Redactioneel onafhankelijk magazine van Saxion Hogescholen
Nº 5 / JANUARI 2008
Eén voor allen…
Saxion-docent voelt zich onbegrepen
Boomkamp wil meer onderzoek en minder routine
Op elke opleiding zitten student-ondernemers
hoogst persoonlijk
je zoekt een tijdelijke of vaste (bij)baan HBO Job Service zoekt jou
Je zoekt een extra inkomstenbron, omdat je altijd aan het einde van je geld, een stukje maand overhoudt. Je hebt je diploma behaald en wilt graag een baan die aansluit bij jouw opleiding. Je zoekt een tijdelijke of vaste (bij)baan. Dan is HBO Job Service het uitzendbureau voor jou. Gemiddeld hebben wij zo’n 500 medestudenten aan het werk. Naast een groot aanbod
aan leuke bijbanen begeleiden wij je ook actief naar je eerste baan na je studie. We zijn in Saxion Hogescholen Deventer en Enschede gevestigd vlak bij de hoofdingang. Geïnteresseerd? Kom dan langs of bel: Deventer tel. (0570) 66 09 00 Enschede tel. (053) 430 62 84
17 t/m 28 - Tien jaar Saxion: sporen uit het verleden Met onder meer: wat de fusie heeft opgeleverd, het Deventer Calimero-gevoel, of de Saxion-student bestaat, tien jaar gebouwen en een historisch overzicht
Inhoud
14
4
Nieuwe bestuursvoorzitter Boomkamp: minder routine, meer innovatie
Student-ondernemers zitten overal
32
10
International – MBAstudent back to Nepal to attend wedding
Bedrijvendag terug bij CII
12
38
Docent als uitvoerkracht in kantoortuin
Allereerst
En verder:
Docent onderzoekt miljardenbesparing in textielindustrie
4 Fokke & Sukke, 6 Het imago van, 6 Étienne, 7 Afscheid Cor Boom, 7 Medewerkers genieten van circus, 8 Medewerker in GTST, 8 Nitie, 9 Analyse, 11 Mededelingen, 29 Agenda/Varia, 30 Walstraat 9, 34 Student & co, 38 Onder de loep, 40 Recensies, 42 Uit de kunst
Angst Omdat we in een mistige oudejaarsnacht slechts een paar lichtflitsen zagen en er wat vuurwerk aanschouwen betreft weinig te beleven was, hadden we tijd zat om met de buurtjes goede voornemens door te praten. Origineler dan ‘op dezelfde manier doorgaan’ en ‘genieten’, heb ik ze niet gehoord. Terwijl een jaarwisseling een mooi moment kan zijn om kritisch naar jezelf te kijken en daar lering uit te trekken. Neem Saxion. De goede voornemens staan in de nieuwe strategische visie. Maar wie goed naar de visie kijkt en ziet hoe de hogeschool op dit moment in elkaar steekt, zal zich afvragen of alles wel te realiseren is. Concrete resultaten als ‘de helft van de docenten in de praktijk werkzaam’ en ‘studenten een werkweek aan het studeren’ zijn voor een groot deel te realiseren. Lastiger worden de zogenaamde kernwaarden, waaronder openheid en transparantie. Ten eerste zijn ze vaag: openheid en transparantie waarin? Ten tweede zijn het termen die niet bij de huidige cultuur van Saxion passen. In deze Sax noemen docenten een gebrekkige communicatie en informatieverschaffing van het management als bron van hun onvrede. “Vaak horen we achteraf pas welke besluiten zijn genomen.” Om haar werk goed te doen,
3
januari 2008
probeert Sax de organisatie een handje te helpen, wat niet gemakkelijk is. Angst regeert in alle lagen van de organisatie. Het is toch tekenend dat veel medewerkers in Deventer uit angst hun baan te verliezen, niet met naam en toenaam durven te zeggen of zij nog steeds ‘het calimero-gevoel’ ervaren? Het stomme is, dat daar soms nog iets voor te zeggen valt ook. Er zijn voorbeelden van mensen die na het verstrekken van – niet eens schokkende – informatie inderdaad door hun leidinggevende op het matje worden geroepen. Angst en wantrouwen zitten zo diepgeworteld, dat het de vraag is of we in 2012 kunnen stellen dat openheid en transparantie kernwaarden van Saxion zijn. Gelukkig zijn er hier ook mensen die geen blad voor de mond nemen en durven te zeggen waar het op staat. Zonder die openheid en transparantie hadden we je niet weer zo’n veelzijdige en inzichtverschaffende Sax kunnen geven, die dit keer in het teken staat van 10 jaar Saxion. De beste wensen voor 2008! Tim de Hullu, hoofdredacteur
Warming-up
Saxion-onderzoek onder studenten: ondernemerschap zit overal
Zelfs op de Pabo lopen ondernemers rond Ooit gedacht dat er op de Pabo vijf studentondernemers rondlopen? En op de academie Mens & Maatschappij zes? Elke Saxion-opleiding kent studentondernemers en meer dan de helft van alle studenten wil (misschien) een bedrijf beginnen, zo blijkt uit onderzoek van het Saxion Kenniscentrum Innovatie en Ondernemerschap (SKIO). et SKIO beweert al jaren dat het aantal student-ondernemers op Saxion erg hoog is, maar die verwachting werd nooit met resultaten van zo’n omvangrijk onderzoek gestaafd. Bij de (her)-
H
inschrijvingsformulieren van studenten werd een vragenlijst gevoegd, wat resulteerde in een respons van 69 procent (12.481 studenten) van alle Saxion-studenten. Bijna de helft van de studenten
4
heeft belangstelling voor ondernemerschap, 42 procent wil misschien een bedrijf starten, elf procent is zeker van plan een onderneming te beginnen en 287 studenten zijn al aan het ondernemen. “Met de inte-
januari 2008
resse voor het fenomeen zit het dus wel snor”, ziet Han van der Meer, lector Kennisinnovatief Ondernemerschap. “Opvallend vind ik het verschil tussen de aantallen studenten die willen beginnen en studenten die reeds gestart zijn.” Dat verschil is bijvoorbeeld in de specifieke academiecijfers te zien. Zo is het logisch dat de academies Bedrijfskunde & Ondernemen (ABO), Marketing & International Management (MIM) en de Hospitality Business School (HBS) hoog scoren
Nieuws, opinie, fun in interesse voor ondernemerschap, maar ligt het minder voor de hand dat de ABO nipt bovenaan staat in de lijst van huidige studentondernemers en dat MIM en HBS respectievelijk de nummers vijf en negen zijn. “Blijkbaar is het toch moeilijk om tijdens de studie al een echt bedrijf in de Hospitality te beginnen. Een bijverdienste als medewerker ligt meer voor de hand”, denken de onderzoekers. Bij de academies Life Science Engineering & Design (LED), Communicatie Informatietechnologie & Informatiemanagement (CII) en Toegepaste Kunst & Techniek (TKT) is het juist andersom: daar zitten relatief veel studentondernemers, terwijl de academies in de lijst van geïnteresseerden middenmoters zijn. In de lijst met aantallen studentondernemers is overigens niet duidelijk om hoeveel deeltijders het gaat. Het kan zijn dat zich in deze lijst ook ondernemers bevinden die een deeltijdstudie hebben opgepakt. Feit is dat er veel (potentieel) ondernemerschap op Saxion aanwezig is, waar de hogeschool meer uit kan en wil halen. De onderzoekers schatten dat sinds midden jaren tachtig 1.000 tot 2.000 Saxionondernemingen (bedrijven van Saxion-studenten en – medewerkers) zijn opgericht die nu nog bestaan en waarvan het merendeel in de regio van Saxion opereert. Deze bedrijven bieden waarschijnlijk werk aan 10.000 tot 20.000 medewerkers. Als het aan Saxion ligt, verdubbelt het jaarlijks te starten Saxion-ondernemingen, waardoor de hogeschool meer betekent voor de regionale economie. De
De ondernemers van Deltanovum, een bedrijf van studenten Werktuigbouwkunde. Foto: Toma Tudor.
Aantal studentondernemers per academie
52
ABO 49
CII
47
TKT 32
LED 19
MIM 15
ROB ABR
14
AMA
14 10
HBS 8
FEM AMM
6
AGZ
6 5
APO 0
10
hogeschool wil dat bereiken door onder meer ondernemerschap te stimuleren. Saxion doet dit al met bijvoorbeeld de starterslening Speed, studentondernemersnetwerk Young Business Professionals en een minor Ondernemerschap. Ook benoemen alle academies, op initiatief van het SKIO, ambassadeurs voor ondernemerschap. In het onderzoek worden verder stimuleringsmaatregelen genoemd als een Saxion Ondernemersprijs, een venture capital (100.000 – 500.000 euro), ondersteuning bij een introductie op aandelenbeurs (tien miljoen euro en meer). Van der Meer:
Interesse in ondernemerschap 81%
ABO MIM
69%
HBS
69% 62%
FEM ROB
56%
TKT
56%
ABR
43%
CII
42% 36%
LED
34%
AMA
27%
AGZ AMM
21%
APO
12%
Saxion
47% 0%
20%
40%
60%
80%
20
100%
januari 2008
5
30
40
50
60
“We moeten studenten niet bij de hand nemen, als ze dat nodig hebben, zijn het geen ondernemers. Maar studentondernemers willen wel dat Saxion ze serieus neemt en ze faciliteert. Mijn einddroom voor Saxion is een portefeuille opbouwen voor belangen in spin-off bedrijven. Inderdaad, dat Saxion aandeelhouder wordt van Saxionondernemingen. Of dat kan en mag? Ik denk op dit moment nog niet. Het is gewoon belangrijk dat Saxion werk maakt van ondernemerschap.” Tim de Hullu
Warming-up Beeld en Werkelijkheid
Kindgekke vrouwen die slecht kunnen rekenen Hoe kijken anderen tegen jouw studie aan en hoe strookt dat met de werkelijkheid? Deze keer: de Pabo. Jouw opleiding in de picture? Mail de redactie:
[email protected]. Monique Resoort 21 jaar Vierdejaars Opleiding: Pabo.
Ellis van Bun 21 jaar Derdejaars Opleiding: Commerciële Economie
Op de Pabo is 81 procent vrouw en maar een laag percentage allochtone studenten hoe komt dat denk je? “De 81 procent vrouwen is te verklaren door de vooroordelen over de Pabo, denk ik. Het wordt toch gezien als een knip-en-plak-opleiding, ik denk dat veel mannen daar van schrikken. Waarom het aantal allochtone studenten zo laag is, weet ik niet. We hebben er toch echt wel een aantal hier in Deventer en ik merk geen verschil tussen hen en autochtone studenten.”
Wat voor een type student loopt er volgens jou rond op de Pabo? “Voornamelijk vrouwen die enthousiast zijn en graag met kinderen omgaan. Ze zijn creatief en ze zijn slecht in rekenen. Ik denk dat ze beter praktisch dan theoretisch zijn onderlegd. Ik denk dat de vooroordelen over deze opleiding zijn dat het erg makkelijk is en dat de opleiding veel ‘kinderdingen’ zoals zingen en spelletjesvakken bevat.”
Wat vind je van het idee dat deze opleiding bestaat uit alleen maar knippen, plakken en zingen? “Onterecht. Natuurlijk wordt er wel een beroep gedaan op je creativiteit, dat is wel handig om te hebben in het onderwijs. We hebben wel teken- en handvaardigheidlessen. Die heb je wel nodig, omdat je straks wel deze lessen moet kunnen verzorgen in een groep. Het is vervolgens aan jou wat je met deze kennis doet en of je deze gebruikt.” Wat vind je van de negatieve publiciteit op het reken,- en taal niveau van de pabo-student? “Onterecht, het niveau verschilt tussen studenten. Het probleem met de rekentoets is dat deze wordt gemaakt als de studenten nog maar net op de Pabo zitten. De vraag is dan: ligt het probleem bij de studenten op de Pabo of gaat er al iets verkeerd bij de vooropleiding? Of het taalniveau slecht is, dat durf ik niet te zeggen. Ik heb zelf het idee dat het taalniveau niet slecht is en dat we op de Pabo beter op de hoogte zijn van de nieuwste spellingsregels.”
Op de Pabo is 81 procent vrouw en maar een laag percentage allochtone studenten. Hoe komt dat denk je? “Ik denk dat je bij deze opleiding ook dingen leert zoals op het bord schrijven, kinderliedjes en kinderspelletjes en dat vrouwen dat meer trekt dan mannen. Vooral een allochtone man houdt zich liever niet met dat soort dingen bezig. Daar komt nog bij dat je graag iets met kinderen doet, iets wat meer voorkomt bij vrouwen.” Zou de Pabo iets voor jou zijn? “Nee, absoluut niet. Ik zou geen docent willen worden. Tevens is het in mijn ogen een te specifieke opleiding. Met commerciële economie kun je meerdere richtingen op omdat het een erg brede opleiding is.” Joalycke van Neck
Medewerkers genieten van circus Eind december was de circustent van het twaalfde Internationale Circusfestival Enschede in zijn geheel afgehuurd voor alle Saxion-medewerkers en hun gezinsleden. Een cadeautje van Saxion in het kader van het tienjarig bestaan van de fusiehogeschool. De tent zat tjokvol: drieduizend ‘Saxionners’ maakten van de gelegenheid gebruik, tweeduizend mensen konden naar de voorstelling op 23 december, de overige aanmelders gingen naar de voorstellingen op 24 en 27 december. Het festival bracht aan iedereen een afwisselend en verrassend circusprogramma met artiesten uit uiteenlopende landen. Na de korte speeches van bestuurders Cor Boom en Wim Boomkamp kwam de absolute wereldtop van circusartiesten aan bod. De sfeer zat er goed in, een geslaagde afsluiting van 2007. (NT)
6
januari 2008
Foto: Toma Tudor
Nieuws, opinie, fun
Met gerust hart naar achtergrond “Ik had nog graag een aantal jaren als directe collega’s verder gewild”, sprak de nieuwe Saxionbestuursvoorzitter Wim Boomkamp bij het afscheid van zijn voorganger Cor Boom, op 8 januari. Hij zei verbaasd te zijn toen
hij van Boom het moment hoorde dat Boom terug zou treden als bestuursvoorzitter. “Ik dacht: die gaat nog wel een paar jaar door.” Boomkamp loofde de manier waarop Boom bruggen sloeg en hoe Saxion onder Booms leiding
slechte tijden (fraude, financieel benarde situatie) doorstond en uitgroeide tot stabiele grote hogeschool. Boom gaat dan ook met een gerust hart naar de achtergrond. Hij is de komende laatste anderhalf jaar van zijn carrière
adviseur bij de nieuwbouw van Saxion. Boom: “Dat is de keerzijde van ons succes, we zijn zo gegroeid dat we ruimte nodig hebben.” (TdH)
Verleden en toekomst Wanneer de meest abnormale dagen van het jaar weer voorbij zijn, vind ik het altijd fijn om even terug te kijken. Want waarvoor heb ik het afgelopen jaar geleefd, als er niks leuks of bijzonders is gebeurd? Dan had ik ook wel in mijn diepvrieskist kunnen blijven om nog
een jaartje uit te rusten – wat ik zo af en toe best wel eens zou willen. 2007 bestond vooral uit extremen. Mijn eerste absoluut-volledig-dronken-en-halfdood ervaring, mijn zogenoemde coming-out en mijn eerste serieuze relatie. Die 525.600 seconden waren dus toch niet volledig weggegooid – maar heb er helaas wel een groot deel van slapend doorgebracht – en eigenlijk waren ze best gaaf. De twijfels over mijn opleiding, de mensen die me vreemd aankijken als ik ze groet op straat alsof het mijn grootste vrienden zijn en alle vrienden die ondertussen volwassen zijn geworden, hun stage hebben afgerond en nu 40 uur per week vullen met nuttige dingen. Zelf zit ik ’s avonds op de bank met een kat op schoot, kijk TV en voel me langzaam oud worden.
Étienne
Ik maak mijn opleiding af, begin een succesvol bedrijf, ga wekelijks naar de kerk en geef aan de collecte. En dan, voordat ik erg in heb, ben ik opeens 70 en liggen er nog enkele jaren van wanhopige leegte voor me. Dagelijks rij ik in mijn prachtige Jaguar een rondje door de (omheinde) ballenwijk waar ik ondertussen ben gaan wonen
januari 2008
7
en toeter naar enkele onbekende voorbijgangers zodat ze zich nog uren blijven afvragen waar ze me van kennen. Of ik ga leven: luchtig, plezierig en zonder overdreven luxe. Waarbij ik natuurlijk een abonnement op de staatsloterij heb – en jaarlijks 300 euro over de balk gooi en nooit win – vijf keer per jaar op vakantie ga en in een bescheiden Alfa Romeo de wegen onveilig maak. Lekker vijf dagen per week hard werk voor mijn geld – wel als zelfstandige trouwens – en daarvan geniet. En hoe zal ik dan op mijn leven terugkijken, als ik op de zachte witte bekleding van mijn laatste woning lig? Waarschijnlijk kan ik dan oprecht en met een diepe zucht van spijt en plezier zeggen dat mijn leven volledig anders gelopen is dan ik ooit, op welke manier dan ook, had kunnen voorspellen. Want misschien moeten we niet vooruit kijken, maar gewoon genieten van het nu en lachen over het verleden. Étienne Wilderink studeert Concept Design.
Warming-up
Saxion-medewerker in Goede Tijden Slechte Tijden Ze is medewerker bij het International Office, geeft lessen in dans op de dansacademie in Arnhem en is ook nog actrice. Linda Olthof (36) heeft het druk. Helemaal nu ze is gecast als de moeder van Vicky in Goede Tijden Slechte Tijden en vanaf 18 januari op de buis verschijnt. “Hopelijk wordt deze rol mijn doorbraak in de soapwereld.”
Wanneer ik moet kiezen, ga ik daar dan ook voor. Ik ben bij Saxion aangenomen toen ik net klaar was met Dogville. Ik had tijdelijk geen werk en toen kwam de functie op het International Office op mijn pad. Hopelijk wordt deze rol mijn doorbraak in de soapwereld.”
ductie van Dogville in het Ro-theater in Rotterdam vroeg een agent of ik interesse had in een soap te spelen.”
Wat houdt de soaprol in en wanneer ben je op televisie te zien? “Ik heb al een paar opnames gehad en er zijn flink wat dramatische scènes tussen mij en mijn dochter gefilmd. Ik ben een leugenaar en wil maar niet zeggen wie haar vader is. Voorlopig speel ik in vier of vijf afleveringen. Daarna is het aan de schrijvers of ik langer blijf.”
De moeder van Vicky in GTST. Hoe kom je aan deze rol? “Via een castingbureau. Ik ben naast mijn baan op Saxion altijd actrice gebleven. Ik heb de toneelschool in Arnhem gevolgd. Daarna heb ik veel theaterproducties gedaan, onder meer in New York, in een korte film en een wervingsfilm voor het Rode Kruis gespeeld en in een danstheatergezelschap in Antwerpen gezeten. Bij de theaterpro-
Hoe combineer je het acteren en je baan als Saxion-medewerker? “Het scheelt dat ik parttimer ben en op het International Office ontzettend flexibele werktijden heb. Soms hoor ik een dag van tevoren dat ik een casting heb en daar moet ik dan
naartoe. Dan werk ik dus maar een halve dag. Natuurlijk is het wel een gevlieg en geren om overal te zijn. Van Deventer naar Aalsmeer en dan ook nog weer naar Arnhem. Maar ik doe het met veel plezier.” Wat doe je het liefst? “Hoe leuk ik het ook vind om internationale mensen om me heen te hebben en om de Engelse taal bij te houden, acteren geef ik niet op.
Wendy van Til
Winter
Nitie Nitie Mardjan is medewerker van de academie Gezondheidszorg.
Het is koud. In fijne ijskristallen waait mijn adem in mijn ogen. Het vriest en het kraakt en het is helder. Ondanks de gemene wind uit het oosten hangt de geur van oliebollen nog in de onbarmhartig koude lucht van de verkleumde stad. Maar het is goede kou: mijn neus gaat er van druipen. Het is Oudhollands weer. En wat doe je in die omstandigheden? Natuurlijk, de hele familie de handschoenen aan, kragen op, shawls om en de velden in. Een paar uren flink doorstappen tot de damp van je afslaat en je wenkbrauwen wit zien van de rijp.
8
En dan thuis allemaal een lekkere hete mok chocolade met een flinke scheut rum terwijl de snert staat te dampen op het vuur. Maar het blijft ook deze keer weer bij een episode van nostalgie. Een langgerekt moment eigenlijk, van een dag of twee. Niet genoeg om de ijzers uit het vet te halen, hooguit om te checken of ze nog scherp zijn. Wel genoeg om de gedachten weemoedig terug te doen voeren naar die koude januari van alweer ruim een decennium geleden. Tien jaar terug, bijna elf op het moment van dit schrijven, gingen een paar duizend mensen op de schaats langs de elf Friese steden. ‘Ja’, zo vertel ik mijn kinderen, ‘In de twintigste eeuw had je winters…’. Landerig staren ze naar een foto van hun vrolijk zwierende vader op het Tjeukemeer. Het zijn plaatjes uit een ver verleden zonder betekenis.
januari 2008
Wat gaat de tijd snel. Voor je het weet zijn er weer tien jaren voorbij. Op 4 januari 1997 was het de laatste keer. En het was bar - alleen in 1963 (Reinier Paping, -18 ºC en sneeuw) waren de omstandigheden extremer -. Henk Angenent won in de tweede tijd ooit. Er stond toen, net als nu, een straffe oostenwind. Wie er niet bij was, zat voor de buis met een fles bitter onder handbereik. Tot in de diepe duisternis leefde heel Nederland mee met de landgenoten die de bijna 200 kilometer lange tocht voltooiden. En sindsdien hadden we slechts Nieuwhollandse kille prutwinters: vrijwel geen sneeuw, geen fatsoenlijk ijs en nauwelijks vrieskou. Bestaat Saxion al 10 jaar? Is Saxion al zo oud als de laatste herinnering aan de tocht der tochten? Waar blijft de tijd.
