EINDELIJK ONZE EIGEN PLEK Nr. 1. Dit is de vernieuwde THUIS! OM DE HOEK IN BARTEN-ZUID Sfeer van ons-kent-ons

Magazine voor huurders van BrabantWonen Regio ’s-Hertogenbosch

2015 Nr. 1 OM DE HOEK IN BARTEN-ZUID

Sfeer van ons-kent-ons

DOSSIER ASBEST

Alles voor uw veiligheid

WOONRUIMTE VOOR VLUCHTELINGEN

“Iedereen een goed thuis”

“EINDELIJK ONZE EIGEN PLEK”

Dit is de vernieuwde THUIS!

2 INHOUD

2015 Nr. 1

4

an: Hier is-ie d THUIS! de nieuwe raktische Met tips, p en ver­ e ti informa directe w u it u halen ving. woonomge

16

BARTEN-ZUID “Ik hoor bij de vaste kern”

12

OPERATIE ONDERWIJS­ BOULEVARD Millimeterwerk

20 OVER DE VLOER BIJ

VLUCHTELINGENWERK “Iedereen thuis, waar je ook vandaan komt”

en verder... Kort

colofon 3, 10

Straatpraat

7

Praktisch

8

Thuis bij... Roger Schouten

11

Even bijpraten

15

Werk in uitvoering

18

Dossier asbest

22

Achterom

24

Uitgave van BrabantWonen Concept en realisatie: Einder Communicatie Fotografie: Goedele Monnens, Duncan de Fey, Jan Zandee Drukwerk: Dekkers van Gerwen, ’s Hertogenbosch Aan de inhoud van tekst en beeld in deze uitgave kan geen rechtskracht worden ontleend.

BrabantWonen Postadres en redactie: postbus 151, 5340 AD Oss E-mail: [email protected] Website: www.brabantwonen.nl

Vestiging ’s-Hertogenbosch Graafseweg 294 Telefoon (073) 681 45 00 Wekelijks aanbod huurwoningen Via www.brabantwonen.nl en tot 1 juli 2015 ook in weekblad het Stadsblad

KORT 3

Met tips van Eef houd je geld over! In september organiseren de Bossche woningcorpo­ raties samen met de gemeente ’s-Hertogenbosch vier informatiebijeenkomsten over slimmer omgaan met geld. Financieel deskundige Eef van Opdorp, bekend van de tv-programma’s ‘Uitstel van Executie’ en ‘Geld maakt gelukkig’, presenteert de avonden. Met huis-, tuin- en keukenvoorbeelden legt ze de ingewikkelde financiële zaken simpel en met humor uit. Haar motto: Als ik het niet snap, snapt niemand het. Eef geeft tips om te besparen op woonlasten, vervoer en nog veel meer. Ook geeft ze informatie over rijks­regelingen waar je recht op kunt hebben, naast de huur- en zorgtoeslag. Tijdens de infoavonden komen ook de woonlasten­coaches aan het woord (zie ook hieronder). Zij stellen zichzelf voor en je krijgt direct de mogelijkheid om je gegevens achter te laten voor het maken van een afspraak.

• • • •

Dinsdag 8 september, 19.30 – 21.30 uur, BBS Nieuw Zuid Donderdag 10 september, 19.30 – 21.30 uur, BBS Haren, Donk en Reit Dinsdag 15 september, 19.30 – 21.30 uur, BBS Kruiskamp Donderdag 17 september, 19.30 – 21.30 uur, De Biechten

Deelnemen? Wil je deelnemen aan de infoavond met Eef van Opdorp? Meld je aan via de website www.woonlastendebaas.nl en geef de datum van je keuze door.

Wat doet een woon­ lasten­coach precies? Woonlastencoach Jantien Petersen: “Ik ga in gesprek met mensen die moeite hebben hun woonlasten te betalen. Voor elke huurder gelden daarbij andere omstandig­heden. De een heeft hoge energielasten, een ander is plots werkloos geworden. We maken altijd eerst een afspraak bij iemand thuis om de situatie te bespreken. Een belangrijke vraag die we stellen is ‘waar bent u mee geholpen?’ Op deze manier kunnen we op zoek gaan naar een mogelijke oplossing. Die is niet altijd kant-en-klaar: het werkt het beste als de huurder zelf meedenkt.” Aanmelden kan via email [email protected] of via de website www.woonlastendebaas.nl.

Cultuur in de buurt Mooi, al die projecten die dankzij het Buurtcultuurfonds BrabantWonen tot stand komen. Maar wat vindt de Provincie NoordBrabant ervan? Gedeputeerde Brigite van Haaften bracht een bezoek aan twee projecten van het Buurtcultuurfonds BrabantWonen. Ze wilde met eigen ogen zien wat het effect is van de projecten op de sfeer in een wijk. “Als je zulke projecten bezoekt en met de bewoners en kunstenaars spreekt, weet je pas écht wat buurtcultuur kan bijdragen aan een betere buurt.”

4

Coen Fonteyn

Barten-Zuid. Typisch zo’n wijk waar de touwtjes door de brievenbussen hangen. En een sfeer heerst van ons-kent-ons. Dit is al héél lang de thuisbasis van bewoner Coen Fonteyn, een man met hart voor zijn buurt. Nog even en dan krijgt ook zijn huis een opfrisbeurt, als onderdeel van renovatiefase 3. “Het zou mooi zijn als ik en mijn gezin er deze winter warm bij zitten.”

Coen Fonteyn in de Essenstraat, bij het huis waar zijn opa en oma vroeger woonden

OM DE HOEK 5

Man van de straat Een rustig, schoon straatje, met buren die je zowat je hele leven kent, en een voetbalveldje om de hoek. Hier zijn Coen Fonteyn (60), zijn vrouw Nadia en hun zonen Amir en Adam helemaal op hun plek. Coen is geboren en getogen in de wijk. Voor de komst van de kinderen weken hij en Nadia voor een korte periode uit naar Asten, vlakbij Helmond. “Maar dat was niet zo’n succes. Kom je er niet vandaan, dan blijf je een buitenbeentje.” Afbreken Eenmaal terug in Barten-Zuid vonden Coen en Nadia een huis in Zuidoosterfront. “Toen we hier in 2010 kwamen wonen, was het plan dat dit rijtje huizen binnen vier jaar afgebroken zou worden. Eerlijk gezegd was dat ook de reden dat we de woning accepteerden. Je krijgt dan op termijn een vertrekpremie. Dat zag ik als een mooie aanvulling op mijn WAO-uitkering.” Maar de plannen veranderden. De woningen aan Zuidoosterfront bleven en krijgen net als de rest een opfrisbeurt. “Weet je, het huisje is niet slecht,” vindt Coen. “Na de renovatie kan het vast nog járen mee. Maar dan hadden ze ons misschien wel gelijk een plezier kunnen doen met een centrale verwarming. Die missen we nu nog. Vooral omdat onze jongste zoon niet zo’n goede gezondheid heeft.” Handtekeningenactie Ook was het volgens Coen eigenlijk best logisch geweest om de renovatie te starten in dit oudste deel van de buurt. En niet aan de Kastanjestraat. “Deze huisjes zijn tachtig jaar oud. Waarom ze niet als eerste opknappen? We zijn er nog een handtekeningenactie om begonnen.

