Eindrapport STABU RUIMTELIJKE OBJECTENTABEL

Eindrapport STABU RUIMTELIJKE OBJECTENTABEL

2011-05-09

Documentgegevens Stichting STABU / RGD, Directie Beheer Opsteller(s) Projectleiders Projectgroep

Werkgroep STABU

J. Plaisier G.J. Annokkee R.H. Baayen R.G. Kollaard R.H. Baayen R.G. Kollaard G. Annokkee A. van den Bulk D. van Rillaer V. Mitossi W. Wijnen A. Luitwieler G.J. Annokkee G.G.M. van de Goot J. Plaisier

Stichting STABU (secretaris) Stichting STABU (rapporteur) Stichting STABU Rijksgebouwendienst (Rgd), Directie Stichting STABU Rijksgebouwendienst (Rgd), Directie Stichting STABU Rijksgebouwendienst (Rgd), Directie Rijksgebouwendienst (Rgd), Directie Rijksgebouwendienst (Rgd), Directie Dienst Vastgoed Defensie (DVD) Abcybrics Stichting STABU Stichting STABU Stichting STABU

Beheer Beheer Beheer A&A A&A

Documentbeheer Versie

Datum

Omschrijving wijzigingen

0.1

2009-08-21

Concept Rapportage project

0.1.1

2010-09-15

Tussenrapportage Werkgroep

1.0

2011-05-09

Eindrapportage

Doc.: 2011 Eindrapport Ruimtetabellen.04 Versie 1.0 2

Management samenvatting Projectnaam:

STABU Ruimtelijke objectentabel

Partners:

Stichting STABU / Rijksgebouwendienst (Rgd), Directie Beheer

Contactpersoon:

R.H. (Radboud) Baayen Telefoon: (0318) 633026 E-mail: [email protected] R.G. (Ronald) Kollaard Telefoon: (070) 3391716 E-mail: [email protected]

Probleemstelling:

De importantie van dit project ligt in het gegeven dat de Rijksgebouwendienst bij aanvang 2009 op basis van een projectmatige aanpak gereed dient te zijn voor structurele inspecties op basis van prestatie-eisen die worden gesteld aan de betreffende ruimten en gebouwen. Daarnaast dient aansluiting te worden gekregen met het Huisvesting Beheer Systeem (HBS) waar het Bouwbesluit als onderliggende structuur wordt toegepast.

Doelstelling:

In vervolg op de ontwikkeling van de Standaard Ruimte Lijst (SRL) en Standaard Elementen Lijst (SEL) een generieke Ruimtelijke Objectentabel ontwikkelen die toepasbaar is en aansluiting vindt op de ontwikkelingen rondom BIM objectenbibliotheken. De generieke tabel komt als onderlegger voor informatieuitwisseling in het bouwproces, behorend bij het STABU Bouwbreed Informatiesysteem.


Inhoudsopgave Documentgegevens .................................................................................... 2 Management samenvatting .......................................................................... 3 Inhoudsopgave .......................................................................................... 4 1. Projectbeschrijving ................................................................................ 5 1.1 1.2

Uitgangspunten ....................................................................................... 5 Projectdoel ............................................................................................. 7

2. Onderbouwing huidige ontwikkelingen ..................................................... 7 2.1 Samenwerking met Rgd/DVD/STABU/Abcybrics en ...................................... 7 Gellish@Work.................................................................................................. 7 2.2 Rol Bouwbesluit ....................................................................................... 8

3. Relaties met andere tabellen/lijsten ........................................................ 8 3.1 3.2

SEL (Standaard Elementen Lijst). .............................................................. 8 SRL(Standaard Ruimte Lijst). .................................................................... 8

4. De methodiek voor communicatie / data-uitwisseling tussen partijen. ......... 8 4.1 4.2

5. 6. 7. 8.

Beheeraspecten .................................................................................... 9 Conclusies............................................................................................ 9 Aanbevelingen ...................................................................................... 9 Planning .............................................................................................. 9 8.1 8.2

9. 10. 11. 12.

