Eindrapportage Haagse Maatschap November 2012
1
Opdracht Haagse Maatschap Subsidie-eisen Het doel van de Maatschap is het bewerkstelligen van structurele samenwerking tussen toeleiders naar en aanbieders van scholings- en opleidingstrajecten teneinde een bijdrage te leveren aan het realiseren van een overzichtelijk, goed toegankelijk en helder aanbod van scholing voor vrouwen in 1 Den Haag. Eind 2012 is de methodiek Haagse Maatschap ingebed bij PEP waarmee deze methode een permanente status krijgt. Inhoudelijke verantwoording De voorwaarden waaronder de gemeentelijke subsidie verleend is aan de Haagse Maatschap: 1. het in beeld krijgen van het aanbod aan scholings- en opleidingstrajecten 2. structurele samenwerking tussen aanbieders van scholings- en opleidingstrajecten 3. het concretiseren van de knelpunten die vrouwen ervaren in de stap naar scholing en werk 4. het oplossen dan wel wegnemen van de door de vrouwen ervaren knelpunten in de stap naar scholing en werk 5. het maken van afspraken met instellingen over toeleiding en begeleiding van vrouwen naar scholing en werk
Situatieschets en resultaten Haagse Maatschap na 3 jaar Per voorwaarde van subsidiebeschikking, volgt hieronder een schets van de resultaten en situatie in de stad na 3 jaar Haagse Maatschap.
1.
Het in beeld krijgen van het aanbod aan scholings- en opleidingstrajecten In de notities ‘ketenaanpak’ (2010, niet online beschikbaar - opvraagbaar) en ‘taalketen’ (2011, zie www.dehaagsemaatschap.nl tabblad stand van zaken) zijn de scholingsopleidings- en participatietrajecten in beeld gebracht. Deze notities vormden een fotomoment. Voor een actueel overzicht van aanbod, zie www.jekuntmeer.nl. Www.jekuntmeer.nl wordt vanaf 2012 ingezet als gemeentelijke (dienstoverschrijdende) databank voor actueel participatieaanbod waarop klanten en professionals aanbod kunnen zoeken: leren, werken, taal en participatie.
2.
Structurele samenwerking opleidingstrajecten
tussen
aanbieders
van
scholings-
en
Een samenwerkingsstructuur (op uitvoerings- en besluitvormingsniveau) waarin uitwisseling van kennis en afstemming van aanbod plaatsvindt is opgezet: •
•
Op uitvoeringsniveau komt een werkgroep vanuit verschillende organisaties om de 6 weken bij elkaar voor het bespreken van casuïstiek en het vergroten van expertise met betrekking tot arbeidsmarkt, onderwijs en participatieaanbod. Op besluitvormingsniveau komt de stuurgroep 9 x per jaar bij elkaar om aanbod van organisaties af te stemmen en strategie te bespreken.
1
PEP is de nieuwe organisatie die per 1 januari 2013 actief is in de stad. PEP is een fusie van Importante, HOF, Cipo en Steunpunt Mantelzorg.
2
•
De taalketenpartners komen op strategische momenten bij elkaar voor afstemming en visievorming over een sluitende taalketen. OBV speelt hierbij tot op heden een belangrijke rol als aanjager. Het taalketenoverleg vindt voorlopig nog afzonderlijk van het strategisch overleg plaats, omdat er nog volop politieke besluitvorming en reorganisaties plaatsvinden in de komende maanden.
De werkgroep en stuurgroep (de laatste omgetoverd tot een strategisch overleg) worden in 2013 als reguliere taak voortgezet door PEP. De coördinatie van het taalketenoverleg wordt vanaf eind 2012 tijdelijk ondersteund door Stichting Lezen en Schrijven, als onderdeel van het rijksprogramma ‘Taal voor het Leven’. Daarbij staat afstemming tussen de taalketenpartners en het verbeteren van de in- en doorstroom van cursisten naar taal- en vervolgcursussen voorop (zie ‘overdrachtsdocument taalketen’ op www.dehaagsemaatschap.nl tabblad ‘stand van zaken’).
