Eindrapportage Doorwerking van Kennis

Eindrapportage Doorwerking van Kennis Onderzoeksconsortium: Vrije Universiteit Amsterdam, Leven met Water, Habiforum

17 juni 2009

Contactpersoon: Dr. M. Soekijad ([email protected]) Vrije Universiteit Amsterdam FEWEB, KIN Research Group De Boelelaan 1105 1081 HV Amsterdam +31 20 5986176 www.kinresearch.nl

Inhoudsopgave Uitleg en leeswijzer

p.3

Agterberg, M., Van den Hooff, B., Huysman, M. & Soekijad, M. (2008)

P.6

Bruysters, J. (2007)

P.69

Soekijad, M., Walschots, J. & Huysman, M. (2008)

P.73

Walschots, J. (2008)

P.117

Walschots, J., Huysman, M. & Soekijad, M. (2006)

P.122

2

Eindrapportage Doorwerking van Kennis

Dit is een bundel van resultaten van het project Doorwerking van Kennis, dat in samenwerking met Leven met Water en Habiforum door de Vrije Universiteit Amsterdam is uitgevoerd. Vanuit de KINonderzoeksgroep (www.kinresearch.nl) is onderzoek gedaan naar de rol van netwerken in de (succesvolle) verspreiding van kennis en innovaties. Hiertoe werden verschillende typen netwerken in verschillende contexten geanalyseerd. Dit betrof inter-persoonlijke, organisationele –zowel binnen als tussen organisaties- en regionale netwerken. Een belangrijk deel van dit onderzoek vormde de studie naar de rol van kennisnetwerken in de praktijk van de ruimtelijke ordening. De centrale onderzoeksvraag was: hoe verspreiden innovatieve concepten binnen de ruimtelijke ordening zich effectief en worden zij geïnstitutionaliseerd, kijkend vanuit een community of netwerk perspectief. Daarbij wilden we een perspectief ontwikkelen dat machtsrelaties en belangen in ogenschouw neemt in relatie tot hoe professionals in een community of netwerk emergente innovatieve concepten uitontwikkelen en verspreiden. Hierbij dient rekening gehouden te worden met hun sociale, cognitieve, en politieke beperkingen en barrières. En tot slot vroegen wij ons af hoe (informele) communities of netwerken tot stand komen en zichzelf structureren ten einde innovatieve concepten te verspreiden en institutionaliseren. Voorafgaand was het doel als volgt: Aan de hand van een analyse van relevante literatuur, interviews en observaties zullen de historie, huidige en toekomstige rol en dynamiek van het netwerk in kaart worden gebracht en geanalyseerd. Hierdoor, en vooral ook uit de combinatie van de verschillende cases, kunnen we uiteindelijk komen tot meer inzicht in waarom sommige ideeën in bepaalde gevallen slechts luchtkastelen blijven, terwijl in andere gevallen vergelijkbare innovatieve ideeën tot wijdverbreidere probleem-oplossingen leiden, en welke netwerkprocessen hierbij een rol spelen. Qua aanpak is gekozen om een aantal cases in detail te bestuderen waarbij we een tweeledige invalshoek kozen; een historische studie maakte het mogelijk om terug te kijken hoe een concept is ontwikkeld en een ‘volgstudie’ maakte het mogelijk om emergente processen in het hier en nu te volgen. Een dergelijke aanpak maakte het mogelijk om inzichten in de sociale dynamiek van innovatie te ontwikkelen en aanbevelingen te doen om dergelijke innovatie verspreiding en institutionalisering te managen. Case selectie: Uit alle projecten van Habiforum, Leven met Water en aanvankelijk ook van SKB zijn een aantal projecten gekozen die een langlopende historie hadden, een interessant innovatief concept vertegenwoordigden, diversiteit vertoonden ten aanzien van de organisaties en onderwerpen, en waarvan de inschatting was dat ze een hoge haalbaarheid hadden om het proces daadwerkelijk te kunnen volgen. Hiervoor hadden we contact met projectleiders, initiatiefnemer en deelnemers. Uiteindelijk zijn we de volgende projecten gaan volgen: Spaarkaart en Drijvend Bouwen van Leven met Water, en Creatieve Stad en Bovenstad van Habiforum. Ook zijn diverse voorganger-projecten uitgebreid meegenomen in de studie, zoals Autarkie, allerlei drijvende concepten, zoals wegen, huizen

3

en funderingen, allerlei creatieve steden concepten en bamboe bovenstad. Helaas is Spaarkaart als project uiteindelijk lastig te volgen geweest, en is uiteindelijk Bovenstad opgeheven.

