Eerste Turkse gastarbeiders vonden hun geluk bij NDSM

Dinsdag 26 juni 2012

De haringkar van Kuiper was populair

Deze week onder meer:

Onder de honderden arbeiders op de NDSM-werf was de haringkar van F. Kuiper een fenomeen. Kuiper had het voor elkaar gekregen om als enige haring en zuur te verkopen en dat vond gretig aftrek. In de archieven zijn nog foto’s te vinden van deze bijzondere ondernemer, zoals bijgaande. Tweede van rechts is Kuiper zelf, maar wie de andere personen zijn, is niet bekend. Het NDSM-werfmuseum is benieuwd of deze personen nog te achterhalen zijn. Van de vrouw op de foto is bekend dat zij vermoedelijk medewerkster was van de afdeling Holerith, de toenmalige ponskamer op de werf. Foto: Archief NDSM-werfmuseum

•  ‘De ijscoman, met

die harde bel’



Eerste Turkse gastarbeiders vonden hun geluk bij NDSM Op de voormalige NDSM-werf in Amsterdam-Noord zijn nog tot en met 15 juli twee tentoonstellingen. De ene gaat over de geschiedenis van de NDSM-werf en de tweede (in het tentoonstellingsgebouw Nieuw Dakota) is de tentoonstelling ‘Turkse pioniers in Amsterdam’ te zien. Dit is een tentoonstelling met veel beeld over de eerste Turkse gastarbeiders in Amsterdam. De Oud-Amsterdammer sprak met een van hen, Mehmet Ali Dayan, over deze periode die zijn leven heeft bepaald. De werven van de Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij (NDSM) hebben jarenlang het silhouet van het IJ aan de noordkant van Amsterdam gedomineerd. Duizenden mensen uit Amsterdam en omliggende plaatsen alsook gastarbeiders uit diverse landen hebben hier met ziel en zaligheid gewerkt. De oorsprong van het bedrijf is de Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij (NSM), die is opgericht op 25 augustus 1894 aan de Conradstraat in Oostenburg, aan de zuidkant van het IJ. De NSM groeide snel, zocht naar een plek om te groeien en vond deze in 1915 aan de andere kant van het IJ, ‘de overkant’. Daar

nieuwbouw opgericht, waar vierhonderd ex-NDSM’ers gingen werken. Het reparatiedeel ging aan de Meeuwenlaan zelfstandig verder als Amsterdamse Droogdok Maatschappij (ADM). Het waren de laatste stuiptrekkingen, want onder andere door de Aziatische concurrentie gingen beide bedrijven in 1984 kopje onder.

De NDSM-werf heeft in de loop der jaren aan tienduizenden mensen werk geboden. Foto: Archief NDSM-werfmuseum werd de NSM buurman van de Nederlandsche Dok Maatschappij (NDM). Na de Tweede Wereldoorlog besloten de directies van beide bedrijven tot een fusie, die in 1946 gestalte kreeg.

*Vraag naar onze actie voorwaarden.

**geldig van 25 juni t/m 1 juli

VGA; tV en monitor in één smartContrast 20.000.000:1; verbluffende, rijke details led; kleurintens en energiezuinige beelden

19''/ 47cm

PhiliPs 191 TE 2 lB klEurEnTElEvisiE 19'' / 47cm, LED, 50Hz, res. 1366x768, HDMI, VGA, S-Video, Scart, DVB-T Art. nr.: 1160789

5 minuten lopen vanaf Centraal Station! AmsterdAm I OOsterdOkseIlAnd • OOsterdOkskade 67

7 dagen per week tot 22:00 open!

Tankers De NDSM bouwde vooral vrachtschepen en tankers en was een bedrijf om trots op te zijn. Ze was leidend in de nautische industrie en een wereldwijd vermaard speler en dat is knap, want rustig was het er eigenlijk nooit. Op de werven braken regelmatig stakingen uit, maar het bedrijf overleefde lange tijd alle stromen. Maar in 1968 werd het einde ingeleid, hoewel niemand dat toen nog wist. De inleiding van de uiteindelijke val was het moment dat de NDSM gedwongen werd te fuseren met Verolme Verenigde Scheepswerven NV (VVSW) in Rotterdam. Het Amsterdamse bedrijf werd voortaan bestuurd vanuit Rotterdam. De directie van VVSW besloot in 1971 tot een fusie met Rijn-Schelde Machinefabrieken en Scheepswerven NV tot Rijn-Schelde-Verolme Machinefabrieken en Scheepswerven NV (RSV). Met RSV ging het echter snel bergafwaarts. In 1978 stak het bedrijf de hand uit voor overheidssteun. Die kwam er, maar onder de voorwaarde dat de verliesgevende onderdelen van NDSM - scheepsnieuwbouw, apparatenbouw en gieterij - gesloten zouden worden. Dat gebeurde in 1978. In oktober 1979 werd op de werf onder de naam Nederlandse Scheepsbouw Maatschappij BV (NSM) een nieuwe werf voor scheeps-

18 Turken Het begin van de jaren zestig waren de hoogtijdagen van de werf. Medewerkers waren niet aan te slepen. Er werkten rond zesduizend mensen in vaste dienst en er liepen elke dag zomaar rond de tweeduizend personen die werkten via koppelbazen en onderaannemers. Andere grote bedrijven in deze contreien hadden dezelfde problemen en konden ook geen mensen vinden. Het was, kortom, tijd voor spierkracht uit andere landen. Juist in die tijd zochten steeds meer jonge Turken die in hun vaderland geen werk hadden hun heil in Europa. Mehmet Ali Dayan was één van hen. Mehmet, toen 22 jaar, vertrok uit zijn woonplaats Mersin helemaal alleen richting Europa. In mei 1963 belandde hij na een barre zwerftocht in Oostenrijk, maar een paar maanden later, in december, verhuisde hij naar Amsterdam. “Bij betonfabriek Indoco in Zaandam werkten toen tientallen Turken. Zij gingen echter staken en werden daarom teruggestuurd naar Turkije. Toen hadden ze een probleem en gingen ze in heel Europa op zoek naar nieuwe Turkse medewerkers. Zo kwamen ze ook bij mij. We gingen met 18 mensen uit Oostenrijk naar Nederland.” Voor Mehmet was het een totale cultuurschok. “Het was vlak voor 5 december en we zagen opeens mensen met witte baarden en een rode jas en zwarte mensen die daar achteraan liepen en hadden geen idee wat dat voorstelde.” Bij Indoco werd Mehmet Ali Dayan kraanmachinist. “Ze vroegen wie kon autorijden en toen stak ik mijn vinger op. Ik had helemaal geen rijbewijs, maar ik werd wel mooi opgeleid tot kraanmachinist. Veel andere Turken hadden zwaar werk, maar op de kraan was het niet zwaar.” Lees verder op pagina 7.

pagina 3

• ‘De hele Wetbuurt was ons speelterrein’

pagina 5

• H et fluwelen endje van hooguit 50 meter

pagina 13

• H et moddergevecht met Real Zaragoza

pagina 15

www.deoudamsterdammer.nl

Volgende editie dinsdag 10 juli

Verdwenen bioscopen Van Frans van Emmerik kregen we onlangs een mooi verhaal over een bijzondere bioscoop: Astoria. Van Emmerik schrijft hierin over zijn herinneringen aan deze kleine bioscoop. Het verhaal is te mooi om niet te publiceren, maar we willen het in een groter kader plaatsen. Waarom? Omdat er de afgelopen decennia tientallen bioscopen uit het Amsterdamse straatbeeld zijn verdwenen. Waaronder de Bio, het Apollo Theater, Plaza, Prinsen Theater, Desmet, Du Midi en de bioscoop met de mooiste naam van allemaal: Nöggerath (foto). In al die theaters moeten heel wat Amsterdammers hun eerste of andere liefde hebben liefgehad en die verhalen zoeken we. Op pagina 3 staan de adresgegevens van De Oud-Amsterdammer.

Adverteren in De Oud-Amsterdammer? Neem contact op via 06-11002679 / 06-29600679 www.deoudamsterdammer.nl.

pagina 2

dinsdag 26 juni 2012

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Eveline van Heusden - 57 jaar, hoofd klantenservice

“Ik had m’n knie toen meteen moeten laten opereren.”

Een zeurende, slepende pijn in je knie. Je kunt het natuurlijk accepteren als je ouder wordt. Ook Eveline van Heusden ging liever niet met haar klacht naar de huisarts. Een operatie? Ze moest er niet aan denken. De behandeling die ze uiteindelijk kreeg bij Bergman Clinics is haar ontzettend meegevallen. “Ik wandelde altijd graag. Niet overdreven fanatiek maar wel regelmatig,” vertelt Eveline. “Helaas begon ik rond mijn 55e klachten tijdens het lopen te krijgen. Een stijf gevoel in mijn knie. Als ik ’s morgens vroeg opstond merkte ik ’t al. Ik zei tegen mezelf dat ’t kwam omdat ik ouder werd. Maar om eerlijk te zijn was mijn knie gewoon versleten. Meteen geholpen Ik kreeg steeds meer moeite met lopen. Mijn beste vriendin vond dat ik toch maar eens een bezoek aan de dokter moest brengen. Na een aantal weken werd de diagnose gesteld. Het bleek dat mijn knie inderdaad sporen van slijtage vertoonde. In een regulier ziekenhuis moet je dan algauw rekening houden met wachttijden van een half jaar voordat je geholpen wordt. Vooral tegen het herstelproces zag ik enorm op.

Bergman Clinics. Daar worden mensen beter van. Bij Bergman Clinics hebben we specialisten met tientallen jaren ervaring op het gebied van knie- en heupproblemen. Het grote verschil met een gewoon ziekenhuis is dat wij kleinschaliger en dus cliëntvriendelijker werken. Onze persoonlijke benadering draagt bij aan een snel genezingsproces. En mensen kijken met een positief Dokter B. Feilzer Orthopedisch Chirurg gevoel terug op de behandeling.

Maar mijn vriendin hield voet bij stuk. Mijn huisarts verwees mij door naar Bergman Clinics en ik kon snel langskomen. Persoonlijk contact Het prettige van Bergman Clinics vind ik de persoonlijke relatie die je hebt met je specialist. Het is altijd dezelfde persoon die je helpt. Bovendien werken er zéér deskundige artsen die gebruik maken van de modernste technieken.

“Geen ziekenhuis-gevoel, wel deskundig verplegend personeel.” Uitstekende sfeer Na een week werd ik geopereerd. En het viel echt ontzettend mee. Ook mijn herstel verliep voorspoedig omdat de revalidatie in een prettige omgeving plaatsvindt. Zeer comfortabel en met goede mensen om je heen. Mijn specialist liet zich de volgende dag alweer zien. Ontzettend fijn vond ik dat. Ik trek meestal mijn eigen plan maar wat ben ik blij dat ik de raad van mijn vriendin heb opgevolgd. Ik had dit gewoon meteen moeten doen.”

Ervaren specialisten Bergman Clinics biedt cliënten optimale zorg in een aangename omgeving. U kunt bij ons terecht met verwijzing van uw huisarts. Voor alle aandoeningen hebben we ervaren specialisten en de nieuwste technologieën in huis. Heeft u net als Eveline een versleten knie en wilt u daarvoor de beste behandeling, of is het uw heup die problemen geeft bij het lopen? Bij Bergman Clinics bent u aan het goede adres en wij zorgen dat u zich altijd meer dan welkom voelt. En dat volledig verzekerd. Goede resultaten Aangezien huisartsen tevreden zijn over de resultaten en de persoonlijke aandacht voor de cliënt, verwijzen zij steeds vaker naar ons door. Wat als zeer prettig wordt ervaren door cliënten, is dat ze meteen bij ons terecht kunnen en dat de lijnen kort zijn. Zo kunt u bij ons altijd rekenen op uw eigen, vertrouwde specialist. En hoeft u dus niet steeds opnieuw uw verhaal te vertellen. Hoogwaardige technologieën en behandelmethoden Bij Bergman Clinics werkt een team gemotiveerde specialisten met jarenlange ervaring op hun vakgebied. We maken gebruik van de behandeling allernieuwste maar wel bewezen methoden, apparatuur en protheses. Alles om de allerbeste resultaten te kunnen garanderen.

1ve0rz0 % ek

erd*

Heup- of knieklachten? Kijk op www.bergmanclinics.nl of bel ons gerust voor een afspraak: 0900-8099 (lokaal tarief) * Bij medische indicatie altijd 100% vergoed door uw zorgverzekeraar.

TURKSE PIONIERS IN AMSTERDAM

16 JUNI T/M 15 JULI 2012 NDSM-WERF

FOTO- EN FILMEXPOSITIE + THEATER, MUZIEK EN MEER

TENTOONSTELLING

‘NDSM-HERLEEFT’

UNIEKE BEELDEN VAN DE GESCHIEDENIS VAN DE OUDE SCHEEPSBOUWWERF

16 JUNI T/M 15 JULI 2012

NDSM-WERF

AMSTERDAMMUSEUM.NL / NIEUWDAKOTA.COM / NDSM.NL Bel voor een brochure of meer informatie

Kunstgebitten & Reparaties

U kunt terecht bij ons voor: - Kunst- en Klikgebitten - Reparaties en Aanpassingen - Partiële- en Frameprotheses

Reparaties klaar terwijl u wacht Tandprothetische Praktijk Diemen Ouddiemerlaan 14 • 1111 HJ Diemen • Tel.: 020-22 12 610 e-mail: [email protected] • internet: www.tppdiemen.nl

Openingstijden: Maandag: 09.30 - 12.30 / 13.30 - 16.30 Dinsdag: 09.30 - 12.30 / 13.30 - 16.30 Woensdag: Gesloten Donderdag: 09.30 - 12.30 / 13.30 - 16.30 Vrijdag: Gesloten

010 888 22 15 Wij onderscheiden ons door onze volledige manier van werken. U ervaart zo min mogelijk van uw verhuizing; uw plantjes weer op de vensterbank, de kasten nagenoeg identiek ingericht, schilderijen aan de muur en uw televisie geïnstalleerd. Bij ontruimingen werken we met een garantie: de woning wordt gegarandeerd geaccepteerd door de woningbouwmaatschappij of makelaar. Bruikbare goederen krijgen een nieuwe bestemming via diverse stichtingen Seniorenverhuizingen |Woningontruimingen www.seniorenhulp.com | [email protected]