3+ 4. Concretiseren en oplossen van knelpunten die vrouwen ervaren op weg naar scholing en werk De knelpunten in stap naar scholing en werk zijn geconcretiseerd in notitie ‘doorstroom van vrouwen onder de loep’ (zie www.dehaagsemaatschap.nl tabblad ‘stand van zaken’). Hierin worden de knelpunten uitgebreid besproken. In het ‘maatregelenpakket’ (zie www.dehaagsemaatschap.nl tabblad ‘stand van zaken’) zijn oplossingen aangedragen voor het wegnemen van knelpunten in de stap naar scholing en werk. Organisaties zijn goed op weg om oplossingen voor de knelpunten in doorstroom naar onderwijs en arbeidsmarkt te realiseren. Hieronder volgt een opsomming van de knelpunten zoals die in 2010 speelden en daarbij een beschrijving van de oplossingen die inmiddels zijn ingezet. a. Organisaties weten elkaar onvoldoende te vinden, er is te weinig kennis van elkaars aanbod In de werkgroep en via www.jekuntmeer.nl wordt kennis uitgewisseld over participatieaanbod, opleidingen en werktrajecten (zie ook 2.). De werkgroep van de Maatschap werkt hiermee op het raakvlak tussen welzijn, onderwijs en arbeidsmarkt en 2 sluit aan bij de andere vormen van kennisdeling waar mogelijk en nodig . b. Er is te weinig bewustzijn van de rol die organisaties vervullen in de participatieketen Via onder andere een inspiratiebijeenkomst, presentaties in de werkgroep, nieuwsbrieven en interne acties bij welzijnsorganisaties zijn (participatie)medewerkers bewust gemaakt van hun positie in het maatschappelijk middenveld. c. Er is meer begeleiding nodig naar werk en opleiding Yasmin is omgevormd tot participatiecentrum voor vrouwen en biedt deze begeleiding (ook voor WWB-ers, mits toegestaan door de uitkeringsinstantie). De welzijnsinstellingen begeleiden klanten van het Werkplein naar vrijwilligerswerk (en waar mogelijk verder). d. Vrijwilligers worden onvoldoende geholpen om door te stromen naar betaald werk of scholing
2 Op stadsdeelniveau en gericht op het snijvlak wonen, welzijn en zorg was er in 2010 via de STIOM-platforms al mogelijkheid om kennis uit te wisselen en signalen te delen met andere maatschappelijke organisaties. Deze platforms bestaan anno 2012 nog steeds. Dat geldt ook voor de werktafels van het maatschappelijk steunsysteem, waar kennisuitwisseling op stadsdeelniveau vanuit de OGGZ en dagbesteding plaatsvindt.
3
Voor vrouwelijke vrijwilligers is er bij Yasmin een aanbod om hen richting werk en opleiding te ondersteunen. PEP stuurt vrijwilligers die hier gebruik van willen maken door naar Yasmin. e. Voor veel vrouwen is een beroepsopleiding binnen een ROC een te grote stap op 3 weg naar de arbeidsmarkt Yasmin en ROC Mondriaan werken samen aan een voortraject wat de instroom in werk en opleiding vergroot. Dit gebeurt nu vanuit het rijksemancipatieprogramma ‘Eigen Kracht’ voor Nuggers, maar is ook bruikbaar voor WWB-ers (mits zij van hun uitkeringsinstantie toestemming krijgen om een opleiding bij het Mondriaan te volgen). De vrouwenvakschool van Capabel en ROC Midden Nederland zorgt inmiddels voor MBO2 opleiding gecombineerd met taallessen. Daarnaast trekken de taalketenpartners gezamenlijk op bij het dichten van de taalketen, zodat er betere doorstroom gaat plaatsvinden vanuit taalaanbod naar vervolgopleidingen en zodat er ook voldoende kwalitatief goede en betaalbare taallessen beschikbaar blijven in de stad - nu de budgetten sterk teruglopen. De taalketenpartners zijn bijeen gebracht en formuleerden gezamenlijk ambities en taken voor realisering van een sluitende taalketen. Daarbij is inzicht gecreëerd in het bestaande aanbod en in de mogelijkheden voor samenwerking. Het vervolg hierop is afhankelijk van politieke besluitvorming en wordt in het najaar van 2012 duidelijk. Voor de knelpunten rondom doorstroom van vrouwen naar een hoger taalniveau en vervolgopleidingen of werk wordt vanaf eind 2012 aangesloten bij het initiatief van Stichting Lezen en Schrijven om het taalaanbod verder te stroomlijnen en methodieken te bundelen. Stichting Lezen en Schrijven werkt onder andere in de regio Haaglanden aan het bereiken van meer laaggeletterden. Zij zal tijdelijk een ondersteunende rol gaan spelen bij de coördinatie van de taalketen. f.
Beroepsopleidingen zijn voor veel vrouwen kostbaar Voor wie een cursus of opleiding niet kan betalen, is er inmiddels bij Stichting Samenwerking Sociale Fondsen (SSSF) een Haags Emancipatie Studiefonds operationeel, zodat vrouwen met een laag inkomen een opleiding kunnen volgen. Tussen juni en november 2012 hebben 14 vrouwen voor het starten van een opleiding een beroep gedaan op dit fonds.
g. Er is te weinig kennis bij vrouwen over opleidingen en werk Vrouwen kunnen via www.jekuntmeer.nl kennis opdoen van actuele trajecten. Daarnaast worden er voorlichtingen georganiseerd door het ROC Mondriaan en Capabel over hun aanbod. Ook via de professionals bij Yasmin, Matroesjka en de participatiecentra worden vrouwen geïnformeerd over aanbod in de stad. Verwijzers weten inmiddels beter de weg naar het ROC Mondriaan en Capabel te vinden. h. Dat geldt ook voor kennis over kinderopvang Organisaties in de stad worden via het Haags Centrum Onderwijsontwikkeling (HCO) getraind in kennis en gespreksvaardigheden om aan ouders voorlichting te geven en bewustwording te creëren over mogelijkheden voor kinderopvang en oppas en om kinderopvang/oppasmogelijkheden bespreekbaar te maken. i.
