Eindrapportage
17 November 2011
Inhoudsopgave
Aanleiding en achtergrond
Methode en vraagstelling
Respons
Resultaten Bewoners Bezoekers Scholen
Conclusies en aanbevelingen Bewoners Bezoekers Scholen
Quick Wins
Activiteiten voor de langere termijn
Bijlagen
2
Aanleiding en achtergrond Nationaal Park Schiermonnikoog (hierna NPS) heeft in het kader van het thema vraaggericht werken een onderzoek uit laten voeren door Advieswereld. In het Beheer en Inrichtingsplan maakt NPS een onderverdeling in drie doelgroepen: bevolking, recreanten en onderwijs. Voor elk van deze doelgroepen wordt op het terrein van voorlichting en educatie producten ontwikkeld en activiteiten uitgevoerd. Voor dit onderzoek hebben wij dezelfde driedeling gehanteerd.
Bewoners: Het doel is om de samenwerking tussen NPS en de bewoners verder te optimaliseren. Via het onderzoek willen we achterhalen hoe tevreden men nu is, waar ruimte is voor verbetering en hoe deze dan het beste vormgegeven kan worden.
Bezoekers: Van de bezoekers willen we graag weten wat hun bezoekmotief is, hoe tevreden ze zijn met het huidige aanbod van voorzieningen in het Nationale Park en wat hun toekomstwensen zijn op dit gebied. Ook zouden we willen onderzoeken welke activiteiten bezoekers in het voor- en naseizoen aantrekken.
Scholen: Van de onderwijsinstellingen willen we graag horen hoe zij het aanbod van het Nationaal Park ervaren, hoe tevreden ze zijn, waar ruimte is voor verbetering en of er behoefte is aan andere producten of diensten of een andere wijze van communicatie. 3
Methode en vraagstelling
Bewoners Er is gekozen voor een schriftelijke anonieme enquête. In de enquête stond een link vermeld zodat invullen online ook tot de mogelijkheden behoorde. Eenmaal is een vooraankondiging in de Dorpsbode geplaatst, vervolgens is de enquête huis aan huis bezorgd. Inlevermogelijkheden waren een antwoordnummer of bij het bezoekerscentrum. Na een aantal weken is een herinnering in de Dorpsbode geplaatst.
Bezoekers Ook hier een schriftelijke anonieme enquête met de mogelijkheid online in te vullen. Bij het bezoekerscentrum, VVV, de groepsaccommodaties en een aantal vakantiehuizen lagen enquêtes die ter plekke ingeleverd / achtergelaten konden worden. Mensen die liever online wilden meewerken konden hun e-mailadres bij het bezoekerscentrum achtergelaten. Op 15 juli hebben we studenten ingezet en bezoekers laten enquêteren in de wachtruimte van Wagenborg op Schiermonnikoog.
Scholen Per email hebben we een link verstuurd naar een online anonieme enquête.
4
Respons
Bewoners Er zijn 470 enquêtes verspreid onder bewoners. Uiteindelijk hebben 46 personen een enquête ingevuld. Dit betekent een respons van 9,8 %. De resultaten kunnen we dan ook uitsluitend als indicatief beschouwen. Wat opvalt is dat de personen die een enquête hebben ingevuld dit over het algemeen zeer uitgebreid hebben gedaan.
Bezoekers Alle acties om respons te generen hebben geleid tot een totaal van 525 ingevulde enquêtes. Dit is ruim voldoende om hier conclusies aan te kunnen verbinden
Scholen Er zijn 172 scholen benaderd. Eenmaal hebben zij een herinnering ontvangen vlak voor de zomervakantie. Een tweede herinnering is in september verstuurd. In totaal hebben 53 scholen de enquête ingevuld. Dit betekent een respons van 31%.
5
Resultaten Bewoners
6
Resultaten Bewoners De meerderheid van de respondenten vindt dat de instelling van het Nationaal Park een meerwaarde is voor Schiermonnikoog. De grootste toegevoegde waarde zit volgens de respondenten in publiciteit en
toerisme. Maar ook behoud van de natuur in samenspraak met de bewoners is van belang. Is instelling Nationaal Park meerwaarde?
Waarom wel toegevoegde waarde ? 12
Geen mening 2%
11
11
11
10 Nee 28%
8 6 4
Ja 70%
2 2 0 Publicitair
Behoud
Toerisme
Inspraak bewoners
De respondenten die het geen toegevoegde waarde vinden geven de volgende redenen: Slecht onderhoud (5) Alleen maar extra regels, mensen worden in een hokje geduwd , meerwaarde alleen voor medewerkers NP, zij zijn heer en meester 7
Resultaten Bewoners De respondenten vinden de belangrijkste taak van NPS het behoud en beheer van de natuur.
Belangrijkste taak Nationaal Park 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0
19
9 7 4 2
Behoud en beheer
Helpt niet
Voorlichting en educatie
Beleid
Betrekken
„Helpt niet‟ is een groep met diverse argumenten die deels terug te voeren is op de wens om de natuur beter te beschermen (b.v. geen rondvaarten langs zeehonden en broedvogels): toeristisch beleid ontwikkelen. Aan de andere kant vindt een aantal respondenten het onleefbaar worden voor de mens, en moet het publiek juist meer mee kunnen genieten van de natuur. Markante uitspraken:
de verwilderde katten afschieten ontwikkelen van flora en fauna = tuinieren 8
Resultaten Bewoners Het meest unieke aan NPS is toch wel de enorme afwisseling en diversiteit aan flora en fauna. Wat is volgens u het meest unieke aan NPS ? 18
16
15
16 14 12 10 7
8
5
6 4 2 0 diversiteit flora en fauna
eiland
rust en stilte
divers
Er is ook een aantal losse opmerkingen dat moeilijk onder één noemer te vangen is. De belangrijkste hiervan zijn: Zo min mogelijk gebods- en verbodsborden, rasters en draden Beschermen van de natuur ten opzichte van ingrijpen in de natuur Dat het lijkt alsof de bevolking met het beleid eens is maar dat het tegendeel waar is
Eén grote familie zijn 9
Resultaten Bewoners
Enkele stellingen waarbij 1 = mee oneens, 5 = mee eens
Het Nationaal Park houdt rekening met de bewoners
Ik ben trots op NPS 14
20 16
12
15
10 10
10
10
8
8
8
7
6
6 4
5
2
2
0
0 1
2
3
4
5
1
Ik word voldoende geïnformeerd door het Nationaal Park 20
6
3
4
5
20 15
14
10
2
Ik word tijdig geïnformeerd door het Nationaal Park
17
15
5
13
12
15
12
10
6
5
3
7
7
5
0
0 1
2
3
4
5
1
2
3
4
Vooral bij „het rekening houden met de bewoners‟ zijn wat meer negatieve uitschieters te vinden. 10
5
Resultaten Bewoners Het ziet er naar uit dat de meeste respondenten
Het Nationaal Park doet wat met mijn vragen en opmerkingen
wel een idee hebben waar ze terecht kunnen met
20
hun vragen en opmerkingen. Of er iets mee gedaan
15
wordt en hoe serieus men zich genomen voelt laat
10
wat meer negatieve reacties zien.