Inleiding ................................................................................................. 8 Verschillende indicatoren bepalen de code .................................................. 9

Ontwikkelen STABU Ruimtelijke Objecten tabel ........................................... 9 Vervolg traject ........................................................................................ 9

Budget .............................................................................................. 10 Haalbaarheid en mogelijke knelpunten .................................................. 10 Gewenste aansluitingen en afstemming ................................................. 10 Bronnen............................................................................................. 10 12.1 Geraadpleegde personen en instanties ......................................................10 12.2 Geraadpleegde normen ...........................................................................11 12.3 Geraadpleegde documenten .....................................................................12

13. Gesprekken met personen en instanties ................................................. 13 14. Verklarende woordenlijst ..................................................................... 13


1. Projectbeschrijving 1.1

Uitgangspunten 1.1.1 Het project omvat zowel het standaardiseren als het structuren van ruimtelijke begrippen voor gebieden, bouwwerken, gebouwen en ruimten in het kader van een projectmatige aanpak voor inspecties op basis van prestatie-eisen alsmede het verkrijgen van aansluiting met het Huisvesting Beheer Systeem (HBS) van de Rgd. 1.1.2 De indeling van de STABU Ruimtelijke Objectentabel is opgezet in de geest van de NEN 3610 Basismodel Geo-informatie - Termen, definities, relaties en algemene regels voor de uitwisseling van informatie over aan het aardoppervlak gerelateerde ruimtelijke objecten (zie structuurschema OVERZICHT RUIMTELIJKE OBJECTEN).

1.1.3 Aangezien de NEN 3610 voor wat betreft gebouwen niet verder gaat dan alleen het gebouw op zich is gekeken naar een aanvullende indeling voor gebouwen en ruimten. De gekozen indeling voor Gebouwen en Ruimten is gebaseerd op de gebruiksfuncties uit het Bouwbesluit. Deze gebruiksfuncties zijn “vertaald” naar gebouwen ruimtesoorten.


1.1.4 In de ruimtetabel zijn bij de objecten, ter ondersteuning van de gebruiker, definities en synoniemen van deze objecten opgenomen. 1.1.5 De gebouwen ruimtesoorten zullen met behulp van, nog te ontwikkelen, gebruikerssoftware gekoppeld kunnen worden aan de door STABU ontwikkelde STABU ELEMENT systematiek welke onderdeel is van het STABU Bouwbreed Informatiesysteem. Met STABU ELEMENT heeft STABU, middels Bouwdelen en Bouwdeelcomponenten, een koppeling gerealiseerd tussen tabel 1 van de Herziene Elementenmethode ’91 en de bestaande STABU² systematiek (zie structuurschema OBJECT GEBOUW). 1.1.6 Aan de gebouwen ruimtesoorten zullen “aspecten” worden gekoppeld zoals: - ruimtelijke aspecten - technische/inhoudelijke aspecten - functionele aspecten - beeldverwachting/esthetische aspecten De aspecten komen in grote lijnen overeen met de aspecten volgens de Vastgoed KwaliteitsMeetlat (VKM) van de PVM (Partners Vastgoed Management) Eindhoven. Ook zullen andere gegevens zoals gebiedsgegevens (geografische/ kadastrale gegevens) en documenten (weten regelgeving, normering en dergelijke) aan de gebouwen ruimtesoorten worden gekoppeld De verdere invulling aspecten en gegevens zullen in een vervolgtraject door STABU in samenwerking met projecten werkgroepen worden ontwikkeld. 1.1.7 In de opzet van de tabel is vooralsnog geen gebruik gemaakt van een coderingssysteem. STABU zal, indien gewenst, in het vervolgtraject een eigen uniek coderingssysteem aan de tabel toevoegen. Een dergelijk coderingssysteem is van belang wanneer de objecten gebruikt gaan worden in een specifieke werkmethodiek. Vooralsnog is rekening gehouden met de mogelijkheid een koppeling te leggen met het Bouwbesluit aangezien de behoefte van de Rgd in eerste instantie hiermee relatie houdt.


