een wereld vol cultuur

Commerciële Bijlage

een wereld vol cultuur vind je over de ijssel

Gevaar en schoonheid

De stille Schip van goud bracht kracht van welvaart op Diepenheim alle fronten

Kunstagenda boordevol najaarstips

Museumdirecteuren Ralph Keuning en Arnoud Odding over de kracht van Turner

Glorie van toen nog steeds te zien in Hanzestad Kampen

Van Glasrijk en Landgoed Twente Fair tot Dickens en IJsbeelden

Vreemde ogen bekijken de volkscultuur in het stedeke


Gevaar & Schoonheid Turner en de traditie van het sublieme

Kom over de IJssel en win!

Joseph Mallord William Turner geldt als de Rembrandt van de Britten. Voor het eerst sinds 1947 is zijn werk nu op grote schaal in Nederland te zien, dankzij de dubbeltentoonstelling Gevaar & Schoonheid – Turner en de traditie van het sublieme in Enschede en Zwolle. Aan de hand van ruim 50 schilderijen en aquarellen presenteren Museum de Fundatie en Rijksmuseum Twenthe Turner als meester van het sublieme landschap, maar vooral als schakel tussen klassiek en modern. Het werk van Turner wordt in beide musea omringd door dat van voorgangers en navolgers, van de late Middeleeuwen tot nu. In totaal biedt dit tweeluik 170 kunstwerken, van kunstenaars als Aelbert Cuyp, Caspar David Friedrich, Claude Monet, Piet Mondriaan, Armando en Gerhard Richter tot en met Daan Roosegaarde.

De rijkdom van Roombeek

Als je vitaliteit ergens kunt aanraken is het wel in Roombeek in Enschede. Op pad met gids Titia Boitelle, langs vernieuwende architectuur die het verleden van deze wijk in zich draagt.

Te zien tot en met 3 januari 2016. Beide musea bieden een uitgebreid randprogramma met onder meer lezingen en rondleidingen.

J.M.W. Turner, Thomson’s Aeolian Harp, Collectie Manchester City Galleries, Manchester

www.museumdefundatie.nl www.rijksmuseumtwenthe.nl

Gevaar en schoonheid. Ze zijn allebei even onontkoombaar, in de grote Turner-tentoonstelling in Enschede en Zwolle. Voor museumdirecteuren Ralph Keuning (De Fundatie) en Arnoud Odding (Rijksmuseum Twenthe) geldt: hoe meer kleerscheuren hoe liever. “Hier is niets vrijblijvends aan.”

Zoals de maalstroom in Turner’s Falls of Schaffhausen – een van de werken in Enschede die Arnoud Odding niet met rust laten – de voorbode zou kunnen zijn van een vloedgolf. “Je ziet alles kolken. Hij heeft hier bijna de totale abstractie bereikt, lang voordat dat begrip werd uitgevonden. Ik vind dit echt een van de werken die hem tot de eerste moderne kunstenaar maakt.” Wijzend op de schilderijen die deze Turner in Enschede ontmoet, stelt Odding vast dat de mysterieuze mix van bloemen en kleuren in het Panneau Décoratif van Odilon Redon er bijna realistisch bij afsteekt. “En je snapt meteen waar Armando zich mee bezighoudt”, zegt hij, verwijzend naar diens vroege, totaal abstracte werk 6x wit (1963). Zo is de tentoonstelling Gevaar & Schoonheid – Turner en de traditie van het sublieme een aaneenschakeling van associaties. “Natuurlijk zijn het subjectieve keuzes“, erkent Odding. Maar daaruit rijst volgens hem wel een glashelder beeld op van de sleutelfiguur die Turner in de kunstgeschiedenis is. “Een kunstenaar die zich op fenomenale wijze wist te verhouden tot wat er voor hem was geweest, en die tegelijkertijd vooruit wees naar wat nog komen zou. Tegelijkertijd blijven al die andere kunstenaars fier overeind. We vertellen ook het verhaal van de westerse kunsttraditie.” Al het werk is thematisch gegroepeerd rondom de vier elementen, die zo sterk het werk van Turner domineren. Water en vuur in Zwolle, Hanzestad aan de IJssel, en aarde en lucht op de Twentse zandgrond in Enschede. De museumdirecteuren hopen dat het publiek meegaat in de associatieve benadering. “En er zijn eigen gedachten aan toevoegt”, zoals Keuning opmerkt. Odding: “Door Turner tegenover heel andere goede kunst te hangen ga je hem ineens beter begrijpen. Als je zelf dat grote genot hebt ervaren wil je het graag delen.” Keuning: “Het is zo’n ontzettend leuke manier van kijken”. Wat veiliger klinkt dan het volgens hem is, want “er is niets vrijblijvends aan deze tentoonstelling. Ze kan je het ene moment behagen om het volgende ogenblik het kleedje onder je vandaan te trekken.” Zoals Turner zelf je - in de woorden van Odding - als geen ander “de grootsheid van de natuur laat ervaren, maar ook

hoe die je kan verzwelgen.” Het publiek bepaalt zelf hoe spannend het wordt. Keuning: “Om bij de elementen in De Fundatie te blijven: je kunt bij ons baantjes trekken of je branden aan het vuur. Ik hoop heel erg dat mensen beide doen. Wij plakken wel pleisters.”

Het is de maritieme thematiek van Turner, het veroveren, maar ook gevaar en schoonheid. Parels

Zelf hebben de musea het zich ook niet makkelijk gemaakt met deze aanpak, waarin Turner volgens Ralph Keuning “op een volstrekt andere manier” een podium krijgt. “Als je al die parels eenmaal hebt is het nog best lastig er een touwtje door te rijgen”, zegt hij. Een van de meest geslaagde voorbeelden in Zwolle is wat hem betreft de cluster waarin Turner’s versie van de landing van Koning Willem III is samengebracht met werk van onder meer de 17e eeuwse schilder Ludolf Bakhuizen, maar ook met de hedendaagse Japans-Vietnamese kunstenaar Jun Nguyen-Hatsushiba. Op het stormgezicht van Bakhuizen eenzelfde voorstelling als bij Turner; van Nguyen is een video-installatie uit 2001 te zien. Eenzelfde strijd op leven en dood, maar dan met een onderwatercamera gefilmd. Keuning: “Eén van de meesterwerken in de tentoonstelling. Het is de maritieme thematiek van Turner, het veroveren, maar ook gevaar en schoonheid.“