17 9
9
7
4
5 0 1
20
15
12
12
3
4
5
Ik voel mij serieus genomen door het Nationaal Park
Ik weet waar ik terecht kan met mijn vragen en opmerkingen
16
12 15
10
11
10
10
6
5
2
4
5
4
5
0
0 1
2
3
4
5
1
11
2
3
4
5
Resultaten Bewoners Het verschil tussen hoe de respondenten op de hoogte worden gehouden over ontwikkelingen in NPS en hoe ze geïnformeerd zouden willen worden is klein. Op welke manier wilt u graag op de hoogte gehouden worden Hoe krijgt u informatie over NPS? 40 35 30 25 20 15 10 5 0
38
40 35 30 25 20 15 10 5 0
33
20 4
7
8
37 29
26 14
3
1
Bij de keuze voor „anders‟ zijn geen opmerkingen geplaatst over hoe dan. Op de vraag hoe tevreden men is over de wijze waarop het NPS hen informeert wordt gemiddeld een 7,8 gegeven. 11 respondenten geven een onvoldoende, 29 respondenten geven een 6 of hoger.
12
4
Resultaten Bewoners Ruim 70% zegt weleens een inspraakavond
Bezoekt u wel eens een inspraakavond?
te bezoeken of bezocht te hebben. Degenen die dit niet
(meer) doen geven de volgende redenen Nee 28%
Zinloos (10x) omdat men niet luistert, bepaalde mensen overheersen de vergadering, ellenlange discussies, partijdige personen zetten de toon, ik word niet serieus genomen, vroeger kwam ik wel Geen tijd / kan niet (5x) bijvoorbeeld vanwege beroep of hobby, of is altijd op een avond dat ik niet kan Ouderdom (1x) Te emotioneel (1x)
Vindt de uitnodiging niet boeiend genoeg
13
Ja 72%
Resultaten Bewoners Inspraakavonden 34 respondenten geven de inspraakavond een rapportcijfer. 23 respondenten geven
25,0 21 20,0
hier nog een toelichting op: Er wordt niets mee gedaan (6x)
15,0
Betere leiding nodig, altijd dezelfde
10,0
mensen aan het woord (5x)
13
5,6 5,0
2
Bureaucratisch, afhankelijk van natuurmonumenten in besluitvorming (3x)
0,0 gemiddeld
Onsamenhangend, doel is onduidelijk (2x)
1 (laagst)
9 (hoogst)
<6
>=6
Gemiddeld rapportcijfer inspraakavond naar leeftijdsgroep
Geen inspraak, eenzijdig, luistert toch niet
1
8,0
7,0
7,0
6,2
5,5
6,0
Als je kijkt naar het gemiddeld rapportcijfer
5,0
over de verschillende leeftijdsgroepen zijn
4,0
5,1 4,5
3,0
degenen uit de groep 35-44 en ouder dan 64 2,0
het minst tevreden met de inspraakavonden. 1,0 0,0 25 - 34 14
35 - 44
45 - 54
55 - 64
>64
Resultaten Bewoners Net iets meer dan de helft van de respondenten
Bezoekt u wel eens een lezing?
zegt nooit een lezing te bezoeken. Sommigen geven hier een toelichting op: Geen tijd / kan niet (11x)
Ja 48%
Geen interesse (4x) Nee 52%
Een lezing lost geen problemen op
Omdat er niet naar de eilanders geluisterd wordt Omdat gebleken is dat de uitkomst van de onderzoeken niet tot afschieten van die katten leidt. Soms interessant maar nog meer bij bewoners zelf brengen zodat NP hun park wordt. Nu nog teveel fremdkörper
15
Resultaten Bewoners 20 respondenten geven een rapportcijfer voor de lezingen. 10 Respondenten geven Hier een toelichting op:
De kattenproblematiek(4x)
Eilanders worden niet betrokken (2)
Is voor een leek al snel te diepgaand
Ik ga alleen als het onderwerp bij
Waardering lezingen
Op het geheel helpt het niets
Meer verschillende onderwerpen belichten
Op de vraag waar zou u meer over willen weten is vooral interesse voor de natuur en het beleid. Onder „anders‟ valt op:
Vraag om meer openheid en duidelijkheid
Plannen over de Promenade
7,0 3
3
9 (hoogste)
<6
1 gemiddelde
interesseert
17
18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0
2 (laagste)
>=6
Waar zou u meer over willen weten? 16
18 16 14 12 10 8 6 4 2 0
15
15 11 7
16
7
8
10
Resultaten Bewoners Vindt u dat u voldoende betrokken wordt? Suggesties om de betrokkenheid te vergroten
Luisteren naar eilanders (6x)
Meer openheid / soms lijkt alles al vast te
Geen mening 22%
staan (4x)
Op de vraag of de bewoners verder nog suggesties hebben voor NPS
Ja 42%
Nee 36%
lijken deze vooral te liggen in het bewaren van de stilte / het beperken van de massa‟s. Wel onderkent men het belang van toerisme. Ook hier zegt men het belangrijk te vinden dat er geluisterd wordt naar de eilanders. Natuurmonumenten vindt men te bepalend. Ook over de Promenade valt wat op te merken: het is te groot, hoeveel eilanders staan er eigenlijk achter, maar ook: betrek ondernemers eerder bij het ontwikkelen van concepten zoals de Promenade.
17
Resultaten Bezoekers
18
Resultaten Bezoekers
Wist u dat Schiermonnikoog één van de 20 Nationale Parken van Nederland is?
Hoe vaak heeft u NPS de afgelopen 2 jaar bezocht? 35% 30%
29%
29%
28%
25% 20%
Nee 26%
14%
15% 10% 5% 0% Dit was de eerste keer dat ik Nationaal Park Schiermonnikoog bezocht
Ja 74%
Meerdere keren per jaar
Eén keer per jaar
Minder
Hoe lang verbleef u op Schiermonnikoog? 400
364
350
Bijna 30 % bezocht Schiermonnikoog voor het
300
eerst. 57% bezoekt Schiermonnikoog 1 of meer- 250 dere keren per jaar. Bijna 70 % verbleef 3 of meer nachten.