Planning renovatie Om de overlast in de wijk te beperken, renoveren we in drie fases. Fase 1 en 2 zijn inmiddels afgerond. Eind mei start fase 3 van de renovatie waarbij we onder andere de Wilgenstraat en het Essenplein aanpakken. Rond de kerst zijn alle werkzaamheden afgerond.

Maar goed, het heeft anders uitgepakt.” Hij is er de man niet naar om er lang over te mopperen. “Dat zit niet in mijn aard,” lacht Coen. Bewonersavond De jas gaat aan voor een rondje in de buurt. “Jammer dat de buurman er vandaag niet is, mijn beste maat van kleins af aan. Anders waren we even bij hem binnengewipt.” Maar we hoeven maar de hoek om te gaan of Coen komt al bekenden tegen in de Essenstraat, waar zijn opa en oma vroeger woonden. “Hier op nummer 25 ben ik deels opgegroeid.” Verder gaat het, door de Wilgenstraat, waar zijn ouderlijk huis staat. “Zie je het informatiecentrum van BrabantWonen? Daar was vroeger een tabakswinkeltje waar ik als kind snoep haalde.” Bewoners kunnen er nu terecht als hun huis aan de beurt is voor renovatie en ze even in alle rust een kop koffie willen drinken of tv-kijken. Bovendien kunnen ze er hun keuze maken uit keukenkastjes, aanrechtbladen en tegels. “Of dat ook voor mij geldt? Ik heb nog geen idee wat ze aan en in ons huis gaan doen,” vertelt Coen. “Binnenkort krijgen we tijdens een bewonersavond te horen wat de plannen zijn. We hebben alles best strak gestuct. Vraag me af wat daarmee gebeurt. En met de vloerbedekking. Ik hoop niet dat we de boel opnieuw moeten stofferen.” Van de straat Via de Dageraadsweg, die net als de Kastanjestraat in fase 1 van de renovatie een opknapbeurt kreeg, loopt Coen door naar de Aa aan de Acaciasingel, ter hoogte van de speeltuin en het voetbalveld. Trots laat hij de nieuwe

6 OM DE HOEK

“Er is en blijft een vaste kern. Daar hoor ik bij.” vissteiger zien, die er mede dankzij zijn inspanningen kwam. Coen is een fanatiek visser en geeft in het seizoen één keer in de week les aan de kinderen in de buurt. “Jongens, meisjes, kleintjes, tieners; iedereen die wil. Ik leg uit hoe je met een hengel omgaat, hoe je een vis voorzichtig loshaalt van het haakje en ik vertel ze wat er aan beestjes in en rond het water te vinden is.” Het is Coens manier om de kinderen ‘van de straat te houden’. “Als ze hier zitten, weet je tenminste waar ze uithangen. Ze halen geen rottigheid uit, maken vrienden. Dat is fijn voor henzelf, voor hun ouders, maar ook voor de buurt.” Steentje bijdragen “Vanavond hebben we trouwens een overleg met de kinderen over de steiger. We willen graag horen of ze nog bijzondere wensen hebben. En bespreken hoe we deze plek samen veilig en schoon kunnen houden.” Coen ‘tackelt’ op de valreep Nick, de jongerenwerker van Divers die net met een paar jongens uit de buurt een potje aan het voetballen is. “Ben jij er vanavond bij?” vraagt Coen. “De werkgroep bespreekt hoe ze een feestelijk tintje kunnen geven aan de opening van de steiger.” Coen benadrukt dat het niet zíjn steiger is. “Hij is van iedereen. Ik draag er aan bij, zoals velen van ons hun steentje bijdragen aan een betere buurt.”

Vaste kern Op de terugweg naar zijn huis overdenkt Coen nog eens waarom hij zo verknocht is aan Barten-Zuid. “Het is best een buurt waar het er flink op kan gaan. Als er wat is, dan zeggen we dat. Maar we kunnen het hebben, juist omdat we elkaar zo goed kennen.” Wat sfeer en samenstelling betreft is er volgens Coen weinig veranderd. “Kinderen die het huis uit gaan, trekken soms naar andere wijken. Nieuwe mensen komen erbij. Maar er is en blijft een vaste kern. Daar hoor ik bij. Wat is vastgeroest, krijg je niet zomaar weg.”

In reactie op...

In de wijk

• Coen hoopt dat hij en zijn gezin er in de winter warm bij zitten. De renovatie zorgt ervoor dat de woningen van energielabel E naar energie­ label B gaan. Dat komt wel goed dus. • We installeren centrale verwarming alleen bij renovaties en niet wanneer je – zoals Coen – als nieuwe huurder je intrek neemt in de woning. Door installatie van de cv gaat de maandelijkse huur trouwens wel omhoog. • Huurders krijgen een vergoeding ter com­­ pensatie van de overlast en voor de herinrichting van hun woning.

• Sinds een jaar of twee zijn in Barten-Zuid buurt­ouders actief. Activiteiten als de kinderdisco, de maandelijkse schoonmaakactie en de Halloweenoptocht komen uit hun koker. In BBS De Graaf richten ze momenteel een buurtkamer in. • Tegelijk met de renovatie pakt de gemeente de openbare ruimte aan. Een van de vraagstukken is hoe de rivier de Aa beter toegankelijk gemaakt kan worden voor de bewoners. De nieuwe vis­steiger draagt daar aan bij. • Wijkcentrum De Kiek is een ontmoetingsplek voor bewoners. Ze kunnen er allerhande hulpvragen voorleggen aan diverse instanties (zoals bijvoorbeeld Divers) of ondersteuning krijgen van vrijwilligers. • Tijdens de renovatie kunnen bewoners buurten in het informatiecentrum van BrabantWonen aan de Wilgenstraat. Woonconsulent Sannie Bogaerts en projectleider Peter Janssen zijn daar regelmatig aanwezig. Wijkbeheerder Heidi Ackermans is bereikbaar via De Kiek. • Jeugdhonk De Bartjes is een vaste ontmoetingsplek voor jongeren. Onder begeleiding van een medewerker van Divers en vrijwilligers komen ze er samen.

STRAATPRAAT

Wat doet ú aan een goede sfeer in de buurt? Wij werken aan leefbare wijken. U draagt daar vast op uw eigen manier aan bij. Door een babbeltje te maken met uw oude buurvrouw of misschien wel door een buurtfeest te organiseren. We zijn benieuwd: hoe zorgt ú voor een goede sfeer in de buurt?

