Eindrapport GoogleDURP

Eindrapport GoogleDURP RGI-314

Definitief

Penvoerder: Grontmij Nederland bv Project partners: Provincie Friesland Provincie Groningen Provincie Utrecht Grontmij Nederland bv Infrastructuur & Milieu De Bilt, 15 april 2008

, revisie 1.0

Verantwoording

Titel

:

Eindrapport GoogleDURP

Subtitel

:

RGI-314

Projectnummer

:

218715

Referentienummer

:

Revisie

:

1.0

Datum

:

15 april 2008

Auteur(s)

:

projectgroep GoogleDURP

E-mail adres

:

[email protected]

Gecontroleerd door

:

Paraaf gecontroleerd

:

Goedgekeurd door

:

Paraaf goedgekeurd

:

Contact

:

De Holle Bilt 22 3732 HM De Bilt Postbus 203 3730 AE De Bilt T +31 30 220 74 44 F +31 30 220 02 94 [email protected] www.grontmij.nl

, revisie 1.0 Pagina 2 van 26

Inhoudsopgave

1

Management samenvatting........................................................................................... 4

2

Inleiding......................................................................................................................... 5

3

Project voorstel en project doel..................................................................................... 6

4

Project team .................................................................................................................. 8

5 5.1 5.2 5.3

Probleemstelling ........................................................................................................... 9 Inleiding......................................................................................................................... 9 De populariteit van Google Maps verklaard.................................................................. 9 Het probleem van de ondergronden .......................................................................... 10

6

Werkwijze.................................................................................................................... 12

7 7.1 7.2 7.2.1 7.2.1.1 7.2.1.2 7.2.1.3 7.2.1.4 7.2.1.5 7.2.1.6 7.2.2 7.2.2.1 7.2.2.2 7.2.3 7.3 7.3.1 7.3.2 7.3.3

Project resultaat .......................................................................................................... 13 Inleiding....................................................................................................................... 13 Technische oplossing ................................................................................................. 13 Flamingo ..................................................................................................................... 13 Case 1. Het tonen van kaartbeelden met behulp van web map service (IMS / WMS) .................................................................................................................................... 14 Case 2. Het tonen van Google Maps binnen Flamingo.............................................. 14 Case 3. Het tonen van WMS data, die getiled en gecached wordt aangeboden ....... 14 Uitwerking case 1........................................................................................................ 14 Uitwerking case 2........................................................................................................ 15 Uitwerking case 3........................................................................................................ 16 Server oplossing ......................................................................................................... 16 Caching en TileCache................................................................................................. 16 Demo opstelling .......................................................................................................... 16 Resultaten ................................................................................................................... 17 Juridische aspecten .................................................................................................... 17 Inleiding....................................................................................................................... 17 Commerciële viewers, voors en tegens...................................................................... 17 Open viewers .............................................................................................................. 18

8

Conclusies en aanbeveling ......................................................................................... 19

9

Literatuur ..................................................................................................................... 20

10

Appendix 1: Google Maps API Terms of service ........................................................ 21


1

Management samenvatting

Het RGI project GoogleDURP heeft als doel gehad de populariteit van Google Maps te onderzoeken, te verklaren en toe te passen. Achterliggende gedachte was de populariteit van het product te benutten voor overheidsgebruik, zoals het publiceren van digitale plannen. Het succes van Google Maps is onder andere te verklaren uit twee belangrijke factoren. Ten eerste de beschikbaarheid van ondergronddata en ten tweede de snelle en gebruiksvriendelijke user-interface. De open source kaartviewer Flamingo biedt overheden een gebruiksvriendelijke user-interface. Maar de snelheid van de kaart als geheel laat veelal te wensen over. De snelheid van het presenteren van de ondergronden kan worden verhoogd door aan de serverkant gebruik te maken van het vooraf klaarzetten ("cachen") van de ondergronden. Het projectteam heeft dit in een proof-of-concept opstelling geëvalueerd, en opmerkelijke snelheidsverbeteringen kunnen realiseren. De Flamingo viewer is voor dit doeleinde aangepast. De proof of concept resultaten zijn te bekijken via de website http://www.flamingo-mc.org/gdp Dit rapport en de technische documentatie is te vinden op http://www.onzegeo.nl Aan de beschikbaarheid van de Google Maps ondergronden zitten beperkende licentievoorwaarden. Daarnaast behoudt Google zich het recht voor om advertenties toe te voegen aan de door hen gehoste ondergronden. Ook het surfgedrag van de gebruikers wordt geregistreerd. De projectgroep GoogleDURP is van mening dat het gebruik van commerciële viewers waaronder Google, maar ook Virtual Earth of Yahoo vanwege deze maatregelen door overheden zorgvuldiger overwogen zou moeten worden. Op de ondergronden die worden gebruikt door de overheid zitten ook licentiebeperkingen. Dit maakt dat zij niet eenvoudig een alternatief kunnen zijn voor Google Maps. De projectgroep pleit voor vrijere beschikbaarheid van eigen overheidsondergronden.


Inleiding

2

Inleiding

In het najaar van 2006 is door Grontmij bij het RGI een projectvoorstel ingediend met als titel GoogleDURP. Dit document doet verslag van dit project. De beschrijving van de technische implementatie is beschreven in het document “RGI project GoogleDURP, technical documentation”. Het projectteam wil de volgende mensen bedanken voor hun bijdrage aan het project: Frederika Welle Donker en Jaap Zevenbergen van de TU Delft (vakgroep OTB) voor hun visie en inzicht in de juridische aspecten van het eigendomsrecht van ondergronden. Arnold Bregt (WUR) en Gary Hunter (University of Melbourne) voor hun bijdrage aan ons onderzoek naar de specifieke usability van Google producten.