Foto: Linda Olthof
Beurs afschaffen? Prima! In Nederland is het anno 2008 gemeengoed geworden om te klagen. ‘We zeggen wat we denken’ en mopperen ‘recht door zee’ wat af over van alles en nog wat. Want er deugt ‘natuurlijk’ niks van de wachtlijsten in de zorg, de bestrijding van files en het ‘matige koopkrachtplaatje’ dat ons bijna dagelijks wordt voorgetoverd. Mekkeren over de kwaliteit van het onderwijs - of beter gezegd, het vermeende gebrek daaraan - is nog zo’n hot item. Maar waar alles en iedereen zijn of haar stem luid laat horen, tellen studenten in het hoger onderwijs opvallend stil hun knopen. Afgelopen november leidde een simpel msn-berichtje van de scholierenvakbond LAKS tot een omvangrijke en landelijke staking van scholieren van het vmbo, de havo en het vwo. Ze protesteerden ‘ouderwets fel’ tegen het rigide 1040-urenrooster en de vele ‘niksnut-uren’ die in dit schema verwerkt zitten. In eerste instantie werd gezegd dat die lummels niet eens wisten waarvoor
ze actie voerden en dat de politie maar met harde hand moest optreden toen de scholieren zich met tienduizenden op het Amsterdamse Museumplein voor een luid protest meldden. Het waterkanon en de wapenstok van de ME werden inderdaad ingezet, maar de scholieren kregen binnen de kortste keren steun vanuit ‘onverdachte’ hoek: hun ouders, leraren én de vakbond Aob. En iedereen die nog niet zo lang geleden zélf in een matig geoutilleerd ‘studiehuis’ gezeten heeft, weet wat een Z-uurtje betekent en aan den lijve heeft ondervonden hoe het is om geplet te worden in de veel te krappe school waar onderwijsver-
jectie in het (voortgezet) onderwijs om de salarissen van de onderwijzers op te krikken. Tegelijkertijd liet hij en passant proefballonnetjes op om het collegegeld in het hoger onderwijs te verhogen, beurzen te verlagen, studenten meer te laten lenen en zette hij daarbovenop ook nog eens vraagtekens bij de noodzaak om bachelors de ruimte te geven om voor een master degree door te studeren aan de universiteit. Nu komen de hbo-studenten in het geweer, zou je denken. Maar niets blijkt minder waar, het bleef oorverdovend stil aan het front. Jazeker, er werd door de studentenbonden ISO
Studenten oorverdovend stil nieuwing en vernieuwing van de infrastructuur niet hand in hand zijn gegaan, weet ook dat de scholieren terecht de straat op gingen. Onderwijsminister Ronald Plasterk presenteerde ondertussen ‘als doekje voor het bloeden’ een miljoenenin-
en de LSVb een ‘wij-zijn-woedendpersberichtje’ de wereld ingestuurd en er staan op een kille woensdagochtend een handjevol studenten op het Binnenhof met een heuse petitie. Die door de minister met een smalende glimlach in ontvangst
januari 2008
9
wordt genomen omdat hij schijnbaar beseft dat studenten in het hoger onderwijs - ook die bij Saxion - al jaren lang elke maatregel die hen treft, voor zoete koek slikken. “Minder contacturen? Prima, dan kunnen we fijn een bijbaantje nemen.” “OV-kaart verplicht? Basisbeurs bevroren? Ok, dan blijven we wel in ‘hotel-mama’ wonen, want een kamer is dan te duur.” “Steeds minder vakbekwame docenten die steeds meer studenten moeten bedienen? Was dat vroeger beter dan?” Geen student die zich er druk over lijkt te maken. En geen actievoerende Saxion-student te zien op De Brink, het Ei-van-Ko of het Museumplein. Wellicht hebben studenten in Nederland het zo slecht nog niet. Het zou zo maar waar kunnen zijn. En misschien vinden ze het plan van de PvdA om studenten de kosten voor hun studie - zo’n 35.000 euro voor een hbo’er - volledig te laten terugbetalen als zij klaar zijn met studeren wel een briljant idee? Harry van Stratum
Reportage
CII doet iets terug voor bedrijven Terwijl Saxion bijna geen aparte bedrijvendagen meer kent en het nu één keer per jaar doet met de Kennisdagen, heeft de academie Communicatie, Informatietechnologie en Informatiemanagement (CII) besloten er afgelopen maand toch weer eentje te houden. dan bij ons op de opleiding? Binnen drie weken hadden we al meer bedrijven dan we konden plaatsen.” In 2010 zal er op de ICT-markt een tekort zijn van ongeveer 10.000 mensen. “Dat zijn er gemiddeld drie per bedrijf,” stelt Oeloff. “De markt staat dus te springen om nieuwe mensen, maar wij kunnen er jaarlijks nog steeds maar 200 afleveren. Daarom komen op deze bedrijvendag ook mensen van het ROC kijken, zodat de bedrijven die hier staan ze
ervan kunnen overtuigen een vervolgopleiding te gaan doen.” Dat het tekort groot is wordt nog eens bevestigd door Lisette Meerman van Thales: “We zijn al jaren op zoek naar manieren om het binnenkomende werk nog aan te kunnen. We staan hier voornamelijk om mensen aan ons te binden door ze precies te vertellen wat we doen en wat de groeimogelijkheden zijn binnen ons bedrijf. We hopen dan dat ze aan ons denken wanneer ze een baan zoeken.” Een diploma halen is nog wel nodig, want: ”Net
Jacob Bijsterbosch, nu werkzaam bij PTS, is één van de afgestudeerden van dit jaar: “Na mijn afstuderen heb ik mijn cv op monsterboard.nl geplaatst. Nog dezelfde dag begonnen bedrijven me te bellen om te vragen of ik nog op zoek was naar welk ICT-werk dan ook, dus na drie dagen heb ik mijn cv er weer af gehaald. Ik ben toen zelf gaan solliciteren bij PTS en daar werk ik nu aan uitdagende projecten die precies bij me passen.” Étienne Wilderink
Foto: Toma Tudor
nder leiding van Hans Oeloff (manager onderwijsorganisatie) is CII ongeveer twee maanden geleden begonnen met het plannen van de bedrijvendag: “Omdat het bedrijfsleven met het geven van gastcolleges, het aanbieden van afstudeeropdrachten en deelnemen aan commissies ondertussen zo nauw betrokken is bij onze opleiding stond het voor ons vast dat we daar wat voor terug moesten doen. Door het tekort aan ICT’ers staat elk bedrijf te springen om nieuw personeel, en waar kunnen ze dat beter vinden
O
als de andere bedrijven die hier staan zijn we alleen op zoek naar gekwalificeerd personeel met een diploma. We kunnen het ons niet permitteren grote projecten in handen te geven van mensen die geen goede basis hebben.”
10
januari 2008
GMRRRRRRRR
Nieuws
In 2008 méér geld voor beter onderwijs Begroting € 146,6 miljoen; personele lasten € 111,1 miljoen; collegegelden 28,3 miljoen Het laatste overleg van de GMR met de Raad van Bestuur in 2007 ging vooral over de begroting 2008. De GMR stelde daarover in de financiële commissie 26 vragen. Voor het jaar 2007 wordt een “winst” verwacht van acht miljoen euro. De solvabiliteit loopt daardoor op tot boven de 40% (streefcijfer is 35%). Uitschieters bij de “onderbesteders”: het Kenniscentrum Inrichting Leefomgeving (overschot 7 euroton), de Academie Marketing & Internationaal Management (5 euroton over) en Toegepaste Kunst & Technologie (5 euroton over)! De GMR verlangt dat er in 2008 niet weer een miljoenenoverschot ontstaat maar dat er maximaal in de versterking van het onderwijs wordt geïnvesteerd. De Raad van Bestuur lichtte toe dat in 2008 het budget per student met 5% wordt verhoogd. Er gaat bijna 6 miljoen extra naar de academies en 21/2 miljoen extra naar de lectoraten. Dat geld wordt rechtstreeks gebruikt voor de
versterking van het onderwijs. Bovendien zijn er in 2007 ruim 150 personeelsleden bij gekomen en ook dat zal een positieve invloed hebben op de kwaliteitsverbetering. Het prestatiegerichte beloningsbeleid biedt de ruimte om docenten die structureel méér dan goed presteren, daarvoor extra te belonen. Tenslotte wordt in 2008 ook nog eens € 1,6 miljoen extra in ICT geïnvesteerd bovenop de vaste investering van 2 miljoen. Investering van € 35 miljoen in betere huisvesting In 2008 wordt de renovatie van de locatie Deventer verder uitgevoerd. De nieuw centrale hal zal halverwege 2008 gereed komen. Ook de academie-gebonden ontmoetingsruimten (OTSWO’s) worden voltooid en de opleiding stedenbouwkundig ontwerpen van ROB zal, als de gemeente meewerkt, waarschijnlijk verhuizen naar een eigen gebouw in het havenkwartier. In Enschede wordt met de nieuw-
bouw gestart die in 2009 klaar moet zijn. De situatie en de verwachte ontwikkelingen in Apeldoorn zal nader onderzocht worden. Verder wordt geïnvesteerd in verbetering van het ‘klimaat’ in de gebouwen. Ook de modernisering en de uitstraling van de collegezalen en lesruimtes krijgt in 2008 extra aandacht. Minoren gaan altijd door ! In de evaluatie van de minoren die in het academiejaar 2007-2008 werden aangeboden, werden kritische kanttekeningen geplaatst, vooral over de kwaliteitsbewaking van een minor en over minoren die bij gebrek aan belangstelling werden afgelast. De Raad van Bestuur bevestigde dat studenten niet mogen worden gedupeerd door het afgelasten van een minor. Voor het academiejaar 20082009 geldt daarom: wanneer één student zich voor een minor heeft ingeschreven en hij wenst zijn
inschrijving te handhaven, dan is de opleiding verplicht om de minor te laten doorgaan. De wijze waarop is dan een zaak van de opleiding en de betrokken studenten. De kwaliteit van minoren wordt bewaakt met een gestandaardiseerde validatielijst. Resultaten worden gerapporteerd aan de verantwoordelijke directeur en aan de Raad van Bestuur. Saxion gaat méér investeren in duurzaamheid Er is een nieuwe overheidsrichtlijn dat 50% van de inkopen en investeringen van semi-overheidsinstellingen in 2010 duurzaam moeten zijn. In de Saxion begroting 2008 is weinig terug te vinden van de duurzaamheidsparagraaf van de vorige strategische visie 2004-2008. De Raad van Bestuur meldde dat het facilitair bedrijf een beleidsnota voorbereidt waarin ook, voorzover mogelijk, duurzaamheids-streefcijfers worden vastgelegd voor onderhouds- en bouwprojecten en voor de inkoop van diensten en goederen. De nota zal in het voorjaar van 2008 met de GMR besproken worden.
Van het Studentendecanaat In stukjes van steeds ongeveer 500 woorden is er dit jaar in Sax onder het kopje “Van het Decanaat” aandacht besteed aan onderwerpen als het zoeken naar de balans tussen gevoel en verstand (studentenpsycholoog), trainingen en workshops, studievertraging en (financiële) faciliteiten. De redactionele opdracht daarbij was: houd het zo zakelijk mogelijk, kort maar krachtig, liever geen casuïstiek. Aan het eind van het jaar waag ik het erop een redactionele scheve schaats te rijden. Ik kijk in dit artikel terug op 12 maanden studentendecanaat door een greep te doen uit mijn dagelijkse praktijk; ik lees zo gezegd in telegramstijl voor uit eigen werk. Het is ook in 2007 een prachtbaan geweest, vol boeiende ontmoetingen “achter de coulissen”. Maar de lezer oordele zelf! In telegramstijl dus: - student verwezen naar een deskundige vanwege vermoeden van dyslexie; dyslexieverklaring plus onderzoeksverslag op een A-4tje samengevat en vertaald in gewoon Nederlands plus overzicht benodigde voorzieningen/faciliteiten/tips voor docenten enz.; afspraak met mentor laten maken om dat A-4tje te bespreken. Geholpen bij aanvraag voor vergoeding van de onderzoekskosten bij een fonds. - Student verwezen naar een psychiater voor een intakegesprek, mogelijk leidend tot psychotherapie; hulpverlening van studentenpsycholoog (ong. 1,5 jaar terug) was door student afgebroken; was er blijkbaar toen niet aan toe. - Student met overstap van vierjarige Bachelor naar tweejarige Associate Degree (AD) met name er voor gewaarschuwd dat de IBG gewoon de wet uit hoort te voeren. Die wet geeft ook aan AD-studenten het recht op vier jaar studiefinanciering in de vorm van een prestatielening , maar zet slechts twee jaar om in een gift bij
-
-
-
-
-
diplomering. Heb je bij een overstap al 24 of meer maanden beurs opgemaakt, dan is het oppassen geblazen! Uitgelegd wat te doen. Zelfde student heeft in principe recht op verlenging studiefinanciering vanwege dyslexie, ook als AD-student met studiefinanciering. Voorwaarde lijkt, gezien de tekst op het aanvraagformulier: je moet dan wel door je studiefinanciering heen zijn. Dat kun je lezen als: langer dan vier jaar. Terwijl het “eerlijker” zou zijn om hier langer dan twee jaar aan te houden. Toch aanvragen? proberen? Tricky? Student-vluchtelinge valt na 7 jaar onder het generaal pardon, is daar zielsgelukkig mee; staat op het punt van herinschrijving maar weet niet waar ze terecht komt vanwege een onzeker huisvestingsbeleid van het betreffende ministerie. Afwachten? Inschrijven? Wanneer is te laat echt te laat? Student in ernstig gewetensconflict door steeds duidelijker wordende sexuele geaardheid die absoluut niet strookt met de opvattingen van zijn cultuur/religie en zijn eigen opvattingen. Verwezen naar stud.psycholoog. Student, wonend in een opvangcentrum voor asielzoekers (COA) dreigt naar een ander centrum in een Gronings gehucht te moeten verhuizen vanwege sluiting van zijn huidige in Azelo. Hem wordt doodleuk overschrijving naar een andere hogeschool geadviseerd. Student wil perse in Enschede blijven studeren, mijns inziens om heel begrijpelijke redenen. In samenspraak met mentor een brief geschreven waarin ik uitleg dat continuïteit van onderwijs en opvang bij Saxion noodzakelijk is. Dat heeft volgens student geholpen bij zoeken van alternatieve huisvesting in de buurt van Enschede. Student met stoornis in het Autistisch Spectrum doorloopt zonder al te veel proble-
januari 2008
11
men een stage. Enerzijds doordat het bedrijf een duidelijke structuur heeft, dus behoorlijk voorspelbaar is, anderzijds door een goed voorbereide ondersteuning: job-coach met kennis van de stoornis op de werkvloer, stagebegeleiding door de zeer toegewijde mentor (doorlopend mentoraat!); extra faciliteiten bij de opleiding, ondersteuning – waar nodig – door iemand van het autismeteam van Mediant; ruggespraak met de studentenpsycholoog; evaluatiebijeenkomsten van de student met de “ondersteuningsgroep” (mentor + psycholoog Mediant (soms) + ouder + externe studiebegeleider). Recentelijk mocht de student weer een zegening tellen: geslaagd voor een presentatie. - Gelukt om student van een andere hbo-instelling te laten “scoren” bij een aanvraag voor nieuwe rechten op studiefinanciering vanwege een functiebeperking met als gevolg de noodzaak om een andere, passender opleiding te kiezen. Bijzonder: onder passender mocht hier ook, mits door studentendecaan beargumenteerd, een passender opvang en een passender programmering bij de zelfde opleiding op Saxion worden verstaan. Mooie reclame voor Saxion! - Directeur constateert ongewenst gedrag en vraagt procedureel consult over wat te doen en te laten. Verwezen naar MIK plus collegadecaan en zelf vertrouwenspersoon geweest voor degene die in de ogen van de directeur het ongewenst gedrag had vertoond. Andere collega bood het slachtoffer zijn diensten als vertrouwenspersoon aan. Daardoor geen conflicterende belangen. - En zo kan ik nog uren doorgaan.
EEN MOOI EN GEZOND NIEUW JAAR GEWENST ! Peter Tol
Achtergrond
Waarom docenten minder tevreden zijn dan andere Saxion-medewerkers
Kritische uitvoerkracht in kantoortuin Onderwijzend personeel is een stuk minder tevreden dan het ondersteunend en beheersend personeel. Dat bleek uit het eerste onderzoek naar tevredenheid van Saxionmedewerkers eind vorig jaar. Hoe komt dit? Sax maakte een rondgang langs diverse docenten waarbij termen als waardering en kantoortuinen als oorzaak werden genoemd. evredenheid is een complex begrip. Niet gek dus dat de onderzoekers meer dan een jaar over het samenstellen van de vragenlijst voor het medewerkerstevredenheidsonderzoek hebben gedaan. Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat Saxion-
T
medewerkers net iets tevredener over hun eigen werk zijn dan de gemiddelde Nederlandse werknemer. Uit hetzelfde onderzoek bleek echter ook dat onderwijzend personeel minder tevreden is dan ondersteunende en beheersende medewerkers. Het verschil is
12
vooral te zien in de gemiddelde waardering van organisatie, arbeidsomstandigheden en beloning. Een rondje langs docenten wijst uit dat de grootste oorzaak van het verschil om de inhoud van het werk van de medewerker gaat. “Resultaten binnen de diensten zijn zichtbaar. In het onderwijs zie je dat niet”, vertelt Jan Vink, docent medische elektrotechniek. Ook denkt hij dat de verandering in de maatschappij van invloed is. “Voorheen was vakinhoud het belangrijkst. Tegenwoordig is het werkproces ook belangrijk geworden. Managers zijn bijvoorbeeld procesgericht en niet inhoudelijk. Dit botst met elkaar en leidt daarom tot
januari 2008
andere resultaten in het onderzoek.” Uitvoerende kracht De Saxion-organisatie scoort een 5,5 gemiddeld in de beoordeling van onderwijzend personeel. Dat is laag, gezien dat het Nederlands gemiddelde op een 6,5 ligt en het ondersteunend en beheersend personeel Saxion met een 6,9 waardeert. Volgens veel ondervraagden zit hier het grootste probleem. Het verschil heeft volgens hen te maken met de communicatie tussen het personeel. Vink: “Docenten weten niet altijd wat het ondersteunend en beheersend personeel doet en andersom. Managers weten vaak veel over het proces en niet over de eigenlijke vakinhoud op de academie waar
Achtergrond
Uitslag onderzoek Algemene tevredenheid Werkzaamheden Arbeidsomstandigheden Collega’s Leidinggevende Organisatie Ontwikkelingsmogelijkheden Beloning
denheidsgevoel over de organisatie. Wat er allemaal in de kamers van de verschillende backoffices wordt besloten, wordt niet altijd openlijk besproken met andere medewerkers. Bos: “De communicatie van het management naar de andere medewerkers is niet altijd goed. Het gebeurt dat
2007 7,2 7,3 5,7 7,9 6,6 6,2 6,5 5,8
Nl 7,1 7,1 6,4 7,6 6,7 6,5 6,1 5,4
OBP 7,4 7,4 6,5 7,9 7,0 6,9 6,5 5,9
OP 6,8 7,1 5,0 7,9 6,2 5,5 6,3 5,5
allerlei verschillende soorten medewerkers te vinden zijn.” Ook problematisch zijn de faciliteiten op de werkplekken. Zo noemt Hovens het voorbeeld van niet in lokalen aanwezige beamers in Deventer. “Niet in elk lokaal is een
Natuurlijk zijn er ook mensen die zich niet in de uitkomst van het onderzoek kunnen vinden. “Over het algemeen ben ik zeer tevreden over Saxion als werkgever”, aldus Vera de Ruiter, studiecoördinator verkorte tweedegraads lerarenopleiding. Ook Slagter had, gezien zijn positieve werkervaringen bij de academie Bedrijfskunde en Ondernemen, hogere gemiddeldes verwacht. De meeste ondervraagden hebben geen idee waarom score van het onderwijzend personeel laag is op het gebied van beloning. Alle ondervraagden vinden het goed dat een dergelijk onderzoek heeft plaatsgevonden. Slagter: “Het is nuttig en fijn. Een vervolgonderzoek waarin wordt doorgevraagd op aspecten die te maken hebben met de taaktevredenheid zou aanknopingspunten kun-
Foto: Toma Tudor
‘Managers zijn procesgericht bezig, docenten inhoudelijk. Dat botst’
ze werken. Hierdoor kunnen docenten hun bezieling niet kwijt. Docenten willen graag laten zien wat het vak doet en wat ermee wordt bereikt. Dat gaat niet als een manager niet weet wat het inhoudt.” Simon Bos, docent technische bedrijfskunde: “Het heeft te maken met het herkennen van jouw plek binnen de organisatie.” Jacques Hovens, docent psychologie, sluit zich bij Vink aan. “Veel Saxion-medewerkers weten door de grootte van de organisatie niet wie wie is en wat hun functie inhoudt. Mensen op de stafafdeling leven zich niet in in de situatie van een docent.” Ruud Koopman, docent small business & retail management, geeft een voorbeeld: “Het ene overleg met de student duurt langer dan het andere, maar voor lange gesprekken is er agendatechnisch niet altijd ruimte.” Openheid in informatieverstrekking hoort volgens velen ook bij het tevre-
medewerkers pas later horen hoe en waarom een bepaald besluit is genomen.” “Beslissingen die worden genomen zijn niet altijd duidelijk voor anderen. Dat zet kwaad bloed”, aldus Vink. Ook vallen veel ondervraagde docenten over de waardering van de docent in zijn algemeen. “De naam alleen al roept veel negatieve gedachten op”, vindt Hovens. “Ondersteunend en beheersend personeel. Dat beheersend had veel beter beherend personeel kunnen heten. Het komt nu over alsof wij als docenten helemaal geen inbreng hebben.” Hovens, die tevens deel uitmaakt van de Algemene Onderwijsbond, vertelt dat docenten veelal tot het uitvoerend personeel worden gerekend. “Dat is echter niet alleen op Saxion. Ook op andere hogescholen in Nederland is dat het geval.” Kantoortuinen Een ander gebied waar een groot verschil te merken is tussen de docenten en het obp zijn de arbeidsomstandigheden. “Natuurlijk zijn mensen in het begin van veranderingen niet blij. Ze moeten hun routine veranderen”, zegt Hovens. “Het is vervelend om eerst je bureau leeg te ruimen voor je naar huis gaat. Docenten hebben steeds grotere tassen bij zich, omdat de kasten in de kantoren vol staan. Spottend worden alle werkplekken al kantoortuinen genoemd, omdat er
beamer aanwezig. Niet elke docent gebruikt er één. Maar het is wel vervelend voor docenten die er wel één gebruiken als uit de roosterloterij een lokaal zonder beamer rolt.” Koos Slagter, docent technische bedrijfskunde, erkent dit probleem ook. Een tweede probleem, dat Slagters tevredenheid bij arbeidsomstandigheden beïnvloedt, is de taakvariatie. “Deze is groot. Bij bedrijfskunde wordt les gegeven aan voltijd- en deeltijdstudenten, maar er worden ook in-company trainingen gegeven in het kader van Kennistransfer. De werkprocessen hiervoor verschillen sterk en het blijkt lastig te zijn om de werkprocessen goed op elkaar af te stemmen, vooral als het gaat om het inplannen van de lessen die moeten worden gegeven”, aldus Slagter. Zelfreflectie Het lijkt alsof de onvrede wordt afgeschoven op anderen. Vink: “Natuurlijk is dat niet zo. Docenten moeten verder kijken dan alleen hun eigen vak. Er is meer in een hogeschool als Saxion dan alleen Milieukunde, Sociaal Pedagogische Hulpverlening of Kunst & Techniek.” “Bovendien zijn er veel dingen veranderd. Daar is niet iedereen het altijd mee eens, het heeft tijd nodig om aan veranderingen te wennen”, zegt Hovens. Slagter: “Je moet je ook afvragen hoe hoog de norm moet zijn. Is een zeven bijvoorbeeld niet hoog genoeg?”
januari 2008
13
nen bieden voor een verhoging van de medewerkerstevredenheid.” Volgens velen mag het veel vaker en uitgebreider. Het medewerkerstevredenheidsonderzoek heeft ook resultaten per academie. Deze zijn nog niet overal bekend gemaakt en ook is niet bekend welke academies de resultaten openbaar maken. Wendy van Til
Kritiek Een andere belangrijke factor in het onderzoek is volgens een aantal de kritische blik van docenten. “Het kan best zijn dat docenten kritischer zijn, omdat ze gewend zijn om mensen te beoordelen”, aldus Vink. Ook Hovens noemt kritisch als een factor, maar op een ander vlak. “Het medewerkerstevredenheidsonderzoek had kritischer gekund. Vragen over de functieherwaardering, waarbij veel docenten twee schalen zijn gedaald, zijn niet inbegrepen en ook de waardering voor de kwaliteit van het management of de faciliteiten moest men kwijt bij twee vragen over de werkplek. Bedoelen ze bij een vraag als hoe waardeer je de werkplek? mijn kantoor of mijn leslokaal? Graag zou ik in de toekomst een onderzoek zien met meer gedetailleerde vragen.”
