Efficiënter werken, kwaliteit verhogen, kosten besparen

MAGAZINE VOOR ONDERNEMERS IN BEWEGING 12 e JAARGANG | EDITIE 3 | 2011

“Efficiënter werken, kwaliteit verhogen, kosten besparen” Wouter Bos ziet genoeg mogelijkheden voor de eerstelijnszorg

Lichaam en geest: één zorg! Multidisciplinaire samenwerking essentieel - Het werkplezier wordt alleen maar groter De fysiotherapeut specialiseert zich tot orthopedisch echografist - Kinderen moeten lol hebben in bewegen - Twittert een vrouw naar de dokter E-health: hype of innovatie? - De grijze druk Feiten en cijfers - Kwaliteitsverbetering door audits en opleidingen Netwerken in beweging

De meerwaarde van gebruiksvriendelijke software

Intramed, complete praktijksoftware voor uw praktijk Intramed is de meest gebruikte praktijksoftware met digitaal patiëntendossier van waaruit u gemakkelijk kunt declareren. • Verslaglegging in het patiëntendossier volgens richtlijnen beroepsvereniging of uw eigen richtlijnen • Opslaan van gescande documenten in uw patiëntendossier (verwijzingen, röntgenfoto’s e.d.) • Beveiligd online declareren bij alle zorgverzekeraars (VeCoZo) • Mogelijkheid tot het maken van uitgebreide managementrapportages • Een Service Centrum waar u direct deskundig en vriendelijk geholpen wordt, ook ‘s avonds • Nu ook Online werken rechtstreeks via Intramed Na een BSN check vult Intramed automatisch uw patiëntkaart in. Dat is snel, foutloos en makkelijk voor u! En er is nog veel meer! Wilt u eerst zelf zien wat Intramed te bieden heeft? U kunt de complete software (met alle functionaliteiten) drie maanden in de praktijk gebruiken. Dit is zonder kosten en zonder verdere verplichtingen. U vindt een aanvraagformulier op de website of u kunt bellen. Wij sturen u de software binnen drie werkdagen toe. Noordkade 94 2741 GA Waddinxveen T 0182 62 11 07 F 0182 62 11 99 Reeds 17.000 praktijken gebruiken dagelijks onze software

www.intramed.nl

Het gemak van Intramed

Inhoud

“Efficiënter werken, kwaliteit verhogen, kosten besparen”

6

Wouter Bos ziet genoeg mogelijkheden voor de eerstelijnszorg

Het werkplezier wordt alleen maar groter

18

De fysiotherapeut specialiseert zich tot orthopedisch echografist

Twittert een vrouw naar de dokter 24

6

E-health: hype of innovatie?

Kwaliteitsverbetering door audits en opleidingen 32 Netwerken in beweging

Kinderen moeten lol hebben in bewegen

48

Ondernemer aan het woord

Nieuwe columnist Het stenen tijdperk

32

53

Column Rob Oudkerk

En verder

Grijze haren Lichaam en geest: één zorg!

18 5 12

Multidisciplinaire aanpak inmiddels onomstreden

‘Een droom waar kunnen maken’

36

de kankerpatiënt denkt mee

De grijze druk

42

48

Feiten en cijfers

Bedrijfsprofielen

55

Hogeschool Leiden Mijn Fysio Online Monitored Rehab Systems Infomedics

Colofon

66

24

53

Samenwerken maakt samen sterk Professionele centrale organisatie Partner van zorgverzekeraars

Het Gezonde Net is een netwerk van ondernemende fysiotherapeuten, actief in gezondheid en leefstijl waarbij bewegen centraal staat. Naast de onderlinge uitwisseling van kennis en ervaring worden de deelnemers actief ondersteund bij het benutten van nieuwe kansen in de markt.

Interesse? Neem dan contact op met de centrale organisatie voor een oriënterend gesprek. Telefoon: 0900-4636764 of via de website www.HetGezondeNet.nl Het Gezonde Net is HKZ-gecertificeerd.

Grijze haren opleidingen voor kwaliteitsverbetering.

Bij Wouter Bos denk je niet direct aan

En een scherpe blik op ontwikkelingen

een grijze eminentie. Pas 48 jaar jong

in de zorg. Geniet van zijn column over

maar toch zeer ervaren en invloedrijk.

het stenen tijdperk. En lees daarna het

De feiten en cijfers gaan dit keer over

Zijn wilde haren hebben plaats gemaakt

overzichtsartikel over e-health. Speciaal

de grijze druk. De levensverwachting

voor grijze haren. En hij is nog geen jaar

voor Movemens is in kaart gebracht waar

wordt steeds hoger en het aandeel van

actief in de gezondheidszorg… Zo zien

we momenteel staan met e-health. Het

ouderen in de totale bevolkingsopbouw

we maar weer hoe groot de uitdaging is

blijkt dat de consument al veel verder is

neemt toe.

voor ondernemers in de zorg.

dan de zorgprofessional. De patiënt zit

Dat deze dubbele vergrijzing meer bete-

letterlijk en figuurlijk aan de knoppen,

kent dan aan beide slapen grijs worden,

Wouter Bos geeft zijn visie op de ont-

en daar moeten de zorgverleners nog

heeft Marketconcern weer prachtig in

wikkelingen in de gezondheidszorg.

erg aan wennen. Om die reden laten we

beeld gebracht voor Movemens.

Kwaliteit, doelmatigheid en effectiviteit

ook ieder nummer de patiënt aan het

zijn leidende thema’s in zijn betoog. In het

woord. Dit keer via KWF kankerbestrij-

De ondernemer aan het woord die er

artikel over de aanpak van onvoldoende

ding. Wederom met zinvolle tips voor

geen grijze haren van krijgt, vertelt heel

verklaarde lichamelijke klachten komen

ondernemers in de zorg.

simpel hoe dit kan; je moet er plezier in hebben. Een geweldig interview met een

deze thema’s in de praktijk terug. Het is treurig om te lezen dat de aangekon-

Dit nummer maakt ondernemers duidelijk

bevlogen ondernemer die met kinderen

digde bezuinigingen in de Geestelijke

dat meebewegen met de digitale revolu-

werkt. En dat is leuk want kinderen ver-

Gezondheidszorg het omgekeerde effect

tie onontkoombaar is. Achter het scherm

tellen altijd de waarheid. Mijn kinderen

hebben bij deze groep patiënten. Dit

of op het scherm, voor de beeldvorming

maken mij keer op keer duidelijk dat mijn

kabinet zou de effectiviteit van hun plan-

is het letterlijk en figuurlijk noodzakelijk.

haren wel erg blond worden… Maar dit

nen ook moeten laten toetsen alvorens

Professor dr. Jan Gielen neemt ons mee

komt niet van dit prachtige blad dat wij

verder te gaan met averechtse maatre-

in de wereld van echografie en de toege-

met veel plezier maken voor ondernemers

gelen.

voegde waarde van en voor de beeldvor-

in de zorg. 왍

ming. Verder is kwaliteit een terugkerend Rob Oudkerk debuteert in dit nummer als

thema in dit nummer, evenals opleidin-

Namens de uitgever en redactie,

columnist van Movemens. Ook bij hem

gen. En om ervoor te zorgen dat je er

Geert-Jan van der Sangen

zien we al een tijdje wilde grijze haren.

geen grijze haren van krijgt, zijn er weer

Reageren? 쏅

5

6

“Efficiënter werken, kwaliteit verhogen, kosten besparen” Wouter Bos ziet genoeg mogelijkheden voor de eerstelijnszorg Tekst: Ellen Kleverlaan Beeld: Ivar Pel

Wouter Bos maakte in 2010 de overstap van de politiek naar het bedrijfsleven omdat hij ‘na het redden van de banken iets wilde doen wat echt ingewikkeld is, namelijk de gezondheidszorg’, zo liet hij gekscherend in de media weten. Wouter Bos is sinds oktober 2010 partner bij KPMG. Daar is hij sectorleider Healthcare en verantwoordelijk voor de adviespraktijk voor de Publieke Sector. Voor de eerstelijnszorg ziet hij genoeg mogelijkheden om efficiënter te werken, de kwaliteit te verhogen en kosten te besparen. Bijvoorbeeld door het verschuiven van zorg van tweede naar eerste lijn. Maar: “Het is een misvatting dat alleen het overhevelen van zorg de kosten naar beneden brengt. Ook de capaciteit dient mee te verhuizen.” Bos houdt van complexe vraagstuk-

waartoe marktwerking kan leiden. Waar

huisarts zal niet snel de hulp van een

ken en daarom is de gezondheidszorg

meet je dat aan af? En werkt het mecha-

consultant inroepen.” Maar de verande-

een prima plek, om het maar even

nisme zoals je wilt dat het werkt? Als

ringen in de gezondheidszorg betreffen

licht eufemistisch uit te drukken.

minister van Financiën maakte ik me zor-

niet alleen de tweede, maar ook de

“Managementvraagstukken,

stelsel-

gen omdat marktwerking weliswaar tot

eerste en derde lijn.

vraagstukken, ethische vraagstukken,

lagere prijzen leidt, maar ook tot hogere

Bos ziet voor de eerstelijnszorg wel

kosten- en opbrengstenvraagstukken.

zorgvolumes. Als politicus zit je dan met

degelijk mogelijkheden om efficiënter

Ik breek daar graag mijn hersens over.

een probleem. Wat ga je doen: budget-

te werken, de kwaliteit te verhogen en

Bovendien gaat het ergens over, namelijk

kortingen, pakketverkleiningen, verhogen

kosten te besparen. Maar laten we eerst

over vraagstukken op het gebied van

van de eigen bijdragen? Mijn boodschap

maar eens het umfeld schetsen waarover

leven en dood. Er is niets edelers om je

als minister van Financiën was daarom:

we spreken. Bos ziet drie grote ontwik-

voor in te zetten.” Er is Bos wel gevraagd

bezint eer ge begint. Houd er rekening

kelingen, waar het de eerstelijnszorg

of hij nu anders over marktwerking denkt,

mee dat kosten hoger worden en weet

betreft. De eerste is spreiding van zorg

nu hij zich in de private sector beweegt.

dan welke instrumenten je gaat inzetten

versus concentratie. “Wat we willen

Als politicus verzette hij zich tegen de

om de kosten te beheersen.”

in Nederland is de kwaliteit van zorg

opvatting dat marktwerking de oplos-

verhogen. Tegelijkertijd is er een grote

sing zou zijn voor de kostenstijgingen

Grote ontwikkelingen

noodzaak om de kosten te beteugelen.

in de zorg, die ieder jaar stegen, en per

Bos is in zijn huidige rol vooral betrokken

De beweging die gaande is, gaat aan de

definitie zou zorgen voor een hogere

bij vraagstukken in de tweedelijnszorg.

ene kant om zorg met een hoge complexi-

kwaliteit van zorg. “Ik ben nooit tegen

Kostenbeheersing en efficiënter werken

teit en laag volume te concentreren op

marktwerking geweest. Wat ik altijd heb

die noodzakelijk zijn voor grotere organi-

minder plekken dan nu en aan de andere

gezegd is dat je heel goed moet weten

saties als ziekenhuizen. “Een individuele

kant de zorg die lage complexiteit heeft

7

en een groot volume betreft, zo dicht

de eerste lijn is. Terwijl je die capaciteit

schijnlijke tegenstrijdigheid. “Door zorg

mogelijk bij de patiënt te organiseren.

binnenhaalt door privaat kapitaal in te

geconcentreerd aan te bieden en dat

Liefst in een eerste- of anderhalvelijns

zetten. Dat kan een groot voordeel zijn.

dichtbij de mensen te organiseren, is

constructie. Want die zorg is per definitie

Ik weet ook niet of de minister het voor

zowel de kwaliteit te verhogen als de

goedkoper dan het in een tweede lijn te

de eerste lijn wil verbieden, of dat ze de

kosten te verlagen. Interessant is in dit

doen. Dat eerste en tweede lijn daarin

keuzevrijheid van de patiënt vooral voor

geval, dat de perceptie van kwaliteit een

nauw moeten samenwerken is evident.”

de tweede lijn wil bewaken. Dan zou een

groot belevingsaspect kent. Vooral voor

verbod voor privaat kapitaal in de twee-

ouderen geldt dat zij aan zorg dichtbij een

delijnszorg meer voor de hand liggen.”

hoge kwaliteit toedichten. En ouderen

Keuzevrijheid

zijn grote consumenten van zorg. Een

Een tweede ontwikkeling die Bos ziet is de rol van de steeds beter geïnformeerde

Perceptie van kwaliteit

tweede aspect aan de kwaliteit is het feit

patiënt. “Mensen oriënteren zich meer

Onder al die ontwikkelingen ligt het feit

dat de zorgverleners in de eerste lijn vaak

en meer op wat er te koop is in de zorg.

dat de kosten in de gezondheidszorg

goed op de hoogte zijn van de thuissitu-

Het aanbod van zorg wordt transparan-

de pan uitreizen. “We moeten met zijn

atie van mensen. Een betere afstemming

ter, al hebben we nog een lange weg

allen hoe dan ook alle beslissingen die er

van de juiste zorg is daardoor mogelijk.

te gaan voordat écht inzichtelijk is wie

genomen moeten worden op kosteneffec-

En dan is er nog de samenwerking van de

waar de beste behandeling voor die

tiviteit blijven beoordelen. De kostenont-

eerste lijn met maatschappelijk werk of

aandoening biedt. We moeten zien wat

wikkeling loopt behoorlijk uit de pas met

uitkeringsinstanties, waardoor een integrale benadering van mensen te midden

‘Om zorg dichtbij zo efficiënt mogelijk

van hun situatie mogelijk is, wellicht

te organiseren in grotere gezondheidscentra,

gezondheidsproblemen staan niet altijd

is managementcapaciteit nodig’

mede gefinancierd uit de WMO. Want op zichzelf.”

Overhevelen van zorg Je bent er echter niet door meer zorg in

dat voor het gezag van de eerste lijn

de ontwikkeling van het Bruto Nationaal

de eerste lijn te organiseren, zegt hij.

betekent.” Een derde ontwikkeling ziet

Product. De fundamentele kracht onder

Want je kunt de diabeteszorg wel in

hij in het ontstaan van nieuwe vormen

die kostenstijging is de vergrijzing. En de

de eerste lijn neerleggen, maar als de

van kapitaalverstrekking. Zoals zorgver-

expliciete wens om maatwerk te leve-

specialisten in het ziekenhuis gewoon

zekeraar Menzis met investeringsmaat-

ren. Een discussie die in Nederland nog

op hun plek blijven zitten, dan verandert

schappij Reggeborgh een alliantie is aan-

niet gaande is, is in hoeverre je altijd

er per saldo niks. “Specialisten blijven

gegaan om samen gezondheidscentra

moet doorgaan met het leveren van zorg.

natuurlijk gewoon hun rekeningen stu-

op te richten. De minister noemt het

Wij verkopen in Nederland geen ‘nee’.”

ren. Dus het overhevelen van zorg van

een onwenselijke ontwikkeling dat een

Kostenbeheersing is dus het devies. En

de tweede naar de eerste lijn an sich is

zorgverzekeraar ook zorg aanbiedt. Het

dat moet dan hand in hand gaan met

niet voldoende. Ook de capaciteit van de

beperkt de keuzevrijheid van patiënten,

het verhogen van kwaliteit van zorg. De

zorgverleners moet daarom meeverhui-

omdat die zo niet per definitie verzekerd

minister heeft aangekondigd dat meer

zen. Als dat gebeurt, kan de kwaliteit van

zouden zijn van de beste zorg, eerder van

zorg in de eerste lijn gedaan moet wor-

chronische zorg omhoog en kunnen de

de goedkoopste. Volgens Bos is die haast

den, die nu nog door de tweede lijn

kosten naar beneden.” Wie moet daarin

ethische kwestie afhankelijk van het doel

gebeurt. Tegelijkertijd legt ze de eerste

sturen? Is dat een verantwoordelijkheid

dat je nastreeft. “Om zorg dichtbij zo effi-

lijn een structurele bezuiniging op van

van de politiek, of moeten zorgverzeke-

ciënt mogelijk te organiseren in grotere

800 miljoen per 2012. Maar iedereen

raars hierin optreden? “De verantwoor-

gezondheidscentra, is managementcapa-

krijgt in de gezondheidszorg een bezuini-

delijkheid voor de kostenontwikkeling en

citeit nodig. Het is de vraag of die er nu in

ging opgelegd, nuanceert Bos die ogen-

de kwaliteit in de zorg is nog steeds een

8

politieke verantwoordelijkheid. Dat is ook

toren waren. Zorgverzekeraars beginnen

leners zijn keuze kunnen maken voor een

wettelijk vastgelegd. Als de politiek zegt:

nu pas hun rol waar te maken. En hoewel

bepaalde zorgverlener. Maar het inzicht

wij verplichten onze burgers tot het beta-

het nauwelijks snel genoeg gaat, is het

in de kwaliteit van zorg is er vooralsnog

len van een bepaalde premie, dan houdt

een transformatie die hoe dan ook tijd

nauwelijks. Hoe vaak heeft een specia-

diezelfde politiek de verantwoording voor

kost. “Wat we willen is dat zorgverze-

list een bepaalde operatie gedaan? Hoe

de hoogte van de premie. De verant-

keraars ervoor zorgen dat er voor hun

vaak is het misgegaan? Mondjesmaat

woordelijkheid voor waar mensen recht

klanten goede gezondheidszorg is, met

wordt er meer in kaart gebracht. Maar

op hebben, de invulling van het pakket,

een juiste verhouding tussen kwaliteit

het echte inzicht ontbreekt. Ik moet nog

is ook een politieke, net als de eigen

en kosten. Slecht presterende dienstver-

steeds afgaan op mijn verwijzer. Er is

bijdrage die mensen moeten betalen. De uitwerking hiervan is een verantwoordelijkheid van marktpartijen en met name van de zorgverzekeraars.” Nemen zorgverzekeraars die handschoen voortvarend

‘Een belangrijk principe onder marktwerking, is de keuzevrijheid van de consument’

op, wat Bos betreft? “We vragen heel

leners willen we uitgebannen hebben.

in de afgelopen vijf jaar niet één partij

veel van de zorgverzekeraars. Dat zagen

En we willen dat zorgverzekeraars die

opgestaan die dat nou eens goed in kaart

we bijvoorbeeld bij de kwaliteitseisen

radicale keuzes gaan maken.” Bos moest

heeft gebracht. Dat heeft mij hogelijk

die CZ aan borstkankerbehandelingen

recentelijk een operatie ondergaan en

verbaasd.”

stelde. Dat riep veel reacties op in de

meende dat het een mooie testcase was

maatschappij.”

om zelf de telefoon op te pakken en met

Patstelling

zijn zorgverzekeraar te bellen. Die zou

Moet de minister dan toch meer sturen op

Aanpassingsproces

hem immers kunnen vertellen waar hij

de rol van de zorgverzekeraars? Daarover

Eigenlijk vindt Bos dat we een te hoge

voor die ingreep het beste terecht zou

laat Bos zich genuanceerd uit. “Het is

verwachting koesteren van de rol van

kunnen. Hij kwam van een koude ker-

belangrijk dat er druk wordt uitgeoefend

zorgverzekeraars, te midden van het ver-

mis thuis. “Mijn zorgverzekeraar begreep

om het proces sneller te laten verlopen. Ik

anderingsproces dat nog maar vijf jaar

mijn vraag niet eens.” Bos raakt een

begrijp heel goed dat minister Schippers

geleden is ingezet toen het nieuwe zorg-

voor hem essentieel punt. “Een belang-

dat doet. Het is wel de vraag of het

stelsel ontstond. Het is een enorm aan-

rijk principe onder marktwerking, is de

leidt tot een patstelling, waarbij iedereen

passingsproces, zegt hij, van organisaties

keuzevrijheid van de consument. Die zou

op iedereen zit te wachten of dat het

die vijf jaar geleden nog zorginkoopkan-

op basis van de kwaliteit van de zorgver-

leidt tot het gewenste marktgedrag. Het

9

...van een medische wereld naar...

