dusseldorf”, landschap met bomen, 1866
2
“Gemalt Dusseldorf dezember 1866”, landschap in de bergen met een vrouw op een weg, 1866
3
“Gemalt Dusseldorf märz 1867”, een meer omringd door bergen en sparren, 1867
4
“MF.1869 Brussel”, bomen aan de ingang van een bos, 1869
5
“Gemalt Brussel november 1869”, interieur van een klooser (?) met gewelfd plafond, 1869
6
“Gemalt Brussel märz 1870”, meer in de bergen met een kapel op de voorgrond, 1870
7
“Gemalt Brussel Herbst 1872”, bomen bij een meer, 1872
8
“Vue de Bouillon du Rond le Duc Ardennes belges”, landschap in de omgeving van Bouillon, z.d.
Nr. 220 : Fotografische reproducties van schilderijen en aquarellen van de Gravin van Vlaanderen 1-7
“Motif en Ardennes Amerois appartient au Comte de Flandre”, het bos bij het kasteel van de Amerois, met een kabbelend beekje
8-15
“en Auvergne, tableau donné à une fancy fair à Liège fevrier 1905 acheté par Monsieur Hanquet de Coune”, rotslandschap in de Auvergne
16-19 “d’après mon tableau vue de rond le Duc près de Bouillon, Ardennes. Le tableau a fait partie de l’exposition de Chicago, donné à une lotterie à Dresde, apart. À M. Kühnscherf”, bos in de omgeving van Bouillon 20-25 “Chênes sur la route des 4 chemins à Bouillon donné à une lotterie propriétaire inconnu”, landschap met eiken te Bouillon 26-29 “Dohan sur Semois, appartient à la Duchesse de Vendôme”, landschap met brug te Dohan 30-37 “Herbeumont et les étangs de Conques, appartient à la Reine des Belges janvier 1890”, landschap met de vijvers van Conques te Herbeumont 38-40 “Les étangs de Conques Ardennes Belges, tableau donné à une fancy fair à Bruges, appartient à Madame Peers Denterghem”, landschap met de vijvers van Conques in de Ardennen 41-44 “rue de l’église à Menton, tableau donné à la fancy fair 1892 acheté par la Duchesse d’Ursel (Harcourt)”, straatje met treden te Menton 45-48 “les deux églises à Menton 1892 tableau app. À la Reine de Saxe”, zicht van Menton met twee kerktorens
72
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
49-54 “d’après mon tableau ‘Composition’ donné à Liège à une lotterie, gagné par monsieur Pastor”, landschap met bomen 55-60 “Mignon, appartient à la Pr. Henriette”, portret van een jonge vrouw met een tamboerijn in de hand 61-63 “Vallée de la Semois près de Bouillon, d’après mon tableau à l’huile”, vallei van de Semois bij Bouillon 64-65 “d’après un tableau vue sur la vallée de la Semois du côté de Dohan, appartient à Joséphine”, zicht van de vallei van de Semois in de omgeving van Dohan. B.
NADERE TOEGANG TOT DE ALBUMS MET PORTRETFOTO’S
Per album is de doorlopende nummering in potlood aangebracht. Album 348 : Familieleden en kennissen, voornamelijk in Berlijn 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25-26 27 28 29 30 31 32 33
Frau von Clebeck (?) Maria von Clebeck (?) (idem 34) Prinses Elisabeth zu Wied (toekomstige koningin van Roemenië, Carmen Sylva) Prinses Elisabeth von Solms Prins en prinses von Hohenlohe-Bartenstein Gravin Louisa …, geboren prinses von Hohenlohe Prinses Hedwig Radziwill Prinses Mathilde Radziwill Mevrouw von Cuder, geboren von Lerenfo..? Mevrouw von …elfendt, geboren von Lieds…? Barones von Schukmun (?) Gravin Valérie Hohenthal Gravin Virginie H…n ? Juffrouw von Goltz Gravin Franciska L…l ? Gravin Maria Schulenburg (?) Gravin Louise Ronitz, geboren gravin Schwerin (?) Dr Lögner (?) Angus De heer Guillaird Gravin Elisabeth von Gerlin, geboren barones von Synn (?) Mevrouw von …inn (?) Mevrouw Allmann De heer Lefergel (?) Mister Carver Markies Joachim-Napoleon Pepoli (onkel Pepoli) Markiezin Pepoli, geboren prinses Frederika van Hohenzollern-Sigmaringen (tante Frieda) Generaal von Berden (?) Oberst von … (?) De heer von M…fisch (?) Mevrouw von M…fisch (?) Caroline Schültze (?) 73
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
34 35 36 37 38
Maria von Clebeck (?) (idem 2) Lora Schultyn (?) De heer von Clebeck (?) Prins Louis Napoleon (Prince imperial), zoon van keizer Napoleon III van Frankrijk Prins Karel van Hohenzollern-Sigmaringen (toekomstige koning Carol I van Roemenië) 39 Juffrouw von Melling (?) 40 Miss Ellen Edwards 41 Gravin Schall (?) 42 Juffrouw Marie von Cerrini 43 Antoinette Pepoli 44 Luisa Pepoli 45 Prins Karel van Hohenzollern-Sigmaringen 46 Mevrouw von Schenck (?) 47-48 Niet geïdentificeerd 49 Mevrouw von Blügsell (?) 50 Juffrouw von Commeras (?) 51 Niet geïdentificeerd 52 Prins Karel van Hohenzollern-Sigmaringen 53 Carlo Hamilton 54 Hertog Frederik I van Anhalt Album 349 : Personen uit de muziek- en theaterwereld 1 2 3 4 5 6-7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
Mevrouw Lücd… ? Désirée Artôt (operazangeres) (idem 33) Roger Mevrouw von Lulgorisky ( ?) Mevrouw G… ? Juffrouw Schubert ( ?) (operazangeres, in een opera van Charles Gounod) De heer Goldschmidt Jenny Lind (operazangeres) Juffrouw von Edelsberg De heer Wockhonusen (?) Niet geïdentificeerd Niet geïdentificeerd (Musikdirector) Isi…ln (?) (Musikdirector) Mevrouw L…ringar (?) Clara Schumann (pianiste) Henri Vieuxtemps (componist en violonist) Carlotta Patti (operazangeres) Niet geïdentificeerd Mevrouw Nimmen … (?) …meister de Sovert (?) …meister …unc (?) (violonist) Juffrouw Aglaya Orgéni (operazangeres) De heer …öning (?) Mevrouw Meyer … ?
