weekblad voor de hogeschool van amsterdam / 8 oktober 2008 nr. 07
‘een raampje zou leuk zijn’ een vereniging besturen, hoe zwaar is dat?
knigge blijft asva: tien jaar studeren cora uit de klei
-advertenties-
Gallery
ART
HOTEL
zoekt Voor verschillende opdrachtgevers is StudiJob Uitzendbureau op zoek naar:
zelfstandige student(e) voor de functie van receptionist.
r
Allround Horecamedewerkers voor een cateringservice (3-15u p/w)
r r
Zaalwachten (3u p/w)
r
Verkoopmedewerker in een leuk winkeltje (8u p/w)
Flexibele en goedbetaalde bijbaan. Ongeveer 14 uur per week. Bel naar 020-6261711 of mail naar:
[email protected]
Telefonisch enquêteurs bij hét onderzoeksbureau van Amsterdam (minimaal 8u p/w)
Ben je geïnteresseerd in een van deze (of wellicht andere) functies? Bekijk de website www.studijob.nl voor een uitgebreid functieprofiel en neem contact op met de behandelend consulent!
r4UVEJ+PCJTHFPQFOEWBOVVS r7PPSNFFSJOGPSNBUJFLVOKFPPLCFMMFOOBBS
11 okt. t/m 2 nov. ‘08 Het Muziektheater, Amsterdam www.het-ballet.nl choreografie: Krzysztof Pastor muziek: Mozart / Rob Zuidam
SPAANS LEER JE BIJ ANIMO ACADEMIA DE ESPAÑOL Cursussen in Amsterdam en Spanje Bel 020-6752293 of kijk op www.spaans-bij-animo.nl voor alle informatie.
voor slechts € 10 naar Don Giovanni van Het Nationale Ballet bel (020) 6 255 455 en vraag naar het speciale studententarief
onzekerheid
inhoud 9
‘een raampje zou leuk zijn’
Schreef ik vorige week op deze plek niet iets over de onzekerheid waar HvA-medewerkers de komende jaren mee te maken zullen krijgen? Ik zal het u nog sterker vertellen: het had weinig gescheeld of de HvA was vorige week volkomen stuurloos geraakt. Algemeen directeur Jeroen Knigge had namelijk donderdag met slaande deuren het Maagdenhuis verlaten. “Als jullie niet wat meer respect tonen voor de HvA, dan doen jullie het maar zonder mij.” Zoiets moet Knigge geroepen hebben terwijl hij het Spui af fietste. Vrijdag was er nog een verzoeningspoging, maar tevergeefs. De pers kreeg er lucht van en in no time stond het op de sites van Havana en Folia. Knigge heeft het de afgelopen maanden niet makkelijk gehad. De samenwerking van HvA en UvA gaat bepaald niet van ganser harte, zelfs niet op het niveau van het College van Bestuur. Steeds vaker werd duidelijk dat de HvA zich maar aan de UvA aan moest passen, ook als de praktijk bij de HvA aantoonbaar beter was. Knigge stond er dan nagenoeg alleen voor om het HvA-belang te verdedigen. Als je dan voor de zoveelste keer in de Calimero-rol gedwongen wordt, kan ik me voorstellen dat je zegt: “Bekijk het maar.”
Vier studentenbestuurders vertellen in hun vergaderhok hoe zij zich in het zweet werken voor de vereniging.
De wrijving blijft
een bas maar toch niet Meer dan drieduizend HvA-studenten ontvinden dit jaar een Bindend Afwijzend Studieadvies. Zeshonderd daarvan bleken uiteindelijk onterecht. Foutje bedankt.
12
10 vijf jaar is te kort Hoezo, studiepunten vervallen na vijf jaar? Om echt alles uit je studie te halen zou je minstens tien jaar moeten kunnen studeren, vindt ASVA Studentenunie.
vaste rubrieken 04 nieuws 06 prijsvraag 06 knip/plak 06 maandag 7.00 uur 06 vraag van de week
11 het lutjebroek van marokko Zes HvA-studenten vertrokken naar het Rifgebergte om het toekomstperspectief van hun leeftijdsgenoten te onderzoeken. “Ik wil een bijdrage leveren aan een betere toekomst in dit land.”
07 column gijs 07 ondertussen in..
Cora Verkley, viert haar zilveren jubileum bij de HvA. “Ik geloof in de ontwikkeling van mensen.”
ingezonden
18 recensies 19 eten 20 wat waar wanneer
22 passie 22 agenda 23 dobbertjes 23 puzzel 24 stage
colofon
Wim de Jong, chef redactie
17 weekgast: emilie randoe
21 1234
15 van telefonist tot decaan
En dat deed Knigge dan ook. Als hij echt niet teruggekomen was, zou dat bijzonder problematisch geweest zijn voor de HvA. Met de domeinvorming, de stoelendans der stafdirecteuren, de samenwerking met de UvA en de bouw van de Amstelcampus is de HvA op erg veel punten in beweging. Strakke regie is dus noodzakelijk. Bovendien zou het hele slechte pers voor de samenwerking zijn als de belangrijkste vertegenwoordiger van de HvA-zijde er de brui aan zou geven. Dus moest er alles aan gedaan worden om Knigge binnenboord te houden, tot aan het hoogste niveau toe. En het is gelukt. Jammer voor die een of twee domeinvoorzitters die zich ongetwijfeld al aan het warmlopen waren om zijn positie in te nemen, maar Knigge blijft. Ik kan me moeilijk voorstellen dat de wrijving nu in een keer verdwenen is, alleen is er besloten toch door te gaan. “Meer mensen voelen zich eenzaam”, stond er van de week in de krant. Ik vraag me af of ze bij de statistieken ook rekening gehouden hebben met die ene persoon op de derde verdieping van Spui 21.
Havana is het weekblad voor studenten en medewerkers van de Hogeschool van Amsterdam 8 oktober 2008 jaargang 14, nummer 07
Verbijsterend In Havana nummer 6, 1 oktober staat een nieuwsrubriek onder de kop ‘Scholtens, directeur IT&V’. Toon en inhoud van dit ‘nieuws’ vind ik getuigen van een verbijsterend gebrek aan beschaving. Ik hoop niet dat dit het niveau is van onze hogeschoolgemeenschap. Hebben deze opmerkingen de instemming van het College van Bestuur? De verbijstering betreft de opmerkingen over Flip Popma en Adri Wildeboer. Overigens is zijn voornaam in dit artikel gewijzigd in ‘Arend’. Deze twee mensen hebben ieder op hun eigen manier veel werk verzet voor de hogeschool. Ik heb met beiden gewerkt en ze gewaardeerd. Ik weet dat dit ook voor veel van mijn collegae geldt. Het staat ieder en zeker het college vrij daar anders over te denken. Maar wat mij betreft mag er niet worden nagetrapt. Daarvan is hier sprake. Zo mogen wij niet met elkaar omgaan. Nico van Dijk, Beleidsmedewerker IT&V
Redactieadres: Weesperzijde 190 (kamer B.2.18), 1097 DZ Amsterdam, tel 595 24 90 e-mail:
[email protected]. ■ Hoofdredactie/management: Paul van de Water
[email protected] ■ Chef redactie: Wim de Jong
[email protected] ■ Eindredactie: Annemarie Vissers
[email protected] ■ Redactie: Tim van den Berg
[email protected], Tomoko Claringbould
[email protected], Linde Arts (stagiaire), Selina van Loon (redactie- assistent)
[email protected] ■ Medewerkers: Kim Bos, Gijs Hardeman, Jorrit Roerdinkholder, Mario Verhoeven ■ Redactieraad: Maroesja Perizonius, Wijnand Scholtens, Evelien Spaan, Jerke van der Woerdt ■ Fotografen: Fred van Diem, Marc Deurloo, Paco Weekenstroo ■ Coverbeeld: Fred van Diem ■ Illustratoren: Bas Kocken, Pascal Tieman ■ Vormgeving: Pascal Tieman ■ Ontwerp Lay-out: Death Valley / Amsterdam ■ Advertenties: Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040AA, Zandvoort, telefoon 023-571 47 45 fax: 023-571 76 80 of
[email protected] ■ Abonnementen: € 18,15 per jaar, opgave via de redactie-assistent of per e-mail. ■ Drukkerij: Dijkman Offset Diemen. ■ Havana: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen. ISSN - 1385-5670 ■ Havana heeft een samenwerkingsverband met Folia ■ De volgende Havana verschijnt woensdag 15 oktober ■
havana
3
nieuws linde arts / tim van den berg / tomoko claringbould / wouter de haan / wim de jong / paul van de water
[email protected]
‘PENSIOENEN NIET IN GEVAAR’ ■ De financiële crisis geeft vooralsnog geen problemen bij pensioenreus ABP. Medewerkers in het hoger onderwijs hoeven niet bang te zijn dat hun oudedagsvoorziening straks is verspeeld.