Leeswijzer: Er zijn meerdere, veelal Engelstalige publicaties, zowel wetenschappelijk als vakpublicaties opgeleverd, waarin (deel)resultaten van het project zijn besproken. Dit rapport is een bundeling van de kernartikelen die reeds verschenen zijn. Hierbij moet in acht genomen worden dat manuscripten die nog in revisie zijn niet meegenomen konden worden. Wel volgt hieronder een volledige lijst van publicaties die zijn geschreven door de onderzoeksgroep binnen het kader van het project doorwerking van kennis en die relevant zijn voor dit project. De publicaties met asterisk (*) zijn opgenomen in deze bundel.

*Agterberg, M., Van den Hooff, B., Huysman, M. & Soekijad, M. (2008). Keeping the wheels turning: multi-level dynamics in organizing networks of practice. VU Research Memorandum, March 2008. Dit is onderzoek dat niet rechtstreeks binnen het kader van het project Doorwerking van Kennis is uitgevoerd, maar wel zeer relevant is, omdat het gaat over het managen van netwerken (waar het doel is om kennis te integreren op de een of andere manier). Omdat dit een doel was ook binnen dit project hebben we er voor gekozen deze publicatie toch op te nemen in deze bundel, ondanks het zich niet afspeelt in de ruimtelijke ordening, maar in consultancy in de bredere zin. *Bruysters, J. (2007). Visie Jasper Kuipers op open innoveren. Bouw IQ, 12: 5, 10-12. Dit betreft een vakpublicatie over het afstudeer onderzoek van Jasper Kuipers. Hij heeft gekeken naar open innovatie in de bouw en ruimtelijke ordening door middel van gedetailleerde interviews en vertelt in dit interview wat daar uitgekomen is. *Soekijad, M., Walschots, J. & Huysman, M. (2008). Congestion at the floating road? Negotiation in networked innovation. VU Research Memorandum, February 2008. Deze wetenschappelijke publicatie is gebaseerd op een voorganger project bij drijvend bouwen; de drijvende weg. Het artikel laat zien waarom het zo lastig is om innovatieve concepten daadwerkelijk te verspreiden en te institutionaliseren. Het gaat vooral in op de rol van netwerken hierin en biedt een model aan de hand waarvan innovatie verspreiding (en in dit geval het falen er van) wordt uitgelegd. Soekijad, M., Walschots, J. & Huysman, M. (2008). Negotiation at multiple levels in networked innovation. Academy of Management Meeting 2008. Anaheim, CA. Soekijad, M., Walschots, J. & Huysman, M. Congestion at the floating road? Negotiation in networked innovation. Manuscript under review (journal). Soekijad, M., Walschots, J. & Huysman, M. Exploring practice-based innovation. Manuscript under review (journal).

4

*Walschots, J. (2008). Essay: Opgetild groen. Bovenstad: Het ontdekken en maken van de gelaagde stad. SDU Uitgevers Den Haag, pp. 142-146. In deze vakpublicatie gaat Jeroen Walschots in op de mogelijkheden (en beperkingen) om stadsgroenvoorziening en recreatieve ruimten op te tillen naar bovenstedelijk niveau. Het is een van de essays die staan in het eindboek van de Bovenstad case. *Walschots, J., Huysman, M. & Soekijad, M. (2006). Exploring the relation between communities of practice and institutionalizing innovation. EGOS 2006 Conference. Bergen, Norge, 6 - 8 July 2006 (Web proceedings). Deze wetenschappelijke publicatie presenteert een theoretisch model. Het is ontwikkeld binnen het project, en wordt geïllustreerd met behulp van inzichten uit cases. Centraal staat de rol van netwerken voor van het innovatie proces, en de manier waarop gebruik gemaakt kan worden van diverse machtsbronnen (kapitalen) en hoe deze kapitalen ook ontwikkelen gedurende het proces.