74
Archief van het Koninklijk Paleis
26 27 28 29-31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42
Nummer toegang: 133
Juffrouw Linthens (?) De heer …su (?) Mevrouw Lucca (operazangeres, als Selika in ‘L’Africaine’ van Giacomo Meyerbeer) Wonhtel (?) (operazanger, o.a. als Vasco da Gama in ‘L’Africaine’ van Giacomo Meyerbeer) (idem 34) H. Wo…orsky (?) Désirée Artôt (operazangeres) (idem 2) Wonhtel (?) (operazanger, als Vasco da Gama in ‘L’Africaine’ van Giacomo Meyerbeer) (idem 29-31, 34) Mevrouw Frinb-Lliven… (?) Caroline Miolan-Carvalho (operazangeres) De heer Fort Marie Sass (operazangeres, als Selika in ‘L’Africaine’ van Giacomo Meyerbeer) Edmond Got (acteur van de Théâtre Français) De heer Lafontaine (acteur van de Théâtre Français) Madeleine Brohan (actrice van de Théâtre Français) Benoît-Constant Coquelin (acteur van de Théâtre Français)
Album 350 : Familieleden en kennissen 1 2 3 4 5-6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16-17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
Prinses Joséphine van Baden Niet geïdentificeerd Prins Willem van Hohenzollern Prinses Leopold van Hohenzollern, geboren prinses Antoinette van Portugal, met baby Prinses Leopold van Hohenzollern, geboren prinses Antoinette van Portugal Prins Anton van Hohenzollern Prins Frederik (Fritz) van Hohenzollern Prins Albert van Saksen-Altenburg Prins Leopold van Hohenzollern Hertogin van Dalécarlie (?) Hertog van Dalécarlie (?) Niet geïdentificeerd Juffrouw von Lindheim Niet geïdentificeerd Juffrouw van Larisch Mevrouw Nodin Niet geïdentificeerd Groepsfoto met uiterst rechts generaal Burnell Baron de Maerken Monsieur de Werner Monsieur de Osten Monsieur Kratz Brauchitsch Monsieur de Osten Niet geïdentificeerd Kolonel Gustav Rainh Dr Koch Kapitein de Collas
75
Archief van het Koninklijk Paleis
29 30 31 32 33 34 35-37 38 39-42 43 44 45 46 47-52 53 54-55 56 57 58-63 64 65-67 68 69-73 74 75-79 80 81-92
Nummer toegang: 133
Barones de Schreckenstein Baron de Schreckenstein H. von Normann Niet geïdentificeerd Anna von Kalckreuth Graaf von Kalckreuth Niet geïdentificeerd Adjudant Ennes (?) Niet geïdentificeerd Mevrouw de Chabran, geboren de Croÿ Prinses von Landsberg, geboren prinses de Croÿ (?) Niet geïdentificeerd Dame de Croÿ Niet geïdentificeerd Barones de Maerken Niet geïdentificeerd Mevrouw von Massenbach De heer von Massenbach Niet geïdentificeerd von Quadt, hofdame van prinses Friedrich van Pruisen Niet geïdentificeerd Baron von Tranque (Franque ?) Niet geïdentificeerd Frau von …ordom (?) Niet geïdentificeerd Elisabeth von Eynatten Niet geïdentificeerd
Album 351 : Familieleden 1-2 3 4 5 6 7 8
N. Prins Leopold van Hohenzollern Prinses Leopold van Hohenzollern, geboren prinses Antoinette van Portugal Hertog Frederik I van Anhalt en zijn echtgenote, prinses Antoinette van SaksenAltenburg N. Mary Douglas-Hamilton Carlo Douglas-Hamilton
Album 352 : Familieleden en kennissen 1 2 3 4 5-8 9
Groothertog Frederik I van Baden en de groothertogin, geboren prinses Louisa van Pruisen Prins Lodewijk van Baden Hertog Frederik I van Anhalt (idem 21, 62) Niet geïdentificeerde peuter Niet geïdentificeerd De heer en mevrouw von Niedermayer
76
Archief van het Koninklijk Paleis
10 11 12-13 14-15 16 17 18-19 20 21 22-25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35-36 37 38-48 49 50 51 52 53-56 57 58 59 60-61 62 63 64 65 66 67 68 69 70-74 75 76 77 78 79 80 81
Nummer toegang: 133