GEZ kennism m. ONDERNEMENDE PSYCH en FYSIO. voor langd. rel. Eigen bedr. gn bezw. jst pré. Ik bied cont. mog. met gr. part. tevns onderst. bij ondernemen. Reactie: www. degezondewereld.nl

De Gezonde Wereld zoekt partners voor de uitvoering van de diensten van De Gezonde Zaak en De Gezonde Zorg.

afschaffen van de ex-post verevening

en wat betalen we uit privégelden? Laat

is in ieder geval nodig om gewenst

ik dit illustreren aan de hand van een

marktgedrag te stimuleren. Als je wilt dat

voorbeeld. Toen ik als PvdA-lijsttrekker

goede zorgverzekeraars beloond worden

tijdens verkiezingscampagnes folders uit-

voor het nemen van initiatieven en dat

deelde en met mensen in gesprek raakte,

slechte zorgverzekeraars die afwachten

ging het vaak over de zorg. In eenzelfde

daarvoor de rekening krijgen gepresen-

gesprek hadden mensen het dan over de

teerd, dan moet de ex-post verevening

premie die ze te hoog vonden, maar ook

worden afgeschaft. Maar het betekent

over de wachtlijsten die te lang waren.

wel dat ze meer risico gaan lopen, dat

Mensen willen een lage premie maar

ze meer vermogen moeten krijgen en dat

oneindig veel meer en betere zorg. En dat

de klant hier uiteindelijk aan mee gaat

gaat niet samen.” Het heeft wellicht ook

‘De verantwoordelijkheid voor de kostenontwikkeling en de kwaliteit in de zorg is nog steeds een politieke Over Wouter Bos

verantwoordelijkheid’

Wouter Bos (1963) zat sinds 1998 in de landelijke politiek voor de PvdA.

betalen. Het is moeilijk voor verzekeraars

met perceptie of bewustzijn van mensen

Achtereenvolgens was hij Tweede-

om een positie in te nemen. Het zijn pri-

te maken. Want het besef dat de kosten

Kamerlid,

vaatrechtelijke organisaties die aan het

van zorg veel hoger zijn dan de premie

Financiën, partijleider van de PvdA

eind van het jaar een positief resultaat

die mensen betalen, is er lang niet altijd.

en van 2006 tot 2010 minister van

willen voor hun aandeelhouders of leden.

Bos ziet voor de toekomst een rol voor

Financiën in het kabinet Balkenende

Zij kunnen reputatieschade lijden als ze

de sociale partners ontstaan. Vanuit de

IV.

te ver voor de troepen uit lopen. Hele

gedachte dat veel zorgkosten die ouderen

radicale keuzes - met die zorgverlener

op latere leeftijd maken voorspelbaar zijn,

doe ik geen zaken of dat bied ik mijn ver-

kunnen mensen sparen voor zorg, bijvoor-

zekerden wel of niet- kunnen ertoe leiden

beeld via het pensioen of eigen huis.

dat verzekerden weglopen.”

“Als het gaat om sparen via het pensioen

staatssecretaris

van

dan zit je plotseling met werkgevers en

Bewustzijn

werknemers rond de tafel te praten over

Zijn er dan nog andere manieren waarop

vragen als: hoeveel van het loon zet een

de politiek kan sturen? Bos noemde al

werknemer opzij voor zorg en wat wordt

het verhogen van de doelmatigheid van

de bijdrage van de werkgever hierin? Het

zorg, net als sturen op de omvang van

is wellicht een heel goede manier om

het basispakket en de hoogte van de

mensen bewust te maken van de kosten:

eigen bijdrage. Verder meent hij dat

om te moeten beslissen hoeveel van zijn

er in het voorschrijven van medicijnen

of haar salarisgroei besteed mag worden

meer sturing nodig is. Het lijkt haast

aan zorg.” 왍

onvermijdelijk dat de consument meer

Na een eerste interview met Wouter

gaat betalen voor zorg. “Dat is een poli-

Bos verscheen in mei 2011 een artikel in

tieke keuze. Wat betalen we met zijn

Zorgmarkt. Bijgaand artikel is het resultaat

allen uit de collectieve zorgverzekering

van twee interviews.

11

Lichaam en geest: één zorg! Multidisciplinaire aanpak inmiddels onomstreden Tekst: Caroline Mangnus Beeld uit: In Therapie (NCRV)

Een multidisciplinaire aanpak bestaande uit fysieke en psychologische begeleiding blijkt ook bij mensen met Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (OLK) het meeste baat te hebben. Dit geldt zowel qua behandeleffectiviteit, als qua kosteneffectiviteit. OLK-patiënten ervaren allerlei belemmeringen in het dagelijks functioneren en een verminderde kwaliteit van leven. De medische en maatschappelijke kosten zijn hoog als gevolg van een verhoogde zorgconsumptie (medisch shoppen), arbeidsongeschiktheid en uitkeringen. Gelet op de nadruk op gedragsmatige factoren die de klachten in stand houden, is behandeling in en financiering vanuit de Geestelijke Gezondheidszorg (GGz) de aangewezen wijze. 12

Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten

spel van biologische, psychologische en

als huisartsen komt het SCEGS-model

sociale factoren, inclusief gedrag. Of het

steeds vaker naar voren om hiervoor

Minstens 20% van de mensen die in

nu gaat om het ontwikkelen van gezond-

handvatten te bieden. SCEGS is een

Nederland de huisarts bezoeken, lijdt

heidsklachten of juist het handhaven

afkorting van de 5 dimensies die in de

aan ernstige lichamelijke klachten die

van de gezondheid dan wel het snelle of

diagnostiek en behandeling terug zouden

na medisch somatisch onderzoek niet

juist vertraagde herstel na een ziekte of

moeten komen: Somatische, Cognitieve,

goed te verklaren zijn. Bij medische spe-

een verwonding, altijd zullen genoemde

Emotionele, Gedragsmatige en Sociale

cialisten ligt dat percentage zelfs tussen

drie factoren hun invloed doen gelden.

dimensies.

de 25 en 60%. Het zijn de zogeheten

De invloed van iedere factor is geen

Voor gedegen onderzoek op deze SCEGS-

Onvoldoende verklaarde Lichamelijke

constante, maar kan per situatie en zelfs

dimensies dient een multidisciplinair

Klachten (OLK), vaak ook Somatisch

ook binnen individuen van het ene op het

onderzoeks- en behandelteam te wor-

Onvoldoende verklaarde Lichamelijke

andere moment sterk fluctueren.

den gevormd bestaande uit somatische

Klachten (SOLK) genoemd. Voorbeelden zijn de ernstige onverklaarde pijnklach-

‘Worden deze patiënten niet meer in de GGz

ten, chronische vermoeidheid, buikklachten of uitvalsverschijnselen. Behandeling binnen de GGz waarin zowel aandacht is

behandeld dan zullen de medische kosten met

voor de lichamelijke als de psychische

minimaal 45 % stijgen’

factoren, blijkt meestal effectief te zijn voor deze patiëntendoelgroep. Het is wetenschappelijk aangetoond dat

Het (ineffectieve) gedrag is vaak een

professionals zoals (psychosomatische)

zodra deze patiënten binnen de GGz

instandhoudende factor van de aanwezi-

fysiotherapeuten en bewegingsdeskun-

worden behandeld, er een substantiële

ge klachten. Gedrag moet daarbij worden

digen, en psychologische specialisten

afname is van ziekenhuiskosten, bezoe-

gezien als een resultante van gedach-

zoals psychotherapeuten, psychiaters en/

ken aan de huisarts, bezoeken aan de

ten/overtuigingen (cognities) die iemand

of psychologen.

medisch specialist en de eerste hulpaf-

heeft ten aanzien van de klachten en de

delingen. Worden deze patiënten niet

gevoelens die deze oproepen. Pijn wordt

Diagnostische fase

meer in de GGz behandeld dan zullen

over het algemeen herkend als een sig-

Het onderzoek maakt duidelijk wat

de medische kosten met minimaal 45

naal dat iets in het lichaam beschadigd

de predisponerende, oorzakelijke en

% stijgen. Dit zijn alleen de directe

is. Vaak leidt dit ertoe dat iemand inactief

instandhoudende factoren zijn. Er wordt

medische kosten. De directe en indirecte

gedrag gaat vertonen. Wanneer de pijn

getoetst op welke dimensies de sterk-

kosten die het gevolg zijn van verzuim,

daarnaast ook nog eens irreële cognities

ste overtuigingen zitten die binnen de

arbeidsongeschiktheid, beroep op uit-

oproept (bijvoorbeeld de overtuiging dat

behandeling aangepakt dienen te wor-

keringen, aanpassingen van woningen

er sprake is van een ernstige beschadi-

den. De psycholoog krijgt in deze fase

en vervoersmiddelen e.d. zijn hierin niet

ging of een ernstige ziekte), zal dit leiden

inzicht in de copingstijl en cognities van

meegenomen.

tot (spier)spanning en beweegangst. Zo

de patiënt ten aanzien van de gepresen-

kan iemand in een negatieve spiraal

teerde klachten. Ook de sociale context

Verklaringsmodel

belanden, waar moeilijk zelfstandig uit

wordt in de anamnese in kaart gebracht.

Het biopsychosociale model wordt binnen

te komen is.

De sociale context speelt een belangrijke rol bij het ontstaan en instandhouden van

veel richtlijnen gehanteerd als het meest treffende model dat een verklaring biedt

Vijf dimensies

de klachten.

voor het ontstaan en de instandhouding

Een gecombineerde somatische en

De fysiotherapeut beoordeelt het aspe-

van OLK. Het biopsychosociale model

psychologische aanpak in diagnostiek

cifieke karakter van de klacht (is er echt

stelt dat ziekte en gezondheid altijd het

en behandeling biedt uitkomst. In de

geen medische oorzaak?) en test de

resultaat is van een complex samen-

richtlijnen van zowel bedrijfsartsen

fysieke belastbaarheid. Ook kijkt de fysio-

13

Mijn Fysio Online verandert de wereld van fysiotherapeut en patiënt voorgoed Fysiotherapie 2.0 • De patiënt voert steeds meer de regie en vervult een actieve rol binnen de behandeling. • De patiënt neemt meer verantwoordelijkheid; u als fysiotherapeut treedt meer op als coach.

• U sluit meer bij uw patiënten en hun veranderende behoeften aan. • Fysiotherapie waar en wanneer de patiënt én de fysiotherapeut het uitkomt (‘het nieuwe werken’). • Anticipatie op dreigende arbeidstekort in zorgsector (en ook fysiotherapie sector).

Mijn Fysio Online is vooralsnog alleen beschikbaar voor UVIT verzekerden.

Heeft u belangstelling voor Mijn Fysio Online? Wilt u meer informatie? Neem dan contact met ons op via www.defysioonline.nl, kies Mijn Fysio Online en kies ‘meer weten?’. Zie ook: www.movemens.nl/mijnfysioonline

tot een toename van klachten. Dit geldt ook voor het aanleren van vaardigheden op het gebied van stressherkenning en –reductie. Stress is een gezonde reactie van het lichaam als voorbereiding op een activiteit. Bij mensen met OLK leidt stress tot een provocatie van klachten. Inzicht in het begrip stress en het aanleren van ontspanningstechnieken moeten voorkomen dat de klachten hierdoor geprikkeld worden. Een fysiotherapeut werkt binnen de behandeling vooral aan het doorbreken van de beweegangst. Wanneer een OLKpatiënt een lage fysieke belastbaarheid heeft, kan een kleine lichamelijke inspanning al leiden tot een reactie van het therapeut naar het beweeggedrag en de

nodig voor de juiste rolverdeling waarbij

lichaam. Patiënten ervaren dit als een

aanwezigheid van beweegangst.

de doelen in het oog gehouden worden.

bedreiging voor het lichaam, wat leidt tot

De psychiater heeft binnen de diagnos-

De behandeling van de psycholoog of

een toename van (spier)spanning en zor-

tische fase vooral een belangrijke rol in

psychotherapeut kent meerdere doel-

gen. Men zal hierdoor beweging en acti-

het uitsluiten van een somatische ver-

stellingen. Een belangrijk onderdeel is

viteiten gaan mijden. Dit heeft tot gevolg

klaring voor de aandoening. Daarnaast

psycho-educatie: de patiënt wordt uitleg

dat de fysieke belastbaarheid verder zal

kijkt de psychiater of er sprake is van co-

gegeven over en inzicht geboden in zijn

dalen. Het verhogen van de algehele

morbiditeit. Onderzoek heeft aangetoond

klachtenbeeld, om zo irreële cognities

belastbaarheid is dan ook een belangrijk

dat patiënten met OLK 3 tot 6 keer meer

op dit vlak weg te nemen. Bij pijn is het

ander doel. Door deze te verhogen is de

last hebben van somberheid, angst en

bijvoorbeeld belangrijk om duidelijk te

patiënt fysiek weerbaarder, voelt zich

gezondheidsangst. In de diagnostische

maken dat chronische pijn vaak geen

lekkerder in zijn vel en ervaart hij dat

fase beoordeelt de psychiater met de

signaalfunctie meer heeft voor weefsel-

hij ondanks zijn klachten veel dingen

psycholoog samen deze co-morbiditeit.

beschadiging. Daarnaast is het belangrijk

wél kan. Naast psycho-educatie krijgt de

Getoetst wordt in hoeverre er een relatie

om de locus of control te verleggen van

patiënt ook ‘fysio-educatie’ om ook van-

ligt tussen de OLK-klacht en een andere

extern naar intern. Oftewel, de patiënt

uit een fysieke bril inzicht te geven in zijn

klacht. Wanneer bijvoorbeeld sprake is

dient weer zelf de regie te nemen over

klachtenbeeld, zodat dit bijdraagt aan het

van een ernstige depressie, kan het zijn

zijn klachten. Vaak denkt de patiënt dat

wegnemen van irreële cognities.

dat het eerst medicamenteus behandelen

hij zelf niets kan doen om de klachten te

Gelet op de sterk gedragsmatige werk-

van deze depressie een voorwaarde is

verminderen. Hij denkt dat alleen ande-

wijze (ook op het fysieke vlak), kan

om te kunnen werken aan de OLK.

ren (behandelaars) nog iets kunnen doen

gesteld worden dat de GGz de aange-

aan de klachten.

wezen plek is voor behandeling. Binnen

Multidisciplinaire behandeling

Een andere belangrijke doelstelling is dat

de financieringsstructuur (aan de hand

Na het onderzoek is het belangrijk dat het

de patiënt effectieve copingstrategieën

van DBC’s) bestaat de mogelijkheid om

behandelteam gezamenlijk een behandel-

aanleert. Wanneer inzichtelijk is gemaakt

tijd van zowel de psychologische als de

plan opstelt waarin hele duidelijke functi-

welke factoren de klachten hebben ver-

somatische professional op te nemen.

oneringsdoelen worden geformuleerd, dit

oorzaakt en hoe deze in stand worden

Bovendien is aangetoond dat niet alleen

in overleg met de patiënt. Gedurende de

gehouden, leert de patiënt hoe hij moet

bij OLK een multidisciplinaire aanpak de

behandeling is regelmatige afstemming

omgaan met situaties die normaal leiden

meeste effectieve wijze is. Ook bij aan-

15

als van het kwaliteitsinstituut in de

doeningen die als ‘zuiver psychologisch’

gaan op onder meer diagnostiek, het

worden bestempeld (bijvoorbeeld angst,

stepped-careprincipe en behandelset-

depressie, burnout etc.), is bekend dat

tingen. Aan de hand van deze richtlijn

- Complex Regionaal Pijn Syndroom:

een gecombineerde aanpak van gespreks-

kunnen behandelaars beslissingen

deze richtlijn is opgesteld op initia-

therapie en een beweegprogramma de

nemen ten aanzien van diagnostiek,

tief van de Nederlandse verenigingen

meest effectieve werkwijze is.

behandeling en case-management van

voor revalidatieartsen en anesthesi-

zorg (CBO).

ologen, in het kader van het pro-

‘Een multidisciplinaire behandeling bij OLK-patiënten is effectief; dit komt terug in richtlijnen die zijn ontwikkeld rondom typische OLK-beelden’

gramma ‘Evidence-Based Richtlijn Ontwikkeling’ van de orde van medisch specialisten. - Chronische Vermoeidheid Syndroom: een Nederlandse richtlijn is in de maak; wel bestaan er vertaalde Canadese en Engelse richtlijnen waarbinnen de

Bewezen aanpak

SOLK, gebaseerd op wetenschappelijk

Dat een multidisciplinaire behandeling

getoetste methodieken.

multidisciplinaire aanpak terugkomt. - Hypochondrie: dit klachtenbeeld komt

bij OLK-patiënten effectief is, is ook terug

- Whiplash: deze richtlijn is versche-

terug binnen de Multidisciplinaire

te vinden in richtlijnen die zijn ontwik-

nen op initiatief van de Nederlandse

Richtlijn Angststoornissen van het

keld rondom typische OLK-beelden. Voor

Vereniging voor Neurologie, met

Trimbos instituut.

onderstaande klachtbeelden zijn (recent)

ondersteuning van het kwaliteitsin-

richtlijnen verschenen waarin een multi-

stituut in de zorg (CBO), in het kader

Volwassenheid in aanpak

disciplinaire aanpak (van somatische en

van het programma ‘Evidence-Based

Al sinds begin jaren ‘90 worden pro-

psychologische begeleiding) beschreven

Richtlijn Ontwikkeling’ van de orde van

gramma’s aangeboden voor mensen

wordt:

medisch specialisten.

met chronische, onvoldoende verklaarde

- SOLK-richtlijn: dit is een algemene

- Lage a-specifieke rugpijn: er zijn meer-

lichamelijke klachten. Partijen die deze

richtlijn, uitgegeven door het Trimbos-

dere richtlijnen op dit vlak, zowel van-

programma’s hebben ontwikkeld en uit-

instituut. In de richtlijn wordt inge-

uit het genootschap voor fysiotherapie

gevoerd (bijvoorbeeld De Gezonde Zaak

16

en het voormalige Rug Advies Centrum),

hun medische consumptie vermindert.