Project voorstel en project doel

3


Het projectvoorstel is ingediend eind 2006. De doelstelling die hierin is geformuleerd is: “digitale ruimtelijke plannen af te beelden op de achtergrondlaag van Google Maps en aan het publiek beschikbaar te stellen via de Flamingo viewer.” Aan deze oorspronkelijke doelstelling zitten wat haken en ogen. Ten eerste is hij eigenlijk een beetje vreemd, omdat zowel Google Maps als Flamingo dezelfde functie hebben, namelijk het via een web interface tonen van geodata. Ten tweede gaat de doelstelling ervan uit dat Google Maps en de achtergronden los van elkaar staan en dat de viewerfunctie door een ander type viewer kan worden overgenomen. Gedurende het project bleek dit juridisch en technisch niet mogelijk te zijn. Tenslotte was gezien de snelle adaptatie van Google Maps deze doelstelling snel door de tijd achterhaald. Het bedrijf Crotec kwam begin 2007 met een website waarop digitale plannen in Google Maps werden getoond: 1

Figuur 1: Presentatie van ruimtelijke plannen in Google Maps (bron: CROtec) Gezien het bovenstaande heeft het projectteam besloten het doel van het project enigszins anders te omschrijven. De herformulering van het projectdoel is: 1

http://webservice.crotec.nl/gmaps/



a. Het onderzoeken van de juridische beperkingen van het gebruik door de overheid van de ondergronden van Google Maps b. Het formuleren van een standpunt ten aanzien van het gebruik door de overheid van ondergronden van een commerciële aanbieder zoals Google c.

Het beschrijven van de technische oorzaak van de populariteit van Google Maps

d. Het toevoegen van de populaire functionaliteit van Google Maps in Flamingo zodat een alternatief wordt geboden voor het gebruik van ondergronden van commerciële partijen


Project team

4

Project team

Het projectteam werd gevormd door de provincies Groningen, Friesland en Utrecht met als penvoerder Grontmij GIS & ICT. De provincie Groningen is vertegenwoordigd door Ron Wardenier. Ron is voorzitter van de Flamingo Beheergroep ressorterend onder de Gemeenschappelijke Beheerorganisatie Provincies (GBO.provincies). Friesland en het Flamingo ontwikkelteam zijn vertegenwoordigd door Menko Kroeske. Menko is hoofd ontwikkelaar van de Flamingo Map components. De provincie Utrecht werd vertegenwoordigd door Luc de Horde. Luc is lid van de Flamingo Beheergroep. In het project team was het VROM DURP programma vertegenwoordigd door Arie Duindam. De penvoerder Grontmij GIS & ICT leverde de projectleiding (Lieke Verhelst) en technisch specialisme met Arjan Wilkens.


Probleemstelling

5

Probleemstelling

5.1

Inleiding

Bij uitoefenaars van het vak geo-informatie is Google geprezen en verguisd. Geprezen, vanwege de enorme toename in bekendheid van het vak dat de lancering van het product heeft veroorzaakt. Verguisd ook, onder andere vanwege de onberekenbaarheid van de plannen van Google met zijn product. Inmiddels wordt Google Maps (GM) en in mindere mate Google Earth (GE) grootschalig gebruikt, ook door overheden. Reden hiervoor is dat het eenvoudig te gebruiken is en een schat aan informatie oplevert die voorheen niet binnen het bereik van velen viel. Zou het daarom geen goed idee zijn om gebruik te maken van de populariteit van het product voor serieuze zaken zoals het presenteren van overheidsinformatie? Ja, maar hoe verhoudt het zich dan tot Flamingo, de door de provincie en andere overheden breed geaccepteerde mapviewer? En, is het verstandig als de overheid zich bindt aan een commerciële viewer? Deze vragen waren het uitgangspunt van dit project. 5.2

De populariteit van Google Maps verklaard

Voor de geografische informatiespecialisten is de wereld sinds de komst van Google Maps sterk vergroot. Het kleine specialistische subdomein uit de informatievoorziening is een populaire omgeving geworden. Er zijn de afgelopen jaren honderden kaartviewers geïntroduceerd gebaseerd op open standaarden (Web Map Service, WMS) met uiteenlopende functionaliteiten en met veel en diverse content. Ze hebben lang niet de populariteit opgewekt die Google heeft gerealiseerd. In RGI project 017 ”Behoefte geo-informatie voor beleid landelijk gebied”2 is de bruikbaarheid van een GI systeem onderzocht. De populariteit van een systeem kan volgens ISO 924-11 verklaard worden door drie elementen: efficiëntie, effectiviteit en voldoening. Hierbinnen hebben Hunter, de Bruin en Bregt in hun rapport “Improving the Usability of Spatial Information Products en Services” een aantal onderdelen gesuggereerd. Het schema is hieronder overgenomen.

Efficientie

Effectiviteit

Voldoening

Best practice Gemak Kosten Data integratie Exclusiviteit Zoekmogelijkheden Beveiliging Snelheid van toegang Standaardisatie

Waarde toevoeging Gebruiksvoordelen Inhoud Gebruiksgemak Innovatie Populariteit Product doel Type applicatie Type beslissing

Autoriteit Problemen bij gebruik Certificatie Juridische basis Producer/Provider reputatie Kwaliteit en metadata Visuele verschijningsvorm Betrouwbaarheid Waarde en integriteit

Google Maps scoort met name hoog op de onderdelen op het gebied van efficiëntie en effectiviteit. Een overeenkomstig punt van Google en WMS viewers is de afwezigheid van kosten; ge2

http://www.rgi.nl/index.php?sid=84&search=project&nummer=&titel=&korte_titel=Behoefte+Geo&thema=&penvoerder=&partner =&submit=Zoek


