Eigen risicodragerschap vervanging
Conceptversie 0.31, 8 december 2011 Opstellers: Gordon Robinson, Arie Stougie en Arjan Hoogenveen Opdrachtgever: Projectgroep ‘Eigen risicodragerschap’
2 van 19
Inhoud Samenvatting/besluit .............................................................................................................................. 4 Laatste ontwikkelingen ........................................................................................................................... 6 Aanleiding ................................................................................................................................................ 8 Modernisering Vervangingsfonds ................................................................................................... 8 Nieuw Preventie- en ziekteverzuimbeleid Unicoz onderwijsgroep Primair Onderwijs .................. 8 Beleid Unicoz onderwijsgroep ................................................................................................................. 9 Verantwoordelijkheid............................................................................................................................ 11 Risico’s ................................................................................................................................................... 12 Ondersteuning/toerusting .................................................................................................................... 13 Uitwerking Vervangingsbudget ziekteverzuim < 52 weken .................................................................. 14 Bijlagen .................................................................................................................................................. 15 Bijlage 1: Financiële onderbouwing .................................................................................................. 15 Kosten en betaalde premie vervanging......................................................................................... 15 Premie opbouw ............................................................................................................................. 16 Bijlage 2: Verzuimcijfers .................................................................................................................... 17 Bijlage 3: Tijdpad/besluitvorming ..................................................................................................... 18 Bijlage 4: Notitie Preventief verzuimbeleid Unicoz onderwijsgroep................................................. 19
3 van 19
Samenvatting/besluit Visie De visie van de Unicoz onderwijsgroep is dat ‘Het onderwijs is vernieuwend, kwalitatief hoogwaardig en gericht op de optimale ontwikkeling van ieder kind’. Een hoog ziekteverzuim is een risico voor kwalitatief hoogwaardig onderwijs. Zo kan ziekteverzuim leiden tot het ongewenste voorbeeld van 3 verschillende leerkrachten in een week voor een groep. Daarbij is een hoog ziekteverzuim niet goed voor de werknemer en niet goed voor de werkgever. Eigen risicodragerschap biedt meer mogelijkheden om een actief ziekteverzuimbeleid te voeren. Besluit: - Eigen risicodragerschap bij vervanging (gedurende de eerste 52 weken) per 1 januari 2012; - Om dit eigen risicodragerschap goed in te kunnen vullen moet voldaan zijn aan onderstaande aspecten van ondersteuning/toerusting. Beleid Unicoz onderwijsgroep De uitgangspunten van de Unicoz onderwijsgroep ten aanzien van verzuim(preventie)beleid1 is: - Je bent aanwezig voor het werk, tenzij … - Ziek zijn overkomt je, om ziekteverlof vragen is een keuze - De nadruk ligt niet op wat je (tijdelijk) niet kan, maar op wat je nog wel kan. Wat betreft verantwoordelijkheden voor het uitvoeren van het verzuim(preventief)beleid is de: - Medewerker (vanuit genoemde uitgangspunten) zelf verantwoordelijk voor zijn/haar verzuim; - Direct leidinggevende verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid en heeft de regie en is daarmee de casemanager; - Algemene directie verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van het beleid, de invulling van het beleid en een adequate overlegstructuur (denk aan Sociaal Medisch Overleg) alsmede een goede introductie/bekendheid van het beleid bij de personeelsleden; - Bedrijfsarts en eventueel andere specialisten zijn vanuit hun expertise adviserend; - Bureau/P&O bewaakt en controleert (uitvoering van de) afspraken/procedures en rapporteert hierover aan school- en algemene directie. Bureau/P&O adviseert algemene directie bij het opstellen en uitvoeren van (nieuw) beleid en adviseert schooldirecties bij de uitvoering van beleid. Eigen risicodragerschap bij vervanging korter dan 52 weken Wat hebben leidinggevende, algemene directie en medewerker bij eigen risicodragerschap nodig om zijn/haar verantwoordelijkheid qua ziekte(verzuim)beleid goed in te kunnen vullen? • •