Natuurlijk, ook ABP heeft last van de storm op de financiële markten. “We hebben het niet makkelijk. Maar we beleggen niet alleen in aandelen”, zegt een woordvoerder. “Microkredieten doen het bijvoorbeeld uitstekend. En het rendement op investeringen in onroerende zaken is ook goed.” De pensioenfondsen die in Nederland actief zijn, staan onder toezicht van De Nederlandsche Bank. “En die eist van ons dat we alle pensioenen kunnen uitbetalen. Dan heb je reserves nodig om tegenslagen op te vangen. En die hebben we voldoende. We opereren niet als de snelle jongens die morgen in een
nieuwe Ferrari door de stad willen rijden. Wij beleggen pensioengeld voor een periode van dertig tot veertig jaar. Over zo’n termijn heb je altijd mindere periodes, maar het middelt zich uit. Om alle pensioenen uit te kunnen betalen heb je een rendement nodig van ongeveer zes procent, dus wij hanteren een gewenst minimum van circa zeven. Daar zitten we ruim boven. Over de laatste vijftien jaar hadden we een rendement van 7,9 procent, en dat is inclusief de periode 2000 tot en met 2002, toen de economie ook rake klappen kreeg.” ABP kan dus tegen een stootje. “We blijven ernaar streven dat we de pensioenen in het
hoger onderwijs de komende jaren gewoon kunnen aanpassen met een inflatiecorrectie. Als daar dit jaar niet genoeg geld voor is, compenseren we de uitgebleven correctie zodra we daarvoor weer voldoende buffers hebben. Veel hangt af van de cao’s die de komende tijd worden gesloten: loonstijgingen moeten we kunnen opvangen. Hoe meer loonmatiging, hoe eenvoudiger dat voor ons is.” Op dit moment heeft ABP 230 miljard euro pensioengeld belegd voor de pensioenen van meer dan 2,6 miljoen Nederlanders. Het fonds beheert ook de oudedagsvoorziening van ambtenaren. (HOP)
■ Ongeveer tweeduizend HvA- en UvA-
studenten kwamen vorige week af op de buitenlandmanifestatie op de Leeuwenburg. Daar vonden ze alle informatie over studeren of stagelopen in het buitenland. Het plafond van de entreehal op de Leeuwenburg was voor deze gelegenheid behangen met T-shirts van verschillende kleuren. (TvdB)
OUD ONDERWIJSPERSONEEL
ALUMNI MIM
LOESJE HELPT MOEDERS
■ Het onderwijs is het meest vergrijsde werkveld in Nederland. De gemiddelde leeftijd van 43,4 jaar ligt ruim een jaar hoger dan bij ambtenaren. Op de HvA is de gemiddelde leeftijd van onderwijzend personeel 46,8 jaar. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft berekend dat meer dan de helft van de werkenden in het onderwijs in 2007 45 jaar of ouder was. Van de totale beroepsbevolking was 37 procent die leeftijdsgrens gepasseerd. Ook op de HvA is het meeste onderwijzende personeel 45 jaar of ouder: bijna zestig procent.
■ Het instituut voor Media en Informatie
■ Het Steunpunt
Management heeft sinds kort een eigen alumnivereniging. Hoewel het instituut op zich niet meer bestaat, noemt de vereniging zich nog wel zo, omdat er nog geen afgestudeerden zijn die de domeinstructuur hebben meegemaakt. Alle oud-studenten van (de voorlopers van) het MIM kunnen zich bij de vereniging aansluiten. De bedoeling is om ervaringen van afgestudeerden uit te wisselen met de onderwijsinstelling, om het studieprogramma beter te laten aansluiten op de beroepspraktijk. (TC)
Studerende Moeders heeft een serie ingelijste Loesje-posters aan minister Plasterk aangeboden. Het Steunpunt, dat pleit voor een gezinsvriendelijk beleid, wil met deze actie aandacht vragen voor het feit dat Plasterk pas over een jaar over dit onderwerp wil praten. Annemiek de Jong, directeur van het Steunpunt, wil zo lang niet wachten op wet- en regelgeving om de positie van studerende moeders te verbeteren. “Jonge moeders komen onnodig veel knelpunten tegen die de studievoortgang of de toegang tot onderwijs ernstig belemmeren.” (TC)
De categorie 55 tot 59 jaar is met 18,7 procent de grootste categorie. Ter vergelijking: slechts 16,4 procent is jonger dan 35 jaar. Vooral de mannen in het onderwijs zijn relatief oud: 61 procent van hen was ouder dan 45, tegen 46 procent van de vrouwen. Door de oververtegenwoordiging van oudere mannen zal het onderwijs verder feminiseren, verwacht het CBS. Dit zal vooral in het basisonderwijs gebeuren: de vrouwen zijn er gemiddeld vijf jaar jonger dan de mannen en slechts één op de negen pabo-afgestudeerden is man. (HOP/TC)
5000 EURO VOOR SM&O’ER ■ Benno Nihom (vierdejaars SM&O) heeft vorige week vijfduizend euro
gewonnen voor zijn onderneming FRIS. Hij had het beste ondernemingsplan van alle derdejaars SM&O-studenten. FRIS is een organisatie die alcoholloze feesten organiseert voor jongeren tussen de 12 en 15 jaar. Hierdoor kunnen jongeren op een verantwoorde manier kennismaken met het uitgaansleven. Nihom bedacht het concept tijdens een stage bij voetbalclub AFC Amsterdam, waar de jonge voetballers graag eens echt uit wilden gaan. Inmiddels worden er ook FRIS-feesten buiten Amsterdam georganiseerd. Afgelopen woensdag mocht Nihom een be-
drag van vijfduizend euro in ontvangst nemen, omdat hij volgens de jury van alle derdejaars studenten Sport Management & Ondernemen de beste onderneming had opgezet. “Het ging uiteindelijk tussen vijf groepjes”, zegt docent Rem Pronk, coördinator van de ondernemende studenten. “FRIS voldeed het beste aan de criteria: het ondernemingsplan moest innovatief zijn, maatschappelijk verantwoord en haalbaar. Daar voldoet FRIS allemaal aan. Het is echt fantastisch opgezet.” (TvdB)
NOMINEER JE HUISJESMELKER ■ Vorige week is het startschot gegeven voor de verkiezing van de Huisjesmelker van het Jaar. ASVA Studentenunie en SP-jongerenorganisatie Rood organiseren de verkiezing omdat er door het tekort van studentenwoningen in Amsterdam, vaak te veel huur wordt gevraagd. ASVAvoorzitter Martijn Weeda maakt zich zorgen: “De politiek moet nu serieus gaan werken aan creatieve oplossingen, zoals het op grotere schaal ombouwen van leegstaande kantoren.” (LA)
SPORTFLITS ■ HvA Volleybal heeft de eerste wedstrijd van
het seizoen gewonnen van AB Groningen/ Lycurgus. In de Amsterdamse Sporthallen Zuid werd het 3-1 voor de mannen van de HvA. De setstanden waren 25-22, 25-22, 21-25 en 25-22. Aanstaande zaterdag speelt HvA Volleybal tegen VC Omniworld in Almere.
EERSTE ‘CAMIELKAART’ EUROPEES OVERZICHT VER WEG Het zal nog zeven jaar duren, maar uiteindelijk zullen de Europese universiteiten en hogescholen eenvoudig onderling vergeleken kunnen worden. Dat zegt Frans van Vught, ambassadeur van het Nederlandse hoger onderwijs in Europa. Om de transparantie te bevorderen, wil de Europese Unie dat er een 4
havana
fijnmazige, overzichtelijke classificatie van het hoger onderwijs in Europa komt. Van Vught, voorzitter van Neth-ER (de voorpost van het Nederlandse hoger onderwijs in Brussel), heeft samen met anderen een eerste voorzet gegeven. Ruim tachtig instellingen hebben meegedacht. (HOP)
■ Oud-studenten krijgen voortaan een gratis NS-kortingskaart. Daarmee kunnen ze een jaar lang buiten de ochtendspits reizen tegen veertig procent korting. Ook krijgen ze twee vrijkaartjes voor de trein. Vandaag reikte minister Camiel Eurlings van Verkeer de eerste kaart uit aan een oud-student. Vanaf volgende week krijgt iedere student die zijn ov-kaart komt inleveren op het postkantoor een dalurenkaart aangeboden.
Eurlings trekt 16 miljoen euro uit voor ongeveer tweehonderdduizend kaarten per jaar. Met het cadeautje wil het kabinet voorkomen dat ex-studenten na het inleveren van hun ov-kaart rechtstreeks doorlopen naar de autodealer. In totaal investeert het kabinet 200 miljoen euro in verbeteringen rond het spoor. Doelstelling is dat het aandeel treinreizigers de komende jaren met vijf procent toeneemt. (HOP)
nieuws NVAO OVERBELAST
NIET EERDER STUFI
■ Accreditatieorganisatie NVAO heeft de toetsing van zo’n 150 nieuwe opleidingen verschoven naar volgend jaar. Opleidingen waarvan de onderwijsvergunning eind dit jaar verloopt, krijgen voorrang.