“Met mijn broer woon ik aan een pleintje. Juist bij zo’n gezamenlijke binnenplaats ben je samen verantwoordelijk voor een goede sfeer. Dat zit ‘m in de kleine dingen. Even een partytent helpen opzetten als je buren een feestje geven. En samen de boel aanvegen als we op zomeravonden met z’n allen buiten hebben gezeten. Je kunt het in een buurt zo leuk en gezellig maken als je zélf wilt.” Ricky Spruyt

“Ik ben wel van de sociale contacten. Een praatje maken met elkaar. Samen een pintje pakken. En een ander helpen als het nodig is. Wil je dat allemaal niet, ook prima. Al moet een vriendelijke groet er altijd wel van af kunnen. Ik bedoel: dat kost je niets. Waar ik niet van hou, is rotzooi op straat of gedoe in de buurt. Daar spreek ik mensen op aan. Op een fatsoenlijke manier, hoor. Je moet respectvol met elkaar omgaan.” André Beekwilder “Wij ruimen zwerfvuil op. Doen we vrijwillig. Waarom? We helpen mensen er graag mee. En het is fijn om iets te doen te hebben. Soms vind je wel heel rare dingen hoor. Zoals een dweil, of een compleet wasrek. Nou ja, heb je wel eer van je werk.” Alberto en Randy

“Ik woon hier al sinds 1969. Sinds acht jaar in dit kleine huisje. Ik zou altijd helpen waar ik kan. Maar dat is nooit nodig. Het is hier echt fijn wonen. Mag ik even reclame maken voor mijn buurt?” Mevrouw Mia Nelissen

“Ik woon hier sinds twee jaar, met mijn vriend en mijn kind. Wat ik doe om het gezellig te houden? Jeetje, niets bijzonders. We hebben het hier zó naar onze zin, in de flat. En dat gaat eigenlijk helemaal als vanzelf.” Daniëlle Pennings

7

8 PRAKTISCH

Stekkers, stoppen, Een kapot snoer, te veel apparaten op de verdeelstekker; een ongeluk zit in een klein hoekje. Voor je het weet ontstaat er kortsluiting of brand. Dat kunt u voor zijn. Hoe? Door een paar eenvoudige regels op te volgen en vooral niet met houtje-touwtje oplossingen te werken. Stoppen kunt u zelf vervangen, maar het échte werk laat u over aan een vakman.

Voorkom brand Bijna alle elektrische toestellen produceren warmte. Je voelt het goed als ze op volle toeren draaien. Dat betekent ook dat ze brand kunnen veroorzaken. Voorkom dat de boel in de hens vliegt en let op de volgende punten: sluit ventilatie-openingen nooit af en geef apparaten de ruimte. Schakel tv’s, computer en geluidsapparatuur echt uit en laat ze niet op stand-by staan. Gebruik zo min mogelijk verdeelstekkers (áls u ze gebruikt, let op het KEMA- of VDE-keur) en zo veel mogelijk geaarde stopcontacten en apparatuur met geaarde stekkers.

Bert weet ’t “Voorkom een spaghetti van snoeren onder je bureau. Het kan er gevaarlijk warm worden.”

Stoppen door, schakelaar om Een doorgeslagen stop kunt u zelf vervangen. Zet het apparaat uit dat de stroomstoring veroorzaakte. Schakel ook de groepsschakelaar uit. Schroef de oude stop los, draai de nieuwe stop (van een gelijke sterkte) erin. Schakel de groepsschakelaar weer in. In nieuwere woningen zijn de stoppen vaak vervangen door automaten. Daarbij hoeft u alleen maar de schakelaar om te zetten die naar beneden is geslagen. Klopt er iets niet aan de heen- en teruggaande stroom (bijvoorbeeld door een blikseminslag), dan onderbreekt de aardlekschakelaar de stroomtoevoer. Vaak is de knop zonder problemen weer om te zetten. Lukt dat niet, dan is er iets anders aan de hand. In dat geval belt u met BrabantWonen.

Bert weet ’t “Het is slim om minstens twee keer per jaar de aardlekschakelaar te testen. Bijvoorbeeld bij de overgang van zomer- naar wintertijd, en andersom.”

9

schakelaars Stekkerproef Kortsluiting? Stoppen door? Met de stekkerproef gaat u zelf na waar het probleem zit.

1

Schakel alle groepen en de aardlekschakelaar in de meterkast uit of ver­ wijder de stoppen/zekeringen van de groepen.

2

Haal alle stekkers uit de stopcontacten en doe de lampen uit. Vergeet hierbij de tuin en de berging niet.

Valt de stroom opnieuw uit op het moment dat u een stekker in het stopcontact steekt of een apparaat aanzet? Dan is die lamp of dat apparaat de boosdoener. Kijk het na of breng het weg voor reparatie. Blijft het pro-

3

Schakel de groepen en de aardlekschakelaar opnieuw in.

4

Plaats één voor één de stekkers weer in het stopcontact. Zet uw apparaten en lampen één voor één aan.

bleem zich voordoen en weet u zeker dat u niet te veel apparaten tegelijk op één groep aan heeft staan? Dan is er waarschijnlijk iets met de elektra-installatie aan de hand. Geef het aan ons door!

Bert weet ’t “Maak een groepenoverzicht, dan weet u veel sneller waar de kortsluiting zit. Noteer bij elke groep welke apparaten zijn aangesloten en hang dit overzicht in de meterkast.”

Veilig klussen Heeft u klusplannen? Bespreek ze met ons. Vooral als uw plannen gevolgen hebben voor de elektriciteitsinstallatie. Met name de badkamer verdient extra aandacht (als u het bad bijvoorbeeld wilt vervangen door een douche). Water is een goede geleider van elektriciteit. Het is belangrijk dat de aarding aan alle kanten klopt. Ga daarom niet zomaar zelf aan de slag. Vraag een ZAV aan (zelf aangebrachte verandering) en bespreek met de opzichter wat u zelf kunt of mag doen en waar u op moet letten.

Bert weet ’t “Zou u best een extra groep kunnen gebruiken voor de keuken of woonkamer? Ga niet zelf rommelen in de meterkast, maar bespreek met ons wat de mogelijkheden zijn.”

Dit is Bert. Onze handyman. Bert weet alles van praktische zaken als elektriciteit, brandveiligheid en onderhoud. Vanaf dit nummer geeft hij tips en advies over veilig, energiezuinig en slim wonen.

Onderhoud en service Het onderhoud van elektrische leidingen en de meterkast is onze verantwoordelijkheid. Bij storingen of problemen kunt u het Servicebureau bellen voor een reparatieverzoek. Het repareren of vervangen van stoppen, schakelaars en stopcontacten ligt bij u. Net als het bijvullen van de cv of het ontstoppen van gootsteen of wc. Heeft u twee linkerhanden? Of ziet u op tegen al die kleine klusjes? Sluit dan bij ons een Serviceabonnement Huurdersonderhoud af. Eén telefoontje naar de afdeling Klant & Wonen en het is geregeld, tel. (073) 681 45 00. Netstoringen kunt u doorgeven aan het nationale storingsnummer: 0800-9009 (gratis, 24 uur per dag bereikbaar).

