Een papieren vliegtuig – Thea Desmet – bijdrage 10
TOBO ACCENT 2004-05 WEST-VLAANDEREN
JONGSTE KLEUTERS
OUDERE KLEUTERS
EERSTE GRAAD
TWEEDE GRAAD
DERDE GRAAD
EERSTE GRAAD So
EEN PAPIEREN VLIEGTUIG
CONTEXTGEBIED
Transport Energie Gebruiksvoorwerpen
INTEGRATIEMOGELIJKHEDEN
Wero-thema: Land, water en lucht Gedragen door de wind Windkracht 10
TECHNOLOGISCH GEHALTE PROBLEEMOPLOSSEND HANDELEN VERHOGEN VAN DE TECHNICITEIT MAATSCHAPPELIJKE RELEVANTIE
Probleem
HOE GOED VLIEGT MIJN VLIEGTUIG?
Korte beschrijving Van de activiteit
De kinderen doen via naslagwerken heel wat informatie op over vliegtuigen. Ze vinden ook stappenplannen om een luchtballon en een papieren vliegtuig te maken. De kinderen kiezen om het vliegtuig verder uit te werken en er mee te experimenteren totdat het een luchtwaardig (zweef)vliegtuigje wordt. Proefondervindelijk ontdekken zij de wetten van de aërodynamica.
Materiaal en gereedschap
Een stappenplan A4-formaten van verschillende papiersoorten. 3 papierklemmen en een schaar. Houd ermee rekening dat de kinderen moeten kunnen experimenteren op de speelplaats of in de trappenhal.
Bibliografie
Vrij naar Thea Desmet Leerkracht 4de leerjaar
Aanzetten voor goede TOBO-praktijk – TOBO Accent West-Vlaanderen
Pagina 1 van 8
Een papieren vliegtuig – Thea Desmet – bijdrage 10
DOELSTELLINGEN SITUERING IN HET CURRICULUM BASISONDERWIJS (beperkt tot de technologische doelen van elke bron)
ONTWIKKELINGSDOELEN Dienst voor Onderwijsontwikkeling EINDTERMEN Dienst voor Onderwijsontwikkeling LEERPLAN GO Gemeenschapsonderwijs LEERPLAN OVSG Gemeentelijk onderwijs LEERPLAN VVKBAO Vrij Onderwijs
2.4
Concrete lesdoelen
□
2.4
2.6
3.2
p.32 p.33
1.1
1.4
2.1
2.12 2.13 3.2
6.13 6.14 6.15
□ □ □ □
Leerplandoelen van eigen net
2.8
Kinderen kunnen aan de hand van een eenvoudig stappenplan een vliegtuig plooien. De kinderen kunnen hun vliegtuig uittesten en hun bevindingen aan hun product aanbrengen. De kinderen kunnen bij mankementen verbeteringen aan hun product aanbrengen. Bereid zijn om hulp en/of kennis van medeleerlingen te accepteren en zo van elkaar te leren. Na elke activiteit kunnen komen tot enkele belangrijke conclusies, zoals bv. Het nauwkeurig plooien als een belangrijke vaardigheid.
6.13 Kinderen kunnen een constructieactiviteit correct uitvoeren. Dat houdt in dat ze eenvoudig visueel voorgesteld plan zelfstandig uitvoeren. 6.14 Kinderen kunnen gebruik maken van hun kennis over en vaardigheid in techniek om een constructie in elkaar te zetten. 6.15 Kinderen kijken kritisch naar een zelfgemaakt product. Ze kunnen controleren of hun zelfgemaakt product voldoet aan de vooropgestelde eisen. Ze kunnen verbeteringen aanbrengen aan een product na evaluatie.