OBJECT – GEBOUW-

1.2

Projectdoel

Het standaardiseren van ruimtelijke begrippen Het mogelijk maken van inspecties op basis van prestatie-eisen Staat van de techniek / vastleggen gebreken Koppeling met weten regelgeving (Bouwbesluit); toetsing Traject inspectie tot uitvoering verkorten Sturing op onderhoudsplanning Conversie van bestemming gebouwen / ruimten

2. Onderbouwing huidige ontwikkelingen 2.1 Samenwerking met Rgd/DVD/STABU/Abcybrics en Gellish@Work Stichting STABU is gevraagd om als instituut de standaard te ontwikkelen en in een latere fase te beheren. Het project is uitgevoerd in samenwerking met twee overheidsdiensten, te weten Rgd en DVD. Daarnaast is Abcybrics en


Gellish@Work ingeschakeld als externe experts om haar inbreng te leveren in de ontwikkeling van deze standaard.

2.2 Rol Bouwbesluit Voor de Rgd is het Bouwbesluit uitgangspunt geweest bij de ontwikkeling van een Standaard ElementenLijst (SEL) en Standaard RuimteLijst (SRL) dit met het oog op inspecties en beheer van vastgoed.

3. Relaties met andere tabellen/lijsten Relaties met de Standaard Elementen Lijst (SEL) en de Standaard Ruimte Lijst (SRL).

3.1 SEL (Standaard Elementen Lijst). De Standaard Elementen Lijst van de Rgd vertoond grote raakvlakken met het door STABU ontwikkelde STABU ELEMENT. STABU ELEMENT is een elektronische koppelingsstructuur tussen de Elementenmethode tabel 1(NL/SfB-systeem) en de STABU² systematiek. Als coderingsmethode is STABU ELEMENT een goede basis. Ze is zo opgebouwd dat te beginnen is met de NL/SfB, tabel 1, tijdens het SD, PD en FD (structural, pre en final design) en kan overgaan in de STABU²-code om uiteindelijk tot het beschrijven van het werk te komen. Afstemming moet plaatsvinden tussen de Standaard Elementen Lijst (SEL) en STABU ELEMENT

3.2 SRL(Standaard Ruimte Lijst). De in de STABU Ruimtelijke objectentabel opgenomen gebouwen en ruimten hebben raakvlakken met Standaard Ruimte Lijst. Ook hier dient nog verdere afstemming plaats te vinden.

4. De methodiek voor communicatie / data-uitwisseling tussen partijen. 4.1 Inleiding In een bouwproces zijn vele partijen actief die een bijdrage leveren aan de totstandkoming van een bouwwerk. Voor een efficiënt bouwproces is het noodzakelijk dat alle betrokken partijen tijdig en binnen de gemaakte afspraken leveren. Om dit te realiseren is het noodzakelijk dat alle partijen steeds vanuit hetzelfde bouwkundig (3D) model werken. Elke partij krijgt zijn randvoorwaarden vanuit het model en elke partij levert zijn informatie aan het model. Omdat dus elke partij vanuit dezelfde onderliggende gegevens werkt zijn tegenstrijdigheden / lacunes direct te detecteren. Om de communicatie / data-uitwisseling tussen de vele partijen mogelijk te maken is een communicatie methodiek ontwikkeld, die gebaseerd is op een coderingsysteem en een centrale server voor dataopslag. Via het web kan elke geautoriseerde partij zijn informatie ophalen en brengen van en naar de centrale server.


4.2 Verschillende indicatoren bepalen de code Alle planologische structuren tot en met gebouwen en bouwwerken zijn opgebouwd uit ruimtes. Uitgangspunt is dat het coderingssysteem in staat is om de kleinst relevante ruimte te vast te leggen. Daarnaast dienen we ons te beseffen dat we tijdens elk proces te maken hebben met een scheiding tussen proces beheersing en toepassing van techniek.