10 KORT

Fijn dat u meedenkt Wilt u met ons meedenken? Dat kan in de klankbordgroep! Vier keer per jaar komen we met onze huurders samen om te discussiëren over verschillende thema’s. Op de agenda van de meest recente bijeenkomst: participatie en zeggenschap. Veel input opgehaald? Zeker! Op de vraag hoe wij de relatie met onze huurders kunnen versterken, antwoordden de deel­ nemers dat persoonlijk contact belangrijk is. En dat er dicht bij huis een plek is waar we elkaar kunnen ontmoeten. Ook wilden we weten wat voor huurders de beste

manier is om mee te praten. Deelnemen aan de klankbordgroep, vonden de bewoners! Of lid worden van een bewonerscomité. Het werkt ook goed om via enquêtes je stem te laten horen. Of mee te doen aan een klantenpanel.

En hoe nu verder? Een aantal deelnemers heeft zich aangemeld om samen met ons het thema participatie en zeggenschap uit te diepen. We gaan concrete voorstellen uitwerken om de betrokkenheid, deelname en inbreng van onze huurders te vergroten.

Nog iets anders? Ja, de groep heeft ook een mening over het vergroten van de zelfredzaamheid en het creëren van meer samenhang in de wijk. De deelnemers vinden dat je het als bewoner dicht bij huis moet zoeken: een praatje over de heg maken, samen een kop koffie drinken... Kortom, een goede buur zijn.

Voor meer informatie over of deelname aan de klankbordgroep kunt u contact opnemen met Willemien van Rossum, (073) 681 45 24. Of kijk op www.brabantwonen.nl/ klankbordgroep-s-hertogenbosch. Daar vindt u ook alle verslagen van de bijeenkomsten.

Bliksemstage Een ochtendje met ons meekijken op kantoor. Of met veiligheidsschoenen aan en een bouwhelm rondlopen op de bouwplaats. Da’s nog eens leuk! De oudste leerlingen van OBS Het Rondeel en BS De Kameleon deden het tijdens bliksemstages, georganiseerd door JINC. Deze non-profitorganisatie doet veel om jongeren en kinderen uit aandachtswijken een goede start te geven op de arbeidsmarkt. Daar werken we graag aan mee.

Woningaanbod WoonService vanaf 1 juli 100% digitaal Als u als woningzoekende ingeschreven staat bij WoonService, kunt u vanaf 1 juli elke dag het actuele woningaanbod bekijken op www.woonservicedenbosch.nl. Vanaf die datum vervalt het weke­lijkse overzicht in het Stadsblad. Vrijkomende woningen worden direct online gepubliceerd, in plaats van eenmaal per week. Vanaf de dag van publicatie staan de woningen een week lang op de site en hebben woningzoekenden een week om te reageren. De kansen op een huurwoning blijven dus gelijk, of je de WoonService website nu dagelijks of eenmaal per week bezoekt.

Geen internet, of hulp nodig? Heeft u thuis geen internet? Vaak kunt u in de bibliotheek of een wijkcentrum terecht in een computerhoek. U kunt ook langs­komen bij BrabantWonen, op werkdagen van 08.30 tot 12.30 uur, ’s middags op afspraak. Of bij de Wijkpleinen en bij het Humanitas Computerhuis in de BBS Nieuw Zuid, woensdag en vrijdag van 09.30 tot 12.00 uur. Heeft u wel internet, maar hulp nodig bij het online zoeken? Neem dan contact met ons op: (073) 681 45 00.

Ode aan Barten Het kunstwerk Voor eeuwig en altijd / Always and Forever hangt sinds kort aan de muur van de buurthuiskamer in BBS De Graaf aan de Graafseweg. Het is een ode aan de bijzondere wijk Barten. Buurtbewoners maakten het kunstwerk samen op basis van beelden uit het stadsarchief en hun eigen foto’s uit de wijk.

THUIS BIJ... 11

Thuis zijn, dicht bij de plek waar je wortels liggen. Roger Schouten (burgervaojer van Oeteldonk) legt uit wat dit voor hem betekent.

“Poeh, waar ik allemaal wel niet gewoond heb in Den Bosch! Ik kom van het Van Coehoornplein en groeide op in de Kruiskamp waar ik een buitengewoon fijne tijd heb gehad. Later zat ik op Zuid, in Orthen en in het centrum. En nu woon ik al jaren aan de Oosterplas. Heerlijk, dat vrije uitzicht op het water.” “Thuis is voor mij de plek waar ik me prettig voel. Waar ik

gewoon mezelf kan zijn, bij mijn gezinnetje. Ik laat mijn werk heel snel voor wat het is. En stap direct uit mijn rol van burgervaojer. Vaak duik ik na thuiskomst de keuken in. Want dat is óók thuis voor mij: achter de pannen staan en lekker koken.” “Den Bosch is een mooie, prettige, gastvrije stad. Fraai ook hoe we met moderne architectuur Den Bosch een nieuw elan weten te geven. Laat ik de stad aan buitenstaanders zien, dan kan ik me niet anders dan trots voelen.” “Stel dat ik om wat voor reden dan ook een jaar weg zou

moeten, dan zou ik dat niet erg vinden. Maar wél in de wetenschap dat ik altijd weer terug kom. Omdat ik een Bosschenaar ben, in hart en nieren.”

“IK KOM ALTIJD WEER TERUG”

12 SAMEN LEVEN

Eindelijk weer thuis Woonruimte voor vluchtelingen

Burgeroorlog in Syrië, terreurdaden van IS, onderdrukking in Iran: steeds meer mensen vluchten voor geweld. Naar Nederland bijvoorbeeld. In 2014 kregen in ons land 15.750 asielzoekers een ver­ blijfsvergunning. De komende jaren zal dat aantal blijven stijgen. Gemeenten en corporaties zorgen dat deze mensen snel een woning krijgen. Ook wij doen wat we kunnen, samen met VluchtelingenWerk.

“Ik heb geluk, want ik woon hier echt heel fijn. De buren zijn lief en de kinderen hebben vriendinnetjes.”

Van de overheid moeten gemeenten woonruimte bieden aan ‘statushouders’ (vluchtelingen die mogen blijven). Hoeveel dat er zijn, hangt af van de grootte van de gemeente. Maar vrijwel overal neemt het aantal aanvragen sterk toe. BrabantWonen helpt gemeenten graag om deze mensen, die geen dak boven hun hoofd hebben, woningen te bieden. We maken afspraken en dragen oplossingen aan. We helpen de vluchtelingen,

13

Niyoosha en Farah van VluchtenlingenWerk WOBB

net zoals we andere mensen ondersteunen die niet zelf in hun huisvesting kunnen voorzien. Niyoosha Sereshti weet hoe het is om te vluchten. Eind 2007 kwam ze met haar gezin vanuit Iran naar Nederland. Vijf jaar woonde ze in asielzoekerscentra, van Groningen tot Limburg. Met haar man en haar twee dochtertjes had ze één kamer. De keuken, douche en wc moesten ze delen met heel veel andere bewoners. “Tijdens de asielprocedure mag je niet werken, of de taal leren”, vertelt Niyoosha. “Gelukkig konden mijn kinderen wel naar school. Zelf probeerde ik de dag te vullen met het huishouden in onze kamer, en toch een beetje Nederlands leren. Als je in een land woont en je spreekt de taal niet, dan ben je niemand. Het waren vijf heel lange jaren.”