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 26 juni 2012

pagina 3

‘De ijscoman, met die harde bel’ Op pagina 5 staat de rubriek ‘Dit komt nooit meer terug’, over Amsterdamse dingen die voorgoed zijn verdwenen. Een aantal lezers wees ons in dit verband op het fenomeen ijscoman (of ijsboer), maar hoewel het er niet veel zijn, verschijnen daar de laatste tijd weer nieuwe variaties van. Hetgeen onverlet laat dat de ijsboer van vroeger op veel sympathie kan rekenen van veel oud-Amsterdammers. Wie is de beroemdste ijscoman allertijden in Amsterdam? Jonas Mulder maakt goede kans. Hij was jarenlang te vinden met zijn kar op het Waterlooplein en had veel concurrentie. Maar Jonas schepte ijs als geen ander en had er een mooi verhaal bij. Hij graaide snel in de bak en riep tijdens het opscheppen:”En nog één. En nog één.” Hierdoor ontstond telkens een hele ijstoren, die ook nog eens ‘voor weinig’ werd verkocht. Op het Waterlooplein stonden meer ijsverkopers van naam en faam, onder wie Napie Peekel, Isaac Blitz, Michele Tofani (een van de eerste Italiaanse ijsverkopers in Amsterdam), Raffi Montezinos

en zijn vader Issie, bijgenaamd ‘de IJsbokser’. Veel van de ijsmakers van voor de oorlog bereidden hun ijs trouwens thuis, gewoon in de woonkamer. In 1929 werd de Nederlandsche Bond van Consumptieijsbereiders opgericht en daarmee kwam aan onhygiënische toestanden een einde. Een andere bekende Amsterdamse ijscoman was Fred Cornelisse, die eerder in De Oud-Amsterdammer opdook als een van de ontdekkers van de brand van C&A in 1963. Cornelisse, die opgroeide in de Nieuwmarktbuurt, was ‘De zingende ijscoman’, die onder de noemer ‘Monte Pelmo’

Een ijscoman op de Dam. Foto: Stadsarchief Amsterdam.

vanaf 1981 ambachtelijk ijs bereidde in de Tweede Anjeliersdwarstraat in de Jordaan. “We begonnen met vier smaken, maar dat waren er al gauw dertig. Soms stond de hele straat vol ijskarretjes. En was het slecht weer, dan ging je met de hele ploeg vissen. Dat kon omdat je niet veel onkosten had.” Dat zingen, dat begon spontaan. “Het begon op een feestje: meezingen met de band. Ik had als imitator van Ronnie Tober al een talentenjacht van de Tros gewonnen. Mijn eerste single in 1974 was ‘Vader’, twee jaar later volgde ‘Granada’.” Harde bel Pieter Plenter weet zich nog goed de ijsboer te herinneren die altijd in de Colijnstraat kwam. “De ijscoman, wie kent hem niet. Ik zie hem nog door de Colijnstraat rijden, met die harde bel. Heerlijk ijs had deze man, schep- en steekijs. Een dubbeltje kostte een steekwafeltje. Heerlijk romig, aardbeien, banaan of vanille. Citroen vond ik vies en nog trouwens. Met zijn bruinverbrande gelaat, witte jas en pet. Als je dan een duppie kreeg van moeder, dan was je de koning te rijk want ook toen waren de salarissen bij de politie van dien aard dat een gezin met 4 kinderen niet elke dag een ijsje kon kopen.” (Was het eigenlijk een Italiaan? Ik weet het niet meer). In Diemen was ijsboer Dumpie wereldberoemd. “Ik heb geen idee hoe die man echt heette, maar hij was een fenomeen”, zegt Marjon Jansma. “Dumpie had een oranje karretje met loeizware trappers die hij met moeite rond kreeg. Bij het leren zadel zat een handrem en als je daar aan trok, stopte het karretje. Er waren

Machtig Mooi Mokum

Column Harry Slinger

Achttien jaar later m’n roze papiertje! vervolg In 1985, een jaar na de opening van Café Drukwerk, zaten Nelly Frijda en Huub Stapel tijdens hun middagpauze bij ons op het terras. Nelly vertelde dat ze in Spaarnwoude bezig waren met filmopnames voor Flodder. Langs de wielerbaan was met decorstukken een heuse villawijk verrezen. Ik, die altijd al acteur wilde worden, smulde van hetgeen ze meemaakten. Schuchter vroeg ik of ik niet even op de set mocht komen kijken. En of er dan misschien niet toevallig nog een figurantenrolletje voor mij in zat. Ze zouden het aankaarten bij Dick Maas. In de namiddag werd ik gebeld dat Dick het

wel zag zitten om de zanger van Drukwerk mee te laten doen. Ze zochten nog een dronkenlap op het grasveld of een chauffeur voor de wethouder. Dat natte gras leek me niets, dus ik koos voor die chauffeur. Of ik er diezelfde avond om 20.00 uur al kon zijn en ik moest er rekening mee houden dat het wel eens laat, zo niet zelfs vroeg kon worden. Mijn vrouw Marijke vroeg zich af of het geen punt zou zijn dat ik helemaal geen rijbewijs had. Ach, het was een besloten terrein, dus dat leek me niet. ‘Als Luuk Hasselman ons brengt kan ik effe oefenen met zijn schakelbak.’ Maar de limousine waarin ik moest rijden bleek een automaat te zijn. De wethouder stapte in en ik kreeg het seintje dat ik weg kon rijden. Gleed ik met die grote bak tussen

Grote Amsterdammers

krap geparkeerde dure auto’s door tot het Flodderhuis waar de wethouder uitstapte. ‘Goed gedaan,’ riep de opnameleider, ‘rij maar terug, dan gaan we het opnemen.’ Nee! Hoe kreeg ik die bak in godsnaam achteruit? Gelukkig wist de wethouder mij te vertellen dat ik de pook in de R-stand moest zetten. Marijke vroeg zich angstvallig af wie er voor de schade op zou draaien. Het zweet stond op mijn rug, maar de opname was in een keer geslaagd. De limousine is aan het eind van de nacht vermorzeld door een legertank. En ikzelf (36) had binnen een half jaar in één keer mijn roze papiertje.

Johnny Kraaijkamp

altijd een paar jongens uit de buurt die het voor elkaar kregen om op het zadel te mogen zitten. Dumpie vond het prima, want hij was een kindervriend. Wij waren thuis niet rijk en als we een ijsje mochten kopen, was het meestal een Greenspot. Dat was waterijs waar je lang aan kon zuigen en dan hield je nog smaak over. Die maken ze tegenwoordig niet meer zo.” Inge de Quack woonde in de jaren zestig in de Jan de Louterstraat aan de kant van de Antony Moddermanstraat. “Tegenover deze hoek heb ik als kind een flatgebouw zien bouwen met daaronder een kapsalon genaamd ‘laRonde’. Voor de bouw van deze flat poften wij daar aardappels boven een vuurtje op het veld. Ook kwam er ‘s zomers een ijskar door de straat waarvan de ijsman de merkwaardige kreet riep: ‘Sjakiroemijs’. Ik heb nooit begrepen wat dit was.” Tot slot is er een oproep van Joop van Daatselaar: “Ik ben al jaren op zoek naar meer gegevens over de joodse ijscoman die in de dertiger jaren met zijn kar door de straten van Betondorp trok en die ik mij herinner als Eli. Hij heeft de oorlog overleefd, want ik heb hem in 1945/1946 teruggezien bij het Ajax-stadion aan de Middenweg, weer met een ijskar. Wie weet mij meer te vertellen?” Bronnen onder andere www.geheugenvanwest.nl

Colofon De Oud-Amsterdammer is een uitgave van De Oud-Amsterdammer BV. Verschijning is elke twee weken. Distributie vindt plaats via ruim 400 verspreidpunten in Amsterdam en regio. Hoofdredacteur: Hans Peijs De Oud-Amsterdammer BV Postbus 5003, 1380 GA Weesp T 020 – 716 39 79 E [email protected] I www.deoudamsterdammer.nl Informatie over adverteren Myrna Bos, Irene Venneker T 06 - 11002679 Myrna Bos T 06 - 29600679 Irene Venneker Copyright Op de teksten, foto’s en het ontwerp van De Oud-Amsterdammer rust copyright. Niets mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder toestemming van de uitgever.

Een echte geinponem en ras-Mokumer, dat was Jan Hendrik oftewel Johnny Kraaijkamp (1925-2011) ten voeten uit. Hij is geboren en getogen in de Kinkerbuurt. Het liefst wilde hij brandweerman worden, maar hij vond mensen aan het lachen maken ook erg leuk en hij kon een best moppie zingen. Hij vond als zanger, bassist en entertainer werk, eerst in de Apollobioscoop en later in het roemruchte café Place Pigalle in de Reguliersdwasrstraat. Daar trad hij voor het eerst op met de evenoude Rijk de Gooyer. Het klikte en samen namen ze het nummer ‘Twee jongens en een gitaar’ op. Het was het begin van een vruchtbare samenwerking als komisch duo. Johnny en Rijk traden onder andere op in de vermaarde revues van Snip en Snap en later op televisie in de ‘Johnny en Rijk-show’. De tv-uitzendingen en enkele commercials waarin ze dezelfde rol speelden, hadden zoveel impact dat Johnny voor het grote publiek altijd bekend zou staan als gekkebekkentrekker. Maar Johnny was veel meer. Hij was onder andere acteur bij toneelgroep Ensemble (1958) en het Amsterdams Volkstoneel (1962-1964). Een van zijn meest vermaarde rollen is die van King Lear. In 1984 kreeg hij voor zijn rol in ‘Jacques de fatalist’ de Louis d’Or, de hoogste toneelonderscheiding in Nederland. Daarnaast speelde hij in diverse musicalproducties, zoals in ‘Irma la Douce’ en ‘De Man van La Mancha’ en ook op dat gebied was hij gelauwerd, want de Johnny Kraaijkamp Musical Award is naar hem vernoemd. In 1986 verraste hij vriend en vijand met een nieuwe glansrol als de verbitterde verzetsheld Cor Takes in de film ‘De Aanslag’. Maar hij bleef ook komische rollen spelen, zoals in de tv-series ‘de Brekers’, ‘Laat maar Zitten’ en later in ‘Het Zonnetje in Huis’ met onder anderen zijn zoon Johnny Kraaijkamp jr. Een van zijn laatste gastrollen was in ‘Kinderen geen bezwaar’ in 2007. In mei van dat jaar zei hij in een interview bij RTL Boulevard dat dit waarschijnlijk zijn laatste interview was. De laatste jaren van zijn leven woonde Kraaijkamp in het Rosa Spier Huis in Laren, waar hij te midden van zijn familie op 86-jarige leeftijd op 17 juli 2011 overleed. In april van 2011 is in het DeLaMar Theater een borstbeeld van ‘De oude Kraaij’ onthuld.

pagina 4

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

dinsdag 26 juni 2012

Compleet en exclusief autoplezier Nú: all-in, rijklaar vanaf € 9.647,Alto Exclusive met dubbel voordeel

De Suzuki Alto is standaard zeer compleet en met zijn vijf deuren groter dan zijn meeste concurrenten. Daarbij heeft hij de laagste prijs per km (ANWB onderzoek 2011) en u betaalt géén wegenbelasting (handgeschakelde versies). Als u nú een nieuwe Alto uit onze voorraad koopt, dan nemen wij de kosten voor het rijklaarmaken voor onze rekening. Deze aanbieding is zo scherp, dat deze niet in combinatie mogelijk is met de landelijke 50-50 actie en de extra inruilpremie van € 1.000,-. Aan u de keus. Wees er wel snel bij, want op is echt op!

Laatste 7 stuks Op = op!

• BAS (remassistent)

• Radio/CD/MP3-speler

• Elektrische ramen vóór • 6 airbags

• In hoogte verstelbaar

• Centrale

• ISOFIX-

stuurwiel en

deurvergrendeling

bevestigingssysteem

bestuurdersstoel

met afstandsbediening

kinderzitjes (2)

• ESP®

• Airconditioning

(Electronic Stability Program)

• Elektrische

= Traction en

stuurbekrachtiging

Stability Control*

• Continue

• ABS met EBD

koplamp-

(elektronische

verlichting

remkrachtverdeling)

• Mistlampen

• Meerprijs metaallak € 299,-

• 14” lichtmetalen velgen

Handgeschakelde versies:

Brandstofverbruik volgens de Euro 5-norm (CE) 715/2007 en 692/2008: 4,4-5,2 l/100km; 19,2-22,7 km/l; CO2-uitstoot: 103-122 g/km.

Biesheuvel Suzuki B.V.

Spaklerweg 89 (nabij de Makro), 1099 CX Amsterdam, Tel. (020) 693 69 25 [email protected], www.biesheuvel.com

*ESP® is een geregistreerd handelsmerk van Daimler AG. Genoemde prijs is inclusief BTW/BPM, rijklaarmaakkosten, verwijderingsbijdragen en legeskosten. De actie geldt alleen op auto’s die uit voorraad worden geleverd. Wijzigingen voorbehouden.

Onderzoek naar zorg voor mensen met dementie of Alzheimer Mensen met geheugenproblemen en hun naasten krijgen in Nederland verschillende vormen van zorg aangeboden. Het is momenteel niet duidelijk welke vorm het welbevinden en functioneren het meest ten goede komt. Ook is niet duidelijk welke kosten er gemaakt worden voor het verlenen van zorg. Om hier meer inzicht in te krijgen zijn het VUmc & AMC een studie gestart. Deze studie heet COMPAS. Het doel van de COMPAS studie is om de zorg voor mensen met geheugenproblemen en hun belangrijkste naaste die mantelzorg verleent in de toekomst optimaal af te stemmen op hun behoefte. Voor deze studie zijn wij op zoek naar: Mantelzorgers van thuiswonende mensen met een diagnose dementie Als mantelzorger (partner, dochter, zoon, ander familielid of kennis) zorgt u voor/ begeleidt u uw naaste met dementie. Als u besluit om met de studie mee te doen wordt u beide gedurende twee jaar gevolgd. Tijdens deze twee jaar wordt u ieder half jaar geïnterviewd. Om de belasting voor u zoveel mogelijk te beperken, worden deze interviews bij u thuis afgenomen. Mocht u het te belastend vinden voor uw naaste, dan is deelname van u alleen als mantelzorger ook zeer waardevol. Wilt u deelnemen aan ons onderzoek dan kunt u zich aanmelden per post: (postzegel is niet nodig). VU medisch Centrum, t.a.v. Ans van Driel, HAG/Compas E, Antwoordnummer 7700, 1000 SN Amsterdam. Per telefoon 020-4446327 of e-mail [email protected]. Onze onderzoekers zijn via deze contactgegevens ook bereikbaar voor vragen.