5. Beheeraspecten Stichting STABU zal de standaard gaan beheren. Hierbij wordt rekening gehouden met de volgende randvoorwaarden: Koppeling met bestaande standaards / content Beheeromgeving Kwaliteitscontrole

6. Conclusies Oplossingsrichting huidige problematiek: - Gebruiksruimten / prestaties - Systematiek en werkmethoden Generieke standaard voor specifieke nader uit te werken zaken Praktijkervaring opdoen middels pilotproject(en) - Ontwerp / projecten - Beheer Onderwijs / ontwikkeling werkmethoden - Architecten (o.l.v. rijksbouwmeester?)

7. Aanbevelingen Doorontwikkeling standaard(en) - Aansluiting buildingSMART (IFC, IFD, IDM) Inbedding specifieke structuren (bv. SEL en SRL van Rgd) - Raadplegen doelgroepen markt t.b.v. ontwikkeling specifieke onderdelen (zie punt 12.)

8. Planning 8.1 Ontwikkelen STABU Ruimtelijke Objecten tabel Concept gereed medio april 2011.

8.2 Vervolg traject 8.2.1

Het ontwikkelen van Ruimtelijke-, Technische-, Functionele- en Esthetische aspecten voor Ruimtelijke Objecten. Naar verwachting gereed medio december 2011.

8.2.2

Ontwikkelen van Beheer en gebruikserssoftware.


8.2.3

Het opstarten van een aantal pilotprojecten waarmee kan worden aangetoond hoe de Ruimtelijke objectentabel in de praktijk kan worden toegepast. Deze pilotprojecten zijn de start tot adoptie in de sector en mogelijke uitbreiding in andere expertgebieden met vervolgprojecten.

9. Budget Uitgangspunt van de Stichting STABU is dat het ontwikkelen van een Standaard tot haar basistaken behoort en de daarbij behorende interne kosten zelf voor haar rekening neemt. Teneinde specifieke aansluiting op de wensen van de overige partijen (DVD / Rgd) in te vullen kan aanvullende financiering noodzakelijk zijn.

10. Haalbaarheid en mogelijke knelpunten Ten eerste dient te worden doorontwikkeld op de beheersoftware van STABU ELEMENT zoals deze bij Stichting STABU reeds wordt gebruikt. Daarnaast dient rekening te worden gehouden met de mogelijkheid om oplossingsvrije specificaties te kunnen maken waarvoor de specificatiemodule van Stichting STABU doorontwikkeld zal moeten worden.

11. Gewenste aansluitingen en afstemming Aansluiting Nationaal met:

BIM BREEAM NLCS OBNLB (Gellish@work) STABU ELEMENT

Afstemming Internationaal met:

Standards Norway NBS / RIBA Enterprise England

12. Bronnen 12.1 Geraadpleegde personen en instanties Ir. J. Burger Ir. D. van Rillear

Rijksgebouwendienst (RGD) Rijksgebouwendienst (RGD)

Drs. W. Wijnen

Dienst Vastgoed Defensie (DVD)

Ing. P.J.A.M. Brouwers

T.N.O. Bouw en Zorg (namens College Bouw Zorgvoorzieningen)

Drs. G. van Egerschot

Servicecentrum Scholenbouw


Ing. H.C.B. Klute

M.V.G.M. Vastgoed Management

M.J.C. Heijmans

P.V.M. Eindhoven B.V, Vastgoed Management

B. van Dongen

Syntrus Achmea Vastgoed

Ing. M.T.R. de Jong

Archidat

F.W. Goudsmit

Abcybrics

Ir. T. Dierckxsens

3D Blueprint

B. Dolfing Ir. H. Hoeben

Kalshoven Automation Kalshoven Automation

Ir. H. Corstens

Corstens Informatie-architectuur

M. van Koetsveld Dr. Ir. A. van Renssen

C.I.M. Architects (OBNLB ISOPowered) freelancer (OBNLB ISOPowered)