Een nieuw netwerk: NOLK

deden dit vooral voor verzuimende werk-

Als deze patiënten daarentegen een

Op 24 november 2011 wordt tijdens

nemers. De werkgever betaalde de kos-

beroep doen op aparte somatische

het landelijke congres ‘Onverklaarde

ten voor dit programma omdat de pro-

en psychologische hulp, dan zullen

Lichamelijke Klachten 2011: Lichaam

gramma’s niet gefinancierd werden door

de totale medische kosten drastisch

en geest: één zorg!’ het Netwerk

zorgverzekeraars. Werkgevers namen

stijgen.

Onvoldoende verklaarde Lichamelijke

deze kosten op zich, omdat zij gebaat

- psychologische behandeling van OLK

waren bij (versneld) herstel van een

binnen de GGz leidt tot een substan-

langdurig verzuimende werknemer. Het

tiële afname van ziekenhuiskosten,

Instellingen die lid zijn van het Netwerk

productieverlies werd hiermee beperkt,

bezoeken aan huisartsen, bezoeken

Onvoldoende Lichamelijke Klachten

de werkgever diende minder onnodige

aan medisch specialisten en de eerste

zijn Accare, Altrecht psychosomatiek,

loonkosten te betalen en een ‘Pemba-

hulpafdelingen. Deze kostenbesparing

Canisius Wilhelmina Ziekenhuis, De

boete’ kon worden voorkomen.

is groter dan de kosten van de psycho-

Gezonde Zorg, Dimence/ Tactus, GGZ

logische behandeling binnen de GGz.

inGeest, GGZ NoordHollandNoord,

‘De multidisciplinaire

Naast deze wetenschappelijk aangetoon-

GGZ Rivierduinen, Groot Klimmendaal,

de aspecten levert vertraagde of minder

Revalidatiecentrum, Leids Universitair

aanpak is inmiddels

adequate behandeling ook verlies van

Medisch Centrum, Lievegoed zorg-

kwaliteit van leven bij patiënten op en

groep, Medisch Centrum Leeuwarden,

onomstreden’

lopen de kosten wat betreft verzuim en

MoleMann mental health clinics, PsyQ,

arbeidsongeschiktheid onnodig op.

Rijksuniversiteit Groningen, Rode Kruis

Ruim 20 jaar later is de erkenning voor de

Het netwerk van instellingen dat derge-

ziekenhuis, St. Antoniusziekenhuis,

multidisciplinaire aanpak onomstreden

lijke multidisciplinaire programma’s aan-

TweeSteden ziekenhuis, Universitair

en is meer dan duidelijk dat deze ook voor

biedt wordt steeds groter. Dit blijkt wel

Medisch

zorgverzekeraars leidt tot besparingen.

uit het aantal leden dat al is aangesloten

Universitair

Wetenschappelijk is aangetoond dat:

bij het NOLK, nog voordat dit officieel van

Utrecht,

- OLK-patiënten die niet geholpen wor-

Klachten (NOLK) officieel gelanceerd.

Centrum

Groningen,

Medisch

ViaReva

Centrum

revalidatiecen-

start is gegaan.

trum, VU-Medisch Centrum, Yulius/

den binnen de GGz geneigd zijn veel

Met de oprichting van het netwerk bun-

COLK, Ziekenhuis Groep Twente en

(verschillende) artsen te bezoeken en

delen deze partijen hun krachten rich-

Ziekenhuis Rivierenland

veel medisch somatische onderzoe-

ting politiek en zorgverzekeraars, onder

ken en behandelingen te ondergaan,

andere voor de erkenning dat deze vorm

NOLK wil:

zonder dat dit hun gezondheid ten

van somatische klachten thuis hoort bin-

• de zorg voor patiënten met OLK

goede komt. Hierdoor verbruiken ze

nen de financiering van de geestelijke

waarschijnlijk twee keer zoveel aan

gezondheidszorg. Hiermee moet ook wor-

medische kosten dan patiënten met

den bewerkstelligd dat verwijzers sneller

verklaarde lichamelijke klachten.

verwijzen naar de juiste hulp, maar ook

(online sociale kaart) in kaart brengen; • voldoende gedifferentieerde behandelmogelijkheden nastreven;

- OLK-patiënten die lang éénzijdig in de

dat patiënten zelf inzien dat lichamelijke

somatische medische zorg verblijven

klachten in veel gevallen beter behandeld

en geen beroep (kunnen) doen op

worden in een GGz-setting dan in een

geïntegreerde behandeling binnen de

somatische setting. En aan de diversiteit

richtlijnen ontwikkelen en invoeren;

GGz, medische overconsumptie zul-

van de leden te zien, zijn zowel somati-

• bruikbare concepten breder toepas-

len ontwikkelen, wat leidt tot hogere

sche als geestelijke instellingen het op

baar maken door uitwisseling en

kosten.

basis van wetenschappelijk onderzoek

- geïntegreerde zorg (met aandacht voor

hierover eens. 왍

heden helpen creëren; • evidence based behandelingen en

‘van elkaar leren’; • onderzoek en onderwijs stimuleren en in kaart brengen.

somatisch én psychologische factoren) binnen de GGz bij patiënten met OLK

• afdoende doorverwijsmogelijk-

Meer informatie 쏅

17

18

Het werkplezier wordt alleen maar groter De fysiotherapeut specialiseert zich tot orthopedisch echografist Tekst: Annelies Roovers Beeld: Hendrik de Schrijver

Radioloog professor dr. Jan Gielen van de Universiteit van Antwerpen, ziet zijn vakgebied razendsnel veranderen. Nieuwe wetenschappelijke inzichten en nieuwe technieken stimuleren een verregaande specialisatie van de radiologie. In het kielzog daarvan ziet hij ook een nadrukkelijk andere rol weggelegd voor ondersteunende functies als de radiodiagnostisch laborant en de fysiotherapeut met kennis van musculoskeletale echografie. Een visie die veel fysiotherapeuten met hem delen.

In 1984 was professor dr. Jan Gielen

zoek, met een hele lage resolutie van vijf

het gebied van zijn aandacht te onder-

radioloog in opleiding in het universitair

megahertz.”

zoeken. Afgezien van röntgenonderzoek en echografie, zijn daar de CT-scan, de

ziekenhuis Leuven. Hij pionierde samen met collega dr. Marnix van Holsbeeck in

Musculoskeletale echografie

MRI-scan en de digitale radiologie. Door

de musculoskeletale echografie. Van oor-

Sindsdien heeft de musculoskeletale

het gebruik van deze apparaten, is het

sprong wordt de echografie vooral toege-

echografie een grote vlucht genomen.

mogelijk om steeds scherpere diagnoses

past in het onderzoeken van inwendige

En dat is niet de enige ontwikkeling

te stellen en (dodelijke) ziekten adequaat

organen en het ongeboren kind. Gielen

die radioloog Gielen in zijn vakgebied

te bestrijden.

en Van Holsbeeck gingen het gebruiken

voorbij heeft zien komen. Hij constateert

om problemen op te sporen bij spieren,

een verregaande specialisatie binnen de

Professor Gielen constateert ook dat

pezen en gewrichten bij sporters. “We

radiologie. Naast de opkomst van radio-

de aandacht zich uitbreidt van mortali-

begaven ons op volstrekt onbekend ter-

logen die zich net als hij op het spier- en

teit naar morbiditeit. “Niet langer gaat

rein”, herinnert Jan Gielen zich. “We

beenderstelsel toeleggen, zijn er inmid-

het om zaken van leven of dood, maar

moesten ons als radiologen deze patho-

dels ook radiologen die zich bijvoorbeeld

om aandoeningen die weliswaar niet

logie van het bewegingsstelsel eigen

concentreren op andere orgaanstelsels

levensbedreigend zijn, maar wel de kwa-

maken en andere anatomische structuren

zoals de neuroradiologie, de inwendige

liteit van leven aantasten. Daarbij is het

leren kennen. De apparatuur die we

organen of de gynaecologische organen.

steeds meer mogelijk niet alleen de aan-

gebruikten was nog verre van ideaal. We

Dankzij de voortschrijdende technologie

doening aan het licht te brengen, maar

werkten bijvoorbeeld met echosondes

beschikt de radioloog tegenwoordig over

ook de ernst ervan te bepalen. Hebben

die bedoeld waren voor vasculair onder-

een heel scala aan mogelijkheden om

we bijvoorbeeld te maken met een begin-

19

andere posities of andere instellingen nodig zijn. De kwaliteit van de aangeleverde onderzoekingen wordt hierdoor veel beter.”

Van therapie naar diagnostiek Gielen pleit dan ook, in navolging van de orgaan-gespecialiseerde radiologen, voor de opleiding van evenzeer orgaan-gespecialiseerde radiodiagnostische laboranten. Het mag duidelijk zijn dat met name voor het maken van musculoskeletale beelden niemand méér geschikt is dan de fysiotherapeut. Weliswaar heeft die van oorsprong een puur therapeutische rol, maar zeker in Nederland zien we nende peesoverbelasting of met een ver-

laboranten. Aan hen de belangrijke taak

fysiotherapeuten meer en meer gebruik

gevorderde? En als we vaststellen dat

om hun werk zo te doen, dat de radioloog

maken van echografie in hun werk. Ook

een gewrichtsband gescheurd is, voor

een goede diagnose kan stellen en kan

Jan Gielen onderkent de waarde van de

hoeveel procent is dat dan het geval?”

stadiëren.

echografie voor het werk van de fysio-

Superspecialisaties

Gielen: “In België bestaat het vak van

grafie kan de fysiotherapeut met beelden

Kortom, de radioloog heeft zich in de

radiodiagnostisch laborant nog niet zo

aan de patiënten laten zien welke gerich-

loop der tijd ontwikkeld tot een orgaan-

lang en er is een nijpend tekort aan. Om

te training specifieke spieren activeert en

superspecialist, die dankzij de meest

die leemte op te vullen hebben veel ver-

een positief effect heeft op de genezing

geavanceerde technieken steeds accura-

pleegkundigen en fysiotherapeuten zich

en versterking van deze spieren”, legt hij

therapeut. “Door musculoskeletale echo-

uit. “En dat kan hen motiveren om door te

‘Een opleiding tot Master in de Orthopedische

gaan met de therapie.”

Echografie biedt de verdieping waar ook fysio-

Overigens ziet hij nog niet zo snel een

therapeuten meer en meer behoefte aan hebben.

fysiotherapeut. “Daarvoor is toch echt

En dat zal het werkplezier alleen maar vergroten’

medische opleiding nodig”, vindt hij.

diagnostische rol weggelegd voor de de veel fundamentelere kennis van een

Hij verwacht dan ook niet dat het beroep tere diagnoses kan stellen. De ontwikke-

laten omscholen. Ik heb gemerkt dat zij

van fysiotherapeut zich in België snel in

lingen in zijn vakgebied en in de techniek

uitermate geschikt zijn voor dit beroep.

diagnostische richting zal ontwikkelen.

nopen hem echter om keuzes te maken:

Ze hebben de noodzakelijke anatomische

“Dat hoeft ook niet. België heeft vol-

wat doe ik nog wel en wat niet meer?

basiskennis en daardoor weten ze pre-

doende radiologen zodat er geen wacht-

Het accuraat in beeld brengen van bij-

cies hoe ze bijvoorbeeld organen, botten

tijden zijn voor courante onderzoekingen

voorbeeld abdominale aandoeningen van

en spieren in kaart moeten brengen. Zij

zoals echografie. België kampt echter

lever en nieren, vaatvernauwingen en

kunnen de beelden die ze maken dikwijls

met een tekort aan fysiotherapeuten.

peesontstekingen wordt in toenemende

voldoende interpreteren om te bepalen

De noodzaak om zich te verbreden is

mate uitgevoerd door radiodiagnostisch

of er nog aanvullende opnamen vanuit

daardoor veel minder aanwezig dan in

20

Nederland, waar fysiotherapeuten zich

behulp van musculoskeletale echografie.

tisch centrum, dat als schakel fungeert

meer van elkaar moeten onderscheiden

Remco zelf is inmiddels zo bedreven in de

tussen de huisarts en het ziekenhuis.

door expertise en kennis.”

echografie, dat hij een intensieve samen-

“Dan kunnen we meer mensen gericht

werking heeft opgebouwd met specia-

verwijzen naar de hulp die ze nodig

Echografie in de praktijk

listen en huisartsen in de omtrek. Sinds

hebben.”

Maar er is meer. In Nederland is het,

drie jaar werkt hij samen met orthope-

anders dan in België, mogelijk om zonder

disch specialisten in het Sint Franciscus

tussenkomst van de huisarts de fysio-

Ziekenhuis in Roosendaal. Tijdens het

Nieuwe masteropleiding in het verschiet

therapeut te bezoeken. Daarmee krijgt

orthopedisch spreekuur maakt hij een

Ook Jan Gielen ziet veel in deze zoge-

de fysiotherapeut de verantwoordelijk-

echo zodra de orthopedisch chirurg dat

naamde ‘anderhalvelijnszorg’. “In poli-

heid om te bepalen of een patiënt met

nodig vindt, en hij koppelt zijn bevindin-

klinische diagnostische centra kunnen

fysiotherapie geholpen is of moet worden

gen binnen tien minuten terug. De chirurg

radiodiagnostisch laboranten en in echo-

doorverwezen naar specialistische hulp

kan dan op basis van zijn beelden en

grafie gespecialiseerde fysiotherapeuten

in het ziekenhuis.

advies de verdere behandeling bepalen.

veel betekenen voor een accurate diagnose.” Echografie is alleen geen standaard

Een diagnostische rol voor de fysiothe-

Ook met de huisartsen werkt Remco

rapeut ligt in Nederland dan ook meer

op een vergelijkbare manier samen.

voor de hand. In het vorige nummer

Elke woensdag voert hij voor huisartsen

Remco Otten heeft zich de kennis en

van Movemens vertelde fysiotherapeut

echo’s uit van ‘moeilijke schouders’. Het

vaardigheden eigen gemaakt in de prak-

Remco Otten uit Roosendaal, hoezeer hij

is Remco’s droom om op termijn zijn

tijk. Gewoon, door veel mee te lopen

hecht aan een degelijke diagnose met

expertise aan te wenden in een diagnos-

met sporters, radiologen en orthopedisch

onderdeel van de fysiotherapieopleiding.

21

“Dankzij Fysio Prestatie Monitor is iedere collega bewuster geworden van zijn eigen handelen”

Op een gebruiksvriendelijke manier inzicht in de prestaties van uw praktijk? De Fysio Prestatie Monitor (FPM) is een meetinstrument dat op geautomatiseerde basis de ervaring van cliënten van fysiotherapiepraktijken meet door middel van CQ-index. De resultaten van de ingevulde enquêtes zijn continu online door u in te zien. Met de FPM kunt u de resultaten per therapeut vergelijken met het praktijkgemiddelde (interne benchmark) en de resultaten van uw eigen praktijk vergelijken met branchegemiddelden (externe benchmark).

De voordelen van de Fysio Prestatie Monitor op een rij: Nauwelijks belasting voor u! Gegevens komen uit uw eigen systeem (Intramed, Fysiomanager, Fysiologic, Raam, Fastguide, e.d.) Continu onderzoek met real-time resultaten in eigen online monitor Geschikt voor intensieve plus contractering verzekeraars Bruikbaar voor HKZ en CKZ geaccrediteerd Schriftelijk en online enquête uitvraag Geaccepteerd Kwaliefy alternatief Volledig onafhankelijk! Data blijft eigendom van u! Meer informatie en aanmelden:

www.fysiomonitor.nl

chirurgen. “Het is een vak waarin je

maar heel moeilijk bijspijkert. We kun-

meters moet maken om er echt goed in

nen ook besluiten dat we bijvoorbeeld

te worden.” In Nederland gaan steeds

alleen mensen op de masteropleiding

meer stemmen op om een gedegen

toelaten, die een bepaald aantal jaren

bovenbouwstudie te ontwikkelen die

ervaring hebben in hun oorspronkelijke

mensen met een andere vooropleiding,

vakgebied. Hoe dan ook: we verwachten

zoals fysiotherapeuten en radiodiag-

dat deze masteropleiding de verdieping

nostisch laboranten, opleidt tot ‘Master

biedt waar ook fysiotherapeuten meer en

in de Orthopedische Echografie’, zoals

meer behoefte aan hebben. En dat zal het

de werktitel van deze nieuwe opleiding

werkplezier alleen maar vergroten.”

‘Het in beeld brengen van gewrichtsproblemen en peesontstekingen wordt vaak uitgevoerd door radiodiagnostisch laboranten met een verpleegkundige of fysiotherapeutische achtergrond’ luidt. Daarover wordt regelmatig overleg

Op dit moment wordt nagegaan aan

gevoerd tussen Jan Gielen als vader

welke criteria de nieuwe opleiding moet

van de musculoskeletale echografie,

gaan voldoen. Het streven is om in sep-

directeur Ad Evers van GymnaUniphy

tember 2012 van start te gaan in het

en het SOMT, de Stichting Opleidingen

Nationaal Trainingscentrum Echografie,

Professor dr. Jan Gielen

Musculoskeletale Therapie.

waar al cursussen musculoskeletale

Professor dr. Jan Gielen is adjunct

Hoe die opleiding er precies komt uit

echografie worden gegeven, onder ande-

diensthoofd

te zien, is nog niet uitgekristalliseerd.

re door professor Gielen zelf. 왍

Universitair Ziekenhuis Antwerpen

Radiologie

in

het

“Het zou een modulaire opleiding kunnen

(UZA). Daarnaast is hij medisch coör-

worden”, filosofeert Gielen, “waarin je

dinator van het Sportmedisch Centrum

afhankelijk van de vooropleiding andere

van het UZA. Professor Gielen is een

accenten kunt leggen om je kennis te

graag geziene gastdocent aan diverse

verdiepen. Voor fysiotherapeuten hoeft

opleidingen en cursussen die zich

bijvoorbeeld de anatomische kennis

richten op de musculoskeletale echo-

minder accent te krijgen en voor radio-

grafie.

diagnostisch laboranten de toepassing van allerlei technieken. Wel is het een absolute voorwaarde dat zowel theorie als praktijk op een hoog niveau worden gehandhaafd. Wat mij betreft mag de theoretische basiskennis een belangrijke pijler onder de opleiding zijn. Want de ervaring leert dat je een tekort aan theorie in de opleiding, later nog

Meer info 쏅

23

24

E-health: hype of innovatie?