■ Het kost te veel moeite om minderja-
Voorzitter Karl Dittrich vraagt de bestuurders van universiteiten en hogescholen om begrip voor het besluit. De NVAO heeft dit jaar meer dan zeshonderd accreditatieaanvragen van bestaande opleidingen in behandeling genomen en een groot aantal daarvan is nog niet klaar, terwijl de vergunning in veel gevallen op 31 december verloopt. Voor opleidingen met zo’n strakke deadline én een positief oordeel is besloten zo snel mogelijk formeel groen licht te geven. Een toelichting op de accredi-
rige studenten al op 1 september studiefinanciering te geven in plaats van op 1 oktober. Minister Plasterk concludeert dit na een onderzoek dat hij op verzoek van de Tweede Kamer liet uitvoeren. Zo’n veertigduizend studenten zijn nog geen achttien jaar oud als ze aan hun opleiding beginnen. Ze krijgen kinderbijslag en eventueel een inkomensafhankelijke tegemoetkoming in de studiekosten. Alles bij elkaar levert ze dat tussen de 90
tatie volgt dan in het voorjaar van 2009. Om de deadline van 1 januari 2010 te halen – alle bestaande opleidingen moeten dan zijn geaccrediteerd – heeft de NVAO dit voorjaar extra mensen in dienst genomen. De werklast bij de organisatie is echter zo hoog, dat aanvullende maatregelen noodzakelijk waren. Overigens verwacht de NVAO nog altijd eind 2009 klaar te zijn met de eerste accreditatieronde. In 2010 wordt een nieuw systeem geïntroduceerd. (HOP)
en 315 euro per maand op. Een ov-kaart krijgen ze pas op 1 oktober, omdat die onderdeel is van de studiefinanciering waarop ze dan recht hebben. De reiskosten kunnen in die ene maand behoorlijk oplopen. Vervroeging van de ingangsdatum is volgens minister Plasterk echter geen haalbare kaart. De kinderbijslag wordt immers per kwartaal uitgekeerd. Deze systematiek doorbreken zou een disproportionele inspanning vergen. (HOP)
TELDATUM MAAND VERSCHOVEN
IB-GROEP MAAKT TEMPO
■ Hogescholen en universiteiten krijgen een maand extra de tijd om al hun studenten in te schrijven. Door problemen met het nieuwe landelijke registratiesysteem Studielink zou hun bekostiging anders flink lager zijn uitgevallen.
■ De dienstverlening van de IB-Groep is sterk verbeterd, meldt
Twee weken geleden lieten onder meer Avans, Saxion en de Haagse Hogeschool van zich horen: veel studenten hadden zich niet goed ingeschreven via Studielink, een nieuw digitaal loket dat de studentenadministratie moet vereenvoudigen. Omdat de instellingen hun subsidie grotendeels ontvangen op basis van het aantal inschrijvingen per 1 oktober, dreigde een bekostigingsprobleem. “Minister Plasterk wil daarom de 1-oktobergrens eenmalig met een maand verschuiven”, zegt collegevoorzitter Pim Breebaart van de Haagse Hogeschool. “Dat
minister Plasterk. Eerder dit jaar kreeg de beurzenverstrekker forse kritiek van de Tweede Kamer omdat de dienstverlening beneden peil was.
geeft ons de tijd om de laatste niet-geregistreerde studenten op te sporen en alsnog te manen tot inschrijving.” Breebaart wil niet negatief doen over Studielink. “Het is de eerste keer dat het systeem op grote schaal wordt gebruikt en dan loop je altijd tegen kinderziektes aan.” Dat er geen duidelijke waarschuwing van het systeem uitgaat als de inschrijving nog niet volledig is afgerond, lijkt hem een oplosbaar probleem. “Er komt een grondige evaluatie. Het ligt voor de hand dat Studielink duidelijker moet communiceren.” (HOP)
De afgelopen vijf weken werden bijna alle inkomende telefoontjes binnen drie minuten beantwoord, waarmee de IB-Groep ruim boven de norm van zestig procent zit. In mei zat de uitvoeringsinstantie er juist ver onder, toen slechts tien procent van de gespreken op tijd liep. Ook het mailverkeer loopt beter: slechts bij één op de honderd berichten heeft de IB-Groep meer dan drie dagen nodig voor de beantwoording. In mei bleef meer dan dertig procent
van alle mailtjes langer dan drie dagen onbeantwoord. Voor de zomer kreeg minister Plasterk vanuit de Kamer veel vragen over het functioneren van de IB-Groep. De bewindsman vroeg toen wat extra tijd, omdat de organisatie aan het reorganiseren was. De behaalde resultaten betekenen overigens niet dat OCW de teugels laat vieren: Plasterk belooft de Kamer dat de prestaties nauwlettend worden bewaakt.” (HOP)
VRAAG/ANTWOORD
PIEPSHOW ■ Na jongeren en ouderen moeten nu ook dieren een eigen omroep
beeld shane van lunteren
krijgen. Communicatiewetenschapper en HvA-docente Karen Soeters maakt zich sterk voor een dergelijke zender: Omroep Piep. Nu nog 50.000 dierenvrienden lid zien te krijgen voor 1 april 2009.
■ Met veel mooie woorden over het belang van studenten voor de stad – en andersom – opende loco-
burgemeester Lodewijk Asscher afgelopen maandag het Singelgrachtgebouw. Het gebouw, dat al een jaar in gebruik is door de opleidingen Media en Informatie Management en Interactieve Media, is het eerste deel van het ambitieuze nieuwbouwplan Amstelcampus. Aan de kop van de Wibautstraat komen tien gebouwen voor onderwijs, tweehonderd studentenwoningen, een sportzaal, een fitnesscentrum en voorzieningen voor de studentenverenigingen. De campus moet in 2012 gereed zijn. (WdJ)
Raken we niet hondsmoe van al die aandacht voor dieren? “Zeker niet. Er leven in Nederland miljoenen katten, honden, konijnen en kooivogels. Er zijn dus ook miljoenen dierenliefhebbers. Er is op dit moment geen, of zeer weinig, aandacht voor dieren binnen bestaande omroepen. Daar willen we met Piep wat aan doen.” De omroep heet Piep. Had het ook Woef kunnen zijn? “Nee, de naam Piep komt terug in onze slogan ‘wij zijn piep, maak ons groot’. Bovendien is ‘piep’ een veelgehoord dierengeluid. Heel herkenbaar dus.” Gaan we kijken naar commissaris Rex en de Natte Neuzenshow? “We zijn van plan om heel kritische
programma’s te gaan maken, zoals reportages over de bio-industrie. Ook zullen er serieuze kwesties aan de orde komen in een Dier- en Natuurjournaal. Bij de BBC werken 150 mensen aan dierenprogramma’s, wij willen ook zo serieus te werk gaan.” Alleen interessant voor de Martin Gausen en Marianne Thiemes onder ons? “Nee hoor, we richten ons op een heel breed publiek.” Hoe vaak kunnen kijkers ‘piepen’? “Als we het ledenaantal halen en toe kunnen treden tot het publieke bestel, dan hebben we in eerste instantie twee uur zendtijd en zijn we op de radio te horen. Mensen moeten gewoon lid worden!” (AV) havana
5
prijsvraag
knip en plak STUDENTENZAAD Belgische spermabanken benaderen studenten om spermadonor te worden. Zowel echtparen als lesbische vrouwen doen een steeds groter beroep op de spermabank. Omdat één spermadonor maar zes verschillende paren mag helpen, moeten er dus meer donoren komen. Studenten zijn een belangrijke doelgroep, omdat hun fysieke kenmerken vanaf hun geboorte nauwgezet zijn bijgehouden. Uit: Ublad, 2 oktober
TOEGANKELIJK ONDERWIJS Nederlands hoger onderwijs behoort tot de minst elitaire stelsels van Europa, blijkt uit een vergelijkend onderzoek. Vaders van studenten zijn hier slechts 1,37 keer vaker hoogopgeleid dan de gemiddelde volwassen man. In Duitsland zijn de vaders van studenten twee keer zo vaak
WIN DVD’S EN CD’S Dracula, Hans Teeuwen (2x), Jochem Myjer, Studio Spaan (2x), Grease ‘Special Rock-a-long edition’, de cd van de Sugababes. Havana geeft een heleboel prijzen weg om de saaie regenachtige uurtjes op je kamertje goed door te kunnen komen. Cabaret of toch liever iets romantisch? Mail Havana welke dvd of cd jij graag in je kast zou willen hebben
Waarom moet jij een prijs uit onze selectie winnen? Mail naar
[email protected] (alleen vanaf je HvA-mailadres)
hoog opgeleid als de gemiddelde volwassen Duitser. In Portugal zelfs drie keer. Kennelijk maken kinderen van lager opgeleide ouders daar minder kans om in het hoger onderwijs terecht te komen. Uit: Erasmus Magazine, 29 september
VERWEND Studenten uit Zeeland krijgen de meeste ondersteuning van hun ouders, aldus een onderzoek van de Volkskrant. Het dagblad liet onderzoeken in hoeverre ouders meer betalen dan de wettelijk verplichte bijdrage van 227,76 euro per maand. Na de Zeeuwen, zijn de Limburgse en Drentse ouders het gulst. Ook blijken universitaire studenten meer te krijgen dan hbo-studenten. Uit: Univers, 2 oktober
hva 7.18 Het is 7:18 uur. De gebouwen van de HvA worden al bevolkt door vroege vogels. Deze week Maarten Hogt (44), programma-manager Strategische Informatievoorziening. ,,Waarom ik op dit vroege tijdstip bezweet in de kelder van de Leeuwenburg sta? Ik heb net een fietstocht van drie kwartier achter de rug. Elke ochtend om half zeven trek ik mijn wielerkleding aan en spring ik op de racefiets. Dan rijd ik van mijn huis in Ilpendam via bochtige plattelandweggetjes naar de Leeuwenburg. Eigenlijk werk ik in het Europahuis, maar omdat we daar geen douches hebben kom ik eerst hier om het zweet van me af te spoelen. En dat is nodig ook, want ik houd me niet
bepaald in op de fiets. Bovendien moet ik ’s middags ook weer terug, dus we hebben het over een aardige work-out. Wat dat betreft zit ik in een select groepje HvA’ers. Er zijn immers maar weinig mensen hier die me dit nadoen. Mijn motivatie? Voor de HvA ben ik de hele dag bezig met het ontwikkelen van softwaresystemen. Dat is allemaal zittend werk, dus dan is fietsen een goede manier om het hoofd een beetje leeg te krijgen.”
vraag van de week Studenten lenen steeds meer bij de IB-Groep. Vaak weten ze niet hoeveel, wanneer en hoe ze dat allemaal gaan aflossen. Weet jij wat je te wachten staat?