5

*Agterberg, M., Van den Hooff, B., Huysman, M. & Soekijad, M. (2008). Keeping the wheels turning: multi-level dynamics in organizing networks of practice. VU Research Memorandum, March 2008.

KEEPING THE WHEELS TURNING: MULTI-LEVEL DYNAMICS IN ORGANIZING NETWORKS OF PRACTICE*

Marlous Agterberg, Bart van den Hooff, Marleen Huysman and Maura Soekijad

18 March 2008

Short biographies of the authors in alphabetical order Marlous Agterberg is a PhD candidate at the VU University Amsterdam, Faculty of Economics and Business Administration. After obtaining her masters on organizational communication at the University of Amsterdam, she is now doing her PhD on managing knowledge sharing in geographically distributed organizations. More specifically her research focuses on how intra-firm (online) knowledge networks are organized and how they contribute to organizational learning. Bart van den Hooff is an associate professor at the VU University Amsterdam, Faculty of Economics and Business Administration. His research focuses on issues concerning the management of knowledge sharing in organizations and networks. He has presented his work at international conferences and published in journals like Information & Management, Communication Research, Information Processing & Management and Behaviour & Information Technology. Marleen Huysman is professor of business administration at the VU University Amsterdam. She coordinates a multi-disciplinary research group; 'Knowledge and Organization' that conducts research on the knowledge economy, knowledge based view of the region, knowledge transfer in strategic alliances, knowledge management, organizational learning and online communities. Marleen is (co)author of several books on communities and knowledge management and has writes articles published in various international journals and books. Marleen has a master in sociology at Erasmus University Rotterdam and a PhD in economics at the VU University Amsterdam. She had research and teaching positions at Stanford University, Delft University of Technology and Harvard Business School. Maura Soekijad is an Assistant Professor knowledge and organization in Business Administration at VU University Amsterdam. She wrote her doctoral dissertation on knowledge sharing professionals in coopetitive multiparty alliances and she is currently involved in research on innovation networks in the

6

construction industry. Her publications include papers in Knowledge & Process Management and European Management Journal, and a book-chapter on coopetition in an edited volume by Routledge.

ABSTRACT This paper addresses organizing dynamics of intra-firm ‘networks of practice’ (NOPs). It unravels different dimensions that play a role in knowledge sharing within NOPs: (1) practice dimension; (2) social dimension; and (3) organizational dimension. Based on a unique interpretive case study, we ‘unpack’ each dimension and consider them as dynamic based on either positive or negative forces that influence knowledge sharing in NOPs. By introducing the metaphor of a cogwheel, we argue that maintaining continuation of a NOP involves the dynamics of three levels of embeddedness (1) embeddedness of the NOP in local practices; (2) social embeddedness of the network; and (3) organizational embeddedness of the network. This integrative framework of multi-level dynamics helps to further our understanding regarding the success and failures of organizing NOPs.

Keywords: Distributed Organizations; Knowledge Management; Networks of Practice, Organization, Practice-based learning, Social embeddedness.