Zo werkt het Asielzoekers die in ons land aankomen, moeten eerst naar Ter Apel in Groningen. Daarna gaan ze naar een aanmeldcentrum en start de asielprocedure. Tot het moment dat ze weten of ze een verblijfsvergunning

“Stel je voor dat je in een vreemd land allerlei zaken moet regelen, zonder dat je de taal spreekt” krijgen of niet, wonen ze in een asielzoekerscentrum. En vaak langer nog, omdat een woning niet direct voorhanden is. Wanneer een asielaanvraag goedgekeurd wordt, is een vluchteling niet langer een asielzoeker, maar een ‘statushouder’. De verblijfsvergunning is vijf jaar geldig. Daarna kan de vergunning worden omgezet in een definitieve vergunning. Een statushouder heeft recht op een woning, maar kan zelf niet kiezen waar hij gaat wonen. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) geeft aan een specifieke gemeente door dat er woonruimte nodig is. Daarop krijgt de statushouder een eenmalig aanbod voor een huis.

14 SAMEN LEVEN

“Tijdens de asielprocedure mag je niet werken, of de taal leren. Gelukkig konden mijn kinderen wel naar school.” Niyoosha bereidt zich samen met taalcoach Jeanny voor op het staatsexamen Nederlands

Niyoosha: “Op 29 november 2012 hoorden we dat we mochten blijven. Eerst was ik in shock. Ik kon het bijna niet geloven na zo’n lange tijd. Eindelijk konden we verder. Werk zoeken, en een huis vinden. In ons geval werd het een woning van BrabantWonen. Toen we met de trein aankwamen, vingen mensen van VluchtelingenWerk WOBB ons op. We gingen meteen naar onze woning, een geweldig moment.”

VluchtelingenWerk WOBB helpt VluchtelingenWerk WOBB ondersteunt vluchtelingen in de regio West- en Oost-Brabant en Bommelerwaard en komt op voor hun belangen; vanaf het moment dat ze ons land binnenkomen, tot aan het opbouwen van een bestaan in hun nieuwe woonplaats. Coördinator Integratie Farah van Valkenburg: “Stel je voor dat je in een vreemd land allerlei zaken moet regelen, zonder dat je de taal spreekt. Een bankrekening openen, uitkering aanvragen. De kinderen aanmelden bij school. Een huis inrichten. Maar ook: je weg vinden in het openbaar vervoer of pinnen bij de supermarkt. Dat valt echt niet mee.”

Wegwijs “Wij helpen vluchtelingen hun weg daarin te vinden. Bijvoorbeeld via onze Startdag, waarbij een vrijwilliger meegaat met de vluchteling om het huurcontract te tekenen en zich in te schrijven bij de gemeente. Ook maken we een rondje langs de buren, zodat ze zich kunnen voorstellen. Al doen ze dat vaak uit zichzelf wel. En dan is er nog het spreekuur, waar cliënten terecht kunnen met lastige formulieren of brieven. Daarnaast zorgen we dat ze goed in hun woning kunnen leven. We gaan mee naar de Kringloopwinkel, waar ze voor weinig geld meubels kunnen kopen. En we helpen bij de aankoop van vloerbedekking, de wasmachine en andere grote zaken. Hiervoor stelt de gemeente een lening beschikbaar.”

Vrijwilligers De mensen van VluchtelingenWerk WOBB staan altijd klaar met raad en daad. Het is intensief werk, zeker nu de stroom vluchtelingen zo hard groeit. Gelukkig kan de stichting rekenen op hulp van vrijwilligers, vertelt Farah. “Daar zijn we natuurlijk erg blij mee. Voor vluchtelingen zijn dit soort mensen de rots in de branding.

Bovendien leren ze via vrijwilligers mensen uit hun directe omgeving kennen. Daardoor voelt iemand zich sneller thuis. Er zijn ook vrijwilligers die als taalcoach willen helpen bij het leren van de Nederlandse taal. Nog zo’n voorwaarde om je leven op te kunnen pakken.” Niyoosha woont alweer een paar jaar in haar huis, waar ze een echt thuis van heeft weten te maken. “In het asielzoekerscentrum was ik al bezig met kleine spulletjes verzamelen, dat gaf me hoop op de toekomst. Ik heb geluk, want ik woon hier echt heel fijn. De buren zijn lief en de kinderen hebben vriendinnen.” Samen met Jeanny van Venrooij, vrijwillige taalcoach van VluchtelingenWerk WOBB, studeert Niyoosha nu voor het staatsexamen Nederlands. “Als ik dat heb gehaald kan ik naar een hbo-opleiding. Ik droom ervan om binnenhuisarchitect te worden. Jeanny heeft er alle vertrouwen in dat dit gaat lukken. “Niyoosha is ontzettend gemotiveerd om haar leven op te bouwen.”

Toekomst De komende jaren zullen er nog veel meer mensen als Niyoosha naar ons land komen. Het bieden van voldoende woningen is een uitdaging waar we samen voor staan; als gemeente en als BrabantWonen. We voeren regelmatig overleg met gemeenten en VluchtelingenWerk WOBB. Wij zijn er nu eenmaal om te zorgen dat iedereen een goed thuis heeft. Waar iemand ook vandaan komt.

Oproep VluchtelingenWerk WOBB is onderdeel van VluchtelingenWerk Nederland. De stichting helpt mensen die oorlog of geweld hebben moeten doorstaan een nieuw leven op te bouwen in Nederland. Wilt u daaraan bijdragen? Nieuwe vrijwilligers zijn altijd welkom! Voor meer informatie en aanmeldingen kunt u bellen naar 06-1243 9740, of stuur een mailtje naar [email protected]. Zie ook www.vluchtelingenwerk.nl/wobb/vacatures.

EVEN BIJPRATEN 15

Scherp geprijsd: Glasfonds

Wist u dat...

25 eurocent per maand. Dat is wat we vanaf 1 juli 2015 vragen als bijdrage voor het Glasfonds. De afgelopen jaren bouwden we voldoende reserves op. Bovendien is er in 2014 weinig aanspraak gedaan op het fonds. In 2016 bepalen we de bijdrage opnieuw. Neemt u deel aan het Glasfonds, dan kunt u via het Service­bureau uw kapotte glas laten vervangen. Wilt u zich opgeven voor het Glasfonds?
Aanmelden kan via tel. (073) 681 45 00.

baar mogelijk te houden, vooral voor mensen met

Aanwinst In Berlicum hebben we er straks zestien seniorenwoningen bij! BrabantWonen fuseert met Stichting Nieuw Berlerode en zorgt er zo voor dat ouderen in Berlicum zo lang en zo goed mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. De officiële overdracht van de woningen is eind 2015.

ons huurbeleid erop gericht is woningen zo betaal-

een laag inkomen? Huurders die minder verdienen dan € 34.229,- krijgen per 1 juli 2015 alleen een inflatiecorrectie van 1%. U leest er alles over in de Huurkrant die u begin mei van ons kreeg.