GESITUEERD IN EEN MOGELIJK SCHOOLTRAJECT NIVEAU
TITEL
KERN INHOUD
Oudere kleuters
Een geldbeugel vouwen
Vouwen – verschillende materialen Een stappenplan volgen
Derde graad
Een deltavliegtuig vouwen
Vouwen – verschillende papiersoorten Een stappenplan volgen
Aanzetten voor goede TOBO-praktijk – TOBO Accent West-Vlaanderen
Pagina 2 van 8
Een papieren vliegtuig – Thea Desmet – bijdrage 10
LESVERLOOP 1. PROBLEEM HOE GOED VLIEGT MIJN VLIEGTUIG? 1.1 Een eigen vliegtuigje plooien Heel veel kinderen kunnen reeds een vliegtuigje plooien. Ze mogen de vliegtuigjes even uitproberen in de klas. Chaos verzekerd. Goede afspraken zijn nodig. 1.2 Gelijkenissen en verschillen bespreken De geplooide vliegtuigjes worden verzameld en gerubriceerd naar vorm, naar grootte, naar goed of minder goed zwevend. In een klasgesprek wordt nagegaan waarom het ene vliegtuigje beter zweeft dan het andere. De besluiten worden op het bord neergeschreven. 2. ONTWERPEN Verzamelen van wetenschappelijke en technische kennis 2.1 Planmatig vastleggen van de eigen werkwijze Steloefening: De kinderen maken een eigen stappenplan aan de hand van tekeningen. In tekstballonnen schrijven ze beknopt neer wat er moet gebeuren om een soortgelijk vliegtuig te maken. Volgcijfers duiden de volgorde in de werkwijze aan. 2.2 Naslagwerken raadplegen. De kinderen gaan in kleine groepjes aan het werk. Ze zoeken op □ In het woordenboek: aërodynamica – vliegtuig – zweven □ In de knutselboeken: diverse modellen van papieren vliegtuigen: zwerver en deltavliegtuig □ In een kinderencyplopedie: leestekst “hoe blijft een vliegtuig in de lucht”. 2.3 Verwerken van de informatie in een eigen tekst. 3. UITVOEREN Verhogen van de techniciteit. 3.1 Individueel werken volgens plan (Internet – zie bijlage) De kinderen kiezen een papiersoort en gaan aan de slag. Ze proberen hun geplooide vliegtuigje uit. 3.2 Experimenteren met het vliegtuig: inzicht in de aërodynamica verhogen De besluiten worden op het werkblad genoteerd.
4. EVALUEREN 4.1 Wat heb je geleerd uit het experiment? 4.2 Maak een nieuw vliegtuig en controleer.
Aanzetten voor goede TOBO-praktijk – TOBO Accent West-Vlaanderen
Pagina 3 van 8
Een papieren vliegtuig – Thea Desmet – bijdrage 10
EXPERIMENT VLIEGTUIGBOUW EEN VLIEGTUIGJE PLOOIEN (http://peterisdopie.topcities.com/paper-planes
Zo ga je tewerk … 1.
Breng een vouw A aan op de middellijn van het papier.
2.
Vouw twee hoeken omhoog tot tegen de middellijn van het papier (vouwlijnen B).
3.
Vouw de schuine zijden omhoog tot tegen de middellijn (vouwlijnen C). Vouw de punt van de neus naar binnen zodat het vliegtuigje een stompe neus krijgt.
4.
Vouw de zijden naar beneden, zodat je twee vleugels krijgt die 2,5 cm hoger liggen dan de onderkant van het vliegtuig.
Experimenteren maar … niet 1.
Werkt het vliegtuig?
2.
Knip in elke vleugel een klep en in de staart een roer. Probeer opnieuw uit. Wat merk je?
3.
Steek aan het staartroer één of meerdere papierklemmen. De uiteinden van de vleugels worden voor een halve cm omhoog geplooid. Probeer uit. Wat merk je?
OK
goed
Wat gebeurt er als je je vliegtuigje lanceert? Verander de kleppen aan de vleugels door ze allebei naar boven/naar onder te richten. Verander de kleppen aan de vleugels zodat de ene naar boven, de ander naar beneden is geplooid. Buig één klep en het staartroer.
Waarom zijn er kleppen nodig aan de vleugels van een vliegtuig? Wat gebeurt er met het vliegtuig? Waarom is een staartroer nodig aan een vliegtuig?
Aanzetten voor goede TOBO-praktijk – TOBO Accent West-Vlaanderen
Pagina 4 van 8
Een papieren vliegtuig – Thea Desmet – bijdrage 10
Aanzetten voor goede TOBO-praktijk – TOBO Accent West-Vlaanderen
Pagina 5 van 8
Een papieren vliegtuig – Thea Desmet – bijdrage 10
Aanzetten voor goede TOBO-praktijk – TOBO Accent West-Vlaanderen
Pagina 6 van 8
Een papieren vliegtuig – Thea Desmet – bijdrage 10
Aanzetten voor goede TOBO-praktijk – TOBO Accent West-Vlaanderen
Pagina 7 van 8
Een papieren vliegtuig – Thea Desmet – bijdrage 10
Aanzetten voor goede TOBO-praktijk – TOBO Accent West-Vlaanderen
Pagina 8 van 8
