thema: opleiding en scholing
SCHOLING EN OPLEIDING: ADVIESWERELD HERORIËNTEERT ZICH OP VERANDERENDE WERELD De branche is in rap tempo bezig om zich te heroriënteren op de veranderende wereld, markt en technieken. Als cruciale bron van kennis voor de hele sector neemt de technische advieswereld daarin het voortouw. Met bijscholing van medewerkers vult ze de leemten vanuit het reguliere onderwijsaanbod en actualiseert ze het kennisniveau. Want nieuwe oplossingen, duurzame technieken, BIM’en; bijscholing is meer dan ooit noodzaak om aan de eisen van de tijd te kunnen voldoen. Tekst: Noud Heijna, hoofdredacteur VV+. Fotografie: Industrie, Eric de Vries
12
VV+ april 2015
VV04 12-17.indd 12
10-04-15 10:52
Na een aantal jaar van terughoudendheid in de deelname aan bijscholing, begint de belangstelling weer toe te nemen, zo merken de opleiders. In het aanbod zijn ‘soft skills’ nieuwe speerpunten, want de adviseur van de toekomst moet van (bijna) alle markten thuis zijn. En daar is een behoorlijke cultuuromslag voor nodig. Technisch adviseurs hebben vakkennis hoog in het vaandel staan. Kennis is hun kracht en om hun concurrentiepositie te vergroten, moet die constant worden bijgeschaafd. Daarnaast is het begrip ‘een leven lang leren’ in de praktijk geslopen. Zowel bedrijven als medewerkers beseffen dat kennis aan inflatie onderhevig is en dat het nodig is te blijven leren om ambities te kunnen verwezenlijken en de lat steeds een stukje hoger te leggen. Werk en privé raken door het ‘nieuwe werken’ en de constante online bereikbaarheid meer en meer verweven, ook als het gaat om leren en werken. Een beetje geven en nemen van elkaars tijd omwille van de persoonlijke ontwikkeling en de ontwikkeling van het bedrijf, wordt vandaag de dag heel gewoon gevonden. Rijbewijs Uit onderzoek van de Radboud Universiteit (2014) blijkt dat 40 procent van de technische hbo’ers na instroming in een bedrijf een externe cursus of opleiding volgt. Eenzelfde percentage volgt of volgde een interne bedrijfscursus. Dat duidt op twee zaken. Ten eerste dat het instroomniveau niet altijd even goed aansluit bij de behoefte van de bedrijven. Ten tweede dat de snel veranderende praktijk bijscholing bijna noodzakelijk maakt. Bijscholing is in grote lijnen op te splitsen in specialismen en vaardigheden. Bij specialismen gaat het nu bijvoorbeeld om simulatietechnieken en ict in de gebouwde omgeving; technische verdieping op deelgebieden. Daarnaast gaat het ook vaak om bijkomende vaardigheden en kennis op het gebied van financiering en business cases, commerciële vaardigheden, integrale contracten, bim en de verschillende duurzaamheidslabels. Met een diploma van een technische opleiding op zak is lang niet elke afgestudeerde klaar voor wat hem of haar in de praktijk te wachten staat. ‘Een opleidingsdiploma is slechts een rijbewijs. In de praktijk moet je het echt gaan waarmaken’, is een veel gehoorde stelling. Ondanks alle aandacht die er is voor de aansluiting tussen opleiding en praktijk, blijven er altijd bedrijfsspecifieke zaken die alleen in de praktijk zijn te leren: eigen bedrijfsmethodes, specifieke focusgebieden (zowel qua techniek als qua markt) enzovoort. Hoewel het feit dat de crisis tot strakker kostenbeleid heeft geleid, bezuinigt menig adviesbureau zo min mogelijk op opleiding en scholing. Onder het motto ‘stilstand is achteruitgang’ wordt er linksom dan wel rechtsom constant werk gemaakt van het verder uitbouwen van kennis en vaardigheden. Uiteraard zijn niet alle bedrijven even actief op dit gebied. Kleine adviesbureaus hebben doorgaans minder tijd, ruimte en financiën om medewerkers naar cursussen of opleidingen te sturen. Grotere bedrijven moeten hun voortrekkersrol constant zien te bewijzen en investeren dus veel meer in nieuwe, verbeterde kennis.