6
Heb je een mening? Reageer zelf op havanaweb.nl tekst linde arts
Tabreez Wagid Mosain (22)
Daisy van Teeffelen (23)
Michette Pereboom (20)
Steven Taylor (20)
Ali Shamsi (23)
Tweedejaars Bedrijfskundige Informatica “Ik heb gehoord dat het rentevrij is. Ik zou liever een aanvullende beurs krijgen, maar dat zit er niet in. Ik heb me niet echt goed ingelezen, maar ik hou goed in de gaten dat het niet te veel wordt. Ik dacht dat je zelf kunt bepalen wanneer je wilt gaan aflossen. Ik leen ongeveer 250 euro per maand. Ik wil na mijn studie meteen beginnen met aflossen. ”
Derde-/vierdejaars Bedrijfskundige Economie “Ik heb twee jaar maximaal geleend. Ik ben nu nog niet aan het aflossen. Volgens mij moet dat twee jaar na het afronden van mijn studie. Dat wordt waarschijnlijk ongeveer 75 euro per maand. Ik maak me geen zorgen over het aflossen want ik ben van plan een goede baan te vinden. Anders helpen mijn ouders me. Tegen die tijd wil ik in één keer een heleboel aflossen.”
Eerstejaars Bouwkunde “Ik weet absoluut wat me te wachten staat. Ik heb eerst goed uitgezocht wat eraan vastzit. Ik ga niet zomaar ergens geld vandaan halen, dat lijkt me niet verstandig. Ik leen nu tweehonderd euro per maand, dat wil ik ook blijven doen tot ik afgestudeerd ben. Ik weet dat je twee jaar nadat je je diploma gehaald hebt, moet gaan afbetalen. De rente is geloof ik ongeveer vier procent, maar dat is elk jaar verschillend.”
Derdejaars Accountancy “Ik heb mijn lening afgelopen maand afgezegd. Ik ben namelijk van plan om vanaf volgend blok te gaan werken. Ik heb een jaartje maximaal geleend, daarbij krijg ik nog een uitwonende beurs. Ik leen bij IB-Groep omdat het goedkoper is. Ook is het aflossen gemakkelijker, je kunt daar langer over doen. Ik wil meteen na mijn studie geleidelijk gaan aflossen. Ik denk niet dat dat een probleem wordt want ik ben verzekerd van een baan.”
Derde-/vierdejaars Aviation “Ik leen nu driehonderd euro per maand. Dat gaat naar mijn studie en andere dingen zoals ziektekostenverzekering en af en toe leuke dingen. In januari ga ik naar Maastricht om af te studeren. Die studie is heel duur dus ga ik nog meer lenen. Dat duurt minimaal twee jaar dus uiteindelijk moet ik wel heel veel aflossen. Dat zal wel goed komen, daar maak ik me nu niet zo’n zorgen om. Ik kan vast wel een fatsoenlijke baan krijgen.”
havana
strip
column Gijs SM&O-student Gijs Hardeman (28) won Havana’s columnistenwedstrijd en schrijft sindsdien wekelijks over wat hem op het hart ligt. Deze keer: overal opduikende beeldschermen.
Into The Wild
ondertussen in nederland Het zit Ben van Anrooij (23), vierdejaars AMFI, niet mee. Hij zou nu in het buitenland moeten zitten voor een stage bij een kledingproductiebedrijf, maar een geschikte plek vinden is moeilijker dan verwacht.
Ik haal een telefoonboek in huis
Thuis Het is alweer voorbij. Of eigenlijk is dat niet helemaal juist, het is namelijk nooit begonnen. Deze week had ik naar Jakarta of Bali moeten vliegen om daar stage te lopen bij kledingproductiebedrijf. Dat ging niet door omdat zij een werkvisum van me verlangden, dat is heel erg duur dus besloot ik dat niet te doen. Ik vond het ook een beetje raar, in principe zit ik daar gewoon via school. Vervolgens wilde ik in Bali stage gaan lopen, daar zitten twee vrienden van me. Een mogelijk stagebedrijf had al twee stagiairs, dat werd dus niets. Het andere bedrijf zocht nog wel mensen, maar daar hoor ik helemaal niets meer van. Ik ben ook nog op zoek gegaan in Shanghai, maar ook daar lukte het niet. Dikke pech. Ik vind het echt heel erg jammer want ik had me er erg op verheugd nu in het buitenland te zitten. Het is moeilijk om te communiceren met het buitenland, vooral buiten Europa. Het stagebureau heeft heel erg z’n best gedaan om een andere plek voor me te vinden, maar ook zij vonden uiteindelijk niets. Het zit me ook allemaal niet echt mee. Het plan is nu als volgt: de komende maanden ga ik een nieuwe stage zoeken in het buitenland, het liefst op Jakarta (dus als je nog iets weet!), daarnaast ga ik fulltime werken bij een schoenenwinkel, Invito in de Kalverstraat, daar werk ik nu ook al af en toe. Best zonde, ik gooi nu een halfjaar studie weg. Ik moet nog wel het een en ander herkansen van voorgaande jaren, maar dat kost niet zoveel tijd. Zo zie je maar weer dat je dingen nooit goed genoeg geregeld kunt hebben. Ik probeer het wel van de zonnige kant te bekijken, nu kan ik de komende maanden in ieder geval genieten van mijn nieuwe huisje in de Jordaan. En ik kan geld sparen voor als ik toch ga. Hopelijk spreek ik jullie weer in januari, als ik dan geen stage heb gevonden, weet
Om een nat pak van de herfstregen te ontwijken dook ik vorige week de gangen van de metro in. Daar stond ik oog in oog met een tv-scherm van betere kwaliteit dan dat in mijn eigen huiskamer. Een tv-scherm in het straatbeeld is al lang niet raar meer, maar dit had ook nog eens geluid. Allerlei ringtones en wallpapers werden aangeprezen. Zo had ik met een simpele viercijferige code grappige hondjes kunnen bestellen die de binnenkant van mijn mobieltje aflikken. Gelukkig kon ik de verleiding weerstaan. Tien minuten later keek ik op het plein voor het WTC wederom naar een tv. Een enorm scherm dit keer, maar gelukkig wel zonder geluid. Op deze immense flatscreen stond een telefoonnummer dat ik kon bellen voor de bijbehorende sound. Wederom verleiding, wederom weerstaan. Thuis, in de tram, op het werk, op school, zelfs langs de snelweg en op straat staan schermen. Het belangrijkste schermpje dragen we allemaal in onze zak. Alle communicatie gaat via tv’s, flatscreens en digitale billboards. Straks zijn alle bushokjes interactief, staat op elke hoek van de straat een communicatiezuil die aanvoelt wat mijn koopgedrag is en analyseert het klapdeurtje van de supermarkt welke producten bij mijn profiel passen. De boodschappenlijst op mijn memorystick is aan te sluiten op de winkelwagen. Kan ik me afschermen van deze onzin? Waarschijnlijk niet, maar ik ga het toch proberen. Ik ga vanaf nu op zoek naar kroegen zonder tv’s, naar TomTomloze wegen en zet mijn mobiel uit. Het Waterloopleinstation en WTC kunnen een bezoek schudden. iPod verdient nooit iets aan mij en de laptop gaat de deur uit. Ik ga weer ouderwets brieven schrijven. Volgende week wordt de vaste telefoonlijn aangesloten en ik haal een telefoonboek in huis. De grote overwinnaar wordt het boek. Ik begin met Into the wild, Een verhaal over een jongen die de maatschappij de rug toekeert. De verfilming heb ik overigens ooit op een scherm in de bioscoop gezien. Het gaat over het pure leven. In de wildernis, geen telefoon, geen computer, geen geld, afgeschermd van de bewoonde wereld. Het wordt hem noodlottig.
ik het ook niet meer! Een tip voor jullie, mochten jullie ook naar het buitenland willen: begin op tijd met iets zoeken, anders zit je, net als ik, thuis.
havana
7
tekst jim jansen en paul van de water beeld fred van diem
‘DE WEKKERS STAAN WEER GELIJK’ De emoties liepen hoog op, vorige week in het Maagdenhuis. De inzet: het College bemoeit zich te veel met het werk van HvA-directeur Knigge. Maandag werd het weer bijgelegd. “Er is geen enkel CvB-lid dat niet vurig gelooft in de intensieve samenwerking.” Op donderdag 2 oktober botste algemeen directeur Jeroen Knigge met het College van Bestuur (CvB) van de UvA-HvA. Na een indringend gesprek met collegevoorzitter Karel van der Toorn verliet Knigge die vrijdag rond het middaguur – na afzegging van al zijn verdere afspraken – het Maagdenhuis. Maandag 6 oktober was er opnieuw overleg tussen beide partijen. Na afloop van dat gesprek benadrukte zowel Knigge als Van der Toorn dat de lucht volledig is geklaard en dat de wekkers na een grondige inspectie weer helemaal gelijk staan. Van der Toorn geeft ook aan dat het CvB zich niet kan voorstellen hoe de HvA geleid kan worden zonder een algemeen directeur als Jeroen Knigge. “Als College van Bestuur hechten wij sterk aan de rol van de algemeen directeur.”