Twittert een vrouw naar de dokter Tekst: Merel van der Lande

Zorg op afstand, twitterspreekuren, digitale poli’s, e-mailconsulten en online behandelingen: e-health treedt langzaam maar zeker de Nederlandse gezondheidszorg binnen. Moeten zorgprofessionals afwachten of investeren? En wat levert het dan op? E-health: wat is dat nu precies? De term

tact met de behandelend psychiater werd

is een verzamelnaam voor alle zorg die,

destijds als onmogelijk beschouwd, maar

door gebruik te maken van internet, onaf-

dat standpunt is achterhaald. Sterker

hankelijk is van tijd en plaats.

nog: de geestelijke gezondheidszorg in

Met de lancering van mijnspecialist.nl, in

Nederland loopt wereldwijd voorop als

1997, was het eerste Nederlandse initia-

het gaat om e-health. Dat juist deze tak

tief op het gebied van e-health een feit.

binnen de gezondheidszorg zo vooruit-

Het idee: een onafhankelijke website

strevend is, is logisch: de hulpverlening

waarop mensen tegen betaling vragen

bestaat uit communicatie, iets wat tech-

kunnen stellen op het gebied van ziekten.

nisch gezien makkelijk naar internet kon

De bedenkers van de website, dr. C.H.

worden vertaald.

‘Driekwart van de internetgebruikers wil graag online met hun specialist of huisarts communiceren’ Schoenmakers en prof. dr. G. Hennemann,

Empowerment health

selecteerden 55 topspecialisten in het

Sinds twee jaar gaan de ontwikkelingen

land die samen deskundig zijn op elk

snel. De ene na de andere e-health-

gebied binnen de geneeskunde.

toepassing wordt wetenschappelijk

Bijna vijf jaar later volgden online behan-

onderzocht, getest en goed bevonden.

delingen van lichte psychiatrische klach-

Zorgprofessionals en patiënten kunnen

ten, zoals burnout, rouwverwerking, eet-

via een e-consult of social media met

stoornissen, traumaverwerking en depres-

elkaar communiceren en behandelingen

sies. Het ontbreken van face-to-face con-

kunnen geheel of gedeeltelijk online

25

Online fysiotherapie

plaatsvinden. Patiënten met chronisch

maken en zelf kiezen waar en wanneer

Mijn Fysio Online is een goed voor-

hartfalen, bijvoorbeeld, kunnen zelf

ze een bepaalde behandeling volgen.

beeld van hoe een zorgprofessional

thuis hun gewicht, bloeddruk en hart-

En tenslotte is er een groeiend aantal

kan inspelen op de maatschappe-

slag meten, waarna de gegevens digitaal

mensen dat op internet naar informatie

lijke ontwikkeling die empowerment

worden doorgestuurd naar de verpleeg-

over hun gezondheidsklachten zoekt en

heet. De zorgconsument wordt steeds

ster in het ziekenhuis. Chirurgen kunnen

aan de hand van die informatie naar de

mondiger, is beter geïnformeerd en

op afstand meekijken met een opera-

arts gaat. In 2010 zocht ruim 90 procent

wil steeds vaker onafhankelijk van

tie. Mensen met psychische problemen

van de Nederlanders naar informatie

plaats en tijd aan zijn herstel wer-

kunnen online therapie volgen. En de

over hun klachten, terwijl dat in 2003 nog

ken. Daarom ontwikkelde Mijn Fysio

fysiotherapeut kan oefeningen voor zijn

maar 35 procent was.

Online een tool waarbij de cliënt zijn

cliënt op internet zetten, zodat deze ze

eigen behandeling kan managen. Het

thuis kan doen op een moment dat het

Moeten zorgprofessionals de regie dan

UMC Utrecht onderzoekt deze metho-

hem uitkomt.

zomaar uit handen geven? “Een terechte vraag”, vindt praktiserend huisarts en

de wetenschappelijk. Verzekerden bij UVIT kunnen de online behandeling

Mogelijkheden genoeg zou je zeggen.

oprichter van emaildokter.nl Robert Mol.

van lage rugklachten vanuit hun aan-

Hoe kan het dan dat e-health in de prak-

“Natuurlijk blijft de arts als deskundige

vullende verzekering vergoed krijgen.

tijk nog maar mondjesmaat wordt aan-

belangrijk bij het stellen van de juiste

De UVIT-groep heeft tot mei 2012

geboden? Is het dan toch een hype? Als

diagnose, al denk ik wel dat het voorwerk

exclusiviteit, daarna mogen ook ande-

het aan de patiënt ligt niet. Consumenten

van een patiënt het spreekuur kan verrij-

re zorgverzekeraars aanhaken. Meer

willen niet alleen online bankieren, win-

ken. De patiënt heeft alle symptomen al

informatie: www.mijnfysioonline.nl.

kelen en reizen boeken, maar ook hun

op een rijtje gezet, waardoor je sneller to

zorg via internet regelen. Zo blijkt uit

the point komt. Het is vervolgens aan de

onderzoek van dr. J.E.W.C. van Gemert-

huisarts om de patiënt op korte termijn

Even inloggen op de website oefentherapie-online.nl leert dat ook E-vitality een overzichtelijk online

‘Op internet voelen patiënten zich vrijer

programma biedt als aanvulling op de reguliere therapie. Er staan filmpjes

om zichzelf te zijn ’

en 3D-foto’s van de oefeningen op die de cliënt een x aantal keren per week moet doen. Via de vragenlijst

Pijnen, verbonden aan de Universiteit van

gerust te stellen.” Volgt er een behan-

die elke week door de cliënt wordt

Twente, dat driekwart van de internetge-

deltraject, dan kan een arts de regie in

ingevuld en een e-consult kan de

bruikers graag online met hun specialist

veel gevallen aan de patiënt overlaten.

therapeut de voortgang in de gaten

of huisarts wil communiceren.

Mol: “De basis van het vak is persoonlijk contact, maar als ik iemand één keer

houden. E-vitality is momenteel bezig met de pilot in samenwerking met

De technologische ontwikkelingen zorgen

heb gezien, kan daarna veel online.” Het

zorgverzekeraar Menzis. Een officiële

er ook voor dat consumenten steeds

doel is dat de patiënt als co-behandelaar

vergoeding voor cliënten is er daarom

vaker behoefte hebben om de regie van

de verantwoordelijkheid neemt voor zijn

nog niet. Wel geeft 75 procent van de

de behandeling in eigen hand te nemen,

eigen genezingsproces en dat de arts

deelnemers aan tevreden te zijn over

zogenaamde

health.

hem daarbij coacht. Aan de zorgprofes-

de online behandeling.

Patiënten met een chronische ziekte als

sional om in te schatten of iemand open

diabetes of hartfalen managen met behulp

staat voor een online behandeling en

van telemonitoring liever hun eigen ziekte

voldoende gemotiveerd is om zijn eigen

dan dat ze twee keer per maand naar het

genezingsproces te stimuleren.

empowerment

ziekenhuis moeten. Ook willen steeds meer patiënten online afspraken kunnen

26

1

Bron: KSYOS TeleMedisch Centrum

Veranderingsangst

het structureel en verantwoord veran-

sen op termijn worden vervangen door

Terug naar de vraag waarom e-health

keren van e-health in de Nederlandse

computers. Anderen betwijfelen juist of

in de praktijk nog zo weinig wordt aan-

zorg. Ketelaar: “Het gaat ons zeker niet

de tijd die ze nu in e-health moeten

geboden. Het is de zorgprofessional die

snel genoeg, maar de afwachtende hou-

investeren echt leidt tot minder volle

moet wennen. Momenteel is nog geen

ding van de zorgprofessionals is logisch.

wachtkamers. En tenslotte zorgen fac-

15 procent van de artsen bereid om via

Wie investeert in innovatieve producten,

toren als het aanleren van nieuwe tech-

e-mail, twitter of een forum met hun

wil dat die investering geld oplevert.

nieken, de beveiliging, de privacy van

patiënten te communiceren, terwijl 75

En omdat het tot dit jaar ontbrak aan

patiënten, het delen van expertise met

procent van de Nederlanders die gebruik

structurele vergoedingen voor e-health

collega’s en het uit handen geven van

maken van internet dit wel zou willen.

kwamen veel initiatieven niet verder dan

de regie voor terughoudendheid bij de

Een enorm gat tussen vraag en aanbod,

de pilotfase.”

zorgprofessional. Ketelaar: “Begrijpelijk, iedere verandering is moeilijk. Maar de

vindt ook Pim Ketelaar, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor E-health

Maar er is nog een reden: de angst

kansen zijn in dit geval vele malen groter

(NVEH). De vereniging, in 2005 opgericht

voor verandering. Sceptici vrezen dat

dan de risico’s.”

door pionierende artsen, zet zich in voor

de wachtkamers leeglopen en dat art-

27

Online psychologie

De patiënt centraal

cent van de kosten wordt bespaard . Voor

Interapy is online cognitieve gedrags-

Wat zijn die kansen dan precies?

de artsen heeft deze manier van werken

therapie voor psychische problemen

Allereerst kunnen zorgverleners de

ook voordelen: voor huisartsen wordt het

als burnout, eetproblemen, depres-

service richting de patiënt aanzienlijk

werk inhoudelijk interessanter en spe-

sie, paniekaanvallen, rouwverwerking,

verbeteren met e-health. Een groot voor-

cialisten krijgen meer ruimte om zich te

traumaverwerking, seksueel trauma bij

deel voor patiënten is dat ze niet meer

richten op zaken die met hun specialisme

jongeren en binnenkort ook slaapstoor-

voor ieder wissewasje naar de huisarts

te maken hebben in plaats van routine-

nissen. Als pionier op het gebied van

of specialist hoeven. Zo bleek uit een

klusjes af te handelen.

e-mental health, ontwikkelde Interapy

enquête van de website Mijnspecialist.

tien jaar geleden een op wetenschap-

nl dat 38 procent van de mensen na een

Tenslotte zorgt e-health voor een grote

pelijk onderzoek gebaseerde online

e-consult geen fysiek bezoek aan de huis-

mate van flexibiliteit, wat de behande-

schrijftherapie voor posttraumatische stress. Later bleek deze therapie ook

‘Dat e-health daarbij kan helpen, zien nu

succesvol bij andere psychische klachten. Het geheim? Op internet voelen

ook de overheid, beroepsorganisaties

mensen zich vrijer om zichzelf te zijn, of zoals een cliënt het verwoordt: “Ik

en zorgverzekeraars ’

schrijf in mijn dagboek en mijn dagboek schrijft terug.” Interapy wordt met een verwijsbriefje van de huisarts door

arts hoefde te brengen. Het via e-mail

ling in veel gevallen ten goede komt. Een

zorgverzekeraars vergoed vanuit het

beantwoorden van eenvoudige vragen

voorbeeld: iemand met paniekaanvallen

basispakket. Meer informatie: www.

waarvoor de arts de patiënt niet hoeft

die online schrijftherapie volgt, kan altijd

interapy.nl.

te zien, telemonitoring van chronisch

in een rustige toestand zijn verhaal doen

zieken en het via internet verstrekken van

en vragen stellen. De psychiater kan

Een andere voorloper op het gebied van

verwijsbriefjes, uitslagen van onderzoe-

vervolgens op zijn gemak antwoorden,

e-health in de geestelijke gezondheids-

ken en goede algemene informatie over

in plaats van alles in een haastig spreek-

zorg is Mentalshare, opgericht door het

ziektebeelden kan de patiënt heel wat

uur uit te leggen. “Al deze voordelen

Trimbos Instituut. Uit onderzoek van het

tijd besparen.

stellen de patiënt centraal en zullen op termijn leiden tot forse besparingen in de

Trimbos Instituut bleek dat slechts 24%

gezondheidszorg”, aldus Ketelaar.

van de mensen met psychische klach-

Daarnaast helpt e-health de kwaliteit

ten in een vroeg stadium de huisarts

van de zorg te verbeteren. Een voor-

bezoekt, door onvoldoende herkenning,

beeld daarvan is teledermatologie, een

Evolutie in de gezondheidszorg

maar ook uit schaamte. Daarom biedt

techniek die al door tweederde van de

Over de vraag of dat nodig is, bestaat

Mentalshare zowel online behande-

huisartsen in Nederland wordt gebruikt.

geen twijfel meer. Ons zorgstelsel staat

lingen van milde psychische klachten

Patiënten met huidproblemen komen

onder druk. Ketelaar: “Als we willen dat

(Kleurjeleven en Diabetergestemd.

bij de huisarts, die vervolgens zelf een

de zorg over tien jaar nog steeds betaal-

nl) als preventieve internetcursussen

foto van de aandoening maakt en die

baar is voor iedereen, zonder daarbij in te

(Psyfit en Sterk op je werk).

doorstuurt naar een dermatoloog in het

leveren op kwaliteit en toegankelijkheid,

Kleurjeleven wordt door alle zorgverze-

ziekenhuis. Deze geeft binnen 24 uur (in

dan moet er efficiënter worden gewerkt.”

keraars, behalve Menzis, vergoed van-

de praktijk is dit gemiddeld 4,7 uur) een

Dat e-health daarbij kan helpen, zien

uit de basisverzekering. Soms zijn een

advies aan de huisarts, zodat de patiënt

nu ook de overheid, beroepsorganisaties

verwijsbriefje en een eigen bijdrage

meteen kan worden behandeld. In 67

en zorgverzekeraars. Technisch gezien

nodig. Diabetergestemd.nl wordt ver-

procent van de gevallen wordt daarmee

was de weg al vrij. Nederland heeft de

goed door UVIT.

een doorverwijzing naar het ziekenhuis

grootste dichtheid aan mobiele breed-

voorkomen, waardoor bovendien 53 pro-

bandnetwerken ter wereld, waardoor de

28

technologie voor e-health in Nederland betaalbaar en volop beschikbaar is. Dit jaar lijken ook de andere puzzelstukjes in elkaar te vallen. Dankzij minister Schippers staat e-health hoog op de politieke agenda. Zorgverzekeraars zijn dit jaar voorzichtig begonnen met het structureel vergoeden van online behandelingen die bewezen effectief zijn gebleken. En beroepsorganisaties zoals de artsenorganisatie KNMG en het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) willen richtlijnen en protocollen voor e-health gaan opstellen. Ketelaar: “De tijd van pilots en projecten is voorbij.” Kan de NVEH zichzelf dan opheffen? Ketelaar: “Wij heffen onszelf pas op als e-health een integraal onderdeel is van de Nederlandse zorg.” Zo ver is het nog niet. Wel heeft e-health

mogelijkheden én de patiëntenverenigin-

inmiddels bewezen geen hype maar

gen, belangrijk wordt, beweeg mee met

dagelijkse praktijk. 왍

een innovatie te zijn. Onderken dus dat

de digitale evolutie in de gezondheids-

Meer info (ook over online dienstverle-

e-health, onder invloed van de technische

zorg en kies bewust welke investering

ners) 쏅

Hoe word ik een goede online zorgverlener?

een waardevol hulpmiddel kan zijn in de

Stap 4: Investeer in een eenvoudig programma Kies voor een eenvoudig en duidelijk online behandelprogram-

Stap 1: Onderzoek de mogelijkheden

ma, zodat zo veel mogelijk mensen ermee kunnen werken.

Kijk op internet wat er zoal gebeurt op het gebied van online behandelingen en raadpleeg daarbij ook uw beroepsgroep.

Stap 5: Zorg voor een goede beveiliging

Nuttige websites zijn: www.ksyos.org, www.nveh.nl, www.

Online behandelen is nooit 100 procent veilig, net als het ver-

ehealthwijzer.nl en www.telecom4care.nl.

sturen van een brief per post. Laat dat dus geen reden zijn om af te zien van e-health.

Stap 2: Kies voor evidence-based Investeer in online behandelingen die bewezen effectief zijn.

Stap 6: Wek vertrouwen bij de patiënt

Alleen die worden door zorgverzekeraars vergoed.

Zorg voor een goede website met een foto, curriculum vitae, BIG-registratienummer, adres en telefoonnummer en bied de

Stap 3: Maak afspraken met zorgverzekeraars

mogelijkheid tot face-to-face contact. Beantwoord een e-con-

Om het voortbestaan van uw e-healthtoepassing te garanderen,

sult op tijd, het liefst binnen een paar uur.

is een structurele vergoeding noodzakelijk. Maak daarom goede afspraken met zorgverzekeraars, anders is de kans groot dat de

Stap 7: Maak patiënten enthousiast

toepassing in de pilotfase blijft hangen.

Neem eventuele angsten weg en leg de nadruk op de voordelen voor de patiënt.

29

ECHOGRAFIE

Vast én mobiel

Handige ‘echo-encyclopedie’

Niets over het hoofd gezien? Vaak onderzoekt u een patiënt, maar heeft u de aandoening niet ‘gezien’. Musculoskeletale (MSU) echografie geeft u toegevoegd inzicht bij het onderzoek en de evaluatie van de klachten van uw patiënt, waardoor u nóg betere keuzes kunt maken bij uw behandelplan. De praktische EchoMaster is hierbij uw ideale assistent!

• ICT platform met standaard PC.

GymnaUniphy levert ook high-end echografie appa-

• Mobiel en flexibel, van vast naar mobiel in een handomdraai.

ratuur van het merk Philips. FysioCollege, de oplei-

• Leren en onderzoeken tegelijk; raadpleeg de unieke

dingstak van GymnaUniphy, biedt een heel pakket

echo-encyclopedie Guided Imaging Software.

aan geaccrediteerde opleidingen voor echografie.

• Modulair systeem, u bepaalt zelf in hoeverre en wanneer u de software uitbouwt. • Uitbreidbaar met innovatieve beeldmodules.

Maak een afspraak voor een vrijblijvende demon-

• Verkrijgbaar voor zwart-wit echografie óf voor zwart-wit

stratie of vraag informatie aan. Bel nú of stuur een

met kleurendoppler echografie.

e-mail. U heeft de brochure snel in huis.