200 150 100
75
50
65 21
0 19
Dagexcursie
1 overnachting
2 overnachtingen
3 of meer overnachtingen
Resultaten Bezoekers Op de vraag “wat is de belangrijkste reden van het bezoek aan Schiermonnikoog” valt op dat de kolom „anders‟ veel is gekozen. Bij nadere analyse blijkt dat het in de meeste gevallen om een combinatie gaat van „strand, sportief en natuur‟.
Belangrijkste reden bezoek 285
300 250 200 150
100 50
39
39
Dagtrip
Strandvakantie
78
84
Sportief: wandelen en fietsen
Natuur: flora en fauna
0
20
Anders, namelijk:
Resultaten Bezoekers
Bezoekt u Schiermonnikoog ook in voor- of naseizoen?
Nee 40% Ja 60%
Belangrijkste reden bezoek voor- of naseizoen 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0
174
74 52 30 6 Dagtrip
Strandvakantie
Sportief: wandelen en fietsen
Natuur: flora en fauna
Anders, namelijk:
Maarliefst 60 % zegt Schiermonnikoog ook in voor- of naseizoen te bezoeken. Ook hier is de score in de kolom „anders‟ hoog. Ook hier gaat het in de meeste gevallen om een combinatie van „sportief en natuur‟. Strand is hier minder genoemd.
Op de vraag wat het aantrekkelijker zou maken om Schiermonnikoog ook in voor- of naseizoen te bezoeken geeft 21% aan meer vrije dagen nodig te hebben, 13% wil beter weer, 7 % wil graag meer (binnen)activiteiten. De rest is vrij divers
21
Resultaten Bezoekers Wat maakt Schiermonnikoog uniek? 160
Aantallen per activiteit 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0
147
140 120 100
96
80 60 38
40
164
101 73
85
82 61
50
45
61
58 40
22 10
20 0
Rust en ruimte Mooie natuur
Autovrij
Omvang
Eilandgevoel
Waardering activiteiten 8,4
8,5
Rust en ruimte maakt Schiermonnikoog uniek voor
8,0
Een aanzienlijk deel van de respondenten.
7,5 7,0
De meeste deelnemers vinden we bij de Eilander
6,5
Balgexpres en bij de Wadexcursie.
6,0
22
8,1
8,0
7,9
7,9 7,6
7,4 7,1
7,6 7,3
7,9
Resultaten Bezoekers 50
45
18 - 24 25 - 34 35 - 44
40
Aantallen per leeftijdsgroep per activiteit
45 - 54 55 - 64
35 30
Ouder dan 64 (leeg)
25 20 15
10 5 0
De Wadexcursie is vooral populair bij jongeren en en mensen in de leeftijdsgroep 35 -54. De Balgexpres is populair bij alle leeftijdsgroepen. Opvallend is dat de Avondwandeling vooral de groep 23
18 – 24 aanspreekt
Resultaten Bezoekers
Heeft u al vaker aan dezelfde activiteiten deelgenomen?
Suggesties voor nieuwe activiteiten
180
167
160 Ja 24%
140 120 100 80
57
60 Nee 76%
40 11
20 0 Respons
Niets meer aan doen
Binnenactiviteiten voor slecht weer
Op de vraag heeft u suggesties voor nieuwe activiteiten geven 167 respondenten een antwoord. Hiervan zeggen er 57: niets meer aan doen, en 11 geven een antwoord dat betrekking heeft op binnenactiviteiten.
In de toelichting op activiteiten zeggen veel respondenten zaken ongeorganiseerd te ondernemen (we doen het liever zelf).
De respondenten zijn tevreden met de aangeboden activiteiten.
24
Resultaten Bezoekers tralalala
Suggesties voor nieuwe activiteiten lopen zeer uiteen. Een aantal ideeën:
Meer over historie Schiermonnikoog , kleinschalige concerten in de kerk, nachtvlinderexcursie stranddierenwandeling, yoga workshop, zand mandala tekenen , meer paardrijden (voor beginners en op het strand) en ook het hele jaar 25
Resultaten Bezoekers Aantallen respondenten per voorziening Niet iedereen beoordeelt de verschillende
500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0
voorzieningen. Vooral op de afvalbakken en het sanitair valt wel wat aan te merken. Over de Informatievoorziening, bewegwijzering, fiets- en wandelmogelijkheden in het park is men
442
449
465
441
140
390
408
7,6
7,3
373
120
tevreden.
Toelichting voorzieningen 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Waardering per voorziening 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0
87
16
Respons
16
13
Afvalbakken Prima geregeld Sanitair (meer (meer en/of allemaal en schoner) vaker legen)
8 Paardrijden (tijdens alle vakanties) 26
8,2
8,2
8,7
8,7 7,2
7,0
6,9
Resultaten Bezoekers Op de vraag of men voorzieningen mist of suggesties heeft geven 147 mensen een antwoord. Ruim 25% mist helemaal niets, 8% wil meer afvalbakken en/of dat afvalbakken vaker geleegd worden. De rest is vrij divers, een greep uit de ideeën:
Buitendouche op het strand
Fietspompstation langs de route
Kleurennatuurwandeling
Rugzakwandeling voor kinderen
Natuureducatie voor kleine kinderen
Overdekt zwembad
Drinkkranen voor mensen en honden
Meertalige info
Schuilplaatsen voor de regen
Webcam (vergelijk Ameland)
27
Resultaten Bezoekers Bent u bekend met het bezoekerscentrum?
Aantallen respondenten per item 400 350
334
300
Nee 24%
291
290
Landschappen
Planten en dieren
253
250 200 150 100 Ja 76%
50 0 Service aan de balie
Over de expositie in het bezoekerscentrum
Waardering per item
is men het minst tevreden. Als suggestie ter verbetering zegt 21 % dat het bezoekerscentrum moderner kan, maar ook 13% zegt: ga zo door!