12.2 Geraadpleegde normen NEN 2580 NEN 2631 NEN 2632 NEN 2633 NEN 2634

NEN 2658 NEN 2660 NPR 2744 NEN 2745 NEN 2748 NEN 2767-1 NEN 2767-2 NEN 2767-3

NPR 3401 NPR 3402 NPR 3403 NPR 3404

NPR 3405

Oppervlakten en inhouden van gebouwen – Termen, definities en bepalingsmethoden Investeringskosten van gebouwen Begripsomschrijvingen en indeling Exploitatiekosten van gebouwen Begripsomschrijvingen en indeling Gegevens voor beheer en gebruik van gebouwen Termen, definities en regels voor het overdragen van gegevens over kosten en kwaliteitsaspecten voor bouwprojecten Programma's van eisen voor gebouwen en bijbehorende projectprocedures - Algemene regels Ordeningsregels voor gegevens in de bouw – Termen, definities en algemene regels Termen voor facilitaire voorzieningen - Toelichting op rubricering en definiëring Termen voor facilitaire voorzieningen toegespitst op de gezondheidszorg - Rubricering en definiëring Termen voor facilitaire voorzieningen - Rubricering en definiëring Conditiemeting van gebouwen installatiedelen – Deel 1: Methodiek Conditiemeting van gebouwen installatiedelen – Deel 2: Gebrekenlijsten Conditiemeting van gebouwen installatiedelen – Deel 3: Aggregatie conditiescores tot Technische index Programma’s van Eisen voor gebouwen en bijbehorend projectprocedure – Algemene nalooplijst Programma’s van Eisen voor scholen en bijbehorend projectprocedure – Algemene nalooplijst Programma’s van Eisen voor woningen en bijbehorend projectprocedure – Algemene nalooplijst Programma’s van Eisen voor algemene ziekenhuizen en bijbehorend projectprocedure – Algemene nalooplijst Programma’s van Eisen voor gebouwen – Indeling en aspecten van gebouwdelen en van voorzieningen op het terrein


NEN 3610

NEN 3682 NEN 3699

NTA 8611 NEN-EN 15221-6 NEN-ISO 6707 NEN-EN-ISO 4157-1 NEN-EN-ISO 4157-2 NEN-EN-ISO 4157-3

Basismodel voor Geo-informatie - Termen, definities, relaties en algemene regels voor de uitwisseling van informatie over aan het aardoppervlak gerelateerde ruimtelijke objecten Maatcontrole in de bouw – Algemene regels en aanwijzingen Meetmethoden voor het bepalen van netto hoeveelheden van bouwdelen, installatiedelen en resultaten met specificatierichtlijnen Richtlijnen voor objectbibliotheken Facility Management - Deel 6: Metingen van gebied en ruimte Bouwkunde en civiele techniek – Woordenlijst Deel 1: Algemene termen Bouwkundige tekeningen - Aanduidingsysteem Deel 1: Gebouwen en delen van gebouwen Bouwkundige tekeningen - Aanduidingsysteem Deel 2: Ruimtenamen en -nummers Bouwkundige tekeningen - Aanduidingsysteem Deel 3: Ruimte-identificatoren

12.3 Geraadpleegde documenten Neufert

Bauentwurfslehre

BREEAM-NL 2010

Beoordelingsrichtlijn Nieuwbouw

Building 90

Finnish Building Classification

College B.Z.V.

Bouwkundige functionele maatstaven ten behoeve van nieuwbouw-plannen voor civiele- en technische diensten in een algemeen ziekenhuis

C.R.O.W.

Publicatie 91, Standaard begrippen voor wegontwerp, wegbeheer en verkeer

H. Ensing

De Frisse School (G.G.D. IJsselland)

EK Bouwadvies

Voorbeelden van gebruiksfuncties uit het Bouwbesluit

I.S.A. Sport

Handboek Sportaccommodaties

I.T.C.

Gegevensmodel Top10nl

N.L.C.S

Objectentabellen

NL/SfB-tabellen 0en 1 Elementenmethode ‘91 OmniClass

A Strategy for Classifying the Built Environment

Prov. Zuid-Holland

Handboek Brede School

Gemeente Schiedam

Gemeentelijke bouwverordening

Kamers van Kooph.

Standaard Bedrijfsindeling 2009 (S.B.I.)

Kamers van Kooph.

Schakelschema BIK naar S.B.I.

SenterNovem

Handleiding bouwen aan Frisse Scholen

T.N.O.