GymnaUniphy Nederland BV Overbeeke 1 5258 BL Berlicum tel. +31 (0)73 5999000 fax +31 (0)73 5999019 e-mail: [email protected] www.superpraktijk.nl

ECHOGRAFIE

SHOCKWAVE

MEDISCHE FITNESS

BEHANDELBANKEN

FYSIOTECHNIEK

SHOCKWAVE

Geïntegreerde VAS-score

2 aansluitingen voor 2 handpistolen

Handige opberglade

Het schokkende nieuws al verteld? Shockwave therapie toont al jaren een hoge effectiviteit bij behandeling van tendinopathiën, calcificaties, rupturen en fasciopathie plantaris. Diverse studies rapporteren tot wel 80 % effectiviteit, hetgeen door vele praktijken wordt bevestigd. Uw patiënten lezen hierover op internet. Of vertelt ú het hen binnenkort?

• Topapparaat met ingebouwde kennis en protocollen

GymnaUniphy introduceerde shockwave therapie

• Unieke applicatoren, waaronder V-Actor® en D-Actor®

in de Nederlandse fysiotherapiepraktijk. Inmid-

technologie

dels helpen we u met topapparaten, opleidingen,

• Geluidloze en trillingsvrije oliecompressor

patiënteninfo en video’s.

• Werkdruk tot maar liefst 5 Bar • Wachtkamerfilm met uitleg over shockwave voor uw patiënten

Geïnteresseerd? In één uur praten wij u bij over de

• DVD met voorbeelden van behandelingen

therapie en uw mogelijkheden. U kunt ook de uit-

• Revisie kunt u zelf uitvoeren, waardoor zeer lage

gebreide brochure aanvragen. Bel nú of stuur een

revisiekosten

e-mail!

GymnaUniphy Nederland BV Overbeeke 1 5258 BL Berlicum tel. +31 (0)73 5999000 fax +31 (0)73 5999019 e-mail: [email protected] www.superpraktijk.nl

ECHOGRAFIE

SHOCKWAVE

MEDISCHE FITNESS

BEHANDELBANKEN

FYSIOTECHNIEK

32

Netwerken in beweging

Kwaliteitsverbetering door audits en opleidingen Tekst: Martijn Plantinga

Naast belangrijke vraagstukken als welke software te gebruiken en de invoering van een KMSsysteem, krijgt de fysiotherapeut vandaag de dag nog steeds veel ‘niet direct patiëntgebonden werk’ op zijn bord. Vooral HKZ en auditering vragen behoorlijk veel tijd van de ondernemer. Tijd die menig fysiotherapeut liever in de zorg van de patiënt zou steken. Zijn we net een beetje gewend aan het HKZ en bijbehorend certificatieschema, komt er alweer een nieuw kwaliteitskeurmerk om de hoek kijken. Tegenwoordig is HCA het sleutelwoord als het gaat om kwaliteit binnen de zorg.

Enkele jaren geleden heeft de overheid

nú aan de orde is bij de ondernemers in

Al met al is het halen van de HCA audit

besloten tot marktwerking in de fysio-

de zorg, is het beleid zoveel mogelijk te

echter geen gemakkelijke opgaaf. Om

therapie. De belangrijkste rol werd toe-

continueren en de geleverde kwaliteit te

in de sport te blijven: de HCA audit is

bedeeld aan de zorgverzekeraars. Gevolg

optimaliseren.

vergelijkbaar met topsport en dat vraagt dus om een aanpak op topniveau. Ook

hiervan is dat er verschillende contractvormen zijn ontstaan met verschillende

HCA versus HKZ

in de topsport is het heel gebruikelijk

tarieven. Het grootste probleem hierbij is

Anders dan bij het KNGF waar een fysio-

om je te laten begeleiden en coachen.

om goede indicatoren te vinden waarop

therapeut individueel wordt beoordeeld,

Een rol die voor centrale organisaties

deze verschillende contracten zijn geba-

maken zorgverzekeraars tegenwoordig

van netwerken is weggelegd. Niet voor

seerd. Een zoektocht van verzekeraars

afspraken op praktijkniveau. Dat vraagt

niets zijn verschillende netwerkorgani-

waar netwerken fysiotherapie graag

om een ander toetsingsmechanisme. De

saties als Het Gezonde Net, Fysiz en

behulpzaam in zijn. Was het eerst HKZ

HCA audit werkt minder steekproefs-

Vitaal & Fysiotherapie hier al zeer actief

waar een praktijk aan moest voldoen,

gewijs dan de HKZ. Bij de HCA audit

mee bezig.

nu is het HCA dat wordt gezien als het

wordt tevens de hele praktijk onder de

hoogst haalbare kwaliteitskeurmerk.

loep genomen, waarbij ten opzichte van de HKZ dieper wordt ingegaan op de

Ondersteuning vanuit de netwerkorganisaties

Een zorgondernemer verwoordde het

dossiervorming. In eerdere artikelen over

Zo speelt Het Gezonde Net in op genoem-

onlangs als volgt: “Met HCA speel je in

netwerken schreven we al dat vooral het

de ontwikkelingen door de aangesloten

de eredivisie, terwijl HKZ de eerste divi-

niet-patiëntgebonden werk de laatste

praktijken zoveel mogelijk ondersteuning

sie is.” HCA is dan ook meer te zien als

jaren dusdanig is gegroeid dat dit voor

te bieden. Een kleine 20 aangesloten

overtreffende trap en zal zeker op korte

veel zorgondernemers de belangrijkste

praktijken had de HCA audit al (op eigen

termijn de HKZ niet vervangen. Daarbij

reden blijkt om zich bij een netwerk aan

kracht) met succes behaald, waardoor

zal er in 2012 weinig veranderen bij de

te sluiten. De dossiervorming vormt een

er veel expertise ‘in-huis’ is om ook

zorgverzekeraars en blijft de contracte-

belangrijk onderdeel van dit niet direct

de andere leden te begeleiden. Met

ring op hetzelfde niveau. Wat daarom

patiëntgebonden werk.

speciaal samengestelde begeleidings-

33

͞

DŝũŶƉĂƚŝģŶƚĞŶŚĞďďĞŶďĞůĂŶŐ ďŝũĞĞŶĞĨĨŝĐŝģŶƚĚĞĐůĂƌĂƚŝĞƐLJƐƚĞĞŵ͘ tĂŶƚĚĂƚŐĞĞĨƚŵŝũƌƵŝŵƚĞŽŵŵĞĞƌ ĂĂŶĚĂĐŚƚĂĂŶŚĞŶƚĞďĞƐƚĞĚĞŶ͘ 

͟

hďĞŶƚĂůƐnjŽƌŐǀĞƌůĞŶĞƌŽĨnjŽƌŐŝŶƐƚĞůůŝŶŐǀĞƌĂŶƚǁŽŽƌĚĞůŝũŬ ǀŽŽƌŚĞƚǁĞůnjŝũŶǀĂŶƵǁƉĂƚŝģŶƚĞŶ͘ŶĚĂĂƌŶĂĂƐƚ ŽŽŬǀŽŽƌĚĞĨĂĐƚƵƌĞƌŝŶŐǀĂŶĚĞĚŽŽƌƵǀĞƌůĞĞŶĚĞnjŽƌŐ͘



tĂĂƌŽŵŶŝĞƚŬŝĞnjĞŶǀŽŽƌ ŚĞƚŐĞĞŶǁĂĂƌƵŚĞƚďĞƐƚĞŝŶďĞŶƚ͍ 

/ŶĨŽŵĞĚŝĐƐŚĞůƉƚƵŵĞƚŚĞƚnjŽĞĨĨŝĐŝģŶƚŵŽŐĞůŝũŬ ŝŶĐĂƐƐĞƌĞŶǀĂŶƵǁŽŵnjĞƚǀĞƌnjĞŬĞƌĚĞĞŶ ŶŝĞƚͲǀĞƌnjĞŬĞƌĚĞnjŽƌŐ͘DĞƚĞĞŶďĞƚƌŽƵǁďĂĂƌĞŶ ƐŽůŝĚĞĚĞĐůĂƌĂƚŝĞƐLJƐƚĞĞŵŚĞůƉĞŶǁŝũĂůϭϬũĂĂƌ͕ ĚŝƌĞĐƚĞŶŝŶĚŝƌĞĐƚ͕ŽŶŐĞǀĞĞƌϯ͘ϱϬϬnjŽƌŐǀĞƌůĞŶĞƌƐ͘

DĞĞƌŝŶĨŽƌŵĂƟĞ͍ 'ĂŶĂĂƌǁǁǁ͘ŝŶĨŽŵĞĚŝĐƐ͘ŶůŽĨďĞůŶĂĂƌϬϯϲϱϯϲϯϬϱϭ

programma’s en opleidingen probeert de

met termen als HKZ en HCA, kun je als

waarbij groepen van 20 personen per

organisatie haar leden zoveel mogelijk

praktijk je certificering wel degelijk com-

keer in 4 dagdelen worden opgeleid.

hulp te bieden. Ook worden er zeer

municeren. Met ‘Plus’ en ‘Platina’ praktij-

Zodat de ondernemer weet wat hij kan

frequent bijeenkomsten georganiseerd

ken, benamingen van zogenaamde voor-

verwachten en vooral weet ‘waar het

waarbij leden van elkaar kunnen leren

beeldpraktijken binnen de fysiotherapie,

om gaat’.

door bijvoorbeeld behandelmethodes of

wordt kwaliteit ook voor de consument

Het overdragen van kennis is één, het

andere dagelijkse praktijkzaken uit te

inzichtelijker gemaakt. Landelijk ligt het

verkrijgen van vaardigheden is twee.

wisselen. Hoeveel er vanuit het netwerk

aantal gecertificeerden op ongeveer 100,

Het derde, zeker net zo belangrijke punt,

ook gestimuleerd en ondersteund wordt,

maar dit aantal stijgt snel. Op een totaal

is het gehele team in de praktijk mee

uiteindelijk is het uiteraard de praktijk

van ongeveer 4500 fysiotherapiepraktij-

te krijgen en te motiveren. Want alleen

zelf die het moet doen.

ken is dit een kleine 5%. Hier zijn dus nog

dan ben je in staat een topprestatie te

Voordat een aangesloten praktijk door

de nodige slagen te maken.

leveren. Een ander middel hiertoe is een

‘Met HCA speel je in de eredivisie, terwijl HKZ de eerste divisie is’

opleiding verandermanagement. Deze opleiding is bestemd voor eigenaren en kwaliteitsmanagers. Welke weg willen we inslaan, wat moet daarvoor gebeuren en hoe gaan we dit

Het Gezonde Net wordt ‘vrijgegeven’

Opleidingen

aanpakken? Tijdens een opleidingsdag

voor de HCA audit, dient eerst een inter-

Ook op een ander gebied trachten de

worden vooral de doelen besproken en

ne dossiertoets te worden uitgevoerd (en

netwerkorganisaties zoveel mogelijk

‘de manier waarop’ terwijl een andere

zonodig worden herhaald). De uitkomst

voor hun leden te betekenen. Momenteel

dag meer vanuit het perspectief van

wordt met de praktijk gedeeld en aange-

wordt er bij Hogeschool Leiden al een

de collega’s wordt behandeld. Om de

vuld met aanbevelingen. Op deze wijze

opleiding aangeboden om deelnemers te

kwaliteit te verbeteren moeten alle neu-

kan Het Gezonde Net, uitzonderingen

leren wat een auditproof patiëntendos-

zen tenslotte in dezelfde richting wijzen.

daargelaten, garanderen dat de audit

sier inhoudt. Samen met de netwerkor-

Want zonder gemotiveerd personeel is er

met succes wordt gehaald. Het slagings-

ganisatie [hier wil Cees Het Gezonde Net

geen winst te behalen! 왍

percentage ligt dan ook boven de 90%.

van maken ‡ niet mijn voorkeur!] is een

Hoewel de klant in principe weinig heeft

opleiding van vier dagdelen ontwikkeld

Netwerken? 쏅

35

36

De kankerpatiënt denkt mee

‘Een droom waar kunnen maken’ Tekst: Sanne van der Poel Beeld: KWF

Kanker is een vreselijke ziekte die ons allemaal raakt. Ruim één op de drie Nederlanders krijgt gedurende zijn leven te maken met een vorm van kanker. Per jaar zijn dat ruim 89 duizend mensen waarvan er jaarlijks bijna 42 duizend mensen overlijden als gevolg van kanker. De ziekte is hiermee doodsoorzaak nummer één in Nederland. Minder kanker, meer genezing en een betere kwaliteit van leven zijn dan ook uitgangspunten die KWF Kankerbestrijding hanteert. KWF Kankerbestrijding schrijft: ‘Miljoenen mensen delen een droom: een wereld waarin kanker niet langer een dodelijke ziekte is. Wat zou het mooi zijn als deze droom uitkomt’. Wereldwijd werken wetenschappers naar deze droom toe. Om de droom waar te kunnen maken, promoot KWF Kankerbestrijding vooral ook een actieve rol van de kankerpatiënt.

KWF Kankerbestrijding

Behoeften en ervaringen van de patiënt

de verschillende fasen van hun ziektepro-

KWF Kankerbestrijding zet zich in op het gebied van wetenschappelijk onderzoek,

Vroeger was kanker in veel gevallen een

aan zorg en ondersteuning daarbij zijn.

voorlichting, patiëntenondersteuning en

dodelijke ziekte. Mede door de verbe-

Deze inzichten zijn echter wel van belang

fondsenwerving. Door onderzoek verbe-

terde behandeling leven patiënten met

voor het vormgeven en evalueren van

teren de vooruitzichten van de patiënt

kanker steeds langer. Nu overleeft 59 %

beleid waarin rekening gehouden wordt

met kanker. Hierdoor komt er zicht op hoe

van de mensen met kanker hun ziekte.

met de gezondheid en behoeften van (ex)

het risico op kanker kan worden beperkt.

Het aantal kankerpatiënten in de zoge-

kankerpatiënten. Met andere woorden:

KWF Kankerbestrijding geeft voorlichting

noemde ‘chronische’ fase (de fase na

welke zorg en ondersteuningsbehoeften

over de risico’s die mensen lopen, hoe ze

afronding van de primaire behandeling,

heeft de patiënt nu precies en hoe ver-

deze zelf kunnen beperken en stimuleert

waarbij er nog wel sprake is van nazorg

schilt deze mogelijk per fase? Op het

een gezonde leefstijl. Daarnaast levert

en nacontrole) zal naar verwachting in

moment dat je net de diagnose hebt

zij betrouwbare informatie waarmee de

10 jaar tijd met 61 % toenemen. Tot op

gehoord, heb je waarschijnlijk andere

zelfredzaamheid van de patiënt en daar-

heden wordt niet structureel en syste-

vragen en behoeften aan ondersteuning

mee de kwaliteit van leven voor patiën-

matisch nagegaan met welke problemen

dan bijvoorbeeld drie jaar na de diag-

ten wordt bevorderd.

mensen met kanker te maken hebben in

nose.

ces en wat hun ervaringen en behoeften

37

Samen in strijd tegen borstkanker!

Panel Leven met kanker KWF

longkankerpatiënt. Door de verschillende

Stichting Pink Ribbon is de fondsenwer-

Kankerbestrijding doen we erg ons best

prognoses zullen zij logischerwijs ook

vende organisatie die aandacht vraagt

om te bedenken wat de patiënt zou

hun ziekte anders ervaren.

voor borstkanker. Dat is hard nodig

willen, maar je kunt het beter gewoon

als je weet dat 1 op de 8 vrouwen

aan de patiënt zelf vragen.” Dat zegt

Het plan

in haar leven borstkanker krijgt. In

Trui Simmelink, werkzaam bij KWF

Om het plan goed neer te kunnen zet-

Nederland wordt jaarlijks bij 13.000

Kankerbestrijding en belangrijke trekker

ten, zal KWF Kankerbestrijding gedu-

mensen de diagnose borstkanker

van dit project. “Het Panel Leven met

rende twee jaar een panel oprichten

vastgesteld, waarvan 100 mannen.

kanker is een mooi initiatief waar de kan-

van 1500 (ex)kankerpatiënten. Dit panel

Borstkanker bij vrouwen is de meest

kerpatiënt zelf actief bij betrokken is.”

wordt nu gevormd met behulp van een

“Binnen

het

beleid

van

anders zijn dan de behoeften van een

voorkomende vorm van kanker. Stichting Pink Ribbon heeft als doel het aantal mensen dat borstkanker krijgt te verminderen, vroege diagnose

‘Wij kunnen wel bedenken wat de patiënt zou willen, maar je moet het gewoon aan de patiënt zelf vragen’

te bevorderen en de zorg voor patiënten en hun naasten te verbeteren.

KWF Kankerbestrijding doet momen-

steekproef die genomen wordt onder alle

Dankzij steun van velen particulieren

teel al veel onderzoek naar de zorg- en

mensen die kanker hebben (gehad) en

en bedrijven is het mogelijk te geven

ondersteuningsbehoefte van kankerpa-

geregistreerd staan bij de Nederlandse

om financiering te geven aan:

tiënten. De inrichting van een nieuw

Kankerregistratie (NKR). Het panel

- Wetenschappelijk onderzoek op het

panel was al langere tijd een wens en

bestaat uit mensen met verschillende

gebied van preventie en vroege

biedt vooral nieuwe mogelijkheden. De

tumorsoorten, maar ook variërend in

diagnose

wens ging afgelopen juni in vervulling

bijvoorbeeld opleidingsniveau, leeftijd,

in samenwerking met het Nederlands

etnische achtergrond en geslacht. In sep-

instituut voor onderzoek van de gezond-

tember wordt er een steekproef genomen

- Voorlichting over o.a. de risicofac-

heidszorg (NIVEL). KWF Kankerbestrijding

uit het bestand. De patiënten worden

toren voor het krijgen van borstkan-

had vooral behoefte aan wetenschap-

geworven door ze, via hun arts, te bena-

ker en voorlichtingsprojecten van

pelijk, structureel en systematisch onder-

deren met een informatiepakket en om

andere organisaties.

zoek, dat zoveel mogelijk representatief

hun medewerking te vragen.

is voor de populatie volwassen (ex-)

Het panel dat meewerkt, zal vanaf eind

- Zorgprojecten voor borstkankerpatiënten en hun naasten

Wat kun jij doen?

kankerpatiënten in Nederland. In de

van dit jaar, twee keer per jaar een vra-

manieren

Programmacommissie zullen naast de

genlijst ontvangen. Hierin wordt onder

waar op ondernemers in beweging

Nederlandse Federatie van Kankerpatiën

meer naar de zorgvraag en ondersteu-

Stichting Pink Ribbon kunnen steunen.

tenorganisaties(NFK), ook enkele andere

ningsbehoefte gevraagd, maar ook de

Bijvoorbeeld door een actie voor Pink

relevante organisaties zitting hebben.

kwaliteit van de oncologische zorg, hun

Ribbon te organiseren, het verkopen

Het doel van het panel is het duidelijk

zorggebruik, hun kwaliteit van leven en

van Pink Ribbon artikelen maar ook

in kaart brengen van de mening, wens

de gezondheidsstatus van de kankerpa-

door ons te ondersteunen bij het com-

en zorgbehoeften van de patiënt. Daarbij

tiënten komen aan de orde.

municeren van de voorlichtingsbood-

wil men inzicht krijgen in de zorg- en

schap ‘meer bewegen = minder kans

leefsituatie van mensen met kanker in de

Monitoren van eigen beleid

op borstkanker’.

verschillende fasen van het ziekteproces.