Beleid vertaald in procedures/protocollen/afspraken alsmede bewaking hiervan2 Beleid met ruimte voor maatwerk bijvoorbeeld bij scholen met een relatief hoog ziekteverzuim%; Budget op schoolniveau voor vervanging uitgaande van een bepaald ziekteverzuimpercentage3 incluis solidariteitsaandeel en bewaking van de uitputting en met een beloningsaspect4
1
Verzuimpreventiebeleid Unicoz onderwijsgroep Met voldoende ruimte om op schoolniveau op een wijze die past bij de school, vervangingen te regelen; 3 e Op basis van gemiddeld ziekteverzuim% Unicoz (gedurende 1 52 weken!) schooljaren 2009-10 en 2010-11 of ambitieuzer op basis van landelijk gemiddelde? Of op basis van onder landelijk gemiddelde? 4 Budget op schoolniveau moet realistisch/haalbaar zijn, gebaseerd onder meer op een analyse van het verzuim 2
4 van 19
• • •
•
• • • • • •
•
Afspraken hoe om te gaan met (financiële) tegenvallers; Budget (deelbudgetten) op bovenschools niveau voor bedrijfsarts/arbodienst, begeleiding/reintegratie en voor ontwikkeling/scholing alsmede bewaking hiervan; Periodieke (maandelijks!) rapportage van het ziekteverzuim incluis analyse alsmede van (de uitputting van) het vervangingsbudget; Professionele cultuur5 met als kernwoorden onder meer focus, vertrouwen, resultaatgericht, transparantie, feedback, persoonlijk leiderschap; Leidinggevende bezit en/of ontwikkelt de competenties die nodig zijn om de rol van casemanager goed in te kunnen vullen. Denk hierbij aan: - Training voor het voeren van (verzuim)gesprekken - Kennis van/over procedures/protocollen alsmede over (het lezen van) de rapportages - Kennis/inzicht van integraal personeelsbeleid en koppeling met bijv. taakbeleid en de gesprekscyclus en dit ook actief communiceren in het team(overleg). Overeenstemming over in welke situatie, door wie, met welke partners afspraken worden gemaakt. M.a.w. wie beslist op basis van welke criteria, wanneer, welke medewerker bij welk bureau ondersteuning krijgt; Positieve prikkels bij laag ziekteverzuim; Voorbeelden van ‘good practices’; Bedrijfsarts die pro actief meedenkt en daarbij komt tot een afgewogen advies waarbij de belangen van werkgever en werknemer goed naar voren komen; Bureau die pro actief informeert/communiceert/analyseert/rapporteert/controleert (control); Goede werving & selectie(procedure); (Op termijn) instrumenten om naast inzicht in tevredenheid van de werknemers ook inzicht te krijgen in het ‘werkvermogen’ van medewerkers alsmede een thermometer/signaalfunctie om nu en in de toekomst de inzetbaarheid te kunnen bewaken en te verhogen (WAI); (Op termijn) instrumenten als een vervangerspool en payrolling met als doel vergroten kwaliteit en kwantiteit van vervangers alsmede risicobeperking qua verplichtingen.
5
In een professionele cultuur werken alle individuen in de organisatie optimaal samen aan het realiseren van de doelen van de organisatie, het verbeteren van de kwaliteit en doorvoeren van vernieuwingen. Ieder neemt daarbij de verantwoordelijkheid voor zijn of haar eigen functioneren, maar ook voor de organisatie als geheel. 5 van 19
Laatste ontwikkelingen December 2011 Het Vervangingsfonds heeft nieuwe premiepercentages bekendgemaakt per 1 januari 2012.
Vf verplicht als geen sprake is van Eigen risicodragerschap (ERD) Vf verplicht als sprake is van Eigen risicodragerschap (ERD)
premie was
premie wordt
7,9%
8,81%
3%
3,44%
November 2011 Bespreking in het directeurenoverleg van 29 november heeft geleid tot de volgende vragen: -
-
-
Is het bedrag zoals opgenomen in de bovenschoolse begroting 2012 voldoende om eventuele (extra) kosten op basis van de gemaakte afspraken te kunnen betalen? Antwoord: Budget is op basis van ervaringsgegevens en zou daarmee voldoende moeten zijn. Hoe om te gaan met de bovenschoolse begroting als dit bovenschoolse budget (ruim) voldoende of juist (ruim) onvoldoende blijkt? Is het budget ‘geoormerkt’? Antwoord: Gelijk aan eventuele andere onder- en overschrijdingen wordt dit opgelost binnen de betreffende begroting. Welke systematiek wordt gehanteerd bij een overschot op bovenschools budget ‘eigen risicodragerschap’? Verdelen over de scholen naar aantal ll of naar ‘prestatie’ of naar ….? Antwoord: Een eventueel positief saldo zal worden ingezet passend binnen (preventief) ziekteverzuimbeleid.