Probleemstelling

gevens zijn steeds vaker vrij toegankelijk. Men haalt zijn inkomsten uit de neveneffecten van het beschikbaar stellen van de ondergronden. In geval van Google zijn dit de advertenties en bij kaarten van de overheid is dit de grotere beleidseffectiviteit. Er is wel een beperking op de herbruikbaarheid van de data. Zowel bij Google als bij de overheid gelden voor ondergronden ernstig belemmerende licentieconstructies. Een aparte overeenkomst tussen beide mapviewers is de data-integratie. Beide systemen sturen hierop, maar Google maakt integratie mogelijk voor de onervaren geo-gebruiker en standaard itc-er, terwijl mapservices zich richten op geo-specialisten met complexe technische en semantische standaarden. Google biedt trouwens ook de mogelijkheid dergelijke services toe te voegen. Dit brengt een ander aspect aan het licht; de gegarandeerde kwaliteit en consistentie van de data speelt ten behoeve van de populariteit geen grote rol. De kwaliteit en ligging van de data van Google is vrij divers. Het toevoegen van eigen data uit services is ook niet altijd zo eenvoudig als soms wordt voorgedaan in verband met positionering van de images en gebruikte projecties. De meeste ondergronden bij overheden daarentegen zijn vaak van gegarandeerde kwaliteit en actualiteit. Een populaire meerwaarde van Google Maps bij bedrijven is het kunnen toevoegen van waarde aan de kaarten via zogenaamde mash-ups3. Via relatief eenvoudige techniek kan een partij gegevens combineren op de Google kaarten. Google Maps sluit erg aan bij de meest elementaire kaartviewers, waarbij de kaart op iedere muisklik reageert. Door complexere WMS viewers wordt verondersteld dat de gebruiker weet dat een klik op een functie gevolgd moet worden door een klik in de kaart. Ook krijgt een Google gebruiker weinig foutmeldingen, waar WMS viewers de gebruiker wel eens het resultaat onthouden. Dit heeft alles van doen met het gegeven of de data al gereed staat op diverse schaalniveaus of telkens gegenereerd moet worden. De populariteit versterkt zichzelf ook; wanneer veel mensen enthousiast gebruiken gaat dat een extra vraag opleveren, ook binnen organisaties die de ontsluiting meer gestandaardiseerd hebben geregeld. Deze populariteit is ook vindbaar in de wetenschap. Bij de Amsterdamse Vrije Universiteit is Google zelfs genoemd als landelijke infrastructuur, waardoor overheidsorganisaties beter met elkaar kunnen samenwerken. En ook minister Cramer loopt warm voor Google en misschien wel Second Life omgevingen.4 De vraag is of het wenselijk is om te bouwen op commerciële viewers. Moet de overheid niet eerder zijn ondergronden met kwaliteits- en actualiteitsgaranties (laten) benutten. Sluit daarvoor de standaardisatie en service infrastructuur wel goed aan bij gebruikersgemak? In ons project hebben wij een standpunt kunnen formuleren ten aanzien van de wenselijkheid van het gebruik van commerciële viewers door de overheid. Dit standpunt wordt geformuleerd in de conclusies.

5.3

Het probleem van de ondergronden 5

Het grootste probleem rond de discussie van het gebruik van Google producten wordt veroorzaakt door de eigendomsvraag van de ondergronden. Het staat als volgt in de licentieovereenkomst: “Content in the Service includes map information and photographic imagery. Your use of this Content is limited to displaying it to end users within the Service itself, and in the same manner, form, format, and appearance as it is provided by the Service. You may not, nor may you allow others to, copy, distribute, display, alter, or otherwise use the Content except as it is provided to you through the Service. Google reserves the sole right and discretion to determine whether your display of the Content through the Service is in conformance with this Section, and also reserves the right to terminate or suspend your access to the Content at any time for any reason, without notice.” 6 Hierin stelt Google, dat de ondergronden alleen mogen worden 3

Een mash-up is een laag met informatie bovenop een andere informatie laag.

4

“Zoek met geo-ict aansluiting bij de volgende generatie”, GIN congres magazine, 2007

5

Deze juridische aspecten zijn onderzocht in samenwerking met de vakgroep OTB van de TU Delft.

6

Zie appendix


Probleemstelling

gebruikt via de website Google Maps zelf, of via een met de Google Maps API gebouwde maatwerk website. Het knippen en plakken van de ondergronden in documentatie is verboden. Het tonen van de ondergronden in een andere viewer dan Google Maps eveneens. De reden is simpel: Google heeft deze ondergronden gekocht en mag, ook al zou ze het willen, deze niet beschikbaar stellen aan derden voor hergebruik. Dit komt door het intellectual property right (IPR) dat bepaalt dat de auteur het recht heeft om te controleren wat afnemers doen met zijn product. Overigens, stel dat Google en de auteurs van de ondergronden de gebruikers van Google Maps terwille zouden willen zijn zouden ze dat eventueel kunnen regelen via het contract recht. Dit bepaalt namelijk dat “alles is te regelen als men het eens is”. Maar helaas voor ons is dat natuurlijk niet het geval. Gebruikers van Google Maps moeten het doen met de door Google vastgelegde voorwaarden, waardoor er onzekerheid bestaat over de toekomst van de beschikbaarheid van deze viewer in de vorm zoals wij hem nu kennen. De belemmering van een overheidsbreed gebruik van gezamenlijke ondergronden en luchtfoto’s komt voort uit de licentieovereenkomsten. De Topografische Dienst van het Kadaster is eigenaar van alle rechten waaronder het Auteursrecht, het Databankrecht en de overige intellectuele eigendomsrechten. Voor het gebruik door de provincies geldt het volgende doel: “gebruik ten behoeve van wettelijke- en provinciale taken”. Dit geldt ook voor visualisaties op internet. Wanneer bestanden worden uitgeleverd ten behoeve van projecten dienen projectnamen en ontvangers jaarlijks worden doorgegeven aan de Topografische Dienst. Wanneer de provincie bepaalde taken uitgevoerd ziet worden door andere organisaties, bijvoorbeeld recreatieschappen of fietsersbond, loopt het tegen deze beperkingen aan. Ook ondersteuning van bijvoorbeeld gemeentelijke processen kan niet ondersteund worden met topografische data vanuit provincies. Een wellicht sturende ontwikkeling is de instelling van de basisregistratie kaart, lees: TOP10NL. Vrij beschikbaar wordt het daar niet van, maar overheden zijn dan verplicht gebruik te maken van deze registratie. De vraag is wat de consequenties zijn voor het gebruik van commerciële ondergronden door overheden. Voor luchtfoto’s gelden gelijkwaardige licentieovereenkomsten. Hier is nog geen ontwikkeling richting een basisregistratie. Wel vindt er reeds gezamenlijke opdrachtverstrekking plaats vanuit diverse overheden, waarbij ook aandacht is voor het aankopen van de eigenaarsrechten. Er is ook een ontwikkeling gaande vanuit het GI-beraad (adviesorgaan minister) om overheidsbreed luchtfoto’s aan te schaffen.