Ambitie De opleidingsbehoefte komt niet alleen voort vanuit de ambities van de bureaus, ook de vraag vanuit de medewerkers zelf groeit. Ze willen hun groeipotentie verhogen of merken in de dagelijkse praktijk dat het hen op onderdelen aan kennis ontbreekt. Menig werknemer is bereid daar ook zelf in te investeren. Zoals gezegd: een beetje geven en nemen van elkaars tijd omwille van de persoonlijke ontwikkeling en de ontwikkeling van het bedrijf, worden vandaag de dag heel gewoon gevonden. Gelijktijdig zit daar ook een keerzijde aan. De flexibilisering van de arbeidsmarkt heeft niet alleen een einde gemaakt aan de ‘9-tot-5’-mentaliteit, maar ook aan de ‘baan-voorhet-leven’. Wat dat betreft is de arbeidsmarkt verhard. Trouw aan elkaar is er niet meer bij. Werkgevers pikken goede medewerkers bij elkaar weg en medewerkers zelf hoppen ook gemakkelijk over als ze elders betere kansen zien. Persoonlijke ontwikkeling wordt belangrijker, maar geeft ook een risico. Bedrijven lopen de kans te investeren in mensen die na hun nieuwe diploma bij de concurrent aan de slag gaan. Het wordt dus steeds belangrijker om de individuele ambities en de wensen van het bedrijf in een goede balans te houden. Ruimte voor persoonlijke ontwikkelingsplannen gaat dan ook steeds vaker gepaard met wederzijdse afspraken in de zin van ‘Als jij die opleiding gaat volgen, wat kunnen we dan straks van jou verwachten?.’
PERSOONLIJKE ONTWIKKELING WORDT BELANGRIJKER, MAAR GEEFT OOK EEN RISICO Praktisch De meeste bureaus zijn tevreden met het beschikbare aanbod in cursussen, opleidingen en trainingen. Een veelgehoord geluid is – nog steeds – dat het overbrengen van praktisch inzicht veelal ontbreekt. Niet alleen de reguliere opleidingen – hbo en universiteit – ook de verdiepende opleidingen richten zich volgens menig bedrijf te weinig op de praktijk. Terwijl die behoefte er al jaren is. Ook voor bim geldt dat er een behoefte is om daar dieper in te duiken, maar de beschikbare cursussen richten zich vaak primair op 3D-tekenen. Het koppelen van alle bijbehorende informatie, het inzicht in het totale plaatje en de praktische problemen die de actie van de één veroorzaakt voor de ander, daar is, zo laten veel bedrijven weten, nog te weinig aandacht voor.’ Noodzaak, bewuste ambitie, verplichting; om welke reden dan ook, adviesbureaus investeren zeker ook nu in scholing en opleiding van hun medewerkers. Daarmee staan ze garant voor vernieuwende inzichten en voor parate kennis van nieuwe technieken en projectvaardigheden.