vuisten op tafel Wat was de aanleiding van de aanvaring? Van der Toorn: “Het CvB houdt zich bezig met de vraag ‘Waar willen wij met de UvA en de HvA naartoe?’ ‘Welke doelen streven wij na?’ ‘Welke strategie hanteren we daarbij?’ Bij de HvA is het dan de taak en de verantwoordelijkheid van de algemeen directeur om vorm en inhoud te geven aan het hoe: 8
havana
hoe bereik je de door het CvB geformuleerde doelen? De grens tussen het waarheen en het hoe is helaas niet altijd even duidelijk. Dat betekent dat er een kans is dat wij als college soms dingen doen die strikt genomen tot het domein van de algemeen directeur behoren. Tel daarbij op dat het voltallige college zich zeer betrokken voelt bij het reilen en zeilen van de HvA. De uitkomst is dat de algemeen directeur zich soms ergert aan het college omdat wij dan dingen doen die Knigge terecht tot zijn taakgebied rekent. Zeg maar dat wij ons soms te veel bemoeien met de daily business van de HvA. Dat heeft afgelopen donderdag tot een frontale botsing geleid. De emoties liepen hoog op en er is inderdaad met vuisten op de tafel geslagen. Vandaag hebben we daar als CvB en algemeen directeur in alle openheid met elkaar over gesproken. Het resultaat is dat onze afspraken zijn herbevestigd. Er bestaat – ook
‘Wij bemoeien ons soms te veel met de daily business van de HvA’ als het om de HvA gaat – geen verschil van inzicht tussen de leden van het college en ook niet tussen de algemeen directeur en het college.” Knigge voegt daaraan toe dat hij vol energie en vertrouwen zijn taken als algemeen directeur blijft uitvoeren en wel in nauwe samenwerking met het college. “De botsing was noodzakelijk om weer helder te krijgen wie waar verantwoordelijk voor is en waar we met zijn allen naartoe willen. Dat emoties daar een rol bij spelen is onvermijdelijk en soms zelfs wenselijk.” Van der Toorn: “Ik ben blij dat ik werk in een bestuurlijke
constellatie waarin iedereen de vrijheid heeft om emoties te uiten, zelfs als die tot conflicten leiden. Het mooie is dat we daar dan in alle openheid over kunnen praten en dat we allemaal meer dan bereid zijn om conflicten te beslechten zonder dat gevoelens van winnen en verliezen hierbij doorslaggevend zijn.”
keihard werken Het idee dat de aanvaring tussen Knigge en het CvB regelrecht verband houdt met de samenwerking tussen beide instellingen, wijzen zowel Knigge als Van der Toorn resoluut van de hand. Binnen de UvA en de HvA circuleert overigens wel het beeld dat Van der Toorn de grote aanjager is van de intensieve samenwerking tussen UvA en HvA terwijl rector Dymph van den Boom en vice-voorzitter Paul Doop een afwachtende houding aannemen. Noch Doop noch Van den Boom zou veel gevoel hebben voor de HvA en daardoor te weinig oog hebben voor de belangen van de HvA. Moet de kern van het conflict tussen Knigge en het college niet meer in die hoek gezocht worden? Zowel Knigge als Van der Toorn beweren met klem dat dat niet het geval is en dat het beeld ook niet klopt. Het voltallige college en de algemeen directeur zijn in hun ogen dagelijks intensief bezig met zowel de UvA als de HvA en nog meer met de samenwerking tussen beide instellingen. Van der Toorn: “Er is geen enkel lid van het CvB dat niet gelooft in de kansen en mogelijkheden die de intensieve samenwerking biedt.” Knigge: “Met beelden moet je wel rekening houden, maar het is dus onze taak om iedereen te laten zien dat wij elke dag keihard werken om zichtbaar te maken dat het ons ernst is met de samenwerking en dat die legio voordelen voor alle partijen oplevert”. ■
tekst tim van den berg beeld pascal tieman
BANG VOOR BAS Maar liefst 3.212 HvA-studenten hebben vorig schooljaar een Bindend Afwijzend Studieadvies (BAS) gekregen. Ze zijn niet allemaal terecht. Maar wie vlak voor de zomervakantie een BAS krijgt, zit wekenlang in onzekerheid. “Ik was bijna naar een andere school gegaan.” Het is begin juli en je vakantiekoffers zijn ingepakt. Dan ligt daar ineens een brief van de HvA op je deurmat. Volgens de cijferadministratie heb je het afgelopen jaar te weinig studiepunten gehaald. Je bent van de opleiding geschopt en hoeft niet meer terug te komen. Bellen met de Examencommissie wordt lastig, want die zijn net op vakantie. Fijne zomer!
hartverzakking Sander Nagtegaal (27, tweedejaars deeltijd Bouwkunde) kan over bovenstaand voorbeeld meepraten. Hij studeerde afgelopen zomervakantie gewoon door tijdens een summerschool, waarmee hij vijftien studiepunten zou halen. Dat was allemaal duidelijk afgesproken, maar toch kreeg hij aan het begin van de vakantie een BAS. “Dat was niet bepaald leuk”, zegt Sander. “Zo’n brief is vrij hard. Er staat gewoon in dat je van de opleiding wordt gezet.” Hij zag het al wel een beetje aankomen. “Qua administratie is het vaak een rommeltje op de HvA. Daarom had ik dit ergens wel verwacht. Maar dan nog is het vervelend. Na de vakantie kreeg ik een reactie van de Examencommissie dat de BAS was teruggedraaid, maar als het iets langer had geduurd, was ik naar een andere school gegaan. Ik kan me ook voorstellen dat een eerstejaars een hartverzakking krijgt bij het lezen van zo’n brief.”
overbelast Propedeusestudenten die in het eerste jaar niet de vereiste veertig punten halen, geoormerkte vakken niet halen of hun ‘P’ niet binnen twee jaar binnenslepen, krijgen een
BAS. Ze moeten de studie verlaten en mogen zich ook niet meer voor dezelfde opleiding inschrijven. Wanneer studenten vermoeden dat de BAS onterecht is, kloppen ze allereerst aan bij de Examencommissie. Maar wat als die Examencommissie net een aantal weken op vakantie is? “De cijferlijsten zijn aan het einde van het jaar niet altijd compleet”, zegt studentendecaan Jan van Putten. “Dat kan bijvoorbeeld zijn omdat de cijferadministratie in die periode overbelast is, of dat een docent de cijfers te laat inlevert. Als de student dat aan kan tonen, wordt dat meestal zonder problemen gecorrigeerd. Maar als de Examencommissie net op vakantie is wanneer de BASen worden verstuurd, raken veel studenten in paniek.”
Het uitdelen van (onterechte) BASen vlak voor de vakantie is niet alleen een probleem van de HvA. Studentenvakbond LSVb kreeg afgelopen zomer veel klachten van studenten die tijdens de vakantie in onzekerheid zaten na een negatief studieadvies. Naar aanleiding van deze klachten is de Onderwijsinspectie nu een onderzoek begonnen. De LSVb wil dat negatieve studieadviezen nog aan het einde van het studiejaar afgehandeld worden en dat studenten binnen twee weken uitsluitsel hebben. Studentendecaan Van Putten oppert het idee voor een verlenging van de vier weken beroepsperiode. “Dan hebben studenten meer tijd beroep aan te tekenen.” ■
De BAS in ‘07/’08 ● Afgelopen schooljaar kregen 3.212 eerste- en tweede-
jaars HvA-studenten een Bindend Afwijzend Studieadvies (BAS). Dit aantal is ruim een kwart van het totale aantal studenten van 12.402 dat vorig jaar instroomde op de HvA (met als kanttekening dat ook instromers van het studiejaar ‘06/’07 afgelopen schooljaar een BAS konden krijgen). Ongeveer 600 studenten met een BAS zijn hiertegen in beroep gegaan. Daarvan zijn er tussen de 200 en 250 in behandeling gegaan bij het College van Beroep. “Bij de overige zaken is de BAS ingetrokken of zijn de student en de Examencommissie er in overleg zelf uitgekomen”, zegt Ody Jungst, secretaris van het College van Beroep. Naast de 600 beroepschriften
die bij ons binnen zijn gekomen, zijn er natuurlijk ook studenten die een BAS-kwestie informeel regelen met de Examencommissie. Dan hoeft de zaak ook niet door de juridische molen heen.” ● Volgens Jungst waren de Examencommissies in het
afgelopen jaar succesvoller in hun verweer tegen de beroepen van studenten gericht tegen het BAS. “In het schooljaar ‘06/’07 werden veel beroepschriften van studenten nog gegrond verklaard op procedurele gronden. Afgelopen jaar hebben de Examencommissies studenten over het algemeen eerder en meer gehoord, beter gewaarschuwd en zaten de procedures beter in elkaar.”
BASen per domein ● Domein
Techniek Sport bewegen en voeding Media creatie en informatie Gezondheid Onderwijs en opvoeding Economie en Management Maatschappij en recht
BASen 425 121 472 195 487 1158 354
instroom‘07/’08 1540 596 2035 852 1566 4069 1744
BASen als % van de instroom 28% 20% 23% 23% 31% 28% 20% havana
9
Kunnen studenten nog harder werken?
podium
de opinierubriek van havana
bijdragen naar
[email protected]
tekst martijn weeda en thomas smits beeld pascal tieman
houdbaarheid van vijf jaar is te kort
Bij veel opleidingen blijven studiepunten maar vijf jaar geldig. De ASVA Studentenunie vindt dat veel te kort. Zo krijg je als student geen ruimte om je breder te ontwikkelen.