G.G. Weilenmann Professor Stindil (?) Niet geïdentificeerd Koning Carol I van Roemenië (idem 75) Mevrouw Euler (?) De heer Euler (?) Niet geïdentificeerd Hertogin Antoinette van Anhalt, geboren prinses van Saksen-Altenburg Hertog Frederik I van Anhalt (idem 3, 62) Niet geïdentificeerd Prinses Elisabeth zu Wied (?) (Carmen Sylva) met haar moeder (in rouw) en een portret van haar vader (?) Niet geïdentificeerd Prinses Elisabeth zu Wied (toekomstige koningin van Roemenië, Carmen Sylva) Koningin Carola van Saksen, geboren prinses Wasa van Zweden Prins Anton van Hohenzollern-Sigmaringen Niet geïdentificeerd Hertog Ernst I van Saksen-Altenburg Hertog Ernst I van Saksen-Altenburg en zijn echtgenote, prinses Agnes van Anhalt Prinses Marie van Saksen-Altenburg (?) Niet geïdentificeerd Broer van Gravin van Vlaanderen (?) (foto van schilderij te paard) Niet geïdentificeerd Marie Schultze Niet geïdentificeerd Prins Leopold van Hohenzollern (?) Prins Willem en prins Ferdinand van Hohenzollern Niet geïdentificeerd Prinses Alexandrina van Pruisen (?) Prinses Leopold van Hohenzollern, geboren prinses Antoinette van Portugal, met baby Gravin van Vlaanderen met haar moeder, prinses Joséphine van Baden Niet geïdentificeerd Hertog Frederik I van Anhalt (idem 3, 21) Hertogin Antoinette van Anhalt, geboren prinses van Saksen-Altenburg Prins Leopold van Anhalt Prins Frederik van Anhalt Prinses Elisabeth van Anhalt (in kader met wapenschild van Anhalt) Prins Edward van Anhalt Prins Aribert van Anhalt Prinses Alexandra van Anhalt (in kader met wapenschild van Anhalt) Niet geïdentificeerd Koning Carol I van Roemenië (idem 14-15) Niet geïdentificeerd Mary Douglas-Hamilton Keizer Maximiliaan van Mexico Keizerin Charlotte van Mexico, geboren prinses van België Barones Idesbalde Snoy et d’Oppuers, geboren barones Marie Goethals Gravin Claire d’Yve de Bavay
77
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
82-83 84 85 86 87 88-91 92 93
Niet geïdentificeerd Burnell Niet geïdentificeerd Prins Edward van Anhalt Prins van Anhalt (?) Niet geïdentificeerd Koningin Victoria van Groot-Brittannië Prins-gemaal Albert van Groot-Brittannië, geboren prins van Saksen-Coburg (foto van een prent) 94 Niet geïdentificeerd 95 Prins Albert-Edward van Groot-Brittannië, prins van Wales, en zijn echtgenote, prinses Alexandra van Denemarken 96 Vrouw in traditionele klederdracht van Roemenië (foto van een litho) 97 Koning Carol I van Roemenië omringd door Roemenen (foto van een litho) 98 Boerendans van Roemenen in traditionele klederdracht 99-102 Niet geïdentificeerd 103 Mary Douglas-Hamilton 104-106 Niet geïdentificeerd 107 Rittmeister von Borries 108-111 Niet geïdentificeerd Album 353 : Leden van de koninklijke familie van Groot-Brittannië en personaliteiten 1-3
Prins Albert-Edward van Groot-Brittannië, Prins van Wales (toekomstige koning Edward VII) 4 Prinses Alexandra van Wales, geboren prinses van Denemarken 5-8 Kinderen van de prins van Wales (?) 9 Prins en prinses van Wales met twee kinderen 10 Prinses Louise van Groot-Brittannië 11 Prins Leopold van Groot-Brittannië, Hertog van Albany 12 Prinses Louise en prins Leopold van Groot-Brittannië 13 Niet geïdentificeerd 14 Hertogin van Teck, geboren prinses Mary-Adelaide van Groot-Brittannië, met haar dochter Mary (toekomstige koningin van Groot-Brittannië) 15 Sir William Knollys 16 Hertogin van Manchester 17 Hertog van Manchester 18 Sylvain van de Weyer (ambassadeur van België in Groot-Brittannië) 19 Mevrouw Sylvain van de Weyer (?) 20-23 Niet geïdentificeerd Album 354 : Leden van Europese vorstenhuizen 1 2 3-4 5
Niet geïdentificeerd Kroonprinses Louise van Denemarken, geboren prinses van Zweden, met drie kinderen (?) Niet geïdentificeerd Marie Leiningen, prinses von Lerden (?)