<<
VV+ april 2015
VV04 12-17.indd 13
13
10-04-15 10:52
thema: opleiding en scholing
OPLEIDINGEN/ CURSUSSEN Avans+ www.avansplus.nl, tel. 076 525 88 00 Opleidingen/cursussen: hit voor elektrotechnische installaties, hit voor werktuigkundige installaties, maintenance management installatietechniek, schakelcursus hit, bim engineer Niveau: hbo Locatie: Breda, Utrecht, Zwolle, afhankelijk van de opleiding Cursusduur: Van 1 – 65 dagen, afhankelijk van de opleiding/cursus Kosten: Van 2.700 euro voor een bim-cursus tot 10.795 euro voor hit-E en 13.500 euro voor hit-w Diploma/certificering: Post-bachelordiploma Integraal Installatietechnisch Ontwerper voor elektrotechnische installaties/werktuigkundige installaties BOOA www.booa.nl, tel. 0413 31 90 77 Opleidingen/cursussen: Brandpreventiedeskundige 1, elektrotechniek, noodverlichting, brandveiligheid Niveau: hbo/mbo, afhankelijk van de opleiding/cursus Locatie: Alphen aan den Rijn, Uden, Zwolle Cursusduur: Afhankelijk van de opleiding/cursus Kosten: Afhankelijk van de opleiding/cursus Diploma/certificering: Examen Certoplan of booa-certificaat Overige informatie: Ook opleidingen/cursussen op maat BVO www.bvo-online.nl, tel. 0341 43 34 22 Opleidingen/cursussen: Projecteringsdeskundige ontruimingsalarminstallaties Niveau: hbo Locatie: Harderwijk Cursusduur: 2 maanden Kosten: 1.120 euro Diploma/certificering: Diploma Dirksen Opleidingen www.dirksen.nl, tel. 026 354 46 44 Opleidingen/cursussen: Associate degree industriële automatisering, hbo Industriële automatisering, regeltechniek, 14
microcontrollers, mechatronica, netwerken industriële automatisering, datacommunicatie en netwerktechnicus, plc-programmeren, C-programmeren, realtime embedded operating systems, electro magnetic compatibility, robotica met realtime uml, tcp/ip en ethernet, implementatie ipv6, ipv6 in gebruik, implementatie van QoS, installeren en programmeren all-ip-diensten Niveau: hbo Locatie: Maarssen en Tilburg (trainingen), de cursussen zijn schriftelijk Cursusduur: Afhankelijk van de opleiding/cursus Kosten: 325 – 2.225 euro, afhankelijk van de opleiding/ cursus Diploma/certificering: Diploma, certificaat of bewijs van deelname, afhankelijk van de opleiding/cursus Overige informatie: Ook opleidingen/cursussen op maat, begeleide zelfstudies, virtual classes, praktijktrainingen en in-company trainingen Duurzame Opleiders (samenwerkingsverband AcademyNL, DWA, Isso) www.duurzameopleiders.nl (zie website voor tel.nummers) Opleidingen/cursussen: Uiteenlopende cursussen, zoals power quality, hydraulische schakelingen, ltv, ventilatie, warmtepompen, zonnestroomsystemen, duurzame woningbouw en duurzame utiliteitsbouw Niveau: hbo of wo Locatie: in-company en op verschillende trainingslocaties Cursusduur: 0,5 – 5 dagen, afhankelijk van de opleiding/ cursus Kosten: 235 – 1.835 euro, afhankelijk van de opleiding/ cursus Diploma/certificering: Bewijs van deelname DWA www.dwa.nl/cursussen, tel. 088 163 53 00 Opleidingen/cursussen: Energiebesparing in woningen, duurzame installaties, wko, warmtepompsystemen woningen, ventilatie, epg in de praktijk Niveau: hbo of wo Locatie: In-company, Bodegraven of Utrecht Cursusduur: 0,5 – 2 dagen, afhankelijk van de cursus Kosten: 235 – 795 euro, afhankelijk van de cursus Diploma/certificering: Bewijs van deelname HAN (Hogeschool Arnhem en Nijmegen) www.han.nl, tel. 024 353 05 00 Opleidingen/cursussen: Onder andere beveiliging hoog- en middenspanningsnetten, master control systems engineering (deel-/voltijd), elektrische energietechniek, elektrische installaties in de industrie, elektrische machines, elektronica in elektrische en hybride voertuigen, bachelor elektrotechniek, hoogspanningstechniek, ontwerpdeskundige hoogspanning/laagspanning, power course, smart grids