Bovendien is er weinig of geen kinderopvang mogelijk voor jonge kinderen onder 2 jaar
3
De schakel tussen de leefwereld van de vrouwen en de beroepsopleidingen ontbreekt. Educatieaanbod draagt daarnaast onvoldoende bij aan instroom in het MBO.
4
Ondanks werkbesprekingen en contacten met de gemeente hierover, is geen oplossing gerealiseerd voor kinderopvang/oppas tijdens opleidingen, cursussen en vrijwilligerswerk (meer dan alleen bewustwording). Wel experimenteert Capabel VrouwenVakSchool (VVS) sinds de zomer van 2012 met gratis kinderopvang tijdens lestijden (in samenwerking met formele kinderopvanginstellingen). Een aantal organisaties is voornemens dit belangrijke punt in 2013 verder op te pakken (zie ‘aanknopingspunten kinderopvang’ www.dehaagsemaatschap tabblad ‘stand van zaken’. j.
En zijn er geen plekken waar vrouwen werkervaring kunnen opdoen of begeleiding krijgen bij ondernemerschap Bij Matroesjka kunnen vrouwen inmiddels in werkervaringsplekken praktijkkennis opdoen door te werken in een fourniturenzaak, een bloemen- of speelgoedwinkel. PEP (Importante) heeft in samenwerking met de Kamer van Koophandel een testtraject uitgevoerd voor vrouwen die zich oriënteren op ondernemerschap, maar waarvoor de stap naar de Kamer van Koophandel nog te groot of niet vanzelfsprekend is. In het najaar van 2012 werkt PEP voor vrouwen die ondernemer willen worden aan inbedding van een oriëntatieaanbod voorafgaand aan het aanbod bij de kamer van koophandel.
5.
Maken van afspraken met instellingen over toeleiding en begeleiding van vrouwen naar scholing en werk Als het gaat om samenwerking, staat in Den Haag nu (in tegenstelling tot drie jaar geleden), een prille infrastructuur t.b.v. doorstroom van vrouwen op de participatieladder naar opleiding en werk. Er zijn afspraken gemaakt met instellingen over toeleiding en begeleiding van vrouwen naar scholing en werk (zie bijlage 3) en organisaties in de stad stemmen hun aanbod onderling af ten behoeve van een gedegen aanbod voor de verschillende kwetsbare doelgroepen in de stad. De gemeente stuurt inmiddels in haar emancipatiebeleid op doorstroom vanuit isolement naar uiteindelijk, waar mogelijk, arbeidsparticipatie. Daarbij wordt de participatieladder als hulpmiddel gebruikt. De ketenpartners op hun beurt, werken samen aan doorstroom naar elkaars voorzieningen. Het doorsturen wordt vergemakkelijkt door de website www.jekuntmeer.nl. Wijkgericht wordt afstemming tussen organisaties gezocht wat betreft aanbod (eventueel gezamenlijk), doelgroep en tijdstip van aanbod.
5
Aanbod langs de participatieladder:
Aanbod (Openbare Geestelijke) GezondheidsZorg (OGGZ) Taal- en scholingsaanbod Aanbod Matroesjka Aanbod Participatiecentrum Yasmin
Aanbod Aanbod zelf- participatiecentra Welzijn en vrijwilligersorganisaties, vluchtelingenorganisaties
1 Geïsoleerd
2 Sociale contacten
4 3 Activiteiten Onbetaald werk
Aanbod sociale dienst, Emplooi, werkgevers (organisaties), uitzendbureaus, ondernemersorganisaties
5 Betaald werk met ondersteuning
6 Betaald werk