Oktober 2011 -
Instemming GMR met besluit tot Eigen risicodragerschap Bevestiging van Vf dat Unicoz onderwijsgroep PO per 1 januari 2012 Eigen risicodrager wordt en dat het administratiekantoor (OSG) ook hierover is geïnformeerd.
Juli 2011 De definitieve premiestelling voor schooljaar 2011-2012 is vastgesteld door het Vervangingsfonds op 7,9% met een risico-opslag van 0,1% voor besturen (zoals de Unicoz onderwijsgroep) die er niet voor hebben gekozen om (per 1 augustus 2011) eigen risicodrager te worden. In totaal dus een premie van 8,00%. Unicoz gaat per 1 augustus dus 8,0% premie betalen tegenover 7,56% in het schooljaar 2010/2011. De premie die de Unicoz onderwijsgroep zou moeten betalen als wel gekozen was voor eigen risicodragerschap is vastgesteld op 3,00%.
6 van 19
Juni 2011 De premiestelling voor de grote schoolbesturen wordt gunstiger dan aanvankelijk is meegedeeld door het Vervangingsfonds. In het aangepaste systeem zullen grote schoolbesturen met een lumpsum groter dan € 20 miljoen zelf verantwoordelijk zijn voor de kosten van vervanging bij ziekte korter dan 52 weken. De premie die deze besturen moeten gaan betalen voor het ziekteverzuim langer dan een jaar, het zwangerschaps- en bevallingsverlof, het rechtspositioneel verlof, het overig verzuim en een risico opslag zal niet 3,96 procent bedragen maar 2,96 procent. Omdat het nu wel erg kort dag wordt om alsnog te besluiten om te kiezen voor de modernisering per 1 augustus 2011 is een extra instapmoment van 1 januari 2012 gekomen. Het go/no go moment hiervoor ligt op 1 oktober 2011.
7 van 19
Aanleiding Modernisering Vervangingsfonds In de huidige situatie bekostigen alle (speciale) basisscholen door het betalen van premie het Vervangingsfonds (Vf). Onder bepaalde voorwaarden kan bij afwezigheid van teamleden een vervanger worden aangesteld waarvan de loonkosten gedeclareerd kunnen worden bij ditzelfde Vf. In de nieuwe situatie worden scholen (deels) eigen risicodrager bij afwezigheid/vervanging. In de eerste fase geldt dit eigen risicodragerschap (voor grote schoolbesturen) bij ziektevervangingen tot 52 weken. Dit betekent dat de premie aan het Vf lager wordt en dat het geld dat hiermee uitgespaard word ingezet kan worden voor vervanging van teamleden die ziek zijn. Het Vf heeft vanuit zijn wettelijke basis besloten dat grote schoolbesturen ‘eigen risicodrager’ worden voor ziektevervanging tot 52 weken. Hiervoor zijn een aantal zogenaamde instapmomenten bepaald. Het (bestuur van het) Vf bestaat uit werkgevers (vertegenwoordigers van schoolbesturen) en werknemers (vakbonden). Inmiddels heeft ook de minister van onderwijs zich uitgesproken over het einde van het Vervangingsfonds in de bewoordingen ‘het Vf is niet meer van deze tijd’ en ‘het reglement is ingewikkeld en nodigt uit tot verkeerd gebruik’.
Nieuw Preventie- en ziekteverzuimbeleid Unicoz onderwijsgroep Primair Onderwijs Inmiddels zijn we ruim twee jaar na de fusiedatum van 1 januari 2009 en is het tijd om te komen tot een nieuw Preventie- en ziekteverzuimbeleid voor alle (speciale) basisscholen van de Unicoz onderwijsgroep. Hierbij speelt ook mee het stijgende ziekteverzuim in het huidige schooljaar 20102011. Een eerste stap is gezet met het beleidsdocument Preventief verzuimbeleid Unicoz onderwijsgroep. ‘Uitgangspunt (hierin ten aanzien) van verzuim(preventie)beleid is: - Je bent aanwezig voor het werk, tenzij … - Ziek zijn overkomt je, om ziekteverlof vragen is een keuze - De nadruk ligt niet op wat je (tijdelijk) niet kan, maar op wat je nog wel kan.