VV+ april 2015
VV04 12-17.indd 14
10-04-15 10:52
Niveau: Afhankelijk van de cursus Locaties: Arnhem Cursusduur: 5 dagen tot 3 jaar, afhankelijk van de cursus/ opleiding Kosten: 1.900 – 17.900 euro, afhankelijk van de cursus/ opleiding Diploma/certificering: Certificaat, master degree, bachelor degree
Niveau: hbo Locatie: Studeren op afstand Cursusduur: 48 maanden Kosten: 1.715 euro per jaar Diploma/certificering: hbo-diploma, titel bachelor of engineering, associate degree diploma
InHolland, Alkmaar www.inholland.nl/alkmaar, tel. 072 518 34 56
Opleidingen/cursussen: hbo installatietechniek en klimatisering, deeltijdopleidingen elektrotechniek (hogere energietechniek, embedded system engineering, energievoorziening, mechatronica, human technology) Niveau: hbo Locatie: Amsterdam, Arnhem, Den Haag, Eindhoven, Rotterdam, Utrecht, Zwolle Cursusduur: 3 jaar in deeltijd (hbo bacheloropleiding), 4 – 24 maanden (korte hbo-programma’s) Kosten: 500 – 1.000 euro (korte hbo-programma’s), 5.000 euro per jaar (driejarige hbo-opleiding), verder afhankelijk van opleiding/cursus Diploma/certificering: hbo bachelordiploma (Hogeschool ncoi)
Opleidingen/cursussen: Deeltijdopleiding ingenieur elektrotechniek Niveau: hbo Locatie: Alkmaar Cursusduur: 3,5 jaar in deeltijd Kosten: 1.631 euro per studiejaar Diploma/certificering: hbo-diploma en titel bachelor of engineering Overige informatie: Start in september Isso www.isso.nl, tel 010 206 59 69 Opleidingen/cursussen: Cursus power quality, instructie ‘Nieuw in nen 1010’ Niveau: Afhankelijk van de cursus Locatie: In-company, verschillende locaties Cursusduur: 3 dagen (power quality), 0,5 dag (‘Nieuw in nen 1010’) Kosten: 1.650 euro (power quality), 295 euro (‘Nieuw in nen 1010’) Diploma/certificering: Getuigschrift, certificaat of diploma, afhankelijk van opleiding/cursus Overige informatie: Ook trainingen en cursussen op maat Hanzehogeschool Groningen www.hanze.nl , 050 595 55 55 Opleidingen/cursussen: hbo Elektrotechniek en hbo werktuigkunde (deeltijd), module regels-normen gebouwen (complexe installaties, integraal ontwerpen), module luchtbehandeling, module warmte, masters in renewable energy, sensor system engineering, sustainable energy system management enzovoort Niveau: hbo Locatie: Assen, Groningen. Cursusduur: 14 dagen (modules), 4 jaar (deeltijdopleidingen) Kosten: Afhankelijk van de cursus/opleiding Diploma/certificering: hbo-diploma, bij modules bewijs van deelname en/of certificaat, bij masters diploma master of engineering LOI (samenwerking Hanzehogeschool Groningen) www.loi.nl, tel. 071 545 12 34 Opleidingen/cursussen: hbo elektrotechniek, bachelor of engineering, associate degree projectleider techniek
NCOI Opleidingengroep www.ncoi.nl/opleidingen, tel. 035 640 04 01