Interview Nieuwe bestuursvoorzitter Wim Boomkamp wil accenten leggen op onderwijs en praktijkonderzoek
‘We doen te veel routinematig’
Foto: Toma Tudor
Hij werkt al twintig jaar op Saxion, is sinds 2002 bestuurder van deze hogeschool en heeft samen met voorganger Cor Boom de nieuwe strategische visie uitgestippeld. Dus lijkt het voor de hand liggend dat de nieuwe bestuursvoorzitter Wim Boomkamp (55) geen grote veranderingen gaat doorvoeren om z’n stempel erop te drukken. Of toch? “We moeten meer onderzoek en innovatie doen, want nu gebeurt te veel routinematig.”
14
januari 2008
Hoe gaan we merken dat Wim Boomkamp aan het roer staat? “Ik wil in eerste instantie gaan voor continuïteit, de strategische visie uitdragen. Dat is al niet niks. Wel wil ik accenten aanbrengen: meer inzetten op onderwijs en praktijkonderzoek. Bachelor- én masteropleidingen, kenniskringen én transferactiviteiten. Zo gaan we investeren in beroepsgerichte masteropleidingen. Van de elf masteropleidingen die we aanbieden zijn er vier geaccrediteerd door de NederlandsVlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) en zeven via een buitenlandse instelling. We willen die zeven ook door de NVAO geaccrediteerd krijgen en hebben een master social work en een master leren en innoveren in de pen. Verder moet het tot ons doordringen dat praktijkonderzoek één van onze kerntaken is en dat het noodzakelijk is dat steeds meer collega’s en studenten ten behoeve daarvan moeten werken. Je kunt denken aan werving van docenten met onderzoeksvaardigheden en studenten betrekken bij leren in de praktijk, zodat ze netwerkfuncties krijgen. Nu doen we heel veel routinematig. Voorbeelden van die routine zijn de onderwijsprogramma’s die elk jaar hetzelfde zijn. Of neem de traditionele rol van een stagebegeleider, die vooral het proces van een stagiair begeleidt. Dat zou kunnen veranderen in een opdracht van een bedrijf, waarin docenten en studenten participeren. Op die manier scholen studenten en docenten zich in onderzoeksvaardigheden. Een stage in traditionele zin zal steeds meer vervangen worden door dit soort activiteiten. We zullen op die manier meer bijdragen aan het oplossen van vraagstukken in de samenleving. Dit gebeurt nog veel te weinig. Kenniscentra zijn een belangrijke
Interview
partner, maar we moeten oppassen dat ze niet te los van het onderwijs komen te staan. Binding met het onderwijs en veranderingen in het curriculum zijn belangrijk, alleen dan kan wat ik schetste als een olievlek gaan werken.” Met welke onderwerpen houdt Boomkamp zich het liefst bezig, terwijl hij aan het roer staat? “Financiën ben ik heel boeiend gaan vinden. Hoe je daarop kunt besturen. Bij gedetailleerd boekhouden haak ik af, maar het proces vormgeven, aandeelhouder zijn, hoe je kunt bouwen tegen gunstige leningen, dat vind ik interessante thema’s. Goed nadenken over uitgaven en het waarom daarvan.” Maar je bent toch vooral een onderwijsman? “Dat is ook zo: ik ben van huis uit orthopedagoog. Mensen en onderwijs vind ik enorm boeiend. Hoe kun je mensen stimuleren en faciliteren om te participeren. Maar als bestuurder moet het niet uitmaken welke onderwerpen je in je portefeuille hebt.” Met de huidige bekostigingsdirecteur Ineke van Oldeniel als toekomstig collega, wordt het nog vechten om de portefeuille Financiën. “Nee hoor. Wel vind ik sommige portefeuilles van wezenlijk belang voor de voorzitter van de Raad van Bestuur. Zo is dat Control, het controleren van alle processen binnen Saxion. Het ligt voor de hand dat dit bij de bestuursvoorzitter komt te liggen. En aangezien het goed is om Control en Financiën van elkaar te scheiden, is het goed denkbaar dat de nieuwe collega Financiën gaat doen. Verder vind ik dat een bestuursvoorzitter ook Interne en Externe Betrekkingen (voorheen Marketing & Communicatie, red.) in zijn portefeuille dient te hebben, want je bent toch het gezicht naar buiten toe.” Cor Boom gaf altijd aan veel te hebben met de relatie met de buitenwereld. Daar heb jij het in dit interview nog niet letterlijk over gehad. “Maar dat is wel iets wat ik belangrijk vind. We zijn er dankzij de buitenwereld. En als bestuursvoorzitter zal ik natuurlijk veel meer mijn
gezicht laten zien aan de buitenwereld, in bijvoorbeeld overleggen van en met regio’s en gesprekken met bedrijven en instellingen. Ik vind dat Saxion zich meer kan laten zien. Neem de nieuwe opleiding Stedenbouwkundig Ontwerpen, een opleiding die mogelijk is geworden door actuele ontwikkelingen in de beroepspraktijk als basis te nemen. Men kan niet om Saxion heen, dat moet beter doordringen. Wat dat betreft zijn we nog niet goed genoeg.” Over Stedenbouwkundig Ontwerpen gesproken, die wordt gehuisvest in het Havenkwartier in Deventer. Dat gaat niet samen met een bundeling van de gebouwen, het Saxion-beleid. “In Deventer is bundeling niet goed mogelijk. Ondanks de nieuwbouw ontstaat er door nieuwe opleidingen en intensivering van het onderwijs krapte aan de Handelskade. De keuze is gevallen op uitbreiding in het Havenkwartier, een gebied waarin de opleiding Stedenbouwkundig Ontwerpen prima past. Ik kan me voorstellen dat verwante opleidingen als Milieukunde en Ruimtelijke Ordening en Planologie binnen twee jaar naar die plek gaan, zodat we ruimte creëren aan de Handelskade. Momenteel lopen onderhandelingen met de gemeente Deventer over verhuizing van SO naar het Havenkwartier. De gemeente zal een verhuizing naar het havenkwartier mede mogelijk moeten maken.” In de strategische visie wordt niet gerept over kwantitatieve groei. Terwijl je een paar jaar geleden nog in media riep dat Saxion met zeven domeinen hbo in Apeldoorn zou gaan beginnen. Nu worden er samen met de HAN en Windesheim slechts vier opleidingen gestart (Ict, Veiligheid en Recht, Pensioen en Verzekeringen, en Integraal Ontwerpen), die een jaar later dan gepland starten. “Kwantiteit is geen doel op zich, maar ik vind wel dat we een bijdrage aan hoger opgeleiden moeten blijven leveren en dat we ons marktaandeel moeten behouden. Als je participeert in maatschappelijke ontwikkelingen, zoals ik schetste, dan kan het niet anders dan dat je groeit. Gewoon om wie je bent en
wat je doet. Ik weet dat er hogescholen zijn die explosiever groeien dan wij, maar het gaat niet om een verdubbeling van het aantal studenten. Apeldoorn is een verhaal apart. In een column in het blad van de Regio Stedendriehoek stel ik zelfs de vraag waarom er eigenlijk hbo in Apeldoorn moet komen, met alle hogescholen in de nabijheid van Apeldoorn.” Dat is een opmerkelijke opmerking van iemand die in 2005 aan de Apeldoornse gemeenteraad vertelde zeven hbo-opleidingen in Apeldoorn te willen beginnen. “In eerste instantie zouden we het alleen gaan doen en dan is een breed scala aan opleidingen geen punt. Een lerarenopleiding (pabo, red.) was aanvankelijk een domein. Wanneer we die opleiding zonder anderen zouden starten, zou onze Pabo in Deventer geen concurrentiegevaar lopen. Het is trouwens niet zo dat onze plannen voor Apeldoorn enorm zijn geslonken: de domeinen die ik toen noemde, zoals psychologie en ondernemerschap (Toegepaste Psychologie en Small Business, red.), starten nu in Deventer.” Ook opvallend in de strategische visie zijn ‘vakmanschap en bezieling’, twee van de vier kernwaarden van Saxion. Mis je die nu? “Ja. We kunnen met veel meer passie en elan ons werk doen. De blik naar buiten en trots op wat we doen. Het is toch opmerkelijk dat de buitenwereld trotser is op Saxion dan wijzelf?” Je zou kunnen denken dat die mindere beleving vooral bij docenten aanwezig is, getuige het recente medewerkerstevredenheidsonderzoek, waaruit blijkt dat onderwijzend personeel minder tevreden is dan onderwijsondersteunend personeel. “Ik weet niet of je dat zo zwart-wit kunt stellen. In rondjes langs academies over de strategische visie kwam ik heel veel gedreven docenten tegen die in enthousiaste teams elkaar vertelden waar ze mee bezig waren. Ik denk dat het goed is om nog veel meer aan elkaar te vertellen. De tevredenheid onder docenten opkrikken, komt van twee kanten. Natuurlijk kunnen wij veel
januari 2008
15
doen op het gebied van ontwikkeling en arbeidsomstandigheden, maar ik ben tegen ‘zij roepen wij draaien’.” De laatste tijd is wel goed te zien dat Saxion inzet op de kwaliteit van het personeel, met alle ontwikkelingscursussen die Human Resource Management aanbiedt. Verder melden meerdere bronnen dat Saxion van de Nederlandse Staat een genoegdoening heeft gekregen voor de gemaakte kosten in de kwestie van de hbofraude. Kun je dat bevestigen? “Dat klopt. Het Openbaar Ministerie had een zaak tegen Saxion Hogescholen aangespannen in verband met valsheid in geschrifte bij het inschrijven van buitenlandse studenten. Uiteindelijk werd het OM door de rechtbank niet ontvankelijk verklaard. In de hele zaak hebben we veel kosten gemaakt en schade geleden. Daarom hebben we van de staat een compensatie van de gemaakte kosten ontvangen van 85.000 euro. We hebben besloten dat geld niet op een grote hoop te gooien, maar voornamelijk ten gunste te laten komen van de medewerkers. Het geld komt ten goede aan ons nursingproject in Vietnam en de viering van het tienjarig bestaan van Saxion met het Internationaal Circusfestival.” Je werd in het jaar van de fusie tussen Hogeschool Enschede en Rijkshogeschool IJselland directeur van de academie Mens en Maatschappij. Hoe keek je toen tegen de fusie aan en hoe nu? Is er reden voor een feestje? “Ik weet dat we tien jaar geleden in Enschede net met de Propedeuse Toegepaste Psychologie begonnen. Toen discussieerden we of we dat wel moesten doen. Het was een opleiding die in Deventer al stond. Als je ziet wat er uit voort is gekomen, met de opleiding Toegepaste Psychologie als resultaat, dan is dat heel goed geweest. Aanvankelijk was het moeilijk samenwerken, door de afstand en een verschil in opvattingen, en nog steeds zullen er mensen zijn die zich bij ‘Enschede’ of ‘Deventer’ vinden horen. Maar uiteindelijk denk ik dat we echt één sterke hogeschool zijn geworden.”
Tim de Hullu
Je ziet meer als je ook met je oren ziet $POUBDUMFHHFOFOPOEFSIPVEFONFULMBOUFOJTWBOXF[FOMJKLCFMBOHWPPSIFUPQUJNBBMGVODUJPOFSFOWBOCFESJKWFO)$/ EPFUEBUBMTHFFOBOEFS.FUBMMFHFXFOTUFNJEEFMFOFOFGGFDUFO8JK[JKOXBUEFPQESBDIUHFWFSTXJMMFOEBUXJK[JKOIVOPSFO IVONPOE IVOPHFO IVOOFVT IVOHFWPFM"MUJKEFMLBBSWFSTUFSLFOE BMUJKENFUUPFHFWPFHEFXBBSEF%BUNBBLU)$/UPU /FEFSMBOETCFTUPOUXJLLFMEF[JOUVJHJO[BLFDPOUBDU&OUPUFFOJEFBMFXFSLHFWFSWPPSUBMFOUJODPNNVOJDBUJF
)$/ /FEFSMBOETCFTUPOUXJLLFMEF[JOUVJHJO[BLFLMBOUDPOUBDU JTPQ[PFLOBBS )$/JTFFOUPPOBBO HFWFOEGBDJMJUBJSDPOUBDU DFOUFS*O[FUCBBSWPPS FMLFWPSNWBOLMBOU DPOUBDUQFSUFMFGPPO FNBJMFOXFCTJUF 3VJNFOUIPV TJBTUFFOHPFEHFUSBJOEF NFEFXFSLFSTCFXJK[FO FMLFEBHPQOJFVXEBU PO[FQFSTPPOMJKLFJO[FU WPPSIFULMBOUDPOUBDU WBOPO[FLMBOUFO InU HSPUFWFSTDIJMJTEBU)$/ TVDDFTWPMNBBLU )$/IFFGUWFTUJHJOHFO JO"OUBMZB &OTDIFEF )BBSMFN *TUBOCVM /JFVXFHFJO 3PUUFSEBN FO5JMCVSH ;JFXXXIDOOMWPPS NFFSJOGPSNBUJF
Commercieel Adviseurs voor het grootste telecombedrijf in Nederland "MT$PNNFSDJFFM"EWJTFVSBEWJTFFSKFLMBOUFO UFMFGPOJTDI PQQSPGFTTJPOFMFXJK[FPWFSEFNPHFMJKLIFEFOWBOEJWFSTF OJFVXF QSPEVDUFO/BFFOWPMMFEJHFJOUFSOFPQMFJEJOHFOFFOJOXFSLQFSJPEF XPSEKFWFSBOUXPPSEFMJKLWPPSEFWFSLPPQ WBOEJWFSTFUFMFDPNQBLLFUUFOBBODPOTVNFOUFOFOEF[BLFMJKLFNBSLU+FHFTQSFLTQBSUOFST[JKOIJFSCJK[FFSEJWFST 1SP¹FM
)#0XFSLFOEFOLOJWFBV
&OUIPVTJBTUF DPNNFSDJqMFJOTUFMMJOH
"MHFNFOFDPNQVUFSLFOOJT
.JOJNBBMVVSQFSXFFLJO[FUCBBS
6JUTUFLFOEFCFIFFSTJOHWBOEF /FEFSMBOETFUBBMJOXPPSEFOHFTDISJGU
8FSLFSWBSJOHNFU"%4-FOJOUFSOFUJTFFOQSn
8BUXJKCJFEFO
4BMBSJTDPOGPSN$"0
*OUFSFTTBOUFCPOVTSFHFMJOH
(FEFHFOJOUFSOFPQMFJEJOH
(PFEFTGFFSCJOOFOFFOFOUIPVTJBTUFFO TUJNVMFSFOEFPNHFWJOH
'MFYJCFMFXFSLUJKEFO UFDPNCJOFSFONFU KFMFTSPPTUFS
*OUFSFTTF #FMWPPSNFFSJOGPSNBUJFPGFFOUFMFGPOJTDITPMMJDJUBUJFHFTQSFLWBONBBOEBHUNWSJKEBHUVTTFOFOVVSPGPQ [BUFSEBHUVTTFOFOVVSNFUEF)$/TPMMJDJUBUJFMJKOPGNBJMOBBSTPMMJDJUBOUFO!IDOOM )$/&OTDIFEF#7 8FUIPVEFS#FWFSTTUSBBU #,&OTDIFEF
KOM NA AR DE OPEN DAG OP 8 MA ART OP UNIVERSITEIT NYENRODE
Bij de universitaire deeltijdopleidingen van NIVRA-Nyenrode gaan beroep en studie hand in hand. Je werkt als assistent-accountant of -controller en daarnaast ben je gemiddeld één dag per week student. Je werkgever betaalt je studie en na de opleiding liggen de carrièrekansen voor het oprapen. Meer weten over Managerial Controlling en onze Masters of Science in Accountancy en Controlling? Meld je dan aan voor onze open dag op zaterdag 8 maart op Universiteit Nyenrode, waar een grote bedrijvenmarkt aanwezig zal zijn voor functies binnen accountancy en controlling, of vraag onze brochure aan via www.nivra-nyenrode.nl.
NIVRA-Nyenrode School of Accountancy & Controlling
Sporen uit het verleden
Foto’s: Toma Tudor, Auke Pluim en Hannie Schipper
Saxion bestaat tien jaar. Alhoewel, Saxion… Tien jaar geleden gingen Rijkshogeschool IJselland en Hogeschool Enschede samen om dé hogeschool van Oost-Nederland te worden. Op 5 januari 1998 fuseerden de besturen van de beide hogescholen tot de Stichting HON (Hogescholen Oost-Nederland), op 13 februari 2002 is de naam van Stichting HON gewijzigd in Stichting Saxion. Langzaam maar zeker werden alle sporen uitgewist die nog aan de oude hogescholen deden denken. Maar wie goed om zich heen kijkt, vindt nog aardig wat relikwieën, die nog dagelijks worden gebruikt. Sax besteedt uitgebreid aandacht aan het tienjarig jubileum van Saxion. Met de focus op de actualiteit, in historisch perspectief.
januari 2008
17
Tijdbalk gemaakt op basis van publicaties in Sax en de voorgangers van Sax: Het Hogeschoolblad (Deventer), Headline en Spreekbuis (Enschede)
Waar heeft de fusie Saxion gebracht? Januari
1998 5
Oprichting Stichting Hogescholen Oost-Nederland (HON): de bestuurlijke fusie tussen de Rijkshogeschool Deventer en Stichting Hogeschool Enschede is een feit
22
Februari
groen licht voor nieuwbouw Stadscampus Enschede Hogeschool Enschede (HE) en Universiteit Twente (UT) starten samen opleidingstraject chemische technologie Cijfers gewist door kopieerfout op IJselland
Maart
Studenten IJselland geven voorkeur aan rookverbod in kantine Vrijwel alle nieuwe opleidingen naar Enschede, IJselland streeft geen groei na, blijkt uit de nota Strategie 1999-2002 van de HON Enschedese studenten protesteren samen met Duitse studenten in Ahaus tegen Castor-atoomafval HE voegt skeelerrace toe aan Twenthe Marathon Instituut ICT benoemt lector uit bedrijfsleven
18
Eerste bijeenkomst vrouwennetwerk HON
23
Gebouw De Admiraal (voormalig hoofdgebouw Enschede) moeilijk bereikbaar, voorwerkzaamheden voor de nieuwbouw zijn begonnen
April
Gebouwen De Maere en De Villa verwerven status van monument Informatiseringsdienst heeft plan gemaakt om schade bij millenniumprobleem te voorkomen. Alleen kosten millenniumproof maken IJselland kost al enkele tonnen. Faculteitsraden en Hogeschoolraad Enschede stemmen voor fusie Eerste Bedrijven Contact Dag IJselland
December
November Oktober September
Plan afvalscheiding IJselland groots geïntroduceerd Topsportersregeling van start op IJselland
Schooltjes worden groot Tien jaar geleden vond de bestuurlijke fusie tussen Hogeschool IJselland en Hogeschool Enschede plaats. Sindsdien is er een boel gebeurd. Tijd om te kijken of de fusie haar doel heeft bereikt. Weg vrij voor megahogeschool op de as Deventer – Osnabrück’, kopt Headline, het voormalige maandblad van Hogeschool Enschede op 8 april 1997. De fusie tussen Rijkshogeschool IJselland in Deventer en Hogeschool Enschede zou van start gaan. Maandenlange onderhandelingen tussen beide hogeschoolraden, medezeggenschapsraden volgden. Op 1 januari 1998 fuseerden Hogeschool IJselland en Hogeschool Enschede. Er werd één hogeschoolorganisatie gevormd, Saxion Hogescholen, die indertijd in grootte een vijfde plaats in Nederland innam.
‘
Tien jaar later. Er is veel veranderd. Saxion Hogescholen is verantwoordelijk voor het opleiden van bijna 18.000 studenten in Deventer, Enschede en Apeldoorn. Albertjan Peters, voorzitter van het College van Bestuur Enschede en later ook van Saxion, zei in een interview met Hogeschoolblad IJselland (16 december 1997) dat hij het leuk vindt om iets met een organisatie te bereiken. Wat heeft Saxion bereikt met de fusie? Succesvolle fusie? “Om strategische redenen is de samenwerking tussen IJselland en
Enschede aantrekkelijk”, Joop Ouwehand, toenmalig voorzitter Hogeschoolraad Enschede (Hogeschool Blad IJselland, 1 april 1997). Op de zakelijke markt waren beide hogescholen concurrenten van elkaar. Ze visten in dezelfde vijver. Nu zijn de krachten gebundeld. “Enschede zat met het probleem dat Deventer tussen hen en de Randstad lag. Windesheim en de HAN probeerden ertussen de studenten weg te halen. Een fusie met Deventer was voor Enschede van groot belang om het studentenaantal hoog te houden en om een dominante speler op de A1-as te worden”, vertelt Albertjan Peters, inmiddels niet meer actief op Saxion Hogescholen. “Als een fusie succesvol is door groter te groeien, dan is Saxion daar zeker in geslaagd. Je moet echter wel in acht nemen dat alle hogescholen in Nederland zijn gegroeid in studentenaantal, want meerdere hogescholen zijn gefuseerd”, aldus Jacques Hovens, indertijd vicevoorzitter Hogeschoolraad Deventer. Hij maakt nu tevens deel uit van de Algemene Onderwijsbond. “De kwaliteit van de opleidingen is wel een succes”, vindt Hovens. “Als je kijkt naar de academie Ruimtelijke
Directeur Chemie, Milieu en Techniek IJselland schorst student na plegen internetfraude De opleiding Facilitaire Dienstverlening beloont studenten met bijzondere prestaties
Werelduurrecord schaken wordt verbeterd op IJselland IJselland schrijft 6000ste student in IJselland in top-10 Keuzegids Lagere opkomst Hogeschoolraadverkiezingen IJselland
Albert Jan Peeters.
Jaap Heerze.
18
januari 2008
Ordening en Bouw dan zie je dat projecten zich steeds meer gaan richten op onderzoek. Deventer was Enschede hierin al een stap voor, waardoor de kwaliteit in Enschede verbeterde”, weet Joop Ouwehand, indertijd voorzitter Hogeschoolraad Hogeschool Enschede en nu docent energietechniek. “Maar we horen niet tot de top van Nederland als het gaat om kwaliteit van opleidingen”, zegt Hovens. “Hier voeren kleine hogescholen als Ede, de top aan. Of het in dit opzicht beter was geweest om niet te fuseren? Dat kunnen we niet weten.” Na de fusie werden onderling sterke punten uitgewisseld. “Een natuurlijke zaak bij een fusie”, vertelt Ouwehand. Dat vindt Hovens ook. “Een voorbeeld hiervan zijn de lestijden. Het systeem uit Deventer zorgde voor doelmatiger gebruik van lesruimtes.” Vernieuwing was ook van belang bij de fusie. “Daarom was het handig dat we er meer collega’s bij kregen. Dat betekende namelijk ook dat er meer vernieuwende ideeën kwamen”, aldus Ouwehand. Jaap Heerze, hoofd Sport & Cultuur, vindt de fusie succesvol. “Je stelt nu als hogeschool wat voor in het Nederlandse scholenlandschap. Men neemt je daardoor serieus. Kijkend naar het sportprogramma: wat we in Enschede al heel lang hebben is een samenwerking met de Universiteit Twente. Deventer heeft dit niet. Vorig jaar is er een samenwerkingsverband met De Scheg
Coverthema
Na de totstandkoming van de bestuurlijke fusie is door beide organisaties gewerkt aan een fusie met Osnabrück. Dat is tot nog toe niet gelukt. Wel is er nog regelmatig contact en samenwerking met deze school. Achteraf gezien “Veel veranderingen en ontwikkelingen zijn beter te bekostigen als je groter bent”, Lidi van der Meijden, faculteitsraad Gezondheidszorg Hogeschool IJselland. (Hogeschool Blad IJselland, 1 april 1997). Heerze: “Dat is bij Sport & Cultuur zeker waar. Een goed voorbeeld is de topsportbegeleiding. De Randstad Topsportacademie was niet van de grond gekomen als beide locaties
Natuurlijk is er nog altijd wat wrijving tussen de verschillende locaties te merken. “Bij een fusie komen altijd de nodige spanningen kijken”, zegt Peters. Het Calimero-gevoel van Deventer, dat de locatie in Enschede hen overneemt, is nog steeds aanwezig, zij het in mindere mate. (Zie ook het verhaal op pagina 22).