In praktijk betekent dit: Trede 1 t/m 4 Er zijn participatiecentra bij welzijn ingericht: plekken (voormalige buurthuizen) waar vrouwen en mannen komen voor ontmoeting, voorlichting en het volgen van cursussen en MBO 1 opleidingen (als opstap naar vrijwilligerswerk en/of als doorstroom naar een vervolgopleiding). Daarnaast worden bezoekers hier begeleid naar vrijwilligerswerk. De participatiecentra organiseren dus een aanbod t/m trede 4 van de participatieladder. Zelforganisaties (met aanbod op de laagste treden van de participatieladder) en taalaanbieders (zoals ROC Mondriaan, Ontmoeting Buitenlandse Vrouwen, Wereldvenster, Ouderenschoolplus, Capabel en Taal in de Buurt) verwijzen bezoekers die hier interesse in 4 hebben, door naar deze participatiecentra (en vice versa). Dat geldt ook voor vluchtelingenwerk en de werkpleinen. Deze laatsten sturen hun participatieklanten door naar de participatiecentra. Welzijnsorganisaties sturen op hun beurt klanten met complexere zorgen/of dagbestedingsvragen door naar het Maatschappelijk SteunSysteem (Openbare Geestelijke GezondheidsZorg) en andersom. Trede 4 t/m 6 Voor vrouwen (en op termijn wellicht ook mannen) die verder willen dan vrijwilligerswerk en niet zelfstandig de stap naar vervolgopleiding of werk maken, wordt door instellingen in de lagere treden contact gelegd met Yasmin. Bij Yasmin is aanbod voor trajectbegeleiding, empowerment, arbeidsoriëntatie en werknemersvaardigheden om de kansen van vrouwen op betaald werk te vergroten. Vrouwen die willen werken of leren, kunnen bij Yasmin terecht voor advies, begeleiding, opleiding, training of vrijwilligerswerk. Vrouwen leren zelf kinderopvang te regelen. In 2012 zijn 50 vrouwen gestart met een training en/of trajectbegeleiding. Vanuit Yasmin wordt de 5 connectie met vervolgopleidingen , werkgeversorganisaties, werkgeversservicepunt en 6 uitzendbureaus gelegd . Waar nodig worden samen met het ROC Mondriaan (of met andere aanbieders) voortrajecten/oriëntatietrajecten voor opleidingen gestart. 4
Eind 2012 en 2013 wordt gewerkt aan meer bekendheid bij zelforganisaties van het participatieaanbod in de stad. Vrouwen worden zowel doorgestuurd naar ROC Mondriaan, als naar bijv. nieuwe trajecten van de Vrouwenvakschool van Capabel en ROC Midden Nederland. 6 In eerste instantie blijft Yasmin ook nog aanbod verzorgen op de lagere treden van de p-ladder. Zij streeft er echter naar om samen te werken met organisaties in de stad die meer aanbod hebben op de laagste treden. 5
6
Daarnaast worden vrouwen die niet willen werken of leren, bewust gemaakt van de consequenties van deze keuze. PEP (voorheen HOF) biedt vacatures voor vrouwen die onbetaald willen werken of nog een tussenstap naar de arbeidsmarkt nodig hebben. Voor verdere begeleiding verwijzen zij terug naar Yasmin. Matroesjka is de plek waar vrouwen in werkervaringsplekken praktijkkennis kunnen opdoen door te werken in een fourniturenzaak, een bloemen- of speelgoedwinkel (t/m trede 5). De werkpleinen in de stad richten zich met hun re-integratieaanbod (trede 5 en 6) op uitkeringsgerechtigden. Daarnaast zijn er 300 plekken voor vrouwen zonder een uitkering. Zij kunnen via Yasmin in aanmerking komen voor een aanbod van de gemeente. Om de samenwerking met werkpleinen, monitoring en resultaatmeting te vergemakkelijken werken de welzijnsinstellingen en Yasmin met de participatieladder. In haar tweedelijns functie draagt PEP de ketengedachte uit door eerstelijns organisaties te ondersteunen bij het versterken van hun aanbod en samenwerking in de keten. Door de eerste lijn te ondersteunen, vergroot PEP de economische zelfstandigheid van vrouwen. Mits organisaties zich houden aan de samenwerkingsafspraken en de doelgroep voor ogen houden, hoeven vrouwen niet meer tussen wal en het schip te vallen qua aanbod. Voor een overzicht van tussenstappen en concrete acties die hebben geleid tot het oplossen van knelpunten, zie de methodiekbeschrijving van de Haagse Maatschap (www.dehaagsemaatschap.nl tabblad ‘stand van zaken’).