78
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
6 7 8-9 10 11 12 13
Niet geïdentificeerd Prinses Stéphanie van België Niet geïdentificeerd Broer van de Gravin van Vlaanderen (?) Niet geïdentificeerd Koningin van Beide-Siciliën (?) Hertogin van Genua (echtgenote van prins Ferdinand van Savoie), geboren prinses Elisabeth van Saksen 14 Prinses Clémentine van België 15 Kind van prinses Louise van België (?) 16 Niet geïdentificeerd 17 Prins August van Saksen-Coburg 18 Prinses Marie-Mercedes van Orléans, infante van Spanje 19 Niet geïdentificeerd 20 Prins Philippe van Orléans, Graaf van Parijs 21 Gravin van Parijs, geboren prinses Marie-Isabella van Orléans, infante van Spanje 22 Amalia zu Fürstenberg (?) 23-24 Niet geïdentificeerd 25 Prins Louis van Monaco (toekomstige prins Louis II) 26 Niet geïdentificeerd 27 Broer Gravin van Vlaanderen (?) (idem 32) 28-29 Niet geïdentificeerd 30 Prinses Stéphanie van België (?) 31 Aartshertog Rudolf van Oostenrijk 32 Broer Gravin van Vlaanderen (?) (idem 27) 33 Prinses Louise van België 34 Niet geïdentificeerd Album 355 : Familieleden en kennissen 1-3 4 5
Koning Carol I van Roemenië (idem 6-7, 29, 31) Koning Carol I van Roemenië en zijn neef Carlo Douglas-Hamilton (?) Koningin Stéphanie van Portugal, geboren prinses van Hohenzollern-Sigmaringen (foto van een litho) 6-7 Koning Carol I van Roemenië (idem 1-3, 29, 31) 8 Niet geïdentificeerd 9 Koningin Elisabeth van Roemenië, geboren prinses zu Wied (Carmen Sylva) (idem 30) 10 Mary Douglas-Hamilton (idem 20) 11 Prins Frederik van Hohenzollern (idem 22) 12 Prins Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen (idem 14) 13 Prinses Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen, geboren prinses Joséphine van Baden (idem 15-16) 14 Prins Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen (idem 12) 15-16 Prinses Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen, geboren prinses Joséphine van Baden (idem 13) 17 Koningin Carola van Saksen, geboren prinses Wasa van Zweden 18 Prins Willem van Hohenzollern
79
Archief van het Koninklijk Paleis
19 20 21 22 23-24 25 26-27 28 29 30 31 32
33 34-35 36 37 38 39 40 41-46 47 48 49-54 55 56-59 60 61 62 63 64 65 66-68 69 70 71-72 73 74 75
Nummer toegang: 133
Prins Ferdinand van Hohenzollern Mary Douglas-Hamilton (idem 10) Marie Schulze Prins Frederik van Hohenzollern (idem 11) Koningin Marie-Henriette in een rijtuig (faëton) met vier paarden (idem 37) Vier personen (o.a. de Gravin van Vlaanderen ?) bij een rijtuig (faëton) met vier paarden Graaf en Gravin van Vlaanderen bij een rijtuig (faëton) met twee paarden Een paard Koning Carol I van Roemenië (idem 1-3, 6-7, 31) Koningin Elisabeth van Roemenië, geboren prinses zu Wied (Carmen Sylva) (idem 9) Koning Carol I van Roemenië (idem 1-3, 6-7, 29) Groepsfoto met prinses Clothilde (aartshertogin Jozef van Oostenrijk), prinses Amélie en prins Ferdinand (toekomstige koning Ferdind I van Bulgarije) van Saksen-Coburg, en prinses Thérèse van Beieren. Graaf Antonio Gaddi Prinses Leopold van Hohenzollern, geboren prinses Antonia van Portugal Prinses Alexandra van Wales, geboren prinses van Denemarken, met een paard en twee kinderen (?) Koningin Marie-Henriette in een rijtuig (faëton) met vier paarden (idem 23-24) Prinses Marguerite van Orléans Niet geïdentificeerd Baron en barones Schoulepnikov Niet geïdentificeerd Hertog Ernst I van Saksen-Altenburg Hertog Frederik I van Anhalt Niet geïdentificeerd Berthold Auerbach Niet geïdentificeerd Prinses Leopoldine de Croÿ Leopold von Werner Niet geïdentificeerd Kolonel Candjorne (?) (gesigneerd) Niet geïdentificeerd Prinses Louise van België (?) Niet geïdentificeerd Prins Adolf-Frederik V van Mecklenburg-Strelitz en zijn echtgenote, prinses Elisabeth van Anhalt Prinses Louise van België en prins Filip van Saksen-Coburg Niet geïdentificeerd Prins François der Beide-Siciliën, Graaf van Trapani Prinses François der Beide-Siciliën, Gravin van Trapani, geboren aartshertogin MarieIsabelle van Oostenrijk-Toscane Prins van Duitsland (Hohenzollern)
Album 356 : Familieleden en kennissen 1
Mary Douglas-Hamilton
80
Archief van het Koninklijk Paleis
2 3-4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20-21 22-23 24 25 26 27 28-30 31 32 33 34 35-36 37 38 39 40 41 42 43
Nummer toegang: 133