INTRODUCTION According to the practice-based perspective on knowledge, knowledge sharing transpires most effectively in informal settings in which people interact around their practices, such as Communities of Practice (COPs) (Brown and Duguid, 1991; Gherardi, 2000; 2001; Wenger, 1998). In our globalizing economy, knowledge is often dispersed across different locations, making such interaction possibly problematic. In this context, geographically dispersed networks, often referred to as Networks of Practice, are increasingly important (Brown and Duguid, 2001). Networks of practice (NOPs) are social

7

networks with members who are not necessarily co-located but do engage in common practices (Brown and Duguid, 2001; Duguid, 2005; Tagliaventi and Mattarelli, 2006; Teigland, 2003; Vaast, 2004; Wasko and Faraj, 2005). The NOP concept has been discussed both within the context of business organizations (Ormrod et al., 2007; Tagliaventi and Mattarelli, 2006; Wasko and Faraj, 2005) and within environments outside formal hierarchical control (Faraj and Wasko, 2001; Grewal et al., 2006; Lee and Cole, 2003; Shah, 2006). In this paper, we focus on intra-organizational NOPs that are involved in internal business processes. Although NOPs have raised quite some interest within organizations (see e.g. Collison and Parcell, 2001; Prokesch, 2000; Wenger et al., 2002; Pan and Leidner, 2003; Nielsen and Ciabuschi, 2003; Rumyantseva et al., 2006), many initiatives tend to fail (Voelpel, Dous and Davenport, 2005), which makes the question of how these NOPs are organized to maintain valuable continuation increasingly relevant. Our general aim is to illuminate the dynamics involved in keeping intra-firm NOPs active and valuable both to their members and to their institutional environments. From the knowledge management literature we identify three dimensions that play a role in knowledge sharing in networks. First, practice-based theories of knowledge stress the importance of shared practices as enabler and stimulator of knowledge sharing. Secondly, social network literature indicates the importance of the social context in terms of interpersonal relations for the willingness and effectiveness of knowledge sharing. Thirdly, organization and management literature focuses on the role of the organization in stimulating knowledge sharing. These three dimensions lack clear conceptualization, have not been specifically related to intrafirm NOPs before and have not been approached in an integrated manner. Therefore, with our study we more specifically aim to ‘unpack’ or unravel these three dimensions in relation to intra-firm NOPs, illuminating what they entail and how they relate to knowledge sharing in NOPs. In the process, we

8

Lin, Y. 2005 Hacking Practices and Software Development: A Social Worlds Analysis of ICT Innovation and the Role of Free/Libre Open Source Software. PhD Thesis, University of York. Luthje, C. 2003 'Customers as Co-Inventors: An Empirical Analysis of the Antecedents of Customer-Driven Innovations in the Field of Medical Equipment.' Proceedings from the 32th EMAC Conference, 2003. Lynn, B. 1998 'Intellectual capital.' CMA 72: 10-15. Lynn, L. H., N. Mohan Reddy, and J. D. Aram 1996 'Linking technology and institutions: the innovation community framework.' Research Policy 25: 91. McDermott, R. 1999 ‘Learning across teams: The role of communities of practice in team organizations’. Knowledge Management Review, fall Mutch, A. 2003 'Communities of Practice and Habitus: A Critique.' Organization Studies 24: 383-401. Nahapiet, J., and S. Ghoshal 1998 'Social Capital, Intellectual Capital and the Organizational Advantage.' Academy of Management Review 23. Nicolini, D., S. Gherardi, and D. Yanow 2003 Knowing in Organizations: A Practice-Based Approach: M.E. Sharp, New York. Nonaka, I., and H. Takeuchi

148

1995 The Knowledge-creating company: How Japanese companies create the dynamics of innovation. New York: Oxford University Press. Orlikowski, W. J. 2000 'Using Technology and Constituting Structures: A Practice Lens for Studying Technology in Organizations.' Organization Science 11: 404-428. Orlikowski, W. J. 2002 'Knowing in Practice: Enacting a Collective Capability in Distributed Organizing.' Organization science: 249. Pos, A., and T. Kayser 2003 'Communities of practice in Unilever.' Opleiding & Ontwikkeling 3: 23-26. Powell, W. W., K. W. Koput, and L. Smith-Doerr 1996 'Interorganizational Collaboration and the Locus of Innovation: Networks of Learning in the Biotechnology.' Administrative Science Quarterly 1996: 1. Roberts, J. 2006 'Limits to Communities of Practice.' Journal of Management Studies 43: 623-639. Rogers, E. M. 2003 Diffusion of innovations (5th edition). New York: Free Press. Schatzki, T. R., K. D. Knorr-Cetina, and E. Von Savigny 2001 The Practice Turn in Contemporary Theory. London: Routledge. Shah, S. 2000 'Sources and Patterns of Innovation in a Consumer Products Field.' Working Paper, MIT Sloan School of Management. Simard, C., and J. West