8 van 19
Beleid Unicoz onderwijsgroep Kernwaarden De kernwaarden van de Unicoz onderwijsgroep zijn in genoemde notitie ‘Preventief verzuimbeleid’ uitgewerkt en onderstaand beschreven Uniciteit:
“….er is aandacht en ruimte voor talenten van leerlingen en personeelsleden…….. “ Vanuit een goed verzuim(preventie)beleid is er preventieve aandacht voor een prettige en goede werksfeer en een veilige werkomgeving waarin een ieder optimaal zijn of haar talenten kan benutten en waarin aandacht is voor individuele wensen en mogelijkheden.
Inspiratie:
“ we willen de kinderen overbrengen dat het leven, ondanks zijn zorgmomenten, een feest is en ten volle waard om geleefd te worden”. Personeelsleden kunnen dit ten beste overdragen als er een optimale balans is tussen werk en privé, zij inspiratie op kunnen doen in een veilige omgeving.
Openheid:
“We willen open staan voor de ander en in de ontmoeting met anderen onszelf verrijken. We geven elkaar voldoende ruimte om verantwoordelijk te zijn voor onze opdracht. “ Vanuit een verzuimsituatie staan wij open voor de wijze waarop een ieder zijn of haar proces doormaakt, waarbij aandacht voor de eigen verantwoordelijkheid een belangrijke positie inneemt.
Solidariteit:
“We hebben zorg voor elkaar en voor het geheel waarbij begrippen als rechtvaardigheid, verantwoordelijkheid, respect, vergeving……voldoende ruimte bieden voor een gevoel van veiligheid, vertrouwen en geborgenheid.” Er is vanuit de Unicoz onderwijsgroep een belangstellende houding tussen werkgever en werknemer, een houding vanuit respect, vertrouwen en geborgenheid. Signaleren en kunnen bespreken van situaties die verbetering behoeven worden in een open en veilige sfeer besproken. De Unicoz onderwijsgroep draagt zorg voor het daar waar mogelijk aanbieden van preventieve mogelijkheden teneinde dreigend verzuim zoveel mogelijk te voorkomen.
Beleidsbrief College van Bestuur In de beleidsbrief van het College van Bestuur 2011 en 2012 wordt de visie van de Unicoz onderwijsgroep op werkgeverschap beschreven als: ‘doelstelling van kwalitatief hoogwaardig en waarde(n) vol onderwijs’ ‘(Deze doelstelling bereikt) zij onder meer door een krachtig integraal personeelsbeleid, door het inrichten van een goed gestructureerde organisatie met voldoende ontwikkelmogelijkheden en uitdagingen voor medewerkers (competentiebeleid) en door zorg te dragen voor alle overige randvoorwaarden (arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden, werkomgeving).’ Met als resultaat onder meer ‘ .. een reductie van het ziekteverzuimpercentage’
9 van 19
Aansluiting met beleid Unicoz onderwijsgroep De visie van de Unicoz onderwijsgroep is dat ‘Het onderwijs is vernieuwend, kwalitatief hoogwaardig en gericht op de optimale ontwikkeling van ieder kind’. Een hoog ziekteverzuim is een risico voor kwalitatief hoogwaardig onderwijs. Zo kan ziekteverzuim leiden tot het ongewenste voorbeeld van 3 verschillende leerkrachten in een week voor een groep. Daarbij is een hoog ziekteverzuim niet goed voor de werknemer en niet goed voor de werkgever. Eigen risicodragerschap biedt meer mogelijkheden om een actief ziekteverzuimbeleid te voeren. De uitgangspunten van preventie verzuimbeleid binnen Unicoz zijn beschreven in het beleidsdocument Preventief verzuimbeleid Unicoz onderwijsgroep (zie bijlage 4). Dit kader wordt voor het primair onderwijs uitgewerkt in aanvullend beleid/afspraken. Het Eigen risicodragerschap sluit verder aan bij Integraal Personeelsbeleid dat de Unicoz onderwijsgroep voorstaat. Een aspect van IPB is de nieuwe gesprekscyclus Resultaat en Ontwikkeling. Ook hierbij is uitgegaan van de visie en de kernwaarden van de Unicoz onderwijsgroep. Kernwoorden van de nieuwe gesprekscyclus zijn onder meer ontwikkeling, competentie en verantwoordelijkheid. Ook het welzijn en de arbeidsomstandigheden nemen een belangrijke plek in, in deze gesprekscyclus. Het taakbeleid van de Unicoz onderwijsgroep is een ander middel om krachtig om te gaan met (preventief) verzuimbeleid. Het taakbeleid spreekt hierbij van een afstemmingsproces tussen - Taakomvangbeleid: het op elkaar afstemmen van het totale takenpakket van de school, de beschikbare financiën en de formatie (kwantitatief); - Taakverdelingsbeleid: Het evenwichtig verdelen van de taken over de functies en personeelsleden (kwantitatief en ook kwalitatief: capaciteiten en wensen van personeelsleden); - Taakbelastingbeleid: Het creëren van een zo optimaal mogelijke werkomgeving voor de personeelsleden (kwalitatief: personeelsinstrumenten als nascholing, mobiliteit, intervisie, gesprekscyclus, communicatie en sfeer); - Belastbaarheidbeleid: Het rekening houden met elk personeelslid vanuit de individuele belastbaarheid van de persoon (kwalitatief: ziekteverzuim/ preventiebeleid). Afspraken rondom ‘Begeleiding startende leerkracht’ zijn ook een middel om aan de voorkant te werken aan ‘gezondheidsbeleid’ door deze doelgroep te ondersteunen in de start van hun leraarschap in de vorm van begeleiding en coaching en ook in de vorm van facilitering via bijvoorbeeld het genoemde taakbeleid.