NEN-cursussen www.nen.nl, tel. 015 269 01 88 Opleidingen/cursussen: Verschillende cursussen, leergangen en E-learning op het gebied van elektrotechniek en nenrichtlijnen en -voorschriften, zoals nen 1010 en nen 3140, renovatie elektrische installaties in de woningbouw, veilige elektrische installaties in medische ruimten, veilige bedrijfsvoering van laag- en hoogspanningsinstallaties (nen 3140 en nen 3840), normen voor schakelkasten, brandbeveiligingsen ontruimingsinstallaties, machineveiligheid, nen 7120; aan de slag met energieprestatie (hbo+) Niveau: hbo, basiskennis van nen-normen, afhankelijk van opleiding/cursus. Locatie: Delft, Eindhoven, Oegstgeest, Utrecht of op locatie, afhankelijk van de opleiding/cursus Cursusduur: 1 – 3 dagen, afhankelijk van de opleiding/ cursus Kosten: Vanaf 200 euro, afhankelijk van de opleiding/cursus Diploma/certificering: Afhankelijk van de opleiding/cursus NCOI Techniek (voorheen Reed Business Opleidingen) www.ncoi.nl/techniek , tel. 035 760 47 77 Opleidingen/cursussen: hbo elektrotechniek, hbo bachelor elektrotechniek Niveau: hbo Locatie: Amsterdam, Arnhem, Den Haag, Eindhoven, Rotterdam, Utrecht en Zwolle. Cursusduur: Afhankelijk van de opleiding Kosten: Afhankelijk van de opleiding Diploma: Afhankelijk van de opleiding
VV+ april 2015
VV04 12-17.indd 15
15
10-04-15 10:52
thema: opleiding en scholing Otib www.otib.nl, tel 0800 885 58 85 Opleidingen/cursussen: Projectleider techniek Niveau: hbo Locatie: E-learning Cursusduur: 1 jaar Kosten: Onbekend Diploma/certificering: Onbekend Post Academisch Onderwijs (PAO), vakgebied elektro- en energietechniek www.pao.tudelft.nl, tel. 015 278 46 18 Opleidingen/cursussen: Onder andere advanced pattern recognition, blootstelling aan elektromagnetische velden, elektromagnetische compatibiliteit, beveiliging van elektriciteitsnetten, power quality, radarontwerptechniek enzovoort. Ook cursussen op het gebied van technisch management en persoonlijke vaardigheden Niveau: Academisch/hbo+ Locatie: Delft, Eindhoven of Utrecht, afhankelijk van de opleiding/cursus
BIMOPLEIDINGEN/ CURSUSSEN BIM Instituut www.biminstituut.nl, tel. 010 669 07 54 Opleidingen/cursussen: bim-manager Niveau: hbo Locatie: Rotterdam Cursusduur: 2 dagen Kosten: Op aanvraag Certificering: Certificaat Cadac www.cadac.com tel. 088 932 23 22 Opleidingen/cursussen: bim awareness-training, bim praktijktraining, bim-managertraining, Revit mep basis, Flexline voor Revit mep, update training Revit mep, Navisworks training, Revit architecture Advanced cursus, Cadac TheModus training Niveau: hbo Locatie: Heerlen, Vianen 16
Cursusduur: 1 – 10 dagen, afhankelijk van de opleiding/ cursus Kosten: 495 – 3.600 euro, afhankelijk van de opleiding/ cursus Diploma/certificering: Afhankelijk van de cursus Overige informatie: Via pao kan ook worden ingeschreven voor colleges in de masterfase van tu Delft en tu Eindhoven, bijvoorbeeld voor hoogspanning, (mini)vermogenselektronica, control of rotating field machines, microwave engineering, design and application of industrial linear motors, advanced actuator systems, power systems analysis, fem of electromagnetic devices, in-depth theory of electrical machines, microwave engineering, model-based engineering of electrical devices, power systems analysis ROC da Vinci College (cursussen en trainingen) www.davinci.nl, 078 657 21 64 Opleidingen/cursussen: vca (plus herhalingen), nen-voorschriften, Atex, cad, plc-techniek, cnc-verspanen, ict-netwerkbeheer en applicatieontwikkeling, datacommunicatie, 3D-ontwerpen en prototyping, technisch engels, commu-