Betoverend

In Enschede is de Nederlandse Lotte Geeven een van de kunstenaars die je deelgenoot maakt van het sublieme in de actuele kunst. In haar installatie The Sound of the Earth brengt ze het binnenste van de aarde tot klinken, wat hier een onheilspellende soundtrack oplevert bij de betoverende landschappen die in Rijksmuseum Twenthe zijn verenigd. Gezicht op Orvieto van Turner naast Toorop

foto: Pedro Sluiter

‘Kleine feestjes’ noemt hij het eerst nog, maar zonder grote woorden laten de favoriete combinaties van Ralph Keuning zich niet beschrijven. “Waanzinnig” vindt hij het, dat het een paar weken voor de opening nog lukte om de eigen Turner – Wolken en water, het enige werk van hem dat permanent in Nederland is te zien – in Zwolle te laten flankeren door Caspar David Friedrich. “Kom daar eens om in Europa. Ik vind, als je de grote romantische Engelse schilder presenteert moet die grote romantische Duitse schilder ernaast.” En over gevaar gesproken: “Het zeilschip van Friedrich is met recht een spookschip. Het kan ook een kernbom aan boord hebben.”

foto: Laurens Kuiper

Turner laat je het licht zien


en Permeke, maar ook Harold Hitchcock. Odding: “En Turner’s grootse doek Thomson’s Aeolian Harp tegenover Landschap met figuren die een beek doorwaden van Claude Lorrain, de schilder die hem zo heeft beïnvloed.” De directeuren van De Fundatie en Rijksmuseum Twenthe zijn blij dat het is gelukt om juist met Turner een tentoonstelling als deze te maken. Keuning: “Hij belichaamt als geen ander de romantiek. Die heeft ons zo gevormd. Dat bewustzijn is een klein beetje weggezakt.” Arnoud Odding: “Je ervaart hier dat we de romantiek nooit zijn kwijtgeraakt.”

Vijftien jaar na de vuurwerkramp worden ook de laatste lege plekken ingevuld. Aan de Museumlaan verrijst naast de moderne stadsvilla’s die er al staan een ‘doos’ van lichtgrijze baksteen. In het patroon in de gevel valt het silhouet van bomen te herkennen, wijst Titia Boitelle. “En de tuin wordt ontworpen door de artistieke nazaten van Mien Ruys.” Verderop staat ze stil bij een gevel van glas en natuursteen waaraan een karateslag lijkt te zijn toegebracht. De vorm verwijst naar verschuivingen in de aardkorst, vertelt Boitelle. De villa Tektoniek is ontworpen door Erick van Egeraat, die ook tekende voor de uitbreiding van het Drents Museum in Assen. Zoals het Glazen Huis weer de handtekening draagt van bureau Benthem Crouwel, verantwoordelijk voor de nieuwe ‘badkuip’ aan het Stedelijk Museum in Amsterdam en het nieuwe station in Rotterdam. We mogen de namen van de architecten die ze noemt gerust vergeten, benadrukt de gids. Maar de boodschap blijft wel hangen: architecten van (inter) nationale faam hebben op Roombeek hun stempel gedrukt. Met stedenbouwkundige Pi de Bruijn als spin in het web, die terugkerende bewoners bij de planvorming betrok en particuliere opdrachtgevers een voor Nederland ongekende vrijheid gunde. De Bruijn was de eerste om te erkennen dat het tot een ratjetoe leidde, maar dan wel één van grote rijkdom. Het verveelt nooit volgens Boitelle, ook al heeft zij sinds 2007 al vele duizenden mensen op sleeptouw genomen.

Ze toont ze de bijzondere karakteristieken van Roombeek. De sporen van het (textiel)verleden die of bewaard bleven – zoals in het gebouw van museum TwentseWelle - of een vertaling kregen. De afwisseling van villabuurten en knusse hofjes. De mix van experimentele architectuur en nieuwbouw die teruggrijpt op wat er ooit stond. Soms gaan ze samen, zoals in een strakke groene gevel aan de Lasonderbleek. In de baksteen is glas verwerkt, volgens de gids ook van flessen dieooit in Roombeek van de band rolden. “U ziet de Grolsch-flesjes schitteren.” Ze wijst op de variatie aan culturele voorzieningen, met museum TwentseWelle, Rijksmuseum Twenthe en expositieruimte Tetem als trekkers. En het door onder meer Bjarne Mastenbroek spectaculair aangepaste Balengebouw, als beoogd onderkomen voor de Academie van de Verbeelding, waarin Rijksmuseum Twenthe het voortouw neemt. En de vuurwerkramp? Terwijl de groep aandachtig naar Boitelle luistert stapt een vader met twee kinderen over ‘het verdwenen huis tussen hemel en aarde’ in het gras. “Het monument symboliseert dat het leven doorgaat”, zegt de gids. Liever zelf op pad? In museum TwentseWelle zijn diverse wandelroutes verkrijgbaar. www.uitinenschede.nl www.rondleidingenroombeek.nl

Maak kans op het winnen van een van de negen unieke belevenissen in deze bijlage. Er is ook een boekbare variant van deze bijzondere arrangementen. Meedoen of direct reserveren? Ga naar www.overdeijssel.info/cultuur

Turner lokt in Twente De Britse schilder Turner maakt je als geen ander deelgenoot van de overrompelende kracht van de natuur. Combineer een bezoek aan de Turner-expositie in Rijksmuseum Twenthe met een langer verblijf, en laat je verrassen door het Twentse landschap. Aan de rand van Enschede is hotel De Broeierd de uitvalsbasis voor een paar dagen cultuur en natuur. Met als extra’s in Engelse sfeer een high wine- of high beer-arrangement en een sandwichlunch. Toegang tot de expositie en een catalogus inbegrepen.

Deventer: the Sky is the Limit Middeleeuwse pracht en eigentijdse cultuur, ingebed in het rivierlandschap: dat is Deventer. Ervaar het van bovenaf! Logeer op hoog niveau bij Lucy in the Sky in het bruisende Havenkwartier, geniet van een luxe lunch van restaurant ‘t Arsenaal op de toren van de Lebuïnuskerk, en vergroot het panorama met een rondvlucht met Aero Club Salland. Daarna keer je terug naar de wortels van de stad, met een rondleiding door de schatkamers van het Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek. Het diner bij een van de deelnemers van ‘Eten op IJsselhoeven’ biedt aardse genoegens met machtig uitzicht over de uiterwaarden.