Doorkijk naar 2013: In stand houden successen van de Haagse Maatschap Vanuit de visie dat gemeenschapsgeld effectief moet worden besteed, zetten maatschappelijke organisaties de afgelopen 3 jaar een samenwerkingsverband op: De Haagse Maatschap. De betrokken organisaties meenden dat voorheen te vaak in tijdelijke projecten het wiel voor maatschappelijke vraagstukken werd uitgevonden (met alle onnodige kosten van dien). Zij wilden versnippering van aanbod tegen gaan. Daarom werkten de organisaties gedurende de afgelopen 3 jaar gezamenlijk aan meer samenhang tussen het aanbod in de stad. Door meer samenhang in hun aanbod te brengen, moesten meer vrouwen (en mannen) doorstromen naar een opleiding of (vrijwilligers-)werk. Nu, eind 2012 is de tijd gekomen om de vruchten te plukken. Organisaties weten elkaar te vinden, hebben hun aanbod afgestemd, een gezamenlijk registratiesysteem opgezet en komen in de fase om meer mensen te bereiken en om noodzakelijk nieuw aanbod niet langer afzonderlijk, maar juist gezamenlijk op te zetten. Kortom, de tijd is aangebroken om kosteneffectiever te kunnen gaan werken. De organisaties continueren (na het aflopen van de opzetfase van de Haagse Maatschap eind 2012) daarom graag de samenwerking. Juist in deze tijd van financiële krapte is het immers van wezenlijk belang om dubbelingen tegen te blijven gaan en aanbod in de stad op elkaar af te blijven stemmen. Nu afbreken van de samenwerking zou zonde zijn. Bovendien valt er nog veel te verbeteren. Partnerschap en regie De grootste uitdaging op dit moment is om afspraken uit de Haagse maatschap te bestendigen, blijvend te laten zijn en in praktijk goed uit te voeren. De organisaties vragen aan de gemeente om bij het vervolg van de maatschap op te treden als partner. Hoewel maatschappelijke organisaties taken op zich willen nemen, is de afgelopen jaren herhaaldelijk gebleken dat het hen niet alleen lukt om aanbod af te stemmen. Zij hebben de gemeente hard nodig bij het creëren van samenhang in de stad. De gemeente speelt immers een belangrijke rol
7
bij het verstrekken van subsidies en bij de bepaling van taakstellingen en aanbod in de stad. Bovendien vallen de betrokken organisaties in de participatieketen ook nog eens onder verschillende wethouders, beleidsvelden en diensten (OCW en SZW). Het continueren van samenwerking vraagt daarom des temeer regie en partnerschap van de gemeente.
11.500 vrouwen in Den Haag krijgen op dit moment een bijstandsuitkering. Daarnaast telt Den Haag nog eens 41.400 niet werkende vrouwen zonder uitkering. Investeren in een gedegen aanbod voor zowel uitkeringsgerechtigden als nietuitkeringsgerechtigde vrouwen levert aanzienlijk maatschappelijk rendement op: zowel door bevordering van uitstroom uit een uitkering als door preventie van terugval in een uitkering na een eventuele scheiding.
7
Ter voorkoming van ‘een projectencarrousel’ (pilot op pilot ) pleiten de partners in de Haagse Maatschap voor een nieuwe werkwijze per 1 januari 2013: Beoogde samenwerkingsstructuur
Werkgroep
Gemeentelijk Signaleringsoverleg Afstemming tussen gemeente en maatschappelijk middenveld
Politiek
Signalering en kennisdeling op uitvoeringsniveau (incl. taalaanbieders)
Taalketenoverleg
Strategisch overleg
(tijdelijk ondersteund door Stichting Lezen en Schrijven)
Afstemming binnen het maatschappelijk middenveld
Afstemming met gemeente
7
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2012/05/30/rapport-de-rem-op-de-projectencarrouselgeleerde-lessen-in-2010-en-2011.html
8
1. Organiseren van interactieve beleidsvorming door middel van een overlegstructuur waarin de communicatie tussen de gemeente en het maatschappelijk middenveld op een gedegen, vertrouwenwekkende wijze geregeld is. Minimaal 4x per jaar bij elkaar te komen met de deelnemers uit het strategisch overleg (zie 3c) en vertegenwoordigers van de gemeente die zich bezighouden met de relevante portefeuilles binnen ocw en szw, volwasseneneducatie, inburgering/integratie, wijkontwikkeling, re-integratie, welzijn, vrijwilligers en emancipatie. Het gaat om overleg op effectief niveau. Dat wil zeggen personen die integraal kunnen denken, door kunnen pakken, beslissers zijn of snel schakels naar beslissers kunnen maken en waarmee de lijnen kort zijn, zodat signalen uit het veld worden doorvertaald naar beleid dat de keten versterkt. Het initiatief voor deze overleggen en de ketenregie (totaal 30 uur) ligt bij de OCW en SZW. In dit overleg stellen de betrokken beleidsmedewerkers en maatschappelijke organisaties zich op als partners, zodat samenwerkingsafspraken uit het strategisch overleg kunnen worden overlegd met de gemeente ten behoeve van beleidsvorming en eventueel uitvoeringsmandaat voor de betrokken organisaties. Daarnaast geeft dit overleg gelegenheid voor het inzichtelijk krijgen van feiten achter de cijfers en voor verbeteringen en doorstartkansen na experimenten (‘slimmer i.p.v. afschieten’). Afspraken worden doorvertaald in subsidierelaties en bijbehorende beschikkingen. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling om een extra overleg te initiëren. Wij pleiten voor het beter 8 benutten van bestaande overleggen. Een belangrijk punt van aandacht is het mainstreamen van de stedelijke maatschappelijke opdrachten (emancipatie, participatie) in de stadsdelen. Veel beleid wordt in de stadsdelen bepaald. Hoe zorgen we dat nieuwe initiatieven ook onderdeel uit blijven maken van de keten en bestaande stedelijke kennis kunnen benutten? Gedacht kan worden aan een rol voor de Haagse Welzijns Organisaties (HWO’s) om de stadsdeelplannen in te brengen in het signaleringsoverleg en af te stemmen op de stadsbrede ketenafspraken. 