10 van 19
Verantwoordelijkheid Wat betreft verantwoordelijkheden wordt in de beleidsnotitie ‘Preventief verzuimbeleid’6 gezegd dat: - Medewerker (vanuit genoemde uitgangspunten) zelf verantwoordelijk voor zijn/haar verzuim - Direct leidinggevende verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid en heeft de regie en is daarmee de casemanager. - Algemene directie verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van het beleid, de invulling van het beleid en een adequate overlegstructuur (denk aan Sociaal Medisch Overleg) alsmede een goede introductie/bekendheid van het beleid bij de personeelsleden - Bedrijfsarts en eventueel andere specialisten zijn vanuit hun expertise adviserend - Bureau/P&O bewaakt en controleert (de uitvoering van de) afspraken/procedures en rapporteert hierover aan school- en algemene directie. Zo nodig is hierover contact met de betreffende leidinggevende. Bureau/P&O adviseert algemene directie bij het opstellen en uitvoeren van (nieuw) beleid en adviseert schooldirecties bij de uitvoering van beleid. (aanvulling AH)
6
Deze opsomming van verantwoordelijkheden is een samenvatting/vertaling van genoemde beleidsnotitie 11 van 19
Risico’s De risico’s van het Eigen risicodragerschap zijn financieel en inhoudelijk. Financieel omdat onder meer een hoog ziekteverzuim kan leiden tot hoge (vervangings)kosten. Inhoudelijk omdat Eigen risicodragerschap kan leiden tot een grote druk op werknemers om door te blijven werken. Een aantal aspecten beïnvloeden de kosten van het ziekteverzuim: - Hoogte van het ziekteverzuim Hoe hoger het ziekteverzuim, hoe hoger de kosten. - Mate van vervanging De huidige premie opbouw van het vervangingsfonds gaat niet uit van 100% vervanging. Vaak wordt vervanging, al dan niet gedwongen door het ontbreken van goede vervangers, intern geregeld bijvoorbeeld via het samenvoegen van een klas of de inzet van een ambulante medewerker zoals een Intern Begeleider. - Kosten van de vervanger De (directe) kosten van de vervanging betreffen de loonkosten van de vervanger. Het maakt dan ook verschil of de vervanging wordt ingevuld door (een net afgestudeerd) iemand van de PABO van 22 jaar of door een teamlid die al 30 jaar voor de klas staat en tijdelijk een extra dag gaat werken. Het verschil kan het verschil zijn tussen inschaling in schaal LA periodiek 1 of inschaling in schaal LB maximum. Of bij een nog niet afgestudeerde PABO-er zelfs het verschil tussen schaal 4 en LB max. Inhoudelijk omdat bij Eigen risicodragerschap het risico bestaat dat mensen langer doorwerken dan gewenst. Al dan niet vanuit betrokkenheid/verantwoordelijkheid of door druk van de organisatie.