Energiestrijd Zorghuis Sint Petrus in Boekel van BrabantZorg won onlangs de landelijke Energiestrijd Zorghuizen. De bewoners bespaarden samen maar liefst 20.000 euro in drie maanden! Hóe ze dat deden? Kachel graadje lager, tv uit als ze toch niet keken, niet alle lampen aan. Zo simpel kan het zijn. Thuis het proberen waard?

Telefonische enquête Nét een nieuwe huurwoning? Een reparatie laten uitvoeren door de technische dienst? We laten het Kwaliteitscentrum voor Wonen (KWH) regelmatig informeren naar uw ervaringen met onze dienstverlening. Sinds kort enquêteert het KWH niet alleen per post of via de mail, maar ook tele­fonisch. Het kán dus zijn dat u gebeld wordt. Tenzij u heeft aangegeven dat u niet aan dit soort onderzoeken mee wilt werken. Wie is ingeschreven bij het Bel-me-niet-register kan wel worden gebeld. Deze registratie geldt namelijk alleen voor telefoontjes met commerciële doeleinden en niet voor onderzoeken.

Klantportaal Net in de lucht: Mijn BrabantWonen, het nieuwe digitale klant­ portaal van BrabantWonen. Een website waarop u uw gegevens kunt inzien, uw rekening­nummer kunt wijzigen of bijvoorbeeld via iDEAL openstaande posten kunt betalen. Het portaal werkt op pc, tablet en smartphone. Wilt u ook snel en gemakkelijk uw huurzaken regelen? Ga naar www.brabantwonen.nl, klik in de balk rechts­boven op ‘inloggen’ en klik vervolgens op ‘Mijn BrabantWonen - Voor huurders’ en meld u aan met de inlog­gegevens die u per post van ons kreeg. Heeft u vragen over Mijn BrabantWonen, of problemen met inloggen? Bel (073) 681 45 00. Wij helpen u graag verder!

16 OPERATIE

Operatie Onderwijsboulevard

Millimeterwerk

Veel ruimte om een flinke flat van negen verdiepingen uit de grond te stampen heeft de aannemer niet. “Het is een logistieke puzzel.” Toch verloopt de bouw van apparte­ menten­complex De Lakei aan de Onderwijsboulevard soepeler dan verwacht. Over een maand of vier nemen de eerste bewoners al hun intrek in het nieuwe huurcomplex.

April vorig jaar begonnen de bouwwerkzaamheden, afgelopen februari werd het hoogste punt bereikt. In maart zijn we gestart met de verhuur van De Lakei. Daarna liep het storm met het aantal in­ schrij­vingen. In totaal zijn er 48 huurappartementen te vergeven. Variërend van tweekamer- tot vierkamer­ appartementen. Bij laatstgenoemde kunnen bewoners zelf hun keuze maken uit verschillende keukens. Het complex is geschikt voor zowel starters als ouderen. Bouwen op een drukbezochte locatie met veel scholieren- en studentenverkeer, brengt zo z’n uitdagingen met zich mee. Drie betrokkenen vertellen.

17

Bas Cremers, projectleider Hendriks Bouwbedrijf

Bahman Laké, projectleider BrabantWonen

“We bouwen middenin een gebied waar al veel ‘reuring’ is. Dat vraagt om creatieve oplossingen. Om zo min mogelijk overlast te veroorzaken voor scholieren en studenten zijn we bewust in de zomervakantie gestart met het funderingsen grondwerk. Momenteel is het een puzzel alle materialen op tijd op de bouw te krijgen. Het is echt werken op de vierkante millimeter. Bovendien zitten we zo ongeveer in de achtertuin van de studentenflat. Natuurlijk houden we als tijdelijk buur rekening met de bestaande bewoners. Zo hebben we onder meer afgesproken dat de radio pas na negenen aangaat. En in verband met het schoolverkeer kienen we goed uit wanneer het vrachtverkeer aan- en afrijdt.”

“We zijn letterlijk en figuurlijk in een gat gesprongen. BrabantWonen was in het bezit van dit stuk grond, op een geweldige locatie precies tussen het Koning Willem I College, Avans Hogeschool en de studentenflat in. We zagen hier de mogelijkheid om voor een brede doelgroep een groot aantal sociale huurwoningen te bouwen. Veel tijd is gaan zitten in de ontwikkelings­ fase. Er zijn zo veel partijen met wie je rond de tafel moet. Voordat de eerste heipaal de grond inging... Het is ook zo anders dan de eensgezinswoningen die we normaal bouwen, of de kleinere complexen in de wijk. Dat heeft alles te maken met het stedelijke karakter van het project. En met het ontwerp. Het sluit heel mooi aan op de bestaande architectuur aan de Onderwijsboulevard. Laatst nam ik een kijkje op de hoogste verdieping. Wát een uitzicht.”

“We zijn letterlijk en figuurlijk in een gat gesprongen”

Celine Haacke (25), toekomstige bewoner van De Lakei “Ik stond inmiddels al vijf en een half jaar ingeschreven als woningzoekende. Dus ik was blij dat zich nu eindelijk de kans voordeed. Was nog best spannend, want ik was nummer 53 op de lijst, terwijl de eerste 48 werden uitgenodigd. Een aantal mensen voldeed niet aan de voorwaarden en toen mocht ik toch een woning uitkiezen. Half oktober kan ik erin en nu kan ik haast niet meer wachten! Vooral de plek in de stad is heel mooi. Achter het station, dicht bij het centrum... en een kwartiertje van mijn werk. Het is echt een mooie starterswoning, met twee slaapkamers. Ideaal om te beginnen. Dus ik verwacht ook veel jonge mensen, lijkt me gezellig. En nieuwbouw, ja, dat is natuurlijk mooi meegenomen. Dan doet alles het nog!”

18 WERK IN UITVOERING

Meerendonk We maken een plan voor de bouw van een complex met 36 zelfstandige en levensloopbestendige appartementen in de Meerendonk. Die zijn bedoeld voor senioren met een zorgvraag. Dit complex komt naast de BBS Nieuw Zuid. www.brabantwonen.nl/meerendonk

Zorgcomplex Martinushuis Nuland We renoveren eerst de appartementen. Daarna volgen de ontmoetingsruimte, receptie, keuken, kapsalon en lift. Als laatste verplaatsen we de centrale keuken. Er zijn straks 21 appartementen en 2 huiskamers waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten. www.brabantwonen.nl/martinushuis

Badeloch Op dit moment ontwikkelen we aan de Eindhovenlaan een bijzonder complex: Badeloch. Er komen 46 appartementen voor dementerenden en hun partner, 3 Kangoeroewoningen en een gemeenschappelijke ontmoetingsruimte. De vergunningaanvraag loopt nog. Aan het eind van het jaar start de bouw. www.brabantwonen.nl/badeloch

“Het was het waard” In de Karel Doormanstraat en omliggende straten knapten we de buitenkant van 57 woningen op. Ook het huis van Mevrouw Dekkers-Verhulst uit de Aert van Nesstraat kreeg een opfrisbeurt.