2. Opnemen van de ketenafspraken in de subsidiebeschikkingen van de organisaties en vervolg geven aan ingezette oplossingen Voor een beschrijving van de gemaakte ketenafspraken en ingezette oplossingen zie bijlage 2 ‘Situatieschets en resultaten van de Haagse Maatschap na 3 jaar’ en bijlage 3 ‘Overzicht samenwerkingsafspraken’ 3. Toekenning van de volgende taken aan de nog te starten 2delijns organisatie PEP: a. Onderhoud website en nieuwsbrieven (2x per jaar) van de Haagse Maatschap Ten behoeve van continuïteit in de communicatie rondom: ingezette acties in het samenwerkingsverband en vorderingen met betrekking tot onderwijs en arbeid van kwetsbare groepen op de agenda houden (tenminste 1 jaar de website in de lucht houden en vanaf 2014, 9 afhankelijk van het aantal bezoeken en een behoeftepeiling , al dan niet onderbrengen bij PEP). b. Coördinatie van de werkgroep van de Haagse Maatschap (vrouwen, onderwijs en werk) Ten behoeve van: afstemming tussen professionals op uitvoeringsniveau, signalering van knelpunten en deskundigheidsbevordering van (vrouwen-) organisaties wat betreft kennis van opleiding, taal, werk en activerend werken. Eventueel aansluitend bij werkoverleggen van participatiemedewerkers en werkpleinen. 8
Een aantal voorbeelden van overleggen die kunnen worden versterkt: in de projectgroep Eigen Kracht zitten veel partners reeds om tafel. Echter, bij beëindiging van de Eigen Kracht - subsidie vanuit het rijk (eind 2013) is de kans groot dat dit projectoverleg vervalt. Bovendien wordt deze projectgroep (hoewel de subsidie bedoeld is ter versterking van de keten) verengd tot de peilers uit de Eigen Kracht subsidie, waardoor bredere agendapunten nu buiten het overleg vallen. Daarnaast is er ook overleg tussen werkpleinen (SZW) en welzijnsorganisaties met betrekking tot de inzet van participatiemedewerkers voor het granieten bestand. Liever dan een nieuw overleg, worden, mits effectief en mogelijk bestaande overleggen samengevoegd, uitgebreid of geïntensiveerd. 9 Op dit moment trekt de website 9.238 unieke bezoekers per jaar (1 september 2011 t/m 23 augustus 2012). Gemiddeld per maand zijn dit 770 bezoekers en per dag 25.
9
c. Organiseren (voortzetting) van strategische overleggen tussen maatschappelijke partners op besluitvormingsniveau Ten behoeve van afstemming en agenda setting (op basis van signalen uit de werkgroep). Deelnemers aan dit overleg moeten bewezen prioriteit geven aan doorstroom van vrouwen naar werk. Dat betekent dat organisaties in interne processen en bedrijfsvoering de keuze maken om onderdeel uit te maken van een keten. Daar waar maatschappelijke organisaties (soms door de ontstane cultuur, soms subsidiegedwongen) prioriteit geven aan andere vraagstukken wordt afzonderlijk gekeken naar de rol die zij kunnen innemen in het overleg. d. Realiseren van een ‘spreekbuis’ van het maatschappelijk middenveld: een trekkersfunctie rondom het volgen van de politieke besluitvorming en het verbinden en mobiliseren van organisaties rondom samenlevingsvraagstukken Ten behoeve van advies naar beleidsmedewerkers en BenW en de gemeenteraad op het moment dat signalen uit het maatschappelijk middenveld door de gemeente en/of partners niet doorvertaald worden naar beleid Een aanpassing in de werkwijze moet een verbeterslag (tijds- en effectwinst) van werkprocessen opleveren: verbeteren van de werkwijze is cruciaal en levert alle spelers meer tijd, energie en daarmee geld op voor het kosteneffectief bedienen van kwetsbare groepen in de stad. Maatschappelijke organisaties staan niet langer alleen, maar kunnen met de gemeente veel 10 constructiever werken aan de uitdagingen die er nog liggen voor de toekomst : 1. Versterken en verduurzamen van de spilfunctie van participatiecentrum Yasmin gericht op doorstroom naar opleidingen en arbeidsmarkt, door bij hen extra trajectbegeleiding in te zetten voor vrouwen (ter voorkoming van wachtlijsten); 2. Een koppeling tussen Yasmin en onderwijs-arbeidsmarktbeleid: versterken van de verbinding met werkgevers (-netwerken en -organisaties) is cruciaal voor de doorstroom; 3. Een vergelijkbaar aanbod voor mannen creëren; 4. Meer plekken benutten waar vrouwen (/mannen) ervaring op de werkvloer kunnen opdoen (leerwerkplekken en BBL plekken); 5. Verbeteren van de schakel tussen vrijwilligerswerk en opleidingsplekken: de verbinding leggen tussen werkervaringsplekken en banen/leerwerplekken met een opleiding; 6. Oplossingen realiseren voor kinderopvang/oppas tijdens opleidingen, cursussen en vrijwilligerswerk (meer dan alleen bewustwording en experimenten); 7. Duurzame samenwerkingsafspraken in de taalketen zodat, ook met teruglopende budgetten, kwalitatief goede en betaalbare taallessen beschikbaar zijn in de stad zodat cursisten daadwerkelijk een maatschappelijke loopbaan kunnen realiseren; 8. Inbedding van succesvolle elementen van vrouwelijke ondernemersoriëntatietrajecten bij reguliere ondernemers- of vrouwenorganisaties. Een nieuwe werkstructuur geeft gelegenheid voor sneller schakelen en daardoor voor nog betere afstemming en voor aanpassingen van het aanbod aan veranderende contexten. Altijd vanuit de bestaande keten (-gedachte). Gezien op handen zijnde fusies en lessen uit deze en voorgaande projectperiodes, vragen partners in de Haagse Maatschap nadrukkelijk de inzet van de gemeente voor het slagen van de doorgang van de Maatschap. Daarmee moet de ketenaanpak meer zwaarte en bekendheid krijgen. Directies van organisaties en gemeente dragen daarbij zorg voor verdere bewustwording in de stad van de ketenbenadering en hun rol daarin.