12 van 19
Ondersteuning/toerusting Om deze (integrale) verantwoordelijkheid als leidinggevende goed in te kunnen vullen moet voldaan zijn aan een aantal zaken qua ondersteuning/toerusting van de directeur. Bij deze facilitering kan gedacht worden aan mensen, middelen en materiaal of een combinatie daarvan. •
Beleid vertaald in procedures/protocollen/afspraken alsmede bewaking hiervan7 Beleid met ruimte voor maatwerk bijvoorbeeld bij scholen met een relatief hoog ziekteverzuim%
•
Budget op schoolniveau voor vervanging uitgaande van een bepaald ziekteverzuimpercentage8 incluis solidariteitsaandeel en bewaking van de uitputting en met een beloningsaspect9 en hierbij afspraken hoe om te gaan met (financiële) tegenvallers; Budget (deelbudgetten) op bovenschools niveau voor bedrijfsarts/arbodienst, begeleiding/reintegratie en voor ontwikkeling/scholing alsmede bewaking hiervan
•
Periodieke (maandelijks!) rapportage van het ziekteverzuim incluis analyse alsmede van (de uitputting van) het vervangingsbudget;
•
Professionele cultuur10 met als kernwoorden onder meer focus, vertrouwen, resultaatgericht, transparantie, feedback, persoonlijk leiderschap
•
Leidinggevende bezit en/of ontwikkelt de competenties die nodig zijn om de rol van casemanager goed in te kunnen vullen. Denk hierbij aan: -
Training voor het voeren van (verzuim)gesprekken
-
Kennis van/over procedures/protocollen alsmede over (het lezen van) de rapportages
-
Kennis/inzicht van integraal personeelsbeleid en koppeling met bijv. taakbeleid en de gesprekscyclus en dit ook actief communiceren in het team(overleg).
•
Overeenstemming over in welke situatie, door wie, met welke partners afspraken worden gemaakt. M.a.w. wie beslist op basis van welke criteria, wanneer, welke medewerker bij welk bureau ondersteuning krijgt;
•
Bedrijfsarts die pro actief meedenkt en daarbij komt tot een afgewogen advies waarbij de belangen van werkgever en werknemer goed naar voren komen
•
Bureau die pro actief informeert/communiceert/analyseert/rapporteert/controleert (control)
•
Voorbeelden van ‘good practices’;
•
Goede werving & selectie(procedure);
•
(Op termijn) instrumenten om naast inzicht in tevredenheid van de werknemers ook inzicht te krijgen in het ‘werkvermogen’ van medewerkers alsmede een thermometer/signaalfunctie om nu en in de toekomst de inzetbaarheid te kunnen bewaken en te verhogen (WAI)
•
(Op termijn) instrumenten als een vervangerspool en payrolling met als doel vergroten kwaliteit en kwantiteit van vervangers alsmede risicobeperking qua verplichtingen
7
Met voldoende ruimte om op schoolniveau op een wijze die past bij de school, vervangingen te regelen; e Op basis van gemiddeld ziekteverzuim% Unicoz (gedurende 1 52 weken!) schooljaren 2009-10 en 2010-11 of ambitieuzer op basis van landelijk gemiddelde? Of op basis van onder landelijk gemiddelde? 9 Budget op schoolniveau moet realistisch/haalbaar zijn, gebaseerd onder meer op een analyse van het verzuim 10 In een professionele cultuur werken alle individuen in de organisatie optimaal samen aan het realiseren van de doelen van de organisatie, het verbeteren van de kwaliteit en doorvoeren van vernieuwingen. Ieder neemt daarbij de verantwoordelijkheid voor zijn of haar eigen functioneren, maar ook voor de organisatie als geheel. 8
13 van 19
Uitwerking Vervangingsbudget ziekteverzuim < 52 weken Het eigenrisicodragerschap voor vervanging wegens ziekte < 52 weken per 1 januari 2012 betekent dat de kosten voor deze vervanging zichtbaar en voelbaar worden voor de scholen. Bij het declaratiestelsel van het vervangingsfonds waren immers de vaste kosten in de vorm van een premieafdracht bekend en deed zich verder geen schommeling in de kosten voor bij een gelijkblijvende trede-indeling. Bij eigenrisicodragerschap heeft elke euro die wordt uitgegeven aan vervanging directe invloed op het exploitatieresultaat. Om de kosten voor vervanging te kunnen monitoren is het van belang een apart budget te onderscheiden, het vervangingsbudget. Hieronder volgt de uitwerking van dit vervangingsbudget. 