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 26 juni 2012

‘De hele Wetbuurt was ons speelterrein’

Brug op, Brug af op de Wiegbrug door Simon van Blokland De vorige keer besteedden we aandacht aan de Kostverlorenvaart waar bijzondere transporten doorheen kwamen. Daarin speelt de Wiegbrug - Brug 173 - een hoofdrol. Deze brug is vernoemd naar zijn constructie. Een wiegbrug is een rolbascule waarbij het wegdek - het val - aan de onderzijde is voorzien van een kwartcirkelvormig kwadrant waarvan de vertandingen bij het openen over een pennenbaan rollen. De prentbriefkaart uit 1904 laat de Wiegbrug over de Kostverlorenvaart stadinwaarts zien met een grotendeels onbebouwde De Clercqstraat. Rechtsboven is het Juliana Ziekenhuis uit 1904 in de Ter Haarstraat van de Friese architect Tjeerd Kuipers. Links de kalkfabriek die in 1927 werd afgebroken. De Wiegbrug, uit 1904, is op kosten van de Noord-Hollandsche Tramwegmaatschappij gebouwd ten behoeve van de intercommunale tram die van het Spui via Haarlem naar Zandvoort reed. In 1931 is de brug vergroot. In 1988 werd deze brug gesloopt en in 1990 vervangen door een nieuwe basculebrug. Prentbriefkaart 2 laat de brug zien in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Rechts ziet u het Oranje Hof uit 1942. Deze brug heeft heel wat meegemaakt. De Wiegbrug heeft de smalste doorvaart van de Kostverlorenvaart, namelijk 11.68 meter, en dit ondervond een butaangasketel

pagina 5

door Peter Hendriks

die op 17 augustus 1966 van de NDSM uit Amsterdam-Noord naar Pernis vervoerd moest worden. Die werd gesleept door de sleepboot Lekstroom 2. Het verkeer had er flink hinder van. Na ruim vier uur was de brug weer vrij. Op 23 juli 1982 ‘s nachts om 3 uur kwam Ramschip ‘De Schorpioen’ klem tussen de Wiegbrug. Op papier moest het kunnen. Het schip was echter breder dan de 11.68 mtr. van de brug. De voetgangers stak over via de Schorpioen. Na 20 uur

hakken en breken en een hoop bekijks werd hij achteruit los getrokken. Sensationeel spektakel voor de buurt en menig Amsterdammer. Op donderdag 17 december 2004 kwam één van de grootste en spectaculairste transporten door de vaart, want toen werd een Boeing 747 Louis Bleriot van Schiphol naar het Aviodrome in Lelystad vervoerd. Het vliegtuig was voor het symbolische bedrag van 1 euro door de KLM aan Aviodrome verkocht. Met veel sponsors werd het transport geregeld. Het transport vond plaats op drie pontons van elk 45 meter lang. Aan de wal stonden vele duizenden Amsterdammers die geboeid keken naar dit spectaculaire transport. De Boeing, die met zijn hoogte van 12 meter hoog op sommige plekken boven de huizen uitkwam, begon zijn Amsterdamse reis bij de brug van de A10 bij de Nieuwe Meer en ging vervolgens door Amsterdam naar de Oranjesluizen en eindigde de volgende dag in de haven van Harderwijk. Daar vandaan ging het verder over de weg naar Lelystad. Het transport werd uitgevoerd door de Koninklijke Saan uit Diemen.

De hele Wetbuurt was ons speelterrein. Hoepelend door de straten met een oud fietswiel en een houten stokje hebben we wat kilometers afgelegd en dat zonder stappenteller! Pinkelen en slagbal met rondjes waren favoriet en werden gespeeld in de Fahrenheitstraat met als centraal punt de put ter hoogte van buurvrouw Kool. Deze put was het thuishonk bij slagbal. De put in de stoep bij opoe Jansen was het eerste honk, het tweede de put ter hoogte van de familie Knol. Aan de overzijde het derde en vierde honk. Het slaghout was gemaakt door Frits Veldhuizen en zijn vader, maar werd later vervangen door een tennisracket. Als je toen de makke had om tot verre-velder gekozen te worden, dan kon je maar beter ter hoogte van Dweelaard gaan staan om de bal te pakken. Sneeuwhutten ‘s Winters was het sneeuwhutten bouwen, schaatsen op het ondergelopen land achter de Fahrenheitstraat en de Van Geurickestraat en vanaf de Weesperzijde de Celsiusstraat in sleeën. Soms vloog er iemand uit koers en belandde dan tegen de boom of in de voortuin van bakker Hormeijer. Ja, die bakker, die op zaterdagmorgen voor Pinksteren heerlijke luilakbollen bakte en die je vanaf zes uur ‘s morgens kon kopen. Door de woningbouw op het Zand (het land tussen de Wetbuurt en het Amstelstation) werd ons speelterrein aanzienlijk uitgebreid, met alle gevolgen van dien. Op

onze vrije middagen maakten wij dan ook dankbaar gebruik van de mogelijkheden die de straatklinkers, bakstenen, planken en ander bouwmateriaal ons boden om forten te bouwen. Maar deze forten moesten ook verdedigd worden tegen de ‘gassies’ uit de Transvaalbuurt die lopend via de Schagerlaan naar het Zand kwamen. Binnen de kortste keren was het dan matten. Beide partijen sloegen en gooiden met alles wat voorhanden was en dat was heel wat! Soms leverde dit zelf een bloedende kop op, dit alles terwijl de toeschouwers (timmerlieden en metselaars) vanaf de steigers toekeken! En dit was niet de enige keer dat er een gewonde viel… Op het bouwterrein werden de bouwputten die vol stonden met water dag en nacht drooggemalen door dieselpompen. Op een middag waren we aan het spelen op het terrein toen we bij een van de pompen iemand ‘Help, help!’ hoorden gillen. Het bleek een van onze vrienden, Frits Veldhuijsen, te zijn. Hij had met zijn klomp geprobeerd om de pomp te laten stoppen en was toen met zijn scheenbeen klem komen te zitten tegen het draaiende vliegwiel. Zijn broekspijp en een stuk van het scheenbeen waren al weggeschuurd, waarop Gerrie de Jong met een stuk hout de pomp wist te stoppen. De volgende dag werd Gerrie voor het front van de 5e- en 6e-klassers door meester Bakker in het zonnetje gezet. En wij mochten daar voorlopig niet meer komen! Bron en foto’s: www.geheugenvanoost.nl/ Stadsarchief Amsterdam

Volgende keer brengen we een bezoek aan de Amstel. De hoek van de Fizeaustraat en de Von Liebigweg in 1953.

Dit komt nooit meer terug: de vuilkist door André van der Smaal Niet iedereen zal de naam Faun iets zeggen, maar iedereen die in de jaren vijftig en daarvoor leefde, kent de naam onbewust. Faun is namelijk het merk vuilniswagen uit de jaren vijftig. De auto’s

haalden twee keer per week in elke straat in de stad het huisvuil op. De wagens hadden een vuilkist - een soort container - achter de cabine die aan de achterzijde door beladers werd gevuld met huisafval uit de zinken vuilnisemmer. Een paar keer per rit kantelde de chauffeur de kist

mechanisch voorover, zodat het vuil naar voren zakte en er nieuwe ruimte ontstond. De Fauns waren vrij kort en smal en dat kwam in de smalle Amsterdamse straten goed van pas. Aan beide zijden van de cabine zaten klapdeuren met lage instap. Het grote houten stuur en de bediening zaten aan de rechterkant, wat makkelijk was bij in- en uitstappen. Voor het steeds rijden en remmen, hadden de wagens aan de rechterbuitenzijde een gaspedaal en een handrem. De in een leren schort geklede chauffeur/belader stapte op de treeplank, loste de handrem, gaf wat gas en reed weg. Bij het volgende laadpunt trok hij de handrem weer aan, waardoor de motor ontkoppelde en de wagen tot stilstand kwam. Zo’n 5 à 6 keer per dag raakte de vuilkist vol en deze moest dan naar de overlaadkraan gebracht worden, waarna weer een lege kist op de wagen

werd gezet en men de wijk weer in kon. In de stad waren twaalf van deze losplaatsen waar de kisten in een dekschuit werden gehesen. Een sleepboot sleepte dan zo’n 6 tot 8 dekschuiten met vuilkisten naar de vuilverbranding in Noord. Daar werden ze via een soort kabelbaansysteem boven de ovens geleegd. In 1961 raakte de Fauns uit de gratie omdat er nieuwe wagens moesten komen met meer capaciteit. In de jaren zestig zijn nog 35 oude Fauns

omgebouwd tot perswagen met meer capaciteit die uitstekend geschikt waren voor de binnenstad. Zo hebben ze nog tot 1975 gereden. (De auteur van dit artikel zoekt nog gegevens van Amsterdamse vuilniswagens uit de jaren zeventig, tachtig en negentig. Foto’s en informatie kunnen worden gestuurd naar andre.vander. [email protected], alsook naar De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp)

pagina 6

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

dinsdag 26 juni 2012

Puzzel mee en win vrijkaarten voor Museum Hoorn (5x2) en het boek ‘De jaren ‘60’ (5x) 1

2

3

4

5

12 15

16

22

23

18

19 25

29 34

21

32 37

41

42

45

43

46

48 50

54

49

51

52

55

56

61

59

69

74

70 75

78

79

82

71 76

80

83

84

86

60

64

68

73

77

58 63

67

72

53

57

62

66

11

27

36

40

47

10

20

31 35

39

9

26

30

44

65

8 14

24

33 38

7

13 17

28

6

81 85

87 2

83

19

38

63

86

4

70

65

81

14

50

35

68

1

42

13

Horizontaal

Verticaal

1. (internationale) vergadering; 7. beoordeling (aanmerking); 12. streling; 13. pauselijke driekroon; 14. mannelijk dier; 15. int. autokenteken IJsland; 17. (snij)wond; 19. dienstbode; 21. muzieknoot; 22. nieuw (in samenst.); 24. felicitatie; 27. hemellichaam; 28. touwkleurig; 30. steen; 31. eikenschors; 32. kledingstuk; 33. wijfje van het huishoen; 35. stekelige plant; 37. runderen (algemene benaming); 38. ruimte tussen twee woorden; 41. recht stuk van een vaart; 42. jaargetijde; 44. slijk (bezinksel); 46. iemand die door moed uitblinkt; 47. deel van schip; 48. vertrek waar administratieve werkzaamheden worden verricht; 49. Nederlandse rivier; 50. toegewijde vlijt; 52. plaats in Italië; 54. treiteren; 56. rijwiel- en automobiel industrie (afk.); 58. jammeren; 61. tien (Engels); 62. vleesgerecht; 64. Engels bier; 65. bloedvat; 67. horizon; 68. vlaktemaat; 70. Europeaan; 72. Europeaan; 73. iemand die met zijn voertuig de weg onveilig maakt; 76. Europeaan; 77. godsdienst (afk.); 78. tussen heet en koud; 79. zijde van het schip waar de wind op staat; 81. muzieknoot; 82. slaapplaats; 83. schijnreden of schijnrechtvaardiging; 84. lidwoord; 86. handelsmerk (logo); 87. nalatenschap.

1. Aziaat; 2. natrium (scheik. afk.); 3. brandstof; 4. sieraad; 5. jatten; 6. deel van gelaat; 7. het schip der woestijn; 8. nijlreiger; 9. vod; 10. persoonlijk voornaamwoord; 11. muziekstuk voor vijf partijen; 16. niet-zoet (van wijnen); 18. eikenschors; 20. bouwland; 21. sporenplant; 23. zwaardwalvis; 25. melkklier; 26. deel van jaar; 27. werktuig om fijne en grove materialen te scheiden; 29. eiergerecht; 32. de weg niet meer wetend; 34. medicijn; 36. gehakte biefstuk; 37. schil (huid); 39. rustpoos bij een toneeluitvoering; 40. houtsoort; 42. klimop; 43. schop; 45. (café)buffet; 46. bestanddeel van bier; 51. klein meertje; 53. bladgroente; 54. uitgestrekte boomloze grasvlakte in Noord-Amerika; 55. hemellichaam; 56. lichaam van een schip; 57. rivier in Oostenrijk; 59. kleur; 60. diplomatiek vertegenwoordiger van de paus; 62. tent of hut der indianen; 63. spijl in gevangenisdeur; 66. scheepsvloer; 67. biljartstok; 69. economisch en administratief onderwijs (afk.); 71. rivier in Utrecht; 73. (lijk)kleed; 74. regenboogvlies in het oog; 74. wijfje van de hond en vos; 78. deel van oor; 80. sprookjesfiguur; 82. bescherming bevolking (afk.); 85. de onbekende (Lat. afk.).

‘Amsterdam je bent de stad der steden’ is de titel van een lied dat Willy Alberti zo prachtig zong en het is de oplossing van de puzzelprijs van vorige keer. Er waren weer veel inzendingen, waarvan er twee een prachtige Bodum Bistro Citruspers gewonnen hebben ter waarde van 59 euro, beschikbaar gesteld door het eigentijdse warenhuis fonq.nl. De winnaars zijn Marijke de Groot (Oosthuizen) en Dieks Bannink (Hilversum).

den onze (groot)ouders? Met welk speelgoed speelden kinderen? Wat deed men in de vrije tijd? Wat was er op radio of televisie te beleven? Museum van de Twintigste Eeuw vond dit niet genoeg en doet er nog vijf exemplaren bij van het boekje ‘De jaren ‘60’. Dit is een fotoboek met impressies van het dagelijks leven in Nederland in de jaren zestig van de twintigste eeuw aan de hand van afbeeldingen in kleur en zwart-wit van vooral (gebruiks)voorwerpen, reclames, interieurs, wat krantenfoto’s etc. Afgebeeld rond thema’s als mode, interieur, huishouden, keukeninrichting, voeding, genotmiddelen, spelletjes, sport, nieuws, boeken, muziek en televisieprogramma’s. Kortom, een feest der herkenning.

Voor de winnaars van de puzzel in deze editie hebben we een prijs die helemaal past bij de formule van De Oud-Amsterdammer. Allereerst zijn er vijf vrijkaarten voor het Museum van de twintigste eeuw. Dit museum vertelt aan de hand van honderden voorwerpen en tientallen interieurs het leven in de vorige eeuw. Hoe woon-

Stuur uw oplossing met uw naam en adres naar (e-mail) oplossing@de oudamsterdammer.nl of naar: De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

NDSM, met de S van stakingen De geschiedenis van de NDSM is doordrenkt met stakingen. “Om de haverklap was het onrustig of was er weer ergens een bijeenkomst”, zegt voormalig werknemer Ruud van der Sluis. In 1963 bijvoorbeeld waren er constant wilde stakingen omdat de werknemers die via een koppelbaas op de werf werkten veel meer verdienden dan het vaste personeel. Deze stakingen leidden tot een loonsverhoging voor het vaste personeel van maar liefst 10 procent. Een hele grote staking vond in 1978 plaats. “Het werd duidelijk dat de werf steeds verder afgleed richting faillissement en daar kwamen de medewerkers en zelfs hun gezinsleden tegen in opstand.” In 1980 waren er talloze werkonderbrekingen om toenmalig minister van Economische Zaken Van Aardenne te bewegen steun te geven aan de werf die toen ADM heette. Van Aardenne gaf echter geen krimp.

dinsdag 26 juni 2012

Turkse gastarbeiders bij NDSM Vervolg van de voorpagina. Kamp Ataturk Voor de Turken werd in eerste instantie huisvesting geregeld in een hotel aan de Koninginneweg. Hier woonden zij tot 1965. “We gingen elke dag in een busje naar het werk.” Omdat er inmiddels ook steeds meer Turken werkten op de NDSMwerf werd aan de Klaprozenweg Kamp

Geen splinter hout Van der Sluis trad aan het begin van de jaren zestig als scheepsbeschieter in dienst bij de NDSM, maar dat werd geen groot succes. Hij wilde namelijk als vakman mooie dingen maken, maar eenmaal aan boord van marinefregatten moest hij voornamelijk boutjes en moertjes aandraaien. “Er was geen splinter hout te bekennen”, zegt hij. Hij verkaste al snel naar de bouw, maar de liefde voor de NDSM is altijd gebleven. Die zit zelfs zo diep dat hij de drijvende kracht is achter het NDSM-werfmuseum. Hij zoekt daarom naar ex-medewerkers met herinneringen, maar ook naar ‘hardware’. “Toen de werf failliet ging was er een openbare veiling, maar veel medewerkers hadden daarvoor al van alles en nog wat meegenomen. Ik weet zeker dat er nog veel tastbare herinneringen onder de mensen zijn en die willen we graag hebben.” Het NDSM-werfmuseum is vooralsnog een goed gevulde website, maar Van der Sluis hoopt dat alle spullen ooit in een gebouw zullen komen. “Want deze werf is zo bepalend geweest voor Amsterdam-Noord, dat mag niet verloren gaan.” Voor wie een bijdrage wil leveren aan het museum: op de website www. ndsm-werfmuseum. nl staan de contactgegevens van Van der Sluis. In 1980 was er (weer) een grote staking op de werf.