Werkwijze

6

Werkwijze

Nadat het projectteam de probleemstelling had geformuleerd is er onderzocht wat de oorzaken waren van de populariteit van Google Maps. Dit is gedaan door de resultaten van het onderzoek van RGI-017 te bestuderen. Met dit onderzoek waren we in staat om conceptueel het succes te kunnen onderbouwen, waarop we vervolgens dit technisch hebben kunnen verklaren. Vervolgens hebben we deze functionaliteit nagebouwd in de client en in de server omgeving. Project partner Provincie Friesland heeft de ontwikkeling in Flamingo voor zijn rekening genomen, en penvoerder Grontmij de aanpassingen aan de mapserver kant. De partner provincies Groningen en Utrecht hebben als klankbord opgetreden. Er is ook een kort onderzoek gedaan naar de werking van een SOAP service binnen Google Maps. Dit onderzoek staat los van de andere resultaten. De technische documentatie hiervan is opgenomen in “RGI project GoogleDurp, technical documentation”. De onderzoeksresultaten zijn te bekijken via de website http://www.flamingo-mc.org/gdp Dit rapport en de technische documentatie is te vinden op http://www.onzegeo.nl


Project resultaat

7

Project resultaat

7.1

Inleiding

Het GoogleDURP projectteam heeft door middel van een brainstormsessie binnen het projectteam uitgezocht wat in technische zin het “gebruikersgemak” inhoudt en is tot de conclusie gekomen dat het hem zit in de snelheid van het opbouwen van de achtergrond laag. Bij de meeste WMS viewers duurt het even voordat de achtergrondlaag is opgebouwd en de gebruiker zit dan enkele seconden naar een scherm met een zich opbouwende ondergrondenlaag te kijken. De snelheid van het opbouwen van het scherm wordt in grote mate bepaald door de mapserver. De complexiteit van de te serveren data bepaalt de snelheid waarmee die data op het scherm wordt getoond. Factoren die hierbij een rol spelen zijn: de grote en het type van de dataset, het aantal features, het aantal classes en de complexiteit van de cartografie.

7.2

Technische oplossing

7.2.1

Flamingo

Flamingo is een oplossing gemaakt met Adobe Flash om kaarten op het internet te tonen. Het bestaat uit een centraal framewerk dat losse componenten met elkaar verbindt. Met een configuratie bestand wordt ingesteld welke componenten voor een bepaalde oplossing nodig zijn. Deze opzet garandeert een flexibele inzet en biedt eindeloze uitbreidingsmogelijkheden. Voor het project GoogleDURP zijn er twee nieuwe componenten gemaakt en is er een bestaand component aangepast. Om hands-on ervaring en goed vergelijkingsmateriaal te krijgen zijn er drie cases bedacht en uitgewerkt met Flamingo.


Project resultaat

7.2.1.1

Case 1. Het tonen van kaartbeelden met behulp van web map service (IMS / WMS)

Op dit moment is dit de meest gebruikte manier bij Provincies om kaarten te tonen. De kaarten worden volgens IMS (ESRI protocol) of WMS (OGC protocol) aangeboden. WMS is een manier van aanbieden van kaarten die is beschreven door het Open GIS consortium. De algemene indruk is dat deze manier van kaarten presenteren voor de gebruiker niet echt snel is en dus geen geweldige gebruikservaring kent. Aan de andere kant biedt deze manier van kaarten ontsluiten voor beheerders een flexibel en dynamisch instrument om tal van diverse kaarten te serveren. Deze case geldt als referentiekader van de ene kant van het spectrum; langzame kaarten met een lage gebruikservaring.

7.2.1.2

Case 2. Het tonen van Google Maps binnen Flamingo.

Google Maps is een snelle en daardoor gebruiksvriendelijke manier van kaarten weergeven. Door deze case uit te werken willen we twee dingen voor elkaar krijgen. Ten eerste is het een goede manier om inzicht te krijgen in de manier waarop Google zijn data aanbiedt. Deze kennis kan ingezet worden om eigen data net zo snel te krijgen. Ten tweede geldt ook deze case als referentiekader, maar dan van de andere kant van het spectrum, snelle kaarten met een hoge gebruikservaring. Voor deze case is er een nieuw component voor Flamingo ontwikkeld. Helaas is het wel zo dat de gebruiksvoorwaarden van Google het verhinderen actief gebruik te maken van het component. Google stelt immers in hun gebruiksvoorwaarden dat hun data alleen gebruikt mag worden in hun applicatie en dus niet in Flamingo, einde discussie.

7.2.1.3

Case 3. Het tonen van WMS data, die getiled en gecached wordt aangeboden

Het bijzondere van deze case is dat de WMS data in vooraf gedefinieerde tiles (tegels) wordt aangeboden. Eenmaal aangemaakt worden de tegels bewaard op de server voor hergebruik. Deze manier van kaarten tonen is een goede mix tussen de manier waarop Google zijn kaarten toont en die van web map services als IMS en WMS. Voor deze case is een nieuwe component gemaakt voor Flamingo. Het doel van dit scenario is te kijken of dit een praktische oplossing biedt, die het midden houdt tussen de snelle maar statische Google Maps en het langzame maar dynamische web map service.

7.2.1.4

Uitwerking case 1.

Flamingo heeft al een component om kaarten vanuit web map services te tonen. Het uitwerken van dit scenario was dan ook relatief eenvoudig. Het werkt zoals bekend en verwacht. De gebruiker zoomt of verschuift de kaart en moet even wachten. Op dat moment is de server aan het werk om een kaartbeeld te maken met behulp van de data in een database. Na een aantal seconden, afhankelijk van de snelheid van de server en van de complexiteit van de kaart, verschijnt de kaart. Het grote voordeel van deze manier van werken is dat je altijd een kaart te zien krijgt die gemaakt is met de meest recente data. Bijwerken van de kaarten is ook slechts een kwestie van bijwerken van de data in de database, daarna heb je automatisch weer de nieuwste kaarten. Het is dus een dynamische oplossing met een nadeel; je moet een poosje moet wachten op de kaart. En na elke zoom- en verschuifactie moet er gewacht worden.


Project resultaat

7.2.1.5

Uitwerking case 2.

Voor dit scenario is er een nieuw component gemaakt die Google Maps data kan tonen. Daarnaast was het noodzakelijk om het bestaande mapcomponent aan te passen. Google maakt gebruik van een speciale projectie. Het originele mapcomponent is uitgebreid met algoritmes om deze projectie te ondersteunen. Google gebruikt een mercator projectie met wgs84 als datum en pixels als eenheden. Deze manier van weergeven levert, helemaal uitgezoomd, een vierkant plaatje van de aarde op. Hoe verder je naar beide polen komt hoe verder de gebieden worden uitgerekt. Het plaatje heeft een afmeting van 256 bij 256 pixels. Op het hoogste zoomniveau is de hele aarde dus afgebeeld in 1 vierkant plaatje.