1. Omdat de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het (preventief) ziekteverzuimbeleid bij de direct leidinggevende ligt, in de meeste gevallen de schooldirectie, worden de kosten voor vervanging op schoolniveau gebudgetteerd. De schooldirectie is zo integraal verantwoordelijk op dit gebied. 2. Het Vervangingsbudget wordt apart zichtbaar gemaakt in de exploitatierekening van de school via een unieke codering in de administratie. 3. De hoogte van het Vervangingsbudget bedraagt 5% van het belastbaar loon, gelijk aan de bespaarde premieafdracht aan het vervangingsfonds per 2012 voor ziektevervanging < 52 weken. 4. Overschrijding van het Vervangingsbudget komt voor rekening van de school tot een hoogte van 1% van het belastbaar loon. De school draagt dus in totaal de verantwoordelijkheid voor vervanging wegens ziekte < 52 weken tot een bedrag van maximaal 6% van het belastbaar loon van de school. Indien de kosten voor vervanging hoger zijn dan 6% van het belastbaar loon dan is sprake van een gedeelde verantwoordelijkheid bovenschools. 5. Wanneer het Vervangingsbudget niet volledig wordt gebruikt in een kalenderjaar dan wordt 40% van het saldo bovenschools beschikbaar gesteld en 60% op schoolniveau. Beide ten behoeve van (preventief) ziekteverzuimbeleid. Afspraak hierbij is dat inzet van dit saldo niet mag leiden tot (rechtspositionele) verplichtingen voor de Unicoz onderwijsgroep. 6. Het Vervangingsbudget wordt per kalenderjaar vastgesteld en in de begroting opgenomen. Dit gebeurt op basis van de toegestane loonkosten in het betreffende schooljaar voor de eerste zeven maanden, en een aanpassing daarvan voor de laatste vijf maanden op basis van de leerlingtelling per 1 oktober T-1. 7. Het Vervangingsbudget wordt na goedkeuring van de begroting niet tussentijds aangepast. Dit maakt de zaak onnodig complex en handelingsintensief terwijl de financiële gevolgen miniem zijn.
14 van 19
Bijlagen Bijlage 1: Financiële onderbouwing Het Eigen risicodragerschap betreft het ziekteverzuim tot 52 weken. Overig verzuim als ziekte langer dan 52 weken, rechtspositioneel verzuim (verhuizing), overige verzuim te bekostigen vanuit Vf (schorsing) betreft vooralsnog geen Eigen risico. Overige geldstromen vanuit het Vf zoals re-integratie subsidies en trajecten in het kader van preventief verzuimbeleid staan buiten het Eigen risicodragerschap. Hier zal een compartimentering voor gaan gelden om een eerlijke verdeling van deze gelden te krijgen over de grote schoolbesturen als Unicoz onderwijsgroep (die Eigen risicodrager kunnen worden) en de kleine(re) schoolbesturen (die nog geen Eigen risicodrager kunnen worden).
Kosten en betaalde premie vervanging
De laatste drie afgesloten schooljaren laten het volgende beeld zien dat bij het gehanteerde percentage van 5,00% voor dekking van de kosten voor vervanging van ziekteverzuim < 52 weken.
Verv. ziekte < 52 weken Schooljaar 2007/2008 Schooljaar 2008/2009 Schooljaar 2009/2010
premie Totaal
declaraties
saldo
€ 1.095.800
premie ziekte < 52 weken € 786.083
€ 807.180
€ 21.097-
% decl > < premie 102,7%
€ 1.211.442
€ 759.049
€ 675.196
€ 83.853
89,0%
€ 1.289.423
€ 847.190
€ 934.584
€ 87.394-
110,3%
Overzicht vorderingen Vf wegens onrechtmatige declaraties (= niet voldoen aan regels Vf) De kosten hiervan zijn moeilijk te bepalen. OSG zegt het volgende: “Ik kan niet verder terug dan 1 jaar. Het gaat in de periode van oktober 2009 tot heden om een bedrag van € 1.931,91. De bedrag is ontstaan op meerdere scholen (Noordeinde, Prins Floris, Elzenhoek, Prinses Amalia)”. Het kan ook zijn dat het Vf pas na een (of twee) jaar gelden terugvordert. Overzicht kosten wegens te late declaraties OSG zegt het volgende: “In 2009 en 2010 zijn er in Edukaat geen kosten wegens vervanging ziekte op eigen middelen geboekt. Dat betekent dus dat alle vervangingen t.l.v. het vervangingsfonds zijn gegaan. Vaak is het zo dat als een mutatie te laat is aangeleverd, wij dat aan de directeur kenbaar maken, waar door hij of zij een “creatieve oplossing” bedenkt.”