1
Minister Loek Hermans bezoekt de HE HE in de clinch met Sportraad UT over kosten sportfaciliteiten Mark Tuitert, student Bouwkunde & Civiele Techniek, wordt wereldkampioen schaatsen bij de junioren
Januari
Studentenpand Brink 21 gaat entree heffen: 2,50 gulden Directeur Economie & Management IJselland Peter de Jong wordt directeur Dutch Delta Business School Studente zit twintig minuten vast in lift IJselland HE overtreedt vlak voor de nieuwbouw voor korte periode de Tabakswet met gedoogzones voor rokers HE en UT bekijken mogelijkheden voor efficiënte doorstroom
19
Hoogstepunt van nieuwbouw Enschede gevierd EHTSV, de oudste studentenvereniging van Enschede, bestaat tachtig jaar HE wint Bedrijvenloop marathon, skeelerrace is succes
18
HE sluit het tienjarig jubileum af met de Nacht van het Onderwijs Aanmeldingen HE flink gegroeid HE krijgt MKB-winkel Project Administratieve Organisatie IJselland van start Voor het eerst twee HBO introdagen in Deventer HOI 1999 knalfeest met Guus Meeuwis en Vagant Vraag naar kamers Enschede groter dan ooit Beveiliging IJselland pakt autokraker
HE geen hoogvlieger in keuzegids
Wendy van Til
Feb.
HE heeft in de begroting extra financiële middelen vrij gemaakt om hardnekkige klachten van studenten over het onderwijs aan de HE op te lossen
Maart
Open Universiteit betreurt vertrek uit pand IJselland
April
Ouwehand zou graag zien dat de positie van Saxion Hogescholen zich nog meer verstevigd. “We zijn een degelijke hogeschool, die bezig is met vernieuwing en versterking van de regionale positie. Een dergelijk proces gaat langzaam.” Hovens vindt dat de fusie ook nog niet helemaal is afgerond. “Het is een proces dat jaren duurt en nog wel even zal duren. Zo is het rechttrekken van ondersteunende werkprocessen nog altijd niet voltooid. Het inkloppen van cijfers doe je in Deventer op een ander systeem dan in Enschede.” Volgens Heerze moet er niet te veel meer naar één systeem worden verwoven. “Beide partners hebben een eigen bloedgroep, verschillende typen en een geschiedenis. Deze zaken moeten niet langer tot één geheel worden gemixed. Het is, zoals het nu is, charismatisch voor de hele school”, vindt Heerze. “Het geeft Saxion een eigen identiteit.”
1999
Mei
“Het enige gevaar is nu nog dat emoties de overhand krijgen”, Albertjan Peters (Headline, 4 december 1996). Voordat de fusie daadwerkelijk rond was, is er veel gekibbeld over allerlei zaken. Hoe kijken de betrokkenen van de fusie daarop terug? Hovens: “Indertijd hadden veel mensen het idee dat we opgeslokt zouden worden door Enschede. In de werkelijkheid is dat heel anders. Er wordt veel in Enschede geregeld, maar ook in Deventer. De opleiding Personeel & Arbeid is een goed voorbeeld. De hoofdafdeling hiervan zit in Deventer. Ook dachten we dat de vriendelijke en vrije autonomie van Deventer verloren zou gaan. Wat bleek? In Enschede was de structuur nog veel informeler. Uiteindelijk bleek het opslokken nog wel mee te vallen.”
Toekomstvisie Saxion heeft tien jaar van veranderingen achter de rug. Welke ontwikkelingen zal de toekomst brengen? Saxion heeft namelijk de ambitie om uit te groeien tot een instelling voor kenniscirculatie in Oost-Nederland. Kennistransfer, kenniskringen en lectoraten spelen hierbij een grote rol. “Er is nog een boel te winnen op het gebied van het bedrijfsleven”, vindt Peters. “Het zou ideaal zijn als een diepgaand samenwerkingsverband met de Universiteit Twente aan wordt gegaan, waarbij bachelor- en masterprogramma’s op verschillende niveaus worden verzorgd. Ook in inhoudelijke ontwikkeling is nog veel te winnen.”
Juni
Ook Peters en Ouwehand vinden de fusie geslaagd. “Deventer is in evenwicht. Het studentental is gestabiliseerd”, aldus Peters. “Enschede heeft een enorme bloei doorgemaakt, zowel qua studentenaantal en inhoudelijk. Saxion Hogescholen heeft nu een relevantere positie op de markt ingenomen. Je moet het zien als een Amerikaanse universiteit. Er zijn verschillende locaties, ofwel campussen.” Ouwehand: “We zijn tot een deugdelijke samenwerking gekomen.”
niet samen waren. Deventer had deze strijd gewonnen, omdat Enschede, gezien de ligging, slechter bereikbaar is.” Op ander gebied heeft het grotere budget tevens effect gehad. “Ook de secundaire arbeidsvoorwaarden voor medewerkers zijn verbeterd door de fusie. Je bereikt meer instanties en organisaties als je groter bent. Enschede was indertijd ook financieel veel sterker dan Deventer. De financieel moeilijke jaren van Deventer zijn opgelost doordat Enschede een tijd lang de salarissen heeft betaald”, weet Hovens.
HE scoort zesje in keuzegids HE-collegevoorzitter Peters en UT-rector magnificus Van Vught liggen in de clinch over samenwerking in onderwijs
Oktober Sept. Augustus
opgezet, waardoor ook hier een goed sportprogramma fundering heeft gekregen. Inmiddels hebben 200 mensen zich aangemeld. Kijkend naar het theaterprogramma: dit is in Enschede en Deventer vergelijkbaar. Qua budget zijn we ook vooruit gegaan. Het totaalbedrag is niet meer, maar er kan met geld worden geschoven. Als een activiteit in Deventer meer kost dan voorhanden is en er in Enschede nog geld over is, kan de activiteit gewoon doorgaan.”
De drie tulpen van de nieuwbouw in Enschede worden officieel in gebruik genomen. Kosten van de tulpen, geleasd van De Lage Landen: 70 miljoen euro. Raad van Bestuur HON zegt geen aansprakelijkheid te aanvaarden bij eventuele schade als gevolg van het ‘millenniumprobleem’. HE loopt vol – de drie tulpen van de nieuwbouw zijn in gebruik genomen, maar met een instroom van 3000 studenten lijkt de HE in een krappe jas te komen te zitten.
Fysiotherapiestudente Illise Ilgun wordt wereldkampioen powerliften
Nov.
UT en HE gaan samenwerken op gebied van cultuur
Joop Ouwehand.
HE loopt voorop met korting op theater
Jacques Hovens.
januari 2008
19
Dec.
Onvoldoende voor computervoorzieningen IJselland
Coverthema
Januari
2000 1
IC-medewerkers IJselland vieren oud & nieuw op IJselland om te waken voor computerproblemen bij de millenniumwisseling. Alles gaat goed. HE start een pc-privé-project voor studenten
Maart
Februari
Oplevering tweede fase nieuwbouw uitgesteld tot december Ruime belangstelling bedrijvendag Instituut ICT Deventer heeft een nieuwe studentenkroeg: De Joffer HE wil vier nieuwe studie: Accountancy, Industrieel Product Ontwerpen, International Business and Management Studies en Kunst & Techniek Eerste Nederlands-Duitse hbo-diploma’s uitgereikt
April
IDM IJselland de beste volgens HP/De Tijd De naam Saxion is geboren. HE en IJselland, na de besturenfusie officieel HON genaamd, gaan vanaf nu door het leven als Saxion Hogescholen Hogeschoolblad Deventer grapt over naam Saxion: “Ook kan de naam in Hongarije, waar een zaksion een loopneus is, of in Italië (zaccione = modderbad) voor onbedoelde hilariteit zorgen.” PC-privé-project voor studenten IJselland Saxion Hogeschool Enschede kiest ‘Reis naar de Horizon’ als kunstwerk voor op het plein bij de nieuwe hoofdentree van de hogeschool
Mei
Saxion Enschede gaat samen met de UT een bachelor-masterprogramma opzetten
13
Juni
Enschede in rouw na vuurwerkramp. In totaal 170 Saxion-studenten en 36 -medewerkers zijn in meer of minere mate getroffen door de ramp. Zeker 50 studenten zijn geheel dakloos geraakt en hebben al hun persoonlijke bezittingen verloren. Het College van Bestuur van Saxion heeft een noodfonds opgericht om de allereerste noden van de rampslachtoffers te kunnen ledigen. Saxion Enschede wint de Hogeronderwijsprijs 2000 voor het project Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding (LOB) Bureau Inschrijving Deventer gaat digitaal
Juli
Studente FD poseert met tweelingzus in de Playboy
September
Fietsenplan gerealiseerd: medewerkers mogen een fiets uitzoeken, 1500 gulden wordt door Saxion vergoed
Saxion Enschede start met commerciële varianten van reguliere hbo-opleidingen HOI met Skik en Pater Moeskroen Minke van Ingen stopt na zes jaar als hoofdredacteur van het Hogeschoolblad Deventer
Oktober
Wennen aan draaideur hoofdingang Saxion Deventer Keuzegidsonderzoek: studenten Saxion Enschede klagen over studeren op bouwplaats Koffieautomaten Saxion Deventer met scepsis begroet
19
Dec. Nov.
Nieuw Studielandschap Saxion Deventer geopend Groen licht voor opleiding Industrieel Product Ontwerpen Saxion en gemeente Enschede gaan partnership aan
What’s in a name
Saxion bestaat nog maar net Saxion Hogescholen viert dit jaar het tweede lustrum van wat in eerste instantie niet meer dan ‘een besturenfusie’ van de Rijkshogeschool IJselland (RHIJ) in Deventer en de Hogeschool Enschede (HE) mocht heten. In de stukken werd het fusieproduct Hogeschool Oost Nederland (HON) genoemd. Van Saxion Hogescholen was dus toen nog geen sprake, want voor een nieuwe naam voor de fusiehogeschool waren de geesten pas in mei 2000 rijp. og niet zo lang geleden – we praten dan over pakweg begin jaren tachtig van de vorige eeuw – bestonden ook IJselland en de HE nog niet eens. Het hbo in Nederland werd in die dagen sterk versnipperd aangeboden en de eerste stap om hieraan een einde te maken werd gezet in 1985. In het kader van de operatie Schaalvergroting, Taakverdeling en Concentratie van het ministerie van onderwijs ontstonden toen in Deventer de Rijkshogeschool IJselland en in Enschede de Hogeschool voor Techniek en Gezondheidszorg (HTG). Een jaar later dook voor het eerst de naam Hogeschool Oost Nederland (HON) op in de analen bij een fusie waarbij onder meer de Heao aan de Lonnekerbrugstraat in Enschede betrokken was. Diezelfde naam dus, die in eerste instantie nog maar weer eens een keer uit de kast werd gehaald toen de toenmalige bestuurders Albertjan Peters en Maarten Koeman in 1997 tot een ‘besturenfusie’ tussen Enschede en Deventer besloten. Om het verhaal compleet te maken: de
N
20
HTG en de HON werden in 1988 samengevoegd, waarmee de Hogeschool Enschede werd geboren. Zo veel verschillende namen, in zo’n kort tijdsbestek: daar kon natuurlijk niemand meer een touw aan vastknopen. Dus werd het Amsterdamse bureau Globrands aan het werk gezet om een nieuwe naam te verzinnen voor de Hogeschool Oost Nederland, een naam die overigens vooral in Deventer nooit een poot aan de grond heeft gekregen. Globrands kwam met Saxion Hogescholen op de proppen, een naam die volgens de bedenkers een verband legt met de regio waarin de hogeschool actief is. Saxion refereert volgens ‘de merkmakers’ aan het volk der Saksen dat in vroeger dagen het oostelijk deel van Nederland in cultuur bracht. Bovendien klinkt Saxion ‘actief’ en is de naam ook internationaal goed te gebruiken, was de motivatie. “Met de keuze voor Saxion maken we duidelijk dat we ook trots zijn op onze afkomst”, benadrukte de
januari 2008
Raad van Bestuur destijds. De keuze werd mede beïnvloed door een ‘identiteitsonderzoek’ dat bij beide hogescholen onder studenten en medewerkers werd gehouden. Daaruit bleek dat er geen significante verschillen waren tussen de HE en IJselland als het ging om het imago van beide hogescholen. De invoering van de nieuwe huisstijl - “met de groene kleur als symbool voor het groene karakter van de regio” - zou langs de weg der geleidelijkheid plaatsvinden. “Per 1 september 2000 zul je de naam op alle uitingen van de Saxion Hogeschool tegenkomen”, aldus de Raad van Bestuur destijds. Dat de naam Rijkshogeschool IJselland nog jaren lang op het dak van de Deventer vestiging prijkte, was een bewuste keuze. Nadat in Deventer de zogenaamde ‘hbo-fraudezaak’ aan het licht was gekomen, was het natuurlijk uit imago-overwegingen niet zo handig heel Saxion Hogescholen met deze smet op het blazoen op te zadelen. Saxion heeft ruim een jaar geleden streep kunnen zetten onder deze heikele kwestie.Welbeschouwd wordt de naam Saxion Hogescholen - tien jaar na de fusie - dus nu pas een jaar in volle glorie gevoerd door de hogescholen in Enschede, Deventer én Apeldoorn. Met succes, blijkt uit een recent gehouden imago-onderzoek: Saxion is anno 2007 goed bekend bij 89 procent van de potentiële studenten, en dat is een aanzienlijk betere score dan in 2005 (77 procent).
Harry van Stratum
Coverthema
Studenten kunnen vandaag de dag kiezen uit enkele honderden verschillende studies en studierichtingen. Na de fusiegolf in het hbo, die vooral in de jaren negentig gestalte kreeg, is de keuze die ze voor een bepaalde hogeschool kunnen maken, daarentegen drastisch gedaald. Honderden kleinere gespecialiseerde hogescholen zijn inmiddels opgegaan in 47 regionaal gebundelde hogescholen, die niet zelden meer dan 15.000 studenten herbergen. Het zijn instituten geworden die samen jaarlijks miljarden euro’s subsidie
Foto: Auke Pluim
Maar waarom zijn studenten en docenten zo gecharmeerd van kleine hogescholen? De succesvolle en kleine Christelijke Hogeschool Ede (CHE) denkt dat het ze het zo goed doet omdat de CHE de laagste student-docent-ratio van het hbo heeft. Bovendien tellen bij ons identiteit en kwaliteit zwaarder dan rentabiliteit en kwantiteit, zeggen ze in Ede. Bij de CHE zie je dus geen onnodige managementlagen en is de kans dat docenten actief betrokken worden bij beleidsvorming en het ontwikkelen van een onderwijskundige visie toch ‘nét iets groter’ dan op een gefuseerde hogeschool die vaak ook nog eens in verschillende steden actief is. De laatst overgebleven kleine hogescholen als de CHE proberen dus ver weg te blijven van het marktdenken waarmee een hogeschool ‘een organisatie’ wordt die met ‘concurrenten’ te maken heeft en met studenten die als ‘klanten’ worden benaderd. Of ze het daarmee op den duur redden, is nog maar de vraag. Want als studenten zo dol zouden zijn op die kleine hogescholen als onderzoekers ons willen doen geloven, dan waren het toch al lang geen kleine hogescholen meer? Harry van Stratum
januari 2008
21
April
Bedrijven vestigen zich in Saxion Enschede: HBO Jobservice en boekhandel Planeta
Zes lectoren in dienst Saxion Enschede wint voor derde keer halve marathon
Juni
Feestweek bij opening Stadscampus Enschede
Mei
Saxion Deventer verdient eerste keurmerk duurzaam HBO
Economiestudent Elmar Hogenboom fietst de wereld rond Verbouwingen Saxion Deventer
Invasie van buitenlandse studenten in Deventer, voornamelijk uit China en Vietnam Hogeschoolraad Deventer en CvB oneens over herhuisvesting Saxion start IBMS, Accountancy, Vastgoedmanagement en HTRO
Augustus
Small Business wint Wijnand Wijnen Prijs
September
J
opslokken. Welk deel van de koek een individuele hogeschool krijgt, is afhankelijk van het aantal diploma’s dat wordt uitgegeven. Hogescholen krijgen betaald per student, waarbij een student die binnen een jaar stopt met de studie meer oplevert dan een student die blijft. Pas als de blijver de studie met een diploma afrondt, levert dat de school weer extra geld op. Dit maakt het voor hogescholen aantrekkelijk om eerstejaars te lokken. Uitvallers leveren immers ook geld op. Dat verklaart tevens waarom op hogescholen het aantal nieuwe studies de laatste jaren enorm is gegroeid. Want groei is voor hogescholen een economische noodzaak geworden. Dus verkopen ze hun instellingen – nog afgezien van wat de studenten er zelf van vinden – onder het motto ‘big is beautiful’ en zoeken ze binnen de hogeschool zélf, voor zover dat kan, naar ‘de menselijke maat’. De schaalvergroting in het hbo blijkt dus een proces te zijn dat zichzelf in stand houdt, zonder dat de kritische vraag gesteld wordt of een student nu beter af is op een kleine of een grote hogeschool. Daar moet maar eens een eind aan worden gemaakt, vinden ze bij Beter Onderwijs Nederland (BON). Deze kritische
Saxion en UT praten over doorstroming
Instroom Saxion Deventer stijgt met 3 procent door forse stijging aantal buitenlandse studenten
1
Saxion Deventer stelt vertrouwenspersoon voor personeel aan
Oktober
aarlijks worden alle hogescholen in Nederland onderworpen aan een kwaliteitstoets van het onderzoeksbureau Choice. Doorgaans scoort Saxion Hogescholen in die ranking - net als vergelijkbare megahogescholen in het land - met een gemiddelde ‘zes komma nog wat’ een bescheiden plekje in de middenmoot. InHolland, de grootste hogeschool van Nederland met 33.000 studenten, 2.800 medewerkers en een omzet van ruim 300 miljoen euro, blijkt meestal ‘het slechtste jongetje van de klas’. Daarentegen staat de piepkleine Christelijke Hogeschool Ede traditioneel in de top van de lijst. Klein lijkt dus fijn te zijn, of is er meer aan de hand?
club van ‘onderwijswatchers’ is van mening dat er, door de door de overheid afgedwongen schaalvergroting, mega-organisaties zijn ontstaan die teveel op een bedrijfsmatige leest zijn geschoeid. Dat de omvang van hun financiering primair wordt vastgesteld aan de hand van hun ‘productie’ is volgens BON vragen om problemen. “Mede door de genoemde schaalvergroting heeft zich binnen hogescholen een immense bureaucratie ontwikkeld waarin bestuur en management de dienst uitmaken en de leraar en docent zich veelal moeten schikken naar ‘het onderwijsprofiel van de organisatie’. De overheid moet de-fusering van mega-onderwijsinstellingen nastreven, zodat er kleinere en zelfstandige scholen ontstaan die de vrijheid hebben hun eigen methoden te beproeven en een eigen personeelsbeleid te voeren. Dan valt er weer wat te kiezen voor studenten en docenten”, aldus Beter Onderwijs Nederland.
Bestuursvoorzitter Peters maakt plaats voor Cor Boom
Lustrum Deventer studentenvereniging Michos MER-studente Angelique Mulder wint eerste Melchior Winhoff Scriptieprijs Saxion wint tweede prijs bij uitreiking Nationale Onderwijsvernieuwings Award Studentensociëteit De Generaal in Enschede officieel geopend
November
Een nieuw gebouw dat aan de krappe kant blijkt te zijn, gebrekkige computerfaciliteiten, tentamenuitslagen die laat binnenkomen, schaars gevulde roosters en onbereikbare docenten. Het zijn de belangrijkste punten van kritiek van diegenen die hun grote gefuseerde hogeschool ervaren als een onderwijsfabriek.
Nieuwe sportaccommodatie voor Studentensport Deventer
Nieuwe leden Raad van Bestuur benoemd: Annamiek van Dalen en Wim Boomkamp Oud-Saxion-medewerker Peter de Jong brengt hbo-fraude aan het licht, minister Hermans start onderzoek IJselland Academie van start, waaronder dan Transfer, Breed Onderwijs en Studium Generale vallen Chipknip doet zijn intrede op Saxion Instituten Saxion Enschede krijgen nieuwe namen Heel Saxion gaat met iNotes werken als mailprogramma
December
Hbo zoekt naar de ‘menselijke maat’
Maart
2001
Coverthema
Januari
2002 Saxion en het Medisch Spectrum Twente sluiten partnership. Het is één van de vele samenwerkingsverbanden van Saxion met externe partners Startschot Voorbereidend jaar anderstaligen
1
Februari
Saxion zit krap bij kas, Cor Boom roept op tot ‘grote financiële discipline’ bij budgethouders
Maart
Beschuldiging fraude Saxion onterecht, blijkt uit acountantsrapport ministerie
April
Saxion hoofdsponsor triathlon Holten
Mei
STREP, detacheringsbureau binnen Saxion, bestaat 10 jaar
September
Annamiek van Dalen en Wim Boomkamp benoemd tot lid van de Raad van Bestuur van Saxion
Small Business ook in Gronau
Damesdispuut De Blauwe Knoop van EHTSV bestaat 10 jaar
IJselland onbekend bij helft scholieren, blijkt uit imago-onderzoek
Saxion start Hoger Hotelonderwijs in Apeldoorn
26
Oktober
Nieuw marketingconcept voor Saxion
Nov.
Bestuurder Maarten Koeman neemt afscheid
Flexplekkenproject is pilot-stadium ontgroeid
Calimero-gevoel sterft langzaam uit Het Calimero-effect in Deventer. Het bestaat nog steeds, maar toch is een mindering te merken. Medewerkers zijn het gevecht met het ‘grote’ Enschede beu. Sterft Calimero in Deventer een langzame dood? Zij zijn groot en ik is klein en dat is niet eerlijk.’ De Saxion-medewerkers in Deventer weten precies wat je bedoelt wanneer je het over het Calimero-gevoel hebt. Ook zij voelen zich niet altijd serieus genomen ten opzichte van het ‘grote’ Enschede. In de doctoraalscriptie van Saxion-medewerker Margriet de Vos, De Saxion Stories (februari 2007) komt het gevoel van de medewerkers naar voren. Zij onderzocht de identiteit van academiemedewerkers bij organisatieveranderende projecten. In de doctoraalscriptie worden de fusie, maar ook andere zaken, genoemd
‘
Studenten tevreden over Saxion
Werving vierde RvB-lid afgeblazen
voor de negatieve gedachten van de medewerkers in Deventer. “…Academiemedewerkers omschrijven tijdens het onderzoek hun zelfidentiteit binnen de organisatie anders dan wanneer ze het hebben over de periode voorafgaand aan de vernieuwingsprojecten. Het zijnsbeeld van de docent is in hun verhalen gekanteld van iemand die de onderwijsomgeving beheerst en vrij en autonoom kan handelen, naar iemand die zich aanpast aan de organisatie en student… Het nieuwe functiegebouw en de functieherwaarderingsprocessen hebben geleid tot een zekere gelatenheid en bitterheid over de mogelijkheid tot zelfsturing in de organisatie bij veel medewerkers.”