Bouwkosten Zorgsector 2010

T.N.O.

Jaarbeeld Bouwkosten Zorgsector 2010


T.N.O.

Rapport Verlichting in Scholen, 27 juni 2000

P.V.M. Eindhoven

Vastgoed KwaliteitsMeetlat (VKM) Kantoren

P.V.M. Eindhoven

Vastgoed KwaliteitsMeetlat (VKM), Onderwijs

P.V.M. Eindhoven

Vastgoed KwaliteitsMeetlat (VKM), Zorg

V.R.O.M.

Bouwbesluit 2003, inclusief wijzigingen

V.R.O.M.

Wetgeving Basisregistratie Adressen en Gebouwen

V.R.O.M.

Catalogus Basisregistratie Adressen en Gebouwen 2009

V.R.O.M.

Objectenhandboek Basisregistratie Adressen en Gebouwen 2009

Waarderingskamer

Definities woningen

13. Gesprekken met personen en instanties In de afgelopen periode zijn door STABU gesprekken gevoerd met de onder 12.1genoemde personen en instanties waarbij de Ruimtelijke Objectentabel inhoudelijk werd besproken. Een PowerPoint presentatie (zie bijlage) maakte onderdeel uit van deze gesprekken. De behoefte van een Ruimtelijke Objectentabel werd door allen onderschreven. Het uitwerkingsniveau van de Objectentabel was onderdeel van discussie. Organisaties die zich bezig houden met kostenstructuren gaven de voorkeur aan een zeer gedetailleerd uitwerkingsniveau terwijl andere organisaties aan een algemener niveau voldoende hadden. Genoemde personen en organisaties worden bedankt voor hun inbreng.

14. Verklarende woordenlijst Lijst van in dit rapport niet nader verklaarde afkortingen. BREEAM BIM GB-CAS IFC IFD IDM NLCS OBNLB

Building Research Establishment Environmental Assessment Method Bouwwerk Informatie Model Geïntegreerd Bouwen – CAD Afspraken Stelsel (B&U) Industry Foundation Classes International Framework Dictionaries Information Delivery Manual NederLandse CSD Standaard (GWW) ObjectenBibliotheek NL-Bouw


Persoonlijke aantekeningen


Bijlage PowerPoint presentatie tijdens de bijeenkomsten met belanghebbende personen en instanties

STABU Ruimtelijke Objecten Tabellen

Uitgangspunten NEN 3610

Basismodel Geo-informatieTermen, definities relaties en algemene regels voor de uitwisseling van informatie over aan het aardoppervlak gerelateerde ruimtelijke objecten

Uitbreiding op het basismodel met betrekking tot gebouwen, gebouwdelen, ruimten en ruimtedelen.


Overzicht ruimtelijke objecten

1:n

1:n


Hoofdindeling gebouwen Indeling op basis van functie:

Woongebouwen Bijeenkomstgebouwen Cellengebouwen Zorggebouwen Industriegebouwen Administratieve gebouwen Logiesgebouwen Onderwijsgebouwen Sportgebouwen Winkelgebouwen Andere gebouwen

Andere gebouwen

Gebouwen Gebouwen Gebouwen Gebouwen Gebouwen Gebouwen Gebouwen

voor personenvervoer voor stalling van voer-/vaartuigen voor stalling van vliegtuigen voor sanitaire voorzieningen voor nutsvoorzieningen voor verdediging-/bescherming met een gecombineerde functie


Hoofdindeling ruimten

Verkeersruimten Bijeenkomstruimten Celruimten Onderzoek-/behandelruimten Rust-/herstellingsruimten Bedrijfs-/werkruimten Administratieve ruimten Woon-/logiesruimten Sport-/ontspanningsruimten Verkoopruimten Sanitaire ruimten Opslagruimten Technische ruimten Gecombineerde ruimten Gebouwgebonden buitenruimten Ruimtesamenstellingen/gebouwsegmenten/ gebouwdelen




Eindrapport STABU RUIMTELIJKE OBJECTENTABEL

Recommend Documents