8,6 8,4
8,4
8,2
Andere ideeën ter verbetering: langere
8,0
openingstijden, activiteiten voor kleine kinderen,
7,8
diapresentatie vernieuwen, interactiever maken /
7,6
inzet nieuwe media, koffie en thee aanbieden
Expositie
8,1
8,1
Landschappen
Planten en dieren
7,6
7,4 7,2 28
Service aan de balie
Expositie
Resultaten Bezoekers De meeste respondenten worden geïnformeerd via de website, en willen dit ook. Hier is dus geen discrepantie. Een aantal respondenten
Hoe wordt u nu geinformeerd? 250 200 150 100 50 0
174
173 117
196
85
64
81
48
geeft aan het praktisch te vinden om (actuele) informatie over het eiland
al op de boot te ontvangen. Hoe zou u geïnformeerd willen worden? 250
218
200
147
150 100
87 54
50 0
29
127
106 64 27
24
Resultaten Bezoekers 30
26
25
“Stilstaan is
20
soms de
10
beste
0
15 5
11 5
2
2
2
2
verbetering “
Suggesties ter verbetering voor NPS 86 respondenten geven antwoord, maarliefst 30 % geeft aan: houden zoals het is! Schiermonnikoog moet geen Terschelling worden, de juiste balans moet vastgehouden worden. Een greep uit de gedane suggesties:
Bankjes bij de boot, een late boot in de zomer (20.30 uur)
Honden altijd aanlijnen, paarden weren
Lytje Pole beter verspreiden
30
Resultaten Scholen
31
Resultaten Scholen
De meeste scholen zijn ervan op de hoogte dat Schiermonnikoog een Nationaal Park is. 2/3 bezoekt Schiermonnikoog 1x per jaar. Te verwachten was dat slechts een kleine groep een dagexcursie maakt naar Schiermonnikoog. Opvallend is dat we vooral veel respons hebben van het basisonderwijs.
Wist u dat Schiermonnikoog één van de Nationale Parken van Nederland is?
Met welke klas / klassen bezocht u Schiermonnikoog?
Nee 13%
Voortgezet onderwijs 6%
Ja 87%
Basisonderwij s 94%
Hoelang verbleef u op Schiermonnikoog? 3 of meer overnachting en 30%
Hoe vaak bezoekt u Schiermonnikoog met uw school? Meerdere
Dagexcursie 6%
Minder 32% 2 overnachting en 64%
32
keren per jaar 2%
Eén keer per jaar 66%
Resultaten Scholen De meeste basisscholen bezoeken Schiermonnikoog met de bovenbouw (groep 6,7 en 8).
Verdeling naar klas (basisonderwijs) 50 43
45 40 35 30 23
25 20 15 10 5
7 1
1
1
1
2
0 Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8
33
Resultaten Scholen Aan welke activiteiten heeft u deelgenomen? De activiteiten met de meeste deelnemers zijn de wadexcursie en de jutterstocht. Ook
de fietsexcursie en de broedvogelexcursie zijn populair.
De tevredenheid met de geboden activiteiten is over het algemeen goed.
45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
40 32
10
10 5
2
2
2
2
0
0
1
Tevredenheid met de verschillende activiteiten 9,5 9,0 8,5
9
8,7 8,4 8,1
8,0
8,0 7,5
7,5 7,0 6,5
34
8,5
8,6 8 7,5
Resultaten Scholen Op de vraag of de scholen activiteiten missen of suggesties hebben voor nieuwe activiteiten geven 25 respondenten een antwoord. 11 daarvan hebben suggesties, de rest is tevreden. Hieronder een greep
uit de uitspraken: Spel(elementen) is drie keer genoemd: een bosspel, douanespel, spooktocht of een speurtocht. Meer zelfstandigheid: bijvoorbeeld een gps route of natuurtochten aan de hand van een paaltjesroute Eén van de scholen verricht veldwerk op Schiermonnikoog en zou het prettig vinden als er een depot voor (hun) materialen aanwezig zou zijn bij het bezoekerscentrum. Deze school wil hier graag over meedenken en een afspraak maken (telefoonnummer in de bijlage).
35
Resultaten Scholen Over de voorzieningen is aan de respondenten gevraagd hoe tevreden ze hier mee zijn. Niet
Aantal respondenten per onderdeel 60
50
iedereen geeft een waardering voor alle
40
voorzieningen.
30 20 10 0
Tevredenheid met de verschillende voorzieningen 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
8,2
8,2
8,8
8,6 7,2
7,4
7,3
6,6
Men is over het algemeen tevreden met de voorzieningen. Alleen de waardering voor het sanitair is wat minder.
36
Resultaten Scholen Op de vraag of men nog voorzieningen mist in Nationaal Park Schiermonnikoog hebben 16 respondenten een antwoord. 11 missen helemaal niks. Suggesties van degenen die wel iets missen:
Meer prullenbakken op het strand Prullenbakken bij echte recreatiegebieden zoals Berkenplas vaker legen Sanitaire voorzieningen verbeteren, en niet op slot Meer leuke kinderactiviteiten zoals een hindernisparcours
37
Resultaten Scholen Bijna iedereen kent het bezoekerscentrum (96%). Tevredenheid met aspecten bezoekerscentrum 8,4
8,3
8,2 8,0 7,8
7,8
7,7
7,6
7,5
7,4 7,2 7,0 Service aan de balie
Expositie
Informatie over de Informatie over landschappen planten en dieren
Op de vraag of men nog suggesties ter verbetering heeft voor het bezoekerscentrum geven 27 respondenten een antwoord. 20 respondenten hebben een suggestie waarvan bijna de helft (9) te maken heeft met de diavoorstelling. Deze moet tenminste geupdate worden, of vervangen door een flitsende film of powerpoint presentatie.
8 personen vinden dat het bezoekerscentrum een opfrisser kan gebruiken en interactiever moet zijn.
38
Resultaten Scholen De meeste scholen krijgen informatie over NPS via het bezoekerscentrum, de website, en via
zelf bellen of mailen.
Op de vraag hoe zij geïnformeerd zouden willen worden is weinig afwijkends te zien, behalve dan dat toch bijna de helft van de respondenten best per email geïnformeerd wil worden.
Hoe wordt u nu geïnformeerd? 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
39
38
34
13 5
3
3
1
Hoe zou u geïnformeerd willen worden? 33
35 30 25 20 15 10 5 0
23
5
39
9
3
21 7
Resultaten Scholen De meeste respondenten zijn tevreden met het aangeboden materiaal voor docenten.
Gemiddeld geeft men een 7,8.
Tevredenheid met het geboden materiaal voor docenten 25
22
20
Enkele suggesties ter verbetering: Website niet gemakkelijk te gebruiken
15 11
Kan iets aantrekkelijker en uitgebreider
10
Lespakket voorafgaand aan het bezoek
5
11
2
zou een verrijking zijn Fietstocht om de West bevat schoonheids-
1
0 9
8
7
foutjes in de route, erg jammer Meer informatie geven over hoe het beheer
van een Nationaal Park werkt, welke partijen hier allemaal betrokken bij zijn.