Januari
2003 Financiële positie Saxion verslechterd Eerste Saxion-lectoren De Bruijn en De Ridder presenteren zich P&O krijgt centraal aanspreekpunt
Februari
Eerste ‘dag voor post-actieven’ (oud-medewerkers) Openbaar Ministerie vervolgt Saxion in fraudezaak wegens valsheid in geschrifte bij het inschrijven van 53 Aziatische studenten Open dag ‘nieuwe stijl’ redelijk bezocht Co van Amerongen vertrekt als voorzitter uit de Redactieraad van het Hogeschoolblad Deventer. De reden: volgens hem is het blad niet langer onafhankelijk
April
Saxion voert gedragscode in voor bestuurders en medewerkers en laat door de externe commissie Hendrikx een onderzoek uitvoeren naar onder meer de inschrijvingsprocedure van studenten. Aanleiding is de hbo-fraude
Mei
IJselland-stichter Hessel Posthuma overleden
Saxion onderneemt actie tegen SARS: medewerkers die terugkomen uit risicogebieden en Chinese studenten moeten tien dagen in quarantaine Saxion gaat in zee met cateraar Albron
22
januari 2008
‘Verenschedeeën’ Tijdens de fusie met Enschede was de Hogeschoolraad van Deventer bang dat wanneer Albert-Jan Peters als voorzitter van de Raad van Bestuur werd aangesteld, de lokale uitstraling van IJselland zou verdwijnen “… en dat de indruk zal worden gewekt dat Enschede IJselland heeft overgenomen” (Hoge-schoolblad IJselland, 15 april 1997). Bij de opening van de nieuwe locatie in Apeldoorn werd in de regionale pers zelfs gesproken over het ‘verenschedeeën’ van Deventer. Is dat echt zo? Veel medewerkers in Deventer horen nog wel eens een snerende opmerking van collega’s over dat alles in Enschede wordt besloten en dat zij zich moeten aanpassen. Een voorbeeld is de koffiemelksoap, die zich in januari op Saxion afspeelde. ‘Vanwege eisen met betrekking tot voedselveiligheid en in verband met het gelijkstellen van de dienstverlening over alle locaties van Saxion Hogescholen’ is de koffiemelk in Deventer
Coverthema
Studenten lijken er in elk geval helemaal geen probleem mee te hebben. “Het Calimero-gevoel in Deventer? Dat geldt niet voor ons. Wij volgen onze lessen en hebben verder niets met Enschede te maken.” “Ik heb ook last van het Calimero-gevoel gehad”, zegt Lanters. “Maar dat vervlakt met de tijd. We worden steeds meer één Saxion.” Wendy van Til
Rapport Commissie Hendrikx verschijnt. Saxion neemt aanbevelingen voor meer openheid en transparantie over
Oktober Sep. Juli Juni
Roel van Asselt benoemd tot lector Instroommanagement en Aansluiting, later de ‘goeroe van de aansluiting’ genoemd. Van Asselt is de eerste lector uit ‘eigen kring’
Collegezalen Saxion Deventer scoren slecht bij eerstejaars Saxion in 2002 in de rode cijfers, blijkt uit een vergelijking van jaaroverzichten Laatste editie van het Hogeschoolblad Deventer, ook Headline en Spreekbuis (bladen Enschede) zullen niet meer verschijnen, achter de schermen wordt gewerkt aan een nieuw Saxion-breed medium
December
IJselland Brede Propedeuse verdwijnt
November
Small Business en Personeel & Arbeid zijn de beste volgens Elsevier
Eerste uitgave van het nieuwe hogeschoolmedium Sax verschijnt. Ook de nieuwssite Sax.nu gaat van start
April
2004 Saxion gaat taalachterstand allochtonen aanpakken
‘Fusie lang niet altijd noodzakelijk’, concluderen bedrijfseconomie-afstudeerders
Juni
Saxion in trek bij Duitsers
Mei
Website Saxion derde in landelijke waarderingslijst
FM-studente Agnes Weber wint prestigieuze Europese FM-prijs HOI-recordpoging kussenvechten sneuvelt net
Herclustering opleidingen Saxion: van 22 naar 15 clusters.
Saxion-studenten succesvol op Paralympics: 1x goud, 1x zilver en 3x brons Hotelschool Apeldoorn in nieuw pand GroenLinks in Deventer vraagt aandacht voor verschraling van het onderwijsaanbod in de stad. Hoge score IDM en Verpleegkunde in Elsevier
Sept. Aug.
Moving on Bij het benaderen van medewerkers in Deventer willen veel van hen niet praten over het onderwerp. “Daar wil ik het niet over hebben, want dan zet ik mijn baan op de tocht” of “dan word ik door iedereen met de nek aangekeken”, zijn veelgehoorde argumenten. Toch heeft het gros van de ondervraagden een andere reden om niet over het onderwerp te willen praten. Ze zijn klaar met het onderwerp. De fusie is doorgevoerd. Enschede en Deventer moeten samenwerken en ze proberen er het beste van te maken. “Vechten is zinloos, want je wordt vaak van het kastje naar de muur gestuurd, hoor ik van mijn collega’s. Dat zijn ze zat en daarom leggen ze er zich bij neer”, aldus Fraiture.
Saxion Deventer krijgt een literair café: Pafraet
Oktober
Volgens betrokkenen bij de fusie is het gevoel dat één van de locaties de ander overschaduwt nu eenmaal een onvermijdelijke fusiepijn. “Van vijand naar vriend/collega. Dat is een hele stap en dat gaat niet van de ene op de andere dag”, vertelt Jaap Heerze, hoofd Sport & Cultuur, indertijd waarnemend hoofd Facilitair Bedrijf. “Soms proef je dat nog steeds in gesprekken met collega’s. Klein leed hoort bij de algemene fusiepijn.
Bij sommige zaken wordtgekozen voor Enschede óf Deventer. Het is lastig, want dit kan de indruk wekken dat er ‘niets overblijft van vroeger’.”
Ruimtelijke Ordening & Milieu krijgt keurmerk Duurzaamheid HBO
Nov.
Er is een groep in Deventer die zich blijft verzetten tegen Enschede. Zo willen enkele docenten in geen enkel geval les geven in Enschede. Gerard de Fraiture, docent Ruimtelijke Ontwikkeling en Bouw, is er één van. “Ik heb er tot nog toe altijd voor weten te zorgen dat ik niet naar de andere locatie moet. Onder geen beding zal ik dat doen, want dan ben ik twee uur kwijt alleen aan de reis. Zonde van mijn vrije tijd. Voor een studiedag maak ik wel een uitzondering.”
Vijanden en vrienden Volgens velen valt het “verenschedeeën’ best mee. De Fraiture: “Maakt Enschede de dienst uit? Nee. Cultuurvermenging tijdens de fusie heeft een boel problemen gegeven, maar dat hoort bij de fusie. Je gaat samen verder.” Ook Marja ten Zijthof, medewerkster klantenservice, heeft geen Calimero-gevoel. “Je hoort wel eens wat van collega’s, maar zelf heb ik dat gevoel absoluut niet. Ik heb juist het idee dat er van alles wordt gedaan om dit te voorkomen. Natuurlijk wordt er afstemming gegeven van één kant van de organisatie, maar dat moet wel om de hogeschool als één geheel goed te laten functioneren.”
Strengere taaltoets voor allochtone studenten
Fysiotherapie viert 50-jarig bestaan Saxion Deventer in top-10 Keuzegids
Dec.
Een ander voorbeeld is de communicatie tussen de verschillende locaties. Voor de kerstpakketten voor medewerkers was vorige maand in Deventer een grote ruimte vrijgehouden. Toen ze arriveerden, bleek dat de ruimte niet nodig was en voor andere opslag gebruikt had kunnen worden, want het waren kleine blikjes met bonnenboekjes. Volgens Saxioninkoper Jan Lanters hebben dergelijke zaken tijd nodig om zich te ontwikkelen. “Een goed voorbeeld is het gebruik van videoconferences. Daar wordt nog bijna geen gebruik van gemaakt. Alles op z’n tijd, want zaken kosten geld en moeten daarom eerst goed uitgedacht worden. Daarna heeft het tijd nodig om in de organisatie te worden geaccepteerd.”
Calimero Enschede Maar ook in Enschede was wel eens sprake van het Calimero-effect. Joop Cuppen spreekt hierover in een eerder interview in Sax over de Propedeuse Toegepaste Psychologie die naar Deventer is gekomen. “De integratie tussen twee P&A-opleidingen is prima verlopen. In het begin was er in Enschede misschien sprake van een Calimero-gevoel en vanuit Deventer een houding het allemaal beter te weten.”
2003
2005 Topsporters Saxion succesvol Saxion gaat ‘supersisters’ of hbo-dokters opleiden Uitkomsten Saxion Student Survey 2004: lagere scores voor opleiding en faciliteiten Bestuursvoorzitter Cor Boom in Twents Innovatieplatform
januari 2008
23
Januari
vervangen door melkpoeder, wat in Enschede al zo was. Dit leidde tot verzet: 286 handtekeningen en de verklaringen van een voedingsdeskundige, arts en microbioloog werden aangeboden aan het Facilitair Bedrijf, maar het FB was onvermurwbaar.
Coverthema
Mei April
Maart
Februari
2005 Uniek laboratorium bij Saxion UT en Saxion gaan meer samenwerken 10.000ste order van Buy Watch, een inkoopsysteem waar Saxion nog niet zo lang mee werkt Saxion presenteert groeiplannen voor Apeldoorn Deventer studentenvereniging Ceres Vesta na 74 jaar opgeheven Saxion start met unieke leergang voor handhavers
Dijksma en Nawijn debatteren bij Saxion over de Europese Grondwet Conservatorium-student Christiaan Kuyvenhoven overdonderd door succes als pianist
Juni
Geschil tussen GMR en RvB over functiegebouw Saxion Saxion-bibliotheken bundelen krachten Vakbonden en Saxion eens over nieuwe functieindeling
Tien jaar Saxion gebouwenbeheer
Onderwijsomgeving constant in beweging Nu zijn OTSWO’s het toverwoord, tien jaar geleden was men nog druk bezig alle opleidingen in de centrale gebouwen te krijgen. Van decentraal naar centraal, van interne verbouwingen naar nieuwbouw, de ontwikkeling van een onderwijsomgeving staat nooit stil. We nemen tien jaar Saxion-gebouwen in ogenschouw. Het oude gebouw van ziekenhuis Ziekenzorg in Enschede maakt deel uit van de
Juli
Groei aantal nieuwe studenten bij Saxion
Aug.
Saxion installeert weer lectoren
Spektakel tijdens Saxion Introdagen 2005
Eerste afgestudeerden Saxion Hoger Hotelonderwijs
Sept. November Oktober
Informatica-opleidingen moeten beter, accreditatie met jaar uitgesteld
Dec.
verd, waardoor in 2002 en 2003 uiteindelijk alle dislocaties opgeheven konden worden. Eigenlijk staat er elk jaar wel iets op de planning, gebouwenbeheer blijft constant in beweging. We werken met lange termijn huisvestingsplannen voor een periode van vijf, zes jaar. Maar je kunt nooit precies voorspellen hoe het er tegen die tijd voor staat. Dat maakt dit werk ook leuk.”
Recordpoging intro Deventer koekhappen geslaagd, sneeuwballengooien Enschede mislukt Saxion zet gezondheidscentrum op in tsunamigebied
Keuzegids: communicatie op Saxion kan veel beter, Saxion weer middenmoter Enorme toename aantal beroepsschriften op Saxion Onwetendheid over vele veranderingen in 2006, zoals nieuwe cao en nieuwe zorgverzekeringswet Start van minoren: inhoud goed, snelheid informatie kan beter
2006 Januari
Stadscampus van Saxion Enschede.
Eerste academie zet MSN’en in als communicatiemiddel met studenten Discussie over verkeerssituatie Saxion Enschede in volle gang – uiteindelijk maakt het zebrapad plaats voor ‘vage verkeerslichten’
Februari
Samenwerking Saxion-UT in stroomversnelling
Apr. Mrt
Start Young Business Professionals, netwerk van studentondernemers
Mei
Bestuurslid Wim Boomkamp gaat lunchen met studenten
Saxion-team wint wederom bedrijvenloop Marathon Enschede
n Deventer wordt momenteel flink gewerkt aan de nieuwbouw van de centrale hal die aan de kant van het spoor wordt gerealiseerd. Afgelopen zomer hebben de bibliotheek en zes academies een metamorfose ondergaan. In de academies zijn zogenaamde OTSWO’s (staat voor: Open Transparante Stimulerende Werkomgeving) gecreëerd. Komende zomer volgen de overige academies. Het gebouw aan de Handels-
I
kade is in 1996 door de hogeschool betrokken. Betty Eenkhoorn van het Facilitair Bedrijf: “Er waren op dat moment nog een paar andere locaties, waaronder de dependance aan de Van Diepholtstraat. In 1999 en 2000 zijn we begonnen met het vrijmaken van meer ruimte voor onderwijs. Bij de op dat moment in het gebouw aanwezige academies zijn toen kantoortuinen gecreëerd. Dat heeft 1.000 vierkante meter opgele-
Bestuurder Annamiek van Dalen kondigt afscheid aan Saxion en oud-medewerkers gedagvaard wegens valsheid in geschrifte bij inschrijving buitenlandse studenten
Saxion start minor op Curaçao
Saxion neemt afscheid van conservatorium Openbaar Ministerie niet ontvankelijk verklaard in zaak tegen Saxion. OM gaat in hoger beroep
24
januari 2008
Tien jaar geleden was Enschede bezig met de nieuwbouw van de paviljoens, nu ook wel tulpen genoemd. Het centrale deel van de stadscampus, gedeeltelijk nog het oude ziekenhuis Ziekenzorg, volgde daarna. Vanaf 1999 stroomden de opleidingen, die over verschillende locaties in de stad verspreid waren (onder meer Schuttersveld, Brinkstraat, Hengelosestraat, Kortenaerstraat), het nieuwe gebouw binnen. In april 2001 was de officiële opening van de stadscampus. Christel de Leeuw en Dusty Elders van het Faciliatir Bedrijf kunnen het zich als de dag van gisteren herinneren: “Er werd groots uitgepakt. De eerste dag was er feest voor de bouwvakkers met karbonade en kip. De tweede dag was het open huis voor omwonenden en de derde dag een groot bedrijfsfeest met verschillende bands voor alle personeel. Gelukkig was het Grand Café net op tijd klaar! In de loop der jaren kom je erachter dat visie van architect (Harry Abels, red.) en dagelijkse praktijk niet altijd overeenkomen. Er zijn in de loop der jaren dingen aangepast en veranderd. De spiegelvloer in de Maere glom bijvoorbeeld prachtig, maar was voor
Saxion-student leeft gezonder dan gemiddeld, blijkt uit onderzoek CSI in Tukkerland: start studieroute Forensisch Onderzoeker Groen licht voor tweejarige hbo-opleidingen bij Saxion Hogescholen Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek beste in Elsevier Eerste Kennisdag bij Saxion
Mariska van der Meer
januari 2008
25
Klokkenluiders Saxion voortaan beschermd Sax lanceert Sax.nieuw: Sax.nu in geheel nieuwe jas: interactief en uitgebreid Moslim Studentenvereniging Twente opgericht Saxion verstrekt leningen aan ondernemers
Feb.
Saxion kan starten met zeven associate degrees
Maart
Opleiding Fysiotherapie krijgt bijzondere internationale erkenning
April
Nieuw managementteam voor CII
Januari
2007
Cor Boom kondigt afscheid aan Gezondheidsweek moet Saxion Fits meer leven inblazen
Juni
Pabo-studenten richten nieuwe studentenvereniging Futura op, die inmiddels weer ter ziele is
Mei
Handtekeningenactie tegen poedermelk in Deventer
Enschedese studentenverenigingen EHTSV en Magisterium gaan samen Helft Saxion-academies op de schop Geslaagde intro met vriendelijke studenten en wederom een mislukte wereldrecordpoging in Enschede, dit keer waterpistoolschieten Saxion start Honours Programme voor excellerende studenten Studentvriendelijke nieuwe bieb in Deventer geopend Wim Boomkamp nieuwe bestuursvoorzitter Saxion Lector Van Asselt neemt afscheid Saxion gaat voor twee RvB-leden Aantal internationale studenten van buiten de EU loopt terug Onvrede over binnenklimaat en schoonmaak Saxion
Augustus
Het ruimtegebrek in Enschede moet in de zomer van 2009 definitief tot het verleden behoren. Dan is de nieuwbouw van een negen verdiepingen tellend gebouw achter De Maere klaar. Dusty Elders van het Facilitair Bedrijf: “Het huisvestingsplan tot 2011 geeft aan dat dat voldoende is om iedereen te huisvesten. Of dat ook daadwerkelijk zo is, moeten we afwachten. Het studentenaantal stijgt nog elk jaar. Je kunt bijna niet zo ver vooruit kijken, we zullen het zien.”
Miss Overijssel 2006 studeert op Saxion
September
begin vond ik het wel spannend om in zo’n open ruimte les te geven. Je hebt het gevoel dat je publiek hebt, omdat er steeds mensen langs lopen. Maar daar ben ik nu wel aan gewend. Het is een prettige omgeving om in te werken, dat hoor ik ook van studenten. Het heeft wel langer geduurd voor we gewend waren aan de omgevingsgeluiden. Met name in de vleugel waar bij ons de pc’s staan, is er een contant gezoem van die apparaten. Daarom gebruiken we bij presentaties nu de andere vleugel waar geen pc’s staan, dat is een stuk rustiger. De keerzijde van de medaille is dat het aantal leslokalen drastisch is afgenomen. Dat betekent dat we regelmatig naar het SLO-gebouw moeten verkassen. De ervaring heeft inmiddels geleerd dat dat niet altijd nodig is. Ondanks dat volgens het rooster leslokalen zijn ingepland, kun je bijna altijd wel een leeg lokaal vinden. Dat is toch eigenlijk vreemd.”
September
Small Business viert tienjarig jubileum
Dec. Nov. Oktober
OM trekt hoger beroepszaak tegen Saxion Hogescholen in
Oktober
Nora van der Meulen, docent communicatieve vaardigheden bij de academie Bestuur & Recht, ervaart de nieuwe omgeving ook als positief: “Het ziet er prachtig uit. In het
Studenten laten Deventer en Apeldoorn links liggen
Nov.
Zoals gezegd liep Deventer voorop in het creëren van OTSWO’s. Na een pilot in 2006 bij Ruimtelijke Ontwikkeling en Bouw (ROB) heeft de OTSWO afgelopen jaar in Enschede op grote schaal zijn intrede gedaan. Na een ingrijpende verbouwing moesten studenten en medewerkers na de zomervakantie even goed om zich heen kijken: muren weggebroken, frisse kleuren en nieuw meubilair, de academie
Lezers geven Sax een zeven, in Saxion Student Survey krijgt Sax een acht
Studenten afwezig op Kennisdagen Bekostigingsdirecteur Ineke van Oldeniel gepresenteerd als nieuw RvB-lid Saxion Onderwijzend personeel Saxion minder tevreden dan andere medewerkers Saxion maakt werk van gezondheid medewerkers
December
vrouwen met een rok minder handig. Het klimaat in de centrale hal is ook altijd een heikel punt geweest, in de zomer door al het glas te warm, in de winter door de hoogte van de ruimte en de draaideuren te koud. Je blijft altijd bezig met fine-tunen.”
was onherkenbaar veranderd. Maar hoe werken die grote en transparante ruimtes nu in de praktijk? Herman Lok, docent bij de academie Communicatie Informatietechnologie en Informatiemanagement: “Het was even wennen. Met name studenten vonden het werken in de grote ruimtes erg lawaaiig. Iedereen moest leren met elkaar rekening te houden. In het begin gebeurde dat door briefjes met gedragsregels op de tafels te plakken. Dat is niet meer nodig. Er worden bij ons alleen PGO-lessen in de OTSWO’s gegeven. Klassikale lessen zijn nog gewoon in leslokalen. Qua vierkante meters hebben we ingeleverd. De eerste maanden hebben we veel tussen de verschillende buitenlocaties moeten pendelen, maar dat valt nu wel mee. In plaats van flexwerkplekken voor medewerkers, hebben we hier gekozen voor kleinere bureaus. Dus iedere docent heeft nog een eigen werkplek. We zitten wel in één ruimte, maar ook daar zijn afspraken over gemaakt. Als je studenten op bezoek krijgt verlaat je de ruimte, zodat anderen rustig kunnen doorwerken. Ik vind het een voordeel dat de OTSWO’s multifunctioneel inzetbaar zijn. Zo zijn ze uitstekend te gebruiken tijdens open dagen en bedrijvendagen.”
Juni
Coverthema
Dag & Nacht is een serie waarin studenten en medewerkers van Saxion met precies tegenovergestelde leefpatronen, muzieksmaken, levensopvattingen, banen et cetera, naast elkaar worden gezet.