Eikendonk In de laatste fase van de herstructurering van Eikendonk werken we zowel aan grondgebonden woningen als aan appartementen. Koop, maar vooral huur. Appartementen voor Cello en 55 parkeerplaatsen. www.brabantwonen.nl/eikendonk

Het dak werd vernieuwd en het huis is nu goed geïsoleerd. “Dat scheelt straks in de stookkosten.” Van te voren zag mevrouw Dekkers er best een beetje tegenop. “Zo’n grote klus

De Rijskampen De laatste flat aan de Admiraliteitslaan, de Rijskampen, is gesloopt. Er komt een nieuwbouwflat voor in de plaats met 63 appartementen. In het voorjaar van 2016 leveren we ze op. www.brabantwonen.nl/admiraliteitslaan

Barten-Zuid Binnenkort begint fase 3, waarbij we 117 huizen renoveren. De gemeente pakt de openbare ruimte aan. Samen verbeteren we zowel het woon- als het leefcomfort in Barten-Zuid. www.brabantwonen.nl/barten-zuid

De Lakei De bouw van De Lakei vordert gestaag. Er komen 48 appartementen, verdeeld over laagbouw en hoogbouw, en 124 parkeer­ plaatsen. De oplevering is naar verwachting in december 2015. www.brabantwonen.nl/onderwijsboulevard

brengt nu eenmaal herrie met zich mee. Gelukkig kon ik bij mijn kinderen terecht. En als ik ergens mee zat, stond de opzichter van BrabantWonen meteen klaar om het op te lossen.” Zie voor meer informatie www.brabantwonen.nl/ karel-doormanstraat

19

Intrek in Boschveld

Wat doe je als woningen er slecht aan toe zijn en niet meer voldoen aan de woon­ eisen van nu? Juist: slopen. In Boschveld maakten 57 huizen plaats voor 37 nieuwe. Het bouwproject hoort bij fase 3 en is onderdeel van de hele vernieuwing van

Boschveld. De huurders van de oude woningen en bewoners elders uit de wijk kregen de eerste keuze uit de nieuw gebouwde woningen. Begin februari namen 35 huishoudens hun intrek in hun spiksplinternieuwe huis. De huurprijzen vallen

binnen sociale huur, met uitzondering van vijf woningen. Die vallen binnen het hogere huursegment. Zie voor meer informatie www.brabantwonen.nl/boschveld

Hoogtepunt Eind maart bereikte de bouw van Villa Orthen het hoogste punt. Villa Orthen is het eerste complex dat we in het ‘nieuwe’ Orthen-Links bouwen. Vijftig driekamerappartementen telt het gebouw, verspreid over vier woonlagen. Appartementen op de begane grond hebben een terras. De andere allemaal een balkon.

Als alles goed gaat, leveren we Villa Orthen na de zomervakantie op.

Villa Orthen Het bewonerscomité Stichting Orthen-Links (STOL) bedacht de naam Villa Orthen voor het appartementencomplex. De naam verwijst naar de geschiedenis van Orthen-Links. Nog vóór de stichting van de stad (zo rond 1196) was er namelijk al sprake van villa Orthen op deze locatie (villa in de betekenis van ‘landgoed’).

Orthen-Links nieuwe stijl In totaal komen er 233 woningen: appartementen van Villa Orthen, eengezinswoningen en woningen die bovenop de buurthuiskamer worden gebouwd. 70% van de woningen is bestemd voor sociale huur; 30% voor koop. Het nieuwe Orthen-Links is ruim en groen van opzet. We behouden zoveel mogelijk het dorpse karakter. De wijk krijgt een nieuwe entree ter hoogte van het kruispunt Orthenseweg en Hambakenweg. Zie voor meer informatie www.brabantwonen.nl/orthen-links

20

Pierre Spierings

Een

OVER DE VLOER BIJ... 21

Leven en wonen: ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In ieder nummer van Thuis vragen we een huurder naar zijn of haar woonbeleving. Wat houdt je bezig? Pást de woning bij je? En hoe zie je de toekomst voor je?

rustpunt

“Een prettige plek om te wonen is zó belangrijk voor je welzijn. Zit je ergens niet goed, dan draagt dat niet bij aan je geluk.” Pierre Spierings (65) spreekt uit ervaring. Twaalf jaar geleden verruilde hij zijn te grote gezinswoning voor een fris en nieuw appartement, precies goed voor hem alleen. “Dit huis is voor mij een rustpunt.” “Dit appartement heeft mij geholpen een nieuwe start te maken. Mijn relatie was over, mijn dochter ging bijna het huis uit; de koopwoning was veel te groot voor mij geworden en tijd om het huis goed te onderhouden had ik niet. Toen ik daarbovenop een burnout kreeg, besloot ik van omgeving te veranderen. Dat werkte voor mij. Júist omdat deze flat net opgeleverd was. De muren waren nog maagdelijk wit, er lag geen vloerbedekking... niets. Hier kon ik zelf bedenken wat ik wilde. Ik heb bijvoorbeeld mijn eigen kasten getimmerd. Al

“Die verhuizing was een geweldige manier om tot mezelf te komen”

met al was die verhuizing een geweldige manier om helemaal tot mezelf te komen.”

Eigen stek “Destijds koos ik bewust voor een huurwoning, omdat je dan zoveel flexibeler bent. Ik wist natuurlijk ook niet of ik weer een nieuwe relatie zou krijgen. En of het nodig zou zijn daarvoor te verhuizen. Maar ik zit er na twaalf jaar dus nog steeds. Oók nu ik alweer een tijd een partner heb. Nee, samenwonen hoeft voor ons niet. We hebben graag ieder onze eigen stek. Ik ben druk met mijn werk als communicatieadviseur en mijn project 100xhonderd, waarbij ik in een jaar tijd honderd verschillende beroepen en ambachten uitoefen. Na een dag hard werken, is het heel fijn om terug te keren naar een plek waar ik me op mijn gemak voel. En waar ik de dingen om me heen heb die voor mij van belang zijn, zoals mijn boeken, mijn muziekcollectie en mijn schilderijen.”