Deventer: Stad van de gekroonde stokvis Vroeger staken de Deventer melkmeisjes dagelijks met een bootje de IJssel over om daar, in de stadsweiden aan de overzijde, de koeien te melken en terug te keren met emmers vol schuimende melk. Op 18 maart 1331 sloeg het noodlot toe. Maar liefst 36 melkmeisjes verdronken jammerlijk toen hun bootje omsloeg. Aan de Melksterstraat kijkt het beeld van Het Melkmeisje uit over de IJssel, naar de plek waar de ramp zich voltrok. De stadswandeling ‘Wat ik u brom, u keert weer om’, langs meer dan honderd gevelstenen, snijramen en andere ornamenten in Deventer is een kijkje in de geschiedenis van de stad tot en met de dag van vandaag. Perfect geconserveerde én nieuwe gevelstenen en snijramen markeren bijzondere, ludieke of tragische gebeurtenissen in één van de oudste steden van Nederland. Deventer is bekend van het Dickens Festijn in december, buitentheaterfestival Deventer Op Stelten in juli en de grootste boekenmarkt van Europa in augustus. Dán kun je over de hoofden lopen, maar buiten die festivalperiodes is Deventer een prachtige stad voor een paar dagen uit met lekker eten, wandelen en fietsen in het aangrenzende Salland.

om te zoenen

Langs het centrum stroomt de IJssel met zijn uiterwaarden en nabijgelegen landgoederen. In de Walstraat, één van de ‘Dickens-straatjes’ in het Bergkwartier, is het een walhalla van antiek- en curiosa, koffiespecialiteiten, interieurwinkeltjes met oude en nieuwe waar, tegen een decor om te zoenen zo mooi. Snijramen zijn gedecoreerde bovenlichten boven een voordeur, evenals de vele bijzondere gedecoreerde

gevelstenen in de stad, vertelden deze vaak iets over de eigenaar van het pand, over een bepaalde gebeurtenis of over een gebruik in de stad. Het toonde ook de welvaart van de bewoner. In het Noordenbergkwartier hangt een gekroonde stokvis naar ontwerp van Gerrit Ordelman. Het herinnert aan de handel met de Noorse plaats Bergen, in de Hanzetijd. Daar haalden Deventer kooplieden, zogenaamde Bergenvaarders, grote hoeveelheden stokvis (gedroogde kabeljauw) vandaan. Hoeveel Noorse schonen zullen Deventer baby’s hebben gebaard? Hoeveel zijn er naar Deventer gekomen als bruid? De stad was rijk, de Bergenvaarders waren welvarend. Stadsplein de Brink was in de Middeleeuwen al één van de grootste marktpleinen van de noordelijke Nederlanden, en nóg is het een zeer ruim plein, met de oudste waag van het land, een mooie fontein en gezellige cafeetjes en restaurants met terrassen. Het bourgondische leven dat we associëren met de zuidelijke Nederlanden, is ook in deze boekenstad te vinden. www.deventer.info www.sallandnatuurlijkgastvrij.nl

Smikkelen van topkunst Museum de Fundatie herbergt een topcollectie beeldende kunst. Directeur Ralph Keuning brengt zijn passie voor kunst graag over en leidt u persoonlijk rond langs de expositie ‘Gevaar & Schoonheid - Turner en de traditie van het sublieme’. Deze ‘Rembrandt van Groot-Brittannië’ is alleen bij hoge uitzondering in ons land te zien. U dineert in het sfeervolle Restaurant Poppe, een voormalige hoefsmederij in de historische binnenstad. De overnachting in één van de sfeerkamers van het monumentale Hotel Fidder is uw kers op de taart. (voor 2 personen)

Kom over de IJssel en win! Meedoen of direct reserveren? Ga naar www.overdeijssel.info/cultuur


volkscultuur door vreemde ogen

Stedeke als grote expo-ruimte De aftrap voor Dwalen door Deep’n wordt gegeven tijdens Kunstmoment Diepenheim, op 15 oktober. Elk jaar transformeert het Stedeke Diepenheim in de herfstvakantie in een grote open tentoonstellingsruimte. Op vijftig bijzondere plekken tonen honderd professionele kunstenaars hun werk. Op plekken waar je het niet verwacht (oude schuren, bijzondere huizen, winkels, maar ook in galeries, kastelen en in het buitengebied) is kunst uit diverse disciplines te zien. Naast het kunstprogramma zijn er lezingen, workshops en presentaties. Veel kunstenaars zijn aanwezig tijdens het evenement voor een toelichting op hun werkt. Kunstmoment Diepenheim trekt jaarlijks vele duizenden bezoekers. Dit jaar is het thema ‘Kunstmo(ve)ment’ en diverse kunstenaars laten zich hierdoor inspireren. Kunstmoment Diepenheim is van 15 t/m 25 oktober 2015 dagelijks te bezoeken van 11.00 tot 17.00 uur

www.kunstvereniging.nl www.kunstmomentdiepenheim.nl Said Atabekov, Way to Rome, Carpet with three signs, 2010