Groot in welzijn
Hoe groot? Ongeveer 2.100 studenten, waaronder 700 Duitse studenten en 200 medewerkers. Wat kun je er doen? Van alles op sociaal-maatschappelijk vlak, onder andere: Sociaal Pedagogische Hulpverlening, Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, de propedeuse Toegepaste Psychologie en de Duitstalige opleiding Sozial Pädagogik. Daarnaast heeft de academie een grote commerciële poot, waaronder een aantal bijzondere leerroutes en diverse maatwerktrajecten met partners in binnenen buitenland. Waarom heeft de academie zoveel Duitse studenten? De opleidingen bij AMM zijn populair bij zowel studenten als werkgevers in de sociale sector. Er is een permanente wachtlijst met Duitse studenten. De opleidingen zijn sterk praktijk- en beroepsgericht met veel stages, in tegenstelling tot in Duitsland waar vergelijkbare opleidingen nog traditioneel op kennisoverdracht gericht zijn. Daarnaast wordt vooral de persoonlijke benadering gewaardeerd. Studenten werken in kleine groepjes en er is een gemakkelijk en laagdrempelig contact met docenten. Het overgrote deel van de Duitse studenten bij AMM volgt de Duitstalige deeltijdopleiding Sozial Pädagogik. Na het afronden van hun studie gaan de meesten van hen in Duitsland aan de
“Gezocht: een ambitieuze heao’er met kennis van fiscale wetten. Verder zoeken wij voor onze afdeling sales-support een trainee met een afgeronde hts-opleiding.” Zomaar een greep uit de vacatures die dagelijks in de krant en op internet te vinden zijn. Onder welke steen hebben deze werkgevers en personeelswervers de afgelopen decennia gezeten, vraag je je dan af. Want kennelijk weten ze nog steeds niet dat de Heao en de Hts al lang niet meer bestaan. Sinds er een ‘tsunami van fusies’ over het hoger beroepsonderwijs is gespoeld, zijn ‘vaste waarden’ als hts en heao kopje
slag. AMM werkt samen met meer dan 250 Duitse instellingen in een grote grensregio die zich uitstrekt tot aan de grenzen van het Ruhr-gebied. Voor- en nadelen van groot zijn? Als grootste heb je meer invloed en de middelen om mee te werken aan vernieuwingen. Dat wordt vooral toegeschreven aan de mensen die er werken. Er is een uitgebreid netwerk binnen en buiten de hogeschool. Zo is de expertise van de academie gewild bij andere academies. Via het aan de academie verbonden kenniscentrum wordt meegewerkt aan diverse projecten in het werkveld. Met name op het gebied van de jeugdzorg heeft het kenniscentrum de afgelopen jaren een reputatie opgebouwd. Ondanks de grootte van de academie moet de beleving van studenten en medewerkers kleinschalig blijven. De mens staat zowel in de opleidingen als binnen de academiemuren centraal. Als docenten positief in hun werk staan, kunnen ze dat ook overbrengen op hun studenten. Vandaar dat er extra aandacht is voor nieuwe docenten die de eerste drie maanden van hun aanstelling een uitgebreid introductieprogramma doorlopen. De afgelopen twee jaar zijn er tussen de 50 tot 60 nieuwe docenten aangenomen. Nog groeiambities? De academie wil consolideren, niet meer groeien. De kwaliteit staat hoog in het vaandel en zou door verdere groei in het geding kunnen komen. De academie behoort tot de top-4 van sociaalagogische opleidingen in Nederland. Kortom, zowel binnen als buiten Saxion een factor waar je niet omheen kan. En daar zijn ze bij AMM trots op. Mariska van der Meer
onder gegaan. En welbeschouwd zijn daar als ‘merknamen’ sindsdien geen sterke alternatieven voor in de plaats gekomen. Deventer heeft met de Rijks Kweekschool - een voorloper van de Pabo - al meer dan honderd jaar hbo ‘in huis’. En de Heao aan de Oostriklaan en de voormalige hogeschool voor Toegepaste Huishoudwetenschappen gelden als voorlopers van opleidingen die Saxion nu nog steeds in Deventer aanbiedt. In Enschede was de situatie niet anders. Her en der in de stad waren zelfstandige hbo-instellingen als een Hts, een Heao aan de Lonnekerbrugstraat en een Sociale Academie aan de Hengelosestraat, waar
26
Foto: Toma Tudor
Ver voorbij het geitenwollensokkenimago is Mens & Maatschappij (AMM) in Enschede inmiddels uitgegroeid tot de grootste academie van Saxion. Mede dankzij de oosterburen, waar de opleidingen van de academie gewild zijn.
Sociale Academie en Pab Saxion nu weer een dependance heeft en waar ook ooit een Pabo zat. En dan had je natuurlijk de academie Fysiotherapie aan de Kortenaerstraat, het Conservatorium en niet te vergeten de meer dan honderdjarige Hoogere Textiel School in De Maere, ooit het vlaggenschip van het hbo in Oost-Nederland. Bovendien hadden hts’ers (bouwkunde, civiele techniek, chemie) en verpleegkundigen in Hengelo eigen, relatief kleine hogescholen. Vanaf 1985 ging het hoger beroepson-
januari 2008
derwijs in Nederland echter grondig op de schop. Kleine en grotere hogescholen werden bij elkaar geharkt en er ontstonden fraaie fusieproducten als de Rijkshogeschool IJselland in Deventer en de Hogeschool voor Techniek en Gezondheidszorg (HTG), de Hogeschool Oost Nederland (HON) en later in 1988 de Hogeschool Enschede waar de kleine gespecialiseerde hogescholen van weleer nog enigszins herkenbaar waren. Dat gold zeker voor scholen als de Academie Fysiotherapie en de Hts
Saxion Hogescholen anno 2008 bestaat uit veertien academies, verdeeld over drie locaties: Enschede, Deventer en Apeldoorn. De academie Mens & Maatschappij (AMM) is de grootste van de veertien, de Academie Pedagogiek & Onderwijs (APO) de kleinste. In deze Dag & Nacht aandacht voor de specifieke kenmerken en de voor- en nadelen van het groot- cq. kleinschalige karakter van beide academies.
Klein voor de klas Er zich van bewust dat politiek en maatschappij altijd over haar schouders meekijkt, blijft de APO haar eigen koers varen. De Academie Pedagogiek & Onderwijs (APO, of ook wel Pabo) in Deventer is Saxions kleinste telg. Hoe klein? Rond de 700 studenten en 80 medewerkers. Er zijn in Nederland 42 Pabo’s. De Pabo in Deventer bestaat al 130 jaar. De huidige academie is het resultaat van een samensmelting van de opleidingen in Apeldoorn en Deventer. Wat kun je er doen? Leraar in het basisonderwijs worden.
Foto: Auke Pluim
Waarin onderscheidt de opleiding zich van andere Pabo’s? De opleiding is sterk beroepsgericht met stages vanaf het eerste jaar. Daarnaast is de academie bewust niet meegegaan in de competentiegerichte ontwikkelingen van het onderwijs van de afgelopen jaren. Ze zijn trots op hun gedegen opleiding met veel aandacht voor kennis en vaardigheden, een gezonde mix van ‘oud’ en ‘nieuw’ leren.
bo leven nog als vanouds aan de Boulevard in Enschede die nog lang op hun eigen vertrouwde kleinschalige locatie konden blijven zitten. Maar na de nieuwbouw van de hogeschoolgebouwen aan de Deventer Handelskade en de Stadscampus in Enschede stond bij menige opleiding, waaronder bij alle hbo-opleidingen in Hengelo, al vlot de verhuiswagen voor de deur. Zo ontstond in Enschede een hogeschool met dik 6.000 studenten die ‘keurig’ over zes sectoren (Techniek, Economie,
Welzijn & Arbeid, Gezondheidszorg, Conservatorium en Pabo) werden verdeeld. Techniek (de oude Hts) was met bijna 4.000 studenten met afstand de grootste, en de Pabo met krap 300 studenten veruit de kleinste. De Rijkshogeschool IJselland koos in die tijd voor een organisatiestructuur waarin voor het eerst het woord academie zijn intrede deed. De kleinste academie daar was - je raadt het al - ook toen al de Pabo. In 1995 kwam men tot de conclusie dat de grote, machtige maar ook problematische sec-
Betekent dat ook dat de studenten betere resultaten halen bij de alom bekende reken- en taaltoetsen? De APO is zich bewust van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. Bij de APO werden al voordat de toetsen landelijk in het nieuws kwamen eigen taal- en rekentoetsen afgenomen. De ervaring leert dat als studenten slagen voor de eigen toetsen, ze ook de landelijke toetsen halen. Het slagingspercentage is 80 procent.
toren binnen de hogeschool (Techniek, Economie) beter opgesplitst konden worden in kleine zogenaamde ‘productmarktcombinaties’. Daarmee kwam definitief een einde aan wat ooit Hts en Heao heette. Het Instituut ComercieelTechnische Bedrijfskunde dat toen ontstond was met 870 studenten nog het grootste technische instituut van de Hogeschool Enschede. Daarentegen werd het Instituut Welzijn & Arbeid (met maar liefst 1120 studenten) absoluut gezien de ‘grootste speler’ in de HE-organisatie. De voormalige Sociale Academie, maar ook de Pabo, lieten zich nu eenmaal moeilijk opsplitsen. Ze bleken altijd al
januari 2008
27
Nog steeds een typische meisjesopleiding? Ja, het overgrote deel van de studenten is vrouwelijk. Maar de Pabo wil graag meer jongens trekken. Het curriculum wordt de komende jaren zo aangepast dat het voor jongens aantrekkelijk wordt de Pabo te doen. Zo zal er meer vrijheid zijn om te kiezen voor onderbouw- of bovenbouwstages, het volgen van meer of juist minder modulen op het gebied van kennisvakken, beeldende vorming en expressie en specialisaties op het gebied van management en ICT. Voor- en nadelen van klein zijn? Iedereen kent elkaar, je bent er als student geen nummer. Medewerkers vormen een hechte club. APO’ers ervaren het als een voordeel om op één locatie te zitten, dat voorkomt versnippering. Natuurlijk wordt er wel eens jaloers gekeken naar grotere collega-Pabo’s. Maar aan de andere kant denken ze in Deventer een grotere schaal niet nodig te hebben om de doelstellingen te realiseren. Zeker ook omdat de academie een eigen lectoraat en kenniscentrum heeft waarmee behoorlijk wat landelijke subsidieprojecten zijn binnengehaald. Ambities om te groeien? Zijn er wel, maar niet echt realistisch in een regio met veel andere concurrerende Pabo’s. Groei wordt meer gezocht in transferactiviteiten als bijen nascholing en advies en training. De transferomzet is de laatste jaren flink gegroeid.
Mariska van der Meer
een afgewogen product-marktcombinatie te zijn en vormden om tal van redenen ook geen goede ‘match’ met andere instituten en academies van Saxion. Ook toen de hele Saxion-organisatie (in Deventer, Apeldoorn en Enschede) in 2005 met het project ‘Op-maat’ in elkaar werd geschoven, bleef de Pabo een zelfstandige unit, en zoals zo vaak de kleinste. En dat de academie Mens & Maatschappij als vlaggendrager van de voormalige Sociale Academie, die welbeschouwd nooit écht werd opgeknipt in kleinere units, nu nog steeds de grootse Saxion-academie is, mag ook geen verrassing heten. Harry van Stratum
Forum
De Saxion-student bestaat niet Eén fusie, tien jaar geleden, leverde één hogeschool. Voelen studenten zich dan ook verbonden aan Saxion of associëren ze zich met hun eigen academie? De stelling: de Saxion-student bestaat niet. Wendy van Til en Étienne Wilderink Mirella van Ruth, vierdejaars Psychodiagnostisch Werk: “Alle academies zijn aparte eilanden. Je hebt het meest contact met mensen van je eigen academie en vooral je eigen opleiding. Maar toch maken de academies onderdeel uit van een groot geheel, Saxion genaamd. Daarom voel ik me eerder een Saxion-student dan AMAstudent. Als iemand vraagt wat ik doe, dan zeg ik niet AMA-student, maar Saxion-student. Dat past ook veel beter bij deze tijd.”
Myrthe Wermers, tweedejaars Verpleegkunde: “Als de echte Saxion-student al bestaat na tien jaar, dan ben ik er in elk geval geen. Ik ga niet echt veel om met mensen buiten mijn klas en ik denk dat een echte Saxion-student dat juist wel doet: die kent mensen van alle opleidingen. Ook ben ik hier niet gaan studeren omdat ik graag hier in de buurt en op Saxion wilde studeren, maar omdat de opleiding die ik hier doe goed aangeschreven staat.”
Joey Rozendal, tweedejaars Integrale Veiligheidskunde: “Ik ben het niet met de stelling eens. Je hoort wel bij een academie, maar dat geldt voor mensen van mijn opleiding niet. Integrale Veiligheidskunde zit tussen de academies ABR en ROB in. Ik ben dus geen academiestudent, maar een Saxion-student. Het is echter wel zo dat je, sinds de verbouwing van de landschappen, je meer verbonden voelt aan de academie. Je bent meer een eenheid dan voorheen.”
Mendy de Jong, eerstejaars Commerciële Textielkunde: “Iedereen is verschillend, dus ik denk niet dat er één term bestaat voor de student die hier rondloopt. Wel is de sfeer hier veel closer dan op de universiteit bijvoorbeeld. Hier zeggen we gewoon ‘we gaan naar school’, terwijl ze je daarmee op de universiteit zouden uitlachen omdat ze daar alleen naar ‘college’ gaan. Misschien komt dat wel doordat veel studenten hier uit de buurt komen en hetzelfde accent hebben.”
Özgül Degirmenci, derdejaars Personeel & Organisatie: “Ik ben meer een academiestudente. Dé Saxion-student bestaat inderdaad niet. De vakken die ik volg zijn niet algemeen, vooral beroepsgericht. Ik heb veel binding met mijn studiegenoten en niet met de mensen in de rest van het gebouw. Dat krijg je als je alleen maar op de derde verdieping komt en af en toe een keer in de kantine. Op de derde verdieping is het echt een AMAzone. Dat is toch ook het doel van alle veranderingen op school? Meer betrokkenheid met de opleiding. Wel jammer dat het zo’n eilandgevoel creëert.”
28
Mike Siegel, derdejaars FEM: “Op Saxion kom je vooral mensen uit het oosten en uit Duitsland tegen en dat brengt een bepaalde gezelligheid met zich mee. Je doet veel dingen samen, dus ook buiten school om en daardoor voelt iedereen zich erg betrokken bij de academie. Met studenten van andere academies ga ik niet zo veel om, maar dat komt vooral doordat de interesses anders zijn. Misschien zou het wel een goed idee zijn om de academies wat vaker met elkaar te laten omgaan, zoals samen feesten organiseren, maar zonder dat kan een academiestudent toch ook een typische Saxion-student zijn?”
januari 2008
Agenda/Varia
Agenda Sax.nu Elke week stelt Sax.nu alle leuke uitgaanstips voor je samen. Kijk voor uitjes in de omgeving van de studentensteden Enschede, Deventer en Apeldoorn op www.sax.nu. Klik op het menuknop Agenda of ga naar het snelmenu aan de rechterkant en je ziet alle evenementen, concerten, lezingen en tips.
Tips omgeving Enschede • Februari Muziekmaand 2008 De Februari Muziekmaand betekent een hele maand muziek in de binnenstad van Enschede: van optredens van muziekverenigingen tot swingende jazz door conservatoriumstudenten en van intieme concerten tot optredens van internationale topartiesten. Amateur-musici, semi-professionals, instellingen en podia zetten in februari de deuren open om de stad Enschede te laten zien dat je muziek moet meemaken. Met de komst van het Muziekkwartier in Enschede in het najaar van 2008 ontstaan nieuwe kansen om de verschillende stijlen, niveaus en manieren van muziek maken te integreren en een plaats te geven. In 2007 deden er circa 150 (amateur)muziekensembles mee, met een eigen optreden of binnen één van de evenementen. Meer informatie kun je vinden op www.februarimuziekmaand.nl.
• Poëziemarathon Enschede van 27 januari tot en met 3 februari De derde Poëziemarathon Enschede wordt gehouden op meerdere plekken in de binnenstad van Enschede. Hier kom je gedichtenuithangborden tegen waarop regionale dichters een verrassend gedicht hebben geschreven over een specifiek stukje van de stad Enschede. De Poëziemarathon wordt omgeven door een uitgebreid programma. Er zijn workshops, een expositie en voordrachten van bekende en minder bekende dichters. Ook een aanrader is de Poetry slam met aansluitend een gedichtenbal. Kijk voor het programma en de deelnemers op www.poeziemarathonenschede.nl.
• Programma Saxion Fits 8 januari tot en met 12 maart Saxion Fits organiseert net als vorig jaar allerlei activiteiten in Enschede en Deventer in het begin van het nieuwe jaar waardoor je actief en gezond bezig kunt zijn met je lichaam. Je voelt je weer vitaal en ontspannen en je hebt genoeg energie om van alles te doen. Het is een gevarieerd programma dus er is altijd wel een activiteit die je aanspreekt. Het totale overzicht vind je op www.saxion.nl/saxionfits.
Tips omgeving Deventer • Studium Generale van Saxion Hogescholen, locatie Deventer Studium Generale biedt een podium voor activiteiten op het snijvlak van beroep, wetenschap, cultuur en maatschappij binnen Saxion Deventer en straks ook Saxion Enschede. SG organiseert diverse lezingen, debatten en talkshows over allerlei brandende kwesties. Workshops, exposities en culturele optredens behoren evenwel tot de mogelijkheden die Studium Generale biedt. Check deze agendapunten op de site http://studiumgenerale.saxion.nl
Saxion bowlt voor Kika Studenten Commerciële Economie organiseren voor Kika Kinderen Kankervrij een bowlingevenement dat op 25 januari plaatsvindt bij Party & Bowlingcentrum De Worp in Deventer. Het evenement gaat om 14.00 uur van start en duurt tot ongeveer 18.00 uur. Tijdens het toernooi kun je uiteraard kijken naar de andere deelnemers en is er de mogelijkheid om deel te nemen aan andere activiteiten. Ook wordt het bowlen gefilmd en deze opnames zullen op de schermen, die veelvuldig aanwezig zijn, worden afgespeeld. Om 17.00 uur wordt een korte demonstratie gegeven door een aantal ‘echte’ bowlers die hun skills en technieken zullen tonen. Aanmelding en info op: www.bowlen4kika.nl. Samenstelling: Nicole Tanke
januari 2008
29
Walstraat
Walstraat 9 Studentensoap met in de hoofdrol Fred Pels, Diane Dikmoet, Jelle Mouthaan, Mikel Minnema, Femke van Es, Cindy Aanstoot, Wouter Proost, Kenneth Kawambwa en Sabine Ruckstuhl, negen Saxion studenten en bewoners van een sloopwaardig studentenhuis aan de Walstraat.
‘Noaberhulp’ “Wat de neuk!, begint het hier nu ook al te soppen”. Mikel Minnema zuchtte diep, graaide in het aanrechtkastje naar een emmer en schoof die naar een hoek van de keuken. Terwijl dikke druppels gestaag van het plafond naar beneden vielen, lag daar al een flinke plas water op de vloer. In de keuken stonden links en rechts potten en pannen op de grond. Tegen de drempel van de deur lag een vochtige dweil die zienderogen natter werd. “Het is een ramp”, zuchtte Diana Dikmoet zwaarmoedig als altijd. Sabine Ruckstuhl grinnikte. “Het ies winter”, verbeterde ze met een glimlach. “Winter in ein Studentenheim. Nichts om je druk over te maken, nur een beetje Nässe”. De bewoners van het studentenhuis aan de Walstraat 9 hadden zich rond de keu-
kentafel verzameld. Voor hen op tafel stonden dampende koppen warme chocolademelk met Mitra huismerk whisky. Alleen Fred Pels had geen chocolademelk. Sinds hij zich had verdiept in het veganistische gedachtengoed van Marianne Thieme en haar Partij voor de Dieren weigerde hij principieel melkproducten in z’n whisky. “Nur een beetje Nässe, wat is dat nu weer voor een gelul”, kafferde Jelle Mouthaan. “Het water komt al dagen met bakken naar beneden. En met al het overtollige rivierwater dat vanuit jouw roemrijke vaderland bij Lobith Nederland ingepompt wordt, loopt onze nationale badkuip weer eens aardig vol. Alarmfase 3 in de Bommelerwaard en deja vues op de Zeeuwse eilanden. Zelfs in de Wilpse Kleipolder bij Deventer varen de rubber-
30
bootjes af en aan. En dat noem jij een beetje Nässe?” “Klopt”, zei Femke van Es droogjes. “Ik krijg net een smsje van onze Saxionvrienden in het ‘partnerhuis’ aan de Walstraat 9 in de koekstad. “Het begint aan de IJsselkade in ‘Deventer aan Zee’ ook al behoorlijk spannend te worden. Ze roepen ons in blinde paniek op om te komen helpen het water tegen te houden voordat hun kroegen op de Brink onderlopen. Er zijn bovendien nogal wat studenten die in wrakke huisjes vlak achter de dijk wonen. Die knijpen hem nu natuurlijk als een oude dief”. “Laten ze blij zijn dat er in Deventer eindelijk iets spannends gebeurt, grinnikte Wouter Proost. “Ja honderdduizend man op de been als Scrooge en Oliver Twist daar met de Dickens Dagen voor Kerst door het Bergkwartier banjeren.” “En Deventer op Stelten natuurlijk”, grapte Fred. Je weet dat ‘fabeltastische’ evenement in de zomer met al die steltlopers. Bellen die gasten, zou ik zeggen. Die stelten kunnen onze Deventer vrienden nu goed gebruiken om de voetjes droog te houden.” Diane wierp Fred een afkeurende blik toe. Die beantwoordde dit met een flinke broekboer. “Ik vind het allemaal zo onwerkelijk”, zei ze met serieuze blik. “Tien jaar geleden konden ze in de ‘Dutch Delta Deventer’ ook al hun hoofd niet zelfstandig boven water houden, las ik in de Sax. De hogeschool daar was te klein voor het tafellaken en te groot voor het servet. Het is maar goed dat
januari 2008
de club uit Enschede ze toen te hulp is geschoten. Zeker weten dat we anders ook geen negen goede vrienden aan de Walstraat 9 in Deventer hadden gehad. We moeten iets voor ze doen!”. Fred zakte onderuit op zijn stoel. Diane keek haar huisgenoot geïnteresseerd aan. “Je hebt gelijk”, vond ie. “Saxionners helpen elkaar en ‘Walstraatbewoners’ al helemaal. Laten we naar Deventer gaan!”. Nog geen uur later stonden ze, negenman sterk, met de laarzen in het IJsselwater op de ondergelopen Wellekade. Overal zagen ze de zwaailichten van af en aan rijdende zandauto’s, afgewisseld met de sirenes van de ambulances. “Wow, moet je kijken”, riep Mikel enthousiast. “Het water staat echt hartstikke hoog. En ze zijn als gekken aan het evacueren. Dit is vet cool man!” Plots doemde de gestalte van een grote agent voor hen op. “Wat komen wij hier doen?”, bulderde de wout die in niets leek op ‘een verwend mannetje’ die de voetbalbobo Kesler van hem wilde maken. “We wilden kijken....”, stotterde Diane richting de vals grijnzende Bromsnor. “Mooi”, zei hij. “Dat wordt dan vijftig euro, wegens ramptoerisme.” Uit het donker verschenen de negen huisgenoten van de Deventer Walstraat 9. “Gaaf dat jullie gekomen zijn! We wisten wel dat we op jullie konden rekenen en ze wezen in de richting van een grote vrachtauto. “Daar staan de zandzakken. Laten we aan de slag gaan!”
KIES NU VOOR HET ABN AMRO STUDENTEN PAKKET Wil je al je aandacht aan je studie en het studentenleven besteden? Dan is het ABN AMRO Studenten Pakket iets voor jou. Compleet, gemakkelijk en in één keer klaar voor alles wat er op je pad komt. Of het nou gaat om betalen, sparen of verzekeren, het is mogelijk met het Studenten Pakket. Geïnteresseerd? Loop binnen bij een ABN AMRO vestiging, bel 0800-0240700 (gratis) of kijk op www.abnamro.nl/student
INTERNATIONAL
MBA student went back to Nepal to attend his sister’s wedding
A red saree at 1470 metres Sagun Joshi, an MBA student from Kathmandu, went back to Nepal in December to attend his sister’s wedding. In his blog he gives an insight into the various wedding customs in Nepal. Day 1 - Wedding Day I reached my home on the morning of the wedding day. Everything was all prepared for the wedding. The house was all lit up with lights and decorated with flowers. Many relatives and friends were there to attend the wedding. My sister was looking beautiful in her bridal dress, a red
‘Saree’, our traditional wedding dress, and she was wearing a lot of jewelry. After some time, we could hear the sound of the musical band, indicating that the groom was on his way to the bride’s home. Now, everyone was waiting for the groom to arrive. Before long the musical band arrived, some of the groom’s relati-
ves dancing in front of the procession, followed by the groom and his family and friends. The wedding ceremony was going on all during the day. There are many rituals to be completed during a wedding in our culture: putting tika (a substance made of vermillion mixed with yoghurt and rice flour) on the groom’s forehead to welcome him and show respect, this was done by grandfather, followed by kanyadan, which is the giving away of the daughter by the father. During the wedding, after the priest had chanted various prayers, both bride and
bridegroom put tika to each other’s foreheads, then they exchanged flower garlands and rings and the groom gave the bride a necklace made of green beads. This specific necklace symbolizes that the woman is married. While this was being done the priest chanted the wedding prayers. Then the bride and groom had to eat rice from the same plate, again a symbol that they are married. At that point the close family offers the wedding gift to the bride, while she gives back the betel nuts. The betel nuts are part of the various food and fruits the groom sent to his future wife’s family before the wedding, as a confirmation that the wedding is going to take place. After finishing some of the rituals, we took some break in the ceremony to have lunch. I was managing the lunch being served to the guests. After finishing this quick lunch, everyone went back to the wedding ceremony, which continued till late afternoon. Day 2 - Preparation for next day’s visit to my sister Woke up pretty late. After having lunch, together with my aunts, I prepared food to take to my sister’s place on Wednesday. In our culture, we need to visit the bride’s place after a wedding to see how well she is doing in her husband’s house. While visiting her, as part of the tradition to ensure that the bride is happy in her husband’s house, we take various food stuffs, sweets, cho-
32
januari 2008
International colates, fruits and some nice clothes to her. We spent a lot of time decorating all these presents in nice wrappings. Day 3 - Visit to my sister’s place Today, close relatives came to my house to go and see my sister’s new place. According to our culture, my mother and my aunts cannot visit her during this day. So, together with my dad, uncles, and other cousins, I visited her in her new home. We took all the gifts that we had wrapped the previous day. There were many things to take, so I had to arrange a big van to get it all in.