Figuur 2: Google Maps data (hoogste niveau) getoond in de Flamingo viewer Op zoomniveau 1 is dit ene vierkant opgedeeld in 4 vierkanten. De aarde bestaat dan uit 4 plaatjes van elk 256 bij 256 pixels. Op zoomniveau 2 zijn de 4 vierkanten op hun beurt weer opgedeeld in 4 vierkanten enz. Google onderscheid 18 zoomniveaus. Dat is in totaal 524287 plaatjes. Al deze plaatjes staan klaar en te wachten tot iemand ze nodig heeft. Daarnaast staat de complete set van plaatjes klaar op 4 verschillende servers, waar vanaf je wisselend de plaatjes opvraagt. Microsoft en Yahoo hebben soortgelijke manieren om hun ondergronden te tonen. Het Flamingo component is ook uitgebreid om deze data te tonen. Daarnaast kun je per aanbieder kiezen welke soort ondergrond je wilt zien: de topografie of de luchtfoto's. Naast het bouwen van een component om de Google Maps data te tonen is het bestaande Mapcomponent uitgebreid met algoritmes om de mercator projectie te ondersteunen. Het mapcomponent kende alleen een lineaire projectie. De RD-projectie en de WGS84 UTM projectie zijn lineaire projecties. Google, Microsoft en Yahoo verbeteren vaak hun ondergronden. Ze werken met versies en die kunnen maandelijks vernieuwd worden. Voor het juiste gebruik is het noodzakelijk de meest recente versie te gebruiken. De versie is in het component in te stellen. Het geheel werkt zoals verwacht redelijk snel. Google is in vergelijk met Microsoft en Yahoo de snelste en dat komt waarschijnlijk doordat de data van Google op meerdere servers staat.


Project resultaat

7.2.1.6

Uitwerking case 3.

Voor het uitwerken van scenario 3 is er een nieuw component gemaakt. Dit component is in staat WMS data te tonen die getiled (met tegels) wordt aangeboden. Het vraagt de data op in vaste zoomniveaus en met vaste uitsneden. Wanneer een tegel al op de server aanwezig is, dan wordt deze gebruikt. Is deze er niet dan wordt een nieuwe tegel met actuele data uit de database aangemaakt. De eerste gebruiker moet dus wachten op de tegels. De volgende gebruikers kunnen genieten van een snelle kaart. Wanneer de database wordt vernieuwd, zullen alle tegels moeten worden verwijderd. Daarna worden er weer verse tegels aangemaakt.

7.2.2

Server oplossing

De voorsprong van Google komt voor een belangrijk deel voort uit het gebruik van caching op de server. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het feit dat een groot deel van de requests om een zelfde uitsnede en zoom niveau zullen vragen en daarom al op de server klaargezet kunnen worden. Dit is een belangrijk verschil met de binnen de GIS wereld ontwikkelde servers, waarin voor elke opgevraagde kaart opnieuw wordt gemaakt, ook al heeft de server een request een seconde ervoor precies dezelfde bewerking uitgevoerd. Dit is een voordeel als de gepresenteerde datasets veel veranderingen ondergaan. In het geval van ondergrond data is dit meestal niet noodzakelijk. 7.2.2.1

Caching en TileCache

Het gebruik van caching op de server – de techniek zo succesvol gebruikt door Google- is ook geïntroduceerd in de GIS wereld. Een van de eerste functionele applicaties is TileCache: een open source applicatie, die via WMS een bestaande GeoSever of mapserver kan bevragen en de resulterende kaartbeelden als tegels in de server opslaat. Wanneer de client aan deze TileCache instantie de kaartbeelden opvraagt, zal eerst in deze opslag gekeken worden of de opgevraagde kaart (als een set tegels) al bestaat. Indien dit het geval is, worden deze tegels naar de client geretourneerd, en hoeft de gebruiker niet te wachten totdat de mapserver de volledige kaart heeft gegenereerd. Indien de tegels niet beschikbaar zijn, vraagt TileCache deze op bij de server, voegt ze toe aan de opgeslagen tegels en geeft deze door aan de client. Deze techniek is tegenwoordig niet alleen maar toegepast in open source applicaties als TileCache, maar is ook terug te vinden in bijvoorbeeld de laatste release van ArcGIS server. Het grootste voordeel van deze techniek is dat het ophalen van de tegels uit de onderliggende mapserver niet alleen door clients gestart kan worden. Het is ook mogelijk de tegels via een server side script te cachen en de volledige uitsnede van een mapservice voor een groot aantal zoomniveaus al in de server op te slaan, voordat er ook maar een enkel request naar de server is gedaan. Hierdoor is het mogelijk om de performance van een standaard WMS server enorm te verbeteren, misschien wel tot een met Google Maps vergelijkbaar niveau. 7.2.2.2

Demo opstelling

Binnen het GoogleDURP project is een Linux server ingericht, met een UMN Mapserver (versie 5.0.0) en TileCache (1.9) instantie. Als onderliggende datasets is een 1.3 GB MrSID luchtfoto van de provincie Utrecht gebruikt, aangevuld met de top250, top50 en top10 kaarten van deze provincie. Deze kaartlagen zijn in een tweetal TileCache services gebundeld: een TileCache service ontsluit alleen de luchtfoto, een andere TileCache combineert de topografische kaarten in een enkele service. Deze laatste service maakt gebruik van de mogelijkheid om op de kaartlagen binnen Mapserver een minimum en maximum schaal te zetten waarop zij zichtbaar zijn. De Top10 kaart is niet zichtbaar op bij de volledige uitsnede, maar zal naarmate men meer inzoomt wel getoond worden. Door deze schalen goed in te stellen hoeven niet meer alle lagen opgehaald


Project resultaat

te worden, maar kan toch de getailleerdheid van het kaartbeeld aangepast worden aan de kaartschaal. 7.2.3

Resultaten

Met het gebruik van tiling en caching van de services is de performance van de server enorm toegenomen, en is vergelijkbaar met de performance en gebruik van Google Maps, vooral in de vergelijking van de topografie lagen van Google en GoogleDURP. GoogleDURP Google Maps Google Maps Topografie Luchtfoto Response time (s)