40
6
1
Resultaten Scholen
Ook met het geboden materiaal voor
Tevredenheid met het geboden materiaal voor leerlingen
leerlingen op de website is men tevreden.
Gemiddeld een 7,5.
25 21
Suggesties ter verbetering worden niet
20
gegeven, ook niet door de 2 respondenten
15
die een onvoldoende geven. Wel een
10
compliment: heldere taal met duidelijke afbeeldingen, veel informatie.
5 0 9
8
7
Suggesties ter verbetering van de website in het algemeen zijn er slechts 3 het deel voor leerlingen toegankelijker maken meer lesmateriaal voor de kinderen, filmpjes filmpjes makkelijk op te halen maken (kan ook aan mij gelegen hebben)
41
6
5
4
Resultaten Scholen Welke suggesties heeft u verder nog voor Nationaal Park Schiermonnikoog?
Handhaaf de rust op het eiland, heerlijk! Het is iedere keer weer een genot om naar het noorden af te reizen en de kinderen een omgeving laten beleven die de meesten niet kennen. Ik denk dat dit meer voor het vervoer van Wagenborg geldt: voldoende ruimte in de karren zodat iedereen zijn/haar bagage kwijt kan. Nog meer doen voor jonge kinderen zonder dat er begeleiding van bezoekerscentrum ed bij nodig is. Natuurpaden ed. Wij komen elk jaar bij jullie in het bezoekerscentrum en wij maken elk jaar een wadexcursie met jullie en wij zijn zeer tevreden! Jullie werknemers tijdens de wadexcursie vertellen zeer boeiend en staan ook
open voor een dolletje van de kinderen (het smerig worden is toch elk jaar weer een hoogtepunt voor ze!) Onze complimenten!
42
Conclusies en aanbevelingen
Voor alle groepen geldt dat zij de rust, de ruimte en de natuur van Schiermonnikoog enorm waarderen. Hierin zoekt men vooral bij bewoners en bezoekers naar behoud. Behoud betekent echter niet op slot. Het betekent meer: „ontwikkelen van het eiland in de sfeer van het eiland‟.
43
Conclusies en aanbevelingen
Opzet vervolg: Conclusies vanuit de doelgroepen Gerelateerd aan de doelstellingen en ambities NPS
Behoud en beheer van de natuur Voorlichting en educatie Natuurgerichte recreatie Onderzoek
En gerelateerd aan de communicatiedoelstellingen van NPS
Stimulering van beleving van natuur- en landschapwaarden Vergroten van kennis, inzicht en bewustwording van de natuurwaarden Versterken van het draagvlak onder bewoners en bezoekers Vergroten van inzicht in de veranderende vraag van de doelgroepen Uitdragen van de gezamenlijke identiteit van het stelsel Nationale Parken
Suggesties voor acties op basis van aanbevelingen 44
Conclusies en aanbevelingen Bewoners
45
Conclusies Bewoners
Alhoewel de respons te wensen overlaat is de kwaliteit van de ingevulde enquêtes goed te noemen
De meerderheid van de respondenten vindt de instelling van Schiermonnikoog als Nationaal Park een duidelijke meerwaarde. Deze ligt vooral in publiciteit en toerisme, en behoud van de natuur
De respondenten zijn trots op hun eiland en haar natuur, willen het beschermen tegen invloeden van buitenaf maar willen tegelijkertijd ook dat iedereen zoveel mogelijk van de natuur kan genieten.
Rekening houden met bewoners gebeurt volgens de respondenten nog onvoldoende. Ook met betrekking tot de tijdigheid en volledigheid van informatie, valt nog het een en ander te verbeteren.
Men luistert naar mij: onvoldoende. Men neemt mij serieus: onvoldoende
Over de gekozen/aangeboden communicatiekanalen is men tevreden
Inspraakavonden zegt men wel te bezoeken of bezocht te hebben, maar er is kritiek. Dat blijkt ook wel uit het rapportcijfer 5,6. Er is ruimte voor verbetering, zowel in de kwaliteit als in vergroting van het bereik (meer bewoners betrekken)
Lezingen bezoekt men minder vaak, men geeft aan overwegend door tijdgebrek. Men is wel meer tevreden met de lezingen dan met de inspraakavonden. Rapportcijfer 7,0
De respondenten onderkennen het belang en nut van toerisme maar willen wel de rust bewaard zien en het massale vermeden. 46
Wat kan het NPS met de resultaten van het onderzoek?
Doelstelling NPS
Door (activiteiten NPS)
Wat vinden de bewoners hiervan?
Levert dit resultaat op?
Hoofddoelstelling: Informatie verstrekken Voldoende, houdt niet voorlichting over Communicatiedoelstelling: versterken draagvlak
Onbekend, doelstelling niet smart gedefinieerd
Hoofddoelstelling: behoud Inspraak avonden & beheer Communicatiedoelstelling: versterken draagvlak
Men luistert onvoldoende en men neemt mij onvoldoende serieus
Voor NPS? Doestelling niet vooraf gedefinieerd, dus niet te bepalen. Voor de bewoner: onvoldoende
Hoofddoelstelling: Lezingen voorlichting en educatie Communicatiedoelstelling: versterken draagvlak
Deels, maar te veel Voor NPS? Doestelling mensen geven aan dat niet vooraf gedefinieerd, ze onvoldoende tijd dus niet te bepalen. hebben. Anders gezegd, Voor de bewoner: de lezingen boeien niet onvoldoende altijd voldoende
47
Aanbevelingen Bewoners Gezien het lage aantal respondenten moeten we voorzichtig zijn met de conclusies een aanbevelingen. Wel geven de resultaten een goede indicatie voor verbetermogelijkheden. Het feit dat de meerderheid van de respondenten aangeeft de instelling van Schiermonnikoog als Nationaal Park een meerwaarde te vinden is positief. De doelstelling van NPS is meer betrokkenheid en draagvlak bij de bewoners. Met de resultaten van het onderzoek en de doelstelling van NPS komen wij tot de volgende aanbevelingen.
Informatie over het NPS: Meer openheid en uitleg over de structuur en besluitvormingsprocessen
van NPS zodat men weet tot hoever de invloed reikt.
Inspraakavonden
Om meer mensen aan het woord te kunnen laten en zich meer betrokken te voelen eens een andere vorm kiezen zodat gespreksleiderschap minder kritiek is. Je kunt denken aan workshops.