Reached our destination late in the afternoon due to the busy traffic of Kathmandu Valley. After we got there, some ceremonial rites were performed by my grandfather and my father. They put tika on my sister’s forehead and gave her gifts. After finishing the rituals, we were invited to have dinner by my brother-inlaw’s family. After finishing dinner, my sister together with her husband came back to my home. According to our tradition, when after the wedding the newly wedded couple visit the bride’s family, the son-in-law will be given a present. At my home, my grandmother gave both of them her blessing for the couple’s good future, and also presented the gift to my brother-in-law. Day 4 - Dinner Reception Since my return to Nepal, I hadn’t had any chance to meet my friends. As I didn’t have much to do for the dinner reception, I took some time off to visit a few of my close friends. After that, I went to see to the arrangements made for that night’s dinner. All the catering staffs were busy preparing and decorating the hall. After giving some instructions, I came back to get ready for the dinner reception. We had to reach the venue as early as possible, as we
should be there before the arrival of guests. We needed to move early as you never know how much time it will takes through the busy Kathmandu streets. The dinner reception went very well. I was very busy monitoring whether the proper service was provided to all of our guests. After most of the guest finished having dinner, my sister and brother-in-law opened that evening’s dance. Everyone joined them after that. Day 5 – Dinner Reception at Groom’s Place In the evening, we went to the dinner reception held my brother in
law’s family. I came home earlier after finishing the dinner; since the next day I would have an early flight back to Netherlands. I had to do the packing for the trip. While I was packing, some of my friends visited me to say goodbye. After spending some nice time together, they left me with my packing. Day 6 - On the way back Had an early flight today, but when I reached the airport, my flight got delayed for 2 hours. Here I was, waiting at the airport on my way back to the Netherlands. Sagun Joshi
International alumni as ambassadors for exporting firms Recently Saxion, together with University of Twente, ITC and AKI –ArtEZ, have announced that they want to support regional exporting companies looking for new markets, by offering their international alumni network to facilitate cross-cultural business contacts. “After graduation international alumni often operate at key positions in their countries of origin, and as such, because of their inside knowledge of the local culture and language and their network, they are of great value to firms that want to export to their countries”, explains Rob Admiraal, of Internal and External Affairs, who represents Saxion in the discussions with University of Twente, ITC and AKI –ArtEZ about this matter. “During alumni meetings abroad, alumni often express a wish to do something for the local business peo-
ple from the town and region they studied at. They are eager to act as ambassadors to help export companies contacting potential clients or advise them on presentations and cross-cultural communication. The plan has been received positively by both representatives of companies and town councils in the region. Of course it needs to be worked out in greater details. All four institutions need to streamline matters at their own school/academy level. First of all alumni networks at academy level need to be brought up to date, if that
is not already the case. The addresses need to be checked and updated, so that alumni can be contacted and asked if they are interested in participating in this scheme. The details of the alumni that respond positively, such as the fields they are working in currently, for which branches they could prove to be interesting for Dutch exporting companies, in what countries they are operating, can then be put into a general framework. Somebody at Saxion is yet to be entrusted with this task. Eventually all the alumni information acquired by all four institutions involved could be put in a joint databank on a site authorized firms are allowed to access and search.” The alumni network will be put at the disposal of members of business networks such as Industriële Kring Twente (Industrial Association Twente) and Versterking Industrieel
januari 2008
33
Potentieel Twente (Association to Strengthen Industrial Potential Twente). The alumni network scheme fits in with attempts of the city of Enschede to market itself as a student city par excellence that boasts 4 large knowledge institutions. Activities to underline this unique selling point are the recent participation of a joint UT Twente/ Saxion team in the solar car-race in Australia, and the organisation of the EnscheDay on 21 June 2008. On that day when University of Twente, ITC, AKI –ArtEZ and Saxion have Open Days for prospective students, at the same time Enschede itself will also present itself with sports activities, special catering, entertainment at the casino and a pop concert in the centre of town. Hannie Schipper
Student & co De meest ludieke voornemens
Six-pack vervangen door zwembanden Zoals gebruikelijk in januari, even een aantal goede voornemens van studenten op een rijtje, weergegeven in een top-10 van meest aparte voornemens: 1. Paul: “Beginnen met roken met de Super-Smoker, om vervolgens over te gaan op echte sigaretten, dat krijg je als je die waardeloze reclames uitzendt!” 2. Ruben: “Alle vierhonderd en nog wat pokémon vangen! Gotta catch them all!” 3. Samantha: “Mijn vriend niet meer pesten met zijn grote neus.” 4. Nick: “Niet meer tegen mijn pc aantrappen als hij niet wil doen wat ik wil, want ik ben erachter gekomen dat het meestal niet helpt.” 5. Bart: “Mijn kat eten geven.” 6. Jolien: “Mijn moeder bedanken voor het leven dat ze mij heeft geschonken.” 7. Wouter: “Mijn six-pack op mijn buik vervangen door dikke zwembanden.” 8. Heleen: “Nog gekker doen dan vorig jaar!” 9. Simone: “Mijn studieboeken openslaan en ook daadwerkelijk eruit lezen en leren.” 10. Jan: “Profvoetballer worden!” (TS)
Bon appetit!
Gadget
‘Moeders erwtensoep’
HD-dvd
De nachten zijn weer lang en de dagen koud. Veel Nederlanders zullen hun eerste kopje of bord met erwtensoep van deze winter al wel op hebben. Als je een keer een paar uur vrij hebt en die soep uit blik niet te pruimen vindt, lees dan dit recept en maak de enige echte ‘moeders erwtensoep’! Je hebt nodig: - 750 gram groene of spliterwten - 4,5 liter water - 1 rookworst of 1 verse worst - 100 gram vet of doorregen spek of 500 gram klapstuk (moet ongeveer 1 uur voorkoken) - 2 flinke aardappelen - 2 preien - 1 selderijknol - Selderijgroen
Allereerst dien je de erwten een paar keer goed te wassen. Dan zet je ze in een pan met water om ze te laten weken en ga je naar bed. De volgende dag zet je de geweekte erwten op het vuur en breng je ze aan de kook. Schil de aardappels en snijd ze in blokjes. Voeg ze toe aan de kokende erwten. Hetzelfde doe je met de groenten. Vervolgens was je de worst of spek en kook je deze in de soep gaar en voeg je ook eventueel het voorgekookte klapstuk toe. Laat de soep, onder af en toe roeren, nog minimaal 1 uur doorkoken. Maak de soep op smaak met peper, zout en aroma’s en serveer het met dungesneden roggebrood en een plakje rauwe Coburger ham. Eet smakelijk!
Verderop in Sax lees je over BluRay. Uiteraard is er een tegenhanger van dit schijfje, namelijk de HD-dvd. Een beetje concurrentie komt meestal de consument ten goede, laten we dat in dit geval zeker hopen omdat beide schijfjes, zowel HD als Blu-Ray, pas starten bij een bedrag van minimaal 300 euro. Dit startbedrag valt voor Blu-ray zelfs nog een stuk hoger uit. En dan heb je het over de apparaten, niet over de losse schijfjes. De losse schijfjes kosten tussen de 20 en 40 euro per stuk. De vraag die ons vooral bezighoudt, is welke opvolger van de dvd er nu uiteindelijk gaat winnen. Op die vraag is moeilijk ant-
(TS)
34
januari 2008
woord te geven, omdat de belangrijke producenten zich hebben verdeeld over de twee kampen. Onder meer Philips, Sony, Samsung, LG, Pioneer en Dell zijn voorstanders van het blauwe schijfje, Philips en Sony zijn zelfs ontwikkelaars. Terwijl Microsoft, Toshiba, NEC en Intel hebben gekozen voor de HD-dvd. Kenners bevelen de consumenten aan nog even te wachten met een keuze te maken tussen deze twee concurrenten, totdat duidelijk wordt wie gaat winnen. Op dit moment is de HD-dvd en de bijbehorende HD-dvd-speler het meest populair onder consumenten, dit heeft eigenlijk alles te maken met de prijs van het apparaat en de schijfjes. Het zal nog wel een tijd duren voordat pas echt duidelijk wordt wie deze strijd wint, op dit moment is het vooral een strijd tussen aan de ene kant Microsoft (HD-dvd), met zijn XBox360, en aan de andere kant Sony (Bluray), met zijn Playstation 3. (TS)
Student & co Laatste keer dronken
‘Ik liep naast Elvis Presley en Marilyn Monroe over de rode loper’ De feestdagen zijn voorbij, kerstfeesten, gala’s en Oud&Nieuw, je zult vast heel wat gezelligheid achter de rug hebben, Pieter Minnegal, student Kunst en Techniek (23)?
Wat dronk je daar zoal en heb je nog wat bijzonders genomen dat je normaal niet drinkt? “Aan het einde van dat feest was ik behoorlijk aangeschoten, maar ik drink voornamelijk bier, want andere mixdrankjes en gekkigheid hebben niet
bepaald een positieve werking op mijn maag!” Volgende morgen een bonkend hoofd, slechte maag en alles lijkt traag te gaan? “Absoluut, na zo’n slopend feest kan ik echt slecht uit men bed komen. Een flinke hoofdpijn en een zeer ‘dizzy’ gevoel, hou ik er aan over. Die bijkomstigheden houden mij vaak in bed. Op dat moment de meest comfortabele plek op aarde. Ik merk ook dat ik tegenwoordig na zo’n slopend feest slechter te pas ben dan toen ik wat jonger was…”
Foto: Toma Tudor
“Ik heb in de kerstvakantie een Hollywoodfeest gehad waarbij ik moest gaan als een karakter uit een film of een bekende Hollywoodster. Het karakter van Johnny Depp in de film ‘Fear and Loathing in Las Vegas’ was voor mij een ideaal karakter om er een gek en gezellig feest van te maken. Een leuk plan, maar het was niet gemakkelijk om een zomerse outfit bij elkaar te shoppen midden in de winter! Maar na wat speurwerk liep ik die avond samen met Elvis Presley, Marilyn Monroe en Raoul Duke over de rode loper die was neergelegd door de charmante hostess van het feest, Audrey Hepburn. Ik heb ontzettende lol gehad en mijzelf de volgende dag beloofd om nooit meer alcohol te nemen, maar dat is natuurlijk onzin!”
Een perfecte feestavond, dat is volgens jou... “Een gezellige avond met mijn vrienden en vriendinnen, waar we met z’n allen in een relaxte omgeving leuke dingen doen. En natuurlijk zijn die aparte feestjes altijd leuk, waar je moet zoeken wie nou eigenlijk wie is!” (MS)
Foto op je mobiel
‘De pollepel bleef er rechtop in staan!’ Elke maand vragen we een student om de meest maffe foto op zijn mobiele telefoon te laten zien en er iets bij te vertellen. Deze maand troffen we Jeroen in de gangen van Saxion Deventer. “Deze foto is vorig jaar genomen in de winter. Nou hoor ik je denken, dit kan niet anders dan erwtensoep zijn, maar het is toch echt groentesoep. Gemaakt door mijn vader. Hij kookt niet zo vaak, meestal maakt mijn moeder de soep, maar die moest die dag werken en mijn vader zou wel even die soep maken. Zoals je kunt zien bleef de pollepel er rechtop in staan, een kwestie van uitschieten met de vermicelli denk ik. Ik zou in elk geval geen andere verklaring kunnen vinden voor deze creatie. We hebben het uiteindelijk ook maar weggegooid en zijn naar de cafetaria gegaan, maar niet voor ik een foto ervan had gemaakt.” (TS)
januari 2008
35
Student & co Laatste aankoop
‘Ik moet natuurlijk wel leuke plaatjes kunnen schieten!’ Joost Wageman (22, student Small Business) vertelt over zijn laatste aankoop die zijn toeristische leventje vastlegt.
Je hebt een bijbaantje als Poker Croupier in het Holland Casino,
daar hou je vast wel iets aan over? “Jazeker! Qua verdiensten zit ik flink goed met deze leuke job! Daarnaast woon ik nog thuis en heb ik geen grote maandelijkse kosten. Een auto of zoiets dergelijks is voor mij nog niet van toepassing aangezien ik goed rondkom met mijn OV en fiets. En met een lieve blik krijg ik vaak genoeg ook de auto mee van men ouders, haha!” Heb je nog andere hebbedingetjes op het oog? “Nou, ik heb meer iets anders op het oog en dat is zo snel mogelijk een
Foto: Toma Tudor
Joost, wat was je laatste interessante aankoop? “In een korte tijd heb ik al wat fotocamera’s versleten, ik ben al een tijd opzoek naar de perfecte camera en die heb ik gevonden in mijn gloednieuwe Panasonic FX33 288mm groothoeklens. Oftewel: een heel fijne fotocamera die ik heb aangeschaft voordat ik naar London ging. Ik moet natuurlijk wel leuke plaatjes kunnen schieten! Als een echte toerist liep ik daar elk hoekje van de stad vast te leggen.”
retourtje Las Vegas boeken! Ik ben er vorig jaar geweest en ik kan niet wachten om weer terug te keren in deze prachtige woestijnstad vol entertainment! Met een dikke huur-
auto langs de Strip, pokeren in de Bellagio en dan feesten met allerlei beroemdheden! Las Vegas, What else?” (MS)
Gadget
Blu-Ray Gezond & Co Het is weer januari, de oliebollen en appelflappen zijn bezonken en het is tijd om de goede voornemens uit te laten komen. Dit jaar bleek uit onderzoek door TNSNIPO dat maar liefst drie van de goede voornemens uit de top-5 te maken hebben met gezondheid. De plaatsen twee, drie en vier waren respectievelijk ingeruimd voor: meer sporten (18 procent), afvallen (13 procent) en gezonder eten (12 procent). Stoppen met roken viel verrassend genoeg buiten de top vijf dit jaar. Helaas blijkt maar 24 procent van alle mensen met goede voornemens, zich ook echt eraan te houden.
Als je dus niet wilt sporten in een bomvolle sportschool, is het advies: wacht even zes weken, dan is de grootste drukte wel voorbij. Het niet slagen van de voornemens komt onder meer doordat veel mensen niet weten hoe ze hun voornemens aan gaan pakken en dan langzamerhand terugvallen in bijvoorbeeld hun oude eetpatroon. Om vervolgens een paar weken voordat de zomervakantie begint, te schrikken als ze in de spiegel kijken. Dan loopt het plotseling weer storm in de sportschool en is de Slankie-kaas niet aan te slepen. (TS)
36
Het tijdperk van de dvd loopt ten einde met de komst van alle hogere definitie (HD) televisies en nieuwe media formats zoals HD-dvd en Blu-Ray. Momenteel wordt er flink aan gewerkt om consumenten gereed te maken voor het HD-tijdperk met onder meer de opmars van de HD-TV, digitale televisie en de spelcomputer van Sony, de Playstation3. Een dvd heeft een opslag van 4.7 gigabyte en een BluRay schijfje heeft maar liefst 25 gig waardoor spel- en filmontwikkelaars veel meer ruimte hebben om hun creatieve creaties met ons te delen. Het blauwe schijfje zorgt ervoor dat als je ook een HD-TV hebt aangeschaft, je superscherpe beelden krijgt voorgeschoteld. Je zult op een gezicht alle imperfecties zien en je kunt op een leeuwengezicht de haren tellen. Of al deze vernieuwin-
januari 2008
gen nou altijd zo fijn zijn om naar te kijken, dat is dus maar de vraag. Deze sterke opvolger van de dvd heeft ook een grote medeconcurrent op de markt, genaamd HD-dvd. Ze voeren een soortgelijke strijd als dat vroeger ging tussen de nostalgische videobandconcurrenten Betamax en VHS. De Blu-Ray-spelers zijn op dit moment nog prijzig en het goedkoopst te combineren met een Playstation3 voor een kleine € 399. (MS)
Student & co Testjuh
‘Tapvat vs Flesje’ Bier komt tegenwoordig in allerlei soorten en maten. Je kunt het ouderwets bestellen aan de bar, je kunt een kratje kopen in de supermarkten en ook blikjes zijn een optie. Maar de echte stoere student tapt zijn eigen biertje met een tapvat. Zo kant-en-klaar, even een hendeltje erin pluggen en tappen maar! Maar zit er nou veel verschil tussen het bier wat uit een tapvat komt, of bier wat je uit een flesje haalt? Sax nam de proef op de som. Allereerst het formaat en de consumptie: de tapvaten zijn verkrijgbaar in 4,5 en 6 liter varianten, ideaal voor feesten en verjaardagen maar behoorlijk veel voor een avondje voetbal kijken in je eentje. De flesjes zijn op dit punt in het voordeel, er zit minder in (30 cl), maar je hoeft toch minder vaak op te staan om een biertje te pakken dan bij een glas bier uit een tapvat (20 cl). De smaak: dit hoort niet veel uit te maken, omdat het bier uit een tapvat uit dezelfde brouwerij komt als dat uit een flesje. Toch krijg je met een tapvat echt het idee een ‘vers’ biertje te hebben, terwijl een bruin flesje er een beetje ‘oud’ uitziet. Dit heeft echter geen invloed op de smaak van het bier. Tenslotte de prijs: een Heineken tapvat (5 L) kost 12,49 euro en een kratje bier (7,2 L) kost 11,19 euro. Dat scheelt dus toch wel redelijk wat in de portemonnee. Wat ook uit deze test naar voren kwam, is dat je tapvat veel sneller leeg is dan je krat met bier met eenzelfde hoeveelheid. Ongeveer twee keer zo snel. (TS)
Einde van de Maand
‘Als het op is dan is het op!’ ‘Hoor je die Echo?’ zegt derdejaars podotherapie Joalycke van Neck. “Dat is dus het lege geluid van mijn portemonnee na deze gezellige feestdagen.” Naast dat Joalycke zoals elke student wel moet letten op de centen heeft ze met de feestdagen gelukkig geen geld opzij hoeven zetten want ze incasseert her en der wat geld met haar verjaardag in december, om dat weer uit te kunnen geven aan alle cadeaus, liters wijn en gezellige feestjes. De 24jarige Joalycke blijkt een ondernemer in spé door haar kosten te dekken door zelfgemaakte sieraden te verkopen via het internet. Ook geeft ze hierin workshops aan geïnteresseerden. Daarnaast past ze wel eens op en is ze student-redacteur bij Sax. Ze woont thuis bij haar ouders en kan goed met geld omgaan door haar eigen verdiende geld. “Aan de trend van ‘aan het eind van mijn geld hou ik altijd een stuk maand over’, doe ik niet. Eigenlijk lukt het mij altijd wel goed om met mijn geld om te gaan. Als het op is dan is het op en ga ik niet snel mezelf in schulden steken om iets wel te kunnen kopen.” (MS)
Foto: Toma Tudor
januari 2008
37
Onder de loep Bij Saxion Hogescholen zijn meer dan twintig lectoren actief. Ze begeleiden docenten en studenten bij toegepast wetenschappelijk onderzoek, ooit het exclusieve domein van universiteiten. Ook leggen ze in kenniscentra dwarsverbanden tussen de opleidingen én zorgen ze voor kennisuitwisseling met het bedrijfsleven, overheid en zorginstellingen. In deze aflevering van Onder de Loep lector ir. Ger Brinks die bij het Kenniscentrum Smart Functional Textiles docent Gerrit Bouwhuis begeleidt bij een promotieonderzoek.
Promoveren op een miljardenbesparing Zit die nieuwe katoenen jeans lekker? Je realiseert je waarschijnlijk niet dat deze broek veel meer heeft gekost dan de 50 euro die je er voor hebt betaald. Om de kilogram katoenvezel te kunnen verbouwen was 8000 liter irrigatiewater nodig. Daarnaast was tijdens het proces om de katoenvezel te veredelen, naast een flinke hoeveelheid energie, ook proceswater nodig dat vervuild met chemicaliën werd afgevoerd. Saxion-docent Gerrit Bouwhuis is bezig met een revolutionaire vondst voor een miljardenbesparing, waarmee een deel van de textielindustrie op zijn kop zal worden gezet. extiel en kleding dragen anno 2008 voor ongeveer 15 procent bij aan de vervuiling van lucht en oppervlaktewater in de wereld. Als je het over textiel hebt, dan praat je al snel over katoen, waarvan per jaar 25 miljoen ton wordt geproduceerd. “Katoen is inderdaad de meest gebruikte natuurlijke vezel”, doceert lector Ger Brinks. “Het gaat om krankzinnige hoeveelheden en oppervlaktes aan katoenplantages die je overal ter wereld waar het warm en droog is tegenkomt.” Katoen is namelijk een heel plezierig materiaal om aan je lijf te hebben, of zoals Ger Brinks het zegt: “Katoen is ‘the material of choice’ als het gaat om prettige en comfortabele draageigenschappen. Het is niet voor niets zo populair in de wereld. Maar we worden steeds meer geconfronteerd met de problemen die de productie van katoen met zich mee brengt. Water- en energieschaarste bijvoorbeeld. Technologie en innovatie moeten dus voor een oplossing zorgen, want de consument is dol op katoen.”