Prins Louis van Monaco (?) Niet geïdentificeerd Laetizia of Antonietta Pepoli met haar echtgenoot, graaf Antonio Gaddi of graaf Carlo Taveggi (links) en Luisa Pepoli met haar echtgenoot graaf Domenico Guarini (rechts) Niet geïdentificeerd Prins Alfred van Groot-Brittannië (?) De prinsen Willem, Ferdinand en Karl (Carlo) van Hohenzollern Niet geïdentificeerd De prinsen Leopold, Frederik, Edward en Aribert van Anhalt De prinsessen Elisabeth en Alexandra van Anhalt Mary Douglas-Hamilton met haar zoon, prins Louis van Monaco Prins Louis van Monaco (toekomstige prins Louis II) (idem 20-21) Prinses Marie van Pruisen (?, cfr. nr. 18) Prins Frederik (Fritz) van Hohenzollern (verkleed) Koning Carol I van Roemenië (te paard) (idem 19, 37) Niet geïdentificeerd Prinses Marie van Pruisen en prins Frederik (Fritz) van Hohenzollern (verkleed) Koning Carol I van Roemenië (idem 16, 37) Prins Louis van Monaco (idem 13) Niet geïdentificeerd Koningin Elisabeth van Roemenië, geboren prinses zu Wied (Carmen Sylva) (idem 38) Koning Carol I van Roemenië met zijn dochter, prinses Marie Niet geïdentificeerd Carlo Douglas-Hamilton Niet geïdentificeerd Prinses Willem zu Wied, geboren prinses Marie van Nederland Prins Willem zu Wied Graaf Kalkreuth Gravin Kalkreuth (?) Niet geïdentificeerd Koning Carol I van Roemenië (idem 16, 19) Koning Elisabeth van Roemenië, geboren prinses zu Wied (Carmen Sylva) (idem 24) Burnell Prinses Marie van Roemenië (?) Niet geïdentificeerd Mevrouw de Sequeira Niet geïdentificeerd
Album 357 : Familieleden en kennissen 1 2 3 4 5 6
Prinses Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen, geboren prinses Joséphine van Baden Gravin van Vlaanderen met prinses Joséphine van België Prinses Henriette van België (idem 25) Prinses Joséphine van België Prins Leopold van Hohenzollern en zijn echtgenote, prinses Antoinette van Portugal Prins Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen
81
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
7 8 9
Prins Philippe van België, Graaf van Vlaanderen (idem 12) Koningin Marie-Henriette (met diadeem) Prins Frederik van Hohenzollern en zijn echtgenote, prinses Louisa van Thurn und Taxis 10 Koning Carol I van Roemenië en koningin Elisabeth (Carmen Sylva), geboren prinses zu Wied 11 Niet geïdentificeerd 12 Prins Philippe van België, Graaf van Vlaanderen (idem 7) 13 Terlinden 14-21 Niet geïdentificeerd 22 Burnell 23 Niet geïdentificeerd 24 Prins Boudewijn van België 25 Prinses Henriette van België (idem 3) 26-27 Niet geïdentificeerd 28 Terlinden 29-31 Niet geïdentificeerd Album 437 : Album gevormd door koningin Carola van Saksen 1 2 3
Niet geïdentificeerd Niet geïdentificeerd (idem 32, 53) Prinses Joséphine van Baden (prinses Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen) en haar zus, prinses Marie van Baden (hertogin Douglas-Hamilton) 4 Niet geïdentificeerd 5-6 Prins Gustav Wasa van Zweden (idem 68-70) 7 Paus Leo XIII 8 Koningin van Beide-Siciliën (idem 42) 9-11 Niet geïdentificeerd 12 Hertogin Maximiliaan in Beieren, geboren prinses Ludovica van Beieren 13-15 Niet geïdentificeerd 16 Hertog Ernst I van Anhalt (?) 17 Hertog Ernst I van Saksen-Altenburg 18-19 Niet geïdentificeerd 20 Prinses Frederik van Hohenzollern, geboren prinses Louise van Thurn und Taxis (idem 40, 58) 21-22 Niet geïdentificeerd 23 Gravin van Vlaanderen en baby 24-31 Niet geïdentificeerd 32 Niet geïdentificeerd (idem 2, 53) 33-33bis Niet geïdentificeerd 34 Roger de Montesquie 35 Niet geïdentificeerd 36 Koningin Margaretha van Italië, geboren prinses van Savoie-Genua 37 Koning Umberto I van Italië 38 Koning Umberto I, koningin Margaretha en kroonprins Victor-Emmanuel van Italië 39 Prins Frederik van Hohenzollern en zijn echtgenote, prinses Louise van Thurn und Taxis (idem 41)
82
Archief van het Koninklijk Paleis
40 41 42 43 44-45 46 47-51 52 53 54 55-56 57
58 59 60 61-63 64 65 66 67 68-70 71 72 73 74 75 76 77 78-80 81 82-86 87 88-91
Nummer toegang: 133
Prinses Frederik van Hohenzollern, geboren prinses Louise van Thurn und Taxis (idem 20, 58) Prins Frederik van Hohenzollern en zijn echtgenote, prinses Louise van Thurn und Taxis (idem 39) Koningin van Beide-Siciliën (idem 8) Hertogin van Genua (echtgenote van prins Ferdinand van Savoie), geboren prinses Elisabeth van Saksen Niet geïdentificeerd Prins Jan-George (?) van Saksen (idem 72) Niet geïdentificeerd Hertogin Maximiliaan in Beieren, geboren prinses Ludovica van Beieren, met kleindochter (?) Niet geïdentificeerd (idem 2, 32) Niet geïdentificeerd Gravin van Vlaanderen Groepsportret met Joséphine van Hohenzollern-Sigmaringen, geboren van Baden, de Gravin van Vlaanderen, koningin Elisabeth van Roemenië (Carmen Sylva) en drie andere dames Prinses Frederik van Hohenzollern, geboren prinses Louise van Thurn und Taxis (idem 20, 40) Prins Louis van Monaco (toekomstige prins Louis II) Koning Albert I van Saksen Niet geïdentificeerd Prinses Elisabeth van Saksen, echtgenote van de Hertog van Genua Prinses Karl-Anton van Hohenzollern-Sigmaringen, geboren prinses Joséphine van Baden Aartshertogin Rudolf van Oostenrijk, geboren prinses Stéphanie van België (?) Niet geïdentificeerd Prins Gustav Wasa van Zweden (idem 5-6) Niet geïdentificeerd Prins Jan-George (?) van Saksen (idem 46) Prins Maximiliaan (?) van Saksen (idem 77, 87) Niet geïdentificeerd (dame rechts idem 81 met kind) Prins Boudewijn van België Niet geïdentificeerd en hertogin Sophie in Beieren (?) (rechts) Prins Maximiliaan (?) van Saksen (idem 73, 87) Niet geïdentificeerd Niet geïdentificeerd (dame idem 74 rechts) Niet geïdentificeerd Prins Maximiliaan (?) van Saksen (idem 73, 77) Niet geïdentificeerd C.
NADERE TOEGANG TOT HET ALBUM MET PRENTKAARTEN VAN BELGISCHE KASTELEN
Nr. 389.