18

10

2

Data load (KB)

1271

741

804

76

343

Performance (KB/s) 69

Tabel 1: Performance metingen TileCache oplossing vs. Google Maps Hierbij is het opmerkelijk, dat deze resultaten zijn behaald met het gebruik van een enkele server, op een 2MB datalijn naar het Internet, en is er alleen gebruik gemaakt van open source producten. Naast de toename in performance zijn er ook andere voordelen naar voren gekomen. Door het gebruik van caching en tiling is het mogelijk om meerdere services te bundelen in een enkele service, waardoor het totale aantal requests naar de server af kan nemen. Tevens kan het gebruik van TileCache de hoeveelheid data die verstuurd wordt verkleinen door gebruik te maken van JPEG als opslag formaat. De reductie in requests en data load betekent, dat de server meer gebruikers kan bedienen dan een server waarop geen TileCache geïnstalleerd staat. Het gebruik van caching en tiling heeft echter ook nadelen, waarbij de duur van de caching periode als belangrijkste gekenmerkt moet worden. Het kan enkele dagen duren om een volledige cache te maken van de service.

7.3

Juridische aspecten

7.3.1

Inleiding

Zoals eerder gemeld stelt Google dat de ondergronden alleen mogen worden gebruikt via de website Google Maps zelf, of via een met de Google Maps API gebouwde maatwerk website. Gebruikers van de Google Maps API moeten zich registreren, waardoor Google zicht heeft op het gebruik van de ondergronden en tevens het gedrag van de site waar de API op gaat draaien kan monitoren. Hiermee bindt het bedrijf gebruikers aan hun service. Google stelt in hun licentievoorwaarden bovendien dat zij zich het recht voorhouden om advertenties te plaatsen. De projectgroep heeft zich de vraag gesteld hoe nadelig dit is voor overheden.

7.3.2

Commerciële viewers, voors en tegens

De overheid moet de afweging maken of de inzet van een populaire viewer opweegt tegen het mogelijk gebruik door de leverancier van uit het "afluisteren" van de interactie tussen burger en overheid verkregen informatie. Hierbij denken wij bij ingediende bestemmingsplannen aan het beschikbaar stellen van adresgegevens aan bouwmarkten, keukenleveranciers, aannemers en dergelijke. Of: het op de kaart selectief weergeven van locaties van advocaten, notarissen en hypotheekverstrekkers. De mogelijkheden zijn legio en ook niet door ons allemaal te voorspellen.


Project resultaat

7.3.3

Open viewers

Aangezien Google wel in de behoefte van bruikbare ondergronden voorziet, zou de overheid op korte termijn ondergronden zonder beperkingen ter beschikking moeten stellen. Zoals bij de probleemstelling in paragraaf 5.3. omschreven is het gebruik van de aangekochte ondergronden van de overheid beperkt tot het ondersteunen van de taken van de eigen organisatie. De geo-informatie infrastructuur zou gestimuleerd worden door eenvoudigere toegang tot deze ondergronden. Het gaat hier dan om soepeler gebruiksrecht en wellicht overheidsbrede ondergrondservices waarop gepresenteerd kan worden.


Conclusies en aanbeveling

8

Conclusies en aanbeveling

De beoogde combinatie van de Flamingo viewer met Google ondergronden en bestemmingsplannen vanuit RO-online bleek vanwege de Google gebruikslicentie niet mogelijk. Het project heeft echter aangetoond dat organisaties eigen ondergronden kunnen presenteren met dezelfde snelheid als Google Maps wanneer de techniek van tilecaching wordt toegepast vanuit een gestandaardiseerde architectuur. Het "kijkje in de keuken" ten aanzien van de interactie tussen burger en overheid die de leverancier van gratis diensten als Google Maps krijgt (in ruil voor zijn dienst) past niet bij de betrouwbare Elektronische Overheid. Overheden doen er daarom verstandig aan hun geoinformatie aan te bieden via een eigen open en onafhankelijke infrastructuur. Het inrichten en beheren van een eigen geo-informatie infrastructuur is voor kleine organisaties veelal complex en (dus) te duur waardoor de verleiding tot gratis diensten groot is en blijft. De overheid heeft met het visietraject Geo Basisvoorziening Nederland (GIDEON)7, wat een Nationale Geo-informatie Infrastructuur tot doel heeft, een kans om die verleiding weg te nemen. Een stap in de goede richting daarbij is het versoepelen van het gebruiksrecht van kaartondergronden en luchtfoto’s binnen de overheid.

7

GIDEON staat voor Geo Informatie en Diensten voor de Elektronische Overheid in Nederland


Literatuur

9

Literatuur

“Understanding Spatial Data Usability”, Hunter, Wachowics en Bregt “Improving the Usability of Spatial Information Products and Servcies”, Hunter, de Bruin en Bregt “Google Earth brengt GIS in de huiskamer”, van den Heuvel, GIS-magazine, 2006 “Zoek met geo-ict aansluiting bij de volgende generatie”, GIN congres magazine, 2007 “RGI project GoogleDurp, technical documentation”, Orlinska, Wilkens Grontmij GIS&ICT, 2008


Appendix 1: Google Maps API Terms of service

10


Google Maps API Terms of Service Thank you for using the Google Maps API! By using the Google Maps API (the "Service"), you ("You") accept and agree to be bound by the HYPERLINK "http://www.google.com/accounts/TOS" \t "_blank" Google Terms of Service , the HYPERLINK "http://www.google.com/intl/en_ALL/help/terms_local.html" Terms of Service for Google Maps as well as these additional terms and conditions (the "Terms of Service"). It is important for You to read each of these three documents, as they form a legal agreement between You and Google regarding your use of the Service.

1.