15 van 19
Overzicht kosten door (strengere) toepassing/handhaving regels Vervangingsfonds Op (een aantal van) de (speciale) basisscholen werd/wordt in bepaalde situaties een regulier teamlid administratief in de vervanging geplaatst van een ander regulier teamlid dat ziek was. Hoewel dit niet conform de (geest van de) regels van het vervangingsfonds was/is, werd dit door het Vervangingsfonds wel geaccepteerd. Deze mogelijkheid is met ingang van schooljaar 2010-2011 beperkt en zal met ingang van komend schooljaar 2011-2012 helemaal niet meer mogelijk zijn. Voor het schooljaar 2010-2011 komen naar verwachting de bedragen voor deze kosten voor de basis scholen uit op circa €160.000. Premie opbouw Huidige en nieuwe premie Vf op basis van brief Premiestelling modernisering VF dd. 23 mei 2011,
o.b.v. brief Vf, dd. 12 juli 2011
Ziekteverzuim > 52 weken Zwangerschaps/bevallingsverlof Overig verlof (schorsing) Rechtspositioneel verlof Risicopercentage (‘solidariteitsheffing’) Opslag brief 12 juli (telefoongesprek VVF) Totaal
0,67% 1,39% 0,19% 0,61% 0,10 tot 0,30% 2,96%
0,04% 3,00%
Huidig percentage Nieuw percentage Saldo
7,56% 2,96% 4,60%
8,00% 3,00% 5,00%
Een bestuur heeft dus als eigen risicodrager een verminderde premieafdracht van 5,00%, ofwel 5,00% beschikbaar om zelf te voorzien in de vervanging van het ziekteverzuim < 52 weken.
16 van 19
Bijlage 2: Verzuimcijfers Onderstaande gegevens zijn gebaseerd op de gegevens van het vervangingsfonds. De code ZV1 betreft het percentage ziekteverzuimcijfer. Het percentage is opgebouwd naar aanleiding van het totaal aantal personeelsleden (TAP). De code ZMF betreft de ziekmeldingsfrequentie (ZMF). De (ongeschreven) regel is dat als sprake is van een relatief hoog meldingspercentage dat dit de komende periode een hoger langdurig verzuim oplevert. Landelijke percentages zijn als volgt; 2008-2009 ZV1 6.2% met een ZMF van 1.1 2009-2010 ZV1 6.1% met een ZMF van 1.09 2010-2011 landelijk nog niet bekend.
Unicoz onderwijsgroep 2008-2009 2009-2010 2010-2011 (1e helft)
ZV1 5.1%, ZMF 1.04 ZV1 6.87% ZMF 1.07 ZV1 6.97% ZMF 1.3
17 van 19
Bijlage 3: Tijdpad/besluitvorming Besluitvorming Omdat het Vf een wettelijke basis heeft is wettelijk alleen sprake van medezeggenschap als door de Unicoz onderwijsgroep besloten wordt niet mee te gaan met het ‘Eigen risicodragerschap’ maar terug te gaan naar het huidige beleid van vervangingen via het Vervangingsfonds.
Tijdpad 1 augustus 2011
1 juli 2011 23 augustus 2011 30 augustus 2011 5 september 2011 +/-10 sept. 2011 +/- 30 sept. 2011 1 oktober 2011
Instapmoment eigen risicodragerschap ziektevervanging tot 52 weken. Unicoz onderwijsgroep heeft besloten om nu niet in te stappen. concept adviesnotitie naar stuurgroep** bespreken adviesnotitie in stuurgroep bespreken adviesnotitie in directeurenoverleg bespreken adviesnotitie in GMR bespreken uitwerking adviesnotitie in stuurgroep notitie/instapmoment voorleggen aan GMR Beslismoment eigen risicodragerschap ziektevervanging tot 52 weken per 1 januari 2012 Unicoz onderwijsgroep heeft besloten om in te stappen per 1 januari 2012.
+/- 20 november ’11 Bijeenkomst projectgroep 29 november 2011 Directeurenoverleg, inhoudelijke toelichting 1 december 2011 OSG informeert over administratieve zaken invoering Eigen risicodragerschap 20 december 2011 Directeurenoverleg, administratieve/procedurele zaken 1 januari 2012
Instapmoment Eigen risicodragerschap voor ziektevervanging tot 52 weken
** Leden zijn Pieter Gilden (of Roel van Leerdam), Paul van Delft, Riza Strijthagen, Gordon Robinson, Arie Stougie, Cocky Keus, Hans van Elburg, Hans Koevoets, Raymond van den Berg, Marijn van den Berg en Arjan Hoogenveen 18 van 19
Bijlage 4: Notitie Preventief verzuimbeleid Unicoz onderwijsgroep
19 van 19