Twee tentoonstellingen (en nog gratis ook) De tentoonstelling Turkse Pioniers in Amsterdam die is georganiseerd door het Amsterdam Museum is van 16 juni tot en met 15 juli 2012 te zien in het tentoonstellingsgebouw Nieuw Dakota op de NDSMwerf in Amsterdam-Noord (adres Ms. van Riemsdijkweg 41b). Het is de plek waar vele Turkse gastarbeiders, vol goede moed en met de hoop op een beter leven, naartoe kwamen om te werken. De openingstijden zijn donderdag en vrijdag van 11.00 tot 19.00 uur en zaterdag en zondag van 11.00 tot 17.00 uur. In de tuin van Nieuw Dakota vindt in dezelfde periode een festival plaats met een groot aantal festiviteiten.

De tweede tentoonstelling is NDSMherleeft, die in dezelfde periode en met dezelfde openingstijden te zien is aan de Ms. van Riemsdijkweg 51. Deze tentoonstelling laat zien waarom de NDSM-werf in Amsterdam uniek is en toont verhalen over deze vroegere scheepsbouwwerkmaatschappij. De tentoonstelling laat de geschiedenis zien van de Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij in de jaren ‘20 en ‘60 tot het einde in 1984 met veel foto’s, filmbeelden, werktekeningen en materialen en verhalen van arbeiders. Meer informatie en de openingstijden staan in de agenda op pagina 10.

pagina 7

Mehmet Ali Dayan (tweede van rechts) heeft het naar zijn zin in Kamp Ataturk. Foto: privé-archief Mehmet Ali Dayan

Werknemers horen in 1984 verbouwereerd aan dat de NDSM-werf definitief is gevallen. Foto: Archief NDSM-werfmuseum

Ataturk opgericht. “Daar woonden 320 Turken die werkten bij NDSM, Indoco en bouwbedrijf Intervam. Elk bedrijf had een eigen deel. Wij woonden met acht mannen op een kamer van vier bij vier meter en daarnaast hadden we een woonkamer. We sliepen niet in stapelbedden, maar naast elkaar. Ja hoor, dat ging heel goed. Je mocht zelf uitzoeken met wie je ging wonen en je zocht dan vrienden.” Op het kamp was onder andere een kantine waar

de mannen aten, kaartten, dronken en elkaar opzochten. Er werd ook onder de noemer Ataspor gevoetbald en Mehmet Ali Dayan zette op een gegeven moment een theater op. De Turken hadden het er goed. “In 1969 ben ik getrouwd met een Nederlandse vrouw, van wie ik later ben gescheiden, en we kregen een woning, maar ik bleef naar het kamp gaan. Het kamp is in 1982 gesloten en tot op de laatste dag kwam ik er.”

Foto’s genoeg, maar wie staan er op? NDSM-werfmuseum heeft een groot aantal foto’s waarvan niet bekend is wie de maker is en ook niet wie er op staat. Om de archieven compleet te maken, is een aantal oproepen gedaan die tot op heden nog niet tot succes hebben geleid. Maar misschien kan De Oud-Amsterdammer helpen. Hieronder en –naast staan een paar foto’s waarvan Ruud van der Sluis hoopt dat ze leiden tot herkenning. Wie staan erop en/of welke gebeurtenis hoorde erbij? Informatie kan worden verstrekt op de contactgegevens van www.ndsm-werfmuseum.nl of via de adresgegevens van De OudAmsterdammer (deze vindt u op pagina 3).

Nu en toen: Rembrandtplein Het Rembrandtplein is typisch zo’n plein dat altijd blijft veranderen. Momenteel staan er ook weer bouwsteigers voor de verbouwing van Royal Café De Kroon en het pand waar voorheen de Drie Gezusters was gevestigd. Een aantal etablissementen bestaat al tientallen jaren, maar in de meeste panden is het een komen en gaan van nieuwe eigenaren. Vroeger was het al niet veel beter, getuige de houten schuttingen rond de ingang van het voormalige Rembrandt Theater (hier is nu Escape gevestigd). Blijkbaar ging de vermaarde lunchroom Ruteck’s, die in het theater was gevestigd, op de schop. Ook opvallend: de foto is gemaakt in een tijd dat er nog auto’s het plein op mochten.

pagina 8

dinsdag 26 juni 2012

Tijdig nalatenschap regelen Ons gezellige familiehotel in Oldenzaal is al meer dan 35 jaar lang gespecialiseerd in weekarrangementen voor 55+ Vol trots willen wij u onze nieuwe wellness, luxe hotel kamers, sfeervolle zaal en lounge laten zien.     

geheel verzorgde vakantieweek voor 55+ incl. halen en brengen, div. bus tochten, boottocht, huifkartocht, 5 verzorgde avonden met o.m. folklore, operette, dans en muziek sfeer, service en gezelligheid prima keuken, ook voor diëten, bosrijke omgeving, nabij centrum. prijs 2012: vanaf € 495,00 p.p

www.hotelhetlandhuis.nl familie Oolderink 0541-512496

Geniet van een muzikaal spektakel met een massale Olympische demonstratie van Nederlandse

en buitenlandse militaire top orkesten.

Zangeres Do zal een uniek repertoire brengen, dat muziek- en Taptoeliefhebbers absoluut niet mogen missen!

Bestel uw kaarten op www.nationaletaptoe.nl Adverteren in De Oud-Amsterdammer? Neem contact op via 06-11002679/06-29600679 of kijk op www.deoudamsterdammer.nl.

Nadenken over de eigen nalatenschap doet niemand graag. Maar u bent wel iemand die alles goed geregeld wilt achterlaten en onenigheid wilt voorkomen. • •

Wilt u zelf bepalen wie wat van u erft Wilt u dat uw wensen na uw overlijden nauwgezet worden uitgevoerd Dan zult u een testament moeten maken en een executeur benoemen. Heeft u alles al goed geregeld? Door de vergrijzing komt het steeds vaker voor dat de al benoemde executeur zijn taak niet meer wil of kan vervullen. De Katerina Jirka hoeveelheid werk en organisatie vormen een grote fysieke en emotionele belasting. U bent executeur en is het te veel voor u? Wij kunnen van u (een deel van) de werkzaamheden overnemen en u bijstaan met het uitvoeren van uw taken. Katerina Jirka (ruim 15 jaar actief in de BoedelZorgDrager) en mr. Willemien Stoop (v/h kandidaat-notaris) hebben jarenlange praktischeervaring. Samen zorgen wij voor een onberispelijke uitvoering van uw laatste wil. Goed geregeld en naar uw wens uitgevoerd Door een deskundige buitenstaander als executeur te benoemen kiest u voor een onpartijdige en zekere oplossing.

mr. Willemien Stoop

Wilt u hierover meer weten, wilt u een onafhankelijk advies bel of mail ons: 070 3061696 010 484 0 999 020 419 24 29 035 538 66 66 www.boedelzorgdrager.nl [email protected]

De BoedelZorgDrager

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Afhaaladressen staan op website Regelmatig wordt ons de vraag gesteld waar De Oud-Amsterdammer verkrijgbaar is. Om deze vraag te beantwoorden, verwijzen wij u graag naar de website www.deoudamsterdammer.nl. Onder het kopje afhaaladressen staat een kaart van Amsterdam. Hier kunt u uw postcode invullen, waarna u een lijst krijgt met de afhaaladressen in uw directe omgeving. En u zult merken: dat zijn er veel. Maar er kunnen er best nog meer bij. Weet u een adres waar lezers De Oud-Amsterdammer kunnen afhalen of beter nog: heeft u zelf een locatie (winkel, kantoor of anderszins) waar De Oud-Amsterdammer toegevoegde waarde heeft? Mail, bel, schrijf ons (de adresgegevens staan op pagina 3 rechts onderaan) en wij zorgen dat er een bakje wordt geplaatst waar elke veertien dagen De Oud-Amsterdammer wordt ververst.

Executeurschap, kleine verhuizing, ontruiming woning

€ 65,- per persoon ALL INCLUSIEF • 1x overnachting in een standaard 2-persoonskamer • Onbeperkt Hollands gedestileerd (frisdrank, huiswijn, bier) van 10:00 tot 23:00 • 1x uitgebreid ontbijtbuffet • 1x lunchpakket • 3-gangen keuze diner bij de dag van aankomst • gratis gebruik van jacuzzi

Let op!

U betaald slechts € 65,- per persoon per nacht! Het genoemde tarief is exclusief gemeentelijke heffingen á € 1,50 p.p.p.n. bittergarnituur, gebak en fietshuur.

Gortelseweg 8 8076 PS, Vierhouten tel: 0577-411323 www.foreesten.nl

Mogen wij ons even voorstellen ? Miedema & zn. is een ouderwets vertrouwd Hollands bedrijf waarbij kwaliteit, service en persoonlijk contact nog echt bovenaan staan !! Voor al uw stoffeerwerk, leer-, antiekrestauratie en interieuradviezen bent u in onze winkels aan het beste adres.

Altijd een duidelijke, geheel vrijblijvende offerte vooraf ! Stoffeerwerk

Wij beschikken over een grote collectie meubelstoffen waarmee wij al uw eetkamerstoelen, oorfauteuils, bankstellen en sofa’s herstofferen. Zowel klassiek als modern. Wij zijn gespecialiseerd in bekende merken o.a. ARTIFORT, LEOLUX, GELDERLAND, ROLF BENZ, GISPEN, PANDER en OISTERWIJK meubelen.

Leerbewerking

Wij kunnen diverse leer reparaties verrichten, o.a stiknaden, uitgerekt leer innemen, gedeeltelijk vernieuwen van leren banken of stoelen. Uiteraard bekleden wij met het beste kwaliteit leer. Wij leveren de originele huiden van alle bekende merken. Wij zijn gespecialiseerd in het repareren en herstofferen van o.a. CHESTERFIELD meubelen.

Restauratiewerk

Wij restaureren antieke kasten, kabinetten, bureaus en tafels. Ook kunnen wij antieke meubels voorzien van nieuwe was en/of politoerlagen. Heeft u stoelen met biezen of rieten zittingen die versleten of beschadigd zijn, dan kunnen wij deze voor u vernieuwen. Tevens verwijderen wij houtworm en logen wij al uw meubels.

48 uur service

Doorgezakte banken of fauteuils, kussens veerloos, leeg of uitgezakt? Wij proberen u binnen 48 uur te verhelpen van uw klachten d.m.v. de vullingen aan uw houding aan te passen, en u zo te voorzien van een perfect zitcomfort. Bel voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak bij u thuis of kom even langs in onze winkel

Openingstijden: ma. t/m vrij. 08.30 - 17.00 uur en zaterdag 10.00 - 16.00 uur

Veldweg 22 - 1404 CV Bussum - Tel: 035-6912905

GRATIS

HALEN EN BRENGEN LEVERING ONDER 3 JAAR GARANTIE

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 26 juni 2012

pagina 9

Schrijvende lezers De Oud-Amsterdammer is meer een podium voor echte Amsterdamse 50-plussers dan een krant. Wij stimuleren lezers hun eigen verhalen in te zenden. Hieronder verhalen die recht uit het hart van de lezer geschreven zijn. Heeft u ook een bijzonder verhaal dat u met de lezer wilt delen? Mailen kan naar [email protected] en sturen naar De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.

Pootje baden en zwemmen in je ondergoed bij het IJ door Thea Storm Tegenwoordig heb je bijna in iedere buurt die aan het IJ zit een strand. In 1956 toen ik 6 was, bestonden zulke stranden ook. Op de plek waar nu de ingang is van de IJtunnel was vroeger een stuk zand dat langzaam in het IJ over liep. De mensen uit de Nieuwmarkbuurt gingen daar op warme dagen zwemmen.

Wij kinderen deden dat ook. Omdat zwempakken en zwembroeken alleen voor rijke mensen waren, gingen wij gewoon in ons onderbroekje. Je had dan wel een nat rokje als je je weer ging aankleden, maar dat was best weer gauw droog. Een ander geliefde plek om te zwemmen was van de brug op de Oude Schans. Maar dat was voor grote jongens (tieners). Die doken met veel bravoure van de brug af.

Pootje baden met uitzicht op het Scheepvaartmuseum.

Blauwbrug is niet de Blauwburgwal door Fred Leijdekkers Even een corrigerende opmerking bij het artikeltje van Arie Haagsma over de ‘kettingbom’ in De OudAmsterdammer van 29 mei. De heer Haagsma (of de redactie?) heeft kennelijk de Blauwbrug verward met de Blauwburgwal. Wat er bij de Blauwbrug is

Dit stukje strand werd Het Landje genoemd. Foto’s: Thea Storm

Het Indische mannetje kwam plat op het water terecht door G. Walman Bijna 30 jaar heb ik bij de Amsterdamse brandweer gewerkt en ik heb met veel interesse de Helden van Amsterdam gelezen. Maar het verhaaltje over de 10-metertoren in het Sloterparkbad dat onlangs in De Oud-Amsterdammer stond, deed mij denken aan een anekdote uit mijn loopbaan. De brandweermannen moesten en moeten natuurlijk ook getrainde mensen zijn. Uiteraard was er een intern sportprogramma, altijd onder leiding van de sportinstructeur. Vaak werden er in de sportzalen van de brandweer allerlei hindernisbanen opgezet om zo de conditie op peil te houden.