Wat gebeurt er als internationale hedendaagse kunstenaars zich laten inspireren door volkscultuur? Hoe zien kunstenaars die vaak in de grote stad werken het leven in een kleine plaats? Bij Kunstvereniging Diepenheim is daarvan de komende maanden het resultaat te zien. In de herfstexpositie Arcadia, van de curatoren Hanne Hagenaars en Heske ten Cate, komen hedendaagse kunst, volkskunst en nabuurschap zichtbaar samen. In 2009 vond de tentoonstelling Backyard plaats in Diepenheim. Het was de start van een tentoonstellingsprogramma met volkskunst en volkscultuur als rode draad, waarbij de kunst werd ingezet als mixer om cultuurverschillen te overbruggen. Backyard bracht vreemde inwijdingsrituelen en zaken als een verzilverde inktvis, met kunstenaars als Marcel Dzama, Jim Shaw en David Zink Yi. De tentoonstelling ‘Arcadia, natuur, folklore en de buren’, die tot 22 november te zien is, is de afsluiting van dit programma. Voor Arcadia komen kunstenaars uit andere streken en landen naar het Twentse plaatsje om zich te laten inspireren door de ziel van Diepenheim. Er zijn exposities in het hoofdgebouw van de Kunstvereniging, in het Drawing Centre en op de route tussen deze twee locaties. De expositie is gebaseerd op de publicatie ‘Arcadia, folklore, natuur en de buren’ van Hanne Hagenaars, een onderzoek naar de identiteit van een kleine gemeenschap. Door het rijke verenigingsleven van Diepenheim bleken volkskunst en volkscultuur geknipt als rode draad: veel inwoners zijn lid van de Schutterij en vieren het eigen Schuttersfeest uitbundig mee. Er zijn twee folkloristische dansverenigingen, een historische vereniging, een levende jachttraditie, een paasvuur-comité. Al deze elementen komen aan bod in het tentoonstellingsprogramma tot nu toe en in de herfstexpositie Arcadia. Het modelabel Maison the Faux ontwerpt bijvoorbeeld een nieuwe hedendaagse klederdracht voor de Diepenheimer. Maison the Faux raakte geïntrigeerd door twee foto’s in het boekje Arcadia waarop drie mannen in geruite overhemden staan en drie vrouwen in beige. Ze duiken in de kledingkast van zes inwoners om zich te laten inspireren een kostuum te maken dat werkelijk past bij de hedendaagse Diepenheimer. Ook de fanfare wordt geëerd met speciale fanfarefilms van kunstenaars. Je komt ze verspreid door het stadje tegen. Het boek ‘Arcadia, folklore, natuur en de buren’ is vanaf 19 september verkrijgbaar in de boekwinkels of is te bestellen bij Kunstvereniging Diepenheim voor €14,95. Deelnemende kunstenaars zijn: Marie Aly, Daniëlle van Ark, Abel Auer, Said Atabekov, Josh Blackwell, Sander Breure en Witte van Hulzen, Ruben Cabenda, Yair Callender, Crystal Z. Campbell, Sarah Carlier, Lisa Couwenbergh, Amy Cutler, Kitty Maria van Ekeren, Marliz Frencken, Teun de Graaf, Wouter Klein Velderman, Paul Kooiker, Noel Loozen, Maison the Faux, Abner Preis, Janis Rafailidou en Johannes Schwartz.

Dwalen door Deep’n

Vanaf oktober kunnen kunstliefhebbers maar ook mensen die van natuur, erfgoed, folklore en geschiedenis houden ‘Dwalen door Deep’n’. Dit project biedt bezoekers de mogelijkheid het stadje te verkennen vanuit verschillende perspectieven. Verhalen, een lexicon en een dwaalkaart gemaakt door cartografen nemen bezoekers mee in een bijzondere visie en ervaring. De boekjes zijn 24 uur per dag verkrijgbaar in een automatiek: voor de prijs van een kalfskroket heb je een unieke daginvulling. Kunstvereniging Diepenheim, een organisatie met een sterke pioniersgeest, is al bij velen bekend. Ze vormt een presentatieplatform, werkplaats én laboratorium voor hedendaagse kunst. Hier is in 2011 het Drawing Centre bij gekomen; een unieke locatie voor hedendaagse tekenkunst. Maar er is zoveel meer. Kunstvereniging Diepenheim heeft veel kunstprojecten (zoals De Tuinen van Diepenheim) ontwikkeld die een extra verdieping in het landschap brengen, doordat ze vragen opwerpen en verrassen. Dwalen door Deep’n is een project van Stichting Beeldruimte, in opdracht van Kunstvereniging Diepenheim. Er zijn drie verschillende dwaalkaarten. Kunstdwalen, Natuurdwalen en Deep’n Dwalen met medewerking van cabaretier/muzikant André Manuel, een dwaalkaart die inzoomt op folkore en verenigingsleven.


Kunstmoment Diepenheim trekt jaarlijks vele duizenden bezoekers.

Object van Clemens Briels

Kom over de IJssel en win! Maak kans op het winnen van een van de negen unieke belevenissen in deze bijlage. Er is ook een boekbare variant van deze bijzondere arrangementen. Meedoen of direct reserveren? Ga naar www.overdeijssel.info/cultuur

afstappen in hobbema’s landschap Landgoed Singraven bij Denekamp is één van de talrijke glorieuze landgoederen in Twente. Het biedt meer dan de gelijknamige havezate. Op de fiets ervaar je dat het best. Natuurlijk is het huis het vanzelfsprekende middelpunt. Voornaam en toch uitnodigend. Het Singraven is zeer toegankelijk. Dat geldt zowel voor het omliggende park als voor de havezate zelf, waar bevlogen gidsen wekelijks bezoekers ontvangen. Ze leiden je rond in het levenswerk van de laatste particuliere eigenaar, Willem Frederik Jan Laan, die bij zijn overlijden in 1966 een uitzonderlijke collectie kunst, meubilair en antiek achterliet. Het voelt bijna als een belediging om het links te laten liggen. Helemaal wanneer je amper 100 meter verderop alsnog afstapt bij het terras van restaurant De Watermolen, met het excuus dat het lunchtijd is. In Het Louvre in Parijs hangt het schilderij dat Meindert Hobbema van de watermolen maakte. Hier zit je er middenin en hoor je er ook nog het ruisen van de Dinkel bij. Een vader wijst zijn kroost op de stuw, de kinderen kijken of ze liever in het kraakheldere water zouden springen. Langs de route slingert de Bijdinkel, zoals de lieflijke stroom hier bijna oneerbiedig heet, nog even mee. Een enkel bruggetje lonkt vergeefs: het stiltegebied dat erachter ligt is niet toegankelijk. Gelukkig doemt al snel het kanaal AlmeloNordhorn op. De naam klinkt praktisch maar dat is schijn: doordat er al heel lang geen sprake meer is van scheepvaart vind je hier een verstild natuurgebied. Met monumentale bruggen, een sluis en – vlakbij dit punt in de route - het langgerekte schuivenhuisje bij de kruising van het kanaal en De Dinkel. De kleine omweg waard.