Duidelijk uitleggen waarom een bepaalde vraag of wens niet gehonoreerd kan worden en/of
Waarom er bepaalde conclusies aan onderzoek verbonden worden en er geen actie wordt ondernomen (de kattenproblematiek).
Bij inspraakavonden maakt men gebruik van een panel van eilandvertegenwoordigers. Om eens een andere wind te laten waaien is het aan te bevelen om de panelleden eens in de zoveel tijd te wisselen. 48
Aanbevelingen Bewoners
Lezingen:
Definieer scherp wat je met de lezingen wilt bereiken
Zorg dat je aansprekende lezingen organiseert die aansluiten bij het doel en de interesses van de bewoners zoals aangegeven in het onderzoek
Communicatie- en actieplan opstellen voor de inspraakavonden en lezingen nieuwe vorm opstellen. Doel: meer bewoners betrekken en groter draagvlak ontwikkelen. Denk hierbij ook aan inzet van social media, of maak een community op de site speciaal voor bewoners met daarop bijvoorbeeld:
Publicaties van wetenschappelijke onderzoeken in begrijpelijke taal
Ruimte waar bewoners zelf kunnen aangeven wat ze bezighoudt of welke onderwerpen zij graag op de agenda zouden willen waar zij graag een lezing over zouden willen
Een plek waar ze (anoniem) op bepaalde stellingen kunnen stemmen
49
Van aanbevelingen naar actie Thema
Omschrijving
Welk strategisch doel dient dit?
communicatie en interactie bewoners Communiceer vanuit het perspectief van de bewoners
Benadruk in de afstemming met de bewoners waar het NPS voor staat en what's in it for them: publiciteit / promotie van het eiland, stimulering toerisme en behoud van de natuur
voorlichting en eductie /versterken draagvlak
H
M
Maak doelstellingen Definieer voor alle activiteiten vooraf expliciet gedefinieerde, meetbare doelstellingen en evalueer deze achteraf
voorlichting en eductie /versterken draagvlak
H
L
Communicatieplan Stel een communicatie/actieplan op richting bewoners waarbij helder is: - wat wil je bereiken - hoe wil je dit bereiken - welke acties je gaat ondernemen - hoe je communiceert met de doelgroep - In welke mate de acties bijdragen tot het behalen van het resultaat (smart definieren)
voorlichting en eductie /versterken draagvlak
H
L
50
Impact Com/ plexiteit Wense- (h/m/l) lijkheid (h/m/l)
Van aanbevelingen naar actie Thema
Omschrijving
Communiceer de successen
Communiceer de behaalde resultaten van het NPS meer voorlichting expliciet, met name op het gebied van de doelstellingen en eductie van het NPS en de verwachtingen van de bewoners: /versterken behoud en beheer van de natuur en op het gebied van draagvlak voorlichting en educatie Maak duidelijk wat de bewoners van inspraak kunnen voorlichting verwachten en leg de spelregels vooraf goed vast: wat en eductie kan met verwachten inspraak /versterken draagvlak
Verwachting managen
Welk strategisch doel dient dit?
Inspraak
Organiseer de inspraak op een andere wijze: op korte voorlichting termijn via een andere werkvorm en voor de toekomst en eductie eventueel ondersteund met virtueel activiteiten /versterken draagvlak Bewonerspanel Huidig panel kent al jarenlang dezelfde samenstelling. voorlichting Overweg om de samenstelling aan te passen. en eductie /versterken draagvlak Lezingen
Bepaal wat je wilt bereiken met de lezingen (informeren, overtuigen of betrokkenheid en draagvlak creeren)? Op basis van deze doelstelling: zorg dat je aansprekende lezingen organiseert die aansliuten bij het doel en ook de interesse van de bewoners 51
voorlichting en eductie /versterken draagvlak
Impact Com/ plexiteit Wense- (h/m/l) lijkheid (h/m/l) H L
H
M
H
M/H
M
M/H
M
L
Conclusies en aanbevelingen Bezoekers
52
Conclusies Bezoekers Een van de doelen van NPS is voorlichting en educatie. Uit de resultaten van het onderzoek kunnen we concluderen dat de bezoekers hier tevreden mee zijn, zij geven hier een ruime voldoende voor.
Schiermonnikoog kent relatief veel herhalingsbezoek: 70 %
De meeste respondenten geven aan 3 of meer overnachtingen te blijven
De belangrijkste bezoekmotieven zijn sportief, natuur en strand. 60 % geeft aan ook in voor/ of naseizoen te komen. Het aantrekkelijk maken voor bezoekers om juist in deze periode te komen lijkt grotendeels buiten de macht van NPS te liggen: meer vrije dagen en mooier weer.
De meeste respondenten vinden dat de rust en ruimte Schiermonnikoog uniek maken.
De waardering voor de verschillende activiteiten is goed (uiteenlopend van 7 tot 8,4). Van de respondenten die een toelichting geven zegt ruim 30% liever zelf iets te ondernemen (niet georganiseerd). Alhoewel een groot deel vindt dat er niets meer bij hoeft aan activiteiten is er wel
een aantal leuke suggesties voor nieuwe activiteiten.
Voor wat betreft de voorzieningen is men het minst tevreden met sanitair en afvalbakken (aantallen en tijdig schoonmaken / legen).
De meeste mensen kennen het bezoekerscentrum en zijn tevreden over de geleverde diensten. Bij de expositie zit wel ruimte voor verbetering.
Over de ingezette communicatiekanalen is men tevreden. Informatievoorziening via de website verdient de voorkeur.
53
Wat kan het NPS met de resultaten van het onderzoek? Doelstelling NPS
Door (activiteiten Wat vinden de NPS) bezoekers hiervan?
Levert dit resultaat op?
Hoofddoelstelling: voorlichting en educatie Communicatiedoelstelling: stimulering beleving
organisatie activiteiten activititeiten worden positief gewaardeerd. Slechts een beperkt deel van de bezoekers neemt deel aan een of meerdere activiteiten
Waarschijnlijk wel, maar voor een beperkt deel van de bezoekers. Doelstelling zijn niet vooraf gedefinieerd en worden ook niet gemonitord.
Hoofddoelstelling: voorlichting en educatie Communicatiedoelstelling: vergroten kennis en inzicht natuurwaarden
bezoekerscentrum
Waarschijnlijk wel, het bezoekers centrum trekt veel bezoekers. De doelstelling zijn echter niet vooraf gedefinieerd en worden ook niet gemonitord.