De man had natuurlijk onze brandweerwagen bij de ingang gezien en dacht: ‘Ik zal die mannen

Getuigen gezocht van moord op 31 maart 1945 door Peter Pennekamp In uw zeer lezenswaardige krant schrijft u op 15 mei over luilakbollen. Uw beschrijving verschilt nogal van mijn herinnering. Wij woonden vanaf 1954 in Slotermeer en haalden op luilak vanaf een uur of vier de bollen bij de bakker op het Confuciusplein, ik meen Van der Heijden. De bollen waren heel kleine witte kadetjes, waren iets zoeter en kostten in de jaren vijftig 1 cent per stuk. We haalden er dan een stuk of veertig, ook voor buren en peuzelden onderweg al veel warme broodjes op. Thuisgekomen brachten we ze naar mijn ouders met roomboter en gele basterdsuiker (we noemden dat bruine suiker). Het was een ware traktatie. In de jaren zestig bracht ik ze zelfs per fiets ‘s morgens vroeg naar mijn opa op het Holwerdahof in Slotervaart. Luilakbollen waren voor ons geen

krentenbol of zo, maar kleine warme kadetjes. Mag ik u tevens om een gunst vragen? Mijn vaders vader, Willem Pennekamp, is op 31 maart 1945 omstreeks 10.45 uur neergeschoten door de Duitsers bij waarschijnlijk een fietsenrazzia op de Houtmarkt. Wij beschikken over een kopie van het politierapport, maar ik heb met uitzondering van één berichtje in Ons Amsterdam jaren geleden dat een voorval beschrijft dat hiermee overeenkomt, nooit getuigen gevonden. Graag zou ik vernemen of er misschien nog getuigen zijn van dit afschuwelijke drama waarbij mijn opa, een vader van negen kinderen, vlak voor de bevrijding is vermoord. Mijn vader heeft in de jaren tachtig dit voorval in de NIOD-dossiers laten opnemen, maar ook in de Amsterdamse oorlogslijsten en voorvallen is het nooit vermeld. Daar wil ik iets aan doen en daarom zoek ik meer materiaal.

Wie is die geweldige pianist van de Bilderdijkkade?

In de zomermaanden werd ook buiten de kazerne gesport. De gehele autospuit met zeven spuitgasten reed dan naar een locatie om bijvoorbeeld een 10 kilometer lang parcoursaf te leggen of, zoals in dit geval, naar het Sloterparkbad om een flink aantal baantjes te trekken. Dat gebeurde deze keer ‘s morgens om half negen. Het was een beetje een frisse ochtend, dus we zwommen snel onze baantjes. Hierna liepen we naar de 10-metertoren en pochten we wie dat wel en wie dat niet wilde doen. Toen kwam er plotseling een wat ouder Indisch mannetje met een badjas aan en een grote handdoek onder zijn arm.

gebeurd, weet ik niet. Maar in mei 1940 is een bom gevallen op de hoek Blauwburgwal/Herengracht. Dat is inderdaad vlak bij het Singel waar de heer Haagsma toen woonde. Ook op het afgedrukte stukje krant is nog net te lezen dat het om de Blauwburgwal gaat! Ik heb jarenlang tegenover het kantoorgebouw gewoond dat in 1952 op de plaats van de inslag is verrezen.

door G.W.M. Lindsen-van Schagen. van de brandweer eens laten zien hoe goed ik van de 10 meter af kan.’ Hij sprak geen woord en beklom met branie de 10-metertoren, liep naar het puntje van het betonnen bordes, deed zijn armen wijd en nam een soort snoekduik. Het mannetje landde echter plat op het water en volgens ons deed dat erg zeer. Dat bleek ook wel, want hij klom uit het 10-meterbassin, pakte zijn badjas en handdoek van de grond en liep een stuk minder stoer naar de kleedruimten. We hebben het mannetje nooit meer terug gezien.

Ik wil graag een vraag stellen in De Oud-Amsterdammer. Wij hebben lange tijd gewoond op de Bilderdijkkade in Amsterdam. Ik heb het over de jaren vijftig, zestig en later. Toen kwam er bij goed weer dikwijls een persoon met een grote carrier met daarop een piano door de Bilderdijkstraat. Volgens mij speelde hij altijd, en zéér verdienstelijk, hetzelfde pianostuk, namelijk De Polonaise van Chopin, waarmee hij dus zijn geld verdiende. Een machtig piano-

stuk waar we toen (en ook nu nog) héél graag naar luisterden. Mijn vraag is: zijn er meer lezers die dit fenomeen gekend hebben of die misschien zelfs weten wíe die persoon was? Daar ben ik erg benieuwd naar, want buiten het straatorgel, dat ook al bijna uitgestorven is, heb ik dit nergens ooit meer meegemaakt of gezien. Reacties kunnen worden gemaild of gestuurd naar het redactieadres van De Oud-Amsterdammer (zie pagina 3).

pagina 10

dinsdag 26 juni 2012

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Amsterdamse Eropuit! Kalender.... uitjes De NDSM-werf bruist met allerlei activiteiten

Concert van Michel Roosen in Pianola Museum

Het Amsterdam Museum presenteert (toegang gratis!) vanaf 16 juni in Nieuw Dakota op de NDSM-werf (Ms. van Riemsdijkweg 41b) een foto- en filmtentoonstelling over de eerste generatie Turkse immigranten in Amsterdam. De tentoonstelling vertelt het avontuurlijke verhaal van jonge mannen die in de jaren zestig van de 20ste eeuw vanuit Turkije naar Amsterdam kwamen, op zoek naar welvaart, geluk en avontuur. De NDSMwerf is de plek waar vele Turkse gastarbeiders, vol goede moed en met de hoop op een beter leven, naartoe kwamen om te werken.

Zaterdag 30 juni om 20.15 uur is er in het Pianola Museum aan de Westerstraat 106 een romantische avond met Michel Roosen. Tijdens dit recital vertolkt pianist Michiel Roosen, leerling en personal assistent van Wibi Soerjadi, beroemde pianowerken uit de Romantiek van onder anderen Chopin, Beethoven, Scriabin en Rachmaninov. Reserveren à 15 euro per persoon is aanbevolen via [email protected] of telefonisch 020 – 627 96 24.

De openingstijden zijn donderdag en vrijdag van 11.00 tot 19:00 uur en zaterdag en zondag van 11 tot 17.00 uur.

Wiener Wald in BosTheater

‘NDSM-herleeft’-expositie De tentoonstelling ‘NDSM-herleeft’, die eveneens nog t/m 15 juli wordt gehouden, neemt de bezoeker mee naar de glorietijd van de NDSM-werf. Het ontstaan, maar ook de teloorgang van de NDSM en de daarbij horende ontwikkeling van maritieme technologie in beeld geïllustreerd. Georganiseerd door Stichting NDSM-werf i.s.m. de Reinwardt Academie en de projectgroep NDSM-herleeft. Locatie: Van Riemsdijkweg 51. De openingstijden zijn zaterdag en zondag van 11.00 tot 17.00 uur. Verder is er een aantal speciale thematische activiteiten rond beide tentoonstellingen. Dit zijn:

• ‘Ticket to Istanbul’ geluidswandeling door Soundtrackcity Tijdens deze geluidswandeling ga je mee het water op, op zoek naar overeenkomsten en verschillen tussen Amsterdam en Istanbul. Het startpunt is bij Nieuw Dakota in AmsterdamNoord, duurt 60 minuten en eindigt op het Beursplein in Amsterdam-Centrum. Er zijn een Nederlandse, Turkse en Engelse versie beschikbaar! Er zijn nog drie mogelijkeden om aan te monsteren op zondag 1 juli. Het vertrek vindt plaats om 13.20, 15.00 en 16.00 uur.

• ‘What’s happening brother?’ theatervoorstelling door Sadettin Kirmiziyüz/Trouble Man Een voorstelling over gemiste en benutte kansen, over gedogen en verbieden, een ‘coming of age drama’ dat je mee terugneemt naar de tijd van Meneer Kaktus, 2Pac, Rocky, Barbapapa, Hulk Hogan, Transformers, Bruce Lee en Knight Rider. De data zijn donderdag 28 juni om 21.00 uur en vrijdag 29 juni eveneens om 21.00 uur (locatie: in containerarena op plein naast MTV).

• Grande Bazaar – kleurrijke markt Zaterdag 30 juni is er vanaf 11.00 uur een Grande Bazaar met kraampjes waar men authentieke Turkse dranken en spijzen kan nuttigen en Turkse ondernemers een breed arsenaal aan waren aanbieden (locatie: op Pier NDSM / grasveld bij Noorderlicht). Meer informatie via: www.amsterdammuseum.nl, www.nieuwdakota.com en www.ndsm.nl

Stuur uw agendabericht voor ‘Amsterdamse uitjes’ naar (e-mail) [email protected] of Postbus 5003, 1380 GA Weesp.

In het BosTheater in het Amsterdamse Bos (in de open lucht) wordt van 3 juli tot en met 1 september (de première vindt overigens plaats op 6 juli, dus na de eerste voorstelling) dinsdag tot en met zaterdag om 21.30 uur het muziektheaterstuk Wiener Wald opgevoerd. Wiener Wald is een muziektheater over verstikkende burgerlijkheid versus grote verlangens in tijden van crisis. Met de koning van de Weense wals, Johann Strauss, maar dan heel anders. Het verhaal: Marianne is de dochter van de ‘toverkoning’, de bijnaam van haar vader die een slechtlopende winkel in feestartikelen in de buitenwijk van Wenen heeft. Ze staat op het punt te trouwen met haar buurman Oskar, die een slagerij heeft. Dan ontmoet ze Alfred, een beroepsgokker in een geleende auto. Ze wil het goede in hem naar boven halen en ze vertrekken. Kaarten kosten 12,50 euro (met Stadspas 10 euro) en zijn elke speeldag vanaf 18.30 uur te koop aan de kassa bij het theater waarvan het officiële adres luidt: De Duizendmeterweg, 1182 DC Amstelveen.

Lezingen over gezondheid in Mozes & Aäronkerk In de Mozes & Aäronkerk aan het Waterlooplein worden vrijdag 29 juni onder het motto ‘Morgen gezond weer op’ twee lezingen gegeven. Tussen 10.00 en 11.00 uur geeft prof. mr. Eugène Sutorius een lezing over het thema ‘Voltooid leven’. Centrale vraag is: is het leven zo heilig dat het tegen elke prijs moet worden voortgezet, ook als het als voltooid wordt ervaren? Prof. mr. Eugène Sutorius is hoogleraar Strafrecht aan de UvA en lid van de initiatiefgroep Uit Vrije Wil. Hij vertelt over de totstandkoming van dit initiatief, wat het inhoudt en wat de dilemma’s, mogelijkheden en wensen van betrokkenen zijn. Tussen 11.30 en 12.30 uur wordt een lezing verzorgd over het Rode Kruis in Nederland. Regelmatig zien we op televisie hoe hulpverleners van deze organisatie zich overal ter wereld inzetten voor mensen in nood. Minder bekend is de hulpverlening van het Rode Kruis in Nederland en in Amsterdam. Zo geven Rode Kruis-medewerkers sociale hulp op het gebied van veiligheid en de bestrijding van eenzaamheid. Hanneke Emmerik van het Rode Kruis vertelt over het werk van deze organisatie. De entreeprijs is 10 euro die aan de deur voldaan moet worden.

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 26 juni 2012

pagina 11

De Helden van Amsterdam Een kijkje in de archieven van de Amsterdamse brandweer

Brandweer in de Bijlmer: een nog jonge, maar veelbewogen geschiedenis Zo’n vijftig jaar geleden begon ‘de slag om Weesperkarspel’, die eindigde met de toewijzing van de helft van die opgeheven gemeente aan Amsterdam en de andere helft aan Weesp. Dat was eerst voor tien jaar en als het goed beviel, langer. De enclave ten zuidoosten van de stad werd al snel genoemd naar het ingepolderde meer dat het grootste gedeelte van het oppervlakte uitmaakte: de Bijlmermeer. En daar zat toen ook al een brandweer. Driemond De landelijke gemeente Weesperkarspel had in 1935 een echte brandweerauto aangeschaft en er werd een vrijwillige brandweer opgericht. Die kwam in het dorpje Driemond, genoemd naar de samenkomst van de riviertjes Gein, Gaasp en Smal Weesp. Toen op 1 augustus 1966 de westelijke helft van Weesperkarspel Amsterdams werd, kwam het korps, inclusief

de uit 1955 daterende Austin brandweerauto, onder de hoofdstedelijke brandweer te vallen. Dat was even wennen, maar ze beleven nu al enkele tientallen jaren veel plezier met elkaar en aan elkaar. De brandweerauto van Driemond stond eerst in een garage bij de begraafplaats, maar in oktober 1980 kon men het gebouwtje van de Plantsoenendienst aan de Lentestraat - na een stevige verbouwing - betrekken. 21 jaar later was op diezelfde plek een heel nieuw brandweergebouw neergezet en dat werd meteen gedoopt tot ‘kazerne Máxima’. Het goed gemotiveerde en getrainde korps springt regelmatig bij in Amsterdam. Niet alleen in Zuidoost, maar ook bij grote branden elders. Aanloopcentrum Tijdens de bouw van de eerste grote flats in de Bijlmer werd middenin een Aanloopcentrum neergezet, bestaande uit

De verreweg indrukwekkendste brand in Zuidoost was de Bijlmerramp op 4 oktober 1992, bijna twintig jaar geleden. De brandweerlieden van Anton stonden af te wassen en zagen vanuit de keuken de Boeing neerstorten.

Volgende keer: de brand bij Bakker Op een mooie zomerdag in juli 1983 brandde een grote loods met kantoor van het transportbedrijf Bakker aan de Aambeeldstraat in Amsterdam-Noord af. Het was een spectaculaire brand en de rookwolken waren tot ver in de omgeving te zien. De brandweermensen moesten vechten als leeuwen om de omgeving te behouden en het was de première van de nieuwe blusboot Jan van der Heijde III. De volgende keer staan we stil bij deze vuurzee.