Service. 1.1 Description of Service. The API allows You to display certain content, including map images and driving directions on your website, subject to the limitations and conditions described below. The information accessible through the Service, not limited to map information and photographic imagery, is referred to in this document as "the Content." Subject to the limitations and conditions described in the terms of service, You may use the API to display the Content in conjunction with other information You provide to end users. You may not access, reproduce, or use the Content for any other purpose. The API may be used only for services that are generally accessible to consumers without charge. Accordingly, You may not use the API for any service that requires a subscription or other restricted access, or for which a fee is charged. In order to obtain the API, You must have a Google Account. After supplying Google with Your account information, the URL of your service, and agreeing to the Terms of Service, You will be issued an alphanumeric key assigned to You by Google that is uniquely associated with your Google Account and the URL of your service. Your service must import the Google Maps API using an HTML <script> tag that contains this key, as described in the Maps API documentation, and Google will block requests with an invalid key or invalid URL. Google shall have sole and complete control over the map data and format. You may not obtain more than one key for use in the Service. 1.2 Content in the Service. Content in the Service includes map information and photographic imagery. Your use of this Content is limited to displaying it to end users within the Service itself, and in the same manner, form, format, and appearance as it is provided by the Service. You may not, nor may you allow others to, copy, distribute, display, alter, or otherwise use the Content except as it is provided to you through the Service. Google reserves the sole right and discretion to determine whether your display of the Content through the Service is in conformance with this Section, and also reserves the right to terminate or suspend your access to the Content at any time for any reason, without notice.



1.3 Modifications. Google reserves the right to release subsequent versions of the API and to require You to obtain and use the most recent version. Google may modify the Terms of Service at any time with or without notice, and You can review the most current version of the Terms of Service online at any time at HYPERLINK "http://code.google.com/apis/maps/terms.html" http://code.google.com/apis/maps/terms.html . If a modification is unacceptable to You, You may cancel the Service by removing the API code from Your Site. If You continue to use the Service, You will be deemed to have accepted the modifications. 1.4 Appropriate Conduct and Prohibited Uses. The Service may be used only for services that are generally accessible to consumers without charge. In addition, except where you have been specifically licensed by Google to do so, You may not use the Service with any products, systems, or applications installed or otherwise connected to or in communication with vehicles for or in connection with: (a) real time route guidance (including without limitation, turn-by-turn route guidance and other routing that is enabled through the use of a sensor); (b) any systems or functions for automatic or autonomous control of vehicle behavior; or (c) dispatch, fleet management or similar applications. You agree that You are responsible for your own conduct and content while using the Service and for any consequences thereof. You agree to use the Service only for purposes that are legal, proper and in accordance with these Terms of Service and any applicable policies or guidelines. By way of example, and not as a limitation, You agree that when using the Service, You will not: o

defame, abuse, harass, stalk, threaten or otherwise violate the legal rights (such as rights of privacy and publicity) of others;

o

upload, post, email or transmit or otherwise make available any inappropriate, defamatory, infringing, obscene, or unlawful content;

o

upload, post, email or transmit or otherwise make available any content that infringes any patent, trademark, copyright, trade secret or other proprietary right of any party, unless You are the owner of the rights or have the permission of the owner to post such content;

o

upload, post, email or transmit or otherwise make available messages that promote pyramid schemes, chain letters or disruptive commercial messages or advertisements, or anything else prohibited by law, these Terms of Service or any applicable policies or guidelines.

o

download any file posted by another that You know, or reasonably should know, that cannot be legally distributed in such manner;

o

impersonate another person or entity, or falsify or delete any author attributions, legal or other proper notices or proprietary designations or labels of the origin or source of software or other material;

o

restrict or inhibit any other user from using and enjoying Google services;

o

use Google services for any illegal or unauthorized purpose;

o

remove any copyright, trademark or other proprietary rights notices contained in or on Google services;



o

interfere with or disrupt Google services or servers or networks connected to Google services, or disobey any requirements, procedures, policies or regulations of networks connected to Google services;

o

use any robot, spider, site search/retrieval application, or other device to retrieve or index any portion of Google services or collect information about users for any unauthorized purpose;

o

submit content that falsely expresses or implies that such content is sponsored or endorsed by Google;

o

create user accounts by automated means or under false or fraudulent pretenses, or obtain or attempt to obtain multiple keys for the Service;

o

promote or provide instructional information about illegal activities or promote physical harm or injury against any group or individual; or

o

transmit any viruses, worms, defects, Trojan horses, or any items of a destructive nature.

o 1.5 Advertising. The Service does not include advertising in the maps images. However, Google reserves the right to include advertising in the maps images provided to You through the Service, but will provide You with ninety (90) days notice prior to the commencement of advertising. Such notice may be provided on relevant Google websites, including but not limited to the HYPERLINK "http://googlemapsapi.blogspot.com" Google Maps API Blog and the HYPERLINK "http://groups.google.com/group/Google-Maps-API" Google Maps API Group (or such successor URLs that Google may designate from time to time). During that 90 day period, you may terminate your use of the Service, or provide notice of your refusal to accept advertising in accordance with Google's policies and procedures for providing such notice (which Google may make available from time to time in its sole discretion). 1.6 Geocode Requests. You may make up to 15,000 geocode requests per day. If you exceed this value within a 24-hour limit, the Maps API geocoder may stop working for you temporarily. If you attempt to circumvent this limit, your access to the Service may be blocked immediately. If you continue to abuse this limit, your access to the Maps API geocoder may be blocked permanently. You may use the Maps API geocoder solely to obtain and display points on map images provided through the Service. 2.

Proprietary Rights. 2.1 Google Rights. For purposes of the Terms of Service, "Intellectual Property Rights" shall mean any and all rights existing from time to time under patent law, copyright law, semiconductor chip protection law, moral rights law, trade secret law, trademark law, unfair competition law, publicity rights law, privacy rights law, and any and all other proprietary rights, and any and all applications, renewals, extensions and restorations thereof, now or hereafter in force and effect worldwide. As between You and Google, You acknowledge that Google or its licensors own all right, title and interest, including without limitation all Intellectual Property Rights, in and to the Service and that You shall not acquire any right, title, or interest in or to the Service, except as expressly set forth in the Terms of Service. 2.2 Brand Feature License. For purposes of the Terms of Service, "Brand Features" shall be defined as the trade names, trademarks, service marks, logos, domain names,



and other distinctive brand features of each party, respectively, as secured by such party from time to time. Google hereby grants to You a nontransferable, nonsublicenseable, nonexclusive license during the Term to display Google's Brand Features for the purpose of promoting or advertising that You use the Service in accordance with this Section 2.2 and for the purpose of fulfilling Your obligations under Section 2.3 below. You hereby grant to Google a nontransferable, nonexclusive license during the Term to use Your Brand Features to advertise that You are using the Service. In using Google Brand Features, you may not: o