Deze informatie vanuit patiëntenper-

Door de vele soorten kanker zullen de

spectief biedt aanknopingspunten voor

behoeften ook verschillen. De behoefte

beleidsontwikkeling, onder andere om

van een borstkankerpatiënt kan heel

de zorg voor mensen met kanker te

Er

38

zijn

verschillende

verbeteren. Met de uitkomsten hoopt

achtergrond. Zij beoordelen de aanvra-

KWF Kankerbestrijding hun eigen beleid

gen op wetenschappelijke kwaliteit. Met

Samen in strijd tegen prostaatkanker!

nog beter te kunnen monitoren. Om het

de komst van de PACO zal de commissie

Jaarlijks horen ruim 9500 mannen dat

effect van de beleidsplannen te meten

Klinische Studies nu ook het patiënten-

ze prostaatkanker hebben en ieder

en het beleid eventueel aan te passen

perspectief meewegen. Patiënten van de

jaar sterven er ruim 300 mannen aan

aan de hulpvraag van de patiënt, wil men

PACO krijgen derhalve een adviserende

de gevolgen. Het grootste probleem

antwoord op vragen als: ‘waar liggen de

rol.

is dat mannen niet snel naar een arts

hiaten tussen wat KWF Kankerbestrijding

gaan voor controle en erover praten is

KWF kankerbestrijding geeft de patiënt een stem

al helemaal geen optie! De Stichting

Het belang van de mening van de patiënt

tie die gezonde mannen bewust wil

Patiëntenparticipatie binnen het onderzoeksbeleid: het PACO project

blijkt ook uit de betrokkenheid bij alle

maken van de prostaat en het risico

gebruikte meetinstrumenten van KWF

van prostaatkanker. De activiteiten

Kankerbestrijding. Zij vraagt patiënten

zijn erop gericht het taboe rondom

Een ander belangrijk voorbeeld om de

alle nieuwe materialen zoals brochures

de prostaat te doorbreken, mannen

betrokkenheid van de patiënt te ver-

te beoordelen. KWF Kankerbestrijding

bewust te maken van de risico’s en

hogen is het PACO project. KWF

geeft tevens subsidie aan 25 verschil-

prostaatkanker een plaats te geven in

Kankerbestrijding is van mening dat de

lende kankerpatiëntorganisaties en aan

de samenleving.

kwaliteit van oncologische klinische stu-

hun koepel de Nederlandse Federatie

dies beter zal zijn als het aansluit bij de

van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK).

De Stichting Blue Ribbon werkt hoofd-

wensen en de belevingswereld van de

Met het subsidiëren van deze organisa-

zakelijk met vrijwilligers en ambas-

kankerpatiënt. De kennis en de stem van

ties (jaarlijks ongeveer 3 miljoen euro)

sadeurs en krijgt steun van KWF

de patiënt zal meer zichtbaar worden.

stelt KWF Kankerbestrijding de patiën-

Kankerbestrijding en de Nederlandse

Hiertoe is KWF Kankerbestrijding het

tenbeweging in de gelegenheid om hun

Vereniging voor Urologie. Ze krijgt

pilotproject PACO (Patiëntencommissie

activiteiten uit te voeren.

geen subsidie dus om een bijdrage te

Onderzoek) gestart. Hierbij is een com-

Ook hiermee krijgt de patiënt een stem in

kunnen leveren aan wetenschappelijk

missie ingericht van (ex)patiënten die

het krachtenveld. KWF Kankerbestrijding

onderzoek is ze afhankelijk van fond-

subsidieaanvragen voor klinische studies

ziet de patiëntenorganisaties als belang-

sen, sponsorwerving en particuliere

(mede) zullen beoordelen. Enerzijds is er

rijke aanvulling op de eigen informatie-

giften.

dan een groep patiënten die de studies

voorziening aan de patiënt.

denkt wat de patiënt wil en waar de behoefte van de patiënt zélf ligt’.

Blue Ribbon is een nieuwe organisa-

Wat kun jij doen?

beoordeelt op onder andere ‘het belang

Tips voor de ondernemer in de zorg

Ondernemers in beweging kunnen

wetenschappers die de studieaanvraag wetenschappelijk beoordeelt.

Tip 1:

ren die fondsen genereren. Giften en

De pilot heeft de volgende werkwij-

De zorg voor het toenemende aantal

donaties zijn zeer gewenst, maar Blue

ze: een groep van 30 getrainde (ex)

behandelde kankerpatiënten kan de

Ribbon is ook op zoek naar gespon-

patiënten neemt plaats in de PACO.

tweedelijnszorg niet alleen dragen, waar-

sorde kantoorruimte zodat er meer

Subsidieaanvragen voor klinische stu-

door naar verwachting de eerstelijnszorg

georganiseerd kan worden.

dies worden beoordeeld op patiënten-

steeds meer betrokken zal raken bij de

Iedere hulp is welkom!

thema’s. Deze thema’s zijn: ‘belang

oncologische (na)zorg. Het signalerings-

voor de patiënt’, ‘leesbaarheid van de

rapport ‘Nazorg bij kanker: de rol van de

patiënteninformatie’, ‘belastbaarheid’

eerste lijn’ van de Signaleringscommissie

en ‘terugkoppeling’. Daarnaast is er de

Kanker (verschenen in mei 2011) is een

Commissie Klinische Studies, bestaande

verkennende studie naar de huidige eer-

uit 13 deskundigen met een verschillende

stelijnszorg bij kanker in de chronische

voor de patiënt’ en anderzijds een groep

helpen door activiteiten te organise-

39

MR CUBE Monitored Rehab Systems Claes Tillyweg 2 2031 CW Haarlem 023 750 5444 [email protected] www.mrsystems.nl

Klinimetrie: functioneel trainen en testen met de MR Cube De “MR Cube”; een uniek systeem dat u eenvoudig aan elk trainingsapparaat kan koppelen en die communiceert via Bluetooth. De uitdagende software doet een appèl op de coördinatieve capaciteiten van uw patiënt. Testresultaten worden automatisch aan het EPD FysioRoadmap gekoppeld.

ISOMETRIC GATE Door het pad te volgen, wordt er een beroep gedaan op coördinatie gecombineerd met isometrische spiercontracties.

RANDOM EXPLOSIVE Door het terugkaatsen van de gele ballen, wordt er beroep gedaan op timing en acceleratievermogen.

MATHEMATICS Bij de Dual Tasks worden wiskundige problemen gecombineerd met de beweging van verschillende spiergroepen voor het vervullen van een specifieke opdracht.

SKI GAME Volledige Super G afdaling in 3D omgeving. De meest uitdagende oefening.

COORDINATION TEST Een test die in 60 seconden een beeld geeft over de coordinatieve vaardigheden.

POWER TEST Een eenvoudige test met informatie over snelheid en vermogen.

lusief Nu inc erzuil t compu delijkse n 3 maa n van e termijn incl. BTW € 800, ptop) sief la (Exclu

Een demonstratie van de MR Cube? Maak een afspraak met ons voor een demonstratie van 1 uur bij u in de praktijk via 023 - 750 54 44

fase. Het pleit voor een grotere rol van

Tip 4

de eerste lijn in de fase na kanker. Hierbij

Mensen met kanker leven mede door

kan het gaan om o.a. psychosociale zorg,

betere behandelingen langer. Kanker

hulp bij revalidatie en reïntegratie.

krijgt hierdoor steeds meer een langdurig

Bereid je hier als ondernemer in de eer-

karakter, waarbij bepaalde problemen

stelijnszorg op voor. Bedenk wat jouw rol

meer op de voorgrond treden. Denk aan

kan zijn binnen deze zorg. Hoe kun je bin-

de reïntegratie in werk en samenleving.

nen de regio de chronische kankerpatiënt

Dit stelt andere eisen aan de zorg en

het beste begeleiden?

begeleiding. Het is belangrijk de patiënt

KWF Kankerbestrijding is opgericht

te begeleiden in deze reïntegratie. Een

in 1949. Hare Majesteit Koningin

Tip 2

voorbeeld van een project rondom reïn-

Wilhelmina ontving bij Haar Gouden

Gezien de toename van (chronische)

tegratie zijn de folders ‘kanker en werk’.

Regeringsjubileum in 1948 een

kankerpatiënten is het belangrijk om te

Deze folders zijn speciaal ontwikkeld

Nationaal Geschenk. Zij besloot dit

zorgen voor een optimale communicatie

voor werkgevers die willen weten hoe zij

bedrag van 1 miljoen euro (toen:

en afstemming binnen de eerstelijnszorg

moeten omgaan met werknemers die met

ruim 2 miljoen gulden) te bestem-

in jouw regio.

kanker worden geconfronteerd.

men voor de bestrijding van kanker.

Zorg ook voor een goede communicatie

In het hele land is de betrokkenheid

met de tweedelijnszorg zodat deze zorg-

Een ander belangrijk thema is lichaams-

bij de strijd tegen kanker groot.

verleners weten waar de kankerpatiënt

beweging. Voldoende lichaamsbeweging

In de eerste week van september

binnen de eerste lijn het beste terecht

tijdens en na de behandeling blijkt posi-

gaan ruim 100 duizend collectan-

kan voor bijvoorbeeld nazorg.

tief uit te pakken voor kankerpatiënten.

ten op pad. Vele duizenden men-

(Ex-) kankerpatiënten die zorgen voor vol-

sen organiseren daarnaast eigen

Tip 3

doende lichaamsbeweging, bijvoorbeeld

acties. KWF heeft ruim 800 dui-

Wees alert op de psychosociale pro-

door deel te nemen aan speciaal voor

zend donateurs. In 1949 was het

blematiek van de kankerpatiënt. Maak

hen ontworpen bewegingsprogramma’s,

overlevingspercentage bij kanker 25

hiervoor gebruik van de speciaal hiervoor

voelen zich minder moe. Ook de algehele

procent. Dat is nu gestegen tot 59

ontwikkelde ‘lastmeter’ van het IKNL

kwaliteit van leven verbetert hierdoor. 왍

procent. Voorlichting, preventie en

(www.lastmeter.nl). Dit screenings-

wetenschappelijk onderzoek droe-

instrument meet of de patiënt behoefte

Voor meer informatie over de organisaties

gen daaraan bij. Toch zijn we er

heeft aan meer gespecialiseerde psycho-

en programma’s genoemd in dit artikel

nog niet. Kanker is doodsoorzaak

sociale zorg.

쏅

nummer 1 in Nederland.

41

Feiten en cijfers De grijze druk De grijze druk geeft aan hoeveel mensen in een werkende leeftijd de 65-plussers moeten onderhouden. De druk wordt steeds hoger wat betekent dat er dus een steeds kleiner percentage jongeren de groeiende groep ouderen moet ondersteunen.

Deze vergrijzing is structureel. In 2011

Grijze druk

staan we pas aan het begin van de grote

50

stijging. In 1987 was deze grijze druk 20.

45

Tot 2040 verdubbelt de grijze druk en

40

daarna blijft deze op dit niveau hangen.

35

Waar vandaag de dag 100 mensen in de

30

werkende leeftijd een aantal van zo’n 23 ouderen (65-plussers) ondersteunen, moeten deze zelfde 100 mensen na 2037

25 20 15 10

in ieder geval 40 ouderen gaan onder-

5

steunen. Dit stelt onze maatschappij voor

0 1987

grote uitdagingen.

Langer doorwerken De levensverwachting bij geboorte wordt steeds hoger. De pensioenfondsen moeten hun premies en berekeningen bijstellen omdat de levensverwachtingen waar mensen van uit gaan bij het berekenen

2012

2025

2037

2062

2075

2087

2100

Levensverwachting bij geboorte, Bron CBS 2008 82 80 78 76

overstegen. De levensverwachting van

74

mannen en vrouwen was in 1950 respec-

72

tievelijk 70 en 72. In 1980 is dit al 72 en

70

78 en vandaag de dag is de levensver-

68 66 64

1953 1956 1959 1962 1965 1958 1971 1974 1977 1980 1983 1985 1989 1992 1995 1998 2001 2004 2007 mannen

42

2050

84

van de pensioenen en de premies wordt

wachting bij geboorte al 76 en 82 jaar.

2000

vrouwen

Levensverwachting en ervaren gezondheid 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0

levensverwachting

40,0

goed ervaren gezondheid

30,0 20,0

mannen

basisonderwijs

vmbo

hbo, universiteit

vmbo

havo, vwo, mbo

hbo, universiteit

0,0

basisonderwijs

10,0

vrouwen

Deze levensverwachting en de grijze druk

opgeleiden is 6 à 7 jaar en het verschil

heidsproblemen moeten accepteren voor

zullen er toe leiden dat we langer zul-

in gezonde jaren tussen lager en hoger

hij of zij de 65-jarige leeftijd bereikt.

len moeten doorwerken. Met name voor

opgeleiden is 16 tot 19 jaar.

Gezondheidsmanagement in bedrijven is dus noodzakelijk, vooral voor de lager

lager opgeleiden is dit een grote uitdagen omdat deze al moeite hebben om de

De hoger opgeleide werknemer zal geen

60 te halen in goede gezondheid.

noemenswaardige gezondheidsproble-

Er zijn grote verschillen in sociale onge-

men tegenkomen voor 65-jarige leeftijd

lijkheid en gezondheid. Het verschil in

(gemiddeld!), de lager opgeleide werkne-

levensverwachting tussen lager en hoger

mer zal gedurende zo’n 13 jaar gezond-

opgeleide werknemer.

43

Verzuimpercentage en meldingsfrequentie Als verzuim en de meldingsfrequentie

Verzuimpercentage vs. meldingsfrequentie Meldingsfrequentie

opgesplitst wordt per leeftijdsgroep

1.8

wordt duidelijk dat de jongeren vaker

1.7

maar kort durend verzuimen. In tegen-

1.6

stelling tot ouderen die minder vaak maar dan langer verzuimen. Per saldo is het verzuim bij de ouderen flink hoger.

< 25 jaar 26 t/m 35 jaar

1.5

Gemiddelde (1,43)

36 t/m 45 jaar 46 t/m 55 jaar

1.4 1.3

> 56 jaar

1.2 1.1

Verzuimpercentage

2

2.5

3

3.5

4

4.5

5

5.5

6

6.5

Gemiddelde (4,5)

Werkvermogenindex Werkvermogenindex Bouwsector naar leeftijd

Zo loopt de ouder worden werknemer in de bouw een voorspelbaar risico op een

(%) 70

matig tot slecht werkvermogen. Hierop moet dan ook actief preventie- en interventiebeleid worden gevoerd. Hierin is niet alleen de werkgever en ondernemer in beweging een partij in maar ook de werknemer zelf.

60 50 40 slecht matig

30

goed uitstekend

20 10 0 15-19 jaar 20-24 jaar

44

25-29 jaar

30-34 jaar

35-44 jaar

45-54 jaar

55 jaar en ouder

Geslacht, leeftijd, opleidingsniveau en herkomst vs. verzuim Niet westerse allochtoon

4,7

Westerse allochtoon

4,1

Autochtoon

4,1

Hoog opleidingsniveau

3,2

Middelbaar opleidingsniveau

4,3

Laag opleidingsniveau

5

55-64 jaar

5,3

45-54 jaar

4,6

35-44 jaar

4,1

25-34 jaar

3,9

15-24 jaar

2,7

vrouw

5,1

man

3,4

Invloed op verzuim

houden. Uit onderzoek blijkt dat de aard

gezondheidsbevorderende programma’s

Geslacht, leeftijd, opleidingsniveau en

van de activiteiten sterk uiteen loopt

als fitness, georganiseerde groepsacti-

herkomst hebben een belangrijke invloed

en in lijn is met het beeld van het

viteiten als sport of fietsen. Daarnaast

op de hoogte van het verzuim.

gezondheidsbeleid. De grootste categorie

is er een cluster van activiteiten van

Uit de grafiek blijkt wel hoe groot de

bestaat uit het aanpassen van werkplek-

dienstverlening, gericht op preventie met

noodzaak wordt om levensfase gezond-

ken en het aanbieden van de juiste hulp-

medische begeleiding via arbodiensten,

heidsbeleid op de agenda te zetten: de

en beschermingmiddelen, respectievelijk

fysiotherapie en cursussen. 왍

kosten van het verzuim zullen anders

aangepast werk, klimaatbeheersing en

enorme schade aan gaan richten. De

dergelijke maatregelen die in de wet

werkgever zal activiteiten moeten gaan

verankerd zijn.

Met dank aan Marketconcern van Spaendonck

ondernemen om het fysieke werkver-

Toch richten 40 % van de activiteiten

voor het beschikbaar stellen van de onder-

mogen van de medewerkers op peil te

zich steeds meer op het stimuleren van

zoekgegevens.

45

MEDISCHE FITNESS

Eenvoudige bediening

Ruime lage instap

Zadel 3-D verstelbaar

Verstelbare trapperlengte

Lage instap gewenst? Uw medische fitness apparatuur moet vanzelfsprekend aansluiten bij de specifieke behoeften van een beginnend revalidant. Maar ook bruikbaar zijn voor gevorderden… GymnaUniphy speelt hier op in, bijvoorbeeld met de prachtige Ergo-Cycle 4000! • Zeer eenvoudige bediening maar toch veel mogelijkheden. • Een uitstekend permanent inzicht in de toestand van de patiënt, o.a. met het een grafiek van de hartslagfrequentie. • Alle toestellen zijn uitgerust met diverse trainingsprogramma’s. • De Ergo-fit 4000-serie is compatibel met PointSystem software, voor kaartgestuurd trainen. • Instelbereik van 15W tot 600W, in stappen van 5 Watt, dus geschikt voor zowel laag belastbare patiënten als voor gevorderden. • Degelijk, duurzaam en veilig in een prachtig design.

GymnaUniphy levert diverse merken medische fitness apparatuur. Er is altijd een merk dat het beste aansluit bij uw plannen, uw doelgroep én uw budget.