83
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
De nummers verwijzen naar de in potlood aangebrachte nummering in de rechter benedenhoek. Tussen vierkante haakjes staat de naam van de gemeente indien die verschilt van de naam van het kasteel. Tussen ronde haakjes staat de naam van de eigenaar van het kasteel. 1-5 6 7 8 9 10-15 16 17 18-20 21-22 23-24 25-26 27 28 29 30 31-32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46-48 49-50 51-52 53-54 55-56 57 58 59 60 61 62 63 64
Tourneppe (gravin Cornet de Grez) L’Hermite [Braine-l’Alleud] (Georges Snoy) Braine-le-Château (graaf de Robiano) Bois d’Hautmont [Wauthier-Braine] (Gabrielle du Roy de Blicquy) Sint-Genesius-Rode (Valentine de Jonghe d’Ardoye) Bois-Seigneur-Isaac (Marie Snoy) Limburg Stirum [Huldenberg] (Thierry de Limburg Stirum) Yezer [Overijse] (graaf Ferd. de Marnix) Coloma [Sint-Pieters-Leeuw] (graaf van der Dilft) Lubbeek (gravin de T’Serclaes de Wommersom) Limal (baron de Fierlant) Wommersom (gravin J. de T’Serclaes de Wommersom) Korbeek-Lo (barones de Dieudonné de Corbeek-over-Loo) Kortenaken (M. de Wouters d’Oplinter) Wespelaar (Elisabeth de Spoelberch) (idem 31-32) Sint-Pieters-Rode (gravin Eugène de Grunne) Wespelaar (Elisabeth de Spoelberch) (idem 29) Leefdaal (baron de Liedekerke) Fontaine [Vorst] (M. Fontaine Vander Straeten) Sint-Lambrechts-Woluwe (baron Fernand de Wykerslooth) Allard [Ukkel] (Victor Allard) Wemmel (gravin M. de Limburg Stirum) Perk (graaf de Ribaucourt) Pont-Brulé [Vilvoorde] (graaf Cornet d’Elzius de Peissant) Haren (d’Assche) Linterpoort [Weerde] (gravin Aug. d’Ursel) Moriensart [Ceroux-Mousty] (graaf van der Dilft de Borchvliet) Rivieren [Ganshoren] (graaf de Villegas) Aische-en-Refail [Perwez] (van Goidtshoven) Malèves (baron de Vrint) Laclaireau (of Lacraireau) [Ethe] (gravin de Briey) Venneborg [Deurne] (Frédegand Cogels) Schotenhof [Schoten] ’s Gravenwezel (barones Gillès de Pélichy, geboren de Brouchoven de Bergeyck) Schoten (Mevrouw A. Ullens de Schooten) Zevenbergen [Ranst] (de Gilman de Zevenbergen) (idem 60) Selzaete [Wommelgem] (Gustave Agie) Byckhoven [Wijnegem] (barones de Gruben) Zevenbergen [Ranst] (de Gilman de Zevenbergen (idem 57) Donck [Donk] (d’Oultremont – Baillet Latour) Ter Borgt [Donk] (barones du Bois de Nevele) Ter Laeken [Booischot] Bellen-Hof [Brasschaat] (P. Hanoteau, geboren gravin de Baillet)
84
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
65 66 67 68 69-70 71 72 73-74 75 76 77 78 79-90
Groeningenhof [Kontich] (della Faille de Waerloos) Groenenborgerhof [Wilrijk] (Adrien van de Werve) Halle [Zandhoven] (baron de Borrekens) (idem 72) Broechem (Moretus de Bouchout) Liere [Zandhoven] (Ch. van de Werve) Veldwyck [Ekeren] (barones L. de Borrekens) Halle [Zandhoven] (baron de Borrekens) (idem 67) Gestel [Lier] (barones de Bieberstein Rogalla Zawadska) (idem 79-90) Herenthout (baron van Reynegom de Buzet) Crabelshof [Pulle] (van de Werve) Mélis [Puurs] (burggraaf de Beughem) Zielbeke [Ruisbroek] (C. Lefebvre) Gestel [Lier] (gravin O. van der Straten Ponthoz en barones de Bieberstein Rogalla Zawadska) (idem 73-74) 91 Zellaar [Bonheiden] (de Vrière) 92 Schiplaken (Terlinden) 93 Motte [Sint-Truiden] (L. Ullens-de Donnea) 94 Bornem (graaf de Marnix) (idem 111) 95-96 Rameyen [Gestel] (de Cock) 97 Achel (gravin A. Cornet de Peissant) 98 Postel (baron Ch. de Broqueville) 99 Yeuse [Saint-Léonard] (baron de Vinck de Winnezeele) 100 Prenthaegen (C. de Sauvage Vercour, geboren Roly de Vien) 101 Cortessem [Kortessem] (Paul Bernard de Fauconval) 102 Brandepoel [Alken] (baron Ullens de Schooten Whettnall) 103 Mont St-Jean [Halen] (baron Ullens de Schooten Whettnall) 104 Vogelsanck (baron Léon de Villenfagne) 105 Croenendael [Bilzen] (baron Arthur de Rosen) 106 Zanger Hey [Bilzen] (baron Rodolphe de Lamberts-Cortenbach) 107-108 Schoonbeek [Bilzen] (graaf Théod. de Renesse) 109 Terbist [Sint-Truiden] (G. Van Hom Le Jeune) 110 Ryckel [Sint-Truiden] (barones L. de Pitteurs Hiégaerts) 111 Bornem (graaf Ferd. de Marnix) (idem 94) 112 Neerrepen [Tongeren] (graaf Ch. de Meeùs) 113 Schalkhoven [Tongeren] (ridder C. de Borman) 114 Hamal [Tongeren] (graaf de Grunne) 115 Ordange [Sint-Truiden] (barones L. de Pitteurs Hiégaerts) 116 Horne [Sint-Truiden] (ridder de Menten de Horne) 117 Loye [Lummen] 118-119 Alden-Biesen (M. Roelants du Vivier) 120-121 Burght [Lummen] 122 Stevoort [Hasselt] (N. de Groote) 123 Wideux [Hasselt] (graaf de Brigode) 124 Mombeck [Hasselt] (ridder de Donnea de Hamoir) 125 Gors op Leeuw [Sint-Truiden] (ridder de Donnea) 126 Voordt [Sint-Truiden] (barones M. de Tornaco) 127-128 Bloemendaal [Beernem] (ridder de Vrière) 129-130 Hemsrode [Anzegem] (Louise de Limburg Stirum)