10
In de nieuwe werkstructuur per 2013 worden deze aandachtsgebieden omgezet in speerpunten en gekoppeld aan een tijdsplanning.
10
Dit betekent voor: •
gesubsidieerde organisaties: • •
•
wethouders • • • •
•
de nieuwe werkwijze invoeren met als belangrijkste verandering partnerschap en een regierol voor de gemeente (wij vragen slechts 30 uur om hierin te investeren) vervolg geven aan het afstemmingsproces (zie bijlage 1) de geformuleerde taken en ketenafspraken (zie bijlage 1) opnemen in de subsidiebeschikkingen van de organisaties (in opbouw) het samenwerkingsverband uitdragen binnen de gemeentelijke organisatie en daarbuiten.
beleidsmedewerkers: • •
•
doelen, ambities en taken op zo’n manier formuleren dat zij zich volgens de afspraken positioneren in de keten wonen, zorg, welzijn, onderwijs en arbeidsmarkt het samenwerkingsverband uitdragen binnen de eigen organisaties en daarbuiten.
toezien op ketenafspraken en in cocreatie met het veld samenwerken aan effectief beleid dat de keten versterkt het samenwerkingsverband uitdragen binnen de gemeentelijke organisatie en daarbuiten.
de gemeenteraad: •
er op toe zien dat partijen afgesproken acties ook daadwerkelijk inzetten.
Voor allen vraagt dit resultaatmeting, inhoudelijke kennis van arbeidsparticipatie en van kwetsbare groepen, pro-activiteit, transparantie in afwegingen en keuzes, onderling vertrouwen en respect voor elkaars rollen en expertises.
11
Bijlage 1
Overzicht samenwerkingsafspraken Haagse Maatschap Afstemming keten 6 = betaald werk 5=betaald werk met ondersteuning 4=onbetaald werk 3= deelname aan georganiseerde activiteiten 2= sociale contacten buitenshuis 1=geïsoleerd levend
HWO’s
Stichting Yasmin
6
5
4
- begeleiding van wwb-ers - buurtconsulenten - vrijwilligersplekken bieden in de eigen organisatie
Toeleiding naar opleiding en werk: - tools aanreiken -empowerment trainingen - voorlichting over werk en opleidingen -sollicitatietrainingen - persoonlijke begeleiding - excursies - taalonderhoud A2 – B1 en B2 - vrijwilligersplekken in de organisatie Digi
ROC Mondriaan
- bbl opleidingen (werk en opleiding); eventueel met extra taal - bol opleidingen (vanuit UWV met behoud van uitkering; stromen door naar vrijwilligerswerk OF betaald werk OF Startbaan); eventueel met extra taal - voortrajecten (vrijwilligerswerk; wordt stap gemaakt naar bbl/bol) - entree
PEP - organiseren strategisch overleg DHM - coördinatie werkgroep DHM - nieuwsbrief & website DHM - ondersteunen en faciliteren van beleidsbeïnvloeding op lopende en nieuwe onderwerpen - ondersteunen, adviseren en trainen van de eerstelijnorganisaties - (strategisch) gesprekspartner met werkgevers namens alle organisaties in de keten
OBV
Matroesjka
Vluchtelingenwerk Lobby vanuit Landelijk bureau van vluchtelingenWerk om arbeidsparticitpatie van vluchtelingen te bevorderen, werkhgevers benadering Emplooi, lobby van VW Zuidvleugel, participatie in relevante netwerken. Om integratie van vluchtelingen te bevorderen
- Incidenteel toeleiding vanuit de Nederlandse les op maat naar betaald werk
Emplooivrijwilligers bemiddelen naar betaald werk
-Werkervarings-plaatsen op het kantoor van het OBV -incidenteel toeleiding vanuit de Nederlandse les op maat naar betaald werk met ondersteuning of naar opleiding gericht op werk
Vanuit Schroeder mogelijkheid tot leerlingcontract. 2 jarig arbeidscontract inclusief AKA of MBO-2
Emplooivrijwilligers bemiddelen statushouders naar leer-werktrajecten of werk met behoud van uitkering
- toeleiding naar vrijwilligerswerk vanuit de Nederlandse les op maat - vrijwilligersplekken met begeleiding binnen
Werkervaringsplaatsen Fourniturenwinkel, Bloemenexpres, Kinderwinkel, Kunstatelier.