Jongkind

Na een stukje bos komt het dorpje Tilligte in zicht; de kerktoren steekt boven de mais uit. In buurdorp Lattrop ligt de zwerfkei die de plek markeert waar schilder Johan Barthold Jongkind werd geboren. Hij was nog een baby toen het gezin naar Vlaardingen verhuisde, maar de dorpsgemeenschap koestert de band met de kunstenaar. Inmiddels zijn er plannen voor een meer in het oog springend monument: een gebouwtje in historische Saksische stijl. Dat kun je wel aan de mensen hier overlaten, besef je wanneer je in deze omgeving fietst. Romantische verrommeling zul je niet vinden; de forse boerenerven liggen hier fier en verzorgd in het landschap. De oude boerderijen soms fraai gerestaureerd, soms indrukwekkend herbouwd in monumentale stijl. Tot de trots van Tilligte en Lattrop horen ook de Oortmanmolen en de Westerveldmolen. Het water is op de route nooit ver weg. De Gele Beek, de Rammelbeek, zelfs het Omleidingskanaal heeft nog iets idyllisch. Al moet bij terugkeer op het terras bij de watermolen worden vastgesteld dat aan De Dinkel niet valt te tippen. Bovenstaande tocht voert langs knooppunten in het fietsroutenetwerk Twente. Fietsverhuur o.a. bij www.actieftwente.nl, dat tevens routes beschikbaar heeft. Voor meer informatie over de circa 150 (!) opengestelde landgoederen die Overijssel rijk is: www.overdeijssel.info www.singraven.nl

Ootmarsum ademt kunst In Ootmarsum is kunst nooit ver weg. Zo’n 20 galerieën, diverse musea, fraaie beelden op straat: ze maken het kunstzinnige stadje zomer én winter het bezoeken waard. Voeg daar de Twentse gastvrijheid en de prachtige natuur bij, en je snapt meteen waarom de Ootmarsumer een trotse Tukker is. En dan te bedenken dat het herbergen van kunst ooit letterlijk en figuurlijk een kunstgreep was. Rob Meijer, Ootmarsumer in hart en nieren, weet nog dat eind jaren 60 de kunst gastvrij het centrum werd ingehaald om dagjesmensen te plezieren. “Lege winkelpanden, dat zou natuurlijk geen gezicht zijn. Mensen kwamen destijds van heinde en ver met mini-trips van de spoorwegen om hier twee dagen door te brengen. Dan moest er wel wat te beleven zijn. Toen is kunstenaars gevraagd om de lege panden te vullen”. Nu is een galerie in de pittoreske plaats bij een grote diversiteit aan kunstenaars geliefd als uithangbord. En aan de laatste editie van de jaarlijkse Kunstmarkt deden maar liefst 225 artistieke talenten mee. Het stadje wil op kunstgebied voor elk wat wils bieden. Er is het beroemde museum van Ton Schulten, de man die de kunst in het stadje een enorme impuls heeft gegeven. Maar ook kleurrijke kunst zonder pretenties, gemaakt door verstandelijk gehandicapten,

bij Galerie2 aan de Oostwal. Veel glaskunstenaars bovendien, van wie onder anderen Annemieke Punt landelijke bekendheid geniet, als de maakster van een prachtig raam voor de Nieuwe Kerk in Delft. Vlakbij haar Ootmarsumse stek zit glasblazerij Hot Marks, waar ook demonstraties en workshops worden gegeven. Rob Meijer heeft het stadje in decennia zien veranderen in een walhalla voor mensen die van kunst houden. “En zonder poeha hè. Hier zijn bewoners en kunstenaars zich ervan bewust dat ze gastvrij en laagdrempelig moeten zijn. Dat komt ook door onze ruime ervaring met toeristen. Van monumentale kunst tot kleine hebbedingen, hier vind je het allemaal”. Een dag kunst kijken of kopen is hier ook echt afwisselend. Van de kleurrijke werken van Bianca Leusink of Maureen Knobben, de bijzondere glaskunst van Desiree Groot Koerkamp, tot heerlijke snuisterijen bij Hebbez of prachtige beelden in de tuin van Ton Schulten; hier word je gegarandeerd betoverd. En omdat de Ootmarsumer ook een levensgenieter is, mag een bezoekje aan de whiskystokerij van Sculte, gevestigd in een oud klooster, niet ontbreken. In hetzelfde pand zit ook een laagdrempelig restaurant. Natuurlijk weer geflankeerd door kunst, hoe kan het ook anders? www.ootmarsum-dinkelland.nl

Samen sterren staren Samen stralend sterren staren? Dat kan bij Erfgoed Bossem in Lattrop. Twee overnachtingen en twee keer een goedgevulde ontbijtmand, da’s buitenaards genieten. In de sterrenkubus ga je echt op in het heelal: het riante bed staat namelijk vlak onder een transparante koepel. Bij aankomst wordt in de kubus een Boergondische stoofpot geserveerd met sla en boerenbrood. Ook is er koffie en thee. En dan gauw het opgemaakte bed in! Of toch nog eerst naar de Cosmos Sterrenwacht die vlakbij ligt? De winnaar van dit arrangement wacht daar een VIP-ontvangst voor 2 personen.

De smaak van de Reggestreek Duik de hooiberg in! Maar dan wel een heel comfortabele: de Reggehooiberg. De historische bouw en landelijke uitstraling roepen herinneringen op aan lang vervlogen tijden. Bij dit arrangement voor twee zijn twee overnachtingen inbegrepen, één keer een verzorgd ontbijt en elke dag een verrassende fietstocht met GPS. Trek erop uit en ontdek de streek in Twente die zijn naam ontleent aan het meanderende riviertje de Regge. Als u dit arrangement wint, wacht u onderweg nog een lunch met streekeigen producten op een bijzondere locatie.

Sallandse Heuvelrug ten top Op safari in Salland! Kom overnachten in een luxe Sprengenbergtentlodge aan de voet van de Sprengenberg en ga mee wild spotten met de boswachter, naar het hoogste punt van Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug. Een privé-excursie naar de sterrenwacht Hellendoorn maakt je wegwijs in het betoverende uitspansel en dan wachten ook nog een rondvlucht met Aero Club Salland en een pop up-diner van restaurant De Swarte Ruijter onder de blote hemel. Chef-kok Erik de Mönnink ontvangt zijn gasten voor deze exclusieve gelegenheid op een uitzichtpunt.