Veranderplannen “Of ik hier nog lang blijf wonen? Geen idee. Zo ver kijk ik niet vooruit. Ik ben gezond, voel me thuis op de galerij en heb veel contact met de mensen in de buurt, onder andere door de Food & Film-avonden die ik maandelijks organiseer. Nee, veranderplannen heb ik niet. Natuurlijk fantaseer ik net als zoveel anderen over oud worden in een huisje in Frankrijk. Maar dát zit er voorlopig niet in.” Zie voor meer informatie over het project van Pierre www.100xhonderd.nl

22 DOSSIER ASBEST

Asbest

Check, check, dubbelcheck Het is sterk, slijtvast, brandwerend en relatief goedkoop. Eén groot nadeel: asbest kan schadelijk zijn voor de gezondheid. Daarom is er in Nederland in 1993 een verbod gekomen op asbesthoudende materialen. We halen het asbest weg op het moment dat we woningen renoveren of een huis klaarmaken voor een nieuwe huurder. Wilt u zelf klussen? Vraag dan vooral bij ons hoe het met asbest zit in uw huis.

Asbest: waar zit het in? Asbest is een verzamelnaam van natuurlijke mineralen. Die kunnen verwerkt zijn in bouwproducten en -materialen. Asbest komt het vaakst voor in vloerzeilen, gevelkachels, vensterbanken, riolering en plaatwerk bij cv-ketels. Maar dan alleen bij huizen die vóór 1994 gebouwd zijn. En dan nog lang niet altijd bij álle huizen.

Ooit leek asbest een wondermiddel. Vooral in de wederopbouw – na de Tweede Wereldoorlog – werd het mineraal veel gebruikt: in golfplaten, daktegels, vensterbanken, gevelpanelen, luchtkokers, leidingisolatie en ombouwen van cv-ketels. Eigenlijk al die dingen die stevig moeten zijn en niet bij het minste of geringste in brand mogen vliegen. Sinds bekend is dat asbest kanker kan veroorzaken, is het gebruik ervan verboden. In woningen die gebouwd zijn vóór 1994 is het wettelijk verplicht om voorafgaand aan een sloop of renovatie te controleren of er asbest aanwezig is. Die woningen gaan we zorgvuldig na en als het nodig is, halen we het asbest weg. Daarnaast controleren we woningen op het moment dat ze van de ene huurder overgaan op de volgende. Bovendien inventariseerden we het afgelopen jaar al onze woningen van vóór 1994. Nu hebben we een goed overzicht van in welke woningen eventueel asbest zit, en in welke woningen niet. Alles voor úw veiligheid, maar ook die van onze medewerkers en onderaannemers.

Woont u in een huurwoning van vóór 1994? Deze zomer laten we u per brief weten of er asbest in uw woning zit. En zo ja, waar dan precies.

23

De expert: “Asbest is niet per definitie gevaarlijk. Zolang het goed verankerd zit in het materiaal, komen er geen schadelijke deeltjes vrij en is er niets aan de hand.”

Wat zegt de expert? Grègory van Steenpaal werkt als asbest­ expert bij Search. Dit is een van de bedrijven die asbestcontroles verzorgt bij BrabantWonen. “Als we asbest aantreffen, dan kán het zijn dat het er gelijk uit moet. Maar het hóeft niet altijd. Soms is het al genoeg om het asbesthoudende materiaal af te schermen. Het saneren ervan kan rustig wachten tot het eerstvolgende onderhoudsmoment. En soms mag het gewoon blijven zitten, omdat het diep verborgen is in een constructie en geen gevaar oplevert. Stel dat het asbest wel moeten weggehaald moet worden? Dan controleren we naderhand met luchtmetingen of het aantal ronddwarrelende asbestvezeltjes in de ruimte waar gesaneerd is, niet boven de norm uitkomt. Huurders kunnen ervan op aan dat we hen alleen in de woning laten als absoluut zeker is dat de gesaneerde ruimte in de woning weer asbestveilig is.”

Asbest afschermen of verwijderen: zo werkt dat!

Huis van vóór 1994? Wat wel doen, wat niet

• Bij een aanvraag van een zelf aan

• Bent u van plan te gaan klussen? Vraag ons om advies en toestemming voordat u aan de slag gaat. Oók bij kleine klussen als het schuren van de vensterbank of het lostrekken van vloerzeil. In sommige vloertegels of niet-gelijmde vloerbedekking (zoals vinyl) zit asbest. Het is belangrijk om die als geheel te verwijderen (dus zonder te breken, scheuren of knippen) en die niet door het pand te slepen. • Ga nooit boren of zagen in asbesthoudend materiaal. En breek de boel niet eigenhandig af. Als u dingen als golfplaten, daktegels of luchtkokers bewerkt, verwerkt of verwijdert komen de asbestvezels die normaal gesproken vast zitten vrij. Vraag ons wat te doen. • Denkt u dat er in het verleden in uw huis is geklust aan asbesthoudende materialen? Of heeft u het idee dat de asbesthoudende materialen in uw woning op een of andere manier beschadigd zijn? Geef het meteen aan ons door!

te brengen verandering, bij renovaties, en bij de overgang van een woning van de ene huurder op de andere, gaan we na of er asbest aanwezig is. Wij controleren de bouwtekeningen en -specificaties. Als er aanleiding toe is, schakelen we een asbestdeskundige in. • Een asbestdeskundige brengt de risico’s in kaart van de ruimte die wij onder handen nemen, of waaraan u gaat klussen. Vaak controleren we de hele woning. • Als er geen gevaar voor de gezondheid is, voert een gecertificeerd bedrijf het materiaal zonder bescherming af. Bij een groter risico breken ze het materiaal op een afgeschermde en veilige manier af en voeren ze het af, gevolgd door een schoonmaak. • Een laborant van een asbestlaboratorium meet of de lucht schoon is. • De woning is asbestveilig. U kunt er met gerust hart wonen.

Vast of los?

Meer informatie

Er is een verschil tussen hechtgebonden en losgebonden asbest. Bij hechtgebonden asbest zitten de vezels stevig vast in een bindmiddel. Asbestcement is hier een voorbeeld van; dit geeft weinig vezels af. Daarom is dit veiliger dan losgebonden asbest; daarin zijn de vezels nauwelijks verankerd. Dit is bijvoorbeeld het geval bij asbestkoord, zachte plaat, vinyl, spuitasbest en leidingisolatie.

Wilt u meer weten over asbest in uw woning? Op www.brabantwonen.nl/asbest vindt u veelgestelde vragen en antwoorden. Of kijk op www.rijksoverheid.nl/asbest. Voor vragen over de gezond­ heidsrisico’s van asbest, zie www.ggdhvb.nl, of bel met het Bureau Gezondheid, Milieu en Veiligheid van de GGD’s Brabant/ Zeeland, tel. 0900-3686868.

ACHTEROM

“WE LOPEN ELKE DAG EEN PAAR KEER BIJ ELKAAR BINNEN”

Desiree Simons: “Even wat aardappels naar mijn moeder brengen. Ja, die woont sinds half maart achterin onze tuin, in een mantelzorgwoning. Het voelt of ze op vakantie is, zegt ze. Mamma kan nog uitstekend voor zichzelf zorgen. We doen vooral dingen samen omdat het gezellig is. Even samen naar de supermarkt. Twee keer in de week komt ze bij ons eten. En we lopen elke dag een paar keer bij elkaar binnen. Of we ieder nog onze privacy hebben? Ach, bij ons gaat dat helemaal vanzelf!”