Cursusduur: 1 of meer dagen, afhankelijk van de training Kosten: Vanaf 295 euro per dag per persoon, afhankelijk van de training Diploma/certificaat: Certificaat Overige informatie: Ook werkplekbegeleiding en maatwerkcursussen mogelijk HAN (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) www.han.nl/werken-en-leren/studiekeuze/cursus/bim/, tel. 026 365 83 65 Opleidingen/cursussen: bim Niveau: hbo Locatie: Arnhem Cursusduur: 10 dagen (om de week op woensdag) Kosten: 2.800 euro Certificering: Certificaat ICN Solutions www.icn-solutions.nl, tel. 073 750 67 50 Opleidingen/cursussen: Autodesk Revit mep Niveau: Kennis van Microsoft Windows Locatie: ’s-Hertogenbosch Cursusduur: 4 dagen Kosten: 1.150 euro Diploma/certificering: Autodesk-certificaat Overige informatie: Start 24 juni 2015 Otib www.otib.nl, tel 0800 885 58 85 Opleidingen/cursussen: Inspiratiedag ‘Een bim in de praktijk’, workshop ‘Een bim in uw bedrijf’, workshop ‘Starten met een bim’
VV+ april 2015
VV04 12-17.indd 16
10-04-15 10:52
nicatie en verbeterprocessen, warmte- en koudesystemen, wind- en/of zonnestroom, energiebeheersing Niveau: hbo Locatie: Verschillende locaties, waaronder de Duurzaamheidsfabriek, maar ook in-company Duur: Afhankelijk van de opleiding/cursus Kosten: Afhankelijk van de opleiding/cursus Diploma/certificering: Certificaat, diploma of bewijs van deelname, afhankelijk van de opleiding/cursus TVVL www.tvvl.nl/cursussen tel. 033 434 57 60 Opleiding/cursussen: Uiteenlopende cursussen, waaronder luchtbehandelingstechniek, geluid in technische installaties, luchtbehandeling speciale ruimten, sanitaire technieken, duurzaamheid in de gebouwde omgeving, elektrotechniek voor werktuigkundigen, bouwkunde voor installatietechnici, commissioning, installatie projectmanagement, projectmatig ontwerpen van klimaatinstallaties Niveau: hbo en wo Locatie: Amersfoort en andere locaties
Kosten: Afhankelijk van de cursus Diploma/certificering: sphbo-geregistreerd post-hbodiploma, tvvl-diploma of tvvl-certificaat Meer informatie: Cursussen kunnen ook in-company of als maatwerk worden verzorgd Vebon www.vebon.org, tel. 088 400 84 50 Opleidingen/cursussen: Elektronisch toegangsbeheer, cctvprojecteringsdeskundige, beveiliging, brandbeveiliging Niveau: hbo, afhankelijk van de opleiding/cursus Locatie: Bunnik, Hilversum, Zaltbommel, Zoetermeer, afhankelijk van de opleiding/cursus Cursusduur: 3 – 10 dagen, afhankelijk van de opleiding/ cursus Kosten: Afhankelijk van de opleiding/cursus Diploma/certificering: Bewijs van deelname, certificaat of diploma bij ssq of Certoplan (afhankelijk van de opleiding/ cursus) Overige informatie: Ook opleidingen/cursussen op maat
Niveau: hbo Locatie: Utrecht (‘Een bim in de praktijk’) en in-company (‘Een bim in uw bedrijf’ en ‘Starten met een bim’) Cursusduur: Een, 2,5 en 5 dagen Kosten: Op aanvraag Diploma/certificering: Bewijs van deelname TVVL www.tvvl.nl/cursussen tel. 033 434 57 60 Opleidingen/cursussen: Kennismaken met een bim Niveau: hbo Locatie: Nog niet bekend Cursusduur: Twee dagen Kosten: 850 euro (leden), 975 euro (niet-leden) Diploma/certificering: Certificaat Meer informatie: Cursus kan ook als in-company of als maatwerk worden verzorgd
VV+ april 2015
VV04 12-17.indd 17
17
10-04-15 10:52