Studeer je alleen voor een diploma of gaat het studeren om meer dan dat? In het artikel Beperkt Houdbaar (Havana 5, 24 september) geeft journalist Wouter de Haan aan wat de problemen rondom de geldigheidsduur van studiepunten zijn. Steeds vaker is het zo dat een behaald studiepunt maar vijf jaar geldig blijft. Hierdoor moet je binnen vijf jaar je opleiding afronden, anders komen de studiepunten uit je eerste jaar te vervallen. Je zult dan opnieuw aan je studie moeten beginnen, terwijl je misschien al bijna klaar was! ASVA vindt dat vijf jaar veel te kort is en geen ruimte geeft aan de student om zich breder te ontwikkelen. Stel dat je op wereldreis gaat of vrijwilligerswerk doet, waardoor je een jaar vertraging oploopt. Je moet dan in de overige vier jaar alles halen. Mocht je na dit tussenjaar voor een vak een 5,4 halen, dan mag je de hele studie overdoen. Hetzelfde geldt voor studenten die een jaartje moeten wennen aan de manier van studeren aan de Hogeschool, een tussenjaar nemen om te werken, zich een jaar inzetten voor een politieke organisatie of een studentenvereniging. Er zijn dus vele redenen om per ongeluk of expres een jaar studievertraging op te lopen.
pleisterpakket
De geldigheidsduur van studiepunten zou eigenlijk eerder tien jaar moeten zijn. Je hebt dan tien jaar de tijd om een opleiding van vier jaar af te ronden. Na die tien jaar moet je opnieuw beginnen. Op die manier is het onmogelijk eeuwig door te studeren, maar hebben studenten wel ruimte voor activiteiten die een extra dimensie geven aan hun studententijd. Daarnaast laat een aantal mensen in het artikel weten dat de houdbaarheid van studiepunten zo beperkt is omdat het studieprogramma verandert en je geen verouderde diploma’s wilt uitgeven. Maar als een vak in het programma van de opleiding verandert, kan er toch een ‘pleisterpakket’ gemaakt worden? En waarom worden studiepunten eigenlijk ook ongeldig als er niks is veranderd in het programma? Het 10
havana
studieprogramma hoeft immers echt niet iedere vijf jaar te veranderen, maar studiepunten worden wel altijd ongeldig na vijf jaar. Het grappige is dat de beleidsmakers op de UvA veel eerlijker zijn over dit type maatregelen. Zij laten weten dat deze er zijn om een ‘meer verplichtend studieklimaat’ te krijgen. Simpelweg betekent dit dat studenten harder moeten werken. De gemiddelde student besteedt nu echter al 32 uur per week aan zijn studie en 12 uur per week aan zijn bijbaan. Samen komt dat dus al neer op een meer dan fulltime baan! Kunnen studenten echt nog harder werken? En waarom willen de HvA en de UvA dit eigenlijk?
eindproduct
Om te begrijpen waar dit soort regels vandaan komt, moeten we wat begrijpen van de manier waarop hogescholen geld krijgen. Simpel gezegd krijgt een hogeschool van het rijk op twee momenten geld: een vast bedrag per nieuw ingeschreven student en een vast bedrag per student die afstudeert. Hoe korter de tijd die hiertussen zit, hoe voordeliger het is voor de hogeschool. Studenten kosten immers ieder jaar geld. Hoe sneller een student afstudeert, hoe hoger het rendement voor de hogeschool. ASVA vindt dat het bij studeren gaat om het eindproduct. Een student die na vier jaar zijn diploma heeft, heeft over het algemeen minder geleerd dan een student die na zes jaar zijn diploma haalt, maar dan wel ondertussen stage heeft gelopen en een jaar bestuurslid is geweest van een vereniging. De hogeschool moet ruimte blijven bieden om je ook buiten je studie te ontwikkelen. Studeren gaat immers niet alleen over het halen van een papiertje, maar vooral over een persoonlijke ontwikkeling die je meemaakt. Studeren is meer en moet meer zijn dan alleen studiepunten! Martijn Weeda en Thomas Smits zijn respectievelijk voorzitter en algemeen bestuurslid van ASVA Studentenunie. n
ttekst ekst k t ttomoko k claring claringbould l i b ld
HET MAROKKAANSE LUTJEBROEK Armoede, ongelijkheid en werkloosheid. Ook in Marokko weten ze daar alles van. Zes HvA-studenten vertrokken vorige week samen met nog negen ROCvA’ers naar het Rifgebergte om het toekomstperspectief van hun leeftijdsgenoten te onderzoeken. “Ik wil een bijdrage leveren aan een betere toekomst in dit land.” “Veel mensen in Marokko zijn arm en vrouwen gaan lang niet altijd naar school, dat wist ik altijd wel”, zegt Sameha Bouhalhoul (21, derdejaars Cultureel Maatschappelijke Vorming). “Maar tot nu toe had ik er nooit over nagedacht wat voor rol ik kan spelen om daar verbetering in te brengen. Bijvoorbeeld in de vrouwenemancipatie.” Sameha heeft zelf een Marokkaanse achtergrond. Bijna jaarlijks vertrekt ze naar het Rifgebergte om familie te bezoeken en op vakantie te gaan. Maar nu is zij daar om een heel andere reden: met het project Reis naar de Rif onderzoekt zij samen met haar studiegenoten van de sociaalagogische opleidingen welke aspecten de NoordMarokkaanse jongeren beïnvloeden in het maken van hun keuzes voor de toekomst. En hoe het komt dat het toekomstperspectief van deze jongeren zo ‘belabberd’ is. Want daar kan volgens Sameha verbetering in komen. De Nederlandse studenten gaan hiervoor vooral in gesprek met verschillende ontwikkelingsorganisaties in Marokko. Ook praten zij met de lokale bevolking over de problemen waar de Noord-Marokkaanse jongeren mee kampen. Het is de bedoeling dat de studenten hun onderzoeksresultaten uiteindelijk presenteren tijdens een benefietavond in november. Ook zullen zij een film maken, waarin de studenten laten zien hoe het toekomstperspectief van de Noord-Marokkaanse jongeren eruitziet. De dvd wordt op verschillende scholen en bij instellingen verspreid.
Willemijn Beekman is met haar projectbureau S.T.O.E.R. initiatiefnemer van de reis. “Tijdens mijn reis in Marokko twee jaar geleden heb ik met veel jonge mannen gepraat. Zij hadden vaak wel een opleiding, maar konden niet aan het werk. Dan verkochten ze flesjes water in een houten keet, terwijl ze eigenlijk advocaat waren.” Wat Beekman vooral raakte was de gelatenheid van de bevolking. “Ze zeiden: het is zo, we kunnen er niks tegen inbrengen. Veel mensen zijn gedemotiveerd om iets aan hun situatie te doen.” Willemijn Beekman besloot uiteindelijk actie te ondernemen en met een groep jongeren naar het land te gaan. Om te onderzoeken wat Nederlandse jongeren kunnen doen aan de situatie van hun leeftijdsgenoten in Marokko. En waarom de hoogopgeleide mensen geen werk hebben. De bedoeling is dus niet, zoals bij veel uitwisselingspro-
‘Ze leren meer over het land waar ze voornamelijk op vakantie gaan’ jecten: met Marokkaanse jongeren teruggaan naar hun roots, benadrukt Beekman. Het gaat er haar echt om dat de mensen in Noord-Marokko er beter van worden. In dat opzicht had het dus net zo goed Oeganda kunnen zijn. Toch vindt Beekman het wel een prettig bijeffect voor de zeven Nederlandse studenten met Marokkaanse achtergrond die binnen de ‘multiculturele’ groep meegaan. “Het is goed dat zij wat meer leren over het land waar ze voornamelijk op vakantie gaan. Maar eigenlijk geldt voor alle studenten van sociaalagogische opleidingen dat het prettig is als je weet wat voor invloed een andere culturele achtergrond op personen heeft.” Ook voor CMV-student Sameha geldt dit. “Ik vind het
interessant om mijn opleiding tot social worker te koppelen aan mijn eigenlijke culturele achtergrond. Ik doe ook mee vanuit mijn minor international social work and community development. Daarvoor kijk ik hoe de ontwikkelingssamenwerking met de HvA voor een langere periode opgezet kan worden.” Daarnaast heeft Sameha het idee dat deze nieuwe ervaring haar en haar medestudenten later zal kunnen helpen in hun werk. Ze zullen immers in het jongerenwerk veel te maken hebben met Marokkaanse jongeren. “Dan kun je hen vertellen over hun leeftijdsgenoten in Marokko. En laten inzien dat de Nederlanders het heel erg getroffen hebben dat zij hier de mogelijkheid hebben om een opleiding te volgen.” Het toekomstperspectief van de jongeren in NoordMarokko is volgens Willemijn ‘belabberd’ omdat er grote werkloosheid heerst. Dat komt weer door de grote verschillen tussen arm en rijk. De rijke elite zou daarbij de goede baantjes onderling verdelen. Bovendien moeten Marokkanen na hun studie in de grote stad vaak terug naar ‘het Marokkaanse Lutjebroek’ om hun ouders te verzorgen. Nu is het aan de Nederlandse studenten om uit te zoeken hoe dit toekomstperspectief verbeterd kan worden. Sameha Bouhalhoul vindt het een goed initiatief: “Ik wil graag een bijdrage leveren aan een betere toekomst in dit land.” ■
‘Ik voel me thuis’ ● Sameha Bouhalhoul is nu twee dagen in het Rifge-
bergte. Haar eerste indruk. “Wat is het fijn om terug te zijn in Marokko. Ik had het land, de sfeer, de geur en de taal gemist. Ik voel me gelijk weer thuis. We hebben een stichting bezocht die jongeren stimuleert om kunstvormen uit te oefenen zoals theater en komedie. De werkvormen en methodieken verschillen niet veel van die in Nederland. Het viel me wel op dat de hele staf daar als vrijwilliger werkt.” havana
11
ONDERSCHAT?
tekst linde arts beeld fred van diem
Een vereniging runnen is hard werken. Studenten die er zelf een besturen weten dat al te best, maar hogeschoolbesturen lijken dat niet te beseffen. Dat bleek onlangs uit een onderzoek van de Landelijke Kamer van Verenigingen. Hebben de besturen van de HvAverenigingen het ook zo zwaar?