Een hulpverlening die veel indruk maakte bij de mannen van Anton was de treinramp bij Duivendrecht op 30 mei 1971, waarbij vijf mensen om het leven kwamen. een verzameling houten noodgebouwen. Daarin waren de eerste winkeltjes, een huisartsenpost, een apotheek, een bibliotheekje en wat gemeentelijke instellingen, waaronder de politie. Ook de brandweer kreeg een gebouwtje daar, dat wat geïsoleerd aan de rand van het centrum stond. De kazerne kreeg een codeletter, net als alle andere kazernes in de stad. Meestal was dat de eerste letter van de straatnaam, maar de ‘B’ was al in gebruik. Daarom werd de kazerne aangeduid als ‘A’, naar het Aanloopcentrum. Op 17 november 1969, een winderige dag, werd de post in gebruik genomen. Achteraf bleek het in de ‘Bijlmer’, zoals het nieuwe stadsdeel liefkozend werd genoemd, eigenlijk altijd te waaien. De wind had in de open polder vrij spel en tussen de hoge flats werden de windsnelheden alleen maar opgejaagd. Net als de eerste bewoners van de Bijlmer waren de brandweermannen daar echte pioniers. Als geen ander wisten ze steeds de weg in de snel groeiende wijk, omdat ze dat - uit vakgewoonte - goed bijhielden, dagelijks controleerden en veel sportten in de omgeving. Als er een ambulance werd opgetrommeld in de Bijlmer reed die standaard naar de brandweerkazerne, vanwaar ze verder doorgegidst werden naar het noodgeval. En zo werd de brandweer al snel de vraagbaak voor iedereen en alles in de eerste jaren van de Bijlmer. Het noodgebouwtje was bedoeld voor de eerste tien jaar, de ‘proeftijd’ van Amsterdam. Daarna begon men serieus met het plannen van een nieuwe kazerne, maar het was pas begin 1985 dat de politie en brandweer naar een nieuwe en permanente behuizing konden vertrekken. Flierbosdreef In maart 1985 trokken de trotse brandweerlieden naar het nieuwbouwcomplex aan de Flierbosdreef/hoek Hoogoorddreef, als combinatiegebouw met de

politie. Dat was natuurlijk goedkoper. De nieuwe kazerne behield de oude naam ‘A’, inmiddels omgedoopt tot ‘Anton’ volgens het telefoonalfabet, maar dan wel in de mannelijke uitvoering. De naam ‘Anna’ voor een brandweerkazerne was toen nog ondenkbaar. De mannen van ‘Anton’ hadden het best naar hun zin in de nieuwe kazerne, maar de aanloop van het Aanloopcentrum misten ze wel een beetje. Ze hadden het echter druk genoeg naarmate de Bijlmer én de diversiteit van de bewoners groeiden. Het was er drukker dan de kazernes in de stad zelf. Brandjes in de stortkokers en containerhokken en ook in de flats, omdat sommige nieuwe wijkbewoners dachten dat ze op de betonnen vloer gewoon open vuurtjes konden stoken. Bovendien werden ze zo langzamerhand specialisten in vastgelopen liften. Het werd dus tijd voor een extra kazerne in de Bijlmer en wel aan de zuidkant in de nieuwe bebouwing. Die kwam er op het Remmerdenplein, pal naast het terreintje dat voor de politie gereserveerd was. De nieuwe kazerne, die in april 1988 open ging, kreeg de codenaam ‘Rudolf’ naar het adres en dat kon, want

In de rubriek ‘De Helden van Amsterdam’ staan we stil bij alle heldendaden die de Amsterdamse brandweer (tegenwoordig korps Amsterdam-Amstelland geheten) de afgelopen decennia heeft geleverd. Natuurlijk komen veel spraakmakende branden voorbij. Deze rubriek komt tot stand dankzij de geweldige medewerking van Gerard Koppers, de archivaris, tevens ‘wandelende encyclopedie’ van de Amsterdamse brandweer.

de oorspronkelijke post Rudolf aan de Rozengracht in de binnenstad was kort daarvoor opgeheven. De politie loerde al langer op het gebouw van de brandweer aan de Flierbosdreef en er was een serieus plan om de brandweerpost in Diemen te combineren met de Amsterdamse kazerne Anton. Vooruitlopend op de realisering daarvan verhuisde Anton eind 2007 naar een tijdelijk onderkomen voor maximaal vijf jaar aan de Daalwijkdreef, net op Diemens grondgebied. Brandveilig leven Die vijf jaar aan de Daalwijkdreef zijn bijna om en intussen is de brandweer een nieuwe koers ingeslagen. Zowel in Diemen als in Zuidoost wordt veel werk gemaakt van de campagne ‘Brandveilig leven’, waarbij de brandweer al op huisbezoek komt vóórdat er brand komt. Daarmee wordt het wonen in die contreien een stuk veiliger en kan het aantal brandweerkazernes weer teruggebracht worden. De brandweer heeft de plannen klaar voor een nieuwe kazerne op de hoek van de Karspeldreef en de Gooiseweg, die dan wel heel centraal ligt en voor niemand overlast veroorzaakt. Als er dan toch nog brand uitbreekt, is men binnen evengoed in no time ter plaatse. Overigens liggen de brandweerposten van Diemen, Duivendrecht en Ouderkerk ook direct rond Zuidoost, zodat men altijd verzekerd is van snelle versterking. Zo zijn er in het relatief kleine en jonge stadsdeel al veel brandweerkazernes geweest. Ze zijn bij de brandweer inderdaad steeds flink in beweging!

De Driemondse brandweer in 1979, nog bij het spuithuis op de begraafplaats, met al een Amsterdamse brandweerauto en Amsterdamse brandweeruniformen.

pagina 12

dinsdag 26 juni 2012

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

Amsterdamse uitjes

Stuur uw agendabericht voor ‘Amsterdamse uitjes’ naar (e-mail) [email protected] of Postbus 5003, 1380 GA Weesp.

Het Danspaleis komt naar de Baarsjes! Het Danspaleis doet op vrijdag 29 juni tussen 14.30 en 16.30 uur de Baarsjes aan. Deze ouderwets gezellige ouderendisco van Nederland strijkt neer in het restaurant van woonzorgcentrum Nieuw Vredenburgh (Postjesweg 125, entree 2,50 euro). De PD (= Platendraaier) trekt de ouwe krakers uit de koffer zoals Johnny Hoes, Louis Prima, Doris Day en vele andere sterren van weleer. Van meezingers tot tranentrekkers, van polonaise tot ouderwets rock-en-rollen: met Het Danspaleis is het altijd bal. Het Danspaleis is een theatraal mini-evenement met een bevlogen PD, een rijdend discomeubel, glimmende dansvloer, feestelijk decor en gastvrouwen geïnspireerd op de jaren ‘40 en ‘50. Het is een vrolijk feest van herkenning. Ook buurtbewoners, kinderen en kleinkinderen zijn welkom.

Platenbeurs op de Nieuwmarkt Donderdag 28 juni houdt Dynamite CD-DVD Platen Beurzen een beurs op de Nieuwmarkt in Amsterdam. Gewoon in de open lucht gezellig langs de kramen lopen, zonder entree te hoeven betalen, op zoek naar leuke muziek. De LP is momenteel hotter dan ooit. Steeds meer nummers worden opnieuw geperst en ook nieuwe items verschijnen op LP. Maar voor veel muziekliefhebbers is de LP nooit weggeweest. Kom kijken en schrik hoeveel er nog bewaard is gebleven. En dan hebben we het niet over wat platen die van een stoffige zolder zijn komen vallen en na een rondreis over vele rommelmarkten nog even bij de kringloop worden afgegeven, maar over leuke en zeldzame exemplaren uit de jaren zestig die de drank, drugs en rock & roll maar net hebben overleefd. Dynamite noemt het ‘van House tot Klassiek’, maar ook alles wat ertussen valt is aanwezig. Zoals Jazz, Blues, R&B, Rock&Roll, Beat, Punk, Funk, Reggae, Country, Nederbeat, Indo Rock, Elvis, de Stones, Beatles, Queen of Golden Earring; alles is er. Stands vol Heavy Metal of Hard Rock, oude of moderne jazz, of Nederlandstalige piratensingles. En wat te denken van een hele kraam vol House en HipHop. En dat allemaal op vinyl, grammofoonplaat, CD en DVD. De beurs wordt gehouden van 10.00 tot 22.00 uur en de entree is gratis.

Imkers uit Amsterdam actief tijdens Open Imkerijdagen Amsterdamse loper ‘Mijn Stad: een feest van verscheidenheid’ wordt uitgerold Deze zomer toont het Amsterdam Museum vanaf 29 juni een 40 meter lange loper van kunstenaar Barbara Broekman. In de Schuttersgalerij van het museum laat dit tapijt alle 179 nationaliteiten zien die in Amsterdam wonen. ‘Mijn Stad: Een feest van verscheidenheid’ van Barbara Broekman is tot het einde van het jaar vrij toegankelijk te bezichtigen en iedereen mag er gewoon overheen lopen. Op 28 juni wordt het tapijt gelegd en zullen ruim 50 nationaliteiten aanwezig zijn tijdens de preview om 15.00 uur. Iedereen is van harte welkom bij de bijzondere ontmoeting op het tapijt van al deze verschillende nationaliteiten die samenleven in Amsterdam. Alle gasten zullen rond half vier verzamelen voor een fotomoment. Aanmelden kan via mail pr@ amsterdammuseum.nl. De officiële opening vindt plaats om 18.00 uur door Jan Jaap van der Wal.

Bijenhouden in de stad, het lijkt een bevlieging. Toch bestaat de Amsterdamse Bijenvereniging (AVBB) dit jaar 99 jaar. Halverwege de vorige eeuw werden al bijen gehouden op een school bij het Vondelpark. Vandaag de dag staan er in Amsterdam bijenkasten op schooltuinen, volkstuinencomplexen, in parken en achtertuinen en, nog steeds, op daken. Een aantal imkers in Amsterdam houdt in het weekeinde van 14 en 15 juli open huis tijdens de Open Imkerijdagen. Imkers vertellen dan over het leven van de (honing)bij, imkeren in en bij de stad, bijensterfte en voedselplanten voor bijen. Op sommige locaties wordt er honing geslingerd en verkocht en soms zijn er bijenplanten beschikbaar en overal zijn natuurlijk bijen. De locaties waar de imkers te zien en te horen zijn zijn zaterdag 14 juli van 10.0016.00 uur bij Groen Gemaal in het Sarphatipark, vlak bij de ingang aan de 1e J vd Heijdenstraat, zaterdag 14 juli van 10.00-16.00 uur Volkstuinen TIGENO, N. Broekhuysenweg 4, Amsterdam-Geuzenveld, zondag 15 juli van 13.00-15.00 uur Bijenstand Diemerpark IJburg (onder de Nesciobrug) en zondag 15 juli van 12.00-16.00 uur op het Nieuwe Bijenpark aan de Baron Schimmelpenninck van der Oyeweg 4, AmsterdamGeuzenveld.

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 26 juni 2012

pagina 13

Mijn straat: de Zeven Provinciënstraat/Karel Doormanstraat

Het fluwelen endje van hooguit 50 meter Door P.C. Zegstro Ik ben geboren in 1943 in de Zeven Provinciënstraat. Deze straat werd in 1947 veranderd in de Karel Doormanstraat. Die naamsverandering kwam door de muiterij op de oorlogsboot de Zeven Provinciën in 1939. De onthulling van de straatnaam vond plaats op de hoek van de Karel Doormanstraat en de Willem de Zwijgerlaan en werd gedaan door de weduwe van Karel Doorman. Ik weet dat er maar een handjevol mensen op af was gekomen. Toch was deze straat opvallend. Er zaten maar liefst vijf scholen en een Gemeentelijke Geneeskundigedienst. Daar zetelden de schoolarts en de schooltandarts. Ook zat de pieten-zuster daar. Zij was schoolzuster en regelmatig werden we door haar op luizen gecontroleerd. Ook was het haar taak om ons eens per jaar twee pleisters op de borst te plakken, ik dacht voor TBC. We konden dan een week niet in bad. Eén maal per jaar kreeg je een schoolonderzoek. Je stond dan in een grote rij met alleen een onderbroek aan. Het meest erge vond ik het moment dat je

op je hand moest blazen en de zuster in je onderbroek keek of je een breuk had. Drukke straten De Doormanstraat bestond uit drie aparte stukken. Bij de Willem de Zwijgerlaan was het pleintje met diverse winkels, waaronder een boekwinkel, een bakker en een melkboer. Dan had je het doodlopende straatje met de zandbak van de kleuterschool. Het laatste stukje was tussen de Bestevaerstraat en de Admiraal de Ruyterweg. Dit stukje werd ook wel ‘het fluwelen endje’ genoemd. Ik vermoed dat dit kwam omdat de huizen in dat stuk van particulieren huisbazen waren en daardoor wat duurder in huur waren. Dat stukje straat van hooguit 50 meter lang had zes winkels: een bakker, een Spar, twee elektrazaken, een kapper en een café. De buurt was voor de jeugd een fantastische buurt om op te groeien. Je kon zalig paalvoetballen bij de scholen zonder dat we de bewoners hinderden. In de paasvakantie werden op het land van de Willem de Zwijgerlaan aardappels gepiept, op een

vuurtje van afval van de voorjaarsschoonmaak. Heel vaak was dat oud zeil, het zogenoemde Balatum, dat brandde als een lier. Dat je aardappel na het piepen door de teer twee maal zo dik geworden was, deed aan de smaak niets af. Grote vakantie In de grote vakantie was het land bij de Reinaert de Vosstraat aan de beurt. Hier werden tenten gebouwd en kon je zalig voetballen. Ook was het Jan van Galenbad een goed alternatief. Voor tien cent was je de hele dag onder de pannen. De jongens hadden daar het grootste bad. Daar mochten de meiden ook in zwemmen, maar dat bad lag om een uur of drie in de schaduw en het meidenbad lag dan vol in de zon, maar daar mochten wij niet komen. Eén badjuf was voldoende om dat te voorkomen. Als het gevroren had, kon je heel snel schaatsen op het Ruyterland. Dit was een stuk land op polderniveau waar later de Daniël Goedkoopschool is gebouwd. Het was door de regen ondergelopen land,

Hoek Karel Doormanlaan en Willem de Zwijgerlaan. dus we liepen daar weinig gevaar op verdrinking. Voor de rest zaten wij heel veel in de speeltuin van Sportpark de Ruijter.

Kortom, voor mij als kind was het een prima buurt. Bron en foto: www.geheugenvanwest.nl

Het Mokumgevoel van Lucia Rijker ‘Elke ochtend om 4 uur mijn bed uit, van 5 tot 9 uur schoonmaken en daarna trainen’ De voormalige wereldkampioene kickboksen Lucia Rijker is geboren en getogen in Amsterdam-Noord. In Amsterdam Bevalt! kijkt ze terug op haar leven in het stadsdeel dat in die jaren niet bepaald als elitebuurt bekend stond. School “Ik zat op kleuterschool Repelsteeltje en liep in mijn eentje daarnaartoe. Een oude vrouw die aan de grote weg woonde en toevallig ook een dochter had die Lucia heette, hielp mij met oversteken. De kleuterschooljuffrouwen zie ik zo voor me. Eentje had lang blond haar en een andere had donkere ogen en een spitse neus. Een heel lieve juffrouw was dat. Daarna ben ik naar de Dorus Rijkersschool in de Kofschipstraat gegaan. Na mevrouw Koudstaalkreeg ik meester Kuut. Een serieuze man met een brilletje die gepest werd vanwege zijn achternaam. Ik vond hem aardig en had met hem te doen. Ik kon er niet tegen als mensen gepest werden. Als kind voelde ik de drang te vechten tegen onrecht.”

man trouwde. In die tijd zorgde dat regelmatig voor scheve gezichten. Ze was een sterke vrouw die hard werkte voor haar huwelijk en voor haar kinderen. In Noord heeft ze nog bij de Febo gewerkt. Dat vonden wij als kinderen prachtig. Ik ben op friet, kroketten en frikandellen grootgebracht.” “Mijn vader was onderhoudsmonteur bij bierbrouwerij Heineken. Mijn vader was streng, maar mijn moeder helemaal niet. Dat botste. Door mijn moeder werd ik verwend. Ik lustte geen spinazie en hoefde daarom geen spinazie te eten. Ze haalde altijd de kip van het bot voor mij, dat vond ik heerlijk. Regelmatig hadden we Surinaamse feestjes thuis met lekkere hapjes en merenguemuziek.” Sport “Mijn vader was honkbalfanaat en elk jaar ging ik met hem naar de Haarlemse Honkbalweek. Daarom ben ik op softbal gegaan, ik was catcher. Het was een