schip van goud bracht welvaart op alle fronten

Tentoonstellingen

Varen door noordelijk Venetië Giethoorn wordt ook wel het Venetië van het Noorden genoemd. Varen is in Giethoorn een must. Al eeuwenlang is de punter of de bok het vervoermiddel bij uitstek voor vracht, vee en volk. Juist nu het toerisme goede zaken doet, wordt de pracht van de pittoreske boogbruggetjes en karakteristieke boerderijen langs Kerkweg en Binnenpad gekoesterd. Het dorp is daarom zelfs in de jubileum-wereldeditie van het spel Monopoly opgenomen. Varen is in Giethoorn een must. Al eeuwenlang is de punter of de bok het vervoermiddel bij uitstek voor vracht, vee en volk. Juist nu het toerisme goede zaken doet, wordt de pracht van de pittoreske boogbruggetjes en karakteristieke boerderijen langs Kerkweg en Binnenpad gekoesterd. Het kan zomaar zijn dat u in Giethoorn achter elkaar tegenkomt: een rood bootje met fotograferende Chinezen erin, een groen bootje met Nederlanders, hond en kind, een blauw bootje met Israëliërs of gehoofddoekte Egyptenaren. Allen zijn zij afgekomen op de naam en faam van deze oase, dit bijzondere waterdorp in het vlakke weideland van NoordOverijssel. Het dorp is, naast Amsterdam, zelfs in de Monopoly jubileum-wereldeditie opgenomen. In ’t Olde Maat Uus is nog te zien hoe het er hier vroeger aan toe ging. Trouwe vrijwilligers houden deze originele Gieterse boerderij in stand, met zijn buiten-afwasrek of Schottelbaank en vissershuisje en vertellen hoe het vroeger ging. In 1230 trok een groep geselbroeders op last van de Utrechtse bisschop naar deze plek om er het land te ontginnen en er turf te steken. Zo ontstond het typische landschap met de vele waterwegen en trekgaten. Door overstromingen ontstonden daaruit later de Beulaker Wijde en de Belter Wijde. Vanuit het drukke dorp vaart u zo die rustige ‘Wieden´op, zoals ze hier genoemd worden. Er wordt in de winter ook veel geschaatst. Giethoorn heeft met museum-winkel De Oude Aarde en

De wielen hoog op de Kamper brug over de IJssel zijn van echt goud, vertelt de gids. Dat moet uiteindelijk goedkoper uitpakken dan elke drie, vier jaar de wielen met goudverf onderhouden. Eén keer per dertig jaar het bladgoud bijwerken kost weliswaar ook geld, maar niet zó veel als driejaarlijks een verfje. De brug siert het waterfront van Kampen met zijn koopmanshuizen, imposante poorten en kerktorens. En Kampen heeft één van de meest tastbare bewijzen van de ‘Gouden Eeuw’ van de Hanzetijd binnen haar grenzen: De Kogge.

Licht in het hoofd van deze geur- en smaakexplosie gaan we aan de Hanzestadswandeling beginnen. Die voert ons nog een paar honderd jaar verder terug in de tijd. Hoe is het hier geweest, toen? Wat zien we nog terug van die rijke Middeleeuwse Hanzetijd? Kampen kon, door haar ligging aan de drukbevaren IJssel en de Zuiderzee, handel drijven met bijna 200 andere steden in Europa die lid waren van het machtige Hanzeverbond. Dat maakte van deze eenvoudige nederzetting aan de rivier een welvarende handelsstad. Maar liefst vijfhonderd monumentale panden sieren de stad. Het romantische centrum heeft een groene corridor langs een stuk intact gebleven stadsgracht, waaraan twee van de drie imposante stadspoorten staan. Niet alleen in de bouw van Hanzesteden is de oude welvaart goed zichtbaar. Ook werkten ze als een magneet op schilders, bouwmeesters, dichters en filosofen. In Kampen was lang de academie voor de kunsten gevestigd. De Theologische Universiteit zit er nóg. Er zijn galerieën, kunstwerkplaatsen, leuke (outlet) winkeltjes en musea, zoals het Ikonenmuseum, de Koornmarktspoort en het Stedelijk Museum. Het centrum is te voet te bekijken maar ook voeren er diverse fietsroutes door de stad, en verder door de

Maak kans op het winnen van een van de negen unieke belevenissen in deze bijlage. Er is ook een boekbare variant van deze bijzondere arrangementen. Meedoen of direct reserveren? Ga naar www.overdeijssel.info/cultuur

Hij beeldt zichzelf af als dictator, meisje, Pierrot, macho en Romeinse keizer. Als een middeleeuwse hofnar vertelt hij de koning eens fijntjes de waarheid. 13 september tot en met 22 november in Stedelijk Museum Kampen, 12 september t/m 20 december in de Koornmarktspoort Kampen.

Fotoportretten van voorgangers van zeventig verschillende geloofsgemeenschappen in Nederland. In zeven jaar tijd gefotografeerd op groot formaat door de Rotterdamse mediakunstenaar Eddy Seesing. Tijdsbeeld van kerkelijke voorgangers van nu in hun natuurlijke habitat. Van 15 september 2015 t/m 23 januari 2016, Ikonenmuseum Kampen.

“Licht in het hoofd van deze geur- en smaakexplosie”

Kom over de IJssel en win!

´Keramische zelfportretten´ van Hans van Bentem.

‘Religie Nu – Spiritualiteit in Nederland’.

Een gouden brug, een gouden eeuw, en het zwarte goud natuurlijk. Aan de Oudestraat is De Eenhoorn gevestigd, koffie- en theehuis en tevens winkel. Alleen al voor De Eenhoorn pak je de trein naar Kampen. Achterin het pand liggen grote jute zakken met koffiebonen uit alle landen opgestapeld. Ernaast staat een koffiebrander. Vers gebrande bonen: niets ruikt heerlijker. De barista maalt de bonen en serveert een wit kommetje. Daarin bevindt zich slechts een bodempje loeisterke koffie. Ernaast wordt een kannetje kokend water geserveerd, om de koffie op eigen sterkte te brengen. Het is alsof er een engeltje over je tong piest. De Eenhoorn is het zusterbedrijf van de naastgelegen sigarenfabriek De Olifant. In het steegje achter het fabriekje ruikt het al bijna tweehonderd jaar naar verse tabak. Sinds 1826 worden hier honderdduizenden sigaren per jaar gerold, in hartje centrum! Eind 1800 werkte veertig procent van de Kamper beroepsbevolking in de sigarenindustrie. De mensen van de Olifant vertellen er graag over in een rondleiding.


IJsseldelta. Zo fiets je ook zo tussen de terpboerderijen door op het Kampereiland of over de dijk langs het Zwartewater.