85
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
131-132 Nieuwburg [Oostkamp] (L. Peers de Nieuwburg) 133 Sint-Michiels (baron Henri Kervyn de Lettenhove) 134 Ter Lucht [Sint-Andries] (ridder de Formanoir de la Cazerie) 135-137 Tillegem [Sint-Michiels] (C. de Penaranda) 138 Tour Rouge [Sint-Michiels] (baron de Serret) 139 Noorveld [Sint-Andries] (barones Joseph Kervyn de Lettenhove) 140 Beernem (barones Snoy) 141 La Bruyère [Sint-Andries] (van Outryve d’Ydewalle) 142 Tudor [Sint-Andries] (ridder Stanislas van Outryve d’Ydewalle) 143 Peereboomveld [Sint-Andries] (ridder Emmanuel van Outryve d’Ydewalle) 144 Rumbeke [Roeselare] (gravin Thierry de Limburg Stirum) 145-148 Ardooie (burggraaf de Jonghe d’Ardoye) 149-151 Viviers (graaf de la Barre) 152-154 Lombise (de la Boëssière-Thiennes) 155 Velaines (gravin Ferd. de Lannoy) 156-158 Hembise [Cambron Saint-Vincent] (graaf du Chastel – Andelot) 159 Bois de Lessines (markies d’Yve de Bavay) 160-162 La Folie [Ecaussinnes-d’Enghien] (gravin de Spangen) 163 Presles [Châtelineau] (Henriette d’Oultremont) (idem 239-240) 164 Nouvelles [Hyon-Ciply] (baron Pycke) 165 Maulde (burggraaf Cossée de Maulde) 166-169 Beloeil (prins de Ligne) 170 Barisart [Spa] (gravin H. van der Burch) 171 Ormeignies [Ath] (graaf de Rouillé) 172 Grandmetz (Rotsart de Hertaing) 173-176 Moustier [Frasnes] (baron du Sart) 177 La Cattoire [Blicquy] (d’Oultremont) 178 La Bruyère [Molenbaix] (baron Gillès de Pélichy) 179 Wez-Velvain [Taintegnies] (gravin Henri du Chastel) 180-182 La Cattoire [Blicquy] (d’Oultremont) 183-184 Louvignies [Chaussée Notre-Dame] (gravin de Villegas de Saint-Pierre) 185-187 Soheit (markies Imperiali) 188 La Neuville [Huy] (prins de Ligne) 189 Suarlée [Rhisnes] (baron de Mévius) 190 Bossierre [Saint-Gérard] (de Thomaz de Bossierre) 191-192 Vichenet (gravin de Romrée de Vichenet, geboren de Beauffort) 193-201 Ochain [Clavier] 202 Marchin (gravin Gaëtan de Robiano) 203-205 Villers-le-Heest (baron de Pitteurs de Budingen) 206 Géronsart [Jambes] (baron Thysebaert) 207-208 Noisy (graaf de Liedekerke Beaufort) 209-212 Celles (graaf de Liedekerke Beaufort) 213-214 Hun [Annevoie] (baron de Beeckman) 215 Hex (graaf Alfred d’Ansembourg) 216 Longchamps (baron de Selys Longchamps) 217 Herzée-Blehen [Hannut] (graaf Cornet d’Elzius de Peissant) 218-219 Forêt (juffrouw de Fabribeckers) 220-222 Baudries [Gavere] (gravin Louis d’Ansembourg)
86
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
223 Wodémont (gravin L. de Borchgrave d’Altena) 224 Montjardin [Remouchamps] (de Theux) 225-226 Altenbrouck [Fouron-le-Comte] (de Behault) 227-228 Jemeppe (C. de Sauvage Vercour) 229 Lexhy (barones de Blanchart Surlet) 230 Ooidonk [Deinze] (graaf t’Kint de Roodenbeke) 231-234 Ham-sur-Heure (graaf John d’Oultremont) 235 Evelette-Libois (Imperiali Liedekerke) 236-238 Loverval (gravin de Merode, geboren de Rochechouart-Mortemart) 239-240 Presles [Châtelineau] (Henriette d’Oultremont) (idem 163) 241 Cruyshautem [Kruishoutem] (Piers de Raveschoot) 242 Beirlegem (Spangen) 243-244 Olsene (mevrouw Stanislas Piers de Raveschoot) 245-249 Mielmont [Gembloux] (markies de Beauffort) 250 Corroy-le-Château [Gembloux] (markies de Trazegnies) 251-252 Ferooz [Gembloux] (gravin de Romrée de Vichenet, geboren Beauffort, en graaf P. de Borchgrave d’Altena) 253 Barisart [Spa] (graaf van der Burch) 254 Poucques [Poeke] (baron R. Pycke) 255 Xhignez [Sprimont] (Pirmez-de Looz) 256 Sainte-Aldegonde [Deurle] (baron H. della Faille d’Huysse) 257-258 Waulsort (de Halloy) 259-261 Marche-les-Dames (prinses Pauline d’Arenberg) 262-266 Seilles (graaf de Borchgrave d’Altena) 267-268 Dhuy (St Mauris burggravin de Namur d’Elzée) 269-270 Harlue (gravin Léon de Grunne) 271-272 Reux [Leignon] (Jules Goffinet) 273-274 Taviet (barones A. d’Huart) 275-277 Mianoye [Ciney] (M. Vermeulen de Mianoye) 278-280 Conjoux (graaf de Villers) 281-282 Barcenal [Ciney] (graaf H. de Villermont) 283 Chevetogne [Leignon] (graaf L. van den Steen) 284 Namèche (Albéric de Pierpont) 285-287 Saint Fontaine [Havelange] (graaf de Liedekerke) 288 Buresse (graaf Martini) 289-290 Pailhe (graaf Fl. de Liedekerke) 291 Libois [Havelange] (graaf Henry de Liedekerke) 292 Jodoigne-Souveraine (Woestyne de Traux de Wardin) 293 Vonêche (barones Frédéric d’Huart) 294 Loupoigne (graaf Charles de Nicolay) 295-296 Les Croisettes (prins Charles de Ligne) 297-299 Rossignol (van der Straten Ponthoz) 300 Rendeux (Orban de Xivry) 301-302 Saint-Jean (graaf Adolphe de Limburg Stirum ?) 303-309 Durbuy (graaf Auguste d’Ursel) 310-314 Eysden [Eisden] (graaf de Geloes) 315-316 Villa des Dragons [Vielsalm] (baron St Paul Sincay) 317-318 Chez Nous [Vielsalm] (burggraaf de Jonghe)