“Op de scholengemeenschap Noord had ik wat probleempjes met de lerares Duits. Ik was altijd heel uitgesproken. Als ik niet geleerd had, zei ik: ‘Ik heb het niet geleerd.’ Andere kinderen hadden dan een smoes, ze hadden spiekbriefjes of keken bij elkaar af. Dat deed ik niet. Ik had geen zin met hielenlikken mijn diploma te halen. Ik zag dat afkijken, liegen, overschrijven ofwel het slim spelen beloond werden.” Ouders “Mijn moeder was een van de eerste blanke vrouwen die met een donkere

Lucia Rijker

leuke tijd. Mijn vriendinnetje Nicole softbalde ook en een ander vriendinnetje uit de straat, Caroll, speelde af en toe ook mee. Toen ik twaalf was, vond ik schermen heel leuk. Misschien kwam dat door mijn leraar Ton Hazes. Hij had een mooi stoppelbaardje en een prachtige stem. Het was een bijzondere warme man met liefde en toewijding, die thuis samen met zijn vrouw vier kinderen had. Toen hij een demonstratie gaf op onze school, mocht ik even meedoen. Hij zag mijn talent en vroeg of ik wilde komen schermen op zijn club. Omdat wij thuis geen geld hadden voor zo’n dure sport heeft Ton mij gesponsord. Hij is voor mij een voorbeeldleraar geweest.” (Noot redactie, dit staat niet in het boek: Op haar vijftiende begint Lucia met kickboksen bij sportschool Vos, waar ze onder andere trainde met toppers zoals Mousid Akhamrane, Ivan Hippolyte en Ernesto Hoost. Ze won vier verschillende wereldtitels, waarvan haar eerste toen ze 17 was. Daarna verlegde ze haar focus naar het gewone boksen waarin ze twee wereldtitels behaalde. De enige kickbokswedstrijd die ze verloren heeft, was een demonstratiepartij tegen een man). Croupier “Op de Nieuwezijds Achterburgwal heb ik in een casino als croupier gewerkt. We speelden het spel Fantasie 24, een vorm van observatieroulette dat zowel een kansspel als een behendigheidsspel was. Het was een illegale club die Golden Ten heette en dag en nacht open was. Ik had meestal nachtdiensten en met het tipgeld erbij verdiende ik goed. Maar het geld maakte ik meteen weer op aan taxi’s

en restaurants. Na drie maanden dacht ik: nou heb ik dik verdiend, maar ik heb geen geld meer. Toen ben ik gaan sparen en van dat geld heb ik mijn rijbewijs gehaald en mijn eerste auto gekocht.” “Het leven in het casino beviel me steeds slechter. Ik werd wat dikker en heel de nacht stond ik te werken. Ik moest kiezen: mijn sport of leeggezogen

worden door het werk. Ik koos voor de sport. Maar omdat ik toch inkomen moest hebben, ben ik op de sportschool als schoonmaakster gaan werken. Elke ochtend om 4 uur mijn bed uit, van 5 tot 9 uur schoonmaken en daarna trainen. Ik heb daardoor een sterke discipline ontwikkeld. Het leven heeft mij geleerd, letterlijk.”

Lezersactie De Oud-Amsterdammer Amsterdam Bevalt! is een uitgave van Uitgeverij Kapstok en bevat verhalen van een groot aantal bekende Amsterdammers die vertellen waarom Amsterdam hen zo lief is. Onder anderen John Kraaijkamp, Ed van Thijn, Hans Wiegel, Frits Barend, Matthijs van Nieuwkerk, René Froger, Jaap van Zweden en Danny de Munk vertellen over hun leven in de hoofdstad. In de winkel kost Amsterdam Bevalt! 22,50 euro. Lezers van De Oud-Amsterdammer kunnen het boek kopen voor 5 of 8 euro*. *5 euro als het boek tegen inlevering van deze bon wordt opgehaald bij Uitgever Kapstok, Van Bossestraat 28-huis, 1051 JZ Amsterdam. Wel even bellen van tevoren naar 020-427 82 39. Het boek kost 8 euro als het wordt opgestuurd. Stuur dan onderstaande gegevens naar bovenstaand adres. Naam Adres Woonplaats wil … exemplaren bestellen van het boek Amsterdam Bevalt! Deze gegevens mailen naar [email protected]  is ook een mogelijkheid. Bij het boek (of de boeken) zit een factuur van 8 euro.

pagina 14

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

dinsdag 26 juni 2012

Verdwenen sportclubs: avv TDO

TDO was een bruisende vereniging door Cor Lüter In 1946 werd ik lid van avv TDO (Training Doet Overwinnen). Voordien was ik een straatvoetballer en eerder geen lid van een voetbalvereniging. Het straatvoetbal speelde zich af in de Lampongstraat en de Djambistraat. De doelen werden verdedigd door een (vliegende) kiep die de putdeksel moest verdedigen die als doel dienst deed. De bewoners in deze straten lieten het oogluikend toe als we oppasten voor de ruiten; we hebben gezamenlijk eenmaal een ruit betaald! De oudste jongens ‘raaiden op’ door over een afstand van ongeveer een meter met hele, halve en teentjes naar elkaar toe te lopen. Wie in zijn beurt de verbinding maakte mocht als eerste een speler kiezen uit de voorraad jonge spelers. Meestal werd ik gekozen door Hakkie, een jongen die zo genoemd werd omdat hij de meeste doelpunten maakte met een hakbal. TDO was een bruisende vereniging met een toneelvereniging en een klaverjasclub, drie maal per jaar een toneeluitvoe-

ring in het Bavohuis met na afloop bal tot vier uur en in de wintermaanden elke week een klaverjasavond bij Arnolds. Na de toneelvoorstelling werden de rijstoelen verwijderd en tafeltjes met stoelen rondom de dansvloer geplaatst, het dansorkest ging in de bak en Wiebe Mannak (de balleider) stapte in rok de dansvloer op en vertelde wat niet werd toegestaan, speciaal voor de meisjes en jongens die enkel voor het dansen kwamen. Er werd wel eens wat uitgeprobeerd, maar Wiebe, met een lichaamslengte van twee meter, zette ze persoonlijk op straat. Tevens organiseerde een propagandacommissie vier maal per jaar een contactavond op het tuincomplex Linnaeus aan de Ooster Ringdijk met levende muziek van een dansorkest. Reclamebiljetten Winkeliers hingen de thuiswedstrijden van o.a. TDO, Watergraafsmeer, Zeeburgia en TOG op reclamebiljetten in de winkelstraten in de etalage om de clubs te ondersteunen bij het aantrekken van bezoekers voor de wedstrijden op zondag.

In de kantine van TDO zijn heel wat feesten gegegeven. Maar met de intrede van de televisie moesten alle kleine verenigingen fuseren: je kreeg de mensen niet meer bij het toestel vandaan en zo waren er dus ook

geen inkomsten meer voor de vereniging. En zo kwam het dat TDO (opgericht op 17 september 1915) in 1976 fuseerde met WMHO en Ontwaakt tot WTO, dat in

1988 fuseerde met TIW/Amstel tot Watergraafsmeer, dat in 1995 weer samenging met JOS tot JOS/Watergraafsmeer.-

De Oud-Amsterdammer, gratis krant vol nostalgie De Oud-Amsterdammer is om meerdere redenen een unieke krant voor de Amsterdamse 50-plusser. In deze krant staat geen nieuws (dat is op zich al nieuws), maar er staan al-

leen verhalen over het Amsterdam van vroeger. Waarbij vroeger niet te ver terug is, want u moet erbij zijn geweest. De Oud-Amsterdammer gaat u raken omdat we terugkijken naar

uw jeugd, naar het Amsterdam van toen het nog Amsterdam was. Een paar feiten over De Oud-Amsterdammer:

• De Oud-Amsterdammer is gratis. • De Oud-Amsterdammer wordt in een oplage van 120.000 verspreid via ruim vierhonderd verspreidingsadressen waaronder verzorgingshuizen en diverse winkels. • De Oud-Amsterdammer wordt ook uitgegeven in onder andere Almere en Purmerend, want ook hier wonen veel echte Amsterdammers. • De doelgroep is iedere 50-plusser bij wie Amsterdam in de genen zit. • De Oud-Amsterdammer is er voor en door lezers. Verhalen en foto’s van

Dinsdag 17 april 2012

aat uit ‘een basisprobleem’ Johan Cruyff-onderwijs ontst ook andere kansen op e school niet afgemaakt en heeft Johan Cruijff heeft de middelbar doordat schoolVolgens hem komt dat onder andere het gebied van onderwijs niet gepakt. om een midliepen. “Ik kreeg van Ajax een premie tijden en trainingstijden vaak parallel Alleen: twee van de vier lessen waren op dinsdagavond. De halen. te diploma denstands examen doen, . Aan het einde van de rit wilde ik voetballen het aan ik was dinsdagavonden Dat is het basisvan de tijd was ik niet op school geweest. maar dat mocht niet, want de helft bent en er is niemand of opleiding open is wanneer jij vrij probleem: dat geen enkele school Zijn de sporters op zijn wij begonnen met die scholen. die daarop heeft ingespeeld. Daarom

Met andere woorden: of het vermaar-

met je 65ste verjaardag! Johan Cruijff wordt op 25 april 65 jaar. het Voor veel mensen is het een leeftijd om kalmer aan te gaan doen, maar dat gaat voor Cruijff niet op. De Oud-Amsterdammer had onlangs met hem een kort maar wel exclusief gesprek ter gelegenheid van zijn 65ste verjaardag. Lachend: “Of ik voel

dat ik 65 word? Als ik ‘s morgens de trap af kom wel.”

Johan Cruijff kwam op vrijdag 25 april 1947 rond één uur ‘s middags ter wereld in het Burgerziekenhuis in de Linnaeusstraat te Amsterdam. Hermanus Cornelis Cruijff was

nog: daar drijven we op.

zijn vader en Petronella Bernarda Draaijer zijn moeder. Zijn ouders dreven een groentewinkel (eigenlijk een aardappelenhandel) in de Jordaan, maar het gezin woonde in Betondorp. Met zijn broer Henny, die ruim twee jaar ouder was en met wie hij later brouilleerde, voetbalde hij veel op straat en op het voetbalveld ‘t Zandje. Aan Betondorp bewaart hij goede herinneringen. “Betondorp was ideaal, je hoefde je geen moment te vervelen. De lagere school was dichtbij, je had de speeltuin en als het warm was kon je de trekvaart over want toen waren al die snelwegen er nog niet. En je kon overal op straat voetballen. Alleen als Ajax op zondag speelde niet, want dan stonden er veel auto’s in het dorp. Maar alles bij elkaar hebben we het als jongens uitstekend naar de zin gehad, daar was echt niets mis mee.”

Drukte Cruijff herinnert zich overigens niet als enige de drukte tijdens de thuiswedstrijden in het begin van de jaren zestig. Op geheugenvanoost.nl schrijft Jan Nieuwstad (zijn moeder runde sigarenzaak ‘t Hoekje): ‘Betondorp werd overspoeld met auto’s van bezoekers. Het parkeren was toen al (rond 1960) een ramp op die zondagen. Twee rijen in de straat en soms drie rijen

Uitgever: De Oud-Amsterdammer

• The Amsterdam Rock Circus was zeperd

meer: de SNL maar even wilde ‘moven’ om

Deze week onder meer:

uitbreiding van het park mogelijk te maken. Na veel plannenmakerij gaat dat er dit jaar van komen. Pal naast het oude gebouw is in oktober 2010 gestart met nieuwbouw, die begin juli moet zijn afgerond.

•

pagina 10

• ‘Eerst gingen de poppen in bad’ pagina 13

Aankomend paasweekend – op 5 april seizoen van • Het – wordt in Venlo de Floriade geopend. de wederopbouw Hetgeen ons op de gedachte bracht: Ajax vanFloriades!? Amsterdam had toch ook twee Een terugblik op dit feest van bloemen en 15 planten uit de hele wereld. pagina

De eerste Amsterdamse Floriade was in udamsterdammer.nl www.deo 1972, van 30 maart tot 1 oktober om precies te zijn. Het toen net opgeleverde Amstelpark besloeg een gedeelte van het tentoonstellingsterrein, maar ook het oudere Beatrixpark en een deel van het dijklichaam waarop later de Ringweg-Zuid en Station Amsterdam RAI werden aangelegd, waren onderdeel van deze Floriade. 1972 was onder andere het jaar van ‘Bloody Sunday’ (op 30 januari ‘72 liep een demonstratie in Derry, Noord-Ierland, van katholieken tegen er bij de Britsehielden overheid uit op een ramp waarbij dichtgebouwd. De eigenaren kre- en het was ook het bonvielen) dat zij een doden voorbaat rekening meeveertien of 26 augustus werd de vierop meestal dan werd jaar datdoor de wereld gen. Deze wasterroristische aanval Er betaald. opgeschrikt door een vijf inzittenden gezamenlijk zorg hoe Spelen in München. weldeeens tijdens Olympische overigens bij de bewoners of Sfeerbeeld uit de Floriade in 1972. het zou gaan als er brand zou uitbreken, als er een ziekenauto bij moest.’ 9 mei 1977 is één van de meest zwarte dagen in de geschiedenis van Rood-wit van Ajax de Amsterdamse brandweer. Toen Toen Cruijff 12 was, overleed zijn vader brandde namelijk Hotel Polen, geplotseling aan de gevolgen van een hartlegen tussen de Kalverstraat en het aanval en de jonge Johan kon dat maar Rokin volledig uit. Bij de brand kwamoeilijk een plekje geven. Ook op een ander men 33 personen om het leven en dan het emotionele vlak was de dood van raakten 21 personen zwaargewond. zijn vader een drama, want moeder Nel was

• De Westerstraat herleeft pagina 7

• ‘ We mochten niet in aanraking komen met die heidenen’ pagina 13

• ‘ Je moet nu meteen Barcelona bellen. Ik vertrek hier’ pagina 15

www.deoudamsterdammer.nl

Volgende editie dinsdag 1 mei

Volgende editie dinsdag 17 april

Hotel Polen

niet in staat in haar eentje de groentezaak te runnen en verkocht de winkel. Lees verder op pagina 7.

In de rubriek ‘De Helden van Amsterdam’ besteden we in de volgende editie ruim aandacht aan deze brand, die diepe littekens heeft nagelaten in het Amsterdamse brandweerkorps. Heeft u een ervaringsverhaal en/of beeld van deze brand die u met de lezer wilt delen, dan ontvangen wij dat graag. Stuur, mail of bel ons en wij zorgen dat uw materiaal bijdraagt

Doorslaand succes Wat je noemt een weinig relaxte achtergrond om het te hebben over ‘alles wat groeit, bloeit en ons altijd weer boeit’, maar toch werd de Floriade in Amsterdam-Zuid een doorslaand succes. Johan Willemsen heeft hier zijn vrouw ontmoet. “Ik heb mijn vrouw Joan leren kennen in het Rosarium. Zij was daar met een groep meiden uit haar klas toen we elkaar zagen en aan de praat raakten. Wij zijn daar later nog vaak heen geweest, want het Rosarium is gewoon blijven bestaan als restaurant en een soort

zalencentrum”, schrijft hij. “Ik las in de Oud-Amsterdammer uw oproep voor herinneringen aan de Floriade en dit is natuurlijk mijn mooiste herinnering. Wij zijn in dat jaar een paar keer naar de Floriade geweest, hoewel een kaartje niet goedkoop was. Ik weet niet meer hoeveel het kostte, maar het was elke keer een rib uit mijn lijf. Maar het was er zo mooi dat het de prijs meer dan waard was. Er waren allemaal mooie tuinen en het viel me toen al op dat de kleuren zo mooi bij elkaar pasten. Lees verder op pagina 7.