Hoofddoelstelling: natuurgerichte recreatie Communicatiedoelstelling: inzicht in de veranderen vraag
gericht op het maanden bezoekers komen voornamelijk oktober - maart niet door tekort aan dagen en vooralsnog geen het weer specifieke activiteiten
Hoofddoelstelling: voorlichting en educatie Communicatiedoelstelling: uitdragen identiteit
Diverse publicaties zoals maar behoudt het karakter van Waarschijnlijk wel, maar dit wordt Lytje Pole en de site het eiland: Schier moet geen vooralsnog niet gemeten Terschelling worden
prima, maar betere exposities
54
Het ontwikkelen van activiteiten (binnen) en arrangementen passend bij het seizoen zou een positieve invloed kunnen hebben
Aanbevelingen Bezoekers
Communicatieplan 2012 aanscherpen met onder meer de volgende items:
Heldere communicatie over alle aanwezige producten en activiteiten
Actuele eilandinformatie / Lytje Pole binnenkatern op een zichtbare plaats op de boot aanbieden, of op Wagenborg tv als dat mag.
Plaatsen van een link naar Lytje Pole op de site van Wagenborg
Voor-en naseizoen actieplan ontwikkelen met daarin onder meer
Voor- en naseizoen arrangementen ontwikkelen, en hiervoor een advertentie- en promotiecampagne opzetten
Vanwege het weer interessant om meer binnenactiviteiten te ontwikkelen. Deze kunnen bijvoorbeeld liggen op het gebied van kunst en cultuur.
Met name gericht op mensen uit de noordelijke provincies
55
Aanbevelingen Bezoekers
Panel opzetten voor bezoekers die hebben aangegeven mee te willen werken aan vervolgonderzoek
Plan maken om deze bezoekers ook te betrekken bij de ontwikkeling en monitoren van (nieuwe) activiteiten via website en social media
Activiteiten ontwikkelen voor kleine kinderen, maak gebruik van reeds bestaande activiteiten ontwikkeld door anderen (indien passend bij Schiermonnikoog uiteraard). Voorbeelden:
Speurtochten voor gezinnen met kinderen (ook te gebruiken voor scholen)
Tover- en heksen excursies (vgl Natuurmonumenten in Gooi en Vecht streek)
Een groot deel van de respondenten geeft aan dingen graag zelfstandig te ondernemen. Hiervoor zouden nieuwe activiteiten ontwikkeld kunnen worden. Te denken valt aan:
Met de smart phone op pad met de digitale boswachter
Voor wat betreft de voorzieningen is het raadzaam om sanitair en afvalbakken aan te pakken.
Meertaligheid in bezoekerscentrum en in het Nationaal Park
Expositie moderniseren
56
Van aanbevelingen naar actie Thema
Omschrijving
Welk strategisch doel dient dit? Impact (h/m/l)
Complexiteit (h/m/l)
H
L
voorlichting en educatie / stimulering van beleving / vergroten van kennis / uitdragen van identiteit
H
L
voorlichting en educatie / stimulering van beleving / vergroten van kennis / uitdragen van identiteit
M
M
M
L
communicatie en interactie bezoekers Maak doelstellingen Definieer voor alle activiteiten vooraf voorlichting en eductie expliciet gedefinieerde, meetbare doelstellingen /versterken draagvlak en evalueer deze achteraf Communicatieplan 2012
Laagseizoen actieplan
Bezoekerspanel
Aanscherpen communicatieplan: - breng de huidige producten en activiteten beter onder de aandacht van de bezoekers - actuele eilandinformatie op de boot aanbieden, of op Wagenborg tv - plaatsen van een link naar Lytje Pole op de site van Wagenborg Laagseizoenplan ontwikkelen met name gericht op mensen uit de noordelijke provincies met daarin onder meer - laagseizoen 'alles in 1' arrangementen ontwikkelen - meer binnenactiviteiten ontwikkelen.
Bezoekerspanel betrekken bij voorlichting en educatie / ontwikkelingen en evaluatie activiteiten stimuleren van beleving / NPS. vergroten kennis 57
Van aanbevelingen naar actie Thema
Omschrijving
Inzet social media
Plan bezoekers via social media te betrekken bij (nieuwe) activiteiten
Nieuwe activiteiten in groepen
Activiteiten ontwikkelen voor kleine kinderen
Activiteiten zelfstandig
Sanitair en afvalbakken
Welk strategisch doel dient Impact dit? (h/m/l)
Complexiteit (h/m/l)
voorlichting en educatie / stimuleren van beleving / vergroten kennis / uitdragen identiteit voorlichting en educatie / stimuleren van beleving / vergroten van kennis
M
M
M
M
Nieuwe activiteiten zelfstandig ontwikkelingen zoals de digitale boswachter
voorlichting en educatie / stimuleren van beleving / vergroten van kennis
M
M
Extra en schoner sanitair schoner sanitair en afvalbakken vaker legen
uitdragen van identiteit
M
M
Meertalige educatie Meertaligheid (Duits en Engels) in het voorlichting en educatie / bezoekerscentrum en Nationaal Park stimuleren van beleving / vergroten van kennis
M
H
Expositie bezoekerscentrum
M
H
Moderniseren expositie
voorlichting en educatie / stimuleren van beleving / vergroten van kennis
58
Conclusies en aanbevelingen Scholen
59
Conclusies Scholen
Basisonderwijs was de grootste bezoekende groep (vooral bovenbouw)
60% komt 1x per jaar, de meesten verblijven 2 nachten of langer
De populairste activiteiten onder de scholen zijn de wadexcursie, jutterstocht, fietsexcursie en broedvogelexcursie. De waardering voor deze activiteiten is heel goed (variërend van 8,0 tot 8,7)
Suggesties voor nieuwe activiteiten liggen, daar waar er al wensen zijn, in het toevoegen van spelelementen. Ook meer zelfstandig activiteiten kunnen uitvoeren behoort tot de wensen
Voor wat betreft voorzieningen is er vooral ruimte voor verbetering in sanitair. Bij suggesties voor voorzieningen: over het algemeen is men tevreden, wel meer prullenbakken en deze vaker legen.
Bezoekerscentrum is bekend, maar kan wel een opfrisser gebruiken. Dit geldt zeker voor de diapresentatie.
Bij de informatievoorziening blijkt dat bijna de helft van de respondenten per mail geïnformeerd wil worden.
Materiaal voor docenten krijgt gemiddeld een 7,8, het kan wel iets aantrekkelijker vindt men. De vraag is, gezien het aantal respondenten of iedereen deze informatie wel weet te vinden
Materiaal voor leerlingen: 7,5, geen suggesties.