Vraag informatie aan en maak uitgebreid kennis met ons fitness aanbod. Bel nú of stuur ons een e-mail. U heeft de brochure snel in de brievenbus.

GymnaUniphy Nederland BV Overbeeke 1 5258 BL Berlicum tel. +31 (0)73 5999000 fax +31 (0)73 5999019 e-mail: [email protected] www.superpraktijk.nl

ECHOGRAFIE

SHOCKWAVE

MEDISCHE FITNESS

BEHANDELBANKEN

FYSIOTECHNIEK

BEHANDELBANKEN

Bladverwarming

Optimale bewegingsvrijheid

Elektrische bladverstelling

Stabiele constructie

Lekker gewerkt vandaag? Of u lekker gewerkt heeft hangt van veel verschillende factoren af. Uw behandelbank is er beslist één van. Uw dagelijkse gereedschap moet immers naadloos aansluiten bij uw werkwijze. Vanuit die filosofie is een Gymna behandelbank ontwikkeld; er is er altijd een die precíes bij u past. • Complete lijn, van 4-delig tot 2-delig.

Kortom, met een Gymna behandelbank

• Ongeëvenaarde stabiliteit.

zorgt u goed voor uzelf én voor uw

• Krachtige motor, snel en geruisloos.

patiënt!

• Goede bladverdeling voor optimaal ligcomfort. • Kringschakelaar voor hoogteverstelling vanuit elke positie.

Vraag de brochure aan en maak uitgebreid

• Optimale bewegingsvrijheid door open onderstel.

kennis met de Gymna behandelbanken.

• Tot in detail perfect afgewerkt.

Bel nú of stuur ons een e-mail. U heeft

• Slipvrije poten, gripvaste hendels, gepolsterde randen, diverse kleuren…

de brochure snel in de brievenbus.

GymnaUniphy Nederland BV Overbeeke 1 5258 BL Berlicum tel. +31 (0)73 5999000 fax +31 (0)73 5999019 e-mail: [email protected] www.superpraktijk.nl

ECHOGRAFIE

SHOCKWAVE

MEDISCHE FITNESS

BEHANDELBANKEN

FYSIOTECHNIEK

48

Ondernemer aan het woord

Kinderen moeten lol hebben in bewegen Tekst: Annelies Roovers Beeld: Martin van Welzen

“Oefentherapie moet speels zijn. Je moet er plezier in hebben. Als therapeut, maar vooral ook als patiënt. Dat mis ik vaak in de reguliere fysiotherapiepraktijk.” Aan het woord is Rens van Wijngaarden; kinderoefentherapeut en een eigenzinnige, maar vooral bevlogen zorgondernemer.

“Ik doe gewoon wat ik leuk vind”, zegt

bewegingsgedrag komen hierbij aan de

zo veel mogelijk te motiveren door hun

Rens van Wijngaarden bijna schouderop-

orde. “Bij alles wat we doen moet het uit-

omgeving bij de therapie te betrekken:

halend als hem de vraag wordt gesteld

gangspunt zijn: wat is de hulpvraag van

ouders, verzorgers, leerkrachten. “De

wat het betekent om ondernemer te

arts en ouders en wat wil het kind zelf

inzet van de ouders is heel belangrijk”,

zijn. “Mijn ideaal is om kinderen met

leren?”, vertelt Rens van Wijngaarden.

benadrukt Van Wijngaarden. “We werken

motorische problemen zo goed mogelijk

“Met verschillende spelmaterialen lok-

op dit moment aan een website waarop

te begeleiden. Als ik daarmee succes

ken we het kind uit om te gaan spelen.

we de ouders met een inlogcode toegang

boek, geeft dat een grote kick.” Van

Want er zit heel veel in het kind zelf. Je

geven tot oefenprogramma’s voor thuis.

Wijngaarden is oprichter en eigenaar

moet het alleen stimuleren.” Deze bena-

Ook bij deze programma’s staat het ple-

van Kind en Motoriek, een praktijk met

dering mist hij in de reguliere fysiothera-

zier voorop.” Dat geldt verder voor het

24 oefentherapeuten, verdeeld over verschillende locaties in Noord-Holland,

‘Er zit heel veel in het kind zelf.

Zuid-Holland, Utrecht en Flevoland. Hij begon zijn carrière in de revalidatie van

Je moet het alleen stimuleren’

ouderen, voordat hij de overstap maakte naar werken met kinderen. Zijn praktijk richt zich speciaal op kinderen van 4

piepraktijk. “Niet alleen kinderen, maar

afvalprogramma dat Kind en Motoriek

tot 14 jaar die om wat voor reden dan

ook volwassenen willen plezier hebben in

samen met de stichting Vette Pret en een

ook een motorische ontwikkelingsachter-

bewegen. Je kunt ze wel tien keer laten

diëtiste in Amsterdam draait. “Om kinde-

stand hebben.

opdrukken of op een hometrainer zetten,

ren te laten afvallen is de medewerking

Aan de kinderoefentherapeut de taak

maar de vraag is hoe lang ze daar de lol

van de ouders cruciaal. Ook zij moeten

om daar met een gericht spel- en bewe-

van inzien…”

hun eet- en leefpatroon veranderen. Daar

gingsplan aan te werken. Zaken als even-

proberen we ze op een leuke manier van

wicht, grove en fijne motoriek, de oog-

Ouders zijn onmisbaar

bewust te maken. We schudden ze wak-

handcoördinatie, balvaardigheid, visueel-

Rens van Wijngaarden en zijn team pro-

ker door ze een zakje chips en een glas

ruimtelijke oriëntatie en houdings- en

beren de kinderen die ze behandelen

limonade te geven, dat ze vervolgens op

49

de hometrainer moeten verbranden. Pas

len. En die spelmaterialen ontwikkelt Van

wijs. De kinderoefentherapeut komt in

dan dringt tot hen door hoeveel calorieën

Wijngaarden gewoon zelf. “Fantastisch

actie na verwijzing door de huisarts of

ze elke dag gedachteloos naar binnen

hoor, als je je eerste spel verkoopt en ziet

kinder/jeugdarts en werkt in een team

werken.”

hoe eenvoudig kinderen zich ontwikkelen

met een logopedist, een psycholoog, een

als ze leuk, ontwikkelingsgericht mate-

kinderergotherapeut en de maatschap-

riaal krijgen.”

pelijk werker. “Groot voordeel van onze

Korte lijnen Naast ouders hebben leerkrachten een niet te onderschatten rol in de motorische ontwikkeling van kinderen. Vooral in deze tijd, waarin kinderen steeds minder bewegen. Ook op school wordt er fors op de gymlessen bezuinigd. “Terwijl zeker in groep 1, 2 en 3 kinderen de grootste ont-

‘We coachen ouders en leerkrachten en volgen het kind jarenlang in zijn ontwikkeling. Dit is de mooiste en zuiverste vorm van ketenzorg.’

wikkeling in hun motoriek doormaken. Ik vind dat vooral deze kinderen veel meer

Van Wijngaarden is ervan overtuigd dat

omgevingsgeoriënteerde aanpak is dat

fysiek moeten worden uitgedaagd”, zegt

zijn aanpak – de functionele behande-

we ouders en leerkrachten kunnen coa-

Van Wijngaarden. Daarom geeft Kind

ling van kinderen in hun eigen leef- en

chen en dat we het kind vier tot zes jaar

en Motoriek in samenwerking met een

leeromgeving – Kind en Motoriek onder-

achter elkaar in zijn ontwikkeling volgen.

uitgeverij workshops aan leerkrachten

scheidt van andere oefentherapieprak-

Dit is de mooiste en zuiverste vorm van

en adviseert scholen bij de aanschaf van

tijken. Zijn therapeuten zijn gevestigd

ketenzorg.”

educatieve en motorische spelmateria-

in schoollocaties voor bijzonder onder-

50

Pluspraktijk Dat de aanpak van Kind en Motoriek

EPD kinderoefentherapie in aantocht

zijn vruchten afwerpt, staaft Van

Zover is het nog niet. Rens heeft zich

Wijngaarden met een aantal effectivi-

eerst gestort op de ontwikkeling van

teitcijfers. “Het landelijk behandelgemid-

een EPD voor (kinder)oefentherapie. “Dit

delde van oefentherapie voor kinderen

helpt ons het zorgproces inzichtelijk te

met een chronische motorische retarda-

maken. Dat gebeurt soms nog te weinig.

tie is 19,3 per patiënt. Bij ons is het 14,2

Als je dat wel doet, met valide meet-

en bij niet-chronische aandoeningen 6,7.

instrumenten, kun je voortdurend eva-

Dit komt onder andere doordat we onze

lueren op het doel dat je wilt bereiken.

behandeling volledig hebben geprotocol-

Dan ga je veel effectiever behandelen.

leerd.” De organisatie zit er bovenop

Goed voor de kinderen, en goed voor

‘Met valide meetinstrumenten, kun je voortdurend evalueren op het doel dat je wilt bereiken. Dan ga je veel effectiever behandelen.’ als het erom gaat de behandeling en

de zorgverzekeraars.” Een softwarefa-

verslaglegging van de 24 therapeuten te

brikant werkt er, met ondersteuning van

uniformeren. Alle teamleden nemen deel

de VVOCM, de beroepsvereniging van

aan 12 teambijeenkomsten en zes casus-

Oefentherapeuten, aan om het EPD voor

bijeenkomsten en daarnaast worden zij

alle oefentherapeuten toegankelijk te

het jaar rond individueel begeleid. De

maken. Naar verwachting gaat het in

Kind en Motoriek

inspanningen zijn beloond doordat Kind

september online. 왍

Kind en Motoriek is een groepspraktijk

en Motoriek als eerste door het HCA

voor kinderoefentherapie in de regio

is geaccrediteerd als pluspraktijk voor

Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht

kinderoefentherapie. Iets waar Rens van

en Flevoland. Het bedrijf levert eer-

Wijngaarden terecht trots op is.

stelijnszorg aan het (speciaal) basisonderwijs en cluster 4 scholen. Naast

Van Wijngaarden heeft inmiddels een net-

onderzoek en de behandeling van

werk van pluspraktijken voor de oefenthe-

kinderen, ondersteunen de medewer-

rapie opgericht: Topoefentherapie.com.

kers ouders, leerkrachten, scholen en

“Ik wil dit uitbouwen tot een netwerk van

schooladviescentra op verschillende

ongeveer twintig zeer gedreven, ambiti-

manieren. Bijvoorbeeld met advies en

euze, innovatieve en beleidsmatig sterke

trainingen, maar ook met educatieve

kwaliteitsbedrijven. Met elkaar zullen we

spel- en ontwikkelingsmaterialen.

in de toekomst een extranet delen met

Kind en Motoriek is door het HCA

al onze data. Dat maakt het mogelijk te

geaccrediteerd als pluspraktijk.

benchmarken en in het verlengde daar-

Voor meer informatie gaat u naar

van te werken aan een DBC voor kinderen

www.kindenmotoriek.nl

met een chronische en niet-chronische

Ook ondernemer?

ontwikkelingsachterstand.”

쏅

51

Je bent oefentherapeut geen administrateur

Intramed, complete praktijksoftware voor de Oefentherapeut Cesar/Mensendieck! • Verslaglegging Oefentherapie (regulier, psychosomatische en kinderoefentherapie) volgens richtlijnen VvOCM (ook geschikt voor DTO) • Contract tarieven zorgverzekeraars kunnen automatisch geïmporteerd worden (jaarlijks te downloaden vanaf onze website) • Jaarverslag praktijk & kwaliteit • Groepslessen gezamenlijk inplanbaar • Een Service Centrum waar u deskundig en vriendelijk wordt geholpen, ook ’s avonds! • Beveiligd declareren bij alle zorgverzekeraars • Elektronisch controleren waar uw patiënt verzekerd is • U kunt de software 3 maanden lang kosteloos en zonder verplichtingen gebruiken in de praktijk Na een BSN check vult Intramed automatisch uw patiëntenkaart in. Dat is snel, foutloos en makkelijk voor u!

De praktijk gaat er op vooruit

Voor meer informatie verwijzen wij u naar onze website of kunt u telefonisch contact met ons opnemen. Op de website vindt u ook het aanvraagformulier.

Noordkade 94, 2741 GA Waddinxveen T 0182 62 11 07 - F 0182 62 11 99

www.intramed.nl

Het gemak van Intramed

Het stenen tijdperk Tekst: Rob Oudkerk

Het mooie van de baas van Apple is, dat

webcam te tonen en aldus een intercol-

hij ook nu hij zo ziek is als een hond, niets

legiaal consult tussen huis- en huiddokter

nalaat om ook in zijn laatste levensfase

tot een patiëntvriendelijke peuleschil te

de ene na de andere innovatie te intro-

vermaken. Zoals hele colleges worden

duceren. Hij is een ondernemer pur sang;

gegeven via camera’s die operaties aan

iemand die nooit versaagt om –soms met

het andere eind van de wereld live bij

hele kleine veranderingen- het leven te

collega’s elders brengen. Zoals mensen

vergemakkelijken. En het lijkt zo simpel:

die psychische klachten hebben via inter-

je laat door wise-kids uitvogelen wat de

net met allerlei zelfdiagnostiek en advie-

hedendaagse technologie ons allemaal

zen een heel eind kunnen komen.

kan brengen, en dan pas je het toe. Punt. Uit.

De meesten van de jonge generatie communiceren over de meest intieme zaken

Ik moet altijd aan hem denken, als ik de

meer via face-book, hyves of twitter dan

soms zo moeizame, slakkerige, betwe-

via de telefoon of lijfelijk contact. In onze

terige, remmende, bezwaarmakende en

zorg heb ik soms het gevoel –met tal van

futloze ontwikkelingen in onze zorg zie,

handgeschreven dossiers die niet repro-

waar het de introductie van het digitale

duceerbaar zijn of met logistieke ramp-

tijdperk betreft. Oja, er zijn fantastisch

scenario’s van afspraken die elkaar niet

initiatieven, maar wat zijn die vaak piete-

opvolgen of –het ergste- gegevens van

peuterig en zondig kleinschalig.

de ene organisatie die niet compatibel

Toen ik in onze huisartsengroepspraktijk

zijn met het systeem van de andere- dat

vijf jaar terug het idee opperde om het

Fred Flinstone in zijn auto met vierkante

e-mail-consult te introduceren –het was

stenen wielen nog verder kwam dan wij.

in de tijd dat iedereen met elkaar mailde

Het zou van veel wijsheid getuigen als

over werkelijk alles wat er te mailen valt-

alle professionals in de zorg met een-

tuimelden men met bezwaren over elkaar

zelfde ondernemingslust als de baas van

heen. Van artsenorganisaties (“pas op de

Apple zich als de wiedeweerga zouden

Rob Oudkerk (1955) is huisarts,

privacy”) tot patiëntenorganisaties (“een

storten op het fenomeen dat de onterech-

publicist en politiek commenta-

consult kan niet per mail”); van betwe-

te naam E-health heeft meegekregen.

tor. Momenteel is Oudkerk als

ters tot beterweters (“het is gevaarlijk als

Onterecht, omdat het niks meer of minder

lector verbonden aan de Haagse

je de patiënt niet ziet, want je hebt geen

is dan de introductie van datgene wat

Hogeschool en is hij directeur van

verbaal en/of non-verbaal contact”). Ik

technisch kan, maar waar gevestigde

de Jeugdfabriek. Hij was lid van

heb dat nooit begrepen. We introduceer-

belangen van denken dat dat ze bedreigt.

de Tweede Kamer (1994 - 2002)

den het en het liep als een trein. Zoals

En dat laatste is trouwens waar, en dat is

en wethouder in de gemeente

in de dermatologie op diverse plekken al

maar goed ook. 왍

Amsterdam (2002-2004) namens

lang gebruik wordt gemaakt van beeld-

de Partij van de Arbeid.

techniek om huidafwijkingen via een

Reageren? 쏅

53

5HHGVMDDUWRSNZDOLWHLWHQVHUYLFH $0HUNHQRQGHUHHQGDN

3URGXFWHQYRRUI\VLRWKHUDSLH¿WQHVVHQVSRUW 7HO0DLOLQIR#ERG\ERZQO:HEZZZERG\ERZQO

v o o r

o n d e r n e m e r s

i n

b e w e g i n g

MoveMens is een communicatieplatform voor netwerken, leveranciers en partners in de markt van ondernemers in beweging. De partners die dit platform mogelijk maken, presenteren zich gedurende dit jaar in dit magazine.

U treft hierna een selectie van profielen van de partners aan. Doorlezen kan op 쏅

s EHBO i ht verplic ke voor el ge ndi zelfsta peut era fysioth

?

dag 1 n i n e l a beha

om

dipl O B H E Uw

t w patiën u m o g i ez en dat 1 op 1 b k k n a e a d v n u a eut bent moet u er niet a n wij u p e a d r e i e b h t m o o ijk w Als fysi lt. Daar Natuurl a . v r n o s 1 dag u e l t o e h v d c s n e t l a e s i h n t te be t momen n tijdsbestek va onaal erkende a d p o t s in ee ernati er jui m t o n i d i e z e n h o lijk len met a de moge h e t a iplom . EHBO-d First Aid c i d e M g opleidin

€195

www.opleidingen2000.nl

Hogeschool Leiden: Werken vanuit passie, talent en menselijke maat Bij Hogeschool Leiden staat de student centraal. Ons onderwijs is competentiegericht en biedt keuzevrijheid en uitdaging voor elke student. Het onderwijs en de organisatie zijn erop afgestemd om studenten door de opleiding heen hun eigen leerroute te laten volgen. Onze onderwijsvisie verwoorden we met SPACE: Studentgerichte aanpak, Persoonlijke leerroute, Assesment, Competentiegericht, Effectief én eigenzinnig. Hogeschool Leiden ontwikkelt zich tot een regionaal kenniscentrum gericht op het opleiden

‘Een regionaal kenniscentrum, gericht op opleiden, innovatie en kennisuitwisseling’

van startbekwame beroepsbeoefenaren, innovatie en kennisuitwisseling met het bedrijfsleven. Daarvoor onderhoudt Hogeschool Leiden goede contacten met scholen, bedrijven en instellingen in de regio.

Over Hogeschool Leiden Hogeschool Leiden biedt verschillende hbo-opleidingen, post-hbo-opleidingen, cursussen, Associate degrees en Masters aan in voltijd en deeltijd. Daarnaast heeft Hogeschool Leiden elf lectoraten. De lectoraten hebben tot doel een optimale interactie tot stand te brengen tussen wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en de beroepspraktijk. Dit doen zij door middel van het verzamelen, ontwikkelen, verspreiden en (leren) toepassen van kennis. Eén van de lectoraten van de Hogeschool is het lectoraat Mensen met Chronische Ziekten. Binnen dit lectoraat houdt de lector fysiotherapie zich

Contact

bezig met het thema chronisch zieken en ouderen vanuit fysiotherapeutisch perspectief

Bezoekadres

en vanuit het perspectief van multidisciplinaire zorg.