Vrachtschip van de middeleeuwen Aan de rand van het centrum van Kampen bevindt zich het meest tastbare bewijs van de ‘Gouden Eeuw’ van de Hanze: de Kamper Kogge. De Kogge was het eerste zeewaardige zeilvrachtschip in de late Middeleeuwen. Het schip vormde dé belangrijkste schakel in de opbloeiende handel. Het vervoerde zout, vis, granen, bier, bijenwas en pelzen. Pal aan de IJssel is een authentieke koggewerf gerealiseerd, waar de Kamper Kogge is afgemeerd. Op de werf bevindt zich een oude taveerne met een tentoonstelling over de Kogge. Ook is er een restauratiewerkplaats en op de kop van de dijk, vol in de wind en met fantastisch uitzicht over de IJssel, staat een veertiende-eeuws vissershuisje. De Kamper Kogge is een reconstructie van een in Flevoland gevonden Kogge uit 1340. Zij zeilt nog. Deze zomer was zij

galerie-winkel Gloria Maris twee toppers in huis als het gaat om ‘kunst van Moeder Aarde’. In De Oude Aarde worden, prachtig uitgelicht in schemerdonkere nissen, de mooiste steenvondsten getoond. Ook zijn er verrassend genoeg drie levende kaaimannen te zien en kunnen kinderen en volwassenen water zeven op zoek naar goud en andere edelstenen. In Gloria Maris is hetzelfde gedaan maar dan met de rijkdom van onder water. Parelmoeren sieraden hangen naast schelpenlampen. Er is een onderwatergrot met daarin opgezette zeesterren, schildpadden, zandhaaien en een blowvis. Kunstliefhebbers vinden ook in Gallery The Dutch Painters en Gallerie Kyra van Puffelen allerlei werken van hun gading. Bij Punterwerf Wildeboer wordt in de loods druk geschaafd en gebogen aan een nieuwe punter: hèt bootje van Giethoorn. In vier weken tijd heeft Henk Wildeboer één punter klaar; gemaakt van Europees eiken dat jarenlang geduldig heeft liggen drogen in de kapschuur. Na een genoeglijk rondje over de werf, begeleid door plaquettes met foto’s en uitleg, kan de bezoeker een kopje koffie of thee drinken met iets zelfgebakkens in theeschenkerij d’Ellige (de helling) aan de voorzijde. www.waterreijk.nl

Shoppen bij de boer Hanzesteden aan de IJssel Op korte afstand van elkaar liggen meerdere Hanzesteden allemaal verbonden door de IJssel; Hasselt, Kampen, Zwolle en Deventer in Overijssel, Hattem, Zutphen en Doesburg in Gelderland. In juni 2017 worden de Internationale Hanzedagen in Kampen gehouden, een groots Hanze-evenement met allure. op Sail Amsterdam. Groepen kunnen een tochtje boeken onder leiding van een ervaren schipper. Er is een groep verhalenvertellers die de oude sagen en legenden uit de Hanzetijd hebben opgepoetst om te vertellen aan de gasten. Momenteel is Kampen in de ban van nóg een Kogge, uit 1440, die enige jaren geleden is gevonden op de bodem van de IJssel en die in december wordt geborgen om geconserveerd en tentoongesteld te worden. Ook bij Hanzestad Deventer is er onlangs een Kogge ontdekt en in Hasselt een Hulk, een ander zeldzaam zeilschip uit de Hanzetijd . We zullen nog veel horen over dit tot de verbeelding sprekende ‘schip van goud’, dat welvaart bracht op alle fronten. www.kamper-kogge.nl www.hanzesteden.info www.ontdekdeijsseldelta.nl/kampen

Vergeet die drukke supermarkten en overvolle parkeerplaatsen. Je dagelijkse kostje bij elkaar scharrelen kan zoveel leuker: met de FeelFood fietsroutes van AbelLife. Overijssel telt al vijftien van die tochten in de prachtige natuur. Wordt het fietsen door de uiterwaarden langs de IJssel, over de indrukwekkende Holterberg, door glooiend Twente of gastvrij Salland? Wij downloaden de route door het Vechtdal. Die begint in pittoresk Vilsteren, een dorpje waar de tijd stil lijkt te hebben gestaan, onder andere door de fraaie korenmolen uit 1858. Bij Herberg De Klomp drinken we koffie met uitzicht op de kruidentuin. Blijven hangen is verleidelijk, maar we moeten nog krap 45 kilometer en zien in de beschrijving veel leuke pleisterplaatsen, starten maar. Langs het kasteel van landgoed Vilsteren bereiken we de Vecht, waar het fietspad fraai langs slingert. Abel laat op de iPhone een beschaafd tingeltje horen als we moeten afslaan. Steeds naar het scherm turen is dus niet nodig, fijn als het uitzicht zo idyllisch is als hier. Bij een moestuincomplex gaat de eerste buit de fietstas in: nieuwe aardappels en uien. Leuk voor thuis, maar we willen nu ook wel wat snaaien. Boer Van der Kolk in Dalfsen komt als geroepen met zijn winkel vol fruit, sap en leuke culinaire cadeautjes zoals Vechtdalpasta van spelt. We nemen kersen mee, en sap, en peddelen verder door het boerenland. Bij boer Schuttert ziet het wit van de kippen die hun kostje bij elkaar scharrelen. Uit een gekoelde automaat trekken we een doosje eieren.. Proeven kunnen we die nog niet, maar gelukkig heeft restaurant Tante Pos in Ommen allerlei streekgebonden ingrediënten in de keuken.

Eieren, fruit en piepers maken nog geen volledige maaltijd en dus toeren we verder, richting Brandrode runderen bij de Vechtdalhoeve in Arriën en het varkensvlees van ’t Schuurtie in Lemele. Het leven is goed op het platteland; alle ondernemers hebben goede zin en zijn trots op wat ze maken. Dat proef je. Kaasboerderij Heileuver in Dalmsholte maakt ons boodschappenlijstje compleet. Op de picknickbank eten we boerenijs in de zon, begeleid door geloei van koeien. Zo relaxed was boodschappen doen nog nooit ....

Proeven als een keuterboertje Overnacht in een knus vervenershuisje midden in de Weerribben. Zo leefden vroeger de keuterboertjes en rietsnijders die het zompige land in de Weerribben bewerkten. Rietsnijden is een eeuwenoud ambacht dat onlosmakelijk met de regio verbonden is. Dit waterrijke landschap werd gevormd door mensenhanden en wordt nu nog steeds onderhouden door mensenhanden. Een sterrenkok uit de regio komt ’s avonds voor u koken met streekeigen producten. Proef het beste van het land uit de Weerribben.

Genieten in het Vechtdal Heerlijk genieten van het beste van het Vechtdal. U komt ’s middags aan bij de Vechtdalhoeve in Arriën (Ommen) voor een echte Koesafari! Daarna volgt bij de beroemde Tuinen van Mien Ruys een rondleiding en een pop-up diner, verzorgd door de Uitdaging in Hardenberg. Uitrusten en ontbijten kan op grote hoogte bij B&B Watertoren in Lutten. Bij Wijngaard de Reestlandhoeve in Balkbrug vertrekt u op dag twee voor een wandeling door het idyllische Reestdal, met lunchpakket. De dag wordt natuurlijk afgesloten met een wijnproeverij. Even proosten op twee heerlijke dagen weg!