In 4e kwartaal 2012 start van project om inburgeringsplichtige vluchtelingen te bemiddelen naar vrijwilligerswerk. Emplooivrijwilligers bemiddelen vluchtelingen naar vrijwilligerswerk
12
vaardigheidscursussen
3
- begeleiding van wwb-ers - verschillende activiteiten: fietsencursus, naailes, bewegen, taalonderhoud, opvoedingsondersteuning etc. - inloop met koffie
- Begeleiding: signalering (intake) en doorverwijzen naar welzijnsorganisaties en onderwijsinstellingen - inspiratie ochtenden onderhoud op A1 A2 PC en internet cursus
2
- begeleiding van wwb-ers - verschillende activiteiten: fietsencursus, naailes, bewegen, taalonderhoud, opvoedingsondersteuning etc.
Laagdrempelige activiteiten door en voor vrouwen o.a. creatieve cursus, mode en kleding .
1
- contacten met GGD/huisartsen - 1ste ingang maatschappelijk werk
ALLE TREDEN
opleidingen, bijv: buurtconsulenten In samenwerking met gemeente (webgelden): - NT1 - NT2 (alfa) - Niveauverhoging A2B1 - Ind flex
het OBV - taalstages op het OBV -toeleiding vanuit de Nederlandse les op maat naar georganiseerde activiteiten -doorverwijzing na intake naar georganiseerde activiteiten
- budgetteren (tot 2014) - Ind flex
- tijdens de les op maat aan huis oefenen met deelname aan activiteiten buitenshuis o.a. door uitstapjes met andere lesneemsters/excursies - les op maat in kleine groepjes buitenshuis - Nederlandse les op maat aan huis of in kleine groepjes in de buurt voor sociaal geïsoleerde vrouwen
-signalering aanbod aan webmiddelen hangen
Fourniturenwinkel, bloemenexpres, kinderwinkel, kunstatelier, Nederlandse lessen, comp.lessen, moedergroep, winkeltrainingen, assertiviteit etc.
Voorlichtingsbijeenkomsten voor statushouders, motiveren tijdens inburgeringscursus, weerbaarheidstraining voor slachtoffers mensenhandel, ongedocumenteerden stimuleren tot deelname activiteiten in Wereldhuis
Arbeidsmatige dagbesteding voor moeders/vrouwen Spelbegeleiding op locatie. Verschillende activiteiten en cursussen
Maatschappelijke begeleiding om vluchtelingen zelfredzaam te maken. Deelnemers in contact brengen met buurtactiviteiten, maatjescontact voor mensenhandelslachtoffers, samen activiteiten ondernemen,
Begeleiding van vluchtelingen bij vestiging in de gemeente na statusverlening: administratie regelen, begeleiden naar instanties. Begeleiding van ongedocumenteerden en slachtoffers mensenhandel Frontoffice voor vragen over materiële en juridische rechtspositie.
13
Bijlage 2
Kosten voortzetting werk Haagse Maatschap
Dit is geen subsidieaanvraag. Onderstaande uren maken onderdeel uit van de subsidietaken van de betrokken instellingen. Taken PEP (550 uur) • • • • •
Nieuwsbrieven en website verzorgen Secretariële ondersteuning Werkgroep coördineren (in samenwerking met MSS) Strategisch Overleg coördineren en voorbereiden Trekken van beleidsbeïnvloeding - ‘spreekbuis van civil society’ (met behulp van en in gezamenlijke verantwoordelijk van collega-organisaties)
Taken gemeente (30 uur) •
6x per jaar organiseren en voorbereiden signaleringsoverleg
Uren voor deelnemers signaleringsoverleg (20 uur) •
6x per jaar deelname aan signaleringsoverleg
Uren voor deelnemers Strategisch overleg (40 uur) • •
Deelname en voorbereiding SO Input geven voor spreekbuis
Uren voor deelnemers werkgroep (50 uur) •
Deelname en voorbereiding WG (incl. casussen inbrengen, zo nodig) Kwartier maken binnen eigen organisatie
Voor dit moment (eind 2012) wordt een overgangsperiode van 1 jaar geadviseerd (tot eind 2013). Eind 2013 wordt de werkwijze opnieuw bekeken.
14