Suggesties voor website in het algemeen: toegankelijker maken voor leerlingen, meer lesmateriaal en filmpjes, wat moderner 60
Wat kan het NPS met de resultaten van het onderzoek? Doelstelling NPS
Door (activiteiten NPS)
Hoofddoelstelling: informatie verstrekken voorlichting en educatie Communicatiedoelstelling: Stimulering beleving / vergroten kennis
Wat vinden de scholen hiervan?
Levert dit resultaat op?
voldoende, wel de nodige verbeteringen
onbekend, doelstelling niet smart gedefinieerd
Hoofddoelstelling: activiteiten, voorzieningen voldoende, wel de voorlichting en educatie en lesmateriaal nodige verbeteringen Communicatiedoelstelling: stimuleren beleving / vergroten kennis /uitdragen identiteit
waarschijnlijk wel, wel afgestemd op leerdoelen scholen
Hoofddoelstelling: promotie natuurgerichte recreatie Communicatiedoelstelling: uitdragen identiteit
waarschijnlijk wel, maar promotie zou dan meer expliciet plaats moeten vinden
kan nu niets van gezegd worden
61
Aanbevelingen Scholen Gezien het lage aantal respondenten moeten we voorzichtig zijn met de conclusies een aanbevelingen. Wel geven de resultaten een goede indicatie voor verbetermogelijkheden
Doelgroepen definieren om beter aan te kunnen sluiten bij wensen en behoeften:
Al bezoekende basisscholen
Nog niet bezoekende basisscholen
Voortgezet onderwijs
Marketing- en actieplan opstellen voor deze doelgroepen met daarin ondermeer de volgende ingrediënten:
Turnkey oplossing ontwikkelen: maak het eenvoudig en gemakkelijk voor scholen om een trip te boeken, (overnachting, boottocht, excursies, fietshuur, boodschappenservice etc. via 1 loket)
Marktverkenning: hoeveel scholen bedienen we nu en hoeveel potentieel is aanwezig. Dit zou via een enquête kunnen worden geïnventariseerd.
Onderzoek bij voortgezet onderwijs, waarom komen ze niet, en wat kunnen we doen om ze aan te trekken
Aansprekend lespakket ontwikkelen aan passend bij de leerdoelen
Frequente en gestructureerde communuciatie over de mogelijkheden
Slimme inzet van social media
62
Aanbevelingen Scholen
Ontwikkeling activiteiten
In bestaande activiteiten voor scholen facultatieve spelelementen aanbrengen, in samenhang met het in ontwikkeling zijnde Excursieprogramma en het Speelbos.
Activiteiten ontwikkelen zoals bijvoorbeeld GPS route met de digitale boswachter
Panel opzetten voor scholen die actief willen meedenken over het aanbod van Schiermonnikoog
Plan maken om deze scholen ook te betrekken bij de ontwikkeling en monitoren van (nieuwe) activiteiten via website en social media
De diapresentatie moderniseren
63
Van aanbevelingen naar actie Thema
Omschrijving
Welk strategisch doel dient dit?
Impact Complex. (h/m/l) (h/m/l)
communicatie en interactie scholen maak doelstellingen Definieer voor alle activiteiten expliciet vooraf gedefinieerde, meetbare doelstellingen en evalueer deze achteraf marketing en Opstellen marketing- en actieplan actieplan 2012 met expliciete doelstellingen en expliciete acties
voorlichting en educatie / stimulering van beleving / uitdragen identiteit
H
L
voorlichting en educatie / stimulering van beleving / uitdragen identiteit
H
L
bieden totaalpakket Turnkey oplossing ontwikkelen: uitdragen identiteit maak het eenvoudig en gemakkelijk voor scholen om een trip te boeken, (overnachting, boottocht, excursies, fietshuur, boodschappenservice etc. via 1 loket). Realisatie kan worden gedaan door andere betrokkenen.
M
H
marktverkenning scholen
M
M
M
M
ontwikkelen lespakketten
onderzoek naar het potentie aan scholenbezoeken in het laagseizoen Aansprekend lespakket ontwikkelen aan passend bij de leerdoelen
inzicht in veranderende vraag / uitdragen identiteit
voorlichting en educatie / stimulering van beleving / vergroten van kennis / uitdragen identiteit 64
Van aanbevelingen naar actie Thema
Omschrijving
welk strategisch doel dient Impact Comple dit? (h/m/l) x. (h/m/l)
Scholen intensiever Frequente en gestructureerde informeren communuciatie over de mogelijkheden van het eiland
voorlichting en educatie / stimulering van beleving / vergroten van kennis / uitdragen identiteit
M
M
Gebruik Social Media
Slim en actief inzet van social media om de doelstellingen van het eiland te promoten
voorlichting en educatie / stimulering van beleving / vergroten van kennis / uitdragen identiteit
M
M
Scholenpanel
Panel opzetten voor scholen die actief willen meedenken met de ontwikkeling van Schiermonnikoog
voorlichting en educatie / vergroten van kennis
M
L
Diapresentatie
De diapresentatie moderniseren
voorlichting en educatie / vergroten van kennis
M
M
Ontwikkel nieuwe activiteiten
Samen met scholen nieuwe activiteiten zelfstandig ontwikkelingen
voorlichting en educatie / vergroten van kennis / stimulering van beleving
M
H
65
BIJLAGEN
66
Resultaten Bewoners Demografisch Verhouding M/V
Leeftijd 20
18
18 15
16 14
Vrouw 29%
12 10 8
6
6
Man 71%
4
3
4
2 0 25 – 34
67
35 – 44
45 – 54
55 – 64
Ouder dan 64
Leeftijdopbouw inwoners Schiermonnikoog
68
Resultaten Bezoekers Demographics: 250
Met hoeveel personen bent u hier (incl. uzelf)? 160
214
148
200
140 120
150
100 74
80 56
60 40 20
95
100 63
50 50
29
18
11
3
2
1
6
3
8
8
9
10
1220
2140
>40
0
0 Zonder kinderen
1
2
3
4
5
6
7
Verdeling naar leeftijd 120
Verhouding M/V
84
74
80 60
Met kinderen Met kinderen in de Met kinderen jonger dan 6 jaar leeftijd van 6 tot 12 ouder dan 12 jaar jaar
109
100
59
Man 41%
53
40
30
20 0 18 – 24
25 – 34
88
35 – 44
45 – 54
55 – 64
Ouder dan 69 64
Vrouw 59%