T
Na een opleiding bij de voormalige Hogere Textielschool De Maere (nu Saxion) en een carrière in de industrie bij onder meer Koninklijke TenCate weet Gerrit Bouwhuis van de hoed en de rand als het om de industriële verwerking van katoen gaat. “Katoen is een product dat je niet zonder meer kunt verwerken tot kleurrijke kleding”, maakt hij duidelijk. “Als je
geweven katoenen doek bijvoorbeeld wilt verven dan gebruik je altijd chemische producten die in water opgelost zijn. De kleurstoffen krijg je dus pas in de katoen als katoen óók water op kan nemen. Probleem is dat katoen van nature hydrofoob (waterafstotend) is, want de plant moet zich in de warme zon van landen als Egypte, Oezbekistan, India en de zuidelijke Amerikaanse staten kunnen beschermen tegen uitdroging. Er is dus een natuurlijke barrière die het niet zonder meer mogelijk maakt om de katoen te kunnen bewerken. Die barrières worden in de industrie weggenomen. Bovendien moet het geweven doek worden geschoond van sterksel dat in de weverij toegevoegd is om efficiënt te kunnen werken. Dat doen we al meer dan honderd jaar met loog en bleek. Een oeroud proces met chemicaliën dus, waarbij tegenwoordig hooguit chloor door waterstofperoxide is vervangen. Maar nog steeds zijn het processen die zich laten kenmerken door de grote hoeveelheden water en chemicaliën die er voor nodig zijn. Bovendien zijn het processen die energie vreten vanwege de hoge temperaturen die nodig zijn voor een goede procesgang.” Vanwege zijn werk bij Koninklijke TenCate, het grootste innovatieve textielbedrijf dat in Twente is overgebleven, kwam Bouwhuis twee jaar geleden op het spoor van de Universiteit Twente waar prof. Marijn Warmoeskerken de leerstoel
38
textieltechnologie bestiert, waaraan ook Saxion-lector Ger Brinks nauw verbonden is. “Daar lagen twee promotie-onderzoeken waarin bewezen is dat enzymatisch voorbehandelen en katalytisch bleken een alternatief zouden kunnen zijn voor het traditionele veredelingsproces van katoen. Uiteindelijk heeft prof. Warmoeskerken mij gevraagd om deze twee onderwerpen verder uit te werken. Academische research blijft namelijk nog te vaak op de plank liggen. Van mij wordt verwacht dat ik met mijn ervaring, die ik heb opgedaan in de industrie, met een promotieonderzoek kan aantonen dat deze revolutionaire innovaties ook daadwerkelijk kunnen worden toegepast in de industrie.” Bouwhuis legt uit hoe nu geprobeerd wordt het proces met behulp van enzymen in twee stappen ‘op te knippen’. De katoenvezel kan daarmee hydrofiel gemaakt worden, waardoor deze wél water op kan nemen. Bijkomend voordeel van het werken met enzymen is dat er gewerkt kan worden bij temperaturen tussen de 30 en 40 graden, hetgeen een enorme energie- en milieuwinst betekent. “De ontwikkeling van een eco-efficiënt en duurzaam voorbehandelingsproces van katoen is het primaire doel van mijn promotie-onderzoek. Maar vergis je niet: dit soort innovaties wordt misschien soms wel opgepakt uit een vorm van idealisme, maar je bent pas kansrijk met een nieuwe techniek als je die kunt vertalen in economische voordelen. En
januari 2008
dat gaat ons lukken”, zegt hij stellig. Internationale belangstelling Voor Saxion Hogescholen, de Universiteit Twente en het Kenniscentrum waar Ger Brinks lector is, is het onderzoek van Gerrit Bouwhuis van groot belang. “Het trekt nu al internationaal veel aandacht”, aldus Ger Brinks. “En denk eens aan de impact van het
Onder de loep is onze oertaak, wat mij betreft.” “We kunnen leerelementen uit dit promotie-onderzoek natuurlijk uitstekend gebruiken in de onderwijsprogramma’s van Saxion”, vult Gerrit Bouwhuis aan. Hij is niet voor niets voor zestig procent van zijn tijd ingeroosterd voor het geven van onderwijs. Het bewijs dat ook studenten ‘leren’ bij dit onderzoek wordt geleverd door Fatma Özturk en Sima Khamseh, twee afstudeerders bij Chemie die in een laboratorium van de Universiteit Twente Gerrit Bouwhuis assisteren bij het onderzoek. “Zij hebben zelf gesolliciteerd naar deze afstudeerplaats”, maakt Bouwhuis duidelijk, die uitermate enthousiast is over de inbreng van deze ambitieuze studenten. Hij denkt in de komende jaren permanent zo’n twee studenten nodig te hebben die hem kun-
nen assisteren en selecteert de kandidaten daarvoor onder meer in overleg met collega Ton Lemmens van de academie Life Sience Engineering & Design (LED). Meewerken aan een dergelijk onderzoek is ook voor deze studenten natuurlijk een superkans waarmee ze, om maar iets te noemen, door de samenwerking met de Universiteit Twente al in een vroeg stadium van hun studie een kijkje in de keuken kunnen nemen in de wereld van het wetenschappelijk onderzoek. Dat geldt voor onze ‘textielstudenten’ van de academie Toegepaste Kunst & Techniek, maar net zo goed voor bedrijfskundigen, commerciële economen, chemici en eventueel werktuigbouwers en ict’ers die ik in een later stadium van het onderzoek allemaal goed kan gebruiken. Fatma en Sima tonen Gerrit
Bouwhuis en Ger Brinks de laatste resultaten van een proef waarbij enzymen en andere katalysatoren zijn gebruikt om katoenen proeflapjes te bleken bij lage temperaturen. “Wereldwijd wordt 25 miljoen ton katoen per jaar voorbehandeld. Wanneer we er in slagen deze techniek breed in de industrie te implementeren om de oude processen te vervangen, dan schatten we een milieukostenbesparing van ruim twee miljard euro op jaarbasis te kunnen bereiken.” Promovendus Gerrit Bouwhuis die verwacht zijn onderzoek medio 2010 te kunnen afronden, knippert bij het noemen van een dergelijk gigantische bedrag niet eens meer met zijn ogen: “Nee, we hebben echt heel prudent naar de cijfers gekeken. Het is zelfs een voorzichtige schatting.” Harry van Stratum
Foto: Toma Tudor
feit dat straks de naam Saxion aan dit baanbrekend onderzoek verbonden is. Nee, ik ben geen promoter, want een lector en het hbo hebben immers geen promotierecht. Het is gelukkig nog steeds zo dat dit recht uitsluitend bij de universiteiten ligt. Wel begeleid ik Gerrit als lector vanuit Saxion, hetgeen inderdaad ook mijn opdracht is die ik als lector in het hbo heb gekregen. Dit onderzoek is wat mij betreft dan ook een prachtig voorbeeld van wat oorspronkelijk de bedoeling was toen lectoren in het hbo werden geïntroduceerd en hoe kenniskringen zouden moeten functioneren. Lectoraten moeten een brug slaan tussen het universitaire wetenschappelijke onderzoek, het toegepast wetenschappelijk onderzoek in het hbo en de industrie en het mkb. Dat is precies wat er met dit project gebeurt. Dit
januari 2008
39
Recensies
7,5
FILM Gone, baby, gone Van: Ben Affleck. Met: Casey Affleck, Morgan Freeman. In de bios: 17/1 Casey Affleck brak afgelopen jaar door met de rol van de moordenaar van Brad Pitt in The Assasaniation of Jesse James by the coward Robert Ford. Dat hij nu ook een hoofdrol speelt, is het logisch gevolg. Of zou het iets te maken hebben met de regisseur van Gone,
baby, gone. Een zekere Ben Affleck, die met deze film zijn regiedebuut maakt. Kleine broer Casey speelt een beginnend detective, die samen met zijn vriendin een zaak aanneemt van een verdwenen meisje. Een zaak met allerlei hindernissen en valkuilen. Vooral de drugsverslaafde moeder en de politie bieden niet de beste hulp. Gone baby gone is een spannende politiethriller, die harde humor (denk aan Tarantino) maar ook
CD Mary J Blige – Growing pains ‘Take one more look, past my celebrity, that’s where you find the real me’, zingt ze. Leren we dan eindelijk de echte Mary J Blige kennen? Als we haar song ‘Work in progress’ op Growing pains moeten geloven wel. Opmerkelijk trouwens, je tiende album Groeipijnen noemen. De groeipijnen die de 35-jarige zangeres bedoelt, hebben dan ook niets met haar lengte of omvang te maken. Natuurlijk gaat het om innerlijke groei, iets dat altijd in combinatie met pijn komt. Ze zingt dan ook over de liefde met haar ups en downs. Als artiest is Blige niet heel veel gegroeid. Haar muziek baant zich al sinds haar eerste hits een weg tussen de soul en de hiphop door. Toch weet ze zich met degelijke albums staande te houden tussen jongere zangeressen als Alicia Keys en Rihanna. Natuurlijk zal ze wel weer hits scoren met de duetten (met Ludacris en Usher), maar haar solostukken laten horen waar ze goed in is. Met haar stevige stem accelereert ze met gemak naar het tempo van een rap of neemt ze gas terug voor een ballad. Mary J. Blige is een veelzijdig soulzangeres en levert daarvoor met dit album het bewijs. (RvN)
7
8
DVD Pixar short films
Ken je die video’s en bioscoopfilms die beginnen met een geinig bureaulampje dat door het beeld hopt? Het lampje is één van de eerste digitale animaties ter wereld en werd al halverwege de jaren ’80 gemaakt door computernerds bij het hardwarebedrijf Pixar. Samen met een tekenaar zijn zij aan de slag gegaan met als doel het maken van een lange, volledig met de computer geanimeerde, speelfilm. Ze behaalden hun doel met Toy Story in 1995 en verzilverden hun ambities keer op keer met A bug’s life, Monsters Inc., Finding Nemo, The Incredibles, Cars en Ratatouille. Op deze dvd zijn de korte films van Pixar verzameld, die vaak ook al als extra’s te vinden waren op de dvd’s van bovenstaande titels. Maar dankzij het audiocommentaar en de documentaire is dit een waardevolle uitgave. Zo kun je de ontwikkeling van de technologie en de computeranimatie op de voet volgen. De filmpjes zijn niet alleen grappig, maar ook verbazingwekkend mooi. Zelfs die uit de jaren ’80 toen de computers nog veel minder konden. De makers vertellen over nachtenlang doorwerken aan de beweging van één arm van een figuurtje. Een diepe buiging voor het geduld van deze oude computernerds (met baarden). (RvN)
BOEK Susanna Jones – Club van vermiste meisjes Isabel heeft een baan, een man en een kind in Istanbul. Als echter haar jeugdvriend Owen blijkt te zijn overleden, keert ze terug naar haar geboortedorp in Engeland. Ze is er jaren niet geweest. Dat ze er wel degelijk iets te zoeken heeft, blijkt al snel. Die begrafenis lijkt voor Isabel slechts de aanleiding om op zoek te gaan naar haar jeugdvriendin Julia. Julia verdween op 16-jarige leeftijd in het niets. Isabel heeft altijd gedacht dat Owen daar iets mee te maken had. Voor, tijdens en na de begrafenis gaat ze op zoek en komt ze mensen van vroeger tegen, die verbaasd zijn dat zíj nog leeft. Vreemd.
40
morele dilemma’s niet schuwt. De film is een bevestiging van Casey Afflecks acteerkwaliteiten. Hij weet zowel de wrange humor als het drama goed te verbeelden. Regisseur Affleck heeft het voor elkaar gekregen om een ingewikkeld verhaal en allerlei stijlen samen te voegen tot een goede film. Laat dit mooie regiedebuut aanleiding voor Ben zijn om te stoppen met acteren. Want dat kan hij beter aan zijn broertje overlaten. (RvN)
januari 2008
7,5
Susanna Jones schreef twee succesvolle thrillers, De schokvogel en Waterlelie. Zonder problemen zal ook dit boek de bestsellers-status verkrijgen. Ze weet spanning te creëren zonder dat ze daarvoor veel overdreven beschrijvingen of actiescènes nodig heeft. In klare taal laat ze Isabel haar belevenissen ervaren en geeft ze haar gevoelens weer. Juist dit heldere taalgebruik zorgt ervoor dat de lezer meegaat in het verhaal, dat met elke bladzijde spannender wordt. Want waar slaat die titel toch op? Het gaat toch maar om één verdwenen meisje? (RvN)
Recensies
CD Voicst – A tale of two devils
8,5
Als een virus spreidt de naam Voicst zich in 2005 uit over Nederland en al snel ook daarbuiten. Hun debuutalbum 11-11 en hun energieke optredens zijn daar direct verantwoordelijk voor.Voicst maakt korte punkachtige songs, die je vrolijk doen springen en meezingen. ‘Whatever you want from me’ werd mede dankzij een bierreclame en een voetbalcomputergame een grote hit. Maar ondertussen is het 2008, de band is vele optredens en ervaringen rijker. Tijd voor een nieuwe cd. Tijd voor een nieuw geluid. Alhoewel, nieuw? Voicst riep de hulp in van Pete Philly & Perquisite en C-mon & Kypski, bekend uit de hiphop- en dancewereld. Daarnaast werd gewerkt met een buitenlandse producer, bekend van zijn werk met Interpol. Het resultaat mag er wezen. Waar hun debuut nog vol stond met recht-toe-recht-aan-punkrockliedjes, klinkt dit tweede album veel gevarieerder. Niet dat het ineens hiphop of dance is. Maar ze wisselen punk af met bijvoorbeeld een laidback ballad ‘Second blow’, waarin Perquisite de cello bespeelt. Daarnaast zijn de arrangementen een stuk veelzijdiger. Ondanks de verbreding van hun sound, blijft gelukkig ook de Voicst aanwezig zoals we ze hebben leren kennen: simpel, vrolijk, dansbaar en goed. (RvN)
Game The Orange Box The Orange Box bevat maar liefst vijf titels waarvan drie in het Half-Life 2 universum. Het actievolle avonturenspel Half-Life heeft zijn naam waargemaakt in het succesvolle tweede deel. Maar er bleef een nasmaak achter, want alle spelers wilden meer van dit epische avontuur met hoofdrolspeler Gordon Freeman. Ontwikkelaar Valve bracht al gauw kortere delen uit waarin je gewapend met een breekijzer de wereld moet redden in allerlei originele settings die er spectaculair uitzien. De kracht van Half-Life zit in de constant originele uitdagingen die je moet ondergaan om verder te komen in de wereld van City17. De andere twee titels zijn Portal, waar je portalen kunt openen om door het level te komen, en Team Fortress waar je online tegen elkaar kunt spelen in een cartoony jasje. De vijf titels zijn voor de prijs van één, terwijl de kwaliteit van één van deze spellen al hoger ligt dan het andere gemiddelde spel dat je kunt aankopen. (MS) Half-Life 2, Half-Life 2; Episode 1, Half-life 2; Episode 2, Team Fortress 2, Portal
Websites www.meervoorminder.nl Ook dit jaar weer te laat met het bedenken van je goede voornemens en er daarom maar niet aan begonnen? Nu heb je geen excuses meer want op deze website van het gelijknamige programma van SBS6, worden er verschillende mogelijkheden aangeboden waarmee je kunt besparen in jouw budget op elk moment van het jaar. Je kunt een persoonlijke test doen waarin jij je inkomsten en uitgaven aangeeft, waaruit blijkt wat daaraan kan worden gedaan. Ook is het mogelijk om allerlei stukken over prijsvergelijking te lezen om te zien hoe je gemakkelijk geld kan besparen en wat de beste prijs voor een product is. Kortom, een handige site om te kijken of je kunt besparen op je budget. De site heeft op zich geen minpunten behalve als je de nieuwsbrief ontvangt, het is moeilijk om je daarvoor af te melden en je krijgt daardoor ook steeds weer (waarschijnlijk goedbedoelde) adviezen van ene Sara toegestuurd. Die irritatie blijf je dan toch houden, maar als je daar uiteindelijk mee bespaart, moet je dat maar voor lief nemen. (JvN) www.rodekruis.nl Één op de zes mensen (meer dan 1 miljard mensen) in de wereld heeft geen toegang tot veilig drinkwater waardoor veel volwassenen en kinderen vroeg sterven. Het Rode Kruis heeft dit jaar een project opgezet om geld in te zamelen om zoveel mogelijk waterpompen met schoon water te krijgen voor mensen die dat hard nodig hebben. Op de website wordt (uiteraard) uitgebreid aandacht besteed aan dit project en aan Serious Request, de actie van radiostation 3FM, dat elk jaar geld inzamelt voor een project van het Rode Kruis. Ook lees je op de website over de andere werkzaamheden van het Rode Kruis en kun je je aanmelden als vrijwilliger of donateur. Alleen al voor informatie over deze laatste twee opties is het de moeite waard om de website een bezoekje te brengen en je wellicht in te gaan zetten voor het Rode Kruis, want negatieve puntjes vallen er op deze site niet te ontdekken. (JvN)
Beschikbaar voor PC en Playstation 3
FILM Things we lost in the fire Van: Susanne Bier. Met: Halle Berry, Benicio del Torro. In de bios: 7/2 Halle Berry kreeg een Oscar voor Monster’s ball en Benicio del Torro voor Traffic. De Deense regisseuse Susanne Bier haalde prijzen binnen met zeer sterke drama’s als After the wedding en Brothers. De twee acteurs en de regisseuse komen samen in dit nieuwe drama. En wat voor één. Audrey
(Berry) rouwt om het verlies van haar man, die door geweld om het leven kwam. Ze ontmoet Jerry (Del Torro), een oude vriend van haar man. Hij is verslaafd, maar doet pogingen om af te kicken. Ze trekken met elkaar op, omdat ze beiden over het verlies van die man proberen heen te komen. Maar daarnaast hebben ze ook hun eigen sores en lopen er nog wat kinderen rond, die alle situaties ingewikkelder, wranger en tra-
januari 2008
41
9
gischer maken. Things we lost in the fire gaat over het uit elkaar vallen en daarna weer bij elkaar rapen van jezelf. Hoe maak je iets dat kapot is weer heel? Deze film laat zien dat je het alleen maar zelf kunt doen, maar niet zonder anderen. Dat klinkt tegenstrijdig en dat is het ook… Laat die Oscars maar komen. (RvN)
Foto: Toma Tudor
Uit de kunst
Blikvanger in open ruimte Koos Kroon, Reis naar de Horizon, realisatie 2001, voorplein Saxion Enschede. Vanaf het centrum van Enschede of het station loop je richting Saxion en daar is-ie dan, markante blikvanger en markeringspunt van Saxion. De boerenkar, maar dan anders, met een torentje erbovenop. Nou, torentje, een kolossale toren met een tempel. “Wie bedenkt er nou zoiets”, zegt een echtpaar dat naar Saxion loopt.
COLOFON Sax is een redactioneel onafhankelijke uitgave van Saxion Hogescholen met vestigingen in Enschede, Deventer en Apeldoorn. Het magazine verschijnt maandelijks en wordt gratis verspreid onder ca. 18.000 studenten en 1.700 medewerkers van Saxion Hogescholen. Het magazine Sax verschijnt tevens in de vorm van een online nieuwsversie via de webpagina: www.sax.nu
“Wat moet een tempel nou op een kar”, “het lijkt wel speelgoed in het groot”. Daar is wel een antwoord op. Koos Kroon, een Zwolse kunstenaar, bedacht en ontwierp het uit brons en staal. Niet verwonderlijk, gezien zijn gehele oeuvre. Kroon maakte al talloze karren met grote wielen en torens met soms daarbovenop een
tempelachtig gebouw. Laat dit nu op deze plaats, voor Saxion, zeer toepasselijk zijn. Kroon verwijst met deze abstracte, conceptuele creatie naar ‘het reizen om te kennen’, naar kennis en naar vaardigheid. Dat er een aspect van geschiedenis, wetenschap en Griekse cultuur in zit, is evident. De reusachtige karrenwielen hebben iets mechanisch, iets industrieels, het doet denken aan oude stoommachines. De grote kar heeft wat weg van een ziekenhuis-
Redactiesecretariaat Enschede: Tromplaan 28 Forum kamer F1.79 Postbus 70.000 7500 KB Enschede 053 4871635
Redactie: Harry van Stratum, Mariska van der Meer, Joalycke van Neck, Nicole Tanke, Martin Schonewille, Jan Medendorp, Wendy van Til, Hannie Schipper, Étienne Wilderink en Twan Stoffers
Redactiesecretariaat Deventer: Handelskade 75 Kamer A5.19 Postbus 501, 7400 AM Deventer 0570 603048
Recensies: Ricco van Nierop Columnisten: Nitie Mardjan en Étienne Wilderink
Contact abonnementen/toezending:
[email protected]
Eindredactie: Tim de Hullu, Harry van Stratum, Wendy van Til
E-mail redactie:
[email protected]
Sax is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP)
Tel. redactie: 053 487 16 35, 0570 603 003 en 06 25 371 693
Cartoons: Reid, Geleijnse en Van Tol (Fokke en Sukke) Fotografie: Toma Tudor en Auke Pluim
Hoofdredactie: Tim de Hullu
Conceptontwikkeling: DeFirma, Hengelo
Advies: Harry van Stratum
42
januari 2008
bed met bedrekken. Je kunt er met enige fantasie alle studierichtingen in zien, zoals economie, zorg en techniek. Het geheel blaast wat hoog van de toren, is erg pretentieus, maar er zit een solide boerenkarrenbasis onder. Misschien is dit het image dat Saxion zich eigen wil maken. Leuk kunstwerk en praktisch bruikbaar. Erwin van Beek, medewerker AGZ en student Cultuurwetenschappen
Illustratie Walstraat 9: Diana Huijts DTP en Drukwerk: Salland de Lange, Deventer Advertenties: Bureau van Vliet BV Postbus 20 2040 AA Zandvoort 023 5714745 Inzending van kopij aan Sax houdt in dat de auteur akkoord gaat met eventuele inkorting of journalistieke bewerking door de redactie van de kopij. Anonieme bijdragen worden geweigerd. Artikelen en illustraties in deze uitgave mogen slechts met toestemming van de redactie door derden worden gereproduceerd. Deadline Aanleveren kopij/tips Sax nr. 6: uiterlijk vrijdag 25 januari Verschijningsdatum Sax 6 2007/2008: dinsdag 12 februari
Ja,
Trijpstraat 1 te Hengelo Vr.pr.: € 59.000,- k.k.
ik wil een
baantje en ik ben
handig met
computers Gezellig éénpersoons appartement (ca. 34 m2) gelegen in het centrum van Hengelo, in een rustige woonomgeving op loopafstand van het NS Station Hengelo. Het appartement bevindt zich in nabije omgeving (15 min. fietsafstand) van de Universiteit Twente en Hogeschool Saxion te Enschede. Indeling: Hal met meterkast, badkamer, keuken, zit-/ slaapkamer met schuifpui en een terras op het westen.
Delft Amsterdam Utrecht Eindhoven Enschede
053-4327750
Bij OGD werken ruim 500 studenten en afgestudeerden. Solliciteer online of bel voor een (bij)baan in de ICT.
[email protected]
www.ogd.nl
Kijk voor meer informatie op www.dekkersmakelaars.nl
Oldenzaalsestraat 59, 7551 AP Hengelo Tel.: 074 - 291 57 00
ze zeggen dat wij de beste zijn. *
bedankt!
Het zakenblad Incompany concludeert na onafhankelijk onderzoek onder 170 gerenommeerde bedrijven dat we het beste advocatenkantoor en de beste dienstverlener van 2007 in Nederland zijn. Daar zijn we natuurlijk heel blij mee, vooral omdat de mening van ruim vijfduizend mensen meetelde voor dat resultaat. We zijn op vier criteria beoordeeld: resultaat, knowhow, prijs en service. En op die vier punten haalden we de hoogste score ooit! We hebben natuurlijk ook hard gewerkt om de beste te worden, maar we zeggen niet dat we het wel hadden verwacht. Daarvoor zijn we gelukkig te veel Damsté. Doe maar gewoon. Maar we doen het wel goed met onze 120 medewerkers. Ook de komende jaren!
www.damste.nl
HANDELS- & ONDERNEMINGSRECHT, AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT, INCASSO, VENNOOTSCHAPSRECHT, FAILLISSEMENTSRECHT, MEDEDINGINGSRECHT, INTELLECTUELE EIGENDOM & ICT-RECHT, ARBEIDSRECHT, AMBTENARENRECHT, BOUW- & WOONRECHT, MILIEURECHT, LETSELSCHADE, PERSONEN-, FAMILIE- & ERFRECHT, STRAFRECHT, AANBESTEDINGSRECHT, RUIMTELIJK BESTUURSRECHT, OVERHEIDSPRAKTIJK, PLANSCHADE, ONTEIGENINGSRECHT, VASTGOEDRECHT