87
Archief van het Koninklijk Paleis
319 320
Nummer toegang: 133
Amstenraad (Eugénie d’Ansembourg) Petite-Somme (graaf de Vaux)
88
Archief van het Koninklijk Paleis
Nummer toegang: 133
CONCORDANS VAN DE OUDE NAAR DE NIEUWE INVENTARISNUMMERS De oude inventarisnummers zijn die van de handschriftelijke inventaris van het archief van de Graaf en Gravin van Vlaanderen door E. Vandewoude. Een aantal nummers werd overgebracht naar andere bestanden, Graaf van Vlaanderen, Algemene Fotocollectie, Albums Albert en Elisabeth en Verzameling Kaarten, Plannen en Tekeningen. Oude inventarisnummers Graaf van Vlaanderen 106 305 310 315 316 748 754 755 811 902 / 7 902 / 8 Gravin van Vlaanderen 950 951 951 bis 951 ter 952 953 954 955 955 bis 956 957 958 959 960 961 962
Nieuwe inventarisnummers 122 401-402 234 235 236 342 301 302 331 229 249 32 33 33 34 35 36 225 393-395 124 69 71 72 73 74 76 78
89
Archief van het Koninklijk Paleis
963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008
Nummer toegang: 133
80 81 82 83 92 85 77 87 88 89 91 93 94 101 95 97 96 99 98 100 102 103 104 105 106 107 108 110 111 112-113 115 114 116 86 109 118 119 117 120 121 70 47, 50-51, 53-57, 60, 62-63, 65-66 38-40 41 42 44-45
90
Archief van het Koninklijk Paleis
1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054
Nummer toegang: 133
46 49 59 67 61 64 48 125 129 134 58 52 138 139 141 143 144 145 146 147 151 152 157 153 154 131 155 157 157 7-11 31 30 13-28 166 170 224 408 409 411 414 Graaf van Vlaanderen, nr. 367 228 37 12 230 231, 419
91
Archief van het Koninklijk Paleis
1055 1055 bis 1055 ter 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1062 a 1062 b 1062 c 1062 d 1062 e 1062 f 1062 g 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069-1364 1365-1536 1537 1538 1538 bis 1539 1539 bis 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1546 bis 1547 1548 a 1548 b 1548 c 1549 1550 1550 bis 1551
Nummer toegang: 133
420 416 427 428 423 424 422 429 425 241 433-435 436 432 417 430 437 413 403 451 5, 158-161, 248 243 4 2-3 Muziekpartituren Algemene fotocollectie 348 355 354 353 350 349 351 357 356 Albums koningin Elisabeth 352 Albums koningin Elisabeth 358 360 Albums prins Albert (koning Albert I) Albums prins Albert (koning Albert I) 359 366-367 368 Algemene fotocollectie 369
92
Archief van het Koninklijk Paleis
1551 bis 1552 1552 bis 1552 bis / 1 1553 1553 bis 1554 1555 1556 1556 bis 1557 1557 / 1 1557 bis 1557 ter 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1563 bis 1564 1565 1565 bis 1566 1566 / 1 1566 / 2 1567-1581 1582 1583 1584-1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1600 bis 1600 bis / 1 1601 1602 1602 bis 1603
Nummer toegang: 133
372 370 375 Algemene fotocollectie 388 299 376 Algemene fotocollectie 377 Ontbreekt 384 379 Algemene fotocollectie 382 381 371 373 380 361-364 365 374 Algemene fotocollectie Algemene fotocollectie Algemene fotocollectie 385 386 220 Losse prentkaarten 389 390 Losse prentkaarten 391 Losse prentkaarten 392 172 176 179 182 188 189 195 196 198 213 212 211
93
Archief van het Koninklijk Paleis
1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621-1858 1785 1786 1787 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1873 1875 1876 1878
Nummer toegang: 133
199 218 200-203 204 205 206 206 207 244 222 Graaf van Vlaanderen, nr. 369 410 412 431 415 418 223 Verzameling KPT (gravures) Albums prins Albert (koning Albert I) 180 186 426 216 217 175 177 194 173 183 178 190 191 184 Algemene fotocollectie 214 221 277 280
94
Archief van het Kon
Koninklijk Pa A rchief
van het
K oninklijk P aleis
I 10
eis Archie klijk Paleis Archief rchief van Inventaris van het archief van prinses Marie van Hohenzollern-Sigmaringen, Gravin van Vlaanderen
van het Koninklijk Paleis (1794-1850) 1852-1912 B audouin D’ hoore
leis Archief van het Koninklijk Paleis
4764 ISBN 978-90-5746-126-2
9789057461262
het Koninkl Archief van het Konink
Paleis Archi