Lever uw (oude) gouden/zilveren sieraden of munten NU in!!

Adverteren in De Oud-Amsterdammer? rd op het paard van Paul Rollman. Ook Johan Cruijff is als jochie gefotografee de aan de poort van de lagere school aan Rollman moet daarvoor hebben gestaan Betondorp. in Zaaiersweg

Kabouters waren geweldloos en lief pagina 3

aan dit artikel.

Postbus 5003, 1380 GA Weesp

[email protected]

onder Deze week Het Sint-Nicolaaslyceum aan de Irenestraat wordt in een rapport van de Kabouters waren gemeente als volgt• aangeduid: ‘Het Nilief geweldloostenen tijde colaaslyceum en omgeving, van de Floriade nog een rand, vormt 3 paginaBeatrixpark.’ nu een obstakel in het

‘Een kaartje voor de Floriade rd telkens een rib uit mijn lijf’ Johan, van harte gefeliciteewas

stad zijn meer dan welkom. Sterker

www.deoudamsterdammer.nl

Van rand naar sta-in-de-weg

reis, dan doen ze hun opleiding online.” Cruyff University n, het Johan Cruyff College, de Johan Er zijn de Johan Cruyff Foundatio College wordt overigens Sport Studies. Het Johan Cruyff en het Johan Cruyff Institute for is dat in het buitenland de ij als letter Er zijn er niet veel, maar dit is een klassenfoto waarop Johan reden De is. Cruijff het terwijl y, geschreven met een Cruijff staat (tweede rij van boven, helemaal rechts) onbekend is.

Amsterdammers over hun geliefde

Tel: 020 – 716 39 79

Dinsdag 3 april 2012

Neem contact op via 020-716 39 79 of kijk op www.deoudamsterdammer.nl.

De Joodse!basisschool Rosj Pina hield in 1971 een boomplantdag voor de Floriade Meer dan 1 miljoen lezers die een jaar later geopend zou worden.

NU extra aantrekkelijk. Al jaren uw VERTROUWDE adres!

Winkelcentrum Diemerplein Diemen 020-6903727

www.puttmann.nl

Rock Circus 22 mei 1972 was het tweede pinksterdag en dit was de dag dat in het Olympisch Stadion the Amsterdam Rock Circus werd gehouden. Voor het eerst en voor het laatst, want wat een daverend festival had moeten worden, werd een miskleun waaraan organisator Mojo en Muziekkrant Oor naar verluidt geld moesten bijleggen. Hoogtepunt had een optreden moeten worden van Pink Floyd, maar ook dat werd een zeperd. Was u erbij op deze warme pinksterdag in 1972 en wilt u uw ervaringen en beelden delen met de lezers? Schrijf, mail of bel ons en wij zorgen voor een verslag.

Adverteren in De Oud-Amsterdammer? Neem contact op via 020-716 39 79 of kijk op www.deoudamsterdammer.nl.

De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer

dinsdag 26 juni 2012

pagina 15

Uit de schatkamer van Ajax

Het moddergevecht met Real Zaragoza In deze rubriek besteden we aan de hand van bewaarde programmaboekjes en elftalfoto’s op www.jumpingjack.nl aandacht aan een bepaald seizoen van Ajax. Deze editie 1986/’87.

Europees succes. Dat kwam vrij plotseling aan het einde van het seizoen ‘86/’87 toen in de finale van de Europa Cup II voor bekerwinnaars Lokomotive Leipzig met 1-0 werd verslagen (doelpunt van Van Basten). Het was een absoluut hoogtepunt in De jaren in de aanloop naar dit seizoen een seizoen met een slechte aanloop. De waren niet bepaald glorieuze jaren voor sterspelers Gerald Vanenburg en Ronald Ajax. Vooral Europees was het kwakkeKoeman verhuisden naar PSV, maar het len voor Ajax, dat hunkerde naar nieuw zwaarste verlies was dat van Robbie de Wit. Aan zijn carrière kwam een abrupt einde toen hij tijdens zijn vakantie in Spanje werd getroffen door een hersenbloeding. Zijn collega’s stuurde hem tijdens zijn herstelperiode nog een kaart met de snedige tekst ‘We wisten niet dat je hersens had’, maar de hersenen bleken voorgoed aangetast en het betekende einde carrière van een schitterende linkspoot. In de plaats van deze drie voetballers kwamen er wel nieuwe spelers (onder anderen Jan Wouters van FC Utrecht, Danny Blind van Sparta en Arnold ‘De witte Socrates’ Scholten van FC Den Bosch), maar vooral kwamen er veel jeugdspelers door die Frank Rijkaard en Sonny Silooy houden zich staande in het helemaal zouden de modderpoel in Zaragoza. maken, want Dennis

Bergkamp, Aron Winter en Richard Witschge klopten op de poort. Er waren ook zeperds, zoals Alistair Dick van Tottenham Hotspur, maar alles bij elkaar stond er een prima elftal, met naast deze spelers ook Marco van Basten, Frank Rijkaard, Sonny Silooy, Arnold Mühren, Johnny Bosman en Ronald Spelbos. En dan was er nog ene Walter Smak, die als voetballer niet op ieders netvlies staat (en dan drukken we ons eufemistisch uit). Smak debuteerde op 11 mei 1986 in Ajax 1 tijdens NEC - Ajax (0-0) en zou daarna nog een wedstrijd spelen voor het fiere rood-wit. En niet onbelangrijk: Johan Cruijff was trainer van het jonge spul. Legendarisch In de competitie kwam het verzamelde talent nog niet tot zijn recht, want PSV werd met een straatlengte (53 om 42 punten) voorsprong kampioen, met op de derde plek Feyenoord. Al direct in het begin van het seizoen, op 26 augustus, werd al duidelijk dat het in de competitie moeizaam zou gaan, want toen werd de thuiswedstrijd tegen FC Den Haag met 2-3 verloren. Gelukkig werd de uitwedstrijd op 1 maart 1987 wel gewonnen, met 2-0 door doelpunten van Johnny Bosman. Maar Europees liep het allemaal prima, waarbij wel aangetekend moet worden dat de tegenstanders nou niet bepaald de statuur hadden waar Ajax Europees gewend aan was geraakt. Want ga maar na: achtereenvolgens werd gewonnen van Bursaspor, Olympiakos Piraeus, Malmö FC,

Oscar Borghardt schrijft normaal op deze plek over zijn herinneringen aan Diemenzijde, één van de korte zijden van stadion De Meer. Oscar Borghardt is met vakantie, maar gelukkig stond ook Hans Peijs op deze plek.

Trainen in De Lutte In de zomer trekken de voetballers het land in om oefenwedstrijdjes te spelen tegen amateurclubs. Het voetbalblad Voetbal International besteedt hier elk jaar onder de noemer ‘Pezen in de provincie’ aandacht aan. Nu, geloof me, van pezen is zeker in het begin geen sprake. Pas als het seizoen echt begint te naderen, gaat de zweep erover, maar het trainingskamp dat Ajax traditiegetrouw in De Lutte houdt is weliswaar inspannend, maar goed te doen. Al sinds 1973 - met heel af en toe een jaartje niet - slaat Ajax in

Landhuishotel De Bloemenbeek in de zomer een hele week haar tenten op. Dan worden er boslopen gehouden, er wordt veel gefietst en gedold en er wordt gevoetbald tegen SV De Lutte. Dat gebeurt op een voetbalveld waarvan Bobby Haarms altijd heeft gezegd dat de kwaliteit gelijk is aan dat van Wembley in Londen. Veel aan De Lutte is mooi, maar het mooiste is dat de voetballers meegaan in de rustige sfeer die in het nietige dorpje heerst. Spelers zijn hier nog aanraakbaar en hebben tijd om handtekeningen uit te

delen. Ik vraag me wel eens af wie door alle jaren heen in De Lutte de meeste handtekeningen heeft verzameld, maar feit is dat je in één week heel makkelijk een schriftje vol krabbels (waarvan je je later vaak afvraagt wie het ook alweer was) kan scoren. Het is de sfeer die vroeger zo gewoon was en die tegenwoordig niet meer mogelijk is omdat communicatiemensen de voetballers afschermen, maar die het voetbal nog steeds mooi maakt. Dit jaar is Ajax van 2 t/m 7 juli te gast in De Lutte. Gaat dat zien!

Een druk Leidseplein verwelkomt de winnaar van de Europa Cup II.

De selectie van Ajax viert een feestje na het behalen van de KNVB-beker. Real Zaragoza en uiteindelijk Lokomotive Leipzig. Vooral de uitwedstrijd tegen in de halve finale tegen Real Zaragoza is legendarisch, want deze werd gespeeld op een veld dat door een enorme onweersbui vlak voor aanvang van de wedstrijd was veranderd in een modderpoel. De bal rolde voor geen meter en eigenlijk was het

veld onbespeelbaar. Door doelpunten van Rob Witschge en Johnny Bosman (twee maal) trok Ajax met 2-3 aan het langste eind, om daarna in de thuiswedstrijd met 3-0 het pleit definitief te beslechten (goals van Johnny van ‘t Schip, Rob Witschge en Frank Rijkaard).

pagina 16

dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer

dinsdag 26 juni 2012

Leolux Scylla. In alle kleuren leder Senso van € 1749,- voor € 1499,In een vaste flavour combinatie (Senso leder met stof) van € 1715,voor € 1399,-. Idem aktieprijzen voor de 2-zits.

* Montis Windy van: € 1535,- voor: € 1195,Leverbaar in leer: zwart, wit, bruin en rood met een chromen onderstel.

Pode Edit 3-zits. Actieprijs in stof Coll, Divina, Tonica, van € 2299,voor € 1999,-

* Rex Lounge klapstoel. Diverse kleuren, van € 249,voor € 229,-

* Artifort actie! C 691 Voorbeeld: 2,5 zits Tonus Van € 2428,Voor € 1800,-. Ook actie prijs met de stoffen: Amdal, Sem, Hallingdal en Screen.

* Gelderland 4735 exclusief bij Jan van Beek Actieprijs: rode en zwarte Hallingdal van € 2550,- voor € 2099,rood en zwart leer van € 2800,- voor € 2295,-

* Artifort Orange. Slice rood, oranje en zwart. Vraag naar de actie prijs.

* Thonet S 43. € 315,- pst. excl. vloerglijders in standaard beitskleuren. 6 halen 5 betalen.

Jan van Beek voorjaarsactie* Lourens Fischer Tripple € 205,-

Tecta C1 € 319,-

Lourens Fisher Eye to eye € 470,-

Artemide Tolomeo Lettura Aluminium of zwart voor €337,-

Lourens Fisher Circle 40cm €185,50cm € 240,- (40 of 50cm)

Bij aankoop vanaf 1500,- euro een bijzettafel kado. Bij aankoop vanaf 2500,- euro een originele Bauhauslamp (Wilhelm Wagenfeld) of Artemide Tolomeo Lettura kado. *Voorwaarden zie www.janvanbeek.nl

* Artifort Little Tulip. Stof rood of zwart. Bel voor de actuele prijs.

Pode Script 3-zits. Actieprijs in Coll, Divina, Tonica van € 2449,- voor € 2199,-

Actieprijs LAATSTE WEEK * AktiemodelGS GS1296 1296in zwart gebeitst beuken *Actiemodel zwart 90 x 160 beuken, cm van € voor € 899,- en 90 x 200 gebeitst 901215,x 200 cm. van€€1320,1320,-voor voor 999,-* van €€ 999,-* Ook mogelijk mogelijk in in blank blank beuken. beuken. Kom voor meer Ook akties naar onze winkel of belof020 6656310. Gispen 101 in Manchester zwart rood Aktiemodel; Gispen 101 inKom ledervoor Carrera rood (vraag naar de actieprijs). meer (excusief voor Jan van Beek) * 020 6656310 acties naar onze winkel of bel

Varier Peelaktie. € 500,- euro korting op alle stoffen en leer/alle uitvoeringen. Vb.: Stofgroep 1 /houten voet Van: € 2250,- Voor: € 1750,-

Gispen 413

Alle Gispen/ Manchester Dutch Originals zwart of rood stoelen 6 halen 5 betalen

* Montis Charly. Van € 1.590,- nu voor € 1.195,Montis Chaplin van € 1.170,- nu voor € 895,-. Uitvoering leder Dakar zwart, rits zilver, matchroom onderstel, met wielen of poten.

Vraag naar de speciale introductieprijs. Alle andere stoelen Dutch Originals 6 halen 5 betalen

Vraag naar de actieprijs LAATSTE WEEK

Classics Oyster + Mushroom

* Pastoe Jubileumkast. Exclusief voor Jan van Beek 268x80x45, snowwhite of tomaatrood met zwarte binnenkant nu € 1999,-

Artifort Oyster in Tonus (alle kleuren) van € 1721 voor € 1375 Artifort Mushroom in Tonus (alle kleuren) van € 1704 voor € 1375

* Müller RW 108 in lak geheel wit of geheel zwart van € 696 voor € 599,-

* Direct leverbaar, zolang op voorraad

beukenplein 23 - 1092 bb amsterdam telefoon 020 - 665 6310 F157

Kvadrat Tonus

1.721,-

P157

1.375,-

745,-

F560

600,-

1.704,-

P560

1.375,-

432,-

350,-

www.janvanbeek.nl Bovenstaande prijzen zijn verkoopprijzen incl. BTW. Actievoorwaarden;

- Actie geldt alleen in bovengenoemde stofsoorten.

- Consumentenaanbieding alleen geldig voor deelnemers van de actie.

- Deelnemers plaatsen minimaal 1 Mushroom + poef en 1 Oyster met poef in de showroom.

- Actie is geldig van 01-04-2012 tot en met 31-12-2012 (zowel showroomorder als vervolgorders).

Postbus 115 5480 AC Schijndel T 073 658 0020 [email protected] www.artifort.com

Artifort, Pastoe, Leolux,Leolux, Pode, Thonet, Variér, Interlübke, Artifort, Pastoe, Stokke, Pode, Thonet, Erik Jørgensen, Spectrum, Cor, Gelderland, Montis, Desalto, MisuraEmme, Erik Jørgensen, Spectrum, Ahrend at home, Montis, Dutch Originals, Walter Knoll, Artemide, Gelderland, Desalto, Ahrend at home, Müller, Jori, Tecta, Metaform, Tecnolumen. Dutch Originals, WalterPiure, Knoll, Artemide, Müller.