Eenvoudig Aangepast een hulpmiddelenmap voor iedereen
Dirk Lembrechts, coördinator MODEM 5 juni 2009
COMMUNICATIE
COMPUTER
LEZEN EN SCHRIJVEN
ALGEMEEN
Wat zit er NIET in de map (de grens was moeilijk)
Enkele voorbeelden: • Mind Express, Grid, Beta-software • Tellus 3+, Tellus Mobi, Tellus Smart • ComUnic VI, ComUnic Draagbaar, Grid Mobile • Heel veel software … slechts één voorbeeld van Mindmap, van Overhoor, slechts enkele voorbeelden van voorleessoftware
Communicatie Zelf een communicatiehulpmiddel maken… • • • • •
Uitzicht Opbouw Gebruik Materiaal Bediening
Hoe ziet het eruit? • mogelijkheden en beperkingen gebruiker • aantrekkelijk • gebruiksvriendelijkheid • de look is niet het belangrijkste • grootte - vorm - … • Voorbeelden: sleutelhanger, skizipper, placemat, fotoalbum, ringmap, klapper, insteekhoezen, polsbandje, …..
Uit welk materiaal? • duurzaam • ondergrond: – MDF, plexiplaat, magneetbord, geplastificeerd papier, karton,…
•
bevestiging: – – – –
lamineren en plastificeren velcro spijkers magnetisch materiaal
Vindplaatsen afbeeldingen Foto’s van dagdagelijkse producten Gratis foto’s op websites van supermarkten
Tijd zichtbaar of hoorbaar • Kleurenklok – kopen of zelf maken – wandmodel of software
• Time Timer • Voice Cue
Vindplaatsen afbeeldingen • Sclera Gratis zwart-wit pictogrammen • Imagine Symbols Gratis pictogrammen in kleur • PCS, Beta en Visitaal Betalende pictogrammensystemen • ….
Communicatietoestellen Kleine eenboodschaptoestellen
Soorten toestellen • Statische toestellen • Dynamische toestellen
NIET
• Tekstcommunicatietoestellen
Statische toestellen • de goedkopere en de eenvoudige • te gebruiken zonder handleiding • dus BigMack, Mini Message Mate, Go talk reeks,…
Tekstcommunicatietoestellen • de eenvoudige • fijne handmotoriek moet ok zijn
Communicatiesoftware
Communicate Inprint • schrijven met symbolen • werkblaadjes, weekschema’s, klasgesprek, brieven,… • 8000 Widgit en Rebus symbolen • ook eigen afbeeldingen • prijs: +/- € 200 • www.symbolensoftware.nl
Muis Eenvoudige aanpassingen aan gewone muis • Hoe kan je de muisknoppen verduidelijken? • Hoe kan je de muis bedienen met het toetsenbord? • Hoe regel je de snelheid van de muis? • Hoe wissel je de functie van twee muisknoppen?
Verkleinde muizen • voor kinderhanden • soms verduidelijkt • nu ook hele kleine muizen bij laptops • in de gewone computerwinkel of bij www.edupro.nl
Grote muiscursor
Gratis te downloaden
Muisalternatief: trackball • • • • •
“omgekeerde muis” minder kans op ongewenst klikken stabieler, verschuift bijna niet niet optillen en verzetten duidelijker voor mensen met verstandelijke beperkingen • pols ondersteund • slepen is meestal moeilijker aparte knop voorzien
Muisalternatief: aanraakscherm • • • • • •
vooral verstandelijk eenvoudiger geen onderscheid tussen muis en beeld best in combinatie met aangepaste software behoorlijk duur, dus uitproberen vanaf € 450 www.dobit.com, www.nijkerk.be, www.edupro.nl
Toetsenbord Eenvoudige aanpassingen aan een gewoon toetsenbord • Toegankelijkheidsinstellingen aanpassen: – Herhalen van letters voorkomen als je te lang blijft drukken – Twee toetsen combineren met één vinger – Ongewenste toetsaanslagen voorkomen
• Het toetsenbord duidelijker maken: – Etiketjes met nagellak
Toetsenbordrooster
• • • •
steun op toetsenbord mogelijk geen ongewenste toetsaanslagen toetsenbord + rooster samen aankopen! daling van typsnelheid als je met tien vingers typt
Toetsenbord alternatief: eenvoudig toetsenbord • • • • • • •
minder toetsen grote toetsen grote letters AZERTY combineren met gewoon toetsenbord rooster mogelijk € 90, www.edupro.nl
Toetsenbordalternatief: toetsenbord op het scherm • Standaard in Windows XP, Vista: Bureau-accessoires
toegankelijkheidsopties
• Keyvit (€ 400), Click-N-Type (gratis),… – erg aanpasbaar – personaliseren – met muis of scanning
Toetsenbordalternatief: membraantoetsenbord • Lay-out = los werkblad • Lay-out 100% zelf te bepalen: – Grootte toetsen, kleuren, lettertypes, achtergrond, … – lettercombinaties, woorden of ondersteund met picto’s – kan “meegroeien” met mogelijkheden van gebruiker
• Software om werkbladen te maken apart aan te kopen!
Toetsenbordalternatief: Eenhandig typen • Cursus om eenhandig te leren typen op een gewoon toetsenbord • Reeks oefeningen gratis verkrijgbaar bij MODEM • Op basis van Typ Expert Junior (€ 10): – Leuke oefeningen met animaties – past zich aan snelheid en niveau van gebruiker – vanaf derde, vierde leerjaar
Eenfunctieschakelaars • Kiezen van een eenfunctieschakelaar • Wat is een eenfunctieschakelaar, wat doe je ermee en • Hoe kies je er een? – Grootte, dikte, werkende oppervlakte – Hoorbare feedback – Drukkracht – Kleur – Symbool of tekst – Montage – Aansluiting – …
Eenfunctieschakelaars: speelgoed • beloning bij een druk op de knop: actie-reactie • discobol, pluche dieren, zeepbellenmachine, … – batterijen: batterijonderbreker – netstroom: PowerLink – infrarood speelgoed: IR zender met schakelaars
Eenfunctieschakelaars aangepaste software • Van eenvoudige visuele stimulatie tot volwassen niveau • Van actie-reactie tot scanning • Van spelletjes tot schrijven • Van gewone winkel tot buitenland
Andere aangepaste software • Touch Games – Aangepaste spelletjes voor aanraakscherm – Rustige schermen – € 60
• Robbie Konijn Dreumes – – – –
muis leren bewegen Zeer dynamische schermen: tekenfilm mooie kleurrijke effecten € 20
Deskbot Een gratis computerstem… Maar minder goed
Gesproken boeken • • • •
boeken op cd, soms ook via mp3 wel vaak met Hollandse stem voorleessnelheid zelden aan te passen Meer en meer in gewone boekhandel
Spellingcontrole in Word • • • •
voor mensen met schrijfmoeilijkheden standaard in Word meerdere talen goedkoop en gemakkelijk
Textease Een programma om werkblaadjes en formulieren in te vullen op de computer
Overhoor • • • • • •
jezelf overhoren lijsten maken met vragen en antwoorden foutief beantwoorde dingen komen terug maaltafels, formules, franse woordenschat,… gratis www.efkasoft.com
Websites en verdelers
Praktisch • Voor alle scholen van het Buitengewoon Onderwijs • Ook schriftelijk te bestellen via e-mail:
[email protected] (€ 15) • Vandaag meeneemprijs … • Inhoud ook bij MODEM uit te proberen