Zernikedreef 11 2333 CK Leiden

Producten en diensten

Postadres

Het cluster Zorg van de Hogeschool Leiden bestaat uit vier afdelingen:

Postbus 382

Fysiotherapie, Verpleegkunde, Kunstzinnige therapie, Centrum Opleiding en Nascholing

2300 AJ Leiden

- Master Fysiotherapie en andere contractactiviteiten(post-hbo)

W: www.hsleiden.nl W: www.movemens.nl/hl

Alle prognoses wijzen op een sterke toename van het aantal chronisch zieken en ouderen in Nederland. Daarom heeft het cluster als speerpunt de zorg bij chronisch zieken en

Nascholing

ouderen gekozen. Hogeschool Leiden sluit met haar nascholing en Professional Master

E: [email protected]

Fysiotherapie/Oefentherapie aan bij deze ontwikkelingen. Natuurlijk kunt u ook voor

T: 071-5188700

scholingen op andere domeinen bij ons terecht. De scholingen worden aangeboden als open inschrijving, ‘in company’ en maatwerk-trajecten. Het Centrum Opleiding en

Masteropleiding

Nascholing wil zich nadrukkelijk profileren als Partner in Deskundigheidsbevordering.

E: [email protected]

.

T: 071-5188714

57

Wij bieden: •

Een ruim aanbod van nascholingen op diverse gebieden (met de nadruk op ouderen en chronisch zieken)

•

Nascholingen op aanvraag en als incompany

•

Actuele lezingen en congressen op vakgebied

•

Geaccrediteerde masteropleiding Fysiotherapie/Oefentherapie bij mensen met chronische ziekten met de uitstroomvarianten: Hart-, long- en vaataandoeningen, Centraal neurologische aandoeningen, Reumatische- en orthopedische aandoeningen. En de door specialistenvereniging NVFG of¿cieel erkende uitstroom Geriatrische aandoeningen

•

Aanschuifonderwijs bij masteropleiding (volgen van losse onderdelen)

Mijn Fysio Online Fysiotherapeutische coaching op afstand Mijn Fysio Online is een innovatieve behandelmethode voor fysiotherapeuten waarbij patiënten met a-specifieke lage rugklachten behandeld kunnen worden met een gecombineerd face-to-face en online behandeltraject. Mijn Fysio Online is ontstaan als antwoord op de veranderende rol van de patiënt én de fysiotherapeut (zie ook visies ‘zorg 2.0’, ‘patiënt 2.0’). De methode geeft de patiënt de mogelijkheid om als ‘co-behandelaar’ op te treden en daagt de fysiotherapeut uit om nog meer als coach op te treden. De patiënt kan tijd- en plaatsonafhankelijk oefeningen uitvoeren, krijgt een grotere eigen verantwoordelijkheid en kan meer ‘zelfmanagement’ toepassen.

Over Mijn Fysio Online

‘Fysiotherapie waar en wanneer

Opgericht in 2010 door Joost Valkenberg, kantoorhoudend in Rosmalen, volledig zelfstandig en onafhankelijk. De

de patiënt het maar wil’

webapplicatie is in mei 2011 ‘live’ gegaan. Per juni 2011 zijn er 40 praktijken aangesloten. Uitbreiding van het aantal deelnemende praktijken vindt voortdurend plaats. Ook de site zelf, inclusief inhoud, wordt voortdurend verder ontwikkeld. Mijn Fysio Online is het beveiligde en besloten onderdeel van De Fysio Online (www.defysioonline.nl). De Fysio Online is een openbare website die consumenten momenteel de mogelijkheden biedt om een screening te doorlopen, tips en adviezen te krijgen en een encyclopedie te raadplegen. Een enkelvoudig fysiotherapeutisch online consult en een webshop zijn nog in ontwikkeling. Voor verzekerden van zorgverzekeraar UVIT (Univé, VGZ, IZA, IZZ, Trias en de volmacht-

Contact

houders) wordt Mijn Fysio Online vergoed vanuit de aanvullende zorgverzekering.

Mijn Fysio Online

Mijn Fysio Online is toepasbaar binnen iedere fysiotherapiepraktijk. Voorwaarde is dat

De Kleine Elst 17

de fysiotherapeut die hiermee aan de slag wil gaan zich bewust is en in staat moet

5246 JK Rosmalen

zijn om als coach te fungeren. T: 073 – 6442810

Producten en diensten

E: [email protected]

Hoe ondersteunt Mijn Fysio Online de aangesloten praktijken?

W: www.defysioonline.nl

• Het bieden van een digitaal platform om online fysiotherapie

www.mijnfysioonline.nl

aan patiënten aan te bieden. • Een gecombineerd behandeltraject (‘face–to-face’ en online) voor a-specifieke lage rugklachten. • Instructiebijeenkomsten.

59

FysioRoadmap: uw complete FysioEPD Over kwaliteit, data en passie Wat is ‘kwaliteit’ en hoe meet je dit binnen de fysiotherapie? Daarover kunnen u en wij een mooie boom opzetten. De realiteit is dat verschillende partijen de kwaliteit van fysiotherapie al gedefinieerd hebben. Zij beoordelen deze mede op basis van de output uit uw elektronisch patiëntendossier. Kijk, en dan is het prettig als uw systeem het u makkelijker maakt. “Wij luisteren goed naar onze klanten. En zij vertellen ons dat de administratieve rompslomp het vak niet leuker maakt.” Aan het woord is Frank Duijff, directeur van Monitored Rehab Systems, het bedrijf achter FysioRoadmap. Hij vraagt zich hardop af hoeveel fysiotherapeuten voor dit vak hebben

‘FysioRoadmap, voor en door de fysiotherapeut’

gekozen om ondernemer te worden. Net als Duijff is collega-directeur Jim Easton van huis uit fysiotherapeut. Easton vult aan: “Als ondernemer-fysiotherapeut gaat het ook om data, verslaglegging. Het is fijn als dat goed, efficiënt en effectief kan.”

Luisteren én handelen Dat is het raakvlak waarop Monitored Rehab Systems zich beweegt: de richtlijnen van het KNGF, de wensen van de zorgverzekeraars en de overheid enerzijds en aan de andere kant de eisen en wensen van de klant. “Bovendien volgen we de ontwikkelingen en zijn we toekomstgericht”, aldus Duijff. “Hierdoor kunnen we snel en adequaat inspelen op welke verandering dan ook.” Tegelijkertijd behartigen Easton en Duijff de belangen van hun klanten. “Bij de ontwikkelingen rondom Kwaliefy, bijvoorbeeld, hebben wij geregeld bij het KNGF aan tafel gezeten.”

Contact Monitored Rehab Systems

Plus én passie

Claes Tillyweg 2

Rondom die Kwaliefy en de audits informeren Easton en Duijff hun klanten niet alleen

2031 CW Haarlem

schriftelijk. “We zoeken onze klanten op in de regio. Met interactieve bijeenkomsten over wat er staat te gebeuren en hoe FysioRoadmap aan de nieuwe eisen is aan-

T: 023 - 750 54 44

gepast. Een efficiënte registratie die het effect heeft dat je wilt: bijvoorbeeld een

F: 023 - 750 54 45

Plus-overeenkomst met je zorgverzekeraar.” Tijdens die bijeenkomsten laaien wel eens

E: [email protected]

discussies op. “Veel fysiotherapeuten missen hun vakinhoudelijke waarde, hun passie,

W: www.mrsystems.nl

het menselijke aspect in alle verslaglegging”, voelt Easton. Maar het FysioEPD is niet meer weg te denken. “Maak het jezelf dan makkelijker zonder je eigen kwaliteitseisen te verloochenen.”

61

100% in Grafische Beweging Nog nooit hebben we zoveel mogelijkheden gehad om te communiceren als nu. Drukkerij Broekzitter is al ruim 100 jaar een fullservice drukwerkspecialist die niet stilstaat maar meebeweegt met de wensen van haar klanten. Onze dienstverlening is gericht op totale ontzorging van uw marketing- en communicatiematerialen. De opmaak en productie van deze Movemens is dan ook totaal verzorgd door Drukkerij Broekzitter. Meer weten? Neem gerust contact met ons op. Of het nu gaat om één exemplaar of grote oplages, wij gaan altijd voor 100%!

Drukkerij Corns Broekzitter bv • Lagendijk 267-269 • Postbus 9 • 2980 AA Ridderkerk T (0180) 42 44 00 • F (0180) 42 66 52 • E [email protected] • I www.broekzitter.nl

Infomedics: Samenwerken aan een zorgeloze praktijk In de praktijk van menig eerstelijns zorgverlener en apotheker blijkt helaas nog steeds dat de wijze van facturatie en declaratie niet efficiënt en vaak tijdsintensief is. Verbeteringen op dat gebied zijn dan ook noodzakelijk, maar het financiële risico is veel te hoog. Er is sprake van onnodig renteverlies door niet tijdig of onjuist declaraties in te dienen. Alleen al in de eerstelijns zorg zou het jaarlijks om tientallen miljoenen euro’s gaan. Ook de overheid ziet het belang in van transparante en efficiënte facturatieprocessen. Zo heeft het kabinet aangegeven zelf binnen vier weken goedgekeurde rekeningen te gaan betalen en is het verzenden van facturen als PDF-document gehonoreerd. E-declaraties en facturatiesystemen moeten echter wel aansluiten bij de wensen, behoeften en randvoorwaarden van de praktijk. Infomedics heeft een systeem ontwikkeld waarbij niet

‘Debiteurenbeheer inclusief het gehele

alleen aandacht is besteed aan techniek en efficiency, maar waarbij ook de randvoorwaarden voor het uitvoeren

facturerings- en incassoproces’

van een correcte administratieve bedrijfsvoering als uitgangspunt zijn genomen. Het systeem voldoet technisch gezien aan de huidige eisen en is voorzien van actuele en accurate juridische standaarden. U bespaart hiermee geld, tijd en hoofdpijn.

Over Infomedics Al meer dan tien jaar is Infomedics een betrouwbare partner voor debiteurenmanagement van zorgverleners en zorginstellingen. We helpen u met het efficiënt incasseren van uw omzet uit verzekerde en niet-verzekerde zorg. Dit doen we met een zorgvuldig declaratiesysteem, dat we afstemmen op uw wensen. Contact Infomedics neemt het volledige debiteurenbeheer van u over en regelt het gehele

Infomedics

facturerings- en incassoproces. U houdt bovendien volledig inzicht in de rekeningen.

Louis Armstrongweg 110 1311 RL Almere

Gedetailleerd inzicht hebben in openstaande rekeningen blijft belangrijk. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar in de praktijk gebeurt dat te weinig. Zorgverleners zijn daardoor

T: 036 547 22 99

extra kwetsbaar, zeker wanneer het eigen financiële systeem niet soepel werkt of

F: 036 845 02 01

wanneer rekeningen niet of laat worden ingediend.

W: www.infomedics.nl E: [email protected]

Producten en diensten Infomedics incasseert declaraties bij zorgverzekeraars en patiënten, verwerkt retourinformatie, verzorgt eventuele herdeclaraties en verwerkt betalingen en betalingsinformatie. Indien gewenst worden declaraties versneld uitbetaald. Bovendien kan Infomedics het probleem van oninbare nota’s van u overnemen en reduceren wij uw totale kosten voor het declareren.

63

Naast onze vertrouwde diensten en services voor ICT implementaties en -beheer biedt Comvio: Online diensten van Comvio: Met afstand de grootste! Met Server Based Computing wordt uw administratie beheerd vanaf een centrale server van Comvio. Uw administratie is zo veilig, goedkoop en vanaf verschillende locaties (praktijk, sublocaties en thuis) bereikbaar en beschikbaar. Deze dienst is verkrijgbaar vanaf € 20,50 ex BTW per maand.

De voordelen • • • • • • • • • •

Onafhankelijk Server Based Computing zonder kinderziekten Hosting van zowel uw beroeps applicatie als MS-Office of zelfs Open Office Uw gegevens staan in een centrale en veilige omgeving Updates, back-up, onderhoud en beheer doet Comvio voor u U bent niet gebonden aan een vaste werkplek Dure investeringen zijn verleden tijd Vakkundige, adequate en snelle support Aansluiting Vecozo en ZorgMail, Uzi register en Abacus Alle pakketten: Intramed, RAAM, Fysio Road Map, FIS-i, Fysiologic, Medikad, Health software, Prosoftware en Het Gezonde Net

Dit betekent • • • • • •

Groot gemak Super veilig Communicatie met overige zorgverleners in 1e en 2e lijn Nooit meer verlies van data Tijd-en kosten besparend Dagelijks meer dan 3.000 tevreden gebruikers actief

Online demonstratie op aanvraag! Comvio b.v. | Postbus 150 | 6940 AB Didam Telefoon: 0316 29 42 42 | Fax: 0316 29 41 00 E-mail: [email protected] | Web: www. Comvio.nl

Colofon 12e jaargang | editie 3 | 2011 MoveMens – Magazine voor ondernemers in beweging MoveMens is een toonaangevend magazine voor ondernemers in beweging. Ondernemers met als achtergrond een (para)medische beroep die zichzelf herkennen in de formule van het blad. Primair richt het blad zich niet op het ‘eerste’ vak van professional maar op het ‘ tweede’ vak, dat van ondernemer. Het platform richt zich op alle facetten van ondernemerschap in de gezondheidszorg en heeft als doel opinies te presenteren, informatie te geven, kennis te delen en de branche in beweging te houden. Hoofdredactie/uitgever MoveMens Media BV | Postbus 1027 | 2280 CA Rijswijk T: 070 – 415 13 13 | E: [email protected] | W: www.movemens.nl Eindredactie Martijn Plantinga Redactieadvies Dick Hartog, Janneke Hermans, Geert-Jan van der Sangen en Inge van de Weem ([email protected]) Aan dit nummer werkten verder mee: Ellen Kleverlaan, Koen Lim, Sanne van der Poel, Mirjam Vissers, Annelies Roovers, Merel van der Lande, Caroline Mangnus en Rob Oudkerk Fotografie Ivar Pel, Alice Kalis, Martin van Welzen, Wim van IJzendoorn en Hendrik de Schrijver Mediamanagement Geert-Jan van der Sangen en Inge van de Weem Sales en marketing Cees de Zoete ([email protected]) Vormgeving Atalba ([email protected]) DTP, lithografie, druk en verspreiding Drukkerij Corns Broekzitter B.V. ([email protected]) Partners MoveMens wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van de partners van MoveMens: Intramed , GymnaUniphy Nederland, Het Gezonde Net, NAOMT, Monitored Rehab Systems, De Gezonde Wereld, Pharmeon, Bodybow, Hogeschool Leiden, Qualizorg , Drukkerij Broekzitter, Comvio, Infomedics, Opleidingen 2000 en Fysiz. Adreswijzigingen kunt u doorgegeven via de website www.movemens.nl. Het adreslabel met het oude en nieuwe adres kunt u ook sturen naar: Postbus 1027, 2280 CA Rijswijk. Wijzigingen per telefoon zijn niet mogelijk. Verschijning, oplage en abonnement MoveMens verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van ca. 13.500 exemplaren. Het magazine wordt aangeboden aan (gezondheidszorg)ondernemers in beweging. Aanmelding om in het lezersbestand te worden opgenomen kan uitsluitend via de website www.movemens.nl. Geïnteresseerden niet behorend tot de doelgroep kunnen zich abonneren via de website www.movemens.nl. Een jaarabonnement kost € 24,00 inclusief BTW en kan op ieder moment ingaan. Opzeggen kan uitsluitend per einde jaar. Copyright 2011 MoveMens Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of vermenigvuldigd, voor welk doel dan ook en op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever MoveMens Media B.V.

66

MoveMens MoveMens is een communicatieplatform voor ondernemers, leveranciers, partners en netwerken in de markt van ondernemers in beweging. Dit communicatieplatform bestaat naast het magazine uit een website, nieuwsbrief en seminars. MoveMens Website: De website is een platform waar ondernemers uit de branche zich verder kunnen laten informeren. Waar het magazine stopt gaat de website verder. Www.movemens.nl dient als naslagwerk voor de lezer. Hier vindt hij naast naslagwerk ook verdieping op de onderwerpen die worden aangekaart in het MoveMens Magazine. Ook zijn op de website relevante en ondersteunende onderzoeken te vinden, uitgebreide bronvermeldingen, relevante links en bijvoorbeeld de publicaties van geïnterviewden. MoveMens Nieuwsbrief: De MoveMens nieuwsbrief is een maandelijkse uitgave waarbij ondernemers uit de branche in beweging worden geïnformeerd over actuele zaken.

Meld u aan voor de nieuwsbrief via MoveMens Seminars: Movemens organiseert regelmatig interessante seminars. Schrijf u nu in voor de nieuwsbrief en u bent als eerst op de hoogte wanneer er weer een voor u interessant seminar georganiseerd wordt.

Social Media Volg MoveMens op www.twitter.com/movemens

Ondernemen in zorg

Een netwerk voor én door ondernemende fysiotherapeuten Samen staat u sterker dan alleen. Daarom bundelen fysiotherapeuten hun krachten in Fysiz: een samenwerkingsverband van fysiotherapeuten. Voor wie? Alleen geschikt voor innovatieve en kwalitatief hoogwaardige praktijken, die willen samenwerken en behoefte hebben aan verdere professionalisering van hun praktijk. Geprikkeld? Kijk op www.fysiz.nl voor meer informatie.

www.fysiz.nl

FYSIOROADMAP

De nieuwe FysioRoadmap 4.2

NIEUW! Nu met R.P.S. schema en Plagiocephalometrie.

De gouden standaard voor het fysiotherapeutisch EPD met o.a.:

•Management-ondersteuning voor de primaire processen; •Quality Check methodisch handelen en fysiotherapeutische verslaglegging; •Online vragenlijsten Audit •Huiswerkoefeningen; proof •Uw eigen patiënttevredenheidsonderzoek; •Statistiekmodule voor kwaliteitsindicatoren; •Koppeling met Intramed, FysioLogic, Fysicom Fys-i en Zorgmail. Monitored Rehab Systems Claes Tillyweg 2 2031 CW Haarlem 023 750 5444 [email protected] www.mrsystems.nl

FysioRoadmap en uw mogelijkheden Maak een afspraak met ons voor een demonstratie van 1,5 uur bij u in de praktijk. Bel 023 - 750 54 44.