149

2006 'Knowledge networks and the geographic locus of innovation.' In H. Chesbrough, et al. (eds.), Open Innovation: Researching a New Paradigm. Oxford: Oxford University Press. Spender, J. C. 1996 'Making knowledge the basis of a dynamic theory of the firm.' Strategic Management Journal 17: 45. Sturdy, A. 2004 'The adoption of Management Ideas and Practices.' Management Learning 35: 155-179. Swan, J., and H. Scarbrough 2005 'The politics of networked innovation.' Human Relations 58: 913. Swan, J., H. Scarbrough, and M. Robertson 2002 'The construction of 'communities of practice' in the management of innovation.' Management Learning 33: 477-496. Thompson, M. 2005 'Structural and epistemic parameters in communities of practice.' Organization Science 16: 151164. Tidd, J., J. Bessant, and K. Pavitt 2005 Managing innovation: integrating technological, market and organizational change (3rd edition). Chichester: Wiley. Tuomi, I. 2002 Networks of innovation. Oxford: Oxford University Press Tushman, M. L., and P. Anderson 1986 'Technological Discontinuities and Organizational Environments.' Administrative Science Quarterly 31: 439-465.

150

Van de Ven, A. H., and M. S. Poole 1990 'Methods for Studying Innovation Development in the Minnesota Innovation Research Program.' Organization Science 1: 313-335. Van de Ven, A. H., D. E. Polley, R. Garud, and S. Venkataraman 1999 The innovation journey. New York, N.Y., [etc.]: Oxford University Press. Vanhaverbeke, W. 2006 'The Inter-organizational Context of Open Innovation.' In H. Chesbrough, et al. (eds.), Open Innovation: Researching a New Paradigm. Oxford: Oxford University Press. Vanhaverbeke, W., and M. Cloodt 2006 'Open Innovation in Value Networks.' In H. Chesbrough, et al. (eds.), Open Innovation: Researching a New Paradigm. Oxford: Oxford University Press. Vanhaverbeke, W. P. M., G. M. Duysters, and N. Noorderhaven 2002 'External Technology Sourcing Through Alliances or Acquisitions: An Analysis of the ApplicationSpecific Integrated Circuits Industry.' Organizational Studies 13: 714-733. Verona, G., E. Prandelli, and M. Sawhney 2006 'Innovation and Virtual Environments: Towards Virtual Knowledge Brokers.' Organization Studies: 0170840606061073. Von Hippel, E. 1988 The Sources of Innovation. New York: Oxford University Press. 1994 'Sticky Information" and the Locus of Problem Solving: Implications for Innovation.' Management Science 40, no.4 (April): 429-439. 2001. 'Innovation by User Communities: Learning from Open Source Software.' Sloan Management Review. 2005 Democratizing innovation. Cambridge, MA [etc.]: The MIT Press.

151

Von Hippel, E., and G. Von Krogh 2003 'Open Source Software and the "Private-Collective" Innovation Model: Issues for Organization Science.' Organization Science 14. Wasko, M. M., and S. Faraj 2005 'Why Should I Share? Examining Social Capital and Knowledge Contribution in Electronic Networks of Practice.' MISQ 29. Wenger, E. 1998 Communities of practice: Learning, meaning, and identity. Cambridge: Cambridge University Press. 2000 'Communities of Practice and Social Learning Systems.' Organization 7: 225. Wenger, E., R. McDermott, and W. Snyder 2002 Cultivating communities of practice - A guide to managing knowledge. Boston, MA: Harvard Business School Press.

152

Figure 1. Different loci of innovation: From diffusion to institutionalization

153

Figure 2. A practice-based perspective on innovation institutionalization

154