‘Zonder lening was het eerstejaarsweekend niet doorgegaan’
‘De Hogeschool onderschat onze taken’
Stas Pavlov (22)
Hülya Kurt (19)
“We zitten in dit hok in de kelder, helemaal niet toegankelijk voor de rest van de school, daar baal ik van. Het liefst heb ik een kamer waar leden in hun tussenuren kunnen zitten, een beetje socializen. Eerst hadden we een kamer boven, waar iedereen in en uit kon lopen. We hoorden niet van de Hogeschool, maar van de studievereniging van Interactieve Media dat we moesten verhuizen. Dat er te weinig gecommuniceerd wordt klopt dus, maar verder krijgen we absoluut genoeg steun van de Hogeschool. We krijgen advies van de domeindirecteur en mogen soms geld lenen, anders was het eerstejaarsweekend niet eens doorgegaan. “Ik verdien genoeg met de bijbaantjes die ik heb. Ik werk in een kledingwinkel en breng af en toe flyers rond voor feesten. Die baantjes betalen vrij goed, dus met weinig werken kan ik prima rondkomen. Normaal gesproken boks ik drie keer per week, dat lukt nu vaak niet, ook voor school schiet er wel eens wat bij in. Op zich vind ik dat niet erg, het is leuk op m’n cv en een goede training. Ik voel gewoon een bepaalde druk vanuit de leden en ik wíl het leren. Vorig jaar was MIMagine nogal een rommel. Er moet nu gewoon iets goeds van de grond komen!”
“Er zijn heel veel dingen waarvan we als vereniging niet weten hoe we het moeten regelen. Door vergaderingen hebben we niet veel tijd om uit te zoeken hoe je bijvoorbeeld een beurs moet aanvragen. Door de één word je hierheen gestuurd en door de ander daarheen. Het zou handig zijn als er één contactpersoon zou zijn voor dat soort dingen. Ik geloof dat dat nu het hoofd Studentenzaken is, maar hoe bereikbaar is hij? Ik heb dan ook totaal niet het gevoel dat de Hogeschool ons ziet als een middel om studenten aan te trekken. “Ik heb het idee dat de Hogeschool onze taken onderschat. Ik zit pas een maand in het bestuur, maar heb nu al minder tijd voor mijn vrienden, familie of bijvoorbeeld gitaarles. Het beslaat meer dan alleen vice-voorzitter zijn, je moet ook promoten. Uiteindelijk is het vaak wachten op het weekend, wat dan ook weer vol zit met studie- of Marmara-taken. Ik ben via vrienden het bestuur in gerold. Het is een goede ervaring en erg leuk om mensen bijeen te brengen. Ik werk nu drie dagen per week bij ABN Amro. Als ik een beurs zou krijgen, zou ik één werkdag bij ABN in kunnen ruilen voor een ‘werkdag’ bij Marmara.”
Studie: Tweedejaars Media & Informatie Management Functie: Voorzitter studievereniging MIMagine, Uren per week bezig met taken: 10 Vergoeding: geen
12
havana
Studie: Tweedejaars Rechten Functie: Vice-voorzitter Turkse studentenvereniging Marmara Uren per week bezig met taken: 3 à 4 Vergoeding: geen
Samenwerking ‘niet best’ ● De Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV) heeft onderzoek gedaan naar de samenwerking tussen universiteiten, hogescholen en studentenverenigingen. Drieënveertig studentengezelligheidsverenigingen, twaalf universiteiten, tien hogescholen en twaalf Plaatselijke Kamers van Verenigingen hebben hieraan meegewerkt. Het onderzoek laat zien dat vooral de samenwerking tussen de studentenverenigingen en hogescholen niet zo best is. Ook blijkt dat de studentenverenigingen heel wat te klagen hebben over de wegblijvende steun van hogescholen. De studentbestuurders hebben het idee dat de tijd en energie die zij in hun taken stoppen, behoorlijk wordt onderschat. Een belangrijk punt van de studentenverenigingen is dat de communicatie tussen hen en de onderwijsinstellingen beter moet kunnen. Jeroen Knigge, algemeen directeur van de HvA zegt dat idee ook te hebben. Wel geeft hij aan meerdere malen
geprobeerd te hebben beide partijen om de tafel te krijgen. “Bij een bijeenkomst over de toekomstige Amstelcampus hebben wij de verenigingen, op een na, niet gezien. Verder laat het onderzoek zien dat hogescholen vinden dat studentenverenigingen te weinig allochtone studenten werven en niet genoeg meedenken. “Ze zouden niet alleen moeten komen wanneer ze iets nodig hebben. De ASVL komt wel op de overleggen, maar verenigingen als Khmisa en Marmara schitteren door afwezigheid. Dat is dan lastig overleggen”, zo zegt Knigge. Volgens hem zouden die verenigingen er goed aan doen meer initiatief te tonen. De LKvV adviseert de partijen eens te kijken naar de gezamenlijke doelen en niet alleen op de eigen belangen te focussen. De hogeschool en studentenverenigingen willen allebei dat studenten zich ontwikkelen, op dat vlak zouden ze goed kunnen samenwerken.
‘Hoogte beurs moet aangepast aan werk’
‘Als het nu niet lukt, weet ik het ook niet meer’
Mariëlle Rietveld (19)
Sanne Houba (27)
“Ik ben twintig uur per week bezig met de vereniging. Om mijn studie te kunnen betalen werk ik zestien uur per week als grondstewardess en verder woon ik thuis. Je krijgt namelijk alleen een beurs als je je propedeuse gehaald hebt. Dus ook al doe je net zo veel als de rest, je krijgt er niks voor. Eigenlijk zou de hoogte van de beurs aangepast moeten worden aan het werk dat je doet. “We merken wel dat de Hogeschool ons er graag bij wil hebben. We hebben de LAX, onze soos, en als we ergens mee zitten krijgen we een gesprek. We houden het bestuur op de hoogte van wat we organiseren. Ze zijn moeilijk te bereiken, maar er zijn altijd wel mensen waar je naartoe kunt. Daarover ben ik tevreden want ik wíl het graag zelf doen! Het is een bonuspuntje op je cv én je heb extra skills. “Het hok waar we nu zitten is heel relaxed, we hebben een keukentje en lekkere banken. Het enige irritante is de vieze riolering die je de hele tijd hoort en een raampje zou leuk zijn. Maar elke ochtend staat de koffie klaar en vanaf drie uur hebben we de LAX. Helaas loopt het bij de laatste-treintijd vaak leeg, doordat de meeste hbo’ers nog thuis wonen.”
“Ik ga niet weg voor ik een vereniging heb neergezet! Er wordt hier verder nooit wat georganiseerd en een vereniging is voor deze opleiding belangrijk. Bij de zorg moet een drijfveer zijn dat je openstaat voor anderen, dus waarom niet al tijdens je opleiding? Mensen zouden meer om zich heen moeten kijken. “Ons grootste probleem is dat we nog geen ruimte hebben. Geen bestuurskamer of hok voor de 250 leden die we er in een maand bij hebben gekregen. We zijn ermee bezig, maar als het nu niet lukt, weet ik het ook niet meer. De wil van de Hogeschool is er zeker. Bij de oprichting twee jaar geleden heeft de Hogeschool ons financieel gesteund en dat bedrag is nog steeds niet op. “Wat ik wel slecht vind, is dat bestuursleden zonder propedeuse geen beurs aan kunnen vragen. In het nieuwe bestuur zit een eerstejaars. Zij kan dus geen beurs krijgen. Daarbij komt dat het niet bij het áánvragen van een beurs blijft, je moet aan een hele lijst regels voldoen. Om de communicatie met de Hogeschool optimaal te maken, zou een contactpersoon ideaal zijn, dan weet je waar je aan toe bent.” ■
Studie : Tweedejaars Aviation Functie: Penningmeester Amsterdamse Studentenvereniging Leeuwenburg (ASVL) Uren per week bezig met taken: 20 Vergoeding: Geen
Studie: Vierdejaars Verpleegkunde Functie: oud-bestuurslid en adviseur Venae, studievereniging Verpleegkunde Uren per week bezig met taken: minimaal 5 Vergoeding: Geen
havana
13
-advertenties-
Studenten nu 50% korting op de Volkskrant + gratis 6 dvd-box Buurman & Buurman Ben je uitwonend en niet ouder dan 27 jaar, ga dan naar volkskrant.nl/studenten of sms VKBUURMAN naar 2002 (verplicht tot niets).