display a Google Brand Feature in any manner that implies a relationship or affiliation with, sponsorship, or endorsement by Google, other than your involvement in the Service, or that can be reasonably interpreted to suggest editorial content has been authored by, or represents the views or opinions of Google or Google personnel;

o

use Google Brand Features to disparage Google, its products or services;

o

display a Google Brand Feature on your site if it contains or displays adult content or promotes illegal activities, gambling, or the sale of tobacco or alcohol to persons under twenty-one (21) years of age;

o

have the Google logo as the largest logo on your website (except as displayed in the map image itself);

o

display a Google Brand Feature as the most prominent element on any page of your website;

o

display a Google Brand Feature in a manner that is misleading, defamatory, infringing, libelous, disparaging, obscene or otherwise objectionable to Google;

o

display a Google Brand Feature on a site that violates any law or regulation; or

remove, distort or alter any element of a Google Brand Feature (this includes squeezing, stretching, inverting, discoloring, etc.). You understand and agree that Google has the sole discretion to determine whether your use of Google brand features is in accordance with the above restrictions. Except as set forth in this Section 2.2, nothing in the Terms of Service shall grant or shall be deemed to grant to one party any right, title or interest in or to the other party's Brand Features. All use by You of Google's Brand Features (including any goodwill associated therewith) shall inure to the benefit of Google. At no time during or after the Term shall You challenge or assist others to challenge the Brand Features of Google (except to the extent such restriction is prohibited by law) or the registration thereof by Google, nor shall You attempt to register any Brand Features (including domain names) that are confusingly similar in any way (including but not limited to, sound, appearance and spelling) to those of Google. 2.3 Attribution; Legal Notices. The maps images provided to You through the Service may contain the trade names, trademarks, service marks, logos, domain names, and other distinctive brand features of Google and its partners. You may not delete or in any manner alter these trade names, trademarks, service marks, logos, domain names, and other distinctive brand features. You agree to maintain, and not to remove, modify, obscure or alter, any link or notices appearing on any map image provided through the Service. You acknowledge and agree that these Legal Notices supplement the Terms of Service for the Service. o



2.4 Digital Millennium Copyright Act. It is Google's policy to respond to notices of alleged infringement that comply with the Digital Millennium Copyright Act. For directions and more information, please see HYPERLINK "http://www.google.com/dmca.html" http://www.google.com/dmca.html . 3. Privacy Policy. Google's collection and use of personal information is governed by Google's Privacy Policy, available at HYPERLINK "http://www.google.com/privacy.html" http://www.google.com/privacy.html . 4. DISCLAIMER OF WARRANTIES YOU EXPRESSLY UNDERSTAND AND AGREE THAT: a. YOUR USE OF THE SERVICE IS AT YOUR SOLE RISK. THE SERVICE IS PROVIDED ON AN "AS IS" AND "AS AVAILABLE" BASIS. GOOGLE AND ITS LICENSORS EXPRESSLY DISCLAIM ALL WARRANTIES OF ANY KIND, WHETHER EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO THE IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY, FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE AND NONINFRINGEMENT. b. GOOGLE AND ITS LICENSORS MAKE NO WARRANTY THAT (i) THE SERVICE WILL MEET YOUR REQUIREMENTS, (ii) THE SERVICE WILL BE UNINTERRUPTED, TIMELY, SECURE, OR ERROR-FREE, (iii) THE RESULTS THAT MAY BE OBTAINED FROM THE USE OF THE SERVICE WILL BE ACCURATE OR RELIABLE, (iv) THE QUALITY OF ANY PRODUCTS, SERVICES, INFORMATION, OR OTHER MATERIAL PURCHASED OR OBTAINED BY YOU THROUGH THE SERVICE WILL MEET YOUR EXPECTATIONS, AND (V) ANY ERRORS IN THE SOFTWARE WILL BE CORRECTED. c. ANY MATERIAL DOWNLOADED OR OTHERWISE OBTAINED THROUGH THE SERVICE IS DONE AT YOUR OWN DISCRETION AND RISK AND THAT YOU WILL BE SOLELY RESPONSIBLE FOR ANY DAMAGE TO YOUR COMPUTER SYSTEM OR LOSS OF DATA THAT RESULTS FROM THE DOWNLOAD OF ANY SUCH MATERIAL. d. NO ADVICE OR INFORMATION, WHETHER ORAL OR WRITTEN, OBTAINED BY YOU FROM GOOGLE OR THROUGH OR FROM GOOGLE SERVICES SHALL CREATE ANY WARRANTY NOT EXPRESSLY STATED IN THE TERMS OF SERVICE. 5. Termination. 5.1 Termination. Google may change, suspend or discontinue all or any aspect of the Service, including their availability, at any time, and may suspend or terminate Your use of the Service at any time. This includes, without limitation, the right to set, at Google's own discretion and at any time, a maximum number of map images or other Content you may access through the service without Google's prior written consent. In addition, either party may terminate the Terms of Service at any time, for any reason, or for no reason including, but not limited to, if You engage in any action that reflects poorly on Google or otherwise disparages or devalues the Google Brand Features or Google's reputation or goodwill. If You desire to terminate the Terms of Service, You must remove the Service from Your Site. 5.2 Rejection of Application. Google shall have the right, in its sole discretion, to reject any request to use the Service at any time and for any reason, and such rejection shall render null and void the Terms of Service between You and Google. Google shall not be liable to You for damages of any sort resulting from its decision to reject such a request. 5.3 Effect of Termination. Upon the termination of the Terms of Service for any reason (i) all license rights granted herein shall terminate and (ii) You shall immediately delete any and all maps images and Google Brand Features. Neither party shall be liable to the


other party for damages of any sort resulting solely from terminating the Terms of Service in accordance with its terms. 5.4 Survival. In the event of any termination or expiration of the Terms of Service for any reason, Sections 2.1, 4 and 5 shall survive termination. ©2008 Google - HYPERLINK "http://code.google.com/" Code Home - HYPERLINK "http://www.google.com/accounts/TOS" Site Terms of Service - HYPERLINK "http://www.google.com/privacy.html" Privacy Policy - HYPERLINK "http://code.google.com/more" Site Directory HTMLCONTROL Forms.HTML:Select.1


Eindrapport GoogleDURP

Recommend Documents