Kogge + Kampen + duiken = unieke ijsseldelta ervaring Heerlijk (leren) varen in de IJsseldelta op de Kamper Kogge, het eerste zeilende vrachtschip van de late Middeleeuwen? Dit arrangement combineert een training / vaartocht met de Kogge of een andere maritieme oldtimer (o.v.b. van beschikbaarheid) met een overnachting in het sfeervolle centrum van de prachtige Hanzestad Kampen en een verteldiner. Tijdens dit diner dissen sprooksprekers verhalen op waarmee mensen elkaar tijdens lange winteravonden in vroeger tijden vermaakten. Over een onfortuinlijke visser en het oproer in Grafhorst... De unieke duikervaring met duikvereniging De Oester is de spannende afsluiting van dit IJsseldelta-arrangement. Durft u het aan?

De Vilsteren-route is één van de 15 Feel Food routes van AbelLife in Overijssel. Download de gratis AbelLife app in de appstore van Apple of Google. Routes kosten 99 cent per stuk. www.abellife.nl

Meer smakelijk Vechtdal…

Streekboeren en ondernemers in Vechtdal Overijssel zijn vindingrijk. Zo kunt u naast de scharrelroute een uniek kijkje nemen bij echte wolvarkens en waterbuffels of ga op koesafari bij het zeldzame oud-Hollandse Brandrode rund. Prikkel je smaakpapillen! www.verrukkelijkvechtdal.nl


de beste agendatips

foto: Conrad Pauw

over de ijssel

Dickens Festijn

Najaarsstoomdag

Kerst in

Glasrijk

Deventer

MBS, Haaksbergen

Oud Kampen

Tubbergen

19 en 20 december

18 oktober

19 en 20 december

De 19e eeuwse Engelse stad van Charles Dickens herleeft in volle glorie in het centrum van Deventer. In het historische Bergkwartier komen ruim 950 personages uit de beroemde boeken van deze Engelse schrijver tot leven: van Scrooge tot Oliver Twist, van Mr. Pickwick tot Christmas Carol Singers, van weeskinderen tot kantoorklerken en deftige lieden. Deze 25e editie van het Dickens Festijn is beide dagen van 11.00 tot 17.00 uur.

De jaarlijkse Najaarsstoomdag is dé traditionele manier van Museum Buurtspoorweg om het rijseizoen af te sluiten. Deze dag wordt volgens een uitgebreide dienstregeling gereden met meerdere stoom- en dieseltreinen tussen de stations Haaksbergen en Boekelo en zijn er in beide plaatsen talrijke activiteiten. Bekijk bijvoorbeeld auto’s, bromfietsen en trekkers van voor 1985 op de Oude Voertuigen Dag in Boekelo.

Theaterfestival ‘Kerst in Oud Kampen’ zorgt op zaterdag 19 en zondag 20 december in de binnenstad van Hanzestad Kampen voor Charles Dickens sferen. Vanaf vier uur ’s middags tot negen uur ’s avonds veranderen de historische straten van de stad weer in een decor dat doet terugdenken aan kerst uit vroeger tijden - maar dan gecombineerd met verrassende optredens en theater! Winter in de IJsseldelta, openlucht-theaterspektakel in de historische binnenstad van Kampen.

Landgoed Twente

IJsbeeldenfestival

Zandsculpturen op

Hardenberg

Fair, De Lutte

Zwolle

Landgoed Warmelo,

Proeft!

24 en 25 oktober

12 december 2015 t/m 24 januari 2016

Diepenheim

3 en 4 oktober

Dit weekend vormt natuurgebied Het Lutterzand het decor van de Landgoed Twente Fair. Hier staan de natuur, het buitenleven, proeven van (streek-) producten en trends op het gebied van lifestyle centraal. Een unieke fair, waar al het goede dat Twente voort brengt kan worden beleefd, geproefd, genoten en ervaren. Met verrassende exposanten, boeiende demonstraties, afwisselende workshops en avontuurlijke activiteiten.

Het Nederlands IJsbeelden Festival is een betoverende wereld van kraakhelder ijs en glinsterende sneeuw met als dit jaar “Journey through a frozen world” als thema. Voor het festival komen vanuit 16 verschillende landen de 40 beste ijskunstenaars ter wereld naar Nederland. Zij maken de mooiste en indrukwekkendste kunstwerken. Daarnaast zijn er in Zwolle sprookjesachtige voorstellingen in de Zwolse Theaters en is de mooiste boekhandel van Nederland “Waanders In de Broeren” in winterse sferen. Het is Winter in Zwolle!

t/m 4 oktober Acht kunstenaars, zogeheten carvers, uit verschillende landen hebben zich gewaagd aan metershoge zandsculpturen in de imposante tuin bij kasteel Warmelo in Diepenheim. De sculpturen staan in het Engelse gedeelte van het park opgesteld. In het totaal is er 400 ton zand verwerkt. Ze vertellen de geschiedenis van de streek, waarbij De Regge en het Twents volkslied de leidraad zijn.

Meer weten? kijk op www.overdeijssel.info/cultuur voor winactie, arrangementen, logies en een complete cultuuragenda

30 september t/m 4 oktober Tubbergen staat in het teken van glas tijdens deze manifestatie met diverse exposities op het gebied van de glaskunst. Op verschillende binnen- en buitenlocaties, verspreid over Tubbergen, tonen kunstenaars beeldende kunstobjecten, installaties, design en glas-in-lood. Tijdens uw wandeling door Tubbergen wordt u keer op keer verrast door grote en kleine kunstwerken, die deze editie in het teken staan van het thema: Aarde Lucht Vuur Water.

De markt van Hardenberg wordt omgetoverd tot een culinair middelpunt waar u unieke en authentieke producten kunt proeven van onder andere de kaasboer, de bakker en streekproductenwinkel. Proef ook de nazomer in bijzondere gerechten van regionale horeca, diverse soorten bokbier, verrukkelijke wijn van de lokale wijnboer. Iedereen met een passie voor eten & drinken kan in een sfeervolle entourage twee middagen lang komen proeven en genieten van al het culinaire uit deze smaakvolle regio.

colofon Dit is een uitgave van MarketingOost & Twents Bureau voor Toerisme

Ontwerp www.beeldprikkels.nl Tekst Kitty Peetoom, Frederike Krommendijk & Ingrid Bosman

een wereld vol cultuur

Recommend Documents