Studentenabonnement: per maand € 12,50
IDFA (20 t/m 30 november) zoekt vrijwilligers! Ben je flexibel, stressbestendig én heb je tijd? Jij krijgt: een IDFA T-shirt, een catalogus, een medewerkerspas waarmee je gratis naar de film kunt én tickets voor het IDFA slotfeest! Wij vragen: enthousiasme en minimaal 8 diensten van 6 uur. Vrijwilligersfuncties zijn o.a.: Carservice, Catering en distributie, Posterploeg, Merchandise, Gastenbalie, Kaartverkoop en informatiebalie, Publieksprijsmedewerkers, Flexmedewerkers, Zaalwachten. Kijk op onze website www.idfa.nl voor meer informatie en het inschrijfformulier. Heb je een vraag? Mail Ellen Krukkert:
[email protected] of bel 020-6273329
EN OP EEN KUNSTACAD N E I D EMI V ER J E I B
Leuke afwisselende baan op een kunstacademie in Amsterdam. Regel jij de modellen voor de docenten, ruim je de kantine op, maak je cijferlijsten aan en heb je een goed humeur. Ben je 12 tot 24 uur per week beschikbaar Kijk op www.wackersacademie.nl bij vacatures.
Wanted: future masters of criminal investigation Zware criminelen passen de modernste methoden en middelen toe om uit
de bodem gaan om de waarheid boven te krijgen. Je combineert de tweejarige
handen van de politie te blijven. De enige manier om ze te pakken is door nóg
opleiding direct met een baan bij de recherche van een regionaal politiekorps.
slimmer te zijn. Daarom is de politie voor de opleiding tot Master of Criminal
Na succesvolle afronding ga je in de functie van recherchekundige bijdragen
Investigation nu op zoek naar leergierige en vasthoudende hbo'ers. Jij wilt tot
aan het onderzoeken en oplossen van complexe en zware misdrijven.
Recherchekundige worden? Steek je licht op tijdens de voorlichtingsbijeenkomst op 23 oktober of 13 november in Utrecht. Kijk voor meer informatie op www.kombijdepolitie.nl/mci.
<< WAAKZAAM EN DIENSTBAAR >>
14
havana
www.kombijdepolitie.nl/mci
‘LOYALITEIT IS UIT’ cora is 25 jaar bij de zaak tekst hans van vinkeveen beeld anthony donner
Cora Verkley, begonnen als telefonist in een salarisschaal nog onder die van de schoonmaakster en nu studentendecaan en docent, viert haar zilveren jubileum bij de HvA. “Ik geloof in de ontwikkeling van mensen.”
Ze wordt in het zonnetje gezet en krijgt vast een mooi aandenken. Een vulpen, raadt ze lachend. Toch merkt het feestvarken Cora Verkley, studentendecaan en docente Geschiedenis, dat loyaliteit aan één werkgever uit de tijd raakt. ‘Gefeliciteerd, maar jeetje wat lang, vijfentwintig jaar, moet je niet iets anders zoeken’, was een reactie. “Het is bijna gênant om het te melden”, vertelt ze. “Ik zeg er gauw achteraan dat ik op veel en heel verschillende werkplekken heb gezeten.” Wat heet. Verkley doorliep zo ongeveer alle functies die je kunt bedenken. Ze begon als ‘administratief medewerkster 4e klas’, “in een salarisschaal nog onder de schoonmaakster”. Ze moest telefoontjes doorverbinden, maar kreeg het maar benauwd van al die brandende lampjes van mensen in de wacht. Toen ging ze ‘dingetjes typen’ bij het Instituut voor Voortgezet Agogisch Beroepsonderwijs (Ivabo). Dat was nog in het precomputertijd van elektrische typemachines, met een letterbolletje en correctielak. Langzaam trok ze de cursus- en studentenadministratie naar zich toe, kreeg meer verantwoordelijkheid en werd op een gegeven moment hoofd Studentenadministratie. Echt gepland was het niet, het kwam op haar pad, zegt ze achteraf. Wel heeft ze altijd bewust avondstudies op haar vakgebied gevolgd.
uit de klei Verkley gelooft sterk in het jezelf ontwikkelen. Afkomstig uit een katholiek arbeidersgezin – “ik ben uit de klei getrokken” – ging ze naar de mavo. Het mocht van haar ouders, maar voor een meisje was het toch meer een milieu van: pas met een goede vent ben je onder de pannen. De mavo werd havo en vervolgens atheneum. En weer later stapelde ze daar een lerarenopleiding Geschiedenis bovenop. Ze studeerde altijd in deeltijd, want er moest wel brood op de plank komen. Pezen was het, met af en toe een ‘flipmoment’, herinnert zij zich. Een enkele keer waagde ze een risicovollere overstap en werd medewerkster bij de Staf Onderwijs Studentenzaken en Beleid op het Centraal Bureau. Het was een cultuurschok. Alleen al de overgang van een omgeving van vrijgevochten sociaal-agogen naar deftige mannen in pak. Ze merkte dat de stafafdeling niet haar wereld
was. “Als arbeiderskind heb je de handicap dat je je niet goed weet te gedragen in zo’n omgeving. Ik kroop in mijn schulp.” Ze is ook niet het dienstbare type dat een secretaresse moet zijn, vindt ze.
moeizame weg Verkley heeft veel bazen gehad maar een handleiding kan ze hiervoor niet geven. Daarvoor verschillen ze te veel. Met een enkele directeur kon ze totaal niet uit de voeten. Dat was van: commanderen, zes dingen tegelijk vragen en naar je uitvallen. “Ik was daar niet tegen opgewassen.” Ze is nu weerbaarder maar dat was een moeizame leerweg. Van de andere kant zijn er leidinggevenden die je kansen aanreiken. “Dat heb je nodig als je van onderop komt. Hard werken, verantwoording nemen en de kansen pakken die je krijgt.” Jarenlang zat ze op kantoor. Daar zitten belangrijke mensen die niet altijd het respect krijgen die ze verdienen, kan ze vertellen. “Het is vaak buffelen daar. En je moet constant opletten dat ze je niet als sloof gaan behandelen.” Het kantoorbestaan vond ze leuk. En soms net Debiteuren Crediteuren van Jiskefet. Een collega vragen voor meneer de Beer naar Artis laten bellen, dat soort grappen. Een paar jaar geleden kon ze dan eindelijk lerares wor-
den. Verkley geeft geschiedenis aan het Taal- en Schakel Onderwijscentrum. Ze voelt zich betrokken bij studenten bij wie de studie wat minder makkelijk gaat. Dit trok haar ook in het decaanschap. “Ik klink misschien als een vastgeroeste idealist, maar ik geloof sterk in de ontwikkeling van mensen. Soms is er extra hulp nodig om iemand een zetje in de goede richting te geven.” Je moet als decaan empatisch zijn, vertelt ze. Ze heeft te maken met schrijnende gevallen. Studenten van de categorie: geen geld, geen onderdak en een klein kind. Daar is slechts mondjesmaat iets aan te doen. Zulke gevallen neemt ze mee naar huis, bekent ze. Gelukkig trekken de voorbeelden van geslaagde hulp de balans recht. Ze heeft ook te maken met al dan niet getalenteerde acteurs. “Dat gaat van: ik kom een bo’tje – een bijzondere omstandigheid – bij u halen. Dat probeer je leuk te houden. Kom maar met een bewijs van je dokter, vraag ik dan. Dan zie je ze meestal niet terug.” Zelf zal ze zich in de toekomst blijven ontwikkelen. Waarheen dit zal voeren, weet Verkley niet precies. Het kan vele kanten uit. “Mijn werk bevredigt me ontzettend, maar ik vind het niet wenselijk dit tot het pensioen te blijven doen.” De stap naar een commercieel bedrijf lijkt haar een uitdaging. Of ze gaat geschiedenis studeren aan een universiteit en iets met archeologie doen. “Als het moet ploeterend in de modder. Kom ik toch weer bij de klei uit.” ■ havana
15
-advertenties-
Vacatures van de week: Interessant? Jazeker! Meedoen vergroot de kans dat één van onze opdrachtgevers je uitnodigt voor een kennismakingsgesprek, wat kan leiden tot een werk- of stageplek!
TTc houdt een actie voor 20 studenten en ruim 200 van haar opdrachtgevers. Dit zijn grote, kleine, profit en non-profitorganisaties.
#2%! IS DE CULTURELE ORGANISATIE VAN DE 5V! EN (V! 4URFDRAAGSTERPAD 84 !MSTERDAM
DO OKTOBER
4HEATER
/PEN 0ODIUM
#ABARETIERS THEATERMAKERS EN MUZIKANTEN IN SPE VERTONEN HUN KUNNEN OP HET /PEN 0ODIUM VAN #2%! :ELF OPTREDEN 3TUUR EEN EMAIL NAAR OPENPODIUM
CREAUVANL 0LAATS #2%! -UZIEKZAAL 4OEGANG GRATIS 2ESER
VEREN NIET MOGELIJK
VR ZA OKTOBER
4HEATER
'OEDKOOP #ABARET
-ET OP VRIJDAG OKTOBER OPTREDENS VAN OA #AROLIEN "ORGERS EN -AX VAN DEN "URG EN OP ZATERDAG OKTOBER *OCHEN /TTEN 2OEMER VAN DER 3TEEGH EN *ASPER VAN +UIJK 0LAATS #2%! 4HEATER 4OEGANG 2ESERVEREN
MA OKTOBER
TTc maakt een Top20! van studenten die per januari of februari een werkplek of stage zoeken. In deze bundel komt van 20 toppers een uitgebreid profiel te staan.
2EAL 7ORLD %CONOMICS 3PEAKERS -AX -ERBIS #ENTRE FOR 7ORLD &OOD